1
00:00:06,299 --> 00:00:09,802
NETFLIX — SERIAL DOKUMENTALNY
2
00:00:19,562 --> 00:00:23,816
Ciągle słyszymy:
„Czy wierzycie w Wielką Stopę?”.
3
00:00:26,402 --> 00:00:29,197
„Wierzycie w UFO?”
4
00:00:31,115 --> 00:00:32,950
„Albo w czarną magię Nawaho?”
5
00:00:34,619 --> 00:00:37,080
Nie lubimy słowa „wierzyć”,
6
00:00:38,164 --> 00:00:43,419
ponieważ jest to akt wiary,
który nie jest poparty dowodami.
7
00:00:45,630 --> 00:00:50,968
Nauka może odrzucać taką możliwość
i uznawać to za wymysły.
8
00:00:52,053 --> 00:00:54,889
Ale to prawdziwe rzeczy.
Często niewyjaśnione.
9
00:00:58,768 --> 00:01:02,313
Ludzie sceptycznie patrzą
na nasze działania.
10
00:01:02,313 --> 00:01:04,315
Oczywiście nas to nie zaskakuje.
11
00:01:04,315 --> 00:01:08,194
Ale mogę im tylko powiedzieć,
że ich tam nie było.
12
00:01:08,736 --> 00:01:10,446
„Ja to widziałem, a wy nie”.
13
00:01:49,777 --> 00:01:54,115
W 2000 roku dwóch strażników
z plemienia Nawaho badało doniesienia
14
00:01:54,115 --> 00:01:56,909
o paranormalnych zjawiskach
w ich rezerwacie.
15
00:01:56,993 --> 00:02:03,916
Przedstawiona w programie relacja
pochodzi z ich akt sprawy.
16
00:02:16,637 --> 00:02:21,058
W rezerwacie Nawaho jest coś magicznego.
17
00:02:22,977 --> 00:02:26,522
Zajmuje on 70 000 kilometrów kwadratowych,
18
00:02:26,606 --> 00:02:30,234
czyli ma podobną powierzchnię
co Wirginia Zachodnia.
19
00:02:35,323 --> 00:02:39,285
Pewnie przebywałem w miejscach,
w którym nie postała ludzka stopa.
20
00:02:41,120 --> 00:02:44,415
{\an8}Ciężko to sobie wyobrazić.
21
00:02:45,041 --> 00:02:50,838
Te położone na odludziu obszary
wydają się nieskończone.
22
00:02:59,555 --> 00:03:03,434
Jeśli chodzi o rezerwat Nawaho,
to mieliśmy własną policję,
23
00:03:03,434 --> 00:03:08,773
która czuwała nad bezpieczeństwem
we wszystkich naszych społecznościach.
24
00:03:08,773 --> 00:03:12,693
Natomiast wywodzący się
z plemienia strażnicy
25
00:03:12,777 --> 00:03:16,239
chronili wszystkie nasze zasoby naturalne.
26
00:03:16,864 --> 00:03:21,285
Była to formacja na wzór strażników
z amerykańskich parków narodowych.
27
00:03:21,911 --> 00:03:26,415
{\an8}Strażników z plemienia Nawaho
sformowano w 1957 roku.
28
00:03:27,166 --> 00:03:30,086
Praca ta polega na przykład na tym,
29
00:03:30,086 --> 00:03:35,800
by przeprowadzać ewakuacje
z terenów objętych pożarami.
30
00:03:35,800 --> 00:03:39,387
Prowadzimy akcje
poszukiwawcze i ratunkowe.
31
00:03:39,387 --> 00:03:42,431
Często oznacza to
spuszczanie się po linie w nocy
32
00:03:42,515 --> 00:03:44,517
w poszukiwaniu kogoś, kto utknął.
33
00:03:45,518 --> 00:03:49,480
Gdy dopiero aspirowałem
do bycia strażnikiem,
34
00:03:49,480 --> 00:03:52,483
było to naprawdę elitarne grono.
35
00:03:53,442 --> 00:03:54,860
Mieli spore poważanie.
36
00:03:54,944 --> 00:03:57,697
Pamiętam, że chciałem być kimś takim.
37
00:03:58,990 --> 00:04:02,827
Stana poznałem w bodajże 1989 roku.
38
00:04:02,827 --> 00:04:05,788
Zaczęliśmy często ze sobą pracować.
39
00:04:07,456 --> 00:04:12,294
Dowodziliśmy wspólnie oddziałem SWAT.
40
00:04:15,131 --> 00:04:19,927
Dobrze się poznaliśmy
i zaczęliśmy traktować się jak bracia.
41
00:04:23,347 --> 00:04:28,686
W 2000 roku nasz przełożony
zwołał nas wszystkich na spotkanie.
42
00:04:28,686 --> 00:04:35,359
Złożono na nas skargę
za brak śledztwa w sprawie Wielkiej Stopy.
43
00:04:36,861 --> 00:04:43,034
Obecnie w USA nie można wszcząć śledztwa
w tego rodzaju sprawach paranormalnych.
44
00:04:43,034 --> 00:04:46,412
System tego nie przewiduje,
więc się to ignoruje.
45
00:04:47,038 --> 00:04:49,415
Ale są jednak ludzie,
46
00:04:49,415 --> 00:04:53,627
którzy są przerażeni po tym,
co ich spotkało.
47
00:04:54,628 --> 00:04:57,006
Nasz przełożony powiedział:
48
00:04:57,006 --> 00:05:00,801
„Odtąd będziemy się zajmować
takimi sprawami”.
49
00:05:01,385 --> 00:05:03,095
I dodał do mnie i Stana:
50
00:05:03,721 --> 00:05:08,225
„Wy zajmiecie się
najważniejszymi śledztwami”.
51
00:05:09,268 --> 00:05:14,774
Myślę, że byli wśród nas strażnicy,
którzy nie chcieli tykać takich spraw.
52
00:05:15,608 --> 00:05:20,988
Było tak, bo w kulturze Nawaho
takie sprawy nadal są tematem tabu.
53
00:05:22,907 --> 00:05:28,120
Wybrano mnie i Jona,
bo dorastaliśmy w obu światach.
54
00:05:29,205 --> 00:05:31,874
On urodził się w Oklahomie
i tam się wychował.
55
00:05:31,874 --> 00:05:35,461
A ja urodziłem się i wychowałem
w Los Angeles.
56
00:05:35,461 --> 00:05:41,175
Jesteśmy po części Nawaho,
ale nie przyjęliśmy tradycyjnych wierzeń,
57
00:05:41,175 --> 00:05:46,389
które wielu Nawaho kultywuje
na temat takiego rodzaju rzeczy.
58
00:05:47,932 --> 00:05:50,976
Od razu pomyślałem sobie: „O rety.
59
00:05:51,060 --> 00:05:52,853
Zrobią z nas Archiwum X”.
60
00:05:56,524 --> 00:05:59,819
REZERWAT PLEMIENIA NAWAHO
61
00:05:59,819 --> 00:06:06,117
{\an8}Jedna z pierwszych spraw
skupiona była wzdłuż rzeki San Juan,
62
00:06:06,117 --> 00:06:10,287
{\an8}gdzie ponad 30 osób
miało zobaczyć Wielką Stopę,
63
00:06:10,371 --> 00:06:11,914
{\an8}co było bardzo nietypowe.
64
00:06:18,212 --> 00:06:20,840
Tutaj rozpoczęło się nasze śledztwo.
65
00:06:23,801 --> 00:06:27,596
- Co stało się rano?
- Podróżowałam autostradą z tamtej strony.
66
00:06:27,680 --> 00:06:30,057
Myślałam, że to autostopowicz.
67
00:06:30,141 --> 00:06:33,352
Ale gdy się zbliżyłam,
okazało się, że to nie człowiek.
68
00:06:33,436 --> 00:06:40,192
Była to owłosiona od stóp do głów istota,
bo nie dostrzegłam nawet twarzy.
69
00:06:43,445 --> 00:06:45,823
Przesłuchiwaliśmy świadków.
70
00:06:45,823 --> 00:06:49,368
Rozmawialiśmy z przerażonymi ludźmi,
71
00:06:49,452 --> 00:06:52,079
którzy nie wiedzieli, co się dzieje.
72
00:06:53,247 --> 00:06:58,752
Zobaczyli coś absolutnie niezwykłego
i mieli wiele pytań.
73
00:06:59,753 --> 00:07:02,298
Jeden z moich wnuków widział tam to coś.
74
00:07:02,298 --> 00:07:07,887
To była duża, wysoka istota.
Nie chcę wybierać się tam sama.
75
00:07:07,887 --> 00:07:11,056
Prowadziliśmy podobne śledztwa.
76
00:07:11,140 --> 00:07:13,058
WIELKA STOPA – ZEZNANIA ŚWIADKA
77
00:07:13,142 --> 00:07:16,979
Były raporty o Wielkiej Stopie,
przechodzącym przez płoty.
78
00:07:16,979 --> 00:07:21,817
Porywał owce i szybko znikał.
79
00:07:21,901 --> 00:07:24,445
Były przypadki owiec, które zabito,
80
00:07:25,237 --> 00:07:30,910
dosłownie zdzierając z nich wełnę.
81
00:07:30,910 --> 00:07:35,414
Tak jakby ktoś złapał człowieka za kark
i oderwał kawałek ciała.
82
00:07:36,790 --> 00:07:38,375
Chryste!
83
00:07:38,459 --> 00:07:43,255
Nie wierzę własnym oczom,
patrząc na to wgniecenie.
84
00:07:46,717 --> 00:07:48,928
- Konkretna łapa.
- Fakt.
85
00:07:48,928 --> 00:07:51,472
Przesłuchując ludzi wzdłuż rzeki,
86
00:07:51,472 --> 00:07:55,893
mieliśmy wrażenie, że trwa to od dawna.
87
00:08:00,272 --> 00:08:06,278
{\an8}Wielka Stopa opisywana jest tam często
jako istota znacznie wyższa od człowieka.
88
00:08:06,362 --> 00:08:10,157
Na przykład 2,15 metra albo 2,45,
muskularna budowa ciała.
89
00:08:10,241 --> 00:08:11,909
Szerokie barki.
90
00:08:11,909 --> 00:08:13,536
Potężna niczym czołg.
91
00:08:13,536 --> 00:08:15,287
Kły jak u psa.
92
00:08:15,371 --> 00:08:17,623
Nawet ma pachnieć mokrym psem.
93
00:08:17,623 --> 00:08:21,544
Ma to być ogromna, owłosiona bestia.
94
00:08:26,215 --> 00:08:29,885
W tamtym czasie
usłyszałem o Brendzie Harris.
95
00:08:30,719 --> 00:08:33,764
Mieszkała przy rzece San Juan.
96
00:08:37,101 --> 00:08:39,311
Kiedyś tu mieszkaliśmy.
97
00:08:40,145 --> 00:08:42,523
{\an8}Nasza przyczepa stała w tym miejscu.
98
00:08:42,523 --> 00:08:47,152
Tutaj też doszło do paru spotkań.
99
00:08:50,197 --> 00:08:53,367
To było lato.
Wszystkie okna w sypialni były otwarte.
100
00:08:53,367 --> 00:08:55,452
W salonie również.
101
00:08:56,787 --> 00:09:01,208
Mój mąż pojechał do pracy o 22.30.
Miał nocną zmianę.
102
00:09:02,876 --> 00:09:08,215
Około pół godziny później usłyszałam,
jak coś ciężkiego wchodzi na ganek.
103
00:09:15,055 --> 00:09:18,851
Po chwili klamka zaczęła się obracać.
104
00:09:22,771 --> 00:09:23,856
Otworzyłam zamek.
105
00:09:25,524 --> 00:09:29,653
Gdy zamek kliknął, usłyszałam,
jak to coś puściło klamkę.
106
00:09:29,737 --> 00:09:30,988
Byłam przerażona.
107
00:09:31,530 --> 00:09:35,826
Otworzyłam drzwi
i zobaczyłam przed sobą tę istotę.
108
00:09:37,661 --> 00:09:40,164
Zamurowało mnie.
109
00:09:40,873 --> 00:09:44,335
Nie wierzyłam własnym oczom.
To była ogromna bestia.
110
00:09:45,085 --> 00:09:48,505
Była czarna, wysoka i cała owłosiona.
111
00:09:48,589 --> 00:09:51,634
Nie miała muskularnej budowy.
Wyglądała na kościstą.
112
00:09:53,636 --> 00:09:55,471
Nie mogłam w to uwierzyć.
113
00:10:00,559 --> 00:10:04,855
A istota ta po prostu uciekła
w kierunku zachodnim.
114
00:10:07,441 --> 00:10:12,279
Po 15–20 minutach wróciła ponownie.
115
00:10:13,197 --> 00:10:16,825
Znów zaczęła majstrować przy klamce.
116
00:10:18,577 --> 00:10:21,163
Uciekła, gdy włączyłam światło w sypialni.
117
00:10:24,541 --> 00:10:26,919
I tak przez całą noc.
118
00:10:28,212 --> 00:10:30,839
A gdy nastał dzień,
119
00:10:31,715 --> 00:10:33,717
przeszłam się wokół domu.
120
00:10:39,348 --> 00:10:43,852
Tutaj była tylna ściana w pokoju córki.
121
00:10:44,687 --> 00:10:47,898
I pod nią natrafiliśmy na ślady.
122
00:10:50,275 --> 00:10:54,029
Miały nieco ponad 45 cm długości
i dziesięć szerokości.
123
00:10:55,906 --> 00:10:59,076
To coś mogło rozwalić drzwi,
ale nie zrobiło tego.
124
00:11:01,412 --> 00:11:04,915
Po co próbowało wejść do środka?
Nadal mnie to zastanawia.
125
00:11:09,837 --> 00:11:11,713
Brenda mieszka w okolicy,
126
00:11:11,797 --> 00:11:15,718
w której około 30 osób
zgłosiło podobne rzeczy.
127
00:11:17,636 --> 00:11:21,723
Ruszyliśmy wzdłuż rzeki San Juan
w sześcioosobowej grupie.
128
00:11:26,854 --> 00:11:29,440
Natrafiliśmy na ślady.
129
00:11:30,274 --> 00:11:33,527
Ślady długie na ponad 50 cm
z zarysowanymi palcami.
130
00:11:34,069 --> 00:11:36,405
To coś robiło kroki na półtora metra.
131
00:11:38,323 --> 00:11:41,285
Aby wykonać taki krok,
musiałbym zrobić szpagat.
132
00:11:43,954 --> 00:11:48,333
Następnie to coś przeszło
nad ogrodzeniem z drutu kolczastego.
133
00:11:48,417 --> 00:11:53,672
W drucie pozostała kępka włosów,
134
00:11:54,631 --> 00:11:58,927
którą zabraliśmy jako dowód w śledztwie.
135
00:11:59,011 --> 00:12:02,264
Kilka złączonych włosów.
136
00:12:03,015 --> 00:12:06,602
Włosy były dość krótkie,
ale miały końcówki,
137
00:12:06,602 --> 00:12:10,439
które są potrzebne do badania DNA.
138
00:12:11,148 --> 00:12:13,442
Takie badania mogłyby potwierdzić,
139
00:12:13,442 --> 00:12:17,863
co to za gatunek albo grupa gatunków.
140
00:12:18,864 --> 00:12:22,159
Ale raport potwierdził tylko,
że to nieznany mięsożerca.
141
00:12:22,826 --> 00:12:26,246
Brak trafień w bazie DNA,
142
00:12:26,330 --> 00:12:31,376
w której są dane zwierząt z całego świata.
143
00:12:33,295 --> 00:12:35,339
Nikt nie potrafił tego wyjaśnić.
144
00:12:40,219 --> 00:12:43,472
Gdy zaczęłam się interesować tą sprawą,
145
00:12:43,472 --> 00:12:45,974
postanowiliśmy skorzystać z kamery.
146
00:12:46,058 --> 00:12:50,270
Pewnego wieczoru ustawiliśmy ją za domem.
147
00:12:50,354 --> 00:12:55,400
Zarejestrowaliśmy coś,
co wyglądało na młodą Wielką Stopę.
148
00:12:55,484 --> 00:12:57,152
Takiego wzrostu.
149
00:12:58,070 --> 00:12:59,696
Mała, czarna postać.
150
00:13:00,239 --> 00:13:04,701
Nie wiem, czy istota ta
podczołgała się do basenu,
151
00:13:04,785 --> 00:13:08,372
ale wyglądało to,
jakby wyrosła spod ziemi.
152
00:13:08,372 --> 00:13:12,167
Wstała i pobiegła na zachód.
153
00:13:13,418 --> 00:13:16,129
Mam też nagranie głosu.
154
00:13:16,797 --> 00:13:23,762
{\an8}NAGRANIE BRENDY HARRIS
155
00:13:32,104 --> 00:13:36,108
W okolicy zaczęły zabierać głos
kolejne osoby,
156
00:13:36,108 --> 00:13:39,403
które też miały do czynienia
z Wielką Stopą.
157
00:13:41,613 --> 00:13:43,824
Tutaj stał padok dla koni.
158
00:13:44,491 --> 00:13:50,872
{\an8}Zagroda dla świń
była mniej więcej tak wysoka.
159
00:13:50,956 --> 00:13:53,250
{\an8}Całość pokrywał solidny dach.
160
00:13:54,001 --> 00:13:58,881
W tym rogu zerwano panele.
161
00:14:00,549 --> 00:14:04,970
Ogrodzenie padoku było z blachy falistej.
162
00:14:04,970 --> 00:14:09,933
Człowiek nie może jej porwać.
A to coś rozerwało ją jak papier.
163
00:14:10,475 --> 00:14:13,562
Ogrodzenie też było rozerwane.
164
00:14:13,562 --> 00:14:15,439
A to przecież mocna stal.
165
00:14:20,277 --> 00:14:21,445
Zjawiła się Brenda.
166
00:14:21,445 --> 00:14:25,032
Ustawiła kamery wokół padoku.
167
00:14:34,166 --> 00:14:37,711
Na ogrodzeniu widać cień sylwetki.
168
00:14:37,711 --> 00:14:42,049
Widać, że to wysoka postać.
169
00:14:43,091 --> 00:14:46,136
Nie wiedzieliśmy, co to jest.
Byliśmy przerażeni.
170
00:14:48,013 --> 00:14:51,099
Chcę, by ludzie byli ostrożni,
171
00:14:51,183 --> 00:14:54,519
ponieważ nie wiemy,
do czego zdolne są te istoty.
172
00:14:57,773 --> 00:15:03,445
Podczas jednego ze śledztw
podążaliśmy kilometrami za Wielką Stopą.
173
00:15:05,447 --> 00:15:11,119
Ale nagle ślad się urwał,
jakby jego właściciel wzbił się w niebo.
174
00:15:11,870 --> 00:15:17,417
Wiele osób wierzy,
że Wielka Stopa ma pewne moce,
175
00:15:17,501 --> 00:15:19,503
dzięki którym może zniknąć.
176
00:15:21,296 --> 00:15:27,678
Ludzie mówią, że śledzili Wielką Stopę,
ale istota ta nagle zniknęła.
177
00:15:33,600 --> 00:15:39,856
Gdy zaczęły napływać
kolejne zgłoszenia o Wielkiej Stopie,
178
00:15:39,940 --> 00:15:43,819
zwiększyła się też
ilość doniesień na temat UFO.
179
00:15:45,904 --> 00:15:50,492
{\an8}Sprawa UFO.
Jesteśmy niedaleko autostrady nr 4.
180
00:15:50,492 --> 00:15:53,704
{\an8}Wygląda na to, że w miejscu, którym stoję,
181
00:15:53,704 --> 00:15:59,543
niezidentyfikowany obiekt
rozświetlił całą okolicę.
182
00:15:59,543 --> 00:16:01,128
{\an8}OPOWIEŚCI O UFO
183
00:16:01,628 --> 00:16:05,007
Informacje o UFO nie były zaskoczeniem.
184
00:16:05,007 --> 00:16:08,635
{\an8}Pojawiają się one dość regularnie.
185
00:16:08,719 --> 00:16:12,305
{\an8}Dla większości członków plemienia Nawaho
to coś normalnego.
186
00:16:13,807 --> 00:16:17,102
- Tam zobaczyliśmy białe światło.
- Na tym polu?
187
00:16:17,102 --> 00:16:19,896
Światło aż promieniowało.
188
00:16:19,980 --> 00:16:24,151
Było widać
rozchodzące się prosto promienie,
189
00:16:24,151 --> 00:16:27,404
które były emitowane z tej strony wzgórza,
190
00:16:27,404 --> 00:16:30,741
To były długie promienie.
Mniej więcej takie.
191
00:16:30,741 --> 00:16:35,328
Trwało to z dziesięć sekund.
192
00:16:35,412 --> 00:16:40,083
W czwartek zgłoszono coś podobnego
niedaleko stąd.
193
00:16:41,501 --> 00:16:45,297
- Czyli coś jest na rzeczy.
- Musimy ustalić, czy to powiązane.
194
00:16:45,297 --> 00:16:48,717
Ale myślę, że tak.
195
00:16:50,844 --> 00:16:52,929
Słysząc słowo „paranormalne”,
196
00:16:53,013 --> 00:16:58,018
ludzie często przywołują kulę.
197
00:16:58,643 --> 00:17:02,981
Takie kule mają różne kształty, rozmiary,
198
00:17:02,981 --> 00:17:06,860
kolory i sposoby, w jakie się zachowują.
199
00:17:08,820 --> 00:17:11,865
Poruszają się taką prędkością
i pod takim kątem,
200
00:17:11,865 --> 00:17:14,993
że nie bylibyśmy w stanie tego odtworzyć.
201
00:17:14,993 --> 00:17:18,580
REZERWAT PLEMIENIA NAWAHO
202
00:17:19,164 --> 00:17:24,961
W śledztwie pojawiła się młoda kobieta,
pracująca we Flagstaff.
203
00:17:25,045 --> 00:17:28,298
Codziennie wieczorem wraca do rezerwatu.
204
00:17:28,799 --> 00:17:34,096
{\an8}Chcę zachować anonimowość,
bo wiele osób uznaje cię za wariatkę
205
00:17:34,096 --> 00:17:37,933
{\an8}albo zwyczajnie nie wierzy
w takie przeżycia.
206
00:17:41,144 --> 00:17:44,272
Urodziłam się i wychowałam
w rezerwacie Nawaho.
207
00:17:45,190 --> 00:17:51,530
Były przypadki, kiedy na niebie
pojawiały się światła na tyle często,
208
00:17:51,530 --> 00:17:53,907
by społeczność o tym wiedziała.
209
00:17:58,912 --> 00:18:00,747
Wracałam do domu z pracy.
210
00:18:00,831 --> 00:18:03,083
Była już 1.30.
211
00:18:03,083 --> 00:18:08,130
Nie widać było domów ani świateł.
Na drodze nie było nikogo.
212
00:18:09,005 --> 00:18:10,423
Nic tylko pustynia.
213
00:18:12,050 --> 00:18:16,471
Zauważyłam czerwone światło
od strony kierowcy.
214
00:18:17,097 --> 00:18:21,518
Podążało za mną przez minutę albo dwie.
215
00:18:24,020 --> 00:18:26,189
Nie wydawało żadnych dźwięków.
216
00:18:27,274 --> 00:18:32,237
Dojechałam do ostrego zakrętu,
217
00:18:32,237 --> 00:18:35,574
więc przestałam obserwować
tę czerwoną kulę.
218
00:18:35,574 --> 00:18:38,034
Po chwili spojrzałam w lewo.
219
00:18:38,118 --> 00:18:42,998
Tym razem zobaczyłam dużą kulę,
która emitowała jasne, białe światło.
220
00:18:42,998 --> 00:18:44,624
Nie było już czerwone.
221
00:18:48,962 --> 00:18:53,258
Zaczęłam się bać,
bo wszystko to działo się blisko mnie.
222
00:18:53,258 --> 00:18:55,260
Nie wiedziałam, co robić.
223
00:18:56,052 --> 00:19:02,017
To coś było na tyle inteligentne,
by za mną podążać.
224
00:19:02,684 --> 00:19:05,061
Było to strasznie dziwne.
225
00:19:06,813 --> 00:19:12,152
Trzymało się mnie przez około 400 metrów,
a następnie wystrzeliło do przodu.
226
00:19:13,236 --> 00:19:19,367
Zatrzymało się nagle
jakieś 150 metrów przede mną,
227
00:19:19,451 --> 00:19:22,078
a potem wystrzeliło w niebo.
228
00:19:26,041 --> 00:19:31,046
Przeleciało na nim
niczym spadająca gwiazda.
229
00:19:32,339 --> 00:19:37,552
To było przerażające.
Nie chciałam znów tego przeżyć.
230
00:19:41,222 --> 00:19:47,145
Gdy obudziłam się rano,
miałam najgorszą migrenę w życiu.
231
00:19:49,147 --> 00:19:53,318
Wcześniej nigdy nie miewałam migren.
232
00:19:53,318 --> 00:19:56,947
Skontaktowała się ze mną,
bo mieszkamy w tej samej okolicy.
233
00:19:56,947 --> 00:19:59,866
Wiedziała, że zajmuję się takimi sprawami.
234
00:19:59,950 --> 00:20:02,244
Widziałem, że jest wstrząśnięta.
235
00:20:05,163 --> 00:20:11,253
Podeszliśmy do jej auta z kompasem,
szukając anomalii magnetycznych.
236
00:20:15,632 --> 00:20:22,055
Zaobserwowaliśmy dwa miejsca
z mocnym polem magnetycznym.
237
00:20:22,055 --> 00:20:27,602
Jedno znajdowało się na panelu
za drzwiami od strony kierowcy,
238
00:20:27,686 --> 00:20:32,482
a drugie przed drzwiami
od strony pasażera.
239
00:20:33,316 --> 00:20:39,823
Gdyby połączyć oba punkty prostą linią,
przebiegałaby ona prosto przez kierowcę.
240
00:20:40,448 --> 00:20:44,619
Uważamy, gdy to coś
leciało obok samochodu,
241
00:20:44,703 --> 00:20:50,500
musiało skanować go
lub robić z nim coś innego,
242
00:20:50,500 --> 00:20:55,755
co przeszło przez kierowcę
i mogło wywołać fizyczną reakcję.
243
00:21:03,513 --> 00:21:08,476
Ludzie, którzy przeżyli z bliska
tego rodzaju nadprzyrodzone zdarzenia
244
00:21:08,560 --> 00:21:10,395
lub paranormalne zjawiska,
245
00:21:11,146 --> 00:21:13,189
nigdy o tym nie zapominają.
246
00:21:16,860 --> 00:21:20,363
Zbadaliśmy wiele doniesień
o pojawieniu się UFO,
247
00:21:20,447 --> 00:21:23,241
ale jedna z najbardziej
fascynujących spraw
248
00:21:23,325 --> 00:21:28,830
dotyczyła osoby spoza plemienia Nawaho,
mieszkającej niedaleko Greasewood.
249
00:21:28,830 --> 00:21:32,334
REZERWAT PLEMIENIA NAWAHO
250
00:21:38,882 --> 00:21:43,762
{\an8}Mieszkałem jakieś dziesięć lat
na terenie rezerwatu Nawaho.
251
00:21:44,596 --> 00:21:46,806
Uczyłem angielskiego.
252
00:21:48,058 --> 00:21:52,562
Mieszkałem pod Greasewood przez jakiś rok.
253
00:21:54,814 --> 00:21:58,318
Codziennie widziałem
w oddali Satan’s Butte.
254
00:21:59,110 --> 00:22:04,991
To wzgórze o ściętym szczycie.
Teren jest jałowy, nie rosną żadne drzewa.
255
00:22:11,164 --> 00:22:14,793
Każdego wieczoru
wychodziłem nakarmić konie.
256
00:22:16,002 --> 00:22:19,964
I pewnego wieczoru,
gdy słońce już zachodziło,
257
00:22:20,048 --> 00:22:24,135
moją uwagę przykuło
dziwne światło na niebie.
258
00:22:25,804 --> 00:22:28,431
Nie wiedziałem, co to było.
259
00:22:28,515 --> 00:22:29,933
Parę dni później
260
00:22:31,142 --> 00:22:35,688
znów zobaczyłem je wieczorem
nad Satan’s Butte.
261
00:22:36,731 --> 00:22:40,193
Było blisko miejsca,
w którym wiedziałem je wcześniej.
262
00:22:41,194 --> 00:22:45,573
{\an8}Nadleciało tędy i zanurkowało.
263
00:22:45,657 --> 00:22:48,493
{\an8}- Z tej strony? Z prawej?
- Tak, z tej strony.
264
00:22:49,244 --> 00:22:50,787
{\an8}Miało czerwone światła.
265
00:22:52,038 --> 00:22:57,460
{\an8}Nie wiem, czy z tyłu też tak wyglądało,
ale świeciły i przygasały.
266
00:22:58,169 --> 00:23:02,132
Zobaczyłem duży statek.
267
00:23:02,799 --> 00:23:09,681
Wydobywały się z niego
wąskie pasy światła.
268
00:23:09,681 --> 00:23:14,018
Wyglądały jak łzy spływające na Ziemię.
269
00:23:14,769 --> 00:23:18,273
Światło wydobywało się ze statku.
270
00:23:18,273 --> 00:23:23,027
Nie wiem, czy te paski
były małymi statkami UFO,
271
00:23:23,528 --> 00:23:26,656
ale świeciły się.
272
00:23:29,617 --> 00:23:33,746
Po tygodniu znów zobaczyłem to samo.
273
00:23:34,747 --> 00:23:38,793
Uznałem, że będzie fajnie,
jeśli uda mi się zrobić zdjęcie.
274
00:23:46,885 --> 00:23:51,347
Zdecydowanie widać coś na zdjęciach,
które przeglądałem z Jonem.
275
00:23:52,140 --> 00:23:56,811
Jest tak wiele dowodów od Hossa,
276
00:23:56,895 --> 00:24:00,440
że stało się to niesamowite
ze śledczego punktu widzenia.
277
00:24:01,065 --> 00:24:04,986
Informacje te nie zszokowały
nikogo z plemienia Nawaho.
278
00:24:05,695 --> 00:24:07,489
Wszyscy przytakiwali.
279
00:24:08,740 --> 00:24:13,870
Nie wierzyłem w istnienie obcych
ani pojawianie się UFO.
280
00:24:15,413 --> 00:24:21,252
Miałem bardzo sceptyczne podejście,
ale Nawaho uzmysłowili mi,
281
00:24:21,336 --> 00:24:25,173
że istnieją rzeczy, których nie rozumiemy.
282
00:24:28,176 --> 00:24:32,222
Jeśli chodzi o elementy
paranormalne i nadprzyrodzone,
283
00:24:32,889 --> 00:24:36,434
to są one już obecne w kulturze Nawaho.
284
00:24:38,645 --> 00:24:43,650
Nawaho mają wiele własnych opowieści
285
00:24:43,650 --> 00:24:48,321
dotyczących zjawisk paranormalnych
i przekazywanych z pokolenia na pokolenie.
286
00:24:49,906 --> 00:24:56,329
Jeśli zerkniemy na piktogramy i petroglify
na ścianach Red Rock Canyons,
287
00:24:56,329 --> 00:25:00,792
zobaczymy obrazki
liczące sobie tysiące lat.
288
00:25:02,794 --> 00:25:05,588
Widać też UFO.
289
00:25:06,547 --> 00:25:11,761
Czy widzimy tu przybyszów z gwiazd?
Pozaziemskie istoty?
290
00:25:12,804 --> 00:25:14,847
Dzieje się sporo rzeczy,
291
00:25:15,515 --> 00:25:20,645
ale nikt nie chce o tym rozmawiać
ze strachu przed stygmatyzacją.
292
00:25:24,983 --> 00:25:29,988
Starsze pokolenia nadal
w tradycyjny sposób podchodzą do tego,
293
00:25:29,988 --> 00:25:33,074
co jest tematem tabu
i o czym nie wolno rozmawiać.
294
00:25:34,033 --> 00:25:39,455
Ale jako że młodsze pokolenie
nie chłonie aż tak bardzo tradycji,
295
00:25:40,081 --> 00:25:45,545
to jest bardziej otwarte na dzielenie się
wszelkimi informacjami o tych rzeczach.
296
00:25:53,052 --> 00:25:59,058
Jedna z najstraszniejszych spraw,
jakie przyszło nam badać,
297
00:25:59,142 --> 00:26:03,354
dotyczyła istoty zmiennokształtnej,
znanej z legend Nawaho.
298
00:26:05,356 --> 00:26:09,652
Większość Nawaho
słyszała o zmiennokształtnych.
299
00:26:11,487 --> 00:26:15,366
Jest to istota,
która potrafi przemienić się
300
00:26:15,450 --> 00:26:18,620
z człowieka w zwierzę.
301
00:26:22,081 --> 00:26:26,169
Mogą stać się kojotem, wilkiem.
302
00:26:26,169 --> 00:26:29,047
W cokolwiek, czego skórą dysponują.
303
00:26:32,008 --> 00:26:35,303
Ludzie mówili,
że widzieli je przy drogach,
304
00:26:35,303 --> 00:26:37,305
gdy były w ludzkiej postaci.
305
00:26:37,847 --> 00:26:39,932
Były wymalowane na biało,
306
00:26:40,016 --> 00:26:45,104
jakby ktoś spryskał je białą farbą
zanurzoną wcześniej w gąbce.
307
00:26:45,188 --> 00:26:51,194
Widać pęknięcia w farbie.
Nawet długie włosy są nią pokryte.
308
00:26:51,944 --> 00:26:55,406
Ponoć są w stanie doścignąć samochód.
309
00:26:58,493 --> 00:27:00,370
To stworzenia niebezpieczne...
310
00:27:02,205 --> 00:27:03,623
i przerażające.
311
00:27:07,669 --> 00:27:13,508
Wiem, że zmiennokształtni istnieją,
bo sam takiego napotkałem.
312
00:27:13,508 --> 00:27:15,301
REZERWAT PLEMIENIA NAWAHO
313
00:27:17,512 --> 00:27:20,098
Zanim zacząłem karierę w służbach,
314
00:27:20,682 --> 00:27:23,601
{\an8}przybyłem do rezerwatu Nawaho.
315
00:27:24,227 --> 00:27:28,147
{\an8}Mieszkałem wtedy niedaleko Fort Defiance.
316
00:27:28,231 --> 00:27:31,526
Pożyczyłem auto starszej siostry
i wybrałem się do kina.
317
00:27:34,112 --> 00:27:35,905
Będąc na tej drodze,
318
00:27:35,905 --> 00:27:40,993
zauważyłem coś,
co biegło wzdłuż mojego samochodu.
319
00:27:41,077 --> 00:27:43,788
Po zewnętrznej stronie tego ogrodzenia.
320
00:27:43,788 --> 00:27:46,290
Istota ta przeskoczyła przez ogrodzenie
321
00:27:46,374 --> 00:27:51,337
i znalazła się
niecały metr od strony pasażera.
322
00:27:51,421 --> 00:27:56,300
Pędziła obok mnie z prędkością
co najmniej 90 kilometrów na godzinę.
323
00:27:57,176 --> 00:28:00,972
Im bardziej przyśpieszałem,
ty bardziej się zbliżała.
324
00:28:04,308 --> 00:28:10,648
Wyglądem przypominała charta,
ale była całkowicie biała.
325
00:28:10,648 --> 00:28:15,278
Tylna część była bardzo blisko drzwi.
326
00:28:15,278 --> 00:28:19,615
Widziałem garnitur kłów i głowę,
która była podobna do psiego łba.
327
00:28:20,158 --> 00:28:21,617
Pysk był długi.
328
00:28:22,326 --> 00:28:24,203
Spojrzałem jej w oczy.
329
00:28:24,287 --> 00:28:29,667
Oczy tej istoty świeciły własnym światłem.
330
00:28:29,667 --> 00:28:34,422
Przypominały pomarańczowe płomienie.
Przeszywały mnie.
331
00:28:35,923 --> 00:28:37,467
Wcisnąłem gaz do dechy.
332
00:28:37,467 --> 00:28:42,013
Wjechałem na podjazd,
wyskoczyłem z auta i wbiegłem do domu.
333
00:28:42,930 --> 00:28:46,768
Mój ojciec jeszcze nie spał.
Opowiedziałem mu, co zobaczyłem.
334
00:28:46,768 --> 00:28:48,644
A on po prostu odrzekł:
335
00:28:48,728 --> 00:28:51,147
„To był zmiennokształtny”.
336
00:28:55,943 --> 00:29:01,073
Zobaczyłem to i już wiedziałem,
że nie są to żadne wymysły
337
00:29:01,157 --> 00:29:03,618
ani fantastyczne opowieści czy legendy.
338
00:29:04,285 --> 00:29:10,541
To była prawdziwa istota,
poruszająca się na czterech kończynach.
339
00:29:11,334 --> 00:29:17,340
Wtedy uświadomiłem sobie,
że takie istoty naprawdę istnieją.
340
00:29:19,258 --> 00:29:23,513
Moja ciotka poprosiła o pomoc
miejscowego szamana.
341
00:29:24,514 --> 00:29:26,307
A on powiedział,
342
00:29:27,099 --> 00:29:31,729
że moje spotkanie z tą istotą
było powiązane z kimś,
343
00:29:32,313 --> 00:29:36,400
kto chce skrzywdzić naszą rodzinę.
344
00:29:39,237 --> 00:29:44,742
Ludzie przemieniają się tak tylko po to,
by komuś zaszkodzić.
345
00:29:46,327 --> 00:29:49,163
Zdecydowanie chcą kogoś skrzywdzić.
346
00:29:53,209 --> 00:29:56,379
Mając 31 lat doświadczenia,
347
00:29:56,379 --> 00:30:02,635
zaręczam, że takie istoty istnieją
i są bardzo niebezpieczne.
348
00:30:06,389 --> 00:30:10,643
Podczas swojej kariery nigdy nie czułem,
że potrzebuję ochrony.
349
00:30:11,310 --> 00:30:15,731
Ale gdy zaczęliśmy badać
zjawiska paranormalne,
350
00:30:15,815 --> 00:30:17,859
nagle się to zmieniło.
351
00:30:22,029 --> 00:30:27,869
To grot strzały.
Wykonano go z czarnego obsydianu.
352
00:30:28,536 --> 00:30:33,749
W kulturze Nawaho obsydian
ma mieć właściwości ochronne.
353
00:30:35,209 --> 00:30:37,795
Jeśli wyczuwasz negatywną energię
354
00:30:37,879 --> 00:30:41,382
albo taką,
wśród której nie chcesz przebywać,
355
00:30:41,382 --> 00:30:43,467
to są na to sposoby.
356
00:31:06,198 --> 00:31:10,661
Negatywna energia może do nas przylgnąć
i kumulować się w nas.
357
00:31:14,040 --> 00:31:17,460
Wykonuję rytuał, paląc cedr albo szałwię.
358
00:31:19,587 --> 00:31:24,050
Dym pozbywa się negatywnej energii,
która mogła zgromadzić się wokół mnie.
359
00:31:27,053 --> 00:31:33,434
Przez lata zapewniało mi to ochronę,
prowadząc mnie przez te sprawy.
360
00:31:39,106 --> 00:31:42,693
Jedna z najbardziej ciekawych
i otwierających oczy spraw,
361
00:31:42,777 --> 00:31:47,490
jakie badałem jako strażnik Nawaho...
362
00:31:49,200 --> 00:31:53,412
dotyczyła nawiedzonego budynku rządowego.
363
00:31:55,456 --> 00:32:00,711
Sprawa ta była nacechowana
wieloma zjawiskami.
364
00:32:02,630 --> 00:32:07,259
Pracownicy mówili o obłędnych rzeczach,
które działy się w budynku.
365
00:32:07,343 --> 00:32:10,763
Rzeczy poruszały się same
i przelatywały przez pokoje.
366
00:32:10,763 --> 00:32:15,101
Wybuchy, głosy.
367
00:32:15,101 --> 00:32:20,690
Ten konkretny budynek,
powstały w latach 30. XX wieku,
368
00:32:20,690 --> 00:32:23,985
był kiedyś kostnicą.
369
00:32:26,946 --> 00:32:28,948
Pracowała tam kobieta,
370
00:32:28,948 --> 00:32:34,787
do której ciągle wydzwaniał telefon.
371
00:32:34,787 --> 00:32:38,833
Dosłownie przez przerwy.
Gdy odbierała, nikogo nie było słychać.
372
00:32:40,418 --> 00:32:45,256
Firma telekomunikacyjna nie mogła ustalić,
skąd do niej wydzwaniano.
373
00:32:50,010 --> 00:32:52,263
Był to trzypiętrowy budynek.
374
00:32:52,263 --> 00:32:55,307
W ramach tamtego konkretnego śledztwa
375
00:32:55,391 --> 00:32:59,854
powołałem cztery osoby,
które miały być moimi świadkami.
376
00:33:01,731 --> 00:33:05,192
{\an8}Nazywam się Tony Milford.
Anthony Milford Jr.
377
00:33:05,276 --> 00:33:07,820
{\an8}Pochodzę z plemienia Nawaho.
378
00:33:07,820 --> 00:33:11,240
Stanley poprosił mnie o pomoc w śledztwie.
379
00:33:11,949 --> 00:33:15,327
Trochę się bałem,
bo na pewno chodziło o nawiedzenie.
380
00:33:15,411 --> 00:33:18,664
To musiał być duch,
bo coś przesuwało przedmioty.
381
00:33:19,707 --> 00:33:24,170
Weszliśmy tam pewnego weekendu.
Było to około godziny 21.
382
00:33:24,170 --> 00:33:25,796
Byłem na dole.
383
00:33:25,880 --> 00:33:32,261
I nagle po lewej stronie
usłyszałem dwa wyraźne, męskie głosy.
384
00:33:36,640 --> 00:33:39,727
Nie mogłem wychwycić, o czym rozmawiali.
385
00:33:44,231 --> 00:33:49,612
Chwilę później usłyszeliśmy,
jak na podłogę spada moneta.
386
00:33:50,237 --> 00:33:54,784
Zapytałem, czy ktoś upuścił monetę
i czy w ogóle coś słyszał.
387
00:33:54,784 --> 00:33:58,746
Na podłodze leżała ćwierćdolarówka.
Skąd się tam wzięła?
388
00:34:02,208 --> 00:34:08,297
Jako śledczy zawsze muszę mieć w sobie
pewną dozę sceptycyzmu.
389
00:34:08,297 --> 00:34:11,258
Kazałem wszystkim
wywrócić kieszenie na lewo,
390
00:34:11,342 --> 00:34:14,136
aby upewnić się,
że nikt nie ma w nich monet.
391
00:34:14,220 --> 00:34:17,723
I chwilę później,
gdy weszliśmy do tego pomieszczenia,
392
00:34:17,807 --> 00:34:21,268
znów spadła moneta,
którą wszyscy zobaczyliśmy.
393
00:34:24,396 --> 00:34:26,774
I po chwili kolejna.
394
00:34:28,692 --> 00:34:31,278
„Słyszeliście to? Z drugiej strony!”
395
00:34:32,863 --> 00:34:36,575
Wszyscy wiedzieliśmy już,
że coś jest na rzeczy.
396
00:34:36,659 --> 00:34:38,994
„Co za tym stoi? Skąd te monety?”
397
00:34:40,204 --> 00:34:42,581
Jedna trafiła Stanleya w plecy.
398
00:34:42,665 --> 00:34:46,335
Ktoś rzucił nią,
wkładając w to niemało siły.
399
00:34:46,335 --> 00:34:50,798
Widzieliśmy, skąd wyleciała.
„Skąd ona się wzięła?”
400
00:34:58,305 --> 00:35:01,684
Monety leżały wcześniej na biurku,
401
00:35:01,684 --> 00:35:05,479
a gdy wróciliśmy, były spiętrzone.
402
00:35:19,702 --> 00:35:21,579
To te monety.
403
00:35:21,579 --> 00:35:27,710
Te, na które natrafiliśmy,
badając tamten budynek.
404
00:35:27,710 --> 00:35:33,674
Było ich 65. Waluta amerykańska.
405
00:35:34,425 --> 00:35:36,302
Wszystkie były awersem do góry.
406
00:35:39,722 --> 00:35:43,642
Uznałem, że był to duch,
407
00:35:43,726 --> 00:35:49,607
który pokazując twarze na monetach,
chciał niejako pokazać własną twarz.
408
00:35:56,280 --> 00:36:02,203
W ramach śledztwa następnego wieczoru
wpadł do mnie kolega po fachu, Dusty.
409
00:36:02,203 --> 00:36:05,414
Siedzieliśmy tu
i pracowaliśmy na komputerach.
410
00:36:05,414 --> 00:36:10,753
Nagle tuż za mną
na podłogę spadła ćwierćdolarówka.
411
00:36:10,753 --> 00:36:13,797
Dusty wstał
i wziął do ręki aparat cyfrowy.
412
00:36:14,340 --> 00:36:17,468
Zaczął fotografować
wszystko wokół mojego domu.
413
00:36:17,468 --> 00:36:21,222
Gdy tylko przeszedł
przez próg mojej sypialni,
414
00:36:21,222 --> 00:36:26,268
pięć monet spadło na jego głowę,
a potem na podłogę.
415
00:36:26,936 --> 00:36:32,650
Wiedzieliśmy już,
że cokolwiek działo się z tymi monetami,
416
00:36:32,650 --> 00:36:35,486
podążyło za nami do mojego domu.
417
00:36:36,612 --> 00:36:41,367
Zaczęły spadać w moim domu,
zawsze awersem do góry.
418
00:36:44,662 --> 00:36:48,248
W większości kultur przewija się koncept,
419
00:36:48,332 --> 00:36:50,709
że każdy z nas ma siłę życiową,
420
00:36:50,793 --> 00:36:54,380
energię czy po prostu duszę.
421
00:36:54,380 --> 00:36:57,257
I że ta siła życiowa
opuszcza nas po śmierci.
422
00:36:57,883 --> 00:37:00,344
Opuszcza nasze ciało i dokądś się udaje.
423
00:37:00,344 --> 00:37:06,558
I czasami widzimy,
jaka taka energia daje o sobie znać.
424
00:37:06,642 --> 00:37:10,229
SYPIALNIA – ŚLEDZTWO
425
00:37:10,229 --> 00:37:14,566
Sprawa z monetami
otworzyła mi umysł na to,
426
00:37:14,650 --> 00:37:18,487
że istnieje pewien wspólny mianownik
427
00:37:18,487 --> 00:37:22,533
dla tych wszystkich
zjawisk paranormalnych.
428
00:37:26,954 --> 00:37:31,542
Jedną z rzeczy, które ustaliliśmy,
było to, że wszystkie te różne zjawiska
429
00:37:31,542 --> 00:37:38,340
łączy idea wieloświata
albo przejść między wymiarami.
430
00:37:39,049 --> 00:37:43,053
Monety musiały pochodzić z innego miejsca.
431
00:37:44,388 --> 00:37:48,684
Widziałem, jak materializują sikę
w naszym fizycznym świecie.
432
00:37:51,103 --> 00:37:53,313
Istnieją inne wymiary.
433
00:37:53,397 --> 00:37:58,193
A w nich żyją takie istoty
jak Wielka Stopa.
434
00:37:58,277 --> 00:37:59,570
Istnieje tam UFO.
435
00:37:59,570 --> 00:38:03,782
I od czasu to czasu istoty te
przechodzą do naszego świata.
436
00:38:04,366 --> 00:38:10,372
I wpasowuje się to
w opowieści Nawaho o powstaniu świata.
437
00:38:12,374 --> 00:38:14,376
W kulturze Nawaho
438
00:38:14,460 --> 00:38:18,839
teoria ta sięga zarania dziejów.
439
00:38:18,839 --> 00:38:20,632
Nazywa się to „Przyjściem”.
440
00:38:21,383 --> 00:38:25,971
Podczas Przyjścia Nawaho
przybyli z kilku różnych światów.
441
00:38:26,847 --> 00:38:32,311
Mówi się, że w niebie jest dziura,
przez którą przechodzą Nawaho.
442
00:38:34,938 --> 00:38:39,526
To podejrzliwie wręcz dokładny opis
443
00:38:39,610 --> 00:38:44,198
przejścia między wymiarami,
za sprawą którego przybyli na Ziemię.
444
00:38:45,949 --> 00:38:49,036
Czy takie przejścia nadal istnieją?
Nie widzimy ich.
445
00:38:49,036 --> 00:38:51,121
Nie wiemy, gdzie mogą być.
446
00:38:51,205 --> 00:38:53,957
Ale całkiem możliwe, że nadal tu są.
447
00:38:58,587 --> 00:39:04,551
Śledztwa w sprawach zjawisk paranormalnych
to mniej niż jeden procent
448
00:39:04,635 --> 00:39:08,180
wszystkich rzeczy,
którymi się zajmowaliśmy.
449
00:39:08,180 --> 00:39:11,558
Ale gdy do nich dochodziło,
były bardzo istotne.
450
00:39:13,102 --> 00:39:16,271
To niesamowite sprawy.
451
00:39:19,775 --> 00:39:22,111
Od dziesięciu lat jestem na emeryturze.
452
00:39:23,612 --> 00:39:26,865
Tęsknię za tymi śledztwami.
453
00:39:34,164 --> 00:39:39,002
Nie jestem już strażnikiem,
ale nie przestanę pomagać ludziom,
454
00:39:39,670 --> 00:39:41,880
zwłaszcza tym, którzy żyją w strachu.
455
00:39:46,343 --> 00:39:50,722
Zawsze szukamy odpowiedzi,
choć mogą być naprawdę zwariowane.
456
00:39:55,227 --> 00:40:00,649
We wszechświecie i na naszej planecie
kryje się znacznie więcej, niż widzimy.
457
00:40:03,777 --> 00:40:06,405
Dopiero zaczęliśmy to odkrywać.
458
00:40:16,790 --> 00:40:23,088
Jeśli chcesz się podzielić
paranormalnym przeżyciem,
459
00:40:23,172 --> 00:40:30,137
odwiedź stronę unsolved.com.
460
00:41:28,237 --> 00:41:31,365
Napisy: Krzysiek Igielski