1 00:00:20,228 --> 00:00:25,748 TSJERNOBYL 2 00:00:29,107 --> 00:00:31,387 Weet je... 3 00:00:31,508 --> 00:00:34,788 Het vaderland waar wij voor vechten... 4 00:00:34,908 --> 00:00:39,148 is niet de stad waar ik een onbezorgd leven leidde. 5 00:00:40,067 --> 00:00:44,268 Het zijn de wegen die mijn voorouders hebben bewandeld... 6 00:00:44,388 --> 00:00:47,907 en hun graven, met oude Russische kruisen. 7 00:00:48,027 --> 00:00:50,867 Wit-Russisch Instituut voor Kernenergie, Minsk 8 00:00:50,988 --> 00:00:53,188 Volgens Russische traditie... 9 00:00:53,308 --> 00:00:58,467 laat de oorlog slechts een spoor van vernieling achter. 10 00:00:58,587 --> 00:01:01,948 Onze kameraden sterven recht voor onze ogen. 11 00:01:03,107 --> 00:01:06,468 Volgens Russische traditie, met de borst naar voren. 12 00:01:06,588 --> 00:01:08,108 7 uur na de explosie 13 00:01:08,228 --> 00:01:12,307 De kogels met onze namen erop zijn nog niet afgevuurd. 14 00:01:12,427 --> 00:01:16,107 Maar toen mijn dagen voor de derde maal geteld leken... 15 00:01:16,228 --> 00:01:20,267 was ik nog steeds trots op het allerdierbaarste land... 16 00:01:20,387 --> 00:01:24,107 op het bittere land waarin ik geboren ben. 17 00:01:26,628 --> 00:01:28,428 Je werkt te hard. 18 00:01:29,707 --> 00:01:33,868 Waar is iedereen? -Ze weigerden te komen. 19 00:01:33,987 --> 00:01:37,348 Waarom? -Het is zaterdag. 20 00:01:39,467 --> 00:01:42,228 Waarom ben jij er? -Ik werk ook te hard. 21 00:01:42,347 --> 00:01:44,547 Het is hier snikheet. 22 00:01:57,667 --> 00:02:00,068 Acht milliröntgen. Een lek? 23 00:02:00,187 --> 00:02:05,308 Nee. Dan was hij al eerder afgegaan. Het komt van buiten. 24 00:02:05,428 --> 00:02:07,188 De Amerikanen? 25 00:02:45,628 --> 00:02:51,628 Jodium-131. Het is niet militair. Het is een uranium-isotoop, U-235. 26 00:02:51,747 --> 00:02:53,548 Kernbrandstof. 27 00:02:55,508 --> 00:02:59,147 Ignalina. Dat is ongeveer 240 kilometer. 28 00:03:07,668 --> 00:03:11,867 Met Ulana Khomyuk van het Instituut voor Kern... 29 00:03:11,987 --> 00:03:13,708 Ik ben op zoek naar... 30 00:03:17,787 --> 00:03:19,908 Oké. Kalm maar. 31 00:03:24,187 --> 00:03:27,947 Vier. Zij zijn het niet. Wat is er dan het dichtstbij? 32 00:03:28,067 --> 00:03:31,148 Tsjernobyl. Maar dat is 400 kilometer ver. 33 00:03:31,268 --> 00:03:34,787 Dat is te ver voor acht. Dan zou hij ontploft zijn. 34 00:03:34,907 --> 00:03:37,107 Misschien weten zij iets. 35 00:03:44,428 --> 00:03:47,188 Jodium. -Kan er afval zijn gedumpt? 36 00:03:48,268 --> 00:03:53,628 Dan zouden er andere isotopen zijn. -Een kernproef? Een nieuwe bom? 37 00:03:53,748 --> 00:03:57,107 Dat zouden we weten. Daar werken we hier aan. 38 00:03:58,267 --> 00:04:02,907 Iets met het ruimteprogramma? Met een satelliet of... 39 00:04:04,628 --> 00:04:06,627 Ze nemen niet op. 40 00:04:26,388 --> 00:04:30,548 Geef ze een infuus. Zeker de kinderen. -Er is niet genoeg. 41 00:04:30,668 --> 00:04:35,468 Zoveel je kunt. Waar is de oude man? -Hij behandelt de brandwonden. 42 00:04:48,947 --> 00:04:52,348 Wat doe je? Wat is dat? -Melk. Veel beter dan water. 43 00:04:52,468 --> 00:04:54,627 Nee. Stop. -Wat doe je? 44 00:04:54,747 --> 00:04:59,988 Dit zijn stralingswonden. Hun kleding is radioactief. Help me. 45 00:05:01,147 --> 00:05:05,628 Trek alles uit. We brengen het naar de kelder. 46 00:05:08,628 --> 00:05:12,508 Hij was bij Tsjernobyl aan het blussen. Duw niet zo. 47 00:06:17,467 --> 00:06:19,227 Professor Legasov? 48 00:06:19,347 --> 00:06:22,868 Nee, nog niet. Ze zijn nog iets aan het afronden. 49 00:06:22,988 --> 00:06:25,507 Wilt u thee? -Nee, bedankt. 50 00:06:25,627 --> 00:06:30,228 Wilt u het verslag van vicevoorzitter Shèherbina alvast lezen? 51 00:07:27,308 --> 00:07:29,668 Ze zijn zover, professor. 52 00:07:30,628 --> 00:07:32,228 Professor Legasov? 53 00:08:04,588 --> 00:08:09,388 Bedankt voor uw komst. Vicevoorzitter Shèherbina zal ons bijpraten. 54 00:08:09,507 --> 00:08:12,988 Daarna bespreken we eventuele stappen. 55 00:08:13,108 --> 00:08:18,988 Dank u, secretaris-generaal. De situatie in Tsjernobyl is onder controle. 56 00:08:19,107 --> 00:08:24,388 Leger- en burgerbrigades hebben het gebied afgezet en generaal Pikalov... 57 00:08:24,508 --> 00:08:29,268 commandant Chemische Oorlogvoering, is naar de centrale gestuurd. 58 00:08:29,387 --> 00:08:35,107 De straling bedraagt volgens directeur Bryukhanov slechts 3,6 röntgen. 59 00:08:35,227 --> 00:08:40,428 Ongeveer gelijk aan een röntgenfoto. Dus mocht dat nog nodig zijn... 60 00:08:40,548 --> 00:08:42,907 Buitenlandse pers? -Weet van niets. 61 00:08:43,028 --> 00:08:48,468 Volgens adjunct-hoofd Charkov van de KGB is de geheimhouding gewaarborgd. 62 00:08:48,587 --> 00:08:53,627 Goed. Heel goed. Blijkbaar is alles onder controle. 63 00:08:54,627 --> 00:08:57,907 Was dat het? Dan sluit ik de vergadering. 64 00:09:01,707 --> 00:09:05,987 Pardon? -We kunnen niet sluiten. 65 00:09:06,107 --> 00:09:12,108 Professor Legasov van het Koertsjatov- instituut. Ik kan later met u praten. 66 00:09:12,228 --> 00:09:15,867 Nee. Het spijt me heel erg. 67 00:09:15,987 --> 00:09:20,148 Pagina 3 van 'Slachtoffers'. 68 00:09:20,267 --> 00:09:22,948 'Een brandweerman brandde zijn hand... 69 00:09:23,068 --> 00:09:27,748 aan een brokstuk van een glad, zwart mineraal buiten de reactor.' 70 00:09:27,868 --> 00:09:32,467 Een glad, zwart mineraal. Grafiet. Er ligt grafiet op de grond. 71 00:09:34,347 --> 00:09:38,548 Na een ontploffing ligt er puin. Ik zie niet in waarom... 72 00:09:38,668 --> 00:09:43,547 De enige plek waar grafiet voorkomt, is in de reactorkern. 73 00:09:43,667 --> 00:09:49,788 Dat betekent dat er geen noodtank is ontploft, maar de kern. Hij ligt open. 74 00:09:54,308 --> 00:09:59,187 Kameraad Shèherbina? -Professor Legasov vergist zich. 75 00:09:59,307 --> 00:10:02,668 De reactorkern is intact. En de straling... 76 00:10:02,787 --> 00:10:08,547 3,6 röntgen, ja. Dat is overigens niet één, maar 400 röntgenfoto's. 77 00:10:08,667 --> 00:10:14,788 En wat mij dwarszit: Het is het maximum bereik van bepaalde dosimeters. 78 00:10:14,908 --> 00:10:20,268 Ze gaven het getal dat ze hadden, maar ik denk dat het veel, veel hoger is. 79 00:10:20,388 --> 00:10:25,147 Ik denk dat die brandweerman zo'n 4 miljoen röntgenfoto's oppakte. 80 00:10:25,267 --> 00:10:29,067 We hebben niets aan paniekzaaierij. -Het zijn feiten. 81 00:10:29,188 --> 00:10:32,547 Ik hoor helemaal geen feiten. 82 00:10:32,667 --> 00:10:36,747 Ik hoor alleen speculaties van een man die ik niet ken... 83 00:10:36,868 --> 00:10:41,628 die in tegenspraak zijn met de verslagen van partijfunctionarissen. 84 00:10:41,748 --> 00:10:46,468 Mijn excuses. Het was niet m'n bedoeling... 85 00:10:46,588 --> 00:10:53,148 Mag ik alstublieft m'n bedenkingen zo kalm en respectvol mogelijk... 86 00:10:53,268 --> 00:10:58,068 Professor Legasov. -Boris. Laat hem praten. 87 00:11:10,067 --> 00:11:17,507 In een RBMK-reactor wordt uranium-235 als brandstof gebruikt. 88 00:11:17,627 --> 00:11:23,988 Elk atoom van U-235 is als een kogel die met lichtsnelheid beweegt... 89 00:11:24,107 --> 00:11:29,508 en alles op z'n pad penetreert. Hout, metaal, beton, huid. 90 00:11:29,628 --> 00:11:35,428 Elk gram U-235 bevat ruim een miljard biljoen van die kogels. 91 00:11:35,548 --> 00:11:42,788 Eén gram. In Tsjernobyl bevindt zich drie miljoen gram en het staat in brand. 92 00:11:42,907 --> 00:11:48,907 De wind zal radioactieve deeltjes verspreiden en de regen slaat ze neer. 93 00:11:49,027 --> 00:11:55,708 Dat is drie miljoen miljard biljoen kogels in de lucht die we inademen... 94 00:11:55,828 --> 00:11:59,268 het water dat we drinken, het voedsel dat we eten. 95 00:12:00,547 --> 00:12:04,748 De meeste van die kogels zullen nog honderd jaar schieten. 96 00:12:04,868 --> 00:12:08,107 Sommige wel 50.000 jaar. 97 00:12:08,227 --> 00:12:15,588 Ja. En deze zorgen stoelen uitsluitend op de beschrijving van een stuk steen? 98 00:12:27,427 --> 00:12:32,267 Kameraad Shèherbina. Ik wil dat u naar Tsjernobyl gaat. 99 00:12:32,387 --> 00:12:36,507 Ga naar de reactor kijken. En breng daarna verslag bij me uit. 100 00:12:36,627 --> 00:12:41,108 Een verstandig besluit. -Neem professor Legasov mee. 101 00:12:43,828 --> 00:12:48,707 Met alle respect... -Weet u hoe een kernreactor werkt? 102 00:12:51,467 --> 00:12:56,827 Nee. Hoe weet u dan waarnaar u kijkt? Vergadering gesloten. 103 00:13:53,707 --> 00:13:56,228 Hoe werkt een kernreactor? 104 00:13:56,347 --> 00:14:01,147 Het is een simpele vraag. -Het antwoord is niet zo simpel. 105 00:14:01,267 --> 00:14:06,587 Natuurlijk. U denkt dat ik dat niet snap. Ik zal het anders formuleren. 106 00:14:06,707 --> 00:14:12,308 Zeg me hoe een kernreactor werkt of ik laat u uit de helikopter gooien. 107 00:14:20,908 --> 00:14:24,587 Een kerncentrale wekt stroom op door middel van stoom. 108 00:14:24,707 --> 00:14:27,867 Die drijft een turbine aan die elektriciteit opwekt. 109 00:14:27,987 --> 00:14:34,068 Meestal worden kolen verbrand om stoom te verkrijgen, maar in dit geval... 110 00:14:38,908 --> 00:14:44,187 In een kerncentrale maken we gebruik van iets wat kernsplijting heet. 111 00:14:44,307 --> 00:14:51,388 We nemen een onstabiel element zoals uranium-235, met te veel neutronen... 112 00:14:51,508 --> 00:14:54,228 Een neutron is... -De kogel. 113 00:14:55,628 --> 00:15:00,988 Ja. De kogel. Er vliegen kogels uit het uranium. 114 00:15:01,108 --> 00:15:07,467 Als we genoeg uraniumatomen bij elkaar plaatsen... 115 00:15:07,588 --> 00:15:11,508 zullen de kogels van het ene atoom een ander atoom raken. 116 00:15:11,627 --> 00:15:17,907 Daardoor splijt dat atoom open en komt er enorm veel energie vrij. Splijting. 117 00:15:18,027 --> 00:15:20,787 En het grafiet? 118 00:15:20,907 --> 00:15:24,548 De snelheid of flux van de neutronen is zo hoog... 119 00:15:24,667 --> 00:15:29,267 dat de kans dat de uranium-atomen elkaar raken, vrij klein is. 120 00:15:29,388 --> 00:15:33,787 In RBMK-reactors omhullen we de splijtstofstaven met grafiet... 121 00:15:33,908 --> 00:15:38,708 om de snelheid van de neutronen te modereren of af te remmen. 122 00:15:41,787 --> 00:15:46,307 Mooi. Nu weet ik hoe een kernreactor werkt. 123 00:15:48,067 --> 00:15:50,468 Ik heb u niet meer nodig. 124 00:16:08,347 --> 00:16:11,547 Kunt u me helpen m'n man te vinden? -Niet nu. 125 00:16:15,627 --> 00:16:20,268 Mikhail. -Lyudmilla. Neem haar mee, alsjeblieft. 126 00:16:20,388 --> 00:16:22,667 Ga weg. Wil je ziek worden? Ga weg. 127 00:16:22,787 --> 00:16:27,268 Neem haar mee, alsjeblieft. Alsjeblieft, alsjeblieft. 128 00:16:28,267 --> 00:16:29,988 Neem haar mee. 129 00:16:35,188 --> 00:16:41,228 Pardon. Ik ben de vrouw van Vasili Ignatenko, een brandweerman. 130 00:16:41,668 --> 00:16:44,427 Ignatenko. Paramilitaire brandweer. 131 00:16:44,548 --> 00:16:47,268 Ik moet hem vinden. Alstublieft. 132 00:16:52,027 --> 00:16:55,947 Die gaat per helikopter naar Moskou. Stadsziekenhuis 6. 133 00:16:56,068 --> 00:16:59,748 Waarom? Mag ik hem zien? -Dan moet u naar Moskou gaan. 134 00:16:59,868 --> 00:17:01,908 Maar we mogen hier niet weg. 135 00:17:04,347 --> 00:17:07,907 Zeg dat majoor Burov toestemming geeft. 136 00:17:08,027 --> 00:17:10,988 Wanneer wordt hij weggebracht? -Nu. 137 00:17:40,667 --> 00:17:43,068 We naderen de centrale. 138 00:17:48,227 --> 00:17:50,987 Wat hebben ze gedaan? 139 00:17:51,107 --> 00:17:54,947 Kun je erin kijken? -Dat is niet nodig. 140 00:17:55,067 --> 00:17:59,747 Kijk. Dat is grafiet, op het dak. Het hele gebouw is opengereten. 141 00:17:59,867 --> 00:18:03,147 De kern ligt bloot. -Hoezo kun je dat hier zien? 142 00:18:03,268 --> 00:18:08,787 In hemelsnaam. Zie je die gloed? De straling ioniseert de lucht. 143 00:18:08,907 --> 00:18:12,428 Ik wil het zeker weten. Vlieg over het gebouw. 144 00:18:12,548 --> 00:18:17,307 Noem me geen Boris. -Dan zijn we binnen een week dood. 145 00:18:19,588 --> 00:18:22,468 Doe het of ik laat je fusilleren. 146 00:18:26,268 --> 00:18:31,348 Als je over die kern vliegt, zul je morgen om die kogel smeken. 147 00:18:49,588 --> 00:18:53,747 hoofdkantoor Communistische Partij van Wit-Rusland, Minsk 148 00:19:16,628 --> 00:19:18,828 Misschien kunt u terugkomen? 149 00:19:25,948 --> 00:19:28,388 Adjunct-secretaris Garanin. 150 00:19:28,507 --> 00:19:32,228 Ulana Khomyuk van het Instituut voor Kernenergie. 151 00:19:32,347 --> 00:19:36,508 Aangenaam. Mag ik u voorstellen... -Ik kom voor Tsjernobyl. 152 00:19:38,227 --> 00:19:42,747 Het was leuk. Kom snel weer langs. -Zeker. Bedankt. 153 00:19:54,708 --> 00:20:00,388 Daarom mag niemand wetenschappers. Waar zijn ze als iemand ziek is? 154 00:20:00,508 --> 00:20:04,068 In een lab, hun neus in de boeken. En dus gaat oma dood. 155 00:20:04,188 --> 00:20:09,187 Maar paniek zaaien, dat kunnen ze. -Ik weet van Tsjernobyl. 156 00:20:09,307 --> 00:20:13,108 De kern ligt helemaal of deels bloot. -Wat dat ook is. 157 00:20:13,228 --> 00:20:17,108 Als u geen jodiumpillen verstrekt en de stad evacueert... 158 00:20:17,228 --> 00:20:21,908 zullen honderdduizenden mensen kanker krijgen en nog veel meer sterven. 159 00:20:22,028 --> 00:20:27,707 Goed. Er is inderdaad een ongeluk gebeurd, maar het is geen probleem. 160 00:20:27,827 --> 00:20:31,827 Ik verzeker u van wel. -Ik geef de voorkeur aan mijn mening. 161 00:20:31,947 --> 00:20:39,267 Ik ben kernfysicus. U werkte hiervoor in een schoenenfabriek. 162 00:20:39,387 --> 00:20:45,588 Ik werkte in een schoenenfabriek, ja. En nu ben ik de baas. 163 00:20:47,828 --> 00:20:50,668 Op het proletariaat. 164 00:21:11,307 --> 00:21:17,308 Stabiel jodium voorkomt dat je schildklier radioactief jodium opneemt. 165 00:21:17,428 --> 00:21:20,068 Neem er elke dag één in, tot ze op zijn. 166 00:21:20,188 --> 00:21:25,147 En ga naar het oosten. Zo ver mogelijk bij Minsk vandaan. 167 00:21:56,427 --> 00:21:59,987 Pikalov overdrijft. Dat komt slecht over. 168 00:22:00,108 --> 00:22:07,387 Dat maakt niet uit. Shèherbina is een echte bureaucraat. Dom en koppig. 169 00:22:07,508 --> 00:22:11,547 We leggen alles zo simpel mogelijk uit. Het komt wel goed. 170 00:22:14,307 --> 00:22:16,108 Pikalov. 171 00:22:40,227 --> 00:22:44,867 Kameraad Shèherbina. Hoofdingenieur Fomin, generaal Pikalov en ik... 172 00:22:44,987 --> 00:22:47,788 zijn vereerd met uw komst. -Zeer vereerd. 173 00:22:47,907 --> 00:22:50,388 Natuurlijk betreuren we de reden... 174 00:22:50,507 --> 00:22:54,268 maar zoals u ziet, wordt de schade tot een minimum beperkt. 175 00:22:54,388 --> 00:22:59,267 We zijn een onderzoek gestart naar de oorzaak van het ongeluk. 176 00:22:59,387 --> 00:23:05,027 Dit is een lijst met de mensen die wij verantwoordelijk achten. 177 00:23:26,267 --> 00:23:30,028 Professor Legasov. U zegt gevaarlijke dingen, hoor ik. 178 00:23:30,147 --> 00:23:34,667 Erg gevaarlijke dingen. Onze reactorkern zou zijn ontploft. 179 00:23:34,787 --> 00:23:40,348 Kunt u me uitleggen hoe een RBMK-reactorkern kan ontploffen? 180 00:23:40,468 --> 00:23:45,548 Dat ga ik nu niet uitleggen. -Dat dacht ik al. Hij weet het niet. 181 00:23:45,668 --> 00:23:51,588 Het is een schande. Om in een tijd als deze desinformatie te verspreiden. 182 00:23:57,348 --> 00:24:00,468 Hoe kan het dat er grafiet op het dak ligt? 183 00:24:00,587 --> 00:24:06,587 Dat bevindt zich alleen in de kern, waar het als moderator dient. Correct? 184 00:24:07,827 --> 00:24:12,148 Fomin. Hoe kan het dat de vicevoorzitter grafiet heeft gezien? 185 00:24:12,268 --> 00:24:18,547 Dat kan niet. Excuses, kameraad, maar grafiet? Dat is onmogelijk. 186 00:24:18,667 --> 00:24:22,627 Was het geen verbrand beton? -Nu maakt u een fout. 187 00:24:22,747 --> 00:24:27,467 Ik weet namelijk niet veel van kernreactors, maar wel van beton. 188 00:24:27,587 --> 00:24:30,668 Ik verzeker u... -Ik begrijp het. 189 00:24:30,788 --> 00:24:35,427 U denkt dat Legasov het mis heeft. Hoe gaan we dat bewijzen? 190 00:24:36,548 --> 00:24:39,828 De dosimeter met een groot bereik is er. 191 00:24:39,947 --> 00:24:45,068 We kunnen een truck met lood bedekken en de dosimeter erop bevestigen. 192 00:24:50,507 --> 00:24:55,307 Stuur een van uw mannen naar het vuur en bescherm hem zo goed mogelijk. 193 00:24:55,427 --> 00:24:59,068 Maar zelfs lood volstaat misschien niet. 194 00:25:01,228 --> 00:25:03,148 Dan doe ik het zelf. 195 00:25:07,507 --> 00:25:09,468 Goed. 196 00:27:02,228 --> 00:27:04,027 Hij is terug. 197 00:27:31,747 --> 00:27:35,707 Het is geen 3 röntgen, maar 15.000. 198 00:27:35,828 --> 00:27:38,467 Kameraad Shèherbina... 199 00:27:38,587 --> 00:27:42,268 Wat wil dat zeggen? -Dat de kern open is. 200 00:27:42,388 --> 00:27:47,988 Dat dat vuur twee keer zo veel straling afgeeft als de bom op Hiroshima. 201 00:27:48,107 --> 00:27:54,387 Elk uur weer. De explosie was 20 uur geleden, dus dat zijn 40 bommen. 202 00:27:54,507 --> 00:27:58,347 Morgen weer 48. En het stopt niet na een week, een maand. 203 00:27:58,468 --> 00:28:02,627 Het blijft branden tot het hele continent is vergiftigd. 204 00:28:05,507 --> 00:28:10,267 Breng kameraad Bryukhanov en Fomin naar het partijkantoor. 205 00:28:10,388 --> 00:28:12,948 Bedankt voor uw inzet. U kunt gaan. 206 00:28:13,908 --> 00:28:18,348 Dyatlov had de leiding. Het was Dyatlov. 207 00:28:18,468 --> 00:28:22,907 Hoe krijgen we het uit? -Helikopters. We gooien er water op. 208 00:28:23,027 --> 00:28:26,308 U begrijpt het niet. Dit is geen normale brand. 209 00:28:26,428 --> 00:28:31,587 Dit is een splijtende reactorkern van 2000 graden. De hitte zou het water... 210 00:28:31,707 --> 00:28:33,708 Hoe krijgen we het uit? 211 00:28:36,107 --> 00:28:42,708 Dit is iets wat nooit eerder op deze planeet heeft plaatsgevonden. 212 00:28:44,108 --> 00:28:48,788 Boor. Boor en zand. 213 00:28:48,908 --> 00:28:53,548 Dat geeft weer andere problemen, maar ik zie geen andere oplossing. 214 00:28:53,667 --> 00:28:59,588 Er zijn duizenden vluchten nodig, want je kunt er niet recht boven vliegen. 215 00:28:59,707 --> 00:29:03,868 Hoeveel zand en boor? In vredesnaam. Grofweg? 216 00:29:03,988 --> 00:29:08,268 Vijfduizend ton. En er moet een enorm gebied worden ontruimd. 217 00:29:08,388 --> 00:29:12,748 Niet nu. Richt je op de brand. -Dat doe ik. 218 00:29:12,867 --> 00:29:18,627 De wind verspreidt al die rook, al die straling. 219 00:29:18,747 --> 00:29:21,668 Pripjat, dan. Dat is maar drie kilometer. 220 00:29:21,787 --> 00:29:23,748 Dat beslis ik. -Doe dat dan. 221 00:29:23,868 --> 00:29:26,188 Dat mag ik niet. -Jij besloot toch? 222 00:29:26,307 --> 00:29:33,748 Ik heb hier de leiding. Bemoei je niet met zaken die je niet begrijpt. 223 00:29:37,428 --> 00:29:42,347 Wat ga je doen? -Vijfduizend ton zand en boor regelen. 224 00:29:49,987 --> 00:29:52,067 Er is een hotel. 225 00:30:45,588 --> 00:30:48,108 Ik heb liever een van die glazen. 226 00:30:55,068 --> 00:30:57,347 Bijgelovig? 227 00:31:05,587 --> 00:31:07,308 Moskou? 228 00:31:10,507 --> 00:31:12,867 Bent u hier vanwege de brand? 229 00:31:16,908 --> 00:31:19,468 Moeten we ons zorgen maken? 230 00:32:22,028 --> 00:32:28,147 ochtend, 27 april 30 uur na de explosie 231 00:32:28,267 --> 00:32:33,548 We zijn in positie. Naderen afwerppunt. -Je kunt doorgaan. 232 00:32:35,188 --> 00:32:39,067 Begrepen. We gaan één voor één, om en om. 233 00:32:43,148 --> 00:32:45,787 Herinner ze aan de afstand. 234 00:32:48,508 --> 00:32:52,787 Vlieg niet direct boven het vuur en hou tien meter afstand. 235 00:32:52,908 --> 00:32:58,348 Tien meter, begrepen. Vlucht één, hou tien meter afstand. 236 00:32:58,467 --> 00:33:03,507 Begrepen. Nog 40 meter. 35. 30. 237 00:33:06,748 --> 00:33:10,747 Nee, nee. Ze zijn te dichtbij. -Hoe krijg je het anders... 238 00:33:10,868 --> 00:33:15,948 Door de wind. Zeg het. Ze mogen niet boven de kern komen. 239 00:33:17,907 --> 00:33:21,548 Vlucht één is te dichtbij. Ik herhaal: te dichtbij. 240 00:33:23,147 --> 00:33:26,387 Vlucht één. Je zit in de gevarenzone. 241 00:33:31,347 --> 00:33:37,068 Is dat begrepen, vlucht één? Is dat begrepen? 242 00:34:01,147 --> 00:34:03,147 Wat zeg ik tegen de anderen? 243 00:34:04,787 --> 00:34:06,907 Kan het anders, Legasov? 244 00:34:14,987 --> 00:34:20,948 Stuur de volgende. Zeg hem dat hij vanuit het westen moet naderen. 245 00:34:38,868 --> 00:34:44,108 Koertsjatov-instituut Moskou 246 00:34:44,228 --> 00:34:46,708 Koertsjatov-instituut, lab 4. 247 00:34:46,828 --> 00:34:50,948 Marina Gruzinskaya? Met Ulana Khomyuk uit Minsk. 248 00:34:53,028 --> 00:34:57,548 Leuk dat je belt. Dat is lang geleden. -Inderdaad. 249 00:34:57,668 --> 00:35:02,387 Ik bel eigenlijk om naar onze vriend op het platteland te informeren. 250 00:35:02,508 --> 00:35:05,748 Hoe gaat het met hem? Het is daar nu zo heet. 251 00:35:05,867 --> 00:35:11,508 Dat klopt. Maar z'n neven gaan erheen. Dan koelt het altijd af. 252 00:35:11,627 --> 00:35:17,787 Welke neven? -Simka van veertien en Boris van vijf. 253 00:35:17,907 --> 00:35:22,747 Dat is fijn. Al krijg je het van kinderen soms nog warmer. 254 00:35:22,867 --> 00:35:26,147 Zal ik op bezoek gaan? -Nee. Dat willen ze niet. 255 00:35:26,267 --> 00:35:30,708 Sorry, ik moet weer aan het werk. Het is erg druk. Dag. 256 00:35:33,307 --> 00:35:38,347 Ze gooien zand en boor op het vuur. -Dat zou ik ook doen. 257 00:35:39,788 --> 00:35:41,787 Dat zal wel, ja. 258 00:36:03,108 --> 00:36:06,987 Waar ga je naartoe? -Tsjernobyl. 259 00:36:14,107 --> 00:36:17,027 Alles ging goed. Twintig droppings. 260 00:36:26,668 --> 00:36:29,988 Er wonen hier 50.000 mensen. 261 00:36:31,387 --> 00:36:36,868 Professor Ilyin zegt dat de straling niet hoog genoeg is om te evacueren. 262 00:36:36,988 --> 00:36:41,547 Ilyin is geen fysicus. -Maar wel arts. En hij vindt het veilig. 263 00:36:41,668 --> 00:36:44,228 Niet als ze blijven. -Dat doen wij ook. 264 00:36:44,347 --> 00:36:48,587 Inderdaad. En over vijf jaar zijn we dood. 265 00:36:55,827 --> 00:36:59,947 Het spijt me. 266 00:37:56,187 --> 00:37:59,987 Een kerncentrale in Zweden heeft straling gemeten... 267 00:38:00,108 --> 00:38:04,027 en vastgesteld dat die afkomstig is van onze brandstof. 268 00:38:04,147 --> 00:38:07,587 De Amerikanen hebben satellietfoto's gemaakt. 269 00:38:07,707 --> 00:38:10,788 Het reactorgebouw, de rook, het vuur. 270 00:38:13,427 --> 00:38:15,387 De hele wereld weet het. 271 00:38:21,468 --> 00:38:25,348 De wind waaide richting Duitsland. 272 00:38:25,468 --> 00:38:31,108 De kinderen mogen niet buiten spelen. In Frankfurt. 273 00:38:58,908 --> 00:39:04,627 De Sovjet-Unie heeft erkend dat een kernongeval heeft plaatsgevonden. 274 00:39:04,747 --> 00:39:09,348 Een reactor van de kerncentrale van Tsjernobyl bij Kiev is beschadigd. 275 00:39:09,468 --> 00:39:13,627 In Moskou wordt gesproken van gewonden en mogelijk doden. 276 00:39:13,748 --> 00:39:19,547 Mogelijk is het ongeval zo snel erkend omdat licht radioactieve straling... 277 00:39:19,667 --> 00:39:24,067 is aangetroffen buiten de Sovjet-Unie, in Scandinavië. 278 00:39:55,507 --> 00:40:00,348 Attentie, attentie. Attentie, attentie. 279 00:40:00,468 --> 00:40:03,067 Attentie, attentie. 280 00:40:03,187 --> 00:40:05,907 Beste kameraden. 281 00:40:06,027 --> 00:40:10,987 Het stadscomité van afgevaardigden van het volk deelt het volgende mede: 282 00:40:11,107 --> 00:40:17,827 Als gevolg van een ongeval in de kern- centrale Tsjernobyl bij de stad Pripjat... 283 00:40:17,947 --> 00:40:24,068 ontwikkelt zich een ongunstige stralingssituatie. 284 00:40:24,187 --> 00:40:29,428 De Partij, Sovjetorganisaties en de strijdkrachten... 285 00:40:29,548 --> 00:40:33,028 treffen de nodige maatregelen. 286 00:40:33,148 --> 00:40:39,308 Echter, om de mensen volledige veiligheid te kunnen garanderen... 287 00:40:39,428 --> 00:40:42,068 en bovenal de kinderen... 288 00:40:42,188 --> 00:40:49,588 is een tijdelijke evacuatie van alle inwoners noodzakelijk geworden... 289 00:40:49,708 --> 00:40:53,747 naar nabijgelegen locaties in de oblast Kiev. 290 00:40:53,868 --> 00:40:57,028 Hiertoe worden voor elk complex... 291 00:40:57,148 --> 00:41:00,708 vandaag, 27 april... 292 00:41:00,828 --> 00:41:04,948 vanaf 14.00 uur... 293 00:41:05,068 --> 00:41:09,468 ik herhaal: vanaf 14.00 uur... 294 00:41:09,588 --> 00:41:11,828 bussen beschikbaar gesteld... 295 00:41:11,948 --> 00:41:18,427 begeleid door de strijdkrachten en vertegenwoordigers van het stadscomité. 296 00:41:18,548 --> 00:41:21,828 We raden u aan om het volgende mee te nemen: 297 00:41:21,948 --> 00:41:25,908 legitimatie, basisbenodigdheden... 298 00:41:26,027 --> 00:41:30,748 en wat eten voor tijdens de reis en de eerste dagen. 299 00:41:31,708 --> 00:41:35,948 De hogere leidinggevenden van de stad... 300 00:41:36,068 --> 00:41:41,467 hebben lijsten samengesteld van de arbeiders die moeten blijven... 301 00:41:41,588 --> 00:41:47,427 om het functioneren van de stad in goede banen te blijven leiden. 302 00:41:47,547 --> 00:41:55,067 Alle appartementencomplexen zullen worden bewaakt door de strijdkrachten. 303 00:41:55,187 --> 00:41:59,347 Kameraden, denkt u eraan bij het verlaten van uw woning... 304 00:41:59,467 --> 00:42:02,148 om alle ramen dicht te doen... 305 00:42:02,268 --> 00:42:06,027 elektrische en gasapparaten uit te schakelen... 306 00:42:06,148 --> 00:42:09,227 en alle hoofdkranen dicht te draaien. 307 00:42:09,347 --> 00:42:13,867 We vragen u om rustig en alert te blijven... 308 00:42:13,987 --> 00:42:19,787 en deze tijdelijke evacuatie ordelijk te laten verlopen. 309 00:43:27,787 --> 00:43:30,188 Omkeren. Dit is verboden terrein. 310 00:43:30,308 --> 00:43:34,387 Ik ben van het Wit-Russische Instituut voor Kernenergie. 311 00:43:34,507 --> 00:43:38,907 Ik moet dringend iemand spreken. -Omkeren of ik arresteer u. 312 00:43:39,027 --> 00:43:44,588 Dan wil ik naar de hoogst mogelijke autoriteit worden gebracht. 313 00:43:47,387 --> 00:43:51,347 We moeten een stralingsverkenning uitvoeren. Sector voor sector. 314 00:43:51,468 --> 00:43:54,267 Te voet, met draagbare dosimeters. 315 00:43:55,467 --> 00:43:57,307 Gaat het? 316 00:43:59,388 --> 00:44:00,827 Natuurlijk. 317 00:44:01,988 --> 00:44:07,468 Deze vrouw is gearresteerd bij een controlepost. Ik wilde haar vastzetten... 318 00:44:07,587 --> 00:44:11,988 Maar hij vond dat u moest weten dat ik weet dat uw kern blootligt. 319 00:44:12,107 --> 00:44:16,587 Het grafiet brandt, de brandstof smelt en u gooit er zand en boor op. 320 00:44:16,708 --> 00:44:19,867 Dat leek vast slim, maar het is een vergissing. 321 00:44:19,988 --> 00:44:22,868 Ulana Yuriyvna Khomyuk, hoofdfysicus... 322 00:44:22,988 --> 00:44:28,507 van het Wit-Russisch Instituut voor Kernenergie. U bent Valeri Legasov? 323 00:44:28,628 --> 00:44:34,348 Nu dooft het vuur, maar stijgt de temperatuur. Dit leidt tot een meltdown. 324 00:44:34,467 --> 00:44:40,268 Ja. Maar de betonnen plaat houdt het een maand tegen. Dat geeft ons tijd... 325 00:44:40,388 --> 00:44:43,548 U hebt geen maand, maar ongeveer twee dagen. 326 00:44:43,668 --> 00:44:49,308 De brandstof zou inderdaad pas over een maand bij deze plaat zijn... 327 00:44:49,428 --> 00:44:54,707 maar eerst brandt het rond dinsdag door het biologisch schild heen. 328 00:44:54,828 --> 00:44:58,707 En dan bereikt het deze tanks. Condensatiebassins. 329 00:44:58,827 --> 00:45:02,147 Waterreservoirs. Ik zie wat u bedoelt. 330 00:45:02,267 --> 00:45:07,308 Maar die zijn zo goed als leeg. -Nee. Dat waren ze. 331 00:45:07,428 --> 00:45:12,748 Al deze afvoerputten komen uit in de condensatiebassins. 332 00:45:12,867 --> 00:45:18,268 Ik neem aan dat alle leidingen zijn gesprongen. En dan de brandslangen. 333 00:45:18,388 --> 00:45:23,868 Die zijn nog aangesloten. Er wordt constant water in het gebouw gespoten. 334 00:45:23,988 --> 00:45:26,228 De tanks zitten vol. 335 00:45:27,667 --> 00:45:29,668 De tanks zitten vol. 336 00:45:32,228 --> 00:45:34,907 Van de ministerraad van de SU. 337 00:45:35,027 --> 00:45:39,348 Er is een ongeval gebeurd in de kerncentrale van Tsjernobyl. 338 00:45:39,467 --> 00:45:42,388 Een van de reactors is beschadigd. 339 00:45:42,508 --> 00:45:46,108 Er zijn maatregelen genomen om de gevolgen te bestrijden. 340 00:45:46,228 --> 00:45:51,468 De slachtoffers ontvangen hulp. Er is een regeringscommissie ingesteld. 341 00:46:07,108 --> 00:46:11,188 Ik heb tien minuten. Daarna moet ik weer gaan bellen. 342 00:46:11,308 --> 00:46:17,267 Om spijt te betuigen aan onze vrienden, aan onze vijanden. 343 00:46:17,388 --> 00:46:20,987 Onze macht stoelt op de macht die we uitstralen. 344 00:46:21,107 --> 00:46:27,147 Begrijpt u wel hoeveel schade er is aangericht? Wat er op het spel staat? 345 00:46:28,507 --> 00:46:29,947 Boris? 346 00:46:32,107 --> 00:46:36,428 Professor Legasov verzorgt deze briefing. 347 00:46:37,867 --> 00:46:41,867 Het goede nieuws is dat het vuur wordt gedempt. 348 00:46:41,987 --> 00:46:45,748 De uitstoot van radionucliden is teruggebracht... 349 00:46:45,868 --> 00:46:51,187 maar het vuur zal nog zeker twee weken branden. 350 00:46:52,267 --> 00:46:55,508 Daarnaast speelt er een ander probleem. 351 00:46:56,507 --> 00:47:00,907 Kernbrandstof koelt niet af omdat hij niet brandt. 352 00:47:01,027 --> 00:47:05,108 Waarschijnlijk stijgt de temperatuur onder het zand zelfs. 353 00:47:05,228 --> 00:47:09,387 De uranium zal met het zand een soort lava vormen... 354 00:47:09,508 --> 00:47:15,307 die het schild eronder zal doen smelten. -U hebt lava gecreëerd. 355 00:47:16,947 --> 00:47:19,147 Dat had ik voorzien. 356 00:47:20,547 --> 00:47:24,708 Ik dacht dat we de betonnen plaat zouden kunnen versterken... 357 00:47:24,828 --> 00:47:27,828 voor de lava het grondwater kon besmetten. 358 00:47:27,947 --> 00:47:31,107 Maar nu blijkt dat er grotere zorgen zijn. 359 00:47:32,668 --> 00:47:38,828 Ik nam aan dat de watertanks onder de reactor nagenoeg leeg zouden zijn. 360 00:47:38,948 --> 00:47:41,787 Dit is Ulana Khomyuk van het Wit-Russisch Instituut. 361 00:47:41,907 --> 00:47:47,348 Dankzij haar inzicht beseffen we nu dat de tanks vol zitten. 362 00:47:47,468 --> 00:47:50,987 Met water, ja. Waarom is dat een probleem? 363 00:47:55,067 --> 00:48:02,747 Als de lava de tanks bereikt, zal zo'n 7000 kuub water acuut verdampen... 364 00:48:02,867 --> 00:48:06,587 wat een grote thermische explosie zal veroorzaken. 365 00:48:06,707 --> 00:48:12,067 Hoe groot? -Tussen de twee en vier megaton. 366 00:48:12,187 --> 00:48:16,747 Alles binnen een straal van 30 kilometer zal worden verwoest... 367 00:48:16,867 --> 00:48:19,907 ook de drie overige reactors van Tsjernobyl. 368 00:48:20,027 --> 00:48:26,548 Al het radioactieve materiaal in de kernen zal worden uitgestoten... 369 00:48:26,668 --> 00:48:29,428 en verspreid door een enorme schokgolf. 370 00:48:29,548 --> 00:48:34,628 Die zal ongeveer 200 kilometer lang zijn... 371 00:48:34,747 --> 00:48:39,947 en waarschijnlijk alle inwoners van Kiev en een deel van Minsk fataal worden. 372 00:48:40,067 --> 00:48:45,908 Er zal enorm veel straling vrijkomen, met gevolgen voor de Oekraïne... 373 00:48:46,028 --> 00:48:51,948 Letland, Litouwen, Wit-Rusland en voor Polen, Tsjechoslowakije... 374 00:48:52,068 --> 00:48:56,468 Hongarije, Roemenië en het grootste deel van Oost-Duitsland. 375 00:48:58,668 --> 00:49:02,068 Wat voor gevolgen? 376 00:49:02,188 --> 00:49:07,387 Bijna overal een blijvende besmetting van voedsel en drinkwater... 377 00:49:07,507 --> 00:49:13,667 een scherpe stijging van kanker en geboorteafwijkingen. Veel doden. 378 00:49:13,787 --> 00:49:17,787 Wit-Rusland en Oekraïne zullen onbewoonbaar zijn. 379 00:49:17,907 --> 00:49:21,148 Minstens honderd jaar lang. 380 00:49:24,988 --> 00:49:30,827 Er wonen meer dan 50 miljoen mensen in Wit-Rusland en Oekraïne. 381 00:49:30,947 --> 00:49:33,307 60 miljoen. Ja. 382 00:49:36,788 --> 00:49:42,347 En hoelang hebben we nog? -Ongeveer 48 tot 72 uur. 383 00:49:45,988 --> 00:49:49,908 Er is een oplossing. We kunnen het water uit de tanks pompen. 384 00:49:50,027 --> 00:49:53,187 Helaas zijn die afgesloten met een sluisdeur... 385 00:49:53,307 --> 00:49:56,668 die alleen handmatig kan worden geopend. 386 00:49:56,788 --> 00:50:01,348 We zoeken drie medewerkers die de centrale goed genoeg kennen... 387 00:50:01,468 --> 00:50:07,468 om de kelder hier binnen te gaan, hun weg te vinden in de gangen... 388 00:50:07,587 --> 00:50:13,867 en daarna deze klep te openen zodat we de tanks kunnen leegpompen. 389 00:50:13,987 --> 00:50:18,947 Daarvoor is uw toestemming nodig. -Toestemming waarvoor? 390 00:50:19,067 --> 00:50:23,828 Het water in de gangen en de mate van radioactieve besmetting... 391 00:50:23,948 --> 00:50:27,707 Waarschijnlijk overlijden ze binnen een week. 392 00:50:27,827 --> 00:50:31,387 We vragen toestemming om drie mannen te doden. 393 00:50:40,708 --> 00:50:43,867 Kameraad Legasov. 394 00:50:43,988 --> 00:50:46,828 Helaas heeft elke overwinning een prijs. 395 00:51:21,708 --> 00:51:25,587 9.30 uur, 28 april 56 uur na de explosie 396 00:52:08,547 --> 00:52:12,148 ...en deze sluisdeur te openen. 397 00:52:12,268 --> 00:52:16,747 Dat zal zwaar zijn, dus we hebben drie mannen nodig... 398 00:52:16,867 --> 00:52:19,548 die de kelder goed kennen. 399 00:52:19,668 --> 00:52:23,747 Vrijwilligers zullen natuurlijk worden beloond. 400 00:52:23,867 --> 00:52:27,628 Een jaarlijkse toelage van 400 roebel. 401 00:52:33,548 --> 00:52:38,427 En promotie voor degenen die in reactor 1 en 2 werken. 402 00:52:38,547 --> 00:52:41,987 Waarom zijn reactor 1 en 2 nog in bedrijf? 403 00:52:42,107 --> 00:52:46,067 Een vriendin van me had die nacht dienst en is nu stervende. 404 00:52:46,188 --> 00:52:52,787 En dan de brandweer. En nu moeten we onder een brandende reactor zwemmen. 405 00:52:52,908 --> 00:52:58,788 Weet u hoe radioactief het is? -Ik heb geen precieze cijfers. 406 00:52:58,908 --> 00:53:04,067 Dat is niet nodig om te weten of het dodelijk is. Maar zelfs dat zegt u niet. 407 00:53:05,307 --> 00:53:08,788 Waarom zouden we dat doen? Voor 400 roebel? 408 00:53:10,947 --> 00:53:13,827 Omdat het moet gebeuren. 409 00:53:18,108 --> 00:53:21,268 Je doet het omdat niemand anders het kan... 410 00:53:23,427 --> 00:53:27,947 en omdat anders miljoenen mensen zullen sterven. 411 00:53:28,067 --> 00:53:31,828 Zeg niet dat dat niet genoeg is, want dat geloof ik niet. 412 00:53:31,948 --> 00:53:35,987 Dit is wat ons volk altijd heeft onderscheiden van anderen. 413 00:53:36,108 --> 00:53:39,827 Er zit duizend jaar zelfopoffering in ons bloed. 414 00:53:39,948 --> 00:53:43,267 En elke generatie kent z'n eigen leed. 415 00:53:43,387 --> 00:53:46,147 Ik spuug op degenen die dit hebben gedaan... 416 00:53:46,267 --> 00:53:49,548 en ik vervloek de prijs die ik moet betalen. 417 00:53:51,028 --> 00:53:55,428 Maar ik heb me ermee verzoend. En dat moeten jullie ook doen. 418 00:53:55,548 --> 00:54:01,588 Ga dat water in. Want het moet gebeuren. 419 00:54:17,827 --> 00:54:20,307 Ananenko. 420 00:54:23,227 --> 00:54:25,227 Bezpalov. 421 00:54:29,627 --> 00:54:31,547 Baranov. 422 00:54:34,588 --> 00:54:38,588 Vertaling: Marijke Loonen BTI Studios 423 00:54:39,000 --> 00:54:44,000 Aanvullende vertaling: NederSubs Sync: OliverKlozoff