1
00:00:06,047 --> 00:00:07,917
NETFLIX — SERIAL ORYGINALNY
2
00:00:48,882 --> 00:00:50,972
Rok 1568.
3
00:00:51,051 --> 00:00:56,721
Po dziesięciu latach krwawej batalii,
by przejąć kontrolę nad własną prowincją
4
00:00:56,806 --> 00:00:59,676
potężny samurajski przywódca,
Oda Nobunaga,
5
00:00:59,768 --> 00:01:04,478
przejął znaczną część środkowej Japonii,
w tym stolicę kraju, Kioto.
6
00:01:06,649 --> 00:01:09,649
Kierując się wielkimi ambicjami,
7
00:01:09,736 --> 00:01:14,116
marzył o zniszczeniu potężnych klanów,
które sprzeciwiały się jego rządom,
8
00:01:14,199 --> 00:01:19,289
i o zjednoczeniu Japonii
po raz pierwszy od ponad stu lat.
9
00:01:20,288 --> 00:01:24,538
Ale legendarna brutalność Nobunagi
wywołała powszechny gniew.
10
00:01:25,085 --> 00:01:29,085
W całym kraju potężni wrogowie
planowali jego upadek.
11
00:01:31,007 --> 00:01:35,887
JAPONIA, ROK 1568
12
00:01:41,351 --> 00:01:44,401
Nobunaga był mistrzem pola bitwy.
13
00:01:47,190 --> 00:01:53,610
Ale w Kioto zaczynał
dostrzegać swój potencjał władzy.
14
00:01:57,534 --> 00:02:01,704
To wywołało niezadowolenie
wśród rywali Nobunagi.
15
00:02:01,788 --> 00:02:06,128
Wiedzieli, że Nobunaga chciał władzy.
16
00:02:09,921 --> 00:02:14,801
Od razu pojawili się przeciwnicy
rządów Nobunagi w centralnej Japonii.
17
00:02:14,884 --> 00:02:17,054
Różniło ich pochodzenie,
18
00:02:17,137 --> 00:02:21,847
ale łączyła niechęć i obawa
względem jego coraz większej władzy.
19
00:02:24,018 --> 00:02:27,188
Jeśli Nobunaga chciałby
umocnić swą władzę w Japonii,
20
00:02:27,272 --> 00:02:30,902
musiałby współdziałać
z innymi źródłami władzy lub je zniszczyć.
21
00:02:33,027 --> 00:02:35,487
A buddyjskie placówki, wielkie świątynie,
22
00:02:36,406 --> 00:02:40,116
i populistyczne sekty buddyjskie
były największymi zagrożeniami.
23
00:02:42,912 --> 00:02:47,542
Błogosławieństwo Buddy dla nas…
24
00:02:47,625 --> 00:02:52,335
Buddyjska wiara
była wielką przeszkodą na drodze Nobunagi.
25
00:02:52,422 --> 00:02:55,012
Jej organizacje były poważnie uwikłane
26
00:02:55,091 --> 00:02:56,841
w politykę kraju
27
00:02:56,926 --> 00:03:00,096
i przywykły
do wywierania politycznych nacisków.
28
00:03:07,979 --> 00:03:10,609
Buddyzm ma długą historię w Japonii.
29
00:03:10,690 --> 00:03:14,530
Pojawił się tam,
zanim Japonia naprawdę istniała
30
00:03:14,611 --> 00:03:17,241
jako scentralizowane,
biurokratyczne państwo.
31
00:03:19,824 --> 00:03:24,834
Wielkie świątynie istnieją po to,
by odprawiać rytuały i ceremonie,
32
00:03:24,913 --> 00:03:28,583
które ochronią Japonię przed inwazją,
chorobami i trudnościami.
33
00:03:29,417 --> 00:03:33,757
To boska obrona
przed wszelkimi zagrożeniami.
34
00:03:36,633 --> 00:03:42,183
Buddyjskie klasztory były często
uzbrojone równie mocno jak watażkowie.
35
00:03:44,724 --> 00:03:47,944
Mnisi byli gotowi walczyć do końca,
nic ich nie zniechęcało
36
00:03:48,019 --> 00:03:51,729
i wiedzieli, że zwycięstwo w walce
zapewni im drogę do raju.
37
00:03:54,234 --> 00:03:58,034
To były najważniejsze instytucje
o potędze militarnej,
38
00:03:58,112 --> 00:04:02,242
która mogła zapobiec
dominacji Nobunagi w środkowej Japonii.
39
00:04:06,246 --> 00:04:07,286
Wzywałeś, panie?
40
00:04:17,465 --> 00:04:19,675
Pozbądź się tych pasożytów!
41
00:04:19,759 --> 00:04:20,759
Mitsuhide!
42
00:04:21,928 --> 00:04:23,048
Ruszaj natychmiast!
43
00:04:27,100 --> 00:04:28,140
Tak jest.
44
00:04:28,226 --> 00:04:30,346
Wielkie buddyjskie klasztory
45
00:04:30,436 --> 00:04:33,936
nie były jedynym
ani nawet największym zagrożeniem
46
00:04:34,023 --> 00:04:36,993
ze strony buddyjskiej sfery.
47
00:04:37,068 --> 00:04:39,858
Pojawiła się też nowa
zbrojna sekta buddyzmu
48
00:04:39,946 --> 00:04:41,526
nazywana Ikkō-ikki.
49
00:04:43,241 --> 00:04:46,831
Jednoczyła społeczności wierzących
na terenie całego kraju.
50
00:04:48,121 --> 00:04:51,541
Ikkō-ikki przemawiała
do zwykłych rolników i robotników,
51
00:04:51,624 --> 00:04:54,924
bo to był prosty sposób na zbawienie.
52
00:04:55,003 --> 00:04:57,303
Wystarczyła wiara w Buddę.
53
00:04:57,380 --> 00:05:02,340
Świetnie przyjęło się to w kraju
wyniszczonym biedą, głodem i wojną.
54
00:05:04,887 --> 00:05:07,967
Ikko zbliżyła ludzi
z różnych grup społecznych,
55
00:05:08,057 --> 00:05:11,937
by wspólnie bronili
swoich miejsc kultu i społeczności.
56
00:05:12,020 --> 00:05:16,400
Kupcy, wieśniacy, mnisi,
wszyscy mogli się zjednoczyć w wierze,
57
00:05:16,482 --> 00:05:18,822
by wypędzić daimyo z ich ziemi.
58
00:05:20,653 --> 00:05:25,073
Pod koniec 1500 roku
Ikkō-ikki miała sieć w całej Japonii.
59
00:05:25,158 --> 00:05:27,448
Zbudowała wielkie fortece świątynne…
60
00:05:30,538 --> 00:05:33,578
i powstawała
w prawie wszystkich prowincjach.
61
00:05:38,379 --> 00:05:40,719
Miała armie mnichów i wieśniaków.
62
00:05:41,257 --> 00:05:45,347
Ich zwierzchnikiem były niebiosa.
Nie chcieli podporządkować się
63
00:05:45,428 --> 00:05:48,808
żadnemu przywódcy daimyo,
w tym Odzie Nobunadze.
64
00:05:48,890 --> 00:05:50,980
Oda Nobunaga…
65
00:05:52,268 --> 00:05:54,228
torturuje naszych ludzi.
66
00:05:55,772 --> 00:05:58,272
Jego czyny to czyste zło.
67
00:05:58,358 --> 00:06:03,238
Musimy zapomnieć o tym,
że buddyjscy mnisi byli pokojowymi ludźmi,
68
00:06:03,321 --> 00:06:05,451
którzy spędzali życie na modlitwie.
69
00:06:05,531 --> 00:06:08,081
Stanowili znaczącą potęgę militarną.
70
00:06:11,662 --> 00:06:14,332
Gdyby Nobunaga
nie zrobił z Ikkō-ikki przykładu
71
00:06:14,415 --> 00:06:17,375
i, czując, że zagraża ona jego władzy,
72
00:06:17,460 --> 00:06:20,250
pozwoliłoby na powstania w całym kraju
73
00:06:20,338 --> 00:06:23,418
w strategicznych punktach,
które chciał kontrolować,
74
00:06:23,508 --> 00:06:24,878
musiałby je zniszczyć.
75
00:06:35,186 --> 00:06:39,766
Gdy Nobunaga walczył z Ikkō-ikki,
miał na celu jej całkowitą eliminację
76
00:06:39,857 --> 00:06:42,527
i masakrę każdego,
kto stanął mu na drodze.
77
00:06:46,656 --> 00:06:48,946
Sierpień 1570 roku.
78
00:06:49,033 --> 00:06:52,453
Nobunaga chciał zniszczyć
Ikkō-ikki raz na zawsze.
79
00:06:53,162 --> 00:06:55,672
Po zniszczeniu ich fortec
80
00:06:55,748 --> 00:06:59,458
postanowił uderzyć
w serce japońskiego buddyzmu.
81
00:06:59,544 --> 00:07:01,924
Klasztor Enryaku-ji.
82
00:07:02,004 --> 00:07:03,014
KIOTO
83
00:07:03,089 --> 00:07:07,299
Ta decyzja może zaprzepaścić wszystko,
na co pracował.
84
00:07:14,976 --> 00:07:20,936
My, buddyści, nie możemy na to pozwolić.
85
00:07:21,524 --> 00:07:25,074
Nie pozwolimy na to, co robi.
86
00:07:25,153 --> 00:07:31,333
Enryaku-ji był najbardziej wpływowym
buddyjskim klasztorem w Japonii.
87
00:07:31,409 --> 00:07:34,329
Przez wieki miał władzę polityczną,
88
00:07:34,412 --> 00:07:37,042
która dorównywała wielkim wodzom Japonii
89
00:07:37,123 --> 00:07:39,003
i był blisko związany z dworem.
90
00:07:39,083 --> 00:07:43,503
Nawet jeśli to sprzeczne z naukami Buddy…
91
00:07:43,588 --> 00:07:46,628
Jedną z rzeczy,
które rozwścieczyły Nobunagę,
92
00:07:46,716 --> 00:07:49,836
który i tak był bardzo antybuddyjski,
93
00:07:50,928 --> 00:07:55,478
było to, że ci mnisi dali schronienie
jego uciekającym wrogom.
94
00:07:56,142 --> 00:07:59,692
Poza tym było to tak blisko Kioto,
95
00:07:59,770 --> 00:08:02,150
że dosłownie mieli widok na miasto,
96
00:08:02,857 --> 00:08:07,737
a to było potencjalnym zagrożeniem
dla przetrwania Nobunagi.
97
00:08:10,323 --> 00:08:13,743
Podjął więc najgorszą decyzję
w swojej karierze.
98
00:08:13,826 --> 00:08:16,696
Zaatakował i zniszczył
99
00:08:16,787 --> 00:08:20,627
największy klasztor w Japonii, Enryaku-ji.
100
00:08:23,085 --> 00:08:25,455
We wrześniu 1571 roku
101
00:08:25,546 --> 00:08:30,586
Nobunaga zebrał armię tak potężną,
jakiej spodziewano by się w walce
102
00:08:30,676 --> 00:08:32,926
z poważnym wrogiem.
103
00:08:38,559 --> 00:08:43,269
Atak Nobunagi na Enryaku-ji sprawił,
104
00:08:43,981 --> 00:08:46,901
że większość cywilów
wycofała się na górę Hiei,
105
00:08:46,984 --> 00:08:49,614
gdzie znajdował się klasztor Enryaku-ji.
106
00:08:51,447 --> 00:08:55,367
Nobunaga kazał swoim oddziałom
ruszyć w górę zbocza,
107
00:08:55,451 --> 00:08:57,291
mordując po drodze każdego…
108
00:08:59,664 --> 00:09:01,254
i paląc wszelkie budynki.
109
00:09:03,042 --> 00:09:06,962
W czasie wojny okresu Sengoku
zewsząd dochodziło do brutalności,
110
00:09:07,046 --> 00:09:09,716
ale Enryaku-ji wyniósł ją na inny poziom.
111
00:09:14,095 --> 00:09:17,515
Źródła opisują oddziały Nobunagi
jako dzikie jak zwierzęta.
112
00:09:22,853 --> 00:09:25,313
Ludzie Nobunagi dotarli na szczyt góry
113
00:09:25,398 --> 00:09:27,188
i do samej świątyni.
114
00:09:27,275 --> 00:09:31,275
Gdy wojska Nobunagi się zbliżyły,
przedstawiono Enryaku-ji ultimatum.
115
00:09:33,197 --> 00:09:35,197
Mogli okazać mu lojalność
116
00:09:36,659 --> 00:09:38,869
albo stawić opór i zostać zniszczeni.
117
00:09:43,249 --> 00:09:44,829
Wybrali drugi wariant.
118
00:09:48,379 --> 00:09:50,299
Świątynię doszczętnie spalono,
119
00:09:50,381 --> 00:09:55,261
a mieszkańcy Kioto mogli spojrzeć w niebo
i zobaczyć je oświetlone
120
00:09:55,344 --> 00:09:59,434
płomieniami najsłynniejszego buddyjskiego
klasztoru w Japonii.
121
00:10:01,267 --> 00:10:05,607
Ludzie Nobunagi polowali na każdego,
kto uciekł z pożaru.
122
00:10:15,489 --> 00:10:17,949
- Matko, wszystko w porządku?
- Uciekaj.
123
00:10:19,368 --> 00:10:21,038
Mamo! Uciekaj.
124
00:10:21,621 --> 00:10:23,711
Mamo!
125
00:10:24,874 --> 00:10:29,714
To był bezlitosny atak, w którym nikt,
mnich, kobieta czy dziecko,
126
00:10:30,963 --> 00:10:33,053
nie został oszczędzony.
127
00:11:06,791 --> 00:11:10,381
Nobunaga rozkazał, by wszyscy,
każda kobieta i dziecko,
128
00:11:11,295 --> 00:11:12,415
zostali ścięci.
129
00:11:12,505 --> 00:11:15,965
Nawet jego żołnierze
ledwie znosili ten widok.
130
00:11:17,927 --> 00:11:20,807
Podobno 20 tysięcy ludzi zginęło
131
00:11:20,888 --> 00:11:25,138
w tym największym akcie
tyranii i okrucieństwa.
132
00:11:25,726 --> 00:11:29,476
Zniesmaczyło to nawet
jego najwierniejszych generałów.
133
00:11:31,190 --> 00:11:34,820
Akechi Mitsuhide sam był oddanym buddystą.
134
00:11:34,902 --> 00:11:38,202
Od tamtej chwili zaczął mieć
poważne wątpliwości
135
00:11:38,280 --> 00:11:41,240
co do zdolności Nobunagi do rządzenia.
136
00:11:44,787 --> 00:11:48,787
Nobunaga miał w sobie coś patologicznego.
137
00:11:48,874 --> 00:11:54,054
Żaden daimyo nie unikał użycia siły,
ale Nobunaga wydawał się tym zachwycać.
138
00:11:55,756 --> 00:11:57,626
To była straszliwa rzeź.
139
00:11:57,717 --> 00:12:01,387
Podobno zboczem góry spływała rzeka krwi
140
00:12:01,470 --> 00:12:05,100
i to była wiadomość.
Wiadomość dla innych sekt buddyjskich.
141
00:12:05,182 --> 00:12:09,602
Była to też wiadomość dla innych daimyo,
że Nobunaga nie zna granic.
142
00:12:11,230 --> 00:12:13,520
Ten człowiek, który po raz pierwszy
143
00:12:13,607 --> 00:12:18,737
miał szansę zjednoczyć
przynajmniej środkowe prowincje Japonii,
144
00:12:18,821 --> 00:12:22,321
chciał to zrobić w jeden sposób:
rozlewem krwi i mieczem.
145
00:12:24,076 --> 00:12:27,616
Ale zniszczenie Enryaku-ji
wróci później, by go prześladować.
146
00:12:31,250 --> 00:12:35,880
Rozlew krwi nie kończy się,
a Nobunaga znowu atakuje warownie
147
00:12:35,963 --> 00:12:38,513
i zabija niezliczoną liczbę buddystów.
148
00:12:40,050 --> 00:12:44,510
Te działania rozwścieczają innych
potężnych watażków, zwanych daimyo,
149
00:12:44,597 --> 00:12:50,097
i doprowadzają do konfrontacji Nobunagi
z jego najpotężniejszym rywalem.
150
00:12:54,857 --> 00:12:57,317
Nie tylko buddyści
151
00:12:57,401 --> 00:13:01,241
byli wstrząśnięci działaniami Nobunagi
na górze Hiei.
152
00:13:01,322 --> 00:13:04,872
Wielu daimyo przekonało się,
153
00:13:04,950 --> 00:13:08,910
że Nobunaga to okrutny tyran,
którego trzeba obalić.
154
00:13:09,955 --> 00:13:14,915
Jednak tylko nieliczni mieli środki,
by to zrobić.
155
00:13:17,254 --> 00:13:18,344
Jednym z nich był
156
00:13:19,048 --> 00:13:21,378
Takeda Shingen.
157
00:13:25,554 --> 00:13:30,234
Takeda Shingen był daimyo z prowincji Kai
w środkowej Japonii.
158
00:13:31,894 --> 00:13:37,324
Był znany jako wyjątkowo zaciekły
dowódca wojskowy.
159
00:13:38,901 --> 00:13:41,611
Stał się znany jako Tygrys z Kai
160
00:13:41,695 --> 00:13:45,445
i był jednym z ostatnich,
którzy byli w stanie
161
00:13:45,533 --> 00:13:48,743
powstrzymać ataki Nobunagi
w całej Japonii.
162
00:13:48,828 --> 00:13:50,448
Krążyły o nim różne opinie.
163
00:13:50,538 --> 00:13:53,578
Z jednej strony
to człowiek niesamowitej przemocy.
164
00:13:53,666 --> 00:13:57,086
Niektóre przestępstwa
karał gotowaniem żywcem.
165
00:13:58,629 --> 00:14:01,879
Z drugiej strony
był wyświęconym mnichem buddyjskim.
166
00:14:02,967 --> 00:14:06,507
Przypisywane mu powiedzenie
nawiązuje do powiedzenia Buddy:
167
00:14:06,595 --> 00:14:10,095
„Pod niebiosami
tylko mnie należy szanować”.
168
00:14:10,182 --> 00:14:14,142
Shingen przeinaczył je dla siebie.
„Tylko mnie należy się bać”.
169
00:14:16,272 --> 00:14:22,152
Inni daimyo zauważyli, że Takeda Shingen
stanowił poważne zagrożenie
170
00:14:23,195 --> 00:14:27,615
i że dowodził potężną armią.
171
00:14:27,700 --> 00:14:30,370
Sprowadza się to do tego,
172
00:14:30,452 --> 00:14:34,752
że Shingen wiedział, że Nobunaga
był poważnym zagrożeniem i na odwrót.
173
00:14:37,293 --> 00:14:39,963
Po zniszczeniu Enryaku-ji
174
00:14:40,045 --> 00:14:44,215
Takeda Shingen zdecydował,
że musi zaatakować Nobunagę.
175
00:14:45,092 --> 00:14:48,302
Zrobił to, próbując najpierw wyeliminować
176
00:14:48,387 --> 00:14:51,177
sojusznika Nobunagi, Tokugawę Ieyasu.
177
00:14:53,893 --> 00:14:56,693
Ieyasu służył Nobunadze
od bitwy pod Okehazamą
178
00:14:56,770 --> 00:14:59,610
i był jednym z jego
zaufanych generałów i doradców.
179
00:15:03,485 --> 00:15:06,445
Ale ziemie Ieyasu
leżały na wschód od ziem Nobunagi
180
00:15:06,530 --> 00:15:09,580
i na południe od ziem Shingena.
Był między nimi.
181
00:15:09,658 --> 00:15:13,948
Shingen najpierw chciał zaatakować Ieyasu,
a potem Nobunagę.
182
00:15:15,915 --> 00:15:20,125
To pierwszy krok do inwazji na Kioto,
183
00:15:20,210 --> 00:15:22,880
by wyprzeć Nobunagę z samego Kioto,
184
00:15:22,963 --> 00:15:26,593
by Shingen mógł zostać
nowym panem Miasta Cesarskiego.
185
00:15:31,597 --> 00:15:33,887
To było niebezpieczne dla Ieyasu,
186
00:15:33,974 --> 00:15:37,314
bo wówczas wiedział,
że wróg miał przewagę liczebną
187
00:15:37,394 --> 00:15:39,904
i stawiał czoła potężnemu generałowi.
188
00:15:39,980 --> 00:15:44,030
Ale miał asa w rękawie,
a był to jego związek z Odą Nobunagą.
189
00:15:44,109 --> 00:15:47,779
Mógł poprosić o pomoc
potężnego sojusznika.
190
00:15:56,205 --> 00:16:01,915
Ale Nobunaga był wówczas uwikłany
w wojnę z buddystami środkowej Japonii.
191
00:16:02,002 --> 00:16:04,002
Większość jego sił była zajęta.
192
00:16:04,713 --> 00:16:10,183
Wysłał Ieyasu wsparcie w postaci
małej grupy 3000 średniej klasy dowódców.
193
00:16:12,805 --> 00:16:15,385
Nobunaga sporo ryzykował.
194
00:16:15,474 --> 00:16:19,814
Jeśli Ieyasu padnie,
to jego własna prowincja Owari
195
00:16:19,895 --> 00:16:21,515
będzie kolejnym celem.
196
00:16:21,605 --> 00:16:24,685
Ale z wielu powodów
musiał podjąć to ryzyko.
197
00:16:24,775 --> 00:16:26,395
Prowadził zbyt wiele wojen.
198
00:16:30,531 --> 00:16:33,991
Takeda Shingen miał
około 35 000 żołnierzy.
199
00:16:36,120 --> 00:16:38,960
Ieyasu miał około 8000 żołnierzy.
200
00:16:43,210 --> 00:16:45,460
Spotkamy ich na polu walki.
201
00:16:46,130 --> 00:16:49,510
Będziemy walczyć z Takedą
i zniszczymy ich! Zero słabości!
202
00:16:50,634 --> 00:16:53,724
A mimo to postanowił
zmierzyć się z Shingenem.
203
00:16:54,888 --> 00:16:57,218
Głównie dlatego, że uważał,
204
00:16:57,307 --> 00:17:01,937
że pokaz siły
był konieczny dla jego wasali.
205
00:17:02,021 --> 00:17:05,521
Lojalność samurajów nie była bezwarunkowa.
206
00:17:05,607 --> 00:17:08,567
Służyli zwycięzcom,
którzy mogli ich ochronić.
207
00:17:08,652 --> 00:17:12,112
Czy warto podążać za panem,
który nie obroni swoich ziem
208
00:17:12,197 --> 00:17:14,907
przed napadami armii,
która tamtędy przechodzi?
209
00:17:18,746 --> 00:17:21,616
JAPONIA, ROK 1573
210
00:17:21,707 --> 00:17:24,497
25 stycznia 1573 roku.
211
00:17:25,335 --> 00:17:28,545
Ieyasu zignorował wezwania dowódców
do odwrotu.
212
00:17:29,506 --> 00:17:32,126
Ruszył z ludźmi,
by zmierzyć się z Shingenem.
213
00:17:33,010 --> 00:17:37,770
Ieyasu miał trzy razy mniejszą armię,
ale mimo wszystko zaatakował.
214
00:17:39,600 --> 00:17:45,650
W ciągu kilku godzin taktyka i liczebność
Shingena pokonała siły Ieyasu.
215
00:17:45,731 --> 00:17:48,281
Wściekły Ieyasu walczył,
216
00:17:48,358 --> 00:17:51,738
a wierni słudzy musieli
zaciągnąć go w bezpieczne miejsce.
217
00:18:06,210 --> 00:18:08,800
To była upokarzająca porażka dla Ieyasu.
218
00:18:09,463 --> 00:18:11,763
Próbował stawić czoła większej sile,
219
00:18:11,840 --> 00:18:14,510
jak kilkakrotnie czynił to
jego sojusznik Nobunaga,
220
00:18:14,593 --> 00:18:16,013
i został rozgromiony.
221
00:18:21,100 --> 00:18:26,440
Przegrana była demoralizująca dla Ieyasu,
podobnie jak fakt, że w następnym roku
222
00:18:26,522 --> 00:18:28,272
armia Takedy powróci
223
00:18:28,357 --> 00:18:32,187
i odbierze mu kilka zamków,
a on nie będzie mógł tego powstrzymać.
224
00:18:32,277 --> 00:18:34,397
Nie wystawi nawet armii.
225
00:18:39,535 --> 00:18:43,325
Takeda Shingen pewnie pokonał Ieyasu
226
00:18:43,413 --> 00:18:47,003
i gdyby chciał zadać ostateczny cios,
mógł to zrobić.
227
00:18:48,293 --> 00:18:53,013
Ale na początku dekady
228
00:18:53,090 --> 00:18:58,390
w obliczu wielkiego swojego sukcesu
Shingen umarł.
229
00:19:00,889 --> 00:19:05,019
Uznano, że prawdopodobnie zmarł
na raka wątroby.
230
00:19:05,102 --> 00:19:09,192
To bezceremonialny koniec
tego wybitnego wodza.
231
00:19:11,650 --> 00:19:14,610
Przed śmiercią wydał instrukcje
starszym sługom,
232
00:19:14,695 --> 00:19:17,525
by utrzymali to w tajemnicy
przez trzy lata.
233
00:19:24,288 --> 00:19:29,588
Po to, by jego następca, Takeda Katsuyori,
umocnił swoją kontrolę nad prowincją Kai
234
00:19:29,668 --> 00:19:35,088
i swoimi sługami
przed dalszymi działaniami.
235
00:19:41,180 --> 00:19:44,520
Takeda Katsuyori był wybitnym generałem.
236
00:19:44,600 --> 00:19:46,520
Odważnie walczył w bitwach.
237
00:19:47,227 --> 00:19:51,817
Jego największym problemem
było zdobycie poparcia generałów ojca.
238
00:19:53,025 --> 00:19:57,315
Byli to poplecznicy Shingena,
którzy spędzili z nim całe życie.
239
00:19:58,280 --> 00:20:01,660
Konkurował ze wspomnieniem ojca.
240
00:20:03,827 --> 00:20:06,577
Jego ojciec był wybitną postacią.
241
00:20:15,547 --> 00:20:17,797
Nie wszyscy jego ludzie mu ufali.
242
00:20:17,883 --> 00:20:24,103
Shingen siłą wziął matkę Katsuyoriego
na swoją kochankę.
243
00:20:24,181 --> 00:20:26,891
Dlatego wielu ludzi Takedy
nie ufało Katsuyoriemu.
244
00:20:26,975 --> 00:20:28,765
Uważali go za bękarta.
245
00:20:28,852 --> 00:20:31,102
Pochodził z pozamałżeńskiego związku
246
00:20:31,188 --> 00:20:33,898
i mógł nie być lojalny.
247
00:20:38,362 --> 00:20:42,372
Gdy Katsuyori spróbował zdobyć
pozycję przywódcy klanu Takeda,
248
00:20:44,993 --> 00:20:47,913
dostał niespodziewany,
ale bardzo miły list.
249
00:20:48,538 --> 00:20:53,168
List był od żony jednego z jego
największych wrogów, Tokugawy Ieyasu.
250
00:20:55,545 --> 00:20:57,915
Wydawało się to zbyt piękne,
by było prawdziwe.
251
00:21:02,594 --> 00:21:05,894
Tsukiyama-dono potajemnie wysyłała listy
252
00:21:05,973 --> 00:21:11,193
do odwiecznego wroga Ieyasu,
Takedy Katsuyoriego.
253
00:21:12,688 --> 00:21:17,108
Tsukiyama-dono i Tokugawa Ieyasu
pobrali się, gdy byli bardzo młodzi.
254
00:21:17,192 --> 00:21:19,532
Mieli po 14 czy 15 lat.
255
00:21:19,611 --> 00:21:22,031
To było aranżowane małżeństwo,
by zawrzeć pokój.
256
00:21:25,200 --> 00:21:30,210
Przez to, że został zaaranżowany,
ich związek nigdy nie był dobry.
257
00:21:34,584 --> 00:21:39,134
Mieszkali razem przez 13 lat i mieli syna.
258
00:21:40,424 --> 00:21:45,224
Tsukiyama-dono była bardzo dumna,
zazdrosna, wybuchowa,
259
00:21:45,304 --> 00:21:47,814
bardzo trudno było się z nią dogadać.
260
00:21:48,849 --> 00:21:54,229
Ieyasu zaczął brać kochanki
i miał ich wiele.
261
00:21:55,772 --> 00:21:59,742
Ieyasu zdecydowanie
wolał towarzystwo kochanek.
262
00:22:01,361 --> 00:22:04,821
Wszyscy ludzie władzy mieli
wtedy kochanki,
263
00:22:04,906 --> 00:22:08,946
ale wiadomo,
że Tsukiyama-dono bywała zazdrosna,
264
00:22:09,036 --> 00:22:12,156
więc pewnie była zazdrosna o to,
265
00:22:12,247 --> 00:22:15,667
że miał 19 czy 20 kochanek.
266
00:22:16,793 --> 00:22:20,053
Jeśli chodzi o nią,
znalazła się w nieciekawej sytuacji.
267
00:22:29,806 --> 00:22:35,846
W listach pisała,
że zdradzi Ieyasu i Odę Nobunagę,
268
00:22:35,937 --> 00:22:37,307
a w zamian…
269
00:22:38,607 --> 00:22:42,487
chciała, aby dał jej synowi
schronienie i ziemię,
270
00:22:42,569 --> 00:22:46,819
i by dał jej męża
spośród swoich generałów.
271
00:23:09,554 --> 00:23:14,814
Katsuyori mógł pomyśleć,
że miał szansę wyeliminować Ieyasu.
272
00:23:16,603 --> 00:23:21,533
To umocniłoby jego pozycję
jako nowej głowy rodziny Takeda.
273
00:23:23,026 --> 00:23:28,406
Pomogłoby to również
zyskać mocne poparcie sług.
274
00:23:30,617 --> 00:23:34,617
Takeda Katsuyori zgodził się.
275
00:23:34,704 --> 00:23:37,584
Wybrał generała,
który miał się z nią ożenić.
276
00:23:50,595 --> 00:23:53,765
Więc zamiast czekać trzy lata,
jak kazał mu ojciec,
277
00:23:53,849 --> 00:23:55,929
Katsuyori zdecydował się działać.
278
00:23:56,017 --> 00:24:00,727
To doprowadziło do jednego
z najsłynniejszych starć w Sengoku.
279
00:24:04,734 --> 00:24:09,824
W 1575 roku Katsuyori wezwał swoje
oddziały i podążył tą samą drogą
280
00:24:09,906 --> 00:24:11,986
co jego ojciec kilka lat wcześniej.
281
00:24:14,202 --> 00:24:18,962
Dla Ieyasu był to kolejny atak
na jego terytorium.
282
00:24:22,043 --> 00:24:24,133
Ieyasu zdawał sobie sprawę z zagrożenia,
283
00:24:24,212 --> 00:24:28,432
ponieważ miał informacje od posłańców
o wielkości sił Takedy
284
00:24:28,508 --> 00:24:30,508
wynoszącej około 15 000 żołnierzy.
285
00:24:31,845 --> 00:24:33,385
Gdyby ich nie powstrzymał,
286
00:24:34,556 --> 00:24:37,346
pewnie całkowicie by go wyeliminowali.
287
00:24:39,811 --> 00:24:43,271
Ieyasu widział, że sytuacja była poważna.
288
00:24:44,608 --> 00:24:47,028
Wysłał wiadomość do Nobunagi.
289
00:24:47,944 --> 00:24:50,114
Ieyasu był niezłomnym sojusznikiem
290
00:24:50,197 --> 00:24:52,657
przez cały czas ich relacji.
291
00:24:53,241 --> 00:24:57,451
Walczył u boku Nobunagi,
292
00:24:58,705 --> 00:25:00,705
czasami przybywał mu na ratunek.
293
00:25:16,848 --> 00:25:18,228
Napisał Nobunadze,
294
00:25:19,017 --> 00:25:21,347
że zrobił to wszystko dla niego.
295
00:25:22,562 --> 00:25:25,612
Jeśli ten nie wyśle posiłków,
296
00:25:26,191 --> 00:25:27,571
przejdzie na stronę wroga.
297
00:25:27,651 --> 00:25:30,991
Ostrzegł, że razem z Katsuyorim
zaatakują jego ziemie,
298
00:25:31,071 --> 00:25:34,161
zabiorą jego zamki i pokonają go.
299
00:25:34,741 --> 00:25:38,121
Odważył się poważnie grozić
Odzie Nobunadze.
300
00:25:39,788 --> 00:25:42,458
Gdyby Nobunaga przegrał,
301
00:25:42,541 --> 00:25:45,921
byłaby to najpoważniejsza porażka,
302
00:25:46,002 --> 00:25:48,382
jaką by poniósł do tego czasu.
303
00:25:48,463 --> 00:25:53,643
A to oznaczałoby
całkowite zatrzymanie ekspansji na wschód.
304
00:25:55,303 --> 00:26:00,393
Nobunaga opierał się na aurze strachu,
aurze niezwyciężoności.
305
00:26:00,475 --> 00:26:04,015
Jeśli rozeszłoby się, że można go pokonać,
306
00:26:04,104 --> 00:26:07,984
dodałoby to skrzydeł jego przeciwnikom.
307
00:26:12,445 --> 00:26:14,855
Ieyasu miał rację i Nobunaga to wiedział.
308
00:26:15,490 --> 00:26:20,500
Wysłał list, w którym obiecał wsparcie
wraz ze znaczną ilością złota,
309
00:26:20,579 --> 00:26:24,369
zebrał siły
i wyruszył na spotkanie z Ieyasu.
310
00:26:24,457 --> 00:26:26,247
JAPONIA, ROK 1575
311
00:26:28,712 --> 00:26:30,762
Czerwiec 1575 roku.
312
00:26:31,548 --> 00:26:34,508
Nobunaga i Ieyasu połączyli siły
313
00:26:34,593 --> 00:26:37,303
i razem ruszyli przeciw Katsuyoriemu.
314
00:26:39,806 --> 00:26:44,596
Armie Nobunagi i Ieyasu
zatrzymały się na równinach Shitaragahara,
315
00:26:44,686 --> 00:26:48,396
kilka kilometrów od obozu Katsuyoriego.
316
00:26:50,525 --> 00:26:52,645
W przeddzień bitwy
317
00:26:52,736 --> 00:26:55,776
Nobunaga zaczął realizację śmiałego planu,
318
00:26:55,864 --> 00:27:00,494
który miał pomóc mu pokonać
najpotężniejszą armię, z jaką się mierzył.
319
00:27:11,838 --> 00:27:15,378
Jednym z fascynujących faktów
o Odzie Nobunadze jest to,
320
00:27:15,467 --> 00:27:17,587
że, z braku lepszego określenia,
odrabia lekcje.
321
00:27:17,677 --> 00:27:20,177
Dobrze znał swojego przeciwnika.
322
00:27:21,723 --> 00:27:26,773
Klan Takeda militarnie był znany z tego,
że szybko przenosił swoich żołnierzy.
323
00:27:26,853 --> 00:27:28,733
Jeśli się ich nie kontrolowało,
324
00:27:28,813 --> 00:27:32,403
mogli szybko przemieszczać swoje siły,
325
00:27:32,484 --> 00:27:35,784
co mogło być szkodliwe,
jeśli nie było się na to gotowym.
326
00:27:37,113 --> 00:27:41,453
By zmniejszyć skuteczność ataku,
Nobunaga zbudował serię palisad,
327
00:27:41,534 --> 00:27:44,124
które miały spowolnić wroga.
328
00:27:45,330 --> 00:27:50,460
Te przeszkody zostały tak rozstawione,
że gdyby Takeda ruszył naprzód,
329
00:27:50,543 --> 00:27:52,553
ich atak zostałby zakłócony.
330
00:27:52,629 --> 00:27:59,259
Chodziło o to, by zwabić Takedę
do strefy śmierci.
331
00:27:59,344 --> 00:28:03,144
Gdyby jego ludzie już tam byli,
przeszkody utrudniałyby im ruch.
332
00:28:05,558 --> 00:28:10,188
I to tam strzelcy Ody i Tokugawy
wyrządziliby ogromne spustoszenie.
333
00:28:12,565 --> 00:28:17,315
Jednak jedną z największych słabości
muszkietów w tej epoce było to,
334
00:28:17,404 --> 00:28:21,204
że czas przeładowania był bardzo długi.
335
00:28:21,282 --> 00:28:25,042
Legendy jednak głoszą,
336
00:28:25,120 --> 00:28:29,540
że Nobunaga wymyślił świetną technikę,
by to zniwelować.
337
00:28:30,333 --> 00:28:32,383
Chodzi o serię trzech strzałów.
338
00:28:34,045 --> 00:28:40,295
Ludzie z arkebuzami połączeni byli
w jednostki z dwoma lub trzema łucznikami.
339
00:28:41,136 --> 00:28:43,846
Gdy przeładowywano arkebuzy,
340
00:28:43,930 --> 00:28:47,850
łucznicy pokrywali ten czas.
341
00:28:47,934 --> 00:28:52,904
Rozciągało się to w czasie
i dawało wrażenie ciągłego ognia.
342
00:28:54,566 --> 00:28:58,896
Za strzelcami Nobunagi stały
343
00:28:58,987 --> 00:29:03,617
oddziały wyposażone w piki,
by zrzucać jeźdźca z konia,
344
00:29:03,700 --> 00:29:07,500
by można go było potem zaatakować
mieczem lub włócznią.
345
00:29:08,663 --> 00:29:14,133
Tu są oddziały Ody.
Jeśli zaatakujemy stąd, możemy wygrać.
346
00:29:15,044 --> 00:29:17,304
Typową taktyką Takedy
347
00:29:17,380 --> 00:29:20,430
było poruszanie się wokół przeciwnika,
348
00:29:20,508 --> 00:29:23,008
okrążenie go i pokonanie.
349
00:29:24,179 --> 00:29:30,059
Katsuyori i jego zwolennicy
byli przekonani, że wygrają to spotkanie.
350
00:29:30,143 --> 00:29:36,233
Walczyli wcześniej z Tokugawą
i odnieśli spektakularne zwycięstwo.
351
00:29:38,693 --> 00:29:43,623
W przeddzień bitwy można było powiedzieć,
że obie strony mogły wygrać.
352
00:29:45,867 --> 00:29:51,407
Porażka mogła zaszkodzić wizerunkowi
Nobunagi w Japonii.
353
00:29:51,498 --> 00:29:54,208
W połowie lat 70. XVI wieku
miał wielu wrogów.
354
00:29:54,292 --> 00:29:59,302
Gdyby przegrał,
mogłoby to połączyć jego przeciwników.
355
00:30:02,258 --> 00:30:04,298
Armie miały zetrzeć się rankiem.
356
00:30:05,220 --> 00:30:10,680
Zapowiadała się jedna z najbardziej
decydujących bitew w historii Japonii.
357
00:30:21,694 --> 00:30:23,994
W dniu bitwy wojska Takedy ruszyły naprzód
358
00:30:24,072 --> 00:30:28,332
i zajęły strategiczne pozycje na wzgórzu
naprzeciw sił Ody.
359
00:30:31,246 --> 00:30:34,746
Panowała kompletna cisza.
Słychać było tylko tętent koni.
360
00:30:38,837 --> 00:30:42,087
Katsuyori widział siły Ody, ale…
361
00:30:42,173 --> 00:30:46,553
wówczas nie był pewien,
z czym ma do czynienia.
362
00:30:52,058 --> 00:30:54,308
Żołnierze gotowi? Do ataku!
363
00:30:57,480 --> 00:30:59,610
Wyobraź sobie,
że jesteś żołnierzem Takedy.
364
00:30:59,691 --> 00:31:02,781
Widzisz przed sobą wroga, atakujesz.
365
00:31:02,861 --> 00:31:04,491
Ognia!
366
00:31:06,364 --> 00:31:08,914
Zaczynają do ciebie strzelać z muszkietów.
367
00:31:13,037 --> 00:31:14,407
A potem lecą strzały.
368
00:31:15,582 --> 00:31:16,712
Do ataku!
369
00:31:17,375 --> 00:31:18,995
Przywódcy cię zachęcają,
370
00:31:19,085 --> 00:31:21,585
a ty trafiasz na pierwszą linię przeszkód,
371
00:31:21,671 --> 00:31:24,761
czyli barykady, które musisz ominąć.
372
00:31:25,341 --> 00:31:26,381
Teraz!
373
00:31:27,594 --> 00:31:30,224
Tymczasem strzelanina się wzmaga.
374
00:31:30,305 --> 00:31:32,265
Strzały zaczynają trafiać w cel.
375
00:31:32,348 --> 00:31:35,268
Twoi rodacy po lewej i po prawej dostają.
376
00:31:36,603 --> 00:31:40,063
Jedynym sposobem na, by przejść,
jest pokonanie przeszkód,
377
00:31:40,148 --> 00:31:43,228
zaatakowanie wroga i udział w walce wręcz.
378
00:31:44,402 --> 00:31:45,362
Do ataku!
379
00:31:51,451 --> 00:31:54,001
Katsuyori wysyłał kolejnych żołnierzy.
380
00:31:54,621 --> 00:31:57,121
Dopóki utrzymywał takie natarcie,
381
00:31:57,206 --> 00:32:00,286
wciąż miał szansę okrążyć wroga.
382
00:32:03,922 --> 00:32:07,382
Wszędzie latały strzały i pociski.
383
00:32:08,676 --> 00:32:11,846
Dym zasłaniał widok, wciskał się do oczu.
384
00:32:23,691 --> 00:32:30,661
Z boku zaatakowali żołnierze piechoty Ody.
385
00:32:31,824 --> 00:32:34,544
Używali włóczni i pik.
386
00:32:34,619 --> 00:32:36,869
Rozerwali na strzępy żołnierzy Takedy.
387
00:32:37,705 --> 00:32:40,625
To świadczy o tym,
że plan Nobunagi zakładał
388
00:32:40,708 --> 00:32:44,168
wciągnięcie ich
i utrzymanie w strefie śmierci.
389
00:32:48,925 --> 00:32:51,715
Katsuyori nie chciał się poddać.
390
00:32:51,803 --> 00:32:53,893
Wysyłał kolejnych żołnierzy.
391
00:32:53,972 --> 00:32:59,192
Tak było trzy, cztery, pięć razy.
Dziesiątkowało to siły Takedy.
392
00:33:01,187 --> 00:33:02,647
To była rzeź.
393
00:33:09,529 --> 00:33:10,699
Dalej!
394
00:33:11,364 --> 00:33:15,794
Z czasem przywódcy Takedy
zaczynali rozumieć,
395
00:33:15,868 --> 00:33:17,038
że nie wygrają.
396
00:33:19,414 --> 00:33:23,384
Wielu z nich zaczęło się wycofywać,
397
00:33:23,459 --> 00:33:28,549
a to najniebezpieczniejsza chwila
w każdej bitwie w historii ludzkości,
398
00:33:28,631 --> 00:33:32,181
bo gdy jedna strona zaczyna
uciekać przed drugą,
399
00:33:32,260 --> 00:33:34,140
rozpętuje się piekło.
400
00:33:36,264 --> 00:33:38,474
Katsuyori nie chciał się wycofać.
401
00:33:38,558 --> 00:33:40,438
Chciał walczyć do upadłego.
402
00:33:41,477 --> 00:33:43,227
Ale gdy jego siły się rozpadały…
403
00:33:43,312 --> 00:33:44,402
Do ataku!
404
00:33:44,480 --> 00:33:48,780
…jego podwładni błagali go, by uciekał,
405
00:33:48,860 --> 00:33:51,700
aż jeden z nich wsadził go na konia,
406
00:33:52,447 --> 00:33:53,407
pchnął na północ
407
00:33:54,198 --> 00:34:00,538
i Katsuyori mógł wrócić do siebie
z garstką swoich sił.
408
00:34:05,251 --> 00:34:11,761
W tej bitwie zginęło
10 000 żołnierzy Katsuyoriego.
409
00:34:12,383 --> 00:34:14,643
Wielu przywódców Takedów…
410
00:34:16,179 --> 00:34:19,519
generałów,
którzy tak długo służyli Shingenowi,
411
00:34:19,599 --> 00:34:23,479
leżało martwych ze swoimi żołnierzami.
412
00:34:28,775 --> 00:34:34,025
Nagashino jest często postrzegana
jako przełomowa bitwa w historii świata
413
00:34:34,113 --> 00:34:40,083
z powodu rzekomej techniki Nobunagi
polegającej na nieustającej serii ognia.
414
00:34:41,496 --> 00:34:47,836
Imponujące jest to,
że Nobunaga opracował ten plan,
415
00:34:48,503 --> 00:34:52,923
by efektywnie wykorzystać przeszkody,
jak robią to dzisiejsze armie,
416
00:34:53,633 --> 00:34:56,473
i połączył to wszystko w jeden plan,
417
00:34:56,552 --> 00:34:59,472
który miał całkowicie unicestwić wroga.
418
00:35:03,184 --> 00:35:08,824
Bitwa pod Nagashino była
wielkim sukcesem Nobunagi i Ieyasu,
419
00:35:08,898 --> 00:35:13,108
bo zadała potężny cios
420
00:35:14,195 --> 00:35:17,735
jednemu z trzech
głównych wschodnich daimyo.
421
00:35:17,824 --> 00:35:23,454
Temu, który był najbliżej krain Nobunagi.
422
00:35:25,248 --> 00:35:29,538
Katsuyori doznał takiej traumy…
423
00:35:29,627 --> 00:35:30,837
Idź już.
424
00:35:32,463 --> 00:35:34,673
…że to był ostatni raz,
425
00:35:34,757 --> 00:35:37,837
gdy z wojskiem ośmielił się
opuścić swoje terytorium.
426
00:35:40,888 --> 00:35:44,018
Kilka kolejnych lat potrwało
całkowite pozbycie się Takedy,
427
00:35:44,100 --> 00:35:47,480
ale tak musiało być.
428
00:35:47,562 --> 00:35:53,692
Po Nagashino nigdy już nie stanowił
poważnego zagrożenia dla Nobunagi.
429
00:36:00,199 --> 00:36:03,159
Choć to było wielkie zwycięstwo Ieyasu,
430
00:36:03,995 --> 00:36:09,415
radość umniejszył fakt, że dowiedział się,
że jego żona, Tsukiyama, planowała zdradę.
431
00:36:25,266 --> 00:36:27,136
Odkryto listy.
432
00:36:28,019 --> 00:36:32,939
Podobno Nobunaga umieścił
szpiegów w domu Ieyasu.
433
00:36:33,024 --> 00:36:35,194
To bardzo możliwe.
434
00:36:35,276 --> 00:36:38,066
Każdy szpiegował wówczas
zarówno przyjaciół, jak i wrogów.
435
00:36:38,154 --> 00:36:42,954
Podobno służąca Tsukiyamy-dono
znalazła te listy
436
00:36:43,034 --> 00:36:45,664
i przekazała je Odzie Nobunadze.
437
00:36:49,290 --> 00:36:54,590
Nie było wielu dowodów,
to głównie spekulacje,
438
00:36:54,670 --> 00:36:57,220
ale nie mogli tego zignorować.
439
00:36:57,298 --> 00:37:02,138
Dlatego Nobunaga
kazał Ieyasu znaleźć rozwiązanie.
440
00:37:02,762 --> 00:37:03,642
Odejdź.
441
00:37:12,772 --> 00:37:15,692
Tokugawa Ieyasu
musiał pozbyć się Tsukiyamy-dono.
442
00:37:15,775 --> 00:37:16,935
Puśćcie mnie!
443
00:37:17,818 --> 00:37:18,738
Puśćcie mnie!
444
00:37:18,819 --> 00:37:20,949
Ieyasu postanowił ją wygnać.
445
00:37:21,030 --> 00:37:25,410
Ale gdyby przeżyła,
mogłaby zaszkodzić mu jeszcze bardziej.
446
00:37:49,433 --> 00:37:51,143
Ieyasu poszedł o krok dalej.
447
00:37:51,227 --> 00:37:54,307
Ieyasu podejrzewał,
że jego syn spróbuje pomścić matkę,
448
00:37:54,397 --> 00:37:59,317
jak przystało na oddanego
i lojalnego potomka.
449
00:37:59,402 --> 00:38:02,862
Umieścił go więc w areszcie domowym.
450
00:38:06,742 --> 00:38:10,082
Ale pod naciskiem Nobunagi
451
00:38:10,162 --> 00:38:14,922
Ieyasu musiał
zmusić własnego syna do samobójstwa.
452
00:38:17,420 --> 00:38:20,720
Nobunaga był wtedy
bardzo silnym przywódcą,
453
00:38:20,798 --> 00:38:22,588
a Ieyasu musiał go słuchać.
454
00:38:22,675 --> 00:38:26,795
Ieyasu musiał utrzymać ten sojusz.
To było konieczne.
455
00:38:26,887 --> 00:38:29,637
Bez względu na to, co sądził,
456
00:38:29,724 --> 00:38:34,154
jeśli Nobunaga kazał mu
stracić własnego syna, musiał to zrobić.
457
00:38:37,732 --> 00:38:41,152
To był najgorszy rozkaz,
jaki mógł usłyszeć.
458
00:38:41,235 --> 00:38:44,695
Miał on znaczny wpływ
na jego relacje z Nobunagą
459
00:38:44,780 --> 00:38:46,570
do końca ich dni.
460
00:38:51,662 --> 00:38:56,462
Zwycięstwo pod Nagashino uczyniło
z Nobunagi najpotężniejszego wodza.
461
00:39:00,463 --> 00:39:03,723
Większość środkowej Japonii
była teraz pod jego rządami.
462
00:39:06,302 --> 00:39:11,102
Jego marzenie o zjednoczeniu całego narodu
pod sobą było coraz bliższe spełnienia.
463
00:39:12,767 --> 00:39:14,517
Ale miało to swoją cenę.
464
00:39:14,602 --> 00:39:19,322
Nobunaga wpadał w coraz większą paranoję
i wszędzie widział wrogów.
465
00:39:23,402 --> 00:39:25,702
Zdrada Tsukiyamy-dono
466
00:39:25,780 --> 00:39:31,830
tylko pogłębiła obawy Nobunagi,
że otaczają go wrogowie.
467
00:39:31,911 --> 00:39:37,671
Oznaczało to niemal paranoiczne uczucie,
że każdy chce się go pozbyć.
468
00:39:40,127 --> 00:39:45,167
Postawcie się na miejscu Nobunagi,
gdy zda sobie z tego sprawę.
469
00:39:52,098 --> 00:39:56,478
Każdy rolnik na pole, każdy przechodzień,
470
00:39:56,560 --> 00:40:02,150
każda służąca na jego dworze
mogła próbować go otruć.
471
00:40:02,233 --> 00:40:06,903
Myśl, że nie jest się bezpiecznym
bardzo otrzeźwia.
472
00:40:10,491 --> 00:40:14,581
Nobunagę kilkakrotnie próbowano zabić.
473
00:40:15,788 --> 00:40:19,208
Jeden śmiałek pochodził z prowincji Iga.
474
00:40:20,292 --> 00:40:24,052
Była to jedna z najmniejszych
prowincji Japonii w okresie Sengoku.
475
00:40:27,216 --> 00:40:31,926
Przez 150 lat
ci ludzie rządzili sami sobą,
476
00:40:32,012 --> 00:40:36,272
nie wpuszczając intruzów do swojej krainy.
477
00:40:38,352 --> 00:40:39,692
Kiedy walczyli,
478
00:40:39,770 --> 00:40:44,940
łączyli siły w autonomicznych komunach
na wzór armii partyzanckiej.
479
00:40:45,568 --> 00:40:51,198
W ten sposób latami
atakowali linie komunikacyjne Nobunagi.
480
00:40:51,282 --> 00:40:56,332
Byli tak dobrzy
w technikach nieregularnej wojny,
481
00:40:56,412 --> 00:41:01,332
że zapoczątkowali legendy
o wojownikach ninja z prowincji Iga.
482
00:41:03,085 --> 00:41:07,335
Okazali się solą w oku Ody Nobunagi.
483
00:41:08,757 --> 00:41:11,927
Musieli zniknąć bez względu na cenę.
484
00:41:12,011 --> 00:41:14,761
Nobunaga nie mógł pozwolić im istnieć
485
00:41:15,514 --> 00:41:20,024
ze względu na swoją reputację
i własne bezpieczeństwo.
486
00:41:22,897 --> 00:41:25,317
I to nie powinno było stanowić problemu,
487
00:41:25,983 --> 00:41:29,823
ale okazało się jedną z najbardziej
okrutnych i krwawych kampanii
488
00:41:29,904 --> 00:41:31,704
w karierze Nobunagi.
489
00:42:02,102 --> 00:42:05,112
Napisy: Liliana Reguła