1
00:00:06,174 --> 00:00:10,845
ISANG SERYE MULA SA NETFLIX
2
00:00:15,725 --> 00:00:17,018
Gawin na natin, guys.
3
00:00:23,649 --> 00:00:25,401
TAONG 2021
4
00:00:25,485 --> 00:00:26,778
Dito ka dumaan. Dito.
5
00:00:27,653 --> 00:00:29,697
ISANG FILM CREW NG DOKUMENTARYO
6
00:00:31,991 --> 00:00:34,327
AY NAGSALIKSIK SA KATOTOHANAN
SA LEGENDARY NA KABUTE
7
00:00:34,410 --> 00:00:37,371
Nakapaghanap ka na ba ng kabute dati?
8
00:00:38,706 --> 00:00:40,124
Diyos ko.
9
00:00:41,542 --> 00:00:43,169
NAWALA ANG CREW
10
00:00:43,753 --> 00:00:44,837
Uy, guys…
11
00:00:44,921 --> 00:00:47,840
PERO NATAGPUAN ANG GAMIT NILA
12
00:00:48,341 --> 00:00:51,594
ANG NATIRA LANG AY ANG
MGA NAKAKAKILABOT NA RECORDS
13
00:00:52,178 --> 00:00:53,054
Nagkalat sila.
14
00:00:53,137 --> 00:00:56,265
Sinasakop nila ang utak.
Literal na zombie fungus ito.
15
00:00:56,349 --> 00:00:58,476
FUNGI, MGA HALAMAN, MGA HAYOP
LAHAT AY MAAAPEKTUHAN
16
00:01:00,853 --> 00:01:03,147
ANG KATOTOHANAN AY NAKAHIMLAY SA LUPA
17
00:01:04,565 --> 00:01:05,858
ANG MUSHROOM TRIP
PAGLALAKBAY LANG
18
00:01:08,277 --> 00:01:11,197
Uulitin ba natin?
Hindi lang iyon ang nangyari.
19
00:01:11,280 --> 00:01:14,033
Pero ang katotohanan ay
nakahimlay sa lupa.
20
00:01:14,617 --> 00:01:17,203
Sa episode na 'to, kami ay magdudumi,
21
00:01:17,286 --> 00:01:19,997
dahil ang pag-uusapan ay
regenerative agriculture,
22
00:01:20,081 --> 00:01:24,210
natural na paraan ng pagsasaka na
umaani ng masustansyang pagkain
23
00:01:24,293 --> 00:01:29,257
at itinatago ang karbon sa lupa para sa
mas matabang lupa, mas mainam na planeta.
24
00:01:29,340 --> 00:01:32,718
At ito ay tungkol sa
isang bagay. Ang lupa.
25
00:01:32,802 --> 00:01:35,263
Tungkol ito sa pamamahala ng lupa,
26
00:01:35,346 --> 00:01:39,976
kung paano man nagtatanim
o paano inaalagaan ang livestock dito.
27
00:01:40,059 --> 00:01:43,271
Itong mga prinsipyo ng
regenerative agriculture,
28
00:01:43,354 --> 00:01:44,647
o "RegAg",
29
00:01:44,730 --> 00:01:49,318
ay nag-aapply sa pagsasaka sa mundo
at may magagawa tayo para makatulong.
30
00:01:51,237 --> 00:01:54,323
Ang kaibigang si Bruce Pascoe,
may-akda ng Dark Emu,
31
00:01:54,407 --> 00:01:56,868
ay maraming masasabi
sa lupa sa Australia,
32
00:01:56,951 --> 00:02:01,330
at kung paano ito ginagamit ng Aboriginal
kumpara sa paggamit nito ngayon.
33
00:02:02,832 --> 00:02:04,542
Inaalagaan ko ang lupa.
34
00:02:05,042 --> 00:02:07,753
Sa nagawa natin sa lupa sa bansang ito
35
00:02:07,837 --> 00:02:11,883
sa pamamagitan ng paggamit ng
hard-hoofed na mga hayop at pag-aararo
36
00:02:11,966 --> 00:02:16,220
Magaan ang lupa sa Australia. Ang hindi
pinaka-fertile na bansa sa Earth.
37
00:02:16,304 --> 00:02:19,807
'Di dapat inararo ang lupa.
Masyado magaan. Hinahangin ito.
38
00:02:19,891 --> 00:02:22,727
Ang erosion ay malala sa bansang ito.
39
00:02:22,810 --> 00:02:26,022
Lumitaw ba 'yon no'ng
pagkatapos ng kolonyalismo
40
00:02:26,105 --> 00:02:29,567
o gano'n na talaga?
Ganito ba kagaan talaga ang lupa?
41
00:02:29,650 --> 00:02:31,903
Talagang magaan ang lupa.
42
00:02:31,986 --> 00:02:35,740
Ang namamahala rito ay mga Aboriginal
at mataba ang lupa no'n,
43
00:02:35,823 --> 00:02:38,868
pero ang mga halamang tumubo'y
'di kailangan ng gaanong mataba.
44
00:02:38,951 --> 00:02:43,372
Ang kombinasyon ay kakaiba, at magtatanim
ng halaman na kailangan ay mataba,
45
00:02:43,456 --> 00:02:46,417
kailangang maglagay nang
maglagay ng mga kemikal.
46
00:02:46,500 --> 00:02:52,298
At ang superphosphate ang isa sa nauna at
isa itong lason, ginamit sa maling paraan.
47
00:02:52,381 --> 00:02:56,510
Ang lasong 'yon ay pinapatay ang lupa.
At ngayo'y sinusubukang ayusin.
48
00:02:56,594 --> 00:03:01,682
Paano natin masusuportahan
49
00:03:01,766 --> 00:03:07,355
ang sa "pagkuha" na pag-iisip sa mas
balanse sa pandaigdigang paraan?
50
00:03:07,438 --> 00:03:10,524
Paano natin magagawa?
51
00:03:10,608 --> 00:03:13,444
-Dapat gawin nang mabagal anuman iyon.
-Oo.
52
00:03:13,527 --> 00:03:17,323
Kailangang isipin ang
mga umiiral na magsasaka.
53
00:03:17,406 --> 00:03:19,158
Ayaw namin gumawa ng bagay
54
00:03:19,242 --> 00:03:24,830
na nakakaapekto sa kapakanan ng
milyun-milyon, 'yon ang pinagtatalunan.
55
00:03:24,914 --> 00:03:28,501
Maraming pamamaraan ng
pagsasaka ang Aboriginal sa Australia
56
00:03:28,584 --> 00:03:32,505
na matagal nang ginamit at dapat na
gamitin sa modernong sakahan.
57
00:03:34,090 --> 00:03:35,633
Papunta kami sa magkasintahan
58
00:03:35,716 --> 00:03:38,928
na maganda takbo ng negosyo sa
dahil sa pagsunod sa payo na 'to.
59
00:03:39,011 --> 00:03:44,141
Hindi lang sila kumikita sa resulta,
tinutulungan din nila ang planeta.
60
00:03:44,225 --> 00:03:45,184
Triple mark.
61
00:03:47,019 --> 00:03:49,063
Tammi tingin ko tama pwesto namin.
62
00:03:49,146 --> 00:03:51,107
-Uy, nagawa niyo!
-Uy!
63
00:03:51,190 --> 00:03:53,401
Naisip ko magdamo habang naghihintay.
64
00:03:53,484 --> 00:03:56,404
-Ako si Zac, Tammi.
-Darin. Ikinagagalak ko.
65
00:03:56,487 --> 00:03:58,197
-Welcome.
-Salamat.
66
00:03:58,281 --> 00:03:59,740
-Ang ganda.
-Ito ang Jonai.
67
00:04:01,409 --> 00:04:06,622
Ito ang Jonai Farms, 69 ektarya ng lupa na
nakalaan sa sustainable farming.
68
00:04:06,706 --> 00:04:10,835
Pagmamay-ari at pinamamahalaan ni
Tammi Jones at asawa niya, si Stuart.
69
00:04:12,962 --> 00:04:14,797
Ano ibig sabihin ng "Jonai"?
70
00:04:14,880 --> 00:04:18,342
Ang apelyido namin ay Jonas,
kilala kami bilang Jonai.
71
00:04:18,426 --> 00:04:21,470
-Gusto niyo maglibot?
-Gaya ng Jonas Brothers, tinawag na Jonai.
72
00:04:21,554 --> 00:04:23,973
'Wag sila tawaging gano'n.
Pangalan namin 'yon.
73
00:04:24,056 --> 00:04:25,766
Mas gusto ko ang Jonai.
74
00:04:25,850 --> 00:04:26,767
-Uy.
-Hi.
75
00:04:26,851 --> 00:04:28,602
-Siya si Luna.
-Hi, Luna.
76
00:04:28,686 --> 00:04:31,022
Hi, tingnan mo ikaw.
77
00:04:31,105 --> 00:04:33,691
-Masaya ka, 'di ba?
-Malusog ka, 'di ba?
78
00:04:35,693 --> 00:04:38,029
Gaya ng sinasabi ng Jonai
sa mission statement,
79
00:04:38,112 --> 00:04:42,950
napagod sila sa pagpili sa pagitan ng
pagligtas ng mundo at lasapin ito.
80
00:04:43,034 --> 00:04:45,870
At do'n, naisip nila kung
paano ito pagsasabayin.
81
00:04:45,953 --> 00:04:47,580
Wow, napakagandang lugar.
82
00:04:48,873 --> 00:04:51,375
-Gaano na kayo katagal?
-Halos 10 taon.
83
00:04:51,459 --> 00:04:54,712
No'ng dumating kami,
ang lahat ng ito ay sheep paddocks.
84
00:04:55,713 --> 00:04:58,758
Kaysa maging malaking
industrial farm na may traktora
85
00:04:58,841 --> 00:05:02,303
sa libu-libong ektarya,
may apat kaming empleyado rito,
86
00:05:02,386 --> 00:05:05,431
saka may interns din,
para mas maraming mag-obserba
87
00:05:05,514 --> 00:05:08,684
at makasiguradong
natutugunan ang kailangan ng lupa.
88
00:05:08,768 --> 00:05:13,272
Tulad ng sabi ni Bruce Pascoe,
regenerative agriculture ay ang sa lupa.
89
00:05:13,356 --> 00:05:16,692
Pinapaliit ang anumang
pag-abala sa lupa ay ang susi,
90
00:05:16,776 --> 00:05:19,904
kasama na ang paglalagay ng
kemikal, pag-aararo,
91
00:05:19,987 --> 00:05:22,406
at malaking herd ng
mga hayop na nasa lupa
92
00:05:22,490 --> 00:05:25,159
sa kaparehas na lupa nang matagal.
93
00:05:26,160 --> 00:05:29,914
Palagi kami naglilipat ng hayop.
Mahalaga paggalaw sa landscape,
94
00:05:29,997 --> 00:05:35,169
at sa tradisyonal na pagsasaka, iniiwan
ang mga hayop sa pastulan nang matagal.
95
00:05:35,252 --> 00:05:39,298
At kinakain nila ang lahat.
Sigurado nakita niyo na ang countryside.
96
00:05:39,382 --> 00:05:41,258
Mukha itong gamit na gamit.
97
00:05:41,342 --> 00:05:46,430
Isa pang susi sa regenerative agriculture
ay ang integrasyon ng hayop at pag-ikot.
98
00:05:46,514 --> 00:05:47,890
Tulad ng pag-ikot ng pananim,
99
00:05:47,973 --> 00:05:52,144
ang pagpalit ng livestock ay
nagpapahinga sa lupa at nakakapagpabuhay.
100
00:05:52,228 --> 00:05:56,690
Pananim man o hayop, ang lupa ay
napapagod sa magkakatulad na bagay palagi.
101
00:05:56,774 --> 00:06:01,987
Isipin niyo ang magkakaparehas na pagkain
araw-araw sa ilang taon. Magsasawa kayo.
102
00:06:02,071 --> 00:06:05,825
Ang malalaking pabrika ng
industrial farming ay 'di ganito,
103
00:06:05,908 --> 00:06:08,452
at ang short-term na kita ay 'di katulad
104
00:06:08,536 --> 00:06:11,247
sa long-term na
benepisyo ng pag-ikot ng hayop.
105
00:06:13,999 --> 00:06:18,170
Pinupuri ni Tammi ang lumang solusyon
sa nakaraan, sa paliwanag ni Bruce Pascoe,
106
00:06:18,254 --> 00:06:20,881
sa pagtulong sa Jonai Farms na
kumilos para sa ikabubuti.
107
00:06:20,965 --> 00:06:25,136
Ang libro ni Bruce Pascoe ang nagbigay
sa amin ng pananaw sa landscape.
108
00:06:25,219 --> 00:06:29,557
Tungkol sa self-sustaining na
mapagkukunan. Alam natin sa climate change
109
00:06:29,640 --> 00:06:32,184
ang pangunahing pagkukunan na
kailangan ay karbon sa lupa
110
00:06:32,268 --> 00:06:36,814
at organic matter sa lupa, dahil iyon
ang makakatulong sa pagbabawas, 'di ba?
111
00:06:36,897 --> 00:06:39,024
Tapos kailangan na
mas maging gano'n.
112
00:06:39,108 --> 00:06:43,446
Kapag naglakad tayo sa damo,
kailangan ay medyo parang espongha ito,
113
00:06:43,529 --> 00:06:46,115
imbes na magkakadikit tulad ng batong ito.
114
00:06:46,615 --> 00:06:50,536
Dahil kung magkakadikit ito,
walang microbial na buhay do'n.
115
00:06:50,619 --> 00:06:54,081
No'ng dumating kami, ang paddocks ay
siksikan at ngayo'y maluwag na.
116
00:06:54,165 --> 00:06:57,084
Isang pagbabago sa
pagiging produktibo ng paddock.
117
00:06:58,878 --> 00:07:00,880
Ang paddock ay lugar ng lupa.
118
00:07:01,464 --> 00:07:05,176
Sa pagpapahinga ng ilang bahagi at
paglilimita ng pagkain ng mga baka,
119
00:07:05,259 --> 00:07:08,554
ang lupa sa paddocks ay
may pagkakataon na makabawi.
120
00:07:09,054 --> 00:07:12,349
Ito'y nakakatulong din sa
mga hayop na maalagaan ang lupa
121
00:07:12,433 --> 00:07:15,436
sa pamamagitan ng
pagkain sa isa-isang bahagi lang.
122
00:07:15,519 --> 00:07:20,566
Ang bottom line ay,
alagaan mo ang lupa, at aalagaan ka nito.
123
00:07:20,649 --> 00:07:23,569
Hi, Clarabelle! Ayun siya!
124
00:07:25,571 --> 00:07:27,573
Ginagatasan namin siya kada umaga.
125
00:07:30,159 --> 00:07:32,828
'Di pa ako nakakapaggatas sa kahit ano…
Ilang taon na rin.
126
00:07:32,912 --> 00:07:35,122
Tama. Si Zac ay naggatas ng--
127
00:07:35,206 --> 00:07:38,334
-Naggagatas ka?
-Mahabang kwento. 'Di, kambing 'yon.
128
00:07:41,170 --> 00:07:44,048
Shout-out sa kaibigan ko sa Puerto Rico.
Kumusta, Jimbie?
129
00:07:45,674 --> 00:07:48,344
-Dito ka--
-'Dito nagbebreak-in ang interns.
130
00:07:48,427 --> 00:07:50,888
-'Di namin sinasabi ang wire.
-Heto.
131
00:07:51,388 --> 00:07:52,806
-Nice.
-Good job.
132
00:07:52,890 --> 00:07:53,891
-Kaya?
-Thank you.
133
00:07:54,475 --> 00:07:57,311
Ngayo'y makikilala na
ang bida sa Jonai Farms.
134
00:07:57,394 --> 00:08:01,815
Ipinapakilala ko, Aphrodite!
At ang mga biik niya.
135
00:08:01,899 --> 00:08:03,943
-Hi.
-Hi, Mama.
136
00:08:04,026 --> 00:08:07,363
-Diyos ko.
-Diyos ko. Nakakatuwa sila.
137
00:08:07,446 --> 00:08:08,697
Hi, Aphrodite.
138
00:08:08,781 --> 00:08:09,823
Hi.
139
00:08:10,324 --> 00:08:12,243
Wow, tingnan mo. Parang…
140
00:08:14,870 --> 00:08:16,247
-Hi, guys.
-Siksik sila.
141
00:08:16,830 --> 00:08:18,541
-Hi, guys.
-Hi, sweeties.
142
00:08:18,624 --> 00:08:20,626
-Hi.
-Halika mga munti.
143
00:08:26,757 --> 00:08:29,093
-Napakagandang…
-Diyos ko.
144
00:08:29,176 --> 00:08:30,886
Napakalaki mo!
145
00:08:30,970 --> 00:08:33,347
-Ang laki niya.
-Napakalaki mo.
146
00:08:33,430 --> 00:08:35,599
Isa siyang malaking mama.
147
00:08:40,229 --> 00:08:42,189
Ang bawat sistema na inilagay,
148
00:08:42,273 --> 00:08:45,609
lahat ay nagsimulang yumabong
bilang resulta sa pagkakaroon ng baboy,
149
00:08:45,693 --> 00:08:48,362
at ang by-products ng
baboy ay pinataba lupa.
150
00:08:48,445 --> 00:08:51,782
May nagawa na kayong
iba't ibang mga bagay ngayon?
151
00:08:51,865 --> 00:08:54,910
Ginagatasan ko si Clarabelle,
gumagawa kami ng keso.
152
00:08:54,994 --> 00:08:57,329
Kami ngayon ay self-sufficient sa keso,
153
00:08:57,413 --> 00:09:02,209
at sinusubukan namin kung kaya magkaroon
ng micro-dairy bilang bahagi ng sistema,
154
00:09:02,293 --> 00:09:05,087
dahil pinapakain ang whey mula sa
cheese-making sa mga baboy.
155
00:09:05,170 --> 00:09:09,216
Kapag patuloy kaming magtatayo,
mag-aalaga kami ng kaunting baboy
156
00:09:09,800 --> 00:09:13,512
kung may dalawang dairy na baka
at makakapagbenta kami ng keso.
157
00:09:13,596 --> 00:09:17,391
Sa mas maraming pagkakasundo ang makikita
at highlight sa kaayusan ng mga bagay,
158
00:09:17,474 --> 00:09:20,311
na likas na nangyayari,
mas marami kayo magagawa.
159
00:09:20,394 --> 00:09:24,481
Oo. Pagsasama-samahin mo sila.
Nakakainteres na palaging magiging,
160
00:09:24,565 --> 00:09:27,192
"Tingin ko makakagawa tayo
ng keso," alam mo?
161
00:09:27,276 --> 00:09:29,111
Napalago ko ang unang wheat ko.
162
00:09:29,194 --> 00:09:32,406
Pagbati. Kahanga-hanga. Ang astig.
163
00:09:32,489 --> 00:09:33,699
Masaya ito.
164
00:09:33,782 --> 00:09:37,661
Oo, masayang matutunan.
Masayang makita ang lahat na gumagana.
165
00:09:37,745 --> 00:09:40,581
Ang pilosopiya nami'y
wag gumamit ng fossil fuel.
166
00:09:40,664 --> 00:09:44,043
May rule kami na
'di ka pwede mag-drive sa farm
167
00:09:44,126 --> 00:09:46,170
maliban kung may dalang mabigat.
168
00:09:46,253 --> 00:09:48,547
Kung titingnan mo ang mga hayop,
169
00:09:48,631 --> 00:09:50,966
maglalakad ka o may bisikleta kami.
170
00:09:51,050 --> 00:09:55,346
May sistema ba kayo dito na
di niyo nagawa? Mukhang lahat ay gumagana.
171
00:09:55,429 --> 00:09:58,098
Kapag dumating ang solar,
magiging maganda pakiramdam ko.
172
00:09:58,182 --> 00:09:59,016
Oo, ayos.
173
00:09:59,099 --> 00:10:01,310
At kapag may electric vehicles na
174
00:10:01,810 --> 00:10:02,936
Tapos na kami.
175
00:10:03,979 --> 00:10:06,482
Maliban sa gawain bilang co-owner,
176
00:10:06,565 --> 00:10:08,651
si Tammi rin ang head butcher.
177
00:10:10,944 --> 00:10:13,322
'Di niyo inisip na pet ang mga 'to, ano?
178
00:10:13,405 --> 00:10:17,451
Ang pinakamahirap para
sa akin ay ang pagkakatay.
179
00:10:17,534 --> 00:10:19,912
At 'yong ipinagdiriwang ko ay
180
00:10:19,995 --> 00:10:23,248
'yong ginagawa niyo sa balanseng paraan.
181
00:10:23,332 --> 00:10:27,544
Ang emosyon ay nagbabago kapag
mas matagal ka na sa ecosystem.
182
00:10:28,045 --> 00:10:31,131
Nararamdaman ko pa rin.
Nag-aalala pa rin ako.
183
00:10:31,215 --> 00:10:34,343
Tulad ng pag-iisip ng
mga kapatid nating Indigenous,
184
00:10:34,426 --> 00:10:37,471
tayo ang tagapangalaga ng lahat
mula lupa hanggang hangin,
185
00:10:38,055 --> 00:10:41,558
pero 'di tayo katangi-tangi.
Parte pa rin tayo nito.
186
00:10:41,642 --> 00:10:45,479
Pakiramdam ko'y katanggap-tanggap
at okay lang na kunin sila,
187
00:10:45,562 --> 00:10:48,440
na kunin ang buhay nila
para sa buhay natin.
188
00:10:48,524 --> 00:10:52,152
Bilang vegan, naniniwala si Darin
na walang hayop o nilalang
189
00:10:52,236 --> 00:10:56,532
ay dapat ikonsumo ng tao kaya
ipagpapaliban niya ang susunod na bahagi.
190
00:10:56,615 --> 00:11:00,536
Dahil sa loob nito ay
kinakatay ni Tammi ang mga karne.
191
00:11:01,036 --> 00:11:02,621
Welcome sa boning room ko.
192
00:11:03,747 --> 00:11:05,582
-Anong tawag mo?
-Boning room.
193
00:11:05,666 --> 00:11:07,459
-Burning room?
-Boning room.
194
00:11:07,543 --> 00:11:08,794
Wala na ko sasabihin.
195
00:11:08,877 --> 00:11:13,215
Gusto 'yon ng mga Amerikano. Ham 'yon.
Kapag tinanggal ang aitchbone dito,
196
00:11:13,298 --> 00:11:15,509
magkakaroon ng Christmas ham.
197
00:11:16,093 --> 00:11:17,177
Okay. Kuha ko.
198
00:11:17,261 --> 00:11:19,054
-Pero--
-Hinihila mo ang buto?
199
00:11:19,138 --> 00:11:25,352
Oo. Ipapakita ko kung paano. Ito ang
aitchbone. Mayroon ka rin. Ang pelvis mo.
200
00:11:25,436 --> 00:11:26,270
Kuha ko.
201
00:11:26,353 --> 00:11:28,981
Paano niyo ibinebenta?
May tindahan kayo o…
202
00:11:29,064 --> 00:11:31,859
Nakatayo ka sa aming
maliit na farm gate shop.
203
00:11:31,942 --> 00:11:33,527
Oo, may tindahan kami,
204
00:11:33,610 --> 00:11:36,822
pero mas nagbebenta kami sa CSA,
205
00:11:36,905 --> 00:11:38,907
Community Supported Agriculture.
206
00:11:38,991 --> 00:11:44,955
Nagpapalista na may minimum na isang
taon at nakakakuha ng monthly delivery.
207
00:11:45,038 --> 00:11:47,082
Paano ka makakapagpalista sa CSA?
208
00:11:47,166 --> 00:11:49,752
Mula Melbourne,
may 20-taong waiting list.
209
00:11:49,835 --> 00:11:53,589
-May anak ka ba?
-Saan siya papunta?
210
00:11:53,672 --> 00:11:55,215
-Wala pa.
-Pwede mo sila ipalista.
211
00:11:55,299 --> 00:11:57,426
Ilista na sila. 20 taon maghihintay.
212
00:11:58,552 --> 00:12:03,223
Noted. Kapag nagka-anak ako, iliista ko
sa waiting list sa CSA ng Jonai Farms.
213
00:12:06,185 --> 00:12:09,480
Bigyang-pansin, farms.
Kung may 20-taong waiting list,
214
00:12:09,563 --> 00:12:11,523
may mataas na
demand na dapat punan.
215
00:12:12,649 --> 00:12:16,528
At sa mga mamimili, magsaliksik at
baka makahanap ng local farms
216
00:12:16,612 --> 00:12:19,448
na nag-aalok ng
subscription ng sariwang produkto.
217
00:12:20,741 --> 00:12:22,075
Baka iniisip niyo,
218
00:12:22,159 --> 00:12:25,537
"Ba't 'di siya magpalawak
para maabot ang mataas na demand?"
219
00:12:26,121 --> 00:12:28,749
Ayaw ng Jonai Farms na
maging mas malaki 50 beses.
220
00:12:28,832 --> 00:12:33,212
Mas gusto ni Tammi magturo sa
50 magsasaka na gawin ito para maabot ito.
221
00:12:35,047 --> 00:12:37,424
Dahil kapag lumaki nang gano'n ang farm,
222
00:12:37,508 --> 00:12:40,052
baka masira nito ang
layunin ng misyon nila.
223
00:12:40,636 --> 00:12:44,014
At aktibo si Tammi sa
pagpasa ng kaalaman niya
224
00:12:44,097 --> 00:12:47,142
at ituro sa iba ang
regenerative agriculture.
225
00:12:47,226 --> 00:12:48,936
Ano pakiramdam mo sa
pagkain ng hayop?
226
00:12:49,019 --> 00:12:51,939
Kapag sinasabing, "Paano mo
nakakain ang hayop na kilala mo?"
227
00:12:52,022 --> 00:12:55,776
Ang sagot ko palagi,
"Paano mo nakakain ang 'di mo kilala?"
228
00:12:55,859 --> 00:12:59,780
Oo. Tama nga 'yon,
kapag inisip mo 'yon, 'di ba?
229
00:12:59,863 --> 00:13:03,325
-Tingin ko 'di na kailangan magsalita pa.
-Tama nga naman.
230
00:13:03,408 --> 00:13:05,285
Alam natin na ang mga ito…
231
00:13:05,369 --> 00:13:09,873
May magandang buhay at
alam mo kung saan ito nanggaling…
232
00:13:09,957 --> 00:13:11,333
Alam mo ang kinain.
233
00:13:11,416 --> 00:13:14,670
-Naalagaan mo talaga.
-Tama.
234
00:13:14,753 --> 00:13:17,130
Marami ka bang nagagamit sa hayop?
235
00:13:17,214 --> 00:13:18,590
Ginagamit namin lahat.
236
00:13:18,674 --> 00:13:25,430
Halimbawa, ang taba rito ay
hindi masyadong maganda sa sausages.
237
00:13:25,514 --> 00:13:29,268
Ito, tinatawag itong globular fat.
At hindi ito malambot.
238
00:13:29,351 --> 00:13:32,020
Gagawin itong soap.
239
00:13:32,896 --> 00:13:37,985
At ang mga hiwa mula dito sa may
silverside, mapupunta ito sa sausage.
240
00:13:38,068 --> 00:13:38,944
Ang galing.
241
00:13:40,863 --> 00:13:42,281
Break time!
242
00:13:43,949 --> 00:13:46,869
Mahaba man pila
sa subscription ng Jonai Farms,
243
00:13:47,578 --> 00:13:52,124
pero heto ang pagkakataon na masubukan ang
pinakasariwang fare nila ngayon.
244
00:13:55,168 --> 00:13:57,087
Uy! Nandito na ulit si Darin.
245
00:14:00,048 --> 00:14:01,258
Sarap ng tanghalian.
246
00:14:01,341 --> 00:14:05,137
May masarap talaga sa
pagkain na malapit sa pinagmulan nito.
247
00:14:07,180 --> 00:14:08,891
At sa pagkain mismo sa farm,
248
00:14:08,974 --> 00:14:11,852
mas masusukat ito sa
food yards kaysa food miles.
249
00:14:13,645 --> 00:14:17,190
Ito ay naging kahanga-hanga.
250
00:14:17,274 --> 00:14:19,443
-Salamat sa pagtanggap.
-Na-inspire ako.
251
00:14:19,526 --> 00:14:24,781
Salamat sa pagbabahagi ng lahat ng ito.
Lahat ng ginagawa niyo ay mahiwaga.
252
00:14:24,865 --> 00:14:27,534
Salamat sa pagpunta para
makita, masaksihan at ibahagi ito.
253
00:14:27,618 --> 00:14:29,786
-Masaya ako't nandito kayo.
-Ikinagagalak namin.
254
00:14:29,870 --> 00:14:31,705
-Salamat.
-Thank you. Thanks.
255
00:14:31,788 --> 00:14:33,665
-Thank you.
-Darin.
256
00:14:35,500 --> 00:14:38,211
Pwede tayo mag-blog.
The Vegan and the Butcher.
257
00:14:38,295 --> 00:14:40,797
Astig 'yon.
258
00:14:40,881 --> 00:14:43,592
-'Di ba?
-Ang astig no'n.
259
00:14:43,675 --> 00:14:44,968
Ang pakikipag-usap kay Bruce
260
00:14:45,052 --> 00:14:48,263
ang nagdala sa'min kay Tammi at
paano niya ginagamit ang hayop sa lupa.
261
00:14:48,347 --> 00:14:51,725
May nasabi rin si Bruce sa
sustainability at mga halaman.
262
00:14:51,808 --> 00:14:54,353
No'ng may COVID, 'di tayo lumilipad.
263
00:14:54,436 --> 00:14:59,358
'Di tayo nag-aangkat ng mga gulay mula
sa ibang bansa, na nakakabaliw.
264
00:14:59,441 --> 00:15:03,695
Parang, "Kumuha tayo ng Californian
carrot at ipadala ito sa Australia."
265
00:15:03,779 --> 00:15:05,739
"Magandang ideya 'yon."
266
00:15:05,822 --> 00:15:08,241
Kapag binunot natin ang carrot sa lupa
267
00:15:08,325 --> 00:15:12,412
na pinalaki sa mga kemikal,
268
00:15:12,496 --> 00:15:14,706
tapos nag-spray tayo ng preservative
269
00:15:14,790 --> 00:15:18,085
para makarating ng
Australia bilang carrot, hindi madurog
270
00:15:18,168 --> 00:15:22,506
kung gano'n ay maraming kemikal na
nakonsumo sa prosesong 'yon.
271
00:15:22,589 --> 00:15:23,632
Maaaring mura,
272
00:15:23,715 --> 00:15:28,095
pero gaano katagal mo itong magagawa bago
magsimulang masira ang lupa?
273
00:15:28,178 --> 00:15:33,016
At iyon ang punto kung saan ay
kailangang hipan ang pito at sabihing…
274
00:15:33,100 --> 00:15:38,188
Bilang tao at kapitalistang kapaligiran,
hindi namin hahayaan 'yon,
275
00:15:38,271 --> 00:15:41,483
dahil mawawala tayo at hindi maganda 'yon.
276
00:15:43,151 --> 00:15:47,364
Ang magandang gawi sa pagsasaka ay
pwede magkaroon ng magandang negosyo.
277
00:15:49,491 --> 00:15:52,494
isang oras at kalahating
biyahe sa southwest ng Melbourne,
278
00:15:52,577 --> 00:15:54,496
para bisitahin ang Brae.
279
00:15:54,579 --> 00:15:57,582
Ang pangalan ay mula sa
Scottish ng gilid ng burol,
280
00:15:57,666 --> 00:16:00,252
at sa gilid ng burol na 'to,
may zero net emission
281
00:16:00,335 --> 00:16:03,255
boutique bed-and-breakfast
at award-winning na restawran,
282
00:16:03,338 --> 00:16:05,882
na pinaliligiran ng 30
ektaryang organic farm.
283
00:16:06,466 --> 00:16:09,720
At ang may-ari ng lahat,
si Chef Dan Hunter.
284
00:16:09,803 --> 00:16:11,221
-Welcome.
-Chef, kumusta?
285
00:16:11,304 --> 00:16:13,015
-Zac.
-Welcome sa Brae. Hi.
286
00:16:13,098 --> 00:16:15,183
Chef. Kumusta? Darin. Pleasure.
287
00:16:15,267 --> 00:16:16,476
-Kumusta?
-Ayos.
288
00:16:16,560 --> 00:16:20,605
Tingnan natin paano ihahalo ni Chef Dan
ang regenerative agriculture methods
289
00:16:20,689 --> 00:16:22,024
para makagawa ng world-class,
290
00:16:22,107 --> 00:16:26,653
farm-to-table dining experience sa
pinakamasarap na restawran sa Australia…
291
00:16:26,737 --> 00:16:30,073
Papatunayan na ang "sustainable" ay
pwede maging masustansya,
292
00:16:30,157 --> 00:16:32,075
nakakabusog at masarap.
293
00:16:32,159 --> 00:16:35,412
Ang kusina ay
napakalinis, simple at maayos.
294
00:16:35,495 --> 00:16:38,999
At perpektong representasyon iyon ng menu.
295
00:16:39,499 --> 00:16:41,460
Paano naging sustainable ang Brae,
296
00:16:41,543 --> 00:16:44,421
paano nasusundan
ang pamamaraang regenerative agricultural?
297
00:16:44,504 --> 00:16:47,299
Kinikita namin ang suppliers.
Pinupuntahan sila.
298
00:16:47,382 --> 00:16:50,844
Kumukuha kami ng mga
nakatuon sa regenerative agriculture.
299
00:16:50,927 --> 00:16:54,973
At kahit sa artisans at
gumagawa ng gamit sa kainan.
300
00:16:55,057 --> 00:16:58,685
Sa platong ito, may abo mula sa pugon
301
00:16:58,769 --> 00:17:01,063
at may putik mala sa dam doon.
302
00:17:01,146 --> 00:17:04,149
Kapag kumain ka sa Brae,
kinakain mo ang lugar.
303
00:17:04,232 --> 00:17:07,360
Ang lahat ay talagang
konektado sa lupang ito.
304
00:17:07,444 --> 00:17:10,322
Umaasa kaming titikim ang
mga tao ng pagkain at sasabihing
305
00:17:10,405 --> 00:17:14,117
"Sandali. May rason sa kabila nito.
Naiintindihan ko na."
306
00:17:14,201 --> 00:17:16,912
-Totoo. Tingnan mo ang mga sangkap.
-Oo.
307
00:17:16,995 --> 00:17:19,456
Salad ito. Ginagawa ito sa paraang…
308
00:17:19,539 --> 00:17:20,999
Kainin mo kung gusto mo.
309
00:17:22,334 --> 00:17:25,921
maganda sa paningin ng guests.
310
00:17:26,004 --> 00:17:26,838
Diyos ko.
311
00:17:27,923 --> 00:17:28,757
Oh.
312
00:17:28,840 --> 00:17:29,716
Wow.
313
00:17:29,800 --> 00:17:31,676
Magmemeryenda kami ng kamatis.
314
00:17:31,760 --> 00:17:35,263
Iyan ang pinakamasarap na
kamatis na nakain ko sa buhay ko.
315
00:17:36,556 --> 00:17:38,058
Grabe, napakatamis.
316
00:17:38,141 --> 00:17:41,603
Tingin ko ay texture ang
isa sa napapansin sa organic food…
317
00:17:41,686 --> 00:17:43,396
Ibabalik ko na.
318
00:17:43,480 --> 00:17:45,524
'Yong nabibili sa farmer's market,
319
00:17:45,607 --> 00:17:47,734
o sa maliit na palengke,
320
00:17:47,818 --> 00:17:50,946
kasalungat ng nabalot na at inimbak.
321
00:17:51,029 --> 00:17:53,907
-'Yong strawberries…
-Sana matanggal 'yon.
322
00:17:53,990 --> 00:17:57,327
-Ayos. Alam kong mangyayari.
-Magandang senyales 'yon ng…
323
00:17:57,410 --> 00:17:58,620
Wow, ayos 'yon.
324
00:17:58,703 --> 00:18:00,705
May mga alaala ako ng
pagkain na ganyan…
325
00:18:00,789 --> 00:18:02,707
-Masayang kamatis.
-na tumatulo sa'yo.
326
00:18:02,791 --> 00:18:05,168
Wala akong napansin na magkamukha diyan.
327
00:18:05,252 --> 00:18:08,338
-Wala.
-Bawat sangkap ay magkaiba?
328
00:18:08,421 --> 00:18:10,173
-Oo.
-Ilang magkakaibang sangkap?
329
00:18:10,257 --> 00:18:12,634
-Mga 60.
-Animnapu?
330
00:18:12,717 --> 00:18:15,178
Oo. May halos 60 na magkakaibang halaman
331
00:18:15,262 --> 00:18:19,015
na tumutubo sa ngayon
sa hardin, sa platong ito.
332
00:18:19,099 --> 00:18:23,061
Isipin mo kung gaano karaming prutas
at gulay angkakainin sa isang linggo.
333
00:18:23,145 --> 00:18:25,856
'Di ko pa 'yon naisip, pero alam kong
334
00:18:25,939 --> 00:18:29,151
'di pa ako nakakain ng 60
magkakaibang sangkap sa iisang pinggan.
335
00:18:29,234 --> 00:18:30,360
Kaya, tikman na.
336
00:18:31,236 --> 00:18:34,781
-'Di ko alam kung saan magsisimula.
-Ewan. Anong pipiliin mo?
337
00:18:34,865 --> 00:18:38,118
-Kailangan yata ng tiyani.
-Uunahin ko ang bulaklak.
338
00:18:43,665 --> 00:18:44,666
Wow.
339
00:18:45,584 --> 00:18:48,253
Ito pa ang iilang maisasabay.
340
00:18:48,837 --> 00:18:52,507
Ito ay golden zucchini at tomato tart.
341
00:18:52,591 --> 00:18:53,425
Whoa.
342
00:18:53,508 --> 00:18:57,721
At heto ang pipinong
inatsara sa Australian spices.
343
00:18:58,221 --> 00:19:01,433
Ito ay mushroom cream
na may pistachio at cocoa.
344
00:19:02,267 --> 00:19:05,437
At peas na may raspberries sa potato skin.
345
00:19:05,520 --> 00:19:07,397
-Lahat maganda.
-Kahanga-hanga.
346
00:19:07,480 --> 00:19:09,900
'Di pa ako nakakain ng gulay na ganito.
347
00:19:09,983 --> 00:19:13,987
Paanong 'di mo magugustuhan na
magka-hardin pagkatapos kainin ito?
348
00:19:14,070 --> 00:19:16,406
-Nagugutom ba kayo kapag kumakain kami?
-Hindi.
349
00:19:16,489 --> 00:19:18,825
Hindi, nakatingin sa…
350
00:19:18,909 --> 00:19:20,118
Ako magugutom.
351
00:19:21,620 --> 00:19:24,623
-Ang alam ko lang ay magtatanim ako.
-Oo.
352
00:19:24,706 --> 00:19:27,751
Maririnig mo talaga 'yong
lutong ng mga gulay.
353
00:19:27,834 --> 00:19:29,628
Mitch, gsuto mo tikman?
354
00:19:29,711 --> 00:19:31,338
'Yon ay retorikang tanong.
355
00:19:31,421 --> 00:19:34,382
Hindi tatanggi si Mitch sa food sample.
356
00:19:34,466 --> 00:19:36,551
-Nasarapan siya.
-Nasarapan ako.
357
00:19:37,469 --> 00:19:39,596
"Ayos, balik na ako sa trabaho."
358
00:19:39,679 --> 00:19:42,349
-'Yon lang ang sa'yo.
-Salamat, boss.
359
00:19:43,391 --> 00:19:44,434
Naku.
360
00:19:46,978 --> 00:19:50,273
At ang lahat ng ito ay
tanim doon sa labas.
361
00:19:50,357 --> 00:19:51,483
Ang astig na lugar.
362
00:19:53,360 --> 00:19:57,656
Ang nasa paligid ng restawran ay
idinisenyo sa paglibot pagkatapos kumain.
363
00:19:57,739 --> 00:20:00,617
para kumonekta sa lupa kung
saan nagmula pagkain nila.
364
00:20:00,700 --> 00:20:03,286
Pagkatapos ng
dose-dosenang courses sa menu
365
00:20:03,370 --> 00:20:06,748
na tumatagal ng ilang oras,
ayos din ito para magbanat.
366
00:20:06,831 --> 00:20:09,918
Ang farm ay hindi lang
patag na lugar na walang puno
367
00:20:10,001 --> 00:20:11,670
na binubungkal ang lupa.
368
00:20:11,753 --> 00:20:14,381
Ang malusog na farm,
malusog na kapaligiran,
369
00:20:14,464 --> 00:20:19,177
ay may ecosystem na nakakatulong sa
proguksyon ng organikong pagkain.
370
00:20:22,764 --> 00:20:27,435
Nakapagtanim sila ng higit 1,000 native
species ng puno't halaman sa property.
371
00:20:27,519 --> 00:20:31,773
90 porsyento ng plant-based na
pagkain sa restawran ay itinanim dito.
372
00:20:31,856 --> 00:20:35,694
Ulit, ang biodiversity ay
susi sa regenerative agriculture.
373
00:20:35,777 --> 00:20:40,031
At ang diversity ng mga halaman
ay nakakatulong sa pagpapataba ng lupa,
374
00:20:40,115 --> 00:20:43,243
na bumabawas sa
karbon na nailalabas sa atmospera.
375
00:20:43,326 --> 00:20:46,705
'Yong mga naggaling sa hardin,
idinadala ito sa kusina.
376
00:20:46,788 --> 00:20:50,417
Inihahanda ang mga ito, kaya may
malaking porsyento ng basura.
377
00:20:51,001 --> 00:20:55,297
Nakalabas sila rito.
'Yong lupa naman ay mapupunta rito.
378
00:20:55,380 --> 00:20:59,175
Walang itinatapon dito
at kasama na ro'n ang tirang pagkain.
379
00:20:59,259 --> 00:21:01,094
Sa pagkakarron ng compost,
380
00:21:01,177 --> 00:21:04,973
nakakabawas ng halos
100 kilo ng basura sa landfill kada araw.
381
00:21:05,056 --> 00:21:07,517
Ang compost na 'yon ay babalik sa lupa
382
00:21:07,600 --> 00:21:09,394
para simulan ulit ang cycle.
383
00:21:09,477 --> 00:21:12,147
Nandito 'yong salad na kinain niyo kanina.
384
00:21:12,230 --> 00:21:13,064
Oo, 'yan ay…
385
00:21:13,148 --> 00:21:15,525
Ang nandyan ay 'yong kinain nyo kanina.
386
00:21:15,608 --> 00:21:18,320
Tingnan mo. Maitim at mataba.
387
00:21:18,403 --> 00:21:19,863
At iyan ang cycle.
388
00:21:19,946 --> 00:21:22,657
Kukunin ang halaman at imbes na itapon,
389
00:21:22,741 --> 00:21:25,785
ginagawa itong carbon-rich mulch,
at ibinabalik sa lupa.
390
00:21:25,869 --> 00:21:27,245
Kahit sino'y kaya ito.
391
00:21:27,329 --> 00:21:31,708
Medyo wala kang malay kung gaano
kasama ang sistema ng pagkain talaga.
392
00:21:31,791 --> 00:21:36,046
Mahirap bang magpalago nito nang maramihan
393
00:21:36,129 --> 00:21:40,216
at malaman na ang
lipunan ay may health quality
394
00:21:40,300 --> 00:21:41,634
na pwede tipirin?
395
00:21:41,718 --> 00:21:43,386
May magagawa ang gobyerno,
396
00:21:43,470 --> 00:21:45,930
tulad ng paghikayat sa
maliit na pagsasaka.
397
00:21:46,014 --> 00:21:48,433
Pero hangga't ang
pambatasang ideya ang ipinapatupad,
398
00:21:48,516 --> 00:21:53,271
ang maliliit na farm-to-table tulad nito
ay nadadaig ng mega industrial farming.
399
00:21:53,355 --> 00:21:56,399
Ang strawberry ang isa sa
pinakamadaling mapapatubo.
400
00:21:56,483 --> 00:22:00,070
Mabunga ito. Ang isang halaman ay
makakapagbunga ng marami.
401
00:22:00,153 --> 00:22:02,822
Ang strawberry sa
supermarket ay may texture ng mansanas,
402
00:22:02,906 --> 00:22:05,617
na hindi tama. Parang kahoy. Walang katas.
403
00:22:05,700 --> 00:22:08,119
Ang sariwang strawberry ay masarap.
404
00:22:08,203 --> 00:22:12,082
At parang may koneksyon na, "Nagtatanim ka
ng pagkain at mas masarap ito."
405
00:22:12,165 --> 00:22:15,794
Kinain niyo ang halos
piraso nitong lupa na 'to sa pinggan.
406
00:22:18,963 --> 00:22:21,508
Ang harding ito'y masarap na
bagay sa tabi ng isa pa.
407
00:22:21,591 --> 00:22:22,467
Oo naman.
408
00:22:22,550 --> 00:22:26,554
Maliit na restawran na
may iilang parokyano,
409
00:22:26,638 --> 00:22:29,140
ipinapakita ang
magagawa sa maliit na lupa
410
00:22:29,224 --> 00:22:33,645
na kayang gumawa ng
napakaraming, diverse, quality na pagkain.
411
00:22:36,147 --> 00:22:39,192
Tulad sa Jonai,
ulit, mahalaga ang sukat.
412
00:22:39,275 --> 00:22:42,570
Sa mas maliit na operasyon,
mas madali ito para sa lupa.
413
00:22:43,696 --> 00:22:47,909
At sa Brae, ang pag-aalaga sa lupa
gamit ang regenerative agriculture
414
00:22:47,992 --> 00:22:52,247
ay nakakagawa ng quality, masustansyang
produkto at umuunlad na negosyo.
415
00:22:53,623 --> 00:22:56,459
Maaga kami nagising at mahaba ang biyahe.
416
00:22:56,543 --> 00:22:59,462
Gumagawa si Darin ng almusal,
sa sasakyan
417
00:23:00,213 --> 00:23:01,256
Yeah!
418
00:23:04,384 --> 00:23:06,469
Pare, puno ito.
419
00:23:09,806 --> 00:23:11,474
Cheers. Sa kalusugan mo.
420
00:23:11,558 --> 00:23:14,018
-Sa'yo din.
-Daan taon kang mabubuhay.
421
00:23:14,602 --> 00:23:16,688
Okay lang makahingi?
May natira pa?
422
00:23:16,771 --> 00:23:19,983
Oo, marami pa.
May naisip na timpla si Darin.
423
00:23:20,066 --> 00:23:23,361
Anong mayroon? Ashwagandha.
Schisandara, matcha, reishi…
424
00:23:23,445 --> 00:23:26,823
-At 'di siya nahihiyang pag-usapan ito.
-Pare…
425
00:23:32,871 --> 00:23:35,832
Kahit 'di ka magtanong,
sasabihin niya sa'yo lahat.
426
00:23:37,834 --> 00:23:41,296
Ang susunod ay aabutin ng
isang oras sa hilaga ng Melbourne
427
00:23:41,379 --> 00:23:44,632
at sa liblib na kumplikadong
ecosystem ng gubat na 'to.
428
00:23:44,716 --> 00:23:48,303
Nakita na natin kung paano
naaapektuhan ng hayop at halaman ang lupa,
429
00:23:48,386 --> 00:23:51,764
pero ang huling trip na 'to ay
tungkol sa ibang kaharian.
430
00:23:51,848 --> 00:23:56,269
Dahil sa ilalim ng mga punong ito ay
nakahimlay ang symbiotic na relasyon,
431
00:23:56,352 --> 00:23:59,022
isang proseso ng kemikal
na 'di lang nagpapataba ng lupa,
432
00:23:59,105 --> 00:24:02,108
ngunit tumutulong din sa
klima sa paghigop ng karbon
433
00:24:02,192 --> 00:24:04,027
at ikinakandado ito.
434
00:24:05,278 --> 00:24:07,989
Parang network ng
miniature na compost piles,
435
00:24:08,072 --> 00:24:12,118
isang espesyal na uri ng amag na
kinakain ang nabubulok sa gubat,
436
00:24:12,202 --> 00:24:14,954
at kapalit nito'y
nagbibigay-sustansya sa lupa.
437
00:24:15,538 --> 00:24:19,584
Hindi sila halaman at
hindi rin sila hayop.
438
00:24:19,667 --> 00:24:21,211
Sila ay fungus,
439
00:24:21,294 --> 00:24:24,797
pero kilala natin sila
sa bunga nila, ang kabute.
440
00:24:25,882 --> 00:24:28,510
Sinasabi sa pag-aaral na
ang may microbiome
441
00:24:28,593 --> 00:24:31,971
na nakatira sa digestive system natin at
may malaking bahagi sa kalusugan.
442
00:24:32,055 --> 00:24:36,100
At may kahawig na mundo ng
bacteria at fungi na nakatira sa lupa.
443
00:24:36,184 --> 00:24:39,229
Excuse me, mas gusto ko
bigkasin itong "fun guy".
444
00:24:39,312 --> 00:24:42,106
Oo. Kasi ikaw ay…
445
00:24:42,190 --> 00:24:43,650
Isang microbial fungi.
446
00:24:43,733 --> 00:24:48,738
Gaya ng sabi mo, nakatira kami sa
tiyan niyo, tulad ng sa lupa't masaya kami.
447
00:24:48,821 --> 00:24:50,782
Talaga? Anong nagyayari do'n?
448
00:24:50,865 --> 00:24:53,284
Sa digestive tract niyo man o sa lupa,
449
00:24:53,368 --> 00:24:56,538
ang microbial fungi ang nagpapanatiling
malakas at malusog ang sistema.
450
00:24:56,621 --> 00:25:00,625
Ang microbial fungi ay mahalaga ang
parte sa nutrient uptake, metabolismo,
451
00:25:00,708 --> 00:25:02,794
paglaki, enerhiya at paglaban sa sakit.
452
00:25:02,877 --> 00:25:05,088
Alam ko sa tiyan ng tao, kakain ka
453
00:25:05,171 --> 00:25:08,216
at kukunin ang sustansya na
magagamit ng katawan.
454
00:25:08,299 --> 00:25:10,885
Oo. At sa lupa, kahawig din nito
ang ginagawa namin,
455
00:25:10,969 --> 00:25:14,097
nilulusaw ang organic material na 'di
kaya tunawin ng ibang organismo.
456
00:25:14,180 --> 00:25:17,058
ginagawang pagkain at sustansya na
magagamit ng halaman,
457
00:25:17,141 --> 00:25:20,853
pinapanatiling malusog ang lupa,
na nagpapalusog sa halaman.
458
00:25:20,937 --> 00:25:24,190
Paano ito mapapasok sa
regenerative agriculture?
459
00:25:24,274 --> 00:25:28,486
Ang RegAg ay mas malusog na soil
microbiome na may masustansyang pagkain
460
00:25:28,570 --> 00:25:31,948
na nagpapabuti ng tiyan mo
at mas malusog para sa'yo.
461
00:25:32,031 --> 00:25:35,034
Binabawasan din nito ang CO2 sa atmospera.
462
00:25:35,118 --> 00:25:37,829
Lahat ng 'yon? Wow. Ikaw nga ay fun guy.
463
00:25:37,912 --> 00:25:38,997
Oo, salamat.
464
00:25:39,080 --> 00:25:42,166
Lagi ko sinasabi, kapag
binigyan ako ng oras, lalaki ako sa'yo,
465
00:25:42,250 --> 00:25:43,251
tulad ng fungus.
466
00:25:45,128 --> 00:25:46,379
-Nice to see you.
-Chris.
467
00:25:46,462 --> 00:25:47,755
-Pleasure.
-Nice to meet you.
468
00:25:47,839 --> 00:25:49,799
-Zac. Nice to meet you.
-Kumusta?
469
00:25:49,882 --> 00:25:51,759
Ayos lang. Ano sa tingin niyo?
470
00:25:51,843 --> 00:25:53,511
'Di kapani-paniwala.
471
00:25:54,554 --> 00:25:58,474
Nandito para kitain tayo sa gubat,
sina Jim at Chris ng Fable Food,
472
00:25:59,642 --> 00:26:02,353
isang kompanya na nakatuon sa
gourmet meat substitutes
473
00:26:02,437 --> 00:26:04,689
na gawa sa kabute.
474
00:26:05,273 --> 00:26:08,401
Ang gubat na ito ay sagana sa buhay,
475
00:26:08,901 --> 00:26:11,613
at dahil ito sa matabang
layer ng matabang lupa
476
00:26:11,696 --> 00:26:14,574
na dulot ng life cycle ng mga kabute.
477
00:26:14,657 --> 00:26:17,702
Kadalasan ay maulan at
mahamog, pero tingnan niyo.
478
00:26:17,785 --> 00:26:19,954
Mabuti 'yon sa fungi, 'di ba?
479
00:26:20,038 --> 00:26:23,082
-Iyon ba ay "funji" o "fungu"? "Fungi."
-Kahit ano.
480
00:26:23,166 --> 00:26:24,626
-Talaga?
-Fun guy ka.
481
00:26:24,709 --> 00:26:28,296
Fun guy ka. Gusto ko 'yon,
dahil tungkol ito sa pagsasaya.
482
00:26:28,796 --> 00:26:31,674
Si Jim, isang agricultural
cientist at engineer,
483
00:26:31,758 --> 00:26:35,803
at si Chris, pausbong na negosyanteng
nag-aaral ng regenerative farming
484
00:26:35,887 --> 00:26:37,639
ay nalamang may pagkakatulad sila.
485
00:26:37,722 --> 00:26:40,725
Malusog na pagkana sa
lchemy ng mushrooms.
486
00:26:40,808 --> 00:26:44,395
Nakagawa sila ng malusog,
sustainable at etikal na paraan
487
00:26:44,479 --> 00:26:48,941
na gawin ang anumang meat-based na
pagkain na maging plant-based,
488
00:26:49,025 --> 00:26:51,235
gamit ang mahika ng kabute.
489
00:26:51,319 --> 00:26:54,906
Alam nila kung gaano
kahalaga ang shrooms sa science ng lupa.
490
00:26:54,989 --> 00:26:56,366
Sa science ng lupa,
491
00:26:56,449 --> 00:26:59,869
do'n ako nagsimula,
ang pagsasaka at regenerative ag ay,
492
00:26:59,952 --> 00:27:02,830
"Mawawalan tayo ng topsoil at magugutom."
493
00:27:02,914 --> 00:27:06,209
Marami tayong nakuhang
top soil sa loob ng 60 taon,
494
00:27:06,292 --> 00:27:09,629
oras na naglagay tayo ng kemikal dito,
parang ganito na ngayon.
495
00:27:09,712 --> 00:27:13,007
At sa 20 hanggang
30 taong gano'n, good luck.
496
00:27:13,508 --> 00:27:16,803
Ito ay kamalayan.
Kailangan mamulat sa pagkampi
497
00:27:16,886 --> 00:27:19,347
at makipagpartner sa
species para maipakilala ulit
498
00:27:19,430 --> 00:27:22,100
sa kalikasang sinira't
inalis natin sa kanila.
499
00:27:22,183 --> 00:27:24,727
At dapat natin matutunan
sa kanila at maisip kung paano
500
00:27:24,811 --> 00:27:27,563
sila ipagtatanggol at
itulak sa kapaligiran
501
00:27:27,647 --> 00:27:30,650
kung saan ay matutulungan tayo
magtanim sa sustainable na paraan.
502
00:27:30,733 --> 00:27:33,528
-Tungkol ito sa topsoil.
-Tama.
503
00:27:33,611 --> 00:27:37,115
Bawat sustansya, lahat ng kinakain natin,
nanggaling sa tuktok na layer.
504
00:27:37,198 --> 00:27:39,033
Kapag tinanggal 'yon…
505
00:27:39,534 --> 00:27:42,370
-Lahat tayo ay nakadepende ro'n.
-walang kwenta.
506
00:27:45,039 --> 00:27:47,625
Tulad ng sinabi ni Bruce sa simula,
507
00:27:47,709 --> 00:27:51,504
ang kakayahan nating mamuhay sa earth ay
nakadepende sa trato natin sa earth.
508
00:27:51,587 --> 00:27:53,840
Ang aktwal na lupa sa lapag "earth"
509
00:27:53,923 --> 00:27:57,176
dahil topsoil ang
nagbibigay sa halaman ng sustansya.
510
00:27:57,260 --> 00:28:01,222
Ang lupa ay kailangan ng mapagkukunan
ng pagkain sa anyo ng microorganisms,
511
00:28:01,305 --> 00:28:04,225
at malaki ang bahagi ng
mushrooms sa diet na 'yon.
512
00:28:04,308 --> 00:28:05,268
Hindi lang 'yon,
513
00:28:06,894 --> 00:28:11,399
napipigilan din nito ang erosion,
nagpaparami ng supply ng tubig sa lupa,
514
00:28:11,482 --> 00:28:14,986
pinapanatili ang karbon sa
lupa kaysa idagdag sa atmospera.
515
00:28:15,069 --> 00:28:17,447
At nagsisimula ito sa mycelium.
516
00:28:17,530 --> 00:28:20,908
Ang mycelium ay
napakalaking network sa ilalim ng lupa,
517
00:28:20,992 --> 00:28:23,327
parang nerves sa katawan ng tao.
518
00:28:23,411 --> 00:28:25,371
-Oo. Magandang reference.
-Oo.
519
00:28:25,455 --> 00:28:28,499
-Gaano ito kalayo sa tingin mo?
-Nakakabit ito ro'n sa mga puno.
520
00:28:28,583 --> 00:28:29,500
-Doon.
-Talaga?
521
00:28:29,584 --> 00:28:33,296
Itong partikular na kabute,
wala na itong kakayahang
522
00:28:33,379 --> 00:28:36,966
na maging saprophyte at mag-degrade,
dahil dati na niya itong ginagawa.
523
00:28:37,550 --> 00:28:42,513
Nabubuhay na ito kasama ng
puno at sa sustansya ng puno,
524
00:28:42,597 --> 00:28:45,725
at ibinabalik sa puno ang
sustansya na hinahanap nito.
525
00:28:45,808 --> 00:28:47,268
Ang mga ito ay carbon capturers.
526
00:28:47,351 --> 00:28:51,147
Ang mycelium ay nasa lupa na.
Ang organic matter ay nasa lupa na.
527
00:28:51,230 --> 00:28:53,649
At ito'y napakalaking
paglawak ng ugat ng mga puno.
528
00:28:54,942 --> 00:28:57,487
Ang mushrooms ay
parang munting eco-warriors
529
00:28:57,570 --> 00:29:00,114
pinapakain ang mga halaman at
pinoprotektahan ang hangin.
530
00:29:00,198 --> 00:29:04,327
May libu-libong
iba't ibang klase ng kabute sa planeta,
531
00:29:04,410 --> 00:29:06,412
marami pa ang 'di natutuklasan.
532
00:29:06,496 --> 00:29:08,581
At kahit namrami ang masarap
533
00:29:08,664 --> 00:29:12,376
at masustansyang nakakain na kabute,
mayroon ding nakakamatay.
534
00:29:12,960 --> 00:29:16,422
Kaya, hayaan na lang ang paglilibot sa
gubat at pagkain ng random na shrooms
535
00:29:16,506 --> 00:29:17,590
sa mga eksperto.
536
00:29:20,218 --> 00:29:22,929
Parang nasa Alice in Wonderland ito.
537
00:29:25,097 --> 00:29:26,015
Hindi ko dapat.
538
00:29:26,098 --> 00:29:29,727
Ito 'yong mga regular na
hinahanap namin para sa pagluluto.
539
00:29:29,811 --> 00:29:34,440
'Yong orange na kabute rito.
Ang tawag dito ay saffron milk caps.
540
00:29:34,524 --> 00:29:37,318
Lactarius deliciosus,
dahil sila ay masarap.
541
00:29:37,401 --> 00:29:41,239
Lactarius deliciosus ay
ang scientific binomial.
542
00:29:41,322 --> 00:29:43,491
-Ilang uri ang mayroon?
-Libu-libo.
543
00:29:43,574 --> 00:29:46,035
At ang alam lang namin ay 10 porsyento.
544
00:29:46,118 --> 00:29:50,248
At sa alam natin,
ilan ang may psilocybin?
545
00:29:50,331 --> 00:29:52,542
Napakarami. Marami kaming natuklasan.
546
00:29:52,625 --> 00:29:54,293
Nahanap namin lahat ng 'yon.
547
00:29:54,377 --> 00:29:56,128
Pakalat-kalat lang ito.
548
00:29:56,212 --> 00:29:58,798
Kung nalason ka o na-high,
549
00:29:58,881 --> 00:30:03,177
mabilis malalaman ng mga tao kung
saang bahagi sila ng biosphere.
550
00:30:03,261 --> 00:30:07,348
Tama. Ang Psilocybin ay
natural na psychedelic
551
00:30:07,431 --> 00:30:10,601
na nag-aactivate sa
serotonin receptors ng utak,
552
00:30:10,685 --> 00:30:13,104
na nakakaapekto sa mood at pang-unawa.
553
00:30:13,187 --> 00:30:17,692
Madaling salita, naglalakbay at nagiging
high. Pero 'di 'yan pinunta natin.
554
00:30:17,775 --> 00:30:21,571
Titingnan natin ang sustainable at
mahika sa pagluluto ng mushrooms.
555
00:30:21,654 --> 00:30:23,948
-Maghanap na ba tayo ng cordyceps?
-Oo!
556
00:30:24,031 --> 00:30:25,575
-Ayos!
-Oo, ayos.
557
00:30:25,658 --> 00:30:28,911
May isa pang uri na dapat
tandaan habang nandito kami.
558
00:30:29,662 --> 00:30:32,498
Siguro ang pinaka-kilalang kabute.
559
00:30:33,082 --> 00:30:35,042
Ang zombie mushroom.
560
00:30:35,126 --> 00:30:36,669
Cordyceps.
561
00:30:36,752 --> 00:30:39,213
Ang cordyceps ay isang parasitic fungus
562
00:30:39,297 --> 00:30:44,302
na nagha-hijack sa katawan at utak ng
nabubuhay, kadalasan ay insekto,
563
00:30:44,385 --> 00:30:47,847
kinakain ang host at
kalaunan ay pinapatay ito.
564
00:30:48,347 --> 00:30:52,018
Nagulat ako na maghahanap tayo
ng cordyceps sa Australia.
565
00:30:52,101 --> 00:30:54,353
-Oo.
-Paano iyon nangyari?
566
00:30:54,437 --> 00:30:55,479
Nagkalat sila.
567
00:30:55,563 --> 00:30:59,233
May cordyceps sa halos bawat insekto.
Nakatiyak ito sa species.
568
00:30:59,317 --> 00:31:03,195
Ang cordyceps species ay
naka-match sa species ng insekto.
569
00:31:03,279 --> 00:31:04,405
Sabay sila nag-eevolve.
570
00:31:04,488 --> 00:31:07,825
Sinasakop nila ang utak.
Literal na zombie fungus ito.
571
00:31:07,909 --> 00:31:09,702
-Whoa.
-Talagang ito ay,
572
00:31:09,785 --> 00:31:12,872
sinsundan nila ang
life cycle ng anumang insekto ito.
573
00:31:12,955 --> 00:31:14,916
Magandang halimbawa'y langgam.
574
00:31:14,999 --> 00:31:16,918
Infected ang utak ng langgam at…
575
00:31:17,001 --> 00:31:19,503
At ginagawa niya ang pinapagawa ng fungus.
576
00:31:19,587 --> 00:31:21,547
Parang, "Aakyat ako!"
577
00:31:21,631 --> 00:31:24,216
Aakyat ito sa damo, sa fern o anuman, at--
578
00:31:24,300 --> 00:31:27,637
Kapag nakaakyat na,
pipigilan ito ng cordyceps,
579
00:31:28,137 --> 00:31:30,890
papababain, lalaki siya rito,
580
00:31:30,973 --> 00:31:34,810
tulad ng pagpuno ng tubig sa lalagyan.
Sinusundan ang hugis nito, kinakain.
581
00:31:34,894 --> 00:31:35,937
-Oo.
-Nang buo.
582
00:31:36,020 --> 00:31:40,358
Maliban sa chitinized eye,
dahil ang fungal cells ay gawa sa chitin.
583
00:31:40,441 --> 00:31:43,736
Ang matitira lang ay ang
non-vegan sa cordyceps,
584
00:31:44,236 --> 00:31:46,864
ang chitinized eye,
ang orihinal na materyal.
585
00:31:46,948 --> 00:31:48,074
May sariwa dito.
586
00:31:48,157 --> 00:31:50,451
-Oo, nasa lugar na tayo.
-Oo.
587
00:31:50,534 --> 00:31:51,577
Ito na 'yon.
588
00:31:51,661 --> 00:31:54,538
Kapag sariwa sila,
matingkad na dilaw ang kulay.
589
00:31:54,622 --> 00:31:57,041
Susubukan ko itong bunutin.
590
00:31:57,541 --> 00:31:58,834
Basa ito, so…
591
00:32:00,086 --> 00:32:02,380
-Ang astig.
-Nakuha mo.
592
00:32:02,463 --> 00:32:04,674
-Nakuha mo ang bulate. Ganda.
-Tingnan niyo.
593
00:32:04,757 --> 00:32:07,259
Nakonsumo nito ang bulate nang buo.
594
00:32:07,343 --> 00:32:08,844
-Oo.
-Caterpillar 'yon.
595
00:32:08,928 --> 00:32:09,762
-Oo.
-Oo.
596
00:32:09,845 --> 00:32:11,430
Mararamdaman mong…
597
00:32:11,514 --> 00:32:14,850
-Kahanga-hanga, ang cordyceps.
-Sobrang mushroomy ito.
598
00:32:14,934 --> 00:32:18,813
Ang tinitingnan namin ay
ang labi sa dating caterpillar,
599
00:32:19,397 --> 00:32:23,067
na ngayon ay kinonsumo ng
fungal attacker, ang cordyceps.
600
00:32:23,150 --> 00:32:26,112
Guys, bumalik na tayo sa lab at magluto.
601
00:32:26,195 --> 00:32:29,115
-Lahat ng paborito ko.
-Tara na! Tara.
602
00:32:29,198 --> 00:32:30,741
-Thanks, guys
-Thank you.
603
00:32:32,076 --> 00:32:33,577
Ba't hawak ko pa rin 'to?
604
00:32:34,537 --> 00:32:36,914
Mukhang tuwang-tuwa si Darin sa lab.
605
00:32:36,998 --> 00:32:40,418
Masyadong tuwang-tuwa.
Okay, ibaba mo ang kutsilyo.
606
00:32:41,836 --> 00:32:44,463
Mula gubat, bumalik kami
sa workspace ni Jim,
607
00:32:44,547 --> 00:32:48,551
na kalahating chemistry lab,
kalahating test kitchen.
608
00:32:48,634 --> 00:32:51,470
Dito siya nag-eeksperimento,
gumagawa't lumilikha
609
00:32:51,554 --> 00:32:54,682
lahat ng mushroom-based na
pagkain sa Fable Food.
610
00:32:55,182 --> 00:32:56,642
At garahe lang ito,
611
00:32:57,309 --> 00:32:58,894
Ito ang garahe ko. Oo.
612
00:32:58,978 --> 00:33:01,772
'Yong device na nando'n ay
para sa mushroom cultivation..
613
00:33:02,356 --> 00:33:06,235
Ang lahat ng nando'n ay
sterile, sa loob, may filter--
614
00:33:06,318 --> 00:33:09,196
-Iniingatan mula sa spores, bacteria?
-Oo.
615
00:33:09,280 --> 00:33:14,160
Sa malinis na hangin na 'yon, sa sterile
substrate kung saan ay naalis na lahat,
616
00:33:14,243 --> 00:33:17,872
mapapanood itong lumaki
tapos ay magagawa ko itong extract.
617
00:33:17,955 --> 00:33:20,374
Makukuha ko ang anumang mycelium
618
00:33:20,458 --> 00:33:24,128
at gawin itong masarap na inumin,
'yong may pakinabang,
619
00:33:24,211 --> 00:33:28,424
at makakakuha pa tayo ng
mas marami sa fermentation na proseso.
620
00:33:28,507 --> 00:33:31,510
May halaman at taba at protina at iba pa.
621
00:33:31,594 --> 00:33:34,805
-Pero dapat ay may wedge.
-Ito ay kaharian ng pagkain!
622
00:33:34,889 --> 00:33:38,017
Isa itong kaharian.
Kasinlaki ng kaharian ng gulay.
623
00:33:40,394 --> 00:33:42,396
Kumakain tayo ng mga wheat.
Pasta, tinapay…
624
00:33:42,480 --> 00:33:44,857
Mayroon tayo no'ng lahat. Cereal grains.
625
00:33:44,940 --> 00:33:48,694
Pagkatapos, makukuha natin ang straw,
lahat ng butas sa grain.
626
00:33:48,778 --> 00:33:50,529
Isang agrikultural na basura.
627
00:33:50,613 --> 00:33:52,782
Pwede i-compost
at taniman ng kabute.
628
00:33:52,865 --> 00:33:55,284
Pwede tayo magtanim ng pagkain do'n.
629
00:33:55,367 --> 00:33:58,370
Bago ko pinili maging vegan,
630
00:33:58,454 --> 00:34:01,165
ilang taong pag-uusap ng
ideya, mas malaking larawan,
631
00:34:01,248 --> 00:34:04,752
ang pagsasalita at kagustuhang
mamuhay sa malaki, sustainable circle,
632
00:34:04,835 --> 00:34:08,422
at uuwi at kakain na
sobrang high-resource-dependent.
633
00:34:08,506 --> 00:34:10,800
At araw-araw na
pagkain ng steak at mapapagtantong,
634
00:34:10,883 --> 00:34:13,886
-"11 kilo ng grain 'yan…"
-Pagtutunggali.
635
00:34:13,969 --> 00:34:16,472
"na 11,000 galon ng tu--"
636
00:34:16,555 --> 00:34:18,933
-Kailangan ko ba 'yon? Parang hindi.
-Oo.
637
00:34:19,517 --> 00:34:22,853
Tandaan, ang pagbawas ng
konsumo sa karne, lalo na baka
638
00:34:22,937 --> 00:34:24,897
ay nakakabawas sa
greenhouse gas pollution.
639
00:34:24,980 --> 00:34:27,274
Sa pag-aaral,
ang tipikal na quarter-pound burger
640
00:34:27,358 --> 00:34:29,318
na nakukuha sa fast food
641
00:34:29,401 --> 00:34:32,321
ay may mas malaking epekto sa kapaligiran.
642
00:34:32,404 --> 00:34:35,157
Humantong sa desisyong,
"Kailangan ko itigil."
643
00:34:35,241 --> 00:34:38,828
"Lahat ng karne, dairy," at
"Kailangan linlangin ang sarili
644
00:34:38,911 --> 00:34:41,455
na ang nandito ay protina."
645
00:34:41,539 --> 00:34:46,252
Gusto ko lang 'yong
karanasan, ang katas, lahat ng ito.
646
00:34:46,335 --> 00:34:50,923
Lahat. Ang fiber, katas,
ang hiwa, ang usok. 'Yon ang kailangan ko.
647
00:34:51,006 --> 00:34:53,509
Bilang native Texan na
mahilig sa barbecue,
648
00:34:53,592 --> 00:34:56,929
pinagsama ni Jim ang 12 taong
pagiging mushroom scientist
649
00:34:57,012 --> 00:34:59,473
at dekada ng pagiging fine-dining chef
650
00:34:59,557 --> 00:35:02,601
para iperpekto ang iba't ibang
mushroom-based meatless na pagkain,
651
00:35:02,685 --> 00:35:07,064
na idinisenyo sa meaty na karanasan,
habang 'di gumagamit ng mga hayop
652
00:35:07,148 --> 00:35:10,734
at nakakagawa ng
mas maliit na carbon footprint
653
00:35:11,235 --> 00:35:13,904
Ano 'to?
-'Di pinakamasustansyang ibibigay ko.
654
00:35:13,988 --> 00:35:16,240
Ang entrée na magbubukas.
655
00:35:17,616 --> 00:35:19,451
At ito ang country gravy,
656
00:35:19,535 --> 00:35:23,247
Sa Australia, 'di namin
tinatawag na chicken-fried steak.
657
00:35:23,330 --> 00:35:26,750
-Ang tawag ay schnitzel o crumbed beef.
-Ito ay…
658
00:35:26,834 --> 00:35:29,086
Whatever. Iyan ay chicken-fried steak.
659
00:35:30,254 --> 00:35:31,338
Naku!
660
00:35:31,422 --> 00:35:36,135
-Chicken-fried steack ba? Pakisabi sa'kin.
-Tingin ko ay mas mainam ito.
661
00:35:36,218 --> 00:35:37,261
-Oo.
-Oo.
662
00:35:38,846 --> 00:35:41,974
-Ang tagal ko na 'di nakakain ng steak.
-Grabe hibla.
663
00:35:42,057 --> 00:35:42,892
-Oo!
-Oo.
664
00:35:42,975 --> 00:35:45,978
Naiiwan sa ngipin mo.
Gusto kong i-recreate lahat.
665
00:35:46,061 --> 00:35:49,231
Walang makakamiss sa
kahit ano sa pagkain niyan.
666
00:35:50,107 --> 00:35:51,275
Medyo naiiyak ako.
667
00:35:51,358 --> 00:35:54,278
-Napakasarap nito.
-Ang sarap.
668
00:35:54,361 --> 00:35:56,655
Nakakagawa ka ng tulay sa
makapangyarihang paraan.
669
00:35:56,739 --> 00:35:59,283
Sinusubukan namin. 'Yon ang layunin.
670
00:36:00,284 --> 00:36:02,745
-Wow. Ang sarap.
-Kita mo?
671
00:36:02,828 --> 00:36:04,288
Mitch, gusto mo?
672
00:36:04,371 --> 00:36:05,581
Oo naman.
673
00:36:05,664 --> 00:36:07,750
-Halika, Mitch.
-Mitch. Diyos ko.
674
00:36:07,833 --> 00:36:10,586
-May sapat para sa maliit na hukbo.
-Kumuha ka ng gravy.
675
00:36:10,669 --> 00:36:12,755
-Gusto niyo?
-Oo.
676
00:36:13,339 --> 00:36:16,300
Masasabi kong gusto niya.
Bigla lang siya lumapit.
677
00:36:16,383 --> 00:36:21,222
-"Tinitingnan ko lang ang shot."
-Palagi niya tinatawag ang crew.
678
00:36:21,305 --> 00:36:25,893
Aam mong mabango ang pagkain
'pag biglang lalapit ang crew para tikman.
679
00:36:25,976 --> 00:36:28,854
Gagawa ako ng brisket sandwich.
680
00:36:32,608 --> 00:36:34,735
At ito ang haplos ng Texan barbecue.
681
00:36:36,070 --> 00:36:37,279
Sauce mo 'yan?
682
00:36:37,363 --> 00:36:38,822
-Sa akin, oo.
-Okay.
683
00:36:38,906 --> 00:36:40,866
Mahal ko pa rin ang barbecue.
684
00:36:42,952 --> 00:36:46,163
Naglakbay sa Australia para
kumain ng Texas barbecue.
685
00:36:46,747 --> 00:36:50,751
-Nakakamiss sa amin.
-Pagnguya ito sa kamera.
686
00:36:53,671 --> 00:36:55,381
-Smoky goodness.
-Naku.
687
00:36:55,965 --> 00:36:57,216
Naku!
688
00:36:58,467 --> 00:36:59,760
Finger-lickin' good?
689
00:37:00,261 --> 00:37:01,470
-Literal.
-Sige.
690
00:37:01,553 --> 00:37:02,972
Sa pagpapalit ng karne,
691
00:37:03,055 --> 00:37:06,809
ang pinakasikat na gusto ng
mga tao, syempre, ang burger.
692
00:37:06,892 --> 00:37:09,186
Gumagawa rin ng burger ang Fable Food.
693
00:37:09,270 --> 00:37:10,813
May 110 gramo ng kabute.
694
00:37:10,896 --> 00:37:13,148
110 gramo rito, ano ito sa ounces?
695
00:37:13,232 --> 00:37:14,775
Palagi nawawala sa akin.
696
00:37:14,858 --> 00:37:17,611
Uy, Google, ilang pounds ang 110 gramo?
697
00:37:17,695 --> 00:37:20,739
Ang 110 gramo ay 0.243 pounds.
698
00:37:20,823 --> 00:37:22,241
-Thanks, Google.
-Okay.
699
00:37:22,324 --> 00:37:23,951
Perpekto ang quarter pound.
700
00:37:25,202 --> 00:37:27,371
Dinala ko kayo sa
chicken-fried steak place.
701
00:37:27,454 --> 00:37:31,125
Nagpunta sa brsiket town.
Oras naman para sa burger siguro.
702
00:37:32,334 --> 00:37:33,168
Ba't hindi?
703
00:37:37,006 --> 00:37:39,633
Ang mga lalaking ito'y
nakagawa ng kahanga-hanga.
704
00:37:40,509 --> 00:37:44,596
Mukhang karne, naluto na parang karne,
ang lasa ay parang karne,
705
00:37:44,680 --> 00:37:46,223
pero mas sustainable
706
00:37:46,307 --> 00:37:49,727
at mas madali sa planeta
at mas mainam sa katawan natin.
707
00:37:50,769 --> 00:37:53,522
Salamat. Napakaastig.
Hindi kapani-paniwala.
708
00:37:53,605 --> 00:37:56,859
Kailangan mong gumawa pa.
Mukhang nagugutom na sila.
709
00:37:56,942 --> 00:38:00,112
Salamat, guys.
Iba na ang tingin ko sa mga kabute.
710
00:38:00,195 --> 00:38:02,656
-Salamat, kapatid.
-Maraming salamat.
711
00:38:03,407 --> 00:38:06,327
Marami tayong
natutunan sa lupa ng Australia,
712
00:38:06,410 --> 00:38:09,121
pero ngayon ay
mas mataas na ang tingin natin,
713
00:38:09,204 --> 00:38:11,623
mga 50 metro sa taas ng ere.
714
00:38:11,707 --> 00:38:15,210
Dahil oras ko na at ng crew para
subukan ang Australian bungee jump.
715
00:38:16,670 --> 00:38:18,756
Kami ay tatalon kasama ang planeta.
716
00:38:18,839 --> 00:38:24,428
Ang historic levels ng carbon dioxide na
nakalabas sa atmospera'y iniiba ang klima.
717
00:38:24,928 --> 00:38:29,099
Hindi pa huli para magdahan-dahan at
baliktarin ang pinsalang nagawa.
718
00:38:29,183 --> 00:38:32,019
Nakadepende lang kung
ano ang pipillin natin sa pagsulong.
719
00:38:35,522 --> 00:38:38,233
Ang regenerative agriculture
ay maaaring maging susi.
720
00:38:38,317 --> 00:38:41,737
Ang mga gawing ito ay
maaaring makabawas sa pinsala sa lupa
721
00:38:41,820 --> 00:38:47,076
at pwedeng gamutin ang planeta at
katawan natin sa mas malusog na kondisyon
722
00:38:47,576 --> 00:38:49,119
bago pa mahuli ang lahat.
723
00:38:50,371 --> 00:38:53,248
Malaking pagbabago man
o maraming maliliit,
724
00:38:54,124 --> 00:38:57,169
ang bawat piraso ay makakatulong.
725
00:38:57,669 --> 00:39:01,215
Dahil ang totoong bad trip ay
ang mawala na ang lugar na ito.
726
00:39:02,383 --> 00:39:03,300
ANG DOWN TO EARTH TEAM
727
00:39:03,384 --> 00:39:04,885
AY KINIKILALA ANG TRADITIONAL OWNERS
NG MGA LUPA SA AUSTRALIA.
728
00:39:04,968 --> 00:39:06,470
IGINAGALANG NAMIN ANG ELDERS SA
NAKARAAN, KASALUKUYAN AT HINAHARAP
729
00:39:06,553 --> 00:39:08,055
DAHIL HAWAK NILA ANG MGA ALAALA,
MGA TRADISYON, ANG KULTURA
730
00:39:08,138 --> 00:39:09,640
AT PAG-ASA NG ABORIGINAL
AT TORRES STRAIGHT ISLANDER NA MGA TAO
731
00:39:09,723 --> 00:39:10,682
SA BUONG BANSA.
732
00:39:41,797 --> 00:39:43,507
Ang pagsasalin ng subtitle ay ginawa ni:
Raven Joyce Bunag