1
00:00:11,678 --> 00:00:15,182
డేవిడ్ అటెన్బరో
సమర్పణ

2
00:00:16,517 --> 00:00:21,563
ఈ భూమి మీద ఇప్పటివరకూ జీవించిన జీవరాశుల్లో
ఖచ్చితంగా అత్యంత ప్రత్యేకమైన జంతువు,

3
00:00:22,105 --> 00:00:26,318
అలాగే ఎంతో ప్రముఖమైనది, డైనోసార్.

4
00:00:27,361 --> 00:00:29,613
టైరనోసారస్ రెక్స్.

5
00:00:30,656 --> 00:00:35,202
మన అందరిలో ఒక ఊహను ప్రేరేపించగల జంతువు.

6
00:00:35,285 --> 00:00:38,247
ఇది ఏ రకమైన జంతువు?

7
00:00:38,330 --> 00:00:41,542
అది ఎలా ఉండేది? ఎలా జీవించేది?

8
00:00:41,625 --> 00:00:45,587
ఇప్పుడు, శాస్త్రీయ పరిశోధనలు ఈ ప్రశ్నలకు
సమాధానాలు అందిస్తున్నాయి.

9
00:00:45,671 --> 00:00:47,923
కేవలం టి. రెక్స్ కి సంబంధించి మాత్రమే కాదు,

10
00:00:48,006 --> 00:00:51,343
దానితో పాటు జీవించిన ఇతర జీవరాశుల
గురించి కూడా తెలియజేస్తున్నాయి.

11
00:00:51,426 --> 00:00:58,016
వాటిని సజీవంగా దర్శించడానికి
అత్యాధునిక ఇమేజింగ్ టెక్నాలజీ దోహదపడుతోంది.

12
00:01:01,436 --> 00:01:05,440
భూగోళం, 66 మిలియన్ సంవత్సరాల క్రితం.

13
00:01:13,949 --> 00:01:17,494
ఆకాశం అంతా భారీ పక్షులతో నిండిపోయి ఉంది.

14
00:01:20,038 --> 00:01:24,084
సముద్ర జలాల్లో,
అగాథాలను భారీ రాకాసి సరీసృపాలు పహారా కాస్తున్నాయి.

15
00:01:26,128 --> 00:01:29,256
ఇక భూమి మీద, ఎన్నో రకాల డైనోసార్లు,

16
00:01:30,465 --> 00:01:33,218
మనుగడ సాగించడానికి అన్నీ పోరాడూనే ఉన్నాయి.

17
00:01:39,391 --> 00:01:45,689
డైనోసార్లు రాజ్యం ఏలిన ఈ ప్రపంచం గురించి
మనకి ఇప్పుడు చాలా విషయాలు తెలుసు.

18
00:01:49,651 --> 00:01:52,196
ఇది వాటి గురించిన కథ.

19
00:02:05,167 --> 00:02:10,631
అడవులు

20
00:02:14,468 --> 00:02:20,224
దక్షిణ అమెరికాలోని అడవులు
ప్రపంచంలోనే ఎత్తయిన చెట్లను కలిగి ఉన్నాయి.

21
00:02:24,603 --> 00:02:28,023
అవి మూడు వందల అడుగుల
ఎత్తుకు పైగా పెరగగలవు.

22
00:02:33,570 --> 00:02:36,573
కానీ ఇక్కడ కూడా భారీ జంతువులు ఉన్నాయి.

23
00:03:01,098 --> 00:03:03,433
ఆకులు తినే డైనోసార్లు.

24
00:03:11,108 --> 00:03:13,694
వీటి పేరు ఆస్ట్రోపొసైడన్.

25
00:03:14,278 --> 00:03:16,738
ఇవి ఎనభై అడుగుల పొడవు ఉంటాయి.

26
00:03:27,499 --> 00:03:30,043
వాటికి విపరీతమైన ఆకలి ఉంటుంది.

27
00:03:32,838 --> 00:03:36,758
వాటి దంతాలను నమలడానికి ఉపయోగించవు,

28
00:03:37,342 --> 00:03:39,011
కోయడానికి మాత్రమే ఉపయోగిస్తాయి.

29
00:03:44,349 --> 00:03:50,522
ఇలాంటి ఒక గుంపు ప్రతి రోజూ
దాదాపు పది టన్నుల ఆకులను ఆరగిస్తుంది.

30
00:03:55,402 --> 00:04:01,450
కొమ్మల అంచున పెరిగే నవనవలాడే లేత ఆకులను
ఇవి ఇష్టపడతాయి.

31
00:04:03,035 --> 00:04:06,872
కానీ వాటికన్నా పొడవైన చెట్లు కనిపించాయంటే,

32
00:04:06,955 --> 00:04:08,498
అవి ఓడిపోవు.

33
00:04:21,386 --> 00:04:25,933
వాటి భారీ శరీరపు బరువుని ఇంకా
వాటి ఎనిమిది అంగుళాల మందం ఉండే ఛాతి ఎముకని

34
00:04:26,016 --> 00:04:29,144
ఉపయోగించి ఆ పొడవాటి చెట్లను నెట్టేస్తాయి.

35
00:05:03,095 --> 00:05:04,263
విజయం.

36
00:05:07,432 --> 00:05:10,477
కానీ అడవిలో జీవితం ఎప్పుడూ పోరాటాల మయం.

37
00:05:12,271 --> 00:05:15,399
ముఖ్యంగా కొత్తగా స్థలం ఏర్పడినప్పుడు.

38
00:05:33,333 --> 00:05:36,211
వెలుగుని అందుకోవడానికి మొక్కలు పోటీ పడతాయి...

39
00:05:38,255 --> 00:05:42,467
తమ ఆధిపత్యం నిలుపుకొనేందుకు
ప్రతి ఉపాయాన్ని ఉపయోగిస్తాయి.

40
00:05:51,852 --> 00:05:55,063
పందిరిలో ఖాళీలు త్వరగానే మూసుకుపోతాయి.

41
00:06:01,153 --> 00:06:05,782
భూమి మీద మూడు వంతుల నేల
మొక్కలు ఇంకా చెట్లతో కప్పబడి ఉంది.

42
00:06:09,870 --> 00:06:13,832
ఈ చరిత్రపూర్వ భూగోళం ఆకుపచ్చ గ్రహం.

43
00:06:18,086 --> 00:06:21,882
ఎన్నో రకాల డైనోసార్ జాతులు
ఎక్కువగా అడవులలో నివసిస్తాయి.

44
00:06:25,052 --> 00:06:29,890
ట్రైసెరటాప్స్,
ఉత్తర అమెరికాలో అతి భారీ జంతువులలో ఒక జాతి.

45
00:06:35,646 --> 00:06:38,065
అవి 26 అడుగుల పొడవు ఉంటాయి.

46
00:06:43,111 --> 00:06:47,866
వాటి తలల మీద ఉండే భారీ కవచం
అవి పోరాడినప్పుడు రక్షణ ఇస్తుంది.

47
00:06:52,246 --> 00:06:54,665
కానీ మొక్కలకు కూడా రక్షణ వ్యవస్థలు ఉంటాయి.

48
00:07:00,337 --> 00:07:02,005
విషపదార్థాలు.

49
00:07:09,721 --> 00:07:12,724
ముఖ్యంగా అవి పిల్ల జంతువులకు చాలా ప్రమాదకరం.

50
00:07:15,936 --> 00:07:20,774
ఈ కూన తన తల్లి బరువులో యాభైయ్యో వంతు
మాత్రమే ఉంటుంది.

51
00:07:23,861 --> 00:07:28,198
అయితే ఈ మొక్కలు విడుదల చేసే విషపదార్థాలు
ఈ కూనని అనారోగ్యం పాలు చేస్తాయి.

52
00:07:38,959 --> 00:07:43,088
కానీ అటువంటి విషాల నుంచి బయటపడే మార్గాలు
ట్రైసెరాటాప్స్ కి తెలుసు.

53
00:07:44,965 --> 00:07:47,092
అవి ఆ విషానికి విరుగుడుని ఉపయోగిస్తాయి.

54
00:07:54,057 --> 00:07:59,104
అటువంటి విరుగుడు ఈ గుహలో దొరుకుతుంది కాబట్టి
తరచు అవి ఈ గుహకు వస్తుంటాయి.

55
00:08:14,786 --> 00:08:19,124
ఈ పసికూన మాత్రం ఎప్పుడూ ఇక్కడికి రాలేదు.

56
00:08:41,897 --> 00:08:44,232
ఒక సన్నని తోవ గుండా అవి
తమ దారిని వెతుక్కుంటూ వెళ్లాలి

57
00:08:44,316 --> 00:08:49,363
అది, భూగర్భంలో కొన్ని లక్షల సంవత్సరాలుగా
నది ప్రవహించడం వల్ల కోతకు గురైన ప్రదేశం.

58
00:09:09,800 --> 00:09:13,178
అవి ఇప్పుడు వెలుతురు ప్రసరించని ప్రదేశానికి చేరాయి.

59
00:09:15,806 --> 00:09:17,641
వాటికి ఏమీ కనిపించవు.

60
00:09:23,146 --> 00:09:25,983
ఆ పసికూన మాత్రం తన కుటుంబానికి సమీపంలోనే నడవాలి.

61
00:09:34,741 --> 00:09:36,243
కానీ మరీ దగ్గరగా లేదు.

62
00:09:56,889 --> 00:10:01,101
ఇప్పుడు, పొరపాటున మరో పక్కకు వెళితే
ఘోరం జరిగిపోతుంది.

63
00:10:40,432 --> 00:10:44,394
ఎట్టకేలకు, ఈ గుంపు తాము చేరుకోవలసిన
ప్రదేశానికి చేరుకుంది.

64
00:10:54,821 --> 00:10:59,535
ఇదే ఆ విషానికి విరుగుడు: ఒక ప్రత్యేకమైన మట్టి.

65
00:11:02,621 --> 00:11:07,751
వీటిని మట్టి నాకే ప్రాంతాలు అంటారు, అందుకు
ఆ జంతువులు తరచూ ఇక్కడికి వస్తుంటాయి.

66
00:11:28,188 --> 00:11:30,190
కానీ ఎవరో తప్పిపోయారు.

67
00:11:36,613 --> 00:11:38,240
ఆ పసికూన ఎక్కడకి పోయింది?

68
00:12:06,351 --> 00:12:08,729
అదృష్టం ఈ పసికూన వైపు నిలిచింది.

69
00:12:24,786 --> 00:12:27,331
ఒకసారి అది తన కడుపులో ఈ మట్టిని నింపుకుంటే,

70
00:12:27,414 --> 00:12:32,503
అది తినే ఆకులు వెదజల్లే విషాల నుంచి
అది రక్షించబడుతుంది.

71
00:12:37,508 --> 00:12:42,054
ఆ తరువాత ఆ గుంపు తిరిగి అడవిలోకి
ఇంకా వెలుతురులోకి ప్రయాణం సాగిస్తుంది.

72
00:12:47,309 --> 00:12:50,354
వాస్తవంగా, ఈ దట్టమైన అడవులలో

73
00:12:50,437 --> 00:12:53,524
సూర్యుడి వెలుగు నేలను తాకడం చాలా అరుదు.

74
00:12:55,567 --> 00:12:56,693
పటగోనియా ప్రాంతంలో,

75
00:12:56,777 --> 00:13:01,156
దట్టమైన వృక్ష సంపద వందల మైళ్ల కొద్దీ
అఖండంగా విస్తరించి ఉంటుంది.

76
00:13:04,701 --> 00:13:09,414
కానీ అప్పుడప్పుడు మాత్రం, అంతుచిక్కని విధంగా
అడవులు ఇలా శుభ్రం అవుతుంటాయి.

77
00:13:28,475 --> 00:13:35,107
ఆ పని చేసినది, రెండు టన్నుల బరువు,
12 అడుగుల పొడవు గల కార్నోటారస్. మగ జంతువు.

78
00:13:39,862 --> 00:13:43,574
ఈ ప్రదేశాన్ని శుభ్రం చేయడానికి దీనికి
చాలా కాలం పట్టింది.

79
00:13:46,285 --> 00:13:50,372
ఇది శుభ్రంగా ఉండాలంటే ఈ ప్రదేశం మీద
నిరంతరం దృష్టి సారించాలి.

80
00:13:58,005 --> 00:14:01,884
ఈ మగజంతువు తన ఆడ తోడుని
మెప్పించడానికి చేసుకున్న వేదిక ఇది.

81
00:14:05,220 --> 00:14:08,807
అంతా సిద్ధమయింది, ఇక ఆ విషయాన్ని
ఈ మగజంతువు ప్రకటించాలి.

82
00:14:22,321 --> 00:14:24,156
ఆ మగజంతువు పిలుపులు మంద్రస్థాయిలో ఉంటాయి

83
00:14:24,239 --> 00:14:27,284
అయితే, హెచ్చు స్థాయిలో అరుపుల కన్నా వేగంగా
ఈ దట్టమైన అడవుల గుండా

84
00:14:27,367 --> 00:14:29,494
ఆ అరుపులు వేగంగా చాలా దూరం ప్రయాణిస్తాయి.

85
00:14:53,143 --> 00:14:56,230
ఎట్టకేలకు, ఒక ఆడజంతువు వచ్చింది.

86
00:15:04,196 --> 00:15:07,824
అది మగ జంతువు కన్నా పెద్దగా ఉంది ఇంకా
ఎక్కువ బలీయంగా ఉంది.

87
00:15:22,214 --> 00:15:25,509
ఇప్పుడు, ఎలాగైనా సరే, ఈ ఆడజంతువుని
మగజంతువు మెప్పించాలి.

88
00:15:30,305 --> 00:15:33,016
పైగా ఆ మగజంతువుకి ఈ ఒక్క అవకాశమే దక్కవచ్చు.

89
00:15:36,645 --> 00:15:38,689
ఆడజంతువు మగజంతువుని జాగ్రత్తగా గమనిస్తుంది.

90
00:15:42,901 --> 00:15:44,778
మగజంతువు గనుక ఆడజంతువుని మెప్పించాలంటే,

91
00:15:45,529 --> 00:15:49,032
ఏదైనా అత్యంత అసాధారణమైన పని చేయాలి.

92
00:15:59,710 --> 00:16:03,881
దానికి పెద్ద పెద్ద కొమ్ములు లేవు,
అలాగే అబ్బురపరిచే తోక కూడా లేదు.

93
00:16:06,216 --> 00:16:11,263
కానీ దానికి ఎందుకూ ఉపయోగపడని
ఒక జత చిట్టి చేతులు ఉన్నాయి.

94
00:16:15,434 --> 00:16:18,812
ప్రతి చేతికీ దాని మొదలు భాగంలో ఒక బంతి
ఇంకా ఒక కీలు ఉంటాయి

95
00:16:18,896 --> 00:16:22,566
ఫలితంగా చేతుల్ని వేటికవే ఆడించడానికి
దానికి వీలవుతుంది.

96
00:16:51,595 --> 00:16:52,721
ఈ రోజు కాదు.

97
00:17:00,020 --> 00:17:03,398
అది ఇంకా ఎలా చేస్తే బాగుండేది?
ఎవరికి తెలుసు?

98
00:17:08,694 --> 00:17:12,366
ఇక ఇప్పటి నుండి, అది తిరిగి
చెత్త ఏరుకునే పనిలో నిమగ్నం అయింది.

99
00:17:20,582 --> 00:17:23,001
ఇది తూర్పు ఆసియా ప్రాంతం.

100
00:17:27,422 --> 00:17:31,677
ఈ పర్వత అడవులలో ఆకురాలు కాలం
ముందస్తుగానే వచ్చేసింది.

101
00:17:37,516 --> 00:17:40,853
ఈ కాలంలోనే చాలా చెట్లు
ఫలాలను ఉత్పత్తి చేస్తుంటాయి.

102
00:17:44,857 --> 00:17:49,987
ఆ పండ్లలో అత్యంత విలువైనవి
గింక్గో చెట్టు పప్పులే.

103
00:17:56,952 --> 00:18:01,498
కొరితోరాప్టర్స్ అనే పేరు గల ఈ డైనోసార్లకు
పంట పండినట్లే.

104
00:18:06,211 --> 00:18:09,256
వాటికి ఈకలు ఉన్నా కూడా అవి ఎగరలేవు.

105
00:18:13,552 --> 00:18:17,389
ఈ పండ్లు సమృద్ధిగా నేల రాలడాన్ని
ఈ జంతువులు గుర్తించాయి.

106
00:18:18,974 --> 00:18:22,978
అయితే ఇలా అవి గుమిగూడితే
వేటాడే జంతువుల నుంచి ప్రమాదం ఉండచ్చు.

107
00:18:28,358 --> 00:18:33,447
కియంజౌసారస్,
ఇది ఈ ఆసియా అడవుల్లో గొప్ప వేటాడే జంతువు.

108
00:18:40,829 --> 00:18:43,832
ఇది ఆడ జంతువు, పొడవు 30 అడుగుల పైనే ఉంటుంది.

109
00:18:48,587 --> 00:18:53,091
అది గనుక కొరితోరాప్టర్ ని వేటాడాలంటే,
అది వాటికి దగ్గరగా రావాలి.

110
00:19:01,183 --> 00:19:03,143
అయితే ఇక్కడ పెద్దగా చాటు ప్రదేశం లేదు.

111
00:19:08,232 --> 00:19:12,361
కానీ బలి కాబోయే కొరితోరాప్టర్లు తమని
వేటాడబోయే జంతువుని ఇంకా గమనించలేదు.

112
00:20:02,494 --> 00:20:04,037
దాని ప్రయత్నం విఫలం అయింది.

113
00:20:04,121 --> 00:20:05,873
కానీ, జీవరాశి చరిత్ర మొత్తాన్ని గమనిస్తే,

114
00:20:05,956 --> 00:20:10,252
ఎన్నో వేటలు ఎక్కువగా విఫలమై ఉంటాయి.

115
00:20:18,343 --> 00:20:20,596
రుతు పవనాలు బలపడినప్పుడు,

116
00:20:20,679 --> 00:20:25,726
ఈ సమశీతోష్ణ అడవులలో చాలా చెట్లు
ఆకులను కోల్పోతుంటాయి.

117
00:20:29,688 --> 00:20:32,274
అడవులలో నీటి ఎద్దడి ఏర్పడుతుంది.

118
00:20:38,155 --> 00:20:43,160
ఏది ఏమైనా, తుఫాను వచ్చినప్పుడు
వేట జంతువులకు ఒక చిన్న అవకాశం చిక్కుతుంది.

119
00:20:45,746 --> 00:20:47,247
ఈ ఆడజంతువు మళ్లీ ప్రయత్నిస్తుంది.

120
00:20:51,710 --> 00:20:57,341
ఆ చీకటిలో ఆమె స్పష్టంగా కనిపించదు,
పైగా హోరుగా వీచే గాలి దృష్టిని మరలుస్తుంది.

121
00:21:48,642 --> 00:21:50,811
ఒక 36 కిలోల బహుమతి.

122
00:21:53,981 --> 00:21:57,985
ఇక శీతాకాలం కూడా దగ్గర పడుతుండటం వల్ల
దీని విలువ ఇంకా పెరుగుతుంది.

123
00:22:06,618 --> 00:22:08,662
ఉత్తర అమెరికాలోని అడవులలో,

124
00:22:09,246 --> 00:22:14,626
నివసించే జీవులకు ప్రతి యేటా
అదనంగా ఒక ప్రమాదం ముంచుకొస్తుంది.

125
00:22:24,928 --> 00:22:28,974
పిడుగుపాటుకు అడవిలో మంటలు చెలరేగాయి.

126
00:22:38,150 --> 00:22:43,363
ఆ దావానలం విస్తరిస్తుంటే, ఉష్ణోగ్రతలు
సుమారు వెయ్యి డిగ్రీల సెల్సియస్ కు చేరుకుంటాయి.

127
00:22:57,628 --> 00:23:01,048
మంటలు కొన్ని వందల అడుగుల ఎత్తున
గాలిలోకి ఎగసిపడుతుంటాయి.

128
00:23:16,146 --> 00:23:17,814
చాలా జంతువులు పారిపోతున్నాయి.

129
00:23:19,942 --> 00:23:24,154
కానీ ఈ ఎడ్మోంటోసారస్
తన కుటుంబాన్ని కాపాడుకోవాలి.

130
00:23:26,573 --> 00:23:28,242
ఆమె తన కుటుంబాన్ని విడిచి వెళ్లదు.

131
00:23:30,327 --> 00:23:35,791
ఆ మంటలు ఆరిపోయే వరకూ దాని కన్నా
ఒక అడుగు ముందే ఉండాలి.

132
00:23:47,302 --> 00:23:50,264
ఇది చూడబోతే ఒక విపత్తులా మారింది.

133
00:23:57,312 --> 00:24:01,316
కానీ ప్రత్యేకంగా చెప్పాలంటే,
కొన్ని మొక్కలు వాటి జీవిత చక్రాన్ని

134
00:24:01,400 --> 00:24:04,027
పూర్తి చేయాలంటే అవి తప్పనిసరిగా
కాలిపోవలసిందే.

135
00:24:08,240 --> 00:24:12,911
పైన్ చెట్లకు ఉన్న ఫలాలు తెరుచుకోవాలంటే,
ఇంత తీవ్రమైన ఉష్ణోగ్రత అవసరం...

136
00:24:15,372 --> 00:24:17,249
అప్పుడే అవి తమ విత్తనాలను
విడుదల చేయగలుగుతాయి.

137
00:24:28,260 --> 00:24:31,597
ఈ మంటలు ఆరిపోయిన కొద్ది గంటల తరువాత,

138
00:24:33,348 --> 00:24:36,101
జంతువులు అడవిలోకి తిరిగి రావడం
ప్రారంభిస్తాయి.

139
00:24:39,980 --> 00:24:42,316
ముందుగా వచ్చేవి బీటిల్స్ రెక్కల పురుగులు.

140
00:24:45,736 --> 00:24:47,696
అవి గుడ్లను పెట్టడం ప్రారంభిస్తాయి.

141
00:24:49,156 --> 00:24:52,618
ఆ గుడ్లను పొదిగినప్పుడు, బయటకు వచ్చే లార్వా

142
00:24:52,701 --> 00:24:56,121
అక్కడ అపరిమితంగా ఉన్న కాలిన చెక్కను
ఆహారంగా చేసుకుంటాయి.

143
00:25:06,757 --> 00:25:10,260
ఈ అట్రాసిరాప్టర్ ఒక అవకాశవాది.

144
00:25:18,227 --> 00:25:21,939
కాలిన అడవుల్లో చనిపోయిన జంతువులను తినడానికి
ఇది వెంటనే తిరిగి వచ్చేస్తుంది.

145
00:25:27,152 --> 00:25:29,530
అయితే ఇక్కడ లబ్ధి పొందడానికి మరొకటి దొరికింది.

146
00:25:40,332 --> 00:25:42,960
పొగ క్రిమిసంహారకమైనది...

147
00:25:47,214 --> 00:25:51,218
దాని వల్ల జంతువులను ఆశ్రయించే పరాన్నబుక్కులను
తొలగించడానికి పొగ ఉపయోగపడుతుంది.

148
00:25:57,224 --> 00:25:59,351
కానీ ఆ జంతువులు చాలా జాగ్రత్త పడాలి.

149
00:26:15,450 --> 00:26:18,537
ఇది రెండు టన్నుల బరువుండే అంకైలోసార్.

150
00:26:23,083 --> 00:26:26,920
మంటలు చెలరేగిన తరువాత అది తినడానికి
కావలసిన పదార్థం సిద్ధంగా ఉంది.

151
00:26:36,096 --> 00:26:37,181
బొగ్గు.

152
00:26:39,766 --> 00:26:45,230
దాని కడుపులో అప్పటికే ఉన్న మొక్కల విషపదార్థాలకు
బొగ్గు విరుగుడుగా పని చేస్తుంది.

153
00:26:57,242 --> 00:27:01,246
ఆడ ఎడ్మాంటోసారస్ అడవిని విడిచి వెళుతోంది.

154
00:27:08,337 --> 00:27:12,716
ప్రతికూల పరిస్థితులలో, ఆ ఆడజంతువు
తన కూనలను సురక్షిత ప్రాంతానికి తీసుకువెళుతోంది.

155
00:27:27,189 --> 00:27:32,486
అడవి మొక్కలు మళ్లీ పచ్చగా చిగురించే వరకూ
అవి వేరే వృక్ష సంపదని వెతుక్కోవాలి.

156
00:27:42,329 --> 00:27:46,750
కొన్ని అడవుల్లో అగ్నిప్రమాదాలు అరుదుగా వచ్చినా
చెట్లు మాత్రం ఎల్లకాలం బతకవు.

157
00:27:47,292 --> 00:27:52,422
అవి చనిపోయాక కూడా, చెట్లు అనేక రకాల
జీవరాశులకు ఆహారం అవుతాయి.

158
00:27:57,636 --> 00:28:02,057
రాత్రి వేళ,
వాటిలో కొన్ని విచిత్రంగా ఆకర్షణీయంగా కనిపిస్తాయి.

159
00:28:05,936 --> 00:28:08,313
అడవి నేల మీద...

160
00:28:11,525 --> 00:28:13,527
శిలీంధ్రాలు పుట్టుకొస్తాయి...

161
00:28:15,487 --> 00:28:17,739
అవి క్రమంగా వెలుగులు విరజిమ్మడం మొదలవుతుంది.

162
00:28:25,831 --> 00:28:30,919
వాటి కణాల పొరల లోపల జరిగే రసాయన చర్యల
కారణంగా అవి కాంతిని ఉత్పత్తి చేయగలుగుతాయి.

163
00:28:35,048 --> 00:28:37,968
కానీ అవి ఎందుకు అలా చేస్తాయో అంతుబట్టదు.

164
00:28:41,597 --> 00:28:44,266
బహుశా ఆ కాంతి కొన్ని కీటకాలను ఆకర్షించవచ్చు,

165
00:28:44,349 --> 00:28:47,728
ఆ కీటకాలు ఆ ఫంగస్ యొక్క బీజాంశ కణాలను
వ్యాపింప చేయడంలో సహకరించవచ్చు.

166
00:28:56,236 --> 00:28:58,322
ఇక్కడ, మధ్య ఆసియా ప్రాంతంలో,

167
00:28:58,405 --> 00:29:03,076
రాత్రివేళల్లో అడవులలో విచిత్రమైన శబ్దాలు వినిపిస్తాయి.

168
00:29:09,791 --> 00:29:12,753
భారీ సోరోపాడ్స్ నిద్రపోతున్నాయి.

169
00:29:19,259 --> 00:29:22,054
వాటి తలలో ఇంకా మెడలో గాలి సంచీలు ఉంటాయి,

170
00:29:22,137 --> 00:29:26,350
అవి వాటి బరువును తగ్గిస్తాయి కానీ
గురక శబ్దాన్ని మాత్రం పెద్దగా చేస్తాయి.

171
00:29:30,979 --> 00:29:33,398
అయితే ఆ రాత్రివేళ జంతువులన్నీ నిద్రపోవు.

172
00:29:37,569 --> 00:29:42,783
కొన్ని చిన్న జంతువులకు, పగటి వేళ కన్నా
రాత్రి వేళ సంచరించడం సురక్షితం.

173
00:29:45,661 --> 00:29:50,791
ఈ తెరిజీనోసారస్ ఆరు నెలల కిందటే పొదగబడ్డాయి.

174
00:29:55,879 --> 00:30:00,634
ఆ వయస్సులో అవి మూడు అడుగుల పొడవు మించవు,
కానీ వాటి పెద్దలతో పోలిస్తే పదోవంతు చిన్నవి.

175
00:30:03,387 --> 00:30:08,892
వాటి పంజాలు చురకత్తుల్లా కనిపిస్తాయి,
కానీ అవి పండ్లు కోసే కత్తుల్లా మాత్రమే పనికొస్తాయి...

176
00:30:12,521 --> 00:30:15,315
ఎందుకంటే ఈ జంతువులు కేవలం
మొక్కలను తింటూ బతుకుతాయి.

177
00:30:18,151 --> 00:30:23,907
ఏది ఎక్కడ ఉందో తెలుసుకోవాలే కానీ
ఈ అడవి అన్ని రకాల ఆహారాన్ని అందిస్తుంది.

178
00:30:26,076 --> 00:30:27,077
తేనె.

179
00:30:29,371 --> 00:30:33,125
చెట్టు కొమ్మల పైన తేనెటీగల గూడు నుంచి
చుక్కలుగా పడుతోంది.

180
00:30:36,837 --> 00:30:41,091
తేనెటీగలు సాధారణంగా వాటి గూళ్లను
నేల మీద తిరిగే జీవులకు అందకుండా ఏర్పరుచుకుంటాయి.

181
00:30:42,801 --> 00:30:45,262
కానీ ఇది మిగతా తేనె గూళ్ల కన్నా కిందిగా ఉంది.

182
00:30:47,764 --> 00:30:49,766
దీనిని వదులుకోవడం కష్టం.

183
00:31:08,410 --> 00:31:13,790
మిగతా డైనోసార్ల మాదిరి కాకుండా,
తెరిజీనోసారస్ కూనలు చెట్లు ఎక్కగలవు.

184
00:31:19,004 --> 00:31:21,798
అయితే చెట్లు ఎక్కడంలో వాటికి నైపుణ్యం లేదు.

185
00:31:55,791 --> 00:32:01,839
కోపంతో ఉన్న తేనెటీగలు తన గూళ్ల దగ్గరకి
వచ్చే వారిని మెక్సికన్ వేవ్ తో భయపెడతాయి...

186
00:32:08,387 --> 00:32:10,222
అయినా ఆగకపోతే తగిన పరిణామాలు ఎదుర్కోవాలి.

187
00:32:39,543 --> 00:32:42,254
ఇది పెద్ద తెరిజీనోసారస్.

188
00:32:47,634 --> 00:32:53,098
అతి భారీ జంతువు, సుమారు ముప్పై అడుగుల పొడవుతో
అయిదు టన్నుల బరువుతో ఉంటుంది.

189
00:33:13,118 --> 00:33:16,496
తేనెటీగలు ఏం చేసినా ఇది మాత్రం పట్టు వదలలేదు.

190
00:33:35,015 --> 00:33:37,476
చివరికి, కొద్దిపాటి తేనెల విందు.

191
00:33:39,478 --> 00:33:42,564
ఇంకా మరికొన్ని తేనెటీగలు కుట్టి చేసిన గాయాలు.

192
00:33:57,871 --> 00:34:03,126
ఉదయం పూట కూడా, ఈ దట్టమైన అడవులు
చీకటి కమ్ముకునే ఉంటాయి,

193
00:34:03,210 --> 00:34:05,546
యూరప్ లోని ఈ అడవి మాదిరిగా.

194
00:34:09,174 --> 00:34:12,844
అడవిలో ఏ జంతువు ఏదో పోల్చుకోవడం కష్టం.

195
00:34:18,934 --> 00:34:20,811
అయితే, అవి అన్నిచోట్లా ఉన్నాయి.

196
00:34:26,233 --> 00:34:29,485
టెల్మాటోసారస్ చాలా అరుదుగా తన రక్షణ వలయాన్ని
దాటి బయటకు వస్తుంది.

197
00:34:39,413 --> 00:34:42,123
అదే సమయంలో వాటిని గమనించడం కూడా కష్టం.

198
00:34:46,043 --> 00:34:47,420
జాల్మోక్సీస్.

199
00:34:49,965 --> 00:34:53,302
అతి ప్రాచీనమైన డైనోసార్ వంశంలో
ఇది చివరిది.

200
00:34:56,929 --> 00:35:00,809
జాల్మోక్సీస్ జాతికి మిగిలిన అతికొద్ది
బలమైన ప్రదేశాలలో ఈ అడవి ఒకటి.

201
00:35:04,771 --> 00:35:10,944
ఏడు అంగుళాల పొడవైన ఈ బేబీ జాల్మోక్సీస్
కొన్ని వేటాడే జంతువులకు అల్పాహారంగా పనికొస్తాయి.

202
00:35:11,695 --> 00:35:14,740
కానీ అల్పాహారం ఎంతైనా రుచిగానే ఉంటుంది...

203
00:35:16,533 --> 00:35:18,327
కాబట్టి ఇవి చాలా జాగ్రత్తగా ఉండాలి.

204
00:35:48,524 --> 00:35:52,694
హాట్జేగోప్టెరిక్స్ పదిహేను అడుగుల పొడవు ఉంటుంది.

205
00:36:03,247 --> 00:36:07,918
అది నిజానికి ఒక టేరోసార్,
రెక్కలతో ఉండే సరీసృపం,

206
00:36:08,001 --> 00:36:12,965
అయితే, చెట్ల నడుమ ఇది ఆహారం కోసం
వెతకడం వల్ల పూర్తిగా ముడుచుకుని నడుస్తుంది.

207
00:36:25,227 --> 00:36:30,858
ఎన్నో చిన్న జీవులు సమృద్ధిగా ఉండే ఈ అడవి
టేరోసార్స్ కి నిత్యం వేటాడే ప్రదేశం.

208
00:36:38,991 --> 00:36:42,035
ఈ జంతువులు దక్షిణ యూరప్ లో చిట్టిచివరి
ప్రాంతంలో జీవిస్తూ ఉన్నాయి.

209
00:37:09,521 --> 00:37:12,691
ఎగిరే జాతులలో అత్యంత బరువు ఉండే జంతువు ఇదే,

210
00:37:12,774 --> 00:37:17,738
మరే ప్రదేశంలోనూ అది తన పొడవైన రెక్కలను
పూర్తిగా తెరవలేదు,

211
00:37:17,821 --> 00:37:20,199
ఎందుకంటే ఆ రెక్కలు ముప్పై అడుగుల పొడవు ఉంటాయి.

212
00:37:29,583 --> 00:37:34,296
అడవిలో స్థిరనివాసం ఉండే చాలా జంతువులు
తరచూ ఇక్కడికి వస్తుంటాయి...

213
00:37:37,841 --> 00:37:40,928
ఎందుకంటే ఇక్కడి మొక్కలు
సముద్రపు నీటి తుంపరలతో తడిసి ఉంటాయి

214
00:37:41,762 --> 00:37:44,681
అందువల్ల ఆ జంతువులు ఉప్పు కూడా తినగలుగుతాయి.

215
00:38:10,707 --> 00:38:15,754
ఇక్కడ, సోరోపాడ్స్ ఒకరినొకరు కలుసుకుంటూ,
తమ కుటుంబ అనుబంధాలను పెంచుకుంటాయి...

216
00:38:18,632 --> 00:38:20,634
కొత్త సంతానాన్ని సృష్టిస్తుంటాయి.

217
00:38:34,565 --> 00:38:38,485
కానీ హాట్జేగోప్టెరిక్స్ కి మాత్రం, ఈ సముద్రతీరం
ఎగిరేందుకు అనువైన ప్రదేశం.

218
00:38:54,001 --> 00:38:57,754
దాని రెక్కలు ఆ జీవిని మరొక అడవికి
తీసుకువెళతాయి,

219
00:38:57,838 --> 00:39:02,509
అక్కడ జీవం మరింత విస్తారంగా
మరింత సమృద్ధిగా మనుగడ సాగిస్తూ ఉంటుంది

220
00:39:02,593 --> 00:39:07,181
చరిత్రపూర్వ భూగ్రహం మీద
మరెక్కడా లేని విధంగా.

221
00:39:22,112 --> 00:39:25,115
కథల వెనుక శాస్త్రీయ మర్మాన్ని తెలుసుకోవడానికి,

222
00:39:25,199 --> 00:39:29,995
ఇప్పుడే షో పేజీని చూడండి.

223
00:40:57,624 --> 00:40:59,626
తెలుగు అనువాదం: సతీశ్ కుమార్