1 00:00:06,047 --> 00:00:11,587 BU PROGRAM UZMAN DOKTORLARIN EŞLİĞİNDE YAPILAN 2 00:00:11,761 --> 00:00:18,691 RİSKLİ AKTİVİTELER İÇERİR UZMAN DENETİMİ OLMADAN DENEMEYİN 3 00:00:19,144 --> 00:00:21,234 Üç, iki, bir, motor! 4 00:00:24,357 --> 00:00:25,817 Thor'u oynadığım için 5 00:00:26,526 --> 00:00:28,776 artık çok daha fazla yemek yiyordum. 6 00:00:30,238 --> 00:00:31,488 Her öğün yaklaşık 1.000 kalori. 7 00:00:31,698 --> 00:00:33,068 Dondurma. 8 00:00:34,492 --> 00:00:35,542 Kocaman sulu biftekler. 9 00:00:35,827 --> 00:00:37,037 Hepsi direkt buraya gidiyor. 10 00:00:37,287 --> 00:00:40,997 Hamburgerler, pad Thai, makarna, pirzola. 11 00:00:41,332 --> 00:00:47,132 Sosis, pizza, kek, donut, sosisli sandviç. 12 00:00:47,839 --> 00:00:50,429 Konu yemek olunca ben aç bir köpeğe benzerim. 13 00:00:53,219 --> 00:00:54,509 Ama daha az seçiciyim. 14 00:00:56,139 --> 00:00:58,809 Yani yediğim şeyin önemli olduğunu biliyorum 15 00:00:58,892 --> 00:01:02,152 ama uzun ve sağlıklı yaşamak istiyorsam 16 00:01:02,228 --> 00:01:06,018 yapabileceğim en iyi şeyin bir şey yememek olduğunu bilmiyordum. 17 00:01:06,941 --> 00:01:07,981 Hiçbir şey. 18 00:01:08,902 --> 00:01:12,572 BYRON KOYU, AVUSTRALYA 19 00:01:14,324 --> 00:01:20,294 En azından bu adam öyle diyor. Uzun ömür uzmanı Dr. Peter Attia. 20 00:01:22,415 --> 00:01:23,955 Bu son akşam yemeğimiz olacak. 21 00:01:24,459 --> 00:01:25,589 Son akşam yemeğimiz. 22 00:01:28,588 --> 00:01:32,008 Uzun ve sağlıklı yaşam için bu seferki testte 23 00:01:32,425 --> 00:01:36,505 oruç tutmamı istiyor. Dört gün boyunca su içeceğim 24 00:01:36,763 --> 00:01:40,853 ve sıfır kalori alacağım. 25 00:01:42,268 --> 00:01:45,188 Teşekkürler. Çok sağ ol. 26 00:01:45,563 --> 00:01:46,613 Teşekkürler. 27 00:01:48,983 --> 00:01:50,033 Tamam. 28 00:01:52,946 --> 00:01:56,446 Evet, neyse ki oruca doyurucu bir akşam yemeğiyle başlayacağım. 29 00:01:56,783 --> 00:01:58,743 Tam altı yaprak marul ve bir adet havuç. 30 00:02:01,371 --> 00:02:02,291 Ben de seninle tutacağım. 31 00:02:02,455 --> 00:02:03,495 -Öyle mi? -Evet. 32 00:02:03,706 --> 00:02:05,786 Biriyle birlikte yapmak oruç tutmayı kolaylaştırır. 33 00:02:06,000 --> 00:02:07,130 -Yani… -Tamam, güzel. 34 00:02:07,210 --> 00:02:10,510 -Yani birlikte acı çekeceğiz. -Evet, aynen öyle. 35 00:02:10,839 --> 00:02:13,169 Daha önce yemeksiz bir gün geçirmişimdir. 36 00:02:15,009 --> 00:02:18,429 Ama öğün atlarsam çok huysuz olurum. 37 00:02:20,431 --> 00:02:23,101 Mutluluğuma kesinlikle zarar verir. 38 00:02:24,227 --> 00:02:27,307 Oldukça uzun bir süre. Peki neden dört gün? Neden daha… 39 00:02:27,730 --> 00:02:28,980 Daha uzun değil mi? 40 00:02:29,566 --> 00:02:32,566 Dört gün olmasının neye faydası var? Neden dört? 41 00:02:32,735 --> 00:02:37,565 Üç ila dört gün, vücudumuzun 42 00:02:37,657 --> 00:02:42,247 besin olmadığını anlayarak 43 00:02:42,537 --> 00:02:45,787 sistemimizi yeniden başlatması için 44 00:02:45,874 --> 00:02:47,384 -yeterli bir süre. -Gerçekten mi? 45 00:02:47,792 --> 00:02:49,502 Sence dayanabilecek miyim? 46 00:02:49,627 --> 00:02:52,337 Deneyimlerine göre bunu ilk defa yapan insanlar 47 00:02:52,547 --> 00:02:54,337 sence başarılı oluyor mu? 48 00:02:54,632 --> 00:02:56,892 Önümüzdeki dört gün boyunca hiç şüphe yok ki 49 00:02:56,968 --> 00:03:01,598 kendini hâlsiz hissettiğin dönemler olacak. Ya da… 50 00:03:01,681 --> 00:03:03,061 -Ağladığım mı? -Evet. 51 00:03:03,349 --> 00:03:05,769 -Duygusal. -Biraz aksi, huysuz falan. 52 00:03:06,978 --> 00:03:08,688 Ama düşündüğün zaman 53 00:03:08,897 --> 00:03:11,147 bugün içinde yaşadığımız dönemde 54 00:03:11,232 --> 00:03:14,402 etrafımızda yiyeceğe sınırsız erişimimiz var 55 00:03:14,527 --> 00:03:17,817 ve günde üç öğün yiyip arada da atıştırma alışkanlığı 56 00:03:17,906 --> 00:03:21,406 bizim türümüz için oldukça yeni bir konsept. 57 00:03:21,492 --> 00:03:22,542 Evet. 58 00:03:22,994 --> 00:03:26,334 Atalarımız sık sık günlerce aç kalırdı 59 00:03:26,456 --> 00:03:29,496 ve yalnızca aç kalmakla kalmayıp aynı zamanda bu açlık sürecinde 60 00:03:29,792 --> 00:03:32,252 gidip avlanma kabiliyetleri de vardı. 61 00:03:35,632 --> 00:03:40,302 Evet. Bitirdim. Küçük bir havuç dışında hiçbir şey kalmadı. 62 00:03:42,347 --> 00:03:43,767 Son marul parçasını yiyecek misin? 63 00:03:44,057 --> 00:03:46,427 Tatlı var mı? Tatlı yiyecek miyiz, yemeyecek miyiz? 64 00:03:46,809 --> 00:03:48,139 Hayır. 65 00:03:49,187 --> 00:03:53,147 Hayatımın en zor dört günü olacağını düşünmeye başladım. 66 00:03:58,029 --> 00:03:59,239 DR. PETER ATTIA UZUN ÖMÜR DOKTORU 67 00:03:59,405 --> 00:04:00,695 Açıkçası bu, Chris'e zor gelecek. 68 00:04:01,324 --> 00:04:04,994 Ama ben yıllarca kısa süreli oruç üzerine çalıştım ve bu sayede 69 00:04:05,203 --> 00:04:07,833 önemli olanın kendini meşgul tutmak olduğunu öğrendim. 70 00:04:08,665 --> 00:04:10,825 Ben de Chris'in dikkatini açlığından çekmek için 71 00:04:10,917 --> 00:04:15,757 uygun bir test hazırladım. Atalarımızın yaptığını yapmasını istiyorum. 72 00:04:16,464 --> 00:04:17,974 Yemeğini avlamasını istiyorum. 73 00:04:19,300 --> 00:04:23,100 Ama karada değil, okyanusta. 74 00:04:29,727 --> 00:04:33,477 Planımız, yemeksiz geçen dört günün sonunda… 75 00:04:35,483 --> 00:04:37,323 …Büyük Set Resifi'ne gitmek. 76 00:04:43,074 --> 00:04:44,994 Yanıma havayla dolu akciğerlerimi… 77 00:04:51,958 --> 00:04:56,918 …ve zıpkın tüfeği alacağım. Dokuz metre derinlikteki okyanus tabanına dalarak 78 00:04:58,423 --> 00:05:02,973 balık arayacağım. Yani hiç zorlama yok. 79 00:05:05,972 --> 00:05:10,232 CHRIS HEMSWORTH İLE LİMİT YOK 80 00:05:10,643 --> 00:05:11,643 Sağ ol Pete. 81 00:05:17,358 --> 00:05:21,528 YEMEKSİZ BİRİNCİ GÜN 82 00:05:21,654 --> 00:05:26,034 Orucumun ilk günü. İyi uyudum. Yaklaşık olarak 83 00:05:26,242 --> 00:05:29,412 yedi, yedi buçuk saat uyudum. Rüyamda çok gariptir ki 84 00:05:29,495 --> 00:05:31,495 oruç tutuyordum çünkü daha oruçlu hâlde değildim. 85 00:05:31,956 --> 00:05:34,286 Bu sabah çocuklara pastırmalı yumurta yaptım, canım çekti 86 00:05:34,417 --> 00:05:39,087 ama daha yolun başındayım ve dört günlük orucumu 87 00:05:39,255 --> 00:05:42,045 bozacak kadar tehlikeli bir şey değildi. 88 00:05:42,633 --> 00:05:44,593 Ben yine de ne olur ne olmaz diye köpeği götüreyim. 89 00:05:46,804 --> 00:05:49,564 Köpek kızarmış piliç gibi falan mı görünecek? 90 00:05:50,224 --> 00:05:53,734 Ama hayır, onu yemeyiz. Tabii çok zorunda kalmazsak. 91 00:05:54,437 --> 00:05:58,067 Chris başlarda iyi hissedecek. Son yediği yemeğin enerjisiyle geçinecek. 92 00:05:58,191 --> 00:06:03,531 O enerji bitince de kötüleşmeye başlayacak. 93 00:06:04,197 --> 00:06:05,987 Ama ben dayanmasını isteyeceğim 94 00:06:06,532 --> 00:06:10,122 çünkü Chris'in uzun ömürlü olması için yapabileceğimiz onca şeyin arasında 95 00:06:10,661 --> 00:06:13,661 kısa süreli oruç en etkili yöntemlerden biri olabilir. 96 00:06:18,795 --> 00:06:20,795 Besinlerde glikoz bulunur. 97 00:06:22,924 --> 00:06:26,014 Vücudumdaki trilyonlarca sağlıklı hücreyi besleyen kaynak yani. 98 00:06:29,138 --> 00:06:34,438 Ama o glikozun beslediği bir şey daha var. Zombi hücreler. 99 00:06:35,478 --> 00:06:39,148 Vadesi dolmasına rağmen yaşamayı sürdüren yaşlı, hasarlı hücreler. 100 00:06:40,149 --> 00:06:46,319 Zehirli bir sıvı salgılayarak diğer sağlıklı hücreleri de zehirliyorlar 101 00:06:47,115 --> 00:06:48,985 ve yaşlanmayı hızlandırıyorlar. 102 00:06:51,411 --> 00:06:54,121 Saç dökülmesinden kırışıklıklara, 103 00:06:54,247 --> 00:06:55,997 artritten kansere ve demansa kadar. 104 00:06:56,082 --> 00:06:59,672 SAÇ DÖKÜLMESİ - KIRIŞIKLIK ARTRİT - KANSER - DEMANS 105 00:06:59,794 --> 00:07:03,884 Bilim insanları, oruç tutup glikoz kaynağını kestiğimizde 106 00:07:03,965 --> 00:07:05,295 zombi ordusunun 107 00:07:05,925 --> 00:07:10,555 enerji açlığı çektiği için güçten düştüğünü fark etti. 108 00:07:14,058 --> 00:07:18,938 Uzun vadeli fayda için kısa süreli acı. Ama benim gibi yemeyi seven biri için 109 00:07:19,439 --> 00:07:20,939 çok fazla acı. 110 00:07:21,065 --> 00:07:25,565 YEMEKSİZ 14. SAAT 111 00:07:26,737 --> 00:07:30,197 Evet, acıktım. Biz başaramayacağız. 112 00:07:31,701 --> 00:07:34,201 "Biz" ile kendimi ve en yakın arkadaşlarımı kastediyorum. 113 00:07:36,164 --> 00:07:40,334 Bunu başarmamı sağlayacak birileri varsa bunlar onlar olduğundan benimle birlikte 114 00:07:40,418 --> 00:07:42,838 oruç tutmayı kabul ettikleri için çok mutluyum ve minnettarım. 115 00:07:43,129 --> 00:07:45,259 Chris ile liseden beri… 116 00:07:45,506 --> 00:07:47,506 -Evet. -…ilkokuldan beri arkadaşız. 117 00:07:47,717 --> 00:07:49,297 -Ben Aaron, bu da Luke. -Evet. 118 00:07:49,594 --> 00:07:50,974 Şimdi de Chris'e çalışıyoruz. 119 00:07:51,053 --> 00:07:53,933 -Paralı arkadaşız yani aslında. -Evet, çıkar arkadaşlığı. 120 00:07:54,015 --> 00:07:55,885 -Çıkar arkadaşlığı, evet. -Küçük bir aileyiz. 121 00:07:56,058 --> 00:07:57,438 Küçük bir aileyiz. 122 00:07:57,602 --> 00:07:59,192 Biraz moral desteği iyi gelebilir. 123 00:08:00,188 --> 00:08:02,058 Sonuna kadar mı? Aaron, dört gün yapacaksın. 124 00:08:02,148 --> 00:08:03,148 -Evet. -Evet. 125 00:08:03,441 --> 00:08:05,031 -Hayır! -Hayır, deneyeceksin. 126 00:08:05,109 --> 00:08:06,239 Evet, deneyeceğim. 127 00:08:09,030 --> 00:08:10,160 Yemek yemeyi çok sever. 128 00:08:10,239 --> 00:08:12,779 Londra'da ona bir keresinde sırf çok küçük bir 129 00:08:12,867 --> 00:08:14,487 biftek aldığım için bana çok kızmıştı. 130 00:08:14,994 --> 00:08:18,334 Yaklaşık bu büyüklükte olduğu için bana neredeyse yumruk atacaktı. 131 00:08:18,456 --> 00:08:20,456 "Boyuma bir bak, niye bu bifteği aldın ki?" diyordu. 132 00:08:20,541 --> 00:08:22,131 Yani dört gün yapması mümkün değil. 133 00:08:26,047 --> 00:08:29,927 Kafayı yiyeceğim. Yemek yemeye saatler değil günler kaldı. 134 00:08:30,009 --> 00:08:33,469 Eve dönüp koca bir tabak spagetti yiyemeyiz sonuçta. 135 00:08:35,556 --> 00:08:41,896 Makarnayı bırak, şansımız yaver giderse bir sonraki yemeğimiz balık olacak. 136 00:08:42,480 --> 00:08:46,230 ROCKY CREEK, YENİ GÜNEY GALLER 137 00:08:47,026 --> 00:08:49,316 Balığı ben tutacaksam 138 00:08:50,279 --> 00:08:52,159 ciddi bir dalış eğitimine ihtiyacım var. 139 00:08:53,950 --> 00:08:57,500 O yüzden Peter beni muhteşem yetenekleri olan biriyle tanıştırdı. 140 00:08:59,539 --> 00:09:03,459 Sana kısaca göstereceğim. Önce kocaman bir nefes vereceğim. 141 00:09:06,337 --> 00:09:07,667 Vay canına. 142 00:09:19,850 --> 00:09:20,980 Karnın ne kadar büyüdü! 143 00:09:21,102 --> 00:09:22,352 -Tamam. -İnanılmaz. 144 00:09:25,231 --> 00:09:28,821 Tanya Streeter, nefes tutma ustası. 145 00:09:31,195 --> 00:09:33,565 Tam on kere serbest dalışta dünya şampiyonu oldu… 146 00:09:36,450 --> 00:09:39,370 …ve nefesini tam altı dakika tutabiliyor. 147 00:09:43,124 --> 00:09:47,344 Ortalama bir insan göğsünün üstünden nefes alır 148 00:09:47,712 --> 00:09:51,012 ama böyle yaparsak kana fazla oksijen gitmez. 149 00:09:51,132 --> 00:09:53,882 Akciğerlerinin alt kısmının kapasitesi daha büyüktür 150 00:09:54,176 --> 00:09:58,176 ve karın kaslarını rahat bırakmazsan o kısmı kullanamazsın. 151 00:09:58,681 --> 00:10:03,191 Nefes alırken karnını dışarı çıkarmayı öğreneceksin. 152 00:10:18,284 --> 00:10:21,164 -Tamam, şimdi nasılsın? -Rekor kırmaya hazırım. 153 00:10:21,454 --> 00:10:22,504 Hadi öyleyse. 154 00:10:31,505 --> 00:10:33,965 Hedefimiz o turuncu şey mi? 155 00:10:34,175 --> 00:10:36,885 -Evet, oraya gidip geri gelmek. -Yaklaşık 50 metre mi yani? 156 00:10:36,969 --> 00:10:38,929 -Hayır, yaklaşık 100 metre. -Öyle mi? 157 00:10:39,513 --> 00:10:40,853 Deniz biraz klostrofobik olacak. 158 00:10:41,641 --> 00:10:44,231 Evet, rehber olması için şerit çektik çünkü aşağısı karanlık 159 00:10:44,518 --> 00:10:46,308 ama böylece hem zihinsel hem de fiziksel olarak 160 00:10:46,437 --> 00:10:47,687 gerçek gücünü göreceğim. 161 00:10:48,147 --> 00:10:49,147 Tamam, hadi bakalım. 162 00:10:57,531 --> 00:10:58,781 Hazır olunca başla Chris. 163 00:11:10,586 --> 00:11:15,876 Görüş açısı çok kötüydü ve ciğerlerim anında yanmaya başladı. 164 00:11:27,520 --> 00:11:31,860 Aklım pes etmemi, nefesimin kesildiğini söylüyordu. 165 00:11:36,570 --> 00:11:38,450 Ben de bunu aşmaya çalışıyordum 166 00:11:38,739 --> 00:11:40,989 çünkü ciğerlerimde düşündüğümden daha çok oksijen olduğunu 167 00:11:41,117 --> 00:11:42,537 biliyordum. 168 00:11:47,873 --> 00:11:49,793 Artık oraya ulaştığımı sanıyordum. 169 00:11:56,298 --> 00:11:59,138 -Yarısına gelmişim. -Sanmıyorum. 170 00:12:00,010 --> 00:12:02,220 -Yaklaşamadın bile. -20 metre o zaman. Kaç metre oldu? 171 00:12:03,431 --> 00:12:04,771 Yirmi metre bile değildir. 172 00:12:06,225 --> 00:12:07,175 Biraz üzüldüm. 173 00:12:08,894 --> 00:12:13,234 Meğer deniz altında tam 27 saniye kalmışım. 174 00:12:17,528 --> 00:12:20,318 Serbest dalış becerimin ne kadar etkisiz ve başarısız olduğunu 175 00:12:20,448 --> 00:12:21,868 görmek beni çok şaşırttı. 176 00:12:22,283 --> 00:12:26,083 Yüzeyde birkaç dakika nefesimi tutabilirim ama suyun içinde 177 00:12:26,203 --> 00:12:29,083 tepinip içindeki havayı ve enerjiyi kullanmak 178 00:12:29,165 --> 00:12:31,455 çok farklı bir şey. 179 00:12:33,085 --> 00:12:35,915 Akşam yemeğimi avlamak için dalmak sandığımdan daha zor olacak. 180 00:12:38,966 --> 00:12:40,006 Yemek demişken… 181 00:12:42,636 --> 00:12:47,266 YEMEKSİZ 22. SAAT 182 00:12:50,019 --> 00:12:51,229 Brokoli sevmem bile. 183 00:13:04,283 --> 00:13:06,083 Yapmam gereken bir ödevim olsa da 184 00:13:07,119 --> 00:13:12,669 günümü düzene sokan yemek saatleri olmadan zaman geçmek bilmiyor. 185 00:13:19,006 --> 00:13:23,636 Neredeyse akşam yemeği vakti geldi ve hiç bu kadar kötü olmamıştım. 186 00:13:25,596 --> 00:13:32,186 Başım dönüyor, hâlsizim ve acayip açım. 187 00:13:37,358 --> 00:13:42,398 YEMEKSİZ İKİNCİ GÜN 188 00:13:42,780 --> 00:13:47,450 Yorgunum. Pek uyuyamadım. Gece açlıktan sık sık uyandım 189 00:13:47,660 --> 00:13:48,700 ve sonra… 190 00:13:50,329 --> 00:13:53,209 Boş hissediyordum, içimde yemek yoktu. 191 00:13:53,290 --> 00:13:56,920 Neredeyse enerjim yok gibiydi. Ot gibiydim. 192 00:13:57,294 --> 00:14:00,674 Bunu pişirmek beni acıktırıyor. 193 00:14:02,758 --> 00:14:03,928 Neden yemek yiyemiyorsun? 194 00:14:04,134 --> 00:14:05,264 Çünkü yememem gerek. 195 00:14:05,970 --> 00:14:07,430 Kaç gün baba? 196 00:14:07,888 --> 00:14:08,968 Dört gün. 197 00:14:09,557 --> 00:14:10,597 Neden? 198 00:14:10,683 --> 00:14:15,733 Bu leziz, çıtır çıtır pastırma ve yumurta beni hiç tahrik etmiyor. 199 00:14:19,650 --> 00:14:23,740 Sadece suyla yapılan orucun ikinci günü en zor gündür. 200 00:14:24,113 --> 00:14:28,243 Bunun sebebi, karaciğerin ve kaslarda tutulan 201 00:14:28,450 --> 00:14:30,330 vücudun ana glikoz depoları 202 00:14:30,536 --> 00:14:34,076 hızla tükenmesidir. Bunun sonucu olarak da 203 00:14:34,164 --> 00:14:36,384 Chris çok yorgun ve bitkin hissediyor. 204 00:14:37,209 --> 00:14:40,049 Ama bunun normal olduğunu anlaması önemli 205 00:14:40,588 --> 00:14:43,008 çünkü bunu düzenli olarak yapan insanlar var 206 00:14:43,090 --> 00:14:46,930 ve onlar aç kalmakla kalmayıp o durumda başarılı bile oluyorlar. 207 00:14:49,346 --> 00:14:53,596 EYASI VADİSİ, TANZANYA 208 00:15:00,774 --> 00:15:01,784 Hey… 209 00:15:01,859 --> 00:15:02,859 Iskaladın. 210 00:15:05,821 --> 00:15:06,861 Bak evlat. 211 00:15:06,989 --> 00:15:09,869 Sen hedefi vuramazsan 212 00:15:10,034 --> 00:15:11,084 köyümüz aç kalır. 213 00:15:12,202 --> 00:15:13,252 Tekrar dene. 214 00:15:16,332 --> 00:15:17,672 Elimden geleni yapacağım baba. 215 00:15:18,334 --> 00:15:19,844 Aferin sana. 216 00:15:20,794 --> 00:15:23,174 Isafiri, Hadza kabilesinin bir üyesi. 217 00:15:28,594 --> 00:15:29,804 O bir avcı. 218 00:15:33,057 --> 00:15:34,807 Acıktık 219 00:15:34,934 --> 00:15:36,774 ve yiyeceğimiz bitti. 220 00:15:37,186 --> 00:15:39,056 Tamam. 221 00:15:39,146 --> 00:15:40,936 Yarın ava çıkarım. 222 00:15:41,148 --> 00:15:45,028 Büyük bir şeyler yakalarım. 223 00:15:48,238 --> 00:15:53,038 Burada açlık hayatın bir parçası. 224 00:15:54,036 --> 00:15:55,496 Bazen günlerce yemeyiz. 225 00:15:56,413 --> 00:15:57,793 Ama korkmayız 226 00:15:58,540 --> 00:16:01,130 çünkü açlıktan ölmeyeceğimizi biliriz. 227 00:16:04,964 --> 00:16:06,514 Bakın, şurada avlanmalıyız. 228 00:16:07,341 --> 00:16:09,591 Yan taraftan yaklaşacağız. 229 00:16:14,556 --> 00:16:15,806 Açlık… 230 00:16:18,227 --> 00:16:19,557 …beni daha iyi bir avcı yapıyor. 231 00:16:24,775 --> 00:16:28,105 Yemek yemeden günlerce geçirseler bile Hadza gibi insanlar 232 00:16:28,195 --> 00:16:30,565 avlanmak için enerji bulabiliyor… 233 00:16:31,699 --> 00:16:33,779 Bakın, dik-dik antilobu kakasını yapmış. 234 00:16:34,451 --> 00:16:38,001 …çünkü insanlar oruç tutmaya başlayıp yemek yemeyi bırakınca… 235 00:16:38,288 --> 00:16:40,748 Yakınlarda olsa gerek. 236 00:16:42,001 --> 00:16:44,631 …vücut gerçek süper gücünü gösteriyor. 237 00:16:46,171 --> 00:16:49,591 Yemek bolken vücudumuz fazla enerjiyi, derinin altında 238 00:16:49,675 --> 00:16:53,505 ve iç organların etrafında yağ tabakası olarak saklıyor. 239 00:16:54,847 --> 00:17:00,807 Yiyecek azaldığında o yağlar karaciğere gönderiliyor… 240 00:17:05,774 --> 00:17:09,404 …ve keton denilen alternatif bir enerji kaynağına dönüştürülüyor. 241 00:17:10,070 --> 00:17:13,700 İşte bu ketonlar acil durum güç kaynağı oluyor. 242 00:17:13,991 --> 00:17:18,001 Yalnızca bedenimiz için değil, beynimiz için de. 243 00:17:24,585 --> 00:17:26,295 Enerji desteğiyle birlikte 244 00:17:26,420 --> 00:17:29,550 ketonlar aynı zamanda odaklanma yeteneğini de arttırıyor. 245 00:17:32,092 --> 00:17:35,602 Etrafta normalde duymayacağımız şeyleri 246 00:17:37,139 --> 00:17:39,179 görmemizi, duymamızı… 247 00:17:42,269 --> 00:17:44,399 …ve hissetmemizi sağlıyor. 248 00:17:46,899 --> 00:17:49,149 Keton üretimi artıyor. 249 00:17:51,820 --> 00:17:54,700 Avcının en ihtiyacı olduğu anda. 250 00:17:56,366 --> 00:17:57,696 Dik-dik orada. 251 00:18:01,455 --> 00:18:03,115 Yaklaştıkça… 252 00:18:05,209 --> 00:18:08,709 …zihin, doğaya karşı tetikte oluyor. 253 00:18:10,422 --> 00:18:12,472 Tek hedefin av oluyor. 254 00:18:36,990 --> 00:18:38,450 Evet, dik-dikmiş. 255 00:18:39,159 --> 00:18:40,699 Yakaladık! 256 00:18:51,797 --> 00:18:53,757 Eve et götürdüğümde 257 00:18:55,050 --> 00:18:56,390 herkes mutlu oluyor. 258 00:19:00,806 --> 00:19:02,306 Çocuklarımız… 259 00:19:04,101 --> 00:19:05,521 …ve eşlerimiz mutlu. 260 00:19:05,727 --> 00:19:06,937 Herkes mutlu. 261 00:19:09,606 --> 00:19:12,276 Yiyecek azaldığında ketonlar Hadza'nın avlanmasına yardım ediyor. 262 00:19:15,028 --> 00:19:17,698 İki gün içinde balık tutacaksam 263 00:19:18,073 --> 00:19:20,413 benim de ketonlara ihtiyacım olacak. 264 00:19:23,537 --> 00:19:24,827 Küçük bir iğne batıracağım. 265 00:19:28,417 --> 00:19:32,207 YEMEKSİZ 39. SAAT 266 00:19:32,296 --> 00:19:33,506 Pek acımadı. 267 00:19:35,132 --> 00:19:37,722 İki farklı ölçüyle keton seviyeni ölçüyorum. 268 00:19:39,386 --> 00:19:43,016 Yaklaşık bir olduğunu gösteriyorlar ve zamanla bu değer yükselecek. 269 00:19:43,432 --> 00:19:45,232 -Dolaşımımda daha fazla mı var artık? -Evet. 270 00:19:45,309 --> 00:19:46,479 Yoksa daha çok mu üretiyorum? 271 00:19:46,643 --> 00:19:49,103 Aynen. Aslında 10 kat daha fazla. 272 00:19:50,647 --> 00:19:52,267 -Ve bu aslında çok düşük. -Evet. 273 00:19:52,774 --> 00:19:56,574 Ama umarım yarın veya yarından sonra asıl geçişi yaşayacaksın. 274 00:19:56,737 --> 00:19:58,107 -İki seviyesini geçip… -Evet. 275 00:19:58,280 --> 00:20:00,910 …üçlere geçtiğinde 276 00:20:01,116 --> 00:20:03,366 kendini Matrix'teymiş gibi hissedeceksin. Bir şeyleri 277 00:20:03,493 --> 00:20:04,543 -daha farklı göreceksin. -Evet. 278 00:20:04,912 --> 00:20:06,332 Peki ya zombi hücreleri? 279 00:20:06,413 --> 00:20:08,833 Vücudum şu an onlardan kurtuluyor mu? 280 00:20:09,124 --> 00:20:10,834 Onlardan kurtulmaya başlama aşamasındasın. 281 00:20:10,918 --> 00:20:15,418 Ketonlara geçiş sürecinde bunun yardımcı olduğunu düşünüyorum. 282 00:20:15,756 --> 00:20:19,546 Vücut olan bitene adapte olmaya başlıyor ve önem sırasına göre 283 00:20:19,718 --> 00:20:21,258 sıralamayı baştan yapıyor 284 00:20:21,386 --> 00:20:23,596 ve böylece zombi hücrelerden de kurtuluyor. 285 00:20:23,972 --> 00:20:25,022 Güzel. 286 00:20:27,851 --> 00:20:32,611 Zombilere karşı savaş başladı ama henüz keton takviyesi yok. 287 00:20:33,982 --> 00:20:37,572 Bu beni biraz endişelendiriyor çünkü dalış eğitimine devam edeceğim. 288 00:20:38,445 --> 00:20:42,695 Enerji içinde yüzdüğüm söylenemez. Konuşma kabiliyetim 289 00:20:43,492 --> 00:20:46,702 hızla köreliyor. Siz nasılsınız? 290 00:20:47,287 --> 00:20:50,037 Bir yükselip bir iniyoruz, değil mi? 291 00:20:50,123 --> 00:20:51,963 -Heyecan treni gibi. -Gerçekten 292 00:20:52,084 --> 00:20:53,384 tam bir duygu seli. 293 00:20:54,253 --> 00:20:56,463 Şu an için yükseğim ama bu gece 294 00:20:56,588 --> 00:20:58,088 bir ara kesin düşeceğim. 295 00:20:59,174 --> 00:21:04,764 GRIFFITH ÜNİVERSİTESİ AKUATİK MERKEZİ GOLD COAST 296 00:21:06,473 --> 00:21:09,273 Peter ve Tanya ile başka bir eğitim. 297 00:21:11,270 --> 00:21:13,520 Bu sefer su altı hokeyi var. 298 00:21:22,072 --> 00:21:23,992 Balık tutmamda işe yarayacağını söylüyorlar. 299 00:21:24,950 --> 00:21:26,700 -Selam. -Selam, n'haber? 300 00:21:27,160 --> 00:21:30,290 Ayrıca aklımı oruçtan almamı sağlayacağını sanıyorlar. 301 00:21:33,125 --> 00:21:34,915 Ama işe yaramıyor. 302 00:21:36,420 --> 00:21:39,130 Oruçlu, yorgun ve acıkmışken ne yapmak isterdiniz? 303 00:21:39,506 --> 00:21:40,916 Tabii ki yeni bir spor öğrenmek. 304 00:21:41,675 --> 00:21:45,675 Su altı hokeyini sevmiyor değilim, güzel bir spor ama şu an yalnızca 305 00:21:46,138 --> 00:21:47,138 yemek yemek istiyorum. 306 00:21:56,440 --> 00:21:58,530 Oyun zor olacak ama zıpkınla balık avlamana 307 00:21:58,650 --> 00:22:00,900 çok faydası olacak. Birden enerji patlaması yaşayacaksın. 308 00:22:01,069 --> 00:22:02,029 -Sonra… -Evet. 309 00:22:02,112 --> 00:22:03,612 Ne zaman dalman gerektiğini bilmiyorsun, 310 00:22:03,739 --> 00:22:04,949 o yüzden çok verimli olmalısın. 311 00:22:05,198 --> 00:22:06,198 -Tamam. -Tamam mı? 312 00:22:06,366 --> 00:22:07,576 Evet. 313 00:22:07,784 --> 00:22:09,084 Peter kırmızı takımda. 314 00:22:12,164 --> 00:22:14,254 Ben de mavi takımdayım. Yedi numara. 315 00:22:16,251 --> 00:22:19,341 Oruç tutan arkadaşlarım da amigo oldu. 316 00:22:25,177 --> 00:22:28,177 Oğlumun savaşa gidişini izliyor gibiyim, çok gerginim. 317 00:22:28,805 --> 00:22:29,965 -Gerçekten gerginim. -Sadece… 318 00:22:30,098 --> 00:22:31,598 Endişelendiriyorum. Çünkü bu olmadan… 319 00:22:31,683 --> 00:22:33,813 -Biz işsiz kalırız. -…işsiz kalırız, o yüzden… 320 00:22:34,019 --> 00:22:35,479 -Gerçekten. -Yüzüne dikkat edin lütfen. 321 00:22:35,562 --> 00:22:37,522 Lütfen yüzüne dokunmayın. 322 00:22:43,945 --> 00:22:45,355 İşler pek iyi başlamadı. 323 00:22:48,700 --> 00:22:50,200 -Yeniliyor. -Vay canına. 324 00:22:51,119 --> 00:22:56,329 Nefesinizi tutmak ayrı bir şey, 325 00:22:56,500 --> 00:22:57,960 bunu itilip kakılırken yapmak ise 326 00:22:58,043 --> 00:23:00,673 bambaşka bir şey. Çok zor. 327 00:23:07,052 --> 00:23:08,852 Nefes alma ihtiyacım üstün geliyor. 328 00:23:16,895 --> 00:23:19,725 O pak balık olsaydı yanına bile yaklaşamazdım. 329 00:23:29,282 --> 00:23:30,532 Aferin Peter. 330 00:23:31,159 --> 00:23:32,239 Güzel goldü. 331 00:23:35,997 --> 00:23:38,997 Devre arasına girdik ve tam zamanında geldi. 332 00:23:43,463 --> 00:23:45,173 -Nasılsın? -Çok yorucu. 333 00:23:45,340 --> 00:23:47,470 -Biliyorum. -Enerjimi ne zaman koruyup 334 00:23:47,551 --> 00:23:50,681 ne zaman dalmam gerektiğini anlamaya çalışıyorum ve pak gelirken 335 00:23:50,762 --> 00:23:52,262 -dalmaya çalışıyorum, -Evet. 336 00:23:52,347 --> 00:23:53,847 -aşağıya dalıp beklemektense. -Evet. 337 00:23:54,015 --> 00:23:55,635 Çünkü pak geldiğinde hâlim kalmamış oluyor. 338 00:23:55,767 --> 00:23:56,807 -Evet, beklemek yok. -Ama… 339 00:23:56,935 --> 00:23:58,395 İhtiyacın olan oksijen sende var. 340 00:23:58,520 --> 00:23:59,560 -İş zihinde bitiyor. -Evet. 341 00:23:59,688 --> 00:24:01,108 Dayanıklılığın artık zihinsel bir şey. 342 00:24:01,481 --> 00:24:02,651 -Tamam. -Tamam mı? 343 00:24:02,774 --> 00:24:05,654 Yavaşça uzun uzun, derin nefesler almaya çalış. 344 00:24:08,113 --> 00:24:09,203 Ağzından al. 345 00:24:13,702 --> 00:24:15,202 -İyi misin? -İyiyim. 346 00:24:15,495 --> 00:24:16,745 Tamam, güzel. 347 00:24:19,583 --> 00:24:20,463 Tamam. 348 00:24:33,096 --> 00:24:34,886 Devre arası aldığım ders sayesinde mi 349 00:24:34,973 --> 00:24:40,193 yoksa başka bir sebepten mi bilmem ama farklı hissediyorum. 350 00:24:45,984 --> 00:24:47,654 Nefes alma ihtiyacım hafifledi. 351 00:24:51,281 --> 00:24:52,821 Suda daha verimli hareket ediyorum. 352 00:24:55,410 --> 00:24:57,500 Etrafımdaki diğer oyuncuları daha iyi fark ediyorum. 353 00:24:59,372 --> 00:25:00,872 Ve tamamen paka odaklandım. 354 00:25:06,463 --> 00:25:09,763 Hafif bir enerji patlaması yaşıyorum. 355 00:25:11,468 --> 00:25:12,758 Yalnızca… 356 00:25:15,138 --> 00:25:16,308 …sayı yapmaya yetecek kadar. 357 00:25:35,742 --> 00:25:37,452 -Nasılsın? -Artık iyiyim. 358 00:25:37,536 --> 00:25:38,866 -Evet. -Oyundan önceye kıyasla 359 00:25:39,246 --> 00:25:40,496 -çok daha iyiyim. -Ben de. 360 00:25:40,622 --> 00:25:41,622 Neden böyle oldu? 361 00:25:42,040 --> 00:25:44,170 Şu an daha fazla keton üretiyoruz, 362 00:25:44,292 --> 00:25:46,252 bedenimiz üretimi arttırmaya çalışıyor. 363 00:25:46,378 --> 00:25:47,748 -Diyor ki… -Avlandığımızı düşünüyor. 364 00:25:47,837 --> 00:25:48,877 -Kesinlikle. Sanki… -Evet. 365 00:25:48,964 --> 00:25:50,424 "Avlanıyorlar, yemek getirecekler." 366 00:25:51,675 --> 00:25:53,465 Bir, iki saat sonra kötüleşirsek 367 00:25:53,552 --> 00:25:55,222 -şaşırmam. -Evet. 368 00:25:55,303 --> 00:25:56,813 Çünkü o zaman şöyle diyecek, 369 00:25:56,972 --> 00:25:58,392 "Yemek yok, hayal kırıklığına uğradık". 370 00:25:58,598 --> 00:26:00,348 Sonra üretim seviyesi 371 00:26:00,433 --> 00:26:01,733 biraz düşecek. 372 00:26:07,065 --> 00:26:08,725 Bu da hiç yardımcı olmuyor. 373 00:26:09,276 --> 00:26:10,816 İnanılır gibi değil. 374 00:26:12,237 --> 00:26:14,607 Tam kendimi iyi hissetmeye başlamışken… 375 00:26:14,739 --> 00:26:16,369 Bilerek yapıyorlar. 376 00:26:16,449 --> 00:26:18,329 Tanıdık bir his geri geliyor. 377 00:26:18,868 --> 00:26:20,198 Bak, yine acıktım. 378 00:26:21,329 --> 00:26:23,329 En azından arkadaşlarım benimle oruç tutuyor. 379 00:26:24,457 --> 00:26:25,707 Onlar beni yüzüstü bırakmaz. 380 00:26:36,386 --> 00:26:39,676 YEMEKSİZ 45. SAAT 381 00:26:39,931 --> 00:26:41,981 -Selam Chris! -Selam! 382 00:26:43,184 --> 00:26:44,194 Siz ne… 383 00:26:44,561 --> 00:26:47,311 Kusura bakma, başaramadık. Tadı çok güzel. 384 00:26:47,689 --> 00:26:48,979 Siz benimle… 385 00:26:49,733 --> 00:26:51,153 Gel, bir dilim al. 386 00:26:51,276 --> 00:26:54,146 Daha iki dakika önce sizin benimle birlikte 387 00:26:54,279 --> 00:26:56,409 oruç tutmanızın iyi geldiğinden bahsediyordum. 388 00:26:56,656 --> 00:26:58,776 Çünkü bitkinim, kötüyüm diyordum. 389 00:26:58,867 --> 00:27:01,537 Ama sonra siz güldüğünüz için devam etmem gerekiyor, dedim. 390 00:27:01,703 --> 00:27:05,213 Bu işte birlikteyiz, dedim. Daha üç dakika önce. 391 00:27:05,915 --> 00:27:07,245 Pek Lezzetli değil demek isterdim 392 00:27:07,375 --> 00:27:09,165 ama gerçekten çok lezzetli. 393 00:27:10,003 --> 00:27:12,213 -Siz oruç tutmuyor muydunuz? -Ben de öyle dedim! 394 00:27:12,380 --> 00:27:13,760 İkisi de. Onlara dedim ki… 395 00:27:14,883 --> 00:27:15,933 Şunu bir kokla. 396 00:27:16,426 --> 00:27:17,426 Peki. 397 00:27:17,552 --> 00:27:20,182 Söylemem gerek, sizin gerçekten dayanacağınızı düşünmüştüm. 398 00:27:20,347 --> 00:27:23,427 Dayanacaktım ama bu dünyanın en lezzetli milkshake'i. 399 00:27:23,892 --> 00:27:25,562 Aman tanrım. 400 00:27:26,436 --> 00:27:28,766 Pizzanın kokusunu alabiliyorum. Ben gidiyorum, kokusu geliyor. 401 00:27:31,566 --> 00:27:36,446 YEMEKSİZ ÜÇÜNCÜ GÜN 402 00:27:38,448 --> 00:27:42,408 Harika. Arkadaşlarım beni bıraktı ve tam Peter'ın tahmin ettiği gibi 403 00:27:42,535 --> 00:27:47,205 beni yükselten ketonlar azaldı ve şu an kendimi çok kötü hissediyorum. 404 00:27:47,582 --> 00:27:50,542 Pekâlâ, üçüncü gündeyim. 405 00:27:51,169 --> 00:27:54,339 Çok zayıf hissediyorum. Dün gece pek uyuyamadım. 406 00:27:54,422 --> 00:27:56,012 Uyku kalitem giderek kötüleşiyor gibi. 407 00:27:56,132 --> 00:27:58,802 Dün gece çocuklara akşam yemeği hazırladım, çok zordu. 408 00:27:58,885 --> 00:28:05,345 Çok lezzetli bir kuzu kavurma, sebzeler, meyveler yediler. 409 00:28:06,309 --> 00:28:08,309 Arada bir yerde çikolatalı brownie de gördüm. 410 00:28:09,270 --> 00:28:13,860 Birkaç kere aklımdan ellerinden o yemekleri 411 00:28:13,983 --> 00:28:16,703 çekip almak geçti. Merdivenden çıkmak, salona inmek 412 00:28:16,820 --> 00:28:20,910 çok zor geliyor. Nefes nefese kalıyorum. 413 00:28:21,950 --> 00:28:24,950 Ama üçüncü güne geldik. 414 00:28:26,955 --> 00:28:27,995 Neredeyse bitmek üzere. 415 00:28:28,123 --> 00:28:32,173 Kaç oldu, 12, 48. 416 00:28:32,293 --> 00:28:34,633 Bilmiyorum. Düşünemiyorum bile. 417 00:28:35,171 --> 00:28:36,261 Bilmiyorum. 418 00:28:38,717 --> 00:28:40,297 Kafayı yiyeceğim. 419 00:28:42,011 --> 00:28:46,771 YEMEKSİZ 64. SAAT 420 00:28:54,899 --> 00:28:59,279 Egzersiz yaparak keton seviyemi yükseltmeye çalışıyorum ama olmuyor. 421 00:29:09,080 --> 00:29:12,790 Ayrıca söylemiş miydim? Çok ama çok acıktım. 422 00:29:18,173 --> 00:29:21,553 Chris'in bunun hoş bir deneyim olduğunu düşündüğünü sanmıyorum. 423 00:29:22,260 --> 00:29:25,930 Oruç tutmanın büyük bir parçası neden yaptığını anlamaktır. 424 00:29:26,598 --> 00:29:28,808 İşte bu, dayanmanın kilit noktasıdır. 425 00:29:29,100 --> 00:29:32,690 Orucun arkasında yatan motivasyona odaklanabilmektir. 426 00:29:33,897 --> 00:29:36,477 Bunun faydalarından biri de şu. Senin bir ailen var. 427 00:29:36,608 --> 00:29:38,228 -Evet. -Bunun seni ne kadar 428 00:29:38,318 --> 00:29:42,448 mutlu ettiğini görüyorsun ve bu tutunabileceğin bir dal. 429 00:29:42,572 --> 00:29:43,952 -Sanırım… -Evet. 430 00:29:44,365 --> 00:29:48,235 En çok değer verdiğin insanların gözlerine 431 00:29:48,328 --> 00:29:49,368 bakabileceksin. 432 00:29:49,537 --> 00:29:52,497 Evet, bu motivasyonu beğendim. 433 00:29:52,624 --> 00:29:55,294 Şu noktada aklımı yemek yemekten alan her şey 434 00:29:55,835 --> 00:29:57,545 güzeldir, o yüzden… 435 00:29:59,255 --> 00:30:06,045 Chris'ten ilk orucunu dört gün yapmasını istemek büyük bir talep. 436 00:30:13,645 --> 00:30:15,805 Ama şu an buna gerçekten devam etmeli. 437 00:30:18,107 --> 00:30:21,147 Çünkü insanlar üç gün yemeden geçirince 438 00:30:21,820 --> 00:30:26,070 bedenimizde uzun yaşamayı sağlayan çok önemli biyokimyasal değişikliklerin 439 00:30:26,825 --> 00:30:29,405 meydana geldiğini düşünüyoruz. 440 00:30:33,498 --> 00:30:36,578 Bedenimi yaşlandıran zehirli zombi hücreler var ya? 441 00:30:37,001 --> 00:30:39,751 Ortadan kaldırılan tek şey onlar değil. 442 00:30:40,380 --> 00:30:43,680 Sağlıklı hücrelerimin içinde bile yıpranma ve aşınma vardır. 443 00:30:44,509 --> 00:30:47,299 Ama bilim insanlarına göre işleyecek besin olmadan 444 00:30:47,554 --> 00:30:50,274 o hücreler tamirat moduna geçebiliyor, 445 00:30:50,849 --> 00:30:55,519 hasarları tamir edip çöpleri temizliyor, sorunları daha başlamadan önlüyor. 446 00:30:58,690 --> 00:31:01,900 Zombiler kontrol altına alınıp bedenimin geri kalanı kusursuz hâle gelince 447 00:31:03,027 --> 00:31:06,987 gelecek hem daha sağlıklı hem daha uzun görünüyor. 448 00:31:08,157 --> 00:31:11,867 Bilim, oruç tutmanın uzun yaşam üzerindeki etkisini 449 00:31:11,995 --> 00:31:13,035 daha yeni anlamaya başladı. 450 00:31:14,372 --> 00:31:17,582 Hatta oruç tutmayı binlerce yıldır hayatlarının merkezine almış 451 00:31:17,709 --> 00:31:21,629 kültürleri ve dinleri daha yeni keşfetmeye başlıyoruz. 452 00:31:23,256 --> 00:31:27,546 AMHARA BÖLGESİ, ETİYOPYA 453 00:31:29,596 --> 00:31:31,636 Bugün çok güzel bir gün. 454 00:31:34,809 --> 00:31:38,939 Emekli öğretmen Todesso ve ailesi kiliseye yürüyerek giderek 455 00:31:39,022 --> 00:31:40,272 Paskalya'yı kutluyor. 456 00:31:42,734 --> 00:31:45,824 Geldik mi baba? 457 00:31:47,030 --> 00:31:48,530 Hayır, daha değil. 458 00:31:49,240 --> 00:31:54,410 Ama o kilise üç günlük mesafedeki kutsal Gondar şehrinde. 459 00:31:56,623 --> 00:31:57,873 Yoruldunuz mu? 460 00:31:58,041 --> 00:31:59,331 Evet, ben yoruldum. 461 00:31:59,959 --> 00:32:02,249 Yorulma, güçlü ol. 462 00:32:04,255 --> 00:32:08,085 Acılı hac yolculuğunda ailenin yiyecek hiçbir şeyi olmuyor. 463 00:32:09,761 --> 00:32:13,181 Oruç bizim için çok önemlidir. 464 00:32:13,723 --> 00:32:17,193 Atalarımızdan bize kalan bir gelenektir. 465 00:32:17,685 --> 00:32:18,845 Tanrı'ya yakın olmak için yaparız. 466 00:32:20,396 --> 00:32:21,436 Hadi, gelin. 467 00:32:21,564 --> 00:32:22,984 Oraya varınca çok mutlu olacağım. 468 00:32:27,779 --> 00:32:30,819 Kızları Helen, anne babasına ilk defa katılıyor. 469 00:32:31,491 --> 00:32:35,291 İlk gün en zoruydu. 470 00:32:36,287 --> 00:32:38,247 Çok hâlsizdim. 471 00:32:43,628 --> 00:32:47,468 Beynim "yapabilirsin" diyordu. 472 00:32:48,007 --> 00:32:51,507 Midem ise "Bana yemek getir!" diye bağırıyordu. 473 00:32:52,929 --> 00:32:55,679 Ama oruç tutma onları yalnızca Tanrı'ya yaklaştırmıyor, 474 00:32:56,724 --> 00:32:59,194 bunun sağlığa da iyi geldiğine inanıyorlar. 475 00:33:00,770 --> 00:33:04,400 Babam 75 yaşında olsa da çok kuvvetli. 476 00:33:05,233 --> 00:33:07,113 Hastalandığını hiç görmedim. 477 00:33:08,236 --> 00:33:11,696 Sebebinin oruç tutmak olduğuna yemin ediyor. 478 00:33:16,077 --> 00:33:19,077 Oruç tutmaya yedi yaşında başladım. 479 00:33:20,039 --> 00:33:22,129 68 yıldır da devam ediyorum. 480 00:33:24,043 --> 00:33:27,013 Sağlıklı olmamı sağlıyor. 481 00:33:31,551 --> 00:33:37,561 Hiç soğuk algınlığı ya da herhangi bir hastalık 482 00:33:38,474 --> 00:33:41,894 geçirmedim. 483 00:33:43,771 --> 00:33:45,481 Bakın, Gondar şu dağın hemen ötesinde. 484 00:33:45,606 --> 00:33:46,606 Gördüm. 485 00:33:46,733 --> 00:33:47,863 Gidelim. 486 00:33:52,196 --> 00:33:53,276 Tütsü kokusunu alabiliyorum. 487 00:33:59,829 --> 00:34:03,369 Etiyopyalı Ortodoks Hristiyanlar yalnızca Paskalya zamanında oruç tutmuyor. 488 00:34:04,709 --> 00:34:09,509 Onlar yılın 250 günü oruç tutuyorlar. 489 00:34:10,048 --> 00:34:13,588 Bu ibadetlerini değiştiriyorlar, bazen hiçbir şey yemiyorlar, 490 00:34:13,885 --> 00:34:17,215 bazen yedikleri miktarı ve zamanı kısıtlıyorlar. 491 00:34:18,514 --> 00:34:20,934 Şu kokulara bak. Ne kadar çok yiyecek var. 492 00:34:22,101 --> 00:34:24,061 Gondar harika bir yermiş. 493 00:34:26,856 --> 00:34:31,276 Oruç tutmanın birçok farklı yolu var. İzlenmesi gereken bir sürü kural var. 494 00:34:31,778 --> 00:34:34,658 Ama unutmayın, hepsinin ortak bir yönü var. 495 00:34:35,031 --> 00:34:37,991 Aldığımız kaloriyi düşürmemizi sağlıyor. 496 00:34:38,493 --> 00:34:42,253 Birçoğumuzun fazla beslendiği bir dünyada 497 00:34:42,663 --> 00:34:47,133 daha uzun ve sağlıklı bir yaşam için 498 00:34:47,418 --> 00:34:48,458 bu, olmazsa olmaz. 499 00:34:53,841 --> 00:34:58,721 Oruç tutmayı başardığım için kendimle gurur duyuyorum. 500 00:35:00,807 --> 00:35:02,767 Bunu her yıl yapacağım. 501 00:35:04,393 --> 00:35:07,733 Ben oruç tutmayı ölünce bırakacağım. 502 00:35:18,074 --> 00:35:20,374 Yılda tam iki yüz elli gün oruç tutmak. 503 00:35:23,079 --> 00:35:28,169 Yirmi dört saat daha devam edebilirim herhâlde diye düşünüyorum. 504 00:35:30,294 --> 00:35:33,094 Zorlanıyorum, zorlanıyorum, zorlanıyorum 505 00:35:36,425 --> 00:35:39,255 Büyük Set Resifi'nde dalacağımız yere gidiyoruz… 506 00:35:43,266 --> 00:35:45,766 …ve şu an ketonlar beni yükseltse harika olurdu. 507 00:35:46,185 --> 00:35:49,645 YEMEKSİZ 70. SAAT 508 00:35:49,772 --> 00:35:52,282 Yaklaşık bir saat önce 509 00:35:53,651 --> 00:35:55,401 küçük bir enerji patlaması yaşadım. 510 00:35:55,528 --> 00:35:58,658 Çok iyi diye düşünmüştüm. Ama şimdi… 511 00:36:09,959 --> 00:36:13,499 YEMEKSİZ DÖRDÜNCÜ GÜN 512 00:36:15,381 --> 00:36:19,641 HERON ADASI, BÜYÜK SET RESİFİ 513 00:36:21,262 --> 00:36:26,682 İşte geldik. Orucun son günü ve Peter ile kendime balık yakalama 514 00:36:26,809 --> 00:36:30,189 günü geldi çattı. En kötü ne olabilir ki? 515 00:36:31,147 --> 00:36:32,647 Bu sabah nasılsın? 516 00:36:33,649 --> 00:36:37,199 Çok hâlsiz. Enerjim çok düşük, yataktan yeni kalkmış gibiyim. 517 00:36:37,320 --> 00:36:41,160 Hissetmesen de mikroskobik seviyede 518 00:36:41,365 --> 00:36:43,365 vücudunda şu an bir savaş var 519 00:36:43,492 --> 00:36:46,332 ve o savaşı iyiler kazanıyor. 520 00:36:46,954 --> 00:36:49,214 Bunu yapmamızın asıl sebebi işte bu. 521 00:36:49,332 --> 00:36:50,372 Evet. 522 00:36:50,833 --> 00:36:52,293 Bakalım ne durumdasın. 523 00:36:54,670 --> 00:36:58,050 Daha uzun süre yaşayabilirim ama şu an 524 00:36:58,341 --> 00:37:00,131 günün sonunu görüp göremeyeceğimden emin değilim. 525 00:37:03,971 --> 00:37:06,601 Hatırlatır mısın, dün keton seviyem kaçtaydı? 526 00:37:07,016 --> 00:37:09,436 Dün yaklaşık birdi. 527 00:37:12,939 --> 00:37:14,479 -Şu an neredeyse iki. -Evet. 528 00:37:14,607 --> 00:37:17,687 -Ketonlar üçe yaklaşınca… -Evet. 529 00:37:17,860 --> 00:37:19,360 …işin rengi o zaman değişiyor. 530 00:37:19,528 --> 00:37:22,278 Sen suya girince bu seviye yükselecek. 531 00:37:23,199 --> 00:37:26,159 Üzerinde baskı yaratmak istemem ama acıktım. 532 00:37:26,911 --> 00:37:29,711 Zıpkınla ben değil sen balık yakalayacağın için 533 00:37:31,249 --> 00:37:34,039 pes etmemen gerekiyor. Risk büyük. 534 00:37:34,168 --> 00:37:35,208 -Evet. -İkimiz için de. 535 00:37:35,461 --> 00:37:38,671 -Ben sadece "et" dediğini duydum. -Evet. 536 00:37:42,843 --> 00:37:44,973 Risk büyük ama yalnızca bugün için değil. 537 00:37:45,805 --> 00:37:48,215 Peter'ın dediğine göre oruç tutarak 538 00:37:48,307 --> 00:37:50,687 zombi hücrelerle savaşıp sağlıklı hücreleri tamir ediyorum. 539 00:37:51,644 --> 00:37:54,154 Bu da daha uzun ve sağlıklı bir hayat anlamına geliyor. 540 00:37:56,148 --> 00:37:59,358 Ama önce o balığı avlamam gerek. 541 00:38:02,280 --> 00:38:04,370 -Hoş geldin. -Hoş bulduk. 542 00:38:06,409 --> 00:38:11,959 Keşke buna enerjim olsa. Şu an ketonlara çok ihtiyacım var. 543 00:38:16,085 --> 00:38:19,545 Chris'in keton seviyesi yükseldi, tam da görmek istediğimiz gibi. 544 00:38:20,381 --> 00:38:23,841 Henüz hissetmediğini biliyorum ama tıpkı su altı hokeyinde olduğu gibi 545 00:38:24,760 --> 00:38:28,430 avlanırken sarf ettiği eforla vücudundaki evrimsel adaptasyonları devreye girecek 546 00:38:28,556 --> 00:38:31,346 ve ona ihtiyacı olan avantajı sağlayacak. 547 00:38:32,601 --> 00:38:37,151 YEMEKSİZ 92. SAAT 548 00:38:37,273 --> 00:38:39,983 -Bacaklarını aç. Biliyorum. -Bir an başım döndü. 549 00:38:46,991 --> 00:38:48,491 Çok boş… 550 00:38:50,703 --> 00:38:52,793 …ve her şeyden soyutlanmış hissediyorum. 551 00:38:54,874 --> 00:38:58,594 Sürekli bahsettiği o enerji patlamasının gelmesini bekliyordum. 552 00:39:02,840 --> 00:39:04,130 Ama hâlâ gelmedi. 553 00:39:06,927 --> 00:39:10,767 Aşırıya kaçma. Bayılman ya da bizim ifademizle 554 00:39:10,848 --> 00:39:12,848 motor kontrolünü kaybetmen çok olası. 555 00:39:14,268 --> 00:39:17,098 Evet. Havlu atmadan önce 556 00:39:17,396 --> 00:39:21,476 ne tür semptomlar hissedeceğim? 557 00:39:23,110 --> 00:39:27,370 Kendini tamamen boş ve bitkin hissetmeyle başının ve ellerinin titrediğini 558 00:39:27,531 --> 00:39:31,291 hissetmek arasında 559 00:39:31,410 --> 00:39:33,500 ince bir çizgi vardır. 560 00:39:33,704 --> 00:39:36,544 Yani bayılıyorsan hiçbir şey hissetmezsin 561 00:39:36,707 --> 00:39:37,997 ve hiçbir şey hatırlamazsın. 562 00:39:38,376 --> 00:39:41,246 O yüzden sana baktığımda yüzünden gittiğini anlarsam 563 00:39:41,796 --> 00:39:44,216 ne kadar istesen de orada duracaksın, seni yukarı çekeceğiz. 564 00:39:44,382 --> 00:39:45,552 Tamam. 565 00:39:47,176 --> 00:39:49,256 Nasıl hissettiğini söyle ve kendini fazla zorlama. 566 00:39:49,929 --> 00:39:51,309 -Açım. -Biliyorum. 567 00:40:10,074 --> 00:40:11,124 Şimdiden yoruldum. 568 00:40:12,993 --> 00:40:14,163 Pekâlâ, başlama vakti geldi. 569 00:40:23,629 --> 00:40:25,049 Evet, daldım. 570 00:40:46,777 --> 00:40:48,647 Bedenimde yeterli oksijen olduğunu biliyorum… 571 00:40:50,990 --> 00:40:55,490 …ama yukarı bakınca tekne çok uzaktaymış gibi geliyor. 572 00:40:57,663 --> 00:40:59,543 Odağımı kaybettiğimi hissediyorum 573 00:41:00,833 --> 00:41:03,633 ve birden aşırı bir nefes alma ihtiyacı duyuyorum. 574 00:41:09,884 --> 00:41:10,974 Nasılsın? 575 00:41:12,720 --> 00:41:13,970 Dibe dalınca 576 00:41:14,054 --> 00:41:15,894 artık nefes almam gerekiyor diye düşündüm 577 00:41:15,973 --> 00:41:17,223 sonra çok hâlsiz hissettim 578 00:41:17,391 --> 00:41:19,231 -ve bunu yapamayacağım diye düşündüm. -Evet. 579 00:41:21,103 --> 00:41:25,613 Çok yorgunum ve Peter'ın bana söz verdiği o enerji patlamasından 580 00:41:26,692 --> 00:41:27,782 eser yok. 581 00:41:31,530 --> 00:41:34,200 Kısa bir aradan sonra tekrar daldım. 582 00:41:48,714 --> 00:41:51,594 Ama bu sefer farklı hissediyordum. 583 00:41:54,094 --> 00:41:56,854 Dibe yaklaştıkça sanki okyanusla bir olmaya başladım. 584 00:41:59,266 --> 00:42:00,476 Her sesi duyuyordum. 585 00:42:03,562 --> 00:42:05,192 Zaman yavaşlamış gibiydi. 586 00:42:10,653 --> 00:42:12,613 Ve birden enerji patlaması hissettim. 587 00:42:17,243 --> 00:42:19,953 Sonra bir balık gördüm. 588 00:42:40,224 --> 00:42:41,644 Eline sağlık. Başardın. 589 00:42:41,892 --> 00:42:45,732 Bir tane tuttum. Bu senin akşam yemeğin Peter. 590 00:42:45,980 --> 00:42:48,230 Güzelmiş. 591 00:42:49,858 --> 00:42:51,438 Eline sağlık. 592 00:42:52,736 --> 00:42:53,986 Harikaydı. 593 00:42:55,072 --> 00:42:56,242 Harikaydın. 594 00:43:02,580 --> 00:43:05,580 Avlanma bitince bir test daha yaptık. Enerji patlamasından sonra 595 00:43:05,916 --> 00:43:08,876 meğer keton seviyem neredeyse üçe çıkmış. 596 00:43:09,628 --> 00:43:12,668 Yani işe yaradı, bilim haklı çıktı. 597 00:43:24,435 --> 00:43:25,555 Fena balık sayılmaz ha? 598 00:43:25,978 --> 00:43:27,148 Harika bir balık. 599 00:43:27,980 --> 00:43:29,400 Harika kokuyor, leziz görünüyor. 600 00:43:29,732 --> 00:43:32,572 Şu an elimizde sadece sebze olsaydı onu yemek bile 601 00:43:32,651 --> 00:43:35,741 -beni çok mutlu ederdi. -Biliyorum. İşte bu kadar. 602 00:43:36,447 --> 00:43:40,027 O kadar beklentiye girdim ama o ilk lokmayı alırken 603 00:43:40,159 --> 00:43:43,289 sanki yanlış bir şey yapıyormuş gibi kendimi suçlu hissediyordum. 604 00:43:46,707 --> 00:43:49,587 Bu şimdiye kadar yediğim en güzel oruç açma yemeği olacak. 605 00:43:52,546 --> 00:43:54,876 -İlk kim yiyor? -Balığı tutan adam. 606 00:43:56,175 --> 00:43:58,755 Düşündüğümüz gibi yemeğe öyle atlamadık. 607 00:44:00,220 --> 00:44:01,220 İnanılır gibi değil. 608 00:44:05,142 --> 00:44:09,482 Tören havasındaydı, önemliydi ve özeldi. 609 00:44:24,244 --> 00:44:25,704 Gülsem mi ağlasam mı bilmiyorum. 610 00:44:27,247 --> 00:44:29,787 Yediğim en güzel yemekti sanırım. 611 00:44:33,087 --> 00:44:37,377 Oruç tuttuktan sonra ilk yemeği yerken bazen küçük de olsa 612 00:44:37,549 --> 00:44:41,429 pişman oluyorum. Diyorum ki "Bir gün daha mı tutsaydım?" 613 00:44:41,679 --> 00:44:42,759 Sen de böyle hissettin mi? 614 00:44:44,098 --> 00:44:47,768 -Asla öyle hissetmedim. -Hiç mi? 615 00:44:47,851 --> 00:44:48,851 -Hiç. Hayır. -Öyle mi? 616 00:44:50,396 --> 00:44:51,436 Kesinlikle hayır. 617 00:44:53,440 --> 00:44:57,070 Hayır, şu an cennetteyim. 618 00:45:02,616 --> 00:45:03,696 Harika bir his. 619 00:45:07,746 --> 00:45:09,416 Kadeh kaldırmak istiyorum. 620 00:45:10,416 --> 00:45:12,876 Bize bu balığı veren okyanusa. 621 00:45:13,836 --> 00:45:17,206 Dört gün oruç tutturarak bana acı çektiren ama bunun için 622 00:45:17,339 --> 00:45:18,719 minnet duymamı sağlayan sana. 623 00:45:19,383 --> 00:45:21,893 Ben de senin torununun torunuyla 624 00:45:21,969 --> 00:45:24,259 oyunlar oynayan 90 yaşındaki hâline kaldırıyorum. 625 00:45:24,847 --> 00:45:25,847 Şerefe. 626 00:45:33,856 --> 00:45:39,356 Evet, bitti. Dört gün yemek yemedim. Pes etmedim. Tekrar yapar mıyım? 627 00:45:40,696 --> 00:45:43,066 Bunu söylediğime inanamıyorum ama evet. 628 00:45:43,741 --> 00:45:46,451 Bundan sonra orucun hayatımın bir parçası olmasını istiyorum. 629 00:45:47,703 --> 00:45:50,333 Şu hâlimize bir bak. 630 00:45:50,706 --> 00:45:52,746 Ama bu demek değil ki arkadaşlarımla 631 00:45:52,833 --> 00:45:53,923 dışarı çıkıp… 632 00:45:56,670 --> 00:46:01,720 …aç köpek gibi menüdeki her şeyi yemeyeceğiz. 633 00:46:03,761 --> 00:46:04,971 Çok sıcak! 634 00:46:05,137 --> 00:46:06,097 Bunu kesinlikle yapacağız. 635 00:46:13,812 --> 00:46:17,982 CHRIS, GÜNLÜK HAYATINDA ORUÇ TUTMAK İÇİN ŞUNLARI YAPMAYI PLANLIYOR: 636 00:46:18,108 --> 00:46:21,238 HAFTADA EN AZ ÜÇ GÜN ÖĞLEDEN ÖNCE YEMEK YEMEYECEK 637 00:46:33,499 --> 00:46:37,459 AYDA BİR KERE 24 SAAT YEMEK YEMEYECEK 638 00:46:47,304 --> 00:46:51,104 VE BELKİ YILDA BİR KERE DÖRT GÜN ORUÇ TUTACAK 639 00:46:52,726 --> 00:46:55,476 Sadece bakıyorum, bir şey yediğim yok. 640 00:47:17,751 --> 00:47:19,711 Alt yazı çevirmeni: Tuğçe Erteki