1
00:00:08,717 --> 00:00:10,552
{\an8}డైనోసార్లు మన భూగ్రహాన్ని పాలించాయి...

2
00:00:10,552 --> 00:00:12,179
{\an8}డేవిడ్ అటెన్బరో
సమర్పణ

3
00:00:12,179 --> 00:00:14,806
{\an8}...దాదాపు పదిహేను కోట్ల సంవత్సరాల కాలం.

4
00:00:15,682 --> 00:00:18,727
అవి మన భూమిలో దాదాపు ప్రతి ప్రాంతాన్ని ఆక్రమించాయి

5
00:00:19,311 --> 00:00:23,148
ఇంకా మనం ఊహించగల ప్రతి రూపంలో, ప్రతి పరిమాణంలో
అవి పుట్టుకొచ్చాయి.

6
00:00:24,358 --> 00:00:27,402
కొన్ని నిజంగా అసాధారణంగా ఉండేవి.

7
00:00:30,822 --> 00:00:34,535
టి. రెక్స్ చాలా గొప్పగా ఈదగలుగుతుందని,

8
00:00:36,787 --> 00:00:40,082
వెలోసిరాప్టర్స్ చాలా కుతంత్రాలు పన్నుతాయని,
ఈకలు ఉన్న వేట జంతువులని,

9
00:00:42,000 --> 00:00:45,963
అలాగే కొన్ని డైనోసార్స్ చాలా విచిత్రంగా ప్రవర్తిస్తాయని
మనకి ఇప్పుడు తెలిసింది.

10
00:00:48,841 --> 00:00:52,594
కానీ దాదాపు ప్రతి రోజూ చోటు చేసుకుంటున్న
కొత్త ఆవిష్కరణలు

11
00:00:52,594 --> 00:00:57,641
మన గ్రహం మీద ఆరు కోట్ల అరవై లక్షల సంవత్సరాల కిందట
జీవనం ఎలా ఉండేదో మనకి తెలియజేస్తున్నాయి.

12
00:01:02,604 --> 00:01:05,482
ప్రీహిస్టారిక్ ప్లానెట్ లో ఈసారి,

13
00:01:05,482 --> 00:01:08,026
మేము కొత్త జంతువులను వెల్లడించబోతున్నాము...

14
00:01:09,403 --> 00:01:13,740
ఇంకా అవి తమ భాగస్వాములను అన్వేషించే పద్ధతుల గురించి,

15
00:01:15,576 --> 00:01:18,203
కుటుంబాన్ని పెంచి పోషించుకునే క్రమంలో
అవి ఎదుర్కొనే సవాళ్ల గురించి...

16
00:01:19,496 --> 00:01:21,415
ఇంకా వాటి అసాధారణ పోరాటాల గురించి
కొత్త విషయాలు వెల్లడించబోతున్నాం.

17
00:01:29,506 --> 00:01:33,969
ప్రకృతి ఎన్నో అత్యద్భుత ఘట్టాలను ప్రదర్శించిన
ఆ కాలానికి ప్రయాణిద్దాం.

18
00:01:37,514 --> 00:01:41,727
ఇది Prehistoric Planet 2.

19
00:01:54,740 --> 00:02:00,037
బంజరు భూములు

20
00:02:00,037 --> 00:02:07,044
భూమి మీద దాదాపు పది కోట్ల సంవత్సరాలలో
ఇదే అతిపెద్ద లావా విస్ఫోటనం కావచ్చు.

21
00:02:09,755 --> 00:02:12,633
ఇది భారతదేశం మధ్య ప్రాంతంలో ఉన్న డెక్కన్ పీఠభూమి,

22
00:02:14,176 --> 00:02:15,594
ఇది ఒక నరకప్రాయమైన ప్రదేశం

23
00:02:16,678 --> 00:02:20,349
అందుకే డైనోసార్లు ఇక్కడ ఉంటాయని
మనం ఖచ్చితంగా ఊహించము.

24
00:02:22,559 --> 00:02:26,897
అయినా కూడా, భారీ జంతువులు
వాటి ప్రాణాలకు తెగించి ఇక్కడికి ప్రయాణిస్తాయి.

25
00:02:35,697 --> 00:02:37,157
ఐసిసార్స్.

26
00:02:40,661 --> 00:02:42,996
ఇంకా అవన్నీ ఆడ జంతువులే.

27
00:02:55,259 --> 00:02:59,388
డెక్కన్ భూములలో చాలా కాలంగా లావా ప్రవహిస్తూనే ఉంది

28
00:02:59,388 --> 00:03:02,558
అది కొన్ని ప్రదేశాలలో అయితే, మైలు దూరం వ్యాపించి ఉంది.

29
00:03:17,239 --> 00:03:21,869
ప్రతి సంవత్సరం వసంత రుతువు సమయంలో,
ఆడ జంతువులు అడవులలో తమ నివాసాలను వదిలి

30
00:03:21,869 --> 00:03:26,415
ఈ బంజరు భూములకు ప్రాణాంతకమైన ప్రయాణాన్ని సాగిస్తాయి.

31
00:03:44,975 --> 00:03:49,646
అప్పటికే చల్లబడి, గట్టిపడిన లావా మీదుగా
అవి సురక్షితమైన మార్గాన్ని ఎంచుకుంటాయి...

32
00:03:52,733 --> 00:03:55,652
కానీ ఇక్కడ వేరే ప్రమాదాలు కూడా పొంచి ఉంటాయి.

33
00:04:02,159 --> 00:04:08,332
ఇక్కడ వేడి గాలులకు తోడు, విషపూరితమైన కార్బన్ డైయాక్సైడ్
ఇంకా హైడ్రోజన్ సల్ఫైడ్ మిశ్రమాన్ని

34
00:04:08,332 --> 00:04:11,251
అగ్నిపర్వతం బయటకు కక్కుతూ ఉంటుంది.

35
00:04:14,463 --> 00:04:17,132
తెల్లవారుజామున చల్లని గాలులకు

36
00:04:17,132 --> 00:04:19,218
ఈ భారీ వాయువులు మట్టిలో ఇంకిపోయి

37
00:04:19,218 --> 00:04:23,096
పైకి కనిపించని ఒక గాఢమైన ఉక్కిరిబిక్కిరి చేసే
వాతావరణాన్ని సృష్టిస్తాయి.

38
00:04:25,224 --> 00:04:28,352
వాటిని కొద్దిగా పీల్చుకుంటే చాలు, ప్రాణాలు పోతాయి.

39
00:04:32,272 --> 00:04:36,109
కానీ ఐసిసార్స్ కి ఇక్కడ ఒక కీలకమైన అనుకూలత ఉంటుంది.

40
00:04:38,153 --> 00:04:43,825
ఆ విషపదార్థాల వాతావరణాన్ని మించి
వాటి పొడవైన తలలు పైకి ఉంటాయి.

41
00:04:55,587 --> 00:04:59,675
కానీ అది కూడా కష్టమయ్యే ప్రదేశం ఒకటి
ముందుముందు రాబోతోంది.

42
00:05:07,975 --> 00:05:10,352
ఆ జంతువులు లోతట్టు ప్రదేశంలోకి ప్రవేశిస్తున్నాయి

43
00:05:10,352 --> 00:05:13,730
విషవాయువులు మరింత గాఢంగా ఉండే ప్రదేశం ఇది.

44
00:05:16,733 --> 00:05:21,572
ఈ ఆడ జంతువుల విషయంలో,
ఏదో ఇప్పటికే తేడా జరిగిపోయింది.

45
00:05:26,201 --> 00:05:29,997
ఇంకా ఘోరం ఏమిటంటే,
సూర్యుడు ఉదయించి వాతావరణాన్ని వేడెక్కించాడంటే,

46
00:05:29,997 --> 00:05:32,749
ఈ గాలులు ఉపరితలం మీద మరింత పైకి తేలుతాయి.

47
00:05:37,963 --> 00:05:41,258
పొడవైన మెడలు కూడా ఈ జంతువులని ఇప్పుడు కాపాడలేవు.

48
00:05:46,471 --> 00:05:50,392
ఇవి వీలైనంత వేగంగా ఎత్తయిన ప్రదేశాలకు తరలి వెళ్లాలి.

49
00:05:57,524 --> 00:06:01,653
ఎత్తయిన కొండ ఎక్కడం కష్టమే కావచ్చు
కానీ అది తాజా గాలుల్ని అందిస్తుంది.

50
00:06:16,168 --> 00:06:18,128
ఎట్టకేలకి కాస్త ఉపశమనం.

51
00:06:19,379 --> 00:06:22,758
ఇంకా ముందుకు వెళితే, వాటి చివరి గమ్యం చేరుకుంటాయి.

52
00:06:26,595 --> 00:06:29,598
ఆకాశంలో ఇది ఒక అగ్నిపర్వతపు ద్వీపం

53
00:06:31,266 --> 00:06:35,020
ఈ కఠినమైన బంజరు భూముల మధ్య
ఎత్తయిన కొండగా రూపాంతరం చెందింది.

54
00:06:50,452 --> 00:06:56,416
ఈ భారీ బిలం, కల్డెరా, ఈ ఆడ జంతువులు
గుడ్లు పొదగడానికి క్షేమమైన ప్రదేశంగా మారింది.

55
00:06:57,960 --> 00:07:03,340
ఈ బిలం చుట్టూ ఆవరించిన విషవాయువుల వల్ల
వేట జంతువులు ఈ దరిదాపుల్లోకి రాలేవు...

56
00:07:06,552 --> 00:07:12,182
ఇంకా ఆ వెచ్చని భూమి ఉపరితలం
పుట్టబోయే పసికూనలకు ఇంక్యుబేటర్ గా ఉపయోగపడుతుంది.

57
00:07:27,698 --> 00:07:32,452
ప్రతి తల్లి డైనోసార్ ఈ వెచ్చని ఇసుకలోకి
ఏడు అడుగుల లోతు గొయ్యిని తవ్వుతుంది

58
00:07:32,452 --> 00:07:36,832
ఆ తరువాత పుచ్చకాయ సైజు ఉండే పెద్ద గుడ్లు
ఇరవై వరకూ ఆ గోతిలో పెడుతుంది.

59
00:07:44,464 --> 00:07:47,718
అగ్నిపర్వతపు బిలంలో ఆ గుడ్లు ఇప్పటికి క్షేమం,

60
00:07:47,718 --> 00:07:51,221
కానీ వాటి కథకి ఇది ఆరంభం మాత్రమే.

61
00:07:53,724 --> 00:07:54,933
కొద్ది నెలలలో,

62
00:07:54,933 --> 00:08:00,022
వందల కొద్దీ పసికూనలు గుడ్లు పొదుగుకుని
ఈ నిర్జన ప్రదేశంలోకి వస్తాయి.

63
00:08:02,191 --> 00:08:04,276
అవి ఇక్కడ మనుగడ సాగించాలంటే,

64
00:08:04,276 --> 00:08:07,988
సరిగ్గా ఆ సమయానికి వాతావరణంలో మార్పులు రావాలి.

65
00:08:22,085 --> 00:08:25,422
చరిత్ర పూర్వపు భూగ్రహం మీద బంజరు భూములు

66
00:08:25,422 --> 00:08:28,800
డైనోసార్ల సత్తాని కూడా తీవ్రంగా పరీక్షించేవి.

67
00:08:35,640 --> 00:08:37,768
ఈ విచిత్రమైన ప్రకృతి దృశ్యం

68
00:08:37,768 --> 00:08:41,813
ఈదురు గాలులు ఇంకా విస్తారమైన
ప్రాచీన నదుల వల్ల ఇలా రూపాంతరం చెంది

69
00:08:41,813 --> 00:08:44,483
జీవం లేనిదిగా మనకి కనిపిస్తుంది.

70
00:08:52,658 --> 00:08:53,992
కానీ ఆసియా ఖండంలో ఇక్కడ,

71
00:08:54,743 --> 00:08:56,995
ఈ ఇరుకైన లోతయిన లోయలలో...

72
00:09:00,457 --> 00:09:05,504
వెలోసిరాప్టర్ల కొత్త కుటుంబం ఒకటి దాగి ఉంది.

73
00:09:14,346 --> 00:09:17,224
ఈ పసికూనల వయస్సు కొద్ది వారాలు మాత్రమే.

74
00:09:43,417 --> 00:09:50,007
ఇటువంటి బంజరు భూమిలో, వాటి భవిష్యత్తు
అగమ్యగోచరంగా కనిపించవచ్చు.

75
00:09:52,384 --> 00:09:58,390
వాటి మనుగడ ఒక విచిత్రమైన ఘట్టం మీద ఆధారపడి ఉంది,
అయితే అది ఇక్కడ కాదు, వాటి స్వస్థలానికి కొన్ని మైళ్ల దూరంలో.

76
00:10:04,021 --> 00:10:09,651
ఈ ఉడుకెత్తించే ఎడారిలో సుదూరంగా
ఇసుక తిన్నెల మధ్య ఒక అడవి ఉంది.

77
00:10:11,987 --> 00:10:16,200
రుతువులు మారినప్పుడు
అరుదైన నీరు ఈ ప్రాంతానికి వచ్చి చేరుతుంది.

78
00:10:19,286 --> 00:10:21,580
పొడవుగా పెరిగిన చెట్లు

79
00:10:21,580 --> 00:10:25,250
తాజాగా దట్టంగా మొలిచిన మంచి పోషకాలు ఉన్న ఆకులతో
ఇప్పుడు కళకళలాడుతున్నాయి.

80
00:10:28,545 --> 00:10:31,548
ఆకలితో అలమటిస్తున్న చాలా జంతువులని
ఆకర్షించే అయస్కాంతాలు ఇవి.

81
00:10:38,555 --> 00:10:44,186
పొడవైన మెడలు ఉన్న నెమెగ్టొసార్స్ ఇంకా
మంగోలియన్ టైటనోసార్స్ ఇక్కడ కలుస్తాయి...

82
00:10:55,197 --> 00:10:57,950
ఇంకా వాటితో పాటు, చాలా చిన్న జంతువులైన
ప్రెనోసెఫలీ కూడా చేరుతున్నాయి.

83
00:11:05,958 --> 00:11:08,001
కానీ వాటి దారికి ఒకటి మాత్రం అడ్డుగా నిలుస్తోంది.

84
00:11:13,924 --> 00:11:15,926
ఈ విస్తారమైన పీఠభూమి.

85
00:11:21,974 --> 00:11:27,145
ఆ అడవిని చేరడానికి ఒకే ఒక్క మార్గం,
ఈ చిక్కు దారుల లోయల గుండా ప్రయాణించడమే.

86
00:11:37,281 --> 00:11:40,951
అవి ఇక్కడికి ప్రవేశించడంతోనే,
ఆ గుంపులో భయం మొదలవుతుంది.

87
00:11:45,998 --> 00:11:49,334
ఆకస్మిక దాడులకి ఇది అనువైన ప్రదేశం.

88
00:11:59,303 --> 00:12:01,763
వెలోసిరాప్టర్లు ఇక్కడ వేచి ఉన్నాయి.

89
00:12:10,272 --> 00:12:13,233
కానీ అవి ఒక టైటానోసార్ ని బహుశా ఎదుర్కోలేకపోవచ్చు.

90
00:12:15,777 --> 00:12:20,449
విజయం అనేది మిగతా వేట జంతువులు చేసే
దాడుల మీద కూడా ఆధారపడి ఉంటుంది.

91
00:13:04,409 --> 00:13:05,786
టార్బోసార్స్.

92
00:13:11,917 --> 00:13:16,296
ఇది టైరనోసారస్ రెక్స్ కి ఆసియా రూపం.

93
00:13:23,387 --> 00:13:27,224
వేట జంతువులు దగ్గరకు వస్తున్న కొద్దీ,
భయం ఎక్కువ అవుతుంది.

94
00:13:47,327 --> 00:13:51,164
కేవలం ప్రెనోసెఫలీ మాత్రమే ఎత్తయిన ప్రదేశాలకు
తప్పించుకుని పోగలవు.

95
00:13:57,421 --> 00:14:01,258
సరిగ్గా వీటి కోసమే వెలోసిరాప్టర్లు వేచి ఉన్నాయి.

96
00:14:09,850 --> 00:14:14,354
ఇప్పుడు, వెలోసిరాప్టర్లు మెరుపుదాడికి దిగాయి.

97
00:14:23,238 --> 00:14:24,239
మొత్తానికి సాధించాయి.

98
00:14:27,618 --> 00:14:32,080
కలిసికట్టుగా దాడి చేసి, అవి తమ మొత్తం కుటుంబానికి
ఆహారాన్ని సంపాదించగలిగాయి.

99
00:14:38,921 --> 00:14:41,715
టార్బోసార్స్ కూడా ఇక్కడ విజయం దక్కించుకున్నాయి.

100
00:14:44,343 --> 00:14:47,888
ఈ వేట జంతువులకు, ఇది నిజానికి మంచి సమయం.

101
00:14:52,643 --> 00:14:57,981
అలాగే వెలోసిరాప్టార్లకు, ఒక కుటుంబాన్ని
ఏర్పరుచుకోవడానికి ఇది అనువైన సమయం.

102
00:15:13,622 --> 00:15:18,293
తమని బాధ్యతగా చూసుకునే తెలివైన తల్లిదండ్రులు
తమ పసికూనలకు మంచి ఆరంభాన్ని ఇవ్వగలుగుతాయి.

103
00:15:20,295 --> 00:15:22,464
ఆసియాలో ఉన్న ఈ బంజరు భూములలో,

104
00:15:22,464 --> 00:15:26,635
వీటిని మించి తమ పిల్లల్ని బాధ్యతగా చూసుకునే
డైనోసార్లు మరికొన్ని ఉన్నాయి.

105
00:15:28,846 --> 00:15:32,140
ఇది గుడ్లు పొదుగుతున్న కోరిథొరాప్టర్ల కాలనీ.

106
00:15:40,274 --> 00:15:45,529
కొద్ది రోజుల కిందటే, ఈ గుండ్రని మట్టి దిబ్బల మీద
ఆడ జంతువులు గుడ్లు పెట్టాయి.

107
00:15:50,701 --> 00:15:54,413
కానీ వాటిని పొదిగే బాధ్యత మగ జంతువులదే.

108
00:15:57,249 --> 00:15:59,126
పైగా అది అంత తేలికయిన పని కాదు.

109
00:16:13,682 --> 00:16:18,854
మధ్యాహ్నం సూర్యుడి వేడికి
ఈ గుడ్లు ఉడికిపోయే ప్రమాదం ఉంది.

110
00:16:25,986 --> 00:16:29,990
కానీ ఈ తండ్రులు వాటి విశాలమైన తోకల్ని
ఇంకా వాటి రెక్కల ఈకల్ని అడ్డు పెట్టి

111
00:16:29,990 --> 00:16:31,742
ఆ గుడ్ల గూడుకి నీడనిస్తాయి.

112
00:16:36,205 --> 00:16:37,706
అందుకు అవి భారీ మూల్యం చెల్లించుకుంటాయి.

113
00:16:40,876 --> 00:16:45,005
మండే ఉష్ణోగ్రతలో గంటల తరబడి అవి ఓర్చుకుని నిలబడాలి.

114
00:17:21,124 --> 00:17:26,839
ఎట్టకేలకు, సాయంత్రం కాస్త చల్లబడిన తరువాత,
ఆ మగ జంతువులు ఆహారం కోసం కాసేపు బయటకు వస్తాయి.

115
00:17:30,300 --> 00:17:34,012
ఇలాంటి సమయంలోనే ఒకే ప్రదేశంలో
గుడ్లు పొదగడం అనేది కొన్ని ప్రయోజనాలని అందిస్తుంది.

116
00:17:37,474 --> 00:17:42,104
ఈ మగ జంతువులన్నీ ఒకేసారి ఆహారానికి వెళ్లే బదులు,
కోరిథొరాప్టర్లు వంతుల వారీగా వెళ్లి వస్తాయి.

117
00:17:45,524 --> 00:17:49,319
అందువల్ల, ఎప్పుడూ ఒక పొరుగు జంతువు
ఆ గుడ్లకు ఏమీ కాకుండా రక్షణగా ఉంటుంది.

118
00:17:52,489 --> 00:17:57,369
కానీ ఇలా పొరుగు జంతువులు గమనిస్తున్నా
ఆ గుడ్లు భద్రంగా ఉంటాయని ఖచ్చితంగా చెప్పలేము.

119
00:18:12,593 --> 00:18:17,347
ఈ ఆడ జంతువు కురు కుల్లా,
ఇది వెలోసిరాప్టర్ల బంధువు.

120
00:18:18,807 --> 00:18:21,560
ఇది విపరీతంగా ఆకలి మీద ఉంది

121
00:18:21,560 --> 00:18:25,063
కానీ ఇది కోరిథొరాప్టర్ల బలమైన ముక్కులు ఇంకా
పంజాలని చూసి జంకుతోంది.

122
00:18:31,320 --> 00:18:34,156
కానీ దీనికి అనుకూలమైన అంశం ఒకటి ఉంది.

123
00:18:37,367 --> 00:18:42,039
రాత్రి వేళ దాని కంటి చూపు
ఆ గుడ్ల తండ్రుల చూపు కన్నా మెరుగ్గా ఉంటుంది.

124
00:18:50,380 --> 00:18:55,761
తను నిశ్శబ్దంగా ఉంటే, ఆ గుడ్ల ప్రదేశంలోకి
ఎవరి కంటా పడకుండా ప్రవేశించగలుగుతుంది.

125
00:18:58,847 --> 00:19:01,266
అది తన లక్ష్యాన్ని జాగ్రత్తగా ఎంచుకుంటుంది.

126
00:19:17,324 --> 00:19:19,243
ఇదే ఆ ఆడ కురు కుల్లాకి మంచి అవకాశం.

127
00:19:26,458 --> 00:19:28,001
కానీ అది దాడి చేయకూడదు.

128
00:19:30,003 --> 00:19:33,632
ఈ వేట జంతువు ఒక దొంగ.

129
00:20:05,539 --> 00:20:09,376
ఇది వీలైనంత వేగంగా చాలా గుడ్లని తినేయగలదు.

130
00:20:18,886 --> 00:20:21,555
దాని సమయం అయిపోయింది. ఆ ఆడ జంతువుని అవి కనిపెట్టేశాయి.

131
00:20:23,724 --> 00:20:25,809
చివరిగా ఒక గుడ్డుని అది తీసుకుపోతోంది.

132
00:20:50,250 --> 00:20:54,796
తను దొంగిలించి తెచ్చుకున్న గుడ్డుని
ఇప్పుడు ఇది ప్రశాంతంగా తినగలుగుతోంది.

133
00:20:59,927 --> 00:21:03,222
కానీ ఈ దొంగ తను దొంగిలించినవి
దాని పిల్లలతో కలిసి పంచుకుంటుంది.

134
00:21:05,057 --> 00:21:10,062
గుర్రుమంటూ ఈ జంతువు శబ్దాలు చేస్తూ,
తన పిల్లల్ని పిలుస్తోంది.

135
00:21:27,454 --> 00:21:31,124
ఈ పసికూనలు తమ గూడు వదిలి
స్వయంగా బయటకి రాలేవు.

136
00:21:39,424 --> 00:21:43,679
ఈ కొత్త వస్తువు తమ ఆహారమే అని అవి తెలుసుకోవాలి.

137
00:21:45,848 --> 00:21:48,433
ఆ గుడ్డుని ఎలా బద్దలు కొట్టాలో అవి నేర్చుకోవాలి.

138
00:21:55,148 --> 00:22:01,446
బహుశా వాటి ముక్కుతోనో లేదా పంజాతోనో ఆ పని చేయాలి.

139
00:22:21,508 --> 00:22:27,139
సాధించాయి, కానీ వాటి నేర్పరితనం కన్నా ఎక్కువగా
అది అదృష్టంతో జరిగిందనే చెప్పాలి.

140
00:22:29,391 --> 00:22:35,355
అయినా కూడా, ఈ గుడ్ల దొంగల తరువాతి తరానికి
ఇది ఒక కీలకమైన పాఠం.

141
00:22:44,740 --> 00:22:47,951
ఈ బంజరు భూములలో,
చల్లని రాత్రుళ్లు ఇచ్చే స్వాంతన ముగిసిపోయి

142
00:22:47,951 --> 00:22:53,624
ఉదయించే సూర్యుడి భగభగమండే కిరణాలతో
వాతావరణం వేడెక్కిపోతుంది.

143
00:22:57,669 --> 00:23:04,676
ఈ ఇసుక తిన్నెల మీద ఉష్ణోగ్రత
దాదాపు 71 సెల్సియస్ వరకూ చేరుకోగలదు.

144
00:23:07,888 --> 00:23:12,392
ఇక్కడ ఎక్కడైనా తడి ఉంటే అది ఇంకిపోతుంది
లేదా క్షణాలలో ఆవిరి అయిపోతుంది.

145
00:23:14,853 --> 00:23:18,899
భూమి మీద అత్యంత పొడి ప్రదేశాలలో ఇది ఒకటి.

146
00:23:30,744 --> 00:23:34,289
నీళ్లు లేకుండా, ఏ జంతువు జీవించలేదు.

147
00:23:37,042 --> 00:23:40,546
అయినా కూడా చిన్న టార్చియా జంతువులకి
ఇది నివాస స్థలం.

148
00:23:50,222 --> 00:23:53,433
ఇవి ఎడారులలో జీవించే అంకైలాసార్స్.

149
00:23:59,690 --> 00:24:03,360
పొడవైన, ముళ్లతో ఉండే తోకలు ఈ జంతువులకి
ఆయుధాలుగా ఉంటాయి.

150
00:24:07,656 --> 00:24:12,536
టార్చియాల శరీరం మీద ఉండే నల్లని పెచ్చులు,
మండే సూర్యుడి నుండి వాటి కళ్లని కాపాడతాయి.

151
00:24:22,796 --> 00:24:25,174
ఇక ఈ శబ్దం

152
00:24:25,174 --> 00:24:28,343
టార్చియాకి మాత్రమే సొంతమైన
ప్రత్యేకమైన ఎయిర్ కండిషనింగ్ వ్యవస్థ.

153
00:24:30,596 --> 00:24:34,683
అవి శ్వాస విడిచినప్పుడు,
వాటి పొడవైన ముక్కులు ఆ గాలిని చల్లబరుస్తాయి,

154
00:24:34,683 --> 00:24:39,229
తద్వారా ప్రతి శ్వాసతోనూ అవి నీటి ఆవిర్లని
నీరుగా మార్చుకుని భద్రపర్చుకోగలుగుతాయి.

155
00:24:43,984 --> 00:24:48,488
అందువల్ల నీళ్లు తాగకపోయినా ఆహారం కోసం అన్వేషించే సమయంలో

156
00:24:48,488 --> 00:24:50,157
సుదీర్ఘమైన కాలంపాటు అవి మనుగడ సాగించగలుగుతాయి.

157
00:24:54,494 --> 00:24:58,415
ఇక్కడ తీవ్రమైన ఉష్ణోగ్రతల కారణంగా
ఈదురు గాలులు ఏర్పడి

158
00:24:58,415 --> 00:25:01,793
ఈ రాళ్ల ఆకృతుల్ని అసాధారణంగా మలుస్తాయి.

159
00:25:05,964 --> 00:25:08,509
కానీ అవి నేలపై ఇసుకను నెట్టేస్తాయి కూడా.

160
00:25:12,471 --> 00:25:17,226
కొన్ని మొక్కలు, ఏదో విధంగా, ఆ రాళ్ల పగుళ్ల మధ్య నుంచి
ఎలాగో మొలకెత్తి ఎదుగుతాయి.

161
00:25:24,191 --> 00:25:27,110
కొద్దిగా నోటికి అందే ఆహారం ఏదైనా పోటీ పడటానికి అర్హమైనదే.

162
00:25:43,627 --> 00:25:46,880
ప్రతి నిమిషం గడుస్తున్న కొద్దీ,
సూర్యుడు మరింత పైకొస్తాడు.

163
00:25:48,715 --> 00:25:51,051
త్వరలో, ఎక్కడా నీడ అనేది ఉండదు.

164
00:25:54,096 --> 00:25:59,768
ఈ ఎడారి జంతువులు సైతం
అప్పుడప్పుడు నీళ్లు తాగాలని ఆశిస్తాయి.

165
00:26:05,983 --> 00:26:07,442
చాలా సంచార జాతుల మాదిరిగానే,

166
00:26:07,442 --> 00:26:10,571
టార్చియా కి కూడా ఎడారి పరిధుల గురించి
మనసులోనే ఒక మ్యాప్ ఉంటుంది

167
00:26:11,196 --> 00:26:15,951
అందువల్ల ఇవి ఈ ఖాళీ ప్రదేశాలలో సైతం
ఖచ్చితమైన స్పష్టతతో తమ గమ్యాలని చేరుకోగలవు.

168
00:26:22,165 --> 00:26:27,004
అరుదైన, సహజమైన నీటి మడుగులు
ఎక్కడ ఉంటాయో అవి గుర్తు పెట్టుకోగలవు.

169
00:26:31,675 --> 00:26:34,303
ఎడారిలో ఇటువంటి ఒయాసిస్ లని.

170
00:26:39,308 --> 00:26:42,269
ఆ ఒయాసిస్ లని అన్వేషించగల జంతువులకి
ఇవి ప్రాణాలు నిలుపుతాయి.

171
00:26:49,484 --> 00:26:50,527
ప్రెనోసిఫలీ.

172
00:27:17,054 --> 00:27:20,641
ఒయాసిస్ పరిసరాలలో ఉద్రిక్తత పరిస్థితులు ఏర్పడతాయి...

173
00:27:24,353 --> 00:27:28,440
కానీ ఈ జంతువుల బలప్రదర్శనల వల్ల
ఒక ప్రమాదకరమైన యుద్ధం నివారించబడుతుంది.

174
00:27:38,492 --> 00:27:42,538
ఎట్టకేలకు, ప్రెనోసిఫలీలతో పెద్దగా ప్రమాదం లేదు.

175
00:27:47,835 --> 00:27:50,879
కానీ పెద్ద వయసులో ఉన్న టార్చియా ఎదురుపడితే
అది మరింత ప్రమాదకరం.

176
00:27:57,010 --> 00:28:01,056
ముఖ్యంగా చిన్న టార్చియాలతో పోలిస్తే
అవి బరువులో రెండింతలు ఉంటాయి.

177
00:28:13,819 --> 00:28:17,698
దీని తోక చివర గడ్డ దాదాపు 23 కిలోల బరువు ఉంటుంది.

178
00:28:27,624 --> 00:28:32,087
ఇది గనుక కొట్లాటకి దిగితే, చిన్న టార్చియా గెలవలేదు.

179
00:28:46,727 --> 00:28:50,397
కానీ అదనపు బలగాలు వచ్చేస్తున్నాయి.

180
00:28:56,987 --> 00:28:59,698
ఈ ఇద్దరూ ఇప్పుడు ఒకటయ్యారు.

181
00:29:02,993 --> 00:29:07,748
ఇప్పుడు ఆ పెద్ద టార్చియా రెండు తోకల దెబ్బలకి సిద్ధపడాలి.

182
00:29:21,303 --> 00:29:25,098
ఇక్కడ అందరూ తాగడానికి సరిపడా నీరు ఉంది

183
00:29:25,098 --> 00:29:26,850
ఈ పెద్ద జంతువు ఒక నిర్ణయానికి వచ్చింది.

184
00:29:46,787 --> 00:29:50,332
చిన్న టార్చియా జంతువు ఇక ప్రశాంతంగా ఆ నీటిని తాగచ్చు.

185
00:29:55,754 --> 00:29:59,383
కానీ అవి తమ విశ్రాంత సమయాన్ని
ఎక్కువ సేపు గడిపే అవకాశం కనిపించడం లేదు.

186
00:30:04,680 --> 00:30:09,393
ఈ బంజరు భూములలో, వాతావరణంలో మార్పులు
సంభ్రమం గొలిపే వేగంతో మారిపోతుంటాయి.

187
00:30:16,441 --> 00:30:20,654
తీవ్రమయ్యే వేసవి ఉష్ణోగ్రతల వల్ల

188
00:30:20,654 --> 00:30:22,281
వందల మైళ్ల విస్తీర్ణంలో మెరుపు తుఫానులు ఏర్పడతాయి.

189
00:30:26,660 --> 00:30:31,999
ఈ డెక్కన్ పీఠభూములలో, ఈ సీజనల్ తుఫానుల వల్ల
గాలి గమనం మారిపోతుంటుంది.

190
00:30:33,542 --> 00:30:35,419
ఇంకా అగ్నిపర్వతపు బిలం చుట్టూ

191
00:30:35,419 --> 00:30:39,590
కొద్ది నెలల కిందట ఐసీసార్ ఆడ జంతువులు
గుడ్లు పెట్టిన ప్రదేశంలో,

192
00:30:39,590 --> 00:30:42,676
విషవాయువులు ఇప్పుడు మళ్లిపోయాయి,

193
00:30:43,260 --> 00:30:46,305
దీనితో గుడ్లు పొదగడానికి
ఒక చక్కని అవకాశం ఏర్పడింది.

194
00:30:57,524 --> 00:31:01,820
ఇసుక లోపలి నుండి విచిత్రమైన శబ్దాలు వినిపిస్తున్నాయి.

195
00:31:03,155 --> 00:31:07,618
పసికూనలైన ఐసిసార్స్ గుడ్ల లోపలే ఉండి
ఒకరినొకరు పిలుచుకుంటున్నాయి.

196
00:31:09,494 --> 00:31:11,914
ఈ ప్రక్రియ గుడ్లు ఏకకాలంలో పొదగడానికి ఉపయోగపడుతుంది.

197
00:31:51,036 --> 00:31:55,457
ఈ పసికూనలు చాలా చిన్నవి,
దాదాపు అడుగు పొడవు కూడా ఉండవు.

198
00:32:01,129 --> 00:32:05,551
వాటి తల్లులు విడిచిన పేడ తప్ప
అక్కడ అవి తినడానికి మరే ఆహారం లేదు.

199
00:32:08,512 --> 00:32:09,763
ఆశ్చర్యకరంగా,

200
00:32:09,763 --> 00:32:15,853
ఆ పేడ చాలా పోషకాలతో ఉండటమే కాకుండా
ఆ పసికూనలకి మరికొన్ని విధాలుగా కూడా ప్రయోజనకరమైనది.

201
00:32:20,607 --> 00:32:24,361
అది వాటి పేగులకి ఆరోగ్యకరమైన బ్యాక్టీరియాని అందిస్తుంది,

202
00:32:24,361 --> 00:32:28,615
అంతే కాకుండా, ఆ పేడలోని ఫిరోమోన్లు,
ఒక విధమైన వాసన అందించి,

203
00:32:28,615 --> 00:32:31,159
వాటి తల్లుల గుంపు ఎక్కడ ఉందో కనుక్కునేలా చేస్తుంది.

204
00:32:35,330 --> 00:32:38,542
అడవిలో సురక్షితమైన ప్రదేశానికి
ఆ పసికూనలకు ఆ వాసన తోడ్పడుతుంది.

205
00:32:52,723 --> 00:32:54,975
కానీ ఆ ప్రయాణం అంత తేలిక కాదు.

206
00:33:00,689 --> 00:33:03,567
గాలులు వాటికి అనుకూలంగా మారి ఉండవచ్చు,

207
00:33:05,027 --> 00:33:09,573
కానీ ఈ చిన్నారి ఐసిసార్స్ కి ముందు ముందు
చాలా ప్రమాదాలు పొంచి ఉంటాయి.

208
00:33:15,204 --> 00:33:19,499
వేడి నీటి చెలమలు ఇంకా బుడగలు ఎగజిమ్మే బురద మడుగులు.

209
00:33:22,002 --> 00:33:23,587
ఇది ప్రాణాంతకమైన ఉచ్చు.

210
00:33:56,453 --> 00:33:58,956
రెండు రోజుల పాటు కొండల మీదికి ప్రయాణించాక,

211
00:33:58,956 --> 00:34:01,792
ఆ పసికూనలలో సత్తువ సన్నగిల్లుతోంది,

212
00:34:04,461 --> 00:34:07,339
కానీ వాటి తల్లులు ఇప్పుడు మళ్లీ వాటిని ఆదుకుంటున్నాయి.

213
00:34:09,591 --> 00:34:12,886
బీటలు వారిన లావా మధ్య నుండి
చిన్న మొక్కలు మొలిచాయి,

214
00:34:13,719 --> 00:34:17,516
ఇవి ఆ తల్లులు వేసిన పేడలోని
విత్తనాల ద్వారా మొలిచినవి.

215
00:34:25,524 --> 00:34:28,277
కానీ మరొక ప్రమాదం వాటి వైపు వస్తోంది.

216
00:34:31,154 --> 00:34:37,661
ఇక ఆ ప్రాంతంలో విషవాయువులు మళ్లిపోవడంతో,
వేట జంతువులకు వాతావరణం అనుకూలంగా మారింది.

217
00:34:40,789 --> 00:34:42,123
దీని పేరు రాజాసార్.

218
00:34:47,880 --> 00:34:52,885
చాలా పసికూనలు ఇలా బాహాటంగా రావడంతో,
దీనికి చక్కని విందు దొరికింది.

219
00:35:13,071 --> 00:35:17,201
ఆ లావాలోని బీటలలోనే ఆ పసికూనలు ఇక దాక్కోవాలి.

220
00:36:09,336 --> 00:36:11,755
మరిన్ని రాజాసార్స్ అక్కడికి చేరుకున్నాయి.

221
00:37:26,747 --> 00:37:31,877
ఇంతటి ప్రమాదాల మధ్య కూడా, వందల కొద్దీ పసికూనలు
విజయవంతంగా అడవికి చేరుకున్నాయి.

222
00:37:35,506 --> 00:37:40,385
ఇక్కడ, అవి కలిసికట్టుగా పొదల మధ్య
చాలా సంవత్సరాల పాటు దాక్కుని జీవిస్తాయి.

223
00:37:46,183 --> 00:37:47,518
మొత్తానికి అవి

224
00:37:47,518 --> 00:37:50,562
పెద్దగా ఎదిగి తమ తల్లుల గుంపులోకి చేరేవరకూ
అక్కడే జీవిస్తాయి.

225
00:38:00,989 --> 00:38:05,577
అదృష్టం ఉంటే, వాటిల్లోని ఆడ జంతువులు
మళ్లీ కొన్ని సంవత్సరాల తరువాత

226
00:38:05,577 --> 00:38:09,581
గుడ్లు పెట్టడానికి ఈ అగ్నిపర్వతపు బిలానికి తిరిగి వస్తాయి.

227
00:38:12,376 --> 00:38:16,380
మనుగడ సాగించడానికి కష్టమైన ఇటువంటి ప్రదేశాలలో
జీవించే చాలా జంతువుల మాదిరిగా,

228
00:38:16,380 --> 00:38:18,257
ఇవి కూడా ఎన్నో ప్రమాదాలను ఎదుర్కొంటాయి.

229
00:38:22,511 --> 00:38:29,518
చరిత్ర పూర్వపు భూగ్రహంలో బంజరు భూములలో
ఎన్నో గొప్ప అవకాశాలు కూడా ఉండేవి.

230
00:38:34,147 --> 00:38:40,571
Prehistoric Planet: ఆవిష్కరణ

231
00:38:40,571 --> 00:38:43,866
డైనోసార్లు మంచి తల్లిదండ్రులా?

232
00:38:44,825 --> 00:38:48,829
ఒక భారీ డైనోసార్ కి చెందిన గుడ్డు శిలాజం ఇది.

233
00:38:48,829 --> 00:38:50,247
ఇది టైటానోసార్ గుడ్డు.

234
00:38:50,998 --> 00:38:52,457
దీనిని తాజాగా పెట్టినప్పుడు,

235
00:38:52,457 --> 00:38:55,752
ఇది సుమారుగా కిలోన్నర బరువు ఉండేది కావచ్చు,

236
00:38:55,752 --> 00:38:59,381
ఇంకా దీని పెంకు రెండు మిల్లీమీటర్ల మందంగా ఉండి ఉండచ్చు.

237
00:39:02,384 --> 00:39:04,845
ఈ గుడ్లు ఖచ్చితంగా గట్టివే కావచ్చు,

238
00:39:06,221 --> 00:39:08,682
అయినా కూడా వాటిని భద్రంగా, వెచ్చగా
ఉంచడం అవసరం అయ్యేది.

239
00:39:12,644 --> 00:39:16,106
అయితే మరి డైనోసార్లు వాటి గుడ్లని
ఎలా జాగ్రత్తగా చూసుకునేవి?

240
00:39:19,276 --> 00:39:21,361
వేట జంతువుల నుండి
తమ గుడ్లని కాపాడుకోవడం కోసం

241
00:39:21,361 --> 00:39:24,489
{\an8}ఇంకా ఆ గుడ్లకి వెచ్చదనం అందించడం కోసం
డైనోసార్లు చాలా వ్యూహాలు రచించేవి.

242
00:39:24,489 --> 00:39:25,991
{\an8}డాక్టర్ డారెన్ నయీష్
ప్రధాన సైంటిఫిక్ సలహాదారు

243
00:39:25,991 --> 00:39:27,701
{\an8}వాటిలో ఒక వ్యూహం ఏమిటంటే

244
00:39:27,701 --> 00:39:30,037
{\an8}ఒక గూడు కట్టి ఆ గూడు మీద కూర్చోవడం.

245
00:39:31,663 --> 00:39:33,540
డైనోసార్లు ఈ పని చేసేవని మనకి ఖచ్చితంగా తెలిసింది

246
00:39:33,540 --> 00:39:38,837
ఎందుకంటే గూళ్ల మీద కూర్చున్న డైనోసార్ల
శిలాజాలను మనం కనుగొన్నాం.

247
00:39:41,048 --> 00:39:45,719
ఈ గూళ్లలో ఉన్న పిల్లలు

248
00:39:45,719 --> 00:39:46,803
పెద్ద డైనోసార్ల జాతికి చెందినవే,

249
00:39:48,138 --> 00:39:49,681
అందువల్ల కొన్ని డైనోసార్లు

250
00:39:49,681 --> 00:39:53,268
తమ పిల్లలని భద్రంగా చూసుకునేవి అని
ఇవి రుజువు చేస్తున్నాయి.

251
00:39:56,480 --> 00:40:00,234
వాతావరణం నుండి ఇవి రక్షణని, నీడని కల్పించినప్పటికీ,

252
00:40:00,901 --> 00:40:04,154
గుడ్లని ఈ విధంగా పొదగడంలో
ఒక ప్రతికూల అంశం కూడా ఉండేది.

253
00:40:06,281 --> 00:40:09,034
ఒక గుడ్డు మీద కూర్చుని
దానిని భద్రంగా చూసుకుంటున్నాయంటే

254
00:40:09,034 --> 00:40:12,871
ఆ గుడ్లు పొదగడానికి పట్టే సమయం అంతా కూడా
అవి వాటి గుడ్లని జాగ్రత్తగా చూసుకోవడానికి

255
00:40:12,871 --> 00:40:14,623
బాధ్యత కలిగి ఉండేవని

256
00:40:14,623 --> 00:40:16,625
మనకి అర్థం అవుతోంది.

257
00:40:18,377 --> 00:40:21,755
కొన్ని డైనోసార్ల విషయంలో,
అంతటి బాధ్యత తీసుకోవడం వల్ల ప్రయోజనం కనిపిస్తుంది.

258
00:40:25,759 --> 00:40:30,138
కానీ సౌరోపాడ్స్ లాంటి జంతువులు
మరొక విధమైన సవాళ్లని ఎదుర్కొనేవి.

259
00:40:32,057 --> 00:40:34,434
కొన్ని డైనోసార్లు ఎప్పుడూ
వాటి గుడ్ల మీద కూర్చుని ఉండకపోవచ్చు.

260
00:40:34,434 --> 00:40:36,520
{\an8}ఎందుకంటే, వీటిలో చాలా జంతువులు
టన్నుల కొద్దీ బరువు ఉంటాయి...

261
00:40:36,520 --> 00:40:38,021
{\an8}ప్రొఫెసర్ పౌల్ బారెట్
నేచురల్ హిస్టరీ మ్యూజియమ్

262
00:40:38,021 --> 00:40:41,066
{\an8}...అందువల్ల వాటిని పొదగడానికి కూర్చుని ఉంటే
ఆ గుడ్లు చితికిపోయి ఉండేవి.

263
00:40:44,528 --> 00:40:46,405
అయితే మరి, దీనికి పరిష్కారం ఏమిటి?

264
00:40:49,199 --> 00:40:51,451
కొన్ని సౌరోపాడ్ గుడ్ల గుంపు ప్రదేశాలలో

265
00:40:51,451 --> 00:40:55,873
ఆడ జంతువు దాని వెనుక పాదంతో
పెద్ద గోతులు తవ్వేది.

266
00:40:58,542 --> 00:41:02,671
ఆ గోతిలో గుడ్లు పెట్టి తరువాత
ఆ గోతిని మట్టితో కప్పేసేది.

267
00:41:04,298 --> 00:41:06,717
ఈ రకమైన ప్రక్రియ ఈ రోజుల్లో కూడా మనం చూస్తున్నాం.

268
00:41:07,885 --> 00:41:11,597
వేట జంతువుల నుంచి కాపాడుకోవడం కోసం
తాబేళ్లు తమ గుడ్లని ఈ విధంగా పూడ్చిపెడతాయి,

269
00:41:12,723 --> 00:41:17,269
ఇంకా సూర్య రశ్మితో ఆ నేలలు వెచ్చగా ఉండి
గుడ్లకు అనువైన వాతావరణాన్ని అందిస్తాయి.

270
00:41:19,396 --> 00:41:23,192
కానీ కొన్ని డైనోసార్లు తమ గుడ్లకి వెచ్చదనం అందించడం కోసం
మరొక ఉపాయాన్ని అమలు చేసేవి.

271
00:41:25,068 --> 00:41:28,447
కొన్ని డైనోసార్ గుంపులు

272
00:41:28,447 --> 00:41:30,657
ఎండిన ఆకుల్ని కొమ్మలని ప్రత్యేకంగా సేకరించి గుట్టగా పేర్చేవి.

273
00:41:31,700 --> 00:41:36,079
అవి గుడ్లు పెట్టిన గూళ్ల మీద
ఒక కంపోస్ట్ గుట్టని ఏర్పాటు చేసేవి.

274
00:41:38,415 --> 00:41:42,127
ఈ ప్రత్యేకమైన ప్రక్రియని
ఆస్ట్రేలియాలోని బుష్ టర్కీలు ఇప్పటికీ ఉపయోగిస్తున్నాయి.

275
00:41:43,420 --> 00:41:45,339
ఆ ఆకులు ఎండుతూ,

276
00:41:45,339 --> 00:41:48,759
వాటి గుడ్లని పొదగడానికి అవసరమైన వేడిని

277
00:41:48,759 --> 00:41:50,677
దాదాపు ఏడు వారాల వరకూ విడుదల చేస్తాయి.

278
00:41:53,055 --> 00:41:55,724
కానీ 2010లో ఒక ఆవిష్కరణలో

279
00:41:56,517 --> 00:42:01,522
డైనోసార్లు తమ గుడ్లకి వెచ్చదనం కల్పించడం కోసం

280
00:42:01,522 --> 00:42:03,148
అసాధారణమైన పద్ధతులు అనుసరించేవని వెల్లడయింది.

281
00:42:04,858 --> 00:42:07,569
అవి భూమి నుండి వేడిని స్వయంగా ఉపయోగించుకునేవి.

282
00:42:09,488 --> 00:42:11,323
అర్జెంటీనాలో ఒక నిర్దిష్టమైన ప్రదేశంలో

283
00:42:11,323 --> 00:42:13,700
సౌరోపాడ్ గుడ్ల క్షేత్రాలని కనుగొన్నారు,

284
00:42:13,700 --> 00:42:16,703
ఆ క్షేత్రాలు సరిగ్గా కొన్ని భూగర్భపు వేడి చెలమల
పక్కనే ఉండటాన్ని గమనించారు.

285
00:42:17,287 --> 00:42:20,624
సౌరోపాడ్ డైనోసార్లు అగ్నిపర్వతపు స్థితిగతులను ఉపయోగించుకుని

286
00:42:20,624 --> 00:42:22,292
తమ గుడ్లకి వెచ్చదనం అందించేవని అనుకుంటున్నాం.

287
00:42:24,628 --> 00:42:28,215
మరొక ప్రదేశంలో, భారతదేశంలోని డెక్కన్ ప్రాంతంలో,

288
00:42:28,215 --> 00:42:32,052
క్రెటాసియస్ కాలపు చివరి రోజులలో
ఒక అగ్నిపర్వతపు ప్రదేశంలో

289
00:42:32,052 --> 00:42:33,971
మనకి మరిన్ని ఆధారాలు దొరికాయి.

290
00:42:35,556 --> 00:42:38,308
లావా పొరలు పొరలుగా పేరుకుని ఉన్నాయి,

291
00:42:38,976 --> 00:42:42,396
ఆ పొరల మధ్యలో, మేము డైనోసార్ గుడ్లని కనుగొన్నాం.

292
00:42:46,441 --> 00:42:48,569
డైనోసార్లు ఈ ప్రదేశానికి వచ్చేవని,

293
00:42:48,569 --> 00:42:50,988
అగ్నిపర్వతం లావాని వెదజల్లుతున్న సమయంలో కూడా
అవి గుడ్లు పెట్టేవని,

294
00:42:50,988 --> 00:42:55,117
అందుకు ఈ ప్రదేశాన్ని
కొన్ని వందల సంవత్సరాల పాటు ఎంచుకున్నాయని తెలుస్తోంది.

295
00:43:01,164 --> 00:43:05,127
తమ గుడ్లని పొదగడానికి
ఎన్నో మార్గాలను డైనోసార్లు అనుసరించేవి...

296
00:43:07,296 --> 00:43:09,548
అయితే ఒక విషయం మాత్రం మనం ఖచ్చితంగా చెప్పగలం.

297
00:43:11,758 --> 00:43:14,553
వాటి పద్ధతులు చాలా సమర్థంగా పని చేశాయి,

298
00:43:15,262 --> 00:43:20,684
తద్వారా అవి 15 కోట్ల సంవత్సరాల పాటు
ఈ ప్రపంచాన్ని ఏలడానికి అవి తోడ్పడ్డాయి.

299
00:45:51,418 --> 00:45:53,420
తెలుగు అనువాదం: సతీశ్ కుమార్