1 00:00:06,080 --> 00:00:07,880 ‎LOẠT PHIM TÀI LIỆU CỦA NETFLIX 2 00:00:07,960 --> 00:00:10,160 ‎Nhà tù Thành phố Manila, Philippines. 3 00:00:10,240 --> 00:00:14,000 ‎Một trong những nhà tù ‎đông đúc nhất thế giới. 4 00:00:14,760 --> 00:00:19,880 ‎Cuộc chiến chống ma túy gây tranh cãi của ‎chính phủ‎ ‎đã đẩy quần thể tù nhân của họ 5 00:00:19,960 --> 00:00:20,840 ‎ra bờ vực. 6 00:00:20,920 --> 00:00:23,480 ‎Ma túy, vẫn là ma túy, giết người. 7 00:00:23,560 --> 00:00:25,440 ‎- Anh đã vào tù mười lần? ‎- Ừ. 8 00:00:25,960 --> 00:00:29,120 ‎Năm ngàn người bị nhồi nhét ‎trong cái nhà tù 9 00:00:29,200 --> 00:00:31,160 ‎được xây cho chỉ 1.200 người này. 10 00:00:31,640 --> 00:00:36,200 ‎Tôi chả thể tin điều mình đang thấy. ‎Nói thật thì, tôi chả nói nên lời nữa. 11 00:00:36,280 --> 00:00:39,880 ‎Với chỉ một lính gác cho mỗi 400 tù nhân, 12 00:00:39,960 --> 00:00:44,880 ‎vài phần của trại giam này được quản lý ‎bởi các băng đảng tội phạm nhà tù. 13 00:00:44,960 --> 00:00:48,560 ‎Tôi đâu muốn các con mình ‎là nạn nhân của những người này. 14 00:00:48,640 --> 00:00:50,480 ‎Tôi là Raphael Rowe, 15 00:00:50,560 --> 00:00:53,800 ‎và tôi sẽ sống một tuần ‎trong nhà tù chật cứng này 16 00:00:53,880 --> 00:00:56,480 ‎cùng với ‎các băng nhóm tội phạm khét tiếng, 17 00:00:57,280 --> 00:01:02,120 ‎những người mới sáu tháng trước, ‎đã đi đập phá giết chóc, tàn sát đối thủ. 18 00:01:02,840 --> 00:01:08,320 ‎Điều tôi đã thấy ‎giống như chiến tranh thật sự vậy. 19 00:01:09,720 --> 00:01:12,320 ‎Nhưng đây không phải lần đầu tôi ngồi tù. 20 00:01:12,840 --> 00:01:16,880 ‎Tôi đã bị kết án oan tội giết người ‎ở Vương Quốc Anh 21 00:01:16,960 --> 00:01:19,880 ‎và bị kết án chung thân không ân xá. 22 00:01:20,440 --> 00:01:23,920 ‎Tôi đã mất 12 năm dài đằng đẵng ‎để chứng minh vô tội. 23 00:01:25,200 --> 00:01:29,480 ‎Giờ tôi đang đi vòng quanh thế giới ‎để khám phá cuộc sống 24 00:01:29,560 --> 00:01:32,680 ‎trong những nhà tù ‎khốc liệt nhất thế giới. 25 00:01:43,320 --> 00:01:45,280 ‎Manila, Philippines. 26 00:01:46,560 --> 00:01:50,160 ‎Đất nước này bị kìm kẹp ‎bởi một đại dịch ma túy mà đã dẫn đến 27 00:01:50,240 --> 00:01:52,840 ‎một làn sóng tội phạm khổng lồ ‎và chiến tranh băng đảng. 28 00:01:52,920 --> 00:01:53,920 ‎Là con trai cô? 29 00:01:54,760 --> 00:01:58,520 ‎Tổng thống Rodrigo Duterte ‎đã lên nắm quyền 30 00:01:58,600 --> 00:02:01,760 ‎nhờ lời hứa giết chóc ‎để đối phó với vấn nạn ma túy 31 00:02:01,840 --> 00:02:05,320 ‎bằng cách giết người sản xuất, ‎người buôn, và người sử dụng. 32 00:02:05,400 --> 00:02:08,680 ‎Nếu mọi người phải bắn, ‎thì hãy bắn chết họ. 33 00:02:09,800 --> 00:02:13,360 ‎Và đây là điều mà bọn nhân quyền ngu xuẩn ‎đang cố phàn nàn. 34 00:02:16,040 --> 00:02:20,360 ‎Tối nay, tôi sẽ đi đột kích ổ ma túy ‎cùng một trong các đơn vị tuyến đầu 35 00:02:20,440 --> 00:02:24,200 ‎tiến hành cuộc chiến ma túy của tổng thống ‎một cách không thương xót. 36 00:02:25,000 --> 00:02:29,560 ‎Tôi đang ở bên trong trụ sở của Cơ quan ‎Phòng chống Ma túy Philippines, 37 00:02:29,640 --> 00:02:34,640 ‎và như các bạn thấy ở sau tôi, các đặc vụ ‎của họ đang chuẩn bị để đi tác chiến. 38 00:02:35,480 --> 00:02:38,120 ‎Mục tiêu của họ: ‎Một nghi phạm buôn ma túy. 39 00:02:45,920 --> 00:02:49,080 ‎Vấn đề ma túy ở Philippines ‎lớn đến mức nào vậy? 40 00:02:49,960 --> 00:02:54,600 ‎Trước khi tổng thống đảm đương việc này, ‎đây là một vấn đề to lớn của quốc gia. 41 00:02:54,680 --> 00:02:58,480 ‎Nhưng giờ, tôi nghĩ chúng tôi đang thắng ‎trận. Chúng tôi đang làm điều ấy đấy. 42 00:02:58,560 --> 00:03:01,400 ‎- Anh coi đó là chiến tranh. ‎- Ừ, là chiến tranh. 43 00:03:01,480 --> 00:03:04,360 ‎Chiến tranh chống lại sự nhân đạo, ‎chống lại loài người. 44 00:03:05,680 --> 00:03:09,440 ‎Mục tiêu ở trong một khu ổ chuột ‎tại Đông Manila. 45 00:03:10,000 --> 00:03:11,920 ‎- Rồi, đi ngay. Đi đi. ‎- Đi nào. 46 00:03:12,520 --> 00:03:14,080 ‎- Đi ra. Tiếp đi. Đi. ‎- Đi. 47 00:03:15,040 --> 00:03:15,880 ‎Đi thôi! 48 00:03:21,040 --> 00:03:23,040 ‎Tôi nghĩ họ đã đến được địa điểm. 49 00:03:28,000 --> 00:03:31,600 ‎Nghi phạm là ‎một phụ nữ trẻ mang thai có con nhỏ. 50 00:03:38,480 --> 00:03:43,080 ‎Thứ đó không phải của tôi! 51 00:03:43,160 --> 00:03:44,840 ‎Họ vừa tìm thấy gì đó. 52 00:03:44,920 --> 00:03:51,680 ‎Xin hãy rủ lòng thương xót tôi. 53 00:03:52,200 --> 00:03:58,280 ‎Có vẻ là ma túy, bên trong các bịch nhỏ ‎mà tôi nghi ngờ là ma túy đá. 54 00:03:58,360 --> 00:04:04,480 ‎Tôi không phải là tay buôn ma túy. 55 00:04:05,720 --> 00:04:08,840 ‎Ma túy đá, một chất kích thích mạnh, 56 00:04:08,920 --> 00:04:12,080 ‎là loại ma túy ‎được nhiều dân nghèo Philippines chọn 57 00:04:12,160 --> 00:04:15,360 ‎sử dụng giúp làm việc được nhiều giờ hơn ‎để tồn tại. 58 00:04:16,800 --> 00:04:19,280 ‎Cô ấy đã hoàn toàn quẫn trí 59 00:04:19,360 --> 00:04:20,960 ‎và không ngừng khóc. 60 00:04:21,480 --> 00:04:24,960 ‎Và từ duy nhất tôi có thể nghe được ‎từ cô ấy là ''đứa bé''. 61 00:04:28,320 --> 00:04:31,040 ‎Và cô ấy hẳn biết ‎rằng con mình sẽ bị bắt đi. 62 00:04:31,520 --> 00:04:34,800 ‎Người phụ nữ này, ‎người là nghi phạm buôn ma túy, 63 00:04:35,320 --> 00:04:39,480 ‎biết rằng số phận của cô ấy… ‎sẽ là nhà tù. 64 00:04:46,560 --> 00:04:50,720 ‎Người phụ nữ này, như vô số người khác ‎bị bắt mỗi ngày vì ma túy ở đây, 65 00:04:50,800 --> 00:04:53,440 ‎sẽ bị tống vào ‎một trong các nhà tù ở Manila. 66 00:04:54,000 --> 00:04:58,360 ‎Và tôi đang đến nhà tù khốc liệt nhất ‎trong số đó, Nhà tù Thành phố Manila, 67 00:04:58,440 --> 00:05:00,880 ‎để sống một tuần như phạm nhân. 68 00:05:02,560 --> 00:05:05,400 ‎Từ khi lên nắm quyền năm 2016, ‎chính phủ tuyên bố 69 00:05:05,480 --> 00:05:08,400 ‎cuộc chiến chống ma túy của Duterte ‎đã bắt giữ 70 00:05:08,480 --> 00:05:13,760 ‎lượng ma túy trị giá ‎hơn 500 triệu đô-la Mỹ từ đường phố, 71 00:05:13,840 --> 00:05:17,600 ‎và đã thực hiện hơn 160.000 vụ bắt giữ. 72 00:05:20,400 --> 00:05:23,480 ‎Vụ thanh trừng cứng rắn này ‎đã kéo căng 73 00:05:23,560 --> 00:05:28,640 ‎quần thể nhà tù vốn đã đông nghịt ‎đến điểm giới hạn. 74 00:05:30,800 --> 00:05:32,720 ‎Điều làm tôi sợ hơn hết thảy 75 00:05:33,240 --> 00:05:36,920 ‎là việc chỉ có một lính gác ‎cho mỗi 400 phạm nhân. 76 00:05:37,000 --> 00:05:41,160 ‎Làm sao họ có thể bảo vệ phạm nhân ‎khỏi mối đe dọa bạo lực? 77 00:05:41,240 --> 00:05:44,280 ‎Tôi nghe nói chính phạm nhân ‎đang bảo vệ phạm nhân. 78 00:05:45,200 --> 00:05:48,560 ‎Tôi không biết phải trông chờ gì ‎khi vào nhà tù này nữa. 79 00:05:57,000 --> 00:06:01,080 ‎Nhà tù Thành phố Manila ‎được xây dựng cho 1.200 tù nhân, 80 00:06:01,160 --> 00:06:05,240 ‎nhưng giờ đã bị nhồi nhét ‎với gần 5.000 phạm nhân. 81 00:06:12,280 --> 00:06:13,120 ‎Ở đây à? 82 00:06:14,160 --> 00:06:16,080 ‎- Tên gì? ‎- Tôi là Raphael Rowe. 83 00:06:16,160 --> 00:06:17,280 ‎Đưa tôi. 84 00:06:19,960 --> 00:06:21,480 ‎Đưa tay lên. Như thế này. 85 00:06:23,160 --> 00:06:25,720 ‎Đây là lần đầu bị khám xét ở bên ngoài đó. 86 00:06:25,800 --> 00:06:27,520 ‎Cái dấu để làm gì thế? 87 00:06:27,600 --> 00:06:30,760 ‎- Để nhận diện anh là một PDL. ‎- Một PDL? 88 00:06:30,840 --> 00:06:32,720 ‎Người bị tước đoạt tự do. 89 00:06:33,360 --> 00:06:38,120 ‎Các dấu này giờ đã định nghĩa tôi ‎như một người bị tước đoạt tự do. 90 00:06:38,720 --> 00:06:39,720 ‎Ngón trỏ phải. 91 00:06:41,040 --> 00:06:42,800 ‎Họ lấy sinh trắc học của tôi. 92 00:06:42,880 --> 00:06:44,080 ‎Anh có thể đi rồi. 93 00:06:50,760 --> 00:06:52,680 ‎Một màu khá dễ nhận diện, nhỉ, 94 00:06:52,760 --> 00:06:55,560 ‎cho ''thay đổi cuộc sống, ‎xây dựng một quốc gia an toàn hơn''. 95 00:06:55,640 --> 00:06:58,120 ‎Tôi tự hỏi nghĩa thật sự của nó là gì. 96 00:07:00,120 --> 00:07:02,120 ‎Sau khi được xử lý bởi nhà tù, 97 00:07:02,200 --> 00:07:06,920 ‎tôi được giao cho các tù nhân, chả phải ‎lính gác mà họ sẽ đưa tôi đến phòng giam. 98 00:07:09,400 --> 00:07:14,320 ‎Nơi này kín người. Có rất nhiều người mặc ‎cái áo thun vàng mà tôi đang mặc đây. 99 00:07:14,400 --> 00:07:15,360 ‎Như một tổ ong. 100 00:07:16,520 --> 00:07:17,640 ‎Nó chật cứng. 101 00:07:17,720 --> 00:07:21,960 ‎Không chỉ có các phạm nhân mà còn có cả ‎thân nhân của họ tới thăm nữa. 102 00:07:25,120 --> 00:07:26,960 ‎Tôi được gửi đến Phòng ngủ tập thể Bốn, 103 00:07:27,040 --> 00:07:29,800 ‎nơi các phạm nhân mới ‎được gửi đến để đánh giá 104 00:07:29,880 --> 00:07:32,800 ‎trước khi được chỉ định ‎phòng giam cuối cùng. 105 00:07:34,760 --> 00:07:38,080 ‎Tôi được dẫn lên lầu ‎tới khu sinh hoạt mới của tôi. 106 00:07:49,920 --> 00:07:52,000 ‎Tôi chả thể tin điều tôi đang thấy. 107 00:07:52,080 --> 00:07:54,880 ‎Ý tôi là, nói thật thì, ‎tôi chả nói nên lời nữa, 108 00:07:54,960 --> 00:07:59,600 ‎về không gian quanh tôi và số lượng người ‎bị nhồi nhét vào không gian này. 109 00:07:59,680 --> 00:08:03,080 ‎Vì nơi này thường xuyên chật ních. 110 00:08:03,560 --> 00:08:06,160 ‎Một điều mà tôi chưa từng thấy trước đây. 111 00:08:09,680 --> 00:08:10,520 ‎Ồ, ở đây à? 112 00:08:10,600 --> 00:08:14,520 ‎Tôi được đưa tới phía sau nhà, ‎nơi tôi sẽ ngủ tối nay, 113 00:08:14,600 --> 00:08:16,560 ‎và gặp các bạn tù mới của tôi. 114 00:08:17,000 --> 00:08:19,680 ‎- Các anh khỏe chứ? Tôi là Raphael. ‎- J.R, và… 115 00:08:19,760 --> 00:08:21,960 ‎- T.J. ‎- T.J., Raphael. 116 00:08:22,040 --> 00:08:23,280 ‎- Ading. ‎- Ading. 117 00:08:23,800 --> 00:08:26,200 ‎Anh đã bị kết tội và bị tuyên án gì thế? 118 00:08:27,800 --> 00:08:28,800 ‎Ma túy. 119 00:08:29,640 --> 00:08:31,680 ‎Anh bị tống vào tù bao lâu rồi? 120 00:08:33,120 --> 00:08:34,160 ‎Bảy tháng. 121 00:08:34,240 --> 00:08:35,880 ‎Anh đã từng ở tù chưa? 122 00:08:35,960 --> 00:08:37,240 ‎Là lần đầu tôi ở đây. 123 00:08:37,760 --> 00:08:39,240 ‎Anh dùng loại ma túy nào? 124 00:08:39,720 --> 00:08:41,120 ‎- Ma túy đá. Ừ. ‎- Đá à. 125 00:08:41,200 --> 00:08:44,600 ‎Anh đã bị tống vào tù ‎vì bị phát hiện dùng ma túy à? 126 00:08:44,680 --> 00:08:46,720 ‎- Phải. ‎- Không phải bán ma túy? 127 00:08:46,800 --> 00:08:48,760 ‎- Vì anh bán chúng… ‎- Không bán. 128 00:08:48,840 --> 00:08:50,160 ‎- Chỉ dùng. ‎- Chỉ dùng. 129 00:08:50,240 --> 00:08:55,000 ‎Tôi không cảm thấy như mình ở trong tù. ‎Tôi thấy mình như ở trong chuồng gia súc. 130 00:08:56,560 --> 00:09:01,440 ‎Bọn tôi đâu thể làm gì khác ‎ngoài chịu đựng tình cảnh hiện tại. 131 00:09:03,000 --> 00:09:05,760 ‎Có 400 người ‎trong cái phòng ngủ đông đúc này, 132 00:09:05,840 --> 00:09:09,600 ‎nên tôi trông cậy vào J.R. ‎để chỉ đường đi nước bước. 133 00:09:09,680 --> 00:09:12,880 ‎Anh dẫn tôi thăm quan nhé? ‎Tôi muốn biết ở đây thế nào. 134 00:09:12,960 --> 00:09:14,520 ‎Ừ. Được thôi. Ừ, đi thôi. 135 00:09:15,000 --> 00:09:17,240 ‎Vậy giờ ta có thể đi mọi nơi ta muốn. 136 00:09:17,320 --> 00:09:18,160 ‎Phải. 137 00:09:20,200 --> 00:09:24,640 ‎Nơi nào tôi thấy cũng toàn là phạm nhân. ‎Không một chỗ nào còn trống cả. 138 00:09:24,720 --> 00:09:27,800 ‎Đây là nội quy bằng văn bản ‎trong Phòng ngủ Bốn. 139 00:09:28,520 --> 00:09:30,600 ‎Anh thấy đó, ‎''‎patakaranan ng ‎Phòng ngủ Bốn'', 140 00:09:30,680 --> 00:09:34,160 ‎nghĩa là ''tôn trọng mọi thứ bậc ‎của Phòng ngủ Bốn''. 141 00:09:34,240 --> 00:09:37,400 ‎- Các giám thị trại giam à. ‎- Không, các phạm nhân. 142 00:09:37,480 --> 00:09:38,920 ‎Phạm nhân cấp bậc cao. 143 00:09:39,000 --> 00:09:40,920 ‎- Phải. ‎- Ồ, phải rồi. Được rồi. 144 00:09:41,000 --> 00:09:43,000 ‎- Đây là luật lệ bằng văn bản? ‎- Ừ. 145 00:09:43,080 --> 00:09:44,880 ‎Các luật bất thành văn là gì? 146 00:09:44,960 --> 00:09:47,360 ‎Nếu anh húc phải các thân nhân, 147 00:09:47,440 --> 00:09:52,320 ‎anh sẽ bị đánh 50 cái bằng mái chèo. 148 00:09:52,840 --> 00:09:55,360 ‎- Bị cái gì? Mái chèo, giống gậy à? ‎- Phải. 149 00:09:55,440 --> 00:09:59,360 ‎Ý anh là một thân nhân đang đi, ‎và anh va vào như vậy? 150 00:09:59,440 --> 00:10:00,320 ‎- Ừ. ‎- Vô tình? 151 00:10:00,400 --> 00:10:03,120 ‎Vô tình. Anh cũng sẽ… ‎Không thắc mắc gì hết. 152 00:10:03,200 --> 00:10:04,520 ‎Được rồi, 50 cái? 153 00:10:04,600 --> 00:10:07,640 ‎Ồ, giống như loại gỗ này đây. 154 00:10:07,720 --> 00:10:10,800 ‎Và họ đánh vào bắp chân của anh à. ‎Mạnh cỡ nào? 155 00:10:11,440 --> 00:10:12,280 ‎Được rồi. 156 00:10:14,400 --> 00:10:15,720 ‎- Năm mươi? ‎- Năm mươi. 157 00:10:17,200 --> 00:10:18,680 ‎- Bởi các phạm nhân? ‎- Ừ. 158 00:10:20,320 --> 00:10:21,320 ‎Đau đấy. 159 00:10:21,840 --> 00:10:25,840 ‎Thật ngạc nhiên là không chỉ nội quy ‎được viết bởi các phạm nhân, 160 00:10:25,920 --> 00:10:29,640 ‎mà các hình phạt cũng được đưa ra ‎bởi chính họ. 161 00:10:35,560 --> 00:10:38,880 ‎Giờ là mười giờ tối, ‎và bọn tôi bị nhốt qua đêm, 162 00:10:38,960 --> 00:10:42,240 ‎nhồi nhét trong phòng ngủ tập thể ‎như cá mòi. 163 00:10:43,520 --> 00:10:45,160 ‎Làm thế nào chúng ta ngủ…  164 00:10:45,760 --> 00:10:49,680 ‎trong một không gian ‎mà còn chả đủ lớn cho lượng người 165 00:10:49,760 --> 00:10:51,240 ‎đang bị giam ở đây? 166 00:10:51,320 --> 00:10:52,200 ‎Nằm xuống. 167 00:10:53,480 --> 00:10:55,000 ‎Họ ngủ như vậy đó. 168 00:10:59,200 --> 00:11:00,040 ‎Như thế này. 169 00:11:01,280 --> 00:11:04,280 ‎- Sao anh lại gác chân lên anh ta? ‎- Để có chỗ cho… 170 00:11:04,760 --> 00:11:11,400 ‎Để sống sót ở đây, anh phải học ‎cách hòa thuận với người khác. 171 00:11:15,120 --> 00:11:17,480 ‎Tôi bị sốc bởi tình cảnh này 172 00:11:17,560 --> 00:11:20,360 ‎và sự chấp nhận của các tù nhân ‎dành cho nó. 173 00:11:21,040 --> 00:11:25,720 ‎"Bọn tôi phải sống sót", họ nói vậy. ‎''Bọn tôi chả có lựa chọn'', họ nói vậy. 174 00:11:26,320 --> 00:11:28,520 ‎Và thực tế chết tiệt là, họ chả có. 175 00:11:28,600 --> 00:11:31,280 ‎Chỉ cần một hay hai người nói: ‎''Đủ rồi. 176 00:11:31,760 --> 00:11:34,400 ‎Tôi sẽ không chấp nhận nó. ‎Ta phải náo loạn 177 00:11:34,480 --> 00:11:38,360 ‎vì ta không nên bị đối xử như thế này, ‎dù tôi đã làm gì đi nữa''. 178 00:11:38,840 --> 00:11:40,280 ‎Điều đó khiến tôi bực. 179 00:11:49,200 --> 00:11:51,840 ‎NGÀY THỨ HAI 180 00:11:54,680 --> 00:11:59,680 ‎Là ngày thứ hai của tôi ở một trong những ‎nhà tù đông đúc nhất thế giới. 181 00:12:04,360 --> 00:12:07,200 ‎Tôi bị bắt đi làm việc ngay ‎với đội quét dọn, 182 00:12:07,280 --> 00:12:12,360 ‎bao gồm toàn bộ các thành viên ‎của cộng đồng LGBTQ ở nhà tù, 183 00:12:12,440 --> 00:12:14,920 ‎những người đã chọn làm việc này với nhau. 184 00:12:15,880 --> 00:12:19,560 ‎Cộng đồng LGBTQ ơi! 185 00:12:20,640 --> 00:12:23,040 ‎- Chào. ‎- Chào. Tôi là Raphael. 186 00:12:23,120 --> 00:12:24,240 ‎- Tôi được… ‎- Akashi. 187 00:12:24,320 --> 00:12:25,760 ‎- Cô tên gì? ‎- Akashi. 188 00:12:25,840 --> 00:12:26,840 ‎Akashi à. 189 00:12:26,920 --> 00:12:30,840 ‎Akashi, tôi được bảo hôm nay phải làm ‎với cô và đội lau dọn của cô. 190 00:12:30,920 --> 00:12:33,000 ‎Cô chỉ đi. Tôi làm theo. 191 00:12:33,080 --> 00:12:34,280 ‎Anh quét sân đi. 192 00:12:34,360 --> 00:12:37,280 ‎- Quét… Tự tôi quét ư? Với ai? ‎- Anh quét sân. 193 00:12:37,360 --> 00:12:39,440 ‎- Đến đó à? ‎- Các cô khác, xếp hàng. 194 00:12:40,400 --> 00:12:41,440 ‎Quét sân đi. 195 00:12:43,360 --> 00:12:44,520 ‎Quét sân đi. 196 00:12:46,080 --> 00:12:47,840 ‎Cô ở đây bao lâu rồi? 197 00:12:48,400 --> 00:12:51,320 ‎- Tôi vào ba tháng rồi. Không tệ. ‎- Và vì tội gì? 198 00:12:51,920 --> 00:12:55,440 ‎- Tôi dính vào ma túy. ‎- Ồ. Cô bị kết án hay bị tạm giam? 199 00:12:55,520 --> 00:12:58,320 ‎- Phạm tội lần đầu. ‎- Ừ, phạm tội lần đầu. 200 00:12:58,400 --> 00:12:59,520 ‎Phạm tội lần đầu. 201 00:13:00,080 --> 00:13:02,240 ‎- Cả cô à? Phạm tội lần đầu? ‎- Ừ. 202 00:13:02,800 --> 00:13:04,840 ‎- Ừ, cô ấy nữa. ‎- Bao lâu thế? 203 00:13:04,920 --> 00:13:06,040 ‎Hai năm. 204 00:13:06,120 --> 00:13:07,760 ‎- Cô đã ở đây hai năm? ‎- Ừ. 205 00:13:07,840 --> 00:13:09,240 ‎Ai là bồ của cô? 206 00:13:09,760 --> 00:13:12,240 ‎- Bồ của tôi đó. ‎- Ồ, hai người là một cặp? 207 00:13:12,320 --> 00:13:14,800 ‎Giống như tôi, xinh đẹp tự tin và có tâm. 208 00:13:14,880 --> 00:13:16,320 ‎- Hay lắm. ‎- Vậy đó. 209 00:13:23,400 --> 00:13:24,840 ‎Tôi nên trả nó cho ai? 210 00:13:24,920 --> 00:13:25,880 ‎- Cảm ơn. ‎- Ừ. 211 00:13:25,960 --> 00:13:30,960 ‎Quét xong, tôi bị gọi đi gặp ‎cố vấn Hannah Nario-Lopez. 212 00:13:31,640 --> 00:13:35,600 ‎Là một phạm nhân mới, cô ấy phải ‎quyết định tôi sẽ tới phòng ngủ nào 213 00:13:35,680 --> 00:13:37,680 ‎cho thời gian còn lại ở đây. 214 00:13:37,760 --> 00:13:39,440 ‎Chào, Raphael. Là Hannah. 215 00:13:39,520 --> 00:13:43,800 ‎Đầu tiên, cô ấy hỏi tôi ‎về mạng lưới hỗ trợ gia đình của tôi. 216 00:13:43,880 --> 00:13:46,560 ‎Tôi muốn biết thêm về gia đình của anh. 217 00:13:46,640 --> 00:13:48,400 ‎Anh được nuôi lớn bởi bố mẹ? 218 00:13:48,480 --> 00:13:50,640 ‎Mối quan hệ với anh chị em thế nào? 219 00:13:50,720 --> 00:13:53,680 ‎Tôi được bố mẹ nuôi lớn. ‎Tôi có anh chị em, 220 00:13:53,760 --> 00:13:58,320 ‎và mối quan hệ của chúng tôi ‎rất lành mạnh và tốt đẹp. 221 00:13:58,400 --> 00:14:01,360 ‎- Họ biết anh ở đây chứ? ‎- Họ biết tôi ở đây. 222 00:14:01,440 --> 00:14:07,840 ‎Các phạm nhân có thường hưởng ứng ‎các loại câu hỏi thẩm vấn này không? 223 00:14:07,920 --> 00:14:11,080 ‎Vì tôi cho là ‎việc tọc mạch vào quá khứ của họ, 224 00:14:11,160 --> 00:14:14,480 ‎việc đó… ‎Có thể khiến họ trở nên khá phòng thủ. 225 00:14:15,120 --> 00:14:20,520 ‎Chúng tôi hiểu được điều đó. Nên chúng tôi ‎hỏi họ về các trải nghiệm trong quá khứ, 226 00:14:20,600 --> 00:14:23,920 ‎trình độ học vấn, ‎các vấn đề lạm dụng thuốc. 227 00:14:24,400 --> 00:14:30,040 ‎Thông tin này sẽ giúp nhà tù có thể quyết ‎định chương trình cải tạo phù hợp cho tôi. 228 00:14:31,240 --> 00:14:34,000 ‎Với việc nhà tù này đông đúc đến vậy, 229 00:14:34,080 --> 00:14:39,120 ‎làm sao để tôi tự tin rằng cô có thể ‎cung cấp mọi thứ tôi yêu cầu? 230 00:14:39,200 --> 00:14:42,760 ‎Chúng tôi cố hết sức, anh biết đó, ‎mời trợ giúp từ bên ngoài. 231 00:14:42,840 --> 00:14:47,600 ‎Đó là một trong các vấn đề, vì ở đây ‎cũng vô cùng thiếu thốn các cán bộ, 232 00:14:47,680 --> 00:14:50,760 ‎và họ thật sự phụ thuộc ‎vào cơ chế quản trị chung 233 00:14:50,840 --> 00:14:53,240 ‎và sự thấu hiểu mà chúng tôi có 234 00:14:53,800 --> 00:14:56,080 ‎đối với các PDL. 235 00:14:56,160 --> 00:14:59,840 ‎Vậy các phạm nhân có quyền kiểm soát ‎các phạm nhân khác? 236 00:14:59,920 --> 00:15:02,080 ‎Đó là cơ chế quản trị chung nhỉ. 237 00:15:02,160 --> 00:15:05,560 ‎Tôi sẽ không gọi là kiểm soát. ‎Nó giống trách nhiệm hơn. 238 00:15:05,640 --> 00:15:07,600 ‎Mỗi phòng ngủ có một ‎mayores, 239 00:15:08,520 --> 00:15:11,080 ‎hay trùm băng đảng, trùm ‎pangkat. 240 00:15:11,560 --> 00:15:14,680 ‎Nhưng tại Philippines, ‎các ‎pangkat ‎hay các băng đảng 241 00:15:14,760 --> 00:15:17,040 ‎thật ra là một sự triển khai tích cực 242 00:15:17,120 --> 00:15:19,840 ‎của một cơ cấu quản trị thay thế. 243 00:15:20,480 --> 00:15:22,480 ‎Các ‎mayores ‎đảm bảo 244 00:15:22,560 --> 00:15:26,480 ‎rằng tất cả mọi người ‎tuân thủ các luật lệ của nhà tù. 245 00:15:26,560 --> 00:15:28,960 ‎Nhưng nó có thể bị lạm dụng mà? ‎Kể cả bởi phạm nhân? 246 00:15:29,040 --> 00:15:30,920 ‎- Rõ. ‎- Cô cho họ quyền kiểm… 247 00:15:31,000 --> 00:15:33,760 ‎Chúng tôi đâu có phủ nhận. ‎Mà giờ làm gì được? 248 00:15:33,840 --> 00:15:37,360 ‎Sự hợp tác giữa tù nhân và cán bộ ‎là rất quan trọng, 249 00:15:37,440 --> 00:15:42,520 ‎vì chúng tôi thiếu nhân lực trầm trọng, ‎và giây phút mà một tù nhân, một PDL, 250 00:15:43,160 --> 00:15:45,800 ‎kiểu, gây ra một vụ mất trật tự nào đó… 251 00:15:45,880 --> 00:15:48,880 ‎- Có thể gây nên một thứ lớn hơn. ‎- Có thể đấy. 252 00:15:50,120 --> 00:15:51,840 ‎Điều đó làm tôi bị sốc. 253 00:15:51,920 --> 00:15:53,840 ‎Tôi chưa từng nghe về một nhà tù 254 00:15:53,920 --> 00:15:57,920 ‎chính thức phụ thuộc vào tù nhân ‎để giám sát chính bản thân họ. 255 00:15:58,000 --> 00:16:01,800 ‎Các băng đảng truyền thống ‎có hệ thống thứ bậc 256 00:16:01,880 --> 00:16:05,640 ‎của các trụ cột, người lãnh đạo, ‎tay giang hồ chủ chốt. 257 00:16:06,760 --> 00:16:10,480 ‎Và rồi bạn có tất cả các cấp bậc tiếp theo ‎ở phía dưới đó. 258 00:16:10,960 --> 00:16:13,480 ‎Nên tôi tự hỏi chuyện đang xảy ra ở đây 259 00:16:13,960 --> 00:16:17,680 ‎là cái tinh thần và văn hóa ‎của các băng đảng truyền thống đó, 260 00:16:17,760 --> 00:16:20,760 ‎hay còn có thứ gì đó hoàn toàn khác ‎đang diễn ra. 261 00:16:24,920 --> 00:16:27,520 ‎Sau khi họ đã hoàn thành ‎các việc hằng ngày, 262 00:16:27,600 --> 00:16:31,320 ‎các tù nhân được tự do giao lưu ‎và xoay sở kiếm số tiền họ cần 263 00:16:31,400 --> 00:16:33,000 ‎để mua nhu yếu phẩm, 264 00:16:33,080 --> 00:16:35,240 ‎như thức ăn thêm để sinh tồn. 265 00:16:35,760 --> 00:16:38,840 ‎Một số tù nhân còn có ‎công việc kinh doanh nhỏ. 266 00:16:40,000 --> 00:16:41,760 ‎Họ dường như bán hết mọi thứ. 267 00:16:41,840 --> 00:16:44,440 ‎Đến cả quần áo còn được bày ra sàn để bán. 268 00:16:44,520 --> 00:16:49,360 ‎Họ đang bán than cục, tôi cho là ‎các phạm nhân dùng để đốt, để nấu ăn. 269 00:16:51,400 --> 00:16:56,200 ‎Nhờ vào việc tòa án đang bị quá tải ‎bởi một tràng dồn dập các án ma túy, 270 00:16:56,280 --> 00:16:59,000 ‎hầu hết trong số 5.000 phạm nhân ở đây 271 00:16:59,080 --> 00:17:00,880 ‎thật ra đều đang bị tạm giam. 272 00:17:01,400 --> 00:17:05,000 ‎Nhiều người sẽ bị giam nhiều năm ‎trước khi được ra tòa. 273 00:17:09,040 --> 00:17:13,720 ‎Hans thuộc một nhóm bị buộc tội ‎đánh một bạn học sinh đến chết 274 00:17:13,800 --> 00:17:16,600 ‎trong một nghi thức kết nạp ‎bị gặp trục trặc. 275 00:17:18,520 --> 00:17:20,160 ‎Trước khi bị giam, 276 00:17:20,240 --> 00:17:23,080 ‎- tôi là một sinh viên luật. ‎- Ồ, thế à. 277 00:17:25,640 --> 00:17:27,760 ‎- Cậu dành đa phần thời gian ở… ‎- Ừ. 278 00:17:29,360 --> 00:17:32,320 ‎- Cậu ở phòng này bao lâu rồi? ‎- Gần hai năm. 279 00:17:32,400 --> 00:17:33,480 ‎Hai năm à? 280 00:17:33,560 --> 00:17:36,680 ‎- Vậy là cậu chưa bị kết án à. ‎- Tôi chưa bị kết án. 281 00:17:36,760 --> 00:17:40,120 ‎- Và tôi vô tội. ‎- Sao phiên tòa của cậu chưa diễn ra? 282 00:17:40,200 --> 00:17:43,080 ‎Vụ án của chúng tôi thật ra ‎được thụ lý khá nhanh 283 00:17:43,720 --> 00:17:46,560 ‎hơn một vụ án bình thường đấy. 284 00:17:46,640 --> 00:17:52,080 ‎- Tôi chả thấy hai năm là nhanh đâu. ‎- ‎Mayores ‎trước đã ở đây 14 năm đấy. 285 00:17:52,160 --> 00:17:53,880 ‎Cuối cùng lại được trắng án. 286 00:17:53,960 --> 00:17:56,200 ‎- Vậy là anh ấy đã ở tù 14 năm. ‎- Ừ. 287 00:17:56,280 --> 00:17:58,960 ‎- Gia đình tin là cậu chả dính líu gì? ‎- Ừ. 288 00:17:59,040 --> 00:18:02,240 ‎Họ đến đây thăm tôi gần như mọi cuối tuần. 289 00:18:02,320 --> 00:18:05,480 ‎Họ tới đây, và họ thăm nom tôi. ‎Họ đem đồ ăn đến, 290 00:18:05,560 --> 00:18:08,600 ‎để ít nhất ‎tôi có thể nếm đồ ăn ở bên ngoài nhà tù. 291 00:18:09,080 --> 00:18:14,240 ‎- Cậu có thuộc về văn hóa băng đảng ở đây? ‎- Không. Họ coi tôi là một ‎querna. 292 00:18:14,320 --> 00:18:16,840 ‎Khi anh nói một PDL là một ‎querna… 293 00:18:17,520 --> 00:18:20,200 ‎querna ‎là người ‎chả trực thuộc băng đảng nào. 294 00:18:20,280 --> 00:18:21,240 ‎Thế à, được rồi. 295 00:18:21,320 --> 00:18:23,520 ‎Vậy việc vào băng đảng thì có lợi gì? 296 00:18:23,600 --> 00:18:30,440 ‎Ồ, anh có hệ thống hỗ trợ. Nhưng tôi tin ‎tôi không cần kiểu hỗ trợ đó từ băng đảng. 297 00:18:30,520 --> 00:18:34,960 ‎Vậy với ai mà không có gia đình đem đồ ăn ‎và tiền và đồ đạc vào giúp họ, 298 00:18:35,040 --> 00:18:37,760 ‎họ nhận nó từ các thành viên băng đảng. 299 00:18:37,840 --> 00:18:40,760 ‎Giống như là gia nhập một cộng đồng ấy. 300 00:18:41,360 --> 00:18:43,960 ‎Bên trong một băng đảng, họ… ‎Nói sao nhỉ? 301 00:18:44,040 --> 00:18:47,000 ‎Họ có quỹ riêng của mình. 302 00:18:47,080 --> 00:18:49,640 ‎Họ có các chương trình riêng, ‎dự án riêng. 303 00:18:49,720 --> 00:18:52,680 ‎Thế họ trông đợi gì ‎từ các thành viên băng đảng? 304 00:18:52,760 --> 00:18:57,160 ‎Họ có trông đợi các thành viên làm gì đó ‎để đổi lấy các phần thưởng kia? 305 00:18:57,240 --> 00:19:02,080 ‎Phải. Băng đảng có Đại Hiến chương ‎của riêng mình. 306 00:19:02,160 --> 00:19:07,160 ‎Vậy là họ có nội quy riêng. Nên nếu anh ‎tuân thủ nội quy, anh sẽ được khích lệ. 307 00:19:07,240 --> 00:19:11,120 ‎Và nếu không, anh sẽ phải nhận ‎biện pháp kỷ luật từ họ. 308 00:19:11,200 --> 00:19:13,560 ‎Biện pháp kỷ luật tệ nhất là gì? 309 00:19:15,240 --> 00:19:18,200 ‎- Tôi nói được chứ? ‎- Tùy cậu mà, nếu cậu muốn. 310 00:19:18,280 --> 00:19:20,200 ‎Được, theo quan sát của tôi, 311 00:19:20,720 --> 00:19:24,600 ‎thì anh sẽ bị đánh đấy. 312 00:19:24,680 --> 00:19:27,560 ‎Nếu người cùng băng của anh…  313 00:19:28,560 --> 00:19:33,600 ‎đã làm gì đó tồi tệ ‎với thành viên của một băng khác, 314 00:19:33,680 --> 00:19:36,080 ‎người đó sẽ nhận biện pháp kỷ luật… 315 00:19:36,160 --> 00:19:39,800 ‎Vậy họ thà kỷ luật anh còn hơn là ‎để nó trở thành chiến tranh giữa các băng. 316 00:19:39,880 --> 00:19:44,400 ‎Nên, theo một cách nào đó, nó trở thành ‎một cách để giữ hòa bình trong tù. 317 00:19:45,720 --> 00:19:46,560 ‎Được rồi. 318 00:19:48,080 --> 00:19:49,480 ‎Hans thật may mắn. 319 00:19:49,560 --> 00:19:54,000 ‎Cậu ấy có tiền, nên cậu ấy không phải ‎dựa vào các băng đảng để hỗ trợ mình. 320 00:19:54,080 --> 00:19:57,880 ‎Nhưng mọi thứ tôi đã được nghe tới giờ ‎đều hướng đến một sự thật 321 00:19:57,960 --> 00:20:01,960 ‎rằng chính các băng đảng ‎mới đúng là người quản lý nhà tù này, 322 00:20:02,040 --> 00:20:03,480 ‎không phải các lính gác. 323 00:20:06,160 --> 00:20:09,360 ‎Ngày mai, tôi sẽ được chuyển đến ‎một khu giam giữ mới, 324 00:20:09,440 --> 00:20:11,920 ‎và tôi lo lắng về điều đang chờ đợi tôi. 325 00:20:23,200 --> 00:20:24,800 ‎Hôm nay là ngày chuyển chỗ, 326 00:20:25,280 --> 00:20:30,160 ‎bọn tôi sẽ được chuyển đến các phòng giam ‎nơi bọn tôi sẽ ở đến khi mãn hạn tù. 327 00:20:33,440 --> 00:20:36,120 ‎- Anh khỏe chứ? Ổn không? ‎- Anh sao rồi? 328 00:20:36,200 --> 00:20:41,240 ‎Mọi người đang đợi lính gác đến ‎để nói cho họ biết là họ sẽ đi đâu à? 329 00:20:41,320 --> 00:20:42,360 ‎Phải. 330 00:20:43,520 --> 00:20:45,880 ‎Tôi có biểu tượng ở đây, băng Bahala Na, 331 00:20:45,960 --> 00:20:49,920 ‎nên tôi sẽ ổn nếu tôi đến ‎phòng ngủ tập thể của băng Bahala Na. 332 00:20:50,000 --> 00:20:51,600 ‎- Anh mong được đến đó? ‎- Ừ. 333 00:20:51,680 --> 00:20:55,600 ‎Tôi biết rất nhiều người ‎trong băng Bahala Na. 334 00:20:56,520 --> 00:20:58,200 ‎Nhiều người là bạn lúc nhỏ của tôi. 335 00:20:58,680 --> 00:21:02,040 ‎Lần đầu anh làm thành viên băng đảng ‎là khi nào? 336 00:21:02,120 --> 00:21:05,360 ‎Khi tôi bị bắt, ngày 20 tháng Một, 337 00:21:06,280 --> 00:21:10,080 ‎Tôi thấy một phạm nhân ở đồn cảnh sát. 338 00:21:11,040 --> 00:21:16,360 ‎Tôi biết anh ấy. Là hàng xóm của tôi. ‎Nên để có được đặc quyền trong tù, 339 00:21:16,840 --> 00:21:18,160 ‎tôi đã gia nhập băng. 340 00:21:18,960 --> 00:21:20,520 ‎- Vậy, họ chăm lo anh. ‎- Ừ. 341 00:21:20,600 --> 00:21:22,480 ‎Đổi lại thì anh phải làm gì? 342 00:21:22,560 --> 00:21:24,000 ‎Nếu ai thăm tôi có… 343 00:21:24,080 --> 00:21:27,720 ‎Vậy là, đồ ăn và tiền bạc, ‎tôi sẽ đưa cho họ. 344 00:21:29,600 --> 00:21:34,120 ‎Bahala Na là một trong bốn ‎băng đảng tội phạm lớn ở Philippines, 345 00:21:34,200 --> 00:21:38,240 ‎hoạt động ở cả bên ngoài ‎lẫn bên trong nhà tù. 346 00:21:38,320 --> 00:21:41,440 ‎Và dù J.R. đã gia nhập để được bảo kê, 347 00:21:41,520 --> 00:21:46,080 ‎chả có gì đảm bảo anh ấy sẽ đến ở ‎trong phòng ngủ tập thể mà họ quản lý. 348 00:21:46,640 --> 00:21:48,200 ‎Mang đồ đạc của mình theo. 349 00:21:50,040 --> 00:21:51,560 ‎Tay phải, vai phải. 350 00:21:52,360 --> 00:21:53,280 ‎Cứ làm theo đi. 351 00:21:54,200 --> 00:21:58,960 ‎Các quan chức nhà tù quyết định ‎phạm nhân bị gửi đến phòng giam nào. 352 00:22:00,040 --> 00:22:04,320 ‎Nhưng những người đi đón bọn tôi ‎là các trùm băng đảng, gọi là ‎mayores, 353 00:22:04,400 --> 00:22:06,360 ‎từ phòng mới của bọn tôi. 354 00:22:07,200 --> 00:22:09,080 ‎Rồi, ngồi đi. Tự vào hàng đi. 355 00:22:09,560 --> 00:22:10,400 ‎Ngồi đây đi. 356 00:22:12,080 --> 00:22:13,960 ‎Phòng ngủ Tám, Raphael Rowe. 357 00:22:14,800 --> 00:22:16,200 ‎- Raphael Rowe? ‎- Đây. 358 00:22:17,760 --> 00:22:19,520 ‎Cordero. Cordero! 359 00:22:20,360 --> 00:22:24,840 ‎Tôi đã được chỉ định đến Phòng ngủ Tám, ‎điều hành bởi băng Bahala Na, 360 00:22:24,920 --> 00:22:27,720 ‎nhưng không hề có vẻ là J.R. ‎sẽ được đưa tới đó. 361 00:22:27,800 --> 00:22:31,920 ‎Bạn phải thấy sự lo âu trên mặt anh ấy, ‎thật đấy, anh ấy chưa được gọi. 362 00:22:32,000 --> 00:22:33,600 ‎Anh không đến Phòng Tám? 363 00:22:34,400 --> 00:22:36,840 ‎- Anh ấy chưa gọi anh? ‎- Tôi chả nghĩ vậy. 364 00:22:36,920 --> 00:22:38,360 ‎- Không? ‎- Tôi chả biết. 365 00:22:38,440 --> 00:22:39,480 ‎- Ừ. 366 00:22:40,040 --> 00:22:41,840 ‎- Chúc may mắn. ‎- Chúc may mắn. 367 00:22:41,920 --> 00:22:43,920 ‎Đi thôi. Hãy đi ngay thôi. 368 00:22:51,560 --> 00:22:56,480 ‎Tôi được dẫn vào Phòng ngủ Tám, ‎nhà của băng Bahala Na khét tiếng, 369 00:22:56,960 --> 00:23:01,800 ‎mà mỉa mai thay lại điều hành phần lớn ‎tội ác ma túy đã đẩy nhiều người vào đây. 370 00:23:03,160 --> 00:23:09,240 ‎Khi đã vào trong, trùm băng đảng liệt kê ‎các nội quy cho các phạm nhân mới bọn tôi. 371 00:23:10,880 --> 00:23:14,120 ‎Đồng chí. Điều duy nhất ‎chúng tôi yêu cầu từ cậu là gì? 372 00:23:14,680 --> 00:23:17,680 ‎Cư xử như một con người ‎để ta không có vấn đề gì. 373 00:23:17,760 --> 00:23:21,440 ‎Nếu cậu đang có vấn đề lớn ‎với các đồng chí khác hay nhóm khác, 374 00:23:21,920 --> 00:23:24,520 ‎cậu báo cho tôi, là một ‎mayores, 375 00:23:24,960 --> 00:23:27,880 ‎và chúng tôi sẽ hành động theo đó. 376 00:23:27,960 --> 00:23:32,560 ‎Các cậu hiểu chưa, các bạn tù? Tình ‎thương, tình anh em, giờ đó là tất cả. 377 00:23:33,920 --> 00:23:36,440 ‎Tôi chưa từng gặp qua điều này trước đây. 378 00:23:36,520 --> 00:23:42,000 ‎Họ đã được giao cho trách nhiệm ‎kiểm soát lẫn nhau. 379 00:23:42,080 --> 00:23:47,640 ‎Và họ liên tục nói về sự tôn trọng và ‎kỷ luật, một thứ mà họ đã tự mình nghĩ ra. 380 00:23:49,200 --> 00:23:53,920 ‎Không hề có lính gác ‎ở trong phòng ngủ tập thể này. 381 00:23:55,280 --> 00:23:58,520 ‎Các nội quy có vẻ nói rằng: ‎''Chúng ta là anh em, 382 00:23:59,000 --> 00:24:02,040 ‎và nơi này ‎được điều hành bởi một băng đảng''. 383 00:24:04,600 --> 00:24:07,840 ‎Tôi còn chưa có cơ hội ‎để nhìn phòng giam mới của mình 384 00:24:07,920 --> 00:24:11,160 ‎trước khi Arsenio đẩy tôi đi làm việc. 385 00:24:12,960 --> 00:24:16,560 ‎Này. Chào buổi tối. Tên tôi là Roger. 386 00:24:17,240 --> 00:24:20,960 ‎Anh có thể giúp tôi trong bếp chứ? 387 00:24:21,040 --> 00:24:21,880 ‎Được chứ. 388 00:24:22,720 --> 00:24:25,800 ‎Tôi sẽ tham gia ‎đội khuân vác nhà bếp của Roger. 389 00:24:25,880 --> 00:24:31,720 ‎Họ thu thập đồ ăn cho Phòng ngủ Tám ‎từ bếp ở nhà tù trung tâm ba lần một ngày. 390 00:24:32,800 --> 00:24:37,640 ‎Tôi đang lấy cơm, và hình như, ‎là có sự kiểm soát khẩu phần nghiêm ngặt. 391 00:24:37,720 --> 00:24:41,120 ‎Bắt đầu đếm theo đầu người, 300 gam. 392 00:24:41,200 --> 00:24:43,200 ‎Ba trăm gam. Và còn gì nữa? 393 00:24:43,280 --> 00:24:44,160 ‎Bữa trưa…  394 00:24:45,480 --> 00:24:48,280 ‎cơm và một miếng gà. 395 00:24:48,880 --> 00:24:49,720 ‎Được rồi. 396 00:24:51,360 --> 00:24:52,400 ‎Anh có thể… 397 00:24:52,480 --> 00:24:55,080 ‎Ồ, tôi phải cử tạ. Dĩ nhiên rồi. 398 00:24:56,440 --> 00:24:57,920 ‎Trời, cái này nặng thật. 399 00:24:59,040 --> 00:25:03,680 ‎Bọn tôi mang đồ ăn về cho các phạm nhân ‎đang đợi ở phòng ngủ tập thể của tôi. 400 00:25:16,200 --> 00:25:19,080 ‎Khi tôi đang khuân cơm và đi, ‎thứ duy nhất tôi sợ 401 00:25:19,160 --> 00:25:24,160 ‎chả phải sức nặng. Mà là vấp ngã, làm đổ ‎và chả ai được ăn. Nên tôi đã khá hồi hộp. 402 00:25:28,320 --> 00:25:30,880 ‎Có ngân sách cho toàn bộ việc nấu ăn chứ? 403 00:25:30,960 --> 00:25:33,240 ‎Bảy mươi lăm peso, một người. 404 00:25:33,320 --> 00:25:37,360 ‎Vậy là khoảng một đô, 20 xu. ‎Mỗi người. Mỗi ngày. 405 00:25:37,440 --> 00:25:38,280 ‎Mỗi ngày đấy. 406 00:25:39,400 --> 00:25:42,200 ‎Với lượng đồ ăn ít ỏi ‎và nhiều người thế này, 407 00:25:42,280 --> 00:25:45,160 ‎bọn tôi phải cân các khẩu phần ‎hết sức cẩn thận, 408 00:25:45,240 --> 00:25:48,760 ‎để không ai bị bỏ sót ở phía cuối hàng. 409 00:25:48,840 --> 00:25:50,120 ‎Quá rồi kìa. 410 00:25:50,200 --> 00:25:51,560 ‎- Quá à. ‎- Ba trăm gam. 411 00:25:54,200 --> 00:25:55,640 ‎- Tốt đó. ‎- Được rồi. 412 00:25:56,760 --> 00:25:58,600 ‎- Rau ở đâu thế? ‎- Chop suey đó. 413 00:25:58,680 --> 00:26:00,160 ‎Ở đâu cơ? Được rồi. 414 00:26:01,000 --> 00:26:02,400 ‎Rồi, không có gì. 415 00:26:02,880 --> 00:26:04,080 ‎Cảm ơn. 416 00:26:04,160 --> 00:26:06,000 ‎- Cảm ơn bạn tôi, Raphael. ‎- Ừ. 417 00:26:07,320 --> 00:26:11,320 ‎Khi cơm đã được chia xong, ‎tôi đến chỗ trùm phòng giam Arsenio 418 00:26:11,400 --> 00:26:13,600 ‎để tìm hiểu xem có đúng là 419 00:26:14,200 --> 00:26:17,960 ‎băng đảng của ông ấy, ‎không phải lính gác, quản lý nơi này. 420 00:26:19,240 --> 00:26:22,640 ‎Nơi này hoạt động thế nào? ‎Vì ông không có lính gác tù nào ở đây. 421 00:26:23,120 --> 00:26:26,520 ‎Bọn tôi duy trì kỷ luật ở đây, ‎vì họ tuân theo nội quy của bọn tôi. 422 00:26:27,000 --> 00:26:30,480 ‎Các trùm băng đảng phải tuân lệnh tôi. 423 00:26:30,560 --> 00:26:32,760 ‎Nội quy và quy định ở phòng ngủ này. 424 00:26:32,840 --> 00:26:33,840 ‎Và nếu không? 425 00:26:33,920 --> 00:26:35,520 ‎Bọn tôi ban họ hình phạt. 426 00:26:36,440 --> 00:26:39,680 ‎Bọn tôi có nhiều hình phạt lắm, ‎đi dọn dẹp xung quanh, 427 00:26:40,640 --> 00:26:43,840 ‎bắt đầu từ sáng đến tối. 428 00:26:43,920 --> 00:26:46,480 ‎Nếu không tuân thủ nội quy, họ sẽ bị phạt. 429 00:26:46,560 --> 00:26:48,280 ‎Nếu họ không tuân lệnh…  430 00:26:49,600 --> 00:26:53,680 ‎bọn tôi có thể đem họ ‎đến văn phòng của BJMP. 431 00:26:53,760 --> 00:26:55,520 ‎- Được rồi. ‎- Và…  432 00:26:57,520 --> 00:26:59,520 ‎họ sẽ lo liệu việc đó. Họ sẽ… 433 00:26:59,600 --> 00:27:02,640 ‎Họ là người sẽ kỷ luật người đó. 434 00:27:03,800 --> 00:27:09,360 ‎Nhưng các băng nhóm tội phạm đâu nổi tiếng ‎vì nhân từ với thành viên chả nghe lời. 435 00:27:09,880 --> 00:27:13,880 ‎Các phạm nhân khác sợ trùm băng đảng ‎vì sự bạo lực. 436 00:27:13,960 --> 00:27:16,800 ‎Có lẽ là các trùm băng đảng trong quá khứ. 437 00:27:17,280 --> 00:27:21,400 ‎Bọn tôi giúp đỡ lẫn nhau, ‎đặc biệt là khi có thù hận 438 00:27:21,480 --> 00:27:25,720 ‎hay có một vấn đề gì với gia đình của họ. 439 00:27:25,800 --> 00:27:29,840 ‎Chúng tôi cũng có thể ‎giúp đỡ về tài chính. 440 00:27:30,480 --> 00:27:37,360 ‎Thậm chí ở bên ngoài, các bạn tù ‎hay thành viên băng đảng của bọn tôi…  441 00:27:38,040 --> 00:27:39,120 ‎họ giúp bọn tôi. 442 00:27:40,080 --> 00:27:44,520 ‎Tôi bắt đầu khám phá ra được ‎rằng bối cảnh của băng đảng 443 00:27:44,600 --> 00:27:46,400 ‎ở đây rất khác biệt. 444 00:27:46,480 --> 00:27:52,160 ‎Không có lính gác nào ở phòng ngủ này ‎để điều khiển, 445 00:27:52,240 --> 00:27:55,520 ‎giám sát hay kỷ luật các phạm nhân này. 446 00:27:55,600 --> 00:27:57,200 ‎Họ tự mình làm việc đó. 447 00:27:57,800 --> 00:28:00,200 ‎Nhưng chính vì sự kiểm soát này, 448 00:28:00,680 --> 00:28:03,040 ‎các tù nhân chả có nơi nào để trốn cả. 449 00:28:03,120 --> 00:28:07,800 ‎Trái lại, nó còn có thể khó hơn cả ‎lúc các nhà cầm quyền đang quản lý nữa. 450 00:28:08,320 --> 00:28:11,040 ‎Ngày mai, tôi muốn tìm hiểu ‎mọi chuyện ra sao 451 00:28:11,120 --> 00:28:14,320 ‎với một phạm nhân bình thường ‎khi các băng đảng là vua. 452 00:28:20,960 --> 00:28:22,680 ‎Giờ là gần mười giờ tối, 453 00:28:22,760 --> 00:28:25,040 ‎đã đến lúc tôi về phòng giam của mình. 454 00:28:25,520 --> 00:28:29,640 ‎Giống ở phòng đầu tiên, những ai ‎không có thứ bậc trong băng hay tiền 455 00:28:29,720 --> 00:28:32,840 ‎để mua chỗ ngủ thì ngủ trên sàn. 456 00:28:34,760 --> 00:28:35,880 ‎Tôi ngồi đây nhé? 457 00:28:36,360 --> 00:28:39,000 ‎Janard là người canh gác ban đêm. 458 00:28:39,080 --> 00:28:41,200 ‎Anh ấy làm việc này cho Arsenio, 459 00:28:41,280 --> 00:28:44,280 ‎vì anh ấy không có tiền ‎để trả cho băng đảng. 460 00:28:45,080 --> 00:28:47,320 ‎Và ai cũng có thể ngủ ở chỗ mình muốn, 461 00:28:47,400 --> 00:28:51,240 ‎hoặc ai cũng đang ngủ ở chỗ của họ ‎và đó là chỗ của họ? 462 00:28:51,320 --> 00:28:54,200 ‎Tôi. Tôi là người quyết định nơi họ ở. 463 00:28:54,280 --> 00:28:57,360 ‎Ở trên sàn ‎còn chỗ nào cho người mới không? 464 00:28:57,840 --> 00:29:00,720 ‎Vẫn còn ít chỗ trống. 465 00:29:01,320 --> 00:29:05,800 ‎Có vẻ mỗi chỗ trống đều đã bị chiếm ‎bởi một ai đó đang ngủ trên sàn, 466 00:29:06,360 --> 00:29:07,960 ‎nhưng anh đâu ngủ trên sàn. 467 00:29:08,440 --> 00:29:12,680 ‎Tôi trông mọi người và đồ đạc của họ. 468 00:29:12,760 --> 00:29:17,960 ‎Tôi chỉ kiểm tra xem mọi người có an toàn 469 00:29:18,040 --> 00:29:23,560 ‎và mọi thứ có an toàn không ‎trong trường hợp có chuyện khẩn cấp. 470 00:29:23,640 --> 00:29:27,560 ‎Loại chuyện gì mà anh thấy ‎xảy ra trong đêm, 471 00:29:27,640 --> 00:29:29,320 ‎mà lẽ ra không nên xảy ra? 472 00:29:29,400 --> 00:29:34,640 ‎Đôi khi, đồ đạc bị mất, 473 00:29:36,440 --> 00:29:39,640 ‎hoặc người ta hết chỗ để ngủ. 474 00:29:46,200 --> 00:29:48,320 ‎Tôi không thể tin vào mắt mình. 475 00:29:49,520 --> 00:29:51,720 ‎Việc này hoàn toàn điên rồ. 476 00:29:51,800 --> 00:29:57,280 ‎Mọi không gian trên sàn, trên lầu, ‎dưới lầu, trong mọi ngóc ngách, 477 00:29:57,760 --> 00:30:02,480 ‎đều có những người trưởng thành ‎cố gắng nép sát vào lẫn nhau, 478 00:30:02,560 --> 00:30:05,520 ‎gác lên nhau, để đi ngủ. 479 00:30:06,560 --> 00:30:09,280 ‎Ý tôi là, nó tốt hơn Phòng ngủ Bốn, 480 00:30:09,360 --> 00:30:11,600 ‎nhưng nó vẫn rất ngột ngạt. 481 00:30:11,680 --> 00:30:15,120 ‎Những điều đơn giản ‎mà chúng ta cho là hiển nhiên 482 00:30:15,200 --> 00:30:17,440 ‎đã bị tước đoạt khỏi những người này, 483 00:30:17,520 --> 00:30:22,760 ‎đặc biệt là một trong các tài sản ‎quý báu nhất của chúng ta: quyền riêng tư. 484 00:30:41,160 --> 00:30:43,560 ‎NGÀY THỨ TƯ 485 00:30:47,200 --> 00:30:50,720 ‎Là ngày trọn vẹn đầu của tôi ‎trong phòng của băng Bahala Na. 486 00:30:51,200 --> 00:30:54,120 ‎Tôi ngạc nhiên ‎về cách tổ chức của nơi này, 487 00:30:54,200 --> 00:30:57,160 ‎dù là nó được điều hành ‎bởi chính các phạm nhân. 488 00:30:57,240 --> 00:30:58,080 ‎KHẠC NHỔ LÀ 489 00:30:58,160 --> 00:31:01,680 ‎Nhưng tôi muốn biết cảm giác ‎của các phạm nhân bình thường 490 00:31:01,760 --> 00:31:05,280 ‎khi sống dưới sự kiểm soát ‎của một băng đảng tội phạm. 491 00:31:05,360 --> 00:31:08,600 ‎Một bạn tù đã đề nghị ‎dẫn tôi đi xem xung quanh. 492 00:31:08,680 --> 00:31:11,600 ‎- Khỏe chứ? Raphael. Anh tên gì? ‎- Jin Ragan. 493 00:31:12,160 --> 00:31:13,360 ‎Jin Ragan à. 494 00:31:17,200 --> 00:31:19,040 ‎Anh ở nhà tù này bao lâu rồi? 495 00:31:21,280 --> 00:31:22,880 ‎Tám tháng? À, chín tháng. 496 00:31:22,960 --> 00:31:23,840 ‎- Chín tháng. ‎- Ừ. 497 00:31:23,920 --> 00:31:25,640 ‎- Đây là lần đầu à? ‎- Không. 498 00:31:25,720 --> 00:31:27,520 ‎Không à. Anh… trước đây từng? 499 00:31:28,000 --> 00:31:30,080 ‎Tôi… mười lần rồi đó. 500 00:31:30,160 --> 00:31:31,760 ‎- Anh đã ở tù mười lần? ‎- Ừ. 501 00:31:32,240 --> 00:31:35,280 ‎- Vì sao vậy? ‎- Vì… Vụ án đầu tiên, giết người. 502 00:31:36,040 --> 00:31:40,520 ‎- Anh đã từng đi tù vì giết người ư? ‎- Và rồi vụ thứ hai, cướp có vũ khí. 503 00:31:41,120 --> 00:31:45,160 ‎Rồi vụ thứ ba, thứ tư, ma túy này. 504 00:31:45,280 --> 00:31:48,040 ‎Thứ năm, cướp, cướp giật này. 505 00:31:48,120 --> 00:31:50,400 ‎Toàn bộ là ma túy thôi, toàn ma túy. 506 00:31:50,480 --> 00:31:51,680 ‎Anh đã giết ai? 507 00:31:52,640 --> 00:31:54,880 ‎- Hai thằng dân băng đảng. ‎- Là kẻ thù. 508 00:31:54,960 --> 00:31:58,200 ‎Ừ, dân băng đảng kẻ thù. ‎Tôi chạy xe ngang qua rồi giết hắn. 509 00:31:59,400 --> 00:32:03,560 ‎Jin đề nghị cho tôi thấy tiền và cấp bậc ‎mua được gì ở phòng ngủ này, 510 00:32:03,640 --> 00:32:06,400 ‎bắt đầu từ khu sống của trùm băng đảng. 511 00:32:07,840 --> 00:32:09,920 ‎Đây là phòng của ‎mayores. 512 00:32:10,000 --> 00:32:11,440 ‎Thế à, tôi xem được chứ? 513 00:32:12,680 --> 00:32:17,360 ‎Ông ấy là người cha ‎phụ trách Băng Bahala Na của chúng tôi. 514 00:32:18,640 --> 00:32:21,960 ‎Đây là thứ tốt nhất tôi thấy ‎trong cả cái nhà tù này. 515 00:32:22,440 --> 00:32:24,000 ‎Đây là một cung điện đấy. 516 00:32:25,560 --> 00:32:27,640 ‎Ông ấy có tivi riêng này, 517 00:32:27,720 --> 00:32:32,360 ‎có đủ chỗ cho một cái giường đôi nhỏ này. ‎Ông ấy đã được thưởng rất hậu hĩnh. 518 00:32:32,440 --> 00:32:34,600 ‎Vì sao ông ấy có nó và không ai có? 519 00:32:35,200 --> 00:32:39,480 ‎Bọn tôi chọn vì ông ấy là bạn tốt. ‎Ông ấy chả bao giờ từ bỏ bọn tôi. 520 00:32:39,560 --> 00:32:42,640 ‎Bọn tôi tự bầu chọn. ‎Bọn tôi đặt ông ấy ở vị trí đó. 521 00:32:44,200 --> 00:32:48,120 ‎Và các trung úy đáng tin cậy ‎của băng đảng cũng được thưởng 522 00:32:48,200 --> 00:32:51,600 ‎bằng phòng giam ‎tốt hơn tất cả các phạm nhân khác. 523 00:32:53,680 --> 00:32:57,280 ‎Bọn tôi gọi nó là ‎kubol. ‎Phòng giam này chỉ cho mười người. 524 00:32:57,880 --> 00:32:59,840 ‎Làm sao để anh có được phòng này? 525 00:32:59,920 --> 00:33:04,320 ‎Trùm băng đảng dành chúng cho bọn tôi đấy. 526 00:33:04,400 --> 00:33:05,240 ‎Tạm biệt. 527 00:33:07,280 --> 00:33:12,640 ‎Vì nhà tù rất thiếu nhân viên, băng đảng ‎mở cả khóa học‎ ‎cho các thành viên. 528 00:33:12,720 --> 00:33:14,400 ‎- Đây? ‎- Và đây, phòng học. 529 00:33:17,160 --> 00:33:21,720 ‎Những ai mà không biết đọc và viết ấy 530 00:33:21,800 --> 00:33:28,680 ‎sẽ tham dự các khóa học ‎dạy bởi phạm nhân ở đây. 531 00:33:32,000 --> 00:33:36,320 ‎Một trong số tù nhân là ngôi sao ‎ở Phòng ngủ Tám, người được dạy đọc, viết 532 00:33:36,400 --> 00:33:38,960 ‎bởi các thành viên băng đảng, là Suzuki. 533 00:33:39,040 --> 00:33:42,360 ‎- Một rapper nổi tiếng của nhà tù đó. ‎- Thế à. 534 00:33:42,440 --> 00:33:47,400 ‎Nhiều người bảo nhà tù thì như là âm phủ ‎Tù nhân là nhân loại cư xử như là quỷ loại 535 00:33:47,480 --> 00:33:51,360 ‎Thật đau đớn, thật khó thừa nhận ‎Là đa số ở đây đang ở nơi họ cần 536 00:33:51,440 --> 00:33:56,520 ‎Tôi nghĩ thật nhanh tôi sẽ trưởng thành ‎Như cơn ác mộng trong giấc ngủ bạn mơ 537 00:33:58,160 --> 00:33:59,000 ‎Hoan hô. 538 00:34:01,040 --> 00:34:07,720 ‎Tôi học được cách đọc và viết ‎với sự giúp đỡ của các bạn tù. 539 00:34:07,800 --> 00:34:11,320 ‎Anh đã ở Nhà tù Manila bao lâu rồi? 540 00:34:11,400 --> 00:34:13,760 ‎Tôi vào rồi ra, ‎mà giờ đã được một tháng. 541 00:34:14,280 --> 00:34:16,560 ‎Nghe như anh khoái việc ra rồi vào. 542 00:34:16,639 --> 00:34:20,639 ‎Tự do ra khỏi đây là kỳ nghỉ mát. ‎Tù mới là nhà thực sự của bọn tôi. 543 00:34:20,719 --> 00:34:23,679 ‎Việc nói nhà tù là nhà của mình…  544 00:34:24,920 --> 00:34:26,960 ‎nghe thật buồn đấy. 545 00:34:27,040 --> 00:34:30,760 ‎Hẳn ở bên ngoài anh có thể có ‎cuộc sống tốt hơn là ở đây chứ. 546 00:34:31,400 --> 00:34:35,320 ‎Chả ai giúp bọn tôi. Nhà tôi chả có tiền. ‎Vợ tôi không có tiền. 547 00:34:35,400 --> 00:34:39,320 ‎Vậy làm sao anh kiếm tiền trong này? ‎Anh có kiếm tiền ở đây chứ? 548 00:34:39,400 --> 00:34:42,280 ‎Có, tôi có làm dịch vụ cho vay tiền. 549 00:34:42,360 --> 00:34:44,880 ‎Anh có kiếm được nhiều tiền từ nó không? 550 00:34:44,960 --> 00:34:49,280 ‎Có thể khá bực bội ‎vì đôi khi người ta không thể trả được. 551 00:34:49,360 --> 00:34:53,000 ‎Vậy điều gì sẽ xảy ra nếu ai đó ‎không có tiền trả lại cho anh? 552 00:34:53,080 --> 00:34:57,080 ‎Bọn tôi chả làm gì được. ‎Nếu anh đánh họ, anh sẽ gặp vấn đề. 553 00:34:57,160 --> 00:35:01,480 ‎Cảm ơn vì đã chia sẻ bài rap của mình. ‎Hay lắm. Rất vui khi được gặp anh. 554 00:35:01,560 --> 00:35:04,760 ‎Mà hãy đem kỹ năng đó ra ngoài. ‎Dùng ở ngoài, không phải trong này. 555 00:35:05,760 --> 00:35:06,880 ‎Tôi không hứa được. 556 00:35:12,280 --> 00:35:14,080 ‎Tôi đã bị sốc và buồn. 557 00:35:14,160 --> 00:35:18,840 ‎Đây là cái mà Suzuki coi là nhà đấy. Nhưng ‎anh ấy không thể đương đầu bên ngoài. 558 00:35:18,920 --> 00:35:23,040 ‎Mà anh ấy rất tự hào về việc mình ‎học được cách đọc và viết trong tù, 559 00:35:23,120 --> 00:35:26,520 ‎và anh ấy sẽ ra ngoài với thứ ‎mình chưa từng có trước đây. 560 00:35:27,080 --> 00:35:32,040 ‎Và tôi nghĩ đó là điều quan trọng nhất. ‎Họ đang hợp tác với nhau để tồn tại. 561 00:35:32,600 --> 00:35:34,200 ‎Để tự giáo dục bản thân. 562 00:35:35,400 --> 00:35:36,880 ‎Và điều đó thật ấn tượng. 563 00:35:56,040 --> 00:35:58,400 ‎NGÀY THỨ NĂM 564 00:35:58,480 --> 00:36:01,000 ‎Bất chấp vẻ yên ắng ở nhà tù này, 565 00:36:01,080 --> 00:36:06,200 ‎băng Bahala Na là một trong vài ‎băng đảng tội phạm đối địch ở đây. 566 00:36:07,360 --> 00:36:10,080 ‎Và cũng giống như mọi nơi khác ‎trên thế giới, 567 00:36:10,160 --> 00:36:13,400 ‎khi các băng đảng xung đột, bạo lực nổ ra. 568 00:36:16,520 --> 00:36:21,200 ‎Sáu tháng trước, chiến tranh đã nổ ra ‎giữa hai băng đảng đối địch ở nhà tù này. 569 00:36:21,280 --> 00:36:23,800 ‎Ba mươi hai phạm nhân đã bị thương, 570 00:36:23,880 --> 00:36:28,080 ‎và băng Sputnik đã sát hại ‎hai người của băng BCJ. 571 00:36:35,200 --> 00:36:36,960 ‎Tôi là Raphael. Anh khỏe chứ? 572 00:36:37,440 --> 00:36:39,760 ‎- Vậy anh tới từ băng BCJ? ‎- Phải. 573 00:36:39,840 --> 00:36:42,720 ‎Hai người trong băng của Ryan, băng BCJ, 574 00:36:42,800 --> 00:36:46,920 ‎đã bị giết bởi đối thủ của họ, ‎băng Sputnik, trong cuộc bạo loạn. 575 00:36:47,000 --> 00:36:48,080 ‎Đây là Sputnik. 576 00:36:48,160 --> 00:36:49,720 ‎Ừ. Cuộc chiến đã xảy ra ở đây. 577 00:36:49,800 --> 00:36:51,800 ‎- Giờ mọi thứ ổn rồi? ‎- Giờ ổn rồi. 578 00:36:52,280 --> 00:36:55,640 ‎Đôi khi, nó trở nên căng thẳng, ‎nhưng bọn tôi sẽ giải quyết ngay. 579 00:36:55,720 --> 00:36:57,720 ‎Và sẽ ra sao nếu họ hung hăng? 580 00:36:57,800 --> 00:36:59,880 ‎Bọn tôi trò chuyện. 581 00:36:59,960 --> 00:37:04,560 ‎Bọn tôi phủ đầu. Bọn tôi thương lượng ‎và ngay lập tức giải quyết nó. 582 00:37:05,400 --> 00:37:08,720 ‎Ồ. Anh chỉ tôi… ‎Giới thiệu tôi với ‎mayore‎ trên lầu đi. 583 00:37:10,920 --> 00:37:14,000 ‎Ryan đã mời tôi ‎đến dự cuộc họp thường kỳ của mình 584 00:37:14,080 --> 00:37:18,240 ‎với trùm băng đảng Sputnik, ‎Ferdi và Jonathan. 585 00:37:18,960 --> 00:37:22,880 ‎Anh có thể kể tôi biết ‎về điều đã xảy ra vào ngày đó chứ? 586 00:37:23,680 --> 00:37:30,080 ‎Điều tôi đã thấy như chiến tranh thật vậy. ‎Tôi chả thể cản các đồng chí của tôi. 587 00:37:31,000 --> 00:37:35,760 ‎Sau đó băng BCJ có tìm cách trả thù cho ‎cái chết của hai đồng chí của họ không? 588 00:37:36,240 --> 00:37:37,440 ‎Không đâu, hết rồi. 589 00:37:37,520 --> 00:37:41,000 ‎Khi có chuyện, bọn tôi đã lo cho nhu cầu ‎của những ai người đã khuất bỏ lại, 590 00:37:41,080 --> 00:37:43,600 ‎tang lễ của họ và chi phí của phúng viếng. 591 00:37:43,680 --> 00:37:48,560 ‎Hai băng giờ đã bỏ qua một bên rồi. ‎Bọn tôi là anh em. Sự kiện đó là bài học. 592 00:37:48,640 --> 00:37:52,640 ‎Một vấn đề nhỏ thì bọn tôi vẫn bàn về nó. ‎Một hiểu lầm nhỏ, bọn tôi vẫn giải quyết. 593 00:37:52,720 --> 00:37:56,720 ‎Họ có trách nhiệm xử lý vấn đề ‎từ đồng chí của họ. Bọn tôi cũng vậy. 594 00:37:58,080 --> 00:37:59,640 ‎Được, cảm ơn đã chia sẻ. 595 00:38:00,600 --> 00:38:03,840 ‎Cái chết của hai phạm nhân ‎là một lời nhắc nhở cứng rắn 596 00:38:04,320 --> 00:38:08,680 ‎rằng đây, và các điều kiện này…  597 00:38:10,200 --> 00:38:12,240 ‎có xu hướng không ổn định. 598 00:38:12,880 --> 00:38:15,640 ‎Vậy là mối đe dọa thì luôn hiện hữu, 599 00:38:15,720 --> 00:38:17,200 ‎mối đe dọa luôn là thật, 600 00:38:18,040 --> 00:38:21,880 ‎mà chuyện xảy ra mới vài tháng trước, ‎và đã có hai người mất mạng, 601 00:38:22,400 --> 00:38:24,480 ‎có thể lại xảy ra. 602 00:38:33,240 --> 00:38:36,920 ‎Chiều nay, tôi sẽ trò chuyện ‎với bạn cùng phòng Jin của tôi. 603 00:38:37,000 --> 00:38:38,480 ‎Bóng đâu? Đưa cho anh ấy. 604 00:38:44,480 --> 00:38:47,000 ‎Một trong những vấn đề của việc đông đúc 605 00:38:47,080 --> 00:38:50,720 ‎là không có chỗ nào để các tù nhân xả hơi. 606 00:38:52,720 --> 00:38:56,520 ‎Nhưng băng Bahala Na ‎có cách giải quyết cho việc đó. 607 00:38:57,160 --> 00:39:00,120 ‎Mỗi tuần, họ tổ chức một lớp thể dục, 608 00:39:00,200 --> 00:39:02,200 ‎và cả khu cùng tham gia vào. 609 00:39:04,040 --> 00:39:05,640 ‎Vỗ tay đi. 610 00:39:08,520 --> 00:39:09,360 ‎Vỗ tay nào. 611 00:39:11,120 --> 00:39:12,240 ‎Vỗ tay. Đi nào. 612 00:39:12,320 --> 00:39:13,840 ‎Mọi người thích chứ? 613 00:39:13,920 --> 00:39:14,920 ‎Có! 614 00:39:15,000 --> 00:39:16,240 ‎Mọi người vui chứ? 615 00:39:16,320 --> 00:39:17,680 ‎Ừ! 616 00:39:19,640 --> 00:39:23,280 ‎Tôi chưa từng thấy lính gác nào ‎nhảy khi đang làm nhiệm vụ. 617 00:39:29,600 --> 00:39:30,880 ‎Mọi người vui chứ? 618 00:39:30,960 --> 00:39:32,240 ‎Ừ! 619 00:39:33,720 --> 00:39:34,840 ‎Được rồi. 620 00:39:34,920 --> 00:39:36,120 ‎Thêm nữa đi! 621 00:39:36,200 --> 00:39:39,440 ‎Tôi không làm nữa đâu. ‎Tôi tới đây thôi, xong rồi. 622 00:39:40,080 --> 00:39:42,280 ‎Cộng đồng người Philippines muôn năm! 623 00:39:43,440 --> 00:39:46,840 ‎Việc đó giúp bọn tôi quên đi ‎các vấn đề ở trong tù. 624 00:39:46,920 --> 00:39:52,360 ‎Zumba cho bọn tôi cảm hứng ‎và ngăn bọn tôi lo lắng về gia đình mình, 625 00:39:52,440 --> 00:39:54,400 ‎thôi nghĩ đến người thân yêu. 626 00:39:54,480 --> 00:39:56,920 ‎Rồi, nghe này, rất vui được gặp lại anh. 627 00:39:57,000 --> 00:40:01,200 ‎Ở một nơi mà thường là ‎khá căng thẳng và chán nản, 628 00:40:02,440 --> 00:40:06,320 ‎thật tuyệt khi thấy chỉ một chút âm nhạc, ‎một chút bầu không khí…  629 00:40:07,480 --> 00:40:10,520 ‎và một chút tinh thần tham gia ‎có thể làm được gì. 630 00:40:11,960 --> 00:40:16,160 ‎Nó tạo nên một môi trường ‎ít bất ổn hơn nhiều. 631 00:40:19,840 --> 00:40:23,760 ‎NGÀY THỨ SÁU 632 00:40:23,840 --> 00:40:28,640 ‎Đây là ngày thứ sáu của tôi trong một ‎trong các nhà tù đông đúc nhất thế giới. 633 00:40:29,280 --> 00:40:32,200 ‎Hôm nay, tôi đổi phe ‎và gia nhập cùng lính gác 634 00:40:32,280 --> 00:40:36,480 ‎để đi khám xét phòng giam ‎cùng Cán bộ Cấp cao Hakabe 635 00:40:36,560 --> 00:40:40,080 ‎và Trưởng ban An ninh, Thanh tra Malamata. 636 00:40:40,160 --> 00:40:42,640 ‎Và anh mong tìm được gì khi khám xét? 637 00:40:42,720 --> 00:40:45,280 ‎Hàng cấm, ma túy. 638 00:40:45,360 --> 00:40:50,600 ‎Hầu hết các phạm nhân chấp nhận ‎cách tiếp cận quản trị chung này. 639 00:40:50,680 --> 00:40:53,480 ‎Có phải việc đó cũng…  640 00:40:54,280 --> 00:40:56,320 ‎liên quan đến cách anh tiến hành khám xét? 641 00:40:56,400 --> 00:41:01,040 ‎Về cơ bản, chúng tôi trao quyền ‎cho các lãnh đạo các khu giam giữ đó, 642 00:41:01,120 --> 00:41:05,360 ‎và họ trở thành nhà quản trị chung ‎hay các đối tác của chúng tôi, 643 00:41:05,440 --> 00:41:09,080 ‎để họ sẽ trở thành ‎người quản lý cả khu giam giữ của họ. 644 00:41:09,160 --> 00:41:10,000 ‎Quay phải! 645 00:41:10,600 --> 00:41:15,600 ‎Ở đây thiếu nhân lực đến mức ‎nhà tù đem cả các lính gác tập sự vào 646 00:41:15,680 --> 00:41:18,520 ‎để giúp họ khám xét các phòng ‎một cách an toàn. 647 00:41:18,600 --> 00:41:22,880 ‎Hôm nay các tân binh ‎sẽ tiến hành khám xét ở đây. 648 00:41:23,560 --> 00:41:25,600 ‎Trông họ có vẻ rất quân phiệt. 649 00:41:25,680 --> 00:41:28,520 ‎Hẳn nó là dấu hiệu cảnh báo ‎đến tất cả phạm nhân 650 00:41:28,600 --> 00:41:32,960 ‎là khi họ nhìn thấy ‎một hàng các sĩ quan này 651 00:41:33,040 --> 00:41:37,120 ‎mặc áo thun đen và quần lửng lính ‎đi vào phòng ngủ của mình 652 00:41:37,200 --> 00:41:39,960 ‎thì sắp có một cuộc khám xét sẽ xảy ra. 653 00:41:41,080 --> 00:41:44,320 ‎Đầu tiên, các tù nhân ‎được lệnh đi ra ngoài. 654 00:41:44,400 --> 00:41:47,520 ‎Khám xét phạm nhân ‎trước khi họ bị dời khỏi phòng ngủ 655 00:41:47,600 --> 00:41:51,760 ‎để đảm bảo họ không đem theo hàng cấm ‎mà cảnh sát đang tìm ra ngoài. 656 00:41:51,840 --> 00:41:56,680 ‎Thật khó tin, các lính gác ‎đang xin trùm băng đảng, T, 657 00:41:56,760 --> 00:41:59,000 ‎sự cho phép để khám xét phòng ngủ. 658 00:42:00,000 --> 00:42:02,040 ‎Có vẻ là cái trách nhiệm 659 00:42:02,120 --> 00:42:05,560 ‎giữ nhà tù không có hàng cấm là của chung. 660 00:42:06,360 --> 00:42:08,040 ‎Việc này có thường xảy ra, 661 00:42:08,120 --> 00:42:13,160 ‎khi các lính gác tiến vào ‎và khám xét phòng ngủ tập thể? 662 00:42:13,240 --> 00:42:15,800 ‎Có, thường là hai đến ba lần một tháng. 663 00:42:17,040 --> 00:42:23,760 ‎Giám ngục sẽ nói với bọn tôi, các ‎mayores, 664 00:42:24,320 --> 00:42:28,080 ‎bọn tôi cần dọn phòng ngủ. ‎Tất cả ‎mayores‎ được giao trách nhiệm 665 00:42:28,160 --> 00:42:31,520 ‎để làm sạch Nhà tù Thành phố, ‎giữ nó không có ma túy. 666 00:42:31,600 --> 00:42:35,040 ‎Và anh thấy sao về việc đó, ‎và các phạm nhân thấy sao? 667 00:42:35,520 --> 00:42:40,120 ‎Tôi có lo lắng một chút, ‎vì họ có thể sẽ tìm thấy gì đó. 668 00:42:40,200 --> 00:42:41,720 ‎Ý anh là gì, anh thấy lo lắng ư? 669 00:42:42,200 --> 00:42:45,600 ‎Tôi sẽ là người gặp nguy. 670 00:42:45,680 --> 00:42:49,480 ‎Là ‎mayores ‎của họ, ‎đó là trách nhiệm của tôi. 671 00:42:49,560 --> 00:42:53,000 ‎Không ai được trái ý tôi. ‎Nếu ai không làm theo lời tôi, 672 00:42:53,080 --> 00:42:54,840 ‎tôi cứ giao họ cho lính gác. 673 00:42:57,040 --> 00:43:00,280 ‎Khám xét đã xong, ‎và lính gác đang kiểm tra mẻ lưới. 674 00:43:00,360 --> 00:43:05,960 ‎Thật phi thường khi ở nhà tù này, một trùm ‎băng đảng tội phạm, không phải lính gác, 675 00:43:06,040 --> 00:43:09,200 ‎mới thật sự ‎là người giữ phòng ngủ này sạch sẽ. 676 00:43:10,720 --> 00:43:13,240 ‎- Là chiến lợi phẩm từ cuộc khám xét. ‎- Ừ. 677 00:43:13,320 --> 00:43:18,960 ‎Anh nói xem món hàng cấm nào ‎là món hàng nghiêm trọng nhất? 678 00:43:19,040 --> 00:43:21,600 ‎- Cây bút nhỏ này. ‎- Họ không được có bút? 679 00:43:21,680 --> 00:43:25,040 ‎Phải, vì họ có thể dùng thứ này để đâm. 680 00:43:25,840 --> 00:43:27,360 ‎Phải rồi. Được. 681 00:43:27,440 --> 00:43:29,280 ‎Để họ không… 682 00:43:29,360 --> 00:43:32,040 ‎Vậy anh xem một cây bút ‎là vũ khí nguy hiểm? 683 00:43:32,120 --> 00:43:35,000 ‎Phải, vì họ có thể dùng nó ‎như vũ khí chết người. 684 00:43:35,080 --> 00:43:38,000 ‎- Nhưng đây… Đây, tôi chạm vào được chứ? ‎- Ừ. 685 00:43:38,080 --> 00:43:40,320 ‎Nhưng thứ này rõ là nguy hiểm hơn bút. 686 00:43:40,400 --> 00:43:43,680 ‎- Phải. Nó cũng là một thứ nguy hiểm. ‎- Được rồi. 687 00:43:45,160 --> 00:43:50,600 ‎Khám xét phạm nhân là chuyện thường thấy ‎ở các nhà tù trên thế giới. 688 00:43:50,680 --> 00:43:53,400 ‎Tôi đã nói chuyện ‎với nhân vật chính của phòng, 689 00:43:53,480 --> 00:43:56,200 ‎và anh ấy nói ‎là bản thân mình và đội của mình, 690 00:43:56,800 --> 00:44:00,360 ‎chính họ đã tiến hành khám xét ‎các phạm nhân. Chưa nghe tới. 691 00:44:00,440 --> 00:44:02,960 ‎Anh ấy lo lắng hơn về hậu quả 692 00:44:03,040 --> 00:44:07,560 ‎của việc có thứ gì bị tìm thấy, ‎ngay trên người lẫn ở phòng ngủ của mình. 693 00:44:12,400 --> 00:44:16,120 ‎Có rất nhiều nguy cơ ‎cho các lãnh đạo phòng ngủ tập thể như T. 694 00:44:16,200 --> 00:44:19,600 ‎Cứ phạm luật ‎là các lính gác sẽ thay thế họ, 695 00:44:19,680 --> 00:44:24,000 ‎và điều đó nghĩa là mất hết ‎các đặc quyền đi kèm với cấp bậc của họ. 696 00:44:27,040 --> 00:44:29,440 ‎Mặc dù thiếu tiền trầm trọng, 697 00:44:29,520 --> 00:44:32,760 ‎nhà tù vẫn tổ chức vài khóa học cải tạo 698 00:44:32,840 --> 00:44:36,360 ‎để giúp các phạm nhân ‎thoát khỏi việc phạm tội về ma túy. 699 00:44:40,240 --> 00:44:42,080 ‎- Thế nào? ‎- Chào. Khỏe, cảm ơn. 700 00:44:42,160 --> 00:44:45,840 ‎Khóa học này đang được giám sát ‎bởi lính gác Achapero. 701 00:44:45,920 --> 00:44:50,680 ‎Chúng tôi gọi đây là chương trình ‎kế sinh nhai. Họ sẽ làm xoa bóp trị liệu. 702 00:44:50,760 --> 00:44:53,440 ‎Rồi khi họ được phóng thích ‎khỏi nhà tù này, 703 00:44:54,080 --> 00:44:56,120 ‎họ sẽ có thêm thu nhập. 704 00:44:56,200 --> 00:45:00,040 ‎Và để họ cũng trở thành ‎công dân tuân thủ pháp luật và có ích. 705 00:45:00,600 --> 00:45:02,760 ‎Đầu tiên, thưa anh, ngồi đó đi. 706 00:45:02,840 --> 00:45:04,920 ‎- Được. ‎- Cởi áo anh ra đi. 707 00:45:05,000 --> 00:45:06,080 ‎Cởi áo tôi ra này. 708 00:45:11,080 --> 00:45:12,200 ‎Đây là huyệt cảm. 709 00:45:12,280 --> 00:45:13,800 ‎- Anh thấy chỗ viêm. ‎- Ừ. 710 00:45:13,880 --> 00:45:16,400 ‎Như cái u ấy. Anh làm bao lâu rồi? 711 00:45:16,480 --> 00:45:17,320 ‎Năm ngày. 712 00:45:17,400 --> 00:45:19,400 ‎Anh đã ở trong tù bao lâu rồi? 713 00:45:20,560 --> 00:45:22,600 ‎- Gần một năm rồi. ‎- Gần một năm à. 714 00:45:22,680 --> 00:45:24,560 ‎Các cáo buộc của anh là gì? 715 00:45:24,640 --> 00:45:25,600 ‎Ma túy, anh ạ. 716 00:45:26,160 --> 00:45:27,360 ‎Là ma túy gì thế? 717 00:45:28,720 --> 00:45:31,080 ‎- Shabu. ‎- Shabu là ma túy đá nhỉ. 718 00:45:32,600 --> 00:45:34,320 ‎Và sao nó lại xảy ra với anh? 719 00:45:35,160 --> 00:45:36,600 ‎Vì chỉ tiêu, thưa anh. 720 00:45:37,600 --> 00:45:40,760 ‎Nhiều người cho rằng cảnh sát Philippines 721 00:45:40,840 --> 00:45:44,920 ‎phải thực hiện một số lượng ‎các vụ bắt giữ ma túy tối thiểu mỗi ngày, 722 00:45:45,000 --> 00:45:49,200 ‎khiến các sĩ quan biến chất ‎đi gài tội cho người vô tội. 723 00:45:50,480 --> 00:45:54,240 ‎Chúng tôi bị cảnh sát chặn lại. ‎Chúng tôi chỉ đang chạy xe máy. 724 00:45:54,760 --> 00:45:57,280 ‎- Và anh có ma túy trên người chứ? ‎- Không. 725 00:45:57,360 --> 00:46:00,160 ‎Họ chả tìm ra gì từ bọn tôi. ‎Họ cứ gài vào thôi. 726 00:46:01,640 --> 00:46:06,640 ‎Khi tôi bị bắt, họ nói: ''Cứ thú tội đi, 727 00:46:06,720 --> 00:46:09,480 ‎và anh sẽ chỉ nhận ‎một bản án sáu tháng tù''. 728 00:46:09,560 --> 00:46:14,160 ‎Vậy, những người vô tội như anh cứ thế ‎bị bắt khỏi đường phố và đưa vào tù? 729 00:46:14,240 --> 00:46:16,600 ‎Phải. Có rất nhiều trường hợp như vậy. 730 00:46:17,120 --> 00:46:23,360 ‎Anh à, dù bọn tôi có giận dữ, thì cũng kẹt ‎ở đây rồi. Bọn tôi cứ phải chấp nhận thôi. 731 00:46:23,440 --> 00:46:26,200 ‎Vậy anh nghĩ việc này ‎sẽ cho anh cơ hội khác. 732 00:46:26,280 --> 00:46:27,120 ‎Phải. 733 00:46:27,800 --> 00:46:30,440 ‎Nếu được tới nước khác, ‎tôi có thể dùng nó. 734 00:46:32,240 --> 00:46:33,560 ‎Rồi, thoa phấn nhé. 735 00:46:35,360 --> 00:46:38,720 ‎Rất tuyệt đấy. ‎Vậy là anh đang học rất tốt. 736 00:46:41,400 --> 00:46:43,280 ‎Chuyện của anh thật buồn, nếu là thật. 737 00:46:43,760 --> 00:46:45,960 ‎Nghe buồn thật đấy. 738 00:46:46,040 --> 00:46:48,440 ‎- Chúc may mắn, cảm ơn vì đã xoa bóp. ‎- Cảm ơn anh. 739 00:46:48,520 --> 00:46:51,880 ‎Nếu cảnh sát thật sự ‎đang gài thuốc lên người dân 740 00:46:51,960 --> 00:46:55,440 ‎để đạt chỉ tiêu bắt giữ ‎như Edison cáo buộc, 741 00:46:55,520 --> 00:46:58,800 ‎thì không có gì lạ ‎khi nhà tù này đầy ắp đến vậy. 742 00:46:58,880 --> 00:47:02,160 ‎Và việc cải tạo ‎có mục đích tốt như thế này 743 00:47:02,240 --> 00:47:06,160 ‎sẽ chật vật để tạo ra bất kỳ ảnh hưởng nào ‎lên sự quá tải này. 744 00:47:06,960 --> 00:47:09,440 ‎Ngày mai, tôi sẽ được ra ngoài. 745 00:47:09,920 --> 00:47:12,360 ‎Còn hàng ngàn người khác thì không. 746 00:47:19,800 --> 00:47:21,600 ‎NGÀY THỨ BẢY 747 00:47:21,680 --> 00:47:24,680 ‎Là ngày cuối của tôi ‎ở Nhà tù Thành phố Manila. 748 00:47:28,320 --> 00:47:32,720 ‎Với sự đông đúc quá tải ‎và quá ít các nguồn lực, 749 00:47:32,800 --> 00:47:36,680 ‎tôi muốn hiểu được ‎về tương lai đang chờ đón nhà tù này. 750 00:47:37,440 --> 00:47:38,280 ‎Chào. 751 00:47:39,480 --> 00:47:42,120 ‎- Xin chào ngài. ‎- Warden Latoza, hân hạnh. 752 00:47:42,200 --> 00:47:46,320 ‎Tôi đang gặp giám đốc nhà tù, ‎Warden Latoza. 753 00:47:46,400 --> 00:47:51,200 ‎Theo tôi thấy thì rõ ràng là có một vấn đề ‎xung quanh việc quá tải. 754 00:47:51,280 --> 00:47:57,120 ‎Về lý tưởng thì, cơ sở này ‎chỉ phục vụ cho 1.200 người. 755 00:47:57,200 --> 00:48:01,000 ‎Nhưng giờ đang có gần 5.000. ‎Đó là một thách thức cho chúng tôi. 756 00:48:01,480 --> 00:48:06,600 ‎Bảy mươi hai phần trăm số người bị giam ‎ở đây đang đối mặt với cáo buộc ma túy. 757 00:48:06,680 --> 00:48:11,880 ‎Bốn đến năm mươi phần trăm là tái phạm ‎và đó là một vấn đề lớn với chúng tôi, 758 00:48:11,960 --> 00:48:16,560 ‎vì đôi khi những người không có ý thức ‎về gia đình ở bên ngoài, 759 00:48:16,640 --> 00:48:18,680 ‎khi họ được ra ngoài, họ thà rằng: 760 00:48:18,760 --> 00:48:23,600 ‎''Ồ, tôi muốn phạm tội. ‎Tôi chả có gì làm để tồn tại cả''. 761 00:48:23,680 --> 00:48:27,960 ‎"Tôi vẫn có thể phạm tội vì khi bị bắt, ‎tôi sẽ quay lại nhà tù thôi". 762 00:48:28,040 --> 00:48:30,360 ‎"Gia đình tôi ở đó, ‎tôi có băng đảng trong đó". 763 00:48:30,440 --> 00:48:34,160 ‎Đó là một vòng tròn luẩn quẩn ‎của những người đang đi tù. 764 00:48:34,240 --> 00:48:36,840 ‎- Một tình trạng đáng buồn. ‎- Buồn… Phải. 765 00:48:37,400 --> 00:48:41,160 ‎Quản trị chung là điều tôi nghe ‎quanh nhà tù khá thường xuyên. 766 00:48:41,240 --> 00:48:43,880 ‎Sao lại có chuyện đó, ‎và vì sao nó cần thiết? 767 00:48:44,400 --> 00:48:47,320 ‎Thật ra, khái niệm quản trị chung ‎trong nhà tù này 768 00:48:47,800 --> 00:48:51,800 ‎chỉ là cơ chế để đối phó với sự thiếu hụt ‎nguồn lực mà chúng tôi có. 769 00:48:51,880 --> 00:48:56,440 ‎Chúng tôi đâu thể có người ‎để quản lý trong phòng ngủ tập thể. 770 00:48:56,520 --> 00:49:02,120 ‎Chúng tôi có 14 phòng ngủ tập thể. ‎Nếu chúng tôi đưa cán bộ, nhân viên vào, 771 00:49:02,800 --> 00:49:07,640 ‎chúng tôi sẽ chả có lính gác nào ‎để đặt ở các tháp. 772 00:49:08,200 --> 00:49:12,360 ‎Và lỡ đâu họ vượt qua hàng rào, ‎rồi họ trốn thoát thì sao? 773 00:49:13,440 --> 00:49:17,920 ‎Vì sao anh làm thế, làm việc mà anh làm, ‎với các điều kiện khắc nghiệt này? 774 00:49:18,000 --> 00:49:20,600 ‎Rốt cuộc thì chúng ta đều là con người cả. 775 00:49:20,680 --> 00:49:25,600 ‎Những người này đôi lúc cũng là nạn nhân, ‎của sự bất công ở bên ngoài của xã hội. 776 00:49:25,680 --> 00:49:28,720 ‎Sự đóng góp của tôi bây giờ, ‎như một con người, 777 00:49:28,800 --> 00:49:33,560 ‎là để giúp những người này biết ‎là tôi đã giúp một người làm lại cuộc đời, 778 00:49:33,640 --> 00:49:35,360 ‎để làm nhân cách của anh ta…‎  779 00:49:36,360 --> 00:49:40,280 ‎phát triển, và có lẽ khi họ ra ngoài đó…  780 00:49:41,120 --> 00:49:42,520 ‎họ sẽ thôi phạm tội. 781 00:49:42,600 --> 00:49:46,640 ‎Và tôi đâu muốn con mình ‎là nạn nhân của những người này. 782 00:49:47,280 --> 00:49:49,920 ‎- Cảm ơn. Rất thú vị đấy. ‎- Phải, thưa anh, 783 00:49:50,000 --> 00:49:52,600 ‎- Chúc may mắn với điều anh đang làm. ‎- Ừ. 784 00:49:53,920 --> 00:49:56,960 ‎Rõ ràng là giám ngục ‎muốn làm nhiều điều hơn nữa, 785 00:49:57,040 --> 00:50:01,400 ‎nhưng với số lượng phạm nhân khủng khiếp ‎và ngân sách hạn hẹp đến thế, 786 00:50:01,480 --> 00:50:03,880 ‎nhà tù này bị quá tải. 787 00:50:06,240 --> 00:50:10,160 ‎Đã hết thời gian của tôi ‎ở Nhà tù Thành phố Manila, và tôi thấy rõ 788 00:50:10,240 --> 00:50:15,040 ‎Tổng thống Duterte và cuộc chiến chống ‎ma túy không khoan nhượng của chính quyền 789 00:50:15,120 --> 00:50:17,680 ‎đã làm trầm trọng thêm sự quá tải 790 00:50:17,760 --> 00:50:21,560 ‎của một trong số các nhà tù ‎vốn đã đông nghịt, thiếu kinh phí, 791 00:50:21,640 --> 00:50:24,440 ‎và thô sơ nhất mà tôi từng thấy. 792 00:50:24,520 --> 00:50:28,480 ‎Nhưng mặc dù vậy, ban quản lý, ‎các băng đảng và quần thể tù nhân 793 00:50:28,560 --> 00:50:32,680 ‎có vẻ đang đương đầu ‎bằng cách tiếp cận của quản trị chung. 794 00:50:33,160 --> 00:50:36,440 ‎Để điều kiện được cải thiện ‎và cải tạo được hiệu quả, 795 00:50:36,520 --> 00:50:40,240 ‎nơi này tha thiết cần ‎sự đầu tư và các nguồn lực. 796 00:51:22,400 --> 00:51:24,400 ‎Biên dịch: Nathalie Nguyen