1
00:00:02,336 --> 00:00:03,796
Niedługo po Dniu D
2
00:00:03,796 --> 00:00:07,675
niemieccy spadochroniarze
przypuszczają kontratak
3
00:00:07,675 --> 00:00:11,429
na stanowiska
amerykańskiego batalionu.
4
00:00:12,472 --> 00:00:17,643
Oficer łącznikowy artylerii
usiłuje wezwać wsparcie ogniowe,
5
00:00:17,810 --> 00:00:22,690
aby ich odeprzeć, ale Niemcy
zakłócili sygnał jego radiostacji.
6
00:00:24,192 --> 00:00:26,319
6 czerwca 1944 roku
7
00:00:26,319 --> 00:00:33,201
wojska Aliantów lądują w Normandii
i otwierają front zachodni.
8
00:00:36,079 --> 00:00:41,292
Jednak niemieccy fanatycy
zaciekle walczą o przetrwanie.
9
00:00:46,756 --> 00:00:48,382
Dzień D był bitwą.
10
00:00:50,384 --> 00:00:53,387
Losy wojny dopiero się rozstrzygną.
11
00:01:06,442 --> 00:01:10,404
7 czerwca 1944 roku.
Normandia, Francja.
12
00:01:16,119 --> 00:01:21,165
Na ulicach Vierville-Sur-Mer,
miasteczka położnego na skarpie
13
00:01:21,332 --> 00:01:24,293
nad plażą Omaha, trwa wymiana ognia.
14
00:01:24,293 --> 00:01:29,006
Amerykanie i Niemcy walczą
o panowanie nad tym rejonem.
15
00:01:29,006 --> 00:01:30,842
Obejmuje on wybrzeże,
16
00:01:30,842 --> 00:01:34,762
ale i dostęp do drogi
prowadzącej do Paryża.
17
00:01:35,847 --> 00:01:40,768
Niemcy muszą uniemożliwić Amerykanom
wyjście poza przyczółek
18
00:01:40,768 --> 00:01:44,730
zdobyty podczas lądowania w Dniu D.
19
00:02:10,381 --> 00:02:14,427
W trakcie walk miejskich
patrol niemieckich saperów
20
00:02:14,594 --> 00:02:20,933
znajduje martwego Amerykanina
z teczką przykutą do nadgarstka.
21
00:02:26,647 --> 00:02:29,233
Znajdują się w niej dokumenty.
22
00:02:29,233 --> 00:02:32,778
Gdy niemiecki oficer
sprawdził zawartość teczki,
23
00:02:33,070 --> 00:02:37,700
{\an8}uświadomił sobie,
że to ważne znalezisko.
24
00:02:37,700 --> 00:02:44,373
Były to plany Aliantów wskazujące,
że rozpoczęła się większa inwazja.
25
00:02:46,751 --> 00:02:51,255
To plany operacyjne wszystkich
pięciu korpusów amerykańskich.
26
00:02:54,967 --> 00:02:56,510
{\an8}FRANCJA
27
00:02:56,677 --> 00:03:02,350
{\an8}24 godziny wcześniej Alianci
wylądowali na plażach Normandii.
28
00:03:03,726 --> 00:03:09,523
{\an8}Walczą, aby umocnić przyczółków
i ruszyć w głąb lądu.
29
00:03:09,690 --> 00:03:14,737
{\an8}Niemcy widzą,
jak wielka jest skala operacji.
30
00:03:16,948 --> 00:03:20,993
Ale Hitler nie jest
do końca przekonany.
31
00:03:22,328 --> 00:03:27,416
Sztab Führera obawia się,
że lądowanie w Normandii
32
00:03:27,416 --> 00:03:29,835
to nie inwazja na wielką skalę
33
00:03:30,002 --> 00:03:33,506
i że do kolejnego desantu
dojdzie już niebawem,
34
00:03:33,673 --> 00:03:35,591
w okolicach Calais.
35
00:03:36,550 --> 00:03:43,557
Z dokumentów wynika jednak jasno,
że to główne natarcie.
36
00:03:45,226 --> 00:03:51,107
Niemiecki wywiad uświadomił sobie,
że to istny dar niebios.
37
00:03:51,107 --> 00:03:55,069
Dysponowali planami Aliantów
na kolejne 17 dni.
38
00:03:55,069 --> 00:03:59,573
Dzięki temu mogli
zmienić własne plany tak,
39
00:03:59,740 --> 00:04:02,159
aby powstrzymać Amerykanów.
40
00:04:05,496 --> 00:04:10,876
Plan natarcia wymaga połączenia
przyczółków Utah i Omaha.
41
00:04:11,043 --> 00:04:14,755
Aby się to udało,
Amerykanie muszą zdobyć Carentan.
42
00:04:14,922 --> 00:04:19,010
W położonym w głębi lądu Carentan
są mosty,
43
00:04:19,176 --> 00:04:23,139
drogi i linie kolejowe
umożliwiające przerzut czołgów
44
00:04:23,306 --> 00:04:25,516
i żołnierzy na terenie Francji.
45
00:04:25,683 --> 00:04:28,144
Ze względu na jego położenie
46
00:04:28,311 --> 00:04:29,854
jeszcze przed inwazją
47
00:04:30,021 --> 00:04:35,484
Niemcy zalali tereny
na północny zachód od miasta.
48
00:04:39,822 --> 00:04:41,741
Po analizie dokumentów
49
00:04:41,741 --> 00:04:46,329
Niemcy skierowali do obrony Carentan
50
00:04:46,495 --> 00:04:48,622
6. pułk spadochronowy.
51
00:04:48,789 --> 00:04:50,082
W całej dywizji
52
00:04:50,249 --> 00:04:54,170
jedynie 6. pułk był gotowy do walki.
53
00:04:54,337 --> 00:04:56,255
Był świetnie wyszkolony.
54
00:04:56,255 --> 00:05:02,470
Żołnierze mieli doświadczenie bojowe,
a sama jednostka była niezawodna.
55
00:05:02,636 --> 00:05:05,598
Najważniejsze jest jednak dowództwo.
56
00:05:05,765 --> 00:05:10,895
Fredrich von der Heydte
miał imponujący przebieg służby.
57
00:05:10,895 --> 00:05:13,105
Początkowo popierał nazizm,
58
00:05:13,272 --> 00:05:17,109
ale z czasem nabrał
bardziej sceptycznego nastawienia.
59
00:05:17,276 --> 00:05:21,238
Wierzył jednak w honor oficerski.
60
00:05:21,238 --> 00:05:24,241
Rozkazano mu bronić Carentan
do ostatka.
61
00:05:24,241 --> 00:05:27,870
Przed amerykańskim atakiem
62
00:05:28,037 --> 00:05:33,376
obsadza swoimi ludźmi
pozycje obronne na przedmieściach,
63
00:05:33,542 --> 00:05:36,295
by zabezpieczyć możliwe podejścia.
64
00:05:38,589 --> 00:05:42,968
Zalane pola na północnym zachodzie
ułatwiają mu działanie,
65
00:05:43,135 --> 00:05:50,101
zmuszając Amerykanów do przejścia
długą groblą z czterema mostami.
66
00:05:50,267 --> 00:05:52,228
Nacierający z tego kierunku
67
00:05:52,395 --> 00:05:55,981
ppłk Robert Cole,
dowódca 3. batalionu
68
00:05:56,357 --> 00:05:59,860
amerykańskiego 502. pułku spadochronowego,
69
00:06:00,027 --> 00:06:01,737
podchodzi pod Carentan
70
00:06:01,904 --> 00:06:06,575
dnia 10 czerwca
i od razu zostaje zaatakowany.
71
00:06:06,575 --> 00:06:09,203
Robert Cole pochodził z Teksasu.
72
00:06:09,370 --> 00:06:12,206
Był absolwentem Akademii Wojskowej
73
00:06:12,373 --> 00:06:14,375
w West Point, rocznik 1939.
74
00:06:14,542 --> 00:06:16,752
{\an8}W 1944 r. był jeszcze młody.
75
00:06:16,919 --> 00:06:20,381
{\an8}Przed trzydziestką
dowodził już batalionem.
76
00:06:20,381 --> 00:06:25,553
To ogromna odpowiedzialność
dla młodego człowieka.
77
00:06:25,553 --> 00:06:31,225
Cole zauważa, że wycofujący się
Niemcy zniszczyli drugi most.
78
00:06:32,726 --> 00:06:36,355
Amerykańscy saperzy
mieli odtworzyć przeprawę,
79
00:06:36,522 --> 00:06:41,569
ale niemiecka artyleria odparła ich
zanim przystąpili do pracy.
80
00:06:41,569 --> 00:06:46,615
Rozwścieczony opóźnieniem Cole
wraz z garstką ludzi
81
00:06:46,782 --> 00:06:50,077
sam zaczyna budować
prowizoryczną kładkę.
82
00:06:50,077 --> 00:06:52,788
Wraz ze swoją niewielką grupą
83
00:06:52,788 --> 00:06:55,458
pracował nad tym przez kilka godzin.
84
00:06:55,458 --> 00:06:58,794
Jako dowódca Cole był bardzo zaradny
85
00:06:58,961 --> 00:07:02,214
i odznaczał się
praktycznym podejściem.
86
00:07:03,632 --> 00:07:05,259
To również dlatego,
87
00:07:05,259 --> 00:07:08,637
że Cole był młodym dowódcą batalionu
88
00:07:08,637 --> 00:07:12,183
i cechował go młodzieńczy zapał.
89
00:07:19,190 --> 00:07:23,903
Pojedynczo! Przechodźcie! Dalej!
90
00:07:25,905 --> 00:07:29,200
Spadochroniarze ruszają na drugi brzeg
91
00:07:29,200 --> 00:07:36,165
pod ogniem artylerii,
w tym działa Flak kalibru 88 mm.
92
00:08:02,441 --> 00:08:07,947
Ze względu na zalane pola
nie mogą zejść z drogi.
93
00:08:12,034 --> 00:08:17,039
{\an8}Kontynuują więc natarcie
i mijają trzeci most.
94
00:08:17,206 --> 00:08:22,586
Po drugiej stronie La Madeleine
dostają się pod ogień przeciwnika.
95
00:08:22,753 --> 00:08:25,965
Nie mogą też pokonać
belgijskiej bramy.
96
00:08:27,466 --> 00:08:32,304
{\an8}Belgijska brama to rodzaj zapory.
Opracowano je w latach 30.
97
00:08:32,304 --> 00:08:34,306
do zabezpieczenia granicy.
98
00:08:34,306 --> 00:08:38,727
{\an8}To metalowa konstrukcja
wielkości bramy od stodoły.
99
00:08:38,727 --> 00:08:42,940
Łączono je ze sobą
i tak tworzono całe mury.
100
00:08:42,940 --> 00:08:45,734
{\an8}Niemcy zdobyli je w 1940 r.,
101
00:08:45,901 --> 00:08:49,071
{\an8}a później użyli
do obrony wybrzeża Normandii.
102
00:08:49,238 --> 00:08:53,325
{\an8}Pojedynczymi bramami
często blokowano drogi.
103
00:08:53,492 --> 00:08:56,787
{\an8}Stawiano je przy murach
czy innych przeszkodach.
104
00:08:58,080 --> 00:09:02,751
Żołnierze Cole'a gromadzą się
pod belgijską bramą,
105
00:09:02,918 --> 00:09:05,879
co naraża ich na atak artylerii.
106
00:09:18,142 --> 00:09:24,940
Gdy forsują zaporę, pociski
rykoszetują na wszystkie strony.
107
00:09:26,859 --> 00:09:29,695
W końcu powstaje wyrwa.
108
00:09:32,114 --> 00:09:36,660
Wyobraźcie sobie batalion
złożony z 700 żołnierzy,
109
00:09:36,827 --> 00:09:38,996
którzy przedzierają się
110
00:09:38,996 --> 00:09:44,126
przez tę belgijską bramę
jeden po drugim, pojedynczo.
111
00:09:48,339 --> 00:09:51,675
Sforsowanie zapory
zajmie im wiele godzin.
112
00:09:53,385 --> 00:09:57,931
Za sobą mają uszkodzony most,
więc muszą nacierać dalej.
113
00:09:59,975 --> 00:10:02,227
Odwrót nie wchodzi w grę.
114
00:10:08,233 --> 00:10:12,446
Podpułkownik Robert Cole
rozkazuje swoim żołnierzom
115
00:10:12,446 --> 00:10:16,700
z 3. batalionu
502. pułku spadochronowego,
116
00:10:16,867 --> 00:10:20,496
aby zapewnili osłonę ogniową
swoim towarzyszom.
117
00:10:20,663 --> 00:10:23,082
{\an8}Znaleźli się w miejscu,
118
00:10:23,248 --> 00:10:26,293
{\an8}które było swego rodzaju
wąskim gardłem.
119
00:10:26,293 --> 00:10:29,046
Byli na grobli, przy zaporze,
120
00:10:29,046 --> 00:10:32,299
którą usiłowały pokonać kolejne grupy.
121
00:10:37,971 --> 00:10:41,809
Amerykańscy spadochroniarze
ostrzeliwują zarośla
122
00:10:41,975 --> 00:10:45,437
ogniem broni strzeleckiej
i wyrzutni typu Bazooka.
123
00:10:50,317 --> 00:10:52,528
To jednak wciąż za mało.
124
00:10:52,695 --> 00:10:57,408
Oficer łącznikowy artylerii,
kapitan St. Julien Rosemond,
125
00:10:57,574 --> 00:10:59,451
prosi o wsparcie ogniowe,
126
00:10:59,618 --> 00:11:03,789
aby zapewnić żołnierzom
dodatkową osłonę.
127
00:11:11,004 --> 00:11:12,506
Naprzód!
128
00:11:21,140 --> 00:11:22,558
Gdy zapada zmrok,
129
00:11:22,725 --> 00:11:25,728
kolejni spadochroniarze
wciąż przechodzą
130
00:11:25,894 --> 00:11:28,939
przez wyrwę w belgijskiej bramie.
131
00:11:37,531 --> 00:11:41,076
Z bagien nieopodal grobli
zaczyna ich ostrzeliwać
132
00:11:41,243 --> 00:11:43,912
kolejny niemiecki karabin maszynowy.
133
00:11:45,789 --> 00:11:48,959
Ogień krzyżowy
to śmiertelne zagrożenie.
134
00:11:49,960 --> 00:11:53,297
Szeregowy Hans Brandt
rusza przez mokradło,
135
00:11:53,464 --> 00:11:55,716
by zniszczyć karabin granatem.
136
00:11:55,883 --> 00:11:59,970
Tuż za nim idzie
kolejny spadochroniarz.
137
00:12:00,137 --> 00:12:02,347
Gdy Brandt brnie naprzód,
138
00:12:02,514 --> 00:12:05,934
nad groblę nadlatuje
niemiecki bombowiec.
139
00:12:20,574 --> 00:12:21,867
Jedna z bomb
140
00:12:22,034 --> 00:12:26,830
zrzuconych przez samolot
ogłusza amerykańskiego żołnierza.
141
00:12:26,997 --> 00:12:30,834
{\an8}Niemieckie samoloty
atakowały wojska Aliantów,
142
00:12:31,001 --> 00:12:33,670
{\an8}ale zwykle były skutecznie zwalczane.
143
00:12:33,837 --> 00:12:36,882
{\an8}Na początku kampanii
rzadko zdarzało się,
144
00:12:37,049 --> 00:12:40,886
by myśliwce Luftwaffe
ostrzelały amerykańskich żołnierzy.
145
00:12:43,138 --> 00:12:44,640
Gdy Brandt wstaje,
146
00:12:44,807 --> 00:12:49,603
kolejny niemiecki samolot
atakuje wzdłuż grobli.
147
00:12:58,570 --> 00:13:01,907
Drugi żołnierz
jest wciąż nieprzytomny
148
00:13:02,074 --> 00:13:03,951
i zsunął się do wody.
149
00:13:04,117 --> 00:13:08,872
Brandt podnosi go
i szuka pomocy medycznej.
150
00:13:12,960 --> 00:13:17,381
Na grobli leżą
zabici i ranni żołnierze.
151
00:13:20,050 --> 00:13:25,722
30 spadochroniarzy z kompanii I
zginęło lub zostało rannych.
152
00:13:28,100 --> 00:13:32,354
To i tak cud,
że nie skończyło się jeszcze gorzej.
153
00:13:32,521 --> 00:13:35,732
Niemcy mieli po prostu
zbyt mało samolotów.
154
00:13:37,651 --> 00:13:40,821
Część rannych
musi służyć za noszowych.
155
00:13:40,988 --> 00:13:46,702
Walka jeszcze się dobrze nie zaczęła,
a oni już mieli 20-25% strat.
156
00:13:46,702 --> 00:13:50,372
To wyjątkowo niepomyślny początek.
157
00:13:57,754 --> 00:14:02,509
Cole postanawia, że pozostałe
trzy kompanie ruszą dalej.
158
00:14:03,844 --> 00:14:07,639
{\an8}3. batalion Cole'a
ma zaatakować miasto Carentan,
159
00:14:07,806 --> 00:14:12,728
{\an8}by połączyć przyczółki Utah i Omaha.
160
00:14:12,895 --> 00:14:15,814
{\an8}Żołnierze nacierają
wzdłuż wąskiej grobli,
161
00:14:15,981 --> 00:14:20,986
{\an8}przechodząc kolejno
przez zaporę na czwartym moście.
162
00:14:21,153 --> 00:14:25,908
{\an8}Ludzie Cole'a sprawdzają teren
nad rzeką Le Madeleine.
163
00:14:36,126 --> 00:14:37,628
Wczesnym rankiem
164
00:14:37,794 --> 00:14:43,342
szeregowy Albert Dieter
podchodzi do żywopłotu wokół farmy.
165
00:14:52,100 --> 00:14:55,604
Nagle Niemcy rozpoczynają ostrzał
166
00:14:55,604 --> 00:15:00,859
z karabinów,
broni maszynowej i moździerzy.
167
00:15:10,243 --> 00:15:14,665
Dieter zostaje trafiony w lewą rękę.
168
00:15:14,831 --> 00:15:18,001
Pozostali również zostają ranni.
169
00:15:23,173 --> 00:15:27,844
Cole rozkazuje
oficerowi łącznikowemu artylerii
170
00:15:28,011 --> 00:15:30,305
wezwać wsparcie ogniowe.
171
00:15:38,188 --> 00:15:44,152
Amerykańska artyleria niszczy
domniemane niemieckie pozycje,
172
00:15:50,367 --> 00:15:54,496
ale ostrzał zdaje się
wciąż przybierać na sile.
173
00:15:54,663 --> 00:15:59,334
Niemcy rozumieją, że Alianci
dysponują ogromną siłą ognia.
174
00:15:59,334 --> 00:16:01,044
Co zatem robią?
175
00:16:01,044 --> 00:16:04,923
{\an8}Rozmieszczają stanowiska
na tyle daleko od siebie,
176
00:16:05,090 --> 00:16:11,013
{\an8}aby w razie ostrzału
straty były względnie nieduże.
177
00:16:11,013 --> 00:16:16,143
To może oznaczać, że artyleria
ostrzeliwuje niewłaściwe cele.
178
00:16:16,309 --> 00:16:19,604
Niemcy prowadzą ostrzał
z większej odległości.
179
00:16:20,522 --> 00:16:23,483
Cole musi podjąć decyzję,
180
00:16:23,650 --> 00:16:29,072
czy kontynuować natarcie
czy wycofać się i przegrupować.
181
00:16:33,493 --> 00:16:36,913
Dowódca 3. batalionu,
ppłk Robert Cole, wie,
182
00:16:37,080 --> 00:16:41,209
że w razie odwrotu
przy belgijskiej bramie utworzy się
183
00:16:41,376 --> 00:16:43,420
kolejne wąskie gardło.
184
00:16:43,587 --> 00:16:46,465
{\an8}Znalazł się między młotem a kowadłem.
185
00:16:46,631 --> 00:16:48,425
{\an8}Jeśli się nie ruszą,
186
00:16:48,592 --> 00:16:50,719
{\an8}będą całkowicie bezbronni.
187
00:16:50,719 --> 00:16:53,096
Przed sobą mieli przeciwnika,
188
00:16:53,263 --> 00:16:56,892
ale Cole nie mógł po prostu
siedzieć w miejscu.
189
00:16:56,892 --> 00:17:00,812
Jego batalion miał
zadanie do wykonania,
190
00:17:00,979 --> 00:17:04,691
więc jedynym wyjściem
było kontynuowanie natarcia.
191
00:17:06,568 --> 00:17:08,987
Cole postanawia zdobyć farmę,
192
00:17:09,154 --> 00:17:12,115
z której Niemcy prowadzą ostrzał.
193
00:17:12,282 --> 00:17:14,576
Jego ludzie czekają przy grobli.
194
00:17:14,743 --> 00:17:18,455
Dzięki zasłonie dymnej
mają pokonać 200 m pola.
195
00:17:18,622 --> 00:17:20,123
RZEKA LA MADELEINE
196
00:17:20,123 --> 00:17:22,918
Bagnet na broń!
197
00:17:22,918 --> 00:17:27,964
Żołnierze szykują się
do walki na bagnety.
198
00:17:39,476 --> 00:17:42,771
Atak na bagnety
to klasyczna taktyka bojowa.
199
00:17:42,771 --> 00:17:47,442
{\an8}Bagnet to nóż wojskowy.
Gdy używa się go w walce,
200
00:17:47,609 --> 00:17:50,529
{\an8}mocuje się go
przy wylocie lufy karabinu.
201
00:17:52,239 --> 00:17:55,575
Zadaje się nim rany kłute
i uszkadza narządy.
202
00:17:55,575 --> 00:17:58,829
Jednak dla wielu ludzi
jest to zbyt brutalne.
203
00:17:58,829 --> 00:18:02,582
Szkolenie z walki na bagnety
ma oswoić cywilów
204
00:18:02,749 --> 00:18:05,293
z zabijaniem wrogich żołnierzy.
205
00:18:05,293 --> 00:18:08,505
Strzelanie do wroga
z karabinu to jedno,
206
00:18:08,672 --> 00:18:11,925
ale atakowanie go nożem
to coś zupełnie innego.
207
00:18:11,925 --> 00:18:17,722
W walce atak na bagnety
to często desperacki krok.
208
00:18:17,889 --> 00:18:21,268
W Normandii piechota
rzadko walczyła na bagnety,
209
00:18:21,434 --> 00:18:25,981
ale w jednostkach doborowych
wyglądało to nieco inaczej.
210
00:18:26,148 --> 00:18:30,777
Spadochroniarze i Rangersi
czasami stosowali tę taktykę
211
00:18:30,944 --> 00:18:33,446
w celu zastraszenia sił przeciwnika.
212
00:18:33,446 --> 00:18:37,450
Oficer łącznikowy artylerii rozkazuje
213
00:18:37,617 --> 00:18:41,913
ustawić przed atakiem zasłonę dymną.
214
00:18:44,332 --> 00:18:46,334
Adrenalina robi swoje.
215
00:18:46,501 --> 00:18:49,713
Żołnierze szykują się
do głównego natarcia.
216
00:18:49,713 --> 00:18:53,633
Czekają na jego rozpoczęcie
Mają mieszane uczucia.
217
00:18:53,800 --> 00:18:57,095
Są podekscytowani, ale i przerażeni.
218
00:19:03,143 --> 00:19:05,353
Zadowolony z zasłony dymnej,
219
00:19:05,520 --> 00:19:11,526
Cole każe, aby artyleria
ostrzelała teren za farmą.
220
00:19:16,698 --> 00:19:19,826
Cole daje gwizdkiem sygnał
do ataku na bagnety
221
00:19:19,993 --> 00:19:23,246
i rusza ze swoim Coltem .45.
222
00:19:26,625 --> 00:19:31,630
W połowie drogi odwraca się.
To, co widzi, przeraża go.
223
00:19:31,630 --> 00:19:34,883
Cole uważa,
że nadszedł czas, by atakować.
224
00:19:35,050 --> 00:19:37,510
Ma pistolet i jest przygotowany.
225
00:19:37,677 --> 00:19:40,555
Sądzi, że idzie z nim cały batalion,
226
00:19:40,722 --> 00:19:42,307
a to tylko kilku ludzi.
227
00:19:42,307 --> 00:19:46,519
Większość żołnierzy
nie usłyszała rozkazu do ataku.
228
00:19:46,686 --> 00:19:48,647
Myśleli sobie: ←Już ruszyli?
229
00:19:48,813 --> 00:19:51,650
Co się stało? Atakujemy czy nie?”
230
00:19:51,816 --> 00:19:54,152
Wyglądało to dosyć kiepsko.
231
00:19:54,152 --> 00:19:59,241
Dopiero po chwili
żołnierze orientują się w sytuacji.
232
00:19:59,241 --> 00:20:02,369
←Aaa, mieliśmy za nim iść”.
233
00:20:02,535 --> 00:20:05,914
←No dobra. Chyba wie, co robi”.
234
00:20:06,081 --> 00:20:11,586
I w ten niefortunny sposób
rozpoczął się legendarny epizod
235
00:20:11,753 --> 00:20:14,923
z historii amerykańskich
wojsk spadochronowych.
236
00:20:14,923 --> 00:20:20,136
Szarża nabiera tempa, ale żołnierze
biegną jeden za drugim.
237
00:20:20,136 --> 00:20:23,098
Idąc po grobli poruszali się gęsiego.
238
00:20:23,098 --> 00:20:26,017
Teraz muszą utworzyć tyralierę
239
00:20:26,184 --> 00:20:29,104
i zaatakować cel,
ale to nie takie proste.
240
00:20:29,271 --> 00:20:30,689
Mają zmienić szyk,
241
00:20:30,855 --> 00:20:33,108
a zamiast tego
idą jeden za drugim.
242
00:20:33,108 --> 00:20:37,612
Cole macha rękami
i każe im się rozproszyć.
243
00:20:37,612 --> 00:20:42,242
Żołnierze nie rozumieją sygnału
i padają na ziemię.
244
00:20:42,409 --> 00:20:45,912
Cole musi ich ponaglić. Zawraca.
245
00:20:45,912 --> 00:20:49,833
Strzela do Niemców, jakby myślał:
246
00:20:50,000 --> 00:20:53,295
←Nie wiem, do czego strzelam,
ale mniejsza z tym”.
247
00:20:53,295 --> 00:20:58,216
Zachowuje się jak szaleniec.
Jest na odkrytym terenie,
248
00:20:58,216 --> 00:21:01,011
strzela i usiłuje motywować innych.
249
00:21:01,177 --> 00:21:04,597
Tworzy poczucie, że coś się dzieje,
250
00:21:04,764 --> 00:21:09,436
żeby pozostali zechcieli dopilnować,
żeby ich szalony dowódca
251
00:21:09,602 --> 00:21:12,856
nie zginął sam.
252
00:21:14,524 --> 00:21:17,277
Natarcie wreszcie rusza.
253
00:21:22,657 --> 00:21:24,951
Choć żołnierze wokół Cole'a padają,
254
00:21:25,493 --> 00:21:28,413
on sam zbliża się do celu.
255
00:21:28,413 --> 00:21:34,085
Nie zwalniając wpada
do rowu wypełnionego wodą.
256
00:21:37,297 --> 00:21:39,424
Szarża trwa.
257
00:21:39,424 --> 00:21:44,387
Ppłk Robert Cole
nie doznał żadnych obrażeń.
258
00:21:44,554 --> 00:21:49,934
Ale operator radiostacji
również wpada do wody.
259
00:21:51,394 --> 00:21:55,607
Inni spadochroniarze
biegną w stronę farmy.
260
00:21:55,607 --> 00:21:59,069
Niektórzy walczą już
w zabudowaniach.
261
00:21:59,235 --> 00:22:02,447
Ppor. Edward Provost
prowadzi kolejną grupę
262
00:22:02,614 --> 00:22:05,367
wzdłuż granicy farmy.
263
00:22:08,536 --> 00:22:14,292
Trafia pod ostrzał z ukrytego
gniazda karabinu maszynowego.
264
00:22:22,967 --> 00:22:25,387
Traci kilku ludzi.
265
00:22:25,387 --> 00:22:30,433
Provost i czterej żołnierze
zbliżają się do gniazda,
266
00:22:30,600 --> 00:22:33,478
które ostrzeliwuje farmę.
267
00:22:47,826 --> 00:22:52,372
Kapral James Brune
wyciąga zawleczkę z granatu
268
00:22:52,539 --> 00:22:54,249
i rzuca go przez żywopłot.
269
00:22:56,459 --> 00:22:59,295
Żywopłoty to przeszkoda terenowa.
270
00:22:59,295 --> 00:23:02,632
Zwykle otaczały pola
z czterech stron,
271
00:23:02,632 --> 00:23:06,553
{\an8}aby chronić je przed silnym wiatrem.
272
00:23:06,719 --> 00:23:09,639
{\an8}Sieć żywopłotów tworzono od stuleci.
273
00:23:09,806 --> 00:23:14,102
{\an8}Niektóre były bardzo duże.
Miały nawet trzy metry wysokości.
274
00:23:14,269 --> 00:23:16,062
Do tego kamienie i ziemia.
275
00:23:17,522 --> 00:23:23,194
Żywopłoty okazują się odporne
na wiele rodzajów uzbrojenia.
276
00:23:23,194 --> 00:23:30,160
Tworzą się w nich małe pola walki,
a większe ataki są bezskuteczne.
277
00:23:30,160 --> 00:23:32,954
Niemcy dobrze się przygotowali.
278
00:23:34,247 --> 00:23:38,668
Miesiącami ćwiczyli
wśród żywopłotów zwanych bocage.
279
00:23:38,668 --> 00:23:43,339
Za każdym z nich mógł być ukryty
niemiecki karabin maszynowy.
280
00:23:44,924 --> 00:23:48,470
{\an8}Umożliwiały też ukrycie ruchów wojsk,
281
00:23:48,636 --> 00:23:51,097
{\an8}co utrudniało działania Amerykanów.
282
00:23:51,097 --> 00:23:57,562
Przeciwnika często
zauważano zbyt późno.
283
00:24:01,483 --> 00:24:06,029
Granat rzucony przez Jamesa Brune'a
284
00:24:06,196 --> 00:24:09,240
ogłusza niemieckich żołnierzy.
285
00:24:19,083 --> 00:24:22,045
Provost chce oszczędzać amunicję.
286
00:24:24,422 --> 00:24:27,133
Swoim żołnierzom również każe
287
00:24:27,133 --> 00:24:30,011
{\an8}używać bagnetów zamiast strzelać.
288
00:24:30,178 --> 00:24:33,848
{\an8}To dość niezwykły przypadek
we współczesnej walce.
289
00:24:35,225 --> 00:24:37,477
Dzięki atakowi na bagnety
290
00:24:37,644 --> 00:24:41,314
ppłk Robert Cole osiąga swój cel.
291
00:24:41,481 --> 00:24:43,316
Farma zostaje zdobyta.
292
00:24:45,276 --> 00:24:48,613
Batalion organizuje
stanowisko dowodzenia.
293
00:24:48,780 --> 00:24:51,533
Zdobywszy ten przyczółek
294
00:24:51,699 --> 00:24:56,120
{\an8}żołnierze Cole'a
chcą ruszać dalej, na Carentan.
295
00:24:56,120 --> 00:24:59,624
Już 7 czerwca Eisenhower rozkazał
296
00:24:59,791 --> 00:25:04,379
zamknąć prześwit
pomiędzy plażami Omaha i Utah.
297
00:25:04,546 --> 00:25:07,257
Kluczowe znaczenie
ma tutaj Carentan.
298
00:25:09,008 --> 00:25:11,594
Major Fredrich von der Heydte
299
00:25:11,761 --> 00:25:14,097
szykuje swoich spadochroniarzy
300
00:25:14,264 --> 00:25:16,766
do obrony przed natarciem.
301
00:25:16,933 --> 00:25:20,019
Ma rozkaz bronić się
do ostatniego żołnierza.
302
00:25:20,019 --> 00:25:25,942
Tymczasem do Carentan zmierza
17. Dywizja Pancerna SS.
303
00:25:26,109 --> 00:25:29,028
Jednostki pancerne się spóźniają,
304
00:25:29,195 --> 00:25:33,366
bo Niemcy mogą je przerzucać
jedynie nocą.
305
00:25:33,533 --> 00:25:37,370
W ciągu dnia działania prowadzi
alianckie lotnictwo.
306
00:25:37,370 --> 00:25:42,458
Dostarczanie zaopatrzenia
również jest utrudnione.
307
00:25:42,625 --> 00:25:45,753
Reakcja Niemców wciąż jest chaotyczna.
308
00:25:45,753 --> 00:25:51,175
Ciężko jest im sprowadzić posiłki
i zaopatrywać swoich żołnierzy,
309
00:25:51,342 --> 00:25:53,886
więc powoli kończy im się amunicja.
310
00:25:55,263 --> 00:25:59,392
Mimo to von der Heydte
działa zgodnie z niemiecką doktryną
311
00:25:59,559 --> 00:26:01,394
i organizuje kontratak
312
00:26:01,394 --> 00:26:04,731
zanim Amerykanie zdążą się umocnić.
313
00:26:06,190 --> 00:26:09,402
Gdy zabezpieczają teren wokół farmy,
314
00:26:09,569 --> 00:26:13,281
podporucznik Edward Provost
napotyka kolejnych Niemców.
315
00:26:20,538 --> 00:26:24,375
Gdy próbuje wyciągnąć
zawleczkę z granatu,
316
00:26:24,542 --> 00:26:27,420
zostaje trafiony niemiecką kulą.
317
00:26:27,420 --> 00:26:32,425
Ranny porucznik wycofuje się
na stanowisko dowodzenia na farmie.
318
00:26:36,929 --> 00:26:40,600
Na dziedzińcu Cole
przechodzi między żołnierzami.
319
00:26:42,143 --> 00:26:44,562
Utworzył punkt medyczny
320
00:26:44,729 --> 00:26:46,689
i pomaga rannym Amerykanom,
321
00:26:46,856 --> 00:26:50,068
którzy trafiają tam z pola walki.
322
00:26:50,234 --> 00:26:55,031
W normalnej sytuacji to stanowisko
byłoby na tyłach.
323
00:26:55,198 --> 00:26:57,325
Byłby tam personel medyczny.
324
00:26:57,325 --> 00:26:59,952
On jednak jest na czele natarcia
325
00:27:00,119 --> 00:27:02,497
i dysponuje ograniczonymi zasobami.
326
00:27:02,497 --> 00:27:04,957
Brakuje mu lekarzy, a ma rannych.
327
00:27:04,957 --> 00:27:09,087
Bez odpowiedniego sprzętu
Cole improwizuje.
328
00:27:09,087 --> 00:27:13,841
Złamaną nogę usztywnia
uchwytem od kilofa.
329
00:27:19,347 --> 00:27:23,101
Cole zauważa młodego żołnierza,
który zdejmuje but.
330
00:27:24,352 --> 00:27:28,272
Cole zwraca mu uwagę,
że nie jest bezpiecznie
331
00:27:28,439 --> 00:27:31,484
i powinien przenieść się
w inne miejsce.
332
00:27:31,484 --> 00:27:33,277
Zabieraj się stąd!
333
00:27:33,277 --> 00:27:36,864
Młody żołnierz ignoruje Cole'a
334
00:27:37,031 --> 00:27:39,701
i dalej opatruje drobną ranę.
335
00:27:41,786 --> 00:27:45,957
Nieostrożnego spadochroniarza
trafia niemiecki pocisk.
336
00:27:46,124 --> 00:27:48,543
Niemcy dobrze znali ten teren
337
00:27:48,543 --> 00:27:50,545
i układ zabudowań.
338
00:27:50,712 --> 00:27:53,214
Wiedzieli, gdzie są Amerykanie,
339
00:27:53,381 --> 00:27:55,925
bo sami byli tam wcześniej.
340
00:27:55,925 --> 00:27:59,387
To dość prosty cel.
341
00:27:59,387 --> 00:28:01,097
Niemcy się zbliżają.
342
00:28:01,264 --> 00:28:04,767
Cole potrzebuje wsparcia artylerii,
343
00:28:04,767 --> 00:28:07,228
by powstrzymać ich kontratak.
344
00:28:07,395 --> 00:28:09,772
Łączność jest najważniejsza.
345
00:28:09,772 --> 00:28:12,108
Ale oficer łącznikowy artylerii
346
00:28:12,108 --> 00:28:17,822
nie może uruchomić radiostacji,
która wpadła do wody.
347
00:28:17,989 --> 00:28:20,408
Nie ma łączności z artylerią.
348
00:28:22,326 --> 00:28:26,956
Trzeba podać
chociażby własne położenie,
349
00:28:26,956 --> 00:28:29,751
żeby artyleria je znała
350
00:28:29,917 --> 00:28:31,169
i strzelała dalej.
351
00:28:33,087 --> 00:28:34,881
Tuż przed południem
352
00:28:35,047 --> 00:28:39,802
na farmę dociera zaopatrzenie,
w tym nowa radiostacja.
353
00:28:41,179 --> 00:28:43,181
Trzeba ją jeszcze uruchomić.
354
00:28:44,724 --> 00:28:46,768
Rosemond ma dwie możliwości.
355
00:28:46,934 --> 00:28:51,397
Może szukać częstotliwości
na nowym urządzeniu
356
00:28:51,564 --> 00:28:54,567
lub użyć elementów
starej radiostacji,
357
00:28:54,734 --> 00:28:58,613
by połączyć się
z bateriami artylerii.
358
00:29:00,114 --> 00:29:02,742
Rozumie, że trzeba się śpieszyć,
359
00:29:02,909 --> 00:29:05,828
więc przekłada do radiostacji części,
360
00:29:05,995 --> 00:29:09,165
które jego zdaniem powinny działać.
361
00:29:11,542 --> 00:29:17,590
Amerykańskie pozycje obronne
wokół farmy ledwie się trzymają.
362
00:29:22,136 --> 00:29:25,973
Sierżant William Grant
zostaje ranny w ramię
363
00:29:26,140 --> 00:29:29,185
i wycofuje się do punktu medycznego.
364
00:29:31,562 --> 00:29:34,732
Pozostali nie widzieli,
że został ranny,
365
00:29:34,899 --> 00:29:36,818
tylko, że się wycofał.
366
00:29:36,984 --> 00:29:39,695
Uznali, że musiał zacząć się odwrót
367
00:29:39,862 --> 00:29:41,489
i postąpili tak samo.
368
00:29:41,489 --> 00:29:43,991
Odwrót!
369
00:29:48,246 --> 00:29:53,376
Pozostali dołączają do nich
i kierują się w stronę mostu.
370
00:29:55,294 --> 00:29:59,048
Cole tego nie widzi,
ale wyczuwa, że coś jest nie tak.
371
00:29:59,215 --> 00:30:00,967
Wie, jak ciężko walczyli,
372
00:30:01,133 --> 00:30:02,760
przez co zdążyli przejść,
373
00:30:02,760 --> 00:30:04,929
i że najprawdopodobniej
374
00:30:05,096 --> 00:30:08,182
zaczyna im brakować sił i amunicji.
375
00:30:08,182 --> 00:30:12,645
Wobec tego nie są w stanie
utrzymać przewagi ogniowej.
376
00:30:12,812 --> 00:30:14,313
Uświadamia sobie,
377
00:30:14,480 --> 00:30:17,984
że traci panowanie nad sytuacją,
378
00:30:18,150 --> 00:30:20,945
a to wyjątkowo paskudne uczucie.
379
00:30:20,945 --> 00:30:25,032
- Rosemond!
- Cole żąda wsparcia artylerii.
380
00:30:26,868 --> 00:30:29,871
Rosemond wciąż pracuje
przy radiostacji.
381
00:30:29,871 --> 00:30:31,706
Dalej!
382
00:30:31,706 --> 00:30:35,835
Tymczasem do wycofujących się
w kierunku mostu żołnierzy
383
00:30:36,002 --> 00:30:42,174
dołączali kolejni, nakazując odwrót.
384
00:30:42,174 --> 00:30:45,386
Klęska jest coraz bardziej prawdopodobna.
385
00:30:47,972 --> 00:30:53,060
Rosemond przekłada części
do nowej radiostacji,
386
00:30:56,147 --> 00:31:00,067
zaś Cole otrzymuje wiadomość
z dowództwa pułku...
387
00:31:00,860 --> 00:31:04,155
z rozkazem wstrzymania ognia.
388
00:31:14,248 --> 00:31:19,754
Gdy spadochroniarze
wycofują się z pola walki na most,
389
00:31:19,754 --> 00:31:26,636
do zajętego przez Niemców Carentan
zbliża się jeep z czerwonym krzyżem.
390
00:31:26,802 --> 00:31:32,475
Generał Maxwell Taylor
wysłał do majora von der Heydte
391
00:31:32,642 --> 00:31:34,435
swojego przedstawiciela
392
00:31:34,435 --> 00:31:37,563
wraz z dwoma niemieckimi jeńcami.
393
00:31:37,563 --> 00:31:41,442
{\an8}Von der Heydte broni
francuskiego miasta Carentan,
394
00:31:41,609 --> 00:31:46,614
{\an8}które Amerykanie chcą zdobyć,
by połączyć plaże Utah i Omaha.
395
00:31:46,614 --> 00:31:49,825
Amerykanie nie chcą się poddać.
396
00:31:49,825 --> 00:31:54,205
Proponują niemieckiemu majorowi
honorową kapitulację,
397
00:31:54,372 --> 00:31:59,085
co pozwoli mu ocalić życie
żołnierzy i cywilów w Carentan.
398
00:32:03,172 --> 00:32:05,383
Von der Heydte odmawia.
399
00:32:05,549 --> 00:32:08,052
{\an8}Nie poddaje się,
400
00:32:08,219 --> 00:32:12,264
{\an8}ponieważ to wbrew zasadom
niemieckich oficerów.
401
00:32:12,431 --> 00:32:17,937
To również zagrożenie
dla jego kariery i rodziny.
402
00:32:18,104 --> 00:32:23,609
Na propozycję kapitulacji
von der Heydte odpowiada:
403
00:32:23,776 --> 00:32:26,320
←A wy byście się poddali?”.
404
00:32:26,320 --> 00:32:30,241
Z punktu widzenia Niemców
to absurdalna propozycja.
405
00:32:30,241 --> 00:32:34,370
Bitwa o miasto dopiero się zaczęła.
406
00:32:34,537 --> 00:32:39,917
To tak, jakby ktoś
stanął na progu i spytał,
407
00:32:39,917 --> 00:32:42,878
kiedy może zająć cały dom.
408
00:32:49,093 --> 00:32:53,723
W czasie zawieszenia broni
Amerykanie umacniają pozycje.
409
00:32:55,141 --> 00:33:01,105
Są w trudnej sytuacji
i brakuje im zaopatrzenia.
410
00:33:03,357 --> 00:33:07,194
{\an8}Taki chwilowy rozejm
może im pomóc bardziej
411
00:33:07,361 --> 00:33:08,487
{\an8}niż Niemcom.
412
00:33:10,531 --> 00:33:14,118
Von der Heydte także wykorzystuje
zawieszenie broni.
413
00:33:14,118 --> 00:33:18,581
Niemieccy obserwatorzy artyleryjscy
zbliżają się
414
00:33:18,748 --> 00:33:21,542
do amerykańskiego
stanowiska dowodzenia.
415
00:33:23,961 --> 00:33:28,132
Teraz dysponują
dokładniejszymi informacjami.
416
00:33:30,676 --> 00:33:32,803
Gdy tylko rozejm się kończy,
417
00:33:32,970 --> 00:33:37,141
Von der Heydte rozkazuje
ostrzelać amerykańskie pozycje.
418
00:33:37,391 --> 00:33:40,895
Von der Heydte robi to,
co zrobiłby każdy dowódca
419
00:33:41,062 --> 00:33:44,190
w podobnych okolicznościach.
420
00:33:44,190 --> 00:33:48,861
Reorganizuje pododdziały,
umacnia pozycje i daje do zrozumienia,
421
00:33:49,028 --> 00:33:51,363
że nigdzie się nie wybiera.
422
00:33:57,453 --> 00:34:01,791
Amerykanie też mają
obserwatora artyleryjskiego.
423
00:34:01,957 --> 00:34:04,168
Nowa radiostacja umożliwia
424
00:34:04,335 --> 00:34:08,631
przekazanie zaktualizowanych
informacji o celach.
425
00:34:10,382 --> 00:34:16,180
Żywopłoty uniemożliwiają jednak
potwierdzanie trafień.
426
00:34:16,472 --> 00:34:21,310
Na podstawie huku i dymu
można mniej więcej stwierdzić,
427
00:34:21,477 --> 00:34:24,271
gdzie eksplodują pociski.
428
00:34:24,271 --> 00:34:28,526
To jednak nie zastąpi
bezpośredniej widoczności.
429
00:34:28,526 --> 00:34:32,154
Poleganie na samych odgłosach
nie pomaga,
430
00:34:33,697 --> 00:34:36,867
zewsząd dobiega huk
różnych rodzajów broni.
431
00:34:41,330 --> 00:34:43,415
Niemcy idą wzdłuż linii drzew
432
00:34:43,582 --> 00:34:47,962
i przechodzą na flankę
pośród żywopłotów.
433
00:34:51,465 --> 00:34:54,343
Podczas ostrzału
amerykańskiej artylerii
434
00:34:54,343 --> 00:35:01,225
przeszli niezauważenie
i szykują się do otwarcia ognia.
435
00:35:02,977 --> 00:35:06,897
Artyleria jest teraz
bardzo potrzebna Amerykanom,
436
00:35:07,064 --> 00:35:10,442
- ale Rosemond ma nowy problem.
- Słucham?!
437
00:35:11,819 --> 00:35:14,488
Niemcy zakłócili jego radiostację.
438
00:35:16,991 --> 00:35:19,702
Zostali bez łączności.
439
00:35:19,869 --> 00:35:22,580
Muszą znaleźć jakieś rozwiązanie.
440
00:35:22,580 --> 00:35:25,040
To kolejny problem,
441
00:35:25,040 --> 00:35:28,169
i to wyjątkowo poważny.
442
00:35:28,169 --> 00:35:30,713
Nie ma nic ważniejszego
443
00:35:30,880 --> 00:35:32,798
niż przywrócenie łączności.
444
00:35:34,341 --> 00:35:36,051
Niemcy się zbliżają,
445
00:35:36,218 --> 00:35:39,555
a spadochroniarzom
kończy się amunicja.
446
00:35:39,722 --> 00:35:45,436
Bez zaopatrzenia nie zdołają
odeprzeć ataku Niemców.
447
00:35:54,361 --> 00:35:59,200
{\an8}Stanowisko dowodzenia znajduje się
na południowym końcu grobli
448
00:35:59,366 --> 00:36:03,454
{\an8}połączonej mostami i zablokowanej
przez belgijską bramę.
449
00:36:03,621 --> 00:36:08,459
{\an8}Dostarczenie amunicji pojazdami
jest niemożliwe.
450
00:36:08,626 --> 00:36:11,879
Niemcy wciąż mogą ostrzeliwać groblę.
451
00:36:14,131 --> 00:36:17,301
Na drodze są również
ranni żołnierze.
452
00:36:23,515 --> 00:36:27,102
Nawet amunicyjni mają problemy
z przemieszczaniem się.
453
00:36:29,563 --> 00:36:35,778
Postanawiają więc wykorzystać
ludzi leżących wzdłuż rowów.
454
00:36:36,320 --> 00:36:40,491
Tworzą ludzką wersję
przenośnika taśmowego.
455
00:36:40,658 --> 00:36:42,743
Czeka tam sporo rannych
456
00:36:42,910 --> 00:36:45,120
i ukrytych żołnierzy.
457
00:36:45,287 --> 00:36:48,290
Przekazują więc amunicję
458
00:36:48,290 --> 00:36:51,627
w kierunku pierwszej linii walk.
459
00:36:51,627 --> 00:36:54,296
A więc znowu improwizują.
460
00:36:54,296 --> 00:36:58,550
Przed dotarciem na główne pozycje
skrzynki z amunicją
461
00:36:58,717 --> 00:37:02,054
przechodzą przez setki rąk.
462
00:37:05,182 --> 00:37:07,268
Major von der Heydte
463
00:37:07,434 --> 00:37:09,812
z 6. pułku spadochronowego
464
00:37:09,812 --> 00:37:12,439
ma podobne problemy.
465
00:37:12,606 --> 00:37:18,070
Cole tego nie wie, ale von der Heydte
też nie ma już amunicji.
466
00:37:18,237 --> 00:37:21,532
Ten ostrzał to jego ostatnia próba
467
00:37:21,699 --> 00:37:23,158
odparcia Amerykanów.
468
00:37:24,868 --> 00:37:29,790
Von der Heydte rzuca do kontrataku
wszystkie pododdziały.
469
00:37:32,876 --> 00:37:34,837
Żołnierze Cole'a
470
00:37:36,964 --> 00:37:41,969
co chwilę znajdują się
pod ciężkim ostrzałem.
471
00:37:41,969 --> 00:37:49,018
Obrońcy zaczynają ustępować.
Niemcy zbliżają się coraz bardziej.
472
00:37:57,109 --> 00:38:02,281
Ppłk Robert Cole dołącza
do oficera łącznikowego artylerii.
473
00:38:02,448 --> 00:38:06,952
Zauważają oni pewną zmianę.
474
00:38:07,119 --> 00:38:10,706
Cole porównał ją
do rzężenia umierającego.
475
00:38:10,873 --> 00:38:14,335
To określenie jest dość przejmujące,
476
00:38:14,335 --> 00:38:17,421
bo wiąże się z agonią.
477
00:38:17,588 --> 00:38:19,965
Tak się dzieje, gdy ktoś umiera.
478
00:38:20,132 --> 00:38:21,717
{\an8}To tak, jakby mówił:
479
00:38:21,884 --> 00:38:26,722
{\an8}←Jeszcze trochę i wszyscy zginiemy”.
480
00:38:31,060 --> 00:38:33,896
Cole przeczuwa klęskę.
481
00:38:34,063 --> 00:38:37,524
Musi zacząć szykować się do odwrotu.
482
00:38:39,068 --> 00:38:42,071
Rosemond jest zdeterminowany.
483
00:38:42,071 --> 00:38:46,241
Jeśli nawiąże kontakt z artylerią,
484
00:38:46,408 --> 00:38:51,121
to być może uda się
odeprzeć atak Niemców.
485
00:38:51,538 --> 00:38:55,667
Sprawdza kolejne częstotliwości
w nadziei,
486
00:38:55,667 --> 00:38:58,253
że z kimś się połączy.
487
00:38:58,420 --> 00:39:02,341
Ówczesne radiostacje
były dosyć zawodne.
488
00:39:02,508 --> 00:39:05,302
{\an8}Niemcy znali
amerykańskie częstotliwości
489
00:39:05,469 --> 00:39:06,970
{\an8}i zakłócali je,
490
00:39:07,137 --> 00:39:11,100
{\an8}chociażby dostrajając się do nich
491
00:39:11,266 --> 00:39:13,435
i nadając wyłącznie hałasy.
492
00:39:13,602 --> 00:39:16,063
Słyszycie? Pułkowniku, udało się!
493
00:39:16,063 --> 00:39:21,068
Kapitan Rosemond
w końcu nawiązuje łączność.
494
00:39:22,736 --> 00:39:27,157
Naprowadza artylerię
niebezpiecznie blisko farmy.
495
00:39:27,157 --> 00:39:29,993
Planując ostrzał w ten sposób
496
00:39:30,160 --> 00:39:33,580
ryzykuje ostrzelanie sił własnych.
497
00:39:33,747 --> 00:39:37,418
To znaczy, że jest gotów
ponieść pewne straty,
498
00:39:37,584 --> 00:39:41,130
by ocalić większą jednostkę,
powstrzymać przeciwnika
499
00:39:41,130 --> 00:39:43,674
i zniszczyć go.
500
00:39:44,967 --> 00:39:50,097
Artylerzysta mówi jednak,
że bateria nie ma amunicji.
501
00:39:50,556 --> 00:39:53,183
Rosemond nie ma wyboru.
502
00:39:53,350 --> 00:39:57,729
Prosi rozmówcę, by znalazł mu
jakiekolwiek wsparcie ogniowe.
503
00:39:57,729 --> 00:40:02,443
Cole przygotowuje się na najgorsze.
504
00:40:02,609 --> 00:40:06,447
Obawia się, że będzie musiał
zostawić rannych,
505
00:40:06,613 --> 00:40:08,157
których czeka niewola.
506
00:40:08,157 --> 00:40:12,244
Musiał sądzić, że sytuacja
była beznadziejna,
507
00:40:12,411 --> 00:40:14,913
skoro był gotów na coś takiego.
508
00:40:15,080 --> 00:40:16,915
To była ostateczność,
509
00:40:16,915 --> 00:40:19,126
ale brał to pod uwagę.
510
00:40:20,544 --> 00:40:25,299
Szczęśliwym trafem,
baterie w końcu otrzymują amunicję.
511
00:40:26,884 --> 00:40:31,221
Wszystkie amerykańskie działa
rozpoczynają ostrzał.
512
00:40:31,597 --> 00:40:35,517
Wcześniej Rosemonda wspierały
baterie z dwóch batalionów.
513
00:40:35,517 --> 00:40:38,896
Tym razem użyto wszystkich.
514
00:40:38,896 --> 00:40:42,316
Do wsparcia w tej bitwie
skierowano wszystkie działa.
515
00:40:42,900 --> 00:40:45,360
To świadczy, że było naprawdę źle.
516
00:40:45,360 --> 00:40:48,113
Cel ma krytyczne znaczenie.
517
00:40:51,074 --> 00:40:54,369
Artyleria niszczy
niemieckie jednostki.
518
00:40:56,246 --> 00:41:00,125
Pociski spadają jednak
tak blisko farmy,
519
00:41:00,125 --> 00:41:05,005
że trafiają również
amerykańskich obrońców.
520
00:41:05,714 --> 00:41:09,551
Mimo to wszyscy
potwierdzali później,
521
00:41:09,718 --> 00:41:12,554
że trzeba było tak postąpić.
522
00:41:12,721 --> 00:41:16,725
Zginęli dobrzy żołnierze,
ale ten ostrzał był konieczny.
523
00:41:16,725 --> 00:41:22,189
Von der Heydte wycofuje się
na odcinek południowo-zachodni,
524
00:41:22,356 --> 00:41:24,942
by podjąć ostatnią próbę obrony.
525
00:41:25,108 --> 00:41:30,113
Kończy mu się jednak amunicja
i poniósł ciężkie straty.
526
00:41:30,280 --> 00:41:34,910
{\an8}W końcu postanawia zrobić to,
co zrobiłby każdy dowódca
527
00:41:35,077 --> 00:41:36,995
w podobnej sytuacji.
528
00:41:37,162 --> 00:41:39,039
Daje rozkaz do odwrotu.
529
00:41:41,458 --> 00:41:46,088
Żołnierze Cole'a wygrali,
słono za to płacąc.
530
00:41:46,255 --> 00:41:50,300
Straty były bardzo duże.
Na początku mieli 700 ludzi.
531
00:41:50,467 --> 00:41:53,762
Po walce zostało ich 132.
532
00:41:55,180 --> 00:41:57,558
Do końca walk w Normandii
533
00:41:57,558 --> 00:42:01,019
3. batalion 502. pułku nie odzyskał
534
00:42:01,186 --> 00:42:03,063
pełnej wartości bojowej.
535
00:42:06,984 --> 00:42:10,904
Otworzył jednak drogę do Carentan.
536
00:42:16,785 --> 00:42:20,330
Von der Heydte walczy
przez sześć dni, ale bez amunicji
537
00:42:20,789 --> 00:42:24,710
nie może dłużej czekać
na wsparcie jednostek SS.
538
00:42:24,876 --> 00:42:30,048
Nakazuje odwrót z miasta,
które zajmują Amerykanie.
539
00:42:30,048 --> 00:42:32,134
Po porażce pod Carentan
540
00:42:32,301 --> 00:42:36,096
von der Heydte staje się
kozłem ofiarnym dla SS.
541
00:42:36,263 --> 00:42:41,393
Bronią go jednak dowódcy
wojsk lądowych i spadochronowych,
542
00:42:41,393 --> 00:42:44,187
więc nie staje przed sądem wojskowym.
543
00:42:44,187 --> 00:42:49,693
Zyskuje nawet przydomek
←Lew z Carentan”.
544
00:42:53,030 --> 00:42:56,450
Kapitan St. Julien Rosemond
zostaje odznaczony
545
00:42:56,450 --> 00:43:00,203
za swoje działania w trakcie walki,
546
00:43:00,370 --> 00:43:03,624
utrzymanie pozycji
i naprowadzanie artylerii.
547
00:43:08,003 --> 00:43:12,257
Ppłk Robert Cole jest wychwalany
za heroiczną walkę.
548
00:43:12,424 --> 00:43:13,967
Naprzód!
549
00:43:15,010 --> 00:43:18,555
Biegnąc przez pole
byliśmy narażeni na ostrzał
550
00:43:18,722 --> 00:43:20,807
zza tamtych żywopłotów.
551
00:43:20,974 --> 00:43:22,559
Mieli nas na muszce.
552
00:43:22,726 --> 00:43:25,103
Musieliśmy pokonać ten odcinek
553
00:43:25,270 --> 00:43:28,482
jak najszybciej
i dotrzeć do ich pozycji.
554
00:43:29,816 --> 00:43:34,988
Otrzymuje najwyższe odznaczenie,
czyli Medal Honoru.
555
00:43:35,155 --> 00:43:37,074
Cole ginie jednak
556
00:43:37,240 --> 00:43:40,661
{\an8}podczas operacji Market Garden
od kuli snajpera.
557
00:43:42,245 --> 00:43:46,291
{\an8}Zdobycie Carentan
umożliwia Amerykanom
558
00:43:46,458 --> 00:43:50,921
{\an8}wyjście z przyczółków
i umocnienie zajętych pozycji.
559
00:43:51,088 --> 00:43:56,259
{\an8}Opóźnienie umożliwiło jednak Niemcom
ściągnięcie posiłków.
560
00:43:56,259 --> 00:44:02,849
{\an8}Alianci muszą walczyć
o każdy centymetr francuskiej ziemi.
561
00:44:02,849 --> 00:44:08,063
{\an8}Wojna w Europie
będzie trwała jeszcze 11 miesięcy.
562
00:44:08,230 --> 00:44:09,606
{\an8}Tekst polski: Krzysztof Walczak