1
00:00:11,678 --> 00:00:15,182
డేవిడ్ అటెన్బరో
సమర్పణ

2
00:00:16,517 --> 00:00:21,563
భూమి మీద ఇప్పటివరకూ జీవించిన జీవరాశులలో
ఖచ్చితంగా అత్యంత ప్రత్యేకమైనదీ,

3
00:00:22,105 --> 00:00:26,318
అత్యంత ప్రముఖమైనదీ,
డైనోసార్

4
00:00:27,361 --> 00:00:29,613
టైరనోసారస్ రెక్స్.

5
00:00:30,656 --> 00:00:35,202
ఈ జంతువు మన అందరిలోనూ
ఒక ఊహను ప్రేరేపించగలదు.

6
00:00:35,285 --> 00:00:38,247
ఇది ఏ రకమైన జంతువు?

7
00:00:38,330 --> 00:00:41,542
అది ఎలా ఉండేది? ఎలా జీవించేది?

8
00:00:41,625 --> 00:00:45,587
ఇప్పుడు, శాస్త్రీయ పరిశోధనలు ఈ ప్రశ్నలకు
సమాధానాలు అందిస్తున్నాయి.

9
00:00:45,671 --> 00:00:47,923
అవి కేవలం టి. రెక్స్ కి సంబంధించి మాత్రమే కాదు,

10
00:00:48,006 --> 00:00:51,343
దానితో పాటు జీవించిన
ఇతర జీవరాశుల గురించి కూడా తెలియజేస్తున్నాయి.

11
00:00:51,426 --> 00:00:58,016
వాటిని సజీవంగా దర్శించడానికి
ఆధునికమైన ఇమేజింగ్ టెక్నాలజీ ఉపయోగపడుతోంది.

12
00:01:01,436 --> 00:01:05,440
భూగ్రహం, 66 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం.

13
00:01:13,949 --> 00:01:17,494
ఆకాశం అంతా భారీ పక్షులతో నిండిపోయింది.

14
00:01:20,038 --> 00:01:24,084
సముద్రాలలో, రాక్షస సరీసృపాలు అగాథాల
అంచుల వరకూ పహారా కాస్తున్నాయి.

15
00:01:26,128 --> 00:01:29,256
ఇక భూమి మీద, అన్ని జాతుల డైనోసార్లు,

16
00:01:30,465 --> 00:01:33,218
మనుగడ సాగించడానికి పోరాటం చేస్తున్నాయి.

17
00:01:39,391 --> 00:01:45,689
డైనోసార్లు రాజ్యం ఏలిన ఈ ప్రపంచం గురించి
మనకి ఇప్పుడు చాలా విషయాలు తెలుసు.

18
00:01:49,651 --> 00:01:52,196
ఇది వాటి గురించిన కథ.

19
00:02:08,544 --> 00:02:11,673
ఎడారులు

20
00:02:11,757 --> 00:02:14,301
దక్షిణ అమెరికాలో పశ్చిమ ప్రాంతం

21
00:02:14,384 --> 00:02:19,097
చరిత్రపూర్వ యుగపు భూగ్రహంలో
అత్యంత నిర్జన ప్రదేశాలలో ఒకటి.

22
00:02:20,682 --> 00:02:23,477
ఇక్కడికి రావడానికి జంతువులు సాహసించేవి కావు,

23
00:02:23,560 --> 00:02:28,524
అయినప్పటికీ ఈ భూమి మీద అత్యంత అసాధారణ
సమ్మేళనాలకు ఇది వేదికగా ఉంది.

24
00:02:49,878 --> 00:02:51,380
డ్రెడ్నోటస్.

25
00:03:15,404 --> 00:03:21,326
టైటానోసార్స్. ఎనభై అయిదు అడుగుల పొడవు
ఇంకా నలభై టన్నుల బరువు.

26
00:03:33,255 --> 00:03:35,257
ఇవన్నీ మగ జంతువులే,

27
00:03:35,841 --> 00:03:39,595
తమకు సమృద్ధిగా ఆహారం అందించే అడవులను విడిచి
కొన్ని మైళ్ల దూరం వచ్చేశాయి.

28
00:03:42,222 --> 00:03:47,519
అవి ఇక్కడికి రావడానికి ఒకే ఒక్క కారణం:
సంభోగం కోసం పోరాటం.

29
00:03:49,813 --> 00:03:53,609
కొత్తగా వచ్చే మగ జంతువులను
గుంపులుగా ఉన్న ఆడ జంతువులు నిశితంగా పరిశీలిస్తాయి,

30
00:03:54,693 --> 00:03:57,362
వాటి శక్తి సామర్థ్యాలనీ, అనుకూలతల్ని
బేరీజు వేసుకుంటాయి.

31
00:04:05,621 --> 00:04:08,123
టైటానోసార్స్ పొడవైన మెడలు

32
00:04:08,207 --> 00:04:12,711
అతి తేలికైన గాలి నిండిన ఎముకల గూడు మీద
ఆధారపడి ఉంటాయి.

33
00:04:15,339 --> 00:04:18,884
గుల్లగా ఉండే వాటి మెడ ఎముకలు
కొన్ని వరుసల గాలితిత్తులకు అనుసంధానించబడి

34
00:04:18,966 --> 00:04:22,721
గొంతులో పళ్లెం మాదిరి గులార్ అనే విచిత్రమైన
గాలి సంచులను అవి గాలితో నింపుతుంటాయి.

35
00:04:35,609 --> 00:04:41,823
సొగసుగా గాలి సంచుల్ని ప్రదర్శించే మగ జంతువులు
ఎక్కువ ఆడ జంతువుల్ని ఆకర్షిస్తాయి.

36
00:04:48,622 --> 00:04:53,001
దుమ్ము ధూళితో కప్పబడి ఉన్న ఈ భారీ జంతువు

37
00:04:53,585 --> 00:04:56,547
రెండు వారాలుగా మిగతా జంతువుల్ని ఆకర్షిస్తోంది.

38
00:04:59,842 --> 00:05:02,928
ఆ మగ జంతువు బరువు 50 టన్నులు.

39
00:05:11,728 --> 00:05:14,189
ఆ మగ జంతువు ప్రదర్శన ఇప్పటివరకూ

40
00:05:15,315 --> 00:05:17,818
మిగతా ప్రత్యర్థులను మట్టి కరిపించింది.

41
00:05:35,502 --> 00:05:36,753
కానీ కొత్తగా వస్తున్న మగజంతువులు...

42
00:05:42,634 --> 00:05:43,760
భయపడటం లేదు.

43
00:06:39,149 --> 00:06:42,778
అంత భారీ కాయాన్ని పైకి లేపటం అనేది
చాలా శ్రమతో కూడుకున్న పని.

44
00:06:47,407 --> 00:06:49,910
కానీ ఇది సామర్థ్యాన్ని నిరూపించుకునే యుద్ధం.

45
00:06:52,621 --> 00:06:58,168
ఈ ఘర్షణ తీవ్రతరం అయి, ప్రతి జంతువు
తన ప్రత్యర్థిని గాయపర్చడానికి ప్రయత్నిస్తుంది,

46
00:06:58,252 --> 00:07:01,964
తన బొటనవేలికి ఉంటే చురకత్తుల్లాంటి గోళ్లతో
ప్రత్యర్థి శరీరాన్ని పోట్లు పొడుస్తుంది,

47
00:07:03,507 --> 00:07:05,884
తన పదునైన దంతాలతో ప్రత్యర్థి చర్మాన్ని
చీల్చి వేస్తుంది.

48
00:07:15,310 --> 00:07:17,229
చిట్టచివరిగా...

49
00:07:26,989 --> 00:07:28,615
మట్టికరిపించే బలమైన దెబ్బ.

50
00:07:39,960 --> 00:07:45,924
ఆ పాత జంతువు ఏలుబడి ఇంక ముగిసింది.

51
00:07:54,516 --> 00:07:59,646
ఈ యువ విజేత ఇప్పుడు అందరి దృష్టిని ఆకర్షిస్తుంది.

52
00:08:09,489 --> 00:08:13,952
కొన్ని జంతువులకి, ఓటమికి చెల్లించుకునే మూల్యం,
చాలా ఎక్కువగా ఉంటుంది.

53
00:08:40,102 --> 00:08:44,107
కొన్ని జంతువులు ఎడారి వాతావరణానికి
ఎంత అలవాటు పడినా,

54
00:08:45,400 --> 00:08:48,153
వాటి మనుగడ అప్పుడప్పుడు
కత్తి మీద సాములా ఉంటుంది.

55
00:08:49,530 --> 00:08:51,281
ముఖ్యంగా ఈ ఆసియా ఖండంలో,

56
00:08:52,032 --> 00:08:53,825
వేసవి తీవ్రత అధికంగా ఉండే ఈ ప్రదేశంలో,

57
00:08:53,909 --> 00:08:58,038
ఉష్ణోగ్రతలు అరవై డిగ్రీల సెల్సియస్ మించిపోతాయి...

58
00:09:04,753 --> 00:09:07,965
దానితో నీరు క్షణాలలో ఆవిరైపోతుంటుంది.

59
00:09:14,930 --> 00:09:18,016
ఇక్కడ భీకరంగా కనిపించే సరీసృపాలు కూడా ఉన్నాయి.

60
00:09:24,982 --> 00:09:29,444
కానీ ఈ చిన్న బల్లి కేవలం కొద్ది అంగుళాలు మాత్రమే ఉంది.

61
00:09:34,241 --> 00:09:37,661
ఇక్కడ, ఆహారం అంత తేలికగా దొరకదు.

62
00:09:51,758 --> 00:09:54,845
ఈ భారీ మృతకళేబరం ఆశాజనకంగా ఉంది.

63
00:10:00,267 --> 00:10:02,352
మరణించిన సౌరోపాడ్.

64
00:10:03,353 --> 00:10:06,440
చాలా జీవాలకు ఇది చక్కని విందు అందించగలదు.

65
00:10:11,195 --> 00:10:13,739
కానీ, విచిత్రంగా, అంతా నిశ్శబ్దంగా ఉంది.

66
00:10:17,159 --> 00:10:18,827
టార్బోసారస్...

67
00:10:20,162 --> 00:10:23,707
ఈ ఎడారిలో టి. రెక్స్ కి సరిసమానమైన జంతువు.

68
00:10:27,294 --> 00:10:30,088
అవి మిగతా జంతువులను తరిమివేస్తాయి.

69
00:10:39,056 --> 00:10:42,768
కానీ ఒక బల్లికి, ఆ టార్బోసారస్ లు
మంచి విందు అవకాశాలని అందించగలవు.

70
00:10:55,739 --> 00:11:00,369
ఒక జంతు కళేబరం కన్నా ఎక్కువ ఈగలను
ఆకర్షించేది ఏదైనా ఉందీ అంటే అది...

71
00:11:05,499 --> 00:11:10,504
ఆ కళేబరాన్ని తిని నిద్రిస్తున్న టార్బోసార్.

72
00:11:32,943 --> 00:11:34,778
ఇది ధైర్యం చేయాల్సిన సమయం.

73
00:11:55,424 --> 00:11:57,467
వెలోసిరాప్టర్.

74
00:12:13,442 --> 00:12:15,611
ఇది జాగ్రత్తపడవలసిన సమయం.

75
00:12:19,323 --> 00:12:23,702
ఎందుకంటే, వెలోసిరాప్టర్లు తరచూ కలసికట్టుగా వేటాడతాయి.

76
00:13:28,642 --> 00:13:30,519
టార్బోసార్స్ కదిలి వెళతాయి.

77
00:13:39,862 --> 00:13:42,072
ఇంక ఇప్పుడు టేరోసార్స్ రంగంలోకి దిగుతాయి...

78
00:13:44,575 --> 00:13:46,827
ఆ కళేబరంలో తమ వాటాని ఆరగిస్తాయి.

79
00:14:09,933 --> 00:14:15,439
పాపం ఆ చిట్టి బల్లి విందు అవకాశాన్ని కోల్పోయింది.

80
00:14:22,487 --> 00:14:27,868
నిలకడ లేని అవకాశాలను వీలైనంతగా
అందిపుచ్చుకుంటేనే ఎడారులలో మనుగడ సాధ్యమవుతుంది,

81
00:14:28,493 --> 00:14:33,457
ఈ విషయంలో కొన్ని డైనోసార్లు
చాలా సమర్థంగా వ్యవహరిస్తాయి.

82
00:14:41,548 --> 00:14:44,676
మొనోనైకస్ ఒక ఎడారి నిపుణురాలు.

83
00:14:49,640 --> 00:14:51,558
చాలా ఎడారి జంతువుల మాదిరిగానే,

84
00:14:51,642 --> 00:14:55,812
తగినంత ఆహారం సేకరించాలి అంటే
విస్తారమైన ప్రదేశాన్ని అది గస్తీ కాయాలి.

85
00:14:59,775 --> 00:15:03,028
ఏ ఆచ్ఛాదన లేని వాటి వట్టి కాళ్లు
శరీరాన్ని చల్లగా ఉంచగలుగుతాయి.

86
00:15:04,029 --> 00:15:08,116
దాని శరీరం మీద ఉండే ఈకలు
సూర్యకిరణాల వేడి నుండి కాపాడతాయి,

87
00:15:08,200 --> 00:15:11,078
అలాగే అవి ఆ జంతువులకు అసాధారణమైన
స్పర్శాజ్ఞానాన్ని అందిస్తాయి.

88
00:15:18,836 --> 00:15:23,590
వాటి ముఖం మీద ఈకలు గుండ్రని ఆకారంలో ఏర్పడి
అతి సూక్ష్మమైన శబ్దాలను కూడా గ్రహించేలా చేస్తాయి.

89
00:15:45,612 --> 00:15:48,490
అటువంటి అతి సూక్ష్మమైన వినికిడి శక్తి వల్ల

90
00:15:48,574 --> 00:15:54,580
అది ఈ డొల్ల చెక్క దుంగలో ఏముందో
తేలికగా పసిగడుతుంది.

91
00:16:09,595 --> 00:16:13,724
ఇప్పుడు ఈ వేటజంతువు తనకి ఈ పేరు రావడానికి గల
ఆయుధాన్ని ఉపయోగిస్తుంది.

92
00:16:15,642 --> 00:16:20,814
మొనోనైకస్, పెద్ద ఒంటి పంజా.

93
00:16:22,316 --> 00:16:26,862
ఈ చెదలు పట్టిన దుంగని తెరవడానికి
దానికి అవసరమైన ఆయుధం ఇది.

94
00:16:36,413 --> 00:16:39,666
దీనికి మరొక ప్రత్యేకమైన పరికరం కూడా ఉంది.

95
00:16:42,753 --> 00:16:46,590
తన తలకాయ కన్నా రెండింతలు పొడవైన
అనువైన నాలుక.

96
00:16:52,429 --> 00:16:54,932
సమృద్ధిగా ప్రొటీన్లు ఉన్న చక్కని విందు,

97
00:16:55,557 --> 00:16:58,769
కానీ చెదపురుగులు కుట్టి
చిరాకు పెడితే తప్ప.

98
00:17:05,901 --> 00:17:10,656
ఈ నిర్జల ఎడారిలో మొనోనైకస్ లాంటి
నిపుణత ఉన్న వేట జంతువులు మనుగడ సాగించగలవు.

99
00:17:14,034 --> 00:17:16,869
కానీ అటువంటి వాతావరణం ఎప్పుడూ
అలాగే ఉండిపోదు.

100
00:17:18,288 --> 00:17:19,873
అరుదైన సందర్భాలలో,

101
00:17:19,957 --> 00:17:25,587
చల్లని పర్వతాల నుంచి వచ్చే గాలులు
అతి వేడి గాలులతో కలుస్తాయి.

102
00:17:26,505 --> 00:17:31,468
ఎడారిలో తుపాను ఏర్పడి,
దానితో పాటు వానలను కురిపిస్తుంది.

103
00:17:47,067 --> 00:17:51,321
నేల ఇలా తడవడాన్ని ఆ వేట జంతువు
ఎప్పుడూ చూసి ఉండదు.

104
00:17:58,954 --> 00:18:03,041
ఆ వాన నీరు ఈ ఎడారి ప్రాంతాన్ని
అనూహ్యంగా మార్చి వేస్తుంది.

105
00:18:13,427 --> 00:18:17,639
వృథాగా పడి ఉన్న విత్తనాలు
ప్రాణం పోసుకుని మొలకెత్తుతాయి.

106
00:18:29,860 --> 00:18:34,573
చాలా కొద్ది రోజులలోనే ఈ నిర్జల ప్రదేశాన్ని
అవి సమూలంగా మార్చివేస్తాయి.

107
00:18:38,911 --> 00:18:43,081
పచ్చదనంతో పాటు సమృద్ధిగా ఆహారం కూడా అందుతుంది,

108
00:18:44,374 --> 00:18:46,210
కానీ దాన్ని ఎలా ఒడిసిపట్టుకోవాలో తెలియాలి అంతే.

109
00:18:58,639 --> 00:19:03,018
ఎనాంటియోమిథైన్స్ అనేది ఒక ప్రాచీన పక్షి జాతి.

110
00:19:04,144 --> 00:19:06,480
కానీ అవి వేటాడటానికి కొద్దిగా పెద్దవి.

111
00:19:12,569 --> 00:19:16,573
ఇటువంటి అపరిచిత, భిన్నమైన ప్రపంచానికి
అలవాటుపడటం కొంత కష్టం అవుతుంది.

112
00:19:22,788 --> 00:19:23,789
అయ్యో పాపం.

113
00:19:44,017 --> 00:19:46,395
ఎట్టకేలకు, దానికి కొద్ది ఆహారం దొరికింది.

114
00:19:49,147 --> 00:19:52,234
కానీ ఈ కొత్త సవాళ్లు కొద్దికాలమే ఉంటాయి.

115
00:19:52,317 --> 00:19:54,945
ఏడారిలో ఒక్క విషయం మాత్రం స్పష్టం.

116
00:19:55,028 --> 00:19:58,949
భగభగ మండే వేడిమి ఇంకా కాలే నేల
త్వరలోనే తిరిగి వస్తాయి.

117
00:20:00,701 --> 00:20:04,538
పువ్వులు ఒక పురాతన జ్ఞాపకంగా మారిపోతాయి.

118
00:20:11,920 --> 00:20:15,299
ఎడారులను నిర్జన ప్రదేశాలుగా మార్చేది

119
00:20:15,382 --> 00:20:18,260
ఎడతెగని సూర్యుడి వేడి మాత్రమే కాదు.

120
00:20:18,343 --> 00:20:20,429
హోరు గాలులు కూడా అందుకు కారణమే.

121
00:20:24,349 --> 00:20:28,145
మధ్య ఆసియా ప్రాంతంలో ఇక్కడి విస్తారమైన ప్రదేశంలో
గాలులు హోరుగా వీస్తాయి,

122
00:20:28,228 --> 00:20:32,524
దానితో భూమిలో నీటిని మరింత వేగంగా ఆవిరిగా మార్చి
పచ్చదనాన్ని సమూలంగా హరించి వేస్తాయి.

123
00:20:42,951 --> 00:20:45,287
ఈ కఠినమైన వాతావరణ పరిస్థితులను
తట్టుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తూ

124
00:20:45,370 --> 00:20:48,207
భారీ డైనోసార్లు తరలిపోతూ ఉంటాయి.

125
00:20:51,168 --> 00:20:55,380
ఈ బాతు ముక్కు డైనోసార్స్ ని
బార్స్ బోల్డియా అంటారు.

126
00:21:14,441 --> 00:21:17,611
సుదూర ప్రాంతాలలో విహరించడంలో
ఇవి నైపుణ్యం కలిగి ఉండి,

127
00:21:18,362 --> 00:21:22,699
ఆశ్చర్యం కలిగించే రీతిలో సుదీర్ఘ కాలం పాటు
నీరు లేకుండా ఇవి విహరించగలుగుతాయి.

128
00:21:24,034 --> 00:21:27,579
కానీ చాలా అరుదైన సందర్భాలలో మాత్రమే,
నీరు సమృద్ధిగా దొరుకుతుంది.

129
00:21:33,919 --> 00:21:35,045
వానలు పడినప్పుడు,

130
00:21:35,128 --> 00:21:40,551
అవి నేలలో ఇంకిపోయి భూగర్భంలో
చాలా లోతుల్లోకి చేరిపోతాయి.

131
00:21:41,385 --> 00:21:46,139
కానీ, కొన్ని ప్రత్యేకమైన ప్రదేశాలలో మాత్రం,
ఆ నీరు ఉపరితలం వరకూ చేరి,

132
00:21:46,223 --> 00:21:48,267
ఒయాసిస్ ని ఏర్పరుస్తుంది.

133
00:21:51,562 --> 00:21:56,733
ఈ బహిరంగ జలాలు మైళ్ల దూరంలో ఉండే
అన్ని రకాల ఎడారి జంతువులను ఆకర్షిస్తాయి.

134
00:22:02,406 --> 00:22:05,284
కొన్ని భారీ జంతువుల ముందు
మిగతా జంతువులు చిన్నబోతాయి.

135
00:22:07,870 --> 00:22:10,205
ఆ భారీ జంతువే, మంగోలియన్ టైటన్.

136
00:22:12,583 --> 00:22:14,334
అవి అతి భారీ జంతువులు.

137
00:22:14,418 --> 00:22:16,295
వాటి బరువు దాదాపు డెబ్బై టన్నులు,

138
00:22:16,378 --> 00:22:20,507
ఈ భూమి మీద తిరుగాడిన అత్యంత భారీ జంతువులలో
అవి కూడా ఒకటి.

139
00:22:23,468 --> 00:22:27,931
ఇక్కడ నీరు తాగడానికి వచ్చే చిట్టి మొనోనైకస్ కి
ఇది ప్రమాదకరమైన ప్రదేశం.

140
00:22:34,563 --> 00:22:36,356
ఇక్కడ చాలా రద్దీ ఉండవచ్చు,

141
00:22:36,440 --> 00:22:41,570
కానీ ఈ భూమి మీద అతి పొడవైన మెడలు గల జంతువులు,
ఈ గుంపుని దాటి తేలికగా నీళ్లు అందుకోగలవు.

142
00:23:11,099 --> 00:23:13,977
అటువంటి గుంపు కొందరి దృష్టిని ఆకర్షిస్తుంది.

143
00:23:20,984 --> 00:23:22,319
టార్బోసార్.

144
00:24:33,015 --> 00:24:39,563
కానీ మిగతా అన్ని జంతువుల మాదిరిగానే,
ఈ వేట జంతువు కూడా నీళ్ల కోసమే వచ్చింది.

145
00:24:56,371 --> 00:25:00,417
దాహార్తితో అలమటించే ఎన్నో జంతువులు
పగలూ రాత్రీ నీళ్లను తాగేయడం వల్ల,

146
00:25:00,501 --> 00:25:02,419
ఆ నీళ్లు కూడా ఎక్కువ కాలం ఉండవు.

147
00:25:04,379 --> 00:25:06,423
జంతువులు తిరుగు ప్రయాణం అవుతాయి,

148
00:25:06,507 --> 00:25:10,886
ఇక కఠినమైన, నిర్జల, నిర్జన పరిస్థితులు
ఆ ఎడారిలో మళ్లీ ఏర్పడుతున్నాయి.

149
00:25:17,893 --> 00:25:21,939
కొన్ని కోట్ల సంవత్సరాలుగా,
నీటి ప్రవాహం కారణంగా కొన్ని ఎడారులు

150
00:25:22,022 --> 00:25:24,483
అత్యంత సుందరమైన ప్రకృతి ప్రదేశాలుగా
రూపాంతరం చెందాయి...

151
00:25:27,236 --> 00:25:30,072
ఇక్కడ ఉత్తర ఆఫ్రికాలో మాదిరిగా.

152
00:25:30,155 --> 00:25:35,452
ఈ లోయ ప్రదేశాలు ఎడారి సందర్శకులకు
ప్రత్యేకమైన అవకాశాలను అందిస్తాయి.

153
00:25:38,288 --> 00:25:43,669
టేరోసార్ జాతి పక్షి, బార్బరిడాక్టిలస్, తన
పదిహేడు అడుగుల పొడవైన రెక్కలతో,

154
00:25:43,752 --> 00:25:47,256
వేడి గాలులను తట్టుకుంటూ
తన సహజ నైపుణ్యంతో

155
00:25:50,425 --> 00:25:52,594
ఎన్నో దూరాలను అలవోకగా దాటుకొస్తుంది,

156
00:25:52,678 --> 00:25:57,099
దానికి తోడు, ఆ జాతిలో కొన్ని పక్షులు తలలపైన
పొడవైన కొమ్ములతో ప్రయాణం సాగిస్తాయి.

157
00:26:15,492 --> 00:26:20,622
ప్రతి సంవత్సరం, వేల సంఖ్యలో మగ ఇంకా ఆడ పక్షులు

158
00:26:20,706 --> 00:26:22,583
ఆకాశంలోని ఈ ప్రత్యేక ప్రదేశాలలో గుమిగూడతాయి.

159
00:26:37,681 --> 00:26:42,936
ఈ ఒంటరి పీఠభూముల శిఖర భాగాలలో
వేట జంతువులు ఏవీ చేరుకునే అవకాశం లేదు గనుక

160
00:26:43,020 --> 00:26:45,355
ఈ పక్షులు వాలడానికి సురక్షితమైన ప్రదేశాలు.

161
00:26:45,939 --> 00:26:50,652
భారీ మగ పక్షులు తమ ప్రతాపాలను
ప్రదర్శించడానికి కొన్ని ప్రదేశాలను ఎంపిక చేసుకుంటాయి

162
00:26:52,279 --> 00:26:55,699
మరికొన్ని యువ బ్రహ్మచారి పక్షులు
వాటి చుట్టూ చేరతాయి.

163
00:27:01,163 --> 00:27:03,874
ఎవరైనా ప్రత్యర్థి ఆ వలయంలోకి చొరబడితే
ఈ సరిహద్దు కాపాలాదారులు హెచ్చరిస్తాయి.

164
00:27:08,253 --> 00:27:12,216
ఆ హెచ్చరికలను కొన్నిసార్లు
చాలా హింసాత్మకంగా అమలు చేస్తాయి.

165
00:27:55,259 --> 00:27:59,680
కానీ విజయం సాధించాలంటే ఈ పక్షులకు
భారీ కాయాలు ఉండవలసిన అవసరం లేదు.

166
00:28:00,973 --> 00:28:05,310
కొన్ని మగ పక్షులకు నెత్తి మీద కొమ్ములు
అభివృద్ధి చెందవు.

167
00:28:14,278 --> 00:28:18,657
అవి ఆడ పక్షులు మాదిరిగా కనిపించే
దొంగ మగ పక్షులు

168
00:28:20,158 --> 00:28:23,078
అందువల్ల, అవి ఎవ్వరూ పసిగట్టకుండా
జాగ్రత్త పడతాయి.

169
00:28:35,257 --> 00:28:37,718
ఇది చాలా ప్రమాదకరమైన ఆట...

170
00:28:40,637 --> 00:28:44,808
ఎందుకంటే భారీ మగ పక్షులు
క్రమం తప్పకుండా గస్తీ తిరుగుతుంటాయి.

171
00:28:49,396 --> 00:28:51,648
ఇంక అవి తమ ప్రదర్శనని ప్రారంభిస్తాయి.

172
00:29:08,582 --> 00:29:11,168
ఆ దొంగ మగ పక్షి బాగోతం బయటపడింది.

173
00:29:37,486 --> 00:29:38,904
కానీ వాస్తవంగా...

174
00:29:40,072 --> 00:29:43,200
ఆ దొంగ మగ పక్షి మరో మగ పక్షి దృష్టిని ఆకర్షించింది.

175
00:29:57,422 --> 00:30:01,051
కానీ ఆ దొంగ మగ పక్షి
ఒక నిరాసక్త ఆడ పక్షిలా నటిస్తూ...

176
00:30:07,015 --> 00:30:09,393
ఆ భారీ మగ పక్షి ప్రయత్నాలను తిరస్కరించింది.

177
00:30:13,438 --> 00:30:16,149
ఇప్పుడు, చేయవలసిన పనికి మళ్లీ సిద్ధమయింది...

178
00:30:17,651 --> 00:30:19,778
మరో ఆడ పక్షి దృష్టిలో పడటానికి
ప్రయత్నం ప్రారంభించింది.

179
00:30:38,881 --> 00:30:40,090
విజయం వరించింది.

180
00:31:06,283 --> 00:31:09,203
భారీ మగ పక్షులు ఎక్కువ ఆకర్షణీయంగా కనిపించవచ్చు,

181
00:31:10,287 --> 00:31:14,208
కానీ, చూడబోతే, ఆడ పక్షులు
చాలా ఆరోగ్యకరమైన పిల్లలను కనడం కోసం

182
00:31:14,291 --> 00:31:17,794
వీలైనన్ని మగ పక్షులతో సంభోగానికి
మక్కువ చూపిస్తాయి...

183
00:31:20,380 --> 00:31:24,510
ఆ మగ పక్షులు గొప్ప ప్రదర్శన చేసి మెప్పు పొందినా
లేదా దొంగచాటుగా చెంత చేరినా అవి పట్టించుకోవు.

184
00:31:39,316 --> 00:31:42,444
ఇది అసాధారణమైన విషయం మాత్రమే కాదు,

185
00:31:42,528 --> 00:31:45,531
చరిత్రపూర్వ యుగపు భూగ్రహంలో
ఎడారులను ఆశ్రయించి ఎన్నో జీవరాశులు జీవించాయి.

186
00:31:48,408 --> 00:31:52,454
ఇవి కాకుండా మరికొన్ని విచిత్రమైన,
ఇతర ప్రకృతి ప్రదేశాలు కూడా ఉన్నాయి.

187
00:31:54,206 --> 00:31:56,583
దక్షిణ అమెరికాలో ఇక్కడ లాంటి ప్రదేశాలు.

188
00:32:01,839 --> 00:32:04,550
ఇది చూడటానికి మంచు పొగలా కనిపిస్తుంది,

189
00:32:04,633 --> 00:32:10,556
కానీ ఈ భారీ మేటలు ఇసుకతో కాకుండా
జిప్సమ్ తో ఏర్పడినవి.

190
00:32:11,306 --> 00:32:16,311
జిప్సమ్ ఒక మెత్తని, తెల్లని లవణం,
అది తేలికగా నీటిలో కరిగిపోతుంది,

191
00:32:16,395 --> 00:32:21,191
అది భూమి మీద అత్యంత పొడి ప్రదేశాలలో
మాత్రమే ఘనపదార్థంగా ఉండగలదు.

192
00:32:26,488 --> 00:32:30,993
ఈ జిప్సమ్ మేటలు చాలా పొడిగా ఉండటం వల్ల
ఇక్కడ జీవించడం ఏ జీవికైనా దాదాపు అసాధ్యం.

193
00:32:32,828 --> 00:32:36,123
అయినా కొన్ని డైనోసార్స్ మాత్రం
ఎలాగోలా ఇక్కడ మనుగడ సాగిస్తున్నాయి.

194
00:32:39,459 --> 00:32:43,005
సిసెర్నోసారస్ అనేది చిన్న హెడ్రోసార్ జాతి జంతువు.

195
00:32:47,801 --> 00:32:50,846
అవి నాసిరకపు ఆహారాన్ని తిని కూడా
బతికేయగలవు,

196
00:32:50,929 --> 00:32:55,309
కానీ ప్రతి దశాబ్ద కాలంలో ఒకసారి
ఈ ప్రాంతం పూర్తిగా ఎండిపోయి

197
00:32:55,392 --> 00:32:59,104
దాదాపు పచ్చదనం అంతా ఎండిపోయి
చెట్లూ మొక్కలు చనిపోతాయి.

198
00:33:02,524 --> 00:33:07,070
సంరక్షణలో ఉన్న పసికూనలతో సహా
ఈ గుంపు మొత్తం అంతరించిపోయే ప్రమాదంలో పడింది.

199
00:33:12,326 --> 00:33:15,829
అయితే కొన్ని వృద్ధ జంతువులు,
ఎంతో అనుభవం గడించి ఉన్నాయి,

200
00:33:15,913 --> 00:33:19,583
అవి ఆహారం ఇంకా నీరు దొరికే
ప్రాంతాలను గుర్తుంచుకున్నాయి.

201
00:33:21,126 --> 00:33:25,797
మనుగడ సాగించాలంటే ఈ ఎడారిని
వదిలి వెళ్లడానికి ప్రయత్నించకూడదని,

202
00:33:25,881 --> 00:33:29,760
కానీ మండిపోతున్న మేటలను దాటుకుంటూ
ప్రయాణం సాగించాలని వాటికి తెలుసు.

203
00:33:36,725 --> 00:33:42,022
హోరు గాలులు ఇంకా తరలిపోయే ఇసుక కారణంగా
ఎడారి ఎప్పుడూ రూపు మారుతూ ఉంటుంది.

204
00:33:44,983 --> 00:33:47,110
అందువల్ల ఎడారుల్లో దారి కనుక్కోవడం కష్టం అవుతుంది.

205
00:34:08,215 --> 00:34:11,301
ఈ గుంపు రాత్రి వేళల్లో ప్రయాణించడానికి
మొగ్గు చూపుతుంది.

206
00:34:30,654 --> 00:34:32,197
ఆ సమయంలో చల్లగా ఉండటమే కాకుండా

207
00:34:32,281 --> 00:34:37,077
ఒక రూపు అంటూ లేని, నిరంతరం మారిపోయే

208
00:34:37,159 --> 00:34:40,414
ఎడారిలో ఆ జంతువులు తేలికగా తమ తోవను
గుర్తించి గమ్యం వైపు సాగగలుగుతాయి.

209
00:34:42,291 --> 00:34:45,210
వారికి దారి చూపించేది ఆకాశమే.

210
00:34:48,172 --> 00:34:50,132
చాలా వలస జంతువుల మాదిరిగానే,

211
00:34:50,215 --> 00:34:54,178
హెడ్రోసార్స్ కూడా ఖగోళ సూచికలను
గుర్తించగలుగుతాయి.

212
00:35:00,475 --> 00:35:04,563
పగటి వేళ, మండే సూర్యుడు
నడినెత్తి మీద నిప్పుల వర్షం కురిపిస్తుంటాడు.

213
00:35:14,239 --> 00:35:19,953
వాటికి కొద్దిగా నీడ దొరికినా కూడా, ఆ గుంపులో
కొన్నింటికి ఇదే అంతిమ ప్రయాణం అవుతుంది.

214
00:35:28,003 --> 00:35:30,881
కానీ వాటికి మరొకటి సహకరించగలదు.

215
00:35:35,928 --> 00:35:40,140
లోతయిన, శబ్ద తరంగాల ప్రతిధ్వనులు
మైళ్ల దూరం నుండి ప్రయాణిస్తూ

216
00:35:40,224 --> 00:35:42,768
ఈ ఇసుక మేటల మీద నుండి సాగి
దూరంగా ఉండే తీర ప్రదేశాన్ని తాకుతాయి.

217
00:35:44,978 --> 00:35:49,274
ఈ శబ్దం ఎంత మంద్రంగా ఉంటుందంటే
చాలా జంతువులు దానిని వినలేవు.

218
00:35:49,358 --> 00:35:54,696
కానీ హెడ్రోసార్స్ మాత్రం వినగలవు, అందువల్ల
అవి తీర ప్రాంతానికి దారి కనుక్కోగలుగుతాయి.

219
00:35:57,115 --> 00:36:01,787
అయితే ఈ ఎడారిలో అవి ఛేదించవలసిన
మరొక అవరోధం మిగిలి ఉంది.

220
00:36:03,580 --> 00:36:07,376
భారీ తీర ప్రాంత ఇసుక దిబ్బలు
వాటి గమనానికి అడ్డుగా నిలుస్తున్నాయి.

221
00:36:23,767 --> 00:36:28,981
ఏటవాలుగా, జారిపోయే ఇసుక వల్ల
ఆ జంతువుల శక్తి అడుగు అడుగుకీ హరించిపోతోంది.

222
00:37:20,115 --> 00:37:21,491
అవి మొత్తానికి గమ్యాన్ని చేరుకున్నాయి.

223
00:37:32,794 --> 00:37:38,383
సముద్రము ఇంకా ఇసుక మేటలు కలిసే
ఆ చోట తేమ ఏర్పడి మొదటి బహుమతిగా

224
00:37:38,467 --> 00:37:42,304
వాటి చర్మం మీద ఘనీభవించి నీటి తుంపరులుగా
మారగా అవి నాకుతూ దాహం తీర్చుకుంటాయి,

225
00:37:53,232 --> 00:37:57,986
తీర ప్రదేశంలో అందమైన స్వర్గాన్ని
ఈ తేమ సృష్టిస్తుంది.

226
00:38:10,123 --> 00:38:13,752
ఇప్పటికి, ఈ గుంపు తినడానికి
ఇక్కడ సరిపడ ఆహారం దొరుకుతుంది,

227
00:38:14,253 --> 00:38:18,090
కానీ తరువాత ఇది ఎండిపోయాక,
ఆ గుంపు మరొక చోటుకి వెళ్లిపోవలసి వస్తుంది,

228
00:38:22,219 --> 00:38:25,222
అలా మరోసారి తమ మనుగడ కోసం
తాపత్రయపడాల్సి వస్తుంది,

229
00:38:25,806 --> 00:38:29,142
చరిత్రపూర్వ యుగపు ఎడారులలో.

230
00:38:35,816 --> 00:38:37,568
తరువాయి భాగంలో,

231
00:38:37,651 --> 00:38:41,071
ఈ భూమిపై జీవించిన అత్యంత విచిత్రమైన డైనోసార్స్.

232
00:38:41,154 --> 00:38:46,159
ఒక అనాకారి, బాతు ముక్కు భారీ డైనోసార్
నీటి మడుగులలో మొక్కలను ఆహారంగా తీసుకుంటుంది.

233
00:38:48,078 --> 00:38:50,497
మంచి నీరు అది పుట్టిన ప్రదేశం నుండి
సముద్రం వరకూ ప్రవహించే మార్గంలో,

234
00:38:50,581 --> 00:38:53,834
అది స్పృశించే అన్ని జీవరాశుల
జీవితాలను ప్రభావితం చేస్తుంది.

235
00:38:55,127 --> 00:38:58,213
కథల వెనుక శాస్త్రీయ మర్మాలని
తెలుసుకోవడానికి,

236
00:38:58,297 --> 00:39:02,718
మా షో పేజీని చూడండి.

237
00:40:30,764 --> 00:40:32,766
తెలుగు అనువాదం: సతీశ్ కుమార్