1 00:00:07,240 --> 00:00:09,920 De Kylmäkoski-gevangenis, Finland. 2 00:00:10,560 --> 00:00:14,200 De thuisbasis van veel extreem gewelddadige gevangenen. 3 00:00:14,840 --> 00:00:17,000 Ik heb de moordenaar van m'n broer vermoord. 4 00:00:17,080 --> 00:00:21,040 Ik pakte mijn mes en ik stak hem in z'n nek. 5 00:00:23,920 --> 00:00:26,960 Achter de celdeuren hebben de gevangenen de leiding. 6 00:00:27,040 --> 00:00:29,080 Wil jij er een? -Nee, bedankt. 7 00:00:29,160 --> 00:00:30,040 Bizar. 8 00:00:30,560 --> 00:00:33,720 Heel goed. 9 00:00:33,800 --> 00:00:35,160 Is hij recht? -Ja. 10 00:00:36,960 --> 00:00:39,960 Als gevangenen zich niet aan de regels houden… 11 00:00:40,040 --> 00:00:42,920 Degene met de meeste drugs is koning. Ik weet niet waarom. 12 00:00:43,920 --> 00:00:46,920 …en weinig berouw tonen voor hun misdaden… 13 00:00:47,000 --> 00:00:48,480 Wat heb je met 'm gedaan? 14 00:00:48,560 --> 00:00:53,200 Ik heb hem overreden met een auto. Ik heb hem neergeschoten. 15 00:00:53,280 --> 00:00:56,240 …hoe moet de gevangenis ze dan hervormen? 16 00:00:56,320 --> 00:00:59,880 De komende week zit ik hier opgesloten om dat uit te zoeken. 17 00:01:00,680 --> 00:01:03,000 Maar het is niet m'n eerste keer achter de tralies. 18 00:01:05,240 --> 00:01:06,840 Ik ben Raphael Rowe. 19 00:01:06,920 --> 00:01:10,280 Ik was in het VK veroordeeld voor een moord die ik niet had gepleegd. 20 00:01:10,360 --> 00:01:13,080 Ik kreeg levenslang zonder kans op vrijlating. 21 00:01:13,840 --> 00:01:17,160 Het kostte 12 jaar om mijn naam te zuiveren. 22 00:01:18,040 --> 00:01:20,560 Nu reis ik de wereld over… 23 00:01:21,640 --> 00:01:26,800 …om te ontdekken hoe het leven echt is in 's werelds strengste gevangenissen. 24 00:01:32,920 --> 00:01:37,560 Finland. Een land met een van de hoogste moordcijfers in Europa. 25 00:01:39,160 --> 00:01:42,600 Ze zeggen dat Finland het gelukkigste land ter wereld is. 26 00:01:42,680 --> 00:01:46,400 Maar er is een duistere kant, met een hoog misdaadcijfer. 27 00:01:46,480 --> 00:01:50,320 Vaak gepleegd door mannen aan de rand van de samenleving… 28 00:01:50,400 --> 00:01:52,840 …gevoed door drank en drugs. 29 00:01:52,920 --> 00:01:57,440 Deze criminelen zijn een enorme uitdaging voor het gevangeniswezen. 30 00:01:59,000 --> 00:02:03,080 Ik ga naar de Kylmäkoski-gevangenis in Zuid-Finland… 31 00:02:03,160 --> 00:02:05,560 …waar ik de komende week zal blijven. 32 00:02:11,520 --> 00:02:15,120 De Finnen hebben een progressieve benadering van straffen. 33 00:02:15,200 --> 00:02:20,720 De meeste gevangenen krijgen taakstraf, of gaan naar open gevangenissen. 34 00:02:23,240 --> 00:02:26,800 Alleen de gevaarlijkste criminelen… 35 00:02:26,880 --> 00:02:30,400 …moeten naar een gesloten gevangenis zoals deze. 36 00:02:31,040 --> 00:02:33,640 Ik weet niet wat ik kan verwachten. 37 00:02:33,720 --> 00:02:37,840 Ik ben een beetje ongerust. Ik heb de vlinders in m'n buik. 38 00:02:41,160 --> 00:02:44,160 In Finland is het doel van het gevangenisregime… 39 00:02:44,240 --> 00:02:47,520 …persoonlijke groei en ontwikkeling van gevangenen… 40 00:02:47,600 --> 00:02:49,120 …in plaats van straf. 41 00:02:50,280 --> 00:02:53,960 Maar wat cruciaal is in deze gevangenissen… 42 00:02:54,040 --> 00:02:58,560 …is dat het niet verplicht is om mee te doen aan rehabilitatie. 43 00:03:01,160 --> 00:03:05,560 Werkt rehabilitatie wel voor de gevaarlijkste gevangenen? 44 00:03:06,240 --> 00:03:10,400 Want als ze niet veranderen, kan zelfs een progressief regime… 45 00:03:10,480 --> 00:03:13,800 …met een liberale benadering van rehabilitatie niks doen. 46 00:03:13,880 --> 00:03:16,480 De individuen moeten willen veranderen. 47 00:03:22,000 --> 00:03:26,240 Hoe vaak ik dit ook doe, ik ben een beetje bang… 48 00:03:26,320 --> 00:03:28,920 …voor de mannen met wie ik word opgesloten. 49 00:03:35,000 --> 00:03:38,320 DAG 1 50 00:03:38,840 --> 00:03:39,720 Hierheen. 51 00:03:41,720 --> 00:03:43,960 Leg je jas maar op de tafel. 52 00:03:44,040 --> 00:03:48,160 Je krijgt een plastic tas om al je kleren in te doen. 53 00:03:48,240 --> 00:03:50,280 Oké. -Wij controleren ze… 54 00:03:50,360 --> 00:03:51,960 …en dan krijg je ze terug. 55 00:03:52,040 --> 00:03:52,920 Oké. 56 00:03:55,400 --> 00:03:56,600 Leg hier maar neer. 57 00:03:59,320 --> 00:04:03,360 Laat je… Goed. Trek je T-shirt maar aan. 58 00:04:08,800 --> 00:04:11,200 En dan beneden. 59 00:04:11,280 --> 00:04:17,240 Ter bescherming van de mensenrechten, zijn visitaties in Finland verboden. 60 00:04:17,320 --> 00:04:19,800 Ook al heeft 90 procent van de gevangenen… 61 00:04:19,880 --> 00:04:22,960 …een drugsprobleem, het blijft oppervlakkig. 62 00:04:23,560 --> 00:04:26,520 Vind je veel smokkelwaar tijdens dit proces? 63 00:04:26,600 --> 00:04:29,360 Soms wel. Drugs, of… 64 00:04:30,120 --> 00:04:32,480 Wat voor drugs smokkelen ze naar binnen? 65 00:04:33,600 --> 00:04:34,640 Subutex. 66 00:04:35,160 --> 00:04:39,360 Soms probeert iemand een mobieltje naar binnen te smokkelen… 67 00:04:39,440 --> 00:04:41,560 …of zoiets. 68 00:04:44,360 --> 00:04:49,360 Met Subutex wordt verslaving behandeld, maar het is zelf ook verslavend. 69 00:04:49,440 --> 00:04:50,960 Kijk naar de camera. 70 00:04:52,200 --> 00:04:55,120 Na het proces, word ik naar m'n afdeling gebracht. 71 00:04:56,320 --> 00:05:00,080 Geweldplegers worden hier niet gescheiden van andere gevangenen. 72 00:05:00,880 --> 00:05:04,880 Ik ga naar algemene populatie afdeling 2.1. 73 00:05:29,680 --> 00:05:31,720 Ik zit hier alleen? -Ja. 74 00:05:31,800 --> 00:05:35,320 Wat is je advies over de andere gevangenen? 75 00:05:35,400 --> 00:05:37,800 Praat niet over persoonlijke dingen. 76 00:05:38,480 --> 00:05:41,920 Gebruik je gezond verstand. 77 00:05:42,000 --> 00:05:44,920 Met wat voor criminelen zit ik hier? 78 00:05:46,000 --> 00:05:50,440 In dit cellenblok zitten verschillende criminelen. 79 00:05:50,520 --> 00:05:56,600 Geweldplegers, moordenaars en veel drugsgerelateerde criminelen. 80 00:05:56,680 --> 00:05:58,360 Oké, bedankt. -Bedankt. 81 00:06:10,400 --> 00:06:14,960 Er zijn 14 cellen voor 18 gevangenen, dus sommigen moeten delen. 82 00:06:15,480 --> 00:06:19,880 De gemeenschappelijke ruimte en keuken worden bewaakt door camera's… 83 00:06:19,960 --> 00:06:23,880 …die bewakers in een controlekamer in de gaten houden. 84 00:06:23,960 --> 00:06:28,960 Maar er zijn geen camera's in de cellen en ik ben nu alleen met de gevangenen. 85 00:06:29,640 --> 00:06:35,440 Eerste indruk? Het is zo stil, het is akelig stil. 86 00:06:35,520 --> 00:06:38,760 Vooral voor een gevangenis. Er is geen geroezemoes… 87 00:06:38,840 --> 00:06:41,120 …er is geen geschreeuw. 88 00:06:41,800 --> 00:06:47,080 Als je nieuw bent ben je altijd een beetje terughoudend bij de rest. 89 00:06:47,640 --> 00:06:49,360 Ze zullen je onvermijdelijk… 90 00:06:50,080 --> 00:06:52,720 …beoordelen vanaf het moment dat ze je zien… 91 00:06:52,800 --> 00:06:55,720 …en ik heb al een paar grote jongens gezien die… 92 00:06:56,240 --> 00:07:00,680 …alleen al qua uiterlijk erg intimiderend zin. 93 00:07:01,840 --> 00:07:06,520 Ik ga eens kijken wat me de komende zeven dagen te wachten staat. 94 00:07:08,640 --> 00:07:10,480 Ik zal mezelf even voorstellen. 95 00:07:10,560 --> 00:07:12,200 Ik ben Michael. -Toni. 96 00:07:12,280 --> 00:07:13,960 Toni? Aangenaam. -Ja. 97 00:07:14,040 --> 00:07:15,280 Ik ben Fuzzy. -Fuzzy? 98 00:07:15,360 --> 00:07:16,880 Ik ben Raphael. -Welkom. 99 00:07:16,960 --> 00:07:18,880 Bedankt. Leuk je te ontmoeten. 100 00:07:18,960 --> 00:07:20,760 Ja. -Kan ik de rest ontmoeten? 101 00:07:20,840 --> 00:07:22,400 Michael. -Hoi. Michael? 102 00:07:22,480 --> 00:07:23,920 Ja. -Hoi. Ik ben Raphael. 103 00:07:24,000 --> 00:07:25,440 Welkom. 104 00:07:25,520 --> 00:07:26,640 Bedankt. -Ja. 105 00:07:26,720 --> 00:07:28,280 Alles goed? Raphael. 106 00:07:28,360 --> 00:07:30,240 Jani. -Leuk je te ontmoeten. 107 00:07:30,840 --> 00:07:36,000 Ik heb borden en bestek. -Dit heb je nodig wanneer je hier begint. 108 00:07:36,080 --> 00:07:37,880 Oké. -Dat is het startpakket. 109 00:07:37,960 --> 00:07:41,760 Yanni en de grote Toni lijken erg vriendelijk… 110 00:07:41,840 --> 00:07:45,080 …maar ze kunnen nieuwe gevangenen makkelijk intimideren… 111 00:07:45,160 --> 00:07:48,360 …vooral in de cellen, waar de bewakers niet meekijken. 112 00:07:48,440 --> 00:07:50,560 Krijgt iedereen dit? 113 00:07:50,640 --> 00:07:51,840 Dat is voor de… -Ja. 114 00:07:54,800 --> 00:07:58,960 Wat zijn de regels in dit blok? 115 00:07:59,040 --> 00:08:01,560 Wees jezelf en bemoei je niet met anderen. 116 00:08:01,640 --> 00:08:05,600 Als iemand hier komt en we kennen elkaar niet… 117 00:08:05,680 --> 00:08:09,840 …vraag ik hem waarom hij hier zit. 118 00:08:09,920 --> 00:08:13,080 Wat hij heeft gedaan. -Ja. Natuurlijk. 119 00:08:13,160 --> 00:08:15,280 Waarom maakt dat uit? 120 00:08:16,160 --> 00:08:18,200 Als je een zeden… 121 00:08:18,280 --> 00:08:21,600 Een zedendelinquent. -Of een pedofiel bent. 122 00:08:21,680 --> 00:08:23,400 Dan word je afgemaakt. 123 00:08:24,280 --> 00:08:25,560 Ja, precies. 124 00:08:27,280 --> 00:08:29,360 Heeft iemand hier de leiding? 125 00:08:29,440 --> 00:08:34,160 Moet ik weten wie meer respect verdient dan anderen? 126 00:08:34,240 --> 00:08:35,680 Nee, dat is hier niet. 127 00:08:35,760 --> 00:08:39,200 Bemoei je met je eigen zaken en wees jezelf. Dat is genoeg. 128 00:08:45,320 --> 00:08:46,360 Kom op. 129 00:08:54,160 --> 00:08:59,680 Toni is groot. Jong, maar groot. Hij heeft autoriteit, veel tatoeages… 130 00:09:00,280 --> 00:09:03,880 …en Jani, ze verwelkomden me, maar ik denk… 131 00:09:03,960 --> 00:09:10,600 …dat als ze je niet mogen, er van alles kan gebeuren. 132 00:09:10,680 --> 00:09:13,320 Je zit alleen. De bewakers zijn al weg. 133 00:09:13,400 --> 00:09:16,800 Dat is de constante herinnering… 134 00:09:17,800 --> 00:09:22,480 …dat er bij een omslag in iemands stemming geweld kan uitbarsten. 135 00:09:31,720 --> 00:09:35,120 DAG 2 136 00:09:41,760 --> 00:09:44,800 De cellen gaan om 7.00 uur open. 137 00:09:44,880 --> 00:09:47,960 Er zijn viezere dingen dan deze pa. 138 00:09:48,040 --> 00:09:49,360 Natuurlijk. 139 00:09:49,440 --> 00:09:53,880 Sommige gevangenen, zoals Jani, hebben werk en activiteiten… 140 00:09:53,960 --> 00:09:55,800 …en ze gaan vroeg weg. 141 00:09:55,880 --> 00:09:58,960 Maar anderen kiezen ervoor op de afdeling te blijven. 142 00:09:59,040 --> 00:10:02,240 Ze maken geen gebruik van de aangeboden projecten… 143 00:10:02,320 --> 00:10:05,880 …dus ik wil zien of ze hun tijd nuttig gebruiken. 144 00:10:05,960 --> 00:10:08,640 Ik voel me echt mager tussen jullie. 145 00:10:09,680 --> 00:10:13,840 Maar ze willen zien wat de nieuweling kan in de sportschool. 146 00:10:13,920 --> 00:10:15,040 Even opwarmen. 147 00:10:15,880 --> 00:10:17,040 Veel plezier. 148 00:10:18,000 --> 00:10:18,840 Doe mee. 149 00:10:20,520 --> 00:10:23,280 Een. Vijf keer. -Nee. 150 00:10:23,360 --> 00:10:25,760 Je kent de techniek, toch? -Nou, ik… 151 00:10:29,240 --> 00:10:31,040 Heel goed. Vijf keer. 152 00:10:32,680 --> 00:10:34,040 Nog drie. 153 00:10:36,360 --> 00:10:37,200 Twee. 154 00:10:39,320 --> 00:10:40,680 Goed. Eén. 155 00:10:42,760 --> 00:10:43,840 De laatste. 156 00:10:44,760 --> 00:10:46,560 Omhoog. Goed zo. 157 00:10:48,360 --> 00:10:52,040 Noem je dat een warming-up? -Dat is de warming-up. 158 00:10:52,120 --> 00:10:53,160 O, man. 159 00:10:53,240 --> 00:10:55,080 Hoeveel gewicht was dat? 160 00:10:55,160 --> 00:10:57,080 Zeventig. -Zeventig? 161 00:10:57,160 --> 00:10:58,720 Ja. -Hoeveel tillen jullie? 162 00:10:58,800 --> 00:11:02,080 220, denk ik. -Jeetje. 163 00:11:06,040 --> 00:11:09,120 Goed zo. 164 00:11:09,200 --> 00:11:10,480 Is hij recht? -Ja. 165 00:11:13,160 --> 00:11:14,040 Goed gedaan. 166 00:11:18,480 --> 00:11:21,240 Tot nu toe was Toni erg gastvrij… 167 00:11:21,320 --> 00:11:25,800 …maar ik wil hem of zijn celgenoot Ollie niet tegen me hebben. 168 00:11:29,320 --> 00:11:33,000 Dat is heel zwaar. Hij kan niet eens lopen. 169 00:11:33,080 --> 00:11:35,600 Ze zeggen dat ze samen zijn gearresteerd… 170 00:11:35,680 --> 00:11:39,320 …zo'n twee jaar geleden na een politieachtervolging. 171 00:11:39,400 --> 00:11:40,920 Wat hadden jullie gedaan? 172 00:11:41,000 --> 00:11:43,480 Ontvoering. -Jullie hebben iemand ontvoerd? 173 00:11:43,560 --> 00:11:46,280 Ja, we inden een schuld. 174 00:11:46,360 --> 00:11:49,920 Schuldeisers? Dus daarom ben je zo groot. 175 00:11:50,000 --> 00:11:52,040 Nee, het is niet mijn taak. 176 00:11:53,040 --> 00:11:57,360 De schuld stond al lang uit. Hij zei: 177 00:11:57,440 --> 00:12:01,640 'Lik m'n reet. Ik betaal niks. Je bent een klootzak' 178 00:12:01,720 --> 00:12:03,640 Waarom ging je niet naar de politie? 179 00:12:05,880 --> 00:12:09,960 Dat doen de meeste mensen. -Ik ga naar de politie voor een paspoort. 180 00:12:10,040 --> 00:12:11,240 Maar verder niets. 181 00:12:11,760 --> 00:12:17,080 Dus je hebt hem vanuit zijn huis ontvoerd? -Nee, bij zijn vriend thuis. 182 00:12:17,160 --> 00:12:22,000 Met een pistool? -Ja. Hadden we een geweer? 183 00:12:22,600 --> 00:12:24,480 Misschien. Misschien niet. -Ja. 184 00:12:25,720 --> 00:12:28,120 Geen idee. Het was twee jaar geleden. 185 00:12:29,280 --> 00:12:32,920 Herinner me eraan dat ik niks van jou leen. 186 00:12:33,440 --> 00:12:35,880 Nee. -Ik wil geen schulden bij jou. 187 00:12:35,960 --> 00:12:40,760 Dus als je me koekjes geeft, betaal ik ze terug, oké? 188 00:12:46,800 --> 00:12:49,800 Als gevangenen niet werken of naar school gaan… 189 00:12:49,880 --> 00:12:53,760 …dan moeten ze na 'n uur voor de rest van de dag naar de afdeling. 190 00:12:55,400 --> 00:12:59,040 Toni en Olli lijken de alfa's op 2.1… 191 00:12:59,120 --> 00:13:02,080 …en ik wil meer over hun achtergrond weten. 192 00:13:02,160 --> 00:13:06,960 Maar eerst wil Toni met me praten over zijn carrière als rapper. 193 00:13:07,040 --> 00:13:08,400 C8 Superman. 194 00:13:09,040 --> 00:13:12,480 Dat ben jij? -Ja, C8 is mijn rappernaam. 195 00:13:12,560 --> 00:13:14,400 Waar staat C8 voor? 196 00:13:15,520 --> 00:13:19,920 In het Fins betekent C8 iets als 'verknipt'. 197 00:13:25,240 --> 00:13:30,760 Iedereen zwaait met echte wapens, en ze laten drugs zien in muziekvideo's… 198 00:13:30,840 --> 00:13:34,840 …dus dit is daar een parodie op. 199 00:13:35,360 --> 00:13:37,920 Dus dit is een parodie? 200 00:13:38,000 --> 00:13:40,960 Ik beweer niet dat ik een gangster ben of zo… 201 00:13:41,040 --> 00:13:46,560 …maar zelfs als je er een bent, hoef je het niet hardop te zeggen. 202 00:13:46,640 --> 00:13:49,600 soms op het rechte pad ik wil niet bang zijn… 203 00:13:49,680 --> 00:13:52,480 Tony zegt dat hij geen gangster is… 204 00:13:52,560 --> 00:13:57,640 …maar de gewelddadige ontvoering is een schokkende misdaad. 205 00:13:57,720 --> 00:13:59,080 Wat deden jullie? 206 00:14:00,160 --> 00:14:01,480 Wat we met hem deden? 207 00:14:02,040 --> 00:14:03,120 Van alles. 208 00:14:04,720 --> 00:14:08,560 Maar moeten we zo in detail treden? 209 00:14:09,880 --> 00:14:13,440 We namen hem mee naar mijn huis… 210 00:14:14,520 --> 00:14:18,040 …en bonden hem vast aan een metalen tafel… 211 00:14:18,120 --> 00:14:21,400 …met metalen tie-wraps om z'n armen en benen. 212 00:14:21,480 --> 00:14:23,560 We hebben z'n vingerkootjes… 213 00:14:24,120 --> 00:14:27,320 …benen en voeten met een hamer kapotgeslagen. 214 00:14:27,400 --> 00:14:31,680 We hebben hem overreden… 215 00:14:31,760 --> 00:14:34,960 …en neergeschoten… 216 00:14:35,600 --> 00:14:38,920 …en dat soort dingen. 217 00:14:39,680 --> 00:14:44,040 Het was vooral mentaal geweld. 218 00:14:44,120 --> 00:14:47,440 Vernedering en onderwerping. 219 00:14:49,160 --> 00:14:51,760 Waarom vond je het nodig… 220 00:14:53,080 --> 00:14:54,800 …om hem zo te martelen? 221 00:14:55,400 --> 00:15:00,360 Het was een mix van woede en opwinding. 222 00:15:01,040 --> 00:15:04,440 Op dat moment… 223 00:15:04,520 --> 00:15:07,840 …voelde het alsof het nodig was. 224 00:15:11,360 --> 00:15:14,400 Toni en Olli waren betrokken… 225 00:15:14,480 --> 00:15:18,360 …bij iets heel ernstigs, ontvoering, marteling. 226 00:15:18,440 --> 00:15:22,440 Ik ben een beetje geschrokken van het gebrek aan berouw. 227 00:15:22,520 --> 00:15:27,040 Ik weet niet of ze opscheppen en doen alsof ze stoer zijn. 228 00:15:27,120 --> 00:15:33,120 De jongens die ik heb leren kennen tonen geen spijt. Niet openlijk, nog niet. 229 00:15:49,800 --> 00:15:53,280 DAG 3 230 00:16:04,520 --> 00:16:07,480 Nadat de gevangenen om 7.00 uur worden vrijgelaten… 231 00:16:07,560 --> 00:16:10,280 …gaan de bewakers terug naar hun controlekamer. 232 00:16:15,560 --> 00:16:20,080 Gevangenen kunnen beslissen of ze van de vele mogelijkheden gebruikmaken… 233 00:16:20,160 --> 00:16:22,800 …om te werken of studeren. 234 00:16:22,880 --> 00:16:26,640 Vandaag kiezen sommigen er weer voor om dat niet te doen. 235 00:16:28,000 --> 00:16:32,240 Waar staat OG voor? Original Gangster? -Ja. 236 00:16:32,320 --> 00:16:35,480 Blijft het goed zitten? -Ja, best goed. 237 00:16:36,480 --> 00:16:37,440 Bizar. 238 00:16:38,760 --> 00:16:39,800 Wil jij er een? 239 00:16:39,880 --> 00:16:41,040 Een tatoeage? -Ja. 240 00:16:41,120 --> 00:16:42,200 Nee, bedankt. 241 00:16:44,280 --> 00:16:46,320 Toni gebruikt een tattoo machine… 242 00:16:46,400 --> 00:16:49,240 …gemaakt van een pen en een Xbox-controller. 243 00:16:49,320 --> 00:16:51,880 Waar komt de inkt vandaan? 244 00:16:52,400 --> 00:16:57,560 We smelten de wegwerpscheermesjes en gebruiken het roet. 245 00:16:58,360 --> 00:17:01,800 Wat gebeurt er als de bewakers zien dat jullie dit doen? 246 00:17:02,520 --> 00:17:03,480 Isolatie. 247 00:17:03,560 --> 00:17:05,960 Eenzame opsluiting. -Isolatie. 248 00:17:08,600 --> 00:17:12,440 Merken de bewakers niet dat je een nieuwe tattoo hebt? 249 00:17:12,520 --> 00:17:14,240 Hij heeft te veel tatoeages. 250 00:17:14,320 --> 00:17:17,800 Ik denk niet dat ze merken dat ik een nieuwe tatoeage heb. 251 00:17:18,640 --> 00:17:22,000 Hij is klaar. Zet de machine uit. 252 00:17:22,080 --> 00:17:24,400 Is hij klaar? -Ja. 253 00:17:28,760 --> 00:17:33,240 Al lijken sommige gevangenen de hele dag rond hun cellen door te brengen… 254 00:17:33,320 --> 00:17:36,600 …er worden educatieve programma's aangeboden… 255 00:17:36,680 --> 00:17:40,760 …en meer dan de helft van de gevangenen hier heeft een baantje. 256 00:17:46,400 --> 00:17:48,760 Sommigen leren zelfs sieraden maken. 257 00:17:53,040 --> 00:17:55,960 Vandaag ga ik mee met mijn afdelingsgenoot, Jani. 258 00:17:56,040 --> 00:17:59,080 Waar gaan we heen? De werkplaats? -Ja. 259 00:17:59,160 --> 00:18:02,560 Hier ga je elke dag heen? -Elke dag. 260 00:18:04,320 --> 00:18:07,640 Ik wist dat Jani 'n baan had, maar ik ben verbaasd… 261 00:18:07,720 --> 00:18:11,280 …dat hij een expert is in het maken van Finse tapijten… 262 00:18:11,360 --> 00:18:14,680 …waar de gevangenis hem 100 euro per maand voor geeft. 263 00:18:18,160 --> 00:18:20,920 Kom hier. We doen wat simpels. 264 00:18:21,000 --> 00:18:24,200 Hou het om te beginnen simpel. -Heel simpel. 265 00:18:24,800 --> 00:18:28,360 Jani heeft tijdens zes straffen leren weven… 266 00:18:28,440 --> 00:18:31,440 …en is nu halverwege een straf van vier jaar. 267 00:18:31,520 --> 00:18:33,160 En nu wisselen. -Wisselen. 268 00:18:33,240 --> 00:18:34,080 Dat is twee. 269 00:18:34,840 --> 00:18:36,000 Naar één? -Naar één. 270 00:18:36,920 --> 00:18:38,320 Ja. -En dan, boem? 271 00:18:38,400 --> 00:18:39,480 Ja, drie keer. 272 00:18:43,640 --> 00:18:46,480 Je hebt kracht, man. -Maak ik de machine kapot? 273 00:18:46,560 --> 00:18:47,400 Nee. 274 00:18:47,480 --> 00:18:52,720 Niet te geloven dat je zo vaak weer terug bent gekomen. 275 00:18:52,800 --> 00:18:57,200 Waarom eindig je elke keer weer hier? -Het komt door mijn levensstijl. 276 00:18:57,280 --> 00:19:01,160 Wat voor levensstijl is dat dan? -Drugs en geweld. 277 00:19:01,240 --> 00:19:02,600 Drugs en geweld? -Ja. 278 00:19:02,680 --> 00:19:05,360 Ik verkoop drugs. -Juist. 279 00:19:05,920 --> 00:19:07,080 Je weet wel. 280 00:19:10,400 --> 00:19:12,320 Wat is je favoriete drug? 281 00:19:12,400 --> 00:19:15,880 Cocaïne, amfetamine. -Cocaïne en amfetamine. 282 00:19:16,720 --> 00:19:18,600 Waarom zit je nu vast? 283 00:19:18,680 --> 00:19:20,800 Voor geweld. -Je zit voor geweld? 284 00:19:20,880 --> 00:19:22,720 Ja. -Wat heb je gedaan? 285 00:19:23,680 --> 00:19:25,960 Ik heb een man neergestoken. 286 00:19:26,040 --> 00:19:30,720 Ik was op het verkeerde moment op de verkeerde plek. Niks bijzonders. 287 00:19:30,800 --> 00:19:33,120 Wat is er met die man gebeurd? 288 00:19:33,720 --> 00:19:35,640 Gelukkig is hij niet dood, maar… 289 00:19:36,240 --> 00:19:40,440 Dat is een goed teken. Je toont berouw. 290 00:19:43,600 --> 00:19:46,560 Wanneer dit naar voren komt, moet je dit doen. 291 00:19:51,680 --> 00:19:55,920 Dit houdt de vorm. Zodat het niet zo gaat. 292 00:19:56,000 --> 00:20:01,880 Het stoort me dat je iemand bent die hier alsmaar weer terugkomt. 293 00:20:01,960 --> 00:20:06,200 …dus de rehabilitatie om mensen zoals jij te helpen… 294 00:20:06,280 --> 00:20:08,600 Ze helpen als je hulp wilt. 295 00:20:09,280 --> 00:20:13,680 Had je elke keer dezelfde instructeur? -Ze was hier. 296 00:20:14,320 --> 00:20:18,000 Je bent het vast zat dat hij elke keer terugkomt. 297 00:20:18,080 --> 00:20:20,560 Ik hoop dat hij niet terugkomt. 298 00:20:22,040 --> 00:20:24,360 Hij heeft alles op een rijtje. -Ja. 299 00:20:24,440 --> 00:20:29,960 Jullie lijken een goede relatie te hebben. -Ja, we praten overal over. 300 00:20:30,040 --> 00:20:34,120 Meisjes, drugs, alles. -Hoe helpt dat je? 301 00:20:35,640 --> 00:20:41,000 Het is fijn om erover te praten. Er zit te veel testosteron in de sectie. 302 00:20:41,080 --> 00:20:44,200 Ja, ik snap het. 303 00:20:45,200 --> 00:20:49,280 Ik zit hier al twee jaar, ik boek mentale vooruitgang. 304 00:20:49,360 --> 00:20:53,400 Dit is als therapie voor me. Ik zie mijn werk verbeteren. 305 00:20:53,480 --> 00:20:56,000 Ben je klaar? -Ja. 306 00:20:56,080 --> 00:21:00,080 Ook al heeft Jani hier meerdere straffen uitgezeten… 307 00:21:00,160 --> 00:21:04,280 …het lijkt erop dat hij eindelijk positief verandert. 308 00:21:04,800 --> 00:21:08,280 En elke dag ontsnappen aan de machocultuur van de afdeling… 309 00:21:08,360 --> 00:21:10,320 …lijkt ook te helpen. 310 00:21:18,880 --> 00:21:22,400 Terug op 2.1 staat de hele afdeling op scherp. 311 00:21:23,400 --> 00:21:25,040 Stop. 312 00:21:26,560 --> 00:21:30,480 Toni heeft een nieuwe gevangene aangevallen… 313 00:21:30,560 --> 00:21:33,480 …die nu op een andere afdeling zit. 314 00:21:33,560 --> 00:21:35,520 Was hij net aangekomen? -Ja. 315 00:21:35,600 --> 00:21:37,200 En jij sloeg hem? -Ja. 316 00:21:37,280 --> 00:21:38,920 In zijn cel. 317 00:21:39,000 --> 00:21:40,960 Je ging naar zijn cel? -Ja. 318 00:21:41,960 --> 00:21:46,280 Want er hangen overal camera's. 319 00:21:48,920 --> 00:21:51,840 En waarom sloeg je hem? -Omdat hij… 320 00:21:55,520 --> 00:21:58,440 Een paar jaar geleden klikte hij. 321 00:21:59,200 --> 00:22:02,760 Waarover? -Drugs. 322 00:22:03,520 --> 00:22:05,040 Was dit je wraak? 323 00:22:05,560 --> 00:22:09,920 Ja. Ik kan niet met zulke mensen leven. 324 00:22:10,760 --> 00:22:15,080 Mijn vrienden lachen me uit als ik niets zou hebben gedaan. 325 00:22:16,480 --> 00:22:17,880 Hoe erg gewond was hij? 326 00:22:18,880 --> 00:22:19,760 Geen idee. 327 00:22:23,400 --> 00:22:25,080 Toni's celgenoot, Olli… 328 00:22:25,160 --> 00:22:28,080 …was er ook bij toen het incident plaatsvond. 329 00:22:28,160 --> 00:22:30,920 Toni vertelde me net over de… -Ja. 330 00:22:31,680 --> 00:22:33,520 Hij moest het doen. 331 00:22:34,200 --> 00:22:35,560 Echt? -Ja. 332 00:22:36,560 --> 00:22:39,240 Maar de bewakers weten het niet? -Nee. 333 00:22:41,720 --> 00:22:43,000 Nog niet. 334 00:22:43,080 --> 00:22:46,200 Denk je dat hij het zal zeggen? -Ik denk het niet. 335 00:22:46,280 --> 00:22:50,000 Ik zag hem toen hij de kamer in ging met de bewaker. 336 00:22:50,600 --> 00:22:53,440 Ik denk niet dat hij wat zal zeggen. 337 00:22:56,480 --> 00:22:58,040 Ja. -Hoe smaakt het? 338 00:22:58,120 --> 00:23:01,760 Heel lekker. Bedankt. -Geen probleem. 339 00:23:03,280 --> 00:23:06,200 De bewakers hebben niet gezien wat er is gebeurd… 340 00:23:06,280 --> 00:23:08,360 …dus Toni wordt niet gestraft. 341 00:23:08,440 --> 00:23:10,640 Ik vrees dat als gevangenen als Toni… 342 00:23:10,720 --> 00:23:13,960 …geweld blijven gebruiken om hun problemen op te lossen… 343 00:23:14,480 --> 00:23:16,840 …ze niet echt veranderen. 344 00:23:26,800 --> 00:23:30,200 DAG 4 345 00:23:44,680 --> 00:23:47,280 De jongens zaten de hele nacht opgesloten. 346 00:23:47,880 --> 00:23:50,520 Toni en Olli zijn hun cel nog niet uit. 347 00:23:51,120 --> 00:23:54,200 Jani is zoals altijd druk bezig. 348 00:23:54,880 --> 00:23:57,560 Hij lijkt altijd vrolijk te zijn. 349 00:23:58,200 --> 00:24:01,040 Jani's focus op het werkprogramma… 350 00:24:01,120 --> 00:24:05,000 …lijkt hem te helpen afstand te nemen van drugs en geweld… 351 00:24:05,080 --> 00:24:07,160 …en hem gelukkiger te maken. 352 00:24:07,240 --> 00:24:10,640 Maar het is niet alleen werk waardoor hij vrolijk opstaat. 353 00:24:10,720 --> 00:24:13,360 Ik krijg elke dag een mail van m'n vriendin. 354 00:24:14,000 --> 00:24:15,760 Die komt aan op kantoor? 355 00:24:15,840 --> 00:24:17,480 Bij de bewakers? -Ja. 356 00:24:17,560 --> 00:24:19,960 Ze zei dat ik de tv aan moet zetten… 357 00:24:20,040 --> 00:24:24,440 …omdat ze mijn sportzender gaat updaten. 358 00:24:26,720 --> 00:24:31,280 Zijn jullie al lang samen? -Nee, we hebben elkaar hier ontmoet. 359 00:24:32,960 --> 00:24:36,040 Ik zat hier en ze kwam op een blind date. 360 00:24:37,120 --> 00:24:39,160 Hoe heb je haar hier ontmoet? 361 00:24:40,080 --> 00:24:42,360 Mijn vriend, hoe zeg je dat? 362 00:24:42,440 --> 00:24:45,480 Hij heeft jullie geïntroduceerd? -Ja. 363 00:24:45,560 --> 00:24:49,000 Jani's nieuwe relatie is duidelijk een extra motivatie… 364 00:24:49,080 --> 00:24:52,720 …om zich te houden aan de rehabilitatie die wordt aangeboden. 365 00:24:52,800 --> 00:24:57,720 Maar niet iedereen op 2.1 heeft dezelfde vooruitgang geboekt. 366 00:25:04,040 --> 00:25:06,960 Neem wat eten mee. Het is goor. 367 00:25:07,720 --> 00:25:09,480 Dit is hondenvoer. 368 00:25:09,560 --> 00:25:13,960 Michael, niet zijn echte naam, is mijn buurman. Hij is 18. 369 00:25:14,040 --> 00:25:17,800 Hij werkt niet en zit veel alleen in zijn cel. 370 00:25:17,880 --> 00:25:20,040 Vandaag lijkt hij onrustig. 371 00:25:20,640 --> 00:25:23,600 Ik ben niet depressief, maar… 372 00:25:23,680 --> 00:25:28,040 …de gevangenis is frustrerend en je wilt je beter voelen. 373 00:25:28,120 --> 00:25:30,880 De meeste jongens hebben vanochtend gesport. 374 00:25:30,960 --> 00:25:33,360 Waarom ging je niet naar buiten… 375 00:25:33,440 --> 00:25:38,480 …om zo wat spanning los te laten? 376 00:25:39,200 --> 00:25:44,040 Meestal ga ik elke dag naar buiten. 377 00:25:45,560 --> 00:25:47,920 Vandaag heb je er gewoon geen zin in. 378 00:25:48,840 --> 00:25:52,000 Ik voel me vandaag rusteloos. 379 00:25:52,080 --> 00:25:54,400 Ik kan hier niet blijven. 380 00:25:54,480 --> 00:25:57,440 Sorry, ik moet even roken. -Oké. 381 00:26:02,360 --> 00:26:07,080 Michael trekt zich vaak urenlang terug in zijn cel. 382 00:26:07,160 --> 00:26:11,800 Ik weet niet waarvoor hij vastzit of wat zijn problemen zijn. 383 00:26:13,320 --> 00:26:14,840 Alles goed? -Hoe gaat het? 384 00:26:14,920 --> 00:26:15,760 Goed. 385 00:26:16,360 --> 00:26:19,960 Wil je even praten? -Ja, kom maar. 386 00:26:20,040 --> 00:26:21,160 Kom maar praten. 387 00:26:21,240 --> 00:26:23,200 Mag ik binnenkomen? -Welkom. 388 00:26:24,680 --> 00:26:27,560 Hoe voel je je nu? Eerder was je een beetje… 389 00:26:29,280 --> 00:26:30,160 Goed. 390 00:26:30,680 --> 00:26:34,560 Waarom zit je vast? 391 00:26:34,640 --> 00:26:37,160 Ik ben weggerend van een kindertehuis… 392 00:26:37,240 --> 00:26:41,640 …en ging naar Tampere. 393 00:26:41,720 --> 00:26:46,400 Ik was dakloos, ik gebruikte drugs en zocht drugs. 394 00:26:46,480 --> 00:26:51,000 Ik kwam in een situatie terecht waar twee junks van rond de 40… 395 00:26:51,800 --> 00:26:54,680 …zeiden dat ik hun speed had gestolen. 396 00:26:54,760 --> 00:26:58,680 De man zei dat ik drie seconden had om de drugs terug te geven… 397 00:26:58,760 --> 00:27:02,080 …anders zou hij m'n tanden eruit slaan. 398 00:27:02,160 --> 00:27:06,040 Toen draaide ik door. 399 00:27:06,120 --> 00:27:11,120 Ik pakte een mes uit m'n zak en stak hem in zijn nek. 400 00:27:11,200 --> 00:27:13,880 Toen kwam die andere man en hij duwde me. 401 00:27:13,960 --> 00:27:18,440 Ik hield z'n handen zo vast en ik stak hem twee keer. 402 00:27:18,520 --> 00:27:20,320 Hier en hier. 403 00:27:21,400 --> 00:27:23,560 Maar je was nog maar een kind. 404 00:27:23,640 --> 00:27:30,200 Heb je hulp gehad sinds je hier zit, om in te zien wat de ernst is van… 405 00:27:31,600 --> 00:27:33,200 …zo'n gewelddadige misdaad? 406 00:27:33,840 --> 00:27:40,520 Ik heb de rehabilitatiemedewerker bezocht en een psycholoog. Dat hielp wel. 407 00:27:40,600 --> 00:27:43,520 Komt je familie weleens op bezoek? 408 00:27:44,040 --> 00:27:48,120 Het is lang geleden sinds iemand me kwam opzoeken. 409 00:27:49,680 --> 00:27:54,000 Ik weet niet of ik bezoek nodig heb. Het gaat goed hier. 410 00:27:54,080 --> 00:27:58,160 Dit is een goed cellenblok. Er is hier een goede groep. 411 00:27:58,840 --> 00:28:02,720 Ik heb vrienden en het is fijn om hier te zijn. 412 00:28:04,320 --> 00:28:10,040 Een van de slachtoffers is overleden door Michaels gewelddadige aanval. 413 00:28:10,120 --> 00:28:16,280 Door zijn leeftijd hoeft Michael slechts tweeënhalf jaar te zitten voor doodslag. 414 00:28:16,360 --> 00:28:20,800 Dus in de gevangenis kunnen ze nog maar 'n paar maanden met hem werken. 415 00:28:20,880 --> 00:28:24,640 Alle gevangenen zitten meer dan 14 uur per dag opgesloten… 416 00:28:24,720 --> 00:28:28,840 …maar Michael blijft vaak in zijn cel, zelfs als hij de keus heeft… 417 00:28:28,920 --> 00:28:31,120 …en hij lijkt erg geïsoleerd. 418 00:28:31,640 --> 00:28:35,640 Een 18-jarige jongen zit opgesloten in een cel… 419 00:28:35,720 --> 00:28:40,240 …in een gevangenis voor volwassenen van 16.40 's middags… 420 00:28:40,320 --> 00:28:43,160 …tot 7.00 uur 's ochtends. 421 00:28:43,800 --> 00:28:46,680 Is dat rehabilitatie? Is dat straf? 422 00:28:47,280 --> 00:28:49,360 Ik heb dit ook meegemaakt. 423 00:28:49,440 --> 00:28:54,400 Op klaarlichte dag opgesloten zitten veroorzaakt psychologische schade. 424 00:28:55,000 --> 00:28:57,720 Nu zit hij hier, ze moeten iets met hem doen. 425 00:28:57,800 --> 00:29:03,200 Wat hij ook gedaan heeft. Hij is zo jong, hij is nog te redden. 426 00:29:03,280 --> 00:29:06,480 KYLMÄKOSKEN-GEVANGENIS 427 00:29:17,640 --> 00:29:21,520 DAG 5 428 00:29:21,600 --> 00:29:24,520 Ik heb nog twee dagen in de Kylmäkoski-gevangenis. 429 00:29:25,160 --> 00:29:28,600 Ik heb een gevangene ontmoet die net als Michael… 430 00:29:28,680 --> 00:29:32,400 …ernstig geweld heeft gepleegd toen hij nog een tiener was. 431 00:29:33,000 --> 00:29:34,720 Ik ben Raphael. -Ik ben Leif. 432 00:29:34,800 --> 00:29:36,800 Hoe heet je? Leif. -Leif. 433 00:29:36,880 --> 00:29:41,800 Hij is nu bijna 50 en Leif zit eindelijk in een programma… 434 00:29:41,880 --> 00:29:44,200 …waar hij regelmatig therapie krijgt. 435 00:29:47,560 --> 00:29:49,520 Hoe vaak heb je al gezeten? 436 00:29:50,920 --> 00:29:52,600 Elf keer in Finland… 437 00:29:53,720 --> 00:29:57,800 …zes keer in Zweden, twee keer in Denemarken en één keer in Noorwegen. 438 00:29:58,440 --> 00:30:02,080 Leif is een Romazigeuner uit Finland. 439 00:30:02,160 --> 00:30:05,240 Hij heeft 23 jaar vastgezeten. 440 00:30:05,320 --> 00:30:10,200 Hij is veroordeeld voor meerdere delicten, waaronder twee moorden. 441 00:30:10,280 --> 00:30:12,320 Ik ben opgegroeid in instellingen. 442 00:30:12,400 --> 00:30:15,280 Ik belandde in de gevangenis toen ik 15 was. 443 00:30:15,360 --> 00:30:18,560 Ik heb de moordenaar van m'n broer vermoord. 444 00:30:19,080 --> 00:30:20,080 Het was wraak. 445 00:30:21,960 --> 00:30:24,760 Waarom pleegde je geweld toen je buiten was? 446 00:30:24,840 --> 00:30:29,040 Als er veel haat is in een Roma-familie… 447 00:30:29,120 --> 00:30:33,240 …kan het slecht aflopen als je niet aan die situatie ontsnapt. 448 00:30:33,320 --> 00:30:37,040 Tegenwoordig heeft iedereen geweren. 449 00:30:37,120 --> 00:30:40,600 Het gebeurt zo snel. Ze proberen je meteen te doden. 450 00:30:41,120 --> 00:30:46,400 Ik wilde eerder nooit hulp. -Waarom nu en niet in het verleden? 451 00:30:47,280 --> 00:30:50,120 Ik gebruikte vroeger veel zware drugs. 452 00:30:51,120 --> 00:30:56,040 Maar nu, tijdens deze straf heb ik gesprekken gehad… 453 00:30:56,680 --> 00:30:59,760 …met Hanna. 454 00:31:02,000 --> 00:31:06,560 Sinds Leif van de drugs af is, heeft hij regelmatig therapie met Hannah… 455 00:31:06,640 --> 00:31:10,320 …de speciale gevangenistherapeut voor geweldplegers. 456 00:31:12,000 --> 00:31:16,120 Heb je een mening over wat voor plek… 457 00:31:16,200 --> 00:31:18,840 …het rehabilitatiecentrum idealiter zou zijn? 458 00:31:18,920 --> 00:31:21,560 Een christelijk afkickcentrum is het beste. 459 00:31:21,640 --> 00:31:24,160 Zodat er wat spiritualiteit is. -Ja. 460 00:31:24,240 --> 00:31:27,720 Je werkt meestal met geweldplegers zoals Leif. 461 00:31:27,800 --> 00:31:30,840 Zitten er drugs of alcohol achter het geweld? 462 00:31:31,680 --> 00:31:37,360 Bijna altijd, of ze hebben een heel zwaar leven gehad. 463 00:31:37,440 --> 00:31:42,000 Ze hebben familieproblemen gehad of zaten in pleeggezinnen… 464 00:31:42,080 --> 00:31:48,200 …of in instellingen en ze zijn in hun jeugd mishandeld. 465 00:31:48,280 --> 00:31:51,920 Niemand leidt een normaal leven en besluit dan dat… 466 00:31:52,000 --> 00:31:55,280 …ze misdaden willen plegen en mensen willen slaan. 467 00:31:55,360 --> 00:32:00,280 Hanna gelooft dat het Finse schoolsysteem jonge mannen vervreemdt. 468 00:32:00,360 --> 00:32:02,440 Ik groeide op in de jaren 90… 469 00:32:02,520 --> 00:32:07,880 …en ik weet nog goed dat wilde, storende jongens… 470 00:32:07,960 --> 00:32:10,640 …vaak straf kregen. 471 00:32:10,720 --> 00:32:13,280 Ze kregen problemen. Ze werden gekleineerd. 472 00:32:13,360 --> 00:32:15,840 De Finse samenleving… 473 00:32:16,480 --> 00:32:20,120 …verkiest kalm, beheerst gedrag. 474 00:32:20,200 --> 00:32:23,320 Al het andere is storend… 475 00:32:23,400 --> 00:32:26,640 …en een duidelijk teken dat je een probleem bent. 476 00:32:26,720 --> 00:32:31,400 Is het verplicht voor gevangenen met gewelddadige neigingen… 477 00:32:31,480 --> 00:32:33,960 …om met iemand als jij te praten? 478 00:32:34,040 --> 00:32:37,640 Er zijn genoeg gevangenen die vrijwillig willen komen… 479 00:32:37,720 --> 00:32:41,160 …dus mijn agenda staat vol. 480 00:32:41,240 --> 00:32:46,600 Als je hier bent voor een sessie, hoe helpt dit je dan? 481 00:32:47,200 --> 00:32:51,840 Ik kan overal met je over praten. Ik hoef niet te liegen… 482 00:32:51,920 --> 00:32:55,200 …over hoe ik me voel en waar ik hulp bij nodig heb. 483 00:32:56,200 --> 00:32:59,120 Ik weet dat deze gesprekken tussen ons blijven. 484 00:33:00,200 --> 00:33:05,400 Hanna lijkt goed werk te verrichten, maar ze is de enige therapeut. 485 00:33:07,040 --> 00:33:11,360 Het is aan de gevangenen of ze haar hulp willen. 486 00:33:13,160 --> 00:33:16,240 Dit is een plek waar deze mannen gevangen zitten… 487 00:33:16,320 --> 00:33:20,560 …en ze kunnen een zetje de juiste richting in krijgen. 488 00:33:20,640 --> 00:33:22,280 Dat zie ik hier niet. 489 00:33:22,800 --> 00:33:25,920 Rehabilitatie is aan de gevangenen. 490 00:33:26,000 --> 00:33:29,560 Ze moeten zelf beslissen of ze… 491 00:33:29,640 --> 00:33:34,200 …volgens hen veranderd zijn. Niets verandert hen. 492 00:33:44,840 --> 00:33:47,720 Leif en de meeste andere gevangenen… 493 00:33:47,800 --> 00:33:50,960 …zeiden dat ze geweld pleegden door hun drugsgebruik. 494 00:33:51,040 --> 00:33:52,880 Ik wil weten of gevangenen… 495 00:33:52,960 --> 00:33:56,200 …nog toegang hebben tot drugs in de gevangenis. 496 00:33:56,280 --> 00:34:00,480 Als dat zo is, zal dat hun vermogen om te veranderen beïnvloeden. 497 00:34:02,000 --> 00:34:04,600 Jij hebt veel invloed op de afdeling, hè? 498 00:34:04,680 --> 00:34:06,720 Je krijgt veel respect? 499 00:34:07,520 --> 00:34:08,440 Normaal. 500 00:34:09,120 --> 00:34:13,440 Als ik wiet wil roken of amfetamine zou willen… 501 00:34:13,520 --> 00:34:15,360 …is dat makkelijk te krijgen? 502 00:34:15,440 --> 00:34:16,840 Ja. -Echt? 503 00:34:16,920 --> 00:34:18,840 Ja. Wil je? -Goed of… 504 00:34:19,920 --> 00:34:20,840 Of ik wat wil? 505 00:34:24,240 --> 00:34:28,280 Zijn de bewakers streng met drugs? Zoeken ze er vaak naar? 506 00:34:28,360 --> 00:34:32,120 Doorzoeken ze de cellen? Proberen ze het te stoppen? 507 00:34:32,200 --> 00:34:35,440 Als we buiten zijn, of in de sportschool. 508 00:34:35,520 --> 00:34:38,480 Dan doorzoeken ze jullie cellen? -Ja. 509 00:34:39,160 --> 00:34:43,480 Welke drugs vinden ze dan meestal? -Normaal vinden ze niets. 510 00:34:43,560 --> 00:34:45,240 Ze vinden niks? -Ja. 511 00:34:45,320 --> 00:34:50,160 Drie milligram Subutex. 512 00:34:50,240 --> 00:34:52,040 Is dat de grootste drug? 513 00:34:52,640 --> 00:34:56,120 Ja, dat is een populaire gevangenisdrug in Finland. 514 00:34:58,040 --> 00:34:59,960 Wat gebeurt er dan? Ik ken 't niet. 515 00:35:00,040 --> 00:35:05,520 Het is niet goed. De eerste keer voel je je twee dagen slecht. 516 00:35:05,600 --> 00:35:09,720 Maar daarna krijg je meer energie. 517 00:35:10,600 --> 00:35:15,600 Je ziet hier mensen met hele kleine pupillen. 518 00:35:23,720 --> 00:35:26,080 Daaraan zie je het, kleine pupillen. 519 00:35:29,040 --> 00:35:33,280 Zoals in de meeste gevangenissen zijn illegale drugs de kern van ruzies… 520 00:35:33,360 --> 00:35:36,120 …en intimidatie tussen gevangenen. 521 00:35:36,200 --> 00:35:39,800 Het was zo erg voor een gevangene op mijn afdeling… 522 00:35:39,880 --> 00:35:42,640 …dat hij naar een veiligere afdeling wilde. 523 00:35:45,240 --> 00:35:46,160 Hoe gaat het? 524 00:35:46,240 --> 00:35:47,720 Wil je spelen? 525 00:35:47,800 --> 00:35:51,080 Prima. -Mag ik dit batje? 526 00:35:51,680 --> 00:35:55,560 Hij heet Antti en zit nu op een beschermde afdeling… 527 00:35:55,640 --> 00:35:57,280 …voor z'n eigen veiligheid. 528 00:35:57,360 --> 00:35:59,920 Maar de gevangenen noemen het anders. 529 00:36:00,000 --> 00:36:03,840 De jongens noemden het de hagedisvleugel. 530 00:36:03,920 --> 00:36:06,520 Dat is niet… -Zo noemen ze het, ja. 531 00:36:06,600 --> 00:36:08,160 Wat bedoelen ze daarmee? 532 00:36:09,240 --> 00:36:12,600 Zedendelinquenten. Mensen die klikken. 533 00:36:12,680 --> 00:36:14,160 Waarom ben jij hier? 534 00:36:14,760 --> 00:36:17,320 Het ging om mij en mijn situatie. 535 00:36:17,400 --> 00:36:21,680 Ik had die jongens kunnen helpen met de drugs, maar dat deed ik niet. 536 00:36:21,760 --> 00:36:24,560 Wat bedoel je met helpen? 537 00:36:25,480 --> 00:36:28,160 Ik krijg echtelijk bezoek. 538 00:36:28,760 --> 00:36:32,800 Ze wilden dat ik ze zou helpen… 539 00:36:32,880 --> 00:36:36,440 …door mijn vrouw pakketjes mee te laten nemen. 540 00:36:36,520 --> 00:36:39,360 Ik kan haar niet in die situatie plaatsen. -Nee. 541 00:36:39,440 --> 00:36:45,480 Ze riepen mijn vrouw buiten, en ik wist niet dat ze haar dat vroegen. 542 00:36:45,560 --> 00:36:50,720 Daarom werd ik zo boos. Er werd gevochten en ik moest gaan. 543 00:36:50,800 --> 00:36:55,320 Toen je in 2.1 onder druk werd gezet, was je toen bang? 544 00:36:55,400 --> 00:36:56,320 Bang? 545 00:36:57,760 --> 00:37:02,480 Natuurlijk. Die jongens zijn net als ik. Ze doen wat er maar in hun hoofd opkomt. 546 00:37:02,560 --> 00:37:04,480 Ze hebben geen remmingen. 547 00:37:04,560 --> 00:37:07,520 Ik wil weer naar buiten. Ik wil niemand vermoorden. 548 00:37:08,120 --> 00:37:10,480 Ik wil hier ook niet vermoord worden. 549 00:37:10,560 --> 00:37:12,720 Gevangenissen waren vroeger anders. 550 00:37:13,240 --> 00:37:14,360 Tegenwoordig… 551 00:37:15,720 --> 00:37:21,480 …houdt niemand zich meer aan de regels. Het is alsof ze de regels verzinnen. 552 00:37:22,200 --> 00:37:25,880 Degene met de meeste drugs is koning. Ik weet niet waarom. 553 00:37:35,360 --> 00:37:40,160 Een van de grootste uitdagingen is om de drugs buiten te houden. 554 00:37:40,240 --> 00:37:44,480 Maar als je hier drugs krijgt, creëer je een zwarte markt. 555 00:37:44,560 --> 00:37:47,000 Het creëert ook een hiërarchie. 556 00:37:47,080 --> 00:37:49,560 Degenen die de drugs hebben, zijn de baas. 557 00:37:49,640 --> 00:37:54,440 Zij maken de dienst uit en dat is heel gevaarlijk. 558 00:38:04,880 --> 00:38:08,440 DAG 6 559 00:38:08,520 --> 00:38:11,640 Het is mijn laatste dag op afdeling 2.1. 560 00:38:13,760 --> 00:38:15,880 Hoe gaat het? -Ja, prima. 561 00:38:15,960 --> 00:38:17,520 Ik praat met Jani. 562 00:38:17,600 --> 00:38:21,840 Hij heeft nog twee jaar te gaan, maar hij heeft plannen voor de toekomst. 563 00:38:21,920 --> 00:38:24,200 Van alle jongens op 2.1… 564 00:38:24,280 --> 00:38:28,200 …is hij het meest betrokken bij de rehabilitatieprogramma's. 565 00:38:28,280 --> 00:38:31,760 Ik wil graag weten, want je komt over als 'n aardige jongen… 566 00:38:31,840 --> 00:38:33,840 …wat je gaat doen als je vrijkomt. 567 00:38:34,800 --> 00:38:36,640 Ik ga bij m'n vriendin wonen. 568 00:38:36,720 --> 00:38:39,800 Ik heb een baan en een huis, alles staat klaar. 569 00:38:40,800 --> 00:38:43,120 Dat is een goed teken. -Ja. Heel goed. 570 00:38:43,200 --> 00:38:47,160 Nu is alles anders, hiervoor was het niet zo. 571 00:38:47,800 --> 00:38:51,600 Over twee weken heb ik een familiebezoek. 572 00:38:51,680 --> 00:38:54,200 Dat wordt de eerste keer. -Ja. 573 00:38:54,280 --> 00:38:57,560 Een echtelijk bezoek. Dan kun je intiemer zijn. 574 00:38:58,880 --> 00:39:01,800 En over twee maanden heb ik mijn eerste vakantie. 575 00:39:02,640 --> 00:39:06,240 Er is dus veel om naar uit te kijken. -Heel veel. 576 00:39:06,320 --> 00:39:08,440 Succes. Hopelijk lukt het. -Bedankt. 577 00:39:08,520 --> 00:39:09,480 Bedankt, man. 578 00:39:09,560 --> 00:39:13,440 Jani's relatie, gecombineerd met een goed plan na z'n vrijlating… 579 00:39:13,520 --> 00:39:16,600 …helpt hem het rehabilitatieproces serieus te nemen. 580 00:39:19,800 --> 00:39:22,200 Toni komt over minder dan 'n maand vrij. 581 00:39:22,280 --> 00:39:28,360 Ondanks zijn gebrek aan betrokkenheid wil ik weten of hij hier is veranderd. 582 00:39:28,960 --> 00:39:33,320 Dit is wie ik ben. 583 00:39:33,400 --> 00:39:36,280 Ik ben zoals je hoort te zijn. 584 00:39:36,360 --> 00:39:40,280 Ik ben goed voor goede mensen en heel slecht voor slechte mensen. 585 00:39:40,360 --> 00:39:44,720 Ik ben geen fulltime gangster. 586 00:39:44,800 --> 00:39:49,480 Het was maar een weekend en nu zit ik in de gevangenis. 587 00:39:49,560 --> 00:39:51,160 Wat ga je nu doen? 588 00:39:52,240 --> 00:39:55,280 Het doel is dat Olli en ik… 589 00:39:55,360 --> 00:40:00,080 …een bedrijf gaan opzetten. 590 00:40:00,160 --> 00:40:02,400 Ik word deze zomer vader. 591 00:40:02,480 --> 00:40:05,200 Ik wil een goede vader zijn voor mijn kinderen. 592 00:40:05,280 --> 00:40:10,160 Ik wil muziek maken als ik er tijd voor heb. 593 00:40:10,680 --> 00:40:13,880 Ik wil hier niet terugkomen. 594 00:40:14,720 --> 00:40:18,520 Ik heb gezien dat veel gevangenen niet echt veranderen… 595 00:40:18,600 --> 00:40:21,200 …tot ze jaren hebben vastgezeten. 596 00:40:21,760 --> 00:40:27,040 In Finland pleegt 57 procent van de geweldplegers… 597 00:40:27,120 --> 00:40:31,640 …binnen vijf jaar na vrijlating opnieuw een misdaad. 598 00:40:32,640 --> 00:40:36,360 Is hun filosofie, waarin gevangenen verantwoordelijkheid nemen… 599 00:40:36,440 --> 00:40:40,360 …voor hun eigen rehabilitatie, echt de juiste? 600 00:40:40,960 --> 00:40:45,200 Ik heb een gesprek met de gevangenisdirecteur, Harri Ramö. 601 00:40:45,280 --> 00:40:49,840 Er zitten hier veel gewelddadige recidivisten… 602 00:40:49,920 --> 00:40:52,680 …en rehabilitatie is een belangrijk element… 603 00:40:52,760 --> 00:40:57,000 …om recidive te verminderen. Sommige jongens hebben begeleiding nodig. 604 00:40:57,080 --> 00:41:01,840 Als gouverneur van deze gevangenis, hoe goed werkt dit, volgens u? 605 00:41:01,920 --> 00:41:06,600 Het belangrijkste is dat we gevangenen zien… 606 00:41:06,680 --> 00:41:09,520 We zien mensen als mensen. 607 00:41:09,600 --> 00:41:12,400 Ons uitgangspunt is dat… 608 00:41:12,480 --> 00:41:16,920 …we echt proberen elke gevangene te rehabiliteren. 609 00:41:17,000 --> 00:41:21,920 Zodat ze in de maatschappij kunnen leven zonder drugs en misdaad. 610 00:41:22,000 --> 00:41:26,320 Als je gemotiveerd bent en je wilt rehabiliteren… 611 00:41:26,400 --> 00:41:29,000 …krijg je in de Finse gevangenis… 612 00:41:29,080 --> 00:41:34,080 …de middelen en kansen om dat te doen. Maar het begint allemaal bij jezelf. 613 00:41:34,920 --> 00:41:38,000 Als u iets aan de gevangenis kon geven… 614 00:41:38,080 --> 00:41:41,200 Als u iets kon doen om te helpen… 615 00:41:41,280 --> 00:41:45,560 …om de rehabilitatie en hervormingen die u hier aanbiedt te verbeteren… 616 00:41:46,680 --> 00:41:47,680 …wat is dat dan? 617 00:41:47,760 --> 00:41:53,640 We hebben hier al twee jaar lang maar één therapeut. 618 00:41:53,720 --> 00:41:58,080 Ik vind dat we er nog twee of drie nodig hebben. 619 00:41:58,160 --> 00:42:02,040 Herstelprojecten zijn naar mijn mening projecten… 620 00:42:02,120 --> 00:42:04,640 …die je vaker in gevangenissen moet zien. 621 00:42:04,720 --> 00:42:06,320 Er zijn drugs hier. 622 00:42:06,400 --> 00:42:09,160 Hoe moeilijk is het in deze gevangenis… 623 00:42:09,240 --> 00:42:14,160 …om een nultolerantiebeleid te krijgen? 624 00:42:14,240 --> 00:42:17,800 We kunnen deze plek niet luchtdicht maken. 625 00:42:17,880 --> 00:42:22,680 Er zijn twee belangrijke dingen die dit probleem beïnvloeden. 626 00:42:22,760 --> 00:42:28,880 Ten eerste, het voorkomen van leveringen dankzij ons controlewerk. 627 00:42:28,960 --> 00:42:33,920 En ten tweede het voorkomen van de vraag door rehabilitatie en werk… 628 00:42:34,000 --> 00:42:37,760 …waardoor ze aan andere dingen denken dan alleen aan drugs. 629 00:42:37,840 --> 00:42:41,120 We houden ons aan onze waarden. 630 00:42:41,200 --> 00:42:43,200 Respect voor waardigheid… 631 00:42:43,280 --> 00:42:47,720 …rechtvaardigheid en het vertrouwen dat iemand kan groeien en ontwikkelen. 632 00:42:47,800 --> 00:42:50,720 Ik geloof dat veel van de gevangenen… 633 00:42:50,800 --> 00:42:54,600 …oprecht drugs- en misdaadvrij willen zijn… 634 00:42:54,680 --> 00:42:58,520 …maar het is niet makkelijk en je moet heel gemotiveerd zijn. 635 00:43:01,880 --> 00:43:05,240 Ik dacht dat je weg zou gaan. -Nee, je liet me vrij. 636 00:43:05,320 --> 00:43:07,520 Ik liet je binnen. 637 00:43:08,120 --> 00:43:10,800 De meeste mannen hier zijn recidivisten… 638 00:43:10,880 --> 00:43:13,600 …die volgens velen opgesloten horen te zitten. 639 00:43:13,680 --> 00:43:16,040 Maar je moet gevangenen niet alleen huisvesten… 640 00:43:16,120 --> 00:43:17,880 …je moet ze hervormen. 641 00:43:17,960 --> 00:43:21,800 Sommigen worden gerehabiliteerd en er wordt goed werk verricht. 642 00:43:21,880 --> 00:43:25,120 Maar voor gewelddadige delinquenten met een verslaving… 643 00:43:25,200 --> 00:43:27,600 …moet de gevangenis meer doen. 644 00:44:00,640 --> 00:44:05,640 Ondertiteld door: Maartje van der Zeijden