1
00:00:11,721 --> 00:00:15,976
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
ΝΤΕΪΒΙΝΤ ΑΤΕΝΜΠΟΡΟ

2
00:00:16,560 --> 00:00:21,606
Ένα από τα πιο αξιοθαύμαστα ζώα
που υπήρξαν ποτέ,

3
00:00:22,148 --> 00:00:26,361
και σίγουρα από τα πιο διάσημα,
είναι ο δεινόσαυρος.

4
00:00:27,404 --> 00:00:29,656
Ο τυραννόσαυρος ρεξ.

5
00:00:30,699 --> 00:00:35,245
Ένα ζώο που εξάπτει τη φαντασία όλων μας.

6
00:00:35,328 --> 00:00:38,290
Τι είδους ζώο ήταν;

7
00:00:38,373 --> 00:00:41,585
Με τι έμοιαζε; Πώς ζούσε;

8
00:00:41,668 --> 00:00:45,630
Πλέον, η επιστημονική έρευνα
έχει απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα.

9
00:00:45,714 --> 00:00:47,966
Κι όχι μόνο για τον Τ-Ρεξ,

10
00:00:48,049 --> 00:00:51,386
αλλά και για τα άλλα είδη
που έζησαν μαζί του.

11
00:00:51,469 --> 00:00:58,059
Η τεχνολογία απεικόνισης
μας επιτρέπει πια να τους ζωντανέψουμε.

12
00:01:01,980 --> 00:01:05,901
Πλανήτης Γη,
πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια.

13
00:01:13,992 --> 00:01:17,537
Τον ουρανό γεμίζουν ιπτάμενοι γίγαντες.

14
00:01:20,081 --> 00:01:24,127
Στις θάλασσες,
θηριώδη ερπετά περιφρουρούν τα βάθη.

15
00:01:26,171 --> 00:01:29,299
Στην ξηρά, δεινόσαυροι κάθε είδους

16
00:01:30,508 --> 00:01:33,261
παλεύουν για την επιβίωσή τους.

17
00:01:39,434 --> 00:01:45,732
Σήμερα ξέρουμε πολλά για τον κόσμο
όπου κυριαρχούσαν οι δεινόσαυροι.

18
00:01:49,694 --> 00:01:52,239
Αυτή είναι η ιστορία τους.

19
00:01:55,533 --> 00:02:00,121
Προϊστορικός πλανήτης

20
00:02:05,085 --> 00:02:09,296
Ακτές

21
00:02:09,381 --> 00:02:12,884
Οι νότιες ακτές
της μεγάλης εσωτερικής θάλασσας

22
00:02:12,968 --> 00:02:14,970
που χωρίζει στα δύο τη Βόρεια Αμερική.

23
00:02:23,311 --> 00:02:27,107
Και τα ίχνη του μεγαλύτερου
θηρευτή της ξηράς.

24
00:02:32,612 --> 00:02:36,533
Ο τυραννόσαυρος ρεξ κολυμπάει.

25
00:02:39,869 --> 00:02:43,164
Οι οστικές κοιλότητες με αέρα
και τα δυνατά πίσω άκρα

26
00:02:43,248 --> 00:02:46,418
κάνουν τον Τ-Ρεξ
πολύ αποτελεσματικό κολυμβητή.

27
00:02:52,424 --> 00:02:58,638
Αυτός είναι ένας ενήλικος αρσενικός
με τη νεαρή οικογένειά του.

28
00:03:02,267 --> 00:03:06,479
Τα μικρά του έχουν μεγαλώσει αρκετά
για να τον ακολουθήσουν

29
00:03:06,980 --> 00:03:10,984
σε ένα από τα νησιά
που βρίσκονται κοντά στην ακτή.

30
00:03:34,466 --> 00:03:38,845
Είναι μια σύντομη διαδρομή,
αλλά μπορεί να γίνει επικίνδυνη.

31
00:03:44,309 --> 00:03:45,727
Ένας μοσάσαυρος.

32
00:03:45,810 --> 00:03:49,981
Μια γιγάντια θαλάσσια σαύρα με μέγεθος
υπερδιπλάσιο του τυραννόσαυρου,

33
00:03:50,065 --> 00:03:52,484
που ζυγίζει πάνω από 15 τόνους.

34
00:04:03,161 --> 00:04:05,622
Ο μεγαλύτερος θηρευτής του πλανήτη.

35
00:04:13,797 --> 00:04:17,007
Οι χελώνες βρίσκονται συνήθως
στο μενού του μοσάσαυρου.

36
00:04:19,344 --> 00:04:23,557
Αλλά αυτή η παρέα θα ήταν
ένα καλοδεχούμενο κολατσιό.

37
00:04:33,900 --> 00:04:36,570
Ένας ενήλικος Τ-Ρεξ, ακόμα και στο νερό,

38
00:04:36,653 --> 00:04:39,322
μπορεί να αμυνθεί πολύ αποτελεσματικά.

39
00:04:43,827 --> 00:04:45,912
Μα τα μικρά πρέπει να μείνουν κοντά του.

40
00:05:30,373 --> 00:05:34,002
Ο τυραννόσαυρος ρεξ
χάνει συχνά τα δύο τρίτα

41
00:05:34,085 --> 00:05:38,215
μιας γέννας 15 μικρών περίπου
μέσα στον πρώτο χρόνο.

42
00:05:45,597 --> 00:05:48,225
Τώρα έμειναν μόνο τέσσερα.

43
00:05:57,776 --> 00:06:01,196
Η ξηρά προσφέρει ασφάλεια
και υπόσχεται τροφή.

44
00:06:02,113 --> 00:06:05,825
Γιγάντιες χελώνες δύο τόνων
έχουν έρθει εδώ για να γεννήσουν.

45
00:06:10,163 --> 00:06:12,832
Αλλά αυτή είναι που τον τράβηξε εδώ.

46
00:06:17,254 --> 00:06:21,174
Είναι νεκρή κι ο τυραννόσαυρος
μύρισε το πτώμα που σαπίζει.

47
00:06:33,019 --> 00:06:35,438
Αν καταφέρει να φτάσει στην κοιλιά,

48
00:06:35,522 --> 00:06:39,109
θα έχει σχεδόν έναν τόνο εύκολο κρέας.

49
00:06:54,791 --> 00:06:58,587
Ο Τ-Ρεξ έχει
τα πιο ισχυρά σαγόνια στη φύση.

50
00:07:00,714 --> 00:07:04,509
Τα δάγκωμά του έχει δύναμη
πάνω από πέντε τόνους.

51
00:07:06,469 --> 00:07:12,017
Τα μικρά θέλουν να φάνε λίγο,
μα εκείνος δεν το μοιράζεται.

52
00:07:12,601 --> 00:07:15,520
Είναι ώρα να μάθουν να κυνηγούν μόνα τους.

53
00:07:18,106 --> 00:07:21,151
Στην παραλία, όμως,
δεν φαίνεται να υπάρχουν προοπτικές.

54
00:07:27,574 --> 00:07:31,953
Όσο βραδιάζει, τα πράγματα αλλάζουν.

55
00:07:38,043 --> 00:07:43,506
Χελωνάκια βγαίνουν από την άμμο
και ορμούν προς τη θάλασσα.

56
00:07:55,268 --> 00:07:59,272
Οι νεαροί τυραννόσαυροι
ήρθαν στον ιδανικό στίβο εκπαίδευσης.

57
00:08:06,112 --> 00:08:10,116
Τα εκκολαφθέντα χελωνάκια έχουν
ιδανικό μέγεθος για έναν αρχάριο κυνηγό.

58
00:08:19,042 --> 00:08:23,004
Η περιέργεια ανταμείβει τον κυνηγό.

59
00:08:40,020 --> 00:08:42,440
Έχουν πολλά να μάθουν.

60
00:08:55,662 --> 00:09:00,375
Κι εδώ υπάρχει αρκετή τροφή
για να ικανοποιηθούν μικροί και μεγάλοι.

61
00:09:09,676 --> 00:09:14,764
Κι αν όλα πάνε στραβά,
μπορείς να κλέψεις το φαγητό του άλλου.

62
00:09:35,785 --> 00:09:37,078
Ανά την υφήλιο,

63
00:09:37,162 --> 00:09:43,168
αυτές οι ρηχές θάλασσες καλύπτουν
πάνω από 40 εκατομμύρια χιλιόμετρα.

64
00:09:43,251 --> 00:09:46,171
Περισσότερα κι από τη μεγαλύτερη ήπειρο.

65
00:09:48,215 --> 00:09:51,009
Αυτό, σε συνδυασμό με τα πολλά
θρεπτικά συστατικά του νερού,

66
00:09:51,092 --> 00:09:53,720
τις κάνει πολύ σημαντικό βιότοπο.

67
00:09:59,935 --> 00:10:02,145
Όπου η στεριά συναντά τη θάλασσα,

68
00:10:02,229 --> 00:10:06,650
αναδύονται θρεπτικά συστατικά
από τον βυθό, τροφοδοτώντας πλούσια ζωή.

69
00:10:09,402 --> 00:10:12,697
Είναι εξαιρετικά πλούσια τα νερά εδώ,
στον Βόρειο Ατλαντικό,

70
00:10:12,781 --> 00:10:16,785
όπου τεράστια κοπάδια ψαριών
πλησιάζουν στις ακτές.

71
00:10:26,670 --> 00:10:32,384
Ένα είδος ζώου ευδοκιμεί σε τέτοια μέρη
και σχηματίζει απέραντες αποικίες.

72
00:10:37,556 --> 00:10:40,600
Ιπτάμενα ερπετά. Πτερόσαυροι.

73
00:10:41,518 --> 00:10:46,398
Εδώ, στις ακτές της Βόρειας Αφρικής,
υπάρχουν επτά διαφορετικά είδη.

74
00:10:49,192 --> 00:10:53,780
Έρχονται εδώ για να φάνε, να ξεκουραστούν
και να μεγαλώσουν τα μικρά τους.

75
00:10:56,658 --> 00:11:00,453
Ο τηθυδράκος μπορεί με άνεση
να ζήσει στο έδαφος

76
00:11:00,537 --> 00:11:04,749
και δεν κάνει απλώς τη φωλιά του εδώ,
αλλά μένει να προστατεύσει τα μικρά του.

77
00:11:10,005 --> 00:11:12,966
Και τα μικρά του
χρειάζονται σίγουρα προστασία.

78
00:11:17,554 --> 00:11:20,599
Το ξιφοειδές ράμφος του φωσφατοδράκου.

79
00:11:28,106 --> 00:11:31,902
Ένας θηρευτής τριών μέτρων
που παραμονεύει τις αποικίες,

80
00:11:31,985 --> 00:11:35,572
αναζητώντας μια ευκαιρία
να αρπάξει ένα αφύλακτο νεογνό.

81
00:11:41,786 --> 00:11:45,957
Αλλά κάποια είδη πτερόσαυρων
δεν προσαρμόζονται στη ζωή στο έδαφος.

82
00:11:46,041 --> 00:11:49,502
Έχουν ελαφρώς διαφορετική στρατηγική
για τις φωλιές τους.

83
00:11:52,464 --> 00:11:56,635
Τις φτιάχνουν εκεί όπου θα προσελκύσουν
λιγότερο την προσοχή των θηρευτών.

84
00:11:58,011 --> 00:12:00,889
Οι απομονωμένοι βράχοι
αυτής της περιοχής είναι ιδανικοί.

85
00:12:03,475 --> 00:12:07,687
Τα αυγά του πτερόσαυρου είναι δερματοειδή
και ξεραίνονται πολύ εύκολα.

86
00:12:07,771 --> 00:12:09,981
Πρέπει να είναι καλυμμένα.

87
00:12:11,691 --> 00:12:15,904
Κάτω από αυτόν τον σωρό με φύκια
κάτι κινείται.

88
00:12:22,202 --> 00:12:25,872
Εκκολάπτεται μια μικρή αλκυόνη
ύψους λίγων εκατοστών

89
00:12:25,956 --> 00:12:28,250
και βάρους 50 γραμμαρίων.

90
00:12:34,047 --> 00:12:37,467
Οι μητέρες άφησαν τα αυγά εδώ
πριν από περίπου δύο μήνες.

91
00:12:51,565 --> 00:12:54,568
Η συνομιλία μεταξύ τους
συγχρονίζει την εκκόλαψη.

92
00:12:55,610 --> 00:12:58,113
Οι ομάδες είναι πιο ασφαλείς.

93
00:13:02,617 --> 00:13:05,495
Πρώτο τους ένστικτο, να σκαρφαλώσουν.

94
00:13:29,394 --> 00:13:33,315
Νεογνά από εκατοντάδες φωλιές
συγκεντρώνονται στην κορφή του βράχου,

95
00:13:33,398 --> 00:13:35,650
για να ετοιμαστούν
για την πρώτη τους πτήση.

96
00:13:44,159 --> 00:13:46,411
Μα τα φτερά τους είναι ασχημάτιστα ακόμα.

97
00:13:47,662 --> 00:13:51,082
Τα οστά του δακτύλου
που κρατά τη μεμβράνη των φτερών

98
00:13:51,166 --> 00:13:56,171
πρέπει να ισιώσουν και να ενωθούν,
κι αυτό θα πάρει μερικές ώρες.

99
00:13:59,090 --> 00:14:00,884
Αλλά δεν μπορούν να μείνουν πολύ εδώ.

100
00:14:08,350 --> 00:14:12,270
Τα οστά τους είναι εξαιρετικά ελαφριά,
αποτελούνται από 90% αέρα.

101
00:14:12,354 --> 00:14:15,815
Αυτό κάνει την προσπάθεια απογείωσης
πολύ πιο εύκολη.

102
00:14:18,652 --> 00:14:21,696
Και πάλι, οι δοκιμαστικές πτήσεις
είναι σημαντικές.

103
00:14:23,073 --> 00:14:26,034
Θα έχουν μόνο μία ευκαιρία να το πετύχουν

104
00:14:26,117 --> 00:14:28,078
όταν έρθει η ώρα της απογείωσης.

105
00:14:35,669 --> 00:14:39,506
Στην άκρη του βράχου υπάρχουν ρεύματα
που μπορούν να βοηθήσουν.

106
00:14:39,589 --> 00:14:43,718
Είναι καλό να συγκεντρώνονται εκεί
τα νεογνά, με μέτωπο στον άνεμο,

107
00:14:43,802 --> 00:14:45,929
κοιτώντας την ενδοχώρα.

108
00:14:49,391 --> 00:14:52,602
Αλλά κανένα δεν φαίνεται έτοιμο
για το μεγάλο άλμα.

109
00:14:59,693 --> 00:15:04,906
Μέχρι που, επιτέλους,
ένα από αυτά δίνει το σύνθημα.

110
00:15:44,821 --> 00:15:47,490
Δεν πάνε προς την ακτή και την αποικία.

111
00:15:47,574 --> 00:15:52,078
Πρέπει να φτάσουν
στο ομιχλώδες δάσος που υπάρχει πιο πέρα.

112
00:16:00,795 --> 00:16:02,255
Βαρβαροδάκτυλος.

113
00:16:02,964 --> 00:16:06,927
Δυνατός θηρευτής πτερόσαυρος
που συνήθως πιάνει ψάρια.

114
00:16:07,719 --> 00:16:10,680
Αλλά τα νεογνά είναι πολύ εύκολη λεία.

115
00:16:19,856 --> 00:16:24,945
Ένας τρόπος διαφυγής είναι
να διπλώσουν τα φτερά και να βουτήξουν.

116
00:16:32,077 --> 00:16:36,039
Αλλά αν χάσουν ύψος,
θα είναι πιο δύσκολο να φτάσουν στο δάσος.

117
00:17:13,159 --> 00:17:15,411
Ανώμαλη προσγείωση στην αποικία.

118
00:17:15,495 --> 00:17:18,540
Δεν είναι μέρος για ένα μοναχό νεογνό.

119
00:17:42,814 --> 00:17:46,651
Ένας τυχερός επιζών
από το πρώτο κύμα νεογνών…

120
00:17:49,195 --> 00:17:51,489
κατευθύνεται στο σωστό σημείο.

121
00:18:10,508 --> 00:18:11,760
Καταφύγιο.

122
00:18:14,596 --> 00:18:18,975
Από τα νεογνά που έφυγαν από τον βράχο
λίγα φτάνουν τόσο μακριά.

123
00:18:21,853 --> 00:18:23,021
Αλλά για αυτά

124
00:18:23,104 --> 00:18:28,318
το δάσος προσφέρει καταφύγιο και τροφή,
ό,τι χρειάζεται ένας πτερόσαυρος.

125
00:18:31,029 --> 00:18:34,449
Για τα επόμενα πέντε χρόνια,
αυτό θα είναι το σπίτι τους.

126
00:18:35,659 --> 00:18:38,954
Μετά, θα έχουν μεγαλώσει αρκετά
για να πάνε με τους ενήλικους

127
00:18:39,037 --> 00:18:41,915
και να πιάνουν ψάρια στην ανοιχτή θάλασσα.

128
00:18:52,467 --> 00:18:57,222
Κάποια θαλάσσια ζώα που όλη τους τη ζωή
ψαρεύουν στην ανοιχτή θάλασσα

129
00:18:57,305 --> 00:19:01,726
χρειάζεται πού και πού να βγαίνουν
στην ακτή για συγκεκριμένο σκοπό.

130
00:19:03,520 --> 00:19:07,691
Στα νερά της Ζηλανδίας,
της πνιγμένης ηπείρου,

131
00:19:07,774 --> 00:19:10,277
φτάνει στο τέλος του ένα μακρύ ταξίδι.

132
00:19:11,444 --> 00:19:13,780
Αυτοί είναι τουαρανγκίσαυροι,

133
00:19:13,863 --> 00:19:17,701
ένα είδος τεράστιου θαλάσσιου ερπετού
μήκους σχεδόν δέκα μέτρων.

134
00:19:24,916 --> 00:19:29,421
Το θηλυκό συνοδεύει το μικρό του,
που είναι περίπου έξι μηνών.

135
00:19:34,301 --> 00:19:38,263
Γεννά το πολύ ένα μικρό
κάθε δύο χρόνια περίπου.

136
00:19:38,346 --> 00:19:39,973
Είναι τεράστια επένδυση

137
00:19:40,056 --> 00:19:44,144
και ο δεσμός μεταξύ μητέρας και μικρού
γίνεται πολύ σημαντικός.

138
00:19:55,113 --> 00:20:00,118
Ταξίδεψε με το μικρό της πολλά μίλια
για να φτάσουν σε αυτόν εδώ τον κόλπο.

139
00:20:12,172 --> 00:20:13,590
Δεν είναι μόνοι τους.

140
00:20:14,174 --> 00:20:17,886
Εδώ έρχονται τουαρανγκίσαυροι
από όλον τον Νότιο Ειρηνικό.

141
00:20:34,319 --> 00:20:40,033
Εδώ συγκεντρώνονται και τα αρσενικά
για να προσελκύσουν θηλυκά.

142
00:20:46,915 --> 00:20:51,628
Αλλά προς το παρόν, το φλερτ
δεν είναι προτεραιότητα του θηλυκού.

143
00:20:56,508 --> 00:21:00,595
Αυτός ο κόλπος έχει κάτι
που λίγοι προσφέρουν.

144
00:21:17,237 --> 00:21:22,200
Βότσαλα πολύ λεία,
σκληρά και στρογγυλεμένα.

145
00:21:24,744 --> 00:21:29,332
Τα έχει λαξεύσει η κίνηση του νερού,
αλλά είναι δυσεύρετα.

146
00:21:36,548 --> 00:21:41,636
Εδώ, ωστόσο, στη λεκάνη
στη βάση του καταρράκτη υπάρχουν πολλά.

147
00:21:41,720 --> 00:21:44,222
Οι τουαρανγκίσαυροι μπορούν να διαλέξουν.

148
00:21:50,020 --> 00:21:52,314
Μετά κάνουν κάτι πραγματικά εντυπωσιακό.

149
00:21:52,981 --> 00:21:54,316
Τα καταπίνουν.

150
00:21:56,192 --> 00:22:01,740
Τα βότσαλα αυτά είναι χρήσιμα ως έρμα,
αλλά και ως πέτρες πέψης.

151
00:22:01,823 --> 00:22:05,619
Οι γαστρόλιθοι,
που παραμένουν στο στομάχι τους,

152
00:22:05,702 --> 00:22:08,038
αλέθουν την αμάσητη τροφή.

153
00:22:16,338 --> 00:22:21,343
Για ένα μικρό, δεν είναι εύκολο να μάθει
να καταπίνει βότσαλα για πρώτη φορά.

154
00:22:22,385 --> 00:22:24,429
Χρειάζεται λίγη εξάσκηση.

155
00:22:27,390 --> 00:22:33,021
Μα είναι ευκαιρία και για τη μητέρα του
να βρει κατάλληλο ταίρι από τα αρσενικά.

156
00:23:13,937 --> 00:23:17,315
Το μικρό, επιτέλους, τα καταφέρνει.

157
00:23:22,654 --> 00:23:25,198
Τώρα θα καταπιεί όσα περισσότερα μπορεί.

158
00:23:25,282 --> 00:23:29,327
Καθώς θα μεγαλώνει,
θα ξανάρχεται εδώ να βρει κι άλλα.

159
00:23:35,917 --> 00:23:39,045
Η οικογένεια είναι ώρα
να φύγει από την ακτή

160
00:23:39,129 --> 00:23:41,381
και να γυρίσει στα ανοιχτά
για να βρει τροφή.

161
00:23:41,464 --> 00:23:43,842
Για τον μικρό τουαρανγκίσαυρο,

162
00:23:43,925 --> 00:23:47,470
αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα
προς την ενηλικίωση.

163
00:23:58,481 --> 00:23:59,774
Στη νότια Ευρώπη,

164
00:23:59,858 --> 00:24:02,736
εκεί όπου ο Ατλαντικός
συναντά τη Θάλασσα της Τηθύος,

165
00:24:02,819 --> 00:24:06,656
η ζωή στην ακτή φτάνει ίσως
στην απόλυτη ποικιλομορφία.

166
00:24:09,034 --> 00:24:13,371
Η αυξανόμενη στάθμη της θάλασσας σημαίνει
ότι υπάρχουν αμέτρητα υποβρύχια νησιά,

167
00:24:13,455 --> 00:24:16,875
καλυμμένα με σφουγγάρια,
όστρακα και κοράλλια.

168
00:24:27,010 --> 00:24:31,264
Τα κοράλλια εκμεταλλεύονται
τις ακτίνες του φωτός στα ρηχά

169
00:24:31,348 --> 00:24:35,268
και σχηματίζουν αποικία με φύκη
που αναπτύσσονται στον ιστό τους.

170
00:24:43,944 --> 00:24:48,573
Συλλέγουν μικρά σωματίδια τροφής
που επιπλέουν στα ρεύματα του ωκεανού.

171
00:25:05,131 --> 00:25:09,594
Αμέτρητα τέτοια θαλάσσια πλάσματα
καλύπτουν τα σκληρά βράχια.

172
00:25:14,391 --> 00:25:18,395
Αλλά ένας βράχος εδώ
είναι, παραδόξως, γυμνός.

173
00:25:21,565 --> 00:25:25,569
Πέρα από αυτόν, το βάθος
αυξάνεται απότομα και η βαθιά θάλασσα

174
00:25:25,652 --> 00:25:28,280
φιλοξενεί θηρευτές του ωκεανού…

175
00:25:43,920 --> 00:25:47,549
και κρύβει κινδύνους
για τα ανυποψίαστα ψάρια των υφάλων.

176
00:26:14,659 --> 00:26:19,039
Αυτό το ψάρι πυκνόδοντας
δεν έχει λόγο να φοβάται.

177
00:26:20,332 --> 00:26:24,753
Ο μοσάσαυρος του Χόφμαν,
ο πιο θανάσιμος θηρευτής του ωκεανού.

178
00:26:25,337 --> 00:26:29,216
Αλλά δεν έχει έρθει για να φάει.
Έχει έρθει για να καθαριστεί.

179
00:26:34,888 --> 00:26:40,518
Οι μοσάσαυροι είναι γιγάντιες σαύρες
και έχουν διχαλωτή γλώσσα

180
00:26:40,602 --> 00:26:44,439
και πολύχρωμο δέρμα
κατά την περίοδο ζευγαρώματος.

181
00:26:47,108 --> 00:26:50,612
Είναι ώρα να πετάξουν το παλιό δέρμα.

182
00:27:02,415 --> 00:27:04,376
Κι όταν θες να είσαι στις ομορφιές σου,

183
00:27:04,459 --> 00:27:08,088
δεν υπάρχει κάτι καλύτερο
από μια ολόσωμη απολέπιση.

184
00:27:18,974 --> 00:27:23,395
Τα ψάρια και οι γαρίδες τραβούν λέπια
που ξεκολλούν από το σώμα του.

185
00:27:39,202 --> 00:27:43,832
Η ανάπαυση στην επιφάνεια επιτρέπει
σε αυτήν την αμφίβια σαύρα

186
00:27:43,915 --> 00:27:46,126
να γεμίσει τα πνευμόνια της

187
00:27:47,460 --> 00:27:49,838
και να ξεκουραστεί.

188
00:28:06,938 --> 00:28:08,148
Ένας αντίπαλος.

189
00:28:08,231 --> 00:28:10,942
Ένα νεότερο αρσενικό
διεκδικεί την περιοχή του.

190
00:28:37,135 --> 00:28:40,680
Το γηραιό αρσενικό είναι πιο βαρύ,
πάνω από 15 τόνους.

191
00:28:40,764 --> 00:28:43,183
Αλλά ο αντίπαλός του είναι πιο γρήγορος.

192
00:28:56,655 --> 00:29:01,243
Όταν είναι τόσο ισάξιοι οι αντίπαλοι,
η μάχη μπορεί να είναι θανάσιμη.

193
00:29:03,620 --> 00:29:07,499
Έχουν βρεθεί μοσάσαυροι
με σπασμένα δόντια αντιπάλων

194
00:29:07,582 --> 00:29:09,376
χωμένα στο κρανίο τους.

195
00:29:16,508 --> 00:29:18,593
Το γηραιό αρσενικό παίρνει μια ανάσα.

196
00:29:26,601 --> 00:29:28,937
Τώρα έχει το πλεονέκτημα.

197
00:29:34,067 --> 00:29:37,487
Τραβώντας τον αντίπαλό του στον πάτο,
μπορεί να τον πνίξει.

198
00:30:24,326 --> 00:30:26,870
Το γηραιό αρσενικό θριαμβεύει.

199
00:30:27,704 --> 00:30:31,958
Για τώρα, τουλάχιστον,
ο ύφαλος του ανήκει ακόμα.

200
00:30:40,217 --> 00:30:44,971
Ένα μισοφέγγαρο
έξω από τις ακτές της Βόρειας Αμερικής.

201
00:30:49,684 --> 00:30:56,107
Οι ήρεμες, σκοτεινές νύχτες που ακολουθούν
πυροδοτούν ένα σπάνιο και όμορφο θέαμα.

202
00:31:04,783 --> 00:31:08,828
Απόψε, μέχρι και στα βάθη της θάλασσας
υπάρχει φως.

203
00:31:21,841 --> 00:31:25,887
Λαμπεροί αμμωνίτες
αναδύονται από την άβυσσο.

204
00:31:34,813 --> 00:31:38,942
Οι αμμωνίτες είναι μαλάκια που συγγενεύουν
με το χταπόδι και το καλαμάρι.

205
00:31:39,651 --> 00:31:43,947
Αυτοί οι σκαφίτες δεν ξεπερνούν σε μέγεθος
την ανθρώπινη παλάμη.

206
00:31:52,163 --> 00:31:55,917
Για εβδομάδες συγκεντρώνονται
στον βυθό κοντά στις ακτές.

207
00:32:02,382 --> 00:32:06,845
Στον βυθό, αυτά τα φώτα μπορούν
να παρασύρουν το πλαγκτόν ως λεία.

208
00:32:07,554 --> 00:32:11,016
Απόψε, όμως, εξυπηρετούν άλλο σκοπό.

209
00:32:13,643 --> 00:32:17,105
Κατευθύνονται στην επιφάνεια
για να ζευγαρώσουν.

210
00:32:17,188 --> 00:32:21,151
Σύντομα κάθε κοπάδι
έχει χιλιάδες αμμωνίτες.

211
00:32:34,331 --> 00:32:39,753
Το ένα με το άλλο
δημιουργούν κύματα βιοφωταύγειας.

212
00:32:49,095 --> 00:32:51,723
Έχουν περίπλοκο νευρικό σύστημα,

213
00:32:51,806 --> 00:32:55,268
ρυθμιζόμενα φωτοπαραγωγικά κύτταρα
που ονομάζονται φωτοκύτταρα.

214
00:33:04,236 --> 00:33:09,115
Τα αρσενικά σπρώχνονται για μια θέση
δίπλα στα πιο μεγάλα θηλυκά.

215
00:33:10,659 --> 00:33:16,623
Από την προβολή του φαίνεται ποιο είναι
το δυνατότερο και καλύτερο ταίρι.

216
00:33:21,503 --> 00:33:25,966
Καθώς τα ζευγάρια συμπλέκονται,
συντονίζουν τη φωτεινή προβολή τους.

217
00:33:32,597 --> 00:33:37,060
Αν δεν καταφέρει να βρει
τον ακριβή ρυθμό της, απορρίπτεται.

218
00:33:42,148 --> 00:33:44,359
Μα υπάρχει απόλυτος συγχρονισμός.

219
00:33:47,737 --> 00:33:51,992
Αυτό το ζευγάρι θα γεννήσει
τα αυγά της επόμενης γενιάς.

220
00:33:57,455 --> 00:33:59,040
Μετά τη γονιμοποίηση,

221
00:33:59,124 --> 00:34:02,711
τα θηλυκά πηγαίνουν στα ρηχά
για να αφήσουν τα αυγά τους.

222
00:34:11,595 --> 00:34:13,722
Όπως τα περισσότερα κεφαλόποδα,

223
00:34:13,805 --> 00:34:17,224
η αναπαραγωγή είναι η τελευταία πράξη
της σύντομης ζωής τους.

224
00:34:22,856 --> 00:34:27,110
Μέχρι το πρωί,
αυτά τα φώτα θα έχουν σβήσει.

225
00:34:37,495 --> 00:34:41,499
Αυτή η μαγική νύχτα
θα είναι η τελευταία τους.

226
00:34:54,596 --> 00:34:58,975
Σε όλη την υφήλιο,
οι ακτές αποτελούν το ιδανικό μέρος

227
00:34:59,059 --> 00:35:04,898
για αμέτρητα ζώα να ζευγαρώσουν,
να μεγαλώσουν τα μικρά τους, να τραφούν.

228
00:35:11,988 --> 00:35:14,449
Πίσω στα ρηχά νερά της Ζηλανδίας,

229
00:35:15,367 --> 00:35:19,162
έχουν καταφτάσει
μεγάλες ομάδες τουαρανγκίσαυρων.

230
00:35:34,010 --> 00:35:39,558
Κολυμπούν και με τα τέσσερα πτερύγιά τους
και ταξιδεύουν ξεκούραστα

231
00:35:39,641 --> 00:35:43,019
για να βρουν κοπάδια ψαριών
που συγκεντρώνονται εδώ το καλοκαίρι.

232
00:35:44,938 --> 00:35:47,857
Πού και πού, βγαίνουν στη επιφάνεια
για να εισπνεύσουν αέρα,

233
00:35:47,941 --> 00:35:51,278
πριν συνεχίσουν την υποβρύχια πτήση τους.

234
00:36:00,078 --> 00:36:04,457
Ένα θηλυκό, όμως, δεν κολυμπά
με τη συνηθισμένη χάρη του.

235
00:36:05,709 --> 00:36:10,922
Μαζί με το δίχρονο μικρό της
μένουν πίσω από την υπόλοιπη ομάδα.

236
00:36:14,843 --> 00:36:17,679
Το θηλυκό κολυμπά με κόπο,

237
00:36:20,098 --> 00:36:23,226
κι αυτό δεν έχει περάσει απαρατήρητο.

238
00:36:26,396 --> 00:36:30,025
Ένας θανάσιμος θηρευτής, ο καϊκαϊφίλου.

239
00:36:35,864 --> 00:36:39,993
Το εμφανώς ταλαιπωρημένο θηλυκό
είναι δελεαστικός στόχος.

240
00:36:43,705 --> 00:36:47,375
Αν πάει βαθύτερα,
ίσως γίνει λιγότερο ευάλωτο.

241
00:36:53,215 --> 00:36:57,761
Για το μικρό, το να προσπαθεί να αποσπάσει
τον μοσάσαυρο είναι επικίνδυνο παιχνίδι.

242
00:36:59,679 --> 00:37:01,848
Αλλά κερδίζει χρόνο.

243
00:37:07,312 --> 00:37:10,774
Μητέρα και μικρό, δεν είναι εντελώς μόνοι.

244
00:37:21,534 --> 00:37:23,995
Μπορεί να είναι συγγενείς

245
00:37:24,079 --> 00:37:28,667
και είναι προς το συμφέρον όλων
να διώξουν τον θηρευτή.

246
00:37:53,191 --> 00:37:57,737
Αυτός είναι ο λόγος
που το θηλυκό δυσκολεύεται.

247
00:37:58,780 --> 00:38:00,323
Είναι έγκυος.

248
00:38:24,890 --> 00:38:28,643
Και τώρα, μετά από ενάμιση χρόνο κύησης,

249
00:38:29,519 --> 00:38:30,812
ένα μωρό.

250
00:38:36,902 --> 00:38:41,740
Πάνω από τρία μέτρα μήκος,
σχεδόν μισό από τη μητέρα του.

251
00:38:42,407 --> 00:38:45,660
Ένα από τα μεγαλύτερα μωρά της ιστορίας.

252
00:38:53,710 --> 00:38:58,590
Πρέπει να ανέβει στην επιφάνεια
και να πάρει την πρώτη του ανάσα.

253
00:39:19,819 --> 00:39:24,199
Αυτός ο μικρός τουαρανγκίσαυρος
μπορεί να ζήσει για 80 χρόνια.

254
00:39:26,243 --> 00:39:28,954
Με τη στήριξη της οικογένειάς της,

255
00:39:29,037 --> 00:39:32,040
μπορεί να πάρει τη θέση της ως θηρευτής…

256
00:39:35,126 --> 00:39:38,004
σε έναν από τους πλουσιότερους
βιότοπους της Γης,

257
00:39:39,130 --> 00:39:44,052
τις θάλασσες που περιβάλλουν
τις ακτές του προϊστορικού πλανήτη μας.

258
00:39:59,276 --> 00:40:01,820
Στο επόμενο επεισόδιο,

259
00:40:01,903 --> 00:40:07,284
γιγάντιοι δεινόσαυροι παλεύουν σε καυτές
ερήμους για να κερδίσουν το ταίρι τους.

260
00:40:08,243 --> 00:40:09,661
Ανά την υφήλιο,

261
00:40:09,744 --> 00:40:14,583
εντυπωσιακοί σπεσιαλίστες
χρησιμοποιούν κάθε κόλπο για να επιβιώσουν

262
00:40:14,666 --> 00:40:17,878
στα πιο αφιλόξενα μέρη της Γης.

263
00:40:18,879 --> 00:40:21,923
Για να ανακαλύψετε την επιστήμη
πίσω από τις ιστορίες,

264
00:40:22,007 --> 00:40:26,469
επισκεφθείτε τη σελίδα
της εκπομπής Προϊστορικός Πλανήτης.

265
00:41:54,516 --> 00:41:56,518
Υποτιτλισμός: Άννυ Ζερβού