1 00:00:06,255 --> 00:00:09,421 Zodra de bladeren verkleuren, gaan we naar Gaard. 2 00:00:09,546 --> 00:00:12,796 Maar er zijn honderd gevaren tussen hier en daar. 3 00:00:13,171 --> 00:00:15,046 Ik ben gevaar. 4 00:00:15,338 --> 00:00:16,130 Stop. 5 00:00:24,630 --> 00:00:27,255 Ons licht vervaagt. 6 00:00:27,588 --> 00:00:31,088 Dit mithril... Is het onze enige redding? 7 00:00:31,463 --> 00:00:35,255 Dus het lot van het gehele elfenras... 8 00:00:35,296 --> 00:00:36,505 Ligt in jouw handen. 9 00:00:37,546 --> 00:00:38,421 Nampat. 10 00:00:38,505 --> 00:00:41,296 Sauron was ooit jullie vijand, net als de onze. 11 00:00:42,213 --> 00:00:45,963 Sluit weer een verbond tussen Númenor en de Elfen. 12 00:00:46,046 --> 00:00:48,046 Om de Zuiderlanden te redden. 13 00:00:50,046 --> 00:00:51,421 Geef het aan mij. 14 00:00:51,546 --> 00:00:52,630 Het ligt hieronder. 15 00:00:57,130 --> 00:01:00,213 Hulde aan de ware Koning van de Zuiderlanden. 16 00:01:00,546 --> 00:01:02,380 Hulde. 17 00:01:08,755 --> 00:01:09,630 Zoek dekking. 18 00:01:09,713 --> 00:01:10,546 De Koningin. 19 00:01:11,838 --> 00:01:13,296 Theo. 20 00:04:29,171 --> 00:04:30,005 Help. 21 00:04:38,005 --> 00:04:39,421 Halbrand. 22 00:04:45,255 --> 00:04:46,421 Elendil. 23 00:04:49,088 --> 00:04:50,505 Halbrand. 24 00:04:51,338 --> 00:04:53,421 Moeder? 25 00:04:55,130 --> 00:04:56,546 Moeder. 26 00:04:57,421 --> 00:04:58,671 Hier. 27 00:05:00,713 --> 00:05:01,880 Kom hier. 28 00:05:07,755 --> 00:05:10,171 -Ben je gewond? -Nee. 29 00:05:12,505 --> 00:05:13,921 Blijf bij me. 30 00:05:15,130 --> 00:05:15,963 Kom. 31 00:05:37,130 --> 00:05:39,713 Waar is Ontamo? Ontamo was bij me. 32 00:05:42,380 --> 00:05:43,630 Kruipen. 33 00:05:43,713 --> 00:05:45,213 Kruipen. Ik blijf bij je. 34 00:05:45,630 --> 00:05:47,296 Soldaat, hier. 35 00:05:49,505 --> 00:05:50,546 Valandil. 36 00:06:15,005 --> 00:06:17,421 Soldaat, hij is dood. 37 00:06:18,588 --> 00:06:19,421 Hij is dood. 38 00:06:21,005 --> 00:06:22,005 Deze kant op. 39 00:06:23,213 --> 00:06:25,421 -Hij is dood... -Kom op. 40 00:06:25,505 --> 00:06:27,088 Help ons, alstublieft. 41 00:06:27,171 --> 00:06:30,796 Soldaten, dat dak stort zo in. 42 00:06:32,005 --> 00:06:33,505 Maak snel een pad vrij. 43 00:06:53,755 --> 00:06:56,005 Hier. Deze kant op. 44 00:06:56,088 --> 00:06:58,421 Pak mijn hand. Je bent in orde. 45 00:06:59,046 --> 00:07:01,463 Ga naar voren. Blijf bij elkaar. 46 00:07:02,713 --> 00:07:04,046 Snel, mijn Koningin. 47 00:07:04,130 --> 00:07:05,130 Ga. 48 00:07:07,671 --> 00:07:09,046 Ga naar de brug. 49 00:07:09,130 --> 00:07:10,546 Haal hen hier weg. 50 00:07:14,296 --> 00:07:15,130 Nee. 51 00:07:24,505 --> 00:07:28,046 Isildur. 52 00:07:29,505 --> 00:07:31,838 Heer Bolderbok zocht slakken 53 00:07:31,921 --> 00:07:33,713 De mooiste tijd van het jaar 54 00:07:34,296 --> 00:07:36,505 Hij vond wel honderd dikke 55 00:07:36,588 --> 00:07:38,505 Mocht ik er maar een paar 56 00:07:38,588 --> 00:07:39,505 Daar voor ons. 57 00:07:39,588 --> 00:07:42,088 De Gaard. Ik denk dat dit het is. 58 00:07:42,171 --> 00:07:43,671 Dat zei je drie dagen geleden. 59 00:07:43,755 --> 00:07:46,755 Nee, hij heeft gelijk. Ik herinner me dit. 60 00:07:46,838 --> 00:07:48,005 Kom op. 61 00:07:48,088 --> 00:07:52,046 Ruik je dat? Houtvuur. De anderen zijn vast al aan het bakken. 62 00:08:21,796 --> 00:08:23,171 Meneer Burger. 63 00:08:24,630 --> 00:08:25,880 Wat is er gebeurd? 64 00:08:26,838 --> 00:08:32,671 Mijn overgrootvader sprak over bergen in het zuiden die vuursteen konden spuwen. 65 00:08:33,630 --> 00:08:35,171 Hij zei dat ze gingen slapen. 66 00:08:36,296 --> 00:08:38,338 Soms honderden jaren. 67 00:08:40,130 --> 00:08:45,963 Om pas weer te ontwaken als er een nieuw kwaad opkomt. 68 00:09:08,213 --> 00:09:09,421 Brandevoet. 69 00:09:10,505 --> 00:09:13,338 Je vriend daar. Die grote kerel. 70 00:09:14,255 --> 00:09:16,338 -Denk je niet... -Wat? 71 00:09:16,421 --> 00:09:17,921 Kan hij 't herstellen? 72 00:09:18,005 --> 00:09:20,130 -Toe, Nori. -Zoals die wolven. 73 00:09:20,213 --> 00:09:22,130 -Ik weet het niet. -Waar wacht je op? 74 00:09:22,213 --> 00:09:23,630 Hij heeft al zoveel gedaan. 75 00:09:24,755 --> 00:09:27,255 Het is brutaal nog meer te vragen. 76 00:09:28,713 --> 00:09:29,796 Ik snap het. 77 00:09:32,296 --> 00:09:33,505 Dan vraag ik 't wel. 78 00:09:34,671 --> 00:09:35,505 Sadoc. 79 00:09:35,588 --> 00:09:37,338 Aan de kant, kleintjes. 80 00:09:42,005 --> 00:09:44,005 Á keuta... 81 00:09:44,088 --> 00:09:48,755 Á envinyata... 82 00:09:51,755 --> 00:09:53,546 Envinyata... 83 00:09:54,296 --> 00:09:56,130 Lótë na... 84 00:09:57,255 --> 00:09:59,463 -Lótë na... -Wat mompelt hij? 85 00:09:59,546 --> 00:10:02,755 Vast kleine woorden, zodat de boom het begrijpt. 86 00:10:02,838 --> 00:10:04,838 Bomen praten niet. 87 00:10:04,921 --> 00:10:05,963 Sommige wel. 88 00:10:06,880 --> 00:10:08,296 Leid hem niet af. 89 00:10:14,171 --> 00:10:17,130 Envinyata. 90 00:10:17,213 --> 00:10:18,296 Lótë na. 91 00:10:18,380 --> 00:10:21,921 Grote geiten. Het werkt... 92 00:10:23,213 --> 00:10:29,213 Á kuita. 93 00:10:33,713 --> 00:10:35,130 Hij herstelt 'm. 94 00:10:35,213 --> 00:10:37,130 Precies zoals Sadoc zei. 95 00:10:40,171 --> 00:10:41,255 Dille, achteruit. 96 00:10:45,005 --> 00:10:46,921 -Nee. -Nori. 97 00:10:47,005 --> 00:10:48,880 Mijn meisjes, mijn schatjes. 98 00:10:48,963 --> 00:10:50,713 Nori. Dille. 99 00:10:50,796 --> 00:10:53,588 Zijn jullie in orde? 100 00:10:55,921 --> 00:10:57,046 Zo. 101 00:10:57,130 --> 00:10:58,713 Ben je in orde? 102 00:10:58,796 --> 00:11:00,713 Ik ben in orde. Ik zei... 103 00:11:01,338 --> 00:11:02,171 Ik ben... 104 00:11:23,463 --> 00:11:26,880 We vragen iets heiligs van deze berg. 105 00:11:28,671 --> 00:11:31,171 Dus zetten we daar iets heiligs tegenover. 106 00:11:32,630 --> 00:11:36,213 In ruil voor toegang tot de mithril-mijnen 107 00:11:36,296 --> 00:11:38,755 zijn de Elfen bereid deze stad 108 00:11:38,838 --> 00:11:42,296 wild en graan te geven 109 00:11:42,380 --> 00:11:47,338 en hout uit de oude bossen van Eriador gedurende de komende vijf eeuwen. 110 00:11:47,755 --> 00:11:49,088 Vijf eeuwen? 111 00:11:49,171 --> 00:11:51,713 Nogal 'n belofte, als ze die kunnen nakomen. 112 00:11:52,630 --> 00:11:54,630 Ik kom al mijn beloftes na. 113 00:11:56,755 --> 00:11:59,505 Je hebt wat woorden in de steentaal geleerd. 114 00:12:00,546 --> 00:12:01,796 Indrukwekkend. 115 00:12:03,130 --> 00:12:06,963 Vertel eens. Waarom zouden we een Elf vertrouwen? 116 00:12:08,796 --> 00:12:10,046 Dat hoeft u ook niet. 117 00:12:12,088 --> 00:12:13,755 Maar u kunt mij wel vertrouwen. 118 00:12:14,505 --> 00:12:18,338 Want ik ben geen gewone Elf, maar Elrond de Halfelf. 119 00:12:19,088 --> 00:12:23,463 En ik zie in Elfen wat ze niet in zichzelf kunnen zien. 120 00:12:23,921 --> 00:12:26,713 Daarom sta ik hier nu voor u, alleen... 121 00:12:30,588 --> 00:12:31,755 Smekend. 122 00:12:33,630 --> 00:12:35,796 Om mijn volk te redden. 123 00:12:37,505 --> 00:12:41,755 Alstublieft, edele Koning. Help ons. 124 00:12:52,755 --> 00:12:54,755 Ik zal nu met mijn zoon praten. 125 00:13:17,505 --> 00:13:19,505 Wat wordt uw antwoord, vader? 126 00:13:27,171 --> 00:13:32,671 Er wordt beweerd dat toen Aulë ons volk schiep, 127 00:13:33,880 --> 00:13:35,880 hij ons maakte uit twee elementen. 128 00:13:37,088 --> 00:13:38,505 Vuur en steen. 129 00:13:40,505 --> 00:13:44,046 De steen die in ons leeft, snakt naar het eeuwige 130 00:13:44,130 --> 00:13:46,130 en verzet zich tegen de tijd. 131 00:13:47,421 --> 00:13:51,130 Maar het vuur omarmt de waarheid. 132 00:13:53,671 --> 00:13:56,963 Dat alle dingen ooit verteerd moeten worden 133 00:13:57,046 --> 00:13:59,005 -en tot as vergaan. -Vader... 134 00:13:59,088 --> 00:14:01,755 We graven niet in aarde die het niet kan dragen. 135 00:14:01,963 --> 00:14:04,296 In diepten voorbij de duisternis. 136 00:14:04,380 --> 00:14:09,171 Waardoor schaduw, steen en mijnen ons onder de berg zullen begraven. 137 00:14:09,255 --> 00:14:12,338 Ik riskeer geen Dwergenlevens 138 00:14:13,588 --> 00:14:15,546 om de Elfen de dood te laten bedriegen. 139 00:14:15,630 --> 00:14:17,213 De dood bedriegen? 140 00:14:18,755 --> 00:14:19,838 Vader. 141 00:14:23,046 --> 00:14:26,463 Mijn vriend verdrinkt 142 00:14:27,755 --> 00:14:30,588 en smeekt me hem naar de kust te trekken. 143 00:14:30,671 --> 00:14:32,838 Moet ik zijn hand wegslaan, 144 00:14:32,921 --> 00:14:35,171 omdat u bang bent voor een instorting? 145 00:14:35,296 --> 00:14:38,713 Het lot van de Elfen is vele era geleden al bepaald. 146 00:14:39,546 --> 00:14:43,005 Door veel wijzere geesten, 147 00:14:43,088 --> 00:14:45,380 die veel verder konden zien dan wij. 148 00:14:46,921 --> 00:14:51,921 Als je tegen hen in gaat, kan dit hele koninkrijk ten onder gaan. 149 00:14:53,880 --> 00:14:55,880 Misschien zelfs heel Midden-aarde. 150 00:15:07,338 --> 00:15:09,171 Het spijt me, mijn zoon. 151 00:15:12,880 --> 00:15:14,546 Maar hun tijd is gekomen. 152 00:15:16,213 --> 00:15:19,088 Luisbaardige, harteloze, oude dwaas! 153 00:15:19,838 --> 00:15:21,046 En als hij gelijk heeft? 154 00:15:21,130 --> 00:15:23,796 Je laat dit toch niet gebeuren? 155 00:15:26,088 --> 00:15:28,046 Wat voor keuze hebben we? 156 00:15:28,130 --> 00:15:32,171 Je zei dat de andere Dwergenheren ervoor openstonden. 157 00:15:32,255 --> 00:15:34,838 Als we de mijn zelf heropenen 158 00:15:34,921 --> 00:15:37,796 en bewijzen dat we veilig mithril kunnen winnen, 159 00:15:37,880 --> 00:15:39,546 kunnen ze hem overtuigen. 160 00:15:39,630 --> 00:15:42,630 Misschien kunnen we je vader dan dwingen. 161 00:15:43,213 --> 00:15:45,838 Hij is meer dan alleen mijn vader, Disa. 162 00:15:47,713 --> 00:15:49,338 Hij is onze Koning. 163 00:15:50,130 --> 00:15:52,713 Wat voor vader zou ik zijn 164 00:15:52,838 --> 00:15:55,130 als ik de kinderen leer dat een konings wil 165 00:15:55,213 --> 00:15:58,171 niet meer is dan kaf dat wegvliegt in de wind 166 00:16:05,296 --> 00:16:06,546 Goed dan. 167 00:16:07,796 --> 00:16:10,546 Ik had niet moeten zeggen dat hij luizen had. 168 00:16:12,296 --> 00:16:14,463 -Of hem een dwaas moeten noemen. -Ja. 169 00:16:14,546 --> 00:16:15,630 Nee. 170 00:16:16,838 --> 00:16:20,046 Nee, ik haat het als je mijn moeder beledigt. 171 00:16:21,838 --> 00:16:24,671 Je moeder heeft echt luizen... 172 00:16:24,755 --> 00:16:26,505 Dat was een grapje. 173 00:17:03,755 --> 00:17:07,005 Ik denk niet dat ik je kan overhalen te blijven eten? 174 00:17:08,255 --> 00:17:10,130 Gil-galad moet worden ingelicht. 175 00:17:12,880 --> 00:17:17,588 Binnenkort zal hij geen koning meer zijn, want er zal geen Lindon meer zijn. 176 00:17:24,838 --> 00:17:26,838 Is dit dan een vaarwel? 177 00:17:29,046 --> 00:17:30,630 We zeggen geen vaarwel. 178 00:17:39,338 --> 00:17:40,921 -We zeggen... -Namárië. 179 00:17:42,421 --> 00:17:44,630 Het betekent meer dan 'vaarwel'. 180 00:17:47,713 --> 00:17:51,213 Het betekent: 'Ga naar het goede.' 181 00:19:13,880 --> 00:19:15,088 Elrond. 182 00:19:28,588 --> 00:19:29,796 Waarom deden ze dit? 183 00:19:31,546 --> 00:19:32,963 Om het hun thuis te maken. 184 00:19:34,380 --> 00:19:35,713 Hun Schaduwland. 185 00:19:36,505 --> 00:19:38,838 We nemen het terug en jagen hen weg. 186 00:19:38,921 --> 00:19:41,255 We hebben de positie of versterking niet. 187 00:19:41,921 --> 00:19:43,505 Deze landen zijn dood. 188 00:19:44,213 --> 00:19:45,630 We moeten naar de levenden. 189 00:19:45,713 --> 00:19:47,588 Of staal op hun kelen zetten. 190 00:19:49,421 --> 00:19:51,046 Het is voorbij. 191 00:19:51,130 --> 00:19:52,838 Niet voor mij. Dat mag niet. 192 00:19:52,921 --> 00:19:54,171 We moeten wel. 193 00:19:57,671 --> 00:19:58,921 We moeten wel. 194 00:20:03,880 --> 00:20:06,963 Waar maakt u zich druk om? Het is niet uw schuld. 195 00:20:10,088 --> 00:20:11,296 Jawel. 196 00:20:21,671 --> 00:20:24,213 Blijf doorgaan... Zo, ja. 197 00:20:30,921 --> 00:20:32,796 Help die mensen achteraan. 198 00:21:00,921 --> 00:21:02,296 Isildur? 199 00:21:14,921 --> 00:21:17,088 -De Koningin. -Ze leeft nog. 200 00:21:17,171 --> 00:21:18,755 -Mijn Koningin. -Ze is hier. 201 00:21:18,838 --> 00:21:21,713 -Is ze in orde? -Ik dacht dat ze dood was. 202 00:21:26,713 --> 00:21:27,963 Mijn Koningin. 203 00:21:35,088 --> 00:21:36,338 Neem mijn paard. 204 00:21:46,630 --> 00:21:48,338 Kapitein... 205 00:21:51,296 --> 00:21:53,421 -Kapitein... -Waar is hij? 206 00:21:58,838 --> 00:22:00,505 Waar is mijn zoon? 207 00:22:03,838 --> 00:22:06,463 Ze zijn dood, nietwaar? 208 00:22:08,463 --> 00:22:12,338 Arondir. Mijn vrienden. Mijn... 209 00:22:13,338 --> 00:22:16,546 Mijn moeder. Iedereen. 210 00:22:17,796 --> 00:22:22,796 Wat niet te weten is, holt de geest uit. Vul die niet met giswerk. 211 00:22:29,171 --> 00:22:30,880 Waar gaan we eigenlijk heen? 212 00:22:30,963 --> 00:22:34,338 Númenor heeft een kamp opgezet op die bergkam, 213 00:22:34,421 --> 00:22:35,838 voorbij die verre piek. 214 00:22:36,588 --> 00:22:39,963 Daar zullen ze heen gaan, met eventuele overlevenden. 215 00:22:42,130 --> 00:22:43,546 Onder wie je moeder. 216 00:22:45,671 --> 00:22:48,921 En pas goed op. De Orks zullen nu bij daglicht reizen. 217 00:22:50,588 --> 00:22:52,838 Ik heb eerder Orks gedood. 218 00:22:52,921 --> 00:22:56,338 Toen ik zo oud was als jij, waren er geen Orks. 219 00:22:56,421 --> 00:22:59,546 En nu? Hoeveel hebt u er gedood? 220 00:22:59,630 --> 00:23:01,713 -Veel. -Goed. 221 00:23:02,505 --> 00:23:04,505 Dat zou ik maar niet zeggen. 222 00:23:05,505 --> 00:23:06,588 Waarom niet? 223 00:23:07,213 --> 00:23:10,588 Het verduistert 't hart als we duistere zaken goed noemen. 224 00:23:11,921 --> 00:23:14,671 Dan kan het kwaad zich in ons vestigen. 225 00:23:15,880 --> 00:23:18,463 Elke oorlog wordt buiten en in jezelf gevoerd. 226 00:23:19,671 --> 00:23:22,005 Daar moet elke soldaat op letten. 227 00:23:23,546 --> 00:23:26,296 Zelfs ik. Zelfs jij. 228 00:23:27,963 --> 00:23:29,213 Ben ik een soldaat? 229 00:23:40,088 --> 00:23:42,213 Misschien kun je er één worden. 230 00:24:21,921 --> 00:24:24,671 Hoe ver nog tot we het kamp bereiken? 231 00:24:26,046 --> 00:24:27,588 Het is voorbij deze heuvel. 232 00:24:40,338 --> 00:24:43,338 Hoe ver nog tot we uit deze rook zijn? 233 00:24:46,963 --> 00:24:47,796 Blijf staan. 234 00:24:59,588 --> 00:25:01,755 Hoelang zijn we er al uit? 235 00:25:03,171 --> 00:25:04,588 Bijna een mijl. 236 00:25:06,213 --> 00:25:07,463 Ik snap het. 237 00:25:22,255 --> 00:25:23,338 En ziet u het? 238 00:25:26,213 --> 00:25:27,463 Alleen grijs. 239 00:25:34,005 --> 00:25:35,838 Loop door, allebei. 240 00:25:36,921 --> 00:25:40,088 Leid mijn paard. Niemand hoeft het te merken. 241 00:25:42,713 --> 00:25:43,880 Elendil? 242 00:25:46,171 --> 00:25:48,296 Elendil, alsjeblieft. 243 00:25:49,296 --> 00:25:50,546 Loop door. 244 00:26:17,046 --> 00:26:19,213 Ze noemen het Het Grote Groenewoud. 245 00:26:19,296 --> 00:26:22,796 Hou je gedeisd en hou die rij kliffen in de gaten. 246 00:26:22,880 --> 00:26:25,963 De nederzettingen van de Grote Lieden liggen daarachter. 247 00:26:26,796 --> 00:26:30,713 Met een beetje geluk kunnen de Mensen daar je sterren vinden. 248 00:26:36,713 --> 00:26:38,463 Want ik kan alleen zeggen 249 00:26:38,546 --> 00:26:40,255 dat wij die niet hebben gezien 250 00:26:40,338 --> 00:26:43,296 sinds onze voorouders in onbekende streken leefden, 251 00:26:43,380 --> 00:26:45,421 meer dan duizend jaar geleden. 252 00:26:45,505 --> 00:26:50,213 Dat is een lange tijd om rond te dwalen. Zelfs voor een kerel met lange benen. 253 00:29:07,505 --> 00:29:09,838 Ik had op het pad moeten blijven. 254 00:29:12,338 --> 00:29:17,046 Toen ik die ster zag vallen, had ik die met rust moeten laten. 255 00:29:17,130 --> 00:29:19,505 -Elanor... -U probeerde het te zeggen, moeder. 256 00:29:22,213 --> 00:29:23,838 Maar nu begrijp ik het. 257 00:29:26,130 --> 00:29:27,713 Ik ben maar een Bruivel. 258 00:29:32,255 --> 00:29:33,838 En meer word ik niet. 259 00:29:38,213 --> 00:29:40,213 Ga naar bed, Nori. 260 00:29:42,588 --> 00:29:44,921 We doen de rest morgenochtend. 261 00:30:17,421 --> 00:30:19,421 Hebt u ooit een dierbare verloren? 262 00:30:21,130 --> 00:30:22,296 Aan hen? 263 00:30:24,130 --> 00:30:25,546 Een verwante? 264 00:30:27,755 --> 00:30:30,088 Mijn broer. Finrod. 265 00:30:36,421 --> 00:30:37,755 En mijn man. 266 00:30:39,255 --> 00:30:40,671 Uw man? 267 00:30:41,546 --> 00:30:44,046 Hij heette Celeborn. 268 00:30:47,046 --> 00:30:48,880 Ik ontmoette hem in een bloemenveld. 269 00:30:50,755 --> 00:30:52,755 Ik danste en hij zag me daar. 270 00:30:55,046 --> 00:30:56,796 Danste u? 271 00:30:57,963 --> 00:31:00,463 De oorlog leek toen nog zo ver weg. 272 00:31:04,296 --> 00:31:06,296 Toen hij erheen ging, berispte ik hem. 273 00:31:07,130 --> 00:31:09,130 Zijn harnas paste niet goed. 274 00:31:10,796 --> 00:31:12,463 Ik noemde 'm een zilveren mossel. 275 00:31:16,880 --> 00:31:18,880 Ik heb hem nooit meer gezien. 276 00:31:30,046 --> 00:31:31,463 Vrouwe. 277 00:31:33,713 --> 00:31:35,171 Wat u eerder zei... 278 00:31:36,671 --> 00:31:37,880 U hebt het mis. 279 00:31:39,255 --> 00:31:40,630 Het is niet uw schuld. 280 00:31:42,255 --> 00:31:43,088 Maar de mijne. 281 00:31:43,171 --> 00:31:45,505 Je wilde niet dat dit zou gebeuren. 282 00:31:46,130 --> 00:31:50,588 Ik heb de vijand macht gegeven. Dus ik ben verantwoordelijk. 283 00:31:51,296 --> 00:31:53,463 Sommigen zeggen dat het zo werkt. 284 00:31:55,796 --> 00:31:59,380 Maar ik geloof dat de wijzen ook in onze harten kijken. 285 00:32:00,713 --> 00:32:02,296 Dit zat niet in jouw hart. 286 00:32:04,963 --> 00:32:08,546 Neem de last van deze dag niet op je schouders, Theo. 287 00:32:10,796 --> 00:32:13,546 Die last is misschien moeilijk af te leggen. 288 00:32:17,255 --> 00:32:21,088 Maar hoe moet ik het loslaten? 289 00:32:29,296 --> 00:32:34,213 Er zijn krachten voorbij de duisternis aan het werk in deze wereld. 290 00:32:36,171 --> 00:32:38,296 Misschien, op dagen als deze, 291 00:32:38,380 --> 00:32:41,380 moeten we vertrouwen op hun plannen. 292 00:32:42,671 --> 00:32:44,171 En de onze opgeven. 293 00:32:44,755 --> 00:32:47,338 Mijn thuis is weg. 294 00:32:50,380 --> 00:32:52,213 Wat was daar het plan van? 295 00:32:58,963 --> 00:33:00,546 Dat kan ik nog niet zien. 296 00:33:21,088 --> 00:33:21,921 Mijn heer... 297 00:33:22,630 --> 00:33:23,671 Hou je mond. 298 00:34:13,921 --> 00:34:17,046 Wat is er? Wat ruik je? 299 00:34:26,796 --> 00:34:27,963 As. 300 00:34:28,880 --> 00:34:30,880 Alleen maar as. 301 00:34:33,838 --> 00:34:36,463 Kom op. We verspillen tijd. 302 00:34:47,546 --> 00:34:49,421 Rust nu het nog kan. 303 00:34:50,630 --> 00:34:52,213 We gaan bij het eerste licht. 304 00:34:54,380 --> 00:34:55,796 Welk licht? 305 00:35:27,255 --> 00:35:28,463 Weer een trilling. 306 00:35:29,046 --> 00:35:31,546 De stenen hebben tijd nodig om te herschikken. 307 00:35:45,005 --> 00:35:47,546 Zelfdiscipline, meester Elf. 308 00:35:48,046 --> 00:35:50,046 Zal dat je succes brengen? 309 00:35:51,630 --> 00:35:53,130 Wel in onze wedstrijd. 310 00:35:54,671 --> 00:35:56,088 O, ja? 311 00:36:06,088 --> 00:36:07,088 Nee. 312 00:36:08,671 --> 00:36:10,588 Heb je met opzet verloren? 313 00:36:10,671 --> 00:36:12,546 Ik wilde je niet verslaan. 314 00:36:13,005 --> 00:36:15,671 Ik wilde je alleen wat langer laten luisteren. 315 00:36:16,296 --> 00:36:18,130 Elfenleugens. 316 00:36:21,921 --> 00:36:23,546 Ik was wel... 317 00:36:26,546 --> 00:36:27,963 Buiten adem. 318 00:36:37,880 --> 00:36:38,963 Barst. 319 00:36:43,671 --> 00:36:47,171 Ik vond je altijd al wat dwergachtig voor een Elf. 320 00:36:47,671 --> 00:36:51,505 En jij bent een nogal elfachtige Dwerg, Durin. 321 00:36:53,046 --> 00:36:54,463 Zoon van Durin. 322 00:36:56,005 --> 00:36:59,380 -Kleinzoon van... -Spot maar. 323 00:36:59,463 --> 00:37:03,963 Het beste wat een Dwerg kan doen, is de naam van zijn vader waardig zijn. 324 00:37:10,546 --> 00:37:12,213 We hebben ook geheime namen, 325 00:37:13,213 --> 00:37:15,880 die we alleen onderling gebruiken. 326 00:37:15,963 --> 00:37:19,296 En we onthullen die alleen aan familie. 327 00:37:19,380 --> 00:37:25,338 Vrouwen, ouders, zussen, broers. 328 00:37:33,088 --> 00:37:35,588 -Elrond... -Niet doen. 329 00:37:38,796 --> 00:37:40,213 Vertel het me achteraf. 330 00:37:42,671 --> 00:37:43,755 Ja. 331 00:39:02,546 --> 00:39:03,505 Durin... 332 00:39:10,463 --> 00:39:11,588 Vader... 333 00:39:14,546 --> 00:39:17,171 Het is meer dan we ooit hadden gedacht. 334 00:39:17,255 --> 00:39:19,671 -Koning Durin, er is een... -Genoeg. 335 00:39:22,838 --> 00:39:27,088 Vader, kijk er gewoon naar. 336 00:39:31,088 --> 00:39:32,421 Grijp de Elf. 337 00:40:26,005 --> 00:40:27,630 Toen je moeder je baarde, 338 00:40:30,171 --> 00:40:33,171 was er iets in je misvormd. 339 00:40:34,588 --> 00:40:36,671 Je ademhaling was raspend en droog. 340 00:40:38,838 --> 00:40:43,505 Een klein, zielig geluidje, als schrapende kalksteentjes. 341 00:40:46,171 --> 00:40:48,755 Men zei dat je de winter niet zou halen. 342 00:40:51,838 --> 00:40:53,338 En elke nacht, 343 00:40:54,713 --> 00:40:58,713 nadat je moeder huilend in slaap was gevallen, 344 00:41:00,380 --> 00:41:02,380 hield ik je bij het vuur, 345 00:41:04,630 --> 00:41:06,630 met je kin omhoog. 346 00:41:08,671 --> 00:41:10,838 Dat verlichtte de last een beetje. 347 00:41:12,130 --> 00:41:13,421 En op een nacht 348 00:41:13,505 --> 00:41:16,755 keek ik naar je kleine, naakte gezicht 349 00:41:18,588 --> 00:41:20,588 en zag daarop 350 00:41:22,880 --> 00:41:28,880 de grote, grijze baard van een oude Dwergenkoning. 351 00:41:30,213 --> 00:41:34,463 Machtig en ontzagwekkend als een leger met banieren. 352 00:41:38,296 --> 00:41:41,505 En toen je moeder wakker werd, vertelde ik haar 353 00:41:43,546 --> 00:41:46,338 dat ze niet meer hoefde te huilen. 354 00:41:46,421 --> 00:41:52,421 Onze zoon zou blijven leven en hij zou bergen verzetten. 355 00:41:58,880 --> 00:42:02,088 Hoe kan ik bergen verzetten, vader, 356 00:42:02,171 --> 00:42:05,505 als u al instort als ik één gat graaf? 357 00:42:06,421 --> 00:42:08,505 U spreekt over grootsheid voor mij, 358 00:42:09,338 --> 00:42:13,213 maar u verstikt elke ambitie die ik heb, 359 00:42:13,296 --> 00:42:15,255 elk verlangen, 360 00:42:15,338 --> 00:42:20,463 elke gedachte die niet van u komt. 361 00:42:20,546 --> 00:42:23,838 Het ijzer dat de zwaarste lasten moet dragen, 362 00:42:23,921 --> 00:42:27,255 moet ook de grondigste tempering doorstaan. 363 00:42:27,338 --> 00:42:30,963 Bondgenoten de dood in sturen is geen tempering. 364 00:42:33,755 --> 00:42:36,963 Elrond is evenzeer een broer voor me 365 00:42:37,046 --> 00:42:40,588 als wanneer hij in mijn moeders buik was ontstaan. 366 00:42:42,171 --> 00:42:43,880 Hoe durf je... 367 00:42:49,671 --> 00:42:51,505 Hoe durf je? 368 00:42:53,088 --> 00:42:54,713 Je moeders herinnering opwekken 369 00:42:54,796 --> 00:42:58,421 om je beslissing te verdedigen je eigen soort te verraden? 370 00:42:58,505 --> 00:43:01,380 Nee. U hebt onze soort verraden. 371 00:43:01,463 --> 00:43:05,296 U vergooit onze toekomst om te kunnen vasthouden aan het verleden. 372 00:43:05,380 --> 00:43:07,963 U ontheiligt de kroon die u draagt. 373 00:43:50,546 --> 00:43:51,963 Laat liggen. 374 00:43:54,963 --> 00:43:56,630 Het is niet meer van jou. 375 00:44:13,921 --> 00:44:18,546 Hij zocht ze onder stenen Een vorstelijk diner 376 00:44:18,630 --> 00:44:22,421 Zijn kleintje lag te wenen Het water nam haar mee 377 00:44:22,505 --> 00:44:25,713 Poppy? Wat doe je? 378 00:44:25,796 --> 00:44:27,755 Een emmer halen. Wat dacht je dan? 379 00:44:27,838 --> 00:44:30,755 Nee, het voedsel. Stop met eten. We moeten het bewaren. 380 00:44:30,838 --> 00:44:34,630 Kijk even naar buiten. Dan praten we. 381 00:44:37,296 --> 00:44:38,130 Wat... 382 00:44:43,630 --> 00:44:47,046 -Kijk eens aan. -Die gewassen kunnen we verkopen. 383 00:44:51,463 --> 00:44:52,296 Alsjeblieft... 384 00:44:54,630 --> 00:44:57,755 Ik begrijp het niet. Hoe? 385 00:44:57,838 --> 00:44:59,088 Hoe denk je? 386 00:45:00,713 --> 00:45:02,130 Hij heeft het hersteld. 387 00:45:04,005 --> 00:45:05,796 Kun je het geloven? 388 00:45:05,880 --> 00:45:08,213 Er is genoeg voor 'n feestmaal vanavond 389 00:45:08,296 --> 00:45:11,213 en nog genoeg tot we in Vriezevis zijn. 390 00:45:11,296 --> 00:45:14,421 Malva zegt dat ze appelmoer gaat maken. 391 00:45:14,505 --> 00:45:16,505 -Appelmoes. -Dat zei ik. 392 00:45:30,130 --> 00:45:31,463 Vader. 393 00:45:31,546 --> 00:45:33,838 Bedankt, Malva. Waar is je zus heen? 394 00:45:33,921 --> 00:45:37,296 We hebben het. Is er nog ruimte? We zijn klaar. 395 00:45:37,838 --> 00:45:41,255 ...dreef stroomafwaarts En gaf zo'n luide kreet 396 00:45:41,338 --> 00:45:43,421 Dat koning Kikkervis haar 397 00:45:43,505 --> 00:45:45,755 In een slak veranderen deed 398 00:45:46,213 --> 00:45:51,005 Heer Bolderbok, die vond haar Zo zoet en vol met sap 399 00:45:51,088 --> 00:45:55,088 En onbewust verslond hij Zijn dochter in één... 400 00:47:42,671 --> 00:47:43,838 Wacht. 401 00:47:45,921 --> 00:47:47,546 Dat is de verkeerde kant. 402 00:47:49,796 --> 00:47:51,255 Hij ging die kant op. 403 00:47:53,005 --> 00:47:54,255 Ga nu maar. 404 00:48:07,921 --> 00:48:09,130 Nori. 405 00:48:12,421 --> 00:48:14,338 -Laat haar met rust. -Inderdaad. 406 00:48:14,421 --> 00:48:16,338 -Ga weg. -Wegwezen. 407 00:48:17,380 --> 00:48:20,880 Als jullie haar iets aandoen, sla ik jullie de hersens in. 408 00:49:35,963 --> 00:49:38,505 Kom op. Handen uit de mouwen. 409 00:49:40,213 --> 00:49:41,046 Samen. 410 00:49:45,838 --> 00:49:46,796 Ho. 411 00:49:49,421 --> 00:49:50,838 Geef hem aan mij. 412 00:49:56,046 --> 00:49:56,880 Nee. 413 00:49:58,130 --> 00:50:00,546 Je gaat naar huis. Hoor je me? 414 00:50:01,588 --> 00:50:03,005 Je komt met ons mee. 415 00:50:10,505 --> 00:50:13,338 Alsjeblieft. Berek. 416 00:50:14,505 --> 00:50:16,755 -Alsjeblieft. -Hij luistert toch niet. 417 00:50:19,005 --> 00:50:21,005 Hij luistert naar niemand van ons. 418 00:50:57,088 --> 00:50:59,671 Ik had de Elf niet aan boord moeten trekken. 419 00:51:02,463 --> 00:51:05,130 Ik had haar in de zee moeten laten. 420 00:52:47,130 --> 00:52:48,546 Theo? 421 00:53:34,838 --> 00:53:38,671 De Koningin-regentes. Is ze hier? 422 00:53:45,921 --> 00:53:47,921 De voorbereidingen zijn bijna klaar. 423 00:53:49,046 --> 00:53:50,880 We kunnen binnen een uur vertrekken. 424 00:53:51,463 --> 00:53:53,546 En de Zuiderlanders? 425 00:53:53,630 --> 00:53:57,630 Eén garnizoen blijft achter om hen naar een veilige plek te brengen. 426 00:53:59,546 --> 00:54:01,213 En om onze vermisten te zoeken. 427 00:54:12,338 --> 00:54:13,338 Galadriel. 428 00:54:36,921 --> 00:54:38,671 Niemand knielt in Númenor. 429 00:54:39,796 --> 00:54:41,796 U bent niet in Númenor. 430 00:54:42,921 --> 00:54:44,921 Jullie allebei niet. 431 00:54:45,630 --> 00:54:48,046 En dat is volledig mijn schuld. 432 00:54:48,588 --> 00:54:51,171 Onze schepen wachten, mijn Koningin. 433 00:54:53,963 --> 00:54:56,296 Laten we dit land achter ons laten. 434 00:55:16,921 --> 00:55:19,755 Heb geen medelijden met mij, Elf. 435 00:55:21,171 --> 00:55:24,171 Bewaar die voor onze vijanden. 436 00:55:26,046 --> 00:55:28,463 Ze weten niet wat ze hebben ontketend. 437 00:55:37,130 --> 00:55:39,880 Want ik, Míriel, 438 00:55:40,921 --> 00:55:43,546 dochter van Ar-Inziladûn, beloof dit. 439 00:55:44,088 --> 00:55:45,838 Númenor zal terugkeren. 440 00:55:48,546 --> 00:55:51,630 Dan zullen de Elfen klaar zijn. 441 00:55:55,213 --> 00:55:58,213 Kapitein, we varen uit als het tij opkomt. 442 00:56:01,880 --> 00:56:03,130 Kapitein? 443 00:56:31,171 --> 00:56:35,171 Sta op, meisje. Help me te verzamelen wat we kunnen. 444 00:56:36,963 --> 00:56:38,963 Nori, nu. 445 00:56:39,046 --> 00:56:42,005 Laat dit je geest niet kwellen. Het komt wel goed. 446 00:56:42,088 --> 00:56:45,838 Lieg niet tegen haar, Largo. Daar is ze te oud voor. 447 00:56:45,921 --> 00:56:48,296 Ik loog niet. Het komt goed. 448 00:56:48,380 --> 00:56:50,171 Kom op, Brandevoet. 449 00:56:50,255 --> 00:56:52,046 Geef ons tijd om te huilen. 450 00:56:52,130 --> 00:56:53,421 Huilen? 451 00:56:53,880 --> 00:56:56,380 Denk je dat we niets anders meer hebben? 452 00:56:56,463 --> 00:56:57,963 We zijn Bruivels. 453 00:57:09,505 --> 00:57:11,421 We doden geen draken. 454 00:57:12,963 --> 00:57:15,046 We graven geen juwelen op. 455 00:57:15,130 --> 00:57:17,338 Maar één ding kunnen we wel 456 00:57:17,421 --> 00:57:20,380 beter dan elk wezen in Midden-aarde. 457 00:57:22,755 --> 00:57:24,380 We blijven elkaar trouw. 458 00:57:26,380 --> 00:57:30,421 Hoe het pad ook kronkelt of hoe steil het ook wordt, 459 00:57:32,171 --> 00:57:33,505 we trotseren het, 460 00:57:34,838 --> 00:57:38,671 met moed, nog groter dan onze voeten. 461 00:57:41,505 --> 00:57:43,171 En we blijven gewoon lopen. 462 00:58:08,880 --> 00:58:11,380 Nori. Waar ga je heen? 463 00:58:14,505 --> 00:58:15,838 Mijn vriend helpen. 464 00:58:16,880 --> 00:58:19,880 Hem waarschuwen. Dat is het minste wat hij verdient. 465 00:58:19,963 --> 00:58:23,213 Ga je van het pad af? Nu? Alleen? 466 00:58:23,296 --> 00:58:24,546 Ze zal niet alleen zijn. 467 00:58:28,755 --> 00:58:31,838 Er zijn genoeg lieden achtergebleven. Hij niet. 468 00:58:34,213 --> 00:58:36,421 Jullie gaan nergens heen. 469 00:58:37,796 --> 00:58:39,630 Niet zonder mij. 470 00:58:44,005 --> 00:58:45,838 Weet je dit zeker, Zoentje? 471 00:58:45,921 --> 00:58:49,755 Als je het bos in gaat, kom je er misschien nooit meer levend uit. 472 00:58:49,838 --> 00:58:53,546 Misschien wel als een spoorzoeker met hen meegaat. 473 00:58:55,380 --> 00:58:59,380 Het was goed dat het meisje van Brandevoet hem hielp. Al die tijd al. 474 00:58:59,463 --> 00:59:02,963 Als je denkt dat Malva Weidegras te trots is om het toe te geven, 475 00:59:03,046 --> 00:59:07,046 wat heeft het leven dan voor zin, als we niet goed leven? 476 00:59:10,921 --> 00:59:14,130 Weet je, Malva? 477 00:59:14,213 --> 00:59:18,463 Het zou geweldig zijn als je eens een keer geen gelijk had. 478 00:59:20,046 --> 00:59:22,380 Ik haal proviand en mijn stok. 479 00:59:23,296 --> 00:59:24,463 Ik kom mee. 480 00:59:28,130 --> 00:59:30,505 Het maakt toch niet uit. We gaan allemaal dood. 481 00:59:32,005 --> 00:59:34,671 Kom op. Anders zijn we hier de hele dag. 482 00:59:34,755 --> 00:59:36,671 Zouden we hem kunnen vinden? 483 00:59:36,755 --> 00:59:39,796 Hij is een reus. Hoe kunnen we hem missen? 484 01:00:03,755 --> 01:00:06,296 Denk je dat ze haar belofte zal nakomen? 485 01:00:06,380 --> 01:00:07,546 Nee. 486 01:00:08,588 --> 01:00:10,005 Ik weet het zeker. 487 01:00:11,796 --> 01:00:16,213 Breuken zijn gezet, wonden verbonden. We kunnen reizen. 488 01:00:16,796 --> 01:00:18,713 Waar gaan jullie naartoe? 489 01:00:18,796 --> 01:00:22,088 Een oude, Númenoreaanse kolonie aan de monding van de Anduin. 490 01:00:22,630 --> 01:00:27,546 Ze noemen het Pelargir. Er zou vers land en zoet water zijn. 491 01:00:28,380 --> 01:00:29,880 Een nieuwe start. 492 01:00:32,755 --> 01:00:34,713 Ik meld het aan onze Hoge Koning. 493 01:00:37,005 --> 01:00:39,005 En mijn lot afwachten. 494 01:00:40,963 --> 01:00:42,213 Maar onze Koning dan? 495 01:00:43,588 --> 01:00:44,838 Jullie Koning? 496 01:00:45,755 --> 01:00:47,171 Heeft niemand het verteld? 497 01:00:47,796 --> 01:00:49,296 Wat verteld? 498 01:00:56,255 --> 01:00:57,421 Halbrand. 499 01:01:00,380 --> 01:01:01,963 Ik dacht dat je dood was. 500 01:01:03,421 --> 01:01:05,505 Dat was beter voor me geweest. 501 01:01:07,546 --> 01:01:11,130 Zuiderlanders hebben hem gisteravond zo op de weg gevonden. 502 01:01:12,671 --> 01:01:14,671 De wond is 's nachts gaan onsteken. 503 01:01:14,755 --> 01:01:17,755 Ik wilde hem onderweg behandelen, maar... 504 01:01:23,880 --> 01:01:25,880 Deze wond heeft een Elfenmedicijn nodig. 505 01:01:27,171 --> 01:01:28,338 Kan hij rijden? 506 01:01:28,421 --> 01:01:31,796 Ik laat de genezers voorraden verzamelen. 507 01:01:40,630 --> 01:01:42,380 Mijn vriend. 508 01:01:43,338 --> 01:01:46,505 Kennelijk heeft het lot nog een vlot voor ons in petto. 509 01:01:46,588 --> 01:01:48,296 Dit is niet voorbij. 510 01:01:48,380 --> 01:01:51,796 Ik laat deze landen niet aan hun lot over om te verbranden. 511 01:01:54,088 --> 01:01:55,421 En jij ook niet. 512 01:02:22,755 --> 01:02:24,088 Kracht voor de Koning. 513 01:02:24,838 --> 01:02:28,671 Kracht voor de Koning. 514 01:02:48,588 --> 01:02:51,588 Hou maar... Soldaat. 515 01:02:55,005 --> 01:02:56,171 Commandant. 516 01:03:05,588 --> 01:03:07,213 Kracht voor de Zuiderlanden. 517 01:03:07,296 --> 01:03:11,046 Kracht voor de Zuiderlanden. 518 01:03:35,130 --> 01:03:36,546 Ik heb hem laten zakken. 519 01:03:38,963 --> 01:03:41,630 Het is allemaal mijn schuld. 520 01:03:43,713 --> 01:03:44,796 Nee. 521 01:03:45,463 --> 01:03:46,755 Dat is het niet. 522 01:03:48,380 --> 01:03:49,880 Wiens schuld dan? 523 01:03:53,838 --> 01:03:55,005 Die van je vader. 524 01:03:56,713 --> 01:04:00,713 Hij is te oud geworden, te achterdochtig. 525 01:04:01,546 --> 01:04:03,963 Zijn geest is te zwak. 526 01:04:04,588 --> 01:04:07,130 Zijn ogen zijn te zwak om te zien 527 01:04:07,255 --> 01:04:10,588 dat, hoeveel emblemen hij ook op de grond smijt, 528 01:04:11,963 --> 01:04:14,421 dit op een dag jouw koninkrijk zal zijn. 529 01:04:17,046 --> 01:04:19,046 Van Durin IV. 530 01:04:19,130 --> 01:04:20,755 Niet van je broer. 531 01:04:22,921 --> 01:04:26,713 Niet van een andere Dwergenheer. Van jou. 532 01:04:27,921 --> 01:04:29,255 En van mij. 533 01:04:30,505 --> 01:04:35,963 En samen zullen we over deze berg en alle andere heersen voor we sterven. 534 01:04:39,296 --> 01:04:42,421 Dat mithril is van ons. 535 01:04:43,630 --> 01:04:45,463 Van jou en mij. 536 01:04:46,380 --> 01:04:48,796 En op een dag zullen we samen 537 01:04:49,963 --> 01:04:52,213 gaan graven. 538 01:05:18,838 --> 01:05:23,380 Sluit het af. 539 01:05:54,046 --> 01:05:55,296 Mijn kinderen. 540 01:05:56,671 --> 01:05:59,338 Werp jullie zonnemantels en helmen af. 541 01:06:00,005 --> 01:06:02,588 De dag is niet langer een last voor jullie. 542 01:06:03,963 --> 01:06:05,546 Dit is nu ons land. 543 01:06:08,796 --> 01:06:10,213 Het is ons thuis. 544 01:06:11,630 --> 01:06:15,338 Heil Adar, Heer van de Zuiderlanden. 545 01:06:15,421 --> 01:06:19,171 Heil Adar, Heer van de Zuiderlanden. 546 01:06:27,171 --> 01:06:28,463 Nee... 547 01:06:30,963 --> 01:06:35,588 Dat is de naam van een plek die niet meer bestaat. 548 01:06:36,546 --> 01:06:39,130 Hoe moeten we het dan noemen, Heer-vader? 549 01:06:43,796 --> 01:06:49,755 Adar. 550 01:06:57,671 --> 01:07:02,088 DE ZUIDERLANDEN 551 01:09:08,755 --> 01:09:10,755 Ondertiteld door: Mijke Smits-de Wit 552 01:09:10,838 --> 01:09:12,838 Creatief Supervisor Beatrijs Sluijter