1
00:00:24,441 --> 00:00:28,445
Rodzina kotów szablozębnych.

2
00:00:36,036 --> 00:00:40,624
Od tysiącleci prosperują tutaj,
na pokrytej lodem północy.

3
00:00:43,752 --> 00:00:47,297
Jednak teraz głodują.

4
00:00:52,052 --> 00:00:56,974
Zwierząt, na które polują,
jest w dolinach coraz mniej…

5
00:01:00,143 --> 00:01:02,563
ponieważ ocieplający się klimat

6
00:01:03,188 --> 00:01:06,942
zmusza roślinożerców
do poszukiwania nowych pastwisk.

7
00:01:10,654 --> 00:01:13,740
Dziś może im dopisać szczęście.

8
00:01:17,911 --> 00:01:21,999
Stado mamutów,
przecierające nowy szlak na południe.

9
00:01:37,931 --> 00:01:42,436
Polowanie na tak mocarne stworzenia
jest niezwykle ryzykowne.

10
00:01:45,772 --> 00:01:47,691
Ale one nie mają wyboru.

11
00:01:51,403 --> 00:01:54,448
To schyłek epoki lodowcowej.

12
00:01:56,408 --> 00:02:02,289
W miarę jak planeta się nagrzewa,
zmienia się każde siedlisko na Ziemi.

13
00:02:06,418 --> 00:02:10,964
Gdy lód się cofa,
do krajobrazu powraca woda,

14
00:02:11,632 --> 00:02:14,259
a zwierzęta leśne rosną w siłę.

15
00:02:19,097 --> 00:02:24,019
Ale dla władców epoki lodowcowej
to oznacza koniec znanego im świata…

16
00:02:25,979 --> 00:02:28,273
i walkę o przetrwanie.

17
00:02:35,072 --> 00:02:40,285
PREHISTORYCZNA PLANETA
EPOKA LODOWCOWA

18
00:02:47,125 --> 00:02:50,754
WIELKIE TOPNIENIE

19
00:03:02,391 --> 00:03:06,311
CZYTA TOM HIDDLESTON

20
00:03:08,689 --> 00:03:11,483
Koty rozpoczynają obławę.

21
00:03:13,485 --> 00:03:15,404
Największe zagrożenie?

22
00:03:15,904 --> 00:03:17,656
Ogromny samiec.

23
00:03:28,834 --> 00:03:31,253
Nieprzewidywalny i potężny.

24
00:04:10,292 --> 00:04:14,922
Jest ranna, ale te koty się nie poddadzą.

25
00:04:19,176 --> 00:04:22,346
Ocieplający się klimat
zmienił szlaki migracyjne

26
00:04:22,429 --> 00:04:24,014
w tej części świata.

27
00:04:25,432 --> 00:04:29,937
Na wybrzeżach skutki są imponujące.

28
00:04:34,066 --> 00:04:37,736
Bogaty w minerały lód
spada w ogromnych ilościach,

29
00:04:37,819 --> 00:04:41,031
wypełniając płytkie morze
substancjami odżywczymi.

30
00:04:50,290 --> 00:04:56,380
Ta rodzina krów morskich przybyła tutaj,
aby żywić się lasem bujnych wodorostów

31
00:04:57,631 --> 00:04:59,758
nawiezionych stopionym lodem.

32
00:05:11,144 --> 00:05:15,899
Te plejstoceńskie olbrzymy
są krewnymi manatów…

33
00:05:18,443 --> 00:05:21,280
ale wielkości wielorybów.

34
00:05:27,244 --> 00:05:29,496
Wodorosty to ich ulubione pożywienie.

35
00:05:31,748 --> 00:05:35,586
Ale rosną tylko
w płytkich wodach przybrzeżnych,

36
00:05:37,504 --> 00:05:40,966
zatem posiłek bywa ryzykowny.

37
00:05:48,223 --> 00:05:52,019
Podczas odpływu dość często
można wylądować na brzegu.

38
00:05:55,230 --> 00:05:58,275
Poza wodą jest zbyt ciężki,
aby się przemieścić.

39
00:05:59,818 --> 00:06:05,324
A dzisiaj lepiej nie przebywać na plaży.

40
00:06:17,127 --> 00:06:19,296
Arctodus.

41
00:06:21,340 --> 00:06:24,635
230 kilogramów cięższy
od niedźwiedzia polarnego

42
00:06:25,636 --> 00:06:28,013
i jeszcze bardziej niebezpieczny.

43
00:06:41,860 --> 00:06:46,865
Jeden z największych drapieżników,
które chodziły po Ziemi od ery dinozaurów.

44
00:06:53,664 --> 00:06:55,415
Wyczuł zapach.

45
00:07:14,142 --> 00:07:16,144
Nigdy czegoś takiego nie widział.

46
00:07:20,732 --> 00:07:23,235
Ale pachnie jak jedzenie.

47
00:07:27,114 --> 00:07:29,241
Nie wiadomo, co począć.

48
00:07:50,095 --> 00:07:54,600
Arctodus potrafił rozerwać na strzępy
większość zwierząt.

49
00:08:00,022 --> 00:08:01,815
Na szczęście dla krowy morskiej

50
00:08:01,899 --> 00:08:06,069
chroni ją twarda,
gruba na 2,5 centymetra skóra.

51
00:08:14,411 --> 00:08:18,081
Atak niedźwiedzia
to tylko denerwująca zaczepka.

52
00:08:21,919 --> 00:08:25,339
A może mile widziane drapanko po plecach.

53
00:08:31,136 --> 00:08:33,347
Nadchodzi przypływ.

54
00:08:35,849 --> 00:08:37,100
Szybko.

55
00:08:41,063 --> 00:08:44,566
Szansa na posiłek
wymyka się arctodusowi z łap.

56
00:09:05,420 --> 00:09:08,465
Pora wrócić do rodziny.

57
00:09:10,425 --> 00:09:13,762
Ma mnóstwo zaległości w jedzeniu.

58
00:09:22,104 --> 00:09:27,985
Tutaj, na wybrzeżu, wielkie topnienie
oznacza więcej pożywnych wodorostów…

59
00:09:31,613 --> 00:09:33,866
ale wielu plejstoceńskim olbrzymom

60
00:09:35,534 --> 00:09:37,953
żyje się coraz trudniej.

61
00:09:54,678 --> 00:09:58,015
Dla zwierząt żyjących
tysiące kilometrów na południe

62
00:09:58,807 --> 00:10:04,855
ocieplający się klimat
zmienia busz w niebezpieczne miejsce.

63
00:10:14,823 --> 00:10:20,162
W nocy mamut kolumbijski
może tu bezpiecznie żerować.

64
00:10:29,713 --> 00:10:31,798
Ale kiedy wzejdzie słońce…

65
00:10:38,430 --> 00:10:41,600
nawet ten olbrzym
jest w niebezpieczeństwie.

66
00:11:13,757 --> 00:11:15,884
Jezioro smoły.

67
00:11:24,518 --> 00:11:28,522
Wydostaje się na powierzchnię
z głębi skorupy ziemskiej.

68
00:11:30,691 --> 00:11:35,362
Gdy jest zimno, twardnieje
i można po niej bezpiecznie chodzić.

69
00:11:37,281 --> 00:11:40,075
Ale gdy temperatura osiągnie 18 stopni…

70
00:11:42,077 --> 00:11:45,747
zamienia się w lepką, śmiertelną pułapkę.

71
00:11:50,043 --> 00:11:52,838
Dziś pochłonęła nową ofiarę.

72
00:12:35,714 --> 00:12:40,552
Północnoamerykańskie koty szablozębne
to potężni myśliwi.

73
00:12:43,430 --> 00:12:47,518
Ale nie odmówią sobie łatwego posiłku.

74
00:12:56,985 --> 00:13:01,823
Słońce jest nisko,
więc smoła wciąż jest twarda.

75
00:13:39,278 --> 00:13:40,863
Wilki straszne.

76
00:13:42,739 --> 00:13:46,034
Śmiertelni rywale kotów szablozębnych.

77
00:13:51,415 --> 00:13:55,460
Polujący watahą drapieżcy,
których ugryzienie miażdży kości.

78
00:14:14,897 --> 00:14:19,776
Wataha zabije młode,
jeśli będzie miała ku temu okazję.

79
00:14:33,290 --> 00:14:36,960
Koty szablozębne i wilki straszne
to wyrównani przeciwnicy.

80
00:14:40,631 --> 00:14:44,426
Ale smoła zmieniła sytuację.

81
00:14:52,434 --> 00:14:58,190
Wilki straszne wykorzystują czuły węch,
aby znaleźć bezpieczną ścieżkę.

82
00:15:36,520 --> 00:15:39,064
Kiedy jej młodym grozi śmierć…

83
00:15:45,404 --> 00:15:48,991
znajduje w sobie siłę, aby się uwolnić.

84
00:16:05,215 --> 00:16:07,885
Wataha nie jest w stanie pomóc.

85
00:16:16,310 --> 00:16:21,064
Doły smołowe były przyczyną śmierci
tysięcy stworzeń epoki lodowcowej.

86
00:16:22,566 --> 00:16:26,195
Ta rodzina miała szczęście.

87
00:16:32,034 --> 00:16:34,661
Wraz ze wzrostem temperatur
na całym świecie

88
00:16:34,745 --> 00:16:40,000
życie na terenach trawiastych
również ulega drastycznym zmianom.

89
00:16:42,169 --> 00:16:44,546
Te renifery sobie radzą.

90
00:16:47,758 --> 00:16:53,180
Jednak megalocerosowi
jest coraz trudniej przetrwać.

91
00:16:55,516 --> 00:16:58,852
Plejstoceński jeleń olbrzymi.

92
00:17:15,410 --> 00:17:18,872
Aby prosperować,
potrzebuje otwartego terenu.

93
00:17:22,000 --> 00:17:24,586
Jednak wraz z powrotem wody

94
00:17:25,671 --> 00:17:29,174
znów pojawia się coraz więcej lasów.

95
00:17:36,390 --> 00:17:42,479
Jest dumnym właścicielem
największego poroża wszech czasów.

96
00:17:44,898 --> 00:17:47,401
Mierzy niemal cztery metry średnicy.

97
00:17:55,117 --> 00:17:58,704
W sezonie rozrodczym
pomaga przyciągnąć partnerkę.

98
00:17:59,830 --> 00:18:03,417
O tej porze roku jest jednak ciężarem.

99
00:18:12,885 --> 00:18:14,887
Hieny jaskiniowe.

100
00:18:20,184 --> 00:18:25,022
Groźne drapieżniki,
dwa razy większe od wilka.

101
00:18:25,772 --> 00:18:28,692
Polują na te olbrzymy od tysięcy lat.

102
00:18:36,575 --> 00:18:38,493
Megalocerosy są szybkie.

103
00:18:39,328 --> 00:18:44,333
Potrafią się rozpędzić
do ponad 80 km na godzinę.

104
00:18:51,006 --> 00:18:54,510
Mając przewagę,
może zostawić hieny w tyle.

105
00:19:01,558 --> 00:19:03,185
Ale one się nie poddają.

106
00:19:04,686 --> 00:19:06,939
Mają sprawdzoną strategię.

107
00:19:07,523 --> 00:19:10,734
Jeśli utrzymają się dość blisko,
by nie przestał uciekać

108
00:19:11,276 --> 00:19:13,779
i nie pozwolą mu złapać oddechu,

109
00:19:15,072 --> 00:19:17,115
mogą go zmęczyć.

110
00:19:22,037 --> 00:19:24,456
Może nawet szybciej, niż myślą.

111
00:19:31,296 --> 00:19:33,924
Jest tylko jedna droga ucieczki.

112
00:19:53,151 --> 00:19:54,236
Bezpieczny…

113
00:19:56,905 --> 00:19:58,240
na razie.

114
00:20:07,666 --> 00:20:09,293
W miarę topnienia lodu

115
00:20:09,877 --> 00:20:13,213
atmosfera Ziemi
staje się coraz bardziej wilgotna.

116
00:20:15,007 --> 00:20:16,884
Tutaj, w tropikach,

117
00:20:16,967 --> 00:20:20,971
lasy rozrastają się
jeszcze szybciej niż na północy.

118
00:20:21,847 --> 00:20:24,850
I są pełne dziwnych zwierząt…

119
00:20:28,437 --> 00:20:30,355
jak ten tenrek.

120
00:20:32,608 --> 00:20:34,776
Uwielbiają jeść owady…

121
00:20:36,695 --> 00:20:38,864
i ptasie jaja.

122
00:20:42,117 --> 00:20:46,038
Ale to jest poza jego zasięgiem.

123
00:20:51,168 --> 00:20:55,130
Koniec końców
to największe jajo wszech czasów.

124
00:20:56,173 --> 00:21:00,677
I należy do największego ptaka
wszech czasów.

125
00:21:03,555 --> 00:21:05,557
Mamutak.

126
00:21:08,185 --> 00:21:12,940
Ich jaskrawe korale
pomagają przyciągnąć partnerkę.

127
00:21:18,111 --> 00:21:22,032
Ten olbrzym wkrótce zostanie ojcem.

128
00:21:28,121 --> 00:21:30,457
Ale coś jest nie tak.

129
00:21:34,253 --> 00:21:36,338
Jego pisklę się ociąga.

130
00:21:38,006 --> 00:21:39,758
Są spóźnieni.

131
00:21:44,847 --> 00:21:47,933
Mamutaki synchronizują składanie jaj,

132
00:21:48,016 --> 00:21:50,811
tak aby pisklęta wykluły się
w tym samym czasie.

133
00:22:05,200 --> 00:22:09,371
Stado wyrusza razem w podróż.

134
00:22:16,253 --> 00:22:21,091
Kiedy ważysz tonę,
latanie nie wchodzi w grę.

135
00:22:27,598 --> 00:22:30,267
Nikt nie lubi zostawać w tyle.

136
00:22:33,437 --> 00:22:36,273
Ale temu pisklęciu się nie spieszy.

137
00:22:54,875 --> 00:22:56,919
Pozostali już odeszli,

138
00:22:57,002 --> 00:23:00,339
kierując się do letniego domu
na mokradłach.

139
00:23:19,983 --> 00:23:23,070
Ale jej nadal plączą się nogi.

140
00:23:40,128 --> 00:23:45,592
Przez następne dziewięć miesięcy
będzie jej jedynym żywicielem i opiekunem.

141
00:23:52,683 --> 00:23:55,519
Muszą dogonić konwój.

142
00:24:09,658 --> 00:24:13,078
Mamutaki podróżują razem
i mają ku temu powody.

143
00:24:17,374 --> 00:24:20,419
Las jest niebezpiecznym miejscem.

144
00:24:27,885 --> 00:24:30,470
Maruderzy są doskonałym celem.

145
00:24:51,325 --> 00:24:53,076
Cryptoprocta spelea.

146
00:24:56,079 --> 00:25:00,459
Szybki i zwinny drapieżnik,
który zasadza się na ofiary.

147
00:25:09,343 --> 00:25:12,179
To nie jest czas na przekąskę.

148
00:26:05,023 --> 00:26:08,402
Konwój dotarł do celu.

149
00:26:10,946 --> 00:26:12,865
Deszcz powrócił…

150
00:26:14,283 --> 00:26:16,285
dzięki czemu na mokradłach…

151
00:26:17,703 --> 00:26:21,456
jedzenia i picia starczy dla wszystkich.

152
00:26:30,340 --> 00:26:32,676
A co z maruderami?

153
00:26:43,520 --> 00:26:47,649
Nawet najpóźniej wyklute pisklę dotarło.

154
00:26:56,867 --> 00:27:02,206
W miarę jak mokradła się powiększają,
ich liczba z roku na rok rośnie.

155
00:27:05,375 --> 00:27:10,881
Wielkie topnienie
to początek złotej ery mamutaków.

156
00:27:13,133 --> 00:27:18,972
Ale dla wielkiego jelenia
cały świat się zamyka.

157
00:27:24,353 --> 00:27:29,358
W lesie czterometrowe poroże to balast.

158
00:27:44,540 --> 00:27:49,211
Hieny znalazły miejsce,
w którym mogą się przeprawić.

159
00:28:27,666 --> 00:28:28,792
Utknął.

160
00:29:20,761 --> 00:29:23,430
Uciekł cudem.

161
00:29:33,148 --> 00:29:36,735
Zrzucenie poroża go uratowało.

162
00:29:42,866 --> 00:29:46,328
Na następny sezon rozrodczy
wyrośnie nowy zestaw.

163
00:29:49,206 --> 00:29:55,546
Ale czas jego gatunku i hien się kończy.

164
00:30:05,806 --> 00:30:11,019
Koty szablozębne tropią
stado mamutów od dwóch dni.

165
00:30:21,405 --> 00:30:24,157
Cierpliwość się opłaciła.

166
00:30:32,082 --> 00:30:33,375
Samiec,

167
00:30:33,458 --> 00:30:38,046
ranny podczas pierwszego ataku kotów,
pozostał w tyle.

168
00:30:46,471 --> 00:30:47,931
Jest bezbronny.

169
00:30:54,271 --> 00:30:58,358
W świecie kotów
takie gatunki są wyjątkowe.

170
00:30:59,943 --> 00:31:02,654
Ma siłę lwa…

171
00:31:05,365 --> 00:31:08,243
i zwinność lamparta.

172
00:31:47,324 --> 00:31:50,661
Koty przetrwają kolejną zimę.

173
00:31:58,710 --> 00:32:01,505
Stado mamutów również.

174
00:32:10,013 --> 00:32:12,015
Ale ich świat się zmienia.

175
00:32:17,104 --> 00:32:20,816
Nowy drapieżnik
zrodzony w epoce lodowcowej

176
00:32:21,650 --> 00:32:24,987
rozprzestrzenia się po całej planecie.

177
00:32:26,321 --> 00:32:31,076
A ta historia wciąż się rozwija.

178
00:32:37,833 --> 00:32:41,879
PREHISTORYCZNA PLANETA SKUTA LODEM

179
00:32:45,257 --> 00:32:48,260
Olbrzymie ssaki
rządziły w epoce lodowcowej.

180
00:32:52,347 --> 00:32:56,685
Jednak niemal wszystkie z nich
wyginęły podczas wielkiego topnienia.

181
00:32:59,813 --> 00:33:02,274
To niesamowite i bardzo dziwne,

182
00:33:02,357 --> 00:33:06,945
że wszystkie duże zwierzęta,
które kiedyś istniały, wyginęły.

183
00:33:08,197 --> 00:33:09,781
Co im się stało?

184
00:33:11,450 --> 00:33:12,534
I dlaczego?

185
00:33:14,703 --> 00:33:19,499
GDZIE PODZIAŁY SIĘ WSZYSTKIE OLBRZYMY?

186
00:33:19,583 --> 00:33:22,836
Pewne zaskakujące miejsce
może udzielić kilku odpowiedzi.

187
00:33:23,754 --> 00:33:24,796
Los Angeles.

188
00:33:26,256 --> 00:33:31,678
Przyjeżdżając do Los Angeles
i widząc ogromną sieć autostrad,

189
00:33:31,762 --> 00:33:34,306
nie pomyślelibyśmy,
że to jeden z najbogatszych…

190
00:33:34,389 --> 00:33:35,974
DR EMILY LINDSEY
WICEKURATORKA

191
00:33:36,058 --> 00:33:38,352
…rejestrów epoki lodowej na świecie.

192
00:33:39,269 --> 00:33:41,772
Jak afrykańska sawanna na sterydach.

193
00:33:43,398 --> 00:33:46,318
Większość nie przenosi się do LA,
aby zostać paleontologami.

194
00:33:46,401 --> 00:33:48,862
Ale niektórzy z nas tak.

195
00:33:48,946 --> 00:33:50,447
Dlatego tu jestem.

196
00:33:51,657 --> 00:33:55,285
Emily jest tutaj
ze względu na niezwykłe miejsce.

197
00:33:55,369 --> 00:34:01,291
Starożytne jezioro smołowe zwane La Brea.

198
00:34:02,543 --> 00:34:07,047
To najbogatsze w skamieniałości
z epoki lodowej miejsce na świecie.

199
00:34:08,090 --> 00:34:10,926
Znaleźliśmy blisko
pięć milionów skamieniałości…

200
00:34:11,009 --> 00:34:12,386
DOŁY SMOŁOWE LA BREA I MUZEUM
LOS ANGELES

201
00:34:12,469 --> 00:34:16,681
…i niemal każdego dnia wykopujemy nowe.

202
00:34:18,934 --> 00:34:21,018
Te zbiorniki smoły

203
00:34:21,103 --> 00:34:25,482
działały jak pułapki,
które łapały i konserwowały

204
00:34:25,565 --> 00:34:29,360
wszystkie żywe istoty,
które do nich weszły,

205
00:34:30,362 --> 00:34:34,949
tworząc w ten sposób
niesamowity zapis życia w epoce lodowej.

206
00:34:43,917 --> 00:34:48,755
W La Brea znajdują się
niezwykle bogate zbiory skamieniałości.

207
00:34:48,839 --> 00:34:50,090
To niesamowite…

208
00:34:50,174 --> 00:34:51,675
DR VICTORIA HERRIDGE
BIOLOŻKA EWOLUCYJNA

209
00:34:51,757 --> 00:34:53,552
…ile kości tu wydobyto.

210
00:34:54,344 --> 00:34:58,348
Mamy prawdopodobnie
około 3000 kotów szablozębnych.

211
00:34:58,849 --> 00:35:00,517
5000 wilków strasznych.

212
00:35:01,310 --> 00:35:04,730
Jak jaskinia Aladyna pełna skamieniałości.

213
00:35:06,231 --> 00:35:10,652
Dziwne jest to,
że zbiór skamieniałości nagle się urywa,

214
00:35:11,945 --> 00:35:15,532
jakby zwierzęta po prostu
zniknęły z powierzchni Ziemi.

215
00:35:17,826 --> 00:35:20,579
Określamy wiek kości metodą radiowęglową

216
00:35:20,662 --> 00:35:24,041
dzięki czemu wiemy dokładnie,
kiedy zniknęły.

217
00:35:25,209 --> 00:35:28,962
Zaskakującym jest fakt,
że niemal wszystkie te gatunki

218
00:35:29,046 --> 00:35:31,673
zniknęły dokładnie w tym samym momencie.

219
00:35:31,757 --> 00:35:37,179
Wszystkie wyginęły 13 000 lat temu
i nigdy więcej się nie pojawiły.

220
00:35:38,555 --> 00:35:43,185
Te rozległe krajobrazy
rojące się od stad ogromnych stworzeń

221
00:35:43,268 --> 00:35:46,480
z epoki lodowej nagle opustoszały.

222
00:35:47,606 --> 00:35:50,859
Ich wyginięcie stawia pytanie:

223
00:35:50,943 --> 00:35:53,654
„Dlaczego to wydarzyło się tak nagle?”.

224
00:35:53,737 --> 00:35:56,156
Jednym z powodów była zbyt szybka

225
00:35:56,240 --> 00:35:58,784
zmiana klimatu
pod koniec epoki lodowcowej.

226
00:35:59,493 --> 00:36:04,998
Kalifornia ociepliła się o 5,5 stopnia
w ciągu zaledwie kilku tysięcy lat.

227
00:36:05,082 --> 00:36:07,084
Połowa drzew zniknęła.

228
00:36:07,167 --> 00:36:09,962
Susze trwały czasami całe dziesięciolecia.

229
00:36:10,838 --> 00:36:14,174
Możliwe, że zwierzęta
po prostu nie były w stanie

230
00:36:14,258 --> 00:36:18,720
dostatecznie szybko przystosować się
do zmiany warunków klimatycznych.

231
00:36:21,849 --> 00:36:26,061
Wykopaliska w La Brea
pokazują, że działo się coś jeszcze.

232
00:36:27,354 --> 00:36:32,067
Zespół zaczął analizować
próbki rdzeniowe z pobliskiego jeziora,

233
00:36:32,150 --> 00:36:36,446
aby zrozumieć, co w tym czasie
działo się ze środowiskiem.

234
00:36:36,530 --> 00:36:41,952
A co naprawdę zaskakujące,
gwałtownie wzrosła ilość węgla drzewnego.

235
00:36:43,871 --> 00:36:46,623
Przybył nowy gatunek.

236
00:36:47,624 --> 00:36:51,420
A wraz z nim niszczycielska nowa siła.

237
00:36:56,300 --> 00:36:59,011
Ogień to najpotężniejsze
wynalezione narzędzie.

238
00:36:59,720 --> 00:37:05,642
Rozpalaliśmy ogniska, aby gotować,
widzieć nocą, oczyszczać teren do polowań.

239
00:37:06,476 --> 00:37:13,150
Pierwsi ludzie, którzy tu przybyli,
mieszkali w beczce prochu.

240
00:37:14,151 --> 00:37:16,570
Ludzie przynieśli źródło zapłonu.

241
00:37:18,238 --> 00:37:20,282
Przez dziesiątki tysięcy lat

242
00:37:20,365 --> 00:37:24,203
nie odnotowano takiego poziomu
aktywności pożarowej.

243
00:37:25,787 --> 00:37:27,456
Jakby wybuchła bomba.

244
00:37:27,956 --> 00:37:30,167
To może całkowicie zniszczyć środowisko…

245
00:37:30,250 --> 00:37:31,502
DR ELLA GILBERT
KLIMATOLOŻKA

246
00:37:31,585 --> 00:37:34,046
…i wywrzeć ogromną presję na zwierzętach.

247
00:37:35,631 --> 00:37:40,636
Nie wiadomo,
czy pożary były celowe czy przypadkowe,

248
00:37:41,178 --> 00:37:43,847
ale zniszczyły siedliska zwierząt.

249
00:37:44,765 --> 00:37:48,060
A w połączeniu z umiejętnościami
łowieckimi naszych przodków,

250
00:37:49,019 --> 00:37:51,063
to był istny armagedon.

251
00:37:52,022 --> 00:37:53,065
Na całej planecie

252
00:37:53,148 --> 00:37:57,194
połączenie zmian klimatycznych
i działalności człowieka

253
00:37:57,945 --> 00:38:01,323
wytępiło niemal wszystkie
plejstoceńskie olbrzymy,

254
00:38:02,032 --> 00:38:04,868
prowadząc do świata, który znamy dzisiaj.

255
00:40:28,971 --> 00:40:30,973
Napisy: Daria Okoniewska