1
00:01:07,080 --> 00:01:13,560
De vogel was altijd al een inspiratie
voor kunstenaars en wetenschappers.

2
00:01:13,760 --> 00:01:19,440
De natuur heeft ontelbare variëteiten
over de aardbol verspreid.

3
00:01:19,600 --> 00:01:22,760
Elke soort heeft een lange geschiedenis.

4
00:01:22,840 --> 00:01:28,320
Maar geen enkel verhaal is zo boeiend
als dat van de watervogels.

5
00:01:35,280 --> 00:01:39,120
Watervogels waren vroeger
een raadsel voor de mens.

6
00:01:39,280 --> 00:01:45,920
Ze kwamen aanvliegen van over zee
en verdwenen weer in het onbekende.

7
00:01:47,600 --> 00:01:51,000
De primitieve mens aanbad
de vogels als goden.

8
00:01:51,120 --> 00:01:56,800
Hij benijdde hen vanwege hun vrijheid
om langs de hemelen te kunnen vliegen.

9
00:01:59,280 --> 00:02:04,640
'Zo vrij als een vogel' is een bekend
gezegde. Maar een vogel is niet vrij.

10
00:02:04,760 --> 00:02:11,280
Hij heeft altijd een doel. En hij heeft
maar één taak: in leven zien te blijven.

11
00:02:12,720 --> 00:02:17,120
Moeder Natuur helpt daarbij.
In deze aflevering zien we...

12
00:02:17,280 --> 00:02:22,160
...hoe ze de watervogel heeft aangepast
om te kunnen overleven.

13
00:02:26,280 --> 00:02:31,520
Vele zijn trekvogels. De jan-van-gent
trekt elk jaar van de evenaar...

14
00:02:31,640 --> 00:02:34,920
...naar Bonaventure Island
in de St. Lawrencebaai.

15
00:02:35,040 --> 00:02:39,600
Het is daar 18 uur per dag licht
zodat ze veel kunnen vissen.

16
00:02:46,680 --> 00:02:50,160
Voor de jan-van-genten
is het eiland net een flat.

17
00:02:50,280 --> 00:02:53,680
Ze wonen natuurlijk 't liefst
zo hoog mogelijk.

18
00:02:53,800 --> 00:02:58,400
Maar ruimte is zo schaars
dat zelfs richels overvol zijn.

19
00:02:58,520 --> 00:03:01,840
Ze bewaken hun territorium angstvallig.

20
00:03:16,040 --> 00:03:19,680
Vissende vogels vliegen
constant op en neer.

21
00:03:20,880 --> 00:03:27,360
Hun zwemvliezen en vleugels helpen ze
af te remmen voor de landing.

22
00:03:41,720 --> 00:03:45,040
Elke vogel wordt hartelijk begroet.

23
00:03:45,120 --> 00:03:49,880
Maar op de vraag 'iets gevangen?'
luidt het antwoord 'nee'.

24
00:03:53,640 --> 00:03:58,080
Jan-van-genten communiceren
met die rare knikjes.

25
00:03:58,160 --> 00:04:00,400
Zo herkennen ze hun partners.

26
00:04:01,520 --> 00:04:04,760
Hun nesten zijn bijna helemaal
van wier gemaakt.

27
00:04:05,120 --> 00:04:07,720
Maar dit materiaal is zo schaars...

28
00:04:07,800 --> 00:04:11,920
...dat de vogels onbewaakte nesten
van elkaar stelen.

29
00:04:12,960 --> 00:04:18,480
Deze dief is op heterdaad betrapt,
een nogal gênante situatie.

30
00:04:22,480 --> 00:04:27,440
Ondanks alle problemen worden
nesten gemaakt en eieren gelegd.

31
00:04:27,560 --> 00:04:29,240
Slechts één per nest.

32
00:04:30,600 --> 00:04:32,960
Nu begint de strijd om te overleven.

33
00:04:34,080 --> 00:04:37,160
De eierschaal breken
is vermoeiend werk.

34
00:04:39,720 --> 00:04:44,960
Een kuiken groeit snel. Na een paar
weken heeft hij z'n eerste verenpak.

35
00:04:46,240 --> 00:04:50,120
Het voeden van jonge vogels
is een hele klus.

36
00:04:50,240 --> 00:04:54,640
Als ze drie maanden zijn,
wegen ze meer dan hun ouders.

37
00:04:54,760 --> 00:04:58,520
Dit jong krijgt binnenkort
z'n laatste gratis maal.

38
00:04:58,680 --> 00:05:05,440
Hij teert tien dagen op z'n vet terwijl hij
leert zwemmen, vliegen en vissen.

39
00:05:09,680 --> 00:05:15,440
De jan-van-gent lijkt vaak in trance
de hemel naar iets af te speuren.

40
00:05:16,040 --> 00:05:20,880
Dat betekent meestal dat een school
haringen naderbij zwemt.

41
00:05:31,040 --> 00:05:33,440
De vissen zwemmen op grote diepte...

42
00:05:33,600 --> 00:05:37,600
...maar de vogel begint 30 meter
boven 't water al te duiken.

43
00:05:37,720 --> 00:05:40,400
Hij raakt het water met een klap...

44
00:05:40,480 --> 00:05:45,760
...maar hij is uitgerust met pneumatische
cellen die z'n borstkas beschermen.

45
00:06:01,480 --> 00:06:05,640
Ze botsen nooit tegen elkaar op.
Hun timing is opmerkelijk.

46
00:06:27,560 --> 00:06:30,920
De Golf van Mexico is ver
van Bonaventure...

47
00:06:31,080 --> 00:06:35,280
...maar hier vechten vogels ook
voor hun territorium.

48
00:06:37,920 --> 00:06:43,280
Twee moeders in de sternenkolonie
kibbelen om hun kinderen.

49
00:06:43,400 --> 00:06:46,800
De kuikens zijn de verkeerde tuin
in gelopen.

50
00:06:46,960 --> 00:06:50,960
Een paar pikken,
en alles is weer in orde.

51
00:06:54,960 --> 00:06:59,960
Eén moeder geeft haar kind iets lekkers
zodat hij thuisblijft.

52
00:07:05,280 --> 00:07:12,080
Haar buurvrouw denkt echter dat je
kinderen beter bezig kunt houden.

53
00:07:23,600 --> 00:07:26,120
Dit is een paar elfensternen.

54
00:07:26,800 --> 00:07:31,880
Ze vechten niet om 'n plek op de grond,
maar zoeken hun toevlucht in de bosjes.

55
00:07:33,040 --> 00:07:38,040
De elfenstern heeft geen nest.
Ze legt haar ei op een kale tak.

56
00:07:39,160 --> 00:07:44,760
De ouders broeden 't om beurten uit.
Wonder boven wonder blijft 't liggen.

57
00:07:50,520 --> 00:07:56,240
Het kuiken blijft op z'n takje zitten
tot hij oud genoeg is om te vliegen.

58
00:08:04,320 --> 00:08:09,480
De pelikaan lijkt een vergissing te zijn,
maar alleen op de grond.

59
00:08:09,560 --> 00:08:15,040
In de lucht is hij een meesterlijk ontwerp,
en een fantastische visser.

60
00:08:17,520 --> 00:08:20,680
Z'n duik is perfect gecoördineerd.

61
00:08:36,320 --> 00:08:40,600
Bij de lunch dient z'n keelzak
als een kom voor vissoep.

62
00:08:46,240 --> 00:08:50,480
De eerste die een prijs vindt,
houdt 'm niet altijd.

63
00:08:52,000 --> 00:08:54,960
Als de strijd losbarst,
doet iedereen mee.

64
00:08:57,680 --> 00:09:01,760
Behalve saaie Piet.
Die vindt 't allemaal maar niks.

65
00:09:15,520 --> 00:09:20,000
Ondanks z'n grootte wordt de pelikaan
vaak lastiggevallen.

66
00:09:20,160 --> 00:09:23,120
De stelende meeuwen
zijn erg vervelend.

67
00:09:27,040 --> 00:09:31,720
Witte pelikanen blijven aan de oevers
van binnenmeren.

68
00:09:32,920 --> 00:09:36,720
Hun nesten zijn niet meer
dan kuilen in het zand.

69
00:09:39,920 --> 00:09:45,680
Kuikens zijn overgeleverd aan het weer
en aan hun oudere broers.

70
00:09:45,800 --> 00:09:49,760
Ze krijgen hun donslaagje pas
na een paar weken.

71
00:09:49,880 --> 00:09:54,560
Het is een wonder dat ze groot worden.
De overlevingsdrang is sterk.

72
00:09:54,680 --> 00:10:00,040
Een pelikaan is niet erg elegant,
maar hij is wel vastbesloten.

73
00:10:23,520 --> 00:10:29,200
De kuikens zijn avontuurlijk. Dat kan in
een drukke gemeenschap erg lastig zijn.

74
00:10:29,320 --> 00:10:33,480
De ouders moeten hun kuikens
constant uit elkaar halen.

75
00:10:34,520 --> 00:10:39,320
Elke ouder kent z'n kuiken.
Indringers worden snel weggestuurd.

76
00:10:43,840 --> 00:10:48,960
Als een kuiken in de voorraadkast duikt,
gaat hij soms iets te ver.

77
00:11:18,960 --> 00:11:21,720
Wat hij daar vond, was niet mis.

78
00:11:30,160 --> 00:11:36,560
Om de voortplanting te verzekeren heeft
de natuur vele paarrituelen ontwikkeld.

79
00:11:36,640 --> 00:11:42,640
De bonte houteend hoeft alleen stil te
zitten om een vrouwtje aan te trekken.

80
00:11:57,600 --> 00:12:01,760
De fregatvogel wint z'n bruid ook
met behulp van z'n veren.

81
00:12:01,880 --> 00:12:04,880
Hij heeft een opgeblazen keelzak...

82
00:12:05,000 --> 00:12:09,160
...die hem onweerstaanbaar maakt
voor vrouwtjes.

83
00:12:17,680 --> 00:12:23,800
Als hij eenmaal een brave huisvader is,
is er van z'n ego niets meer over.

84
00:12:31,640 --> 00:12:35,760
Hier vechten twee mannetjeskoeten
om een vrouwtje.

85
00:12:35,880 --> 00:12:39,520
Dit is serieus.
Een van beide kan verdrinken.

86
00:12:46,240 --> 00:12:52,000
Het laat het vrouwtje koud wie er wint.
Als ze maar snel een mannetje krijgt.

87
00:12:52,120 --> 00:12:57,160
Ze verzamelt al nestmateriaal
voordat het gevecht voorbij is.

88
00:13:08,320 --> 00:13:12,760
De vermoeide winnaar wordt bedolven
onder biezen en riet...

89
00:13:12,880 --> 00:13:16,200
...om een nest voor z'n bruid te maken.

90
00:13:17,880 --> 00:13:23,440
De tijd verstrijkt. Na al dat gedoe
is dit hun beloning.

91
00:13:29,240 --> 00:13:34,840
Het paarritueel van de zilverreiger
gaat soms gepaard met rare capriolen.

92
00:13:44,560 --> 00:13:49,240
Maar geen paarritueel is zo vreemd
als dat van de zwanenhalsfuut.

93
00:14:22,960 --> 00:14:26,720
Bij dit ritueel verzamelen ze ook mos
voor een nest.

94
00:14:28,200 --> 00:14:31,880
Na het bal beginnen ze
aan het nest te werken.

95
00:14:32,000 --> 00:14:34,800
Maar eerst bouwen ze een vlot
van riet.

96
00:14:36,240 --> 00:14:40,120
Nu kunnen de futen op de stroom
naar huis drijven.

97
00:14:46,160 --> 00:14:50,680
Als het achterste van de pijlstaarteend
omhoog wijst, is 't etenstijd.

98
00:14:50,800 --> 00:14:54,160
Zij vinden hun voedsel
op de modderige bodem.

99
00:14:56,520 --> 00:15:00,040
Toppereenden zwemmen
verder van de oever.

100
00:15:00,720 --> 00:15:04,240
Voedsel is belangrijk
in de strijd om te overleven.

101
00:15:04,360 --> 00:15:09,840
Dus geeft de natuur haar vogels
hun eigen dieet en foerageerterrein.

102
00:15:10,480 --> 00:15:15,240
Het ondiepe water is voorbehouden
aan de pijlstaarteend.

103
00:15:15,360 --> 00:15:18,840
De toppereenden zoeken hun voedsel
wat lager.

104
00:15:18,920 --> 00:15:23,200
En de aalscholvers vinden hun voedsel
op extreme diepte.

105
00:15:33,960 --> 00:15:38,600
Als toppereenden iets bijzonders vinden,
is dat snel bekend.

106
00:15:42,960 --> 00:15:45,760
Haast is niet nodig.
Er is meer dan genoeg.

107
00:15:55,000 --> 00:15:58,640
De purperhoen vindt z'n eten
tussen de waterlelies.

108
00:15:58,720 --> 00:16:03,360
Met deze grote voeten kan hij
op de plompenbladen lopen.

109
00:16:10,120 --> 00:16:12,800
Ze komen ook van pas
als hij eten zoekt.

110
00:16:22,200 --> 00:16:29,040
De natuur heeft snavels en lichamen
op interessante manieren aangepast.

111
00:16:30,200 --> 00:16:37,680
Deze waadvogels hebben lange poten.
Met hun lange snavels spietsen ze vis.

112
00:16:43,880 --> 00:16:48,720
De snavel van de schaarbek is
ontworpen voor een speciale taak.

113
00:16:50,400 --> 00:16:56,160
Z'n onderkaak zit vast,
terwijl de bovenkaak scharniert.

114
00:16:57,880 --> 00:17:02,640
Dankzij deze snavel is hij een kei
in 't vissen aan de oppervlakte.

115
00:17:38,280 --> 00:17:42,360
De lepelaar is nog zo'n speciaal
ontwerp van de natuur.

116
00:17:43,400 --> 00:17:48,200
Hij voedt zich in het water,
maar hij eet geen vis.

117
00:17:48,320 --> 00:17:53,640
Hij eet piepkleine zeediertjes,
in zeer grote hoeveelheden.

118
00:17:53,760 --> 00:17:59,480
Z'n brede snavel heeft 'n zeefmembraan
waarmee hij z'n eten uit het water haalt.

119
00:18:01,120 --> 00:18:04,400
Z'n snavel komt ook van pas
als hij z'n nest bouwt.

120
00:18:09,680 --> 00:18:14,760
Deze waadvogels zijn kluten. Zij
kammen de lagunes en moerassen uit.

121
00:18:15,800 --> 00:18:21,600
Ze zwaaien met hun kromme snavels
door 't water, op zoek naar larven.

122
00:18:26,320 --> 00:18:31,440
De wulp is familie van de kluut, maar
haar snavel buigt de andere kant op.

123
00:18:31,520 --> 00:18:34,280
Zij graaft ermee in modder en mos.

124
00:18:34,440 --> 00:18:37,960
Ze is een toegewijde moeder
en goeie actrice.

125
00:18:38,040 --> 00:18:42,800
Als er gevaar dreigt,
doet ze alsof haar vleugel gebroken is.

126
00:18:42,960 --> 00:18:48,640
Met gevaar voor eigen leven lokt ze
de vijand bij haar nest vandaan.

127
00:18:50,960 --> 00:18:55,280
Een moeder-killdeerplevier voelt
dat er iets mis is.

128
00:18:55,400 --> 00:19:02,240
Nogal wiedes. Een kuiken heeft het nest
verlaten en er vliegt een vreemde rond.

129
00:19:02,320 --> 00:19:07,120
Ze neemt geen risico en gaat op zoek
terwijl vader op het nest let.

130
00:19:10,240 --> 00:19:13,440
Zij veinst ook een gebroken vleugel.

131
00:19:13,560 --> 00:19:17,840
Ze fladdert zielig terwijl ze
haar vermiste kuiken zoekt.

132
00:19:20,280 --> 00:19:25,800
Ze vindt het kuiken en stuurt 't
naar huis terwijl zij de aftocht dekt.

133
00:19:28,200 --> 00:19:31,880
Als het kuiken veilig thuis is,
is iedereen happy.

134
00:19:37,880 --> 00:19:44,080
Plevieren verlaten hun nest al snel.
Daarna is 'thuis' waar moeder is.

135
00:19:57,760 --> 00:20:00,920
Moeder strandloper heeft ritmegevoel.

136
00:20:19,160 --> 00:20:25,200
Hoog tussen de bergstroompjes
leeft de waterspreeuw.

137
00:20:30,840 --> 00:20:35,840
Dit vogeltje is een van de vreemdste
watervogels in de natuur.

138
00:20:36,000 --> 00:20:42,040
Ze duikt en zwemt niet, maar loopt
over de bodem van de stroom.

139
00:20:44,200 --> 00:20:47,880
Hier vindt ze lekkere larven
voor haar jongen.

140
00:20:52,880 --> 00:20:58,040
Tussen het stromende water is ze
veilig voor de meeste vijanden.

141
00:21:07,120 --> 00:21:09,760
De kuikens zijn niet bang voor het water.

142
00:21:09,880 --> 00:21:14,120
Ze verkennen de stroompjes al
voordat ze leren vliegen.

143
00:21:15,080 --> 00:21:20,280
Dit kuiken negeert de waarschuwingen.
Z'n zelfvertrouwen neemt toe.

144
00:21:21,080 --> 00:21:26,400
Dan sleurt de stroom hem mee en gaat
hij als een blaadje over de waterval.

145
00:21:29,480 --> 00:21:32,080
Vader kan hem niet meer helpen.

146
00:21:37,960 --> 00:21:42,520
Maar 't loopt goed af. De avonturier
komt toevallig goed terecht.

147
00:21:51,360 --> 00:21:56,000
Ook in de tropen vertoont de natuur
haar aanpassingen.

148
00:21:57,000 --> 00:22:00,320
Omdat de flamingo met z'n hoofd
omlaag eet...

149
00:22:00,440 --> 00:22:03,520
...is z'n onderkaak
net een tang geworden.

150
00:22:05,680 --> 00:22:11,840
Hij woelt met z'n voet in de bodem en
beweegt z'n nek om garnalen te pakken.

151
00:22:16,920 --> 00:22:21,600
Die lenige nek is ook handig
als de flamingo's ruzie hebben.

152
00:22:24,840 --> 00:22:29,680
En bij de siësta kunnen ze hun hoofd
altijd ergens neerleggen.

153
00:22:32,400 --> 00:22:37,680
De flamingo gebruikt z'n snavel om
een hoog nest van modder te maken.

154
00:22:47,680 --> 00:22:50,880
Flamingo's zijn groot, maar schuchter.

155
00:22:51,040 --> 00:22:55,880
Bij de geringste beroering
slaat de hele kolonie op de vlucht.

156
00:23:00,280 --> 00:23:05,280
Op de grond zijn ze onhandig,
maar in de lucht zijn ze erg elegant.

157
00:23:24,720 --> 00:23:29,040
Wat een vreemd gezicht.
Het lijkt wel een wolk van vogels.

158
00:23:29,160 --> 00:23:34,560
Het zijn ook vogels. Ze nestelen
op een klein atol in de Stille Oceaan.

159
00:23:37,200 --> 00:23:41,760
Dit zijn zwartvoetalbatrossen.

160
00:23:43,520 --> 00:23:45,240
En dit is een paartje.

161
00:23:45,920 --> 00:23:49,760
Terwijl de een op het ei zit,
staat de ander erbij.

162
00:23:55,280 --> 00:23:58,760
Elders worden eieren beschermd
tegen de kou...

163
00:23:58,880 --> 00:24:05,280
...maar in de tropen zorgen de ouders
voor schaduw tegen de hete zon.

164
00:24:05,400 --> 00:24:10,720
De albatros doet dat door het ei
in een zak onder de borst te stoppen.

165
00:24:19,760 --> 00:24:23,600
Het is niet zo makkelijk
om op een albatrosei te zitten.

166
00:24:23,720 --> 00:24:26,040
Zelfs niet voor een albatros.

167
00:24:29,200 --> 00:24:33,040
Alle watervogels zijn ontworpen
om te overleven.

168
00:24:33,200 --> 00:24:37,040
Die ontwerpen zijn divers,
complex, kleurig en mooi.

169
00:24:37,200 --> 00:24:43,040
Samen vormen ze een muzikaal gedicht,
een ritmische rapsodie.

170
00:29:51,800 --> 00:29:56,080
In het boeiende leven van
de watervogels zijn vele geheimen.

171
00:29:56,160 --> 00:29:59,520
We hebben er maar een paar verkend.

172
00:29:59,640 --> 00:30:03,080
Maar zolang er leven is op aarde...

173
00:30:03,160 --> 00:30:08,840
...zal de watervogel voor de mens een
bron van raadsels en schoonheid zijn.