1
00:00:09,677 --> 00:00:12,180
28 MEI 1453

2
00:00:12,263 --> 00:00:15,058
WEEK ACHT VAN HET BELEG

3
00:00:17,477 --> 00:00:20,480
Uren voor Mehmet
zijn laatste aanval inzet...

4
00:00:21,064 --> 00:00:23,524
...schokt een onheilspellende aanblik
beide kanten.

5
00:00:23,608 --> 00:00:28,446
CONSTANTINOPEL
HOOFDSTAD VAN HET OOST-ROMEINSE RIJK

6
00:00:34,577 --> 00:00:36,412
Waarom laat God ons in de steek?

7
00:00:37,538 --> 00:00:39,791
Is het ons lot aan hen gevoerd te worden?

8
00:00:40,374 --> 00:00:42,335
De stad is nog niet verloren, heer.

9
00:00:42,752 --> 00:00:45,296
Ja, de Venetiaanse vloot is onderweg.

10
00:00:45,379 --> 00:00:47,715
Als ze er morgen niet zijn,
hebben we er niets aan.

11
00:00:50,676 --> 00:00:55,389
Geruchten van de komst van 40 schepen
doen al weken de ronde...

12
00:00:55,473 --> 00:00:58,601
...maar het blijft onbekend
waar ze precies zijn.

13
00:01:00,186 --> 00:01:03,064
Ik denk dat iedereen hoop bleef hebben
tegen beter weten in.

14
00:01:03,147 --> 00:01:07,360
Ik denk dat je wilt hopen
dat er redding komt.

15
00:01:07,443 --> 00:01:09,570
'Het Westen kan ons niet vergeten.'

16
00:01:09,654 --> 00:01:13,241
Ze weten dat Venetië beloofd heeft
hulp te sturen...

17
00:01:13,324 --> 00:01:16,119
...met hun zeemacht en met soldaten.

18
00:01:16,202 --> 00:01:18,162
De hulpvloot is dus onderweg.

19
00:01:20,164 --> 00:01:22,291
Elke dag gaan ze de muren op
in afwachting.

20
00:01:22,375 --> 00:01:25,211
Dag na dag.

21
00:01:25,294 --> 00:01:27,255
Maar hij komt niet.

22
00:01:27,922 --> 00:01:30,007
We kunnen de Turken afweren, keizer.

23
00:01:30,258 --> 00:01:31,300
Dat zweer ik.

24
00:01:32,760 --> 00:01:33,845
Heer Giustiniani?

25
00:01:35,096 --> 00:01:36,973
De muren zullen standhouden, heer.

26
00:01:37,056 --> 00:01:40,268
De Turken hebben bij elke aanval
grote verliezen geleden.

27
00:01:40,351 --> 00:01:44,063
U hoeft mij niet te overtuigen,
beste Giustiniani.

28
00:01:45,523 --> 00:01:47,984
Mijn geloof is niet
van deze stad te scheiden.

29
00:01:48,192 --> 00:01:50,403
Zo hoeft het niet te zijn, keizer.

30
00:01:51,279 --> 00:01:55,074
Ik heb goede vrienden in Galata.
Ze hebben aangeboden ons...

31
00:01:55,950 --> 00:01:58,578
...u en uw hof de stad uit te krijgen.

32
00:01:59,328 --> 00:02:01,330
De stad verlaten? Nu?

33
00:02:01,414 --> 00:02:04,458
U hoeft zich niet te schamen.
-Wil je vluchten?

34
00:02:05,251 --> 00:02:07,879
Je behaalt geen eer door zelfmoord.

35
00:02:07,962 --> 00:02:10,631
Het is geen zelfmoord als ik je dood.

36
00:02:13,009 --> 00:02:13,843
Heer Loukas...

37
00:02:14,510 --> 00:02:17,805
...zou je je keizer en landgenoten
op dit moment in de steek laten?

38
00:02:17,889 --> 00:02:20,683
Ik ben alleen bezorgd
om de veiligheid van de keizer.

39
00:02:22,101 --> 00:02:24,687
Als dit het einde betekent
van het Romeinse Rijk...

40
00:02:25,605 --> 00:02:27,565
...zal ik het tot mijn dood verdedigen.

41
00:02:28,149 --> 00:02:31,485
Iedereen die van mij en zijn rijk houdt...

42
00:02:32,111 --> 00:02:35,281
...pak je zwaard op en vecht met mij mee.

43
00:02:39,785 --> 00:02:42,872
We gaan geschiedenis schrijven
in deze noodlottige uren.

44
00:02:48,753 --> 00:02:49,962
EEN NETFLIX ORIGINAL-SERIE

45
00:02:50,046 --> 00:02:51,964
Elk rijk heeft een begin...

46
00:02:52,048 --> 00:02:56,135
...gevormd door bloed, staal,
geluk en veroveringen.

47
00:02:56,219 --> 00:03:03,142
De Romeinse keizer Constantijn XI
en de Ottomaanse sultan Mehmet II...

48
00:03:03,226 --> 00:03:05,728
...voeren in 1453 een epische strijd
om Constantinopel.

49
00:03:06,854 --> 00:03:10,066
Al 23 legers hebben geprobeerd
de legendarische stad te veroveren.

50
00:03:10,149 --> 00:03:11,776
Ze hebben alle gefaald.

51
00:03:11,859 --> 00:03:15,071
Uit de slachtpartij
verrijst één heerser als overwinnaar...

52
00:03:15,154 --> 00:03:19,450
...die de loop van de geschiedenis
in de 300 jaar erna verandert.

53
00:03:20,159 --> 00:03:24,538
Voor de opkomst van het ene rijk,
moet een ander rijk vallen.

54
00:03:32,046 --> 00:03:35,049
De Turken zullen hun aanvallen
vooral op de landmuur richten.

55
00:03:35,508 --> 00:03:39,011
De poort van Sint-Romanus
zal hun voornaamste doelwit zijn.

56
00:03:39,095 --> 00:03:41,514
Hij is al bijna
door hun kanonnen verwoest...

57
00:03:41,597 --> 00:03:45,184
...en ze hebben hun troepen
daartegenover verzameld.

58
00:03:45,977 --> 00:03:49,105
We moeten die
uit alle macht verdedigen. Daar.

59
00:03:50,189 --> 00:03:52,525
Heer Giustiniani,
u krijgt alles wat we hebben.

60
00:03:53,651 --> 00:03:56,445
We hebben alle mannen
van strijdbare leeftijd nodig.

61
00:03:56,529 --> 00:04:00,157
De bejaarden en de geestelijken
kunnen de zeemuren verdedigen.

62
00:04:00,950 --> 00:04:04,495
Heer Loukas,
nu we weten dat de Turken hier komen...

63
00:04:05,162 --> 00:04:08,457
...moet je je kanonnen meteen
naar de poort van Sint-Romanus brengen.

64
00:04:08,541 --> 00:04:10,126
Geen sprake van.

65
00:04:10,584 --> 00:04:13,212
Daarmee moet ik de muren
langs de Gouden Hoorn verdedigen.

66
00:04:13,296 --> 00:04:15,172
Ze kunnen elk moment aanvallen.

67
00:04:15,256 --> 00:04:17,591
Ze komen niet vanuit de Hoorn.

68
00:04:17,675 --> 00:04:20,469
Dat is te riskant.
Ze zullen deze poort aanvallen.

69
00:04:20,553 --> 00:04:22,805
Ik heb al onze kanonnen nodig.

70
00:04:22,888 --> 00:04:26,851
Heer Giustiniani, je vindt vast een manier
om ze zonder mijn kanonnen te verslaan.

71
00:04:28,311 --> 00:04:30,229
Jij bent het militaire genie.

72
00:04:31,605 --> 00:04:32,606
Toch?

73
00:04:35,943 --> 00:04:38,404
Het is geen verzoek.

74
00:04:40,031 --> 00:04:42,950
Ik volg geen bevelen op
van katholieke piraten.

75
00:04:46,370 --> 00:04:49,373
Ik heb al honderden mannen
tijdens dit beleg gedood.

76
00:04:49,707 --> 00:04:53,919
Nog één meer zal me niets doen.
-Genoeg.

77
00:04:54,962 --> 00:04:57,423
Dit is het moment niet voor stom gekibbel.

78
00:05:00,926 --> 00:05:03,262
U krijgt uw kanonnen, heer Giustiniani.

79
00:05:03,721 --> 00:05:04,972
Maar hou hier nu mee op.

80
00:05:09,185 --> 00:05:12,021
We handelen dit af als de Turken weg zijn.

81
00:05:15,149 --> 00:05:17,443
Mensen zijn altijd in staat
om ruzie te maken...

82
00:05:17,526 --> 00:05:19,278
...zelfs als ze de dood riskeren.

83
00:05:20,029 --> 00:05:23,908
Constantijn moet Giustiniani
en Notaras tot de orde roepen...

84
00:05:23,991 --> 00:05:27,828
...en hen wakker schudden:
'We hebben hier een groter probleem.'

85
00:05:29,372 --> 00:05:33,376
Kapitein Tommaso is er met urgent nieuws.
-Stuur hem naar binnen.

86
00:05:33,459 --> 00:05:35,252
Drieënhalve week eerder...

87
00:05:35,336 --> 00:05:38,756
...had Constantijn verkenners gestuurd
om de Venetiaanse vloot op te sporen.

88
00:05:38,839 --> 00:05:41,509
Hun imminente komst
zou de stad kunnen redden.

89
00:05:42,510 --> 00:05:44,887
We zijn tot aan de blokkade gegaan.

90
00:05:45,763 --> 00:05:48,307
We hebben de hele dag over de zee getuurd.

91
00:05:49,683 --> 00:05:51,227
Maar geen schepen gezien.

92
00:05:57,525 --> 00:06:02,446
Dit betekent dat de Venetiaanse vloot
nog op zeker een week afstand is.

93
00:06:02,947 --> 00:06:05,241
De Romeinen staan er alleen voor.

94
00:06:06,867 --> 00:06:07,952
Dank u wel, kapitein.

95
00:06:34,186 --> 00:06:36,397
Constantijn kon zich niet overgeven.

96
00:06:36,480 --> 00:06:41,152
Hij kon niet opgeven, want
zijn verantwoordelijkheid ging verder...

97
00:06:41,235 --> 00:06:45,406
...dan zijn eigen waardigheid en hoop...

98
00:06:45,865 --> 00:06:47,783
...voor zichzelf en zijn familie.

99
00:06:47,867 --> 00:06:51,996
Hij was de belichaming van iets
wat duizend jaar eerder...

100
00:06:52,079 --> 00:06:55,624
...met de stichting van die stad
in werking was gezet...

101
00:06:56,250 --> 00:06:58,335
...door zijn naamgenoot,
Constantijn de Grote.

102
00:07:00,463 --> 00:07:03,841
Hij had de stad gesticht
en naar zichzelf had genoemd.

103
00:07:05,759 --> 00:07:07,553
Tot aan de 15e eeuw...

104
00:07:07,636 --> 00:07:10,806
...was het bijna ononderbroken
het centrum geweest...

105
00:07:10,890 --> 00:07:13,809
...van de keizerlijke heerschappij
en het christendom.

106
00:07:13,893 --> 00:07:17,188
Te veel voor één man
om zomaar op te geven.

107
00:07:24,361 --> 00:07:27,114
Constantijn zegt: 'Dit zijn mijn mensen...

108
00:07:27,198 --> 00:07:30,534
...en zij zijn het waard om
voor te sterven. Ik laat ze niet alleen.

109
00:07:30,618 --> 00:07:32,828
Ik zal ze leiden en met hen sterven.'

110
00:07:45,132 --> 00:07:51,847
29 MEI 1453

111
00:07:51,931 --> 00:07:55,017
De dag breekt aan, 29 mei,
voor zonsopkomst.

112
00:07:59,063 --> 00:08:02,691
Mehmet besefte dat het nu of nooit was.

113
00:08:46,527 --> 00:08:51,740
Mehmet laat zijn kanonnen
intensiever vuren op de verzwakte muren.

114
00:08:58,998 --> 00:09:02,543
Er ligt een Genuees schip
klaar voor vertrek uit de Gouden Hoorn.

115
00:09:02,626 --> 00:09:04,962
Neem mee wie je mee kunt nemen
en ga naar Chios.

116
00:09:05,045 --> 00:09:08,799
Nee, ik laat je hier niet achter.
-Als je om me geeft, ga je.

117
00:09:09,508 --> 00:09:12,261
Het zal me kracht geven
als ik weet dat je veilig bent.

118
00:09:14,138 --> 00:09:15,139
Beloof me...

119
00:09:15,681 --> 00:09:17,516
...dat je naar Chios komt.

120
00:09:31,530 --> 00:09:32,531
Ga nu.

121
00:09:57,222 --> 00:09:59,391
Ik denk dat we loonsverhoging verdienen.

122
00:10:02,811 --> 00:10:04,313
We sturen ze naar de hel.

123
00:10:04,396 --> 00:10:08,108
Naar de hel.

124
00:10:12,863 --> 00:10:15,032
Giustiniani en zijn overgebleven mannen...

125
00:10:15,115 --> 00:10:19,995
...stellen zich tussen de muren op
bij de poort van Sint-Romanus...

126
00:10:20,496 --> 00:10:23,624
...in wat gauw een slagveld zal worden.

127
00:10:24,458 --> 00:10:27,211
Voor de Genuese huursoldaten
en hun leider...

128
00:10:27,294 --> 00:10:29,088
...zijn er maar twee uitwegen.

129
00:10:29,171 --> 00:10:31,840
De overwinning of de dood.

130
00:10:37,596 --> 00:10:41,725
Al 23 legers hebben geprobeerd
deze stad te veroveren...

131
00:10:42,685 --> 00:10:43,852
...maar zonder succes.

132
00:10:47,940 --> 00:10:49,358
Mijn eigen vader...

133
00:10:50,067 --> 00:10:53,028
...faalde bij deze muren,
net als velen van jullie vaders...

134
00:10:53,112 --> 00:10:54,697
...die aan zijn zijde vochten.

135
00:10:57,282 --> 00:11:00,244
Vanavond zullen we hen wreken.

136
00:11:01,537 --> 00:11:03,122
Allah heeft dit gewild.

137
00:11:04,915 --> 00:11:06,208
De Profeet zei:

138
00:11:07,334 --> 00:11:10,129
'Jullie zullen Constantinopel veroveren.

139
00:11:10,212 --> 00:11:13,006
Wat een geweldige leider
zal haar leider zijn.

140
00:11:14,091 --> 00:11:16,760
En wat een geweldig leger
zal dat leger zijn.'

141
00:11:17,845 --> 00:11:20,055
Laten we nu ons lot vervullen.

142
00:11:31,734 --> 00:11:32,568
Daarna...

143
00:11:33,694 --> 00:11:38,031
...zullen we met onze handen en geest
een nieuw tijdperk vormen.

144
00:11:38,115 --> 00:11:39,616
<i>Allahu Akbar.</i>

145
00:11:39,700 --> 00:11:41,744
De rode appel behoort aan de gelovigen.

146
00:11:42,369 --> 00:11:45,122
<i>Allahu Akbar.</i>

147
00:11:51,712 --> 00:11:54,923
Mehmet weet goed
wat hij moet doen en wanneer.

148
00:11:55,007 --> 00:11:57,176
Door te veroveren vergaar je rijkdommen.

149
00:11:57,259 --> 00:12:00,763
Maar hij doet ook een beroep
op hun religieuze kant.

150
00:12:00,846 --> 00:12:03,056
'God is met ons
en hij zal ons erbij helpen.'

151
00:12:03,140 --> 00:12:06,310
Maar hij gebruikt zichzelf ook.

152
00:12:06,393 --> 00:12:08,854
'Ik ben bij jullie
en daarom zullen we winnen.'

153
00:12:16,945 --> 00:12:19,531
Binnen de muren van Constantinopel...

154
00:12:20,282 --> 00:12:22,284
...bereidt de keizer zijn mannen voor.

155
00:12:22,993 --> 00:12:25,829
De slag zal het lot van de stad beslissen.

156
00:12:26,997 --> 00:12:27,831
Mannen.

157
00:12:30,793 --> 00:12:33,170
Jullie weten wat jullie te wachten staat.

158
00:12:35,881 --> 00:12:37,341
Wees niet bang.

159
00:12:38,884 --> 00:12:40,427
We hebben het voorrecht...

160
00:12:41,011 --> 00:12:45,224
...deze stad te verdedigen die door
Constantijn de Grote werd opgebouwd.

161
00:12:46,642 --> 00:12:48,519
Wij zijn de beschermers...

162
00:12:48,602 --> 00:12:52,815
...die al 1000 jaar de plaag van de islam
buiten Europa houden.

163
00:12:54,817 --> 00:12:56,735
Als het grote rijk van Rome...

164
00:12:58,362 --> 00:12:59,655
...vanavond moet eindigen...

165
00:13:00,739 --> 00:13:02,449
...geef het dan niet makkelijk af.

166
00:13:03,367 --> 00:13:06,578
Scherp jullie zwaarden
en staal jullie zielen...

167
00:13:06,662 --> 00:13:09,998
...want we vechten als broeders.
Als Romeinen.

168
00:13:16,797 --> 00:13:21,426
Augustus, Justinianus, Constantijn...

169
00:13:22,261 --> 00:13:24,263
Zij zullen toekijken.

170
00:13:35,440 --> 00:13:39,027
Constantijn houdt een geweldige toespraak,
net voor de strijd...

171
00:13:39,111 --> 00:13:41,989
...waarin hij zowel de Italianen
als de Byzantijnen toespreekt.

172
00:13:42,072 --> 00:13:45,993
Hij herinnert de Byzantijnen eraan
wie hun voorouders waren.

173
00:13:46,076 --> 00:13:47,786
De helden van het Romeinse verleden.

174
00:13:47,870 --> 00:13:51,582
En hij herinnert ze er zo aan:
'Wees jullie voorouders waardig.'

175
00:13:52,541 --> 00:13:57,504
Hij was toen echt klaar voor de taak,
toen het moment eindelijk aanbrak.

176
00:13:57,588 --> 00:14:00,465
Hij was bereid te sterven voor een zaak
waar hij in geloofde.

177
00:14:39,463 --> 00:14:40,714
Luid de alarmklokken.

178
00:14:59,483 --> 00:15:00,901
Stuur de basji-bozoeks.

179
00:15:01,401 --> 00:15:02,945
Stuur de basji-bozoeks.

180
00:15:04,029 --> 00:15:05,697
Volle kracht vooruit.

181
00:15:06,573 --> 00:15:08,617
Aanvallen.

182
00:15:09,576 --> 00:15:13,038
Basji-bozoek betekent letterlijk
'beschadigd hoofd'.

183
00:15:14,790 --> 00:15:20,003
De woeste, onvoorspelbare vrijwilligers
vormen Mehmets eerste golf aanvallers.

184
00:15:27,094 --> 00:15:29,763
Voor zonsopkomst vallen ze in golven aan.

185
00:15:29,846 --> 00:15:32,516
Als eerste gaan de soldaten
die hij het beste kon missen.

186
00:15:33,100 --> 00:15:34,893
Zij zijn het kanonnenvoer.

187
00:15:41,775 --> 00:15:43,235
Maak je klaar.

188
00:15:43,318 --> 00:15:44,361
Trekken.

189
00:15:45,195 --> 00:15:46,780
Richten.

190
00:15:46,863 --> 00:15:48,198
Los.

191
00:15:53,161 --> 00:15:54,121
Los.

192
00:15:57,749 --> 00:15:58,875
Los.

193
00:16:23,191 --> 00:16:25,736
Er was een eerste golf
van vervangbare soldaten...

194
00:16:25,819 --> 00:16:28,155
...en die aanval duurde een paar uur.

195
00:16:28,697 --> 00:16:30,782
Daarna waren de verdedigers moe...

196
00:16:31,366 --> 00:16:35,078
...terwijl de Ottomanen zich klaarmaakten
voor de tweede aanvalsgolf.

197
00:16:49,468 --> 00:16:50,927
Stuur de reguliere soldaten.

198
00:16:55,599 --> 00:17:00,729
De gedisciplineerde, Ottomaanse soldaten
zijn heel anders dan de basji-bozoeks.

199
00:17:01,146 --> 00:17:04,066
Ze vormen het meest gevreesde leger
in de Balkanlanden.

200
00:17:05,942 --> 00:17:08,570
Het gebruik van huursoldaten
of buitenlandse experts...

201
00:17:08,653 --> 00:17:10,781
...wordt vaak vergeten bij het beleg.

202
00:17:10,864 --> 00:17:14,659
Het wordt vaak gezien als een strijd
tussen christenen en moslims.

203
00:17:14,743 --> 00:17:18,413
Er waren mannen van beide godsdiensten
en vanuit de hele wereld...

204
00:17:18,497 --> 00:17:20,832
...die de partij hielpen
die het meeste geld bood.

205
00:17:22,834 --> 00:17:23,919
Richten.

206
00:17:28,590 --> 00:17:29,424
Los.

207
00:17:36,640 --> 00:17:38,016
Richten.

208
00:17:41,686 --> 00:17:42,938
Aanvallen.

209
00:17:44,856 --> 00:17:45,690
Los.

210
00:17:57,536 --> 00:17:59,037
Vuur de kanonnen af.

211
00:18:06,211 --> 00:18:10,340
Giustiniani verandert de kleine kanonnen
in geïmproviseerde geweren.

212
00:18:17,597 --> 00:18:21,560
De Ottomanen verliezen veel mensen,
maar blijven aanvallen.

213
00:18:27,816 --> 00:18:32,529
Giustiniani en zijn mannen rennen
buiten de buitenste wallen...

214
00:18:32,612 --> 00:18:33,947
...de gracht in.

215
00:19:09,941 --> 00:19:12,611
De Turken zijn geen partij
voor Giustiniani.

216
00:19:13,695 --> 00:19:14,738
Er is nog hoop.

217
00:19:33,006 --> 00:19:35,425
Mehmet blijft soldaten sturen...

218
00:19:35,508 --> 00:19:40,680
...maar na vier uur vechten
komen de verdedigers in het voordeel...

219
00:19:40,764 --> 00:19:43,391
...en lukt het de Ottomanen niet
door de muren te breken.

220
00:19:44,559 --> 00:19:47,854
Sultan, we moeten ons terugtrekken.
-Onzin.

221
00:19:48,438 --> 00:19:50,815
We verliezen de strijd.
-We vallen weer aan.

222
00:19:50,899 --> 00:19:53,443
We hebben alleen de janitsaren nog.
-Stuur hen dan.

223
00:19:53,526 --> 00:19:55,946
Als zij falen, hebben we geen leger.
-Als ze falen.

224
00:19:56,613 --> 00:19:57,948
Sultan, denk erover na.

225
00:19:58,031 --> 00:19:59,366
Ik zal deze stad innemen.

226
00:19:59,449 --> 00:20:00,909
Dit is waanzin.

227
00:20:03,161 --> 00:20:04,663
Aan de kant, oude man.

228
00:20:10,919 --> 00:20:15,465
De eerste twee golven van Mehmets aanval
konden niet door de muren breken.

229
00:20:16,049 --> 00:20:17,676
De legendarische janitsaren...

230
00:20:17,759 --> 00:20:21,221
...zijn de laatste en enige hoop
om Constantinopel te veroveren.

231
00:20:23,807 --> 00:20:25,016
Machtige janitsaren.

232
00:20:26,309 --> 00:20:30,605
Jullie beschermen het rijk
al 100 jaar zonder angst...

233
00:20:30,689 --> 00:20:33,900
...door tussen jullie sultan
en chaos te staan.

234
00:20:35,527 --> 00:20:39,990
Nu vraag ik jullie voor chaos te zorgen.

235
00:20:46,121 --> 00:20:48,415
Laten we de appel pakken.

236
00:20:54,504 --> 00:20:56,923
Aanvallen.

237
00:21:36,713 --> 00:21:37,839
Grijp de sultan.

238
00:22:14,417 --> 00:22:15,251
Sultan.

239
00:22:50,245 --> 00:22:52,414
De kansen keren weer...

240
00:22:52,497 --> 00:22:57,544
...als de janitsaren zich
naar de poort van Sint-Romanus begeven.

241
00:22:58,044 --> 00:23:02,340
De janitsaren waren het meest gevreesde
onderdeel van het Ottomaanse leger.

242
00:23:05,593 --> 00:23:07,095
Giustiniani is bij zijn mannen.

243
00:23:08,763 --> 00:23:12,016
En daar komen de janitsaren,
de best getrainde...

244
00:23:12,100 --> 00:23:15,270
...en meest gedisciplineerde soldaten,
die fanatiek trouw zijn.

245
00:23:17,230 --> 00:23:20,358
En ze schreeuwen.
Ze hebben kleurrijke uniformen.

246
00:23:20,442 --> 00:23:22,026
De trommels slaan luid.

247
00:23:22,777 --> 00:23:24,988
Het moet angstaanjagend zijn geweest.

248
00:23:25,989 --> 00:23:27,991
De onstuitbare opmars van de janitsaren...

249
00:23:28,074 --> 00:23:32,704
...verzwakt de wanhopige verdediging
van Giustiniani en zijn mannen...

250
00:23:33,746 --> 00:23:36,583
Terugtrekken.

251
00:23:37,375 --> 00:23:41,963
...en dwingt hem zich terug te trekken
binnen de muren.

252
00:23:43,339 --> 00:23:44,716
Vooruit.

253
00:23:44,799 --> 00:23:47,051
Kom op.

254
00:23:47,135 --> 00:23:49,971
In de stad raken de burgers in paniek...

255
00:23:50,054 --> 00:23:53,057
...nu de janitsaren dichter
bij de poort van Sint-Romanus komen.

256
00:24:12,660 --> 00:24:14,787
Terugtrekken.

257
00:24:17,624 --> 00:24:20,710
Laat ze erin en sluit de poort. Nu.
-Ja, heer.

258
00:24:21,211 --> 00:24:22,045
Terugtrekken.

259
00:24:22,462 --> 00:24:23,963
Terugtrekken.

260
00:24:30,220 --> 00:24:31,721
Vooruit.

261
00:24:39,437 --> 00:24:40,438
Ze komen eraan.

262
00:24:41,105 --> 00:24:43,483
Sluit de poort.

263
00:24:43,566 --> 00:24:45,193
We hebben nog mannen buiten.

264
00:24:45,276 --> 00:24:46,528
Sluit hem.

265
00:24:49,531 --> 00:24:52,033
De poort is open. Kom op, mannen.

266
00:25:03,795 --> 00:25:06,130
Sluit de poort nu.

267
00:26:40,183 --> 00:26:42,894
Hij moet naar de chirurg.
Anders redt hij het niet.

268
00:26:51,819 --> 00:26:53,321
Kruisbogen.

269
00:27:01,954 --> 00:27:03,748
Vooruit, mannen.

270
00:27:04,290 --> 00:27:05,541
Maak de weg vrij.

271
00:27:09,295 --> 00:27:12,090
Waar brengen jullie hem heen?
-Hij moet naar de chirurg.

272
00:27:12,173 --> 00:27:14,884
Hij mag niet weg.
Dan zullen zijn mannen ook weggaan.

273
00:27:15,343 --> 00:27:16,386
Het spijt me.

274
00:27:16,886 --> 00:27:18,680
Je kunt niet weg, Giustiniani.

275
00:27:19,722 --> 00:27:20,973
De stad zal vallen.

276
00:27:25,436 --> 00:27:27,188
Het heeft geen zin, keizer.

277
00:27:28,940 --> 00:27:29,982
Red uzelf.

278
00:27:50,253 --> 00:27:53,840
Giovanni Giustiniani vocht heel goed.
Hij vocht dapper...

279
00:27:53,923 --> 00:27:55,633
...tot hij niet meer vocht.

280
00:27:55,717 --> 00:27:57,927
De laatste dag van het beleg was hij...

281
00:27:58,010 --> 00:28:01,514
Ik moet zeggen dat hij dapper
heeft gevochten, maar ervandoor ging...

282
00:28:01,597 --> 00:28:04,183
...omdat hij gewond was
en besefte dat alles verloren was.

283
00:28:06,060 --> 00:28:08,020
De stad was verdoemd. Iedereen wist het.

284
00:28:08,104 --> 00:28:11,149
Er zijn allerlei versies
over hoe dit gebeurde.

285
00:28:11,232 --> 00:28:14,444
Giustiniani had misschien gewoon...

286
00:28:15,278 --> 00:28:18,197
...geen energie meer.
Zijn moreel is aan flarden.

287
00:28:18,281 --> 00:28:20,408
En dit is het moment.

288
00:28:20,491 --> 00:28:23,035
Als ze Giustiniani zien vluchten...

289
00:28:23,786 --> 00:28:26,914
...stort het moreel van de verdedigers in.

290
00:28:40,511 --> 00:28:42,054
We hebben ze.

291
00:28:42,638 --> 00:28:44,265
Voorwaarts.

292
00:29:00,239 --> 00:29:01,365
Terugtrekken.

293
00:29:01,449 --> 00:29:03,659
De commandant is gevlucht.

294
00:29:03,743 --> 00:29:05,244
Terugtrekken.

295
00:29:05,328 --> 00:29:08,623
Na twee maanden bekogeld te zijn
door Mehmets kanonnen...

296
00:29:08,706 --> 00:29:11,709
...is het grootste deel van de buitenmuur
tot puin gereduceerd.

297
00:29:11,918 --> 00:29:13,711
De verdedigers worden overweldigd...

298
00:29:13,795 --> 00:29:17,715
...als duizenden Ottomaanse soldaten
door de openingen binnenkomen.

299
00:29:25,723 --> 00:29:26,766
Goede God.

300
00:29:32,855 --> 00:29:34,148
Onze dierbare stad...

301
00:29:34,857 --> 00:29:36,108
...is verloren.

302
00:29:39,195 --> 00:29:42,031
Ga naar de muren van Marmara
zolang het nog kan.

303
00:29:42,114 --> 00:29:45,618
Nee, Majesteit.
Er wacht een schip op ons in de haven.

304
00:29:45,701 --> 00:29:47,745
We kunnen nog ontsnappen als we nu gaan.

305
00:29:49,080 --> 00:29:50,748
Ik ga naar God, mijn vriend.

306
00:29:52,625 --> 00:29:53,751
Het is mijn plicht.

307
00:29:56,587 --> 00:29:57,588
Red jezelf.

308
00:29:59,131 --> 00:30:01,717
Denkt u dat ik u zou verlaten?
-Ik beveel je weg te gaan.

309
00:30:04,720 --> 00:30:05,972
Vertel de wereld hoe...

310
00:30:07,390 --> 00:30:08,391
...dapper...

311
00:30:09,433 --> 00:30:10,935
...de Romeinen hebben gevochten.

312
00:30:14,063 --> 00:30:15,064
<i>Morior invictus.</i>

313
00:30:20,570 --> 00:30:21,654
<i>Morior invictus.</i>

314
00:30:23,656 --> 00:30:26,826
Dit is een heel veelzeggend moment.

315
00:30:26,909 --> 00:30:30,580
Sphrantzes zegt tegen de keizer:
'U zou moeten vluchten.'

316
00:30:30,663 --> 00:30:33,708
Hij zegt: 'We hebben schepen.
We kunnen wegkomen.'

317
00:30:33,791 --> 00:30:36,627
Constantijn had dat kunnen doen...

318
00:30:36,711 --> 00:30:39,547
...maar hij slaat het aanbod af
en zegt: 'Nee.

319
00:30:39,630 --> 00:30:42,884
Dit zijn mijn mensen.
Ik laat ze niet alleen sterven.

320
00:30:42,967 --> 00:30:44,802
Ik zal ze leiden en met hen sterven.'

321
00:30:44,886 --> 00:30:47,388
Dat is een opmerkelijke beslissing.

322
00:31:11,329 --> 00:31:13,956
De keizer zag de Turken binnenstromen.

323
00:31:14,040 --> 00:31:16,000
Hij wist dat hij zou sterven.

324
00:31:16,083 --> 00:31:19,003
Hij stond voor gevaren
waar wij nooit mee te maken krijgen.

325
00:31:19,086 --> 00:31:23,549
Toch zei hij tegen zijn vijanden: 'Nee.'

326
00:31:31,390 --> 00:31:34,352
En zijn antwoord is een antwoord
dat de Spartanen gaven...

327
00:31:34,435 --> 00:31:37,313
...bij de pas van Thermopylae
met Leonidas.

328
00:31:37,396 --> 00:31:40,816
'Ik sterf liever op mijn benen
dan dat ik leef op mijn knieën.'

329
00:31:42,693 --> 00:31:45,029
En hij stort zich midden in de strijd...

330
00:31:47,949 --> 00:31:49,575
...en wordt nooit meer teruggezien.

331
00:32:06,258 --> 00:32:07,677
Snel.

332
00:32:21,816 --> 00:32:23,359
Vrouwen en kinderen eerst.

333
00:32:29,198 --> 00:32:32,785
Als Giustiniani op mysterieuze wijze
was verdwenen...

334
00:32:32,868 --> 00:32:37,748
...in de nacht voor de laatste strijd,
zou hij herdacht zijn als een echte held.

335
00:32:39,208 --> 00:32:40,710
De stad is van de Turken.

336
00:32:43,462 --> 00:32:46,298
Als u nu weggaat,
komt u nog door de blokkade.

337
00:32:50,928 --> 00:32:52,304
Kom op.

338
00:32:52,388 --> 00:32:54,348
Kom op.

339
00:33:02,148 --> 00:33:03,315
Laten we weggaan.

340
00:33:07,611 --> 00:33:13,534
Helaas sloeg hij na het tonen
van zo veel kracht en moed...

341
00:33:13,617 --> 00:33:14,869
...op de vlucht.

342
00:33:14,952 --> 00:33:16,287
Hijs de zeilen.

343
00:33:16,912 --> 00:33:18,497
Om uiteindelijk toch te sterven.

344
00:33:30,634 --> 00:33:35,848
De gevreesde Venetiaanse vloot
kwam nooit in Constantinopel aan.

345
00:33:36,557 --> 00:33:40,102
De Venetianen bleven wachten.

346
00:33:40,186 --> 00:33:44,732
Eindelijk stelden ze een armada samen
om naar Constantinopel te sturen...

347
00:33:45,441 --> 00:33:47,568
...maar die vertrok te laat.

348
00:33:47,651 --> 00:33:52,865
Hij kwam pas in de Egeïsche Zee
na de val van Constantinopel.

349
00:33:52,948 --> 00:33:55,910
Kruistochten waren iets van het verleden.

350
00:34:06,670 --> 00:34:10,674
29 MEI 1453

351
00:34:13,969 --> 00:34:16,597
Op 29 mei 1453...

352
00:34:16,680 --> 00:34:20,643
...rijdt sultan Mehmet II
Constantinopel binnen.

353
00:34:23,771 --> 00:34:28,901
Hij is pas 21 en roept zichzelf uit
tot <i>'Kayser-i Rum'...</i>

354
00:34:28,984 --> 00:34:31,320
...de nieuwe 'keizer van Rome'.

355
00:34:34,698 --> 00:34:37,785
Maar de Ottomanen zullen hem
voorgoed kennen als <i>'Fatih'.</i>

356
00:34:38,369 --> 00:34:39,537
'De veroveraar.'

357
00:34:51,090 --> 00:34:56,011
Hij had iets gedaan
wat veel mensen...

358
00:34:57,096 --> 00:35:00,641
...al 1700 jaar zonder succes
probeerden te doen.

359
00:35:01,517 --> 00:35:04,228
Hij maakte een einde
aan het Romeinse Rijk...

360
00:35:04,311 --> 00:35:06,647
...en dat deed hij toen hij pas 21 was.

361
00:35:25,583 --> 00:35:30,963
Na de val van Constantinopel
wordt het Istanboel...

362
00:35:31,797 --> 00:35:34,216
...de hoofdstad van het Ottomaanse Rijk.

363
00:35:35,009 --> 00:35:38,804
Mehmet neemt de stad in
en gaat rechtstreeks naar de Hagia Sofia.

364
00:35:39,638 --> 00:35:43,017
Het is het grootste gebouw
van heel Europa.

365
00:36:09,501 --> 00:36:13,214
Men zegt dat hij door het gebouw liep...

366
00:36:13,756 --> 00:36:17,968
...en boven op de koepels klom
om de schoonheid ervan te bewonderen.

367
00:36:19,970 --> 00:36:24,934
Hij beschrijft het
als het rijk van de hemel.

368
00:36:26,060 --> 00:36:29,104
Het is niet alleen symbolisch.

369
00:36:29,188 --> 00:36:32,399
Voor hem is het iets mystieks
en de vervulling...

370
00:36:32,483 --> 00:36:35,486
...van de traditie van de hadith...

371
00:36:35,569 --> 00:36:39,949
...dat degene die Constantinopel innam,
gezegend zou zijn.

372
00:37:17,569 --> 00:37:20,281
Sultan, we hebben de groothertog gevonden.

373
00:37:20,698 --> 00:37:22,908
En de keizer?
-Nog niet.

374
00:37:46,515 --> 00:37:47,349
Breng hem hier.

375
00:37:54,106 --> 00:37:54,982
Genoeg.

376
00:38:00,362 --> 00:38:01,864
Gegroet, sultan.

377
00:38:03,032 --> 00:38:04,450
Ik ben Loukas Notaras...

378
00:38:04,825 --> 00:38:07,911
...de groothertog
en opperbevelhebber van het leger.

379
00:38:08,996 --> 00:38:12,750
Majesteit, ik kom u
mijn diensten aanbieden.

380
00:38:14,752 --> 00:38:17,880
Ter ere van uw overwinning
heb ik een geschenk voor u.

381
00:38:36,482 --> 00:38:39,735
Waarom gaf je deze rijkdommen niet
aan je keizer toen hij die nodig had?

382
00:38:39,818 --> 00:38:41,612
Heer, ik...
-Wat voor schurk ben jij?

383
00:38:41,695 --> 00:38:44,239
Je verbergt dit
terwijl vrouwen en kinderen verhongeren.

384
00:38:44,323 --> 00:38:45,699
U begrijpt me verkeerd.

385
00:38:45,783 --> 00:38:46,617
Begrijp ik...

386
00:38:48,077 --> 00:38:49,453
...jou verkeerd?

387
00:38:50,162 --> 00:38:52,831
Alstublieft, mijn bedoelingen zijn goed.

388
00:38:54,458 --> 00:38:56,752
Vraag het uw vizier, Halil Pasha.
-Çandarlı Halil?

389
00:38:56,835 --> 00:38:59,129
We werkten samen
om het beleg snel te beëindigen...

390
00:38:59,213 --> 00:39:01,382
...in de hoop het bloedvergieten
te voorkomen.

391
00:39:01,465 --> 00:39:04,009
Als u hem hier laat komen,
kan hij getuigen.

392
00:39:07,888 --> 00:39:10,933
Breng deze halfbloed weg.
Hij zal er beter uitzien zonder hoofd.

393
00:39:11,016 --> 00:39:12,893
Nee, alstublieft. Sultan.

394
00:39:12,976 --> 00:39:14,978
Alstublieft, nee.

395
00:39:15,062 --> 00:39:16,688
Nee, heb genade.

396
00:39:16,772 --> 00:39:17,940
Genade.

397
00:39:46,510 --> 00:39:48,011
Gefeliciteerd, sultan.

398
00:39:49,596 --> 00:39:51,807
U hebt een grote overwinning behaald.

399
00:39:52,683 --> 00:39:53,517
Dank je wel...

400
00:39:54,768 --> 00:39:55,811
...mentor.

401
00:39:58,480 --> 00:40:00,691
Wat gaat u met uw nieuwe juweel doen?

402
00:40:02,317 --> 00:40:05,028
Ik ga hier de hoofdstad
van mijn rijk opbouwen.

403
00:40:06,405 --> 00:40:07,614
Het nieuwe Rome.

404
00:40:08,240 --> 00:40:09,908
Het zal schitterend zijn.

405
00:40:10,534 --> 00:40:11,577
Ja.

406
00:40:16,707 --> 00:40:17,541
Mentor...

407
00:40:19,293 --> 00:40:21,128
...toen mijn vader terugkwam...

408
00:40:21,712 --> 00:40:23,380
...en me de troon afpakte...

409
00:40:25,299 --> 00:40:27,217
...weet je nog wat je toen zei?

410
00:40:29,094 --> 00:40:32,514
Je zei: 'Als het echt je moment is...

411
00:40:34,183 --> 00:40:37,019
...zul je je rechtmatige plaats
op de troon innemen...

412
00:40:39,438 --> 00:40:41,982
...en het verleden vergeten.'

413
00:40:48,739 --> 00:40:50,824
Nu bent u uw eigen baas.

414
00:40:51,992 --> 00:40:55,454
Waarom geloofde je niet in mij?
-Ik gaf alles wat ik kon geven...

415
00:40:56,830 --> 00:40:58,874
...zodat u zou slagen.

416
00:41:02,794 --> 00:41:05,047
Nu ga ik vrijwillig in ballingschap.

417
00:41:05,130 --> 00:41:06,298
Niet in ballingschap.

418
00:41:08,550 --> 00:41:09,384
Grootvizier...

419
00:41:10,469 --> 00:41:13,430
...breng Çandarlı Halil
bij zijn dierbare vriend, Loukas Notaras.

420
00:41:15,307 --> 00:41:16,558
Heel graag.

421
00:41:18,685 --> 00:41:21,855
Alles wat ik gedaan heb,
was om u te dienen.

422
00:41:24,358 --> 00:41:26,652
Denk daaraan wanneer u oud bent.

423
00:41:26,735 --> 00:41:28,487
Als u oud wordt.

424
00:41:29,988 --> 00:41:32,324
Bedankt voor al je lessen, mentor.

425
00:41:33,367 --> 00:41:34,868
Ze zullen me bijblijven.

426
00:41:52,386 --> 00:41:54,930
Iedereen noemt het
de val van Constantinopel.

427
00:41:55,013 --> 00:41:57,057
Het was geen val. Er viel niets.

428
00:41:57,140 --> 00:41:58,809
Het was een verovering.

429
00:42:00,519 --> 00:42:02,604
De verovering van Constantinopel...

430
00:42:02,688 --> 00:42:07,568
...kan beschouwd worden als de eerste
overwinning van kanonnen op steden.

431
00:42:07,651 --> 00:42:09,403
Het was een grote gebeurtenis...

432
00:42:09,486 --> 00:42:12,781
...die liet zien hoe effectief
kanonnen kunnen zijn tegen muren...

433
00:42:12,864 --> 00:42:15,576
...dus het was een verklaring
dat de muren achterhaald zijn.

434
00:42:19,288 --> 00:42:21,707
Weinig mensen in de wereldgeschiedenis...

435
00:42:21,790 --> 00:42:24,876
...kunnen zichzelf
wereldveroveraars noemen.

436
00:42:24,960 --> 00:42:26,628
Mehmet de Veroveraar...

437
00:42:27,588 --> 00:42:30,716
...heeft in vele opzichten
de wereldgeschiedenis veranderd.

438
00:42:31,466 --> 00:42:34,761
Dit grote rijk
dat lang zal heersen over...

439
00:42:34,845 --> 00:42:38,265
...een derde van Europa,
het grootste deel van Noord-Afrika...

440
00:42:38,348 --> 00:42:42,060
...het hele Midden-Oosten
tot aan de Perzische Golf...

441
00:42:42,144 --> 00:42:44,688
...en zelfs tot in delen
van Zuidoost-Azië.

442
00:42:47,357 --> 00:42:50,319
Het is de tijd
waarin deze staat verandert...

443
00:42:50,402 --> 00:42:55,490
...van een willekeurig vorstendom op de
grens tussen 't christendom en de islam...

444
00:42:55,574 --> 00:42:59,661
...in een overheersende wereldmacht
die 300 jaar standhoudt.

445
00:43:00,287 --> 00:43:03,123
Mijn zoon, de rode appel is van jou.

446
00:43:04,583 --> 00:43:06,835
Het is de buit van je nieuwe rijk.

447
00:43:13,925 --> 00:43:15,135
En dit...

448
00:43:16,887 --> 00:43:17,888
...is het begin.

449
00:44:14,152 --> 00:44:16,154
Ondertiteld door: Brigitta Broeke