1
00:00:03,546 --> 00:00:06,215
Ekim 1944. Batı Almanya.
2
00:00:08,426 --> 00:00:10,261
Amerikalı bir yüzbaşı, Alman bir askerin
3
00:00:10,261 --> 00:00:14,057
bir sığınağa cephane taşıyışını izliyor.
4
00:00:14,640 --> 00:00:18,936
Bobbie izlemeye devam ediyor. Alman
askerin haberi yok ama Bobbie orada.
5
00:00:22,774 --> 00:00:26,444
Yüzbaşı fünyeyi çekiyor ve
patlayıcı maddeyi içeri atıyor.
6
00:00:27,445 --> 00:00:28,988
Askerin kaçmaya bile vakti olmuyor.
7
00:00:31,032 --> 00:00:33,159
6 Haziran 1944'de Müttefik Kuvvetler
8
00:00:33,659 --> 00:00:38,581
nihayet Normandiya'ya
çıkarma yaparak batı cephesini açmıştı.
9
00:00:38,581 --> 00:00:40,041
İNGİLTERE--ALMANYA
FRANSA
10
00:00:42,710 --> 00:00:48,132
Ama fanatik Naziler tüm güçleriyle
savaşmaya devam ediyorlardı.
11
00:00:53,596 --> 00:00:55,223
D-Günü (Çıkarma Günü) bir muharebeydi.
12
00:00:57,308 --> 00:00:58,976
Ama hâlâ kazanılması gereken bir
savaş vardı.
13
00:01:14,450 --> 00:01:15,451
D-Günü'nden sonraki 124. gün
14
00:01:15,451 --> 00:01:18,329
8 Ekim 1944. Almanya, Aachen yakınları.
15
00:01:21,332 --> 00:01:26,462
18. Amerikan Piyade Alayı
dumandan faydalanarak ilerliyor.
16
00:01:29,632 --> 00:01:33,636
Hızlı ve sessiz bir şekilde
yürüyerek, Almanlara görünmeden
17
00:01:33,636 --> 00:01:36,013
saldırı pozisyonlarına
ulaşmaları gerekiyor.
18
00:01:40,268 --> 00:01:42,979
Yüzbaşı Brown, C Bölüğü'nün lideri.
19
00:01:43,271 --> 00:01:48,943
41 yaşındaki Brown, diğer birçok subaydan
ve muhtemelen birçok üstünden daha yaşlı.
20
00:01:49,902 --> 00:01:51,737
Hayatının büyük bölümü orduda geçti.
21
00:01:53,823 --> 00:01:56,075
Bobbie, ailesine yük olmak istememişti.
22
00:01:56,450 --> 00:02:01,330
O yüzden Columbus, Georgia'ya
giderek orduya yazılmak istedi.
23
00:02:01,330 --> 00:02:02,915
{\an8}18 yaşında olduğunu söyledi.
24
00:02:02,915 --> 00:02:04,125
{\an8}Yazar, Aachen
25
00:02:04,125 --> 00:02:07,170
{\an8}Yaşına göre büyük gösteriyordu,
aslında 15 yaşındaydı.
26
00:02:07,545 --> 00:02:11,757
Ordunun 1922'de onun gibi iri çocuklara
ihtiyacı vardı. O yüzden onu aldılar.
27
00:02:13,176 --> 00:02:16,512
Brown barış yıllarında piyade
silahlarının tamamının eğitimini almış,
28
00:02:16,721 --> 00:02:19,432
savaş çıkmasıyla
aranılan bir lider olmuştu.
29
00:02:20,725 --> 00:02:24,145
Bobbie D-Günü'nde karaya
çıktığında 1. Tümen'e dahildi.
30
00:02:24,645 --> 00:02:29,025
Ağustos ayında C Bölüğü'nün başına
yeni bir yüzbaşının atanması gerekti.
31
00:02:29,025 --> 00:02:33,821
Tabur komutanının, West Point mezunları da
dâhil olmak üzere birçok seçeneği vardı.
32
00:02:34,447 --> 00:02:38,534
Ama Bobbie'yi seçti çünkü
Bobbie tuttuğunu koparan biriydi,
33
00:02:38,534 --> 00:02:44,373
olağanüstü bir zamanlaması vardı
ve adamları ona saygı duyuyordu.
34
00:02:48,544 --> 00:02:51,380
Brown ve adamları bir kez
daha çatışmaya hazırlanıyor.
35
00:02:56,302 --> 00:02:59,931
Birden rüzgâr hızlanıyor ve
onları gizleyen duman dağılıyor.
36
00:03:04,352 --> 00:03:06,020
Düşman, C Bölüğü'nü görüyor.
37
00:03:13,194 --> 00:03:15,905
Alman silahlarının
hedeflerini bulması uzun sürmüyor.
38
00:03:18,658 --> 00:03:19,909
Geliyor!
39
00:03:22,912 --> 00:03:23,788
Yere yatın, kafalara dikkat!
40
00:03:34,173 --> 00:03:35,383
Yürü, yürü!
41
00:03:36,926 --> 00:03:37,843
Kalkın!
42
00:03:45,518 --> 00:03:47,353
Yaz boyunca hızlı bir
ilerleme kaydeden Müttefiklerin
43
00:03:48,104 --> 00:03:51,649
Başkomutanı General Dwight D. Eisenhower,
44
00:03:51,649 --> 00:03:55,319
savaşı sonlandırabilecek
bir hedef tespit etmişti:
45
00:03:55,861 --> 00:03:57,029
Ruhr Vadisi.
46
00:03:59,156 --> 00:04:01,867
{\an8}Ruhr, 1944 ve 1945 yıllarında
Müttefik ordularının...
47
00:04:01,867 --> 00:04:02,952
{\an8}Askeri Tarihçi, The Siegfried Line 1944-45
48
00:04:02,952 --> 00:04:07,373
{\an8}...en stratejik hedefiydi.
Almanya sanayisinin kalbiydi.
49
00:04:07,373 --> 00:04:09,834
En önemli çelik fabrikalarının bazıları,
50
00:04:09,834 --> 00:04:12,920
tank tesisleri ve
silah fabrikaları buradaydı.
51
00:04:14,964 --> 00:04:16,090
FRANSA
52
00:04:16,549 --> 00:04:18,217
Normandiya çıkarmasından sonra,
53
00:04:18,342 --> 00:04:23,639
Avrupa'da ilerleyişi sürdüren Müttefikler
Eylül 1944'de Almanya sınırına ulaşıyor.
54
00:04:23,639 --> 00:04:25,099
HOLLANDA
BELÇİKA-- AACHEN-- ALMANYA
55
00:04:25,099 --> 00:04:28,311
Eisenhower, kuzeydoğudaki
Ruhr vadisine geçişi açmak amacıyla
56
00:04:28,853 --> 00:04:32,273
dört Amerikan tümeninin bazı bölümlerine
57
00:04:32,273 --> 00:04:35,109
eski bir Alman şehri olan
Aachen'ı ele geçirme emri veriyor.
58
00:04:36,610 --> 00:04:38,946
Ancak her iki taraf için de risk yüksek.
59
00:04:40,031 --> 00:04:43,659
Eisenhower için bir propaganda
düşü olan bu olay Hitler için kâbustu.
60
00:04:44,410 --> 00:04:48,456
{\an8}Amerikalılar Aachen'ı alırsa Almanlarla
sadece Alman topraklarında savaşmakla...
61
00:04:48,456 --> 00:04:49,832
{\an8}Askeri tarihçi
62
00:04:49,832 --> 00:04:52,626
{\an8}...kalmayacak, ilk önemli
Alman şehrini de almış olacaklardı.
63
00:04:54,920 --> 00:04:57,048
Alman silahlarının dehşetli
karşılamasından sonra Bobbie Brown ve
64
00:04:57,798 --> 00:05:01,677
adamları tepenin eteğindeki taarruz
çıkış hattında toplanıyorlar.
65
00:05:04,764 --> 00:05:08,392
Bu adamlar çok, çok zorlu bir
göreve çıktıklarını biliyorlardı.
66
00:05:11,395 --> 00:05:17,360
Almanların, Haç Tepesi'ne makineli tüfek
yuvaları yerleştirdiklerini biliyorlardı.
67
00:05:22,073 --> 00:05:27,745
Atış mazgalları ve atış açılarının direkt
kendilerini hedef aldığını biliyorlardı.
68
00:05:34,960 --> 00:05:37,088
Brown'un hedefi netti:
69
00:05:37,088 --> 00:05:40,466
tepedeki tüm düşman
faaliyetini etkisiz hale getirmek ve
70
00:05:40,466 --> 00:05:42,676
karşı saldırılara hazırlanmak.
71
00:05:43,177 --> 00:05:46,931
En yakın barınağa nasıl gidebileceğini
tespit etmek için tepeyi inceliyor ve
72
00:05:46,931 --> 00:05:50,184
dost bir Müttefik uçağı
görme umuduyla gökyüzüne bakıyor.
73
00:05:50,601 --> 00:05:53,646
Brown'un beklediği hava desteği
aslında sadece sekiz uçaktan oluşan
74
00:05:53,771 --> 00:06:00,277
iki tane P-47 Thunderbolt filosuydu.
75
00:06:00,986 --> 00:06:04,031
Brown sürekli hava desteği
olacağını umuyordu ama
76
00:06:04,490 --> 00:06:09,995
Haç Tepesi'ne gelmek üzere
yola çıkan pilotun yakıt tankı
77
00:06:09,995 --> 00:06:13,958
vurulmuştu. O yüzden gelemiyordu.
78
00:06:19,088 --> 00:06:20,923
Brown daha fazla bekleyemez.
79
00:06:23,217 --> 00:06:24,927
Koş, koş, koş!
80
00:06:27,596 --> 00:06:32,393
O ve adamları koşmaya başlar başlamaz
Almanlar da ağır topçu ateşine başlıyor.
81
00:06:36,439 --> 00:06:41,026
Almanlar, Amerikalıların yaklaşma
istikametini onlar gelmeden önce bile
82
00:06:41,735 --> 00:06:45,156
net bir şekilde biliyordu ve
hazırlıklarını yapmışlardı.
83
00:06:45,698 --> 00:06:52,705
Brown'un adamlarına 84
ayrı topçu silahı ateş ediyordu.
84
00:06:54,582 --> 00:06:58,794
Onlar yaklaştıkça makine ateşinin
ölümcül isabet oranı da artıyordu.
85
00:07:16,979 --> 00:07:20,566
Müttefiklerin topçu mermileri destek için
tepedeki sığınakları vuruyor ancak...
86
00:07:27,156 --> 00:07:28,574
...Alman ateşini durdurmayı başaramıyordu.
87
00:07:33,579 --> 00:07:36,499
Brown ve adamları
Haç Tepesi'ne saldırmak için gelmişlerdi.
88
00:07:36,957 --> 00:07:39,668
{\an8}Adını en tepedeki büyük,
taş haçtan alan tepenin
89
00:07:40,044 --> 00:07:42,505
{\an8}tahkimatları Aachen'ı
kuzeydoğudan koruyordu.
90
00:07:43,881 --> 00:07:47,718
{\an8}Metre cinsinden yüksekliği
nedeniyle 2-3-9 tepesi de deniyordu.
91
00:07:47,718 --> 00:07:50,804
{\an8}Makineli tüfek yuvaları
ve sığınaklarla doluydu.
92
00:07:53,098 --> 00:07:54,934
Nispeten eskimiş olsalar da,
93
00:07:55,309 --> 00:08:00,022
Haç Tepesi'ndeki sığınaklar tepenin
aşağısındaki Amerikalılara yukarıdan
94
00:08:00,022 --> 00:08:03,317
ateş yağdırmak için çok idealdi.
95
00:08:19,250 --> 00:08:24,213
Brown'un adamları taarruz çıkış hattında
sıkışmıştı. Bunun üzerine aralarında
96
00:08:24,213 --> 00:08:27,925
telsiz operatörü ve habercinin olduğu
komuta birimi harekete geçti.
97
00:08:28,759 --> 00:08:31,762
Bobbie Brown adamlarına
yerde kalan biri olmadıkça
98
00:08:32,429 --> 00:08:35,391
önündeki adamın işini yapmayı öğretmişti.
99
00:08:35,891 --> 00:08:39,603
Böylece grup ilerleyebilecekti.
100
00:08:47,695 --> 00:08:52,825
Ama o anda Bobbie Brown tüm bölüğünün
ateş hattında kaldığını biliyordu.
101
00:08:52,825 --> 00:08:54,702
O yüzden bir şey yapması gerekiyordu.
102
00:08:59,206 --> 00:09:04,712
Brown arazideki bir çukura yöneliyor
ve ekibi de hemen peşinden geliyor.
103
00:09:08,173 --> 00:09:11,719
Brown ve komuta birimi
Haç Tepesi'nin eteğine kazılmış
104
00:09:11,719 --> 00:09:15,764
bir hendeğe girebilmişti çünkü
105
00:09:15,764 --> 00:09:21,270
Brown bir gece önce gidip o hendeği
kazacak ve yanında getirdiği
106
00:09:21,937 --> 00:09:26,275
örtüyle üstünü kapayacak kadar akıllıydı.
107
00:09:26,817 --> 00:09:30,195
Sabah olduğunda Almanların gece
orada olanlardan haberi bile olmamıştı.
108
00:09:40,122 --> 00:09:43,709
Düşman ateşinin hemen altında az da
olsa bir korunma imkânı bulmuşlardı.
109
00:09:59,558 --> 00:10:02,436
Telsizci müfreze liderleriyle
bağlantıya geçiyor.
110
00:10:04,897 --> 00:10:06,815
Haberler iyi değil.
111
00:10:08,317 --> 00:10:09,902
Müfreze liderlerinden biri yaralanmış
112
00:10:10,486 --> 00:10:13,572
ve saldırı müfrezelerinin
ikisi de ateş altında kalmış.
113
00:10:14,239 --> 00:10:16,283
Dürbün.
114
00:10:18,118 --> 00:10:20,913
Brown tepeye bakıyor ve ateşin yukarıdaki
115
00:10:20,913 --> 00:10:22,498
sığınaktan geldiğini görüyor.
116
00:10:25,542 --> 00:10:27,795
Durumu her yönüyle anlamaya çalışıyordu.
117
00:10:34,677 --> 00:10:36,387
Telsizci ona baktı ve şöyle dedi:
118
00:10:37,054 --> 00:10:38,972
"Yukarı önce bir
mühendis yollayacak mıyız?"
119
00:10:39,640 --> 00:10:43,644
Bobbie de ona baktı ve şöyle dedi:
"Kimseden intihar etmesini isteyemem."
120
00:10:47,064 --> 00:10:50,150
Brown o an kararını veriyor.
121
00:10:51,193 --> 00:10:53,737
Sığınağı kendisi patlatmalı.
122
00:11:03,122 --> 00:11:07,584
Amerikalı Yüzbaşı
Bobbie Brown bir plan yapıyor.
123
00:11:08,502 --> 00:11:10,295
Bobbie Brown o anda
adamlarına örnek olup
124
00:11:10,921 --> 00:11:15,134
{\an8}onların yapamadığını kendisinin
yapması gerektiğine karar vermişti.
125
00:11:15,426 --> 00:11:16,635
{\an8}Kapana kısılmış şekilde beklemeyecekti.
126
00:11:17,553 --> 00:11:20,097
O yüzden telsizcisine dönüp şöyle dedi:
127
00:11:20,097 --> 00:11:23,517
"Bir sırık imla hakkına ve bir kulplu
imla hakkına ihtiyacımız olacak."
128
00:11:23,517 --> 00:11:26,687
- Telsizci duyduklarına inanamadı.
- Efendim?
129
00:11:28,313 --> 00:11:31,608
Brown elindeki silahlardan
daha fazla ateş gücüne ihtiyaç duyuyordu.
130
00:11:31,608 --> 00:11:34,278
Çözümün patlayıcılarda
olduğuna inanıyordu.
131
00:11:39,825 --> 00:11:44,037
Bu tepedeki sığınaklar Batı Duvarı'nın
ya da diğer adıyla Siegfried Hattı'nın
132
00:11:44,037 --> 00:11:45,289
yoğun bir bölümünü oluşturuyordu.
133
00:11:45,956 --> 00:11:49,001
Siegfried Hattı
1930'larda Alman ordusunun
134
00:11:49,001 --> 00:11:51,462
iki cepheli bir
savaş verebilmesi için açılmıştı.
135
00:11:51,920 --> 00:11:56,467
{\an8}1939'da Almanya
tüm gücüyle Polonya'ya saldırdı ve
136
00:11:56,467 --> 00:11:58,927
{\an8}eylül ayında Polonya'yı işgal etti.
137
00:11:59,595 --> 00:12:00,512
Ama aynı zamanda
138
00:12:01,013 --> 00:12:04,892
batı sınırında Fransız ve İngiliz
ordusunun karşısında büyük bir
139
00:12:04,892 --> 00:12:09,021
askeri güç tutmalarına gerek kalmamıştı
çünkü burada Siegfried Hattı vardı.
140
00:12:09,313 --> 00:12:13,859
Minimum güç yetiyordu. Yani bir tür güç
manevrası ekonomisi uygulamışlardı.
141
00:12:14,443 --> 00:12:17,946
Bu, özellikle de Aachen'ın çevresi için
önemli görülüyordu.
142
00:12:17,946 --> 00:12:20,699
Buraya çift tahkimat hattı kurulmuştu.
143
00:12:21,992 --> 00:12:24,536
Aachen bölgesindeki
Batı Duvarı son derece kalındı.
144
00:12:24,536 --> 00:12:26,789
HOLLANDA--BELÇİKA--FRANSA
ALMANYA
145
00:12:26,789 --> 00:12:29,500
Özellikle de daha uzaktaki Batı Duvarı
bölümleriyle karşılaştırıldığında.
146
00:12:29,708 --> 00:12:32,586
Bunun nedeni Aachen'ın
hemen güneyinde bulunan ve
147
00:12:32,586 --> 00:12:37,633
nispeten düz olan bir
arazinin taşıdığı stratejik önemdi.
148
00:12:37,633 --> 00:12:41,345
Çünkü bu arazi sayesinde
tanklar doğuya Ruhr Nehri'ne ve
149
00:12:41,345 --> 00:12:44,056
Ren Nehri'ne kolayca ulaşabiliyordu.
150
00:12:45,682 --> 00:12:50,103
Sığınaklar genelde araziye yapılır,
çimen ve çalılarla kamufle edilirdi.
151
00:12:50,479 --> 00:12:52,815
Sığınaklarda çok dar açıklıklar ya da
152
00:12:52,815 --> 00:12:56,527
apertürler vardır ve
buralardan ancak silah ateşlenebilir.
153
00:12:56,527 --> 00:12:57,778
{\an8}ALMAN SIĞINAĞI
154
00:12:58,028 --> 00:13:04,076
{\an8}Boyutlar değişse de bu sığınaklar 15 m
en ve 7,5 m derinliğe kadar olabiliyordu.
155
00:13:05,494 --> 00:13:07,996
{\an8}B standartına göre inşa ediliyorlardı.
156
00:13:08,747 --> 00:13:10,123
{\an8}B standartı
157
00:13:10,123 --> 00:13:13,502
{\an8}iki metre kalınlığında çelikle
güçlendirilmiş beton demektir.
158
00:13:13,502 --> 00:13:16,630
{\an8}İki metre kalınlığında çelikle
güçlendirilmiş bir beton yapı
159
00:13:16,755 --> 00:13:20,509
20 cm'lik topçu mermisine ya da
160
00:13:20,676 --> 00:13:22,970
453 kg'luk bir
hava bombasına dayanabilirdi.
161
00:13:22,970 --> 00:13:26,723
Yani çok çok güçlü bir askeri yapıydı.
162
00:13:27,975 --> 00:13:31,854
Bobbie Brown'un yapıya
saldırmanın bir yolunu bulması gerekiyor.
163
00:13:32,688 --> 00:13:35,524
Ne yapacağından tam olarak emin değil.
164
00:13:36,233 --> 00:13:39,945
Görebildiği tek şey
muhtemelen P-47'lerden birisinin
165
00:13:39,945 --> 00:13:42,406
açtığı bir çukur.
166
00:13:43,031 --> 00:13:45,325
Bulunduğu yer ile makineli tüfek yuvasının
167
00:13:45,534 --> 00:13:48,745
tam ortasında ve oraya gitmek istiyor.
168
00:13:52,249 --> 00:13:56,169
Brown, 2. Müfreze Komutanı
Teğmen Charles Marvain'e
169
00:13:56,712 --> 00:13:58,714
- patlayıcıları sağlamasını söylüyor.
- Tamam!
170
00:14:00,799 --> 00:14:06,430
Alman ateşi o sırada Marvain'in
bulunduğu yere aralıksız yağdığı için,
171
00:14:07,306 --> 00:14:10,309
Marvain seve seve
yerinden ayrılmış olabilir.
172
00:14:12,102 --> 00:14:14,479
Brown'a bir kulplu imla hakkı atıyor.
173
00:14:20,527 --> 00:14:24,031
Kulplu imla hakkı, tahrip amaçlı
hazırlanmış bir patlayıcı maddedir.
174
00:14:24,031 --> 00:14:25,324
Kulplu imla hakkı denir çünkü
175
00:14:25,324 --> 00:14:28,076
patlayıcılar omuzda
taşınan bir çantanın içindedir.
176
00:14:28,827 --> 00:14:31,580
Genelde engelleri
havaya uçurmak için kullanılır.
177
00:14:31,830 --> 00:14:34,875
Yani bu, tanksavar bir duvar
ya da bir sığınak olabilir.
178
00:14:35,792 --> 00:14:41,048
Brown'ın elindeki çantada
7 kg'luk TNT blokları vardı
179
00:14:41,465 --> 00:14:43,800
ve üç saniyelik fünye ile patlatılıyordu.
180
00:14:45,302 --> 00:14:50,682
Patlayıcıları alan Brown elinde 7 kg'luk
TNT ile hendekten dışarı sürünüyor.
181
00:14:51,683 --> 00:14:54,353
O rütbede bir adam için
alışılmadık bir görev.
182
00:14:56,521 --> 00:14:59,816
Bölük yüzbaşısının görevi, tabur
komutanı ile bağlantıya geçmek ve
183
00:15:00,442 --> 00:15:03,278
ondan "destek kuvvetleri yolda"
184
00:15:03,946 --> 00:15:05,572
ya da "geri çekilin" gibi
185
00:15:05,572 --> 00:15:10,118
haberleri ve emirleri almaktı.
186
00:15:10,661 --> 00:15:16,333
Bir yüzbaşının II. Dünya Savaşı'nda
namlunun ucunda olması çok alışılmadıktı.
187
00:15:17,668 --> 00:15:21,838
Brown, Haç Tepesi boyunca askerlerini
hedef alan sığınağa doğru sürünüyor.
188
00:15:31,390 --> 00:15:35,060
İlerlerken elinden geldiğince mermi
yolunun altında kalmaya çalışıyor.
189
00:15:35,394 --> 00:15:37,771
Kafasını bir kaldırsa o an vurulurdu.
190
00:15:41,274 --> 00:15:43,443
İçerideki düşmanın tek belirtisi
191
00:15:43,443 --> 00:15:45,362
açıklıktan ateş eden silah namluları.
192
00:15:48,240 --> 00:15:53,495
Bu sığınakların içinde
352. Humbaracı Alayı'nın askerleri vardı.
193
00:15:54,204 --> 00:15:57,249
{\an8}Bir humbaracı alayı
aslında bir piyade alayıdır.
194
00:15:57,249 --> 00:16:03,213
{\an8}1942'de Almanlar tüm piyade alaylarına
humbaracı alayları demeye başladılar.
195
00:16:03,630 --> 00:16:08,885
Aynı 18. ve 19. yüzyıldaki
eski Prusya humbaracı alayları gibi.
196
00:16:10,178 --> 00:16:11,805
Amerikalılar Aachen'a yaklaşırken
197
00:16:11,805 --> 00:16:15,100
bu askerler de tek tek seçilip hızlıca
198
00:16:15,642 --> 00:16:18,145
Haç Tepesi'ndeki
savunma pozisyonlarına gönderilmişlerdi.
199
00:16:18,145 --> 00:16:21,982
Bu sığınaklar her ne kadar eski de olsa
200
00:16:21,982 --> 00:16:25,152
Alman askerlerine
belli bir güvenlik hissi veriyordu.
201
00:16:26,069 --> 00:16:27,320
1944 sonbaharının başında
202
00:16:27,320 --> 00:16:31,158
Fransa'da ele geçirilen
Alman belgelerinde bu sığınakların
203
00:16:31,533 --> 00:16:34,661
askerlerin morali için çok önemli
olduğu çünkü ilk defa net tanımlanmış
204
00:16:34,911 --> 00:16:39,583
bir savunma hatları olduğu yazıyordu.
205
00:16:41,668 --> 00:16:45,797
Alayın komutanı
Yarbay Josef Eggerstorfer'dı.
206
00:16:46,506 --> 00:16:50,343
Yarbay Eggerstorfer
35 yaşında bir yetkiliydi.
207
00:16:50,343 --> 00:16:56,641
Eski astsubay olan Eggerstorfer'ın yıldızı
II. Dünya Savaşı'nda birden parlamıştı.
208
00:16:56,641 --> 00:16:58,560
Daha önce doğu cephesinde görev almıştı
209
00:16:59,061 --> 00:17:03,023
ve öncelikli bir
terfi sayesinde terfi olmuştu.
210
00:17:03,023 --> 00:17:06,318
Yani muharebe meydanındaki
performansı dolayısıyla
211
00:17:06,318 --> 00:17:08,528
normalden daha hızlı bir
şekilde terfi edilmişti.
212
00:17:09,738 --> 00:17:13,408
Eggerstorfer'a her ne pahasına
olursa olsun bu eski Alman şehrini
213
00:17:13,408 --> 00:17:15,202
koruma emri verilmişti.
214
00:17:17,454 --> 00:17:21,041
Aachen'ın Almanlar için
büyük bir tarihi önemi vardır.
215
00:17:22,459 --> 00:17:27,881
Burası 700 seneden fazla Kutsal Roma
İmparatorluğu'nun taç giyme alanıydı.
216
00:17:28,381 --> 00:17:31,927
Görkemi ise Hitler'in
emperyalist amaçlarına uygundu.
217
00:17:32,594 --> 00:17:37,557
Aachen'ın Naziler için efsanevi
ve sembolik bir değeri vardı.
218
00:17:37,557 --> 00:17:41,895
Çünkü ilk Alman devletinin
yani Reich'ın kurucusu olan
219
00:17:42,354 --> 00:17:44,523
Şarlman'ın eski imparatorluk başkentiydi.
220
00:17:45,232 --> 00:17:48,652
Naziler de kendilerini
Üçüncü Reich olarak düşünürlerdi.
221
00:17:48,652 --> 00:17:51,613
Dolayısıyla Nazilere göre
Birinci ve Üçüncü Reich
222
00:17:51,613 --> 00:17:54,199
arasında tarihi bir bağ vardı.
223
00:17:58,912 --> 00:18:02,624
Haç Tepesi'ndeki sığınaklar
şehri kuzeydoğudan koruyor.
224
00:18:03,375 --> 00:18:06,837
Ama çatışma kızıştıkça
içerideki koşullar zorlaşmaya başlıyor.
225
00:18:07,671 --> 00:18:11,216
Sıkışık, kötü kokuyor ve
her yer duman dolu.
226
00:18:14,094 --> 00:18:18,348
Ateş et! Ateş et!
Ateş etmeye devam et! Ateş!
227
00:18:20,767 --> 00:18:23,812
Makineli tüfek
kullandığınızda ses yankılanır.
228
00:18:23,812 --> 00:18:28,233
Dolayısıyla psikolojik olarak normal
bir asker için oldukça zor bir iştir.
229
00:18:46,293 --> 00:18:48,503
Bu arada sığınağın aşağısındaki bayırda
230
00:18:48,879 --> 00:18:53,008
Brown'ın kulplu patlayıcıyı en iyi nasıl
kullanacağına karar vermesi gerekiyor.
231
00:18:54,718 --> 00:18:56,803
Normalde bunu düşman ateşi
altında değilken yaparsınız.
232
00:18:57,179 --> 00:18:59,639
Bir duvara gider,
dikkatlice yerleştirirsiniz.
233
00:18:59,639 --> 00:19:01,975
Hatta birkaç tane kulplu
patlayıcı kullanmanız gerekebilir.
234
00:19:02,934 --> 00:19:05,228
Bir kulplu patlayıcı
yakın çatışmada kullanıldığında
235
00:19:05,228 --> 00:19:07,439
genelde doğaçlama şeklinde kullanılır.
236
00:19:08,732 --> 00:19:13,320
Brown bir plan yapıyor.
Patlayıcıların üç saniyelik fünyesi var.
237
00:19:13,820 --> 00:19:17,657
Patlayıcı infilak edene kadar kendini
güvene alabileceği kadar vakti yok.
238
00:19:18,992 --> 00:19:25,165
Eğer o yuvanın arkasından dolaşıp
yan tarafına ulaşabilse o zaman
239
00:19:25,749 --> 00:19:30,879
arka kapının girebileceği gibi
olup olmadığını ya da
240
00:19:31,546 --> 00:19:34,216
çantasını o kapıdan içeri atabilmenin
mümkün olup olmadığını görebilirdi.
241
00:19:35,967 --> 00:19:38,678
Ama eğer patlayıcıyı
açıklıktan içeri atabilirse
242
00:19:38,678 --> 00:19:40,805
sığınak onu patlamadan koruyabilirdi.
243
00:19:44,267 --> 00:19:45,727
Brown hızını arttırıyor.
244
00:19:46,269 --> 00:19:51,983
Açıklığa doğru yokuş yukarı
koşarken bir Alman askeriyle karşılaşıyor.
245
00:20:01,368 --> 00:20:05,038
Amerikalı Yüzbaşı
Bobbie Brown açıklığa gidemeden
246
00:20:05,038 --> 00:20:07,791
ürken asker sığınağa geri dönüyor.
247
00:20:08,792 --> 00:20:13,755
Brown kapıyı askerin üstüne
kapamaya çalışıyor ama kapı kapanmıyor.
248
00:20:14,631 --> 00:20:19,094
{\an8}Çünkü Alman döndüğünde
omzunda asılı olan tüfeği
249
00:20:19,469 --> 00:20:23,390
{\an8}kayıyor ve kapı çerçevesine takılıyor.
250
00:20:24,099 --> 00:20:27,310
Brown tüfeği görüyor,
kapıyı açarak içeri itiyor.
251
00:20:27,978 --> 00:20:30,230
Patlayıcının fünyesini çekiyor
252
00:20:30,230 --> 00:20:32,649
içeri atıyor ve kapıyı kapıyor.
253
00:20:38,905 --> 00:20:42,575
Sığınak büyük bir gürültüyle patlarken
Brown da hızlıca oradan uzaklaşıyor.
254
00:20:44,035 --> 00:20:47,163
Tepenin eteklerinde ise
Bobbie Brown'un adamları
255
00:20:47,163 --> 00:20:50,625
açıklıklarından ve tepesindeki
havalandırmadan duman çıkan
256
00:20:50,959 --> 00:20:54,129
bir sığınak görüyordu.
Alevlere göğe yükseliyordu ve
257
00:20:54,129 --> 00:20:59,134
birbiri ardınca gelen şiddetli
patlamalar dışında bir şey duyulmuyordu.
258
00:21:01,344 --> 00:21:03,388
Tam bir imha olmuştu.
259
00:21:03,972 --> 00:21:07,434
O boyutta bir kulplu imla hakkı bir
sığınak için mutlak yıkım demektir.
260
00:21:07,809 --> 00:21:10,520
Çünkü patlamanın şiddeti
sığınağın içine hapsedilir.
261
00:21:12,355 --> 00:21:18,278
Patlamada Almanların hepsi öldü. Bulunan
en büyük vücut parçası bir üst bacaktı.
262
00:21:22,574 --> 00:21:27,579
18. Amerikan Piyade Alayı C Bölüğü'nün
komuta ve kontrol grubu
263
00:21:27,579 --> 00:21:32,125
patlama sonrası yüzbaşılarının
güvenle hendeğe dönmesini bekliyorlar.
264
00:21:32,667 --> 00:21:35,462
Brown hemen bir durum raporu istiyor.
265
00:21:36,254 --> 00:21:40,133
Sığınağı etkisiz hale getirmelerine
rağmen, C ve A bölüklerindeki askerler
266
00:21:40,133 --> 00:21:44,429
hâlâ Haç Tepesi'nden gelen
ağır Alman ateşinin altında.
267
00:21:47,349 --> 00:21:51,561
Brown ilk sığınağı etkisiz hale getirmişti
ama diğerleri ateşe devam ediyordu.
268
00:21:52,270 --> 00:21:55,065
Pozisyonları çok yüksek olduğu için
yaklaşan askerleri hemen görebiliyor ve
269
00:21:55,065 --> 00:21:58,318
saldırmaya çalışan Amerikalılara çok
isabetli şekilde nişan alabiliyorlardı.
270
00:22:05,658 --> 00:22:07,494
Brown tepeye baktığında
271
00:22:07,952 --> 00:22:11,206
biraz önce patlattığı sığınağın ötesinde
bir sığınak daha olduğunu görüyor.
272
00:22:13,333 --> 00:22:14,626
İşi henüz bitmemişti.
273
00:22:14,626 --> 00:22:18,797
Biraz önce patlattığının bir
komuta sığınağı olduğuna inanıyor ve
274
00:22:19,214 --> 00:22:22,550
Alman ateşinin komut ve
kontrol sığınakları olduğunu düşündüğü
275
00:22:22,550 --> 00:22:25,845
diğer sığınakları da imha etmek istiyor.
276
00:22:26,596 --> 00:22:31,851
Gitmek isteyen bir gönüllü vardı.
Bobbie ona dönüp şöyle dedi:
277
00:22:32,602 --> 00:22:36,272
"Orada isabet ettiremeyen bir asker var.
Elim düşeşken oyundan çekilmem."
278
00:22:37,357 --> 00:22:38,191
Kulplu imla hakkı.
279
00:22:39,484 --> 00:22:44,072
Bu sefer bir kulplu ve bir sırık patlayıcı
alıyor ve tırmanmaya hazırlanıyor.
280
00:22:47,409 --> 00:22:52,414
Sırık patlayıcı tahta bir sopanın ucundaki
küçük bir tahrip kalıbından oluşur.
281
00:22:54,416 --> 00:22:56,167
Kulplu imla hakkından farkı
282
00:22:56,167 --> 00:23:00,380
mazgala çok yakın
bir şekilde koyulabilmesi ve
283
00:23:00,380 --> 00:23:01,506
ve patlatılabilmesiydi.
284
00:23:02,507 --> 00:23:05,135
Doğaçlama şeklinde geliştirilmiş,
kendin-yap tarzı özellikleri vardı.
285
00:23:05,593 --> 00:23:08,012
Patlayıcı miktarı ayarlanabilirdi.
286
00:23:08,763 --> 00:23:13,518
{\an8}Piyadeye bağlı bir mühendis birliği
kulplu imla haklarını getirir.
287
00:23:13,852 --> 00:23:16,271
Mühendisler sırık imla haklarını
sahada yaparlar.
288
00:23:16,896 --> 00:23:20,942
Brown bir sonraki hedefini gözüne
kestiriyor. Ama adamları tırmanırken
289
00:23:21,234 --> 00:23:24,988
Müttefik topçuları da bu ilerleyişi
desteklemek için ateşe devam ediyor.
290
00:23:25,572 --> 00:23:27,782
Böyle bir durumda sığınağa
fazla yaklaşmak tehlikeli olabilirdi.
291
00:23:32,662 --> 00:23:33,746
Makineli tüfek yuvasına duman at!
292
00:23:35,290 --> 00:23:39,377
Brown, haberciye sığınağın güney tarafına
sarı bir sis bombası atmasını emrediyor.
293
00:23:44,883 --> 00:23:49,512
Bu dumanı gören Amerikan
155 milimetrelik silahı ateşi kesecek,
294
00:23:49,512 --> 00:23:51,431
böylece Brown
sığınağa güvenle yaklaşabilecekti.
295
00:24:04,903 --> 00:24:08,823
Almanlar ise sığınağın içinden
sarı dumanı görmemiş olabilir.
296
00:24:09,616 --> 00:24:13,828
Kalın beton ve nervürlü çelik sayesinde
sığınaklar ağır ateşe dayanabiliyordu ama
297
00:24:13,828 --> 00:24:16,331
etraflarını görüş
imkânları da daralmış oluyordu.
298
00:24:21,377 --> 00:24:24,797
Her bir sığınaktaki
silahların bir menzili var.
299
00:24:25,381 --> 00:24:28,718
Sistem olarak, sığınaklar sürekli
ve üst üste gelen ateş açarak
300
00:24:28,718 --> 00:24:30,762
birbirlerini destekleyecek
şekilde tasarlanır.
301
00:24:31,262 --> 00:24:33,473
Bir sığınak imha edilse bile etrafındakiler
302
00:24:33,723 --> 00:24:37,560
tepeyi korumaya devam edebilmelidirler.
303
00:24:47,445 --> 00:24:49,113
Brown yukarı çıkmaya devam ediyor.
304
00:24:49,781 --> 00:24:53,201
Planı tekrar arka kapıya gitmekti.
305
00:24:53,743 --> 00:24:56,246
Ama bu sığınağa yaklaştığında Alman ateşi
306
00:24:56,829 --> 00:25:01,834
o kadar arttı ki onu gördüklerini düşündü.
307
00:25:02,544 --> 00:25:04,003
Brown'ın iyice eğilmesi gerekiyor.
308
00:25:05,838 --> 00:25:07,674
Silahlar bir noktadan
aşağısını vuramıyorlardı.
309
00:25:07,840 --> 00:25:11,761
Eğer o menzilin altına girebilirse,
makineli tüfek yuvasına yaklaşabilirdi.
310
00:25:14,097 --> 00:25:16,099
Tepesindeki makineli tüfek duruyor.
311
00:25:17,308 --> 00:25:21,312
Bobbie ilerlemeye devam ediyor ve bu sefer
312
00:25:21,312 --> 00:25:24,774
en iyi yaklaşımın
önden gitmek olduğunu fark ediyor.
313
00:25:26,526 --> 00:25:31,239
O yüzden bu sefer açıklığa
iyice yaklaşıyor.
314
00:25:31,239 --> 00:25:33,366
Amacı sırık imla hakkını içeri sokmak.
315
00:25:38,955 --> 00:25:41,624
Ancak kendisi ile bomba arasında
çok az mesafe olduğu için
316
00:25:42,000 --> 00:25:45,878
fünyeyi çektikten sonra patlayana
kadar sadece üç saniyesi olacak.
317
00:25:54,971 --> 00:25:57,056
Güçlü bir patlama oluyor.
318
00:25:57,056 --> 00:26:00,893
Ancak Amerikalı Yüzbaşı
Bobbie Brown'un kullandığı sırık patlayıcı
319
00:26:01,019 --> 00:26:02,604
sığınağı yok edemiyor.
320
00:26:06,566 --> 00:26:11,029
Yine de duvardaki açıklık genişliyor ve
içerideki askerlerin de dikkati dağılıyor.
321
00:26:15,783 --> 00:26:18,453
{\an8}Brown durumu değerlendiriyor ve işinin
henüz bitmediğine karar veriyor.
322
00:26:18,828 --> 00:26:20,913
{\an8}O yüzden kulplu imla hakkını alıyor ve
323
00:26:21,247 --> 00:26:24,626
sırık patlayıcıyla
oluşturduğu açıklığa koşuyor.
324
00:26:25,543 --> 00:26:29,047
Brown fitili çekiyor ve
çantayı sığınağın içine atıyor.
325
00:26:30,006 --> 00:26:34,260
Patlayıcılar infilak etmeden
kendini yere atmayı başarıyor.
326
00:26:41,893 --> 00:26:46,105
Arkasında sığınak alev alırken
Brown da komuta grubuna geri dönüyor.
327
00:26:47,815 --> 00:26:49,567
Bu olayın bu kadar önemli olmasının nedeni
328
00:26:49,567 --> 00:26:52,445
bu görevi yapanın bir yüzbaşı olmasıydı.
329
00:26:52,445 --> 00:26:55,948
{\an8}Etrafta patlayıcılarla
koşup sığınak patlatmak
330
00:26:55,948 --> 00:26:57,033
{\an8}yüzbaşıların işi değildir.
331
00:26:57,367 --> 00:27:00,578
Bu görevi adamlarına ve
subaylarına bırakması gerekiyordu.
332
00:27:01,496 --> 00:27:03,790
Ama 1944 sonbaharında
333
00:27:03,790 --> 00:27:06,668
1. Piyade Tümeni
zaten büyük kayıplar vermişti.
334
00:27:07,335 --> 00:27:09,087
İşi yapacak bir adamı olmayabilirdi,
335
00:27:09,379 --> 00:27:13,383
muhtemelen "Bu işi yapacak kimse yok.
Ben yapmalıyım" diye düşünmüştü.
336
00:27:14,967 --> 00:27:18,346
Brown bölüğünün tepedeki ilerleyişi
hakkında durum raporu ister.
337
00:27:20,098 --> 00:27:23,810
Telsizci, Brown'ın matarasında
mermi delikleri olduğunu ve
338
00:27:24,435 --> 00:27:26,145
yüzbaşının kanaması olduğunu fark eder.
339
00:27:26,145 --> 00:27:27,605
Efendim! Yaralanmışsınız!
340
00:27:31,484 --> 00:27:36,030
Brown bugünkü deyimle
adrenalinle dolup taşıyordu.
341
00:27:36,698 --> 00:27:41,828
Hatta matarasında üç delik olması
sorunlarının en küçüğüydü.
342
00:27:42,704 --> 00:27:45,123
Adamları dizinin kanadığını fark ettiler.
343
00:27:45,873 --> 00:27:48,584
Ama Bobbie bunu sadece
bir çizik olarak görüyordu.
344
00:27:48,584 --> 00:27:50,128
Merak etmeyin!
345
00:27:51,504 --> 00:27:54,382
Yaralarını umursamayan Brown rapor ister.
346
00:27:57,427 --> 00:28:01,639
2. Müfreze'nin nihayet Haç Tepesi'ne
tırmanmaya başladığını öğrenir.
347
00:28:01,639 --> 00:28:04,016
Ama çok zayiat vermişlerdir.
348
00:28:04,225 --> 00:28:06,102
Üstelik müfreze lideri de
hayatını kaybetmiştir.
349
00:28:06,853 --> 00:28:10,773
Almanlar, Amerikan saldırısını
durdurmak için ateş etmeye devam ederler.
350
00:28:22,410 --> 00:28:25,997
Ama bir ay önce,
Aachen'daki garnizon komutanı
351
00:28:25,997 --> 00:28:29,041
Korgeneral Gerhard Graf von Schwerin
352
00:28:29,041 --> 00:28:32,336
Amerikan ordusunun
liderlerinden merhamet istemişti.
353
00:28:34,756 --> 00:28:38,342
Aachen, direkt tehdit altında
kalan ilk önemli Alman şehriydi.
354
00:28:39,677 --> 00:28:44,807
Savaş öncesi 165.000 olan
nüfusunun çoğu kaçmak istiyordu ve
355
00:28:45,057 --> 00:28:48,519
bu durum hem askerler hem siviller için
ciddi bir karmaşa ortamı oluşturmuştu.
356
00:28:49,479 --> 00:28:53,274
Geride kalan vatandaşların kaçmaya zamanı
olmayacağından korkan Schwerin
357
00:28:53,483 --> 00:28:57,820
tahliye emrini durdurmuş ve insanların
evlerine dönmesine izin vermişti.
358
00:28:59,739 --> 00:29:02,909
Daha sonra da Amerikalı komutana
bir mektup yazarak
359
00:29:02,909 --> 00:29:06,704
sivillerine dokunmamasını
rica etmişti. Bu talep şehrin ileride
360
00:29:06,829 --> 00:29:09,707
Amerikalılara teslim olacağını
en azından ima ediyordu.
361
00:29:12,376 --> 00:29:14,504
Schwerin için bu,
çok riskli bir şeydi çünkü
362
00:29:14,504 --> 00:29:20,259
{\an8}Hitler, Alman topraklarındaki her şehrin
363
00:29:20,802 --> 00:29:23,971
{\an8}her sığınağın en son kişi
kalana kadar savunulmasını emretmişti.
364
00:29:26,682 --> 00:29:31,187
Nazi medyası Aachen'ın Stalingrad gibi
savunulması gerektiğini yazıyordu.
365
00:29:33,564 --> 00:29:34,899
Bu anlamda bakıldığında,
366
00:29:35,483 --> 00:29:41,280
bu hareket Almanların
kararlı savaş söylemine uymuyordu.
367
00:29:42,949 --> 00:29:44,992
Ama mektup Amerikalılara ulaşamadan
368
00:29:45,451 --> 00:29:51,207
Nazilerin eline geçti. Hitler, Schwerin'in
görevden alınıp tutuklanmasını emretti.
369
00:29:52,875 --> 00:29:56,546
Yerine, ölümüne savaşmaya
hazır komutanlar atandı.
370
00:30:05,346 --> 00:30:08,349
Bu olaydan birkaç hafta sonra
Yüzbaşı Bobbie Brown
371
00:30:08,724 --> 00:30:10,893
adamlarına, tepenin alt kısmındaki
372
00:30:10,893 --> 00:30:14,480
kendilerine verilen sığınakları
etkisiz hale getirmeleri emrini veriyor.
373
00:30:19,777 --> 00:30:24,282
Tepeyi inceleyen yüzbaşı tepede nispeten
daha büyük bir sığınak olduğunu görüyor.
374
00:30:32,665 --> 00:30:35,877
Ağır silahlarla adamlarına
durmaksızın ateş ediyor.
375
00:30:42,383 --> 00:30:43,259
Kulplu imla hakkı!
376
00:30:46,512 --> 00:30:49,682
Brown bir kez daha
saldırmaya karar veriyor.
377
00:30:58,232 --> 00:31:02,111
Amerikalı Yüzbaşı Bobbie Brown
8 Ekim 1944 günü
378
00:31:02,278 --> 00:31:04,947
Haç Tepesi'nin zirvesine yaklaştığında
379
00:31:06,157 --> 00:31:09,994
tepeye adını veren 18 metrelik haçın
harabeye dönmüş olduğunu görüyor.
380
00:31:12,455 --> 00:31:16,959
Alman topçu gözcüleri bu haçı
ilerleyişini sürdüren Amerikalıları
381
00:31:16,959 --> 00:31:19,420
izlemek ve atış isabeti
sağlamak için kullanıyordu.
382
00:31:20,463 --> 00:31:23,633
Olayın bazı tanıkları haçın
saldırı başlamadan önce,
383
00:31:23,633 --> 00:31:29,472
P-47 Thunderbolt bombardımanında
vurulduğunu söylüyorlardı.
384
00:31:29,722 --> 00:31:35,603
{\an8}Almanlar ise haçı kendilerinin
vurduklarını söylüyorlardı.
385
00:31:36,520 --> 00:31:41,525
Gerekçe olarak da Amerikalıların,
kendi yaptıkları gibi haçı
386
00:31:41,525 --> 00:31:45,905
gözlem amacıyla kullanmalarını
engellemek olduğunu söylüyorlardı.
387
00:31:47,448 --> 00:31:52,453
Brown'ın amacı Aachen şehrini
koruyan Alman savunmasını yıkmaktı.
388
00:31:52,870 --> 00:31:57,625
İki sığınağı ortadan kaldırmış,
üçüncüsüne gözünü dikmişti.
389
00:32:00,002 --> 00:32:02,713
Bazen bir gözlem kulesi
bazen de bir makineli tüfek yuvası
390
00:32:03,381 --> 00:32:06,008
olarak kullanılan başka
bir sığınak tipi de vardır.
391
00:32:06,509 --> 00:32:10,846
{\an8}Bunlar en ürkütücü sığınaklardır. Tepede
genelde zırhlı bir komuta kulesi vardır.
392
00:32:11,305 --> 00:32:15,559
Bu kubbe altı ya da sekiz taraftaki
açıklıklardan etrafı görmeyi sağlar.
393
00:32:15,935 --> 00:32:18,062
Ayrıca dış saldırılardan
tamamen korunan bir
394
00:32:18,270 --> 00:32:20,731
makineli tüfek kalkanı da olabiliyordu.
395
00:32:21,148 --> 00:32:22,775
Bence saldırdığı buydu.
396
00:32:23,109 --> 00:32:26,320
{\an8}Kaynaklara göre bu sığınak
bir panzerturm gibi görünüyordu.
397
00:32:27,488 --> 00:32:32,368
{\an8}Panzer denildiğinde akla tanklar gelse de
Almancada "panzer" zırhlı anlamına gelir
398
00:32:32,368 --> 00:32:34,704
ve 7,5 cm'lik çelik levhaya işaret eder.
399
00:32:35,579 --> 00:32:38,916
Bazen tank kulesi olarak yanlış
çevrilirler. Oysa bunlar yürümezler.
400
00:32:38,916 --> 00:32:43,754
{\an8}Tank kulesi parçaları da değildirler.
Bunlar zırhlı gözlem kubbeleridir.
401
00:32:44,463 --> 00:32:47,550
{\an8}Gözlem kubbesi bazen
en çok göze çarpan yapı olabilir.
402
00:32:47,925 --> 00:32:51,262
{\an8}Sığınağın geri kalanı çok
büyüktür ve toprağın içine kazılır.
403
00:32:51,971 --> 00:32:56,600
{\an8}45 asker ve üstlerini barındırmak
için gereken her şeyi içerir.
404
00:32:57,309 --> 00:33:01,147
Panzerturm'lar savunmada
kritik noktalara inşa edilmişti.
405
00:33:04,316 --> 00:33:06,652
Almanların bu konuda
çok net bir terminolojisi vardır.
406
00:33:06,652 --> 00:33:10,489
Ama Amerikan ordusu bazen
isimleri yanlış tercüme ettiğinden
407
00:33:10,489 --> 00:33:12,116
bazen tank kulesi olarak geçerlerdi.
408
00:33:16,996 --> 00:33:19,457
Brown'ın hedefi panzerturm.
409
00:33:20,833 --> 00:33:24,295
Bu büyük sığınağın korkutucu yapısı,
410
00:33:24,295 --> 00:33:27,089
yeri ve tepesindeki
gözlem kubbesi nedeniyle
411
00:33:27,757 --> 00:33:32,887
Bobbie Brown, Almanların merkezi kumanda
ve kontrolünün burada olduğuna emindi.
412
00:33:32,887 --> 00:33:34,972
O yüzden burayı imha etmek istemişti.
413
00:33:36,599 --> 00:33:40,102
Bu arada sığınağın içinde, Almanlar
aşağıdaki tepeye ateş yağdırıyor ve
414
00:33:40,102 --> 00:33:42,938
Amerikan ilerlemesini
durdurmaya çalışıyorlar,
415
00:33:42,938 --> 00:33:45,066
ama asıl görevleri bilinmiyor.
416
00:33:45,441 --> 00:33:48,235
Çok emin değiliz çünkü
elimize ulaşan bir belge yok.
417
00:33:49,070 --> 00:33:54,116
Ama genel olarak sığınaklar
arasındaki iletişim nispeten iyiydi.
418
00:33:54,533 --> 00:33:56,702
Sanırım durum her zaman
419
00:33:56,702 --> 00:33:58,788
komşu sığınaklarla ve üstlerinizle
420
00:33:58,788 --> 00:34:01,916
hâlâ iletişiminizin
olup olmadığına bağlıydı.
421
00:34:01,916 --> 00:34:04,418
{\an8}Yanınızdaki sığınak hâlâ ayakta mı?
422
00:34:04,418 --> 00:34:06,128
{\an8}Yoksa çoktan teslim mi oldu?
423
00:34:06,670 --> 00:34:13,469
Bu durum komutanların savaşmaya
devam etme ya da teslim olma kararını
424
00:34:13,469 --> 00:34:16,263
vermelerini çok zorlaştırıyordu.
425
00:34:18,265 --> 00:34:21,227
-Çabuk! Cephane! Şimdi! Koş!
- Bu arada
426
00:34:21,227 --> 00:34:25,606
Alman savunmasının mümkün olan
her türlü atış gücüne ihtiyacı vardı.
427
00:34:31,237 --> 00:34:35,282
Bobbie Brown sığınağa
yaklaşır ve yan tarafına gider.
428
00:34:35,699 --> 00:34:39,578
Dış duvarlara yaklaşabilir
ama duvarlar çok kalındır
429
00:34:39,578 --> 00:34:42,706
bu duvarlarda delik açmak için
yüzlerce kilo patlayıcı gerekecektir.
430
00:34:46,502 --> 00:34:49,713
Kulplu imla hakkı
yaklaşık 7 kg TNT içermektedir.
431
00:34:53,843 --> 00:34:56,512
TNT ya da trinitrotoluen
432
00:34:57,012 --> 00:35:00,015
bugün hâlâ dünyada en yaygın
kullanılan patlayıcılarından birisidir
433
00:35:00,015 --> 00:35:02,768
ve hâlâ birçok
askeri silahta kullanılmaktadır.
434
00:35:03,227 --> 00:35:09,859
Savaş sırasında tek bir fabrika
günde 326 kg TNT üretebiliyordu.
435
00:35:10,401 --> 00:35:12,736
Çok kararlı bir
patlayıcı olarak kabul edilir
436
00:35:12,736 --> 00:35:17,491
o yüzden II. Dünya Savaşı askerleri
tarafından güvenle kullanılmıştır.
437
00:35:27,960 --> 00:35:33,465
Ama Brown çantasını sığınağın içine
atamazsa fazla bir hasar veremeyecektir.
438
00:35:34,842 --> 00:35:37,511
İkinci bir sığınak daha
olduğunu fark ediyor.
439
00:35:39,013 --> 00:35:41,515
O an, beton levhanın üzerindeki
440
00:35:41,765 --> 00:35:45,394
ikinci sığınağın muhtemelen bir
cephane sığınağı olduğuna karar verdi.
441
00:35:45,728 --> 00:35:50,608
Yani eğer büyük sığınağın
arkasından biri çıkacak olursa
442
00:35:51,358 --> 00:35:54,486
arka sığınağa gidip
cephane alacağını düşünmüştü.
443
00:35:55,404 --> 00:35:58,199
Cephane!
444
00:36:02,703 --> 00:36:03,913
Brown gizlice seyrederken
445
00:36:03,913 --> 00:36:08,167
bir düşman asker gerçekten de
ana sığınağın arka kapısından çıkıyor.
446
00:36:10,920 --> 00:36:13,714
Bu, tam olarak aradığı fırsat.
447
00:36:26,435 --> 00:36:30,147
Amerikalı Yüzbaşı Bobbie Brown bir Alman
askerinin büyük sığınaktan çıktığını ve
448
00:36:30,147 --> 00:36:34,443
daha sonra cephanelikle
geri döndüğünü görüyor.
449
00:36:40,115 --> 00:36:44,620
Bobbie izlemeye devam ediyor. Alman
askerin haberi yok ama Bobbie orada.
450
00:36:47,873 --> 00:36:49,291
Brown yaklaşıyor.
451
00:36:50,834 --> 00:36:53,128
Asker kolları cephane dolu
şekilde sığınağa giriyor.
452
00:36:54,213 --> 00:36:58,509
{\an8}Kapıyı kapamak için elindeki
yükü yere bırakıyor ama
453
00:36:59,009 --> 00:37:02,638
{\an8}kalktığında karşısında
Amerikalı yüzbaşıyı görüyor.
454
00:37:02,638 --> 00:37:07,017
Alman asker bir şey yapmaya fırsat
bulamadan Brown fünyeyi çekiyor ve
455
00:37:07,017 --> 00:37:10,437
çantayı içeri, cephanenin yanına atıyor.
456
00:37:15,526 --> 00:37:16,777
Ancak patlama olduğunda
457
00:37:17,152 --> 00:37:21,407
Bobbie Brown bir önceki
seferler gibi hızlıca kaçamıyor ve
458
00:37:21,824 --> 00:37:24,535
saldırıdan önce açtığı hendeğe
459
00:37:24,743 --> 00:37:27,997
tepetaklak geri düşüyor.
460
00:37:28,872 --> 00:37:30,916
Brown harekete geçmeden önce askerin
461
00:37:30,916 --> 00:37:34,586
dönmesini beklediği için
çantadaki patlayıcılar
462
00:37:34,586 --> 00:37:39,133
askerin getirdiği mühimmatı da patlatıyor
ve patlamanın şiddetini arttırıyor.
463
00:37:39,800 --> 00:37:41,635
Yani sabrı netice veriyor.
464
00:37:43,595 --> 00:37:47,725
Brown'ın üçüncü sığınağa yaptığı saldırı
o güne kadar aldığı eğitimlerin sonucuydu.
465
00:37:50,352 --> 00:37:55,691
Bobbie böyle anlar
için yaşıyordu. Korkusuzdu.
466
00:37:56,483 --> 00:38:01,071
En az kendini düşünürdü.
Tamamen görev-odaklıydı.
467
00:38:01,572 --> 00:38:04,033
Ne yapılması gerekiyorsa yapardı.
468
00:38:09,872 --> 00:38:12,166
Üçüncü sığınağın da havaya uçmasıyla
469
00:38:12,166 --> 00:38:16,003
Haç Tepesi'nin güney yamacı
Amerikan kontrolüne geçiyor.
470
00:38:17,046 --> 00:38:20,674
Bobbie Brown'ın havaya uçurduğu
komuta sığınakları sayesinde
471
00:38:20,966 --> 00:38:26,013
askerleri ilerleyebilmiş,
daha çok hareket kabiliyeti kazanmış ve
472
00:38:26,597 --> 00:38:28,766
Haç Tepesi'ndeki
farklı makineli tüfek yuvalarından
473
00:38:29,016 --> 00:38:32,227
daha fazla Almanı esir alabilmişti.
474
00:38:37,066 --> 00:38:40,736
Brown yaralanmıştı ama
daha yapacak işi vardı.
475
00:38:41,195 --> 00:38:44,531
Bobbie Brown'a göre
görevi henüz bitmemişti.
476
00:38:45,240 --> 00:38:49,328
Sadece Haç Tepesi'nin
alınma ihtimalini arttırmıştı.
477
00:38:49,745 --> 00:38:53,749
Görevinin ikinci kısmı tepenin
arka tarafında keşif yapma ve bölüğünü
478
00:38:54,249 --> 00:38:59,296
Almanların kaçınılmaz karşı saldırısına
karşı hazırlamaktı.
479
00:39:00,714 --> 00:39:02,383
O yüzden tepede kalıp bu göreve başladı.
480
00:39:04,635 --> 00:39:06,845
Brown kuzeye geçtiğinde...
481
00:39:08,597 --> 00:39:12,976
...birden makineli tüfek ateşi altında
kaldı ve hemen yere yattı.
482
00:39:14,978 --> 00:39:19,858
Bir kez daha düşman ateşi altında kalan
Brown için çimenler bile koruyucuydu.
483
00:39:22,778 --> 00:39:25,197
Brown uygun anı
bekledi ve kafasını kaldırdı.
484
00:39:26,782 --> 00:39:29,910
Almanlar anında karşılık verdi.
485
00:39:31,328 --> 00:39:33,705
Makineli tüfek mermileri
kafasının etrafında uçuyordu.
486
00:39:34,248 --> 00:39:38,377
Ateşin ne yönden
geldiğini anlamak istiyordu
487
00:39:38,877 --> 00:39:40,921
böylece karşı saldırının
gelme ihtimali en yüksek olan
488
00:39:41,505 --> 00:39:43,966
yöne göre adamlarını yerleştirecekti.
489
00:39:48,720 --> 00:39:51,598
Brown kafasını indirir ve kaskını çıkarır.
490
00:39:54,393 --> 00:39:59,898
Kaskını parmağına
takarak sallamaya başlar.
491
00:40:00,524 --> 00:40:05,946
Amacı Almanları kızdırmaktır.
Tabii ki ateş gelir.
492
00:40:12,953 --> 00:40:16,623
Brown cevabını almıştır.
Almanlar karşı saldırıya hazırdır ama
493
00:40:17,166 --> 00:40:19,126
Brown'ın şu anda
yapabileceği bir şey yoktur.
494
00:40:31,096 --> 00:40:33,891
Brown komuta grubuna geri döner.
495
00:40:39,938 --> 00:40:42,649
Alman silahlarının konumunu bildirir.
496
00:40:43,025 --> 00:40:44,276
Tam yaylım ateşine ihtiyacımız var!
497
00:40:44,276 --> 00:40:45,903
Ve güneye bir topçu saldırısı emri verir.
498
00:40:45,903 --> 00:40:48,530
Sakın durmayın! Ateşi iyice yayın!
499
00:40:49,031 --> 00:40:51,325
Ayrıca birlik komutanlarına
500
00:40:51,325 --> 00:40:54,369
Haç Tepesi'nin
en üstüne çıktıklarını söyler.
501
00:40:56,455 --> 00:40:59,833
Brown'ın saldırısı başlayalı
sadece 40 dakika olmuştur.
502
00:41:00,292 --> 00:41:02,920
Tepenin tekrar Almanların
eline geçmesine izin vermeyecektir.
503
00:41:14,223 --> 00:41:17,142
Brown'un alayının, kazanımlarını
sağlamlaştırması gerekmektedir.
504
00:41:20,229 --> 00:41:26,860
Kalan sığınakların temizlenmesi ve
birimlerin buralara yerleştirilmesi.
505
00:41:31,114 --> 00:41:36,119
Ancak bu önemli iş de tamamlandığında
yaralarına bakılmasına izin verecekti.
506
00:41:38,622 --> 00:41:41,250
O gece Brown'ın haklı olduğu anlaşıldı.
507
00:41:41,458 --> 00:41:43,794
Almanlar ciddi bir
karşı saldırı gerçekleştirdi ama
508
00:41:44,586 --> 00:41:47,256
Brown ve askerleri saldırıyı püskürttü.
509
00:41:47,965 --> 00:41:53,053
Sabah geldiğinde ise Haç Tepesi'nin
kontrolü hâlâ 18. Piyade Alayındaydı.
510
00:41:57,391 --> 00:41:59,977
Cesareti ve korkusuz liderliği
511
00:41:59,977 --> 00:42:02,771
Bobbie Brown'a bir
askerin çatışmadaki hareketleri
512
00:42:02,771 --> 00:42:06,108
dolayısıyla alabileceği
en yüksek ödülü kazandırdı:
513
00:42:06,108 --> 00:42:08,944
Savaştan sonra verilen
ABD Şeref Madalyası.
514
00:42:09,903 --> 00:42:12,197
Toplantı, Beyaz Saray'daki
doğu odasında gerçekleşti.
515
00:42:12,656 --> 00:42:16,660
Bobbie Brown'a madalyayı
Başkan Harry Truman takacaktı
516
00:42:16,660 --> 00:42:21,290
ve anlatılana göre madalyayı
Brown'un boynuna astığında Başkan
517
00:42:21,498 --> 00:42:26,128
şöyle dedi: "Bu madalyayı almak için
başkanlıktan bile vazgeçerdim."
518
00:42:26,128 --> 00:42:27,879
Bobbie Brown şaşırmadı ve
519
00:42:27,879 --> 00:42:31,174
dürüst kişiliğine
sadık kalarak Başkan'a şöyle dedi:
520
00:42:31,925 --> 00:42:33,885
"Yalan söylediğinizi siz de
biliyorsunuz Sayın Başkan."
521
00:42:35,512 --> 00:42:40,642
Ancak sonraki yıllarda dinmeyen ağrıları
depresyona girmesine neden oldu.
522
00:42:41,268 --> 00:42:44,563
1971 yılında Brown
intihar ederek hayatına son verdi.
523
00:42:49,109 --> 00:42:52,696
Haç Tepesi'nin alınması Aachen'ın
çevrelenmesine ve en sonunda
524
00:42:52,696 --> 00:42:57,784
21 Ekim 1944'de
teslim olmasına vesile oldu.
525
00:42:59,828 --> 00:43:02,789
Korgeneral Gerhard Graf von Schwerin,
526
00:43:02,789 --> 00:43:06,335
yani Aachen garnizon komutanı suçlandı.
527
00:43:06,960 --> 00:43:10,380
Aachen'daki felaketten
Schwerin sorumlu tutuldu ve
528
00:43:10,380 --> 00:43:13,300
Hitler muhtemelen onu
askeri mahkemeye çıkartacaktı.
529
00:43:13,300 --> 00:43:17,346
{\an8}Ama tüm askeri üstleri Schwerin'i korudu,
530
00:43:17,888 --> 00:43:21,183
Hitler de bir şekilde
bu hikâyeyi unuttu ve
531
00:43:21,183 --> 00:43:23,727
Schwein daha sonra
İtalyan cephesine gönderildi,
532
00:43:24,019 --> 00:43:25,687
yani Hitler'in
gözünün önünden gitmiş oldu.
533
00:43:26,772 --> 00:43:30,150
Aachen düşen ilk büyük Alman şehri oldu.
534
00:43:30,567 --> 00:43:35,030
Aachen'ın düşüşü Nazilere ve Alman
vatandaşlarına ciddi bir darbe oldu
535
00:43:35,030 --> 00:43:41,119
{\an8}çünkü artık Amerikalılar
batıdaki Alman topraklarındaydı.
536
00:43:41,119 --> 00:43:46,333
{\an8}Bir yandan Sovyetler de
Doğu Prusya'yı işgale başlamıştı.
537
00:43:46,333 --> 00:43:49,878
{\an8}Yani savaş Alman topraklarına gelmişti.
538
00:43:50,337 --> 00:43:53,924
{\an8}Ama sonbahar geldiğinde
ve hava kötüleştiğinde...
539
00:43:53,924 --> 00:43:58,762
{\an8}Almanların morali düzelmeye
başladı çünkü doğuda Sovyetler
540
00:43:58,762 --> 00:44:03,058
{\an8}ve batıda
Müttefiklerin ilerleyişi durmuştu.
541
00:44:04,893 --> 00:44:08,146
{\an8}Ve Avrupa'da savaş
daha altı ay devam edecekti.
542
00:44:08,146 --> 00:44:09,773
{\an8}Alt Yazı Çevirisi: Nilüfer Koç