1
00:00:06,560 --> 00:00:10,920
ΜΙΑ ΣΕΙΡΑ ΤΟΥ NETFLIX
2
00:00:14,280 --> 00:00:16,480
Είναι Ιούνιος 2014
3
00:00:16,560 --> 00:00:20,560
και το ενημερωτικό σάιτ BuzzFeed
κάνει την απόλυτη δοκιμή γεύσης.
4
00:00:20,640 --> 00:00:23,440
Μεξικανική Coke εναντίον αμερικανικής.
5
00:00:25,080 --> 00:00:25,920
Γιατί;
6
00:00:26,000 --> 00:00:30,240
Η Μεξικανική Coca-Cola που εξάγεται
στις ΗΠΑ είναι με την κλασική συνταγή,
7
00:00:30,320 --> 00:00:32,480
με ζάχαρη ως γλυκαντική ουσία.
8
00:00:34,680 --> 00:00:37,920
Αφρίζει πάρα πολύ. Φρίκαρα λίγο.
9
00:00:38,000 --> 00:00:39,120
Καθαρό ουρανίσκο.
10
00:00:39,200 --> 00:00:41,160
Εδώ και τέσσερις δεκαετίες, όμως,
11
00:00:41,240 --> 00:00:44,880
η αμερικανική Coca-Cola
περιέχει ένα αμφιλεγόμενο συστατικό.
12
00:00:44,960 --> 00:00:47,160
Το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης.
13
00:00:47,240 --> 00:00:50,600
Αυτή στο κουτί αφήνει επίγευση.
Προτιμώ τη μεξικανική.
14
00:00:50,680 --> 00:00:53,760
Νικήτρια είναι η μεξικανική Coca-Cola.
15
00:00:53,840 --> 00:00:54,800
Είναι καλύτερη.
16
00:00:54,880 --> 00:00:56,280
Η μεξικανική κερδίζει.
17
00:00:56,880 --> 00:01:01,760
Το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης,
όμως, δεν χάνει, βάσει των αριθμών.
18
00:01:04,400 --> 00:01:07,680
Ο μέσος Αμερικανός
καταναλώνει πάνω από 9,5 κιλά
19
00:01:07,760 --> 00:01:10,200
από αυτό το σιρόπι κάθε χρόνο.
20
00:01:11,520 --> 00:01:14,520
Βρίσκεται σχεδόν
σε κάθε διάδρομο στο σούπερ μάρκετ
21
00:01:14,600 --> 00:01:16,680
και σε φαγητά όπου δεν το περιμένεις.
22
00:01:16,760 --> 00:01:17,920
ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΥΣΗ!
23
00:01:18,000 --> 00:01:19,320
Το 2020,
24
00:01:19,400 --> 00:01:23,400
οι ΗΠΑ παρήγαγαν
7,6 εκατομμύρια τόνους απ' αυτό το σιρόπι,
25
00:01:23,480 --> 00:01:25,840
αρκετό για να καλύψει όλο το Μανχάταν.
26
00:01:26,520 --> 00:01:28,680
Από το 1975,
27
00:01:28,760 --> 00:01:33,680
οι Αμερικανοί έχουν καταναλώσει
168 εκατομμύρια τόνους σιρόπι.
28
00:01:33,760 --> 00:01:36,200
Θα κάλυπτε ολόκληρο το Λος Άντζελες.
29
00:01:36,720 --> 00:01:39,200
Κι όμως, σε μια μελέτη του 2016,
30
00:01:39,280 --> 00:01:44,840
το 53% των ερωτηθέντων αποφεύγουν
το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης.
31
00:01:47,560 --> 00:01:51,240
Με μέγεθος αγοράς
στα περίπου 8,8 δισεκατομμύρια δολάρια,
32
00:01:51,320 --> 00:01:54,960
αυτό το σιρόπι
είναι οικονομικός οδοστρωτήρας.
33
00:01:56,120 --> 00:01:58,840
Οι παραγωγοί του έχουν μεγάλη δύναμη
34
00:01:58,920 --> 00:02:00,640
και την εύνοια των πολιτικών.
35
00:02:01,920 --> 00:02:05,200
Χαίρομαι πολύ που είμαι εδώ
με τους απίστευτους αγρότες
36
00:02:05,280 --> 00:02:09,680
που τρέφουν το έθνος μας
και διατηρούν τον αμερικανικό τρόπο ζωής.
37
00:02:10,240 --> 00:02:12,640
Η υπόληψή του, όμως,
μόνο γλυκιά δεν είναι.
38
00:02:12,720 --> 00:02:15,120
Χαμηλή θρεπτική αξία, πολλές θερμίδες.
39
00:02:16,080 --> 00:02:20,920
Πώς κατέκτησε τα ράφια των σούπερ μάρκετ
το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης;
40
00:02:21,000 --> 00:02:23,320
Μπισκότα! Τα παιδιά θέλουν μπισκότα!
41
00:02:23,840 --> 00:02:26,040
Και τι κάνει στην υγεία μας;
42
00:02:30,680 --> 00:02:33,120
ΣΙΡΟΠΙ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙΟΥ ΥΨΗΛΗΣ ΦΡΟΥΚΤΟΖΗΣ
43
00:02:33,200 --> 00:02:38,840
ΠΟΣΟ ΕΧΟΥΜΕ ΓΛΥΚΑΘΕΙ;
44
00:02:41,040 --> 00:02:45,320
Είναι 1971 και ο πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον
έχει ένα πρόβλημα.
45
00:02:45,920 --> 00:02:49,520
Οι αγρότες περνούν δύσκολα.
Το εισόδημά τους μειώνεται,
46
00:02:49,600 --> 00:02:52,040
εν μέρει λόγω του κόστους παραγωγής.
47
00:02:52,720 --> 00:02:56,160
Οι άνθρωποι στις φάρμες μας δεν παίρνουν
48
00:02:56,240 --> 00:02:58,840
το μερίδιό τους από την ευημερία.
49
00:02:59,880 --> 00:03:03,760
Ο Νίξον θέλει την ψήφο των αγροτών
για να επανεκλεγεί.
50
00:03:04,400 --> 00:03:07,000
Έτσι , διορίζει νέο υπουργό Γεωργίας,
51
00:03:07,080 --> 00:03:10,120
με εμπειρία στα αγροτικά θέματα,
τον Ερλ Μπατς.
52
00:03:10,200 --> 00:03:11,120
2 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1971
53
00:03:11,200 --> 00:03:15,160
Θέλω οι αγρότες μας να ζουν
τόσο καλά όσο τα ξαδέρφια μας στην πόλη.
54
00:03:16,240 --> 00:03:20,960
Τέσσερις μήνες πριν τις εκλογές,
ο Μπατς επιβλέπει τεράστια πώληση σιτηρών
55
00:03:21,040 --> 00:03:23,840
αξίας 750 εκατομμυρίων δολαρίων
56
00:03:23,920 --> 00:03:27,840
στον ψυχροπολεμικό εχθρό
της Αμερικής, τη Σοβιετική Ένωση.
57
00:03:27,920 --> 00:03:32,640
Οι περισσότεροι καλλιεργητές σίτου
στο Κάνσας θέλουν εμπόριο με τη Ρωσία.
58
00:03:33,480 --> 00:03:35,920
Σύντομα εκτοξεύεται το αγροτικό εισόδημα.
59
00:03:37,320 --> 00:03:39,680
Με την έγκριση των αγροτών στα ύψη,
60
00:03:39,760 --> 00:03:41,840
τον Νοέμβριο του 1972,
61
00:03:41,920 --> 00:03:44,240
ο Νίξον επανεκλέγεται σαρωτικά,
62
00:03:44,320 --> 00:03:46,840
κερδίζοντας στις 49 από τις 50 πολιτείες.
63
00:03:46,920 --> 00:03:49,760
Δεν έχω ξαναδεί εθνικές εκλογές
64
00:03:49,840 --> 00:03:52,800
όπου πήγα για ύπνο
πιο νωρίς απ' ό,τι απόψε.
65
00:03:54,720 --> 00:03:56,600
Το 1973, όμως,
66
00:03:56,680 --> 00:03:59,440
όταν εξαντλείται
η παροχή σιτηρών των ΗΠΑ,
67
00:03:59,520 --> 00:04:01,440
η τιμή του φαγητού εκτοξεύεται.
68
00:04:01,520 --> 00:04:04,560
Η κυβέρνηση
ανανεώνει το αγροτικό νομοσχέδιο
69
00:04:04,640 --> 00:04:08,640
με στόχο τη μεγιστοποίηση της παραγωγής
και την προσθήκη κινήτρου.
70
00:04:08,720 --> 00:04:10,800
Αν τα σιτηρά πέσουν κάτω από μια τιμή,
71
00:04:10,880 --> 00:04:14,400
η κυβέρνηση και οι φορολογούμενοι
θα καλύψουν τη διαφορά.
72
00:04:14,480 --> 00:04:19,040
Η μεγαλύτερη καλλιέργεια και το κλειδί
της παροχής φαγητού είναι το καλαμπόκι.
73
00:04:20,400 --> 00:04:24,160
Ο Μπατς ενθαρρύνει τους αγρότες
να γεμίσουν τα χωράφια τους,
74
00:04:24,240 --> 00:04:28,480
παράγοντας όσο πιο πολύ μπορούν,
ώστε να μειωθεί η τιμή του φαγητού.
75
00:04:33,760 --> 00:04:34,760
Εκείνη τη χρονιά,
76
00:04:34,840 --> 00:04:39,400
παράγουν πάνω από 40 εκατ. τόνους
καλαμπόκι παραπάνω από τρία χρόνια πριν.
77
00:04:40,920 --> 00:04:44,160
Το σχέδιο του Μπατς έπιασε,
παραέπιασε μάλιστα.
78
00:04:45,080 --> 00:04:47,680
Σύντομα υπάρχει πάρα πολύ καλαμπόκι.
79
00:04:48,920 --> 00:04:51,600
Τι μπορεί να γίνει για να λυθεί το θέμα;
80
00:04:54,280 --> 00:04:58,200
Ιαπωνία, η χώρα των θρύλων,
η Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου.
81
00:04:58,720 --> 00:05:00,160
Τη δεκαετία του '60,
82
00:05:00,240 --> 00:05:04,600
Ιάπωνες επιστήμονες βρήκαν πώς
να παράγουν μαζικά ένα γλυκαντικό
83
00:05:04,680 --> 00:05:06,120
από καλαμπόκι.
84
00:05:07,400 --> 00:05:11,520
Ο Μπατς καταλαβαίνει πως έτσι μπορεί
να αξιοποιήσει το περίσσευμά του
85
00:05:11,600 --> 00:05:13,840
και ενθαρρύνει τους παραγωγούς
86
00:05:13,920 --> 00:05:17,000
να φτιάχνουν το σιρόπι
σε εμπορική κλίμακα.
87
00:05:17,080 --> 00:05:20,240
Η βιομηχανία σιροπιού καλαμποκιού
υψηλής φρουκτόζης
88
00:05:20,840 --> 00:05:21,880
γεννιέται.
89
00:05:22,960 --> 00:05:26,000
Πώς ακριβώς φτιάχνεται
αυτό το καινοτόμο γλυκαντικό;
90
00:05:28,880 --> 00:05:31,480
Σπόροι καλαμποκιού
μουλιάζουν και αλέθονται
91
00:05:31,560 --> 00:05:33,040
σε άμυλο καλαμποκιού.
92
00:05:33,520 --> 00:05:36,440
Προστίθενται δύο ένζυμα στο άμυλο,
93
00:05:36,520 --> 00:05:39,480
που το διαλύουν
σε μικρότερα μόρια γλυκόζης.
94
00:05:39,560 --> 00:05:40,400
ΜΟΡΙΟ ΓΛΥΚΟΖΗΣ
95
00:05:40,480 --> 00:05:45,440
Ένα τρίτο ένζυμο μετατρέπει τη γλυκόζη
σε ένα άλλο σάκχαρο, τη φρουκτόζη,
96
00:05:45,520 --> 00:05:48,080
που υπάρχει φυσικά
στα φρούτα και στο μέλι.
97
00:05:49,080 --> 00:05:51,680
Η φρουκτόζη
αναμειγνύεται με σιρόπι γλυκόζης
98
00:05:51,760 --> 00:05:55,800
και γίνεται το παχύρρευστο
σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης.
99
00:05:57,120 --> 00:05:59,160
Το όνομα, όμως, μπερδεύει.
100
00:05:59,240 --> 00:06:03,840
Έχει υψηλή φρουκτόζη μόνο σε σύγκριση
με το κανονικό σιρόπι καλαμποκιού.
101
00:06:03,920 --> 00:06:07,480
Έχει περίπου την ίδια περιεκτικότητα
φρουκτόζης όσο η ζάχαρη.
102
00:06:07,560 --> 00:06:09,200
ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΦΡΟΥΚΤΟΖΗΣ
103
00:06:10,080 --> 00:06:14,120
Για να βοηθήσει, όμως, με το περίσσευμα
το γλυκαντικό από καλαμπόκι,
104
00:06:14,200 --> 00:06:16,160
πρέπει να υπάρχει ζήτηση.
105
00:06:16,240 --> 00:06:19,520
Στην αρχή δεν υπάρχει ενδιαφέρον
από εταιρείες τροφίμων
106
00:06:19,600 --> 00:06:23,320
να αντικαταστήσουν με αυτό τη ζάχαρη,
ένα δοκιμασμένο γλυκαντικό
107
00:06:23,400 --> 00:06:25,200
εδώ και 5.000 χρόνια.
108
00:06:25,760 --> 00:06:27,840
Το 1974, όμως,
109
00:06:27,920 --> 00:06:30,800
η παγκόσμια ζήτηση για ζάχαρη
ξεπερνά την παροχή,
110
00:06:31,320 --> 00:06:34,200
αφού χάλασαν οι καλλιέργειες
ζαχαρότευτλου της Ευρώπης.
111
00:06:34,720 --> 00:06:38,280
Το κόστος της ακατέργαστης ζάχαρης
σχεδόν διπλασιάστηκε.
112
00:06:38,360 --> 00:06:41,800
Λένε πως η τιμή είναι τόσο μεγάλη
λόγω παγκόσμιας έλλειψης.
113
00:06:42,400 --> 00:06:45,200
Έχει μεγάλο αντίκτυπο
στις αγορές τροφίμων.
114
00:06:45,280 --> 00:06:46,480
Κάνει 2,20 δολάρια.
115
00:06:47,600 --> 00:06:48,600
Εξωφρενικό.
116
00:06:50,120 --> 00:06:54,000
Οι εταιρείες στρέφονται
στο σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης.
117
00:06:54,600 --> 00:06:58,760
Διατίθεται σχεδόν απεριόριστα
και παράγεται στις ΗΠΑ,
118
00:06:58,840 --> 00:07:03,080
ενώ το 50% της ζάχαρης εισάγεται
και υπόκειται πλαφόν και ταρίφες.
119
00:07:04,880 --> 00:07:06,920
Στα τέλη του 1974,
120
00:07:07,000 --> 00:07:08,680
η Dr. Pepper, η Fanta
121
00:07:08,760 --> 00:07:13,000
και η Sprite χρησιμοποιούν το σιρόπι
στα αναψυκτικά τους.
122
00:07:13,520 --> 00:07:16,800
Και πάλι, οι μεγαλύτερες εταιρείες
συγκρατούνται.
123
00:07:17,520 --> 00:07:22,000
Δυστυχώς για τους καλαμποκοπαραγωγούς,
το πλεονέκτημά τους δεν διαρκεί.
124
00:07:22,720 --> 00:07:26,760
Οι καλλιέργειες ζάχαρης ανακάμπτουν
και η τιμή της πέφτει κατακόρυφα.
125
00:07:29,920 --> 00:07:34,480
Δεν φτιάχνεται σιρόπι αρκετά φτηνά
για να τη συναγωνιστεί.
126
00:07:36,760 --> 00:07:39,840
Ακόμα χειρότερα, τον Ιανουάριο του 1980,
127
00:07:39,920 --> 00:07:43,920
ο πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ
επιβάλλει κυρώσεις στη Σοβιετική Ένωση
128
00:07:44,000 --> 00:07:46,040
για την εισβολή της στο Αφγανιστάν
129
00:07:46,120 --> 00:07:47,480
με εμπάργκο σιτηρών.
130
00:07:48,560 --> 00:07:52,000
Οι 17 εκατ. τόνοι σιτηρών
που παρήγγειλε η Σοβιετική Ένωση,
131
00:07:52,080 --> 00:07:56,560
πέρα από την ποσότητα που δεσμευτήκαμε
να πουλήσουμε, δεν θα παραδοθούν.
132
00:07:56,640 --> 00:08:00,520
Η διεθνής αγορά για όλο αυτό
το καλαμπόκι συρρικνώνεται.
133
00:08:00,600 --> 00:08:03,160
Όλοι πουλούσαν, κανείς δεν αγόραζε.
134
00:08:03,240 --> 00:08:06,760
Οι τιμές των σιτηρών έπεσαν
στο μέγιστο όριο σε μία μέρα.
135
00:08:08,120 --> 00:08:10,280
Με τις τιμές του καλαμποκιού σε πτώση,
136
00:08:10,360 --> 00:08:14,120
το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης
γίνεται πολύ πιο φτηνό
137
00:08:14,200 --> 00:08:17,520
και τραβά την προσοχή
των μεγάλων εταιρειών αναψυκτικών.
138
00:08:18,040 --> 00:08:19,520
Το 1980,
139
00:08:19,600 --> 00:08:23,600
η Coca-Cola ανακοινώνει
πως θα αντικαταστήσει με το σιρόπι
140
00:08:23,680 --> 00:08:26,080
το 50% της ζάχαρης στο αναψυκτικό της.
141
00:08:26,800 --> 00:08:28,120
Μέσα σε δύο μήνες,
142
00:08:28,200 --> 00:08:31,400
και η Pepsi
αρχίζει να το βάζει στο δικό της.
143
00:08:33,200 --> 00:08:36,040
Στο μεταξύ, το εμπάργκο σιτηρών του Κάρτερ
144
00:08:36,120 --> 00:08:38,640
προκαλεί δυσφορία στους αγρότες.
145
00:08:39,200 --> 00:08:42,640
Ο αντίπαλός του στις εκλογές του 1980,
ο Ρόναλντ Ρέιγκαν,
146
00:08:42,720 --> 00:08:45,240
εκμεταλλεύεται την οργή τους.
147
00:08:46,240 --> 00:08:49,200
Ο πρόεδρος χρησιμοποίησε
απερίσκεπτα το εμπάργκο
148
00:08:49,280 --> 00:08:52,880
και κέρδισε τις εντυπώσεις εις βάρος σας.
149
00:08:54,560 --> 00:08:55,880
Τη βραδιά των εκλογών,
150
00:08:55,960 --> 00:08:58,000
ο Ρέιγκαν έχει σαρωτική νίκη
151
00:08:58,080 --> 00:09:01,280
και γίνεται ο 40ός πρόεδρος
των Ηνωμένων Πολιτειών.
152
00:09:01,360 --> 00:09:03,320
Δεν έχω ζήσει πιο ταπεινή στιγμή…
153
00:09:03,400 --> 00:09:04,240
4 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1980
154
00:09:04,320 --> 00:09:05,160
…στη ζωή μου.
155
00:09:05,760 --> 00:09:08,600
Πολύ καλά νέα για τον Ρέιγκαν
και τους αγρότες.
156
00:09:09,160 --> 00:09:14,400
Τέσσερις μήνες αφού ανέλαβε πρόεδρος,
δίνει τέλος στο εμπάργκο σιτηρών.
157
00:09:14,480 --> 00:09:18,560
Ίσως ανέβει τώρα η αγορά καλαμποκιού
και βγάλουμε λεφτά φέτος.
158
00:09:19,160 --> 00:09:21,560
Η τιμή της ζάχαρης στις ΗΠΑ αυξάνεται
159
00:09:21,640 --> 00:09:25,240
αφού ο Ρέιγκαν εισάγει
αυστηρά πλαφόν στις εισαγωγές ζάχαρης.
160
00:09:26,240 --> 00:09:29,960
Το σιρόπι καλαμποκιού
είναι ξανά το πιο φτηνό γλυκαντικό.
161
00:09:30,800 --> 00:09:35,240
Τώρα, όλο περισσότερες μεγάλες εταιρείες
αναψυκτικών και τροφίμων
162
00:09:35,320 --> 00:09:36,800
κάνουν την αλλαγή.
163
00:09:37,640 --> 00:09:40,200
Και ο κόσμος καταναλώνει πιο πολύ σιρόπι.
164
00:09:40,280 --> 00:09:42,680
Το 1981, ο μέσος Αμερικανός
165
00:09:42,760 --> 00:09:46,840
τρώει τέσσερις κουταλιές σιρόπι
καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης τη μέρα.
166
00:09:46,920 --> 00:09:49,520
Είναι 6 κιλά κάθε χρόνο.
167
00:09:52,560 --> 00:09:56,800
Το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης
εμφανίζεται σε τρόφιμα παντού.
168
00:09:56,880 --> 00:09:58,920
Πρώτη στις αγορές μας…
169
00:10:00,680 --> 00:10:01,720
Από είδη φούρνου…
170
00:10:01,800 --> 00:10:03,240
Μπισκότα θα πάρεις;
171
00:10:03,320 --> 00:10:05,800
…μέχρι δημητριακά, ακόμα και στο κρασί.
172
00:10:07,720 --> 00:10:12,240
Οι περισσότεροι καταναλωτές, όμως,
δεν ξέρουν τι είναι αυτό το γλυκαντικό.
173
00:10:15,200 --> 00:10:17,520
Από άποψη γλύκας και θερμίδων,
174
00:10:17,600 --> 00:10:21,440
το σιρόπι και η κανονική ζάχαρη
είναι το ίδιο.
175
00:10:21,520 --> 00:10:23,760
Ποια είναι η διαφορά τους;
176
00:10:24,280 --> 00:10:26,160
Χημική; Όχι ιδιαίτερα.
177
00:10:27,080 --> 00:10:31,800
Η ζάχαρη είναι ένωση ενός μορίου
γλυκόζης και ενός μορίου φρουκτόζης.
178
00:10:32,440 --> 00:10:36,000
Το σιρόπι αποτελείται από τα ίδια μόρια,
179
00:10:36,080 --> 00:10:39,640
μόνο που δεν είναι ενωμένα.
Κυκλοφορούν ελεύθερα.
180
00:10:41,480 --> 00:10:43,360
Αυτό δίνει στο σιρόπι
181
00:10:43,440 --> 00:10:46,120
πλεονέκτημα
σε ορισμένα επεξεργασμένα τρόφιμα.
182
00:10:46,200 --> 00:10:49,840
Διατηρεί υγρασία καλύτερα,
επεκτείνοντας τη διατήρηση
183
00:10:49,920 --> 00:10:53,200
και βελτιώνοντας την εμφάνιση
και την υφή των τροφίμων.
184
00:10:53,280 --> 00:10:54,800
ΕΞΤΡΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ!
185
00:10:55,920 --> 00:10:57,520
Το 1984,
186
00:10:57,600 --> 00:11:00,520
η Cola-Cola, μεγάλος
αγοραστής ζάχαρης παγκοσμίως,
187
00:11:00,600 --> 00:11:03,920
πλέον στα περισσότερα
προϊόντα της στις ΗΠΑ
188
00:11:04,000 --> 00:11:06,480
θα χρησιμοποιεί το σιρόπι καλαμποκιού.
189
00:11:06,560 --> 00:11:08,560
Το ίδιο και η Pepsi.
190
00:11:08,640 --> 00:11:12,960
Προβλέπεται πως αυτό θα προσθέσει
ένα εκατ. τόνους στην εγχώρια ζήτηση.
191
00:11:13,720 --> 00:11:17,120
Το σιρόπι δεν κατακτά μόνο τα αναψυκτικά.
192
00:11:18,000 --> 00:11:22,400
Το 1985 έχει αντικαταστήσει τη ζάχαρη
σε πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα
193
00:11:22,480 --> 00:11:26,480
και κατέχει το ένα τρίτο
της αγοράς θερμιδικών γλυκαντικών.
194
00:11:27,000 --> 00:11:29,720
Πιο φτηνά προϊόντα
κατακλύζουν τα σούπερ μάρκετ
195
00:11:29,800 --> 00:11:31,320
και την αγορά φαστ φουντ.
196
00:11:32,360 --> 00:11:35,840
Μεγαλώνουν τα κέρδη των εταιρειών
επεξεργασίας καλαμποκιού,
197
00:11:35,920 --> 00:11:38,000
αλλά και το βάρος των καταναλωτών.
198
00:11:40,160 --> 00:11:42,840
Αυξάνονται τα επεξεργασμένα τρόφιμα
199
00:11:42,920 --> 00:11:44,960
γεμάτα με θερμιδικά γλυκαντικά.
200
00:11:45,040 --> 00:11:47,880
Στα μέσα της δεκαετίας του '80,
είναι ξεκάθαρο.
201
00:11:47,960 --> 00:11:50,120
Οι Αμερικανοί όλο και παχαίνουν.
202
00:11:50,200 --> 00:11:51,160
Για πρώτη φορά,
203
00:11:51,240 --> 00:11:54,880
οι ειδικοί λένε την παχυσαρκία
φονική ασθένεια.
204
00:11:54,960 --> 00:11:56,680
Από το 1985,
205
00:11:56,760 --> 00:12:00,600
γύρω στο 20% των ανθρώπων
θεωρούνται παχύσαρκοι.
206
00:12:00,680 --> 00:12:05,120
Προς το παρόν, οι περισσότεροι
κατηγορούν το λίπος, όχι τη ζάχαρη,
207
00:12:05,800 --> 00:12:09,360
κάτι που βολεύει μια χαρά
τη βιομηχανία σιροπιού καλαμποκιού.
208
00:12:12,040 --> 00:12:13,600
ΓΙΑΟΥΡΤΙ
ΕΞΤΡΑ ΚΡΕΜΩΔΕΣ
209
00:12:13,680 --> 00:12:16,360
Οι παραγωγοί τροφίμων ξέρουν
πως χωρίς λιπαρά,
210
00:12:16,440 --> 00:12:18,880
το επεξεργασμένο φαγητό είναι πιο άνοστο.
211
00:12:19,400 --> 00:12:23,120
Για να παράγουν τρόφιμα
με χαμηλά λιπαρά αλλά νόστιμα,
212
00:12:23,200 --> 00:12:26,280
οι εταιρείες προσθέτουν
όλο και πιο πολλά γλυκαντικά,
213
00:12:26,360 --> 00:12:28,840
όπως το σιρόπι καλαμποκιού
υψηλής φρουκτόζης.
214
00:12:29,520 --> 00:12:33,080
Οπότε, τα τρόφιμα με χαμηλά λιπαρά
συχνά έχουν τόσες θερμίδες
215
00:12:33,160 --> 00:12:34,720
όσο και εκείνα με λιπαρά.
216
00:12:35,560 --> 00:12:38,520
Ο κόσμος, όμως, ζητάει
την ετικέτα "χαμηλά λιπαρά".
217
00:12:39,000 --> 00:12:42,000
Υποθέτουν πως σημαίνει
ότι μπορούν να φάνε όσο θέλουν,
218
00:12:42,080 --> 00:12:44,240
και συχνά τρώνε πιο πολύ από ποτέ.
219
00:12:45,440 --> 00:12:46,760
Για τις εταιρείες,
220
00:12:46,840 --> 00:12:50,080
η διατροφή χαμηλών λιπαρών
παχαίνει την τσέπη τους.
221
00:12:50,160 --> 00:12:51,720
Για τους υπόλοιπους, όμως;
222
00:12:51,800 --> 00:12:53,360
Εμείς παχαίνουμε οι ίδιοι.
223
00:12:55,520 --> 00:12:57,080
Το 1987,
224
00:12:57,160 --> 00:13:02,080
η ποσότητα σιροπιού που τρώνε
οι Αμερικανοί έχει υπερδιπλασιαστεί
225
00:13:02,160 --> 00:13:04,920
στις 8,3 κουταλιές τη μέρα.
226
00:13:05,000 --> 00:13:06,840
Σχεδόν 13 κιλά τον χρόνο.
227
00:13:07,440 --> 00:13:09,640
Ζητήσαμε απ' τους γονείς μας…
228
00:13:10,480 --> 00:13:13,400
να πάμε σε φαστφουντάδικο. Μας αρέσει,
229
00:13:13,920 --> 00:13:16,200
γιατί έχει καλό φαγητό εκεί.
230
00:13:16,280 --> 00:13:19,160
Χάρη εν μέρει
στο σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης,
231
00:13:19,240 --> 00:13:22,320
το φαγητό και το ποτό
πλέον είναι φτηνά και άφθονα,
232
00:13:22,400 --> 00:13:24,760
αλλά είναι μόνο μια γεύση του τι έπεται.
233
00:13:26,680 --> 00:13:31,640
Το 1988, η Taco Bell ξεκινά να ξαναγεμίζει
δωρεάν τα ποτήρια αναψυκτικού.
234
00:13:31,720 --> 00:13:34,400
Κι άλλα φαστφουντάδικα κάνουν το ίδιο.
235
00:13:34,880 --> 00:13:36,680
Το 1989,
236
00:13:36,760 --> 00:13:40,360
γύρω στο 26% των ενηλίκων
στις ΗΠΑ είναι παχύσαρκοι.
237
00:13:41,840 --> 00:13:43,320
Όλη τη δεκαετία του '90,
238
00:13:43,400 --> 00:13:46,680
το σιρόπι καλαμποκιού
υψηλής φρουκτόζης κάνει άλματα.
239
00:13:47,320 --> 00:13:50,160
Πλέον όλα είναι σε τεράστια μεγέθη,
240
00:13:50,240 --> 00:13:52,160
και τα αναψυκτικά γιγαντώνονται.
241
00:13:53,160 --> 00:13:59,600
Το 1999, η εγχώρια παραγωγή σιροπιού
κορυφώνεται στους 9,5 εκατ. τόνους.
242
00:14:00,480 --> 00:14:01,600
Την ίδια χρονιά,
243
00:14:01,680 --> 00:14:04,440
η κατανάλωση
εκτοξεύεται σε ιστορικά επίπεδα.
244
00:14:04,960 --> 00:14:09,720
Τώρα, στις ΗΠΑ, ο κόσμος τρώει
11,1 κουταλιές γλυκαντικό κάθε μέρα,
245
00:14:09,800 --> 00:14:12,960
που είναι 17 κιλά τον χρόνο.
246
00:14:15,440 --> 00:14:18,920
Στο μεταξύ, οι Αμερικανοί
παχαίνουν όλο και περισσότερο.
247
00:14:19,000 --> 00:14:22,960
Το 1999, η παχυσαρκία φτάνει το 36%.
248
00:14:23,040 --> 00:14:24,520
Την επόμενη χιλιετία…
249
00:14:24,600 --> 00:14:25,880
ΔΡ ΣΤΙΒΕΝ ΧΕΪΜΣΦΙΛΝΤ
250
00:14:25,960 --> 00:14:29,440
…η παχυσαρκία θα γίνει
το μεγαλύτερο πρόβλημα υγείας.
251
00:14:30,160 --> 00:14:31,960
Στις αρχές της δεκαετίας 2000,
252
00:14:32,040 --> 00:14:35,680
μια μελέτη για την παχυσαρκία
κάνει μια αναπάντεχη σύνδεση.
253
00:14:36,320 --> 00:14:40,440
Οι ερευνητές χαρτογραφούν δεδομένα
κατανάλωσης σιροπιού καλαμποκιού
254
00:14:40,520 --> 00:14:42,720
και τα συγκρίνουν με της παχυσαρκίας.
255
00:14:43,240 --> 00:14:46,520
Τα δύο γραφήματα ακολουθούν
εκπληκτικά όμοια πορεία.
256
00:14:48,440 --> 00:14:49,920
Ο κόσμος αναρωτιέται.
257
00:14:50,000 --> 00:14:54,440
Το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης
ευθύνεται για την αύξηση του βάρους;
258
00:14:55,080 --> 00:14:57,440
Χαμηλή διατροφική αξία, πολλές θερμίδες,
259
00:14:57,520 --> 00:15:00,560
και εν μέρει η αιτία
της επιδημίας παχυσαρκίας.
260
00:15:01,120 --> 00:15:04,400
Οπότε, το σιρόπι
μας κάνει αλήθεια να παχαίνουμε;
261
00:15:04,880 --> 00:15:07,440
Όπως οτιδήποτε
έχει να κάνει με τη διατροφή,
262
00:15:07,520 --> 00:15:08,800
είναι περίπλοκο.
263
00:15:11,600 --> 00:15:14,720
Πολλοί άλλοι παράγοντες
προκαλούν παχυσαρκία.
264
00:15:14,800 --> 00:15:16,080
ΟΔΗΓΗΣΗ
ΟΧΙ ΠΕΡΠΑΤΗΜΑ
265
00:15:16,160 --> 00:15:17,600
ΚΑΘΙΣΤΙΚΗ ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ
266
00:15:17,680 --> 00:15:23,000
Φαίνεται, όμως, πως το σιρόπι έκανε
τα αναψυκτικά πιο φτηνά και μεγαλύτερα.
267
00:15:23,080 --> 00:15:27,160
Τώρα οι Αμερικανοί ενήλικες
πίνουν 29% πιο πολλά αναψυκτικά
268
00:15:27,240 --> 00:15:29,000
από ό,τι 25 χρόνια νωρίτερα.
269
00:15:29,720 --> 00:15:32,840
Έκανε πιο δημοφιλή
και τα επεξεργασμένα τρόφιμα,
270
00:15:32,920 --> 00:15:36,120
που έχουν πολλές θερμίδες
και τρώγονται εύκολα με υπερβολή.
271
00:15:36,200 --> 00:15:40,320
Όσοι τα τρώνε καταναλώνουν κατά μέσο όρο
500 θερμίδες παραπάνω τη μέρα
272
00:15:40,400 --> 00:15:42,840
από όσους τρώνε μη επεξεργασμένα τρόφιμα.
273
00:15:43,520 --> 00:15:45,080
Από το 1975,
274
00:15:45,680 --> 00:15:49,840
η συνολική κατανάλωση θερμιδικών
γλυκαντικών αυξήθηκε κατά 25%,
275
00:15:50,360 --> 00:15:55,160
ενώ για το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής
φρουκτόζης, η αύξηση ξεπερνά το 1.000%.
276
00:15:55,240 --> 00:16:00,320
Επειδή η προσθήκη τέτοιων γλυκαντικών,
όπως της ζάχαρης, διευκολύνει το πάχος,
277
00:16:00,400 --> 00:16:03,120
όσο πιο πολύ απ' αυτά τρώμε,
τόσο παχαίνουμε.
278
00:16:06,680 --> 00:16:08,600
Το 2007,
279
00:16:08,680 --> 00:16:11,720
το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης
έχει άσχημη φήμη.
280
00:16:13,760 --> 00:16:18,080
Ποιο θα λέγατε πως είναι πιο πιθανό
να συμβάλει στον θάνατο
281
00:16:18,160 --> 00:16:19,840
του μέσου Αμερικανού;
282
00:16:19,920 --> 00:16:23,800
Τρομοκρατικό χτύπημα
ή το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης;
283
00:16:25,040 --> 00:16:29,280
Το σιρόπι, όμως, παραμένει
βασικό γλυκαντικό στις ΗΠΑ
284
00:16:29,360 --> 00:16:31,480
και αποφέρει τεράστια κέρδη.
285
00:16:31,560 --> 00:16:36,480
Το 2008, ένας μεγάλος παίχτης στην αγορά,
η Archer Daniels Midland,
286
00:16:36,560 --> 00:16:41,080
αναφέρει λειτουργικό κέρδος
529 εκατομμυρίων δολαρίων
287
00:16:41,160 --> 00:16:42,640
από τα γλυκαντικά της.
288
00:16:43,160 --> 00:16:45,080
Για να συνεχίσουν τα κέρδη,
289
00:16:45,160 --> 00:16:49,400
η Ένωση Μονάδων Επεξεργασίας
Καλαμποκιού αμφισβητεί αυτήν τη φήμη.
290
00:16:49,480 --> 00:16:51,960
Το προϊόν μας έχει παρεξηγηθεί…
291
00:16:52,040 --> 00:16:53,000
ΟΝΤΡΕΪ ΕΡΙΚΣΟΝ
292
00:16:53,080 --> 00:16:54,160
…από το κοινό.
293
00:16:54,960 --> 00:16:58,920
Η Ένωση επιμένει
ότι το σιρόπι δεν είναι πιο βλαβερό
294
00:16:59,000 --> 00:17:01,200
από κάθε άλλο θερμιδικό γλυκαντικό.
295
00:17:01,280 --> 00:17:03,760
Το σιρόπι είναι, θρεπτικώς…
296
00:17:03,840 --> 00:17:04,800
ΔΡ ΑΡΘΟΥΡ ΦΡΑΝΚ
297
00:17:04,880 --> 00:17:08,440
…βιοχημικώς και θερμιδικώς,
ανάλογο της ζάχαρης.
298
00:17:08,520 --> 00:17:10,400
Και το 2008,
299
00:17:10,480 --> 00:17:13,800
ο Αμερικανικός Ιατρικός Σύλλογος
φαίνεται να συμφωνεί.
300
00:17:15,280 --> 00:17:18,600
Και πάλι, γύρω στο 53%
των Αμερικανών ανησυχεί
301
00:17:18,680 --> 00:17:21,960
μήπως το σιρόπι
είναι επικίνδυνο για την υγεία.
302
00:17:28,480 --> 00:17:31,320
Οι περισσότεροι, όμως,
δύσκολα το αποφεύγουν.
303
00:17:32,200 --> 00:17:36,360
Τώρα, το σιρόπι
χρησιμοποιείται σε χιλιάδες τρόφιμα.
304
00:17:36,440 --> 00:17:37,440
Είναι παντού.
305
00:17:39,440 --> 00:17:42,280
Και, όπως πολλά επιτυχημένα
Αμερικανικά προϊόντα,
306
00:17:42,760 --> 00:17:44,760
έχει διαδοθεί σε όλο τον κόσμο.
307
00:17:48,320 --> 00:17:50,080
Το 2009,
308
00:17:50,160 --> 00:17:55,280
ο κόσμος παράγει 15,7 εκατομμύρια τόνους
σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης.
309
00:17:55,800 --> 00:17:58,760
Αρκετό για να γλυκάνει
53 κουτιά αναψυκτικό
310
00:17:58,840 --> 00:18:00,600
για τους πάντες στον πλανήτη.
311
00:18:01,400 --> 00:18:04,320
Το μεγαλύτερο μέρος, σχεδόν το 70%,
312
00:18:04,400 --> 00:18:05,840
προέρχεται από τις ΗΠΑ,
313
00:18:05,920 --> 00:18:08,760
και ακολουθούν η Ιαπωνία και η Κίνα.
314
00:18:08,840 --> 00:18:12,400
Οι ΗΠΑ καταναλώνουν το περισσότερο,
πάνω απ' το 60%,
315
00:18:12,480 --> 00:18:14,800
και ακολουθούν το Μεξικό και η Ιαπωνία.
316
00:18:15,320 --> 00:18:17,920
Άλλες χώρες το χρησιμοποιούν ελάχιστα,
317
00:18:18,000 --> 00:18:20,680
και πολλές προτιμούν
την εγχώρια ζάχαρή τους.
318
00:18:23,240 --> 00:18:25,440
Παρά τη σπιλωμένη του φήμη,
319
00:18:25,520 --> 00:18:29,920
η βιομηχανία του σιροπιού
συνεχίζει να έχει τεράστια κέρδη,
320
00:18:30,480 --> 00:18:35,240
εν μέρει λόγω των κυβερνητικών επιδοτήσεων
στους καλαμποκοπαραγωγούς.
321
00:18:35,320 --> 00:18:37,920
Μεταξύ του 1995 και του 2020,
322
00:18:38,000 --> 00:18:43,520
οι επιδοτήσεις καλαμποκιού ήταν συνολικά
116,6 δισεκατομμύρια δολάρια,
323
00:18:43,600 --> 00:18:46,720
πολύ περισσότερα
από κάθε άλλη αγροτική βιομηχανία.
324
00:18:46,800 --> 00:18:50,880
-Πόσα βγάζετε τον χρόνο;
-Περίπου 20 δολάρια ανά τέσσερα στρέμματα.
325
00:18:50,960 --> 00:18:51,960
Γιατί;
326
00:18:52,440 --> 00:18:55,720
Ίσως λόγω μιας ιδιοτροπίας
του εκλογικού συστήματος.
327
00:18:55,800 --> 00:18:56,800
Θα κάνουμε…
328
00:18:57,320 --> 00:18:58,160
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2016
329
00:18:58,240 --> 00:19:00,960
…την Αμερική να αναπτυχθεί ξανά.
330
00:19:02,320 --> 00:19:05,800
Αυτό ξεκινά με την υποστήριξη
των οικογενειακών αγροκτημάτων
331
00:19:05,880 --> 00:19:07,280
εδώ στην Αϊόβα.
332
00:19:08,880 --> 00:19:12,240
Η Αϊόβα καλλιεργεί
το περισσότερο καλαμπόκι στις ΗΠΑ.
333
00:19:12,320 --> 00:19:16,440
Επίσης είναι η πρώτη πολιτεία
που επιλέγει υποψήφιους προέδρους
334
00:19:16,520 --> 00:19:18,480
από τα μεγάλα κόμματα.
335
00:19:19,080 --> 00:19:23,960
Πολλοί πολιτικοί θέλουν με το μέρος τους
τους παραγωγούς καλαμποκιού.
336
00:19:24,040 --> 00:19:27,400
Η Αϊόβα θα έχει κεντρικό ρόλο
σε ό,τι συμβεί στην Αμερική
337
00:19:27,480 --> 00:19:29,080
στην επόμενη γενιά.
338
00:19:30,640 --> 00:19:34,920
Η βιομηχανία καλαμποκιού σήμερα
έχει ακόμη μεγάλη πολιτική επιρροή.
339
00:19:36,120 --> 00:19:39,080
Το σιρόπι, όμως,
ακόμη δυσκολεύεται να κερδίσει
340
00:19:39,160 --> 00:19:41,000
τη δίκη της κοινής γνώμης.
341
00:19:43,320 --> 00:19:45,920
Μεγάλες εταιρείες
όπως η Papa John's Pizza,
342
00:19:46,000 --> 00:19:49,440
η Burer King και η McDonald's
αρχίζουν να παίρνουν αποστάσεις.
343
00:19:49,520 --> 00:19:54,040
Αλλάζουμε την κουλτούρα φαγητού
στα McDonald's.
344
00:19:54,120 --> 00:19:56,880
Αφαιρούμε το σιρόπι καλαμποκιού
από τα ψωμάκια μας…
345
00:19:57,640 --> 00:19:59,040
Το 2020,
346
00:19:59,120 --> 00:20:02,040
η κατανάλωση σιροπιού
από τους Αμερικανούς
347
00:20:02,120 --> 00:20:06,680
είναι σχεδόν η μισή από το απόγειό της,
στις 6,2 κουταλιές κάθε μέρα.
348
00:20:07,240 --> 00:20:09,800
Είναι 9,5 κιλά τον χρόνο.
349
00:20:12,920 --> 00:20:16,520
Το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης
παραμένει αμφιλεγόμενο,
350
00:20:16,600 --> 00:20:19,360
αλλά σίγουρα μεταμόρφωσε
την αμερικανική διατροφή.
351
00:20:20,080 --> 00:20:23,960
Η αντικατάσταση της ζάχαρης έδωσε
πιο φτηνό επεξεργασμένο φαγητό,
352
00:20:24,040 --> 00:20:26,680
δωρεάν ξαναγεμίσματα
και τεράστιες μερίδες.
353
00:20:29,680 --> 00:20:33,440
Και χάρη στις τεράστιες επιδοτήσεις
και τα γιγάντια κέρδη,
354
00:20:33,520 --> 00:20:38,000
το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης
μάλλον θα υπάρχει για καιρό ακόμα.
355
00:20:42,080 --> 00:20:44,760
Το θέμα είναι ότι, παρά την κακή φήμη,
356
00:20:44,840 --> 00:20:48,800
όπως και τις προειδοποιήσεις στα σόσιαλ
για τους κινδύνους του…
357
00:20:49,320 --> 00:20:52,400
Βγάλτε το σιρόπι καλαμποκιού
απ' τη διατροφή σας.
358
00:20:52,480 --> 00:20:53,600
ΔΡ ΚΕΛΙ ΜΠΕΡΚΕΝΣΤΟΚ
359
00:20:53,680 --> 00:20:58,480
…δεν υπάρχουν πολλές διαφορές
μεταξύ του σιροπιού και της ζάχαρης.
360
00:21:00,080 --> 00:21:02,840
Όσο για το πώς επηρεάζουν
τη γεύση του φαγητού,
361
00:21:02,920 --> 00:21:05,680
αυτό είναι υποκειμενική προτίμηση.
362
00:21:05,760 --> 00:21:08,760
Είναι ουσιαστικά ισοδύναμα. Μόνο που…
363
00:21:08,840 --> 00:21:09,920
ΡΟΜΠΕΡΤ ΛΑΣΤΙΓΚ
364
00:21:10,000 --> 00:21:11,280
…είναι και τα δύο κακά.
365
00:21:11,360 --> 00:21:14,280
Η αλήθεια είναι πως,
στην υπερβολή στο φαγητό,
366
00:21:14,360 --> 00:21:18,160
πιο εύκολα κατηγορούμε ένα συστατικό
παρά τις συνήθειές μας.
367
00:21:18,760 --> 00:21:20,640
Είναι καλύτερο να μην τρώτε
368
00:21:20,720 --> 00:21:24,120
πολύ επεξεργασμένα φαγητά με πολλή ζάχαρη,
369
00:21:24,200 --> 00:21:28,200
αλλά, βέβαια, αυτό θα έκανε τη ζωή
πολύ λιγότερο γλυκιά.
370
00:21:52,000 --> 00:21:54,920
Υποτιτλισμός: Σύλβια Τσάτσαρη