1 00:00:06,679 --> 00:00:10,307 Zespół Tourette'a to zaburzenie cechujące się tikami, 2 00:00:10,307 --> 00:00:13,143 czyli nieumyślnymi ruchami i dźwiękami. 3 00:00:13,143 --> 00:00:16,605 Ukazanych eksperymentów nie prowadzili specjaliści. 4 00:00:25,198 --> 00:00:30,912 Keith Raniere dokonał czegoś dotąd niespotykanego w dziejach psychologii 5 00:00:30,912 --> 00:00:33,622 oraz zgłębiania tajników ludzkiego potencjału. 6 00:00:34,415 --> 00:00:38,460 Skwantyfikował budowę i naturę emocji, 7 00:00:38,794 --> 00:00:43,757 a także to, jak zawężają lub poszerzają one ludzkie horyzonty. 8 00:00:46,802 --> 00:00:50,347 Uczyliśmy techniki zwanej "kontrolą stanu". 9 00:00:51,516 --> 00:00:56,270 Przypisujemy zdarzeniom znaczenie, a następnie, w oparcie o nie, 10 00:00:56,813 --> 00:00:59,274 formułujemy reakcję emocjonalną. 11 00:01:00,357 --> 00:01:04,487 Innymi słowy: wybieramy reakcję w oparciu o znaczenie. 12 00:01:05,739 --> 00:01:10,368 Nie robimy tego świadomie, ale w istocie ją wybieramy. 13 00:01:12,204 --> 00:01:17,209 Prowadziliśmy z ludźmi ćwiczenia, aby zaczęli mieć poczucie, 14 00:01:17,667 --> 00:01:20,961 że panują nad tymi wyborami. 15 00:01:21,337 --> 00:01:25,966 Jeśli więc wskutek jakiegoś zdarzenia impulsywnie czuję gniew, 16 00:01:25,966 --> 00:01:30,137 mogę nań zareagować, wydzierając się na drugą osobę, 17 00:01:30,137 --> 00:01:34,351 albo nie ulegać temu impulsowi. 18 00:01:35,100 --> 00:01:37,269 Mogę wprawić się w stan z wyboru. 19 00:01:37,604 --> 00:01:41,024 Siedząc tak jak teraz, mogę nagle stwierdzić: 20 00:01:41,942 --> 00:01:47,780 "Jestem taka wściekła! Nie zniosę tego! To nie do przyjęcia"! 21 00:01:48,364 --> 00:01:49,366 Albo nie. 22 00:01:51,575 --> 00:01:55,371 PRZYSIĘGA 23 00:02:39,374 --> 00:02:43,545 BODZIEC I REAKCJA 24 00:02:51,594 --> 00:02:55,347 Proces Keitha Raniere wchodzi dziś w drugi tydzień. 25 00:02:56,016 --> 00:03:00,436 Wśród zarzutów znalazły się handel ludźmi i wyłudzenia. 26 00:03:05,692 --> 00:03:11,823 Trudno to przetworzyć. Proces jest długotrwały i nie chodzę na terapię. 27 00:03:14,201 --> 00:03:19,038 Liczyłam, że będzie mi dane o tym wszystkim porozmawiać. 28 00:03:30,759 --> 00:03:32,052 To same rzeczy Keitha. 29 00:03:35,846 --> 00:03:39,935 Zabraniał wyrzucania jakichkolwiek jego zapisków. 30 00:03:42,728 --> 00:03:44,813 Gdy tworzyliśmy intensywny kurs, 31 00:03:46,358 --> 00:03:49,401 rysował te wykresy u mnie na podłodze. 32 00:03:50,903 --> 00:03:53,447 "W przeszłości A prowadziło do B". 33 00:03:54,156 --> 00:03:56,660 "Zdarzenie B, zdarzenie A". 34 00:03:58,202 --> 00:04:02,665 "Przyszłość". Nic nie wiążę nas z przeszłością. 35 00:04:05,042 --> 00:04:07,419 Nie rozumiem. Ale jest zalaminowane. 36 00:04:08,880 --> 00:04:12,425 To dorobek 20 lat zajęć. 37 00:04:15,344 --> 00:04:16,888 Jeśli uznasz, że to ty... 38 00:04:19,307 --> 00:04:23,394 czy twoim zdaniem istnieje także... "optymalny ty"? 39 00:04:24,395 --> 00:04:30,527 Rzecz w tym, że miał wyjątkowy talent do zmieniania ludzkich zachowań. 40 00:04:31,735 --> 00:04:34,656 Chciał to uczynić metodą naukową. 41 00:04:34,656 --> 00:04:39,577 Powtarzalną, potwierdzalną, spójną i mierzalną. 42 00:04:39,995 --> 00:04:45,040 Tak w ogóle, to wszystko improwizacja. Wyobrażam to sobie. 43 00:04:45,416 --> 00:04:49,963 Jednak nie opracował jeszcze gotowego mechanizmu. 44 00:04:50,629 --> 00:04:54,926 Miał pewien pomysł i zbiór koncepcji, 45 00:04:54,926 --> 00:04:57,303 których zaczął mnie nauczać. 46 00:04:58,721 --> 00:05:01,515 Tu Keith i Nancy, 6:02. 47 00:05:02,182 --> 00:05:03,894 Czym jest odpowiedzialność? 48 00:05:06,604 --> 00:05:09,732 - Odpowiedzialność to... - Proste zagadnienie. 49 00:05:09,732 --> 00:05:12,903 Tak, polega na przyczynach i skutkach. 50 00:05:13,737 --> 00:05:17,489 Na uczestnictwie w łańcuchu przyczynowo-skutkowym. 51 00:05:17,489 --> 00:05:19,450 Na który można wpłynąć. 52 00:05:21,410 --> 00:05:23,914 Sądził, że wystarczy 20 modułów, 53 00:05:24,538 --> 00:05:28,584 ale zanim ESP było gotowe, musiałam spisać 2000! 54 00:05:29,961 --> 00:05:32,922 Keith tworzył koncepcje, a ja je notowałam. 55 00:05:36,426 --> 00:05:39,095 Na początku swojej kariery zawodowej 56 00:05:39,095 --> 00:05:43,266 poważnie zastanawiałam się nad więzią umysłu z ciałem. 57 00:05:43,266 --> 00:05:46,394 Im dłużej się uczyłam, tym bardziej jej nie znałam. 58 00:05:49,189 --> 00:05:55,111 Zawsze fascynowało mnie to, jak mocno umysł wpływał na ciało. 59 00:05:56,070 --> 00:05:59,448 Słyszeliście kiedyś historię 50-kilowej kobiety, 60 00:05:59,782 --> 00:06:04,870 Która uniosła prawie dwutonowy wóz, myśląc, że ten przygniótł jej dziecko? 61 00:06:05,372 --> 00:06:08,832 Ludzie dysponują ogromnym zapleczem 62 00:06:09,166 --> 00:06:14,463 i w odpowiednich okolicznościach mogą dokonywać niezwykłych czynów. 63 00:06:16,131 --> 00:06:21,679 Zawsze ciekawiło mnie też, gdzie leżą granice naszego modelu. 64 00:06:22,596 --> 00:06:26,642 Chciałam się zmierzyć z chronicznym bólem i różnymi zaburzeniami. 65 00:06:28,436 --> 00:06:33,857 Ale Keith uznał, że przedtem należy skupić się na zdrowych ludziach, 66 00:06:33,857 --> 00:06:37,237 pragnących zmienić ograniczające ich wzorce zachowań. 67 00:06:38,989 --> 00:06:44,368 Osoby z zaburzeniami zjawiały się jednak u nas, licząc na pomoc. 68 00:06:47,871 --> 00:06:50,541 Wśród nich był Marc Elliot. 69 00:07:00,177 --> 00:07:05,097 Tiki zaczęły się, gdy miałem pięć lat. Na początku mrugałem... 70 00:07:06,558 --> 00:07:09,227 a w liceum zespół znacznie się pogłębił. 71 00:07:10,645 --> 00:07:14,107 Porównywałem to do swędzenia i drapania. 72 00:07:14,691 --> 00:07:18,737 W moich oczach zespół Tourette'a to bardzo niemiłe swędzenie... 73 00:07:20,447 --> 00:07:24,241 natomiast tik - jest niczym chęć podrapania się. 74 00:07:24,825 --> 00:07:29,414 To nie tak, że diabeł opętał mnie i poruszał moimi ustami. 75 00:07:29,414 --> 00:07:32,791 Sam to robiłem. Chęć była nieodparta. 76 00:07:33,292 --> 00:07:34,377 Pedał! 77 00:07:35,545 --> 00:07:37,087 Próbowałem różnych kuracji. 78 00:07:38,215 --> 00:07:42,176 Silnych neuroleptyków, czyli środków przeciwpsychotycznych, 79 00:07:42,176 --> 00:07:47,557 które wprawiały mnie w taki letarg, że czułem się niczym zombie. 80 00:07:50,143 --> 00:07:54,605 Wreszcie powiedziałem sobie: "Pal sześć leki, chcę żyć". 81 00:07:57,024 --> 00:07:59,902 Nie czekałem już na lek. Wręcz przeciwnie. 82 00:08:01,238 --> 00:08:03,114 Skoro nie umiałem przestać, 83 00:08:03,907 --> 00:08:08,035 najlepiej byłoby sprawić, by zaakceptował mnie takim cały świat. 84 00:08:11,206 --> 00:08:13,332 Jakby co, mam Tourette'a. 85 00:08:13,707 --> 00:08:17,294 Ludzie sugerują się tym, kogo mają przed oczami. 86 00:08:17,921 --> 00:08:21,715 24-latek mówił o współczuciu i tolerancji. 87 00:08:22,716 --> 00:08:25,761 Zewnętrznie - ziściło się moje marzenie. 88 00:08:26,679 --> 00:08:29,307 Ale nie czułem wewnętrznego spokoju. 89 00:08:30,809 --> 00:08:32,726 Wtedy usłyszałem o ESP. 90 00:08:34,062 --> 00:08:37,732 Co najważniejsze, nie poszedłem tam z powodu Tourette'a. 91 00:08:38,567 --> 00:08:42,194 Nawet przez chwilę nie myślałem, 92 00:08:42,194 --> 00:08:47,408 że ten kurs w jakikolwiek sposób wpłynie na moje zaburzenie. 93 00:08:51,079 --> 00:08:52,621 Witajcie wszyscy. 94 00:08:54,623 --> 00:08:58,794 Nancy zademonstrowała na mnie, szukanie źródła lęku. 95 00:08:59,254 --> 00:09:02,965 Cofamy się do tego, co leży u podłoża lęku. 96 00:09:03,341 --> 00:09:09,306 Doświadczyłeś czegoś, czego nie zrozumiałeś, więc zacząłeś się bać. 97 00:09:09,930 --> 00:09:14,144 Należało wybrać jakiś swój lęk. I z jakiegoś powodu 98 00:09:14,144 --> 00:09:19,940 postanowiłem, że chyba obawiałem się utraty zespołu Tourette'a. 99 00:09:20,817 --> 00:09:26,947 Gdyby ktoś powiedział mi coś takiego tydzień wcześniej, zarobiłby w dziób. 100 00:09:28,949 --> 00:09:30,452 Ale zbadaliśmy ten lęk. 101 00:09:31,535 --> 00:09:36,458 Okazało się, że nie chodziło o zespół, tylko o poczucie bycia wyjątkowym. 102 00:09:38,627 --> 00:09:43,672 To zachwiało moim pojmowaniem. Nie widziałem już w sobie ofiary. 103 00:09:45,300 --> 00:09:49,553 Co gdybym mógł ustalić, skąd bierze się swędzenie? 104 00:09:51,431 --> 00:09:52,974 To zgoła inny paradygmat. 105 00:09:54,017 --> 00:10:00,064 Im mocniej docierałem do sedna, tym słabsze było swędzenie. 106 00:10:02,859 --> 00:10:04,652 Pamiętam wizytę na dworcu. 107 00:10:06,112 --> 00:10:09,448 Stanąłem pośrodku i po prostu tak stałem. 108 00:10:12,410 --> 00:10:17,249 Byłem zupełnie jak wszyscy wokół. Pierwszy raz w życiu. 109 00:10:20,460 --> 00:10:24,838 Przedstawimy wam teraz niezwykłego człowieka, 110 00:10:24,838 --> 00:10:30,679 który natchnął tysiące ludzi. Oto Mark Elliot! 111 00:10:36,226 --> 00:10:40,939 Żyjąc z zespołem Tourette'a miałem okazję zobaczyć, 112 00:10:40,939 --> 00:10:43,899 jak to jest odstawać od całej reszty. 113 00:10:44,985 --> 00:10:50,615 W 2010 roku poznałem amerykańskiego naukowca i filozofa, Keitha Raniere. 114 00:10:51,198 --> 00:10:55,787 To on opracował kursy, które pomogły mi zwalczyć zaburzenie. 115 00:10:59,332 --> 00:11:02,460 Nie znam innego takiego przypadku w historii. 116 00:11:03,919 --> 00:11:09,049 Jestem taki już od mniej, więcej czterech lat. 117 00:11:10,510 --> 00:11:16,348 Dlatego jestem taki wdzięczny Keithowi, Nancy i NXIVM. 118 00:11:16,348 --> 00:11:19,977 Nie przeszedłem w tym celu żadnej indoktrynacji. 119 00:11:19,977 --> 00:11:23,397 Przeżyłem 20 strasznych lat. 120 00:11:24,440 --> 00:11:28,611 Co mógłbym więc czuć wobec ludzi, którzy dali mi 121 00:11:29,070 --> 00:11:34,117 sposobność wykreować życie, o jakim mi się nie śniło? 122 00:11:39,246 --> 00:11:42,416 CLIFTON PARK W STANIE NOWY JORK 123 00:11:51,800 --> 00:11:57,139 Podczas zajęć z zespołem Tourette'a nauczyłam się chyba najwięcej. 124 00:11:59,225 --> 00:12:02,896 Mark zgodził się zademonstrować nam dzisiaj złość. 125 00:12:03,813 --> 00:12:05,398 Mam do ciebie prośbę. 126 00:12:06,232 --> 00:12:10,987 Gdy Mark się u nas zjawił, obserwowałam go cały tydzień. 127 00:12:11,487 --> 00:12:13,155 Bardzo ci do twarzy. 128 00:12:14,740 --> 00:12:20,539 Zastanawiał się, jaka była najgorsza rzecz, którą mógł powiedzieć. 129 00:12:20,539 --> 00:12:23,124 Dlatego na mój widok wypalił... 130 00:12:24,083 --> 00:12:26,335 "Suka! Suka! Suka"! 131 00:12:27,253 --> 00:12:30,841 A gdy pierwszy raz spotkał Clare Bronfman, rzucił: 132 00:12:31,507 --> 00:12:33,426 "Forsa! Forsa! Forsa"! 133 00:12:36,387 --> 00:12:39,182 Clare opłacała nasze badania, 134 00:12:39,848 --> 00:12:43,936 ale to Mark zaproponował pracę z innymi z zespołem Tourette'a. 135 00:12:46,397 --> 00:12:47,940 - Cześć. - Nancy. 136 00:12:50,568 --> 00:12:55,824 Zaczynając z nimi pracę, nie czytałam o zaburzeniu zbyt dużo. 137 00:12:56,198 --> 00:12:59,034 Nie chciałam się niczym sugerować. 138 00:13:00,452 --> 00:13:04,373 Odbyłam z Keithem 20-minutową rozmowę o zajęciach. 139 00:13:05,250 --> 00:13:10,547 Powiedział, żebym nie bała się sięgnąć po wszystko, co wiedziałam. 140 00:13:12,214 --> 00:13:15,677 Masz jakieś obawy co do tego dnia? 141 00:13:16,178 --> 00:13:21,473 Obawy? Ostatnio myślałem, że może się nie ufać. 142 00:13:22,434 --> 00:13:25,477 To twoja obawa? Czyli...? 143 00:13:28,355 --> 00:13:32,693 Ale... chcę zobaczyć, co się stanie. 144 00:13:33,736 --> 00:13:39,033 Nie poznamy efektów, póki nie przejdziemy całego procesu, prawda? 145 00:13:41,620 --> 00:13:45,456 Badałam różne czynniki, ale głównie przekonania. 146 00:13:46,624 --> 00:13:51,837 Przekonywałam ich, jak bardzo umysł może oddziaływać na ciało. 147 00:13:53,089 --> 00:13:57,426 Chciałabym teraz... przeprowadzić pewne badanie. 148 00:13:58,303 --> 00:14:03,682 Tak zwane badanie znaczenia. Spytam, jak rozumiesz niektóre słowa. 149 00:14:03,682 --> 00:14:08,646 Bardzo często to właśnie różnice znaczeniowe prowadzą do... 150 00:14:09,731 --> 00:14:12,524 kłopotów, z którymi się borykamy. 151 00:14:14,277 --> 00:14:17,863 Jedna rzecz wychodziła nam w ESP bardzo dobrze. 152 00:14:18,365 --> 00:14:22,911 Potrafiliśmy oddzielać bodziec od reakcji. 153 00:14:24,371 --> 00:14:29,042 Czy na ten przykład doświadczyliście kiedyś... 154 00:14:29,793 --> 00:14:35,799 poczucia, że nadchodzi kara, w reakcji na ton głosu swojej matki? 155 00:14:36,842 --> 00:14:42,137 I czy następnie ten sam ton w cudzym głosie wpędzał was w panikę? 156 00:14:43,390 --> 00:14:48,102 Jeśli umie się oddzielić przyczynę od problemu, 157 00:14:48,102 --> 00:14:51,356 zapomina się, że w ogóle coś się robiło. 158 00:14:51,772 --> 00:14:57,152 Tak pracowałam z tikami. Docierałam do tego, gdzie leżał impuls, 159 00:14:57,571 --> 00:15:02,866 i oddzielałam bodźce od reakcji, aż ktoś odzyskiwał kontrolę. 160 00:15:04,159 --> 00:15:07,162 - Co to znaczy, że chcesz mrugnąć - Gdy... 161 00:15:09,999 --> 00:15:13,211 mam suche oczy, czuję w zasadzie to samo. 162 00:15:13,211 --> 00:15:15,797 Naprawdę? Czasem robisz tak. 163 00:15:16,547 --> 00:15:19,383 - Zgadza się. - Skąd wiesz, że musisz? 164 00:15:24,931 --> 00:15:28,351 Miałaś uczucie w gardle. Jak jest teraz? 165 00:15:30,937 --> 00:15:33,981 Nadal je czuję, ale słabiej. 166 00:15:35,941 --> 00:15:40,112 Nie mam tej chęci. To znaczy mam, ale... 167 00:15:41,740 --> 00:15:42,949 panuję nad nią. 168 00:15:44,910 --> 00:15:46,453 Nie zwróciłam uwagi. 169 00:15:48,038 --> 00:15:51,166 - Dalej to czuję, tylko... - Słabiej. 170 00:15:51,917 --> 00:15:53,792 O wiele słabiej. 171 00:15:53,792 --> 00:15:56,755 Popracujemy dalej, ale to świetny wynik. 172 00:15:57,923 --> 00:16:01,176 Niesamowite. Naprawdę się nie spodziewałam. 173 00:16:04,679 --> 00:16:06,180 Wyniki są niezwykłe. 174 00:16:07,474 --> 00:16:10,602 Ale waszej metody wciąż nie uznano. 175 00:16:11,268 --> 00:16:16,691 Gdy zawodzą konwencjonalne sposoby, trzeba sięgnąć po niekonwencjonalne. 176 00:16:17,108 --> 00:16:20,487 Nie przeszliśmy dwóch etapów ślepych prób, ale czasem... 177 00:16:21,404 --> 00:16:23,740 chce się spróbować czegoś unikalnego. 178 00:16:26,116 --> 00:16:29,746 Wyniki były realne i namacalne. 179 00:16:30,079 --> 00:16:32,248 Nie pytaliśmy się, czy to skuteczne. 180 00:16:32,582 --> 00:16:38,420 Wiedzieliśmy, że osoba posłana na zajęcia przestanie się z tym borykać. 181 00:16:41,091 --> 00:16:42,217 Kim jest Isabella? 182 00:16:44,760 --> 00:16:49,765 Nie jestem pewny, czy nie wolałbym wyłączyć kamery. To znaczy... 183 00:16:51,518 --> 00:16:54,771 Uważam, że... ludzie... 184 00:16:56,272 --> 00:17:00,276 z zespołem Tourette'a, którym pomogliśmy... 185 00:17:03,738 --> 00:17:08,994 To ich decyzja, czy chcą mówić o swoich doświadczeniach. 186 00:17:16,668 --> 00:17:20,504 Niektórzy mieli nadzieję, że to uratuje całą firmę. 187 00:17:21,046 --> 00:17:24,550 To świadectwo niezwykłej przemiany. 188 00:17:25,802 --> 00:17:31,933 Każdy w NXIVM przeszedł duże zmiany, ale nie były widoczne gołym okiem. 189 00:17:33,642 --> 00:17:38,230 Stanowiłam zatem niezbity dowód ich skuteczności. 190 00:17:42,194 --> 00:17:44,862 FRAGMENT PROGRAMU SIECI ABC 191 00:17:45,779 --> 00:17:49,826 Zawsze gdy mam tik, muszę się uderzyć. 192 00:17:50,993 --> 00:17:54,997 Zaburzenie doskwierało mi, odkąd miałam sześć, siedem lat. 193 00:17:56,833 --> 00:17:59,794 Dochodziły do tego także natręctwa. 194 00:18:00,127 --> 00:18:04,174 Muszę podrzucać talerzem, nawet gdy coś na nim jest. 195 00:18:04,716 --> 00:18:06,926 Wszystko, co wam przyjdzie do głowy. 196 00:18:06,926 --> 00:18:10,180 Krzyki, wrzaski, bicie siebie, otoczenia... 197 00:18:12,348 --> 00:18:14,935 Dawno nie widziałem tak mocnych tików. 198 00:18:17,853 --> 00:18:23,026 Dzieciom z tikami mogę zalecać tylko wytrwałość. Wiesz, co to znaczy? 199 00:18:23,485 --> 00:18:28,406 Poczucie, że choć jest im ciężko, nie będą temu ulegać. 200 00:18:28,406 --> 00:18:31,116 - Mam tak! - Istotnie, to widać! 201 00:18:32,993 --> 00:18:35,539 Dorastając, widziałam promyk nadziei. 202 00:18:36,622 --> 00:18:39,541 Myślałam, że pewnego dnia obudzę się bez tego. 203 00:18:42,837 --> 00:18:44,421 "Kochacie mnie". 204 00:18:49,176 --> 00:18:53,181 Na ostatnim roku studiów znów zrobiło się gorzej. 205 00:18:57,310 --> 00:19:00,981 Na tamtym etapie byłam już skłonna zrobić wszystko. 206 00:19:02,858 --> 00:19:04,901 Cześć, Nancy. 207 00:19:04,901 --> 00:19:06,736 Isabello, miło mi. 208 00:19:07,152 --> 00:19:08,153 Masz jakieś lęki? 209 00:19:09,780 --> 00:19:12,908 - Nie chcesz tego stracić? - Nie, tego właśnie pragnę. 210 00:19:14,619 --> 00:19:20,457 Porozmawiałyśmy z Nancy, a potem przeprowadziłyśmy pierwszą sesję. 211 00:19:21,959 --> 00:19:27,090 Przez natłok myśli nie mogę pogodzić tików i innych czynności. 212 00:19:27,090 --> 00:19:33,305 Staram się dokończyć tiki, a potem w całości skupić się na pracy, 213 00:19:34,054 --> 00:19:40,187 ale mi nie wychodzi. Czasem męczę się z jednym tikiem nawet trzy godziny. 214 00:19:41,146 --> 00:19:44,274 - Musisz dokończyć? - Tak, nie odpuszczają. 215 00:19:45,149 --> 00:19:49,403 Pierwsza zmiana nastąpiła około trzeciego dnia. 216 00:19:49,988 --> 00:19:54,159 Gdy cofnęłam się do pierwszego tiku, który pamiętałam. 217 00:19:55,702 --> 00:19:59,164 Musiałam odchrząknąć w trzeciej klasie. 218 00:20:00,039 --> 00:20:03,001 Zrobiłam to, ale poczucie nie ustąpiło. 219 00:20:05,712 --> 00:20:11,842 Sesje uświadomiły mi, że być może świadomie wybierałam taką reakcję, 220 00:20:13,220 --> 00:20:17,848 podczas gdy ktoś inny mógł dostrzec to uczucie i żyć dalej. 221 00:20:20,060 --> 00:20:26,190 Ciało sprawiało dyskomfort. Odczuwałam go, ale może nie musiałam. 222 00:20:26,816 --> 00:20:29,485 Zespół Tourette'a był więc... 223 00:20:33,197 --> 00:20:34,198 wyborem. 224 00:20:35,783 --> 00:20:39,829 Nigdy wcześniej nie brałam pod uwagę, że... 225 00:20:41,414 --> 00:20:42,415 tak mogło być. 226 00:20:44,834 --> 00:20:47,587 To wszystko zmieniło. 227 00:20:48,421 --> 00:20:49,756 Zawsze uważałam... 228 00:20:49,756 --> 00:20:52,384 FRAGMENT PROGRAMU 229 00:20:52,384 --> 00:20:56,679 ...że ciało zdradziło mnie w wieku siedmiu lat. 230 00:20:57,721 --> 00:21:00,015 Ale mógł to zrobić umysł. 231 00:21:00,725 --> 00:21:05,521 Bardziej nad tym panuję i wciąż miewam te skłonności, 232 00:21:06,106 --> 00:21:07,941 jednak wydają się słabsze. 233 00:21:07,941 --> 00:21:10,401 Przegadałam wczoraj z tatą 20 minut. 234 00:21:10,401 --> 00:21:14,447 Zawołał mamę, mówiąc: "Tak płynnie się z nią rozmawia! 235 00:21:14,447 --> 00:21:18,993 Nie zacina się, nie przerywa... Nic z tych rzeczy". 236 00:21:19,411 --> 00:21:24,248 Moja nerwica natręctw wynosiła... 10 na 10. 237 00:21:25,166 --> 00:21:27,502 Albo 12. Byle nie 11. Ma być parzyście! 238 00:21:30,171 --> 00:21:34,133 Dzisiaj... oceniam ją na jakieś 1 albo 2. 239 00:21:35,217 --> 00:21:40,849 Bardzo zelżała. Chyba nawet 1. Nie musi być parzysta. 240 00:21:42,392 --> 00:21:48,522 Wciąż zdarzają mi się tiki, ale nie dość regularnie, żeby o nich mówić. 241 00:21:49,441 --> 00:21:55,363 Od tej pory czułabym dyskomfort, mówiąc komuś, że mam Tourette'a. 242 00:22:03,871 --> 00:22:06,206 Byłam taka wdzięczna i szczęśliwa. 243 00:22:07,167 --> 00:22:09,294 Nancy zmieniła moje życie. 244 00:22:11,046 --> 00:22:13,340 Zawsze będę jej za to dziękować. 245 00:22:16,884 --> 00:22:18,845 Odeszłam z innego powodu. 246 00:22:23,600 --> 00:22:26,018 GRUDZIEŃ 2017 ROKU 247 00:22:27,979 --> 00:22:31,232 W rejonie stolicy działa kontrowersyjna grupa. 248 00:22:31,232 --> 00:22:36,237 Według doniesień, części kobiet wypalono inicjały założyciela. 249 00:22:42,661 --> 00:22:46,163 DOM ISABELLI W ALBANY W STANIE NOWY JORK 250 00:23:13,108 --> 00:23:18,822 Dzieją się o wiele gorsze rzeczy, niż się spodziewałam. 251 00:23:21,116 --> 00:23:24,910 Wiedziałam, że coś się działo, ale to usprawiedliwiałam. 252 00:23:31,208 --> 00:23:34,170 BROOKLYN W NOWYM JORKU 253 00:23:34,796 --> 00:23:40,301 Cześć, dzwonię tylko spytać, czy jesteś cała i kiedy wrócisz. 254 00:23:40,677 --> 00:23:43,721 Chyba naprawdę się martwią. Kurwa. 255 00:23:44,305 --> 00:23:46,098 Isabello, nie odzywasz się. 256 00:23:46,683 --> 00:23:50,019 Szukali cię Justin i Marc. Trochę się niepokoimy. 257 00:23:50,854 --> 00:23:54,690 Gdy nie oddzwaniałam, ktoś inny do mnie napisał. 258 00:24:01,865 --> 00:24:05,409 Cześć. Wybacz, to był zwariowany tydzień. 259 00:24:05,409 --> 00:24:08,330 Słyszałem. Ponoć wyjechałaś w środku nocy. 260 00:24:09,538 --> 00:24:13,751 Dowiedziałam się o czymś, co mnie zaniepokoiło. 261 00:24:15,836 --> 00:24:16,837 I uznałam... 262 00:24:18,380 --> 00:24:22,593 że Albany to niezbyt dobre miejsce do takich przemyśleń. 263 00:24:23,886 --> 00:24:27,432 Kim według ciebie jestem i co robię? 264 00:24:28,307 --> 00:24:32,145 Bardzo cię kocham, Marc. To nie ma nic wspólnego z... 265 00:24:32,604 --> 00:24:34,772 Właśnie że wszystko, skarbie. 266 00:24:36,566 --> 00:24:40,778 Nie rozumiem, co się stało. Tak mi smutno. 267 00:24:40,778 --> 00:24:43,573 Mnie też, ale dowiedziałam się... 268 00:24:43,573 --> 00:24:49,538 Czego takiego? Kilka kobiet wypaliło sobie piętno na znak braterstwa. 269 00:24:49,538 --> 00:24:54,875 Nie. Powiedziano im, że zrobi im się tatuaż. 270 00:24:55,335 --> 00:24:57,379 Nie były tego świadome. 271 00:24:58,672 --> 00:25:02,259 - A jeśli to nieprawda? - A jeśli prawda? 272 00:25:03,885 --> 00:25:09,683 Jeśli taka jest prawda, Isabello, to coś nielegalnego. 273 00:25:11,100 --> 00:25:13,394 To się nazywa "napaść". 274 00:25:13,854 --> 00:25:19,985 Tak, właśnie w tym rzecz. Dlatego nie ma mnie teraz w Albany. 275 00:25:22,195 --> 00:25:25,991 - Nie rozumiesz chyba, co robisz. - Mianowicie co? 276 00:25:27,533 --> 00:25:32,121 Wierzysz ludziom, którzy nie są z tobą do końca szczerzy. 277 00:25:33,247 --> 00:25:36,041 A ja mogę tylko być tym zasmucony. 278 00:25:37,294 --> 00:25:38,587 Też się smucę. 279 00:25:39,921 --> 00:25:44,133 Ale może ty zastanów się, czy oni są szczerzy z tobą. 280 00:25:44,967 --> 00:25:47,011 Zastanów się, komu chcesz zaufać. 281 00:25:48,387 --> 00:25:53,727 Nancy i ja pomogliśmy ci tak, jak do tej pory nikt nie potrafił. 282 00:25:54,351 --> 00:25:56,855 A teraz twierdzisz, że nie można mi ufać. 283 00:25:57,479 --> 00:26:00,483 - Wcale tego nie mówię. - Ależ tak. 284 00:26:01,400 --> 00:26:04,528 Wierzysz ludziom o niszczycielskich zapędach. 285 00:26:05,697 --> 00:26:07,656 To może się odbić na zespole. 286 00:26:08,449 --> 00:26:10,368 Moim, twoim, czy ogólnie? 287 00:26:11,912 --> 00:26:13,205 Na kuracji. 288 00:26:14,914 --> 00:26:15,915 Cóż. 289 00:26:17,499 --> 00:26:20,587 Pewnego dnia dotrze do ciebie, że to nieprawda. 290 00:26:23,255 --> 00:26:26,425 Szczerze modlę się, że właśnie tak jest. 291 00:26:28,260 --> 00:26:32,848 Mówię ci to w tej chwili. To nieprawda. 292 00:26:34,934 --> 00:26:39,939 Będę dalej pomagał ludziom z Tourette'em. Mamy najlepsze wyniki. 293 00:26:41,942 --> 00:26:45,986 Wypisuję się. Nie bierzcie tego do siebie osobiście. 294 00:26:46,530 --> 00:26:50,115 Bardzo mi na was zależy. To nie o was chodzi. 295 00:26:50,616 --> 00:26:53,994 Po prostu sądzę, że kiepsko to rozegrano. 296 00:26:54,663 --> 00:26:56,748 Rozumiem. Trzymaj się. 297 00:27:18,769 --> 00:27:22,189 Dobrze cię widzieć. Mam wino i oreosy. 298 00:27:25,986 --> 00:27:27,195 Dzwonią do mnie. 299 00:27:27,903 --> 00:27:33,285 Marc potrafi wszystko przekombinować, jak niektórzy. 300 00:27:33,285 --> 00:27:37,079 Znam go od 2004, gdy nie panował nad zespołem. 301 00:27:37,622 --> 00:27:42,127 Odchodząc spytałem, co musiałoby się stać, żeby i on to zrobił. 302 00:27:42,751 --> 00:27:48,133 "Co gdyby Keitha oskarżono o... malwersacje?". 303 00:27:49,176 --> 00:27:51,178 Odparł: "Niech sąd oceni". 304 00:27:51,803 --> 00:27:56,224 "Dobrze. A gdyby uznano go... winnym gwałtu?". 305 00:27:58,018 --> 00:28:02,772 A on na to: "Leczę zespół Tourette'a. 306 00:28:04,148 --> 00:28:06,525 Zmieniam ludzkie życie. 307 00:28:08,445 --> 00:28:09,696 Nigdy nie odejdę". 308 00:28:18,872 --> 00:28:20,916 Uważam Keitha za pioniera. 309 00:28:22,000 --> 00:28:26,421 Ma niezwykły umysł i umie pomagać ludziom. 310 00:28:28,964 --> 00:28:33,428 Ludzie często pytają, dlaczego nie chcę działać na własną rękę. 311 00:28:33,428 --> 00:28:37,306 Dlaczego sam nie pomagam innym. Ale to nie takie proste. 312 00:28:37,933 --> 00:28:42,519 Przez to, że teraz wszyscy przyrównali to do seksualnej sekty, 313 00:28:42,978 --> 00:28:47,149 będę przez nich atakowany na każdym kroku. 314 00:28:47,526 --> 00:28:53,197 Już zawsze będę nienawidzony, bo nie wyrzekłem się przyjaciela. 315 00:29:02,539 --> 00:29:07,921 Czuję, że będę mógł pomagać cierpiącym na zespół Tourette'a tylko wtedy, 316 00:29:08,338 --> 00:29:10,423 jeśli ukażę tę niesprawiedliwość. 317 00:29:11,090 --> 00:29:14,218 - Więzień zakładu federalnego... - Raniere. 318 00:29:15,803 --> 00:29:16,805 Cześć, Keith. 319 00:29:18,722 --> 00:29:19,891 Robimy, co możemy. 320 00:29:30,861 --> 00:29:32,027 Cześć. 321 00:29:32,027 --> 00:29:34,531 - Dzień dobry. - Witaj. Jestem Nancy. 322 00:29:35,198 --> 00:29:36,949 Miło cię poznać, Nancy. 323 00:29:37,534 --> 00:29:42,663 Bardzo się cieszę, że... możemy porozmawiać. 324 00:29:43,874 --> 00:29:46,792 To mój kot. Myszko, chodź. 325 00:29:47,294 --> 00:29:49,796 - Wabi się "Myszka"? - Tak, spójrz. 326 00:29:53,758 --> 00:29:56,386 - Łysiutki! - A jaki kochany. 327 00:29:57,761 --> 00:30:00,890 Chyba po prostu chce być przy mnie. 328 00:30:01,473 --> 00:30:05,895 - Otrzymałaś jakieś wsparcie? - Nie, nie od zawodowca. 329 00:30:06,771 --> 00:30:09,608 Jak dziś patrzysz na te przejścia? 330 00:30:11,609 --> 00:30:15,947 Z początku Keith był życzliwy, ale... 331 00:30:17,157 --> 00:30:20,492 z czasem robił się coraz bardziej władczy. 332 00:30:20,492 --> 00:30:25,874 Wszelako chyba nigdy nie rozważałam odejścia. Myślałam tylko... 333 00:30:28,210 --> 00:30:29,211 że był trudny. 334 00:30:29,543 --> 00:30:35,675 Uważam, że gdy ludzie patrzą wstecz i dekonstruują swoje doświadczenia, 335 00:30:36,718 --> 00:30:39,930 powinni umieć dostrzec w sobie trzy osoby. 336 00:30:40,889 --> 00:30:45,476 Pierwsza to osoba sprzed zdarzenia, której w życiu czegoś brakowało. 337 00:30:46,060 --> 00:30:52,192 Druga to ta niemalże upojona uczuciem, że odkryła coś wspaniałego, 338 00:30:53,901 --> 00:30:58,530 czująca się dobrze w grupie, do której zaczęła przynależeć. 339 00:30:59,199 --> 00:31:04,745 Gdy to uczucie ustępuje, jak w twoim przypadku, traci się tę tożsamość. 340 00:31:06,080 --> 00:31:11,293 Wtedy możesz znów spojrzeć na tę pierwszą i zastanowić się... 341 00:31:12,086 --> 00:31:15,965 dlaczego byłaś podatna na takie manipulacje. 342 00:31:26,768 --> 00:31:32,898 Gdy Keith wyjechał za granicę, zaczęłam spokojnie wstawać z łóżka. 343 00:31:36,110 --> 00:31:38,822 Zastanawiałam się, co mi dolega. 344 00:31:39,989 --> 00:31:45,328 "Pomógł ci stworzyć to obecne, wspaniałe życie. Co z tobą?". 345 00:31:55,213 --> 00:31:58,133 Jest ktoś, kto... 346 00:31:59,634 --> 00:32:04,179 Z trzeciej osoby wygląda to tak, jakby mówił mi coś, co już wiem. 347 00:32:05,724 --> 00:32:09,811 11 maja 2009. Keith po spotkaniu. 348 00:32:11,061 --> 00:32:13,856 Na przyszłość daj mi skończyć... 349 00:32:14,566 --> 00:32:17,026 a potem dodaj to na koniec. 350 00:32:21,239 --> 00:32:22,990 Każda sytuacja przynosi nauki. 351 00:32:24,492 --> 00:32:25,659 Przerażał mnie. 352 00:32:28,162 --> 00:32:33,001 Gdy byłam obecna na jakimś spotkaniu, udawał, że mnie nie ma. 353 00:32:34,127 --> 00:32:37,964 Poprawiał mnie po każdej wypowiedzi. 354 00:32:39,673 --> 00:32:45,222 Celowo mnie podkopywał, więc się przy nim nie odzywałam. 355 00:32:49,808 --> 00:32:52,144 Ale łaknęłam jego aprobaty. 356 00:32:56,733 --> 00:32:58,234 Wpędził mnie w... 357 00:32:59,819 --> 00:33:03,656 stan, w którym byłam, zabiegając o aprobatę matki. 358 00:33:07,702 --> 00:33:09,496 Gdy miałam sześć lat, 359 00:33:10,372 --> 00:33:15,794 nauczycielka wezwała mamę do szkoły i stwierdziła, że mam dysleksję. 360 00:33:17,419 --> 00:33:19,797 Uważałam to za powód do wstydu. 361 00:33:26,263 --> 00:33:29,932 W młodości nie radziłam sobie w szkole i... 362 00:33:34,979 --> 00:33:37,649 mama nazywała mnie "małym matołkiem". 363 00:33:41,402 --> 00:33:47,449 Mawiała, że gdyby rozdawali szóstki za bycie kochanym, 364 00:33:47,784 --> 00:33:51,997 Nancy dostawałaby je w kółko. Każdy kocha Nancy. 365 00:33:56,542 --> 00:34:01,255 Zawsze chciałam ją więc uszczęśliwić. 366 00:34:01,797 --> 00:34:05,384 Dlatego jako dorosła szłam wszystkim na rękę. 367 00:34:06,344 --> 00:34:07,971 Pragnąc aprobaty. 368 00:34:08,846 --> 00:34:11,266 Trzymaj krótkofalówkę. 369 00:34:11,974 --> 00:34:17,105 Keith najpewniej to dostrzegł i dlatego zawsze mi jej skąpił. 370 00:34:19,315 --> 00:34:21,567 Żebym pracowała na nią tym mocniej. 371 00:34:22,943 --> 00:34:25,864 Mam się przysunąć? Tylko nie za mocno? 372 00:34:28,407 --> 00:34:31,452 Jeśli robiłam coś, czego sobie nie życzył, 373 00:34:31,953 --> 00:34:37,125 stwierdzał, że naruszam swój kodeks i nie jestem dość silna. 374 00:34:39,126 --> 00:34:43,464 Chyba właśnie w ten sposób mnie do wszystkiego nakłaniał. 375 00:34:43,964 --> 00:34:47,468 Wiecznie sugerował mi, że za mało się staram. 376 00:34:51,889 --> 00:34:55,644 BUFFALO W STANIE NOWY JORK 377 00:35:00,357 --> 00:35:02,816 Rozstawiłam się tu po powrocie. 378 00:35:05,444 --> 00:35:08,030 Wszystkie malunki sprzed ESP 379 00:35:08,615 --> 00:35:13,452 są owocami czystej kreatywności i ciekawości. 380 00:35:17,164 --> 00:35:20,377 Nad tymi pracowałam po zajęciach u Nancy. 381 00:35:22,127 --> 00:35:24,881 W tym czasie przestałam kończyć obrazy. 382 00:35:27,091 --> 00:35:29,885 Nie malowałam od 2015. 383 00:35:32,138 --> 00:35:35,057 Dlaczego mówimy o stanach? Czego was uczymy? 384 00:35:35,642 --> 00:35:41,272 Panujecie nad wszystkim. Zawsze, gdy gorzej się czujecie, 385 00:35:41,272 --> 00:35:44,651 udajecie, że to nie wybór, którego dokonaliście sami. 386 00:35:45,401 --> 00:35:50,282 Udajecie, że nie mieliście wyjścia lub pławicie się w swojej rozpaczy. 387 00:35:52,157 --> 00:35:57,329 Podczas zajęć z Nancy zaczęłam inaczej postrzegać wybór. 388 00:35:59,708 --> 00:36:05,839 Pojęłam, że mogę dokonać wszystkiego. Zwykli ludzie raczej tego nie widzą. 389 00:36:07,756 --> 00:36:13,889 W zasadzie pytałam się, jak do czegoś doszło. Jaką ponosiłam winę. 390 00:36:15,807 --> 00:36:19,643 Frustruje mnie, że ostatnio często się wyginam. 391 00:36:20,311 --> 00:36:23,148 Wiem, że mogę przestać. 392 00:36:24,481 --> 00:36:26,567 Ale to trudne. 393 00:36:27,568 --> 00:36:30,572 Bardzo wstydziłam się swojego zaburzenia, 394 00:36:30,572 --> 00:36:35,785 bo określano je jako objaw słabości i osobistych porażek. 395 00:36:36,286 --> 00:36:39,496 Wiemy, jacy powinniśmy i chcemy być. 396 00:36:39,496 --> 00:36:45,086 Nasze idealne wcielenia walczą z naszą fizjologią i odczuciami. 397 00:36:45,419 --> 00:36:49,882 Kto słucha swego ciała, łamie swój kodeks etyczny. 398 00:36:50,591 --> 00:36:55,721 Nie chciałam mieć tików, bo czułam się wtedy jak gorszy człowiek. 399 00:36:57,098 --> 00:37:02,519 Jestem... Nie wiem, czy pasuje określenie "bardziej wrażliwa". 400 00:37:02,896 --> 00:37:04,898 Pewnie dlatego, że odstawiłam leki. 401 00:37:06,316 --> 00:37:08,944 Nalegano, żebym przestała je brać. 402 00:37:09,653 --> 00:37:13,156 Zanim skończyłam 10 lat, brałam 40 różnych środków. 403 00:37:13,906 --> 00:37:16,075 Nikomu nie życzę objawów odstawienia. 404 00:37:16,575 --> 00:37:21,540 Mam mocne stany lękowe. Nie mogę jeść ani spać. 405 00:37:22,999 --> 00:37:27,002 Rozmawiałam właśnie z Marciem. Według niego to dobrze, 406 00:37:27,002 --> 00:37:32,675 że moje ciało tak reaguje, bo to znaczy, że się zmienia. 407 00:37:33,051 --> 00:37:36,303 Nie czuję się dobrze, ale pewnie ma rację. 408 00:37:38,098 --> 00:37:42,936 Tiki ustąpiły, ale odezwały się wszystkie inne objawy. 409 00:37:44,479 --> 00:37:48,899 Pogłębiła się nerwica natręctw i było mi bardzo trudno. 410 00:37:49,776 --> 00:37:55,907 A gdy zwracałam się do Nancy i Marca, pytali, czemu świadomie to wybieram. 411 00:37:58,952 --> 00:38:04,165 W pewnej chwili Nancy stwierdziła, że strasznie łaknę uwagi. 412 00:38:05,708 --> 00:38:08,127 Bardzo mnie to wystraszyło. 413 00:38:08,879 --> 00:38:14,259 Nie chciałam zwracać na siebie uwagi i postępować nieetycznie. 414 00:38:15,426 --> 00:38:16,803 Zamknęłam się w sobie. 415 00:38:21,600 --> 00:38:25,519 Dlatego choć to prawda, że przestałam mieć tiki... 416 00:38:26,229 --> 00:38:28,480 zaczęłam mieć inne problemy. 417 00:38:41,953 --> 00:38:48,084 Po jednym roku w NXIVM dostrzegliśmy, że jej osobowość uległa dużej zmianie. 418 00:38:50,045 --> 00:38:55,132 Stała się bardzo wycofana i straciła własny głos. 419 00:38:56,091 --> 00:38:57,843 Usiądziesz z nami? 420 00:38:58,219 --> 00:38:59,845 - Postoję. - Tak? 421 00:39:01,681 --> 00:39:05,852 Chciałabym cię o coś spytać, ale nie rozmawiajmy w ten sposób. 422 00:39:12,233 --> 00:39:17,071 Czułaś gniew podczas tamtego kursu? Czego dotyczył? 423 00:39:18,030 --> 00:39:23,369 Zajęcia niebezpośrednio pozbawiają cię poczucia własnej wartości. 424 00:39:23,786 --> 00:39:27,666 Marc sugerował mi na przykład pokutę za tiki. 425 00:39:27,666 --> 00:39:30,000 "Nie chcę". "Ale to z miłości". 426 00:39:30,877 --> 00:39:33,671 - Jaką pokutę? - Na przykład... 427 00:39:35,549 --> 00:39:41,680 Chodziło o zmuszenie kogoś do wzięcia odpowiedzialności za to, co robił. 428 00:39:42,054 --> 00:39:45,099 - Na przykład jak? - Każdy robił co innego. 429 00:39:45,099 --> 00:39:47,602 - Sprzątali? - Były kary fizyczne? 430 00:39:47,602 --> 00:39:49,812 To mogło być wszystko. 431 00:39:51,480 --> 00:39:53,566 - Daj przykład. - Mogę się wysłowić? 432 00:39:54,860 --> 00:39:58,530 - Powiedz, co ty robiłaś. - Mógłbyś? Dobrze. 433 00:39:58,905 --> 00:40:04,661 Jedni przebiegali codziennie kilometr, inni przez cały dzień nie jedli. 434 00:40:05,245 --> 00:40:07,289 Pytam z ciekawości. 435 00:40:08,456 --> 00:40:13,712 Czy tak po prostu nie skłaniano ludzi do robienia, czego nie chcieli? 436 00:40:14,420 --> 00:40:17,006 Nie liczyło się, czego chcemy. 437 00:40:18,383 --> 00:40:21,677 Oni czegoś chcieli i wmawiali ci, że ty też. 438 00:40:22,678 --> 00:40:28,143 Tak nas łamali. Im ciężej pracowaliśmy, tym trudniej nam było. 439 00:40:43,616 --> 00:40:49,788 Podczas zajęć ESP odkryliśmy, że choć wielu wyznaczało sobie cele, 440 00:40:49,788 --> 00:40:53,876 trudno było je realizować, gdy w grę nie wchodziła żadna kara. 441 00:40:55,002 --> 00:40:58,756 Na przykład kobieta, która powiedziała mi, 442 00:40:58,756 --> 00:41:03,344 że kłopot sprawiają jej cyfry osiem i dziewięć. 443 00:41:03,762 --> 00:41:05,554 "W jaki sposób?". 444 00:41:06,472 --> 00:41:12,395 "Wszędzie się spóźniam, bo robię wszystko 89 lub 98 razy". 445 00:41:13,270 --> 00:41:16,357 Rozłączyłam więc bodziec i reakcję, mówiąc: 446 00:41:16,357 --> 00:41:22,280 "Musi pani zrobić coś fizycznego, aby wyrwać się z tego stanu". 447 00:41:22,280 --> 00:41:25,116 "Jak na przykład?". "Robiąc deskę". 448 00:41:26,825 --> 00:41:30,579 Przyjmijcie teraz pozycję. Tułów prosto. 449 00:41:31,790 --> 00:41:36,669 Jeśli ulegasz swojemu ciału i impulsom, masz słaby charakter. 450 00:41:37,963 --> 00:41:39,338 Czym jest charakter? 451 00:41:39,714 --> 00:41:44,427 Charakter pozwala zlekceważyć ciało i emocje w służbie abstraktom. 452 00:41:46,346 --> 00:41:51,142 Gdy ktoś ma jakiś zły nawyk, nie czuje potrzeby jego zwalczenia. 453 00:41:51,685 --> 00:41:54,019 Musi więc go sobie obrzydzić. 454 00:41:56,438 --> 00:42:00,693 Zmiana zajdzie tylko wtedy, gdy jest łatwiejsza od niezmienności. 455 00:42:00,693 --> 00:42:05,322 Jeśli nie zaczniesz się bać następstw, nigdy nie zerwiesz z nawykiem. 456 00:42:15,416 --> 00:42:17,001 Tak robię na kółku. 457 00:42:19,962 --> 00:42:20,963 Jasne? 458 00:42:25,801 --> 00:42:28,513 Dobrze, staruszka ma dość. 459 00:42:30,807 --> 00:42:34,018 - Mówisz, że gdzie to było? - W Albany. 460 00:42:35,478 --> 00:42:40,483 Czyli tam pojechałaś, a potem wróciłaś do domu. 461 00:42:40,983 --> 00:42:43,236 Bogu niech będą dzięki. 462 00:42:44,237 --> 00:42:47,615 I wszystkim świętym. Zdrowie jest najważniejsze. 463 00:42:48,825 --> 00:42:52,204 Co komu po milionie dolarów, gdy nie ma zdrowia? 464 00:43:11,597 --> 00:43:14,893 Pamiętasz, jaka byłam tuż po powrocie z kuracji? 465 00:43:16,102 --> 00:43:18,479 Tak, pamiętam, jak wróciłaś. 466 00:43:18,479 --> 00:43:22,650 Minęłyśmy się i czekałam, aż parę razy mnie walniesz. 467 00:43:22,650 --> 00:43:25,529 Bo się otarłyśmy i zawsze tak robiłam. 468 00:43:25,529 --> 00:43:28,615 Tak. Stałam i czekałam, odwróciłam się, 469 00:43:29,365 --> 00:43:32,702 a ty poszłaś dalej. Pomyślałam: "O, fajnie". 470 00:43:33,328 --> 00:43:35,704 Dawniej nie mogliśmy jej nawet dotknąć. 471 00:43:35,704 --> 00:43:36,790 Nie. 472 00:43:42,754 --> 00:43:45,464 Zupełnie nie rozumiem, jak to zrobili. 473 00:43:45,923 --> 00:43:50,887 Uczyli nas, jak inaczej spojrzeć na zespół Tourette'a. 474 00:43:52,304 --> 00:43:54,390 Ale było bardzo trudno. 475 00:43:55,100 --> 00:43:58,228 Ludzie stale mówili mi: "Przecież miałaś Tourette'a". 476 00:44:00,062 --> 00:44:03,148 Zawsze mnie to bawiło. "Miałaś Tourette'a"! 477 00:44:03,732 --> 00:44:05,110 Właśnie: miałaś. 478 00:44:09,530 --> 00:44:13,285 Plus jest taki, że objawy ustąpiły lub są słabsze. 479 00:44:14,076 --> 00:44:19,915 Dzięki NXIVM masz nowe umiejętności, które czynią cię bardziej produktywną. 480 00:44:20,584 --> 00:44:24,545 Bardziej wydajną. Bardziej niż przed wyjazdem. 481 00:44:25,005 --> 00:44:27,048 Nie uważasz, że są skutki uboczne? 482 00:44:27,591 --> 00:44:28,633 Z pewnością. 483 00:44:28,633 --> 00:44:34,389 Jednak cokolwiek zrobili, mieli też na nią dobry wpływ. 484 00:44:35,139 --> 00:44:39,226 Baliśmy się, że wszystkie te leki skracały jej życie. 485 00:44:39,226 --> 00:44:42,063 Całkowicie się z wami zgadzam, 486 00:44:42,480 --> 00:44:47,026 ale gdy wróciłam do domu, nie widzieliście, jak było mi trudno. 487 00:44:47,026 --> 00:44:50,070 Musiałam znaleźć pracę i przeć naprzód. 488 00:44:50,070 --> 00:44:54,534 Nie liczyło się, jak daleko zaszłam, tylko jakie miałam zaległości. 489 00:44:55,492 --> 00:45:00,332 Podobnie jak na zajęciach, tu też nie czułam, że mam jakiś wybór. 490 00:45:01,333 --> 00:45:07,172 Z naszego doświadczenia jeśli niczego się nie wymaga, nic się nie stanie. 491 00:45:07,714 --> 00:45:12,468 Nie macie pojęcia, jak dużo musiałam poświęcić, 492 00:45:13,177 --> 00:45:17,681 by dojść do tego momentu. Lepiej mi, ale to niezdrowe otoczenie. 493 00:45:19,767 --> 00:45:23,103 Pozwólcie, że wyjdę. 494 00:45:23,479 --> 00:45:27,274 - Bo z nerwów zrobię się opryskliwa. - W porządku. 495 00:45:30,529 --> 00:45:34,199 Nie wiem, co się z nią dzieje. Po prostu nie wiem. 496 00:45:36,910 --> 00:45:42,499 Zgadzam się, że Keith i reszta ich przywódców zrobiła coś złego. 497 00:45:43,041 --> 00:45:47,962 Ale nie zmienia to faktu, że córka osiągnęła coś tylko dlatego, 498 00:45:47,962 --> 00:45:52,467 że zaczęła w siebie wierzyć, a ci z jej otoczenia ją wspierali. 499 00:45:53,259 --> 00:45:58,389 Moim zdaniem nie można rozdzielić tego tak, jak próbujesz. 500 00:46:03,227 --> 00:46:04,437 Jestem taka zła. 501 00:46:05,397 --> 00:46:10,110 Że ludzie będący u władzy nadużywali swojej... 502 00:46:11,194 --> 00:46:14,613 swojej wiedzy oraz pozycji. 503 00:46:15,282 --> 00:46:18,325 Nie wybielam ich. Byli dwulicowi. 504 00:46:20,286 --> 00:46:24,957 Ale zdziałali też nieco dobra. Realnego. 505 00:46:30,838 --> 00:46:33,841 NOWY JORK 506 00:46:39,138 --> 00:46:43,309 Ludzi nie nakłaniano do pozostania w NXIVM ani w DOS. 507 00:46:44,768 --> 00:46:50,233 Zostawali tam, bo szczerze wierzyli, że czynili ten świat lepszym. 508 00:46:51,150 --> 00:46:55,738 Ich sukcesy były namacalne. Badania nad Tourette'em - fascynujące. 509 00:46:56,489 --> 00:47:01,994 Trudno oszacować samorozwój, ale nie objawy zespołu. Zanikały. 510 00:47:03,120 --> 00:47:07,959 Wszystko sprowadza się do pytania, czy grupa czyni dobro. Bo jeśli tak 511 00:47:07,959 --> 00:47:13,130 jak osobiście uważam - przysięgli nie pozwolą władzom jej zniszczyć. 512 00:47:15,300 --> 00:47:18,011 Do mnie to nie przemawia. 513 00:47:18,428 --> 00:47:23,600 Według badań dobre efekty przynosi terapia kognitywno-behawioralna. 514 00:47:25,852 --> 00:47:31,774 Być może techniki Nancy Salzman istotnie zwalczyły tiki u niektórych. 515 00:47:33,026 --> 00:47:36,238 Nie była to jednak zasługa Keitha Raniere ani NXIVM. 516 00:47:38,989 --> 00:47:42,035 NXIVM było takie groźne między innymi dlatego, 517 00:47:42,035 --> 00:47:46,413 że stosowało w niecny sposób uznane psychologiczne metody. 518 00:47:49,834 --> 00:47:53,838 Smuci mnie to, bo niektórzy uczestnicy tych badań 519 00:47:54,381 --> 00:47:59,636 rozpaczliwie chcieli pokonać swoje schorzenie i byli bardzo narażeni. 520 00:48:00,637 --> 00:48:02,764 Skrzywdzono ich tym bardziej. 521 00:48:04,598 --> 00:48:10,564 Wymagano od nich postępów, żeby ukazać Keitha i NXIVM w dobrym świetle. 522 00:48:12,774 --> 00:48:15,861 Takie eksperymenty są całkowicie nieetyczne. 523 00:48:27,121 --> 00:48:29,958 Powiedziałam wczoraj rodzicom, że przyjadę. 524 00:48:32,835 --> 00:48:38,507 Myślę, że obecność na procesie pomoże mi zamknąć ten rozdział życia. 525 00:49:00,988 --> 00:49:06,118 Długo docierało do mnie, że córka może mieć zespół stresu pourazowego. 526 00:49:08,371 --> 00:49:11,666 Podpisaliśmy cyrograf z diabłem, 527 00:49:11,666 --> 00:49:15,419 bo byliśmy w pełni świadomi, że coś działo się za kulisami. 528 00:49:16,880 --> 00:49:21,884 Byliśmy jednak gotowi... podjąć potencjalne ryzyko... 529 00:49:23,344 --> 00:49:24,638 żeby pomóc córce. 530 00:49:26,765 --> 00:49:32,896 Wierzyliśmy, że ktoś taki jak Nancy ją ochroni, ponieważ sama ma córki. 531 00:49:39,861 --> 00:49:40,862 Cześć. 532 00:49:44,657 --> 00:49:49,621 Kiedy wracałam z imprezy czy coś w tym stylu, 533 00:49:49,621 --> 00:49:54,124 musiałam ją obudzić, a ona wstawała i mnie wąchała. 534 00:49:55,751 --> 00:50:00,507 Sprawdzała w ten sposób, czy paliłam, piłam albo coś. 535 00:50:00,507 --> 00:50:01,800 - Serio? - O, tak. 536 00:50:03,092 --> 00:50:05,636 Wstawała, biorąc duży wdech. 537 00:50:07,305 --> 00:50:12,851 Jednego razu wróciłam z Lauren na mocnym haju. Zastałyśmy Keitha. 538 00:50:15,272 --> 00:50:17,274 - Naprawdę? - Tak. 539 00:50:18,649 --> 00:50:21,694 - Lauren miała już dyplom? - Tak. 540 00:50:21,694 --> 00:50:25,699 Bardzo dawno temu. ESP chyba jeszcze nie istniało. 541 00:50:25,699 --> 00:50:27,491 Pewnie tamtego lata. 542 00:50:28,201 --> 00:50:31,662 Ale matka nauczyła się już, jak działają pasożyty. 543 00:50:32,497 --> 00:50:38,670 Dlatego gdy coś robiłyśmy, krzyczała: "Jesteście zwykłymi pasożytami!". 544 00:50:38,670 --> 00:50:42,715 - "Co ty w ogóle pierdolisz?". - Tak się gniewały. 545 00:50:44,592 --> 00:50:47,303 Kim jest ten człowiek i czego cię uczy? 546 00:50:47,303 --> 00:50:52,142 To były jakieś nowe próby pociągnięcia nas do odpowiedzialności. 547 00:50:52,851 --> 00:50:57,146 - Chciałam być dobrą matką. - Pewnie że tak. 548 00:50:57,771 --> 00:51:01,817 Dlatego byłyśmy gotowe pójść za tobą w ogień. 549 00:51:18,500 --> 00:51:19,794 Mówi Sarah. 550 00:51:21,587 --> 00:51:27,135 Przyniesiesz hańbę wszystkim matkom, jeśli czegoś z tym nie zrobisz. 551 00:51:28,427 --> 00:51:30,347 Twoja córka, moja przyjaciółka, 552 00:51:31,264 --> 00:51:35,226 wykorzystała naszą bliskość, żeby mnie w coś wmanewrować. 553 00:51:35,768 --> 00:51:39,105 Czy się gniewam? Żebyś, kurwa, wiedziała, że tak. 554 00:51:40,022 --> 00:51:43,150 To się dzieje w twojej firmie. Pod twoim nosem. 555 00:51:47,863 --> 00:51:53,035 Jak twórca czegoś tak pięknego mógł też zrobić coś tak okropnego? 556 00:51:56,373 --> 00:52:02,504 Mój prawnik stwierdził: "Każdy sądzony razem z Keithem pójdzie do więzienia. 557 00:52:04,297 --> 00:52:05,548 Musisz się przyznać. 558 00:52:07,174 --> 00:52:10,261 I skłonić też do tego swoją córkę". 559 00:52:13,640 --> 00:52:19,729 Zabiegaliśmy o to, żeby jeden proces dotyczył przestępstw seksualnych, 560 00:52:20,062 --> 00:52:23,984 a drugi - pozostałych. To zupełnie inne zagadnienia. 561 00:52:24,985 --> 00:52:28,697 Ale orzekli, że osądzą wszystkich jako grupę przestępczą. 562 00:52:30,447 --> 00:52:35,786 Chyba aresztowali mnie, żeby nastawić mnie przeciwko Lauren. 563 00:52:39,749 --> 00:52:42,878 Przyznanie się było jedynym, co wchodziło w grę. 564 00:52:43,586 --> 00:52:46,339 Ponieważ gdyby Lauren to zrobiła, a ja nie, 565 00:52:47,631 --> 00:52:49,925 dostałaby co najmniej 10 lat. 566 00:52:53,263 --> 00:52:55,891 Lauren godziła się z tym jakiś czas. 567 00:52:58,183 --> 00:53:01,521 Ciało potrafi znacznie więcej, niż sam umysł. 568 00:53:02,771 --> 00:53:06,776 Robimy jedno takie ćwiczenie. Chcesz mi pomóc? 569 00:53:06,776 --> 00:53:10,696 Naśladuj moje ruchy. Nieźle... 570 00:53:11,907 --> 00:53:13,033 Za dużo myślisz. 571 00:53:13,866 --> 00:53:17,579 Twoja kolej. Jeśli nie będę... Nie ruszasz się. 572 00:53:17,579 --> 00:53:19,622 A, zamieniliśmy się? 573 00:53:22,708 --> 00:53:23,709 Nic nie... 574 00:53:26,129 --> 00:53:27,130 Kochanie. 575 00:53:28,757 --> 00:53:30,466 - Jesteś cała? - Chwileczkę. 576 00:53:30,925 --> 00:53:32,635 - Walnij mnie. - Nie chcę. 577 00:53:33,929 --> 00:53:36,598 Przepraszam za ten cios. 578 00:53:37,474 --> 00:53:43,437 Jeśli zawiesicie umysł w próżni, ciało będzie mogło znacznie więcej. 579 00:53:43,437 --> 00:53:47,650 Zastanówcie się więc, czego naprawdę chcecie 580 00:53:47,650 --> 00:53:50,694 i ile pracy jesteście skłonni w to włożyć. 581 00:53:53,698 --> 00:53:57,786 Kochała go i nie chciała spojrzeć prawdzie w oczy. 582 00:53:59,036 --> 00:54:00,746 Wszystko gra? 583 00:54:04,084 --> 00:54:08,545 Było jej bardzo trudno. Zrobiła coś skrajnie trudnego. 584 00:54:08,963 --> 00:54:11,466 Ale tylko ona mogła. 585 00:54:12,551 --> 00:54:16,262 - Co takiego? - Zeznawać o bractwie. 586 00:54:19,014 --> 00:54:22,726 Wyjawiła im więcej, niż się spodziewali. 587 00:54:24,103 --> 00:54:25,522 To był punkt zwrotny. 588 00:54:28,816 --> 00:54:33,738 Drugi weekend procesu zakończył się wezwaniem na mównicę Lauren Salzman. 589 00:54:34,071 --> 00:54:38,325 Lauren Salzman piastowała liczne wysokie stanowiska. 590 00:54:38,325 --> 00:54:41,328 Rekruterki, nauczycielki i przewodniczącej. 591 00:54:41,996 --> 00:54:45,792 To pierwsza osoba z otoczenia Ranierego, zeznająca przeciw niemu. 592 00:54:46,751 --> 00:54:51,297 Będziemy bacznie śledzić proces w tym potencjalnie kulminacyjnym dniu. 593 00:54:54,383 --> 00:54:57,345 Oskarżenie może wezwać kolejnego świadka. 594 00:54:58,221 --> 00:55:00,598 Wzywam na mównicę Lauren Salzman. 595 00:55:04,310 --> 00:55:07,063 - Dzień dobry pani. - Dzień dobry. 596 00:55:09,274 --> 00:55:10,983 Długo należała pani do NXIVM? 597 00:55:14,070 --> 00:55:15,279 Blisko 20 lat. 598 00:55:16,072 --> 00:55:18,074 Kto pierwszy powiedział pani o DOS? 599 00:55:18,866 --> 00:55:23,830 Keith. Uznał, że chciałby zacieśnić naszą relację. 600 00:55:26,332 --> 00:55:30,754 Pytał, ile jestem skłonna zrobić, by dalej się rozwijać. 601 00:55:32,214 --> 00:55:33,215 Co pani odparła? 602 00:55:35,217 --> 00:55:36,217 "Wszystko". 603 00:55:38,595 --> 00:55:39,596 Wszystko. 604 00:55:42,766 --> 00:55:44,975 REŻYSERIA 605 00:55:46,101 --> 00:55:49,772 Wersja polska na zlecenie HBO HIVENTY Poland 606 00:55:49,772 --> 00:55:51,608 Tekst: Piotr Kacprzak