1
00:00:07,759 --> 00:00:09,385
Ik las ooit in een script:

2
00:00:09,469 --> 00:00:12,847
'Als ik me niets herinner,
heb ik dan ooit bestaan?'

3
00:00:13,097 --> 00:00:14,599
Dat is me altijd bijgebleven.

4
00:00:21,272 --> 00:00:23,524
Onze herinneringen
horen voor altijd te zijn.

5
00:00:25,568 --> 00:00:28,196
Ze vormen ons
en maken ons tot wie we zijn.

6
00:00:32,158 --> 00:00:33,993
Goed schot, jongen.

7
00:00:34,368 --> 00:00:35,620
Het idee dat ik me...

8
00:00:36,204 --> 00:00:39,082
...mijn leven niet meer zou herinneren...

9
00:00:39,165 --> 00:00:42,543
...of mijn vrouw en kinderen.

10
00:00:43,211 --> 00:00:46,005
Dat is mijn grootste angst.

11
00:00:49,342 --> 00:00:54,263
Onlangs ontving ik nieuws waardoor ik
daar nog meer aan moest denken.

12
00:00:57,558 --> 00:01:00,561
Toen ik begon met mijn onderzoek
hoe ik langer gezonder kan leven...

13
00:01:01,562 --> 00:01:03,523
...werd ik overal op onderzocht...

14
00:01:04,315 --> 00:01:07,401
Hoe gaat het?
-...door levensduur-deskundige dr Attia.

15
00:01:08,653 --> 00:01:10,196
Hoe gaat het vandaag?
-Goed.

16
00:01:10,822 --> 00:01:14,283
Je hebt het ultieme
fysieke onderzoek gekregen.

17
00:01:14,450 --> 00:01:16,452
Je hebt alle bloedonderzoeken gehad...

18
00:01:16,619 --> 00:01:20,248
...en ik heb alle genen
in je lichaam uitvoerig bestudeerd.

19
00:01:20,706 --> 00:01:23,751
Over het algemeen
waren je resultaten fantastisch.

20
00:01:24,043 --> 00:01:29,257
Als ik naar je kijk, is het duidelijk
dat je heel goed voor jezelf zorgt.

21
00:01:29,841 --> 00:01:32,677
We vonden echter toch wat dingen
die ons zorgen baren.

22
00:01:34,637 --> 00:01:41,435
Sommige DNA-testen
waren gericht op het ApoE-gen.

23
00:01:41,894 --> 00:01:48,317
Je hebt een zeldzame combinatie.
Je hebt twee kopieën van het gen ApoE4...

24
00:01:48,776 --> 00:01:51,320
...een set van je moeder
en een set van je vader.

25
00:01:52,071 --> 00:01:53,364
Wat houdt dat precies in?

26
00:01:53,447 --> 00:01:57,702
Dat je een verhoogde kans hebt
op de ziekte van Alzheimer.

27
00:02:01,664 --> 00:02:02,832
Hoeveel hoger?

28
00:02:03,791 --> 00:02:06,627
Waarschijnlijk acht tot tien keer hoger...

29
00:02:06,878 --> 00:02:09,505
...vergeleken met iemand
uit de gewone bevolking.

30
00:02:16,179 --> 00:02:20,975
Je denkt dat je het eeuwige leven hebt,
vooral als je jong bent.

31
00:02:21,142 --> 00:02:25,605
Als je dan te horen krijgt
dat hieraan kunt overlijden...

32
00:02:25,688 --> 00:02:29,150
...dan is dat wel even slikken.

33
00:02:32,987 --> 00:02:36,324
Het is lastig
om het je voor te stellen, maar...

34
00:02:37,867 --> 00:02:41,954
...ik ben van mening
dat als we alles doen wat we kunnen...

35
00:02:42,246 --> 00:02:46,000
...we je risico kunnen verlagen.

36
00:02:47,585 --> 00:02:52,089
Je zult me nu niet geloven,
maar mettertijd wel.

37
00:02:52,590 --> 00:02:55,092
Dit gen is waarschijnlijk een zegen.

38
00:02:55,218 --> 00:02:57,303
Vanwege de motivatie die het me geeft...

39
00:02:57,428 --> 00:03:02,016
Dit motiveert je
om vandaag stappen te ondernemen...

40
00:03:02,099 --> 00:03:04,435
...waar de meeste mensen
niet aan denken...

41
00:03:04,560 --> 00:03:07,396
...tot ze in de vijftig of zestig zijn.

42
00:03:10,441 --> 00:03:15,154
Ik heb het grootste deel van mijn leven
heel veel aandacht besteed...

43
00:03:15,279 --> 00:03:16,906
...aan mijn gezondheid en welzijn...

44
00:03:17,114 --> 00:03:21,911
...en hoe ik sterker en gezonder
kan worden.

45
00:03:22,828 --> 00:03:26,165
Ik heb echter nooit aandacht besteed
aan de gezondheid van mijn hersens.

46
00:03:29,210 --> 00:03:31,170
Dit nieuws verandert de zaak.

47
00:03:39,262 --> 00:03:44,850
Met dit onderzoek testen we de functie
van de frontale kwab en planning.

48
00:03:44,934 --> 00:03:47,103
Kijk wat ik doe en doe me daarna na.

49
00:03:47,311 --> 00:03:48,813
Oké? Hier komt-ie.

50
00:03:49,188 --> 00:03:52,984
Daarom heb ik een afspraak
met de vermaarde neurologe dr Sharon Sha.

51
00:03:55,903 --> 00:03:57,113
Wacht even.

52
00:03:57,405 --> 00:03:59,365
Was dat... Ik wil het nog eens zien.

53
00:04:03,077 --> 00:04:06,080
Ik wil, zoals iedereen, mijn geheugen...

54
00:04:06,163 --> 00:04:10,042
...zo lang mogelijk behouden
en niet in een hoekje zitten...

55
00:04:10,167 --> 00:04:12,503
...niet in staat om te functioneren.

56
00:04:12,753 --> 00:04:15,214
Je bent kerngezond...

57
00:04:15,381 --> 00:04:18,926
...maar na ons dertigste
gaan onze hersens achteruit.

58
00:04:19,051 --> 00:04:22,972
De piek is tijdens ons jeugd
of als we twintigers zijn.

59
00:04:23,180 --> 00:04:26,934
We moeten onze hersens
dus zo gezond mogelijk houden.

60
00:04:27,226 --> 00:04:31,147
En niet pas als we 60 zijn.

61
00:04:31,480 --> 00:04:33,316
De ziekte van Alzheimer en zo...

62
00:04:33,399 --> 00:04:37,028
...ontwikkelen zich 15 tot 20 jaar
voor we geheugenverlies krijgen.

63
00:04:37,528 --> 00:04:39,447
Ik eet goed. Ik sport veel.

64
00:04:39,905 --> 00:04:44,368
Wat kan ik nog meer doen
om mijn hersens gezond te houden?

65
00:04:44,577 --> 00:04:47,038
Je neemt de tijd om je lichaam
gezond te houden.

66
00:04:48,247 --> 00:04:49,999
Dat geldt ook voor je hersens.

67
00:04:50,124 --> 00:04:54,503
Nieuwe uitdagingen kunnen
neuronale connecties stimuleren...

68
00:04:54,712 --> 00:04:57,506
...om de 'neurale plasticiteit'
te verspreiden.

69
00:04:57,673 --> 00:05:00,593
Dat kan de cognitieve functie
echt verbeteren.

70
00:05:01,052 --> 00:05:03,387
We geven je iets nieuws.

71
00:05:03,512 --> 00:05:06,432
We geven je een echte uitdaging
voor je hersens.

72
00:05:15,483 --> 00:05:20,321
Om zijn herinneringen te beschermen
wil ik dat Chris zijn leven onderbreekt...

73
00:05:22,156 --> 00:05:27,828
...een pauze neemt van technologie
en naar de wildernis gaat.

74
00:05:31,332 --> 00:05:32,833
Spectaculair, hè?

75
00:05:34,043 --> 00:05:36,837
Neem daar een mentale foto van.

76
00:05:40,508 --> 00:05:44,178
Zonder enige afleiding,
geen telefoon, geen gps...

77
00:05:44,428 --> 00:05:47,807
...dompelt Chris zich onder
in zijn omgeving...

78
00:05:49,850 --> 00:05:54,647
...en moet hij de weg zien te vinden
door enkel zijn hersens te gebruiken.

79
00:05:59,235 --> 00:06:01,946
Je kunt hier zo makkelijk verdwalen.

80
00:06:02,279 --> 00:06:04,281
Gelukkig ben jij er. Ik heb geen idee.

81
00:06:04,865 --> 00:06:05,908
Ik ben al verloren.

82
00:06:08,953 --> 00:06:13,082
Omdat sociaal contact essentieel is
voor de cognitieve functie...

83
00:06:13,582 --> 00:06:16,710
...gaat zijn vriend, de kunstenaar
Otis Hope Carey, met hem mee.

84
00:06:18,963 --> 00:06:22,508
Aan de voet van die waterval
lijkt me een goede plek om te kamperen.

85
00:06:22,758 --> 00:06:24,218
Een goed herkenningspunt.

86
00:06:28,722 --> 00:06:30,641
Dan eindigen we daar onze trektocht.

87
00:06:30,808 --> 00:06:32,393
Daarzo?
-Ja.

88
00:06:32,643 --> 00:06:34,562
Hoe komen we daar?

89
00:06:35,563 --> 00:06:38,315
Zie deze uitdaging
als een bootcamp voor het brein.

90
00:06:38,441 --> 00:06:42,445
Een manier voor Chris om zijn brein
een leven lang gezond te houden.

91
00:07:20,733 --> 00:07:24,904
AFLEVERING VIJF
GEHEUGEN

92
00:07:26,989 --> 00:07:30,284
DUNGHUTTI-, ANAIWAN-
EN GUMBAYNGGIRR-LAND

93
00:07:30,493 --> 00:07:32,369
AUSTRALIË

94
00:07:32,912 --> 00:07:35,164
ABORIGINALS
EN STRAAT TORRES-EILANDERS...

95
00:07:35,247 --> 00:07:37,416
...WORDEN GEWAARSCHUWD
DAT HET PROGRAMMA...

96
00:07:37,500 --> 00:07:41,003
...BEELDEN, STEMMEN EN VIDEO'S
BEVAT VAN EEN OVERLEDEN PERSOON

97
00:07:45,424 --> 00:07:49,803
Ik verwelkom jullie
in het Dunghutti-land, Anwaiwan-land...

98
00:07:49,887 --> 00:07:51,222
...en Gumbaynggirr-land.

99
00:07:51,805 --> 00:07:54,308
Het gezamenlijke land
van de drie stammen.

100
00:08:02,733 --> 00:08:05,444
Dit is het land van de voorouders
van mijn vriend Otis.

101
00:08:07,071 --> 00:08:10,282
We dromen er al jarenlang van
om dit gebied te verkennen.

102
00:08:12,076 --> 00:08:14,995
Dus toen Sharon een avontuur
in de wildernis voorstelde...

103
00:08:15,829 --> 00:08:17,748
...wist ik dat dit
de perfecte locatie zou zijn.

104
00:08:21,293 --> 00:08:24,547
Wat deze plek in het bijzonder
geschikt maakt voor onze reis...

105
00:08:25,214 --> 00:08:29,927
...is dat hier het landschap
en het geheugen met elkaar zijn verweven.

106
00:08:31,178 --> 00:08:35,307
Lichaam, geest en ziel.

107
00:08:40,229 --> 00:08:41,564
Ik ben Otis Hope Carey.

108
00:08:41,647 --> 00:08:44,942
Ik kom van de Gumbaynggirr-natie
en van de Bundjalung-natie.

109
00:08:48,779 --> 00:08:52,825
Inheemse volkeren leven al meer
dan zestigduizend jaar in Australië.

110
00:08:52,908 --> 00:08:56,829
Onze band met Moeder Aarde
is dus heel erg oud.

111
00:09:01,292 --> 00:09:05,796
In de cultuur van de Eerste Naties geloven
we dat herinneringen leven in de rotsen...

112
00:09:05,921 --> 00:09:09,675
...het water, de wind en de lucht.

113
00:09:11,802 --> 00:09:17,391
Dus als we goed luisteren,
horen we onze voorouders tegen ons praten.

114
00:09:21,937 --> 00:09:23,981
We hopen dat op jullie reis...

115
00:09:24,273 --> 00:09:27,443
...jullie zullen luisteren
als ons land tegen jullie praat.

116
00:09:27,860 --> 00:09:32,406
Luister naar de geluiden van deze wereld
met je eigen oren en niet van een ander.

117
00:09:33,741 --> 00:09:39,288
Zie deze wereld met je eigen ogen
en niet met die van een ander.

118
00:09:40,831 --> 00:09:44,126
Terwijl de leiders toestemming geven
dat we over hun land mogen...

119
00:09:44,209 --> 00:09:45,544
...zegt één van hen:

120
00:09:45,753 --> 00:09:47,087
'Luister met je eigen oren...

121
00:09:50,466 --> 00:09:52,134
...en kijk met je eigen ogen.

122
00:09:53,677 --> 00:09:55,387
Blijf trouw aan jezelf.'

123
00:09:57,765 --> 00:10:02,978
Dat raakte een gevoelige snaar
en het raakte me...

124
00:10:03,854 --> 00:10:05,773
...heel diep vanbinnen. Heel mooi.

125
00:10:08,400 --> 00:10:14,323
Chris en Otis moeten twee dagen lang
duizenden hectaren wildernis navigeren.

126
00:10:15,658 --> 00:10:21,080
Dit is ons beginpunt
en vanuit daar gaan we die kant op.

127
00:10:22,164 --> 00:10:24,833
Maar de mentale uitdaging is al begonnen.

128
00:10:25,334 --> 00:10:28,170
Ze moeten hun route uitstippelen
en vanbuiten leren.

129
00:10:28,796 --> 00:10:30,839
Daarna komen we bij deze heuvelrug.

130
00:10:33,842 --> 00:10:38,055
Ze trekken eerst naar het noorden
door het open land en bossen.

131
00:10:39,181 --> 00:10:43,310
Na de waterval komen we bij deze kreek.
Welke kant moeten we dan op?

132
00:10:44,269 --> 00:10:46,355
Bij dit riviertje
veranderen we van richting.

133
00:10:46,522 --> 00:10:48,148
Dan moeten we stroomafwaarts.

134
00:10:49,650 --> 00:10:53,654
Ze moeten een rivier
met een aantal watervallen vinden...

135
00:10:54,196 --> 00:10:57,991
...die ze naar een plek leidt
waar ze 's nachts kunnen kamperen.

136
00:10:58,742 --> 00:11:03,747
Op de tweede dag gaan we
vanuit ons kamp naar het noorden.

137
00:11:03,872 --> 00:11:05,499
Jij hebt toch een foto?

138
00:11:05,582 --> 00:11:08,669
Loopt daar een pad of moeten we...
-Dat moeten we zelf maken.

139
00:11:09,920 --> 00:11:13,590
Ten slotte komen ze, na een steile klim,
aan op hun bestemming.

140
00:11:14,508 --> 00:11:15,884
Wrights Lookout.

141
00:11:17,136 --> 00:11:19,680
De route is dus bos, heuvelrug, waterval.

142
00:11:19,763 --> 00:11:21,557
Bos, heuvelrug, waterval.

143
00:11:21,640 --> 00:11:24,268
Na de waterval klimmen we
na het open land.

144
00:11:27,354 --> 00:11:29,231
We gaan vast en zeker verdwalen.

145
00:11:31,191 --> 00:11:32,693
Blij dat je er bent.

146
00:11:35,529 --> 00:11:39,533
Voordat Chris en Otis vertrekken,
is er echter nog één ding.

147
00:11:40,451 --> 00:11:41,535
Geef me jullie telefoons.

148
00:11:42,619 --> 00:11:43,620
Alsjeblieft.

149
00:11:44,705 --> 00:11:47,583
Bedankt. Is dat alles?

150
00:11:51,253 --> 00:11:53,172
Ja, dat zijn ze.
-Dat is alles.

151
00:11:53,630 --> 00:11:56,133
Ik heb er nog eentje. Deze.

152
00:11:58,177 --> 00:11:59,636
Wie vindt dit moeilijker?

153
00:12:00,262 --> 00:12:04,141
Otis, waarschijnlijk.
Hij gebruikt zijn telefoon vaak, dus...

154
00:12:05,476 --> 00:12:07,269
...hij zal het zwaar krijgen, of niet?

155
00:12:07,436 --> 00:12:08,604
Succes.

156
00:12:27,414 --> 00:12:28,707
Het gaat regenen.

157
00:12:35,631 --> 00:12:37,466
Gaan we de goede kant op?

158
00:12:39,134 --> 00:12:41,762
Blijf doorlopen.
Dat doe je toch als je verdwaald bent?

159
00:12:53,190 --> 00:12:56,527
Het is iets lastiger
nu de zon helemaal is verdwenen.

160
00:12:58,111 --> 00:13:01,240
Als we om ons heen kijken,
waar is het dan het lichtst?

161
00:13:01,406 --> 00:13:02,533
Daar.

162
00:13:02,950 --> 00:13:06,328
Het is de zon of een ruimteschip.
Ik denk de zon.

163
00:13:07,287 --> 00:13:09,790
Dus noordwest, we moeten die kant op.

164
00:13:10,332 --> 00:13:11,333
Volgens mij ook.

165
00:13:12,292 --> 00:13:13,335
Kom op, maat.

166
00:13:17,631 --> 00:13:21,009
Ik heb een heel specifieke reden
waarom ik Chris en Otis...

167
00:13:21,093 --> 00:13:24,137
...in de wildernis heb gedropt
zonder navigatiemiddelen.

168
00:13:25,180 --> 00:13:26,390
Wat denk je?

169
00:13:26,473 --> 00:13:28,934
Is dat de ravijn? Zo te zien wel.

170
00:13:29,685 --> 00:13:30,936
We moeten daarheen.

171
00:13:34,982 --> 00:13:37,901
De weg proberen te vinden...

172
00:13:37,985 --> 00:13:41,613
...is een van de meest complexe taken
voor onze hersens.

173
00:13:42,406 --> 00:13:47,578
De heuvelrug op, het water volgen,
stroom, waterval, linksaf.

174
00:13:47,703 --> 00:13:48,787
We gaan goed.

175
00:13:48,912 --> 00:13:52,374
Het vertrouwt op een deel van de hersens
belangrijk voor de verwerking...

176
00:13:52,499 --> 00:13:53,584
...van onze omgeving.

177
00:13:53,750 --> 00:13:57,170
De hippocampus.
Het geheugencentrum van ons brein.

178
00:13:59,089 --> 00:14:02,885
De hippocampus is een gebiedje
in de vorm van een zeepaardje...

179
00:14:04,303 --> 00:14:08,098
...dat aanwezig is
in de linker- en rechterhersenhelft.

180
00:14:08,891 --> 00:14:12,436
Zie het als een kaart waarop
onze herinneringen staan...

181
00:14:12,561 --> 00:14:13,687
...en hoe we erbij kunnen.

182
00:14:15,689 --> 00:14:20,110
Als we ouder worden, krimpt de hippocampus
en het is een van de eerste gebieden...

183
00:14:20,235 --> 00:14:22,571
...die worden geraakt
door ziektes zoals Alzheimer.

184
00:14:24,698 --> 00:14:27,659
Als we hem echter stimuleren
met activiteiten zoals navigatie...

185
00:14:27,868 --> 00:14:32,080
...wordt hij groter en gezonder als er
nieuwe verbindingen worden gemaakt...

186
00:14:32,164 --> 00:14:34,041
...en meer hersencellen toegevoegd.

187
00:14:35,083 --> 00:14:38,253
Wetenschappers denken
dat we met een sterke hippocampus...

188
00:14:38,503 --> 00:14:42,549
...beter bestand zijn tegen cognitief
verlies dat gepaard gaat met ouder worden.

189
00:14:47,304 --> 00:14:49,848
Zelf de weg vinden
zonder te vertrouwen op gps...

190
00:14:49,932 --> 00:14:53,185
...is iets wat Chris makkelijk
kan opnemen in zijn dagelijkse routine.

191
00:14:53,602 --> 00:14:56,146
Een simpele en effectieve manier
om zijn brein actief te houden...

192
00:14:56,813 --> 00:14:59,816
...waardoor deze sterk
en veerkrachtig blijft.

193
00:15:00,817 --> 00:15:02,861
Het is vast bijna twaalf uur.

194
00:15:03,111 --> 00:15:04,279
Dat denk ik ook.

195
00:15:05,030 --> 00:15:07,783
Noord, oost, zuid, west.

196
00:15:08,283 --> 00:15:10,619
Dat is het noorden,
dus we willen deze kant op.

197
00:15:14,247 --> 00:15:15,332
Dit is de rivier.

198
00:15:17,668 --> 00:15:20,587
We komen in de buurt
van waar we moeten zijn.

199
00:15:25,592 --> 00:15:27,594
Drijfzand.

200
00:15:28,053 --> 00:15:31,556
Dit is net die scène in <i>NeverEnding Story,</i>
de moerassen van verdriet.

201
00:15:31,640 --> 00:15:33,016
Ken je die film nog?

202
00:15:33,350 --> 00:15:35,477
Nee.
<i>-The NeverEnding Story.</i> Nooit gezien?

203
00:15:35,644 --> 00:15:37,688
Volgens mij niet.

204
00:15:37,813 --> 00:15:39,147
Ik keek als kind niet veel tv.

205
00:15:39,481 --> 00:15:43,610
Herinner je je die oude tv's nog
waarbij je aan de antenne moest draaien?

206
00:15:44,111 --> 00:15:45,487
Ja.
-Zo eentje hadden wij.

207
00:15:45,570 --> 00:15:47,906
Je moest niet alleen
aan de antenne draaien...

208
00:15:47,990 --> 00:15:50,826
...je moest ook
op de juiste plek staan in de kamer.

209
00:15:51,785 --> 00:15:52,911
Ja, en...

210
00:15:53,662 --> 00:15:57,165
'Ga daar niet zitten, pap.
Dan doet de tv het niet.'

211
00:16:07,759 --> 00:16:10,387
Het is erg nostalgisch
om in de natuur te zijn...

212
00:16:13,724 --> 00:16:17,227
...ver weg van steden en dorpen
en de beschaving.

213
00:16:19,312 --> 00:16:22,024
En als ik denk
aan een van mijn vroegste herinneringen...

214
00:16:22,441 --> 00:16:26,903
...degene die me gevormd hebben,
dan wil ik die momenten onthouden.

215
00:16:30,490 --> 00:16:34,703
Ik ben opgegroeid
in het Noordelijk Territorium.

216
00:16:34,786 --> 00:16:36,872
Vierenhalf uur
van de dichtstbijzijnde stad.

217
00:16:37,205 --> 00:16:39,791
Ik had geen schoenen
omdat het daarvoor te heet was.

218
00:16:39,875 --> 00:16:45,422
We waren altijd buiten.

219
00:16:51,428 --> 00:16:52,804
Mijn vroegste herinnering...

220
00:16:54,473 --> 00:16:56,558
Ik was nog heel jong.
Waarschijnlijk vier.

221
00:16:58,894 --> 00:17:05,275
Ik herinner me dat mijn vader
iemand ging ophalen van het vliegveld...

222
00:17:05,400 --> 00:17:09,237
...een lange strook zand
midden in de woestenij.

223
00:17:13,617 --> 00:17:16,411
Ik ging hem te voet zoeken
en ik bleef maar lopen.

224
00:17:21,041 --> 00:17:24,002
Ik herinner me
de droge, knetterende hitte.

225
00:17:26,713 --> 00:17:29,424
Het rode stof
dat overal in kruipt...

226
00:17:30,383 --> 00:17:32,385
...je huid, je haar, je kleren.

227
00:17:34,930 --> 00:17:38,225
En het gevoel
dat mijn voeten in de fik stonden.

228
00:17:41,895 --> 00:17:45,732
Ik huilde.
Ik wist niet waar mijn vader was.

229
00:17:47,776 --> 00:17:50,278
Maar opeens kwam hij over de heuvel.

230
00:17:53,031 --> 00:17:57,577
Hij was duidelijk in paniek
en vroeg zich af...

231
00:17:58,370 --> 00:18:00,705
...wat ik in mijn eentje
in de woestenij deed.

232
00:18:03,875 --> 00:18:08,421
Destijds snapte ik niet wat er was
of waarom hij bezorgd was.

233
00:18:10,757 --> 00:18:17,264
Maar ik herinner me
dat ik me veilig voelde in zijn armen.

234
00:18:25,939 --> 00:18:28,275
Steil omhoog?
-Ja.

235
00:18:29,568 --> 00:18:31,653
Dit is net de StairMaster 2000.

236
00:18:42,706 --> 00:18:44,291
Heb je dorst?
-Ja.

237
00:18:44,666 --> 00:18:46,001
Ik drink ook wat.

238
00:19:19,242 --> 00:19:20,285
Prachtig.

239
00:19:22,662 --> 00:19:24,623
Normaal gesproken neem je een foto...

240
00:19:26,082 --> 00:19:29,836
Je luistert niet. Je kijkt
door de cameralens van je telefoon.

241
00:19:33,423 --> 00:19:36,509
Het is geweldig om hier te zijn
zonder te worden afgeleid.

242
00:19:37,260 --> 00:19:39,596
Al je zintuigen werken beter.

243
00:19:40,180 --> 00:19:43,225
Je reukzin, je tastzin, je gehoor.

244
00:19:49,648 --> 00:19:52,442
Het is niet gek
dat Chris zich alerter voelt.

245
00:19:54,569 --> 00:19:56,529
Ons brein is geëvolueerd in de natuur.

246
00:19:59,199 --> 00:20:04,246
Er is onderzoek dat aanwijst
waarom we de natuur zo verkwikkend vinden.

247
00:20:09,334 --> 00:20:11,962
Onderzoek wijst erop
dat in een stedelijke omgeving...

248
00:20:13,797 --> 00:20:19,052
...de kunstmatige visuele patronen,
indringende geluiden en afleidingen...

249
00:20:19,302 --> 00:20:22,806
...veel mentale energie kosten
die ons brein moet verwerken.

250
00:20:25,475 --> 00:20:26,893
Dat betekent dat geheugen...

251
00:20:27,060 --> 00:20:31,398
...problemen oplossen
en concentratie daar de dupe van zijn.

252
00:20:36,653 --> 00:20:39,614
Wetenschappers denken
dat ons brein zo is afgestemd...

253
00:20:39,781 --> 00:20:42,993
...dat het het natuurschoon
en de geluiden beter kan verwerken.

254
00:20:44,286 --> 00:20:45,954
In plaats van overbelast te raken...

255
00:20:46,746 --> 00:20:49,749
...worden onze cognitieve vaardigheden
volledig hersteld.

256
00:20:55,255 --> 00:20:56,464
En dat is niet alles.

257
00:20:57,007 --> 00:20:59,801
Tijd doorbrengen in de natuur
vermindert de stress…

258
00:21:00,176 --> 00:21:02,971
...wat goed is voor ons risico
op Alzheimer en onze levensduur.

259
00:21:03,680 --> 00:21:06,766
Een wandeling van 20 minuten
door het park...

260
00:21:06,975 --> 00:21:10,937
...zonder op je telefoon te kijken
verlaagt het niveau...

261
00:21:11,062 --> 00:21:12,981
...van het stresshormoon cortisol.

262
00:21:15,984 --> 00:21:17,777
Wil je niet eerst?
-Ik ga eerst.

263
00:21:17,902 --> 00:21:21,239
Zal ik eerst gaan?
Als ik uitglijd, is dat niet zo erg.

264
00:21:21,489 --> 00:21:24,284
Jawel. Dan moet ik je dragen.
Dat is een gedoe.

265
00:21:24,409 --> 00:21:26,453
Dat bedoel ik. Jij bent sterker dan ik.

266
00:21:34,919 --> 00:21:36,463
Otis is een geweldige vent.

267
00:21:40,133 --> 00:21:43,470
Hij heeft humor en is een goed mens.

268
00:21:47,891 --> 00:21:51,895
Help.
-Ik moet zeggen dat je gracieus viel.

269
00:21:55,106 --> 00:21:58,526
En hij is een geweldige kunstenaar.

270
00:22:02,781 --> 00:22:05,825
Je kunstwerken
zijn allemaal in vogelperspectief, toch?

271
00:22:06,868 --> 00:22:08,203
De meeste wel.

272
00:22:09,120 --> 00:22:11,831
Je zou kunnen zeggen
dat het topografisch is.

273
00:22:15,210 --> 00:22:18,046
Ik gebruik veel traditionele symbolen,
maar ik...

274
00:22:18,963 --> 00:22:22,675
...maak ze zachter en expressiever.

275
00:22:24,761 --> 00:22:28,431
Ik herinner me hun achtergrond
en hun ware betekenis.

276
00:22:31,601 --> 00:22:36,439
Ik neem traditionele kunst
die duizenden jaren oud is...

277
00:22:37,357 --> 00:22:39,275
...en moderniseer het.

278
00:22:39,526 --> 00:22:43,655
Ik geef een nieuwe draai
aan de oude manier.

279
00:22:46,199 --> 00:22:48,118
Iedere lijn, iedere stip in mijn kunst...

280
00:22:49,702 --> 00:22:53,039
...net als elke steen,
elke rivier, elke boom...

281
00:22:53,665 --> 00:22:54,999
...is een herinnering.

282
00:22:59,129 --> 00:23:01,214
Waar Chris is opgegroeid...

283
00:23:01,339 --> 00:23:06,678
...zijn veel inheemse gemeenschappen
dus hij begrijpt mijn schilderijen.

284
00:23:07,929 --> 00:23:13,351
Dat is waarschijnlijk de reden
waarom we het zo goed kunnen vinden.

285
00:23:15,270 --> 00:23:16,521
Hadden we maar een kano.

286
00:23:17,814 --> 00:23:19,190
Of een bodyboard.

287
00:23:24,821 --> 00:23:27,782
Tijd doorbrengen met anderen
is goed voor onze hersens.

288
00:23:28,950 --> 00:23:32,579
We zijn sociale wezens en interactie
met anderen kan ons stimuleren...

289
00:23:32,704 --> 00:23:36,833
...om nieuwe dingen te leren
of de wereld op een andere manier te zien.

290
00:23:40,336 --> 00:23:44,132
Maar als we geïsoleerd zijn,
is het risico om dement te worden...

291
00:23:44,215 --> 00:23:47,510
...vijftig procent hoger.

292
00:23:48,970 --> 00:23:52,557
Van alle dingen die we kunnen doen
om langer te leven...

293
00:23:53,141 --> 00:23:56,311
...zijn de mensen om ons heen
misschien wel het belangrijkst.

294
00:23:58,605 --> 00:24:02,108
Als we in deze richting blijven lopen,
komen we bij het kampeerterrein.

295
00:24:02,775 --> 00:24:06,070
Ja. Het kampeerterrein
bevindt zich aan de voet van de waterval.

296
00:24:14,370 --> 00:24:15,872
We zijn boven aan de waterval...

297
00:24:17,540 --> 00:24:20,752
...en Otis wijst aan
waar we kunnen kamperen.

298
00:24:26,341 --> 00:24:29,302
Ik zie geen weg naar beneden.
Hij ook niet.

299
00:24:29,844 --> 00:24:31,596
Dus er is één oplossing.

300
00:25:10,552 --> 00:25:12,011
Nu voel je dat je leeft.

301
00:25:14,973 --> 00:25:17,141
Dat is verkwikkend.

302
00:25:17,725 --> 00:25:22,188
En ik denk: hopelijk kan ik later
als ik oud ben ook nog bommetje doen.

303
00:25:24,816 --> 00:25:27,277
Sinds mijn testresultaten denk ik vaak...

304
00:25:27,360 --> 00:25:30,780
...aan ouder worden
en hoe mijn leven er dan uitziet.

305
00:25:33,783 --> 00:25:36,369
Misschien is het nieuws
dat ik meer risico heb op Alzheimer...

306
00:25:36,619 --> 00:25:38,788
...geen complete verrassing.

307
00:25:42,375 --> 00:25:45,753
Mijn opa heeft de ziekte van Alzheimer.

308
00:25:47,130 --> 00:25:48,131
En...

309
00:25:49,007 --> 00:25:53,845
Zijn geheugen
gaat de laatste jaren achteruit.

310
00:25:57,724 --> 00:26:01,936
Dat is lastig, want als hij helder is,
maakt hij zich zorgen...

311
00:26:02,103 --> 00:26:04,731
...omdat hij beseft
wie mensen zijn en waar is hij?

312
00:26:04,856 --> 00:26:07,984
Dat is beangstigend en eng.

313
00:26:14,115 --> 00:26:20,496
Mijn sterkste herinnering aan hem
is dat ik bij hem in de garage zit.

314
00:26:25,627 --> 00:26:28,921
Hij helpt ons om dingen van hout te maken.

315
00:26:31,549 --> 00:26:32,592
Hij maakte zwaarden.

316
00:26:34,636 --> 00:26:38,598
Neppistooltjes en geweren en zo.

317
00:26:42,727 --> 00:26:47,190
Ik herinner me dat hij heel geduldig was
terwijl wij aan het hameren waren...

318
00:26:47,273 --> 00:26:48,608
...en dingen stuk maakten.

319
00:26:52,487 --> 00:26:56,324
Ik heb zoveel mooie herinneringen,
waar ik dankbaar voor ben...

320
00:26:57,492 --> 00:27:02,246
...aan deze verzorgende, lieve man.

321
00:27:07,126 --> 00:27:09,253
Hij is een prachtige man.

322
00:27:18,012 --> 00:27:20,890
Dus je opa heeft de ziekte van Alzheimer?

323
00:27:21,140 --> 00:27:25,937
Ja. Hij herinnert zich niet wie we zijn.

324
00:27:26,104 --> 00:27:29,774
Zijn kleinkinderen,
maar ook zijn eigen kinderen niet meer.

325
00:27:30,024 --> 00:27:34,570
Dat is hij vergeten
en dat is hartverscheurend.

326
00:27:35,655 --> 00:27:40,868
Ben je bang dat je wordt zoals hij?

327
00:27:42,495 --> 00:27:45,957
Als iets je bang maakt, klap je dicht...

328
00:27:46,040 --> 00:27:49,877
...of het motiveert je om je er overheen
te zetten en te doen wat je kunt...

329
00:27:50,336 --> 00:27:54,924
...om het te overwinnen.
En daar gaat dit om, of niet?

330
00:27:55,091 --> 00:28:00,179
Zoveel mogelijk preventief doen
om je brein gezond te houden.

331
00:28:00,388 --> 00:28:03,725
Dat geeft een positieve energie
in plaats van:

332
00:28:03,850 --> 00:28:08,396
'Hoeveel e-mails moet ik beantwoorden'
of 'hoe zullen ze mijn film beoordelen...

333
00:28:08,479 --> 00:28:10,064
...word ik ooit nog gevraagd?'

334
00:28:20,116 --> 00:28:23,661
De trektocht van vandaag was zwaar,
dus we gaan naar bed.

335
00:28:24,787 --> 00:28:28,916
Maar hoe moe ik ook ben,
het valt nooit mee om me te ontspannen.

336
00:28:29,959 --> 00:28:35,256
En slaap was een van de dingen
waar dr Peter Attia de focus op legde.

337
00:28:40,428 --> 00:28:42,638
Chris, vertel me hoe je slaapt.

338
00:28:42,847 --> 00:28:44,932
Ben je een goede slaper?

339
00:28:45,308 --> 00:28:48,311
Nee, helemaal niet.
Ik word 's nachts vaak wakker.

340
00:28:48,478 --> 00:28:51,564
Zelfs toen ik heel jong was.
Mijn moeder heeft het er nog over.

341
00:28:51,731 --> 00:28:55,401
Op de een of andere manier
maakte de nacht...

342
00:28:55,651 --> 00:28:59,071
...mijn zorgen groter...

343
00:28:59,197 --> 00:29:01,657
...of als ik dacht
dat ik iets fout had gedaan.

344
00:29:02,074 --> 00:29:05,161
Dat speelt zeker een rol.

345
00:29:06,162 --> 00:29:09,290
Je slaapproblemen die je beschrijft...

346
00:29:09,415 --> 00:29:12,668
...lijken te komen uit wat we noemen
'het apenbrein'.

347
00:29:12,835 --> 00:29:16,339
De neurosen, het gepieker.

348
00:29:17,131 --> 00:29:22,386
Slaap is geen passieve activiteit. En
gaat er niet om dat je bewusteloos bent.

349
00:29:22,887 --> 00:29:27,183
Het is een actieve periode
waarin je hersens zich herstellen.

350
00:29:27,517 --> 00:29:32,522
En vanwege je verhoogde risico
willen we slaap heel serieus nemen.

351
00:29:32,772 --> 00:29:35,983
Zelfs één nacht slecht slapen...

352
00:29:36,317 --> 00:29:39,946
...kan leiden tot een ophoping
van giftige stoffen in je hersens...

353
00:29:40,404 --> 00:29:42,573
...waardoor je meer kans loopt
op Alzheimer.

354
00:29:42,657 --> 00:29:45,952
Slaap werkt
op de korte termijn herstellend...

355
00:29:46,035 --> 00:29:49,664
...maar het beschermt ook heel goed
tegen chronische ziekten.

356
00:29:53,501 --> 00:29:57,964
Het werkt zo. Als we slapen, wordt de zooi
die zich overdag verzamelt...

357
00:29:58,047 --> 00:30:03,219
...weggespoeld door een afvalsysteem,
het glymfatisch systeem.

358
00:30:05,096 --> 00:30:08,724
Als we ouder worden
en vooral als we niet goed slapen...

359
00:30:08,933 --> 00:30:11,060
...wordt de boel minder goed opgeruimd.

360
00:30:12,436 --> 00:30:16,566
Schadelijk afval hoopt zich sneller op
dan dat het opgeruimd kan worden.

361
00:30:16,983 --> 00:30:18,317
Het vuil stapelt zich op...

362
00:30:21,070 --> 00:30:25,032
...wat inflammatie veroorzaakt
en tot de ziekte van Alzheimer kan leiden.

363
00:30:31,372 --> 00:30:34,125
Chris kan nu al veel doen...

364
00:30:34,250 --> 00:30:37,169
...om de duur en kwaliteit
van zijn slaap te verbeteren.

365
00:30:37,628 --> 00:30:42,258
Simpele gewoonten creëren, zoals
om dezelfde tijd gaan slapen en op staan.

366
00:30:42,466 --> 00:30:46,888
Stress verminderen voor bedtijd
en geen e-mails en social media checken.

367
00:30:48,014 --> 00:30:50,057
Dat is makkelijk in het bos...

368
00:30:50,391 --> 00:30:53,394
...maar als hij deze veranderingen
doorvoert als hij straks thuis is...

369
00:30:53,603 --> 00:30:57,648
...plukt hij later de vruchten
wat zijn cognitieve gezondheid betreft.

370
00:30:59,483 --> 00:31:03,654
Een goede nachtrust is niet het enige
wat Chris zich eigen moet maken.

371
00:31:07,533 --> 00:31:08,618
Goed.

372
00:31:08,784 --> 00:31:12,163
Veel van de gewoonten
die hij zich al eigen heeft gemaakt...

373
00:31:12,622 --> 00:31:15,625
...kunnen helpen om later
hersenaandoeningen te voorkomen.

374
00:31:16,042 --> 00:31:17,251
Zo ja.

375
00:31:17,668 --> 00:31:22,089
Door af en toe te vasten
en veel groente en vis te eten...

376
00:31:22,465 --> 00:31:26,218
...strijdt hij tegen de cellulaire
veroudering die bijdraagt aan Alzheimer.

377
00:31:27,094 --> 00:31:28,429
Moet ik lachen of huilen?

378
00:31:30,890 --> 00:31:35,811
Stappen nemen om zijn stressniveau
te verlagen is ook goed voor z'n geheugen.

379
00:31:36,562 --> 00:31:39,565
En zijn lichaam blootstellen
aan extreme temperaturen...

380
00:31:39,774 --> 00:31:43,069
...vermindert het risico op Alzheimer
ook aanzienlijk.

381
00:31:49,867 --> 00:31:51,911
Hoe heb je geslapen? Het was nogal nat.

382
00:31:52,286 --> 00:31:54,622
Het was prachtig
met de waterval op de achtergrond.

383
00:31:56,082 --> 00:31:58,501
Daardoor viel ik in slaap.

384
00:32:00,628 --> 00:32:04,924
Het is dag twee en na een goede nachtrust,
voel ik me verfrist.

385
00:32:11,222 --> 00:32:14,684
Ik ben nog maar anderhalve dag
weg van mijn telefoon en e-mails...

386
00:32:14,850 --> 00:32:18,771
...maar ik voel me al helderder en kalmer.

387
00:32:19,730 --> 00:32:21,357
En ik heb zin in wat er komt.

388
00:32:22,108 --> 00:32:24,652
Weet je welke richting
we vandaag op gaan?

389
00:32:25,945 --> 00:32:27,613
Verder naar het noordwesten?

390
00:32:29,240 --> 00:32:30,324
Schijnt de zon al?

391
00:32:30,616 --> 00:32:32,743
De zon komt straks vast tevoorschijn.

392
00:32:33,369 --> 00:32:38,416
Hopelijk zijn we op tijd
bij Wrights Lookout voor de corroboree.

393
00:32:41,877 --> 00:32:43,921
De plek waar we heen gaan...

394
00:32:44,046 --> 00:32:48,175
...is een speciale verzamelplek
voor de inheemse volken in dit gebied...

395
00:32:48,718 --> 00:32:51,637
...waar in het verleden
verschillende naties bijeen kwamen.

396
00:32:53,848 --> 00:32:56,892
Wat is een corroboree eigenlijk?
Wat kunnen we verwachten?

397
00:32:57,143 --> 00:32:59,645
Drie naties komen bijeen...

398
00:32:59,729 --> 00:33:03,065
...en we gaan dansen
en er wordt kennis gedeeld...

399
00:33:03,149 --> 00:33:06,277
...en genieten samen van het land.

400
00:33:07,486 --> 00:33:10,614
Het gaat om de connectie
met hetgeen buiten jezelf.

401
00:33:11,157 --> 00:33:15,703
Absoluut. Dit is de eerste corroboree
in een eeuw, dus het wordt speciaal.

402
00:33:15,786 --> 00:33:21,333
Het wordt heel krachtig
en men kan zich spiritueel opladen.

403
00:33:25,254 --> 00:33:26,714
Het wordt steiler.

404
00:33:30,134 --> 00:33:31,427
Heb je je uitrusting?

405
00:33:33,512 --> 00:33:34,638
Ik ga het proberen.

406
00:33:39,435 --> 00:33:43,022
De tweede dag van de trektocht
wacht Chris een andere uitdaging.

407
00:33:45,066 --> 00:33:49,612
Om bij Wrights Lookout te komen, moeten ze
een steile bergwand beklimmen.

408
00:34:01,540 --> 00:34:06,462
Dat is een work-out voor je lichaam,
maar ook voor je brein.

409
00:34:12,009 --> 00:34:14,178
Je bent net een berggeit.

410
00:34:15,304 --> 00:34:17,181
Je zou me moeten kunnen dragen.

411
00:34:21,769 --> 00:34:26,565
Als we sporten produceert ons lijf 'n stof
die fungeert als kunstmest voor ons brein.

412
00:34:28,067 --> 00:34:30,986
Neuronen worden aangemoedigd
om te groeien en gezond te blijven.

413
00:34:33,656 --> 00:34:35,366
We zijn in de buurt.
-We zijn er bijna.

414
00:34:36,158 --> 00:34:40,121
Uit meerdere onderzoeken blijkt
dat sporten op middelbare leeftijd...

415
00:34:40,329 --> 00:34:45,376
...de kans dat we Alzheimer krijgen
vermindert met bijna 50 procent.

416
00:34:48,462 --> 00:34:51,465
En sporten, in combinatie met
een cognitieve uitdaging...

417
00:34:51,799 --> 00:34:56,679
...is een extreem krachtig instrument
in de strijd tegen dementie.

418
00:34:58,639 --> 00:35:00,099
Zelfs als we ouder worden.

419
00:35:03,352 --> 00:35:08,941
MAAGDENBURG
DUITSLAND

420
00:35:13,821 --> 00:35:17,533
Mijn moeder overleed vijf jaar geleden.

421
00:35:19,243 --> 00:35:25,124
Ze was helaas dement.

422
00:35:26,542 --> 00:35:32,089
Het speelt in mijn achterhoofd
dat het mij ook kan overkomen.

423
00:35:34,550 --> 00:35:36,594
Een, twee, drie, vier.

424
00:35:38,429 --> 00:35:42,349
Elke week volgt de 70-jarige Gudrun
dansles in de buurt.

425
00:35:47,313 --> 00:35:52,359
Soms voel ik me niet zo goed
als 30 jaar geleden.

426
00:35:54,695 --> 00:35:57,531
Maar meestal voel ik me prima.

427
00:36:05,915 --> 00:36:10,502
Dit is geen gewone dansles.
Het is een wetenschappelijk onderzoek.

428
00:36:11,837 --> 00:36:15,049
Het doel is om erachter te komen
of een sport zoals dansen...

429
00:36:15,132 --> 00:36:18,594
...beter is voor het ouder wordende brein
dan een gewone work-out.

430
00:36:20,221 --> 00:36:22,932
Dansen is het leren
van ingewikkelde bewegingen.

431
00:36:23,015 --> 00:36:27,019
Je zit niet op een fiets
en beweegt steeds hetzelfde.

432
00:36:28,270 --> 00:36:33,734
We denken dat dansen een betere manier is
om de hersenfunctie te verbeteren...

433
00:36:33,817 --> 00:36:38,739
...omdat het een combinatie is
van een cognitieve en fysieke uitdaging.

434
00:36:44,536 --> 00:36:48,624
Wetenschappers hebben ontdekt
dat ons brein nieuwe connecties...

435
00:36:48,749 --> 00:36:52,002
...kan groeien en ontwikkelen,
zelfs op late leeftijd.

436
00:36:55,464 --> 00:36:57,508
Ik ben het proefkonijn.

437
00:36:58,217 --> 00:37:02,721
Daarom willen Notger en zijn team weten
hoe effectief het dansprogramma is...

438
00:37:02,888 --> 00:37:04,598
...om die groei te stimuleren.

439
00:37:06,433 --> 00:37:08,602
Ze zijn op zoek naar tekenen
van positieve verandering...

440
00:37:08,852 --> 00:37:11,146
...in het hersengebied
dat vitaal is voor het geheugen.

441
00:37:13,232 --> 00:37:18,112
Laat me het voorste gedeelte
van de hippocampus zien.

442
00:37:24,576 --> 00:37:27,204
Hier zie je een vergroting.

443
00:37:28,497 --> 00:37:29,915
Dit ziet er goed uit.

444
00:37:35,087 --> 00:37:38,048
Dit was een enorme opluchting
want onze resultaten toonden aan...

445
00:37:38,132 --> 00:37:40,759
...dat dansen
een geweldig potentieel heeft...

446
00:37:40,843 --> 00:37:43,512
...om de hersenfunctie en -structuur
te verbeteren.

447
00:37:44,388 --> 00:37:49,393
We hopen echt dat dansen in staat is...

448
00:37:49,476 --> 00:37:51,312
...om dementie
in de toekomst te voorkomen.

449
00:37:54,565 --> 00:37:57,067
Niet alleen Gudruns resultaten
zijn indrukwekkend.

450
00:37:58,193 --> 00:38:01,280
De dansgroep liet een grotere groei zien
in de hippocampus...

451
00:38:01,613 --> 00:38:04,616
...in vergelijking met degenen
die een gewone work-out deden.

452
00:38:06,201 --> 00:38:09,788
Ik stond versteld van het resultaat.

453
00:38:11,248 --> 00:38:15,627
Daarom geef ik mezelf een schouderklopje
en zeg ik: 'Goed gedaan.'

454
00:38:24,136 --> 00:38:30,309
We zijn al een paar uur aan het klimmen
en we zijn bijna bij Wrights Lookout.

455
00:38:32,269 --> 00:38:34,146
Steil naar boven?
-Ja.

456
00:38:48,077 --> 00:38:49,370
Is het hier?

457
00:38:57,795 --> 00:39:00,130
Goed zo, maat.
-Goed gedaan.

458
00:39:02,966 --> 00:39:07,930
We zijn er. En dat zonder telefoon,
gps of zelfs een kaart.

459
00:39:09,390 --> 00:39:13,352
Slechts het enige dat mensen
al millennia gebruiken om te navigeren.

460
00:39:13,977 --> 00:39:15,145
Ons brein.

461
00:39:15,646 --> 00:39:16,897
Daar komen we vandaan.

462
00:39:17,689 --> 00:39:20,234
Dat is ver.
-Heel ver.

463
00:39:20,359 --> 00:39:22,277
Dat geeft je perspectief, toch?

464
00:39:28,826 --> 00:39:31,537
Als ik kijk hoe ver Otis en ik
zijn gekomen...

465
00:39:32,246 --> 00:39:33,997
...en naar het natuurschoon...

466
00:39:34,623 --> 00:39:37,626
...dan denk ik aan wat de ouderling zei
voor ons vertrek.

467
00:39:38,544 --> 00:39:42,464
'Luister met je eigen oren
en kijk met je eigen ogen.'

468
00:39:44,216 --> 00:39:45,968
Dat is nu volkomen logisch.

469
00:39:46,468 --> 00:39:50,347
Als we het lawaai blokkeren
en echt naar de natuur luisteren...

470
00:39:50,806 --> 00:39:51,890
...leven we beter.

471
00:39:55,436 --> 00:39:56,937
Het waren twee lange dagen...

472
00:39:58,689 --> 00:40:03,318
...maar we zijn op tijd
voor de corroboree, de bijeenkomst.

473
00:40:16,373 --> 00:40:21,170
Namens de drie naties nodigen we
jullie uit om met ons te dansen.

474
00:40:22,421 --> 00:40:23,422
Bedankt.

475
00:40:24,882 --> 00:40:26,884
Ik kan niet dansen.
-Dat geeft niets.

476
00:40:27,593 --> 00:40:30,137
Ik dacht dat ik zou toekijken.

477
00:40:31,638 --> 00:40:33,765
Ik ben bloednerveus.

478
00:40:51,492 --> 00:40:53,994
Peddel links, peddel rechts.
-Peddel links, peddel rechts.

479
00:40:54,077 --> 00:40:57,664
Laag, laag, schouder, schouder.

480
00:40:59,458 --> 00:41:04,755
Iedereen is zo gastvrij en aanmoedigend
dat ik er zin in krijg.

481
00:41:19,394 --> 00:41:21,355
Ik kijk naar Otis...

482
00:41:23,899 --> 00:41:27,152
...en ik begrijp
wat dit voor hem betekent.

483
00:41:31,698 --> 00:41:33,617
De samenkomst van deze drie naties.

484
00:41:35,619 --> 00:41:41,542
Ik voel me sterk.
Het voelt alsof ik hier ook thuishoor.

485
00:41:42,834 --> 00:41:46,713
Deze bijeenkomst is bedoeld
om onze voorouders wakker te maken...

486
00:41:46,838 --> 00:41:49,550
...in de herinneringen
en onze verhalen van de aarde.

487
00:41:52,261 --> 00:41:57,641
Daardoor creëer ik niet alleen
nieuwe en prachtige herinneringen...

488
00:42:01,019 --> 00:42:06,316
...maar ik kan ze delen met Chris
en we kunnen er nog jarenlang over praten.

489
00:42:11,780 --> 00:42:15,617
Ik begon aan deze reis met de angst
dat ik ooit mijn herinneringen verlies.

490
00:42:19,496 --> 00:42:23,250
Maar ik realiseer me
hoezeer ik dit zelf in de hand heb.

491
00:42:26,920 --> 00:42:30,465
Het recept is eenvoudig.
Goed eten en slapen.

492
00:42:31,717 --> 00:42:34,803
Mijn geest en lichaam uitdagen
met nieuwe ervaringen.

493
00:42:35,137 --> 00:42:37,097
En mezelf onderdompelen in de natuur...

494
00:42:37,723 --> 00:42:40,684
...ver van de afleidingen
en stress van het moderne leven.

495
00:42:42,894 --> 00:42:45,814
En, heel belangrijk, dit alles delen
met mijn dierbaren.

496
00:42:49,985 --> 00:42:52,654
Geen van die simpele dingen zijn lastig.

497
00:42:55,032 --> 00:42:57,034
Het zijn dingen die ik toch graag doe.

498
00:42:58,952 --> 00:43:00,579
Dingen die ik vaker wil doen.

499
00:43:02,080 --> 00:43:05,459
Hopelijk wordt mijn leven
niet alleen gelukkiger en rijker...

500
00:43:06,293 --> 00:43:10,922
...en maak ik m'n familie en vrienden blij
zoals mijn opa dat deed...

501
00:43:12,758 --> 00:43:15,969
...maar maken we samen
waardevolle nieuwe herinneringen...

502
00:43:16,303 --> 00:43:18,472
...die me de rest
van mijn leven bijblijven.

503
00:44:21,702 --> 00:44:23,662
Ondertiteld door: Judith IJpelaar