1 00:00:03,040 --> 00:00:04,400 Oké? 2 00:00:04,480 --> 00:00:06,840 Kunnen de anderen hun koptelefoons ook op doen? 3 00:00:06,920 --> 00:00:08,320 John, zet jij 'm ook op? 4 00:00:08,400 --> 00:00:09,880 IN 1991, 21 JAAR NA HUN BREUK… 5 00:00:09,960 --> 00:00:12,440 MAKEN DE OVERGEBLEVEN LEDEN HET ANTHOLOGY-PROJECT 6 00:00:12,560 --> 00:00:14,320 Staat deze microfoon aan? -George? 7 00:00:14,920 --> 00:00:17,560 Gooi 'm maar ergens in. -Nee, het moet starten… Zullen we? 8 00:00:17,640 --> 00:00:19,680 Gewoon schreeuwen. -We draaien. Daar gaan we. 9 00:00:19,760 --> 00:00:21,880 Bouw het begin op. -Tel jij maar. 10 00:00:22,000 --> 00:00:24,160 Het begin is nu anders. 11 00:00:24,280 --> 00:00:25,760 Ik verlaag de microfoon. -Klaar? 12 00:00:25,840 --> 00:00:28,800 ZO KUNNEN ZE HUN VERHAAL VERTELLEN IN HUN EIGEN WOORDEN. 13 00:00:29,520 --> 00:00:30,600 Frisse start. 14 00:00:31,080 --> 00:00:32,960 Eén, twee, drie, vier. 15 00:00:40,800 --> 00:00:42,000 Film je? 16 00:00:44,600 --> 00:00:45,920 Wat heb ik nou gezegd? 17 00:00:46,960 --> 00:00:48,080 Bedankt. 18 00:00:49,560 --> 00:00:51,320 Etters, ze houden niet op. 19 00:00:53,200 --> 00:00:54,200 Hoi. 20 00:00:55,760 --> 00:00:59,400 IN MEI 1995, NA VIER JAAR WERKEN 21 00:00:59,480 --> 00:01:03,680 ONTMOETEN PAUL, GEORGE EN RINGO ELKAAR IN ABBEY ROAD STUDIOS 22 00:01:47,440 --> 00:01:50,880 NEGEN 23 00:01:53,440 --> 00:01:57,800 Had 'The Anthology' in 1975 gemaakt kunnen worden? 24 00:01:57,880 --> 00:01:59,760 Nee, dat had niet gekund. 25 00:01:59,840 --> 00:02:02,120 Het had alleen nu gekund. 26 00:02:02,200 --> 00:02:04,400 Toen hadden we oorlog. -We spraken niet veel. 27 00:02:04,480 --> 00:02:06,800 En al hadden we het toen gedaan… 28 00:02:06,880 --> 00:02:10,680 dan was het niet zo interessant geweest als 20 jaar later. 29 00:02:12,600 --> 00:02:14,800 Vijfentwintig. 30 00:02:36,040 --> 00:02:39,440 Een tijd terug, toen we onze zakelijke problemen achter ons lieten… 31 00:02:39,520 --> 00:02:42,080 besloten we dat we wilden proberen… 32 00:02:42,160 --> 00:02:46,040 het definitieve verhaal te vertellen, want anderen deden dit ook. 33 00:02:46,120 --> 00:02:50,080 Het zou beter zijn vanuit ons perspectief dan van een ander. 34 00:02:50,160 --> 00:02:52,800 We hoorden het van alle kanten. Nu hoor je het van ons. 35 00:02:53,520 --> 00:02:57,400 Paul, George en ik. En oude beelden van John natuurlijk. 36 00:02:57,480 --> 00:03:00,960 We vertellen hoe het voor ons was om een Beatle te zijn. 37 00:03:03,440 --> 00:03:07,960 Het werd een project waar we in de loop der jaren aan werkten. 38 00:03:08,040 --> 00:03:11,720 En de laatste paar jaren deden we interviews. 39 00:03:12,520 --> 00:03:14,800 Oké? Draaien. -Ja. 40 00:03:14,880 --> 00:03:18,640 We bouwden het verhaal op rondom onze herinneringen. 41 00:03:19,040 --> 00:03:22,320 Waar waren we gebleven? Stel me de vraag opnieuw. 42 00:03:22,960 --> 00:03:26,120 De oorspronkelijke versie komt uit 1970. 43 00:03:27,320 --> 00:03:29,200 Zo lang bestaat het al. 44 00:03:29,280 --> 00:03:32,000 Toen viel het uit elkaar. En Neil was erbij betrokken. 45 00:03:32,080 --> 00:03:34,680 Vanaf het begin. Neil Aspinall stelde 't samen. 46 00:03:34,760 --> 00:03:36,720 Daarna konden we er niet mee omgaan. 47 00:03:36,800 --> 00:03:39,200 Alles valt op z'n plek wanneer dat moet. 48 00:03:39,880 --> 00:03:42,760 Ik belde ze op en zei dat Jan en alleman… 49 00:03:42,840 --> 00:03:44,160 HOOFD VAN APPLE 50 00:03:44,240 --> 00:03:48,520 over The Beatles had geschreven of gepraat. 51 00:03:48,600 --> 00:03:52,880 En dat we misschien voor onszelf hun verhaal moesten vertellen. 52 00:03:52,960 --> 00:03:56,000 Toch? We deden er video's bij en we hadden een hele film. 53 00:03:56,080 --> 00:03:59,240 Het was begin jaren 70. 54 00:03:59,320 --> 00:04:04,400 Ik verzamelde alle beelden die ik wereldwijd kon vinden… 55 00:04:04,480 --> 00:04:08,040 en we maakten een documentaire, of een film… 56 00:04:08,120 --> 00:04:11,040 zonder dat The Beatles geïnterviewd werden. 57 00:04:11,120 --> 00:04:12,800 Toen legde ik 'm op de plank. 58 00:04:12,880 --> 00:04:15,800 Neil had alle beelden samengevoegd… 59 00:04:15,880 --> 00:04:19,200 die we van onszelf hadden of waar we eigenaar van waren… 60 00:04:19,280 --> 00:04:21,600 en beelden die hij in handen kon krijgen. 61 00:04:21,800 --> 00:04:23,920 Hij zette ze op chronologische volgorde. 62 00:04:24,000 --> 00:04:26,640 Met de voorlopige titel: 'The Long And Winding Road'. 63 00:04:26,720 --> 00:04:31,840 Maar dat was in '71 toen we er allemaal genoeg van hadden. 64 00:04:31,920 --> 00:04:36,520 Ik ben blij dat hij pas nu gemaakt is. Dat is goed geweest voor ons… 65 00:04:36,600 --> 00:04:39,680 en het publiek om The Beatles een tijdje te vergeten… 66 00:04:40,080 --> 00:04:41,920 de rust terug te laten keren… 67 00:04:42,600 --> 00:04:45,760 en er nu naar te kijken met een frisse blik. 68 00:05:14,080 --> 00:05:18,640 De laatste vier jaar, want zo lang hebben we eraan gewerkt… 69 00:05:19,000 --> 00:05:21,040 lijkt het oké te gaan. 70 00:05:21,120 --> 00:05:23,120 We gingen door een fase met z'n drieën… 71 00:05:23,200 --> 00:05:26,240 waarbij we gedag zeiden in diverse situaties… 72 00:05:26,320 --> 00:05:27,680 restaurants en kantoren. 73 00:05:28,040 --> 00:05:29,800 Toen begonnen we samen te werken. 74 00:05:29,880 --> 00:05:31,800 En uiteindelijk nemen we samen op. 75 00:05:31,880 --> 00:05:33,480 Vandaag 21 minuten te laat. 76 00:05:33,560 --> 00:05:35,680 Wat wil je doen? M'n loon inhouden? 77 00:05:35,760 --> 00:05:37,080 Wat? 78 00:05:39,760 --> 00:05:41,040 Hoi, Neil. -Hoe gaat het? 79 00:05:41,120 --> 00:05:43,160 Hallo, George. Heel goed, bedankt. 80 00:05:43,240 --> 00:05:45,400 Leuk je te zien. 81 00:05:46,080 --> 00:05:48,480 Een veganistische leren jas? 82 00:05:50,120 --> 00:05:52,560 Ja, dat klopt. 83 00:05:52,640 --> 00:05:55,080 En de schoenen ook. 84 00:05:55,160 --> 00:05:56,760 Hallo, schat. -Hoi, lieverd. 85 00:05:56,840 --> 00:05:59,520 Wil je een kus? -Ja. Daar hou ik van. 86 00:05:59,600 --> 00:06:00,640 Hoe gaat het? 87 00:06:02,880 --> 00:06:04,280 Hoi. -Wat leuk. Bedankt. 88 00:06:04,360 --> 00:06:06,920 Hoi. -Barbara, hoe gaat het? 89 00:06:07,680 --> 00:06:08,880 Hallo, lieverd. 90 00:06:08,960 --> 00:06:10,320 Goed. Alle meiden zijn er. 91 00:06:10,400 --> 00:06:11,880 Hallo. -Kusjes. Hallo. 92 00:06:14,920 --> 00:06:16,800 Mag ik er ook bij? 93 00:06:16,880 --> 00:06:19,440 Alsjeblieft. -Zo. Hoe is het licht? 94 00:06:19,920 --> 00:06:23,040 Geweldig. Kunnen jullie iets spannends doen? 95 00:06:23,120 --> 00:06:24,880 Eén, twee… 96 00:06:25,720 --> 00:06:31,240 Het haalde goede herinneringen op en ik kon weer bij Paul en George zijn. 97 00:06:31,720 --> 00:06:33,920 Het beste was dat we daar gewoon zaten. 98 00:06:34,000 --> 00:06:36,520 Dat was vast niet goed. Het was niet zo, toch? 99 00:06:36,600 --> 00:06:38,400 We konden elkaar aanvullen. 100 00:06:38,480 --> 00:06:41,480 Weet je dat nog? Nee. Ja, ik weet het weer. 101 00:06:41,560 --> 00:06:43,720 Wie is dit? -Dat is John. 102 00:06:43,800 --> 00:06:46,200 Ja? -John Lennon van The Beatles. 103 00:06:47,040 --> 00:06:50,120 Het mooie aan 'Anthology' is dat het over ons vieren gaat. 104 00:06:50,480 --> 00:06:52,720 Ook al is John hier niet, hij is er toch. 105 00:06:52,800 --> 00:06:55,240 Hij wordt vertegenwoordigd. Hij praat. 106 00:06:55,320 --> 00:06:58,600 Het zijn oude interviews, maar dat maakt niet uit. Hij is erbij. 107 00:06:58,800 --> 00:07:01,280 Zijn standpunten komen over. 108 00:07:01,360 --> 00:07:04,320 Mens wil dat je nadenkt over hoe lang je het gaat volhouden. 109 00:07:04,400 --> 00:07:05,800 Dat kun je niet zeggen. 110 00:07:06,000 --> 00:07:09,280 Je kunt verwaand zijn en zeggen: We houden het tien jaar vol. 111 00:07:09,360 --> 00:07:13,200 Zodra je dat gezegd hebt, denk je: we boffen als we drie maanden halen. 112 00:07:13,560 --> 00:07:17,840 Het was interessant om weer bij elkaar te komen. 113 00:07:17,920 --> 00:07:21,240 Ik vind het jammer voor John, want… 114 00:07:21,760 --> 00:07:26,320 The Beatles maakten veel goede tijden mee, maar ook turbulente tijden. 115 00:07:26,400 --> 00:07:29,240 En zoals iedereen weet, toen we uit elkaar gingen… 116 00:07:29,320 --> 00:07:32,200 was iedereen elkaar een beetje moe, maar… 117 00:07:32,920 --> 00:07:36,200 Ringo, Paul en ik kregen de kans… 118 00:07:36,560 --> 00:07:39,120 om dat allemaal te laten varen… 119 00:07:39,240 --> 00:07:44,400 er afstand van te nemen en weer bij elkaar te komen in een nieuw licht. 120 00:07:44,720 --> 00:07:47,760 En ik vind het erg dat John dat niet kon doen. 121 00:07:47,840 --> 00:07:52,600 Ik denk dat hij er echt van genoten had om weer samen te zijn. 122 00:07:53,560 --> 00:07:57,280 We hebben een adempauze gehad en het is makkelijker… 123 00:07:57,680 --> 00:08:00,080 om het nu van een afstand te bekijken. 124 00:08:02,720 --> 00:08:07,640 Eerst probeerden we het definitieve verhaal van The Beatles te maken. 125 00:08:08,040 --> 00:08:13,000 Maar we kwamen tot het besef dat het bijna onmogelijk is… 126 00:08:13,080 --> 00:08:14,720 om dat vast te leggen… 127 00:08:14,800 --> 00:08:17,440 want iedereen bekijkt dingen op een andere manier. 128 00:08:18,680 --> 00:08:23,720 The Beatles Anthology is zoveel mogelijk de geschiedenis van The Beatles… 129 00:08:23,800 --> 00:08:26,040 die we kunnen krijgen. 130 00:08:26,840 --> 00:08:29,840 Als ik mijn eigen anthologie zou doen, zou het anders zijn. 131 00:08:29,920 --> 00:08:31,720 Er zouden andere dingen in zitten. 132 00:08:31,800 --> 00:08:33,680 Voor George en Paul geldt hetzelfde. 133 00:08:33,760 --> 00:08:36,320 Zo werkt dat nu eenmaal. 134 00:08:36,760 --> 00:08:41,920 Dat is het juist. Iedereen ziet het leven zoals het voor diegene gebeurt. 135 00:08:42,000 --> 00:08:45,400 En zeker bij een verhaal als dat van The Beatles. 136 00:08:45,480 --> 00:08:48,400 Iedereen had een eigen idee van wat er gebeurd was. 137 00:08:48,640 --> 00:08:52,440 Ik heb door 'Anthology' meer ontdekt over de andere jongens. 138 00:08:52,520 --> 00:08:55,480 Het zijn een soort memoires. Het is er opeens. 139 00:08:55,560 --> 00:08:58,080 Daar zijn ze, de hipste groep uit de geschiedenis. 140 00:09:04,720 --> 00:09:08,600 In het begin, toen ik erbij kwam, was Paul de enige die bij me wilde slapen. 141 00:09:09,240 --> 00:09:13,480 Er zat nog iets achter. 142 00:09:13,560 --> 00:09:15,400 Ik was nooit erg bevooroordeeld. 143 00:09:15,480 --> 00:09:17,960 Nee, dat vond ik de beste… -Wat was het? 144 00:09:18,040 --> 00:09:21,920 …zet, want toen jij erbij kwam, en je was de nieuwe… 145 00:09:22,000 --> 00:09:23,000 Ja. …en niemand… 146 00:09:23,080 --> 00:09:27,000 Ik dacht: ik ga wel met je om en dan volgt de rest. 147 00:09:27,080 --> 00:09:28,920 Ik dacht dat het goed zou zijn om… 148 00:09:29,000 --> 00:09:31,320 Om Paul bij hem te zetten. -Ja, omdat… 149 00:09:31,400 --> 00:09:34,120 Dan zou het goed zijn. -Ja, precies. 150 00:09:34,200 --> 00:09:36,880 Toen veranderde het en kon ik met iedereen zijn. 151 00:09:36,960 --> 00:09:40,560 We waren wel een tijdje samen. John en ik. Maar niet… 152 00:09:40,640 --> 00:09:44,960 Het was geweldig. Je bent op een kamer met een vriend en ziet zijn gewoontes. 153 00:09:45,040 --> 00:09:49,040 Je bleef lang op, hè? Je kon niet slapen. 154 00:09:49,120 --> 00:09:51,800 Hij had het licht altijd aan… 155 00:09:51,880 --> 00:09:53,960 dus het was… -Ik was bang in het donker. 156 00:09:55,080 --> 00:09:57,920 Arme jongen. Hij had het licht daar… 157 00:09:58,000 --> 00:10:01,360 en je moest zo slapen. Je kon niet vragen het uit te doen. 158 00:10:01,440 --> 00:10:02,640 Nee, het was goed. 159 00:10:02,720 --> 00:10:04,720 Je leert elkaar zo een beetje kennen. 160 00:10:05,640 --> 00:10:08,880 Het leek erop dat na jullie show de echte problemen begonnen. 161 00:10:08,960 --> 00:10:11,920 Proberen jullie expres dat geschreeuw uit te lokken? 162 00:10:12,000 --> 00:10:16,680 Nee, we komen aan bij het theater en ze staan er altijd te wachten. 163 00:10:16,760 --> 00:10:19,640 Als we een show doen, komt de politie en die zegt… 164 00:10:19,720 --> 00:10:21,960 Niet kijken, dan worden ze enthousiast. 165 00:10:22,040 --> 00:10:23,080 Wat? 166 00:10:28,240 --> 00:10:33,480 We waren zo gestrest. We hadden allerlei rellen meegemaakt… 167 00:10:33,560 --> 00:10:36,720 in elke stad waar we kwamen, was er wel iets aan de hand. 168 00:10:36,800 --> 00:10:39,120 De herrie, mensen die constant schreeuwden… 169 00:10:39,200 --> 00:10:44,000 we zaten in kleine ruimtes, of een vliegtuig of auto. 170 00:10:44,760 --> 00:10:48,000 We dachten er nooit te veel over na, want het ging door. 171 00:10:48,080 --> 00:10:49,160 STEM VAN JOHN LENNON 172 00:10:49,240 --> 00:10:51,720 Het overkwam ons en het was moeilijk om te zien… 173 00:10:51,800 --> 00:10:54,760 want we zaten er middenin, en gingen van kamer naar kamer. 174 00:10:55,800 --> 00:10:58,480 Het waren gekke tijden, maar wel geweldige tijden. 175 00:10:58,560 --> 00:11:02,200 Ik heb het heel leuk gehad, maar het was gestoord. 176 00:11:05,600 --> 00:11:09,160 We boften dat we met z'n vieren waren om die druk aan te kunnen. 177 00:11:10,080 --> 00:11:12,360 Wij vieren hielden elkaar bijeen. 178 00:11:12,440 --> 00:11:15,200 Iedereen werd een keertje gek. 179 00:11:15,680 --> 00:11:17,840 De anderen brachten ons weer tot rede. 180 00:11:18,120 --> 00:11:22,120 Ik was enig kind en opeens had ik drie broers. 181 00:11:22,200 --> 00:11:26,400 We waren hecht. We pasten op elkaar. En dat vond ik geweldig. 182 00:11:26,880 --> 00:11:31,560 We hadden elkaar om met de stress om te gaan. 183 00:11:32,080 --> 00:11:37,000 Omdat we uit Liverpool kwamen was humor erg belangrijk. 184 00:11:37,400 --> 00:11:39,520 Dus lachten we altijd. 185 00:11:39,600 --> 00:11:46,600 Maar er kwam een punt dat het genoeg was. Wat volgens mij enorm heeft bijgedragen… 186 00:11:46,880 --> 00:11:49,880 aan het uiteenvallen van The Beatles, was de stress. 187 00:11:49,960 --> 00:11:51,880 We wilden er allemaal mee stoppen. 188 00:11:52,400 --> 00:11:53,720 Geef ons een beetje rust. 189 00:11:55,120 --> 00:11:57,920 Toen ze uit elkaar gingen zei John… 190 00:11:58,000 --> 00:12:02,920 Wat wil je? We hebben onze levens hieraan gewijd. 191 00:12:03,040 --> 00:12:07,760 Bijna ten koste van al het andere, hun hele jeugd lang. 192 00:12:08,280 --> 00:12:10,120 Kom terug. -Het is voorbij. 193 00:12:10,200 --> 00:12:12,640 Laten we iets anders doen. 194 00:12:13,160 --> 00:12:17,080 Als je achteraf terugkijkt denk je. hoe heb ik dat gedaan? 195 00:12:17,160 --> 00:12:19,360 Hoe heb ik dat doorstaan? 196 00:12:20,360 --> 00:12:22,600 Alles wat we deden, deden we voor het goede. 197 00:12:23,040 --> 00:12:25,280 Dat is nu nog van toepassing. 198 00:12:25,880 --> 00:12:27,840 Het komt altijd terug bij de muziek… 199 00:12:27,960 --> 00:12:30,600 en de persoonlijkheden. Liefde is alles wat je nodig hebt. 200 00:12:35,880 --> 00:12:38,520 LIEFDE 201 00:12:52,840 --> 00:12:55,800 Ja, stop maar. Die van ons was heel goed. 202 00:12:55,880 --> 00:12:59,040 Bedankt, John. Prima. Dat is goed voor de achtergrondzang. 203 00:12:59,120 --> 00:13:00,920 Nu komen de muzikanten. -Bedankt. 204 00:13:01,000 --> 00:13:03,200 We doen nog een opname. -Geweldig. 205 00:13:03,280 --> 00:13:05,000 Oké, spoel de band terug, Richard. 206 00:13:11,760 --> 00:13:15,160 Ik had zeker het gevoel dat we iets heel anders hadden… 207 00:13:15,240 --> 00:13:17,320 al was het alleen onze houding. 208 00:13:17,400 --> 00:13:22,040 Het is de magie van het samenvoegen van bepaalde mensen… 209 00:13:22,120 --> 00:13:24,600 die voor vuur of dynamiet zorgen. 210 00:13:45,880 --> 00:13:47,640 Het was eigenlijk allemaal toeval. 211 00:13:48,320 --> 00:13:52,520 Die grappige kapsels, jasjes en laarzen. 212 00:13:53,400 --> 00:13:57,520 We waren gewoon heel simpel en naïef. 213 00:13:57,920 --> 00:14:00,440 Zijn jullie van plan naar de kapper te gaan? 214 00:14:00,520 --> 00:14:02,040 Nee. Bedankt. 215 00:14:02,120 --> 00:14:03,400 Ik ben gisteren geweest. 216 00:14:04,600 --> 00:14:09,240 Ik weet nog dat John 21 werd en 100 pond van zijn oom kreeg… 217 00:14:09,320 --> 00:14:11,000 die tandarts was in Edinburgh. 218 00:14:13,200 --> 00:14:15,600 Dat was nogal wat. 219 00:14:15,680 --> 00:14:19,480 We kenden niemand die een tandarts als familielid had. 220 00:14:19,560 --> 00:14:21,920 Of die 100 pond had. -Ja. 221 00:14:22,000 --> 00:14:25,320 Tot op de dag van vandaag heb ik dat nooit gekregen op mijn verjaardag. 222 00:14:25,440 --> 00:14:26,600 Honderd knaken. 223 00:14:28,120 --> 00:14:32,880 Maar John kreeg zijn 100 pond en zei: Wat zullen we doen? 224 00:14:32,960 --> 00:14:36,040 We zaten toen bij elkaar. We besloten naar Spanje te gaan. 225 00:14:36,120 --> 00:14:38,640 We kwamen niet verder dan Parijs. 226 00:14:38,720 --> 00:14:40,000 We gingen liften. 227 00:14:40,080 --> 00:14:45,200 We kwamen Jürgen tegen, onze vriend van Astrid, Jürgen en Klaus. 228 00:14:45,280 --> 00:14:48,560 We zeiden: Je haar zit leuk. 229 00:14:48,640 --> 00:14:51,120 Kun je dat van ons ook zo doen? 230 00:14:51,200 --> 00:14:54,200 Hij vroeg: Weten jullie dat zeker? 231 00:14:54,280 --> 00:14:55,520 Hallo, matroos. -Ja. 232 00:14:55,600 --> 00:14:58,080 We zijn op vakantie. Parijs. 233 00:14:58,160 --> 00:15:00,520 Dus hij deed 't en we kwamen terug in Liverpool… 234 00:15:00,600 --> 00:15:03,960 John en ik met ons haar naar voren gekamd, zoals je zei… 235 00:15:04,040 --> 00:15:08,080 en iedereen deed er twijfelachtig over, maar wij hielden het zo. 236 00:15:08,280 --> 00:15:09,920 Goed. -En jij deed dat ook. 237 00:15:10,000 --> 00:15:14,160 Ringo had altijd een grijze pluk haar, al sinds hij jong was. 238 00:15:14,240 --> 00:15:17,040 Hij moest z'n haar zo doen om bij de band te mogen. 239 00:15:17,120 --> 00:15:18,880 Het was cool, want op die manier… 240 00:15:19,000 --> 00:15:21,720 zag je zijn grijze stuk niet. -Hij had ook een baard. 241 00:15:21,800 --> 00:15:23,360 De baard moet weg. -Scheren. 242 00:15:23,480 --> 00:15:25,480 Alleen zo kon ik meedoen… -En hij moest… 243 00:15:25,560 --> 00:15:27,680 We wilden de gezichten zien. 244 00:15:29,160 --> 00:15:32,560 We zagen een Londense band in Hamburg. 245 00:15:33,200 --> 00:15:35,640 En een van die Londense bands hadden schoenen… 246 00:15:35,720 --> 00:15:38,840 met een puntige neus en een Cubaanse hak. 247 00:15:38,920 --> 00:15:40,760 en we dachten: die zijn goed. 248 00:15:40,840 --> 00:15:42,560 Hoe kom je eraan? 249 00:15:42,640 --> 00:15:46,520 Hij zei: Anello and Davide. Daar gingen we heen. 250 00:15:46,600 --> 00:15:48,880 We kochten die schoenen en later dachten we… 251 00:15:48,960 --> 00:15:51,800 zij maken ze, dus laten we onze eigen schoenen maken. 252 00:15:51,880 --> 00:15:53,160 Het was een balletwinkel. 253 00:15:53,280 --> 00:15:57,320 Dus de Beatle-schoen hadden wij laten maken, maar de originele… 254 00:15:57,400 --> 00:16:00,160 had elastiek aan de zijkant en… 255 00:16:00,240 --> 00:16:02,000 Ja. Het was een balletwinkel, toch? 256 00:16:02,080 --> 00:16:03,440 Anello and Davide was ballet. 257 00:16:03,520 --> 00:16:07,880 Ze maakten balletdingen, tutu's en schoenen. Daar kwamen alle meisjes. 258 00:16:07,960 --> 00:16:10,120 Wij lieten onze Beatle-schoenen maken… 259 00:16:10,200 --> 00:16:13,440 We lieten onze tutu's maken. -…en er waren dames met kinderen. 260 00:17:00,520 --> 00:17:02,920 Hier zijn vier van de aardigste jongens… 261 00:17:03,000 --> 00:17:05,760 die we ooit op ons podium hadden. The Beatles. Kom maar. 262 00:17:45,480 --> 00:17:49,040 Die dingen verdwijnen in de geschiedenis en omdat 't 30 jaar geleden is… 263 00:17:49,520 --> 00:17:51,240 wordt het vrij legendarisch. 264 00:17:51,320 --> 00:17:53,280 Iets te legendarisch naar ons idee… 265 00:17:53,360 --> 00:17:56,160 want we maken het nog mee. Maar het is mooi… 266 00:17:56,240 --> 00:18:01,400 vooral als de jongeren zeggen: Wauw, jullie zijn goed live. 267 00:18:01,680 --> 00:18:05,480 Want ze weten hoe moeilijk het is om live goed te zingen. 268 00:18:16,560 --> 00:18:18,440 Ik wilde alleen maar bij een band. 269 00:18:19,080 --> 00:18:21,840 Ik wilde geen normale baan en ik wist niet… 270 00:18:21,920 --> 00:18:24,040 wat ik zonder dit gedaan zou hebben. 271 00:18:24,120 --> 00:18:27,760 Toen ik 17 was, was ik in Hamburg… 272 00:18:27,880 --> 00:18:31,240 en toen ik 23 was, hadden we 'Sgt. Pepper' al gedaan. 273 00:18:34,920 --> 00:18:36,760 We speelden altijd. 274 00:18:36,840 --> 00:18:39,440 Dat wilden we doen. Dat was onze droom. 275 00:18:39,960 --> 00:18:43,640 De droom om zo beroemd te worden, was nooit mijn doel. 276 00:18:43,720 --> 00:18:46,760 Ik wilde met hele goede mensen spelen. 277 00:18:47,200 --> 00:18:49,000 En de rest kwam er gewoon bij. 278 00:19:43,320 --> 00:19:45,440 Laat maar horen. 279 00:19:57,280 --> 00:19:58,600 Ja. -O, jee. 280 00:20:19,760 --> 00:20:20,840 Kan ik je spreken? 281 00:20:20,920 --> 00:20:22,600 Toen ons eerste album eraan kwam… 282 00:20:23,200 --> 00:20:27,720 speelden we zo veel dat we het in een dag konden opnemen. 283 00:20:27,800 --> 00:20:31,360 Dat was toen toen we van 10.30 tot 22.30 uur bezig waren. 284 00:20:31,480 --> 00:20:34,280 Maar we maakten ons eerste album in een dag. 285 00:20:34,880 --> 00:20:38,040 Toen we in de controleruimte waren en iets te zeggen hadden… 286 00:20:38,120 --> 00:20:40,360 was het heel spannend om hier te komen. 287 00:20:40,440 --> 00:20:42,760 Het was als een grote speeltuin. 288 00:20:43,440 --> 00:20:45,680 Wat gaan we luisteren? -Ja, hij pakt de tape. 289 00:20:55,560 --> 00:20:56,760 Alles. -Welke opname? 290 00:20:56,840 --> 00:20:57,960 Allemaal. 291 00:20:58,040 --> 00:20:59,320 Eerste. -Er zijn er drie. 292 00:20:59,400 --> 00:21:00,480 De eerste is raar. 293 00:21:00,560 --> 00:21:02,400 Speel de rare maar. -Ja, luister… 294 00:21:02,480 --> 00:21:03,560 PLATENPRODUCENT 295 00:21:03,640 --> 00:21:08,200 Alsof de drums en gitaar op halve snelheid gaan. 296 00:21:08,280 --> 00:21:11,360 Experimenteren werd makkelijker… 297 00:21:11,440 --> 00:21:14,560 want we hadden een paar hits. Daar draaide het om. 298 00:21:14,640 --> 00:21:15,760 Dat is zo. 299 00:21:15,840 --> 00:21:19,520 We hadden succes. En toen was het: Mooi, kom binnen. 300 00:21:19,600 --> 00:21:21,440 Leuk om jullie weer terug te zien. 301 00:21:21,520 --> 00:21:26,000 En toen we steeds meer succes kregen, kregen we de mogelijkheden om… 302 00:21:26,080 --> 00:21:28,880 vernieuwende ideeën te proberen. 303 00:21:32,640 --> 00:21:36,960 George stond daar echt open voor. 304 00:21:37,040 --> 00:21:38,560 Wat voor andere ideeën heb je? 305 00:21:39,440 --> 00:21:41,680 Er zijn maar twee basisopnames. 306 00:21:44,120 --> 00:21:45,760 Dat zijn één en drie. 307 00:21:48,400 --> 00:21:49,520 Dat is geweldig. 308 00:21:52,760 --> 00:21:54,800 En die onderwater-dingen. 309 00:21:55,800 --> 00:21:58,640 Dat moeten we versnellen… 310 00:21:58,720 --> 00:22:01,040 en luisteren naar het drumdeel. -Klinkt goed. 311 00:22:03,760 --> 00:22:05,200 Totaal anders. 312 00:22:12,960 --> 00:22:14,240 Daar is de doedelzak. 313 00:22:14,720 --> 00:22:18,360 En daar is twee. Er is niets op twee en drie. 314 00:22:21,640 --> 00:22:24,280 Hoor die vertraagde gitaar. 315 00:22:26,640 --> 00:22:28,920 Het was best een traumatische tijd… 316 00:22:29,000 --> 00:22:32,120 om al die opnames weer te beluisteren. En voor hen ook… 317 00:22:32,720 --> 00:22:34,880 want ze herbeleven hun levens. 318 00:22:34,960 --> 00:22:38,080 Paul zei tegen me: Onszelf zo horen, hoe we toen waren… 319 00:22:38,160 --> 00:22:44,200 30 jaar geleden, 25 jaar geleden, en ons horen kletsen… 320 00:22:44,280 --> 00:22:46,080 is een vreemde ervaring. 321 00:22:46,680 --> 00:22:51,160 Alsof je in een oud fotoboek kijkt, maar het komt tot leven. 322 00:22:51,240 --> 00:22:52,960 Eén, twee, drie, vier. 323 00:23:00,920 --> 00:23:03,320 Hoe klonk het met de basgitaar die gek deed? 324 00:23:03,400 --> 00:23:05,600 Was het goed of klonk het mooi waardeloos? 325 00:23:05,680 --> 00:23:09,560 Het is tien jaar aan opnames. Het is een reis terug in de tijd. 326 00:23:09,640 --> 00:23:13,560 We hebben geluisterd naar elke opname van elk liedje van ons… 327 00:23:13,640 --> 00:23:17,800 en die tijd hebben we herbeleefd en we hebben interessante dingen ontdekt. 328 00:23:17,880 --> 00:23:22,400 Sommige eerste opnames van de meeste nummers zijn interessant. 329 00:23:22,480 --> 00:23:26,040 Je ziet hoe het nummer zich ontwikkelde, hoe zij veranderden. 330 00:23:26,120 --> 00:23:31,240 Sommigen zijn heel anders begonnen dan de masters die iedereen nu kent. 331 00:23:31,760 --> 00:23:37,160 We geven een klein inkijkje in hoe The Beatles hun platen maakten. 332 00:23:39,640 --> 00:23:42,160 Dat was de breakdown. -Nu komen we ergens. 333 00:23:42,240 --> 00:23:44,640 Nu gaat het over serieuze muziek. 334 00:23:46,280 --> 00:23:48,880 Wat is dit, drie? -De tambuli zit erin. 335 00:23:53,160 --> 00:23:54,640 Wat hebben we hier dan? 336 00:23:54,720 --> 00:23:56,680 Nou… -Dit is de echte. 337 00:23:56,760 --> 00:23:58,600 Je hebt al jouw ritme op één. -Ja. 338 00:23:58,720 --> 00:24:00,400 En de stem op drie. 339 00:24:01,320 --> 00:24:02,680 Met de tambura. 340 00:24:04,520 --> 00:24:06,160 En op opnames twee en drie… 341 00:24:07,480 --> 00:24:12,080 heb je diverse loops en je gitaar en tambura. 342 00:24:24,920 --> 00:24:27,960 Ik weet nog dat ik binnenkwam met loops… 343 00:24:28,520 --> 00:24:32,080 en dat we ze overal op de apparaten hebben gezet. 344 00:24:33,240 --> 00:24:36,240 Weet je het niet meer? Dit is de basis vierspoor. 345 00:24:36,320 --> 00:24:38,920 Maar toen kregen we het stuk waar ze alles mixten. 346 00:24:39,000 --> 00:24:40,120 Zie je dat? 347 00:24:41,080 --> 00:24:42,920 Dat is niet gebruikt, toch? 348 00:24:45,440 --> 00:24:46,680 Op dat moment. 349 00:24:50,600 --> 00:24:52,800 Een van de beste dingen aan deze studio… 350 00:24:52,880 --> 00:24:56,840 en EMI, was dat ze altijd tal van instrumenten hadden, net als nu. 351 00:24:56,920 --> 00:24:59,320 Grote piano's, vreemde piano's en klavecimbels. 352 00:24:59,400 --> 00:25:01,520 Alles wat jij hebt in jouw studio. 353 00:25:01,600 --> 00:25:05,680 Ze zijn geëindigd in mijn studio, want ze wilden ze wegdoen hier. 354 00:25:05,760 --> 00:25:07,000 Daarom heb ik ze. 355 00:25:07,080 --> 00:25:08,920 Dat was een van de redenen… 356 00:25:09,000 --> 00:25:11,920 waarom we interessante instrumenten hadden op onze platen. 357 00:25:12,040 --> 00:25:15,480 Anders was het alleen gitaar geweest, basgitaren en drums. 358 00:25:25,640 --> 00:25:27,600 Een beetje afgezaagd. -Gitaarsolo. 359 00:25:33,520 --> 00:25:35,320 Op hetzelfde spoor als de vocals. 360 00:25:35,960 --> 00:25:37,080 Kom erbij. 361 00:25:40,200 --> 00:25:42,000 Die harmonie herinner ik me niet. 362 00:25:47,520 --> 00:25:51,480 Sommige mensen hier, de geluidstechnicus bijvoorbeeld… 363 00:25:51,560 --> 00:25:54,720 probeerde altijd naar huis te gaan om 17.30 uur. 364 00:25:54,800 --> 00:25:58,760 En wij probeerden allemaal geschiedenis te schrijven. 365 00:25:58,840 --> 00:26:02,760 En Mal, onze roadie, had een grote theepot… 366 00:26:02,840 --> 00:26:05,240 van aluminium, en dan ging hij weg… 367 00:26:05,320 --> 00:26:09,280 Ik weet nog dat hij thee gezet had… 368 00:26:09,360 --> 00:26:11,640 en wij deden er stimulerende middelen in. 369 00:26:12,120 --> 00:26:14,560 Hij was daar met George Martin… 370 00:26:14,640 --> 00:26:18,160 en volgens mij gaf Geoff Emerick hem die thee. 371 00:26:18,240 --> 00:26:20,800 Want ze zeiden: Mogen we nu naar huis? 372 00:26:20,880 --> 00:26:22,880 Nee, klojo. Neem een kopje thee. 373 00:26:24,520 --> 00:26:30,920 En toen zaten ze daar tot 23.00 uur. -En toen wilden zij niet naar huis. 374 00:26:31,000 --> 00:26:32,440 Ze lieten ons niet gaan. 375 00:26:32,520 --> 00:26:34,680 Nu snappen ze het, nu ze dit programma zien. 376 00:26:34,760 --> 00:26:36,800 George is er nog steeds. George Martin. 377 00:26:36,880 --> 00:26:39,120 Ja. -Hij is daar nog steeds. 378 00:26:39,200 --> 00:26:41,680 Er was een vent die een acetaat-plaat kon maken. 379 00:26:41,760 --> 00:26:43,240 Of ze gaven… -Een audioband. 380 00:26:43,320 --> 00:26:44,600 …een mix. -Een spoel. 381 00:26:44,680 --> 00:26:46,720 Ja. -Op zo'n kleine spoel… 382 00:26:46,800 --> 00:26:50,000 of om een potlood gewikkeld. 383 00:26:50,080 --> 00:26:53,600 Toen cassettes uitkwamen, hadden we Philips cassettes… 384 00:26:53,680 --> 00:26:57,720 en die deed je op de mengtafel en je luisterde ernaar via de boxen. 385 00:26:57,800 --> 00:26:59,320 Geen goede kwaliteit. 386 00:26:59,400 --> 00:27:03,960 Ik weet nog dat ik naar huis ging en 'Please Mister Postman' draaide. 387 00:27:13,240 --> 00:27:15,480 We riepen: Ja, dat is fantastisch. 388 00:27:19,840 --> 00:27:23,720 Eén, twee, één, twee, drie, vier. 389 00:27:28,040 --> 00:27:30,000 We kwamen altijd als Paul ons belde. 390 00:27:31,800 --> 00:27:35,000 Hij belde altijd. -Ik dacht altijd: wat een werkfanaat. 391 00:27:35,120 --> 00:27:37,640 Voor 'Let It Be' hadden we een meeting gehad. 392 00:27:37,720 --> 00:27:41,720 We lummelden maar wat en hadden maanden niks gedaan en ik zei: Goed… 393 00:27:41,800 --> 00:27:45,160 Hij had geen schoonheidswedstrijden meer. 394 00:27:45,240 --> 00:27:48,520 Ik was vaak jury bij veel competities. 395 00:27:49,400 --> 00:27:53,960 Ik was bij Apple en zei: Misschien kunnen we een film doen. 396 00:27:54,040 --> 00:27:57,360 Dat zou een leuk idee zijn. Iedereen was verbaasd: Waarom? 397 00:27:58,000 --> 00:28:01,880 Op het eind zei John: Ik snap het. Hij wil werk. 398 00:28:02,720 --> 00:28:05,000 Ik zei: Ja. Het zou goed zijn als we werken. 399 00:28:05,080 --> 00:28:06,520 E.M.I. WAAR ZE OPNEMEN. 400 00:28:06,600 --> 00:28:08,120 Dat is goed. 401 00:28:11,960 --> 00:28:14,480 Ja, wij konden nog langer in de tuin zitten. 402 00:28:14,560 --> 00:28:17,360 Ik vond The Beatles leuk en leuk om met ze te werken. 403 00:28:17,440 --> 00:28:19,640 Daar schaam ik me niet voor. 404 00:28:20,240 --> 00:28:23,360 Daar hou ik van in het leven. Muziek maken. 405 00:29:12,520 --> 00:29:13,680 Volgende ronde. 406 00:29:13,760 --> 00:29:15,360 Goed zo. Dat is jouw deel. 407 00:29:17,680 --> 00:29:20,560 Ik reisde de wereld rond en journalisten vroegen… 408 00:29:20,640 --> 00:29:24,280 Komen The Beatles weer bij elkaar? In alle mogelijke landen. 409 00:29:24,360 --> 00:29:26,960 Daar moest ik een antwoord op hebben. 410 00:29:27,040 --> 00:29:29,280 Dat werd: Ja, nou, het kan zijn… 411 00:29:29,360 --> 00:29:31,960 dat wij drieën af en toe wat muziek gaan maken… 412 00:29:32,040 --> 00:29:35,400 misschien instrumenteel, voor een nieuw Beatles-ding wat we doen… 413 00:29:35,480 --> 00:29:37,480 een 'Anthology' documentaire. 414 00:29:37,560 --> 00:29:40,000 Dus dat werd wat ik dacht dat we zouden doen. 415 00:29:40,480 --> 00:29:44,360 Er waren verschillende ideeën, dat we de achtergrondmuziek konden doen… 416 00:29:44,440 --> 00:29:46,800 of zelfs een nieuw lied konden schrijven. 417 00:29:46,880 --> 00:29:50,320 Tussen ons drieën was het altijd… 418 00:29:50,400 --> 00:29:53,880 of tussen ons vieren in die tijd, dat als één van ons er niet bij was… 419 00:29:53,960 --> 00:29:56,200 we niet The Beatles zouden zijn. 420 00:29:57,000 --> 00:30:01,360 Als we iets zouden doen, wij drieën, hoe interessant het ook zou zijn… 421 00:30:01,440 --> 00:30:04,200 en hoe leuk het vast zou worden… 422 00:30:04,800 --> 00:30:07,120 John hoorde erbij te zijn. 423 00:30:07,880 --> 00:30:12,440 Toen we daarover nadachten, kwamen we al snel uit bij… 424 00:30:12,520 --> 00:30:15,040 Wat als er een cassette is van John? 425 00:30:17,240 --> 00:30:19,640 Volgens mij was het Paul die het aan Yoko vroeg… 426 00:30:19,720 --> 00:30:22,360 Is er iets van John wat nog niet uitgebracht is? 427 00:30:22,440 --> 00:30:26,840 Misschien konden we er iets mee. Zij stuurde ons tapes en zo ontstond het. 428 00:30:29,720 --> 00:30:33,200 Mijn herinnering nu, en jullie hebben waarschijnlijk… 429 00:30:33,280 --> 00:30:35,800 drie of vier andere versies… 430 00:30:35,880 --> 00:30:38,080 maar Jeff Lynne en ik… 431 00:30:38,160 --> 00:30:41,960 hadden een band genaamd de Traveling Wilburys. 432 00:30:42,680 --> 00:30:44,760 Roy Orbison zat erin. 433 00:30:47,960 --> 00:30:53,840 En toen overleed Roy Orbison. Niemand kan Roy vervangen… 434 00:30:53,920 --> 00:30:56,000 maar we kunnen een ander vragen. 435 00:30:56,080 --> 00:30:57,600 En toen dachten we aan Elvis. 436 00:30:57,680 --> 00:31:01,360 Iemand had dit voorgelegd aan de beheerders van zijn erfgoed… 437 00:31:01,440 --> 00:31:05,240 en ze vonden het een geweldig idee van Elvis in de Wilburys. 438 00:31:06,280 --> 00:31:10,520 Het idee was dat we Elvis op een multitrack-machine zouden zetten… 439 00:31:11,080 --> 00:31:13,400 en de hele begeleiding zouden veranderen… 440 00:31:13,480 --> 00:31:18,040 de akkoorden, de melodie en zelfs de teksten. 441 00:31:18,120 --> 00:31:22,120 Dan zouden we allemaal dat lied zingen. 442 00:31:22,200 --> 00:31:25,120 Bij het refrein schuiven we de andere fader omhoog… 443 00:31:25,200 --> 00:31:28,360 en dan krijg je Elvis, die het refrein zingt. 444 00:31:28,440 --> 00:31:33,400 Dat hebben we nooit gedaan, want toen leek het een beetje een trucje. 445 00:31:33,480 --> 00:31:36,680 Maar ik vertelde Yoko dit idee… 446 00:31:36,760 --> 00:31:39,840 en ze zei: Ik denk dat ik een tape heb van John. 447 00:31:45,360 --> 00:31:47,520 Ik werd de boodschapper. 448 00:31:47,600 --> 00:31:51,080 Ik haalde de tape op en vertelde Yoko wat we van plan waren… 449 00:31:51,160 --> 00:31:55,760 en vroeg of ze ons de vrijheid wilde geven en ons niet te veel regels wilde opleggen. 450 00:31:55,840 --> 00:31:58,800 Laat het ons proberen. Als je het haat, doen we er niks mee. 451 00:31:58,880 --> 00:32:02,720 Dat was de nieuwe afspraak en ik werd er heel enthousiast over… 452 00:32:02,800 --> 00:32:05,440 want het was nu echt van: Wauw, dit is onmogelijk… 453 00:32:05,520 --> 00:32:08,480 John is dood, maar we kunnen weer met hem spelen. 454 00:32:08,560 --> 00:32:13,320 Het idee dat we het samen zouden doen, was heel erg vreemd… 455 00:32:13,400 --> 00:32:16,760 want we zagen elkaar, spraken samen en deden camera-dingen… 456 00:32:16,840 --> 00:32:19,240 maar nu zouden we echt gaan spelen. 457 00:32:19,960 --> 00:32:24,400 En dat was een enorme stap voor ons drieën… 458 00:32:24,480 --> 00:32:26,520 want de band bestond uit vier… 459 00:32:26,600 --> 00:32:29,560 en op 'n bepaalde manier moesten we dat obstakel overwinnen. 460 00:32:29,640 --> 00:32:32,000 John kwam uit de speaker… 461 00:32:32,080 --> 00:32:36,720 maar hij was er niet meer. Dat was een zware tijd voor me. 462 00:32:38,120 --> 00:32:43,520 Ik zei tegen de jongens: Laten we doen alsof John gewoon op vakantie is. 463 00:32:43,600 --> 00:32:46,880 Hij heeft gebeld en gezegd: We zijn bijna klaar met het album. 464 00:32:46,960 --> 00:32:49,800 Er is een liedje dat ik leuk vind, maar nog niet af heb. 465 00:32:49,880 --> 00:32:51,800 Maken jullie het af? Ik vertrouw jullie. 466 00:32:51,880 --> 00:32:55,920 Dat waren de woorden in het scenario dat we hadden bedacht voor onszelf. 467 00:32:56,000 --> 00:32:59,040 Ik vertrouw jullie. Niet aanklooien. Gewoon doen. 468 00:32:59,120 --> 00:33:01,600 Met dat in gedachten gingen we de studio in. 469 00:33:07,960 --> 00:33:09,040 Goed. 470 00:33:12,160 --> 00:33:15,080 Mooie dag. -Prachtige dag. We gaan aan de slag. 471 00:33:15,160 --> 00:33:16,360 Snelle aankomst. 472 00:33:16,440 --> 00:33:18,840 We hadden een cassette van 'Free As A Bird'. 473 00:33:18,920 --> 00:33:21,240 De kwaliteit was slecht. Een mono-cassette… 474 00:33:21,760 --> 00:33:27,040 met John en de piano op één spoor, wat niemand normaal zou doen. 475 00:33:27,120 --> 00:33:29,040 Je denkt gewoon: ik kan dit niet. 476 00:33:29,120 --> 00:33:33,000 Maar het liedje was zo sterk dat we de technische problemen overwonnen. 477 00:33:33,080 --> 00:33:35,320 Jeff Lynne deed dat. Hij produceerde het. 478 00:33:36,120 --> 00:33:39,040 Hoeveel producenten heb je nodig om een lamp te vervangen? 479 00:33:39,840 --> 00:33:42,040 Achttien? -Geen idee. Wat denk jij? 480 00:33:42,880 --> 00:33:44,480 Geen idee. Wat denk jij? 481 00:33:44,560 --> 00:33:46,280 George stelde voor… 482 00:33:46,360 --> 00:33:47,720 PLATENPRODUCENT 483 00:33:47,800 --> 00:33:50,440 …dat ik aan nieuwe liedjes voor 'Anthology' zou werken. 484 00:33:50,520 --> 00:33:52,400 En ik was dolblij. 485 00:33:52,920 --> 00:33:55,760 Technisch gezien was het bijna onmogelijk. 486 00:33:55,840 --> 00:33:59,920 Ik was weken bezig met proberen ze digitaal op te schonen. 487 00:34:00,000 --> 00:34:02,360 Het was heel moeilijk, want als iemand… 488 00:34:02,440 --> 00:34:06,240 piano speelt en er een nieuw liedje bij zingt dat net geschreven is… 489 00:34:06,320 --> 00:34:10,640 is het bijna onmogelijk om het perfect qua timing te krijgen. 490 00:34:28,320 --> 00:34:31,720 Het duurde uren om het goed te krijgen… 491 00:34:31,800 --> 00:34:37,200 want het stond op een cassette, zonder tijd, want die rekken uit. 492 00:34:37,280 --> 00:34:43,960 Veel gesis en geruis, maar Jeff heeft het briljant gedaan. 493 00:34:44,040 --> 00:34:47,440 Toen konden we het op een 24-sporenrecorder zetten… 494 00:34:47,520 --> 00:34:50,920 met een clicktrack, zodat wij erop mee konden spelen… 495 00:34:51,000 --> 00:34:53,400 want het was niet door ons vieren gemaakt. 496 00:35:03,720 --> 00:35:06,400 Het was emotioneel om 'm voor de eerste keer te horen. 497 00:35:06,480 --> 00:35:10,640 Je moest het goed bestuderen om je draai te vinden. Dat was emotioneel. 498 00:35:10,720 --> 00:35:15,080 Ik waarschuwde Ringo: Hou een zakdoek klaar als je hiernaar gaat luisteren. 499 00:35:15,160 --> 00:35:19,040 Het is emotioneel om onze oude maat dit liedje te horen zingen. 500 00:35:27,520 --> 00:35:31,360 Luisteren naar die tape was heel emotioneel. 501 00:35:31,440 --> 00:35:36,000 We gingen naar de studio en het was een tijdje moeilijk. 502 00:35:36,080 --> 00:35:39,200 Hij is er niet. Wij zijn er allemaal. Waar is John? 503 00:35:40,040 --> 00:35:41,680 Daar moesten we ons overheen zetten. 504 00:35:41,760 --> 00:35:44,840 Dat lukte door te doen alsof hij was gaan lunchen… 505 00:35:44,920 --> 00:35:46,280 …of even thee was gaan halen. 506 00:35:46,360 --> 00:35:48,960 John, zet jij thee? 507 00:35:49,040 --> 00:35:52,280 Het is alsof er een lege stoel is. -Er is een leegte. 508 00:35:53,120 --> 00:35:54,440 Waar hij vroeger was. 509 00:35:54,520 --> 00:35:58,800 Ik moet een van de mensen zijn die John het beste kende in zijn leven. 510 00:35:58,880 --> 00:36:01,880 Ik wist hoe hij graag werkte en wat hem enthousiast maakte. 511 00:36:01,960 --> 00:36:03,840 Wat hij leuk vond aan muziek. 512 00:36:03,920 --> 00:36:07,840 Zeker in de tijd dat ik met hem werkte. Hij zou hier zo blij mee zijn geweest. 513 00:36:10,640 --> 00:36:15,160 'Free As A Bird' was een half liedje. De tape die we van Yoko kregen. 514 00:36:15,240 --> 00:36:17,240 Jeff en wij drieën… 515 00:36:17,320 --> 00:36:20,560 maakten een basistrack met lege plekken erin. 516 00:36:21,480 --> 00:36:27,080 Daarna moesten we het liedje invullen. Het is eigenlijk door iedereen geschreven. 517 00:36:36,880 --> 00:36:41,160 John had het midden nooit afgemaakt. Als je de originele demo hoort… 518 00:36:41,280 --> 00:36:44,400 speelt John er heel andere akkoordwisselingen in. 519 00:36:45,000 --> 00:36:48,560 Normaal gesproken als iemand de studio inkomt en zegt… 520 00:36:48,640 --> 00:36:53,280 Ik heb een liedje. Het is nog niet af, maar wat vind je ervan? 521 00:36:53,360 --> 00:36:57,520 Dan speel je het en dan zeggen we altijd… 522 00:36:57,600 --> 00:37:02,160 Wacht even. Ik twijfel over dat akkoord. Zullen we dit akkoord proberen? 523 00:37:02,240 --> 00:37:04,920 Dus dat hebben we ook gedaan. 524 00:37:05,000 --> 00:37:06,840 Toen we de tekst af hadden… 525 00:37:06,920 --> 00:37:12,440 hebben we dat liedje geproduceerd en John eraan toegevoegd. 526 00:37:16,640 --> 00:37:18,360 Cool dat we dat konden doen. 527 00:37:27,360 --> 00:37:32,160 De meeste dagen denk ik aan John, want hij was een groot deel van m'n leven. 528 00:37:32,240 --> 00:37:36,920 Ik ben er trots op dat ik hem gekend heb en een groot deel van zijn leven was. 529 00:37:37,000 --> 00:37:40,840 Dus de meeste dagen denk ik wel aan hem. 530 00:37:40,920 --> 00:37:43,840 Maar tijdens 'Anthology' en het maken van de plaat… 531 00:37:43,920 --> 00:37:46,960 hoorde ik hem in mijn koptelefoon terwijl ik zong. 532 00:37:47,040 --> 00:37:50,160 Het is lang geleden dat ik dat gedaan heb. 533 00:37:50,240 --> 00:37:51,840 Het was net als vroeger. 534 00:38:04,480 --> 00:38:05,600 Ga door. 535 00:38:11,480 --> 00:38:12,920 Heb je die? 536 00:38:39,320 --> 00:38:43,800 Het is een geweldige Beatle-plaat en omdat het zo lang geleden was… 537 00:38:44,640 --> 00:38:48,200 luisterde ik ernaar en dacht ik: het klinkt precies als zij. 538 00:38:49,000 --> 00:38:51,640 Ik was er zo lang bij weggeweest… 539 00:38:52,120 --> 00:38:54,520 dat het leek alsof ik een buitenstaander was. 540 00:38:55,160 --> 00:38:57,320 Het klonk precies als hen. Het is briljant. 541 00:38:57,760 --> 00:39:04,120 Het zijn de vier in samenhang met elkaar, als een pan met soep. Het maakt het… 542 00:39:04,200 --> 00:39:06,000 met die mix van vier mensen. 543 00:39:06,760 --> 00:39:11,920 Haal één ingrediënt eruit en dan lijkt het erop, maar het smaakt niet hetzelfde. 544 00:39:17,920 --> 00:39:23,440 De eerste keuze was 'Free As A Bird' en dat deden we in februari 1994. 545 00:39:23,520 --> 00:39:25,800 Daarna deden we niet veel… 546 00:39:25,880 --> 00:39:29,160 afgezien van 'Anthology', tot februari 1995. 547 00:39:31,360 --> 00:39:35,240 We gingen naar m'n studio met 'Real Love'. -Ik heb het gemist. 548 00:39:36,760 --> 00:39:39,240 Heel talentvol, Paul. -Ik ben nu wel klaar voor actie. 549 00:39:41,520 --> 00:39:42,800 Geef ons een E, John. 550 00:40:13,840 --> 00:40:17,120 Weet je van welke solo ik de harmonieën geweldig vond? 551 00:40:17,200 --> 00:40:18,400 'Come Together'. 552 00:40:19,760 --> 00:40:20,800 Ja. -Dat is… 553 00:40:20,880 --> 00:40:22,480 Het is een beetje… -Dat klonk… 554 00:40:22,560 --> 00:40:24,840 Het kan een beetje in dat bereik zitten… 555 00:40:27,280 --> 00:40:28,960 Een octaaf hoger. 556 00:40:29,760 --> 00:40:33,280 Maar dat stuk kan ook anders gespeeld worden… 557 00:40:33,360 --> 00:40:37,240 je gaat ermee omhoog terwijl dit… 558 00:40:39,800 --> 00:40:41,400 gewoon doorgaat. 559 00:40:51,480 --> 00:40:54,600 En je hebt die harmonieën in 'Real love'. 560 00:40:54,680 --> 00:40:59,400 Ze komen samen, maken grapjes en spelen op elkaar in. 561 00:41:03,280 --> 00:41:04,440 Dat is geweldig. 562 00:41:04,520 --> 00:41:06,600 Ze gaan zingen en het zijn The Beatles. 563 00:41:06,680 --> 00:41:08,280 Daar is het. Dat is dat geluid. 564 00:41:13,200 --> 00:41:18,280 Er is een bepaalde harmonie. We raken makkelijk op elkaar ingespeeld. 565 00:41:25,640 --> 00:41:28,080 Het klinkt zoals The Beatles. 566 00:41:28,160 --> 00:41:31,160 Zonder veel moeite te hoeven doen. 567 00:41:35,200 --> 00:41:39,440 George en ik deden de harmonieën en Ringo zei achteraf… 568 00:41:39,520 --> 00:41:41,720 Het klinkt net als The Beatles. 569 00:41:42,160 --> 00:41:45,000 Dat was een gek moment. Je dacht: ja. 570 00:41:45,080 --> 00:41:48,240 Want als je het zo lang niet hebt gedaan, word je een ex-Beatle. 571 00:41:48,720 --> 00:41:50,280 Maar als je weer terugkomt… 572 00:41:50,360 --> 00:41:53,080 en aan 'Anthology' werkt, zit je weer in de band. 573 00:41:53,160 --> 00:41:55,000 Daar valt niet over te twisten. 574 00:41:55,080 --> 00:41:57,920 Laat de akkoorden zien, Jeff. Dan beginnen we. 575 00:41:58,760 --> 00:42:00,920 Paul, doe je het op de… 576 00:42:01,560 --> 00:42:03,440 Eén, twee, drie. 577 00:42:17,520 --> 00:42:18,600 Vier. 578 00:42:20,720 --> 00:42:22,080 Volgens mij werkte dat. 579 00:42:22,160 --> 00:42:24,320 Wil je dat met het… 580 00:42:26,760 --> 00:42:27,880 of hebben we het? 581 00:42:28,360 --> 00:42:31,280 Het is goed. De toon van mijn stem was een beetje… 582 00:42:31,360 --> 00:42:33,640 Hij past niet bij die van John. 583 00:42:37,480 --> 00:42:42,320 Ja, maar ik kan proberen meer zijn stijl aan te nemen… 584 00:43:00,640 --> 00:43:02,880 Misschien kun je de eerste nog een keer doen? 585 00:43:47,240 --> 00:43:48,760 Ik vond het geweldig. 586 00:43:48,840 --> 00:43:50,640 Luister maar. 587 00:43:55,640 --> 00:43:57,080 Het klinkt precies als hem. 588 00:43:57,160 --> 00:43:59,280 Klinkt het weer zoals die verdomde Beatles? 589 00:44:00,080 --> 00:44:01,360 Dat klopt. 590 00:44:01,440 --> 00:44:05,040 Een derde liedje zou mooi zijn en dat hebben we. 591 00:44:13,800 --> 00:44:15,840 Het andere idee was beginnen met de drum. 592 00:44:15,920 --> 00:44:18,880 Maar bij Johns stem moet je… -Ja. 593 00:44:18,960 --> 00:44:22,520 We hadden ons oog laten vallen op 'Now And Then'. 594 00:44:27,320 --> 00:44:28,680 Een E-akkoord? 595 00:44:31,200 --> 00:44:32,720 Dat moest herschreven worden. 596 00:44:32,800 --> 00:44:35,040 Mensen moesten heel geduldig met ons zijn. 597 00:44:35,120 --> 00:44:38,480 En Yoko moest ons toestaan erin te knippen. 598 00:44:38,560 --> 00:44:40,960 Ja. Dan volgt een D-akkoord. 599 00:44:41,040 --> 00:44:44,520 In plaats van teruggaan, komen we uit in het midden. 600 00:44:45,080 --> 00:44:46,280 Het zou veel werk zijn… 601 00:44:46,360 --> 00:44:48,760 waardoor we huiverig waren om ermee te beginnen. 602 00:44:48,840 --> 00:44:50,200 Bewegingsblokkade. 603 00:44:50,280 --> 00:44:52,280 Wanneer gaan we slapen? 604 00:44:52,840 --> 00:44:55,880 Goede vraag. -Geen rust voor de goddelozen. 605 00:44:55,960 --> 00:44:58,520 Kom op. Iets terug. En dan horen we het… 606 00:44:58,600 --> 00:45:02,480 maar samen met de rest van wat er op de tape staat. 607 00:45:02,560 --> 00:45:05,760 Het was een tijdprobleem, want we zouden er eerst drie doen… 608 00:45:05,840 --> 00:45:10,760 maar toen lukte het niet voor iedereen om zo lang op dezelfde plek te zijn. 609 00:45:10,840 --> 00:45:15,160 We besloten de meest afgewerkte af te maken. 610 00:45:15,800 --> 00:45:20,840 Ja, die gaan we afmaken, daaraan werken en dan… 611 00:45:22,240 --> 00:45:26,640 Die is dan af en dan doen we de volgende keer een andere. 612 00:45:33,480 --> 00:45:34,560 Dat zou kunnen. 613 00:45:35,560 --> 00:45:36,800 Derde couplet. 614 00:45:37,520 --> 00:45:39,560 Met anderen was dit het einde geweest. 615 00:45:41,640 --> 00:45:45,720 Maar met The Beatles moet je oppassen. 616 00:45:45,800 --> 00:45:47,360 Zij konden het doen. 617 00:45:47,440 --> 00:45:50,680 Je komt altijd een verrassing tegen. 618 00:45:51,280 --> 00:45:53,080 Dit gaat misschien niet weg. 619 00:45:57,120 --> 00:45:58,640 Het is iets heel speciaals. 620 00:45:58,720 --> 00:46:02,000 Als je iemand vindt met wie je kan praten, is dat speciaal. 621 00:46:02,080 --> 00:46:05,920 Als je iemand vindt met wie je muziek kunt maken, is dat bijzonder. 622 00:46:06,000 --> 00:46:08,960 De meeste muzikanten zoeken hun leven lang… 623 00:46:09,040 --> 00:46:12,960 naar de perfecte drummer, de perfecte bassist, de perfecte gitarist… 624 00:46:13,040 --> 00:46:15,320 en de perfecte zanger om mee te zingen. 625 00:46:15,960 --> 00:46:17,960 Dus ik voelde me bevoorrecht. 626 00:46:19,240 --> 00:46:21,320 Ja, oké. -Dat is de echte snelheid, toch? 627 00:46:22,720 --> 00:46:28,200 Het is de echte snelheid. 628 00:46:32,120 --> 00:46:36,480 Dit is zeker een hoogtepunt van iets. 629 00:46:36,560 --> 00:46:40,000 We hebben ons verhaal samengevoegd. 630 00:46:40,080 --> 00:46:42,240 Ik weet niet of dat een einde betekent. 631 00:46:42,320 --> 00:46:45,960 Er zijn niet veel John-tracks over om mee te spelen… 632 00:46:46,040 --> 00:46:48,960 dus dat is misschien een einde. 633 00:46:49,520 --> 00:46:51,400 Ik denk niet dat wij drieën… 634 00:46:51,480 --> 00:46:55,880 weer live willen spelen, want dan zou er een leegte zijn op het podium. 635 00:46:56,880 --> 00:46:58,000 Die is niet te vullen. 636 00:46:58,080 --> 00:46:59,920 Aangezien we niet weer bij elkaar komen… 637 00:47:00,040 --> 00:47:02,680 Paul en ik gaan volgend jaar naar wat stadions. 638 00:47:03,760 --> 00:47:05,400 Modderworstelen. -Samen. 639 00:47:06,600 --> 00:47:08,720 Modderworstelen. -Dat zou ons wel lukken. 640 00:47:09,720 --> 00:47:11,040 Ik ben de scheidsrechter. 641 00:47:12,800 --> 00:47:16,080 Dan komt die vent die 'The Green Door' geschreven heeft… 642 00:47:16,160 --> 00:47:17,880 vast langs en zegt hij… 643 00:47:18,920 --> 00:47:20,560 Dat is mijn riff. 644 00:47:20,640 --> 00:47:24,880 Er zijn nog steeds drie Beatles, maar de band is er niet meer. 645 00:47:25,920 --> 00:47:28,840 We kunnen optreden als Paul, George en Ringo… 646 00:47:29,560 --> 00:47:30,960 maar niet als The Beatles. 647 00:47:31,040 --> 00:47:32,840 Hier zijn The Beatles. 648 00:47:45,440 --> 00:47:48,600 The Beatles zullen doorgaan… 649 00:47:49,400 --> 00:47:52,400 op die platen, in films, video’s en in boeken… 650 00:47:52,480 --> 00:47:55,000 en in de herinneringen van mensen. 651 00:47:55,080 --> 00:47:58,280 The Beatles is nu een eigen ding geworden. 652 00:47:58,840 --> 00:48:02,560 En The Beatles bestaan zonder ons. 653 00:48:05,600 --> 00:48:09,160 Speel het spel 'Bestaan' helemaal uit tot het einde van het begin. 654 00:48:10,400 --> 00:48:11,880 'Tomorrow Never Knows'. 655 00:48:53,560 --> 00:48:54,720 Kom op. 656 00:48:56,080 --> 00:48:58,720 Ik vond dit een hele leuke dag, jongens. 657 00:48:58,800 --> 00:49:00,640 Maar ik moet gaan. -Ik heb genoten. 658 00:49:00,720 --> 00:49:02,800 Mijn vliegtuig gaat. -We hoeven je… 659 00:49:02,880 --> 00:49:05,000 de komende 40 jaar niet te zien. 660 00:49:05,080 --> 00:49:07,360 Hiermee zou je kunnen afsluiten… 661 00:49:07,440 --> 00:49:09,880 Nee, het was een fijne dag. Bedankt hiervoor. 662 00:49:10,040 --> 00:49:11,160 Bedankt. 663 00:49:11,840 --> 00:49:15,800 Het was heel mooi en ontroerend voor me. Ik ga graag met jullie om. 664 00:50:36,040 --> 00:50:38,040 Ondertiteld door: Bianca van der Meulen