1 00:00:07,417 --> 00:00:10,486 Carly, bu treni gerçekten kullanacak mısın? 2 00:00:10,620 --> 00:00:13,956 Tüm hayatım beni buraya yönlendirdi, bunu yapmalıyım. 3 00:00:15,625 --> 00:00:16,626 Garip ama gerçek, 4 00:00:16,859 --> 00:00:20,196 bir trendeki lokomotif motoru bir kasabaya güç sağlamak için 5 00:00:20,263 --> 00:00:22,365 yeterli enerjiyi üretebilir. 6 00:00:23,099 --> 00:00:27,570 Ve kaderimi gerçekleştirmek için bu güçten istifade edeceğim. 7 00:00:30,473 --> 00:00:32,708 Garip Ama Gerçek zamanı! 8 00:00:37,013 --> 00:00:39,916 Gökyüzünde tüm gezegendeki kum tanelerinden 9 00:00:40,083 --> 00:00:42,652 daha fazla yıldız olduğunu biliyor muydunuz? 10 00:00:44,420 --> 00:00:45,688 -Bu inanılmaz. -Değil mi? 11 00:00:46,255 --> 00:00:47,290 -Ben Charlie. -Evet! 12 00:00:47,356 --> 00:00:48,424 -Ben Carly. -Evet. 13 00:00:48,724 --> 00:00:49,725 Biz çok iyi dostuz. 14 00:00:49,826 --> 00:00:50,693 -Hadi! -Hadi! 15 00:00:50,827 --> 00:00:54,497 -Chicago'da yaşıyoruz. -Biraz hayal gücüyle… 16 00:00:54,764 --> 00:00:56,132 Zamanın geri kalanı için. 17 00:00:56,199 --> 00:00:57,967 …ve çok fazla keşifle… 18 00:00:58,835 --> 00:00:59,969 Bu çok harika! 19 00:01:00,036 --> 00:01:02,772 …Dünya'nın ne kadar garip olabileceğini keşfediyoruz. 20 00:01:02,839 --> 00:01:03,840 -Hey! -Başardık. 21 00:01:03,906 --> 00:01:05,341 Bu inanılmaz! 22 00:01:06,909 --> 00:01:09,612 GARİP AMA GERÇEK 23 00:01:10,413 --> 00:01:11,414 -Trenler! -Trenler! 24 00:01:14,150 --> 00:01:15,151 Posta geldi. 25 00:01:15,885 --> 00:01:17,487 Charlie! Posta geldi! 26 00:01:19,021 --> 00:01:21,257 Merhaba, ben Charlie. Bu da arkadaşım Carly. 27 00:01:21,324 --> 00:01:23,159 Burada! Geldi! 28 00:01:23,226 --> 00:01:25,094 Cingöz Kampçılar'da olduğumuzu biliyorsunuz. 29 00:01:25,161 --> 00:01:26,896 -Cingöz Kampçılar! -Cingöz Kampçılar! 30 00:01:29,132 --> 00:01:31,567 -Haftaya Carly'nin meşgul olacağı şey… -Kariyer haftası. 31 00:01:31,634 --> 00:01:34,203 Cingöz Kampçı Kariyer Haftası. Büyük bir olay. 32 00:01:34,270 --> 00:01:37,039 Her Cingöz Kampçı bir kariyerle görevlendiriliyor ve sonra 33 00:01:37,106 --> 00:01:41,677 çığır açan bir hafta için o alandaki gerçek bir profesyonelle eşleştiriliyor. 34 00:01:41,811 --> 00:01:43,012 Charlie'ninkine bakın. 35 00:01:44,347 --> 00:01:47,450 Geçen sene ağaçları şekillendirmeyi ve bakmayı öğrenmek için 36 00:01:47,517 --> 00:01:49,685 dünyaca ünlü bir ağaç uzmanıyla eşleştirildi. 37 00:01:50,186 --> 00:01:54,190 Şimdi Uluslararası Ağaçlar Topluluğu'nun kurul üyesi. 38 00:01:55,625 --> 00:01:58,528 Kariyer haftası hayatınızın geri kalanını belirliyor. 39 00:01:58,594 --> 00:02:01,330 -Ve az önce görevlendirmemi aldım. -Hadi aç! 40 00:02:01,731 --> 00:02:04,167 -Yapamam, sen aç. -Tamam. 41 00:02:04,233 --> 00:02:07,270 Pekâlâ Carly, kariyer haftası boyunca 42 00:02:07,336 --> 00:02:09,739 eşleştirildiğin ve hayatının geri kalanında 43 00:02:09,805 --> 00:02:13,309 yapacağın iş 44 00:02:15,111 --> 00:02:19,815 -tren makinistliği! Evet! -Ne? 45 00:02:20,249 --> 00:02:23,519 Bu bir facia. Dedemin bununla bir ilgisi olmalı. 46 00:02:23,619 --> 00:02:24,921 Deden mi? 47 00:02:25,054 --> 00:02:28,457 Evet, efsanevi tren makinisti Vinchenzo Cabooso. 48 00:02:28,524 --> 00:02:30,927 Benimle hep tren makinisti olmakla ilgili konuşuyor 49 00:02:30,993 --> 00:02:31,961 ama yapmak istemiyorum. 50 00:02:32,061 --> 00:02:33,696 Denemekle de mi ilgilenmiyorsun? 51 00:02:35,731 --> 00:02:40,236 Hayır, sırf dedem istedi diye tren makinisti olmak istemiyorum. 52 00:02:40,469 --> 00:02:41,871 Kariyer haftasını pas geçeceğim. 53 00:02:42,572 --> 00:02:46,509 Pas mı geçeceksin? Kimse kariyer haftasını pas geçmez Carly. 54 00:02:46,709 --> 00:02:50,079 Yapmayacağım ve beni aksine ikna etmek çok zor. 55 00:02:50,146 --> 00:02:52,348 Pekâlâ, sanırım bugün… 56 00:02:52,448 --> 00:02:55,051 -Hayır, olmaz. -…sırrını çözdüğümüz 57 00:02:55,117 --> 00:02:56,252 -şey… -Hadi ama! 58 00:02:59,121 --> 00:03:01,724 -…trenler! -Peki. Trenler. 59 00:03:04,060 --> 00:03:08,097 -Pekâlâ, trenler. -Evet, raylarda giden 60 00:03:08,197 --> 00:03:12,468 paslı, eski şeyler. Vay canına. Sanırım bu özetliyor. 61 00:03:12,568 --> 00:03:14,804 Uğradığınız için sağ olun. Daha çok şeyi keşfettiğimizde 62 00:03:14,870 --> 00:03:15,871 -yine gelin. -Hayır. 63 00:03:15,938 --> 00:03:16,872 Garip ama gerçek! 64 00:03:17,006 --> 00:03:18,507 Hayır. Bitmedi. 65 00:03:18,574 --> 00:03:21,277 Trenlerle ilgili öğrenebileceğimiz bir sürü harika şey var. 66 00:03:21,477 --> 00:03:24,180 Sanırım ilgini çekmek için harika bir şey biliyorum. 67 00:03:25,848 --> 00:03:28,851 Tarih Boyunca Trenler. Çuf Çuf'un Değişimi. 68 00:03:29,252 --> 00:03:32,722 -Trenlerle ilgili bir tarih kitabı. -Evet, bunu seveceksin Carly 69 00:03:32,788 --> 00:03:36,993 çünkü trenlerin tarihi 2000 küsur yıl öncesine ve antik Yunanistan'a kadar 70 00:03:37,426 --> 00:03:39,028 uzanıyor. 71 00:03:40,830 --> 00:03:44,100 O zamanlarda insanlar tekneleri karada götürmek istediler, 72 00:03:44,200 --> 00:03:47,737 bu yüzden tekerlekleri arabalara taktılar, teknelerini üste koydular 73 00:03:47,803 --> 00:03:50,473 ve taşları keserek oluşturulan oluklardan çektiler. 74 00:03:50,906 --> 00:03:53,409 Arabalar yoldan gitti ve işe yaradı. 75 00:03:53,809 --> 00:03:57,113 Yunanlar gerçekten bir şey bulmuştu ve binlerce yıl geçtikçe 76 00:03:57,213 --> 00:03:59,849 insanlar vagonları ve yolları geliştirdiler. 77 00:04:00,516 --> 00:04:05,288 1500'lerde Almanya'daki insanlar madenlerden kömür ve malzeme 78 00:04:05,354 --> 00:04:07,757 taşımak için tahta vagonları tahta raylardan yürütüyorlardı. 79 00:04:08,124 --> 00:04:10,459 Garip ama gerçek, bu günümüzdeki hız trenine 80 00:04:11,427 --> 00:04:13,429 ilham oldu. 81 00:04:13,729 --> 00:04:16,966 Ama en büyük yenilik birkaç 100 yıl sonra geldi. 82 00:04:17,800 --> 00:04:21,437 1803'te Richard Trevithick isimli Britanyalı bir mühendis 83 00:04:21,537 --> 00:04:25,808 bir vagona buhar makinesi taktı ve kendi kendini hareket ettirdi. 84 00:04:26,175 --> 00:04:29,111 Buhar motorlu lokomotifi icat etti 85 00:04:29,178 --> 00:04:32,114 ve trenler resmi olarak dünyaya tanıtıldı. 86 00:04:32,181 --> 00:04:33,182 Yaşasın! 87 00:04:33,949 --> 00:04:35,117 Dur, şunu görüyor musun? 88 00:04:35,217 --> 00:04:36,352 -Evet. -Bak. 89 00:04:37,520 --> 00:04:40,890 Bu Richard Trevithick. Onun gibi olmak istiyorum. 90 00:04:41,157 --> 00:04:42,925 -Niye? -Dünyayı değiştiren 91 00:04:43,025 --> 00:04:44,560 bir şey icat etti. 92 00:04:44,794 --> 00:04:47,330 Tarihte böyle bir etkin olduğunu hayal etsene bir. 93 00:04:49,665 --> 00:04:52,601 Richard Trevithick, buhar makineli treni icat etti. 94 00:04:52,902 --> 00:04:54,904 Sonra hiçbir şey eskisi gibi olmadı. 95 00:04:55,671 --> 00:04:58,708 Mesela, garip ama gerçek, trenlerden önce 96 00:04:58,774 --> 00:05:00,409 insanlar pek tatile gitmiyordu. 97 00:05:00,743 --> 00:05:02,745 Seyahat çok yavaştı. 98 00:05:02,845 --> 00:05:06,582 Sevgili arkadaşım, lütfen yüzmek için plaja gel. 99 00:05:06,649 --> 00:05:10,019 Sevgili arkadaşım, at arabama binip sekiz ay içinde 100 00:05:10,286 --> 00:05:11,387 orada olacağım. 101 00:05:11,754 --> 00:05:15,024 Ama trenler icat edildiğinde seyahat çok daha hızlı hale geldi. 102 00:05:15,291 --> 00:05:18,160 İnsanlar New York, Florida, Atlantic City 103 00:05:18,694 --> 00:05:21,931 ve San Francisco gibi yerlere tatillere gidebildiler. 104 00:05:22,698 --> 00:05:23,699 -Merhaba! -Merhaba! 105 00:05:23,766 --> 00:05:25,901 Ve 20'nci yüzyılın başlarında insanlar ülke boyunca 106 00:05:25,968 --> 00:05:28,637 seyahat ediyorlardı ama bu, trenlerin çözmeye yardım ettiği 107 00:05:28,704 --> 00:05:29,772 tek sorun değildi. 108 00:05:30,139 --> 00:05:33,576 Garip ama gerçek, trenlerden önce resmi bir saat dilimi yoktu. 109 00:05:33,876 --> 00:05:36,011 Her şehrin kendine ait yerel saati vardı 110 00:05:36,078 --> 00:05:38,180 ve neredeyse kimsenin zamanlaması aynı değildi. 111 00:05:38,247 --> 00:05:41,117 Hey, saat iki buçuk, benim saatimi takip ediyoruz. 112 00:05:41,183 --> 00:05:45,755 Ne diyorsun? Saat üçe çeyrek var, sıra benim saatimde. 113 00:05:45,821 --> 00:05:47,957 -Hayır! -Benim sıram! 114 00:05:48,023 --> 00:05:49,158 Benim sıram! 115 00:05:49,225 --> 00:05:50,793 Karmakarışıktı. 116 00:05:53,729 --> 00:05:56,565 Sorunu çözmek için tren şirketleri ülkeyi 117 00:05:56,665 --> 00:05:59,769 dört ana saat dilimine böldüler, aralarında bir saat vardı. 118 00:05:59,835 --> 00:06:03,038 Ve artık tüm tren kondüktörleri aynı zamanı kullanmaya başladılar 119 00:06:03,139 --> 00:06:04,840 ve aynı çizelgede gitmeye başladılar. 120 00:06:05,274 --> 00:06:08,511 Tren saat dilimleri çok işe yaradı ve kongre bunları 121 00:06:08,577 --> 00:06:10,980 Birleşik Devletler'in resmi saat dilimi olarak benimsedi. 122 00:06:11,213 --> 00:06:12,882 Ama trenlerin etkisi burada bitmedi. 123 00:06:15,017 --> 00:06:19,622 1800'lerin sonunda tren yolları ülkenin her yerine yayıldı. 124 00:06:20,256 --> 00:06:22,658 Bir anda üreticiler ürünlerini fabrikalarından uzak yerlere 125 00:06:22,725 --> 00:06:24,326 satma yolunu buldular. 126 00:06:24,860 --> 00:06:28,164 Şu anda bunları sadece Chicago'da satıyorum 127 00:06:28,230 --> 00:06:30,766 ama çuf çuf trenine birkaç tanesini koysam, 128 00:06:31,066 --> 00:06:33,235 New York'a götürüp satsan, nasıl olur? 129 00:06:33,903 --> 00:06:35,204 Bana uyar. 130 00:06:36,806 --> 00:06:37,807 Harika! 131 00:06:40,376 --> 00:06:42,244 Nakliye ucuz ve hızlıydı 132 00:06:42,445 --> 00:06:45,581 ve bu, Birleşik Devletler'de bir endüstriyel devrime neden oldu. 133 00:06:45,781 --> 00:06:49,919 İnsanlar ülkenin her tarafında satmak için yeni ürünlere yatırım yapmaya başladılar. 134 00:06:50,820 --> 00:06:55,491 Ampuller, asansörler, video kameralar ve hatta buzdolapları, 135 00:06:55,558 --> 00:07:00,463 bu yenilikçi dönemde icat edildi ve trenlerle nakliye edildi. 136 00:07:00,529 --> 00:07:03,532 Tatiller, düzenli zaman, 137 00:07:03,833 --> 00:07:06,469 endüstriyel devrim, 138 00:07:06,535 --> 00:07:09,605 hepsi Richard Trevithick'in buhar motorlu treni icat etmesiyle oldu. 139 00:07:10,139 --> 00:07:12,508 Yani tren makinisti olacaksın. 140 00:07:12,808 --> 00:07:14,877 -Pek değil. -Niye? 141 00:07:15,478 --> 00:07:18,714 Bak, trenler dünyayı zaten değiştirdi, 142 00:07:18,814 --> 00:07:20,783 yüzlerce yıl önce değiştirdi, artık bitti. 143 00:07:20,850 --> 00:07:24,720 Trenler yapıldı, sonra arabalar, sonra uçaklar ve sonra da uzay araçları. 144 00:07:24,854 --> 00:07:27,490 Yani trenler artık o kadar önemli mi? 145 00:07:27,723 --> 00:07:29,425 Evet, tabii önemliler. 146 00:07:30,626 --> 00:07:34,497 Trenler ürün nakliyesinde ABD'de bir numaralı araçtır, 147 00:07:34,563 --> 00:07:38,067 tüm ülkedeki nakliyelerin yaklaşık yüzde 40'ını taşıyorlar. 148 00:07:38,601 --> 00:07:41,170 Ve insanlar etrafta bir yere gitmek için trenleri kullanıyorlar. 149 00:07:42,338 --> 00:07:45,040 Garip ama gerçek, 2016'da insanların trenlerle gittiği 150 00:07:45,107 --> 00:07:47,009 tüm kilometreleri toplarsan 151 00:07:47,776 --> 00:07:51,580 62 milyar kilometreden fazla yapar, 152 00:07:51,881 --> 00:07:54,850 bu 209 kez güneşe gidip gelmekle aynı mesafe. 153 00:07:54,917 --> 00:07:56,118 62.000.000.000 209 SEFER 154 00:07:57,353 --> 00:08:00,756 Tamam. Belki biraz çabuk bir yargıya varmış olabilirim. 155 00:08:00,856 --> 00:08:03,893 -Yani kariyer haftasına gideceksin! -Belki. 156 00:08:05,060 --> 00:08:08,097 Charlie, sanırım ben biraz bizzat uygulamalı deneyim istiyorum. 157 00:08:08,464 --> 00:08:10,866 Trenlerde çalışmanın nasıl olduğunu öğrenmek istiyorum. 158 00:08:11,166 --> 00:08:15,638 Yani kariyer haftası öncesi kariyer günü gibi bir şeyden mi bahsediyorsun? 159 00:08:15,704 --> 00:08:17,273 -Evet. -Bu hoşuma gitti. 160 00:08:17,339 --> 00:08:18,440 Nereye gidelim? 161 00:08:19,808 --> 00:08:21,243 Bilmem, belki… 162 00:08:22,845 --> 00:08:25,414 -Kim? -Dedem. Cevap verebilir miyim? 163 00:08:25,481 --> 00:08:28,817 Evet, elbette. Cevap ver. Vinchenzo Cabooso arıyor. 164 00:08:29,218 --> 00:08:30,219 Merhaba dede. 165 00:08:30,486 --> 00:08:34,924 Carly, torunum, kariyer haftası için 166 00:08:34,990 --> 00:08:37,993 tren makinistiyle eşleştiğini duydum. 167 00:08:38,160 --> 00:08:43,599 Dinle, senin için Steamtown, Pensilvanya'ya gezi ayarladım. 168 00:08:43,899 --> 00:08:47,202 Birkaç arkadaşım var, sana göz kulak olacaklar 169 00:08:47,269 --> 00:08:51,707 ve trenlerle ilgili bilmen gereken her şeyi öğretecekler, tamam mı? 170 00:08:51,774 --> 00:08:53,676 Dede, bu harika, sağ ol. 171 00:08:54,376 --> 00:08:57,980 Aile işini sürdüreceğin için seninle gurur duyuyorum. 172 00:08:58,047 --> 00:09:00,749 -Seni seviyorum, tamam mı? -Ben de seni. 173 00:09:01,917 --> 00:09:04,386 Pekâlâ Charlie, buharlı trenlere bakmak için 174 00:09:04,453 --> 00:09:05,988 Pensilvanya'ya gidiyoruz. 175 00:09:06,121 --> 00:09:08,624 Harika, gerçek Cabooso muamelesini göreceğiz. 176 00:09:08,691 --> 00:09:09,825 Orada görüşürüz. 177 00:09:11,493 --> 00:09:15,698 Gerçek trenlerle zaman geçirmek için Scranton, Pensilvanya'ya gidiyoruz. 178 00:09:16,098 --> 00:09:19,702 Garip ama gerçek, modern dönme dolap Pensilvanya'da icat edildi, 179 00:09:19,835 --> 00:09:21,036 balonlu çiklet de öyle. 180 00:09:37,286 --> 00:09:42,891 -İşte! Vardık! -Scranton, Pensilvanya'daki Steamtown. 181 00:09:42,958 --> 00:09:44,026 Birleşik Devletlerin tümünde 182 00:09:44,159 --> 00:09:45,227 STEAMTOWN ULUSAL TARİHİ ALAN 183 00:09:45,327 --> 00:09:47,162 trenleri öğrenmek için gidilecek yer burası. 184 00:09:47,229 --> 00:09:48,197 Hadi, gidelim. 185 00:09:48,764 --> 00:09:52,101 Steamtown'da hepsi var. Gerçek lokomotif trenler, 186 00:09:52,167 --> 00:09:54,970 trenlerin bakımını yaptıkları ve tamir ettikleri bir dükkân 187 00:09:55,237 --> 00:09:57,906 ile tren tarihiyle ilgili harika bir müze. 188 00:09:57,973 --> 00:09:58,874 DEMİR YOLU GÖREVLİSİ 189 00:10:00,542 --> 00:10:01,543 Hadi! 190 00:10:04,580 --> 00:10:05,681 Şuna bak! 191 00:10:05,748 --> 00:10:08,117 Yarım düzine personel vagonu var. 192 00:10:08,217 --> 00:10:10,085 Bunların personel vagonu olduğunu sanmıyorum. 193 00:10:10,185 --> 00:10:11,120 Biri öyle, değil mi? 194 00:10:11,253 --> 00:10:13,288 -Açıkçası bilmiyorum. -Bunu kesinlikle 195 00:10:13,355 --> 00:10:16,258 anlamamız gerekiyor, trenin temel kısımlarını yani. 196 00:10:16,392 --> 00:10:18,127 Buna biraz daha yakından bakalım. 197 00:10:19,261 --> 00:10:22,031 İşte harika bir standart tren. 198 00:10:22,097 --> 00:10:24,366 Birkaç tane ana kısmı var. 199 00:10:24,433 --> 00:10:27,770 Öncelikle lokomotif var, bu trenin ön kısmı. 200 00:10:28,037 --> 00:10:31,807 Trenin geri kalanını çekmek için güç sağlayan motor bu kısımda. 201 00:10:32,174 --> 00:10:34,843 Sonra ise insanları taşıyan yolcu vagonları var. 202 00:10:35,411 --> 00:10:38,647 Bunlardan sonra ürün taşıyan yük vagonlarını bulabilirsiniz. 203 00:10:39,081 --> 00:10:41,617 Ve trenin sonunda ise personel vagonu var. 204 00:10:41,850 --> 00:10:44,353 Personel vagonu personel için güzel bir barınma yeriydi 205 00:10:44,453 --> 00:10:46,255 burada dinlenirler ya da iş yaparlardı. 206 00:10:46,355 --> 00:10:50,859 Ama son zamanlarda bu vagonları TSS denen küçük bir kutuyla değiştirdiler, 207 00:10:50,926 --> 00:10:52,728 yani Tren Sonu Sinyali. 208 00:10:52,795 --> 00:10:56,031 Bu trendeki tüm frenleri ve diğer mekanik şeyleri takip eden 209 00:10:56,131 --> 00:10:58,300 çok havalı bir bilgisayar. 210 00:10:58,600 --> 00:11:02,705 Yani bir trenin temel yapısı lokomotif, yolcu vagonları, 211 00:11:02,771 --> 00:11:05,541 yük vagonları ve personel vagonu ya da TSS'den oluşuyor. 212 00:11:07,142 --> 00:11:10,846 İlk durağımız makine atölyesi, orada Bruce Mowbray'la buluşacağız. 213 00:11:11,413 --> 00:11:13,849 O bir tren kondüktörü ve ayrıca trenlerin bakımından sorumlu. 214 00:11:13,916 --> 00:11:14,917 TREN KONDÜKTÖRÜ 215 00:11:15,017 --> 00:11:16,218 Favori garip ama gerçek olgusu, 216 00:11:16,985 --> 00:11:20,856 en uzun tren yolculuğunun Portekiz'den Vietnam'a olması 217 00:11:20,956 --> 00:11:24,059 ve 17.000 küsur kilometreyi kapsaması. 218 00:11:26,695 --> 00:11:29,131 -Burada ne yapıyorsunuz? -Trenleri tamir ediyoruz. 219 00:11:29,198 --> 00:11:31,700 Büyük tamirleri, tam onarımı yapıyoruz. 220 00:11:31,767 --> 00:11:33,268 -Harika. -Bruce, hızlıca bir şey 221 00:11:33,335 --> 00:11:34,470 söylemeliyim. Pardon Carly. 222 00:11:34,970 --> 00:11:37,639 Bir tren asilinin huzurundayız. 223 00:11:37,706 --> 00:11:41,810 Carly'nin dedesi Vinchenzo Cabooso. 224 00:11:41,877 --> 00:11:44,513 -Vinchenzo Cabooso mu? -Evet. 225 00:11:44,713 --> 00:11:47,416 -Onur duydum. -Ta kendisi. 226 00:11:47,483 --> 00:11:50,552 Ama Carly trenlerle ilgili pek ikna olmuş değil. 227 00:11:50,619 --> 00:11:53,288 Trenlerle ne yaptığımızı görene kadar bekle. 228 00:11:57,426 --> 00:11:58,761 Belki bu fikrini değiştirir. 229 00:11:59,795 --> 00:12:00,829 -Harika. -Tamam. 230 00:12:00,896 --> 00:12:02,397 Arkamızdakiler ne yapıyor? 231 00:12:02,464 --> 00:12:05,634 Şu anda yolcu vagonundaki tekerleri inceleyecekler 232 00:12:05,868 --> 00:12:10,839 ve eskimişlerse tüm tekerlek grubunu çıkaracaklar. 233 00:12:11,507 --> 00:12:14,877 Trenlerdeki tekerlerin harika durumda olması çok önemli. 234 00:12:15,744 --> 00:12:19,515 Bu yüzden tamir edilmesi gereken bir şey var mı diye sürekli olarak inceleniyorlar. 235 00:12:20,048 --> 00:12:23,152 Burada gördüğümüz şeye "parçalı teker tabanı" deniyor. 236 00:12:23,218 --> 00:12:27,422 Frenler tekerlerin çok ısınmasına sebep oluyor, tekerleri eritiyor 237 00:12:27,523 --> 00:12:30,859 ve fren çarığı kaydıkça 238 00:12:30,959 --> 00:12:33,128 -yüzeydeki metali eziyor. -Vay canına. 239 00:12:33,195 --> 00:12:36,198 Sıradaki adımda bu bozukluğu düzeltmek için tekerleri 240 00:12:36,265 --> 00:12:37,599 tornaya götüreceğiz. 241 00:12:40,402 --> 00:12:44,606 Bu duyusal bir deneyim. Yerin gümbürdediğini 242 00:12:44,706 --> 00:12:47,476 hissedebiliyorum çünkü gerçekten çok şiddetli 243 00:12:47,609 --> 00:12:52,981 ve şuradaki dumana bakın, metal yanıyor, kokusu da berbat. 244 00:12:54,349 --> 00:12:55,918 Mike Oprisko tornayı kullanarak 245 00:12:56,051 --> 00:12:56,985 LOKOMOTİF TAMİRCİSİ 246 00:12:57,052 --> 00:12:58,954 bu devasa tekerlekteki hasarı düzeltecek. 247 00:13:00,355 --> 00:13:04,092 Bu artık yepyeni bir teker görünümünde, yani yepyeni bir teker gibi. 248 00:13:04,159 --> 00:13:06,595 -Harika. -Güneş gözlüğüne ihtiyacım var. 249 00:13:09,565 --> 00:13:13,802 Şimdi Bruce bize tekeri aksından çıkarmayı gösterecek. 250 00:13:17,406 --> 00:13:18,540 Bu gürültülüydü. 251 00:13:20,342 --> 00:13:21,343 Çıktı. 252 00:13:21,410 --> 00:13:25,514 Teker çok ağır, hareket ettirmek için büyük bir vince ihtiyaç duyuyorlar. 253 00:13:25,581 --> 00:13:26,882 Bunun ağırlığı ne kadar? 254 00:13:26,949 --> 00:13:28,517 Yaklaşık 340 kilogram. 255 00:13:28,984 --> 00:13:31,486 Bu vinci uzaktan kontrolle kullanabilirsin. 256 00:13:31,720 --> 00:13:33,222 -Harika. -Evet. 257 00:13:33,388 --> 00:13:35,390 -Deneyebilir miyim? -Tabii. 258 00:13:35,624 --> 00:13:37,192 Pekâlâ. Yapabilirim. 259 00:13:38,093 --> 00:13:40,462 Carly, Mike'ın yakın gözetiminde makine atölyesinde 260 00:13:40,529 --> 00:13:42,064 çalışarak eğleniyor. 261 00:13:42,364 --> 00:13:45,300 Bunu kesinlikle nitelikli bir uzman olmadan yapamazdı. 262 00:13:46,568 --> 00:13:47,669 Evet, güzel. 263 00:13:47,736 --> 00:13:50,806 Tamirhanede takılmak parçaların nasıl bir araya geldiğiyle ilgili merakını 264 00:13:50,873 --> 00:13:52,174 cezbediyor. 265 00:13:53,675 --> 00:13:56,178 Pekâlâ, 340 kilogramı tek bir parmakla 266 00:13:56,245 --> 00:13:58,714 bu odanın etrafında hareket ettirdim. 267 00:13:58,780 --> 00:14:03,385 Büyük makineyi kullandığıma göre şunu söylemeliyim ki, bunu anlıyorum. 268 00:14:04,519 --> 00:14:06,755 Ve sıradaki durağımız için çok heyecanlıyım. 269 00:14:07,656 --> 00:14:11,293 -Bu buharlı lokomotif. -Dedem bundan sürekli bahsediyor 270 00:14:11,393 --> 00:14:12,895 ama hiç bizzat görmemiştim. 271 00:14:13,195 --> 00:14:18,000 Yarıya bölünmüş tam boyutlu tren modeli, içinin nasıl çalıştığını görebiliyorsunuz. 272 00:14:18,066 --> 00:14:19,368 Hadi bakalım, benimle gelin. 273 00:14:20,569 --> 00:14:23,005 Tamam, buna bakarken hatırlamamız gereken bir şey var. 274 00:14:23,071 --> 00:14:24,439 Ateşin olduğu yer sarı kısımlar. 275 00:14:24,506 --> 00:14:25,374 OCAK 276 00:14:25,574 --> 00:14:27,442 Mavi kısımlarda su var 277 00:14:27,509 --> 00:14:30,112 ve beyaz kısımlarda ise buhar var. 278 00:14:30,178 --> 00:14:33,048 Buradaki ilk bölüme ocak deniyor. 279 00:14:33,248 --> 00:14:37,319 Ateşçi kömürü alıp ocağa atıyor 280 00:14:37,419 --> 00:14:39,354 ve bu devasa bir ateş oluşturarak 281 00:14:39,421 --> 00:14:43,558 tonlarca sıcaklık yaratıyor ve bu taraftaki kazana yolluyor. 282 00:14:44,493 --> 00:14:47,029 Evet, sıcaklık alev borularında dolaşıyor ve alev boruları 283 00:14:47,429 --> 00:14:48,330 KAZAN 284 00:14:48,397 --> 00:14:50,832 suyla çevrili. Su ısınıyor, 285 00:14:50,899 --> 00:14:54,002 kaynamaya başlıyor, buhar oluşturuyor ve bu, buhar domuna gidip 286 00:14:54,069 --> 00:14:57,239 -oradan da valfe gidiyor. -Buhar, pistonun olduğu 287 00:14:57,306 --> 00:14:59,341 valfe gidiyor. 288 00:14:59,608 --> 00:15:03,312 Pistonu ileri geri itiyor ve tonlarca hareket oluşturuyor. 289 00:15:03,378 --> 00:15:06,381 Bu, tekerlerin yakınında dönel devinime çevriliyor. 290 00:15:06,748 --> 00:15:10,452 Havalı bilimsel kelime, "dönel devinim". Bu, bir halka içindeki hareket demek. 291 00:15:10,719 --> 00:15:15,057 -Buhar tekerleri döndürüyor. -Bu tren buharla çalışıyor. 292 00:15:15,123 --> 00:15:16,758 -Garip ama gerçek! -Trenler. 293 00:15:18,994 --> 00:15:21,396 Beklediğimiz an geldi. 294 00:15:21,463 --> 00:15:24,766 Buharlı treni ziyaret etme ve makinist Chris LaBar'la tanışma vakti. 295 00:15:24,866 --> 00:15:25,734 TREN MAKİNİSTİ 296 00:15:25,801 --> 00:15:27,602 Favori garip ama gerçek olgusu, 297 00:15:27,669 --> 00:15:30,706 Moskova'daki sokak köpeklerinin sık sık metro trenlerine binmeleri, 298 00:15:30,806 --> 00:15:32,975 belli duraklarda inip binmeleri. 299 00:15:34,977 --> 00:15:40,849 Chris, bu sıcak, gürültülü, her yerden buhar geliyor, neler oluyor? 300 00:15:40,916 --> 00:15:44,186 Şu anda duyduğunuz ses hava pompası, motordaki tanklara 301 00:15:44,252 --> 00:15:45,387 hava pompalıyor. 302 00:15:45,454 --> 00:15:47,456 Havayı daha sonra fren için kullanıyoruz. 303 00:15:47,556 --> 00:15:50,459 Birkaç dakika içinde tanklar dolduğunda ses kesilecek. 304 00:15:50,525 --> 00:15:52,861 -Hadi tren sürelim! -Hadi bu treni sürelim! 305 00:15:57,099 --> 00:15:59,201 Şimdi Bruce frenleri kontrol edecek. 306 00:16:00,202 --> 00:16:01,436 Ve gitmeye hazırız. 307 00:16:01,570 --> 00:16:04,973 Çok heyecanlıyım. Bu kadar heyecanlı olacağımı düşünmemiştim. 308 00:16:07,743 --> 00:16:08,844 Hareket ediyoruz! 309 00:16:08,910 --> 00:16:09,878 BALDWIN LOKOMOTİF FABRİKASI 310 00:16:09,978 --> 00:16:11,113 Tren hareket ediyor. 311 00:16:15,350 --> 00:16:18,020 Trenle, bu döner platforma geri gittik. 312 00:16:18,086 --> 00:16:21,923 Bu, trenin tamamını yeni bir raya çevirebiliyor. 313 00:16:22,157 --> 00:16:24,359 Şu anda bu trenden iki kişi sorumlu. 314 00:16:24,426 --> 00:16:28,663 Tren makinisti Chris ve tren kondüktörü Bruce. 315 00:16:28,730 --> 00:16:33,535 Evet, tren makinisti buradaki kollar ve düğmelerden sorumlu, 316 00:16:33,602 --> 00:16:36,671 kondüktör Bruce ise tüm trenden sorumlu. 317 00:16:36,938 --> 00:16:38,740 Lokomotif deposundan girip çıkmasından, 318 00:16:38,807 --> 00:16:40,442 döner platformda çalışmasından sorumlu. 319 00:16:40,509 --> 00:16:43,311 12 numaralı raya harika şekilde hizaladık, 320 00:16:43,412 --> 00:16:45,447 bence bu yaramaz çocuğu çalıştırmaya hazırız. 321 00:16:50,018 --> 00:16:52,287 Yolcu kalmasın! 322 00:17:01,997 --> 00:17:04,366 Tren düdüğünün üç temel türü vardır. 323 00:17:04,433 --> 00:17:08,437 Bir kere çalmak fren yapıyoruz demek, iki kere çalmak ileriye gidiyoruz demek, 324 00:17:08,670 --> 00:17:10,906 üç kere çalmak geriye gidiyoruz demek. 325 00:17:16,745 --> 00:17:19,114 Bir diğer havalı iş, ateşçilik. 326 00:17:19,448 --> 00:17:24,152 Bu Johnny'nin işi. Trenin gitmesine yardım eden motorun içindeki 327 00:17:24,219 --> 00:17:25,887 ateşi kontrol ediyor. 328 00:17:25,987 --> 00:17:29,658 Yaptığı şey bir kürek kapmak, biraz kömür almak, 329 00:17:30,659 --> 00:17:35,130 şu pedala basıp, kelebek kapıları açıp kömürü içeriye atmak. 330 00:17:35,197 --> 00:17:37,966 Ateş besleniyor ve oradaki suyu ısıtıyor, 331 00:17:38,033 --> 00:17:42,270 bu da tüm trene güç sağlayan buharı üretiyor, değil mi Carly? 332 00:17:42,337 --> 00:17:45,073 Doğru. Bir buharlı tren buharla çalışır 333 00:17:45,173 --> 00:17:47,509 ama başka birçok tren türü var. 334 00:17:47,576 --> 00:17:49,711 Buna biraz daha yakından bakalım. 335 00:17:51,746 --> 00:17:53,348 Buharlı trenler uzun süre yaygındı 336 00:17:53,415 --> 00:17:54,282 BUHARLI TREN 337 00:17:54,483 --> 00:17:58,053 ama havayı çok fazla kirletiyorlardı ve bakımları çok pahalıydı, 338 00:17:58,120 --> 00:18:02,424 bu yüzden mühendisler yeni tür trenler geliştirdiler. 339 00:18:03,158 --> 00:18:04,526 Örneğin dizel trenler. 340 00:18:04,893 --> 00:18:07,262 Tekerlekleri döndüren elektrik jeneratörlerine 341 00:18:07,362 --> 00:18:10,098 güç sağlamak için yakıtla çalışan büyük motorları var. 342 00:18:10,298 --> 00:18:13,802 Onları çalıştırmak ve tamir etmek buharlı motorlardan daha kolay. 343 00:18:14,035 --> 00:18:17,906 Mühendisler motoru olmayan elektrikli trenler de geliştirdiler. 344 00:18:18,106 --> 00:18:20,809 Elektrik uzak güç istasyonlarından geliyor 345 00:18:20,909 --> 00:18:24,846 ve havai hat ya da üçüncü elektrikli bir rayla 346 00:18:24,946 --> 00:18:26,615 lokomotifteki motora gidiyor. 347 00:18:27,082 --> 00:18:29,918 Dizel ve elektrikli trenler bugün en yaygın türler. 348 00:18:31,520 --> 00:18:33,989 -Bu harika! -Chris, çok sağ ol. 349 00:18:34,055 --> 00:18:35,790 Bu hayal edebileceğimden daha iyiydi. 350 00:18:35,857 --> 00:18:37,592 -Sağ ol Chris. -Geldiğiniz için sağ olun. 351 00:18:39,594 --> 00:18:41,796 Pekâlâ Carly, ne düşünüyorsun? 352 00:18:41,963 --> 00:18:43,398 Bugün çok eğlendim 353 00:18:43,565 --> 00:18:47,435 ve Chris'le birlikte o treni kullanmak inanılmazdı. 354 00:18:48,003 --> 00:18:49,437 Bir duyuru yapmak istiyorum. 355 00:18:50,238 --> 00:18:53,675 Kariyer haftası için tren makinistliğini kabul edeceğim. 356 00:18:54,543 --> 00:18:57,345 Deden seninle çok gurur duyacak. 357 00:18:57,412 --> 00:18:58,880 -Evet. -Söylemeye sabırsızlanıyorum. 358 00:18:58,947 --> 00:19:01,349 -Ben de. -Pekâlâ, haberleri vermek için ana merkeze 359 00:19:01,416 --> 00:19:03,351 dönmeliyiz ama birazdan görüşürüz, değil mi? 360 00:19:03,418 --> 00:19:04,519 Harika. Orada görüşürüz. 361 00:19:07,222 --> 00:19:09,191 Bu kıl payı bir karardı Carly. 362 00:19:09,291 --> 00:19:11,026 Buna karar verdiğin için mutluyum. 363 00:19:11,092 --> 00:19:13,495 Diğer kampçılar kariyer haftasını ekmenle ilgili ne düşünürdü 364 00:19:13,595 --> 00:19:16,631 hayal edebiliyor musun? Böyle bir şey olamaz. 365 00:19:16,932 --> 00:19:19,201 Tabii ama kariyer haftasına bu yüzden katılmıyorum. 366 00:19:20,035 --> 00:19:22,470 Çünkü deden istiyor. 367 00:19:22,571 --> 00:19:26,441 Pek değil. Katılıyorum çünkü yapmak istediğim şey bu. 368 00:19:26,708 --> 00:19:27,709 Gerçekten mi? 369 00:19:27,776 --> 00:19:30,478 Steamtown'da geçirdiğimiz zamanın sonunda belki de bu benim için 370 00:19:30,545 --> 00:19:35,050 tren tarihinde o mükemmel an olabilir diye düşünmeye başladım. 371 00:19:35,350 --> 00:19:36,518 Bir düşün. 372 00:19:36,985 --> 00:19:38,753 Antik Yunanistan'daki küçük arabalardan 373 00:19:39,087 --> 00:19:43,525 buharlı motorlara, elektrikli ve dizel trenlere, mühendisler 374 00:19:43,592 --> 00:19:46,094 binlerce yıldır trenleri değiştirip geliştiriyor. 375 00:19:47,162 --> 00:19:50,532 Şimdi durması gerektiğini kim söylüyor? Steamtown'daki o trenleri gördün, 376 00:19:50,599 --> 00:19:54,035 sanki benim gibi birini bekliyorlar gibiydi. 377 00:19:54,336 --> 00:19:59,140 Onları geleceğe taşıyacak yenilikçi, dünyayı değiştirecek bir mühendisi. 378 00:19:59,374 --> 00:20:00,375 Şuna bak. 379 00:20:01,543 --> 00:20:03,945 -Şuna bak! -Vay. Bu ne? 380 00:20:04,212 --> 00:20:07,882 Manyetik olarak havaya kaldırılmış bir tren modeli. Bir maglev treni. 381 00:20:07,949 --> 00:20:12,787 Trenin havada durması için buraya ve buraya manyetik şeritler koydum. 382 00:20:15,323 --> 00:20:20,028 Dünyada sadece birkaç tane var ama gelecek maglev trenlerinde. 383 00:20:21,196 --> 00:20:23,898 Manyetikle havaya kaldırılmış trenler çok hızlı, 384 00:20:24,132 --> 00:20:26,735 tekerleri yok ve raylara değmiyorlar bile. 385 00:20:27,202 --> 00:20:32,440 Süper güçlü manyetik dizilerin üstünde, havada duruyorlar. 386 00:20:32,674 --> 00:20:33,842 Gerçekten harika. 387 00:20:35,577 --> 00:20:37,312 Ve oldukça güvenliler. 388 00:20:37,379 --> 00:20:40,282 Bir maglev treni bir yana ne kadar yatarsa 389 00:20:40,382 --> 00:20:43,852 onu yola geri çeken manyetik güç o kadar güçlü oluyor. 390 00:20:44,286 --> 00:20:46,955 Bu trenler Birleşik Devletler'deki tüm trenlerden daha az sorunlu, 391 00:20:47,022 --> 00:20:48,890 daha hızlı ve daha güvenli. 392 00:20:48,957 --> 00:20:51,760 Ama onları üretmek çok pahalı, bu yüzden tüm dünyada 393 00:20:51,826 --> 00:20:53,528 sadece birkaç tane var. 394 00:20:53,828 --> 00:20:57,232 Bu, çok akıllı bir tren makinistinin çözeceği türden bir problem gibi. 395 00:20:57,599 --> 00:20:59,134 Bununla uğraşacak birini tanıyorum. 396 00:20:59,601 --> 00:21:01,736 Hadi ama, gitmeliyiz, kariyer haftası vakti geldi. 397 00:21:01,903 --> 00:21:04,372 Pekâlâ, görünüşe göre yeni bir projemiz var 398 00:21:04,439 --> 00:21:05,774 ama uğradığınız için çok sağ olun. 399 00:21:05,840 --> 00:21:08,810 Daha çok şeyi keşfettiğimizde yine gelin, keşfettiklerimiz garip… 400 00:21:08,910 --> 00:21:10,345 -Ama gerçek. -Görüşürüz. 401 00:21:10,578 --> 00:21:12,013 -Hadi! -Evet. 402 00:21:12,614 --> 00:21:14,949 GARİP AMA GERÇEK 403 00:21:17,686 --> 00:21:20,388 Merhaba. Bugün Chicago'dan büyük bir tren haberi var. 404 00:21:20,689 --> 00:21:24,092 Ana merkez endüstrilerindeki Maglev Süper Hızlı tünel treni 405 00:21:24,192 --> 00:21:26,561 dünya çapındaki ilk seferini tamamladı. 406 00:21:27,228 --> 00:21:30,699 Maglev Süper Hızlı ünlü Cabooso tren ailesinden 407 00:21:30,799 --> 00:21:33,735 rock yıldızı tren makinisti Carly tarafından geliştirildi. 408 00:21:33,835 --> 00:21:37,572 Ve söyleyebiliriz ki dünyayı gerçekten değiştirdi. 409 00:21:40,575 --> 00:21:42,577 Alt yazı çevirmeni: Melih Atahan