1
00:00:05,602 --> 00:00:10,843
We vormen een regiment
dat op korhoenen schiet in 't donker.
2
00:00:10,923 --> 00:00:13,562
Riley, Almonds,
weten jullie de parachutes nog?
3
00:00:13,642 --> 00:00:15,283
Stirling wil dat nog eens.
4
00:00:15,363 --> 00:00:18,803
Ik vraag alleen
om toestemming en 60 mannen.
5
00:00:18,882 --> 00:00:20,843
Mannen die ik zelf uitkies.
6
00:00:20,922 --> 00:00:24,803
Waarom wil je in de woestijn vechten?
-Ik wil fascisten vermoorden.
7
00:00:24,882 --> 00:00:26,762
Krijgen we alleen Paddy's?
8
00:00:26,843 --> 00:00:31,043
Als jij je bij ze aansluit,
ga ik ook bij de SAS.
9
00:00:31,122 --> 00:00:32,923
Ze zijn naar Kabrit gestuurd.
10
00:00:33,003 --> 00:00:35,923
320 km achter de Duitse
en Italiaanse linies.
11
00:00:36,003 --> 00:00:38,762
Wat zijn de overlevingskansen?
-Tien procent.
12
00:00:38,842 --> 00:00:41,243
Dit is het basiskamp van de SAS.
13
00:00:41,323 --> 00:00:44,883
Het fascisme in Afrika tegenhouden
is nu aan ons.
14
00:00:44,963 --> 00:00:46,363
God sta ons bij.
15
00:00:46,442 --> 00:00:50,442
GEBASEERD OP EEN WAARGEBEURD VERHAAL
16
00:00:50,522 --> 00:00:57,363
DE MEEST ONGELOOFWAARDIGE
GEBEURTENISSEN ZIJN WAAR
17
00:00:58,442 --> 00:01:01,522
3 MAANDEN LATER
VLIEGVELD BAGUSH, 16 NOVEMBER 1941
18
00:01:31,842 --> 00:01:37,723
Paddy, doe alsof je gek bent.
-Hij is gek.
19
00:01:44,243 --> 00:01:48,122
Hebben jullie postbodes problemen
met een beetje wind?
20
00:01:48,202 --> 00:01:52,163
Paddy, hou je mond.
-Ik kan zelf ook zo'n ding besturen.
21
00:01:52,243 --> 00:01:55,083
Het is gewoon een vrachtwagen
met veel ambitie.
22
00:01:55,163 --> 00:01:59,603
Zo is het genoeg.
-Niet zo bijdehand.
23
00:02:04,083 --> 00:02:08,082
Heren, ik begrijp jullie zorgen
over het weer.
24
00:02:08,163 --> 00:02:12,682
Dit is geen weer.
De hele woestijn komt omhoog.
25
00:02:12,762 --> 00:02:16,123
Auchinleck zet z'n 8e leger in
tegen Rommels frontlinie...
26
00:02:16,202 --> 00:02:18,242
om Tobroek bij te staan.
27
00:02:18,323 --> 00:02:21,563
Als Tobroek valt...
-Tobroek zal niet vallen.
28
00:02:21,642 --> 00:02:24,843
...volgen Caïro en het Suezkanaal.
29
00:02:24,922 --> 00:02:27,843
Malta en de Middellandse Zee
vallen als dominostenen.
30
00:02:27,922 --> 00:02:33,362
Uiteindelijk rijdt Rommel met z'n
tanks richting Buckingham Palace.
31
00:02:33,443 --> 00:02:36,242
Zijn vliegtuigen mogen
onze troepen niet aanvallen.
32
00:02:36,323 --> 00:02:38,682
De SAS traint hier al maanden voor.
33
00:02:38,762 --> 00:02:42,043
We trekken ons niet terug.
Velen zijn van ons afhankelijk.
34
00:02:42,123 --> 00:02:45,362
Het is Gods werk.
-We hebben één kans. Snap je dat?
35
00:02:45,443 --> 00:02:49,843
Jullie zetten ons af en keren terug.
We komen zelf wel thuis.
36
00:02:49,922 --> 00:02:54,682
De windsnelheid is 30 knopen.
15 knopen is al onveilig.
37
00:02:54,762 --> 00:02:59,843
Oorlog is onveilig.
-Oké, genoeg.
38
00:02:59,922 --> 00:03:03,202
Kapitein Stirling heeft
een hogere rang dan jij.
39
00:03:04,283 --> 00:03:06,163
Jij hebt het op je geweten...
40
00:03:06,242 --> 00:03:09,723
als Auchinlecks opmars wordt gestopt
door overmacht in de lucht.
41
00:03:09,802 --> 00:03:12,843
Dan valt Tobroek
in handen van de vijand.
42
00:03:18,283 --> 00:03:20,642
Laat je mannen instappen.
43
00:03:22,603 --> 00:03:24,163
Goed zo.
44
00:03:27,723 --> 00:03:30,843
Was dat te veel?
-Ik vond het best goed gaan.
45
00:03:30,922 --> 00:03:32,802
Gestoorde klootzak.
46
00:03:37,003 --> 00:03:39,522
Brieven voor thuis in de zak.
47
00:03:41,082 --> 00:03:44,682
Het is zover. Eenheid drie klaar?
48
00:03:44,762 --> 00:03:47,082
Daar gaan we dan.
49
00:03:48,482 --> 00:03:50,362
Kom op, jongens.
50
00:04:03,522 --> 00:04:05,362
Eenheid twee.
51
00:04:18,362 --> 00:04:20,203
Eenheid één.
52
00:04:51,763 --> 00:04:53,562
Lieve moeder.
53
00:04:53,643 --> 00:04:58,723
Als je m'n lichaam moet verbranden,
strooi m'n as dan uit op de hei...
54
00:04:58,802 --> 00:05:01,562
en laat de korhoenen lachen
om mijn lot...
55
00:05:01,643 --> 00:05:07,122
want nu zijn ik en m'n kameraden de
korhoenen die voor geweren vliegen.
56
00:05:07,203 --> 00:05:12,802
En onder ons zijn de vijanden
al aan het laden en richten.
57
00:05:12,882 --> 00:05:15,922
Mijn liefste Mirren,
je weet dat ik van je hou.
58
00:05:16,002 --> 00:05:18,802
Ik kan je zo gelukkig maken
dat je niet dood wil...
59
00:05:18,882 --> 00:05:21,922
omdat de hemel misschien
minder fijn is. Zeg gewoon ja.
60
00:05:22,002 --> 00:05:24,002
Trouw met me als ik kapitein ben.
61
00:05:24,083 --> 00:05:27,203
Zet het niet in de krant,
want ik kan vanavond sterven.
62
00:05:27,283 --> 00:05:31,002
Dan lachen mensen,
of ze tonen medelijden.
63
00:05:31,083 --> 00:05:32,603
Dat is allebei vreselijk.
64
00:05:32,682 --> 00:05:37,002
En als dit allemaal een droom was,
dan was het fijn om te dromen.
65
00:05:40,843 --> 00:05:43,723
Deze mannen kunnen veel bereiken.
66
00:05:43,802 --> 00:05:46,403
Ik hoop dat de andere officieren
dat inzien.
67
00:05:46,482 --> 00:05:50,043
Anders komen ze op de lange lijst
van verwende idioten.
68
00:05:50,122 --> 00:05:52,083
M'n nieuwe regiment is wel vreemd.
69
00:05:52,163 --> 00:05:56,083
Tijdens onze korte training leefden
de mannen op rum met limoensap...
70
00:05:56,163 --> 00:05:58,763
rum met thee, rum met omelet...
-Mijn lieve zus.
71
00:05:58,843 --> 00:06:01,122
Ik heb het naar m'n zin
met deze eenheid.
72
00:06:01,203 --> 00:06:05,882
Ik hoop dat ik de officieren kan
laten zien wat ik met een geweer kan.
73
00:06:05,963 --> 00:06:08,163
Het zijn goede jongens,
dus geen zorgen.
74
00:06:08,242 --> 00:06:10,242
Maak wat moois van je leven.
75
00:06:10,322 --> 00:06:12,482
Doe wat je gelukkig maakt.
76
00:06:12,562 --> 00:06:13,922
Wat een klotezooi.
77
00:06:17,922 --> 00:06:22,362
Ik ben herenigd met een oude vriend
van de Ulster Rifles.
78
00:06:22,442 --> 00:06:27,283
Hij is protestant, Paddy Mayne,
maar hij drinkt als een katholiek.
79
00:06:28,362 --> 00:06:31,843
We kunnen met elkaar
over thuis praten.
80
00:06:31,922 --> 00:06:36,963
Hij is nog hetzelfde als in Ierland,
maar ik ben door hem veranderd.
81
00:06:37,043 --> 00:06:40,643
Er is een jongen bij die ik al kende
in Ulster, Eion McGonigal.
82
00:06:40,723 --> 00:06:44,523
Hij is van de andere kant,
maar we praten niet over religie.
83
00:06:44,603 --> 00:06:47,163
Als ik 's nachts begin te janken...
84
00:06:47,242 --> 00:06:50,562
laat hij me uit
en gooit hij een stok voor me.
85
00:06:50,643 --> 00:06:55,163
Als ik een duivel word, herinnert hij
me eraan dat ik een dichter ben.
86
00:07:04,882 --> 00:07:07,882
Meneer, de piloot wil u spreken.
87
00:07:14,843 --> 00:07:18,882
Maak je geen zorgen, jongens.
We hebben het toch leuk?
88
00:07:23,603 --> 00:07:26,442
We zijn er over twee minuten.
89
00:07:26,523 --> 00:07:32,083
Maar kapitein Stirling,
als u nu springt, is dat zelfmoord.
90
00:07:32,163 --> 00:07:35,763
Zelfmoord, kapitein Stirling.
Meer niet.
91
00:07:35,843 --> 00:07:40,362
Het is geen schande
om op zo'n avond terug te vliegen.
92
00:07:41,843 --> 00:07:43,562
Denk aan uw mannen.
93
00:07:46,322 --> 00:07:49,403
De heren aan boord zijn beoordeeld
op hun omstandigheden.
94
00:07:49,482 --> 00:07:54,562
Ze hebben hun besluit genomen.
Zet de daling voort.
95
00:07:57,442 --> 00:07:59,763
Die gekken gaan springen.
96
00:08:10,603 --> 00:08:12,723
Zijn we er klaar voor, jongens?
97
00:08:12,802 --> 00:08:15,083
Het is 16 km wandelen
naar de startbanen.
98
00:08:15,163 --> 00:08:18,963
We bombarderen hun vliegtuigen
en treffen Paddy en Jocks jongens...
99
00:08:19,043 --> 00:08:21,083
voor een rumontbijt, ja?
100
00:08:21,163 --> 00:08:23,482
Mitcham, je ziet bleek.
Zit je erdoorheen?
101
00:08:23,562 --> 00:08:26,122
Nee, meneer.
-Nee?
102
00:08:52,643 --> 00:08:59,283
Oké, luister. Geen gekloot.
-Ja, meneer.
103
00:08:59,363 --> 00:09:00,922
Sta op.
104
00:09:06,442 --> 00:09:08,243
Haak vast.
105
00:09:15,802 --> 00:09:18,722
Actie.
-Lichten aan.
106
00:09:43,202 --> 00:09:47,003
Gaan, gaan.
107
00:11:36,043 --> 00:11:41,283
Detachement L.
108
00:11:41,363 --> 00:11:46,602
Almonds. Yates. Mitcham.
109
00:11:57,483 --> 00:12:01,922
Detachement L. Yates. Mitcham.
110
00:12:07,123 --> 00:12:11,322
Meneer. O, meneer.
111
00:12:17,602 --> 00:12:20,842
Ik ben over de klif gesleept.
112
00:12:22,283 --> 00:12:27,802
Kun je opstaan?
-Nee, ik kan niet opstaan.
113
00:12:27,883 --> 00:12:33,523
Ik hoorde m'n ruggengraat breken.
Het klonk als een geweerschot.
114
00:12:38,802 --> 00:12:40,763
Wil je wat water?
115
00:12:40,842 --> 00:12:44,202
Ik kan deze pijn niet verdragen.
Het spijt me.
116
00:12:44,283 --> 00:12:46,082
Mitcham, nee.
117
00:12:50,283 --> 00:12:52,163
Verdomme.
118
00:13:00,722 --> 00:13:07,643
Moge de Heer je ziel genadig zijn.
En die van mij.
119
00:13:11,163 --> 00:13:17,883
Nou, vader, u zei dat oorlog
onplezierig kan zijn.
120
00:13:31,883 --> 00:13:34,722
Ik heb explosieven
en machinegeweren gevonden.
121
00:13:35,802 --> 00:13:38,682
Dan is het geluk met ons. We gaan.
122
00:13:41,643 --> 00:13:43,602
Waarheen, meneer?
123
00:13:43,682 --> 00:13:45,283
Naar de vliegvelden.
124
00:13:45,363 --> 00:13:48,922
We zijn maar met z'n achten, meneer.
125
00:13:50,363 --> 00:13:53,842
Dan zien ze ons minder goed
vanuit de lucht. Kom, in formatie.
126
00:13:53,922 --> 00:13:55,322
Rot op.
127
00:14:00,363 --> 00:14:04,722
Wat is er met je arm?
-Hij is gebroken, meneer.
128
00:14:04,802 --> 00:14:08,962
Dan heb je geluk.
129
00:14:09,043 --> 00:14:12,922
Bij de SAS hoef je niet te salueren.
130
00:14:15,523 --> 00:14:21,322
Voor we verdergaan, moeten we weten
waar de vliegvelden zijn.
131
00:14:21,403 --> 00:14:23,922
En daarvoor moeten we weten
waar wij zijn.
132
00:14:24,003 --> 00:14:27,123
Riley, ik geloof
dat jij je kompas nog hebt.
133
00:14:27,202 --> 00:14:31,483
Ik weet alleen dat de vliegvelden
aan de kust zijn.
134
00:14:31,562 --> 00:14:36,722
En dat we ten zuiden ervan zijn.
-Mooi. We gaan naar het noorden.
135
00:14:38,602 --> 00:14:42,442
We zijn maar met z'n achten, meneer.
136
00:14:43,722 --> 00:14:49,123
Als je die observatie nog eens doet,
zijn we maar met z'n zevenen.
137
00:14:50,922 --> 00:14:54,043
Zelfs als ik alleen was
zou ik naar het noorden gaan.
138
00:14:54,123 --> 00:14:56,802
Juist.
-We hebben werk te doen.
139
00:15:07,123 --> 00:15:13,802
Zou er een dorp zijn
aan de rand van de woestijn?
140
00:15:13,883 --> 00:15:17,243
Het laatste land dat we kennen.
141
00:15:17,322 --> 00:15:22,403
Een naargeestige grens
van ons licht...
142
00:15:23,483 --> 00:15:27,202
waarin jij op me wacht...
143
00:15:27,283 --> 00:15:30,442
en waarin we samen weer
hand in hand zullen gaan...
144
00:15:30,523 --> 00:15:37,442
de woestenij in die we niet kennen,
de nacht in.
145
00:16:05,763 --> 00:16:08,722
Wie?
-Dank je.
146
00:16:13,962 --> 00:16:15,763
McGonigal, meneer.
147
00:16:24,962 --> 00:16:28,722
Oké.
148
00:16:30,442 --> 00:16:34,082
Hij viel hard en werd meegesleurd.
-Ja, ik begrijp het.
149
00:16:45,523 --> 00:16:48,483
Heb je wapens gevonden?
150
00:16:48,562 --> 00:16:54,562
Eén machinegeweer en zes granaten.
Geen explosieven of ontstekers.
151
00:16:55,643 --> 00:16:57,802
De wind bedelft ze onder het zand.
152
00:16:57,883 --> 00:17:00,163
We gebruiken de granaten.
-Wat?
153
00:17:00,243 --> 00:17:04,802
We gaan naar het noorden.
Die kant op, daar overheen.
154
00:17:04,882 --> 00:17:08,243
We zullen de kust bereiken
en de vliegvelden vinden.
155
00:17:08,322 --> 00:17:11,443
We vernietigen helemaal niets
met wat we hebben.
156
00:17:11,523 --> 00:17:15,043
Paddy, we zouden
naar het zuiden gaan.
157
00:17:16,122 --> 00:17:17,963
Meneer, het gaat regenen.
158
00:17:18,043 --> 00:17:21,283
We moeten naar hoger terrein
voor we weggespoeld worden.
159
00:17:21,362 --> 00:17:26,362
Juist. Dit was een blunder, hè?
En wat voor een.
160
00:17:26,443 --> 00:17:29,882
Als we omkomen, is dit het enige
wat we ooit hebben gedaan.
161
00:17:29,963 --> 00:17:34,723
Dan zeggen ze dat we alleen fouten
hebben gemaakt. GHQ lacht ons uit.
162
00:17:34,802 --> 00:17:39,283
Dus jouw conclusie
is dat we ons moeten terugtrekken?
163
00:17:40,483 --> 00:17:42,243
Is dat het?
-Dat bedoel ik niet.
164
00:17:42,322 --> 00:17:45,923
Je conclusie, korporaal,
is dat we ons moeten terugtrekken.
165
00:17:46,003 --> 00:17:48,283
Ik bedoel er niets mee.
-Is dat het?
166
00:17:48,362 --> 00:17:52,362
Na wat ze hem hebben aangedaan?
-Zij hebben hem niet vermoord.
167
00:17:53,203 --> 00:17:57,243
Het waren de wind, de val
en ons besluit. Van ons allemaal.
168
00:18:16,043 --> 00:18:17,802
Sorry, meneer.
169
00:18:20,322 --> 00:18:24,443
Paddy, we moeten in leven blijven
om nog eens op missie te gaan.
170
00:18:24,523 --> 00:18:26,203
Meneer, zullen we gaan?
171
00:18:30,003 --> 00:18:33,443
Meneer?
-We kunnen niet zonder jou weggaan.
172
00:18:34,523 --> 00:18:36,763
Het is oké. Ga maar.
173
00:18:39,562 --> 00:18:44,882
Ik haal jullie wel in. Ga.
174
00:18:47,362 --> 00:18:50,283
Pak je spullen. We smeren 'm.
175
00:19:48,203 --> 00:19:52,842
Kom op, Cooper. Kom eraf.
Geef me je hand.
176
00:19:52,923 --> 00:19:57,043
Weten we waar we heen gaan?
-Geef me je hand. Natuurlijk.
177
00:19:59,602 --> 00:20:04,003
Jock. Er zit water in het kompas.
178
00:20:04,082 --> 00:20:08,203
Ook in de Lewesbommen.
Ze zijn doorweekt en nutteloos.
179
00:20:08,283 --> 00:20:10,483
Ze heten Lewesbommen...
180
00:20:10,562 --> 00:20:13,882
omdat ik Lewes heet
en ze heb uitgevonden.
181
00:20:13,963 --> 00:20:16,763
Ik zeg wanneer ze nutteloos zijn.
-Ze werken niet.
182
00:20:16,842 --> 00:20:19,882
Haal die man uit het water.
-Haal hem eruit.
183
00:20:19,963 --> 00:20:21,763
Kom op, man.
-Je bent in orde.
184
00:20:21,842 --> 00:20:25,283
Tenzij je wil dat we verdrinken,
moeten we omkeren.
185
00:20:28,322 --> 00:20:33,642
Ik heb ooit over de Theems gezwommen.
Bij Tower Bridge.
186
00:20:33,723 --> 00:20:40,203
Net zoals Julius Caesar over de Tiber
zwom. Met de borstslag, Jock.
187
00:20:40,283 --> 00:20:45,162
Kijk, door het water is de woestijn
in drijfzand veranderd.
188
00:20:45,243 --> 00:20:48,602
We kunnen niet over drijfzand lopen,
laat staan erin zwemmen.
189
00:20:48,683 --> 00:20:53,322
Ik zeg niet dat ik Julius Caesar ben.
190
00:20:53,402 --> 00:20:57,723
Maar net als bij Caesar is m'n eerste
veroveringspoging verijdeld.
191
00:20:59,003 --> 00:21:01,283
Caesar trok zich terug en kwam terug.
192
00:21:01,362 --> 00:21:05,963
Dat gaan we doen.
We gaan, maar we komen terug.
193
00:21:07,842 --> 00:21:11,602
Ja, met zekerheid.
194
00:21:12,963 --> 00:21:15,723
Kom op, jullie hebben hem gehoord.
Lopen.
195
00:21:43,602 --> 00:21:45,243
Ik hoor gezang.
196
00:21:59,963 --> 00:22:04,923
Nu zing je het tweede couplet om te
bewijzen dat we geen Duitsers zijn.
197
00:22:05,003 --> 00:22:08,122
In Kabrit bedachten we
een woestijnprocedure.
198
00:22:08,203 --> 00:22:10,842
Als je een vuur ziet,
zing je 't eerste couplet.
199
00:22:10,923 --> 00:22:13,243
De mensen bij het vuur
zingen het tweede.
200
00:22:13,322 --> 00:22:18,523
Als we Duitsers waren,
kenden we de tekst niet.
201
00:22:21,763 --> 00:22:25,162
Kent iemand van jullie
het tweede couplet?
202
00:22:25,243 --> 00:22:27,723
Nee.
203
00:22:27,802 --> 00:22:33,723
Nou, als je het niet
binnen 30 seconden zingt...
204
00:22:33,802 --> 00:22:36,162
wordt volgens de procedure
het vuur geopend.
205
00:22:37,483 --> 00:22:40,203
Als het Paddy is,
duurt het vijf seconden.
206
00:22:40,283 --> 00:22:42,723
God, wat is dit toch leuk.
207
00:22:45,562 --> 00:22:50,763
Hulde, hulde, de hele bende is hier
Wat kan ons het schelen?
208
00:22:50,842 --> 00:22:54,243
Wat kan ons het schelen?
209
00:22:54,322 --> 00:23:01,043
Hulde, hulde, de hele bende is hier
Wat maakt het ons nog uit?
210
00:23:01,122 --> 00:23:07,923
Rol het fust maar tevoorschijn
Dan maken we plezier
211
00:23:08,003 --> 00:23:11,562
Rol het fust maar tevoorschijn
-Kom op.
212
00:23:11,642 --> 00:23:15,082
De Blauwen slaan op de vlucht
213
00:23:15,162 --> 00:23:18,642
Zing boem tararrel
214
00:23:18,723 --> 00:23:21,963
Zing een vrolijk lied voor ons
215
00:23:22,043 --> 00:23:25,322
Nu is het tijd om het fust te rollen
216
00:23:25,402 --> 00:23:29,523
Want de hele bende is hier
217
00:23:32,043 --> 00:23:33,842
Gaat het, meneer?
218
00:23:38,162 --> 00:23:42,683
Maar niet de hele bende is er, hè?
219
00:23:42,763 --> 00:23:46,322
Nee, niet de hele bende is er.
220
00:23:57,882 --> 00:23:59,523
Een biertje, jongens?
221
00:24:03,802 --> 00:24:05,483
Hoe gaat het met iedereen?
222
00:24:13,443 --> 00:24:19,483
Alsjeblieft. Er is thee, Paddy.
223
00:24:24,283 --> 00:24:25,802
Kom op, Jim.
224
00:24:27,003 --> 00:24:30,162
Kijk eens aan. Paddy?
225
00:25:37,562 --> 00:25:40,683
Onze passagiers zijn er.
226
00:25:40,763 --> 00:25:44,283
Ik dacht dat er 55 waren.
-Geen zorgen.
227
00:25:44,362 --> 00:25:48,162
Je krijgt nog steeds betaald
als je leeg naar huis rijdt.
228
00:25:56,322 --> 00:26:01,402
Woestijngroep, identificeer je.
229
00:26:01,483 --> 00:26:03,082
Kom eens.
230
00:26:04,842 --> 00:26:11,483
Wij zijn het L-detachement,
1st Special Air Service Brigade.
231
00:26:12,923 --> 00:26:14,842
Wat er van ons over is.
232
00:26:18,162 --> 00:26:20,243
Misschien is het je houding.
233
00:26:20,322 --> 00:26:24,723
Misschien is het je manier van lopen.
Maar je balanceert op de grens.
234
00:26:29,443 --> 00:26:31,362
Dit is een grote woestijn.
235
00:26:32,443 --> 00:26:37,723
Maar er is geen ruimte
voor realisten of pragmatici...
236
00:26:37,802 --> 00:26:40,283
of mensen
die in gezond verstand geloven.
237
00:26:41,362 --> 00:26:46,283
Gisteravond
was de eerste onzekere stap...
238
00:26:46,362 --> 00:26:48,963
op de lange weg naar de glorie.
239
00:26:51,602 --> 00:26:54,923
Er is geen ander verhaal.
240
00:27:06,802 --> 00:27:10,402
Goed zo, ouwe jongen. Kom op.
Wat is er gebeurd?
241
00:27:10,483 --> 00:27:13,802
We zijn op slecht weer gestuit.
242
00:27:13,882 --> 00:27:16,283
Heb jij de leiding?
-De woestijn is de baas.
243
00:27:16,362 --> 00:27:18,322
Misschien heeft u dat geleerd,
meneer.
244
00:27:26,402 --> 00:27:30,003
Is er nieuws over Tobroek?
We hadden geen radio.
245
00:27:30,082 --> 00:27:33,043
Kom op. Ga lekker in bad.
246
00:27:33,122 --> 00:27:38,082
Drink een biertje, of twee, of drie,
en dan praten we over Tobroek.
247
00:27:38,162 --> 00:27:39,523
Kom op.
248
00:27:43,842 --> 00:27:47,683
Weer een blunder?
-Weer een blunder.
249
00:27:48,763 --> 00:27:55,203
We rijden met de riksja's de stad in.
Hoeveel komen er nog?
250
00:27:55,283 --> 00:27:58,842
Het weer was erg slecht, dus...
251
00:27:58,923 --> 00:28:02,802
Ja.
-Niet veel, denk ik.
252
00:28:02,882 --> 00:28:07,963
Juist. Hoelang wil je wachten?
253
00:28:09,283 --> 00:28:13,562
Je weet wel. Voor altijd.
254
00:28:17,562 --> 00:28:20,082
Nee, ik hou niet van wachten.
255
00:28:20,162 --> 00:28:22,963
Donderdag ga ik pokeren in Caïro.
256
00:28:23,043 --> 00:28:25,523
We moeten wat vee bijeendrijven.
257
00:28:26,602 --> 00:28:28,602
Kom, jongens. Kom op.
-Sta op.
258
00:28:28,683 --> 00:28:30,082
Kom op.
-Sta op.
259
00:28:30,162 --> 00:28:31,763
Meneer.
-Kom op.
260
00:29:10,283 --> 00:29:11,523
Grote sprong, jongens.
261
00:29:38,723 --> 00:29:41,562
Hoe wil je ze vinden
op deze uitgestrekte vlakte?
262
00:29:41,642 --> 00:29:44,283
In de woestijn
kun je alles voorspellen.
263
00:29:44,362 --> 00:29:48,003
Jullie zijn gedropt in North Quad,
nummer 12. Toen ging 't regenen.
264
00:29:48,082 --> 00:29:50,602
Door de overstroming
zoeken ze het hogerop...
265
00:29:50,683 --> 00:29:52,562
op de Platypus Ridge.
266
00:29:52,642 --> 00:29:56,322
Ze lopen naar het zuiden
tot de bergkam zich splitst.
267
00:29:57,322 --> 00:29:58,802
Rot eens op daar.
268
00:30:02,162 --> 00:30:03,802
Kom op.
269
00:30:07,562 --> 00:30:10,322
Dan komen ze bij de Bang Bang-oase.
270
00:30:10,402 --> 00:30:13,203
Zelfs de Britten zien die
door de vegetatie.
271
00:30:14,283 --> 00:30:15,602
Kom op.
272
00:30:18,162 --> 00:30:22,203
Dan volgen ze de opgedroogde rivier
naar het zuiden, waar ze aankomen...
273
00:30:23,243 --> 00:30:25,283
ongeveer...
274
00:30:26,963 --> 00:30:28,642
nu.
275
00:30:28,723 --> 00:30:30,122
Daar, ongeveer.
276
00:30:45,122 --> 00:30:47,003
Ik kom nog op tijd om te pokeren.
277
00:30:47,082 --> 00:30:50,802
KORPORAAL MIKE SADLER
WOESTIJNGROEP
278
00:30:58,082 --> 00:31:01,402
Ik tel maar acht van onze mannen.
279
00:31:04,082 --> 00:31:08,723
22 overlevenden van de 55.
280
00:31:08,802 --> 00:31:10,203
Geen schot gelost...
281
00:31:10,283 --> 00:31:15,003
behalve door een goede soldaat
die zichzelf door het hoofd schoot.
282
00:31:15,082 --> 00:31:20,402
Geen vliegtuig vernietigd,
geen verrekte ontsteker gebruikt.
283
00:31:20,483 --> 00:31:22,802
Wat zal GHQ doen?
284
00:31:22,882 --> 00:31:25,642
Waaraan?
285
00:31:27,402 --> 00:31:31,602
Onze missie is nooit goedgekeurd,
dus niemand komt het te weten.
286
00:31:31,683 --> 00:31:34,082
Een paar bij GHQ weten het
en zullen lachen.
287
00:31:34,162 --> 00:31:38,602
Maar ze hebben het te druk
met verliezen om er iets om te geven.
288
00:31:38,683 --> 00:31:42,523
En als we weer in Caïro zijn,
worden we teruggetrokken.
289
00:31:45,562 --> 00:31:49,243
Ja. Als we teruggaan.
290
00:31:51,802 --> 00:31:56,402
Ze zeggen dat de woestijngroep
een potlood kan vinden...
291
00:31:56,483 --> 00:32:02,043
in 'n woestijn van 2500 vierkante km,
zolang het een schaduw werpt.
292
00:32:02,122 --> 00:32:05,362
Ze vinden een piloot in een gebied
zo groot als Engeland...
293
00:32:05,443 --> 00:32:08,842
midden in de nacht, in een zandstorm.
294
00:32:09,923 --> 00:32:15,122
Dus?
-Dus vraag ik me af...
295
00:32:15,203 --> 00:32:18,683
of ze een toevluchtsoord
voor de SAS kunnen vinden?
296
00:32:21,763 --> 00:32:23,562
Hallo.
297
00:32:50,003 --> 00:32:51,723
Wat doe jij hier?
298
00:32:56,082 --> 00:32:57,602
Ik kom hier om te ontspannen.
299
00:32:59,683 --> 00:33:03,723
Het leek me tijd om bij te praten
over de recente ontwikkelingen.
300
00:33:03,802 --> 00:33:07,322
Je kantoor was op slot.
-Recente ontwikkelingen?
301
00:33:07,402 --> 00:33:10,882
De Gaulle moet op de hoogte blijven
van de Britse strategie.
302
00:33:13,683 --> 00:33:15,243
Een French 75.
303
00:33:15,322 --> 00:33:18,283
Wat is de grootste zorg
van de generaal?
304
00:33:18,362 --> 00:33:24,322
Val dood. Waar zijn ze?
-Bedoel je 'waar zijn zij?'
305
00:33:24,402 --> 00:33:26,402
Of 'waar is hij?'
306
00:33:29,882 --> 00:33:33,683
Zullen we uit eten gaan?
-Nee, zeg gewoon waar ze zijn.
307
00:33:33,763 --> 00:33:36,362
Niemand zegt iets.
In Caïro is dat ongebruikelijk.
308
00:33:39,122 --> 00:33:41,882
Niemand weet waar ze zijn.
309
00:33:41,963 --> 00:33:45,523
Overlevenden hadden zich
twee weken geleden moeten melden.
310
00:33:45,602 --> 00:33:49,963
We hebben niks van ze vernomen.
-Wat is er met ze gebeurd?
311
00:33:50,043 --> 00:33:53,162
Voordat je je een heroïsche strijd
voorstelt...
312
00:33:53,243 --> 00:33:58,322
als ze allemaal dood zijn, komt dat
niet door de Duitsers of Italianen.
313
00:33:58,402 --> 00:34:02,082
Ze zijn gedood door de woestijn.
De wind, het zand, de doornen.
314
00:34:03,362 --> 00:34:07,402
En door de roekeloze beslissing
van onze vriend en zijn kameraden...
315
00:34:07,483 --> 00:34:09,963
die geen gezichtsverlies
wilden lijden.
316
00:34:10,043 --> 00:34:14,162
Ze besloten 's nachts op te stijgen
en te parachuteren...
317
00:34:14,242 --> 00:34:16,963
midden in een verrekte zandstorm.
318
00:34:17,043 --> 00:34:19,602
Waarom heb je zo'n hekel
aan Stirling?
319
00:34:23,242 --> 00:34:26,403
Ik heb de SAS uitgevonden.
320
00:34:26,483 --> 00:34:30,762
Hij had het recht niet
om die meteen te vernietigen.
321
00:34:30,843 --> 00:34:34,762
Het is nu het lachertje
bij degenen die ervan weten.
322
00:34:36,242 --> 00:34:41,523
De kans dat Stirling nog leeft
lijkt me nagenoeg nul.
323
00:34:41,602 --> 00:34:44,883
Je kent de regels
in oorlogstijd, toch?
324
00:34:44,963 --> 00:34:48,562
Neuken is prima. Gevoel niet.
325
00:35:16,722 --> 00:35:21,803
En dit, vrienden, is Jalo.
326
00:35:21,883 --> 00:35:26,443
Het is letterlijk, zonder twijfel,
in het verrekte niemandsland.
327
00:35:26,523 --> 00:35:30,602
Als Niemandsland een hoofdstad had,
was dit het.
328
00:35:30,682 --> 00:35:34,003
En dit zou de hoofdstraat zijn
van Niemandsland-Stad.
329
00:35:34,082 --> 00:35:37,923
En niemand zou de burgemeester zijn,
want er is niemand om te leiden...
330
00:35:38,003 --> 00:35:41,443
op een plek waar niemand
iets om geeft.
331
00:35:41,523 --> 00:35:45,003
Daar vroeg u toch om,
kapitein Stirling?
332
00:35:46,682 --> 00:35:51,162
We kunnen doorrijden, maar beter
wordt het niet in dit niemandsland.
333
00:35:51,242 --> 00:35:56,122
Hoe ver tot de Duitse vliegvelden?
-Sirte is 550 km naar 't noordwesten.
334
00:35:56,202 --> 00:35:58,403
En de geallieerden?
-In het oosten...
335
00:35:58,483 --> 00:36:01,923
treft u eerst de reservisten
van Nieuw-Zeeland.
336
00:36:02,003 --> 00:36:04,003
130 km door de open woestijn.
337
00:36:04,082 --> 00:36:08,242
Maar de kiwi's zijn naar het noorden
gestuurd, dus het kamp is leeg.
338
00:36:08,323 --> 00:36:12,923
Hulp is er niet.
-Het Nieuw-Zeelandse kamp is leeg?
339
00:36:13,003 --> 00:36:17,722
Een paar gewonden, een paar bewakers.
-En vast een paar lege vrachtwagens.
340
00:36:17,803 --> 00:36:21,242
Misschien wat achtergelaten wapens.
Misschien wat munitie.
341
00:36:21,323 --> 00:36:25,682
Is er een piano?
-Een verrekte piano?
342
00:36:25,762 --> 00:36:29,003
De hoofdstad van Niemandsland
is prima.
343
00:36:29,082 --> 00:36:32,762
Maar eerst gaan we winkelen.
344
00:36:36,722 --> 00:36:38,523
Kom op, lekker ding.
345
00:36:54,722 --> 00:36:56,843
Smerige dief.
-Ik was het niet.
346
00:37:04,363 --> 00:37:06,923
Ik had u nooit
moeten meenemen, meneer.
347
00:37:07,003 --> 00:37:09,363
Zeg maar David. Geen meneer.
348
00:37:49,682 --> 00:37:53,562
Phillip, wachtdienst.
Op de toren. Eén uur.
349
00:37:53,642 --> 00:37:57,483
Ja, meneer.
-Als het lukt, kun je misschien...
350
00:37:57,562 --> 00:38:01,363
de explosieven begraven
om ze uit de hitte te houden.
351
00:38:01,443 --> 00:38:05,282
Waar kan ik de piano zetten?
-Speel je piano, Paddy?
352
00:38:05,363 --> 00:38:06,602
Nee.
353
00:38:08,323 --> 00:38:12,403
Eoin wilde het me leren.
Ik wil ermee doorgaan.
354
00:38:14,122 --> 00:38:17,202
Zet maar in de kantine.
-Er is geen kantine.
355
00:38:17,282 --> 00:38:18,963
Bouw er dan een.
356
00:38:21,282 --> 00:38:23,003
Seekings.
-Ja, baas?
357
00:38:23,082 --> 00:38:26,202
Gisteravond was een succes,
dus we hebben iets te vieren.
358
00:38:26,282 --> 00:38:30,523
Wat voor drank heb je gestolen?
-170 liter Nieuw-Zeelandse rum.
359
00:38:30,602 --> 00:38:32,003
Goed gedaan. Juist.
360
00:38:32,082 --> 00:38:34,722
Als we hebben uitgepakt,
is het cocktailuur.
361
00:38:34,803 --> 00:38:40,722
Als onze cocktails op zijn en de zon
onder is, gaan we wat leuks doen.
362
00:38:40,803 --> 00:38:43,722
Munitie wordt geïnventariseerd
door luitenant Fraser.
363
00:38:43,803 --> 00:38:46,483
Tenzij hij daar
een probleem mee heeft.
364
00:38:46,562 --> 00:38:48,043
Deze kant op.
-Mooi.
365
00:38:48,122 --> 00:38:51,722
Bijtanken, Mr Sadler.
Vanavond gaan we op pad.
366
00:38:54,162 --> 00:38:56,963
Zet de tenten op.
Laten we niet te creatief zijn.
367
00:38:57,043 --> 00:38:58,562
Zeg maar Mike.
368
00:39:03,722 --> 00:39:08,523
De doelwitten worden aan de kust
verdeeld. Tien Lewesbommen per man.
369
00:39:08,602 --> 00:39:10,363
Sta paraat.
370
00:39:10,443 --> 00:39:14,403
Pak lonten van tien
en dertig minuten.
371
00:39:14,483 --> 00:39:19,443
Gebruik je bommen niet
tot je de Messerschmitt kunt ruiken.
372
00:39:19,523 --> 00:39:23,282
Gemotoriseerde missie nummer één
van de SAS.
373
00:39:23,363 --> 00:39:26,843
Wegwezen, stelletje verrekte maagden.
Kom op, Bob.
374
00:39:58,843 --> 00:40:03,403
We zitten 16 km ten noorden
van het vliegveld in Sirte.
375
00:40:03,483 --> 00:40:07,003
Ik neem drie mannen mee om zoveel
mogelijk schade aan te richten.
376
00:40:07,082 --> 00:40:09,923
Lewes, ga met je mannen
naar Mersa Brega.
377
00:40:10,003 --> 00:40:12,642
Jij valt brandstof-
en bevoorradingswagens aan.
378
00:40:12,722 --> 00:40:15,363
Paddy, ga met je mannen
naar vliegveld Tamet.
379
00:40:15,443 --> 00:40:19,122
Jij pakt de Italiaanse Caproni-
bommenwerpers en Messerschmitts.
380
00:40:19,202 --> 00:40:21,122
Bill Fraser. Waar ben je?
-Hier.
381
00:40:21,202 --> 00:40:22,523
Kom op.
382
00:40:26,682 --> 00:40:30,282
Ik hoorde dat je tijdens de blunder
herhaaldelijk vragen stelde...
383
00:40:30,363 --> 00:40:32,602
aan je bevelhebber.
384
00:40:34,562 --> 00:40:38,242
Om meer blunders te voorkomen
hebben we besloten...
385
00:40:38,323 --> 00:40:41,403
dat vragen welkom zijn bij de SAS.
386
00:40:41,483 --> 00:40:45,122
Jij kiest vier mannen uit
en gaat naar Ajdabiya.
387
00:40:48,843 --> 00:40:53,443
Als vragen welkom zijn,
heb ik er een. Mogen we wat rum?
388
00:40:53,523 --> 00:40:56,363
Absoluut. Seekings, alsjeblieft.
-Ja, kom op.
389
00:40:56,443 --> 00:41:00,363
Goed, we verzamelen ons hier
morgenochtend weer.
390
00:41:00,443 --> 00:41:02,323
Jullie wachten hier op ons.
391
00:41:02,403 --> 00:41:06,323
Met alle respect, ik ben het zat
om de taxidienst te zijn.
392
00:41:06,403 --> 00:41:09,282
Ik ken deze woestijn beter
dan wie dan ook.
393
00:41:10,523 --> 00:41:14,682
Als je op actie uit bent,
ga dan met Paddy Mayne mee.
394
00:41:16,282 --> 00:41:18,003
We hebben een tweede kans.
395
00:41:18,082 --> 00:41:20,762
Eens zien wat de sterren
voor ons in petto hebben.
396
00:41:23,082 --> 00:41:25,762
Kom op.
-Rijden.
397
00:41:35,443 --> 00:41:38,602
TAMET
DUITS-ITALIAANS VLIEGVELD
398
00:41:50,122 --> 00:41:53,762
AJDABIYA
DUITS-ITALIAANS VLIEGVELD
399
00:41:58,722 --> 00:42:01,923
MERSA BREGA
DUITS-ITALIAANS BEVOORRADINGSDEPOT
400
00:42:27,682 --> 00:42:30,803
SIRTE
DUITS-ITALIAANS VLIEGVELD
401
00:43:05,043 --> 00:43:06,722
Het is leeg.
402
00:43:08,403 --> 00:43:10,562
Ze zijn allemaal opgestegen.
403
00:43:12,003 --> 00:43:13,363
Verdomme.
404
00:43:16,122 --> 00:43:18,562
Steek de lonten aan. Tien minuten.
405
00:43:55,602 --> 00:43:56,963
Ga.
406
00:44:01,043 --> 00:44:05,162
Riley, neem één man mee
en ga naar rechts.
407
00:44:05,242 --> 00:44:09,323
Ik neem drie mannen mee
om van achteren aan te vallen.
408
00:44:09,403 --> 00:44:11,003
Kom over acht minuten terug.
409
00:44:11,082 --> 00:44:15,523
Vernietig zoveel mogelijk wagens,
maar zorg dat ze je niet zien.
410
00:44:16,443 --> 00:44:17,682
Ga.
411
00:44:27,323 --> 00:44:31,242
AJDABIYA
412
00:44:45,202 --> 00:44:51,883
Sadler, dit is de beroemde Lewesbom.
-Nooit van gehoord.
413
00:44:51,963 --> 00:44:55,363
Omdat hij alleen bij ons beroemd is.
414
00:44:55,443 --> 00:44:59,323
Jock Lewes heeft 'm uitgevonden.
Hij heeft een prototype gemaakt.
415
00:44:59,403 --> 00:45:02,682
Vanavond proberen we ze uit.
-Heb je ze nog nooit gebruikt?
416
00:45:02,762 --> 00:45:06,803
Nee, maar Jock Lewes is heel slim.
Het komt vast goed.
417
00:45:08,923 --> 00:45:12,242
Deze zijn klaar om over tien minuten
te ontploffen, toch?
418
00:45:12,323 --> 00:45:16,122
Vanaf nu?
-Vanaf nu.
419
00:45:16,202 --> 00:45:18,363
Dan moeten we opschieten, Paddy.
420
00:45:18,443 --> 00:45:21,403
Tien minuten is genoeg tijd.
-Genoeg tijd waarvoor?
421
00:45:29,443 --> 00:45:33,282
Ze zijn dronken, Paddy. We plaatsen
de bommen en zijn weg voordat...
422
00:45:33,363 --> 00:45:37,682
Laaghangend fruit. Rijpe appels.
423
00:45:38,762 --> 00:45:43,562
Die zatlappen zijn piloten
en ingenieurs zodra ze nuchter zijn.
424
00:45:43,642 --> 00:45:47,043
De conventies tarten,
van Genève of wat dan ook...
425
00:45:47,122 --> 00:45:49,803
is ons werk, jongens.
Dit is wie we zijn.
426
00:45:49,883 --> 00:45:52,403
Doden en gedood worden.
427
00:45:54,443 --> 00:45:59,443
Wie te rechtschapen en nobel is
voor dit werk mag achterblijven...
428
00:45:59,523 --> 00:46:02,883
om hun kogels te poetsen
en een ketting te maken.
429
00:46:05,403 --> 00:46:07,202
Zelf ben ik kalm.
430
00:46:08,282 --> 00:46:12,363
En ik ga toch nooit naar feestjes
waarvoor ik uitgenodigd ben.
431
00:46:24,043 --> 00:46:28,363
Ga, ga, ga.
432
00:48:03,363 --> 00:48:04,883
Wil je een vuurtje?
433
00:48:06,202 --> 00:48:08,082
Alsjeblieft.
-Ben je Duits?
434
00:48:08,162 --> 00:48:12,003
Nee, Engels.
435
00:48:13,082 --> 00:48:16,883
Engels?
-Ja, Engels.
436
00:48:18,043 --> 00:48:19,363
Hallo.
437
00:48:40,722 --> 00:48:42,282
Verdomme.
438
00:48:51,602 --> 00:48:52,843
Goedenavond.
439
00:49:29,923 --> 00:49:33,443
Over drie minuten gaan de bommen af,
waaronder die in deze wagen.
440
00:49:33,523 --> 00:49:34,883
Niet ideaal.
441
00:50:13,963 --> 00:50:17,682
Ze hebben wel genoeg gehad, Paddy.
442
00:50:24,363 --> 00:50:27,363
Twee minuten om de vliegtuigen
op te blazen. Opschieten.
443
00:50:30,803 --> 00:50:32,162
Opschieten, verdomme.
444
00:50:50,562 --> 00:50:54,722
Jock, over een minuut
wordt deze wagen nogal heet.
445
00:50:54,803 --> 00:50:59,363
Dat helpt niet.
-Kom op. Opschieten.
446
00:51:04,082 --> 00:51:07,082
Paddy, m'n kogels zijn bijna op.
447
00:51:09,443 --> 00:51:10,682
Waar is Paddy?
448
00:51:16,722 --> 00:51:20,242
Waar is hij in vredesnaam?
-Paddy.
449
00:51:20,323 --> 00:51:22,602
Paddy.
450
00:51:24,082 --> 00:51:25,843
Ik ben leeg.
451
00:51:34,803 --> 00:51:36,483
Ga.
452
00:51:47,523 --> 00:51:49,803
De bommen werken.
453
00:51:51,843 --> 00:51:53,803
Lopen.
-Kom op.
454
00:51:55,682 --> 00:51:57,242
Paddy.
455
00:52:09,602 --> 00:52:13,403
We gaan terug naar de jeeps.
-Paddy, schiet op.
456
00:53:00,443 --> 00:53:02,562
Ja, jongens.
457
00:53:07,003 --> 00:53:10,843
Mersa Brega en Ajdabiya
zijn de lucht in, meneer.
458
00:53:20,803 --> 00:53:23,282
En dat is Paddy Mayne in Tamet.
459
00:53:25,323 --> 00:53:29,443
En hier zit ik dan in het donker
en de stilte in Sirte.
460
00:53:29,523 --> 00:53:34,082
Het is geen wedstrijd, meneer.
-Natuurlijk wel, verdomme.
461
00:53:40,363 --> 00:53:41,843
Kom op.
462
00:53:50,803 --> 00:53:53,282
GARDEN CITY
BRITS HOOFDKWARTIER IN CAÏRO
463
00:54:00,443 --> 00:54:03,722
Meneer, de inlichtingendienst
brengt verslag uit.
464
00:54:17,923 --> 00:54:19,483
Lieverd.
465
00:54:19,562 --> 00:54:23,762
Eindelijk heb ik iets te melden
wat echt waar is.
466
00:54:27,242 --> 00:54:30,403
Echt waar, verdomme.
467
00:54:34,803 --> 00:54:39,483
Uit radiocommunicatie tussen
de Duitse en Italiaanse luchtmacht...
468
00:54:39,562 --> 00:54:44,282
blijkt dat er eergisteravond
48 bommenwerpers zijn vernietigd...
469
00:54:44,363 --> 00:54:46,843
op twee verschillende vliegbases.
470
00:54:46,923 --> 00:54:50,803
Vernietigd door mannen die zomaar
opdoken en in de woestijn verdwenen.
471
00:54:50,883 --> 00:54:53,602
Ook zijn er 17 tank-
en bevoorradingswagens...
472
00:54:53,682 --> 00:54:57,242
munitiekisten en explosieven
vernietigd bij Mersa Brega.
473
00:54:57,323 --> 00:54:59,642
De paar mensen
die de aanvallers zagen...
474
00:54:59,722 --> 00:55:03,963
zeggen dat ze geen uniform droegen
en eruitzagen als wilden.
475
00:55:04,043 --> 00:55:05,963
Dus hij leeft nog.
476
00:55:09,963 --> 00:55:14,202
Het belangrijkste is
dat mijn creatie nog leeft.
477
00:55:18,483 --> 00:55:22,403
Het mysterie van wat er gebeurd is
met het L-detachement van de SAS...
478
00:55:22,483 --> 00:55:24,443
lijkt me ontrafeld, meneer.
479
00:55:24,523 --> 00:55:27,923
Die jongen
heeft z'n weddenschap gewonnen.
480
00:56:43,122 --> 00:56:44,923
O, ik snap het.
481
00:56:47,082 --> 00:56:48,843
Ik snap het.
482
00:56:54,562 --> 00:56:56,923
Laat de spelen beginnen.
483
00:57:16,923 --> 00:57:20,843
Ondertiteld door: Jasper Vreugdenhil