1 00:00:10,800 --> 00:00:13,440 Więzienie w Pilźnie w Czechach. 2 00:00:13,520 --> 00:00:16,920 Jeden z największych producentów metamfetaminy w Europie. 3 00:00:17,600 --> 00:00:20,400 Mieliśmy wyprodukować 105 kg mety w dwa lata. 4 00:00:20,480 --> 00:00:23,280 Prawie jeden na trzech czeskich więźniów 5 00:00:23,800 --> 00:00:27,040 zażywał metamfetaminę, zanim trafił do więzienia. 6 00:00:27,120 --> 00:00:29,640 Zacząłem wstrzykiwać metę i było źle. 7 00:00:29,720 --> 00:00:32,560 Biorąc ją, nie musisz spać ani jeść. 8 00:00:32,640 --> 00:00:33,600 Super sprawa. 9 00:00:33,680 --> 00:00:36,840 Więzienie stara się przejąć wszelkie narkotyki. 10 00:00:36,920 --> 00:00:39,160 Widzisz ten zwisający kawałek sznurka? 11 00:00:39,240 --> 00:00:43,160 To sposób na przenoszenie narkotyków podczas zamknięcia. 12 00:00:45,160 --> 00:00:48,720 Narkotyki zawsze się tu dostaną. Tak po prostu jest. 13 00:00:52,800 --> 00:00:54,760 Nazywam się Raphael Rowe. 14 00:00:54,840 --> 00:00:58,080 Spędzam tydzień w tym czeskim więzieniu, 15 00:00:59,000 --> 00:01:01,160 ale byłem już za kratkami. 16 00:01:02,320 --> 00:01:05,520 Siedziałem 12 lat za zabójstwo, którego nie popełniłem. 17 00:01:08,040 --> 00:01:09,720 Teraz podróżuję po świecie, 18 00:01:10,640 --> 00:01:12,840 poznając prawdziwe życie 19 00:01:14,160 --> 00:01:17,480 w najcięższych więzieniach świata. 20 00:01:19,160 --> 00:01:24,600 JAK PRZEŻYĆ W NAJCIĘŻSZYCH WIĘZIENIACH ŚWIATA 21 00:01:26,000 --> 00:01:27,440 Republika Czeska. 22 00:01:28,200 --> 00:01:30,680 Europejska stolica metamfetaminy. 23 00:01:31,600 --> 00:01:34,400 Co miesiąc przeprowadza się tu naloty 24 00:01:34,480 --> 00:01:36,320 na 20 laboratoriów, 25 00:01:36,920 --> 00:01:39,840 często zakładanych w domach. 26 00:01:39,920 --> 00:01:42,480 Wstrzykiwanie mety jest tu powszechniejsze 27 00:01:42,560 --> 00:01:46,040 niż gdziekolwiek indziej w Unii Europejskiej. 28 00:01:47,840 --> 00:01:51,880 Jedno z badań wykazało nawet, że ryby w rzekach 29 00:01:51,960 --> 00:01:54,120 wykazują uzależnienie od mety. 30 00:01:55,240 --> 00:01:57,520 Nigdzie indziej w Europie 31 00:01:57,600 --> 00:02:01,520 nie ma większego problemu z metamfetaminą jak w Czechach. 32 00:02:01,600 --> 00:02:04,480 Producenci i ci, którzy handlują narkotykami, 33 00:02:04,560 --> 00:02:06,600 mogą zarobić tu kupę kasy. 34 00:02:06,680 --> 00:02:09,840 Jest tak uzależniająca, że zażywający 35 00:02:09,920 --> 00:02:13,000 często popełniają przestępstwa, by sfinansować nałóg. 36 00:02:14,560 --> 00:02:18,440 Szef Państwowej Centrali Antynarkotykowej, generał Jakub Frydrych, 37 00:02:18,520 --> 00:02:22,000 musi powstrzymać epidemię metamfetaminy, 38 00:02:22,080 --> 00:02:24,280 znanej tu jako Pervitin. 39 00:02:24,800 --> 00:02:28,080 Jak opisałby pan skalę problemu? 40 00:02:28,160 --> 00:02:32,680 Fenomen metamfetaminy jest zły. 41 00:02:33,480 --> 00:02:37,360 W Czechach to z pewnością perwityna 42 00:02:37,440 --> 00:02:40,240 powoduje największe zagrożenie 43 00:02:40,320 --> 00:02:43,760 zdrowotne, socjalne i kryminalne. 44 00:02:43,840 --> 00:02:48,320 Widzimy go w grupach przestępczych, które są zamieszane w kradzieże aut. 45 00:02:48,400 --> 00:02:50,080 Często są to osoby, 46 00:02:50,160 --> 00:02:54,640 które wykorzystują stymulanty metamfetaminy, 47 00:02:54,720 --> 00:02:59,360 i używają go, gdy popełniają przestępstwa. 48 00:02:59,440 --> 00:03:04,160 Do małych laboratoriów dołączają więksi gracze. 49 00:03:04,760 --> 00:03:08,600 Przez ostatnie pięć lat przechodziliśmy transformację. 50 00:03:09,360 --> 00:03:13,040 A to dlatego, że metamfetaminę 51 00:03:13,120 --> 00:03:16,440 masowo importuje się do Europy. 52 00:03:16,520 --> 00:03:19,800 Wyłapywano tonę, półtorej tony rocznie, 53 00:03:19,880 --> 00:03:22,880 ale teraz jest to około sześciu lub siedmiu ton 54 00:03:22,960 --> 00:03:26,000 przechwyconej metamfetaminy w Europie. 55 00:03:30,160 --> 00:03:34,120 Epidemia mety to dla czeskich więzień nie lada wyzwanie, 56 00:03:34,200 --> 00:03:37,960 w których 30% osadzonych brało metamfetaminę w ciągu 12 miesięcy 57 00:03:38,040 --> 00:03:39,800 przed zamknięciem. 58 00:03:40,600 --> 00:03:43,600 Następny tydzień spędzę w Pilźnie, 59 00:03:43,680 --> 00:03:46,080 jednym z największych więzień w kraju, 60 00:03:46,160 --> 00:03:48,840 by sprawdzić, jak radzą sobie z tym problemem. 61 00:03:49,720 --> 00:03:53,440 Słyszałem, że więzienie ma śmiałe podejście do walki z nałogami, 62 00:03:53,520 --> 00:03:58,000 rygorystyczny program antynarkotykowy, do którego dołączę. 63 00:03:59,440 --> 00:04:03,840 Nie wiem, czy to więzienie może praktycznie pomóc 64 00:04:03,920 --> 00:04:06,520 uzależnionym od tak poważnego narkotyku. 65 00:04:07,240 --> 00:04:09,720 Ale chyba zaraz się dowiem. 66 00:04:09,800 --> 00:04:12,640 Połowa osadzonych, mniej niebezpieczna, 67 00:04:12,720 --> 00:04:15,600 ma sama dostać się do więzienia. 68 00:04:15,680 --> 00:04:18,160 Przybycie pieszo to dla mnie nowość. 69 00:04:20,120 --> 00:04:22,800 DZIEŃ PIERWSZY 70 00:04:26,040 --> 00:04:28,680 Więcej drutu kolczastego niż w fabryce. 71 00:04:28,760 --> 00:04:30,920 - Ogromne miejsce. - Za moim kolegą. 72 00:04:46,000 --> 00:04:50,800 Przypomina mi moje londyńskie więzienie Wandsworth, 73 00:04:50,880 --> 00:04:54,040 jedno z najsłynniejszych więzień w Wielkiej Brytanii. 74 00:04:55,200 --> 00:04:58,320 Niezbyt przyjemnie być w miejscu, które przypomina mi, 75 00:04:58,400 --> 00:05:01,440 gdzie sam odsiadywałem wyrok. 76 00:05:04,240 --> 00:05:06,600 Zdejmij wszystkie rzeczy. 77 00:05:07,160 --> 00:05:11,880 Jako były skazaniec z dożywociem będę traktowany jak niebezpieczny więzień 78 00:05:11,960 --> 00:05:15,440 i zostanę poddany bardzo skrupulatnej rewizji. 79 00:05:15,520 --> 00:05:17,520 Możesz zdjąć inne rzeczy. 80 00:05:17,600 --> 00:05:19,760 Na razie nie zdejmuj bielizny. 81 00:05:21,600 --> 00:05:22,800 Bierzesz narkotyki? 82 00:05:22,880 --> 00:05:24,480 Nie, żadnych. 83 00:05:25,720 --> 00:05:29,120 Odwróć się do mnie plecami i zrób trzy przysiady. 84 00:05:29,200 --> 00:05:31,000 Aż do samego końca. 85 00:05:32,920 --> 00:05:34,520 Teraz rozłóż ramiona. 86 00:05:35,520 --> 00:05:37,080 Wystaw język. 87 00:05:37,760 --> 00:05:38,880 Język do góry. 88 00:05:40,960 --> 00:05:41,840 W porządku. 89 00:05:41,920 --> 00:05:45,480 Podnieś mosznę. 90 00:05:47,200 --> 00:05:49,960 Dobra. Ubierz się. 91 00:05:51,800 --> 00:05:53,680 Dokładne przeszukanie. 92 00:05:53,760 --> 00:05:55,920 Unoszenie jąder i całej reszty. 93 00:06:01,000 --> 00:06:04,240 Weźmiesz ten koc i włożysz do niego wszystkie rzeczy. 94 00:06:09,360 --> 00:06:13,360 Moja cela będzie w specjalnym oddziale, 95 00:06:13,440 --> 00:06:17,880 z którego rocznie wybiera się 80 więźniów na 10-miesięczną resocjalizację. 96 00:06:18,720 --> 00:06:20,960 Podobno łączy się tam surowe zasady 97 00:06:21,040 --> 00:06:24,240 z obowiązkowymi zajęciami terapeutycznymi. 98 00:06:30,240 --> 00:06:31,240 Cześć. 99 00:06:32,720 --> 00:06:34,000 Dobrze. Ta? 100 00:06:34,080 --> 00:06:35,360 Tak. 101 00:06:36,760 --> 00:06:41,560 Gdyby coś się stało, na ścianie jest przycisk alarmowy. 102 00:06:41,640 --> 00:06:43,240 Gdy go naciśniesz, przyjdę. 103 00:06:44,720 --> 00:06:45,560 Do widzenia. 104 00:06:47,080 --> 00:06:48,560 Dobrze. Jak się masz? 105 00:06:48,640 --> 00:06:50,120 - Cześć, Petr. - Petr. 106 00:06:51,000 --> 00:06:54,160 - Cześć, jestem Kuba. - Jak się masz? Kuba? 107 00:06:54,920 --> 00:06:57,080 - Cześć, Marek. - Marek. 108 00:06:57,160 --> 00:07:00,280 Oprowadzisz mnie? Tu mam swój materac? 109 00:07:00,360 --> 00:07:02,640 - Tak, to twoje. - To twoje, Petr? 110 00:07:02,720 --> 00:07:04,000 - Tak. - Dobra. 111 00:07:04,080 --> 00:07:05,680 Tutaj wy dwaj… 112 00:07:05,760 --> 00:07:08,160 On śpi tu. Ja tutaj. 113 00:07:08,240 --> 00:07:11,680 Macie toaletę i umywalkę. 114 00:07:11,760 --> 00:07:13,600 - Nie ma prysznica? - Nie. 115 00:07:14,920 --> 00:07:18,800 Większość osadzonych w tej sekcji, jeśli nie wszyscy, 116 00:07:18,880 --> 00:07:20,440 ma problem z narkotykami? 117 00:07:20,520 --> 00:07:25,000 W zasadzie większość ludzi tu jest 118 00:07:25,080 --> 00:07:27,040 z powodu narkotyków lub alkoholu. 119 00:07:27,560 --> 00:07:31,000 Przychodzą tu na leczenie. 120 00:07:31,480 --> 00:07:35,640 Opowiedz mi o tym, jak działa tutejszy reżim. 121 00:07:36,120 --> 00:07:39,920 Zmuszają cię do sprzątania, 122 00:07:40,000 --> 00:07:42,920 żebyś zapomniał o narkotykach. 123 00:07:43,000 --> 00:07:45,960 Jeśli czegoś chcesz, musisz na to zapracować. 124 00:07:46,040 --> 00:07:47,520 Musisz pracować nad sobą. 125 00:07:48,040 --> 00:07:52,080 Ale są tu też „dobrzy” ludzie. 126 00:07:52,160 --> 00:07:56,160 „Hotovci”, którzy chodzą i sprawdzają. 127 00:07:56,240 --> 00:07:59,640 Zachowują się jak strażnicy, więc czują, że są ponad tobą. 128 00:08:00,480 --> 00:08:03,600 Czyli to tak zwani kapusie albo… 129 00:08:04,160 --> 00:08:05,760 Donoszą strażnikom. 130 00:08:07,720 --> 00:08:09,680 Tak zwani hotovci 131 00:08:09,760 --> 00:08:14,080 to grupa więźniów, którzy ukończyli dziesięciomiesięczny program, 132 00:08:14,160 --> 00:08:16,760 a potem wybrano ich, by zostali w skrzydle, 133 00:08:16,840 --> 00:08:20,320 aby pomagali nadzorować współwięźniów. 134 00:08:21,200 --> 00:08:22,040 Cześć. 135 00:08:22,120 --> 00:08:25,640 Wezwano mnie do ich szefa. 136 00:08:25,720 --> 00:08:26,880 Raphael. 137 00:08:26,960 --> 00:08:28,200 Jestem Mates. 138 00:08:28,280 --> 00:08:29,200 - Mates? - Tak. 139 00:08:30,240 --> 00:08:33,400 Jakich zasad muszę przestrzegać? 140 00:08:33,480 --> 00:08:36,400 Co muszę wiedzieć, żebyś na mnie nie doniósł? 141 00:08:36,920 --> 00:08:40,920 Podstawową zasadą jest to, 142 00:08:41,000 --> 00:08:43,600 że na korytarzu trzeba być ubranym. 143 00:08:43,680 --> 00:08:46,920 Inaczej nie wolno palić w celach. Po to jest palarnia. 144 00:08:47,000 --> 00:08:50,080 Jeśli cię złapią, dostaniesz karę dyscyplinarną. 145 00:08:50,880 --> 00:08:54,520 Dwa razy dziennie, o ósmej rano 146 00:08:54,600 --> 00:08:58,400 i o 18 sprawdzamy celę, 147 00:08:58,480 --> 00:09:00,720 która musi być czysta, prawda? 148 00:09:00,800 --> 00:09:03,200 Dobra, to dość… 149 00:09:03,280 --> 00:09:06,840 Uważaj, gdy idziesz na lunch, 150 00:09:06,920 --> 00:09:12,080 nie rozmawiaj wtedy z nikim z innych skrzydeł. 151 00:09:12,160 --> 00:09:13,440 Jeśli strażnik cię złapie, 152 00:09:13,520 --> 00:09:16,480 dostaniesz upomnienie za niedozwoloną komunikację. 153 00:09:16,560 --> 00:09:19,520 Tak to tutaj działa. 154 00:09:19,600 --> 00:09:23,320 Jeśli ci się to nie podoba, pójdziemy z tym do biura strażników 155 00:09:23,400 --> 00:09:24,960 i zmienisz skrzydło. 156 00:09:26,840 --> 00:09:30,040 Poważnie traktują tu dyscyplinę. 157 00:09:31,160 --> 00:09:33,880 W celi chcę się upewnić, 158 00:09:33,960 --> 00:09:36,480 że nie złamię żadnych zasad. 159 00:09:36,560 --> 00:09:38,640 Bluza musi być zapięta? 160 00:09:38,720 --> 00:09:40,480 - Tak. - Na podszewce? 161 00:09:40,560 --> 00:09:42,960 Dlaczego? Jakie są konsekwencje? 162 00:09:43,040 --> 00:09:45,280 Jeśli ciągle nie przestrzegasz zasad 163 00:09:45,360 --> 00:09:49,320 i dostajesz reprymendy od strażników, możesz skończyć w izolatce. 164 00:09:52,200 --> 00:09:53,800 To bardzo surowe. 165 00:09:53,880 --> 00:09:56,560 Jak to opisuje, jest to mała społeczność. 166 00:09:56,640 --> 00:09:58,320 Mają swoje zasady. 167 00:09:58,840 --> 00:10:01,920 Ci faceci chcą tu być, więc muszą ich przestrzegać. 168 00:10:05,040 --> 00:10:07,480 To poważne miejsce, bo traktują to, 169 00:10:08,600 --> 00:10:10,960 co tu robią, bardzo poważnie. 170 00:10:11,040 --> 00:10:14,960 Już czuję, że jestem kontrolowany, 171 00:10:15,040 --> 00:10:17,000 a to dopiero początek. 172 00:10:21,600 --> 00:10:25,400 DZIEŃ DRUGI 173 00:10:28,760 --> 00:10:33,360 To mój pierwszy poranek w więzieniu w Pilźnie w Czechach. 174 00:10:33,440 --> 00:10:36,760 Drzwi celi są otwierane o 5 rano. 175 00:10:36,840 --> 00:10:41,760 Przed śniadaniem oprowadzają mnie Petr, Jakub i Marek. 176 00:10:42,320 --> 00:10:45,400 Jednym z głównych punktów kontaktu w skrzydle 177 00:10:45,480 --> 00:10:48,600 jest cywil, a nie funkcjonariusz więzienny. 178 00:10:48,680 --> 00:10:51,160 Tu jest pokój opiekuna. 179 00:10:51,240 --> 00:10:54,600 Jest tu przez większość dnia. 180 00:10:54,680 --> 00:10:57,560 Jeśli czegoś potrzebujesz, możesz przyjść tutaj. 181 00:10:57,640 --> 00:10:59,800 To jak pracownik socjalny? 182 00:10:59,880 --> 00:11:02,320 Z kimś, z kim rozmawiacie 183 00:11:02,400 --> 00:11:05,080 o swoich problemach? 184 00:11:05,160 --> 00:11:06,000 Tak. 185 00:11:06,600 --> 00:11:09,760 Więźniowie przechodzą testy na obecność narkotyków, 186 00:11:09,840 --> 00:11:12,280 i w przeciwieństwie do głównej części więzienia, 187 00:11:12,360 --> 00:11:14,640 muszą regularnie chodzić na terapię 188 00:11:14,720 --> 00:11:18,120 i wypełniać obowiązki i zajęcia terapeutyczne. 189 00:11:18,200 --> 00:11:22,520 Jeśli nie współpracują, ryzykują odesłanie ich ze skrzydła. 190 00:11:22,600 --> 00:11:25,600 Patrzę na te dwa różne kolory ścian. 191 00:11:26,160 --> 00:11:30,240 Próbuję zrozumieć, co to może znaczyć. 192 00:11:30,320 --> 00:11:33,520 Ci, którzy kończą program, są po tej stronie. 193 00:11:33,600 --> 00:11:38,160 Gdy robisz postępy w programie, dostajesz lepszy pokój. 194 00:11:40,720 --> 00:11:43,120 Po zdobyciu bułek na śniadanie 195 00:11:44,160 --> 00:11:47,840 i zliczeniu więźniów zaczyna się codzienna rutyna 196 00:11:48,520 --> 00:11:51,280 sprzątania każdego centymetra skrzydła. 197 00:11:53,640 --> 00:11:58,080 Nie wiem, czemu stoi za mną strażnik i mnie sprawdza. 198 00:11:59,080 --> 00:12:00,360 Boże. Spójrz. 199 00:12:04,560 --> 00:12:07,000 Straciłem szacunek. 200 00:12:08,400 --> 00:12:09,320 Koniec. 201 00:12:09,400 --> 00:12:11,880 - Koniec! - Gotowe? Praca skończona? 202 00:12:14,520 --> 00:12:17,280 To było bez sensu, jeśli mam być szczery. 203 00:12:17,360 --> 00:12:19,760 Dorośli mężczyźni, 204 00:12:19,840 --> 00:12:22,160 którzy próbują zwalczyć nałóg, 205 00:12:22,240 --> 00:12:24,120 uczą się, jak zamiatać podłogę. 206 00:12:24,200 --> 00:12:27,960 W moich oczach to służebna, bezsensowna praca. 207 00:12:30,360 --> 00:12:34,840 Jak dotąd nie miałem okazji poznać moich współwięźniów. 208 00:12:34,920 --> 00:12:39,000 Jeden zaczął brać i sprzedawać Pervitin, metamfetaminę, 209 00:12:39,080 --> 00:12:44,160 gdy był jeszcze w szkole. Marek ma dopiero 22 lata. 210 00:12:44,680 --> 00:12:45,840 Umiesz czytać i pisać? 211 00:12:45,920 --> 00:12:47,160 Tak. 212 00:12:47,920 --> 00:12:51,240 Ale wciąż jesteś na poziomie szkoły podstawowej. 213 00:12:51,320 --> 00:12:54,480 Skończyłem dziewiątą klasę w więzieniu, 214 00:12:54,560 --> 00:12:57,800 bo swój pierwszy wyrok dostałem jako nieletni. 215 00:12:57,880 --> 00:12:59,560 Wróciłeś do więzienia, 216 00:12:59,640 --> 00:13:03,680 zanim zdążyłeś zrobić z życiem coś bardziej sensownego. 217 00:13:04,520 --> 00:13:10,000 Wróciłem do tego, co potrafiłem. 218 00:13:10,080 --> 00:13:13,800 Znów zacząłem sprzedawać narkotyki. 219 00:13:13,880 --> 00:13:17,720 Zacząłem znów robić to samo, 220 00:13:17,800 --> 00:13:19,160 zanim mnie zamknęli. 221 00:13:19,240 --> 00:13:23,600 Nie miałem czasu na edukację i nawet o tym nie myślałem. 222 00:13:27,640 --> 00:13:30,520 Petr też wpadł w tarapaty jako nastolatek 223 00:13:30,600 --> 00:13:33,120 i został odebrany rodzinie. 224 00:13:33,200 --> 00:13:35,480 Gdy wyszedłem po poprzednim wyroku, 225 00:13:36,080 --> 00:13:37,240 ożeniłem się. 226 00:13:38,560 --> 00:13:40,680 A wcześniej za co siedziałeś? 227 00:13:43,080 --> 00:13:45,320 Za spowodowanie poważnych obrażeń. 228 00:13:46,440 --> 00:13:48,560 Ile razy byłeś w więzieniu? 229 00:13:48,640 --> 00:13:52,360 Od 13 do 18 roku życia, 230 00:13:52,440 --> 00:13:54,360 wyszedłem na półtora roku, 231 00:13:54,440 --> 00:13:57,080 a potem siedziałem dwa i pół roku. 232 00:13:58,240 --> 00:14:00,440 Co zrobiłeś, mając 13 lat? 233 00:14:00,520 --> 00:14:03,480 Mój ojciec jest alkoholikiem, 234 00:14:04,080 --> 00:14:07,600 Bił mnie i moją matkę. 235 00:14:07,680 --> 00:14:10,640 Często biłem się z kolegami z klasy. 236 00:14:11,600 --> 00:14:15,880 Doszło do tego, że mnie zamknęli. 237 00:14:16,640 --> 00:14:20,920 Gdy miałem 18 lat i mnie wypuścili, tata się powiesił 238 00:14:21,000 --> 00:14:23,120 i zacząłem wstrzykiwać perwitynę. 239 00:14:23,760 --> 00:14:25,560 Potem połamałem komuś nogi, 240 00:14:27,040 --> 00:14:30,120 i znowu mnie zamknęli. 241 00:14:30,720 --> 00:14:33,760 Gdy mnie wypuścili, chciałem zmienić swoje życie, 242 00:14:33,840 --> 00:14:35,560 znalazłem dziewczynę. 243 00:14:36,280 --> 00:14:37,520 Oświadczyłem się jej. 244 00:14:37,600 --> 00:14:39,040 Potem mnie zdradziła. 245 00:14:39,120 --> 00:14:42,720 Zrobiła to z jednym facetem, a ja go pobiłem. 246 00:14:42,800 --> 00:14:46,200 Cztery razy byłem skazany za krzywdzenie innych. 247 00:14:48,720 --> 00:14:50,280 Jest zagubiony. 248 00:14:50,360 --> 00:14:53,480 Zmartwiony młody człowiek. Ma tylko 25 lat. 249 00:14:53,560 --> 00:14:58,040 Ma przed sobą całe życie, jeśli poradzi sobie z wyzwaniami, 250 00:14:58,120 --> 00:14:59,920 które musi teraz pokonać. 251 00:15:00,520 --> 00:15:03,000 Biedny Marek. Ma 22 lata 252 00:15:03,080 --> 00:15:07,560 i wcale nie musi mówić głośno, że się boi. 253 00:15:07,640 --> 00:15:09,640 Boi się o swoją przyszłość. 254 00:15:11,000 --> 00:15:14,760 Wszyscy oni wyjdą i wtedy zacznie się prawdziwe wyzwanie. 255 00:15:14,840 --> 00:15:16,160 Czy to coś dało? 256 00:15:18,520 --> 00:15:21,680 Po południu razem z kolegami z celi 257 00:15:21,760 --> 00:15:24,400 pracujemy w więziennym ogrodzie. 258 00:15:29,560 --> 00:15:31,760 Zbudowałeś całą ścieżkę? 259 00:15:31,840 --> 00:15:32,880 Nie. 260 00:15:32,960 --> 00:15:34,600 Robię to tak. 261 00:15:34,680 --> 00:15:35,920 A potem tak. 262 00:15:36,680 --> 00:15:38,000 Nie myślisz o tym, 263 00:15:38,080 --> 00:15:40,520 co się dzieje w twoim życiu. 264 00:15:40,600 --> 00:15:43,120 O smutku, tęsknocie za rodziną i tak dalej. 265 00:15:43,640 --> 00:15:45,320 To lepsze dla psychiki. 266 00:15:47,080 --> 00:15:49,480 Poznałem już kilku więźniów, 267 00:15:49,560 --> 00:15:52,400 których życie zniszczyła metamfetamina. 268 00:15:53,040 --> 00:15:55,920 ale żadnego, który siedzi za jej produkcję. 269 00:15:57,120 --> 00:15:59,960 Potem rozmawiam z więźniem o imieniu Jakub. 270 00:16:01,640 --> 00:16:03,440 Byłem przedsiębiorcą. 271 00:16:03,520 --> 00:16:07,080 Moim zadaniem było ekologiczne złomowanie aut, 272 00:16:07,160 --> 00:16:10,400 więc miałem pozwolenie na import chemikaliów, 273 00:16:10,480 --> 00:16:12,480 które kupowałem oficjalnie. 274 00:16:13,640 --> 00:16:16,080 Co robiłeś z perwityną? 275 00:16:16,160 --> 00:16:19,560 Były nas 24 osoby 276 00:16:19,640 --> 00:16:23,120 i mieliśmy wyprodukować 105 kg mety w dwa lata. 277 00:16:24,160 --> 00:16:27,320 To sporo perwityny. 278 00:16:27,400 --> 00:16:29,760 Przestępczość zorganizowana? 279 00:16:29,840 --> 00:16:34,640 Tak, dostarczyłem im chemikalia. Pewien facet załatwiał pigułki. 280 00:16:34,720 --> 00:16:37,120 I pięciu kucharzy, 281 00:16:37,200 --> 00:16:41,960 którym to wszystko dostarczaliśmy. Dzielili to między siebie. 282 00:16:42,040 --> 00:16:46,400 Myślałem, że jeśli sprzedam chemikalia, 283 00:16:46,480 --> 00:16:49,400 a ponieważ używa się ich do robienia fajerwerków, 284 00:16:49,480 --> 00:16:52,200 sądziłem, że to nie będzie nielegalne. 285 00:16:52,280 --> 00:16:54,360 Ale wiedziałeś, że sprzedajesz je 286 00:16:54,440 --> 00:16:57,400 grupie przestępczej, która produkuje metamfetaminę. 287 00:16:57,920 --> 00:17:03,800 Jaka jest wartość 105 kg Pervitinu? 288 00:17:03,880 --> 00:17:05,320 Cztery miliony euro. 289 00:17:05,400 --> 00:17:06,720 Cztery miliony euro. 290 00:17:07,360 --> 00:17:09,800 Co sądzisz o tym, że mężczyźni 291 00:17:09,880 --> 00:17:12,520 tacy jak ty są odpowiedzialni 292 00:17:12,600 --> 00:17:16,480 za upadek wielu mężczyzn i kobiet w tym kraju? 293 00:17:16,560 --> 00:17:21,040 Co myślisz, gdy siedzisz w więzieniu i widujesz tych ludzi? 294 00:17:21,120 --> 00:17:26,120 Teraz gdy tu jestem, widzę ludzi, którzy tu są, 295 00:17:26,200 --> 00:17:30,080 że stracili rodziny, pieniądze i pracę. 296 00:17:30,160 --> 00:17:32,520 Ci, którzy brali metę złej jakości 297 00:17:32,600 --> 00:17:34,200 stracili swoje zęby. 298 00:17:34,800 --> 00:17:37,880 Byliśmy dumni z dawania 299 00:17:39,000 --> 00:17:41,800 czystej metamfetaminy. Spójrz. 300 00:17:43,560 --> 00:17:45,640 Czy to torebka po perwitynie? 301 00:17:46,760 --> 00:17:48,320 Tak, na narkotyki. 302 00:17:49,320 --> 00:17:52,320 Na szczęście nie ma tam żadnych narkotyków. Cóż. 303 00:17:54,400 --> 00:17:56,240 Bawi cię to? 304 00:17:56,320 --> 00:17:58,000 Dostawcę narkotyków, 305 00:17:58,080 --> 00:18:03,040 które zniszczyły życie tylu ludzi, bawi pusty woreczek. 306 00:18:04,760 --> 00:18:08,600 Nie wiem, czy to faktycznie woreczek po narkotykach, 307 00:18:08,680 --> 00:18:11,960 czy Jakub ma słabe poczucie humoru. 308 00:18:16,280 --> 00:18:20,800 Bez największych producentów na jakimkolwiek poziomie 309 00:18:21,680 --> 00:18:23,360 narkotyk by nie istniał. 310 00:18:23,440 --> 00:18:27,680 Dopóki władze nie złapią takich ludzi jak Jakub, 311 00:18:27,760 --> 00:18:30,840 narkotyk będzie nadal wytwarzany. 312 00:18:31,440 --> 00:18:36,240 Ale on chyba nie do końca pojął, jak ważną rolę odgrywa 313 00:18:36,320 --> 00:18:40,120 w uzależnieniu ludzi, którzy kończą na dnie. 314 00:18:40,200 --> 00:18:44,040 I zawsze będzie ta różnica w hierarchii 315 00:18:44,120 --> 00:18:46,480 między producentami 316 00:18:46,560 --> 00:18:49,000 i takimi jak Petr, 317 00:18:49,080 --> 00:18:51,320 Jakub i Marek, moi współwięźniowie, 318 00:18:51,400 --> 00:18:55,760 którzy są bezbronnymi młodzieńcami, którzy ostatecznie biorą ten narkotyk. 319 00:19:09,480 --> 00:19:12,120 DZIEŃ TRZECI 320 00:19:13,680 --> 00:19:16,520 Mam dżem, herbatę i bułki. 321 00:19:20,880 --> 00:19:23,480 Ledwo zdążyłem wypić herbatę, 322 00:19:23,560 --> 00:19:26,760 a Petr już się do czegoś szykuje. 323 00:19:27,680 --> 00:19:29,720 Po śniadaniu musimy posprzątać. 324 00:19:29,800 --> 00:19:33,040 Sprawdzają, czy nie ma kurzu. 325 00:19:33,640 --> 00:19:35,440 Jak tutaj, na górze drzwi. 326 00:19:35,520 --> 00:19:39,080 Na krzesłach, tutaj, na stole, 327 00:19:39,160 --> 00:19:42,120 pod szafkami, czy wszystko jest posprzątane. 328 00:19:42,200 --> 00:19:43,800 Czy łóżka są pościelone. 329 00:19:44,400 --> 00:19:45,760 Sprawdzają wszystko. 330 00:19:46,480 --> 00:19:48,400 A jeśli znajdą kurz? 331 00:19:49,000 --> 00:19:54,000 Dostaniesz uwagę, a gdy zbierzesz trzy, dostaniesz „czerwony znak” i ograniczenia. 332 00:19:56,080 --> 00:19:57,600 Po wyczytaniu listy 333 00:19:57,680 --> 00:20:02,040 piątka dyżurnych skrzydła, hotovci, wychodzi na żer. 334 00:20:02,120 --> 00:20:04,720 - To są hotovci. - Hotovci. 335 00:20:04,800 --> 00:20:08,720 Sprawdzają, czy masz czystą celę. 336 00:20:10,200 --> 00:20:12,640 - To ci, których nie lubicie. - Tak. 337 00:20:12,720 --> 00:20:15,680 Jeśli nie posprzątamy. 338 00:20:16,920 --> 00:20:19,200 Czyli on donosi strażnikom, 339 00:20:19,280 --> 00:20:22,880 więzień donosi, czy jest czysto? 340 00:20:22,960 --> 00:20:23,960 Tak. 341 00:20:24,040 --> 00:20:26,000 Nic dziwnego, że go nie lubią. 342 00:20:26,080 --> 00:20:26,920 Nie. 343 00:20:28,600 --> 00:20:32,440 Codziennie odkrywam coś nowego. Nie chodzi tylko o izolację. 344 00:20:33,240 --> 00:20:35,840 Chodzi o organizację, o dyscyplinę. 345 00:20:36,840 --> 00:20:38,520 Istnieje tu pewna struktura… 346 00:20:40,320 --> 00:20:43,760 do której ci goście się dostosowują, bo jeśli nie, 347 00:20:43,840 --> 00:20:47,640 mogliby stracić prawo do udziału w programie albo zostać ukarani. 348 00:20:52,320 --> 00:20:55,880 Na szczęście nie chodzi tylko o zasady i sprzątanie. 349 00:20:56,720 --> 00:21:01,400 Osadzeni mają też terapie mające na celu zmniejszenie stresu i przemocy, 350 00:21:01,480 --> 00:21:04,680 takie jak joga prowadzona przez więźnia. 351 00:21:10,920 --> 00:21:13,720 Dobra frekwencja. Mnóstwo chrząknięć i jęków. 352 00:21:14,240 --> 00:21:15,120 Tutaj? 353 00:21:17,160 --> 00:21:21,040 Mates, ten hotovci, którego poznałem pierwszego dnia, 354 00:21:21,120 --> 00:21:23,840 ukończył już program narkotykowy. 355 00:21:23,920 --> 00:21:26,960 Chcę się dowiedzieć, w czym mu to pomogło. 356 00:21:27,040 --> 00:21:30,840 Opiekuje się więziennymi tropikalnymi rybkami. 357 00:21:31,360 --> 00:21:34,280 Umiesz kraść ropę? 358 00:21:34,360 --> 00:21:36,200 - Tak. - Wiesz? 359 00:21:36,280 --> 00:21:38,280 Tak. Ale nie zrobię tego. 360 00:21:38,360 --> 00:21:41,000 Jestem w tym dobry. Pokażę ci. 361 00:21:43,880 --> 00:21:46,160 A teraz ta ręka. 362 00:21:46,760 --> 00:21:49,520 - Ta ręka. Dobrze. - Dobra. 363 00:21:50,160 --> 00:21:52,320 Uważaj, żeby nie wciągnąć ryby. 364 00:21:54,240 --> 00:21:55,280 Teraz puść. 365 00:21:57,360 --> 00:22:01,240 Jak dostałeś się do programu? Dlaczego brałeś w nim udział? 366 00:22:01,320 --> 00:22:03,120 Gdy tylko wezmę narkotyki, 367 00:22:03,200 --> 00:22:07,080 zaczynam kraść i jeździć bez prawa jazdy 368 00:22:07,160 --> 00:22:09,000 i uciekać przed glinami. 369 00:22:09,080 --> 00:22:10,560 W kółko to samo. 370 00:22:10,640 --> 00:22:12,440 Kiedy ostatnio coś brałeś? 371 00:22:12,520 --> 00:22:15,440 Nie brałem niczego, odkąd mnie zamknęli. 372 00:22:16,160 --> 00:22:19,880 Traktuję to poważnie, głównie… 373 00:22:20,520 --> 00:22:23,760 Głównie ze względu na moją rodzinę, mojego syna, 374 00:22:24,360 --> 00:22:28,440 i na moją dziewczynę, która wciąż we mnie wierzy, 375 00:22:28,520 --> 00:22:32,520 mimo że jestem, jak powiedziałaby moja mama, niereformowalny. 376 00:22:34,200 --> 00:22:38,920 Jestem za kratkami, bo zostałem ukarany za swoje zachowanie. 377 00:22:39,000 --> 00:22:42,240 Program, w którym próbuje się rzucić narkotyki… 378 00:22:42,320 --> 00:22:44,320 Jakie są inne korzyści? 379 00:22:44,400 --> 00:22:46,600 Największą korzyścią jest to, 380 00:22:46,680 --> 00:22:51,200 że próbują ci pomóc i pracują z tobą. 381 00:22:51,800 --> 00:22:55,160 Specjaliści, psychologowie i terapeuci 382 00:22:55,240 --> 00:22:58,400 zajmują się każdą osobą 383 00:22:58,480 --> 00:23:02,040 i rozwiązują z nimi ich problemy. 384 00:23:02,560 --> 00:23:06,320 Jeśli przyjrzysz się innym skrzydłom, 385 00:23:06,400 --> 00:23:10,160 tam znają tylko narkotyki. 386 00:23:10,240 --> 00:23:12,960 Są tam każdego dnia. 387 00:23:13,040 --> 00:23:17,040 Ludzie wstrzykują sobie tam narkotyki. Zabiliby, by je dostać. 388 00:23:17,120 --> 00:23:21,880 Nie obchodzi ich, co się stanie za tydzień lub dwa. 389 00:23:21,960 --> 00:23:25,680 Ani jak wyjdą. Obchodzi ich tylko teraźniejszość. 390 00:23:28,040 --> 00:23:30,360 Hotovci przeszli przez program, 391 00:23:30,440 --> 00:23:32,760 przez który przechodzą Petr i inni. 392 00:23:32,840 --> 00:23:35,240 Odnieśli sukces, więc zostali nagrodzeni 393 00:23:35,320 --> 00:23:37,600 tymi zaufanymi rolami. 394 00:23:37,680 --> 00:23:40,920 Myślę, że to jest całkiem sprytne, 395 00:23:41,000 --> 00:23:43,160 bo to dla nich odpowiedzialność, 396 00:23:43,240 --> 00:23:45,680 której pewnie nie mieli w swoim życiu. 397 00:23:46,600 --> 00:23:49,720 To dla mnie ciekawe, bo uważam, że to dla nich pomoc 398 00:23:49,800 --> 00:23:54,000 w porzuceniu starego stylu życia, w którym brali perwitynę 399 00:23:54,080 --> 00:23:58,080 i byli częścią przestępczej braci. 400 00:23:58,160 --> 00:24:00,720 Na razie jest dobrze. On odniósł sukces. 401 00:24:00,800 --> 00:24:03,520 Prawdziwe wyzwanie zacznie się, gdy wyjdzie. 402 00:24:06,560 --> 00:24:08,760 Nieważne, czy to hotovci, czy nie, 403 00:24:08,840 --> 00:24:10,880 wszyscy więźniowie ze skrzydła 404 00:24:10,960 --> 00:24:14,160 regularnie spędzają godzinę dziennie na placu ćwiczeń. 405 00:24:14,800 --> 00:24:15,800 Śmiało. 406 00:24:15,880 --> 00:24:17,200 - Ja? - Ty. 407 00:24:17,280 --> 00:24:18,120 Dwa. 408 00:24:19,520 --> 00:24:20,400 Tak! 409 00:24:21,680 --> 00:24:23,520 - Dalej! - Do roboty. 410 00:24:23,600 --> 00:24:26,080 - Hej! - Dalej! 411 00:24:27,040 --> 00:24:28,640 Dajesz! 412 00:24:29,480 --> 00:24:31,840 - Ciśnij! - Dalej! 413 00:24:34,280 --> 00:24:35,520 Wyszedłem z wprawy. 414 00:24:36,840 --> 00:24:39,880 Plac jest otoczony oknami cel 415 00:24:39,960 --> 00:24:43,840 i zauważam tam coś podejrzanego. 416 00:24:43,920 --> 00:24:47,400 Marek. Czy ten sznurek biegnący od górnej celi do kolejnej 417 00:24:47,480 --> 00:24:49,760 to sposób na przenoszenie rzeczy? 418 00:24:49,840 --> 00:24:51,720 - Kawa. Tytoń. - Cokolwiek. 419 00:24:52,760 --> 00:24:53,680 Narkotyki. 420 00:24:55,040 --> 00:24:55,880 Dobra. 421 00:24:57,480 --> 00:25:00,120 Wygląda na to, że właśnie to się dzieje. 422 00:25:03,040 --> 00:25:05,600 Chcę dowiedzieć się więcej od Marka, 423 00:25:05,680 --> 00:25:10,040 z czym się mierzy w swojej walce, by pozostać czystym od mety. 424 00:25:10,560 --> 00:25:12,680 Próbowałem już prawie wszystkiego. 425 00:25:13,880 --> 00:25:16,560 To narkotyk do wszystkiego. 426 00:25:16,640 --> 00:25:19,320 Nie musisz spać ani jeść, gdy bierzesz metę. 427 00:25:19,400 --> 00:25:21,280 Super sprawa. 428 00:25:21,800 --> 00:25:24,000 To wciąż silniejsze ode mnie. 429 00:25:24,080 --> 00:25:27,360 Nie uciekniesz. Kiedy tak się dzieje, to się dzieje. 430 00:25:27,440 --> 00:25:29,560 Trzeba być przygotowanym na to, 431 00:25:29,640 --> 00:25:33,440 że znowu wszystko schrzanisz. Znowu wszystko spieprzysz, 432 00:25:33,520 --> 00:25:35,240 i musisz zacząć od nowa. 433 00:25:37,680 --> 00:25:41,800 Mówili o perwitynie. Dla nich to najlepsza faza. 434 00:25:41,880 --> 00:25:43,880 Ale czujesz smutek. 435 00:25:43,960 --> 00:25:47,520 Przez to, że ten młody 22-latek 436 00:25:48,400 --> 00:25:52,440 wyjdzie z więzienia i wróci do narkotyków. 437 00:25:52,960 --> 00:25:56,680 Nie zdziwiłbym się, gdyby niektórzy z nich wciąż używali 438 00:25:56,760 --> 00:25:58,920 i ściemniali na oczach władz. 439 00:25:59,000 --> 00:26:02,120 Zastanawiasz się przez to, co można zrobić. 440 00:26:11,640 --> 00:26:14,440 DZIEŃ CZWARTY 441 00:26:14,520 --> 00:26:19,160 Według więziennych testów na ponad 1300 osadzonych 442 00:26:19,240 --> 00:26:23,840 tylko pięć procent było pozytywnych na metamfetaminę lub inne narkotyki. 443 00:26:23,920 --> 00:26:27,080 Mówią, że nawet ten wynik jest wyższy, niż by chcieli, 444 00:26:27,160 --> 00:26:30,800 ale słyszałem wiele historii od samych więźniów 445 00:26:30,880 --> 00:26:33,320 o narkotykach w głównej części więzienia. 446 00:26:33,400 --> 00:26:34,960 Dziś wychodzę 447 00:26:35,040 --> 00:26:37,920 ze skrzydła narkotykowego, żeby się przekonać. 448 00:26:40,440 --> 00:26:43,320 Przydzielono mnie do fabryki, 449 00:26:43,400 --> 00:26:47,520 w której 300 więźniów robi metalowe przejścia i schody 450 00:26:47,600 --> 00:26:51,840 dla prywatnej firmy za połowę krajowej płacy minimalnej. 451 00:26:54,200 --> 00:26:58,280 W fabryce poznaję Larry'ego, który siedzi tu za kradzież. 452 00:26:58,360 --> 00:27:00,320 - To twoja praca. - Tak. 453 00:27:00,400 --> 00:27:04,280 Wycinam tu metalowe paski, 454 00:27:04,360 --> 00:27:09,320 które pasują do tych metalowych płyt. 455 00:27:09,400 --> 00:27:12,080 Wycinasz je, a one zmieniają się w to. 456 00:27:12,160 --> 00:27:13,040 Tak. 457 00:27:13,120 --> 00:27:15,360 Wkładasz je tam, gdzie są ściskane. 458 00:27:15,440 --> 00:27:19,200 Razem. A tam jest… 459 00:27:19,280 --> 00:27:20,640 - Efekt pracy. - Tak. 460 00:27:20,720 --> 00:27:24,560 Dostajesz za to 8500 koron miesięcznie. 461 00:27:25,200 --> 00:27:29,000 - Niewiele, ale co możesz zrobić? - Lepsze to niż nic. 462 00:27:32,320 --> 00:27:34,480 Gdy pracownicy schodzą na przerwę, 463 00:27:34,560 --> 00:27:38,440 mam okazję ocenić skalę problemu narkotykowego 464 00:27:38,520 --> 00:27:40,680 w głównej części więzienia. 465 00:27:43,840 --> 00:27:47,640 Odkąd tu jestem, słyszę, że jest tu problem z narkotykami. 466 00:27:47,720 --> 00:27:50,480 Zwłaszcza perwityna to poważny problem. 467 00:27:50,560 --> 00:27:52,680 Czy ktoś z was bierze narkotyki? 468 00:27:53,320 --> 00:27:55,600 Ja biorę, ale nie jestem uzależniony. 469 00:27:58,000 --> 00:28:00,520 Śmiejesz się, bo jest uzależniony? 470 00:28:03,360 --> 00:28:05,320 Czemu się z ciebie śmieją? 471 00:28:06,200 --> 00:28:08,800 Nie wiem. Obaj są ćpunami. 472 00:28:10,560 --> 00:28:12,360 Też jesteście ćpunami? 473 00:28:12,960 --> 00:28:14,040 Czasami. 474 00:28:15,240 --> 00:28:18,360 Czasem. Pervitin? Trochę perwityny? 475 00:28:19,880 --> 00:28:24,480 Jesteśmy Czechami, a „pernik” ma tu swoją kulturę. 476 00:28:25,160 --> 00:28:27,880 To smutne, ale tak to już jest, prawda? 477 00:28:29,080 --> 00:28:30,880 Taka jest nasza kultura. 478 00:28:32,480 --> 00:28:34,120 - Prawda, Michal? - Tak. 479 00:28:34,640 --> 00:28:39,080 Gdzie jesteście w tym cyklu brania narkotyków i przestępczości? 480 00:28:39,160 --> 00:28:44,000 Czy więzienie wpłynęło na to, kim jesteście i co robicie na zewnątrz? 481 00:28:44,080 --> 00:28:46,280 I co byście zrobili, 482 00:28:46,360 --> 00:28:47,920 gdy wyjdziecie? 483 00:28:48,720 --> 00:28:52,480 Więzienie nam w tym nie pomoże i dalej będziemy brać. 484 00:28:54,200 --> 00:28:57,600 Ci, którzy to lubią, będą dalej brać. Po co kłamać? 485 00:28:57,680 --> 00:28:59,480 W końcu jesteś szczery. 486 00:29:01,360 --> 00:29:04,000 Bardziej szczerym być nie można, prawda? 487 00:29:04,600 --> 00:29:06,560 Dziękuję za szczerość. 488 00:29:08,840 --> 00:29:11,000 Ci faceci są pogodzeni z tym, 489 00:29:11,080 --> 00:29:14,040 że nie pozostaną czyści, gdy stąd wyjdą. 490 00:29:16,720 --> 00:29:19,440 Ale dla tych, którzy chcą zmienić swoje życie, 491 00:29:19,520 --> 00:29:22,000 więzienie oferuje szkolenie techniczne 492 00:29:22,080 --> 00:29:23,800 w wielu dziedzinach. 493 00:29:27,000 --> 00:29:31,680 Teraz znajdujemy się na terenie szkoły technicznej dla służb więziennych. 494 00:29:31,760 --> 00:29:35,440 To warsztaty, na których będziecie się szkolić. 495 00:29:35,520 --> 00:29:38,120 To będzie twoje miejsce. 496 00:29:38,200 --> 00:29:39,120 Ten? 497 00:29:39,200 --> 00:29:43,680 Oto schemat, według którego będziemy postępować. 498 00:29:43,760 --> 00:29:48,680 W tej szkole nauczamy podstaw wiercenia, 499 00:29:48,760 --> 00:29:50,680 spawania i czytania schematów. 500 00:29:50,760 --> 00:29:55,720 Kursanci mogą używać tego nawet na zewnątrz. 501 00:29:56,440 --> 00:29:58,640 Mają kwalifikacje do pracy. 502 00:30:01,720 --> 00:30:02,760 Jak masz na imię? 503 00:30:02,840 --> 00:30:04,240 - Anthony. - Anthony. 504 00:30:05,000 --> 00:30:05,840 Proszę. 505 00:30:07,240 --> 00:30:08,120 W ten sposób. 506 00:30:08,200 --> 00:30:09,040 - Tak? - Tak. 507 00:30:12,800 --> 00:30:14,120 Robię to dobrze? 508 00:30:15,320 --> 00:30:16,400 Tak. 509 00:30:17,440 --> 00:30:19,600 Jak długo jesteś w tym więzieniu? 510 00:30:21,640 --> 00:30:23,000 To mój czwarty rok. 511 00:30:23,080 --> 00:30:24,160 Narkotyki. 512 00:30:24,960 --> 00:30:25,920 „Dragi”. 513 00:30:27,680 --> 00:30:29,960 Sprzedawanie? Zażywanie? 514 00:30:31,520 --> 00:30:33,720 Nie. Produkcja. Robienie ich. 515 00:30:34,760 --> 00:30:37,000 Ile razy byłeś w więzieniu? 516 00:30:38,600 --> 00:30:39,480 Cztery razy. 517 00:30:39,560 --> 00:30:42,680 Za co siedziałeś poprzednie trzy razy? 518 00:30:44,920 --> 00:30:46,960 Też za narkotyki. „Dragi”. 519 00:30:47,480 --> 00:30:49,400 - Narkotyki. - Też za produkcję? 520 00:30:50,360 --> 00:30:51,400 Tak. 521 00:30:52,760 --> 00:30:55,960 Pracujesz w tym warsztacie od dwóch lat. 522 00:30:56,840 --> 00:30:58,760 Czy to ci jakoś pomaga? 523 00:30:59,280 --> 00:31:00,840 Tak, trochę. 524 00:31:00,920 --> 00:31:02,120 W jaki sposób? 525 00:31:02,200 --> 00:31:04,880 Po pierwsze, czas płynie szybciej. 526 00:31:05,360 --> 00:31:09,280 Po drugie, można zobaczyć coś nowego. Nigdy w życiu nie pracowałem. 527 00:31:09,880 --> 00:31:14,440 Dla mnie to taka zabawa. 528 00:31:18,640 --> 00:31:23,480 Każda nowa umiejętność jest bronią w twojej zbrojowni. 529 00:31:24,440 --> 00:31:27,760 Przydatną, gdy będziesz szukać pracy, bo o to tu chodzi. 530 00:31:27,840 --> 00:31:32,280 To powinno robić więzienie. Uczyć więźniów nowych umiejętności. 531 00:31:32,840 --> 00:31:36,920 Daje im coś, czego w życiu nie mieli, 532 00:31:37,000 --> 00:31:39,600 a to może być jedynie dobre. 533 00:31:57,320 --> 00:32:01,600 DZIEŃ PIĄTY 534 00:32:01,680 --> 00:32:03,760 Dziś zmienię stronę 535 00:32:03,840 --> 00:32:05,960 i spędzę czas ze strażnikami. 536 00:32:07,760 --> 00:32:09,800 Najpierw chcieli mi pokazać, 537 00:32:09,880 --> 00:32:13,440 jak starają się trzymać narkotyki z dala od więzienia. 538 00:32:14,680 --> 00:32:18,880 Dokąd teraz idę? Spotkam się z opiekunem psa, 539 00:32:18,960 --> 00:32:24,120 który przeszukuje przysłane tu rzeczy 540 00:32:24,200 --> 00:32:25,960 przez rodziny osadzonych. 541 00:32:26,560 --> 00:32:29,360 Czego szuka ten pies? 542 00:32:30,000 --> 00:32:32,200 Opiaty, narkotyki. 543 00:32:32,280 --> 00:32:35,640 Pervitin, heroina, marihuana. 544 00:32:36,280 --> 00:32:37,960 Będę tu bezpieczny? 545 00:32:38,880 --> 00:32:39,800 Dobrze. 546 00:32:41,640 --> 00:32:43,640 Cześć. 547 00:32:43,720 --> 00:32:46,520 Pies to najskuteczniejszy sposób, jaki tu mamy. 548 00:32:46,600 --> 00:32:48,960 Może znaleźć coś, czego my nie zobaczymy 549 00:32:49,040 --> 00:32:52,400 przy prześwietleniu albo inaczej. 550 00:32:53,280 --> 00:32:56,000 Ta poczta dotarła dzisiaj, 551 00:32:56,080 --> 00:32:58,600 ale pies ją sprawdza przed inną kontrolą 552 00:32:58,680 --> 00:33:02,160 i dostarczeniem osobom, które rozdają pocztę więźniom. 553 00:33:03,280 --> 00:33:07,400 Nie wystarczy tylko pies tropiący, by trzymać narkotyki z dala 554 00:33:07,480 --> 00:33:09,120 od tak dużego więzienia. 555 00:33:13,320 --> 00:33:17,080 Dziś strażnicy przechodzą szkolenie przeciwko zamieszkom. 556 00:33:17,160 --> 00:33:20,080 Cholera, wyglądają, jakby byli gotowi. 557 00:33:21,400 --> 00:33:24,440 Przy ponad 1000 zamkniętych tu więźniów 558 00:33:24,520 --> 00:33:26,720 muszą być gotowi na kłopoty. 559 00:33:26,800 --> 00:33:30,720 Dziś wcielam się w rolę brutalnego więźnia. 560 00:33:30,800 --> 00:33:33,400 Przypomina mi to własną odsiadkę 561 00:33:33,480 --> 00:33:37,000 i jak to jest stawić czoła przytłaczającej sile. 562 00:33:48,280 --> 00:33:49,640 Kurwa. 563 00:33:50,400 --> 00:33:54,240 Pies pokonał ostatniego buntownika. 564 00:33:57,440 --> 00:33:59,200 Nieważne, jak duży jesteś 565 00:33:59,280 --> 00:34:02,000 i ile wysiłku wkładasz w walkę z nimi. 566 00:34:02,080 --> 00:34:05,400 Są większe i silniejsze. Załatwią cię. 567 00:34:06,600 --> 00:34:08,800 Gdy byłem w więzieniu, 568 00:34:08,880 --> 00:34:11,440 wysyłano mnie do izolatki 569 00:34:11,520 --> 00:34:13,520 więcej razy, niż potrafię zliczyć. 570 00:34:14,600 --> 00:34:19,080 A tu, w Pilźnie, izolatka jest ruchliwym miejscem. 571 00:34:19,160 --> 00:34:21,880 Schody są wąskie, proszę uważać. 572 00:34:30,960 --> 00:34:33,920 To najgorsze miejsce w więzieniu, 573 00:34:34,000 --> 00:34:35,800 do którego można trafić. 574 00:34:35,880 --> 00:34:38,720 Ile macie tu cel 575 00:34:38,800 --> 00:34:40,720 dla trudnych więźniów? 576 00:34:41,960 --> 00:34:43,320 Trzydzieści dwie. 577 00:34:43,920 --> 00:34:46,080 Wszystkie są teraz zajęte? 578 00:34:46,160 --> 00:34:48,120 Większość z nich. 579 00:34:49,160 --> 00:34:50,960 Obejrzyjmy jedną. 580 00:34:54,240 --> 00:34:55,120 Wejdź. 581 00:34:57,840 --> 00:35:01,240 Dobra. W środku może być dwóch więźniów. 582 00:35:01,320 --> 00:35:03,200 Tak, dwóch. 583 00:35:03,280 --> 00:35:07,000 Myślisz, że takie karanie pomaga więźniom? 584 00:35:07,080 --> 00:35:10,400 Czy pomaga to wam zarządzać więźniami? 585 00:35:10,480 --> 00:35:15,520 Problematyczni więźniowie zdają sobie sprawę, że zrobili coś złego. 586 00:35:15,600 --> 00:35:18,320 Kiedy wracają do celi, 587 00:35:19,120 --> 00:35:22,520 do swojego skrzydła, czegoś się nauczyli. 588 00:35:23,040 --> 00:35:24,880 I zachowują się dobrze. 589 00:35:24,960 --> 00:35:28,040 Na maksymalnie jak długo 590 00:35:28,120 --> 00:35:31,960 można wysłać więźnia do izolatki? 591 00:35:32,560 --> 00:35:36,000 Różnie. Zależy, co osadzony zrobił. 592 00:35:36,520 --> 00:35:38,840 Maksymalnie 28 dni. 593 00:35:42,800 --> 00:35:46,840 Surowa rzeczywistość karania więźniów izolatką. 594 00:35:46,920 --> 00:35:49,800 Wiem to, bo spędziłem 28 dni 595 00:35:49,880 --> 00:35:54,240 w takich celach bez żadnych przywilejów. 596 00:35:54,320 --> 00:36:00,040 Wiem, jak ciężko jest przetrwać jeden dzień, a co dopiero 28. 597 00:36:00,880 --> 00:36:02,080 Uspokój się. 598 00:36:05,080 --> 00:36:07,320 Mogę porozmawiać z kimś stąd? 599 00:36:07,400 --> 00:36:12,000 Dowiedzieć się, jak się czują, co zrobili, czy czegoś się nauczyli? 600 00:36:12,080 --> 00:36:14,280 Niestety nie jest to możliwe. 601 00:36:17,280 --> 00:36:19,600 Jest tam strażnik, nie ten, 602 00:36:19,680 --> 00:36:23,680 który kategorycznie tego zabrania, jakby miał coś do ukrycia. 603 00:36:24,800 --> 00:36:26,760 Czy ten facet w celi 604 00:36:26,840 --> 00:36:30,040 zamknięty tam na 23 godziny czegoś się uczy? 605 00:36:30,120 --> 00:36:31,520 Tylko to chcę wiedzieć. 606 00:36:32,360 --> 00:36:35,880 Ale atmosfera się zmieniła, dynamika się zmieniła… 607 00:36:36,960 --> 00:36:39,760 Nie są zadowoleni, więc chyba lepiej stąd pójdę. 608 00:36:40,840 --> 00:36:42,240 Idziemy? 609 00:36:42,320 --> 00:36:43,240 Tak. 610 00:36:46,960 --> 00:36:48,720 Ale w skrzydle narkotykowym 611 00:36:48,800 --> 00:36:52,280 mamy do czynienia z zupełnie inną stroną reżimu. 612 00:36:52,800 --> 00:36:55,000 Niektórzy poznani więźniowie 613 00:36:55,080 --> 00:36:57,200 uczestniczą w terapii grupowej, 614 00:36:57,280 --> 00:36:59,040 która ma ich przygotować 615 00:36:59,120 --> 00:37:02,320 na stawienie czoła swym demonom, gdy wyjdą na wolność. 616 00:37:02,800 --> 00:37:06,240 Jeśli robię to dla siebie, mogę to rozwiązać. 617 00:37:06,320 --> 00:37:09,440 Mam prawo być smutna, zła, wytrącona z równowagi. 618 00:37:09,520 --> 00:37:13,440 Mam do tego prawo. Człowiek ma prawo do walki. 619 00:37:13,520 --> 00:37:16,440 Ale wiem, że mam w sobie siłę. 620 00:37:18,440 --> 00:37:20,080 Mogę na niej polegać. 621 00:37:20,160 --> 00:37:23,000 Nie muszę się zatracać w alkoholu i narkotykach. 622 00:37:23,080 --> 00:37:25,520 Jeśli chodzi o alkohol, 623 00:37:25,600 --> 00:37:29,240 do pewnego stopnia może być on też lekiem. 624 00:37:29,320 --> 00:37:30,920 Jeśli ktoś… 625 00:37:31,000 --> 00:37:35,560 Mój dziadek codziennie rano pił śliwowicę, 626 00:37:35,640 --> 00:37:38,440 Nic mu nie będzie, ale nie. Alkoholik powinien… 627 00:37:38,520 --> 00:37:41,520 Nie powinien pić. Hazardzista nie powinien grać, 628 00:37:41,600 --> 00:37:43,360 a narkoman nie powinien… 629 00:37:43,440 --> 00:37:46,760 Nie chciałem być wśród ludzi, żeby się bawić. Nie to. 630 00:37:46,840 --> 00:37:49,160 Chciałem się upić, siedzieć w domu, 631 00:37:49,240 --> 00:37:51,520 i oglądać filmik z mojego ślubu… 632 00:37:51,600 --> 00:37:54,600 - Celowo się zadręczałeś. - Tak. Podobało mi się to. 633 00:37:54,680 --> 00:37:55,720 Podobało mi się. 634 00:37:58,960 --> 00:38:03,560 Taka terapia może pomóc więźniom pokonać uzależnienie, 635 00:38:04,240 --> 00:38:09,040 ale w celi odnajduję mojego najmłodszego kolegę, Marka. 636 00:38:12,400 --> 00:38:14,960 Jak długi masz teraz wyrok? 637 00:38:15,560 --> 00:38:19,240 Jestem tu od dwóch i pół roku, a mam przed sobą cztery lata. 638 00:38:19,320 --> 00:38:22,480 Więc musisz odsiedzieć sześć i pół roku. 639 00:38:22,560 --> 00:38:25,560 To twój wyrok, sześć i pół roku więzienia. 640 00:38:26,080 --> 00:38:29,240 Jest szansa, że po połowie wyroku, 641 00:38:29,320 --> 00:38:33,680 co w moim przypadku oznacza trzy lata, mogę prosić o warunkowe zwolnienie. 642 00:38:34,760 --> 00:38:36,040 Przyznają ci je? 643 00:38:37,360 --> 00:38:38,800 Nie sądzę. 644 00:38:39,400 --> 00:38:40,480 Dlaczego? 645 00:38:40,560 --> 00:38:42,080 Tym się martwię. 646 00:38:42,160 --> 00:38:45,040 Nie mogę przestać brać. 647 00:38:47,760 --> 00:38:50,440 To miało być skrzydło wolne od narkotyków. 648 00:38:50,520 --> 00:38:54,000 Narkotyki zawsze się tu dostaną. Tak po prostu jest. 649 00:38:54,840 --> 00:38:56,680 Są wszędzie. 650 00:38:59,160 --> 00:39:01,480 Takie skrzydło 651 00:39:01,560 --> 00:39:06,720 pomogło zredukować u więźniów uzależnienie. 652 00:39:07,400 --> 00:39:10,760 Ale jeśli brałeś narkotyki, 653 00:39:10,840 --> 00:39:14,320 odkąd byłeś młody, a one przejęły kontrolę nad twoim życiem, 654 00:39:14,400 --> 00:39:16,440 rzucenie ich akurat w więzieniu 655 00:39:16,520 --> 00:39:18,800 musi być bardzo trudne. 656 00:39:23,560 --> 00:39:26,720 DZIEŃ SZÓSTY 657 00:39:26,800 --> 00:39:30,280 To mój ostatni dzień w więzieniu w Pilźnie. 658 00:39:40,080 --> 00:39:44,520 Przez cały tydzień mój kolega z celi, Petr, mimo tego, co przeszedł, 659 00:39:44,600 --> 00:39:47,920 wydawał się spokojny i zdeterminowany, 660 00:39:48,000 --> 00:39:50,440 by przełamać nałóg na dobre. 661 00:39:50,520 --> 00:39:52,920 Coś daje mu siłę, 662 00:39:53,000 --> 00:39:56,320 której wielu więźniów metamfetaminy nie ma. 663 00:39:56,400 --> 00:39:59,720 Jest niedzielne popołudnie, a Petr, mój kolega z celi, 664 00:39:59,800 --> 00:40:03,440 zaprosił mnie na nabożeństwo. 665 00:40:05,080 --> 00:40:06,160 Jak się masz? 666 00:40:07,480 --> 00:40:10,120 Tu, w więzieniu, macie ogromną przewagę 667 00:40:10,200 --> 00:40:13,480 dużej ilości wolnego czasu. którą możecie wykorzystać. 668 00:40:13,560 --> 00:40:18,320 Tu kończy się grzech. Tu zanika nieszczęście. 669 00:40:19,280 --> 00:40:20,720 - Amen. - Amen. 670 00:40:20,800 --> 00:40:23,120 Zanim odczytam Słowo Boże, 671 00:40:23,200 --> 00:40:25,080 jeśli macie w sercu modlitwę, 672 00:40:25,160 --> 00:40:27,880 podziękujmy Bogu. 673 00:40:27,960 --> 00:40:30,800 Dobry Boże, chciałbym podziękować księdzu za to, 674 00:40:30,880 --> 00:40:35,160 że dzięki niemu obudziłem się, dzięki niemu ujrzałem Boga 675 00:40:35,240 --> 00:40:36,600 i uwierzyłem. 676 00:40:36,680 --> 00:40:41,280 Chroń moją rodzinę. Moją matkę. Chroń wszystkich ludzi na świecie. 677 00:40:41,360 --> 00:40:43,600 Chroń tych, którzy na to zasługują. 678 00:40:43,680 --> 00:40:47,440 Kocham cię jako mojego jedynego pana. Szanuję cię, Boże. Amen. 679 00:40:47,520 --> 00:40:48,400 Amen. 680 00:40:48,480 --> 00:40:49,640 - Amen. - Amen. 681 00:40:50,200 --> 00:40:53,240 Panie Boże, Jezu, dziękujemy ci za każdy dzień, 682 00:40:53,320 --> 00:40:55,840 dziękujemy za wszystko, co dla nas robisz, 683 00:40:55,920 --> 00:40:58,120 za to, że tu z nami jesteś. Amen. 684 00:40:58,200 --> 00:40:59,120 - Amen. - Amen. 685 00:40:59,720 --> 00:41:02,200 Jak się czujesz, gdy stamtąd wychodzisz? 686 00:41:02,280 --> 00:41:05,600 Jakie odczuwasz emocje po nabożeństwie? 687 00:41:05,680 --> 00:41:07,640 To bardzo wzmacniające. 688 00:41:07,720 --> 00:41:09,120 Jestem potężny. 689 00:41:09,640 --> 00:41:13,200 Człowiek jest szczęśliwszy, gdy ktoś go kocha. 690 00:41:14,440 --> 00:41:17,560 A osoba, która nie ma miłości, nie ma rodziny. 691 00:41:18,280 --> 00:41:22,400 Potrzebujemy miłości. Jesteśmy ludźmi. Potrzebujemy miłości. 692 00:41:22,480 --> 00:41:24,800 A to jest dla mnie miłość. 693 00:41:24,880 --> 00:41:25,800 Dobrze. 694 00:41:35,160 --> 00:41:37,760 Czas się pożegnać 695 00:41:37,840 --> 00:41:40,200 z moimi trzema współwięźniami. 696 00:41:44,080 --> 00:41:47,440 Chciałem podziękować za to, że czułem się mile widziany. 697 00:41:48,200 --> 00:41:52,000 W waszym wieku byłem na waszym miejscu. 698 00:41:52,080 --> 00:41:56,240 Wyszedłem i znalazłem inny cel. 699 00:41:56,320 --> 00:41:57,920 Znalazłem inne życie. 700 00:41:58,000 --> 00:42:00,640 Wy też możecie to zrobić. 701 00:42:00,720 --> 00:42:03,080 Petr, ty mówisz, jakbyś tego chciał. 702 00:42:03,160 --> 00:42:04,600 Odnoszę wrażenie, 703 00:42:04,680 --> 00:42:07,640 że naprawdę chcesz z tego wyjść. 704 00:42:08,160 --> 00:42:10,920 Jesteś zdeterminowany. Widzę to w tobie. 705 00:42:11,000 --> 00:42:13,360 Powinno ci się to udać. 706 00:42:13,880 --> 00:42:15,760 Marek i Jakub, 707 00:42:15,840 --> 00:42:19,320 wy też macie szansę, jeśli tego chcecie. 708 00:42:19,840 --> 00:42:20,880 Dziękujemy. 709 00:42:21,640 --> 00:42:23,880 To było niesamowite doświadczenie. 710 00:42:23,960 --> 00:42:26,760 Przypomniałeś mi, jak to jest być na zewnątrz. 711 00:42:27,400 --> 00:42:28,960 Będzie mi smutno. 712 00:42:29,640 --> 00:42:32,000 - Powodzenia. - Dziękuję. 713 00:42:32,080 --> 00:42:33,240 Powodzenia, Marku. 714 00:42:33,760 --> 00:42:34,800 Powodzenia, Petr. 715 00:42:37,480 --> 00:42:39,320 Trzymajcie się. 716 00:42:43,400 --> 00:42:45,160 Z młodymi jest trudniej. 717 00:42:45,240 --> 00:42:49,160 Taki mały Marek. Gdy na niego patrzę, jego misiowe oczy 718 00:42:49,240 --> 00:42:51,800 patrzą na mnie z desperacją. 719 00:42:51,880 --> 00:42:54,760 I choć jestem osobą twardą, 720 00:42:54,840 --> 00:42:59,320 to jestem miękki jak każdy inny człowiek, który patrzy na drugiego człowieka, 721 00:42:59,400 --> 00:43:02,600 zwłaszcza młodego, który nie miał wielu szans i myślę: 722 00:43:02,680 --> 00:43:04,640 „Kurwa, co jeszcze można zrobić?” 723 00:43:04,720 --> 00:43:07,440 Chce się chwycić go za rękę i powiedzieć: 724 00:43:07,520 --> 00:43:10,520 „Chodź za mną. Wskażę ci właściwy kierunek”. 725 00:43:14,840 --> 00:43:19,440 Zanim wyjdę z więzienia w Pilźnie, chcę poznać dyrektora, 726 00:43:19,520 --> 00:43:21,520 pułkownika Pavla Kopačkę. 727 00:43:22,760 --> 00:43:27,280 Jak duży problem, pańskim zdaniem, ma pan w więzieniu z narkotykami? 728 00:43:28,040 --> 00:43:31,280 Myślę, że to problem w każdym więzieniu na świecie, 729 00:43:31,360 --> 00:43:35,120 bo dostarczanie narkotyków do placówki 730 00:43:35,200 --> 00:43:39,040 jest o wiele prostsze niż wniesienie czegoś większego. 731 00:43:39,120 --> 00:43:42,160 Pobieramy dużo wymazów, a jeśli ktoś bierze narkotyki, 732 00:43:42,240 --> 00:43:45,720 jeśli ktoś używa substancji uzależniającej, 733 00:43:45,800 --> 00:43:47,880 zwykle karzemy ich 734 00:43:47,960 --> 00:43:50,960 jedną z najsurowszych kar, jakie możemy wymierzyć. 735 00:43:51,040 --> 00:43:54,640 Uważamy to za jedno z najpoważniejszych wykroczeń, 736 00:43:54,720 --> 00:43:56,480 które więzień może popełnić. 737 00:43:57,280 --> 00:43:59,960 Jaka jest logika programu 738 00:44:00,040 --> 00:44:02,560 w skrzydle, w którym byłem? 739 00:44:02,640 --> 00:44:05,800 Dlaczego reżim jest taki surowy? 740 00:44:05,880 --> 00:44:09,000 Reżim jest taki, 741 00:44:09,080 --> 00:44:14,600 żeby więźniowie przyzwyczaili się do pewnych nawyków. 742 00:44:14,680 --> 00:44:16,240 Jeśli są uzależnieni, 743 00:44:17,160 --> 00:44:18,360 muszą, 744 00:44:18,440 --> 00:44:23,000 naszym zdaniem, nauczyć się panowania nad sobą. 745 00:44:23,080 --> 00:44:25,640 Nauczyć się dobrze zachowywać, 746 00:44:25,720 --> 00:44:29,000 a mogą to zrobić, przestrzegając zasad. 747 00:44:29,080 --> 00:44:31,480 Myśli pan, że osiąga cele 748 00:44:31,560 --> 00:44:34,720 związane z redukcją liczby uzależnionych? 749 00:44:34,800 --> 00:44:37,280 Opierając się na naszych danych, 750 00:44:37,360 --> 00:44:40,120 możemy powiedzieć, że z tych, 751 00:44:40,200 --> 00:44:42,880 którzy ukończyli program, 752 00:44:42,960 --> 00:44:46,520 dwie trzecie nigdy nie wracają. 753 00:44:47,040 --> 00:44:50,200 Dziękuję, że poświęcił mi pan czas. Doceniam to. 754 00:44:54,640 --> 00:44:58,120 To więzienie boryka się z problemami z więźniami, 755 00:44:58,200 --> 00:45:00,800 którzy są uzależnieni, 756 00:45:01,440 --> 00:45:04,560 często od Pervitinu, co jest nazwą metamfetaminy. 757 00:45:04,640 --> 00:45:09,280 Ale widziałem też pozytywne inicjatywy niektórych więźniów, którym oferuje się 758 00:45:09,360 --> 00:45:12,560 dyscyplinę i strukturę w życiu. 759 00:45:12,640 --> 00:45:15,040 Ale moim zdaniem dla większości więźniów 760 00:45:15,120 --> 00:45:17,680 trzeba zrobić więcej. 761 00:45:50,200 --> 00:45:55,200 Napisy: Grzegorz Marczyk