1 00:00:25,150 --> 00:00:28,070 Botswana, in het zuiden van Afrika. 2 00:00:28,737 --> 00:00:32,241 Hier leeft een derde van alle olifanten in Afrika. 3 00:00:32,324 --> 00:00:36,954 Het is de laatste plek op aarde waar ze lange afstanden af kunnen leggen... 4 00:00:37,037 --> 00:00:39,623 ...zoals ooit alle olifanten deden. 5 00:00:42,835 --> 00:00:46,129 De documentaire Elephant van Disneynature... 6 00:00:46,213 --> 00:00:49,466 ...vertelt het verhaal van deze enorme reizen. 7 00:00:55,681 --> 00:00:59,810 Achter de schermen ging de crew ook op pad. 8 00:00:59,893 --> 00:01:04,189 Ze volgden de olifanten op hun 1600 kilometer lange retourreis... 9 00:01:04,273 --> 00:01:07,150 ...door enorm gevaarlijke gebieden. 10 00:01:15,117 --> 00:01:17,452 Door met ze mee te reizen... 11 00:01:17,536 --> 00:01:23,250 ...zagen de documentairemakers deze wonderbaarlijke dieren van 'n nieuwe kant. 12 00:01:24,293 --> 00:01:25,669 Waarom deze olifantenreis? 13 00:01:25,752 --> 00:01:32,634 Omdat deze verbluffende migratie van olifanten nog nooit te zien is geweest. 14 00:01:34,094 --> 00:01:37,639 En de uitdagingen waar ze onderweg voor komen te staan... 15 00:01:37,723 --> 00:01:42,644 ...brengen het beste in onze olifanten naar boven. Plus het is 'n prachtige reis. 16 00:01:43,478 --> 00:01:48,984 De olifanten kunnen in zo'n vier, vijf landen rondtrekken... 17 00:01:49,067 --> 00:01:51,069 ...in het prachtige zuiden van Afrika. 18 00:01:51,153 --> 00:01:55,324 Mensen kunnen 'n deel van de wereld zien dat ze wellicht nog niet kennen. 19 00:01:55,824 --> 00:02:00,913 De enorme Kalahariwoestijn beslaat de zuidelijkste 30 procent van Afrika. 20 00:02:03,332 --> 00:02:08,420 De eerste uitdaging was om de olifanten in het enorme gebied te vinden. 21 00:02:10,047 --> 00:02:14,301 Maar de olifanten komen elk jaar op één bijzondere plek samen. 22 00:02:15,719 --> 00:02:21,391 Door seizoensgebonden regen ontstaat in de woestijn de Okavangodelta... 23 00:02:21,475 --> 00:02:23,936 ...het beginpunt van onze reis. 24 00:02:40,661 --> 00:02:44,414 Onze filmcrew wilde de olifanten een stap voor zijn... 25 00:02:44,498 --> 00:02:48,919 ...en riep daarom de hulp van plaatselijke natuurfilmmaker Mike Holding in... 26 00:02:49,002 --> 00:02:52,756 ...die al ruim twee decennia in de delta werkt. 27 00:02:53,966 --> 00:02:56,718 Mike zou de olifanten zoeken en filmen. 28 00:02:56,802 --> 00:03:01,306 En hij zou ook de logistieke kant van de enorme expeditie regelen. 29 00:03:10,858 --> 00:03:13,861 Het is een enorm groot gebied van 10.000 vierkante kilometer. 30 00:03:13,944 --> 00:03:18,407 Olifanten en andere dieren zijn net een naald in een hooiberg... 31 00:03:18,490 --> 00:03:22,035 ...in dat grote gebied van water en eilanden. 32 00:03:23,203 --> 00:03:28,625 We hebben zo lang de overstroming vanuit het vliegtuig bekeken... 33 00:03:28,709 --> 00:03:35,090 ...omdat het de enige manier is om te zien waar de dieren bij elkaar komen. 34 00:03:39,261 --> 00:03:43,140 Ik zou de rest van m'n leven over de delta kunnen vliegen. Dit is verbluffend. 35 00:03:44,641 --> 00:03:48,854 Je kunt de Okavango absoluut het best vanuit een vliegtuig zien... 36 00:03:48,937 --> 00:03:51,190 ...omdat je dan ziet hoe groot de delta is. 37 00:03:51,273 --> 00:03:55,360 Het is een gigantische, ongerepte en prachtige wildernis. Spectaculair. 38 00:03:59,740 --> 00:04:03,535 Mike moet eerst een locatie voor het kamp van de crew kiezen... 39 00:04:03,619 --> 00:04:07,873 ...die dicht bij de olifanten ligt, maar niet onmogelijk te bereiken is. 40 00:04:09,041 --> 00:04:12,961 Er zijn hier geen wegen en geen gedetailleerde kaarten. 41 00:04:13,045 --> 00:04:18,425 Het vliegtuig is dus heel handig om een route voor de auto's te bepalen... 42 00:04:18,509 --> 00:04:22,012 ...en te zien waar we water over moeten steken en waar het te diep is. 43 00:04:22,095 --> 00:04:24,890 Die informatie gebruiken we op de grond. 44 00:04:25,682 --> 00:04:30,229 Maar het is lastig, want er staat veel water op de weg hierheen. 45 00:04:30,312 --> 00:04:35,984 Dus als het hele konvooi inclusief vrachtwagens naar het kamp trekt... 46 00:04:36,068 --> 00:04:38,612 ...komen ze vast voor verrassingen te staan. 47 00:04:41,949 --> 00:04:47,746 Om de crew en vijf ton camera-apparatuur naar de Okavangodelta te transporteren... 48 00:04:47,829 --> 00:04:51,250 ...was er op maat gemaakt vervoer nodig. 49 00:05:06,390 --> 00:05:10,310 De crew noemt deze vervaarlijk ogende machines moerastrucks. 50 00:05:13,397 --> 00:05:15,148 De missie op dag één... 51 00:05:15,232 --> 00:05:19,653 ...was het hart van de delta bereiken en voor het donker het kamp opzetten. 52 00:05:20,821 --> 00:05:24,199 Nu begint het avontuur. 53 00:05:33,500 --> 00:05:39,882 Dit is de onderkant van de delta, zo'n twintig kilometer van Maun. 54 00:05:44,595 --> 00:05:45,721 Ja. Recht, recht. 55 00:05:45,804 --> 00:05:49,683 Al gauw werden de moerastrucks op de proef gesteld. 56 00:05:49,766 --> 00:05:54,313 Dat was de eerste van vijf oversteken die we gaan maken. 57 00:05:54,396 --> 00:05:55,689 Mogelijk de ondiepste. 58 00:05:58,108 --> 00:06:03,530 Bij de diepste oversteek zou er water via de pook naar binnen komen. 59 00:06:03,614 --> 00:06:06,909 Dat wil zeggen dat 't water zo hoog staat. 60 00:06:13,540 --> 00:06:16,960 De grote zeswieler trekt ons door dit diepe water. 61 00:06:17,044 --> 00:06:21,840 We maken alle voertuigen als een lange ketting aan elkaar vast. 62 00:06:23,759 --> 00:06:26,136 De motoren gaan uit... 63 00:06:26,220 --> 00:06:30,015 ...we stoppen de uitlaten dicht en we binden alles op de daken. 64 00:06:30,098 --> 00:06:31,558 De vrachtwagen doet 't werk. 65 00:06:33,268 --> 00:06:37,689 Wat kan er nou misgaan? -Dat is geen goede vraag. 66 00:06:52,120 --> 00:06:55,374 We zwemmen. Alles staat onder water. 67 00:07:00,420 --> 00:07:03,173 Uitslover. Moet je zo rijden? 68 00:07:10,430 --> 00:07:12,266 Dat was niet mis. 69 00:07:13,851 --> 00:07:16,478 Ik tril nog, maar het gaat wel. 70 00:07:19,982 --> 00:07:23,068 De rest van de crew haast zich om het kamp op te zetten... 71 00:07:23,151 --> 00:07:29,783 ...maar cameraman Martyn Colbeck en gids Presley Mbeha moeten stoppen. 72 00:07:32,452 --> 00:07:36,081 Er duikt plots een familie olifanten op. 73 00:07:36,164 --> 00:07:39,459 De dieren zijn heel onrustig, maar het is niet duidelijk waarom. 74 00:07:40,252 --> 00:07:41,962 MARTYN COLBECK CAMERAMAN 75 00:07:42,045 --> 00:07:44,047 Een gekkenhuis. 76 00:07:46,175 --> 00:07:50,470 Ze zijn enorm opgewonden en heel... Dat is geweldig. 77 00:07:55,017 --> 00:07:57,477 Dan wordt alles duidelijk. 78 00:08:00,355 --> 00:08:05,485 Dat is een pasgeboren jong. Het staat wankel en kan amper lopen. 79 00:08:06,195 --> 00:08:09,948 Het is vast zo'n drie à vier uur geleden geboren. 80 00:08:11,700 --> 00:08:13,744 Het is heel jong. 81 00:08:13,827 --> 00:08:16,330 Ongelooflijk. Dat is schattig. 82 00:08:19,416 --> 00:08:24,379 Ze gebruiken hun jarenlange ervaring om ze te filmen, maar niet lastig te vallen. 83 00:08:26,131 --> 00:08:29,301 M'n eerste probleem is dat er 'n groot mannetje in de weg staat. 84 00:08:30,135 --> 00:08:32,804 Het is al goed. 85 00:08:34,515 --> 00:08:39,937 Het probleem is dat dit gras heel lang is. Je kunt de baby moeilijk zien. 86 00:08:42,940 --> 00:08:45,817 Het mannetje doet heel lastig. 87 00:08:47,611 --> 00:08:50,614 Het mannetje irriteerde de moeder duidelijk. 88 00:08:50,697 --> 00:08:56,161 Maar ze bleef dicht bij de auto. Een goed voorteken voor 't filmen hier. 89 00:09:00,165 --> 00:09:01,667 Het is oké. 90 00:09:02,251 --> 00:09:04,211 Iedereen is enorm opgewonden. 91 00:09:05,462 --> 00:09:07,631 De rest van de familie staat achter ons. 92 00:09:08,507 --> 00:09:13,804 Ze gebruikt onze auto als bescherming. Ze wil bij dit mannetje weg. 93 00:09:17,182 --> 00:09:19,268 Daar is het jong. 94 00:09:19,351 --> 00:09:21,603 Dat is zo lief. Moet je zien. 95 00:09:24,940 --> 00:09:29,903 Je ziet dat het roze oren heeft. De ogen zijn niet heel roze. 96 00:09:32,698 --> 00:09:35,909 Dat is zo schattig. Ik zie de navelstreng. 97 00:09:38,036 --> 00:09:39,746 Moet je zien. 98 00:09:40,497 --> 00:09:42,457 Een te gek begin. 99 00:09:42,541 --> 00:09:46,170 Een ontmoeting met olifanten nog voor ze het kamp bereiken. 100 00:09:46,920 --> 00:09:50,966 En een zeldzame kans om de eerste stappen van een pasgeboren kalf te filmen. 101 00:09:56,597 --> 00:10:00,684 Verderop had de rest van het team minder geluk. 102 00:10:01,185 --> 00:10:05,105 Er zitten nu drie voertuigen vast. 103 00:10:06,148 --> 00:10:10,110 Vijf minuten terug kwam er een trailer los en die sloeg om. 104 00:10:10,194 --> 00:10:11,195 Nu. 105 00:10:11,278 --> 00:10:14,031 Het wordt een beetje frustrerend. 106 00:10:14,948 --> 00:10:18,452 We moeten gewoon doorzetten. Zo gaat dat bij olifantenfilms. 107 00:10:18,535 --> 00:10:20,120 Snel. Hup, hup, hup. 108 00:10:23,373 --> 00:10:26,460 Na vijftien uur rijden... 109 00:10:26,543 --> 00:10:30,923 ...komen de eerste auto's eindelijk bij de locatie voor het kamp aan. 110 00:10:32,549 --> 00:10:36,970 Dit afgelegen eiland zou de komende zes weken hun basis worden. 111 00:10:37,054 --> 00:10:40,182 Mike heeft de locatie vanuit de lucht gezien. 112 00:10:40,265 --> 00:10:43,352 Hij gaf me GPS-coördinaten voor waar het kamp moest komen. 113 00:10:46,980 --> 00:10:51,860 Het kamp was klaar, maar de anderen waren door de olifanten opgehouden. 114 00:10:53,070 --> 00:10:55,113 Zouden ze voor 't donker arriveren? 115 00:10:55,197 --> 00:10:57,741 Vertel m'n moeder dat ik van haar houd. 116 00:11:01,578 --> 00:11:04,665 We hebben geen idee wat ons te wachten staat. 117 00:11:04,748 --> 00:11:06,583 We moeten nog vijftig kilometer. 118 00:11:09,670 --> 00:11:14,633 Vijftig kilometer rijden kan in de delta een uur of een dag kosten. 119 00:11:16,426 --> 00:11:19,888 We kregen hem niet los, dus we hebben de lier gepakt. 120 00:11:19,972 --> 00:11:21,181 Ja, goed. 121 00:11:21,265 --> 00:11:23,934 Bij het opwinden, viel de schroef eruit. 122 00:11:24,017 --> 00:11:24,935 Zie je hem? 123 00:11:25,018 --> 00:11:27,020 Die houdt de kabel op z'n plek. 124 00:11:28,272 --> 00:11:32,943 We moesten alles er uithalen en het metaal ombuigen. 125 00:11:33,026 --> 00:11:36,905 Gelukkig heb ik gevoelige handen. De operatie is geslaagd. 126 00:11:38,323 --> 00:11:40,826 Nu kijken of we loskomen. 127 00:11:47,249 --> 00:11:50,127 Nee, het gaat ze de hele dag kosten. 128 00:11:50,210 --> 00:11:52,921 Zo, ja. Hoe ziet dat eruit? 129 00:11:55,799 --> 00:11:58,886 De achterhoede bereikt eindelijk het kamp. 130 00:11:58,969 --> 00:12:04,433 De moeite die het heeft gekost, toont dat ze hier voor 'n grote uitdaging staan. 131 00:12:09,563 --> 00:12:13,483 Martyn arriveert moe maar opgetogen van het filmen van het jong. 132 00:12:13,567 --> 00:12:17,529 Maar hij is ook bezorgd dat ze zo snel uit het zicht verdwenen. 133 00:12:18,697 --> 00:12:23,202 De crew beseft dat ze 'n manier nodig hebben om de olifanten te lokaliseren. 134 00:12:24,912 --> 00:12:29,208 Gelukkig krijgen ze daar al snel hulp bij. 135 00:12:33,420 --> 00:12:38,133 Bioloog Mike Chase telt al ruim tien jaar olifantenpopulaties in Afrika... 136 00:12:38,217 --> 00:12:42,221 ...en volgt hun tochten door de Kalahari. 137 00:12:43,430 --> 00:12:44,515 Ik zie haar. 138 00:12:44,598 --> 00:12:48,143 Ze staat voor de wollige kappertjesstruik. Ze gaat naar het zuiden. 139 00:12:50,479 --> 00:12:53,357 M'n familie woont al vijf generaties in Botswana. 140 00:12:53,440 --> 00:12:58,862 Ik heb altijd al een heel diepe band... 141 00:12:58,946 --> 00:13:00,989 ...met olifanten gevoeld. 142 00:13:01,073 --> 00:13:04,952 Het zijn de grootste op land levende zoogdieren. 143 00:13:05,035 --> 00:13:09,623 Ze fascineren en intrigeren me m'n hele leven al. 144 00:13:12,459 --> 00:13:15,003 Niet alleen in het wild. 145 00:13:15,087 --> 00:13:19,132 Mike en z'n partner, Kelly, investeren ook enorm veel tijd... 146 00:13:19,216 --> 00:13:22,094 ...in het redden en verzorgen van jonge olifanten... 147 00:13:22,177 --> 00:13:26,473 ...die door stropers of menselijke conflicten wees zijn geworden. 148 00:13:31,687 --> 00:13:35,482 Ze hopen dat deze jonge olifantenambassadeurs... 149 00:13:35,566 --> 00:13:38,610 ...de plaatselijke jeugd een band met de natuur geeft... 150 00:13:38,694 --> 00:13:41,071 ...en die gaan beschermen. 151 00:13:44,283 --> 00:13:46,952 Mensen over de hele wereld denken te vaak... 152 00:13:47,035 --> 00:13:50,455 ...dat er veel mensen zijn die olifanten redden, maar dat is niet zo. 153 00:13:50,539 --> 00:13:56,879 Ik mag deel uitmaken van een selecte groep die de toekomst van olifanten veiligstelt. 154 00:13:56,962 --> 00:13:59,923 Dat maakt me enorm blij. 155 00:14:00,007 --> 00:14:02,843 We gaan de olifanten zoeken. -We gaan vliegen. 156 00:14:03,135 --> 00:14:06,680 Beide Mikes delen 'n passie voor de olifanten van Botswana. 157 00:14:06,763 --> 00:14:12,394 Vandaag hopen ze een bepaalde kudde te lokaliseren die grote afstanden aflegt. 158 00:14:13,478 --> 00:14:18,275 De reis die de olifanten van Botswana ondernemen is nog nooit beschreven... 159 00:14:18,358 --> 00:14:20,819 ...want in tegenstelling tot wat wordt gedacht... 160 00:14:20,903 --> 00:14:24,615 ...blijven niet alle olifanten van Botswana in het land zelf. 161 00:14:24,698 --> 00:14:29,536 Ze kunnen zonder paspoort internationale grenzen oversteken. 162 00:14:31,121 --> 00:14:35,334 Onze satellietgegevens tonen dat olifanten uit Botswana... 163 00:14:35,417 --> 00:14:38,337 ...via Namibië naar Zambia en Angola trekken. 164 00:14:38,420 --> 00:14:42,382 Zulke grote woongebieden worden zelden vastgelegd. 165 00:14:42,466 --> 00:14:46,512 Mike denkt dat de satellietgegevens van z'n olifanten... 166 00:14:46,595 --> 00:14:48,514 ...de crew kunnen helpen. 167 00:14:49,598 --> 00:14:52,100 Eén van onze matriarchen met een GPS-halsband... 168 00:14:52,184 --> 00:14:56,897 ...komt vaak tijdens het droge seizoen naar dit gebied... 169 00:14:56,980 --> 00:15:00,943 ...om een groot aantal andere matriarchen te ontmoeten. 170 00:15:01,026 --> 00:15:05,030 Laten we haar proberen te zoeken. Onze VHF-ontvanger staat aan. 171 00:15:05,113 --> 00:15:08,075 We kijken of we een signaal van haar halsband opvangen. 172 00:15:09,785 --> 00:15:14,831 Ik hoor nog niets. Het zou te gek zijn als we haar zagen. 173 00:15:17,960 --> 00:15:20,128 Hoor je dat? -Ja. 174 00:15:20,212 --> 00:15:23,173 Ik hoor absoluut een signaal. 175 00:15:23,257 --> 00:15:27,219 Het zou te gek zijn om die groep voor het begin van de film te vinden. 176 00:15:27,302 --> 00:15:33,100 We zouden graag families vinden die we in de film kunnen volgen. 177 00:15:33,183 --> 00:15:36,854 Het zou goed zijn om een individu in die groep te vinden. 178 00:15:40,023 --> 00:15:42,734 Het is nu een sterk signaal. 179 00:15:46,655 --> 00:15:49,449 Goed gedaan. Daar is ze. -Oké. 180 00:15:49,533 --> 00:15:53,161 Mooi. -Te gek. Dat is fantastisch. 181 00:15:53,245 --> 00:15:57,124 Blijven al deze kuddes nu een tijdje bij elkaar, Mike? 182 00:15:57,207 --> 00:15:59,877 Ja, Mike. Zeker nog een maand of twee. 183 00:15:59,960 --> 00:16:05,007 Geweldig. Je kunt er niet makkelijk komen, maar daar vinden we wel iets op. 184 00:16:06,758 --> 00:16:09,052 Te gek. Dit helpt enorm. 185 00:16:11,013 --> 00:16:14,308 Dit is de laatste plek ter wereld... 186 00:16:14,391 --> 00:16:19,229 ...waar olifanten nog steeds rond kunnen zwerven zoals 100 of 200 jaar geleden. 187 00:16:19,313 --> 00:16:23,400 Ze hebben er hier gewoon nog de ruimte voor. 188 00:16:23,483 --> 00:16:26,904 Je hebt hier bijna 260.000 vierkante kilometer. 189 00:16:26,987 --> 00:16:29,573 Daarom is het lastig om olifanten te vinden. 190 00:16:29,656 --> 00:16:31,033 Geen wonder. 191 00:16:31,116 --> 00:16:34,119 We hebben bijna 300 olifanten een satelliethalsband gegeven. 192 00:16:34,203 --> 00:16:39,208 Alle stippen zijn GPS-locaties op hun migratieroutes. 193 00:16:39,708 --> 00:16:43,921 Hoe vaak krijg je een update? -Elk uur krijgen we een GPS-locatie. 194 00:16:44,004 --> 00:16:46,381 Dus jij weet precies waar ze zijn. -Ja. 195 00:16:46,465 --> 00:16:48,800 Waar wachten we nog op? -Aan de slag. 196 00:16:48,884 --> 00:16:52,179 Wat moet ik doen? -Ik heb 'n goede internetverbinding nodig. 197 00:16:52,262 --> 00:16:56,600 Dan kan ik je alle locaties geven. -Verbluffend. Kom maar op. 198 00:17:00,771 --> 00:17:04,691 Onze olifanten kunnen 1000 kilometer per maand afleggen. 199 00:17:05,567 --> 00:17:08,779 Vaak door gebieden waar auto's niet kunnen komen. 200 00:17:14,576 --> 00:17:17,829 Het is hier afgelegen en moeilijk begaanbaar. 201 00:17:17,913 --> 00:17:20,541 Dik zand, moerassen, diepe rivieren. 202 00:17:21,625 --> 00:17:24,044 En dichte begroeiing. Het is heel zwaar. 203 00:17:24,127 --> 00:17:27,756 Dit is één van de meest riskante reizen die de olifanten ondernemen. 204 00:17:27,840 --> 00:17:32,427 Het wordt lastig om ze met een filmcrew bij te houden. 205 00:17:35,264 --> 00:17:39,476 In het begin hield de filmcrew de olifanten in de boot nog bij. 206 00:17:39,560 --> 00:17:43,689 Maar al gauw waren ze met conventionele voertuigen niet meer te bereiken. 207 00:17:45,482 --> 00:17:50,279 Onze olifanten reizen niet door gebieden die voor voertuigen toegankelijk zijn. 208 00:17:51,280 --> 00:17:52,489 Over de camera. 209 00:17:52,573 --> 00:17:56,910 Daarom moeten we vaak de drone gebruiken om ze te volgen. 210 00:17:56,994 --> 00:18:00,372 Als de afstand te groot wordt, moeten we met een helikopter verder. 211 00:18:00,455 --> 00:18:04,751 Het is een technische uitdaging om bij ze in de buurt te blijven. 212 00:18:23,645 --> 00:18:29,526 Vanuit het vliegtuig werd ook duidelijk hoe de geulen door dieren worden gevormd. 213 00:18:36,658 --> 00:18:39,494 Het was belangrijk om de trek door het water... 214 00:18:39,578 --> 00:18:41,788 ...zowel van beneden als van boven te filmen. 215 00:18:41,872 --> 00:18:44,541 Dat bracht unieke risico's met zich mee. 216 00:18:47,002 --> 00:18:48,921 Een grote krokodil. 217 00:18:49,922 --> 00:18:51,757 Krokodil. -Ja, een grote. 218 00:18:52,716 --> 00:18:54,760 Een grote krokodil op de kant. 219 00:18:55,260 --> 00:18:57,095 Wel vier, vijf meter lang. 220 00:18:59,097 --> 00:19:02,309 De ervaren onderwatercameraman Roger Horrocks... 221 00:19:02,392 --> 00:19:05,437 ...weet hoe gevaarlijk duiken in dit water kan zijn. 222 00:19:07,231 --> 00:19:12,444 Elk jaar worden de smalle geulen door de grote nijlpaarden en olifanten gevormd. 223 00:19:12,528 --> 00:19:14,947 Die kun je om elke hoek tegenkomen. 224 00:19:19,993 --> 00:19:23,247 Roger heeft voor de veiligheid een extra duiker bij zich. 225 00:19:23,330 --> 00:19:26,208 En Mike houdt hem vanuit de boot in de gaten. 226 00:19:35,676 --> 00:19:39,471 Je staat in de delta echt paf van wat je onder water aantreft. 227 00:19:39,555 --> 00:19:43,433 Het reliëf en de structuur van de geulen zijn door de nijlpaarden gevormd. 228 00:19:43,517 --> 00:19:47,020 De planten... De hele structuur is gewoon verbluffend. 229 00:19:47,104 --> 00:19:51,775 Die is bizar en organisch, met ongelooflijke kleuren. 230 00:19:56,989 --> 00:20:00,617 De nijlpaarden en olifanten zijn de architecten van de delta. 231 00:20:00,701 --> 00:20:03,954 Ze gebruiken hun lijf om de geulen te creëren. 232 00:20:05,497 --> 00:20:06,999 Ze zijn enorm groot. 233 00:20:07,082 --> 00:20:11,420 Je kunt gewoon zwemmen door een geul die door een nijlpaard is gemaakt. 234 00:20:11,503 --> 00:20:13,839 Je kunt zien hoe groot ze zijn. 235 00:20:26,935 --> 00:20:31,315 De producenten willen mooie shots van het water dat door de delta stroomt. 236 00:20:31,398 --> 00:20:34,526 Dan moet je door de geulen zwemmen. 237 00:20:34,610 --> 00:20:38,238 Je wilt geen boot voor je hebben, want die maakt het water troebel. 238 00:20:38,322 --> 00:20:45,329 Je weet niet waar je op afzwemt, dus dit is 't gevaarlijkste werk voor mij. 239 00:20:45,412 --> 00:20:50,334 Gewoon omdat je nooit weet wat je tegen gaat komen. 240 00:20:53,170 --> 00:20:54,880 Het is heel mooi. 241 00:20:54,963 --> 00:20:58,050 Het is ook eng, omdat we niet goed kunnen zien. 242 00:20:58,133 --> 00:20:59,885 Het is zo anders. 243 00:21:00,844 --> 00:21:03,347 Ze horen de boot en gaan dan het water in. 244 00:21:03,430 --> 00:21:07,768 Je kunt niet uitwijken, dus je komt een hoek om en... 245 00:21:07,851 --> 00:21:10,521 Dan zit je boven op hem en bijt hij je. 246 00:21:10,604 --> 00:21:13,899 Dat is noch voor hem, noch voor ons goed. Niet ideaal. 247 00:21:52,604 --> 00:21:55,399 We kwamen in een kleine poel en toen in een diepere. 248 00:21:55,482 --> 00:21:59,778 Ik zwom achter Roger en plotseling zwom er een krokodil tussen ons in. 249 00:21:59,862 --> 00:22:04,533 Ik trok aan Rogers zwemvlies. Hij draaide zich om en begon de krokodil te volgen. 250 00:22:04,616 --> 00:22:07,286 Het was gaaf, maar het gebeurde heel snel. 251 00:22:09,663 --> 00:22:15,169 Het zicht is niet goed, dus dat maakt hem extra alert. Hij kan ons niet echt zien. 252 00:22:15,252 --> 00:22:19,464 Zolang het water troebel is, gaan we niet meer naar krokodillen op zoek. 253 00:22:20,132 --> 00:22:23,218 Nee, nee. We zouden dubbel betaald moeten krijgen. 254 00:22:23,302 --> 00:22:24,803 Gevarengeld. -Ja. 255 00:22:35,147 --> 00:22:39,902 Doordat ze de olifanten dag in, dag uit filmden, werd de crew verliefd... 256 00:22:39,985 --> 00:22:43,363 ...op hun vele unieke en innemende eigenaardigheden. 257 00:22:45,032 --> 00:22:49,286 Ze hebben individuele persoonlijkheden en net zulke onderlinge verhoudingen als wij. 258 00:22:49,369 --> 00:22:53,457 De tantes en zusters maken ruzie, de tieners zijn luid en ruziën... 259 00:22:53,540 --> 00:22:55,626 ...de jongens proberen zich te bewijzen. 260 00:22:55,709 --> 00:22:59,296 Je kunt je echt met ze identificeren. 261 00:23:02,424 --> 00:23:04,384 Ze maken zo veel plezier. 262 00:23:09,306 --> 00:23:14,228 Het klinkt gek om dat over dieren te zeggen... 263 00:23:14,311 --> 00:23:16,897 ...maar het is volgens mij echt zo. 264 00:23:20,901 --> 00:23:24,905 Je ziet ze achter wrattenzwijnen of denkbeeldige vijanden aanrennen. 265 00:23:26,490 --> 00:23:29,701 Ze schuilen in bosjes om een ander te verrassen. 266 00:23:29,785 --> 00:23:32,412 Ze weten hoe ze plezier moeten maken. 267 00:23:33,747 --> 00:23:37,209 Ze kunnen zo onbezorgd rennen. Dan laten ze alles hangen. 268 00:23:37,292 --> 00:23:39,503 Hun slurf en hun oren. 269 00:23:41,338 --> 00:23:45,509 Ik ben ervan overtuigd dat olifanten een geweldig gevoel voor humor hebben. 270 00:23:48,345 --> 00:23:50,472 In één van de mooiste scènes... 271 00:23:50,556 --> 00:23:55,185 ...jaagde een jong kalf op waterbokken en zilverreigers in het water. 272 00:23:55,269 --> 00:23:58,105 Net als een stout kind dat dieren in de tuin achternazit. 273 00:23:58,188 --> 00:24:01,441 Je ziet echt hun persoonlijkheid. 274 00:24:03,068 --> 00:24:06,655 Ik heb meer olifantenvrienden dan mensenvrienden. Ze zijn aardig... 275 00:24:06,738 --> 00:24:10,409 ...zorgzaam, heel intelligent en zo grappig. 276 00:24:10,492 --> 00:24:12,828 Ik ken niet veel mensen die zo zijn. 277 00:24:12,911 --> 00:24:15,914 Ik breng liever een dag met olifanten dan met mensen door. 278 00:24:15,998 --> 00:24:18,584 Een paar van m'n vrienden daargelaten. 279 00:24:24,756 --> 00:24:30,929 De crew genoot het meest als er onverwacht bezoek in het kamp kwam. 280 00:24:34,683 --> 00:24:39,479 We werden gewekt door twee jongens die aan palmbomen stonden te schudden. 281 00:24:39,563 --> 00:24:43,609 Ze waren op de vruchten uit. Ze wilden met ons ontbijten. 282 00:24:43,692 --> 00:24:45,777 Een iets ander dieet, maar wel leuk. 283 00:24:47,237 --> 00:24:49,323 Je schrikt even als je koffie haalt... 284 00:24:49,406 --> 00:24:53,452 ...en er staan olifanten aan palmbomen rond je tent te schudden. 285 00:24:53,952 --> 00:24:56,163 Ze laten zich duidelijk horen. 286 00:24:58,498 --> 00:25:02,419 Ze blijven vele dagen op dit eiland, omdat er zo veel palmnoten zijn. 287 00:25:03,170 --> 00:25:06,089 We hebben dus een tijdje buren. Dat is geweldig. 288 00:25:11,845 --> 00:25:15,516 Ze smaken naar gember. Ik heb ze eerder gegeten. 289 00:25:15,599 --> 00:25:21,104 Als je een hele noot eet, krijg je een heel droge mond. 290 00:25:21,188 --> 00:25:28,111 Hij eet nu van de regenboom omdat er hier geen noten meer zijn. 291 00:25:28,195 --> 00:25:30,822 Er was één stier die alle noten heeft opgegeten. 292 00:25:30,906 --> 00:25:33,742 Helaas is er voor hem niets meer over. 293 00:25:33,825 --> 00:25:38,205 Ik ben al tweeëntwintig jaar gids... 294 00:25:38,288 --> 00:25:41,416 ...dus ik herken hun gedrag. 295 00:25:41,500 --> 00:25:46,588 Deze olifant is heel kalm en daarom sta ik zo dicht bij hem. 296 00:25:48,090 --> 00:25:52,261 De generator staat nu zelfs aan, maar dat maakt hem niet uit. 297 00:25:52,344 --> 00:25:55,472 Hij komt heel dichtbij, dus we maken ons zorgen... 298 00:25:55,556 --> 00:25:58,475 ...dat hij op een dag midden in het kamp staat. 299 00:25:58,559 --> 00:26:02,938 Dan hebben we een probleem en moeten we alle kanten op vluchten. 300 00:26:08,861 --> 00:26:14,241 Een paar dagen later kreeg de crew bezoek dat veel minder welkom was. 301 00:26:22,541 --> 00:26:26,170 We hebben midden op de dag een troep aangetroffen. Dat is heel ongewoon. 302 00:26:26,253 --> 00:26:29,756 Drie leeuwinnen met zeven welpen van acht maanden. 303 00:26:29,840 --> 00:26:32,885 Ze begonnen direct te jagen. 304 00:26:46,231 --> 00:26:48,317 Het kamp is hier. 305 00:26:48,400 --> 00:26:54,239 De zebra's en gnoes stonden dicht bij elkaar, niet ver van het kamp. 306 00:26:54,823 --> 00:26:59,786 De leeuwin was vastberaden. Ze ging er dan ook weer op af. 307 00:27:05,709 --> 00:27:08,170 Deze keer liep ze recht op het kamp af. 308 00:27:10,756 --> 00:27:14,635 Er zijn leeuwen in het kamp aan het jagen. 309 00:27:17,179 --> 00:27:20,349 Dani, hoor je me? -Ja, Pres. Zeg het maar. 310 00:27:20,432 --> 00:27:24,228 Zit je bij Alfred in de auto? -Ja, we zitten al in het voertuig. 311 00:27:24,311 --> 00:27:29,399 De dieren renden plots door het kamp, maar ik zie de leeuwin niet. Jullie wel? 312 00:27:29,483 --> 00:27:35,364 Blijf waar je bent. Blijf voor de auto kijken, dan zie je haar zo. 313 00:27:38,867 --> 00:27:42,829 Ik zag net een impala. Daar is ze, daar is ze. Daar. 314 00:27:48,627 --> 00:27:50,671 Ik zag niet veel vanuit de auto. 315 00:27:50,754 --> 00:27:53,340 Ik zag alleen wat er naast en voor ons gebeurde. 316 00:27:53,423 --> 00:27:57,553 Ik kon niet achteruitkijken, dus ik wist niet wat er achter ons gebeurde. 317 00:27:57,636 --> 00:28:02,224 Alsof ik in een doos zat met maar één gat om door te kijken. 318 00:28:02,307 --> 00:28:07,187 Dat maakte het nog enger, omdat ze overal kon zijn. 319 00:28:07,271 --> 00:28:12,401 Ze kon onder de wagen liggen, zonder dat ik het wist. Het was waanzin. 320 00:28:13,193 --> 00:28:15,279 Jullie moeten in de auto blijven. 321 00:28:15,863 --> 00:28:18,448 Begrepen. Laat gewoon weten wat er gebeurt. 322 00:28:22,911 --> 00:28:26,748 Blijkbaar is de leeuwin nog steeds ergens in het kamp... 323 00:28:26,832 --> 00:28:29,835 ...maar we weten niet waar. 324 00:28:29,918 --> 00:28:34,214 We blijven wachten. Hopelijk krijgen de jongens haar in het vizier. 325 00:28:34,298 --> 00:28:38,260 Ze is verdwenen. We hebben geen idee. 326 00:28:40,929 --> 00:28:42,347 Daar is er één. 327 00:28:45,684 --> 00:28:49,980 Ja, ze komt nu net tevoorschijn. 328 00:28:50,063 --> 00:28:53,150 We kunnen nu alle tien leeuwen zien. 329 00:28:54,151 --> 00:28:59,823 Jullie zijn nu weer veilig. De leeuwen zijn van het eiland. 330 00:28:59,907 --> 00:29:03,327 Ze hebben een impala gevangen, die eten ze nu. 331 00:29:05,412 --> 00:29:08,624 Begrepen, begrepen. We blijven nog wel even zitten. 332 00:29:09,875 --> 00:29:13,670 Ik laat jullie weten wanneer jullie eruit kunnen komen. 333 00:29:13,754 --> 00:29:17,424 Als jullie hierheen rijden kunnen jullie ze met eigen ogen zien. 334 00:29:19,176 --> 00:29:26,391 Ik maakte me zorgen. Er kan plotseling een troep leeuwen door je kamp rennen. 335 00:29:29,186 --> 00:29:35,734 Dani en Alfred liepen in het kamp rond. Ze hadden makkelijk gedood kunnen worden. 336 00:29:39,947 --> 00:29:46,328 In het droge seizoen wordt de delta gevaarlijk en vijandig. 337 00:29:46,411 --> 00:29:50,415 De geulen zijn gevuld met verraderlijk drijfzand en plakkerige modder. 338 00:29:51,875 --> 00:29:55,754 De delta droogt elk jaar op en de olifanten maken elk jaar deze reis. 339 00:29:55,838 --> 00:29:59,591 De waterpoelen worden ook elk jaar plakkerig. 340 00:30:02,511 --> 00:30:04,805 De olifanten zijn nu erg gestrest. 341 00:30:04,888 --> 00:30:09,518 Er is bijna geen eten meer en het water droogt op. Ze zijn kwetsbaar en gestrest. 342 00:30:10,727 --> 00:30:15,774 Het moeilijkste moment kwam voor mij toen ik een baby filmde die vastzat. 343 00:30:21,738 --> 00:30:26,326 Het werd razendsnel een levensbedreigende situatie. 344 00:30:26,910 --> 00:30:30,622 Het kalf werd volledig door de modder opgeslokt. 345 00:30:32,249 --> 00:30:35,627 Als het een onervaren moeder was geweest... 346 00:30:35,711 --> 00:30:38,338 ...was het kalf niet gered. 347 00:30:38,422 --> 00:30:41,466 Maar dit was een heel ervaren matriarch. 348 00:30:41,550 --> 00:30:44,928 Ze bleef heel kam en ze wist precies wat ze moest doen. 349 00:30:45,012 --> 00:30:49,141 Ik film al twintig jaar olifanten, maar zoiets heb ik nog nooit gezien. 350 00:30:49,224 --> 00:30:53,020 Ze wist dat ze moest zorgen dat hij kon ademen. 351 00:30:53,103 --> 00:30:58,233 Ze trok z'n kop uit de modder en pakte zijn slurf met die van haar... 352 00:30:58,317 --> 00:31:02,905 ...en maakte die schoon, zodat hij kon ademen. Ongelooflijk. 353 00:31:04,615 --> 00:31:08,785 Ondertussen moest ze bedenken hoe ze het kalf uit de modder kon krijgen. 354 00:31:11,288 --> 00:31:14,958 Het was heel moeilijk om te filmen, omdat ik wist hoe ernstig het was. 355 00:31:15,918 --> 00:31:20,714 Ik was ervan overtuigd dat het kalf niet uit de modder zou komen. Echt waar. 356 00:31:24,218 --> 00:31:28,639 Het kalf werd steeds zwakker en zij had niet direct een oplossing. 357 00:31:28,722 --> 00:31:31,558 Ik dacht dat we het kalf zouden verliezen. 358 00:31:31,642 --> 00:31:35,145 Ik stond het te filmen. Wat moest ik doen? 359 00:31:39,107 --> 00:31:42,611 Op zo'n moment moet je volgens mij emotioneel afstand nemen. 360 00:31:42,694 --> 00:31:47,241 Je bent getuige van iets dat zou gebeuren of wij er nu zijn of niet. 361 00:31:47,324 --> 00:31:49,993 Dus we zijn niet in een positie om in te grijpen. 362 00:31:50,077 --> 00:31:52,454 We zijn er als documentairemakers... 363 00:31:52,538 --> 00:31:56,542 ...die dat geweldige gedrag vastleggen. En natuurlijk kreeg ze hem eruit. 364 00:31:56,625 --> 00:32:00,671 Als we iets hadden gedaan, hadden we die uitkomst wellicht veranderd. 365 00:32:09,930 --> 00:32:13,517 Ik heb nog nooit een jong gezien dat zo onder de modder zat. 366 00:32:13,600 --> 00:32:17,479 Het leek alsof hij in een vat met chocolade was gevallen. 367 00:32:17,563 --> 00:32:19,982 Een klodder modder in de vorm van 'n olifant. 368 00:32:22,192 --> 00:32:28,949 Ik heb nog nooit een matriarch zo berekenend een kalf zien redden. 369 00:32:31,118 --> 00:32:35,664 Het werd al snel nogmaals duidelijk hoe belangrijk de matriarch is. 370 00:32:38,667 --> 00:32:41,461 De volgende dag waren ze allemaal verdwenen. 371 00:32:41,545 --> 00:32:44,590 Waar Mike en anderen aan het filmen waren... 372 00:32:44,673 --> 00:32:47,176 ...zijn ze ook dezelfde dag vertrokken. 373 00:32:48,177 --> 00:32:51,263 Ze verlieten het gebied. 374 00:32:51,346 --> 00:32:56,435 Die families moeten het samen hebben besloten. 375 00:32:56,518 --> 00:32:58,478 Iemand had het besloten. 376 00:32:58,562 --> 00:33:03,942 Het werd één matriarch of meerdere, duidelijk dat het water opdroogde... 377 00:33:04,026 --> 00:33:05,903 ...en dat ze weg moesten. 378 00:33:05,986 --> 00:33:08,822 Dat is een belangrijke beslissing om te nemen. 379 00:33:14,161 --> 00:33:17,080 Eén van de grootste uitdagingen bij deze film... 380 00:33:17,164 --> 00:33:20,667 ...is om de gedachten van de olifanten te lezen. 381 00:33:24,755 --> 00:33:29,051 Het gezegde dat olifanten nooit iets vergeten, klopt. 382 00:33:29,134 --> 00:33:33,555 Ze weten precies waar de paden lopen. Ze weten waar ze heen gaan. 383 00:33:33,639 --> 00:33:36,975 Die gegevens worden al honderden jaren doorgegeven. 384 00:33:42,231 --> 00:33:46,527 Bij de meeste dieren kun je op een gegeven moment voorspellen wat ze gaan doen. 385 00:33:46,610 --> 00:33:49,238 Dan wordt het werk makkelijker. 386 00:33:49,321 --> 00:33:56,912 Bij olifanten niet. Ik heb nog nooit met een dier gewerkt dat zo anders is. 387 00:33:56,995 --> 00:34:01,750 Ze doen zo veel dingen die wij herkennen. 388 00:34:01,834 --> 00:34:06,797 Ze hebben een ongelooflijke tederheid voor hun kalveren. 389 00:34:06,880 --> 00:34:09,508 Ze hebben een sterk sociaal leven. 390 00:34:09,591 --> 00:34:12,344 Ze lijken op 't eerste gezicht op ons. 391 00:34:12,427 --> 00:34:16,932 Maar ze zijn toch zo anders, dat onze voorspellingen tijdens het filmen... 392 00:34:17,015 --> 00:34:21,353 ...heel vaak totaal niet uitkwamen. 393 00:34:23,063 --> 00:34:27,776 Tot nu toe had de filmcrew de olifanten alleen maar kunnen volgen. 394 00:34:30,320 --> 00:34:34,992 Het werd tijd voor een meer vooruitziende filmstrategie. 395 00:34:35,075 --> 00:34:39,872 Ze namen een stabiliserende camera waar normaal luchtopnames mee worden gemaakt... 396 00:34:39,955 --> 00:34:42,082 ...en bevestigden die voor op de auto. 397 00:34:42,165 --> 00:34:47,880 Zo konden ze de reis van de olifanten filmen, zonder achterop te raken. 398 00:34:47,963 --> 00:34:50,883 Hiermee film je normaal vanuit helikopters. 399 00:34:50,966 --> 00:34:57,055 Wij hebben hem op een auto gemonteerd om op de grond stabiel te kunnen filmen. 400 00:34:59,308 --> 00:35:02,269 De auto schudt, dus je weet niet hoe de opnames worden. 401 00:35:02,352 --> 00:35:04,563 Maar als je de beelden ziet, merk je niets. 402 00:35:04,646 --> 00:35:07,608 Dankzij de assen draait alles rond het centrale punt. 403 00:35:07,691 --> 00:35:10,819 Dat maakt het resultaat stabiel, ook al zit ik te schudden. 404 00:35:13,071 --> 00:35:17,743 Het is fascinerend dat dit een nieuwe manier van verhalen vertellen is. 405 00:35:17,826 --> 00:35:19,578 Daar gaat het om. 406 00:35:19,661 --> 00:35:24,499 Jarenlang heb ik olifanten met een telelens op een driepoot gefilmd. 407 00:35:24,583 --> 00:35:29,213 Als de olifanten zich verplaatsten, had je twee opties om ze te filmen. 408 00:35:29,296 --> 00:35:32,007 Of ze kwamen op je af of ze liepen je voorbij. 409 00:35:32,841 --> 00:35:36,470 Met dit apparaat heb je oneindig veel mogelijkheden als je bij ze blijft. 410 00:35:36,553 --> 00:35:39,556 Wij willen een verhaal vertellen... 411 00:35:39,640 --> 00:35:43,101 ...over een enorm lange reis die de olifanten door de woestijn maken. 412 00:35:43,185 --> 00:35:47,940 Dit is fantastisch, want we kunnen nu met ze meereizen. 413 00:35:48,524 --> 00:35:52,569 Zo wordt het publiek echt bij het verhaal betrokken. 414 00:35:52,653 --> 00:35:57,032 Je voelt meer met de olifanten mee dan als ze alleen langslopen. 415 00:35:58,867 --> 00:36:02,287 Als de crew het nieuwe systeem onder de knie begint te krijgen... 416 00:36:02,371 --> 00:36:07,876 ...schroeven de olifanten het tempo op en moet Mike weer de lucht in. 417 00:36:10,003 --> 00:36:14,299 Als de delta achter ze ligt, lopen kuddes zo'n 50 kilometer per dag... 418 00:36:14,383 --> 00:36:18,428 ...om de bloedhete woestijn weer zo snel mogelijk te kunnen verlaten. 419 00:36:21,390 --> 00:36:25,143 De laatste paar dagen hebben we bijna geen olifanten gezien. 420 00:36:25,227 --> 00:36:29,439 Het gebied waar ze het laatst zijn gezien baart ons zorgen. 421 00:36:30,816 --> 00:36:34,403 Ze verlaten het droge land en gaan naar 'n bewoond gebied. 422 00:36:34,486 --> 00:36:38,282 Dat is voor olifanten natuurlijk niet per se goed. 423 00:36:38,365 --> 00:36:44,246 Ik heb met 'n stel bevriende onderzoekers afgesproken die in deze regio wonen. 424 00:36:44,329 --> 00:36:47,207 Zij volgen de verplaatsingen van olifanten. 425 00:36:47,291 --> 00:36:50,544 Hopelijk kunnen zij ons vertellen... 426 00:36:50,627 --> 00:36:54,715 ...of deze groepen olifanten dit gebied binnentrekken. 427 00:37:06,101 --> 00:37:09,271 Mike ontmoet z'n vrienden, Graham en Anna. 428 00:37:09,354 --> 00:37:15,194 Zij bestuderen de verplaatsingen van olifanten door bij ze te leven. 429 00:37:18,071 --> 00:37:23,452 Hun huis staat in een deel van de delta waar olifanten vroeger vrij rondliepen... 430 00:37:23,535 --> 00:37:27,789 ...maar waar nu veel mensen wonen en voedsel verbouwen. 431 00:37:31,335 --> 00:37:33,879 Het is soms lastig om hier kinderen op te voeden. 432 00:37:33,962 --> 00:37:38,967 Maar het is ook een avontuur, zowel voor ons als ouders als voor de meiden. 433 00:37:40,260 --> 00:37:44,848 De reden waarom we hierheen zijn verhuisd, is dat er in dit gebied... 434 00:37:44,932 --> 00:37:47,935 ...ongeveer evenveel olifanten als mensen zijn. 435 00:37:48,018 --> 00:37:53,607 Er is hier een grote rivaliteit tussen mensen en olifanten... 436 00:37:53,690 --> 00:37:55,984 ...die strijden om natuurbronnen en ruimte. 437 00:37:57,402 --> 00:38:03,116 Als je echt wilt begrijpen hoe het is om met olifanten om je heen te leven... 438 00:38:03,200 --> 00:38:07,663 ...moet je hier permanent komen wonen... 439 00:38:07,746 --> 00:38:11,291 ...tussen zo'n 15.000 à 20.000 olifanten. 440 00:38:12,376 --> 00:38:15,295 Dit is ons stuk land. 441 00:38:15,379 --> 00:38:18,841 We zijn hier komen wonen omdat we van olifanten houden. 442 00:38:18,924 --> 00:38:21,593 Maar plotseling halen ze je bomen neer... 443 00:38:21,677 --> 00:38:25,764 ...en trekken ze je waterleidingen los en dan schrik je wel even. 444 00:38:25,848 --> 00:38:28,392 Dan wordt het een ander verhaal. 445 00:38:28,475 --> 00:38:31,144 Samenleven met een herbivoor van vijf ton... 446 00:38:31,228 --> 00:38:33,897 ...die alles om je heen op wil eten, is één ding. 447 00:38:33,981 --> 00:38:38,026 Maar tussen 15.000 van ze leven is iets heel anders. 448 00:38:38,610 --> 00:38:42,781 De olifanten hangen veel in dit gebied rond. 449 00:38:42,865 --> 00:38:47,578 De hoofddoorgang loopt hier. En nog eentje hier en hier. 450 00:38:47,661 --> 00:38:50,080 Ja, oké. En zijn wij nu hier? 451 00:38:50,163 --> 00:38:55,127 We kunnen met camera's gaan kijken op de plek waar jullie ze verwachten. 452 00:38:55,210 --> 00:39:00,215 Als ze via dit gebied komen, nemen ze één van deze drie paden. 453 00:39:00,299 --> 00:39:02,092 Daar moeten jullie kijken. 454 00:39:04,219 --> 00:39:10,767 De Okavangodelta wordt langzaam ingesloten door boerderijen en weilanden. 455 00:39:14,021 --> 00:39:19,067 Dit verstoort eeuwenoude paden die de olifanten al generaties gebruiken. 456 00:39:19,651 --> 00:39:23,113 We hebben alle paden in kaart gebracht en gemonitord. 457 00:39:23,197 --> 00:39:27,075 Dertien ervan werden vaker gebruikt dan de andere. 458 00:39:27,159 --> 00:39:31,413 Die dertien zijn nu de doorgangen. 459 00:39:31,496 --> 00:39:34,041 De paden die ik aanwees, liggen hier. 460 00:39:34,124 --> 00:39:37,753 De doorgangen bestaan uit een hoofdpad... 461 00:39:37,836 --> 00:39:40,506 ...plus een buffer van een kilometer aan weerskanten. 462 00:39:40,589 --> 00:39:43,300 De autoriteiten hebben nu besloten... 463 00:39:43,383 --> 00:39:47,513 ...dat er in een doorgang niets meer verbouwd mag worden. 464 00:39:49,348 --> 00:39:52,768 Die doorgangen worden vrijgelaten, zodat er in de toekomst... 465 00:39:52,851 --> 00:39:55,020 ...als er meer olifanten en mensen komen... 466 00:39:55,103 --> 00:39:57,481 ...genoeg ruimte is voor de olifanten... 467 00:39:57,564 --> 00:40:01,610 ...en voor de mensen om land te bewerken en hun gezinnen eten te geven. 468 00:40:04,988 --> 00:40:07,115 Olifantendoorgangen zijn levensaders. 469 00:40:07,741 --> 00:40:11,245 Ze zijn essentieel voor 'n veilige doortocht voor de olifanten... 470 00:40:11,328 --> 00:40:13,247 ...naar eten en water. 471 00:40:13,330 --> 00:40:20,546 Zonder de doorgangen leven ze in feite in een gevangenis, in een te klein gebied. 472 00:40:20,629 --> 00:40:24,341 De doorgangen geven de olifanten de vrijheid van Afrika. 473 00:40:27,886 --> 00:40:33,976 Ze hebben ruimte nodig. Het grootste zoogdier op land moet rond kunnen zwerven. 474 00:40:35,394 --> 00:40:38,063 Een bezoek aan hun lokale doorgang toont... 475 00:40:38,146 --> 00:40:43,026 ...dat de droom van Anna en Graham om veilige routes te creëren, werkt. 476 00:40:43,110 --> 00:40:46,113 Zulke grote kuddes zie je eigenlijk alleen als het donker is. 477 00:40:46,196 --> 00:40:49,783 Het is overdag zeldzaam om hier zo veel olifanten te zien. 478 00:40:49,867 --> 00:40:51,451 Dit is ongelooflijk. 479 00:40:53,829 --> 00:40:57,875 De vredige doorgang is een druk olifantenkruispunt geworden. 480 00:41:06,216 --> 00:41:08,677 Nu zijn het er honderden. -Moet je zien. 481 00:41:21,607 --> 00:41:24,610 Ik ben sprakeloos. Het zijn er zo veel. 482 00:41:28,238 --> 00:41:29,323 Daar zijn ze. 483 00:41:33,660 --> 00:41:36,163 Ongelooflijk. Ze zijn er. -Ja. 484 00:41:37,080 --> 00:41:43,212 Zo lijkt een toekomst mogelijk waarin de mens vredig naast de olifant leeft... 485 00:41:43,295 --> 00:41:47,132 ...en olifanten zich dag en nacht vrij kunnen bewegen. 486 00:41:52,846 --> 00:41:54,556 Dit is een grote kudde. -Ja. 487 00:41:54,640 --> 00:41:56,892 Mike en Graham bekijken uren aan filmopnames. 488 00:41:56,975 --> 00:42:00,771 Ze zijn blij dat de kuddes die het filmteam volgt... 489 00:42:00,854 --> 00:42:03,023 ...'s nachts door de doorgang zijn gekomen. 490 00:42:03,524 --> 00:42:04,858 Ook grote kuddes. 491 00:42:04,942 --> 00:42:08,278 We weten dat ze hierlangs zijn gekomen. Eerder waren we ze kwijt. 492 00:42:08,362 --> 00:42:12,616 We kunnen de paden volgen om ze weer te vinden. 493 00:42:12,699 --> 00:42:16,828 We kunnen bij ze blijven. -Geweldig. Te gek. Wauw. 494 00:42:20,832 --> 00:42:24,336 Mike gaat naar de grens tussen Botswana en Zimbabwe. 495 00:42:24,419 --> 00:42:30,175 Er loopt 'n enorm netwerk aan paden tussen de laatst overgebleven waterplaatsen. 496 00:42:30,259 --> 00:42:34,429 Dat zijn cruciale tussenstations op de laatste etappe van de olifantenreis. 497 00:42:34,513 --> 00:42:39,977 Dit is één van de grootste olifantensnelwegen. Een kale woestijn. 498 00:42:42,104 --> 00:42:48,277 Je ziet de kuddes, de matriarch en de kleintjes door de hitte worstelen. 499 00:42:48,360 --> 00:42:51,697 Ze weten niet of ze het juiste pad... 500 00:42:51,780 --> 00:42:54,658 ...naar de volgende waterplaats hebben gekozen. 501 00:42:54,741 --> 00:42:58,954 Ze hebben om de paar dagen water nodig. De olifanten lopen een groot risico. 502 00:42:59,037 --> 00:43:00,998 Gelukkig hebben ze de routes in hun kop. 503 00:43:01,081 --> 00:43:05,127 Ze hebben eeuwenoude kennis om ze door de woestijn te loodsen. 504 00:43:10,132 --> 00:43:13,969 Toen we in het droge seizoen olifanten in de kokende hitte wilden filmen... 505 00:43:14,052 --> 00:43:17,431 ...moesten we bij kleine waterplaatsen op ze wachten. 506 00:43:17,514 --> 00:43:21,018 We hadden overal in 't landschap crews. 507 00:43:21,101 --> 00:43:27,482 Met de satellietinformatie bepaalden we de juiste locaties. 508 00:43:29,401 --> 00:43:35,157 Tijdens het filmen van de trektocht van de olifanten... 509 00:43:35,240 --> 00:43:37,701 ...werd me door allerlei dingen duidelijk... 510 00:43:37,784 --> 00:43:42,164 ...hoe bewust, intelligent en emotioneel gevoelig ze zijn. 511 00:43:42,247 --> 00:43:46,376 Met name tijdens een scène die ik met Martyn heb gefilmd. 512 00:43:46,460 --> 00:43:52,633 De olifanten zagen de botten van een dode olifant, mogelijk een familielid. 513 00:44:06,730 --> 00:44:11,902 Het is buitengewoon ontroerend om olifanten dat te zien doen... 514 00:44:11,985 --> 00:44:16,490 ...omdat ze in een heel andere gemoedstoestand komen. 515 00:44:17,699 --> 00:44:19,826 Ze worden heel stil... 516 00:44:19,910 --> 00:44:23,914 ...en ze raken met veel gevoel belangrijke delen van 't skelet aan. 517 00:44:24,623 --> 00:44:31,463 Meestal de schedel, de slagtanden, de onderkaak en het bekken. 518 00:44:39,888 --> 00:44:44,309 Ze reageren niet zo op de botten van andere dieren. 519 00:44:44,393 --> 00:44:48,814 Ze weten duidelijk dat dit het karkas van een olifant is. 520 00:44:50,899 --> 00:44:55,529 Het is ongelooflijk om daar getuige van te zijn. 521 00:45:02,244 --> 00:45:05,873 Olifanten die de botten van een andere olifant tegenkomen... 522 00:45:05,956 --> 00:45:09,543 ...raken de botten voorzichtig aan en ze ruiken aan ze. 523 00:45:09,626 --> 00:45:13,589 Bijna alsof ze willen achterhalen wie het was en hoe hij is gestorven. 524 00:45:13,672 --> 00:45:16,300 Ze rouwen echt. 525 00:45:16,383 --> 00:45:22,973 De eerbied en zorg die ze voor elkaar tonen is echt schitterend. 526 00:45:23,056 --> 00:45:25,601 Die vind ik heel bijzonder. 527 00:45:28,979 --> 00:45:34,151 De olifanten tillen de botten op en geven ze aan elkaar door. 528 00:45:34,234 --> 00:45:37,279 Ze kwijlen op ze, zodat ze ze beter kunnen proeven en ruiken. 529 00:45:37,362 --> 00:45:42,409 Ze doen dat zo'n 10 à 15 minuten. Misschien denken ze aan het dier. 530 00:45:42,492 --> 00:45:47,664 Dat zullen we nooit weten, maar het was heel ontroerend. 531 00:45:50,542 --> 00:45:53,003 Deze botten tonen aan... 532 00:45:53,086 --> 00:45:59,176 ...dat de keuzes die de matriarchen in de hele clan maken... 533 00:45:59,259 --> 00:46:02,596 ...cruciaal zijn voor het voortbestaan van de familie. 534 00:46:02,679 --> 00:46:04,389 Ze mogen geen fouten maken. 535 00:46:07,726 --> 00:46:08,769 VICTORIAWATERVALLEN 536 00:46:08,852 --> 00:46:11,939 De olifanten beëindigen hun 800 kilometer lange reis... 537 00:46:12,022 --> 00:46:15,776 ...als ze één van de langste rivieren van Afrika bereiken. 538 00:46:18,654 --> 00:46:21,990 De Zambezi is een olifantenparadijs. 539 00:46:22,074 --> 00:46:28,789 De afgelegen eilanden voorzien ze de komende maanden van eten en water. 540 00:46:29,540 --> 00:46:34,378 Het team is perfect gestationeerd om de eerste olifanten te filmen... 541 00:46:34,461 --> 00:46:39,341 ...alsmede één van de meest spectaculaire en buitengewone natuurwonderen... 542 00:46:39,424 --> 00:46:41,802 ...op de reis van de olifanten. 543 00:46:43,846 --> 00:46:48,100 De Victoriawatervallen vormen het grootste watergordijn ter wereld. 544 00:46:50,602 --> 00:46:55,399 Er stort per seconde ruim 7,5 miljoen liter water in 't ravijn... 545 00:46:56,441 --> 00:47:00,445 ...wat zorgt voor Mosi-oa-Tunya, de rook die buldert. 546 00:47:03,240 --> 00:47:07,661 Als je wilt tonen hoe groot de waterval is, moet je die vanuit de lucht filmen. 547 00:47:08,412 --> 00:47:14,793 Maar zelfs met de meest geavanceerde drone was dat zenuwslopend werk. 548 00:47:16,295 --> 00:47:19,882 De shot die we willen maken is nogal krankzinnig. 549 00:47:19,965 --> 00:47:24,386 We willen de drone bij Cataract Island door een V laten gaan... 550 00:47:24,469 --> 00:47:27,764 ...dan richting dat mooie licht laten vliegen... 551 00:47:27,848 --> 00:47:32,686 ...en dan terug laten keren, zodat je de hele waterval in beeld krijgt. 552 00:47:33,478 --> 00:47:35,939 Het probleem is dat er veel water op de lens komt. 553 00:47:36,690 --> 00:47:39,401 Je ziet hoe krankzinnig het is. 554 00:47:39,484 --> 00:47:41,403 De waternevel vliegt alle kanten op. 555 00:47:41,486 --> 00:47:44,323 Er komen duizenden tonnen water per seconde omlaag. 556 00:47:44,406 --> 00:47:48,827 En onze drone vliegt er dwars doorheen. Dat is zo dom. 557 00:47:58,629 --> 00:48:03,050 Ik heb vertrouwen dat Russell een goede dronebestuurder is. Dat moet ook. 558 00:48:03,133 --> 00:48:06,178 Heel mooi. -We vangen hier licht op. 559 00:48:08,555 --> 00:48:12,684 Als ik dat zie, zijn er volgens mij enorme op- en neerwaartse luchtstromingen. 560 00:48:12,768 --> 00:48:16,522 Die kunnen onze drone zo tegen de rotsen kapotslaan. 561 00:48:19,441 --> 00:48:20,984 Nog iets verder, kom op. 562 00:48:22,110 --> 00:48:24,780 Mooi. Oké. 563 00:48:30,244 --> 00:48:34,581 Haal hem maar terug. -Scène compleet. 564 00:48:45,592 --> 00:48:50,806 We laten een nieuwe, heel dure drone over de waterval vliegen. 565 00:48:50,889 --> 00:48:55,435 Die wordt kletsnat en we denken dat hij het daarom niet goed doet. 566 00:48:57,437 --> 00:49:02,693 Als we de waterval naderen, worden de rotoren en alle elektronica kletsnat. 567 00:49:02,776 --> 00:49:05,279 Dat kan de cardanische ophanging niet aan. 568 00:49:17,040 --> 00:49:20,544 Het is altijd zenuwslopend om langs zulke watervallen te vliegen. 569 00:49:21,253 --> 00:49:25,966 Het lastige is dat er veel waternevel is... 570 00:49:26,049 --> 00:49:28,135 ...dus de camera en de drone worden nat. 571 00:49:28,218 --> 00:49:31,680 En je hebt momenteel ook veel op- en neerwaartse luchtstromingen. 572 00:49:31,763 --> 00:49:35,517 De wind is hier krankzinnig. Je weet nooit wat er gebeurt. 573 00:49:36,518 --> 00:49:41,231 Iedereen is het erover eens dat dit de hachelijkste opnames zijn. 574 00:49:42,900 --> 00:49:46,570 Laten we dat nog een keer doen. Heel goed. Heel goed. 575 00:49:49,406 --> 00:49:50,991 Zo, ja. Mooi. 576 00:49:52,117 --> 00:49:54,036 Te gek. Dwars over de waterval. 577 00:49:55,120 --> 00:49:56,371 Heel cool, Russ. 578 00:50:00,876 --> 00:50:03,795 Haal maar terug. Haal terug. Haal terug. 579 00:50:12,179 --> 00:50:13,514 Goed gedaan, jongens. 580 00:50:13,597 --> 00:50:15,766 Die laatste opnames waren fantastisch. 581 00:50:16,266 --> 00:50:20,354 Ik ben blij dat hij weer op de grond staat. Heel blij. 582 00:50:21,188 --> 00:50:23,857 Arme Russell. Het was zenuwslopend voor hem. 583 00:50:23,941 --> 00:50:28,529 Hij moest met een drone van 80.000 dollar over de Victoriawatervallen vliegen. 584 00:50:28,612 --> 00:50:31,823 Zonder hem neer te laten storten. Dat is gelukkig niet gebeurd. 585 00:50:31,907 --> 00:50:33,700 De laatste shot is verbluffend. 586 00:50:33,784 --> 00:50:39,790 Oranje licht en die enorme afgrond. Dat was buitengewoon. 587 00:50:39,873 --> 00:50:42,459 Ik heb de Victoriawatervallen nog nooit zo gezien. 588 00:50:47,923 --> 00:50:51,134 Twee maanden later stond er veel minder water. 589 00:50:51,218 --> 00:50:54,680 De olifanten moesten terug naar de Okavangodelta. 590 00:50:54,763 --> 00:50:59,601 En onze crew volgde weer in hun voetsporen. 591 00:51:08,277 --> 00:51:10,404 Het team ging weer op pad. 592 00:51:12,239 --> 00:51:16,952 Ze lieten de Zambezi achter zich. De volgende halte was Hwange... 593 00:51:17,035 --> 00:51:19,663 ...het grootste nationale park van Zimbabwe. 594 00:51:20,664 --> 00:51:25,586 Hier vermijden de kuddes de hitte door 's nachts te reizen. 595 00:51:28,172 --> 00:51:31,592 De crew wist dat er leeuwen in het gebied waren. 596 00:51:46,023 --> 00:51:48,108 Er zijn sinds kort camera's... 597 00:51:48,192 --> 00:51:52,654 ...waarmee we bij weinig licht kunnen zien en in kleur kunnen filmen. 598 00:51:53,238 --> 00:51:56,617 We kunnen 's nachts maar een korte tijd met die camera's filmen. 599 00:51:56,700 --> 00:52:02,039 Dus we hopen dat de actie plaatsvindt als er nog genoeg maanlicht is. 600 00:52:12,382 --> 00:52:15,135 Wij gidsen krijgen meestal niet de kans... 601 00:52:15,219 --> 00:52:18,472 ...om te zien hoe er 's nacht wordt gejaagd. 602 00:52:18,555 --> 00:52:24,811 Dit is een unieke kans om te zien wat we normaal niet ervaren. 603 00:52:24,895 --> 00:52:30,150 Ik ben opgewonden en gespannen. We weten niet wat we kunnen verwachten. 604 00:52:31,443 --> 00:52:35,781 De nachtcamera's tonen hoe weinig de olifanten 's nachts zien. 605 00:52:46,917 --> 00:52:51,880 Ik heb vaker gezien dat jonge leeuwen in een voertuig geïnteresseerd raken... 606 00:52:51,964 --> 00:52:55,050 ...maar niet in deze mate. 607 00:53:14,319 --> 00:53:17,155 Het is belangrijk om altijd kalm te blijven. 608 00:53:17,239 --> 00:53:22,411 Toen de jongens hun zaklampen aandeden, ging de leeuw direct weg. 609 00:53:23,662 --> 00:53:27,457 Negatieve bekrachtiging. -Daar is de andere. 610 00:53:31,128 --> 00:53:35,007 Toen ze snapten dat ze niet met ons konden spelen... 611 00:53:35,090 --> 00:53:38,594 ...werden we als een soort onderdeel van de troep geaccepteerd. 612 00:53:42,431 --> 00:53:45,309 Toen ze opstond en naar de camera liep... 613 00:53:45,392 --> 00:53:48,061 ...kwam ze dichterbij dan de minimale focusafstand. 614 00:53:48,145 --> 00:53:50,856 Ik probeerde de camera scherp te stellen. 615 00:53:50,939 --> 00:53:54,776 De minimale focusafstand is 80 centimeter, geloof ik. 616 00:53:55,652 --> 00:53:58,280 Dat is 's nachts in een open auto heel dichtbij. 617 00:54:02,367 --> 00:54:04,286 Het zijn coole katten. 618 00:54:06,079 --> 00:54:07,748 Tot ze je bijten. 619 00:54:10,709 --> 00:54:14,713 Gavin en Clinton hielden de leeuwen elke nacht goed in de gaten. 620 00:54:14,796 --> 00:54:18,800 Ze leken weinig interesse in de olifanten te hebben. 621 00:54:20,511 --> 00:54:25,933 Iedereen zegt steeds dat deze leeuwen superactief zijn. Moet je zien. 622 00:54:26,934 --> 00:54:29,728 Eentje heeft... -Eentje rolde heen en weer. 623 00:54:40,739 --> 00:54:44,034 Het is momenteel nogal rustig. 624 00:54:47,829 --> 00:54:51,041 De olifanten hebben nog niets van de leeuwen te vrezen. 625 00:54:51,124 --> 00:54:55,337 Maar zoals deze oude botten tonen, is dat niet altijd het geval. 626 00:54:58,715 --> 00:55:03,595 Als je 's nachts filmt in plaats van overdag... 627 00:55:03,679 --> 00:55:09,226 ...worden veel roofdieren minder zenuwachtig van je aanwezigheid. 628 00:55:09,309 --> 00:55:12,938 Je moet dus heel waakzaam zijn. 629 00:55:13,730 --> 00:55:19,945 En als je 's nachts bezig bent, is dat ook lichamelijk zwaar. 630 00:55:20,612 --> 00:55:26,076 Je probeert overdag je rust in te halen. Het is moeilijk. 631 00:55:31,915 --> 00:55:35,794 Als je 's nachts werkt, is het belangrijk om alert te blijven. 632 00:55:35,878 --> 00:55:41,800 Het is goed dat we hier met z'n drieën onze ogen en oren openhouden... 633 00:55:41,884 --> 00:55:45,304 ...om te luisteren of we roofdieren horen of zo. 634 00:55:45,387 --> 00:55:46,847 Wacht eens. 635 00:55:47,848 --> 00:55:50,017 Is dat een leeuw? 636 00:55:52,269 --> 00:55:54,521 Het klinkt als een leeuw die gromt. 637 00:55:55,731 --> 00:55:57,566 Volgens mij wel. 638 00:56:03,697 --> 00:56:07,826 Ik had gehoopt dat de gids z'n ogen voor ons open zou houden... 639 00:56:07,910 --> 00:56:11,705 ...maar de nacht eist z'n tol. 640 00:56:37,648 --> 00:56:40,943 Ik zei nog dat we alert moesten zijn... 641 00:56:41,026 --> 00:56:47,157 ...maar daarna viel ik in de achterbak in slaap en begon te grommen als 'n leeuw. 642 00:56:56,542 --> 00:57:01,797 De crew was op zoek naar leeuwen, maar als je midden in Afrika kampeert... 643 00:57:01,880 --> 00:57:05,759 ...deel je je omgeving altijd met wilde dieren. 644 00:57:12,808 --> 00:57:14,977 Of je het nu weet of niet. 645 00:57:22,192 --> 00:57:25,779 Heb je weleens het gevoel dat je in de gaten wordt gehouden? 646 00:57:43,088 --> 00:57:47,134 De laatste paar nachten waren de leeuwen uit het gebied verdwenen. 647 00:57:49,636 --> 00:57:54,433 Tijdens de volle maan kwamen ze terug. Met een lege maag. 648 00:58:00,856 --> 00:58:04,193 We wachten al een tijd op de terugkeer van de leeuwen. 649 00:58:04,276 --> 00:58:10,073 Na vier dagen is er eindelijk weer een troep leeuwen. 650 00:58:24,671 --> 00:58:25,881 Dat wijfje is wakker. 651 00:58:31,803 --> 00:58:34,056 Ze gaat naar ze toe. 652 00:58:38,519 --> 00:58:40,437 De andere is overeind. 653 00:58:43,690 --> 00:58:45,400 Het is menens. 654 00:58:50,447 --> 00:58:52,574 Ze is op hem gesprongen. 655 00:58:55,786 --> 00:58:56,787 Kom op. 656 00:58:56,870 --> 00:59:00,582 Alles werd vastgelegd door de cameraman die achter de schermen filmt... 657 00:59:00,666 --> 00:59:04,628 ...terwijl hij heel moedig in de open achterbak zat. 658 00:59:11,635 --> 00:59:17,516 Ik filmde de actie en de reactie van Gavin en Clinton, plus alles wat er gebeurde... 659 00:59:17,599 --> 00:59:22,104 ...vanuit een open Land Rover met leeuwen om ons heen. 660 00:59:22,187 --> 00:59:25,148 En er was een heel onrustige moederolifant... 661 00:59:25,232 --> 00:59:28,193 ...die haar kalf wilde beschermen en recht op ons afstormde. 662 00:59:33,824 --> 00:59:35,909 Ze komt op je af, ze komt. 663 00:59:41,832 --> 00:59:43,458 Dat was heftig. 664 00:59:47,754 --> 00:59:51,550 Toen ik die leeuw de olifant aan zag vallen... 665 00:59:51,633 --> 00:59:55,012 ...hoopte ik dat die niet gedood zou worden. 666 00:59:55,095 --> 00:59:58,515 Ik was opgelucht dat de moeder de leeuw wegjaagde. 667 00:59:58,599 --> 01:00:04,479 Je bent een goede moeder als je in je eentje acht leeuwen wegjaagt. 668 01:00:18,327 --> 01:00:22,247 De volgende morgen ging de crew terug naar de plek van de aanval. 669 01:00:22,331 --> 01:00:25,167 Zoals verwacht waren de leeuwen er nog. 670 01:00:25,959 --> 01:00:29,880 Maar verbazingwekkend genoeg onze olifanten ook. 671 01:00:33,091 --> 01:00:36,011 Ik herinner me dat ik eerst alle geluiden hoorde. 672 01:00:36,094 --> 01:00:39,848 De consternatie was enorm. De olifanten waren zo van streek. 673 01:00:43,435 --> 01:00:45,187 We snapten niet wat er was. 674 01:00:49,441 --> 01:00:52,653 Toen zagen we dat ze allemaal naar dezelfde plek keken. 675 01:00:53,362 --> 01:00:56,073 Ze keken naar de grond, waar de matriarch lag. 676 01:00:58,033 --> 01:01:01,078 Ze leefde nog nauwelijks. 677 01:01:03,163 --> 01:01:04,748 Het was alsof ze beseften... 678 01:01:04,831 --> 01:01:10,420 ...dat ze hun leider en al haar informatie en kennis zouden verliezen. 679 01:01:12,256 --> 01:01:16,635 De grootmoeders, de matriarchen van de kuddes... 680 01:01:16,718 --> 01:01:21,348 ...zijn cruciaal voor het voortbestaan van de families. 681 01:01:21,431 --> 01:01:25,936 Zij zijn de oudste en meest wijze leiders van de groep. 682 01:01:28,355 --> 01:01:31,900 Soms maken ze fouten en vallen er onderweg doden... 683 01:01:31,984 --> 01:01:34,444 ...maar over het algemeen zijn ze geweldig. 684 01:01:34,528 --> 01:01:36,780 Ze weten waar ze heen moeten en wanneer. 685 01:01:39,283 --> 01:01:43,287 Hun relaties intrigeren me het meest. 686 01:01:43,370 --> 01:01:45,497 Hoe meer tijd je bij ze doorbrengt... 687 01:01:45,581 --> 01:01:48,834 ...hoe beter je die relaties begrijpt. 688 01:01:48,917 --> 01:01:54,548 Je gaat de verhoudingen tussen familieleden beter onderscheiden. 689 01:01:54,631 --> 01:01:57,134 De banden die individuen hebben... 690 01:01:57,217 --> 01:02:02,598 ...en de emoties die er binnen de individuele relaties bestaan. 691 01:02:07,477 --> 01:02:09,855 Onze film gaat over reizen. 692 01:02:09,938 --> 01:02:14,276 Je hebt de reis van het water uit Angola naar de Okavangodelta. 693 01:02:14,359 --> 01:02:17,905 Je hebt de reis van onze kudde, hun trektocht. 694 01:02:17,988 --> 01:02:22,910 Maar m'n favoriete reis is eigenlijk die van het wijfje... 695 01:02:22,993 --> 01:02:28,081 ...dat aan het begin de op een na oudste van de kudde is. 696 01:02:32,127 --> 01:02:38,759 Als de matriarch sterft, keert de kudde zich tot haar om ze naar huis te leiden. 697 01:02:39,259 --> 01:02:45,724 Zij moet alle kennis die ze van de matriarch heeft gekregen, gebruiken... 698 01:02:45,807 --> 01:02:48,435 ...om de kudde naar de delta terug te brengen. 699 01:02:59,738 --> 01:03:02,449 Het verlies van zo'n belangrijk personage in de film... 700 01:03:02,533 --> 01:03:06,370 ...werd gevolgd door nog meer pech voor Mark en de crew. 701 01:03:10,707 --> 01:03:13,460 Het regenseizoen zou pas over twee maanden beginnen. 702 01:03:20,217 --> 01:03:23,470 Ik maakte me enigszins zorgen. 703 01:03:25,764 --> 01:03:31,520 Uiteindelijk hebben we een spectaculaire zonsondergang weten te filmen... 704 01:03:31,603 --> 01:03:36,984 ...met de olifanten voor een stormlucht, dus dat was een geluk bij een ongeluk. 705 01:03:40,362 --> 01:03:43,282 De crew stond klaar toen de storm er aankwam. 706 01:03:43,365 --> 01:03:46,368 De leeuwen roken hun kans. 707 01:03:47,202 --> 01:03:51,206 Het was een onvergetelijke avond om te filmen. 708 01:03:51,290 --> 01:03:54,209 Het was nog Halloween ook. Je kon de sfeer proeven. 709 01:03:54,293 --> 01:03:59,089 We stonden bij de olifanten en plotseling begon het te stormen. 710 01:03:59,173 --> 01:04:02,384 Het werd... Nog steeds. Het werd donker. 711 01:04:02,467 --> 01:04:07,097 Het voelde apocalyptisch aan, met stofhozen en zand. 712 01:04:07,181 --> 01:04:10,100 Wij zagen de leeuwen eerder dan de olifanten. 713 01:04:10,851 --> 01:04:14,146 Ze liepen langs ons door de stofhozen. 714 01:04:14,229 --> 01:04:17,357 Ze gingen voor de olifanten staan, die ze toen ook zagen. 715 01:04:20,903 --> 01:04:25,657 We wisten niet of de leeuwen de olifanten zouden aanvallen of andersom. 716 01:04:32,289 --> 01:04:34,625 De olifanten liepen naar ze toe. 717 01:04:35,542 --> 01:04:38,003 De leeuwen gingen achteruit. 718 01:04:39,379 --> 01:04:42,841 Ik keek naar ze. Ik kon ze bijna aanraken. 719 01:04:42,925 --> 01:04:46,303 Gelukkig richtten ze zich alleen maar op de olifanten. 720 01:04:48,889 --> 01:04:51,475 Heel rauw en heel echt. 721 01:04:51,558 --> 01:04:54,895 Echt een halloweenavond. 722 01:04:58,023 --> 01:05:03,195 Toen het in Zimbabwe begon te regenen, regende het al langere tijd... 723 01:05:03,278 --> 01:05:07,908 ...in het hooggebergte van Angola, de bron van de Okavango. 724 01:05:21,672 --> 01:05:27,594 Maanden later stroomt het water Botswana binnen en loopt de delta vol. 725 01:05:27,678 --> 01:05:31,932 Het voorste overstromingswater legt ruim anderhalve kilometer per dag af... 726 01:05:32,015 --> 01:05:35,185 ...dus de crew moest racen om het voor te blijven. 727 01:05:35,269 --> 01:05:38,438 We hebben deze plek vanuit het vliegtuig gevonden. 728 01:05:38,522 --> 01:05:42,401 Hopelijk kunnen we met onze grote kraan het water filmen dat aan komt stromen. 729 01:05:42,484 --> 01:05:46,989 Het zou te gek zijn om het water te zien arriveren en aan te zien zwellen. 730 01:05:47,698 --> 01:05:49,199 Oké, daar gaan we. 731 01:05:49,283 --> 01:05:52,578 Het lastige is dat de zon snel ondergaat. 732 01:05:52,661 --> 01:05:55,664 We wilden dit morgenochtend filmen. 733 01:05:55,747 --> 01:06:02,546 Maar het water komt zo snel dat we bang zijn dat het hier dan al voorbij is. 734 01:06:02,629 --> 01:06:08,468 We proberen nu alles te doen voor het over een paar minuten donker is. 735 01:06:08,552 --> 01:06:10,679 Zo is het goed. Ja. 736 01:06:11,972 --> 01:06:13,724 Goed. -Goed. Klaar. 737 01:06:13,807 --> 01:06:17,311 We weten niet of het water stapvoets stroomt... 738 01:06:17,394 --> 01:06:19,771 ...of een paar centimeter per uur. 739 01:06:19,855 --> 01:06:22,733 We krijgen voor het donker maar één kans. 740 01:06:23,400 --> 01:06:24,902 Tom, ervoor, graag. 741 01:06:27,279 --> 01:06:32,201 Ga door, ga door, ga door. Het gaat snel. Heel goed. 742 01:06:37,039 --> 01:06:38,290 Ga door. 743 01:06:41,001 --> 01:06:44,421 Dit is de overstroming van de Okavangodelta. Ongelooflijk. 744 01:06:44,505 --> 01:06:48,884 Het water komt uit Angola. Wij staan aan het begin van de overstroming. 745 01:06:48,967 --> 01:06:50,552 We hebben het gefilmd. 746 01:06:50,636 --> 01:06:55,098 Een muur van water die door de woestijn stroomt en wij hebben hem gefilmd. 747 01:06:55,182 --> 01:06:58,685 Het is stressen. Je hoopt dat het lukt. Het zag er fantastisch uit. 748 01:06:58,769 --> 01:07:00,687 We hebben het drie jaar geprobeerd. 749 01:07:00,771 --> 01:07:04,441 Nu hebben we eindelijk de komst van het water gefilmd. Ongelooflijk. 750 01:07:05,526 --> 01:07:07,903 Daar zijn onze figuranten. 751 01:07:08,612 --> 01:07:13,617 We staan bij de buffelafscheiding van de delta. Je hebt hier veel veeteelt. 752 01:07:13,700 --> 01:07:18,747 Het vee drinkt dit water elk jaar. De boeren zijn ervan afhankelijk. 753 01:07:19,540 --> 01:07:23,919 Zodra het arriveert, komt het vee ervan drinken. 754 01:07:24,002 --> 01:07:25,629 Ongelooflijk om te zien. 755 01:07:25,712 --> 01:07:30,217 Het was een heel karwei om te filmen, maar het was alle moeite waard. 756 01:07:32,594 --> 01:07:35,097 De overstroming van de Okavangodelta... 757 01:07:35,180 --> 01:07:41,728 ...moet één van de meest geweldige en frustrerende gebeurtenissen op aarde zijn. 758 01:07:41,812 --> 01:07:46,525 Waar je ook komt, er is altijd wel een expert die je vertelt... 759 01:07:46,608 --> 01:07:49,403 ...wanneer het water komt en hoe het zal stromen. 760 01:07:49,486 --> 01:07:52,823 Ik kan je vertellen dat ze er altijd naast zitten. 761 01:07:55,951 --> 01:07:59,913 Er wordt altijd enorm uitgekeken naar de overstroming. 762 01:07:59,997 --> 01:08:02,624 Het is alsof er een oude vriend terugkeert. 763 01:08:04,001 --> 01:08:09,047 De delta verandert binnen een paar weken van een halve woestijn in 'n hof van Eden. 764 01:08:09,131 --> 01:08:12,968 Plotseling is alles groen en zie je overal nieuw leven. 765 01:08:13,051 --> 01:08:16,847 Het water arriveert. Mark en Jonathan gaan de lucht in... 766 01:08:16,930 --> 01:08:21,351 ...om de magische terugkeer van het leven in de delta te filmen. 767 01:08:21,435 --> 01:08:24,229 Je ziet allemaal schitterende kleuren. 768 01:08:24,313 --> 01:08:27,566 Groen, smaragdgroen, een zandkleur en geeltinten. 769 01:08:27,649 --> 01:08:34,156 Het is ongelooflijk. En een kilometer verderop is het weer totaal anders. 770 01:08:39,786 --> 01:08:44,958 Het mooie aan filmen vanuit de lucht is dat je het grote plaatje ziet. 771 01:08:45,042 --> 01:08:48,712 Op de grond zie je maar een klein stukje. 772 01:08:48,795 --> 01:08:51,131 Maar vanuit hoog in de lucht... 773 01:08:51,215 --> 01:08:55,052 ...zie je het water door het landschap kronkelen. 774 01:08:55,135 --> 01:08:57,888 Je ziet dat het alle dieren aantrekt. 775 01:08:57,971 --> 01:09:01,183 Je krijgt een beter begrip van het hele proces. 776 01:09:18,534 --> 01:09:21,954 De rest van de filmcrew blijft op de grond... 777 01:09:22,037 --> 01:09:26,124 ...om het laatste deel van de enorme reis van de olifanten te filmen. 778 01:09:26,208 --> 01:09:32,923 Het stabilisatiesysteem voor onze camera op de grond doet het heel goed. 779 01:09:33,006 --> 01:09:36,635 Daardoor kunnen we de olifanten tijdens het lopen filmen. 780 01:09:36,718 --> 01:09:40,722 Vandaag reden we bijvoorbeeld naast onze kudde. 781 01:09:40,806 --> 01:09:45,769 Eén van de kalveren bleef achter. Hij kwijlde en had het heel moeilijk. 782 01:09:52,025 --> 01:09:59,157 Z'n moeder kwam steeds terug om hem aan te sporen en steun te geven. 783 01:09:59,241 --> 01:10:02,327 Het voelt alsof je met ze meereist. Dat werkt heel goed. 784 01:10:18,552 --> 01:10:20,637 Het is zwaar voor ze. Ze vallen af. 785 01:10:20,721 --> 01:10:25,642 Ze hebben dorst en honger, er is weinig eten. Het is zwaar. 786 01:11:04,014 --> 01:11:07,392 Tijdens het filmen kwam de crew erachter... 787 01:11:07,476 --> 01:11:12,022 ...dat deze olifanten de trektochten door de Kalahari alleen aankunnen... 788 01:11:12,105 --> 01:11:14,816 ...dankzij hun sterke familiebanden. 789 01:11:17,903 --> 01:11:23,867 Pas als die banden worden verbroken, als boeren of stropers kuddes aanvallen... 790 01:11:23,951 --> 01:11:26,870 ...worden er kalveren achtergelaten. 791 01:11:27,955 --> 01:11:31,083 Dat wil Mike Chase absoluut voorkomen. 792 01:11:32,876 --> 01:11:34,586 Elke olifant telt. 793 01:11:34,670 --> 01:11:40,175 Als ik een olifant kan helpen die door mensen wees is geworden... 794 01:11:40,259 --> 01:11:44,096 ...is het onze verantwoordelijkheid om iets te doen. 795 01:11:47,015 --> 01:11:52,020 Als ze geluk hebben, gaan de weesjes naar het olifantenweeshuis van Mike en Kelly. 796 01:11:54,231 --> 01:11:58,944 De laatste vijf jaar hebben ze geleerd hoe ze als surrogaatouders kunnen dienen... 797 01:11:59,027 --> 01:12:02,072 ...voor zulke reusachtige peuters. 798 01:12:02,155 --> 01:12:07,035 Alle weesjes en andere kleine olifantjes zijn sowieso al emotionele dieren... 799 01:12:07,119 --> 01:12:12,416 ...en als ze van hun familie gescheiden worden, zijn ze enorm behoeftig. 800 01:12:12,499 --> 01:12:16,170 Ze zijn afhankelijk en kwetsbaar. 801 01:12:16,253 --> 01:12:20,549 Als je ze zelfs maar even alleen laat, schieten ze in de stress... 802 01:12:20,632 --> 01:12:22,634 ...en daar kunnen ze aan sterven. 803 01:12:23,385 --> 01:12:28,765 Dus als ze hier aankomen, blijven we 24 uur per dag bij ze. 804 01:12:28,849 --> 01:12:32,519 Er is altijd iemand die bij ze slaapt en ze vastpakt. 805 01:12:32,603 --> 01:12:37,858 Veel lichamelijk contact is belangrijk, omdat olifanten elkaar veel aanraken. 806 01:12:37,941 --> 01:12:43,113 Ze moeten een band vormen en liefde en zorg voelen. 807 01:12:48,827 --> 01:12:53,165 Het is perfect dat de wezen hier bij elkaar zijn, want ze troosten elkaar. 808 01:12:53,832 --> 01:12:55,959 Ze zijn niet alleen, ze hebben familie. 809 01:12:56,043 --> 01:13:00,172 Ze krijgen een band, ze spelen, ze leren van elkaar. 810 01:13:00,255 --> 01:13:03,342 Wij helpen ze alleen met dat proces. 811 01:13:03,425 --> 01:13:07,304 Gebruik je slurf, alsjeblieft. Je slurf. Heel goed. 812 01:13:07,387 --> 01:13:08,680 Kijk. 813 01:13:08,764 --> 01:13:11,767 Olifanten worden wees door stroperij... 814 01:13:11,850 --> 01:13:15,145 ...door conflicten met mensen of door vergeldingsacties. 815 01:13:15,229 --> 01:13:21,527 Deze kleine kalfjes hebben in het wild geen toekomst. Ze zouden sterven. 816 01:13:23,695 --> 01:13:26,406 Helaas krijgen niet veel inwoners van Botswana... 817 01:13:26,490 --> 01:13:30,452 ...de kans om te ervaren hoe prachtig olifanten zijn. 818 01:13:30,536 --> 01:13:35,541 De kans om ze aan te raken en met ze mee te voelen, met hun overlevingsstrijd. 819 01:13:35,624 --> 01:13:39,962 Dat is fundamenteel om de toekomst veilig te stellen van olifanten... 820 01:13:40,045 --> 01:13:41,588 ...en ook van onze natuur. 821 01:13:44,633 --> 01:13:47,594 In ons reservaat gebruiken we kalveren... 822 01:13:47,678 --> 01:13:54,393 ...als ambassadeurs om bij de jeugd een cultuur van natuurbehoud te kweken. 823 01:13:54,476 --> 01:13:56,812 Dat is ons doel hiermee. 824 01:14:01,733 --> 01:14:06,280 Mike en Kelly nemen nog steeds verdwaalde kalveren op... 825 01:14:06,363 --> 01:14:10,242 ...om de olifanten van Botswana een betere toekomst te geven. 826 01:14:14,621 --> 01:14:18,834 In de Okavangodelta staat de crew klaar... 827 01:14:18,917 --> 01:14:22,588 ...om de terugkeer van de olifanten in 't waterrijke gebied te filmen. 828 01:14:22,671 --> 01:14:28,427 Na een reis van een jaar zijn ze terug op de plek waar het filmen begon. 829 01:14:28,510 --> 01:14:29,511 Daar zijn ze. 830 01:14:29,595 --> 01:14:33,557 Er is één olifantje in 't bijzonder dat hun hart heeft gestolen. 831 01:14:33,640 --> 01:14:36,143 Wauw. Wat een heksenketel. 832 01:14:37,394 --> 01:14:41,940 Ze plonzen en daveren door het water. 833 01:14:42,441 --> 01:14:45,652 De nieuwe matriarch heeft de kudde veilig thuisgebracht. 834 01:14:45,736 --> 01:14:49,531 Zelfs het nieuwe kalfje. De crew is uitzinnig. 835 01:14:49,615 --> 01:14:55,120 Ze hebben het enorm naar hun zin. Ongelooflijk. Tjonge. 836 01:15:07,841 --> 01:15:10,219 Dit is het verhaal van een reis van olifanten... 837 01:15:10,302 --> 01:15:12,679 ...maar het is voor mij ook een reis geweest. 838 01:15:12,763 --> 01:15:17,309 Die was geweldig. We hebben te gekke momenten met de olifanten beleefd. 839 01:15:17,935 --> 01:15:21,688 We hebben ze naar water zien zoeken, we hebben baby's geboren zien worden. 840 01:15:21,772 --> 01:15:24,566 We hebben oude olifanten dood zien gaan. 841 01:15:24,650 --> 01:15:28,946 Ik heb veel meer geleerd dan ik had verwacht... 842 01:15:29,029 --> 01:15:31,490 ...over olifanten en hun gedrag en verplaatsingen. 843 01:15:31,573 --> 01:15:35,744 Gewoon door 't maken van deze film. Dat is magisch. 844 01:15:38,413 --> 01:15:42,084 Kinderen en volwassenen houden van olifanten. 845 01:15:42,167 --> 01:15:47,464 Mensen moeten zich gaan realiseren, net zoals ik dertig jaar geleden... 846 01:15:47,548 --> 01:15:50,467 ...dat deze dieren buitengewoon en bijzonder zijn... 847 01:15:50,551 --> 01:15:54,221 ...en dat we voor ze moeten zorgen voor onze kinderen en kleinkinderen. 848 01:15:54,304 --> 01:15:58,433 Als dat lukt, zijn we geslaagd. Dat hoop ik te bereiken. 849 01:16:04,231 --> 01:16:07,776 Recent horen we alleen maar somber nieuws over olifanten... 850 01:16:07,860 --> 01:16:10,988 ...over stropers en de ivoorhandel en zo. 851 01:16:11,071 --> 01:16:14,825 Wij wilden een positief verhaal over de olifanten zelf vertellen. 852 01:16:14,908 --> 01:16:19,788 Deze emotioneel en sociaal intelligente wezens verdienen ons respect. 853 01:16:21,498 --> 01:16:24,835 We wilden ook laten zien dat hun ongelooflijke wereld hier... 854 01:16:24,918 --> 01:16:29,047 ...waar ze nog steeds zoals altijd in vrijheid kunnen leven... 855 01:16:29,131 --> 01:16:32,968 ...behouden kan worden, als we dat willen. 856 01:16:36,430 --> 01:16:41,560 In zijn missie om olifanten te redden, werkt Mike Holding met Mike Chase samen. 857 01:16:41,643 --> 01:16:48,066 Ze vliegen over Botswana en andere landen voor een nieuwe olifantentelling. 858 01:16:52,029 --> 01:16:55,908 Door de olifanten te tellen, kunnen ze op de lange termijn trends bijhouden... 859 01:16:55,991 --> 01:16:58,285 ...binnen de olifantenpopulatie van Afrika. 860 01:16:58,368 --> 01:17:03,498 Hun werk helpt deze geweldige dieren te beschermen... 861 01:17:04,291 --> 01:17:07,503 ...in deze kwetsbare periode van hun bestaan. 862 01:17:08,545 --> 01:17:10,839 Er zijn hier veel olifanten. 863 01:17:11,798 --> 01:17:15,427 Ik durf Mark niet echt te zeggen hoeveel olifanten hier zijn... 864 01:17:15,511 --> 01:17:19,348 ...want dit gebied is bijna niet begaanbaar. 865 01:17:19,431 --> 01:17:23,060 Hij krijgt 'n hartaanval als hij hier met een crew heen komt. 866 01:17:23,143 --> 01:17:28,106 Maar is dat ook niet mooi? Wij kunnen er nu van genieten. 867 01:17:28,190 --> 01:17:31,026 Klopt. Zoals je al zegt, Mike. 868 01:17:31,109 --> 01:17:36,156 Hier in het hart van het olifantengebied kunnen mensen niet bij ze komen. 869 01:17:36,698 --> 01:17:42,496 Dat is fijn. Niet voor de film, maar wel voor de olifanten. Schitterend. 870 01:17:43,997 --> 01:17:48,502 Hoeveel olifanten denk je dat hier zijn? -Er zijn er hier heel veel. 871 01:17:48,585 --> 01:17:52,381 Dit is één van de grootste concentraties olifanten ter wereld. 872 01:17:52,464 --> 01:17:56,176 Er kunnen hier duizenden olifanten samenkomen. 873 01:17:56,260 --> 01:17:59,137 Dit is echt een stukje paradijs. 874 01:17:59,221 --> 01:18:03,141 Olifanten kunnen hier in alle rust olifant zijn. 875 01:18:03,225 --> 01:18:07,604 Precies. -Dat vind ik heel geruststellend. 876 01:18:08,480 --> 01:18:11,900 Olifanten hebben nog steeds een veilig toevluchtsoord... 877 01:18:11,984 --> 01:18:15,946 ...waar ze in de wildernis van Noord-Botswana kunnen verdwijnen... 878 01:18:16,029 --> 01:18:19,491 ...en nog steeds de oude migratieroutes kunnen volgen. 879 01:18:19,908 --> 01:18:22,786 Moet je zien. Het is zo mooi. -Een prachtig land. 880 01:18:37,426 --> 01:18:41,054 Dankzij onze vluchten voor de olifantentelling en ander werk... 881 01:18:41,138 --> 01:18:44,725 ...zie ik hoe het met olifanten in veel beschermde gebieden gaat. 882 01:18:45,392 --> 01:18:48,395 Olifanten zullen plaatselijk uitsterven. 883 01:18:49,021 --> 01:18:54,610 Ik heb zo'n mazzel dat ik olifanten in hun laatste bolwerk bestudeer en bescherm. 884 01:18:54,693 --> 01:18:59,156 Dit is het laatste bastion van olifanten. 885 01:19:00,949 --> 01:19:06,246 Ik ben heel dankbaar voor de kans om aan een film als deze mee te werken... 886 01:19:06,330 --> 01:19:11,543 ...om de rest van de wereld te laten weten dat olifanten belangrijk zijn. 887 01:19:11,627 --> 01:19:15,422 Het verhaal dat wordt verteld is cruciaal... 888 01:19:15,506 --> 01:19:20,969 ...voor het beschermen en behouden van 's werelds grootste olifantenpopulatie.