1 00:00:06,090 --> 00:00:11,637 BU PROGRAM UZMAN DOKTORLARIN EŞLİĞİNDE YAPILAN 2 00:00:11,804 --> 00:00:18,728 RİSKLİ AKTİVİTELER İÇERİR UZMAN DENETİMİ OLMADAN DENEMEYİN 3 00:00:19,187 --> 00:00:21,272 Üç, iki, bir, motor! 4 00:00:24,400 --> 00:00:25,860 Thor'u oynadığım için 5 00:00:26,569 --> 00:00:28,821 artık çok daha fazla yemek yiyordum. 6 00:00:30,281 --> 00:00:31,532 Her öğün yaklaşık 1.000 kalori. 7 00:00:31,741 --> 00:00:33,117 Dondurma. 8 00:00:34,535 --> 00:00:35,578 Kocaman sulu biftekler. 9 00:00:35,870 --> 00:00:37,080 Hepsi direkt buraya gidiyor. 10 00:00:37,330 --> 00:00:41,042 Hamburgerler, pad Thai, makarna, pirzola. 11 00:00:41,375 --> 00:00:47,173 Sosis, pizza, kek, donut, sosisli sandviç. 12 00:00:47,882 --> 00:00:50,468 Konu yemek olunca ben aç bir köpeğe benzerim. 13 00:00:53,262 --> 00:00:54,555 Ama daha az seçiciyim. 14 00:00:56,182 --> 00:00:58,851 Yani yediğim şeyin önemli olduğunu biliyorum 15 00:00:58,935 --> 00:01:02,188 ama uzun ve sağlıklı yaşamak istiyorsam 16 00:01:02,271 --> 00:01:06,067 yapabileceğim en iyi şeyin bir şey yememek olduğunu bilmiyordum. 17 00:01:06,984 --> 00:01:08,027 Hiçbir şey. 18 00:01:08,945 --> 00:01:12,615 BYRON KOYU, AVUSTRALYA 19 00:01:14,367 --> 00:01:20,331 En azından bu adam öyle diyor. Uzun ömür uzmanı Dr. Peter Attia. 20 00:01:22,458 --> 00:01:24,001 Bu son akşam yemeğimiz olacak. 21 00:01:24,502 --> 00:01:25,628 Son akşam yemeğimiz. 22 00:01:28,631 --> 00:01:32,051 Uzun ve sağlıklı yaşam için bu seferki testte 23 00:01:32,468 --> 00:01:36,556 oruç tutmamı istiyor. Dört gün boyunca su içeceğim 24 00:01:36,806 --> 00:01:40,893 ve sıfır kalori alacağım. 25 00:01:42,311 --> 00:01:45,231 Teşekkürler. Çok sağ ol. 26 00:01:45,606 --> 00:01:46,649 Teşekkürler. 27 00:01:49,026 --> 00:01:50,069 Tamam. 28 00:01:52,989 --> 00:01:56,492 Evet, neyse ki oruca doyurucu bir akşam yemeğiyle başlayacağım. 29 00:01:56,826 --> 00:01:58,786 Tam altı yaprak marul ve bir adet havuç. 30 00:02:01,414 --> 00:02:02,331 Ben de seninle tutacağım. 31 00:02:02,498 --> 00:02:03,541 -Öyle mi? -Evet. 32 00:02:03,749 --> 00:02:05,835 Biriyle birlikte yapmak oruç tutmayı kolaylaştırır. 33 00:02:06,043 --> 00:02:07,170 -Yani… -Tamam, güzel. 34 00:02:07,253 --> 00:02:10,548 -Yani birlikte acı çekeceğiz. -Evet, aynen öyle. 35 00:02:10,882 --> 00:02:13,217 Daha önce yemeksiz bir gün geçirmişimdir. 36 00:02:15,052 --> 00:02:18,472 Ama öğün atlarsam çok huysuz olurum. 37 00:02:20,474 --> 00:02:23,144 Mutluluğuma kesinlikle zarar verir. 38 00:02:24,270 --> 00:02:27,356 Oldukça uzun bir süre. Peki neden dört gün? Neden daha… 39 00:02:27,773 --> 00:02:29,025 Daha uzun değil mi? 40 00:02:29,609 --> 00:02:32,612 Dört gün olmasının neye faydası var? Neden dört? 41 00:02:32,778 --> 00:02:37,617 Üç ila dört gün, vücudumuzun 42 00:02:37,700 --> 00:02:42,288 besin olmadığını anlayarak 43 00:02:42,580 --> 00:02:45,833 sistemimizi yeniden başlatması için 44 00:02:45,917 --> 00:02:47,418 -yeterli bir süre. -Gerçekten mi? 45 00:02:47,835 --> 00:02:49,545 Sence dayanabilecek miyim? 46 00:02:49,670 --> 00:02:52,381 Deneyimlerine göre bunu ilk defa yapan insanlar 47 00:02:52,590 --> 00:02:54,383 sence başarılı oluyor mu? 48 00:02:54,675 --> 00:02:56,928 Önümüzdeki dört gün boyunca hiç şüphe yok ki 49 00:02:57,011 --> 00:03:01,641 kendini hâlsiz hissettiğin dönemler olacak. Ya da… 50 00:03:01,724 --> 00:03:03,100 -Ağladığım mı? -Evet. 51 00:03:03,392 --> 00:03:05,811 -Duygusal. -Biraz aksi, huysuz falan. 52 00:03:07,021 --> 00:03:08,731 Ama düşündüğün zaman 53 00:03:08,940 --> 00:03:11,192 bugün içinde yaşadığımız dönemde 54 00:03:11,275 --> 00:03:14,445 etrafımızda yiyeceğe sınırsız erişimimiz var 55 00:03:14,570 --> 00:03:17,865 ve günde üç öğün yiyip arada da atıştırma alışkanlığı 56 00:03:17,949 --> 00:03:21,452 bizim türümüz için oldukça yeni bir konsept. 57 00:03:21,535 --> 00:03:22,578 Evet. 58 00:03:23,037 --> 00:03:26,374 Atalarımız sık sık günlerce aç kalırdı 59 00:03:26,499 --> 00:03:29,543 ve yalnızca aç kalmakla kalmayıp aynı zamanda bu açlık sürecinde 60 00:03:29,835 --> 00:03:32,296 gidip avlanma kabiliyetleri de vardı. 61 00:03:35,675 --> 00:03:40,346 Evet. Bitirdim. Küçük bir havuç dışında hiçbir şey kalmadı. 62 00:03:42,390 --> 00:03:43,808 Son marul parçasını yiyecek misin? 63 00:03:44,100 --> 00:03:46,477 Tatlı var mı? Tatlı yiyecek miyiz, yemeyecek miyiz? 64 00:03:46,852 --> 00:03:48,187 Hayır. 65 00:03:49,230 --> 00:03:53,192 Hayatımın en zor dört günü olacağını düşünmeye başladım. 66 00:03:58,072 --> 00:03:59,282 DR. PETER ATTIA UZUN ÖMÜR DOKTORU 67 00:03:59,448 --> 00:04:00,741 Açıkçası bu, Chris'e zor gelecek. 68 00:04:01,367 --> 00:04:05,037 Ama ben yıllarca kısa süreli oruç üzerine çalıştım ve bu sayede 69 00:04:05,246 --> 00:04:07,873 önemli olanın kendini meşgul tutmak olduğunu öğrendim. 70 00:04:08,708 --> 00:04:10,876 Ben de Chris'in dikkatini açlığından çekmek için 71 00:04:10,960 --> 00:04:15,798 uygun bir test hazırladım. Atalarımızın yaptığını yapmasını istiyorum. 72 00:04:16,507 --> 00:04:18,009 Yemeğini avlamasını istiyorum. 73 00:04:19,343 --> 00:04:23,139 Ama karada değil, okyanusta. 74 00:04:29,770 --> 00:04:33,524 Planımız, yemeksiz geçen dört günün sonunda… 75 00:04:35,526 --> 00:04:37,361 …Büyük Set Resifi'ne gitmek. 76 00:04:43,117 --> 00:04:45,036 Yanıma havayla dolu akciğerlerimi… 77 00:04:52,001 --> 00:04:56,964 …ve zıpkın tüfeği alacağım. Dokuz metre derinlikteki okyanus tabanına dalarak 78 00:04:58,466 --> 00:05:03,012 balık arayacağım. Yani hiç zorlama yok. 79 00:05:06,015 --> 00:05:10,269 CHRIS HEMSWORTH İLE LİMİT YOK 80 00:05:10,686 --> 00:05:11,687 Sağ ol Pete. 81 00:05:17,401 --> 00:05:21,572 YEMEKSİZ BİRİNCİ GÜN 82 00:05:21,697 --> 00:05:26,077 Orucumun ilk günü. İyi uyudum. Yaklaşık olarak 83 00:05:26,285 --> 00:05:29,455 yedi, yedi buçuk saat uyudum. Rüyamda çok gariptir ki 84 00:05:29,538 --> 00:05:31,540 oruç tutuyordum çünkü daha oruçlu hâlde değildim. 85 00:05:31,999 --> 00:05:34,335 Bu sabah çocuklara pastırmalı yumurta yaptım, canım çekti 86 00:05:34,460 --> 00:05:39,131 ama daha yolun başındayım ve dört günlük orucumu 87 00:05:39,298 --> 00:05:42,093 bozacak kadar tehlikeli bir şey değildi. 88 00:05:42,676 --> 00:05:44,637 Ben yine de ne olur ne olmaz diye köpeği götüreyim. 89 00:05:46,847 --> 00:05:49,600 Köpek kızarmış piliç gibi falan mı görünecek? 90 00:05:50,267 --> 00:05:53,771 Ama hayır, onu yemeyiz. Tabii çok zorunda kalmazsak. 91 00:05:54,480 --> 00:05:58,109 Chris başlarda iyi hissedecek. Son yediği yemeğin enerjisiyle geçinecek. 92 00:05:58,234 --> 00:06:03,572 O enerji bitince de kötüleşmeye başlayacak. 93 00:06:04,240 --> 00:06:06,033 Ama ben dayanmasını isteyeceğim 94 00:06:06,575 --> 00:06:10,162 çünkü Chris'in uzun ömürlü olması için yapabileceğimiz onca şeyin arasında 95 00:06:10,704 --> 00:06:13,707 kısa süreli oruç en etkili yöntemlerden biri olabilir. 96 00:06:18,838 --> 00:06:20,840 Besinlerde glikoz bulunur. 97 00:06:22,967 --> 00:06:26,053 Vücudumdaki trilyonlarca sağlıklı hücreyi besleyen kaynak yani. 98 00:06:29,181 --> 00:06:34,478 Ama o glikozun beslediği bir şey daha var. Zombi hücreler. 99 00:06:35,521 --> 00:06:39,191 Vadesi dolmasına rağmen yaşamayı sürdüren yaşlı, hasarlı hücreler. 100 00:06:40,192 --> 00:06:46,365 Zehirli bir sıvı salgılayarak diğer sağlıklı hücreleri de zehirliyorlar 101 00:06:47,158 --> 00:06:49,034 ve yaşlanmayı hızlandırıyorlar. 102 00:06:51,454 --> 00:06:54,165 Saç dökülmesinden kırışıklıklara, 103 00:06:54,290 --> 00:06:56,041 artritten kansere ve demansa kadar. 104 00:06:56,125 --> 00:06:59,712 SAÇ DÖKÜLMESİ - KIRIŞIKLIK ARTRİT - KANSER - DEMANS 105 00:06:59,837 --> 00:07:03,924 Bilim insanları, oruç tutup glikoz kaynağını kestiğimizde 106 00:07:04,008 --> 00:07:05,342 zombi ordusunun 107 00:07:05,968 --> 00:07:10,598 enerji açlığı çektiği için güçten düştüğünü fark etti. 108 00:07:14,101 --> 00:07:18,981 Uzun vadeli fayda için kısa süreli acı. Ama benim gibi yemeyi seven biri için 109 00:07:19,482 --> 00:07:20,983 çok fazla acı. 110 00:07:21,108 --> 00:07:25,613 YEMEKSİZ 14. SAAT 111 00:07:26,780 --> 00:07:30,242 Evet, acıktım. Biz başaramayacağız. 112 00:07:31,744 --> 00:07:34,246 "Biz" ile kendimi ve en yakın arkadaşlarımı kastediyorum. 113 00:07:36,207 --> 00:07:40,377 Bunu başarmamı sağlayacak birileri varsa bunlar onlar olduğundan benimle birlikte 114 00:07:40,461 --> 00:07:42,880 oruç tutmayı kabul ettikleri için çok mutluyum ve minnettarım. 115 00:07:43,172 --> 00:07:45,299 Chris ile liseden beri… 116 00:07:45,549 --> 00:07:47,551 -Evet. -…ilkokuldan beri arkadaşız. 117 00:07:47,760 --> 00:07:49,345 -Ben Aaron, bu da Luke. -Evet. 118 00:07:49,637 --> 00:07:51,013 Şimdi de Chris'e çalışıyoruz. 119 00:07:51,096 --> 00:07:53,974 -Paralı arkadaşız yani aslında. -Evet, çıkar arkadaşlığı. 120 00:07:54,058 --> 00:07:55,935 -Çıkar arkadaşlığı, evet. -Küçük bir aileyiz. 121 00:07:56,101 --> 00:07:57,478 Küçük bir aileyiz. 122 00:07:57,645 --> 00:07:59,230 Biraz moral desteği iyi gelebilir. 123 00:08:00,231 --> 00:08:02,107 Sonuna kadar mı? Aaron, dört gün yapacaksın. 124 00:08:02,191 --> 00:08:03,192 -Evet. -Evet. 125 00:08:03,484 --> 00:08:05,069 -Hayır! -Hayır, deneyeceksin. 126 00:08:05,152 --> 00:08:06,278 Evet, deneyeceğim. 127 00:08:09,073 --> 00:08:10,199 Yemek yemeyi çok sever. 128 00:08:10,282 --> 00:08:12,826 Londra'da ona bir keresinde sırf çok küçük bir 129 00:08:12,910 --> 00:08:14,537 biftek aldığım için bana çok kızmıştı. 130 00:08:15,037 --> 00:08:18,374 Yaklaşık bu büyüklükte olduğu için bana neredeyse yumruk atacaktı. 131 00:08:18,499 --> 00:08:20,501 "Boyuma bir bak, niye bu bifteği aldın ki?" diyordu. 132 00:08:20,584 --> 00:08:22,169 Yani dört gün yapması mümkün değil. 133 00:08:26,090 --> 00:08:29,969 Kafayı yiyeceğim. Yemek yemeye saatler değil günler kaldı. 134 00:08:30,052 --> 00:08:33,514 Eve dönüp koca bir tabak spagetti yiyemeyiz sonuçta. 135 00:08:35,599 --> 00:08:41,939 Makarnayı bırak, şansımız yaver giderse bir sonraki yemeğimiz balık olacak. 136 00:08:42,523 --> 00:08:46,277 ROCKY CREEK, YENİ GÜNEY GALLER 137 00:08:47,069 --> 00:08:49,363 Balığı ben tutacaksam 138 00:08:50,322 --> 00:08:52,199 ciddi bir dalış eğitimine ihtiyacım var. 139 00:08:53,993 --> 00:08:57,538 O yüzden Peter beni muhteşem yetenekleri olan biriyle tanıştırdı. 140 00:08:59,582 --> 00:09:03,502 Sana kısaca göstereceğim. Önce kocaman bir nefes vereceğim. 141 00:09:06,380 --> 00:09:07,715 Vay canına. 142 00:09:19,893 --> 00:09:21,020 Karnın ne kadar büyüdü! 143 00:09:21,145 --> 00:09:22,396 -Tamam. -İnanılmaz. 144 00:09:25,274 --> 00:09:28,861 Tanya Streeter, nefes tutma ustası. 145 00:09:31,238 --> 00:09:33,616 Tam on kere serbest dalışta dünya şampiyonu oldu… 146 00:09:36,493 --> 00:09:39,413 …ve nefesini tam altı dakika tutabiliyor. 147 00:09:43,167 --> 00:09:47,379 Ortalama bir insan göğsünün üstünden nefes alır 148 00:09:47,755 --> 00:09:51,050 ama böyle yaparsak kana fazla oksijen gitmez. 149 00:09:51,175 --> 00:09:53,927 Akciğerlerinin alt kısmının kapasitesi daha büyüktür 150 00:09:54,219 --> 00:09:58,223 ve karın kaslarını rahat bırakmazsan o kısmı kullanamazsın. 151 00:09:58,724 --> 00:10:03,228 Nefes alırken karnını dışarı çıkarmayı öğreneceksin. 152 00:10:18,327 --> 00:10:21,205 -Tamam, şimdi nasılsın? -Rekor kırmaya hazırım. 153 00:10:21,497 --> 00:10:22,539 Hadi öyleyse. 154 00:10:31,548 --> 00:10:34,009 Hedefimiz o turuncu şey mi? 155 00:10:34,218 --> 00:10:36,929 -Evet, oraya gidip geri gelmek. -Yaklaşık 50 metre mi yani? 156 00:10:37,012 --> 00:10:38,972 -Hayır, yaklaşık 100 metre. -Öyle mi? 157 00:10:39,556 --> 00:10:40,891 Deniz biraz klostrofobik olacak. 158 00:10:41,684 --> 00:10:44,269 Evet, rehber olması için şerit çektik çünkü aşağısı karanlık 159 00:10:44,561 --> 00:10:46,355 ama böylece hem zihinsel hem de fiziksel olarak 160 00:10:46,480 --> 00:10:47,731 gerçek gücünü göreceğim. 161 00:10:48,190 --> 00:10:49,191 Tamam, hadi bakalım. 162 00:10:57,574 --> 00:10:58,826 Hazır olunca başla Chris. 163 00:11:10,629 --> 00:11:15,926 Görüş açısı çok kötüydü ve ciğerlerim anında yanmaya başladı. 164 00:11:27,563 --> 00:11:31,900 Aklım pes etmemi, nefesimin kesildiğini söylüyordu. 165 00:11:36,613 --> 00:11:38,490 Ben de bunu aşmaya çalışıyordum 166 00:11:38,782 --> 00:11:41,034 çünkü ciğerlerimde düşündüğümden daha çok oksijen olduğunu 167 00:11:41,160 --> 00:11:42,578 biliyordum. 168 00:11:47,916 --> 00:11:49,835 Artık oraya ulaştığımı sanıyordum. 169 00:11:56,341 --> 00:11:59,178 -Yarısına gelmişim. -Sanmıyorum. 170 00:12:00,053 --> 00:12:02,264 -Yaklaşamadın bile. -20 metre o zaman. Kaç metre oldu? 171 00:12:03,474 --> 00:12:04,808 Yirmi metre bile değildir. 172 00:12:06,268 --> 00:12:07,227 Biraz üzüldüm. 173 00:12:08,937 --> 00:12:13,275 Meğer deniz altında tam 27 saniye kalmışım. 174 00:12:17,571 --> 00:12:20,365 Serbest dalış becerimin ne kadar etkisiz ve başarısız olduğunu 175 00:12:20,491 --> 00:12:21,909 görmek beni çok şaşırttı. 176 00:12:22,326 --> 00:12:26,121 Yüzeyde birkaç dakika nefesimi tutabilirim ama suyun içinde 177 00:12:26,246 --> 00:12:29,124 tepinip içindeki havayı ve enerjiyi kullanmak 178 00:12:29,208 --> 00:12:31,502 çok farklı bir şey. 179 00:12:33,128 --> 00:12:35,964 Akşam yemeğimi avlamak için dalmak sandığımdan daha zor olacak. 180 00:12:39,009 --> 00:12:40,052 Yemek demişken… 181 00:12:42,679 --> 00:12:47,309 YEMEKSİZ 22. SAAT 182 00:12:50,062 --> 00:12:51,271 Brokoli sevmem bile. 183 00:13:04,326 --> 00:13:06,119 Yapmam gereken bir ödevim olsa da 184 00:13:07,162 --> 00:13:12,709 günümü düzene sokan yemek saatleri olmadan zaman geçmek bilmiyor. 185 00:13:19,049 --> 00:13:23,679 Neredeyse akşam yemeği vakti geldi ve hiç bu kadar kötü olmamıştım. 186 00:13:25,639 --> 00:13:32,229 Başım dönüyor, hâlsizim ve acayip açım. 187 00:13:37,401 --> 00:13:42,447 YEMEKSİZ İKİNCİ GÜN 188 00:13:42,823 --> 00:13:47,494 Yorgunum. Pek uyuyamadım. Gece açlıktan sık sık uyandım 189 00:13:47,703 --> 00:13:48,745 ve sonra… 190 00:13:50,372 --> 00:13:53,250 Boş hissediyordum, içimde yemek yoktu. 191 00:13:53,333 --> 00:13:56,962 Neredeyse enerjim yok gibiydi. Ot gibiydim. 192 00:13:57,337 --> 00:14:00,716 Bunu pişirmek beni acıktırıyor. 193 00:14:02,801 --> 00:14:03,969 Neden yemek yiyemiyorsun? 194 00:14:04,177 --> 00:14:05,304 Çünkü yememem gerek. 195 00:14:06,013 --> 00:14:07,472 Kaç gün baba? 196 00:14:07,931 --> 00:14:09,016 Dört gün. 197 00:14:09,600 --> 00:14:10,642 Neden? 198 00:14:10,726 --> 00:14:15,772 Bu leziz, çıtır çıtır pastırma ve yumurta beni hiç tahrik etmiyor. 199 00:14:19,693 --> 00:14:23,780 Sadece suyla yapılan orucun ikinci günü en zor gündür. 200 00:14:24,156 --> 00:14:28,285 Bunun sebebi, karaciğerin ve kaslarda tutulan 201 00:14:28,493 --> 00:14:30,370 vücudun ana glikoz depoları 202 00:14:30,579 --> 00:14:34,124 hızla tükenmesidir. Bunun sonucu olarak da 203 00:14:34,207 --> 00:14:36,418 Chris çok yorgun ve bitkin hissediyor. 204 00:14:37,252 --> 00:14:40,088 Ama bunun normal olduğunu anlaması önemli 205 00:14:40,631 --> 00:14:43,050 çünkü bunu düzenli olarak yapan insanlar var 206 00:14:43,133 --> 00:14:46,970 ve onlar aç kalmakla kalmayıp o durumda başarılı bile oluyorlar. 207 00:14:49,389 --> 00:14:53,644 EYASI VADİSİ, TANZANYA 208 00:15:00,817 --> 00:15:01,818 Hey… 209 00:15:01,902 --> 00:15:02,903 Iskaladın. 210 00:15:05,864 --> 00:15:06,907 Bak evlat. 211 00:15:07,032 --> 00:15:09,910 Sen hedefi vuramazsan 212 00:15:10,077 --> 00:15:11,119 köyümüz aç kalır. 213 00:15:12,245 --> 00:15:13,288 Tekrar dene. 214 00:15:16,375 --> 00:15:17,709 Elimden geleni yapacağım baba. 215 00:15:18,377 --> 00:15:19,878 Aferin sana. 216 00:15:20,837 --> 00:15:23,215 Isafiri, Hadza kabilesinin bir üyesi. 217 00:15:28,637 --> 00:15:29,846 O bir avcı. 218 00:15:33,100 --> 00:15:34,851 Acıktık 219 00:15:34,977 --> 00:15:36,812 ve yiyeceğimiz bitti. 220 00:15:37,229 --> 00:15:39,106 Tamam. 221 00:15:39,189 --> 00:15:40,983 Yarın ava çıkarım. 222 00:15:41,191 --> 00:15:45,070 Büyük bir şeyler yakalarım. 223 00:15:48,281 --> 00:15:53,078 Burada açlık hayatın bir parçası. 224 00:15:54,079 --> 00:15:55,539 Bazen günlerce yemeyiz. 225 00:15:56,456 --> 00:15:57,833 Ama korkmayız 226 00:15:58,583 --> 00:16:01,169 çünkü açlıktan ölmeyeceğimizi biliriz. 227 00:16:05,007 --> 00:16:06,550 Bakın, şurada avlanmalıyız. 228 00:16:07,384 --> 00:16:09,636 Yan taraftan yaklaşacağız. 229 00:16:14,599 --> 00:16:15,851 Açlık… 230 00:16:18,270 --> 00:16:19,604 …beni daha iyi bir avcı yapıyor. 231 00:16:24,818 --> 00:16:28,155 Yemek yemeden günlerce geçirseler bile Hadza gibi insanlar 232 00:16:28,238 --> 00:16:30,615 avlanmak için enerji bulabiliyor… 233 00:16:31,742 --> 00:16:33,827 Bakın, dik-dik antilobu kakasını yapmış. 234 00:16:34,494 --> 00:16:38,040 …çünkü insanlar oruç tutmaya başlayıp yemek yemeyi bırakınca… 235 00:16:38,331 --> 00:16:40,792 Yakınlarda olsa gerek. 236 00:16:42,044 --> 00:16:44,671 …vücut gerçek süper gücünü gösteriyor. 237 00:16:46,214 --> 00:16:49,634 Yemek bolken vücudumuz fazla enerjiyi, derinin altında 238 00:16:49,718 --> 00:16:53,555 ve iç organların etrafında yağ tabakası olarak saklıyor. 239 00:16:54,890 --> 00:17:00,854 Yiyecek azaldığında o yağlar karaciğere gönderiliyor… 240 00:17:05,817 --> 00:17:09,446 …ve keton denilen alternatif bir enerji kaynağına dönüştürülüyor. 241 00:17:10,113 --> 00:17:13,742 İşte bu ketonlar acil durum güç kaynağı oluyor. 242 00:17:14,034 --> 00:17:18,038 Yalnızca bedenimiz için değil, beynimiz için de. 243 00:17:24,628 --> 00:17:26,338 Enerji desteğiyle birlikte 244 00:17:26,463 --> 00:17:29,591 ketonlar aynı zamanda odaklanma yeteneğini de arttırıyor. 245 00:17:32,135 --> 00:17:35,639 Etrafta normalde duymayacağımız şeyleri 246 00:17:37,182 --> 00:17:39,226 görmemizi, duymamızı… 247 00:17:42,312 --> 00:17:44,439 …ve hissetmemizi sağlıyor. 248 00:17:46,942 --> 00:17:49,194 Keton üretimi artıyor. 249 00:17:51,863 --> 00:17:54,741 Avcının en ihtiyacı olduğu anda. 250 00:17:56,409 --> 00:17:57,744 Dik-dik orada. 251 00:18:01,498 --> 00:18:03,166 Yaklaştıkça… 252 00:18:05,252 --> 00:18:08,755 …zihin, doğaya karşı tetikte oluyor. 253 00:18:10,465 --> 00:18:12,509 Tek hedefin av oluyor. 254 00:18:37,033 --> 00:18:38,493 Evet, dik-dikmiş. 255 00:18:39,202 --> 00:18:40,745 Yakaladık! 256 00:18:51,840 --> 00:18:53,800 Eve et götürdüğümde 257 00:18:55,093 --> 00:18:56,428 herkes mutlu oluyor. 258 00:19:00,849 --> 00:19:02,350 Çocuklarımız… 259 00:19:04,144 --> 00:19:05,562 …ve eşlerimiz mutlu. 260 00:19:05,770 --> 00:19:06,980 Herkes mutlu. 261 00:19:09,649 --> 00:19:12,319 Yiyecek azaldığında ketonlar Hadza'nın avlanmasına yardım ediyor. 262 00:19:15,071 --> 00:19:17,741 İki gün içinde balık tutacaksam 263 00:19:18,116 --> 00:19:20,452 benim de ketonlara ihtiyacım olacak. 264 00:19:23,580 --> 00:19:24,873 Küçük bir iğne batıracağım. 265 00:19:28,460 --> 00:19:32,255 YEMEKSİZ 39. SAAT 266 00:19:32,339 --> 00:19:33,548 Pek acımadı. 267 00:19:35,175 --> 00:19:37,761 İki farklı ölçüyle keton seviyeni ölçüyorum. 268 00:19:39,429 --> 00:19:43,058 Yaklaşık bir olduğunu gösteriyorlar ve zamanla bu değer yükselecek. 269 00:19:43,475 --> 00:19:45,268 -Dolaşımımda daha fazla mı var artık? -Evet. 270 00:19:45,352 --> 00:19:46,519 Yoksa daha çok mu üretiyorum? 271 00:19:46,686 --> 00:19:49,147 Aynen. Aslında 10 kat daha fazla. 272 00:19:50,690 --> 00:19:52,317 -Ve bu aslında çok düşük. -Evet. 273 00:19:52,817 --> 00:19:56,613 Ama umarım yarın veya yarından sonra asıl geçişi yaşayacaksın. 274 00:19:56,780 --> 00:19:58,156 -İki seviyesini geçip… -Evet. 275 00:19:58,323 --> 00:20:00,951 …üçlere geçtiğinde 276 00:20:01,159 --> 00:20:03,411 kendini Matrix'teymiş gibi hissedeceksin. Bir şeyleri 277 00:20:03,536 --> 00:20:04,579 -daha farklı göreceksin. -Evet. 278 00:20:04,955 --> 00:20:06,373 Peki ya zombi hücreleri? 279 00:20:06,456 --> 00:20:08,875 Vücudum şu an onlardan kurtuluyor mu? 280 00:20:09,167 --> 00:20:10,877 Onlardan kurtulmaya başlama aşamasındasın. 281 00:20:10,961 --> 00:20:15,465 Ketonlara geçiş sürecinde bunun yardımcı olduğunu düşünüyorum. 282 00:20:15,799 --> 00:20:19,594 Vücut olan bitene adapte olmaya başlıyor ve önem sırasına göre 283 00:20:19,761 --> 00:20:21,304 sıralamayı baştan yapıyor 284 00:20:21,429 --> 00:20:23,640 ve böylece zombi hücrelerden de kurtuluyor. 285 00:20:24,015 --> 00:20:25,058 Güzel. 286 00:20:27,894 --> 00:20:32,649 Zombilere karşı savaş başladı ama henüz keton takviyesi yok. 287 00:20:34,025 --> 00:20:37,612 Bu beni biraz endişelendiriyor çünkü dalış eğitimine devam edeceğim. 288 00:20:38,488 --> 00:20:42,742 Enerji içinde yüzdüğüm söylenemez. Konuşma kabiliyetim 289 00:20:43,535 --> 00:20:46,746 hızla köreliyor. Siz nasılsınız? 290 00:20:47,330 --> 00:20:50,083 Bir yükselip bir iniyoruz, değil mi? 291 00:20:50,166 --> 00:20:52,002 -Heyecan treni gibi. -Gerçekten 292 00:20:52,127 --> 00:20:53,420 tam bir duygu seli. 293 00:20:54,296 --> 00:20:56,506 Şu an için yükseğim ama bu gece 294 00:20:56,631 --> 00:20:58,133 bir ara kesin düşeceğim. 295 00:20:59,217 --> 00:21:04,806 GRIFFITH ÜNİVERSİTESİ AKUATİK MERKEZİ GOLD COAST 296 00:21:06,516 --> 00:21:09,311 Peter ve Tanya ile başka bir eğitim. 297 00:21:11,313 --> 00:21:13,565 Bu sefer su altı hokeyi var. 298 00:21:22,115 --> 00:21:24,034 Balık tutmamda işe yarayacağını söylüyorlar. 299 00:21:24,993 --> 00:21:26,745 -Selam. -Selam, n'haber? 300 00:21:27,203 --> 00:21:30,332 Ayrıca aklımı oruçtan almamı sağlayacağını sanıyorlar. 301 00:21:33,168 --> 00:21:34,961 Ama işe yaramıyor. 302 00:21:36,463 --> 00:21:39,174 Oruçlu, yorgun ve acıkmışken ne yapmak isterdiniz? 303 00:21:39,549 --> 00:21:40,967 Tabii ki yeni bir spor öğrenmek. 304 00:21:41,718 --> 00:21:45,722 Su altı hokeyini sevmiyor değilim, güzel bir spor ama şu an yalnızca 305 00:21:46,181 --> 00:21:47,182 yemek yemek istiyorum. 306 00:21:56,483 --> 00:21:58,568 Oyun zor olacak ama zıpkınla balık avlamana 307 00:21:58,693 --> 00:22:00,945 çok faydası olacak. Birden enerji patlaması yaşayacaksın. 308 00:22:01,112 --> 00:22:02,072 -Sonra… -Evet. 309 00:22:02,155 --> 00:22:03,656 Ne zaman dalman gerektiğini bilmiyorsun, 310 00:22:03,782 --> 00:22:04,991 o yüzden çok verimli olmalısın. 311 00:22:05,241 --> 00:22:06,242 -Tamam. -Tamam mı? 312 00:22:06,409 --> 00:22:07,619 Evet. 313 00:22:07,827 --> 00:22:09,120 Peter kırmızı takımda. 314 00:22:12,207 --> 00:22:14,292 Ben de mavi takımdayım. Yedi numara. 315 00:22:16,294 --> 00:22:19,381 Oruç tutan arkadaşlarım da amigo oldu. 316 00:22:25,220 --> 00:22:28,223 Oğlumun savaşa gidişini izliyor gibiyim, çok gerginim. 317 00:22:28,848 --> 00:22:30,016 -Gerçekten gerginim. -Sadece… 318 00:22:30,141 --> 00:22:31,643 Endişelendiriyorum. Çünkü bu olmadan… 319 00:22:31,726 --> 00:22:33,853 -Biz işsiz kalırız. -…işsiz kalırız, o yüzden… 320 00:22:34,062 --> 00:22:35,522 -Gerçekten. -Yüzüne dikkat edin lütfen. 321 00:22:35,605 --> 00:22:37,565 Lütfen yüzüne dokunmayın. 322 00:22:43,988 --> 00:22:45,407 İşler pek iyi başlamadı. 323 00:22:48,743 --> 00:22:50,245 -Yeniliyor. -Vay canına. 324 00:22:51,162 --> 00:22:56,376 Nefesinizi tutmak ayrı bir şey, 325 00:22:56,543 --> 00:22:58,002 bunu itilip kakılırken yapmak ise 326 00:22:58,086 --> 00:23:00,713 bambaşka bir şey. Çok zor. 327 00:23:07,095 --> 00:23:08,888 Nefes alma ihtiyacım üstün geliyor. 328 00:23:16,938 --> 00:23:19,774 O pak balık olsaydı yanına bile yaklaşamazdım. 329 00:23:29,325 --> 00:23:30,577 Aferin Peter. 330 00:23:31,202 --> 00:23:32,287 Güzel goldü. 331 00:23:36,040 --> 00:23:39,043 Devre arasına girdik ve tam zamanında geldi. 332 00:23:43,506 --> 00:23:45,216 -Nasılsın? -Çok yorucu. 333 00:23:45,383 --> 00:23:47,510 -Biliyorum. -Enerjimi ne zaman koruyup 334 00:23:47,594 --> 00:23:50,722 ne zaman dalmam gerektiğini anlamaya çalışıyorum ve pak gelirken 335 00:23:50,805 --> 00:23:52,307 -dalmaya çalışıyorum, -Evet. 336 00:23:52,390 --> 00:23:53,892 -aşağıya dalıp beklemektense. -Evet. 337 00:23:54,058 --> 00:23:55,685 Çünkü pak geldiğinde hâlim kalmamış oluyor. 338 00:23:55,810 --> 00:23:56,853 -Evet, beklemek yok. -Ama… 339 00:23:56,978 --> 00:23:58,438 İhtiyacın olan oksijen sende var. 340 00:23:58,563 --> 00:23:59,606 -İş zihinde bitiyor. -Evet. 341 00:23:59,731 --> 00:24:01,149 Dayanıklılığın artık zihinsel bir şey. 342 00:24:01,524 --> 00:24:02,692 -Tamam. -Tamam mı? 343 00:24:02,817 --> 00:24:05,695 Yavaşça uzun uzun, derin nefesler almaya çalış. 344 00:24:08,156 --> 00:24:09,240 Ağzından al. 345 00:24:13,745 --> 00:24:15,246 -İyi misin? -İyiyim. 346 00:24:15,538 --> 00:24:16,789 Tamam, güzel. 347 00:24:19,626 --> 00:24:20,502 Tamam. 348 00:24:33,139 --> 00:24:34,933 Devre arası aldığım ders sayesinde mi 349 00:24:35,016 --> 00:24:40,230 yoksa başka bir sebepten mi bilmem ama farklı hissediyorum. 350 00:24:46,027 --> 00:24:47,695 Nefes alma ihtiyacım hafifledi. 351 00:24:51,324 --> 00:24:52,867 Suda daha verimli hareket ediyorum. 352 00:24:55,453 --> 00:24:57,539 Etrafımdaki diğer oyuncuları daha iyi fark ediyorum. 353 00:24:59,415 --> 00:25:00,917 Ve tamamen paka odaklandım. 354 00:25:06,506 --> 00:25:09,801 Hafif bir enerji patlaması yaşıyorum. 355 00:25:11,511 --> 00:25:12,804 Yalnızca… 356 00:25:15,181 --> 00:25:16,349 …sayı yapmaya yetecek kadar. 357 00:25:35,785 --> 00:25:37,495 -Nasılsın? -Artık iyiyim. 358 00:25:37,579 --> 00:25:38,913 -Evet. -Oyundan önceye kıyasla 359 00:25:39,289 --> 00:25:40,540 -çok daha iyiyim. -Ben de. 360 00:25:40,665 --> 00:25:41,666 Neden böyle oldu? 361 00:25:42,083 --> 00:25:44,210 Şu an daha fazla keton üretiyoruz, 362 00:25:44,335 --> 00:25:46,296 bedenimiz üretimi arttırmaya çalışıyor. 363 00:25:46,421 --> 00:25:47,797 -Diyor ki… -Avlandığımızı düşünüyor. 364 00:25:47,880 --> 00:25:48,923 -Kesinlikle. Sanki… -Evet. 365 00:25:49,007 --> 00:25:50,466 "Avlanıyorlar, yemek getirecekler." 366 00:25:51,718 --> 00:25:53,511 Bir, iki saat sonra kötüleşirsek 367 00:25:53,595 --> 00:25:55,263 -şaşırmam. -Evet. 368 00:25:55,346 --> 00:25:56,848 Çünkü o zaman şöyle diyecek, 369 00:25:57,015 --> 00:25:58,433 "Yemek yok, hayal kırıklığına uğradık". 370 00:25:58,641 --> 00:26:00,393 Sonra üretim seviyesi 371 00:26:00,476 --> 00:26:01,769 biraz düşecek. 372 00:26:07,108 --> 00:26:08,776 Bu da hiç yardımcı olmuyor. 373 00:26:09,319 --> 00:26:10,862 İnanılır gibi değil. 374 00:26:12,280 --> 00:26:14,657 Tam kendimi iyi hissetmeye başlamışken… 375 00:26:14,782 --> 00:26:16,409 Bilerek yapıyorlar. 376 00:26:16,492 --> 00:26:18,369 Tanıdık bir his geri geliyor. 377 00:26:18,911 --> 00:26:20,246 Bak, yine acıktım. 378 00:26:21,372 --> 00:26:23,374 En azından arkadaşlarım benimle oruç tutuyor. 379 00:26:24,500 --> 00:26:25,752 Onlar beni yüzüstü bırakmaz. 380 00:26:36,429 --> 00:26:39,724 YEMEKSİZ 45. SAAT 381 00:26:39,974 --> 00:26:42,018 -Selam Chris! -Selam! 382 00:26:43,227 --> 00:26:44,228 Siz ne… 383 00:26:44,604 --> 00:26:47,357 Kusura bakma, başaramadık. Tadı çok güzel. 384 00:26:47,732 --> 00:26:49,025 Siz benimle… 385 00:26:49,776 --> 00:26:51,194 Gel, bir dilim al. 386 00:26:51,319 --> 00:26:54,197 Daha iki dakika önce sizin benimle birlikte 387 00:26:54,322 --> 00:26:56,449 oruç tutmanızın iyi geldiğinden bahsediyordum. 388 00:26:56,699 --> 00:26:58,826 Çünkü bitkinim, kötüyüm diyordum. 389 00:26:58,910 --> 00:27:01,579 Ama sonra siz güldüğünüz için devam etmem gerekiyor, dedim. 390 00:27:01,746 --> 00:27:05,249 Bu işte birlikteyiz, dedim. Daha üç dakika önce. 391 00:27:05,958 --> 00:27:07,293 Pek Lezzetli değil demek isterdim 392 00:27:07,418 --> 00:27:09,212 ama gerçekten çok lezzetli. 393 00:27:10,046 --> 00:27:12,256 -Siz oruç tutmuyor muydunuz? -Ben de öyle dedim! 394 00:27:12,423 --> 00:27:13,800 İkisi de. Onlara dedim ki… 395 00:27:14,926 --> 00:27:15,968 Şunu bir kokla. 396 00:27:16,469 --> 00:27:17,470 Peki. 397 00:27:17,595 --> 00:27:20,223 Söylemem gerek, sizin gerçekten dayanacağınızı düşünmüştüm. 398 00:27:20,390 --> 00:27:23,476 Dayanacaktım ama bu dünyanın en lezzetli milkshake'i. 399 00:27:23,935 --> 00:27:25,603 Aman tanrım. 400 00:27:26,479 --> 00:27:28,815 Pizzanın kokusunu alabiliyorum. Ben gidiyorum, kokusu geliyor. 401 00:27:31,609 --> 00:27:36,489 YEMEKSİZ ÜÇÜNCÜ GÜN 402 00:27:38,491 --> 00:27:42,453 Harika. Arkadaşlarım beni bıraktı ve tam Peter'ın tahmin ettiği gibi 403 00:27:42,578 --> 00:27:47,250 beni yükselten ketonlar azaldı ve şu an kendimi çok kötü hissediyorum. 404 00:27:47,625 --> 00:27:50,586 Pekâlâ, üçüncü gündeyim. 405 00:27:51,212 --> 00:27:54,382 Çok zayıf hissediyorum. Dün gece pek uyuyamadım. 406 00:27:54,465 --> 00:27:56,050 Uyku kalitem giderek kötüleşiyor gibi. 407 00:27:56,175 --> 00:27:58,845 Dün gece çocuklara akşam yemeği hazırladım, çok zordu. 408 00:27:58,928 --> 00:28:05,393 Çok lezzetli bir kuzu kavurma, sebzeler, meyveler yediler. 409 00:28:06,352 --> 00:28:08,354 Arada bir yerde çikolatalı brownie de gördüm. 410 00:28:09,313 --> 00:28:13,901 Birkaç kere aklımdan ellerinden o yemekleri 411 00:28:14,026 --> 00:28:16,738 çekip almak geçti. Merdivenden çıkmak, salona inmek 412 00:28:16,863 --> 00:28:20,950 çok zor geliyor. Nefes nefese kalıyorum. 413 00:28:21,993 --> 00:28:24,996 Ama üçüncü güne geldik. 414 00:28:26,998 --> 00:28:28,040 Neredeyse bitmek üzere. 415 00:28:28,166 --> 00:28:32,211 Kaç oldu, 12, 48. 416 00:28:32,336 --> 00:28:34,672 Bilmiyorum. Düşünemiyorum bile. 417 00:28:35,214 --> 00:28:36,299 Bilmiyorum. 418 00:28:38,760 --> 00:28:40,344 Kafayı yiyeceğim. 419 00:28:42,054 --> 00:28:46,809 YEMEKSİZ 64. SAAT 420 00:28:54,942 --> 00:28:59,322 Egzersiz yaparak keton seviyemi yükseltmeye çalışıyorum ama olmuyor. 421 00:29:09,123 --> 00:29:12,835 Ayrıca söylemiş miydim? Çok ama çok acıktım. 422 00:29:18,216 --> 00:29:21,594 Chris'in bunun hoş bir deneyim olduğunu düşündüğünü sanmıyorum. 423 00:29:22,303 --> 00:29:25,973 Oruç tutmanın büyük bir parçası neden yaptığını anlamaktır. 424 00:29:26,641 --> 00:29:28,851 İşte bu, dayanmanın kilit noktasıdır. 425 00:29:29,143 --> 00:29:32,730 Orucun arkasında yatan motivasyona odaklanabilmektir. 426 00:29:33,940 --> 00:29:36,526 Bunun faydalarından biri de şu. Senin bir ailen var. 427 00:29:36,651 --> 00:29:38,277 -Evet. -Bunun seni ne kadar 428 00:29:38,361 --> 00:29:42,490 mutlu ettiğini görüyorsun ve bu tutunabileceğin bir dal. 429 00:29:42,615 --> 00:29:43,991 -Sanırım… -Evet. 430 00:29:44,408 --> 00:29:48,287 En çok değer verdiğin insanların gözlerine 431 00:29:48,371 --> 00:29:49,413 bakabileceksin. 432 00:29:49,580 --> 00:29:52,542 Evet, bu motivasyonu beğendim. 433 00:29:52,667 --> 00:29:55,336 Şu noktada aklımı yemek yemekten alan her şey 434 00:29:55,878 --> 00:29:57,588 güzeldir, o yüzden… 435 00:29:59,298 --> 00:30:06,097 Chris'ten ilk orucunu dört gün yapmasını istemek büyük bir talep. 436 00:30:13,688 --> 00:30:15,857 Ama şu an buna gerçekten devam etmeli. 437 00:30:18,150 --> 00:30:21,195 Çünkü insanlar üç gün yemeden geçirince 438 00:30:21,863 --> 00:30:26,117 bedenimizde uzun yaşamayı sağlayan çok önemli biyokimyasal değişikliklerin 439 00:30:26,868 --> 00:30:29,453 meydana geldiğini düşünüyoruz. 440 00:30:33,541 --> 00:30:36,627 Bedenimi yaşlandıran zehirli zombi hücreler var ya? 441 00:30:37,044 --> 00:30:39,797 Ortadan kaldırılan tek şey onlar değil. 442 00:30:40,423 --> 00:30:43,718 Sağlıklı hücrelerimin içinde bile yıpranma ve aşınma vardır. 443 00:30:44,552 --> 00:30:47,346 Ama bilim insanlarına göre işleyecek besin olmadan 444 00:30:47,597 --> 00:30:50,308 o hücreler tamirat moduna geçebiliyor, 445 00:30:50,892 --> 00:30:55,563 hasarları tamir edip çöpleri temizliyor, sorunları daha başlamadan önlüyor. 446 00:30:58,733 --> 00:31:01,944 Zombiler kontrol altına alınıp bedenimin geri kalanı kusursuz hâle gelince 447 00:31:03,070 --> 00:31:07,033 gelecek hem daha sağlıklı hem daha uzun görünüyor. 448 00:31:08,200 --> 00:31:11,913 Bilim, oruç tutmanın uzun yaşam üzerindeki etkisini 449 00:31:12,038 --> 00:31:13,080 daha yeni anlamaya başladı. 450 00:31:14,415 --> 00:31:17,627 Hatta oruç tutmayı binlerce yıldır hayatlarının merkezine almış 451 00:31:17,752 --> 00:31:21,672 kültürleri ve dinleri daha yeni keşfetmeye başlıyoruz. 452 00:31:23,299 --> 00:31:27,595 AMHARA BÖLGESİ, ETİYOPYA 453 00:31:29,639 --> 00:31:31,682 Bugün çok güzel bir gün. 454 00:31:34,852 --> 00:31:38,981 Emekli öğretmen Todesso ve ailesi kiliseye yürüyerek giderek 455 00:31:39,065 --> 00:31:40,316 Paskalya'yı kutluyor. 456 00:31:42,777 --> 00:31:45,863 Geldik mi baba? 457 00:31:47,073 --> 00:31:48,574 Hayır, daha değil. 458 00:31:49,283 --> 00:31:54,455 Ama o kilise üç günlük mesafedeki kutsal Gondar şehrinde. 459 00:31:56,666 --> 00:31:57,917 Yoruldunuz mu? 460 00:31:58,084 --> 00:31:59,377 Evet, ben yoruldum. 461 00:32:00,002 --> 00:32:02,296 Yorulma, güçlü ol. 462 00:32:04,298 --> 00:32:08,135 Acılı hac yolculuğunda ailenin yiyecek hiçbir şeyi olmuyor. 463 00:32:09,804 --> 00:32:13,224 Oruç bizim için çok önemlidir. 464 00:32:13,766 --> 00:32:17,228 Atalarımızdan bize kalan bir gelenektir. 465 00:32:17,728 --> 00:32:18,896 Tanrı'ya yakın olmak için yaparız. 466 00:32:20,439 --> 00:32:21,482 Hadi, gelin. 467 00:32:21,607 --> 00:32:23,025 Oraya varınca çok mutlu olacağım. 468 00:32:27,822 --> 00:32:30,866 Kızları Helen, anne babasına ilk defa katılıyor. 469 00:32:31,534 --> 00:32:35,329 İlk gün en zoruydu. 470 00:32:36,330 --> 00:32:38,290 Çok hâlsizdim. 471 00:32:43,671 --> 00:32:47,508 Beynim "yapabilirsin" diyordu. 472 00:32:48,050 --> 00:32:51,554 Midem ise "Bana yemek getir!" diye bağırıyordu. 473 00:32:52,972 --> 00:32:55,725 Ama oruç tutma onları yalnızca Tanrı'ya yaklaştırmıyor, 474 00:32:56,767 --> 00:32:59,228 bunun sağlığa da iyi geldiğine inanıyorlar. 475 00:33:00,813 --> 00:33:04,442 Babam 75 yaşında olsa da çok kuvvetli. 476 00:33:05,276 --> 00:33:07,153 Hastalandığını hiç görmedim. 477 00:33:08,279 --> 00:33:11,741 Sebebinin oruç tutmak olduğuna yemin ediyor. 478 00:33:16,120 --> 00:33:19,123 Oruç tutmaya yedi yaşında başladım. 479 00:33:20,082 --> 00:33:22,168 68 yıldır da devam ediyorum. 480 00:33:24,086 --> 00:33:27,048 Sağlıklı olmamı sağlıyor. 481 00:33:31,594 --> 00:33:37,600 Hiç soğuk algınlığı ya da herhangi bir hastalık 482 00:33:38,517 --> 00:33:41,937 geçirmedim. 483 00:33:43,814 --> 00:33:45,524 Bakın, Gondar şu dağın hemen ötesinde. 484 00:33:45,649 --> 00:33:46,650 Gördüm. 485 00:33:46,776 --> 00:33:47,902 Gidelim. 486 00:33:52,239 --> 00:33:53,324 Tütsü kokusunu alabiliyorum. 487 00:33:59,872 --> 00:34:03,417 Etiyopyalı Ortodoks Hristiyanlar yalnızca Paskalya zamanında oruç tutmuyor. 488 00:34:04,752 --> 00:34:09,548 Onlar yılın 250 günü oruç tutuyorlar. 489 00:34:10,091 --> 00:34:13,636 Bu ibadetlerini değiştiriyorlar, bazen hiçbir şey yemiyorlar, 490 00:34:13,928 --> 00:34:17,264 bazen yedikleri miktarı ve zamanı kısıtlıyorlar. 491 00:34:18,557 --> 00:34:20,976 Şu kokulara bak. Ne kadar çok yiyecek var. 492 00:34:22,144 --> 00:34:24,105 Gondar harika bir yermiş. 493 00:34:26,899 --> 00:34:31,320 Oruç tutmanın birçok farklı yolu var. İzlenmesi gereken bir sürü kural var. 494 00:34:31,821 --> 00:34:34,698 Ama unutmayın, hepsinin ortak bir yönü var. 495 00:34:35,074 --> 00:34:38,035 Aldığımız kaloriyi düşürmemizi sağlıyor. 496 00:34:38,536 --> 00:34:42,289 Birçoğumuzun fazla beslendiği bir dünyada 497 00:34:42,706 --> 00:34:47,169 daha uzun ve sağlıklı bir yaşam için 498 00:34:47,461 --> 00:34:48,504 bu, olmazsa olmaz. 499 00:34:53,884 --> 00:34:58,764 Oruç tutmayı başardığım için kendimle gurur duyuyorum. 500 00:35:00,850 --> 00:35:02,810 Bunu her yıl yapacağım. 501 00:35:04,436 --> 00:35:07,773 Ben oruç tutmayı ölünce bırakacağım. 502 00:35:18,117 --> 00:35:20,411 Yılda tam iki yüz elli gün oruç tutmak. 503 00:35:23,122 --> 00:35:28,210 Yirmi dört saat daha devam edebilirim herhâlde diye düşünüyorum. 504 00:35:30,337 --> 00:35:33,132 Zorlanıyorum, zorlanıyorum, zorlanıyorum 505 00:35:36,468 --> 00:35:39,305 Büyük Set Resifi'nde dalacağımız yere gidiyoruz… 506 00:35:43,309 --> 00:35:45,811 …ve şu an ketonlar beni yükseltse harika olurdu. 507 00:35:46,228 --> 00:35:49,690 YEMEKSİZ 70. SAAT 508 00:35:49,815 --> 00:35:52,318 Yaklaşık bir saat önce 509 00:35:53,694 --> 00:35:55,446 küçük bir enerji patlaması yaşadım. 510 00:35:55,571 --> 00:35:58,699 Çok iyi diye düşünmüştüm. Ama şimdi… 511 00:36:10,002 --> 00:36:13,547 YEMEKSİZ DÖRDÜNCÜ GÜN 512 00:36:15,424 --> 00:36:19,678 HERON ADASI, BÜYÜK SET RESİFİ 513 00:36:21,305 --> 00:36:26,727 İşte geldik. Orucun son günü ve Peter ile kendime balık yakalama 514 00:36:26,852 --> 00:36:30,231 günü geldi çattı. En kötü ne olabilir ki? 515 00:36:31,190 --> 00:36:32,691 Bu sabah nasılsın? 516 00:36:33,692 --> 00:36:37,238 Çok hâlsiz. Enerjim çok düşük, yataktan yeni kalkmış gibiyim. 517 00:36:37,363 --> 00:36:41,200 Hissetmesen de mikroskobik seviyede 518 00:36:41,408 --> 00:36:43,410 vücudunda şu an bir savaş var 519 00:36:43,535 --> 00:36:46,372 ve o savaşı iyiler kazanıyor. 520 00:36:46,997 --> 00:36:49,250 Bunu yapmamızın asıl sebebi işte bu. 521 00:36:49,375 --> 00:36:50,417 Evet. 522 00:36:50,876 --> 00:36:52,336 Bakalım ne durumdasın. 523 00:36:54,713 --> 00:36:58,092 Daha uzun süre yaşayabilirim ama şu an 524 00:36:58,384 --> 00:37:00,177 günün sonunu görüp göremeyeceğimden emin değilim. 525 00:37:04,014 --> 00:37:06,642 Hatırlatır mısın, dün keton seviyem kaçtaydı? 526 00:37:07,059 --> 00:37:09,478 Dün yaklaşık birdi. 527 00:37:12,982 --> 00:37:14,525 -Şu an neredeyse iki. -Evet. 528 00:37:14,650 --> 00:37:17,736 -Ketonlar üçe yaklaşınca… -Evet. 529 00:37:17,903 --> 00:37:19,405 …işin rengi o zaman değişiyor. 530 00:37:19,571 --> 00:37:22,324 Sen suya girince bu seviye yükselecek. 531 00:37:23,242 --> 00:37:26,203 Üzerinde baskı yaratmak istemem ama acıktım. 532 00:37:26,954 --> 00:37:29,748 Zıpkınla ben değil sen balık yakalayacağın için 533 00:37:31,292 --> 00:37:34,086 pes etmemen gerekiyor. Risk büyük. 534 00:37:34,211 --> 00:37:35,254 -Evet. -İkimiz için de. 535 00:37:35,504 --> 00:37:38,716 -Ben sadece "et" dediğini duydum. -Evet. 536 00:37:42,886 --> 00:37:45,014 Risk büyük ama yalnızca bugün için değil. 537 00:37:45,848 --> 00:37:48,267 Peter'ın dediğine göre oruç tutarak 538 00:37:48,350 --> 00:37:50,728 zombi hücrelerle savaşıp sağlıklı hücreleri tamir ediyorum. 539 00:37:51,687 --> 00:37:54,189 Bu da daha uzun ve sağlıklı bir hayat anlamına geliyor. 540 00:37:56,191 --> 00:37:59,403 Ama önce o balığı avlamam gerek. 541 00:38:02,323 --> 00:38:04,408 -Hoş geldin. -Hoş bulduk. 542 00:38:06,452 --> 00:38:11,999 Keşke buna enerjim olsa. Şu an ketonlara çok ihtiyacım var. 543 00:38:16,128 --> 00:38:19,590 Chris'in keton seviyesi yükseldi, tam da görmek istediğimiz gibi. 544 00:38:20,424 --> 00:38:23,886 Henüz hissetmediğini biliyorum ama tıpkı su altı hokeyinde olduğu gibi 545 00:38:24,803 --> 00:38:28,474 avlanırken sarf ettiği eforla vücudundaki evrimsel adaptasyonları devreye girecek 546 00:38:28,599 --> 00:38:31,393 ve ona ihtiyacı olan avantajı sağlayacak. 547 00:38:32,644 --> 00:38:37,191 YEMEKSİZ 92. SAAT 548 00:38:37,316 --> 00:38:40,027 -Bacaklarını aç. Biliyorum. -Bir an başım döndü. 549 00:38:47,034 --> 00:38:48,535 Çok boş… 550 00:38:50,746 --> 00:38:52,831 …ve her şeyden soyutlanmış hissediyorum. 551 00:38:54,917 --> 00:38:58,629 Sürekli bahsettiği o enerji patlamasının gelmesini bekliyordum. 552 00:39:02,883 --> 00:39:04,176 Ama hâlâ gelmedi. 553 00:39:06,970 --> 00:39:10,808 Aşırıya kaçma. Bayılman ya da bizim ifademizle 554 00:39:10,891 --> 00:39:12,893 motor kontrolünü kaybetmen çok olası. 555 00:39:14,311 --> 00:39:17,147 Evet. Havlu atmadan önce 556 00:39:17,439 --> 00:39:21,527 ne tür semptomlar hissedeceğim? 557 00:39:23,153 --> 00:39:27,408 Kendini tamamen boş ve bitkin hissetmeyle başının ve ellerinin titrediğini 558 00:39:27,574 --> 00:39:31,328 hissetmek arasında 559 00:39:31,453 --> 00:39:33,539 ince bir çizgi vardır. 560 00:39:33,747 --> 00:39:36,583 Yani bayılıyorsan hiçbir şey hissetmezsin 561 00:39:36,750 --> 00:39:38,043 ve hiçbir şey hatırlamazsın. 562 00:39:38,419 --> 00:39:41,296 O yüzden sana baktığımda yüzünden gittiğini anlarsam 563 00:39:41,839 --> 00:39:44,258 ne kadar istesen de orada duracaksın, seni yukarı çekeceğiz. 564 00:39:44,425 --> 00:39:45,592 Tamam. 565 00:39:47,219 --> 00:39:49,304 Nasıl hissettiğini söyle ve kendini fazla zorlama. 566 00:39:49,972 --> 00:39:51,348 -Açım. -Biliyorum. 567 00:40:10,117 --> 00:40:11,160 Şimdiden yoruldum. 568 00:40:13,036 --> 00:40:14,204 Pekâlâ, başlama vakti geldi. 569 00:40:23,672 --> 00:40:25,090 Evet, daldım. 570 00:40:46,820 --> 00:40:48,697 Bedenimde yeterli oksijen olduğunu biliyorum… 571 00:40:51,033 --> 00:40:55,537 …ama yukarı bakınca tekne çok uzaktaymış gibi geliyor. 572 00:40:57,706 --> 00:40:59,583 Odağımı kaybettiğimi hissediyorum 573 00:41:00,876 --> 00:41:03,670 ve birden aşırı bir nefes alma ihtiyacı duyuyorum. 574 00:41:09,927 --> 00:41:11,011 Nasılsın? 575 00:41:12,763 --> 00:41:14,014 Dibe dalınca 576 00:41:14,097 --> 00:41:15,933 artık nefes almam gerekiyor diye düşündüm 577 00:41:16,016 --> 00:41:17,267 sonra çok hâlsiz hissettim 578 00:41:17,434 --> 00:41:19,269 -ve bunu yapamayacağım diye düşündüm. -Evet. 579 00:41:21,146 --> 00:41:25,651 Çok yorgunum ve Peter'ın bana söz verdiği o enerji patlamasından 580 00:41:26,735 --> 00:41:27,819 eser yok. 581 00:41:31,573 --> 00:41:34,243 Kısa bir aradan sonra tekrar daldım. 582 00:41:48,757 --> 00:41:51,635 Ama bu sefer farklı hissediyordum. 583 00:41:54,137 --> 00:41:56,890 Dibe yaklaştıkça sanki okyanusla bir olmaya başladım. 584 00:41:59,309 --> 00:42:00,519 Her sesi duyuyordum. 585 00:42:03,605 --> 00:42:05,232 Zaman yavaşlamış gibiydi. 586 00:42:10,696 --> 00:42:12,656 Ve birden enerji patlaması hissettim. 587 00:42:17,286 --> 00:42:19,997 Sonra bir balık gördüm. 588 00:42:40,267 --> 00:42:41,685 Eline sağlık. Başardın. 589 00:42:41,935 --> 00:42:45,772 Bir tane tuttum. Bu senin akşam yemeğin Peter. 590 00:42:46,023 --> 00:42:48,275 Güzelmiş. 591 00:42:49,901 --> 00:42:51,486 Eline sağlık. 592 00:42:52,779 --> 00:42:54,031 Harikaydı. 593 00:42:55,115 --> 00:42:56,283 Harikaydın. 594 00:43:02,623 --> 00:43:05,626 Avlanma bitince bir test daha yaptık. Enerji patlamasından sonra 595 00:43:05,959 --> 00:43:08,920 meğer keton seviyem neredeyse üçe çıkmış. 596 00:43:09,671 --> 00:43:12,716 Yani işe yaradı, bilim haklı çıktı. 597 00:43:24,478 --> 00:43:25,604 Fena balık sayılmaz ha? 598 00:43:26,021 --> 00:43:27,189 Harika bir balık. 599 00:43:28,023 --> 00:43:29,441 Harika kokuyor, leziz görünüyor. 600 00:43:29,775 --> 00:43:32,611 Şu an elimizde sadece sebze olsaydı onu yemek bile 601 00:43:32,694 --> 00:43:35,781 -beni çok mutlu ederdi. -Biliyorum. İşte bu kadar. 602 00:43:36,490 --> 00:43:40,077 O kadar beklentiye girdim ama o ilk lokmayı alırken 603 00:43:40,202 --> 00:43:43,330 sanki yanlış bir şey yapıyormuş gibi kendimi suçlu hissediyordum. 604 00:43:46,750 --> 00:43:49,628 Bu şimdiye kadar yediğim en güzel oruç açma yemeği olacak. 605 00:43:52,589 --> 00:43:54,925 -İlk kim yiyor? -Balığı tutan adam. 606 00:43:56,218 --> 00:43:58,804 Düşündüğümüz gibi yemeğe öyle atlamadık. 607 00:44:00,263 --> 00:44:01,264 İnanılır gibi değil. 608 00:44:05,185 --> 00:44:09,523 Tören havasındaydı, önemliydi ve özeldi. 609 00:44:24,287 --> 00:44:25,747 Gülsem mi ağlasam mı bilmiyorum. 610 00:44:27,290 --> 00:44:29,835 Yediğim en güzel yemekti sanırım. 611 00:44:33,130 --> 00:44:37,426 Oruç tuttuktan sonra ilk yemeği yerken bazen küçük de olsa 612 00:44:37,592 --> 00:44:41,471 pişman oluyorum. Diyorum ki "Bir gün daha mı tutsaydım?" 613 00:44:41,722 --> 00:44:42,806 Sen de böyle hissettin mi? 614 00:44:44,141 --> 00:44:47,811 -Asla öyle hissetmedim. -Hiç mi? 615 00:44:47,894 --> 00:44:48,895 -Hiç. Hayır. -Öyle mi? 616 00:44:50,439 --> 00:44:51,481 Kesinlikle hayır. 617 00:44:53,483 --> 00:44:57,112 Hayır, şu an cennetteyim. 618 00:45:02,659 --> 00:45:03,744 Harika bir his. 619 00:45:07,789 --> 00:45:09,458 Kadeh kaldırmak istiyorum. 620 00:45:10,459 --> 00:45:12,919 Bize bu balığı veren okyanusa. 621 00:45:13,879 --> 00:45:17,257 Dört gün oruç tutturarak bana acı çektiren ama bunun için 622 00:45:17,382 --> 00:45:18,759 minnet duymamı sağlayan sana. 623 00:45:19,426 --> 00:45:21,928 Ben de senin torununun torunuyla 624 00:45:22,012 --> 00:45:24,306 oyunlar oynayan 90 yaşındaki hâline kaldırıyorum. 625 00:45:24,890 --> 00:45:25,891 Şerefe. 626 00:45:33,899 --> 00:45:39,404 Evet, bitti. Dört gün yemek yemedim. Pes etmedim. Tekrar yapar mıyım? 627 00:45:40,739 --> 00:45:43,116 Bunu söylediğime inanamıyorum ama evet. 628 00:45:43,784 --> 00:45:46,495 Bundan sonra orucun hayatımın bir parçası olmasını istiyorum. 629 00:45:47,746 --> 00:45:50,373 Şu hâlimize bir bak. 630 00:45:50,749 --> 00:45:52,793 Ama bu demek değil ki arkadaşlarımla 631 00:45:52,876 --> 00:45:53,960 dışarı çıkıp… 632 00:45:56,713 --> 00:46:01,760 …aç köpek gibi menüdeki her şeyi yemeyeceğiz. 633 00:46:03,804 --> 00:46:05,013 Çok sıcak! 634 00:46:05,180 --> 00:46:06,139 Bunu kesinlikle yapacağız. 635 00:46:13,855 --> 00:46:18,026 CHRIS, GÜNLÜK HAYATINDA ORUÇ TUTMAK İÇİN ŞUNLARI YAPMAYI PLANLIYOR: 636 00:46:18,151 --> 00:46:21,279 HAFTADA EN AZ ÜÇ GÜN ÖĞLEDEN ÖNCE YEMEK YEMEYECEK 637 00:46:33,542 --> 00:46:37,504 AYDA BİR KERE 24 SAAT YEMEK YEMEYECEK 638 00:46:47,347 --> 00:46:51,142 VE BELKİ YILDA BİR KERE DÖRT GÜN ORUÇ TUTACAK 639 00:46:52,769 --> 00:46:55,522 Sadece bakıyorum, bir şey yediğim yok. 640 00:47:17,794 --> 00:47:19,754 Alt yazı çevirmeni: Tuğçe Erteki