1
00:00:06,174 --> 00:00:10,845
SEBUAH SIRI NETFLIX
2
00:00:15,725 --> 00:00:17,018
Ayuh, semua.
3
00:00:23,649 --> 00:00:25,401
TAHUN 2021
4
00:00:25,485 --> 00:00:26,778
Langkah sini.
5
00:00:27,653 --> 00:00:29,697
SEPASUKAN KRU FILEM DOKUMENTARI
6
00:00:31,991 --> 00:00:34,327
CUBA BONGKAR MISTERI CENDAWAN LEGENDA
7
00:00:34,410 --> 00:00:37,371
Awak pernah cari cendawan?
8
00:00:38,706 --> 00:00:40,124
Oh, Tuhanku.
9
00:00:41,542 --> 00:00:43,169
MEREKA HILANG TANPA BERITA
10
00:00:43,753 --> 00:00:44,837
Hei, semua.
11
00:00:44,921 --> 00:00:47,840
NAMUN ALATAN MEREKA DIJUMPAI
12
00:00:48,341 --> 00:00:51,594
YANG TINGGAL CUMA RAKAMAN MENGERIKAN
13
00:00:52,178 --> 00:00:53,054
Ia di mana-mana.
14
00:00:53,137 --> 00:00:56,265
Ia kawal otak.
Secara harfiahnya, ia kulat zombi.
15
00:00:56,349 --> 00:00:58,476
SEMUA ORGANISMA AKAN TERKENA TEMPIAS
16
00:01:00,853 --> 00:01:03,147
JAWAPANNYA TERSOROK DI DALAM TANAH
17
00:01:04,565 --> 00:01:05,858
ALAM CENDAWAN
18
00:01:08,277 --> 00:01:11,197
Sekali lagi? Bukan itu yang berlaku,
19
00:01:11,280 --> 00:01:14,033
tapi jawapannya
memang tersorok di dalam tanah.
20
00:01:14,617 --> 00:01:17,203
Dalam episod ini, kita akan turun padang
21
00:01:17,286 --> 00:01:19,997
untuk kupas tentang pertanian jana semula
22
00:01:20,081 --> 00:01:24,210
iaitu pendekatan semula jadi
yang meningkatkan kualiti hasil tani
23
00:01:24,293 --> 00:01:29,257
dan menyerap karbon demi kesuburan tanah
dan kelestarian alam semula jadi.
24
00:01:29,340 --> 00:01:32,718
Semuanya berbalik
kepada satu elemen iaitu tanah.
25
00:01:32,802 --> 00:01:35,263
Lebih khusus lagi, cara pengurusan tanah
26
00:01:35,346 --> 00:01:39,976
dalam konteks kaedah pertanian
atau penternakan haiwan.
27
00:01:40,059 --> 00:01:44,647
Semua prinsip asas pertanian jana semula
atau singkatannya "RegAg",
28
00:01:44,730 --> 00:01:49,318
sangat praktikal untuk alam sekitar
dan kita semua boleh menyumbang.
29
00:01:51,279 --> 00:01:54,198
Kawan baharu kita,
Bruce Pascoe, penulis Dark Emu,
30
00:01:54,282 --> 00:01:56,701
sudi berkongsi tentang tanah di Australia
31
00:01:56,784 --> 00:02:00,705
dan teknik pertanian peribumi Australia
berbanding pertanian moden.
32
00:02:02,832 --> 00:02:04,500
Saya penjaga tanah.
33
00:02:05,042 --> 00:02:07,753
Manusia mencemarkan tanah Australia
34
00:02:07,837 --> 00:02:11,883
dengan menternak haiwan bertelapuk
dan melakukan pembajakan.
35
00:02:11,966 --> 00:02:16,179
Tanah Australia sangat ringan
dan paling tandus di dunia.
36
00:02:16,262 --> 00:02:19,807
Tanah yang ringan tak patut dibajak.
Teksturnya berpasir.
37
00:02:19,891 --> 00:02:22,727
Isu hakisan tanah
di Australia sangat dahsyat.
38
00:02:22,810 --> 00:02:26,022
Adakah isu ini timbul
selepas Australia dijajah
39
00:02:26,105 --> 00:02:29,567
atau tekstur tanah
di Australia memang ringan dan berpasir?
40
00:02:29,650 --> 00:02:31,861
Sejak dulu, ia memang ringan.
41
00:02:31,944 --> 00:02:35,740
Australia sangat subur
semasa didiami masyarakat peribumi
42
00:02:35,823 --> 00:02:38,868
dan kaya dengan tumbuh-tumbuhan
yang hidup meliar.
43
00:02:38,951 --> 00:02:40,912
Kombinasi itu unik.
44
00:02:40,995 --> 00:02:43,372
Apabila tumbuh-tumbuhan
yang memerlukan baja ditanam,
45
00:02:43,456 --> 00:02:46,417
banyak bahan kimia terpaksa ditambah.
46
00:02:46,500 --> 00:02:49,253
Antaranya ialah superfosfat.
47
00:02:49,754 --> 00:02:52,298
Ia sejenis racun yang disalahgunakan.
48
00:02:52,381 --> 00:02:56,510
Racun bunuh nutrien dalam tanah
dan kita sedang cuba memulihkannya.
49
00:02:56,594 --> 00:03:01,682
Macam mana agaknya cara
untuk semai kesedaran orang ramai
50
00:03:01,766 --> 00:03:07,355
tentang risiko kerosakan tanah
dan pilih alternatif yang lebih mampan?
51
00:03:07,438 --> 00:03:10,524
Apa tindakan yang kita boleh ambil?
52
00:03:10,608 --> 00:03:13,444
- Kita mesti ubah perlahan-lahan.
- Ya.
53
00:03:13,527 --> 00:03:17,323
Kita mesti fikir
tentang nasib peladang sedia ada.
54
00:03:17,406 --> 00:03:19,158
Kita harus pastikan langkah
55
00:03:19,242 --> 00:03:22,870
yang diambil tak menjejaskan
kesejahteraan berjuta-juta orang.
56
00:03:22,954 --> 00:03:24,830
Ia menyalahi prinsip kami.
57
00:03:25,414 --> 00:03:28,501
Ada banyak teknik
pertanian peribumi Australia
58
00:03:28,584 --> 00:03:32,505
yang boleh diaplikasikan
dalam pertanian moden hari ini.
59
00:03:34,090 --> 00:03:38,427
Kami akan berjumpa pasangan peladang
yang terap kaedah ini dan berjaya.
60
00:03:39,011 --> 00:03:41,180
Hasilnya bukan sahaja menguntungkan,
61
00:03:41,264 --> 00:03:43,516
malah turut melestarikan alam sekitar.
62
00:03:44,225 --> 00:03:45,184
Syot bertindih.
63
00:03:47,019 --> 00:03:48,980
Tammi, rasanya kami tak sesat.
64
00:03:49,063 --> 00:03:51,148
- Hai! Tak!
- Hei!
65
00:03:51,232 --> 00:03:53,401
Saya buang rumpai sambil menunggu.
66
00:03:53,484 --> 00:03:56,404
- Tammi, selamat berkenalan.
- Hei, saya Darin.
67
00:03:56,487 --> 00:03:58,197
- Selamat datang.
- Terima kasih.
68
00:03:58,281 --> 00:03:59,740
- Cantiknya.
- Ini Jonai.
69
00:04:01,409 --> 00:04:06,622
Ini Ladang Jonai, berkeluasan 69 ekar
yang mempraktikkan pertanian mampan.
70
00:04:06,706 --> 00:04:10,835
Ia dimiliki dan diuruskan
oleh Tammi Jonas dan suaminya, Stuart.
71
00:04:12,962 --> 00:04:14,797
Apa maksud "Jonai"?
72
00:04:14,880 --> 00:04:18,342
Nama keluarga kami Jonas.
Kalau digabungkan, jadilah Jonai.
73
00:04:18,426 --> 00:04:21,470
- Nak jalan-jalan?
- Jonas Brothers jadi Jonai.
74
00:04:21,554 --> 00:04:23,973
Jangan! Itu nama kami.
75
00:04:24,056 --> 00:04:25,766
Saya lebih suka Jonai.
76
00:04:25,850 --> 00:04:26,767
- Hei!
- Hai.
77
00:04:26,851 --> 00:04:28,602
- Itu Luna.
- Hai, Luna.
78
00:04:28,686 --> 00:04:31,022
Hai, Luna! Comelnya.
79
00:04:31,105 --> 00:04:33,691
- Kamu gembira, bukan?
- Kamu sihat, bukan?
80
00:04:35,693 --> 00:04:38,029
Bak kata pasangan Jonai,
81
00:04:38,112 --> 00:04:42,283
mereka dah penat rasa bersalah
kerana kaut untung atas kerosakan alam,
82
00:04:43,034 --> 00:04:45,870
jadi mereka menyelam sambil minum air.
83
00:04:45,953 --> 00:04:47,580
Wah, cantiknya ladang ini.
84
00:04:48,873 --> 00:04:51,375
- Dah berapa lama?
- Hampir sepuluh tahun.
85
00:04:51,459 --> 00:04:54,128
Awalnya, semua ini cuma padok biri-biri.
86
00:04:55,713 --> 00:04:58,674
Kami bukan ladang industri
yang berskala besar,
87
00:04:58,758 --> 00:05:02,386
jadi kami upah
empat orang pekerja sepenuh masa.
88
00:05:02,470 --> 00:05:08,684
Sekali-sekala ada pelatih datang,
jadi kami boleh pantau komposisi tanah.
89
00:05:08,768 --> 00:05:10,561
Bak kata Bruce Pascoe tadi,
90
00:05:10,644 --> 00:05:13,272
tanah ialah kunci pertanian jana semula.
91
00:05:13,356 --> 00:05:16,692
Seboleh-bolehnya,
kita mesti meminimumkan anasir luar
92
00:05:16,776 --> 00:05:19,904
termasuk penggunaan
bahan kimia berbahaya, pembajakan
93
00:05:19,987 --> 00:05:22,406
dan penternakan secara besar-besaran
94
00:05:22,490 --> 00:05:24,742
di petak tanah yang sama terlalu lama.
95
00:05:26,160 --> 00:05:29,914
Ia berpindah-randah.
Paling penting ialah perubahan landskap.
96
00:05:29,997 --> 00:05:32,583
Dalam penternakan tradisional,
97
00:05:32,666 --> 00:05:36,712
ternakan dikurung dan makan
di dalam kandang sepanjang hayatnya.
98
00:05:36,796 --> 00:05:37,630
Menjijikkan.
99
00:05:37,713 --> 00:05:41,258
Kebanyakan ladang
di kawasan pedalaman kotor dan sadis.
100
00:05:41,342 --> 00:05:46,347
Satu lagi kunci pertanian jana semula
ialah integrasi dan penggiliran ternakan.
101
00:05:46,430 --> 00:05:48,015
Macam penggiliran tanaman,
102
00:05:48,099 --> 00:05:51,519
ternakan dipindahkan
agar nutrien tanah dapat dipulihkan.
103
00:05:52,186 --> 00:05:56,273
Sama ada tanaman atau ternakan,
tanah pun boleh naik jemu.
104
00:05:56,774 --> 00:06:00,319
Bayangkan makan menu sama
setiap hari selama bertahun-tahun.
105
00:06:00,403 --> 00:06:01,987
Kita pun akan jemu.
106
00:06:02,071 --> 00:06:05,825
Industri perladangan gergasi
jarang amal penggiliran ternakan
107
00:06:05,908 --> 00:06:08,452
dan keuntungan jangka pendek bercanggah
108
00:06:08,536 --> 00:06:11,038
dengan manfaat jangka masa panjang.
109
00:06:13,999 --> 00:06:18,170
Tammi dukung penyelesaian peribumi
yang dijelaskan Bruce Pascoe
110
00:06:18,254 --> 00:06:20,881
yang membantu melestarikan Ladang Jonai.
111
00:06:20,965 --> 00:06:25,136
Kami belajar tentang landskap mampan
selepas baca buku Bruce Pascoe
112
00:06:25,219 --> 00:06:27,555
yang mengetengahkan kelestarian sumber.
113
00:06:27,638 --> 00:06:29,557
Dengan perubahan iklim,
114
00:06:29,640 --> 00:06:34,228
antara sumber utamanya ialah karbon
dan bahan organik di dalam tanah
115
00:06:34,311 --> 00:06:36,814
kerana itulah penawarnya, bukan?
116
00:06:36,897 --> 00:06:39,024
Jadi, kami cuba ikut konsep itu.
117
00:06:39,108 --> 00:06:43,446
Apabila kita berjalan di atas rumput,
tanah mesti terasa berongga,
118
00:06:43,529 --> 00:06:45,656
bukannya keras macam batu ini.
119
00:06:46,615 --> 00:06:50,119
Kalau tanah terasa keras,
maksudnya ia tak subur.
120
00:06:50,619 --> 00:06:54,081
Awalnya, tanah di sini keras.
Sekarang, ia terasa berongga.
121
00:06:54,165 --> 00:06:56,917
Produktiviti meningkat seratus peratus.
122
00:06:58,878 --> 00:07:00,880
Padok ialah sebidang tanah.
123
00:07:01,464 --> 00:07:05,176
Dengan mengamalkan
konsep penggiliran ternakan,
124
00:07:05,259 --> 00:07:08,512
nutrien di dalam tanah dapat dikembalikan.
125
00:07:09,013 --> 00:07:12,349
Dengan konsep ini,
ternakan membantu memulihara tanah
126
00:07:12,433 --> 00:07:15,436
dengan meragut di satu bahagian
pada satu-satu masa.
127
00:07:15,519 --> 00:07:20,441
Pendek kata kalau kita jaga tanah,
ia akan jaga kita semula.
128
00:07:20,524 --> 00:07:23,569
Hai, Clarabelle!
Itu lembu kesayangan saya!
129
00:07:25,654 --> 00:07:27,573
Kami perah susunya setiap pagi.
130
00:07:30,159 --> 00:07:32,786
Dah lama saya tak perah susu…
131
00:07:32,870 --> 00:07:35,122
Betul! Zac pernah perah susu…
132
00:07:35,206 --> 00:07:38,334
- Lembu?
- Panjang ceritanya. Tak, susu kambing.
133
00:07:38,918 --> 00:07:41,045
MUSIM 1 "PUERTO RICO"
134
00:07:41,128 --> 00:07:44,048
Ini kawan saya di Puerto Rico.
Apa khabar, Jimbie?
135
00:07:45,674 --> 00:07:48,344
- Langkah sini…
- Ini cara pelatih kami masuk.
136
00:07:48,427 --> 00:07:50,262
- Kami sengaja rahsiakannya.
- Sini.
137
00:07:51,388 --> 00:07:52,848
- Bagus.
- Syabas.
138
00:07:52,932 --> 00:07:53,891
- Dah?
- Terima kasih.
139
00:07:54,558 --> 00:07:57,311
Jom jumpa bintang sebenar Ladang Jonai.
140
00:07:57,394 --> 00:08:01,815
Inilah Aphrodite dan anak-anaknya.
141
00:08:01,899 --> 00:08:03,943
- Hai.
- Hai, Mama.
142
00:08:04,026 --> 00:08:06,737
- Oh, Tuhanku.
- Oh, Tuhan! Comelnya.
143
00:08:07,446 --> 00:08:08,697
Hai, Aphrodite.
144
00:08:08,781 --> 00:08:09,615
Hai.
145
00:08:10,324 --> 00:08:12,243
Wah, tengok ini. Bulunya sangat…
146
00:08:14,954 --> 00:08:16,247
- Hai.
- Tebal betul.
147
00:08:16,830 --> 00:08:18,541
- Hai, semua!
- Hai, sayang.
148
00:08:18,624 --> 00:08:20,626
- Hai.
- Mari sini, semua.
149
00:08:26,757 --> 00:08:29,093
- Wah, cantiknya…
- Oh, Tuhanku.
150
00:08:29,176 --> 00:08:30,886
Besarnya badan kamu!
151
00:08:30,970 --> 00:08:33,347
- Besar betul!
- Saiznya memang besar.
152
00:08:33,430 --> 00:08:34,473
Ia sangat gemuk.
153
00:08:40,229 --> 00:08:42,189
Setiap sistem yang diaplikasikan,
154
00:08:42,273 --> 00:08:45,609
semuanya efisien dan lancar
kerana awak bela khinzir
155
00:08:45,693 --> 00:08:48,362
dan hasil sampingan khinzir
menyuburkan tanah.
156
00:08:48,445 --> 00:08:51,782
Adakah skop produktiviti awak
semakin besar sekarang?
157
00:08:51,865 --> 00:08:54,910
Kami buat keju sendiri
daripada susu Clarabelle.
158
00:08:54,994 --> 00:08:57,329
Sekarang, kami tak perlu beli keju lagi
159
00:08:57,413 --> 00:09:01,000
dan kami sedang mempertimbangkan
untuk jual produk tenusu
160
00:09:01,083 --> 00:09:05,087
sebagai sebahagian daripada sistem
kerana khinzir makan wei keju.
161
00:09:05,170 --> 00:09:09,216
Kalau boleh tingkatkan pengeluaran,
jumlah khinzir boleh dikurangkan
162
00:09:09,883 --> 00:09:13,512
kalau ada dua ekor lembu tenusu
dan jual sedikit keju.
163
00:09:13,596 --> 00:09:17,391
Maksudnya semakin awak berharmoni
dengan alam semula jadi,
164
00:09:17,474 --> 00:09:20,269
semakin tinggi produktiviti ladang.
165
00:09:20,352 --> 00:09:22,062
Semuanya saling berintegrasi.
166
00:09:22,146 --> 00:09:27,192
Saya sangat teruja kerana sekarang,
kami boleh hasilkan keju sendiri.
167
00:09:27,276 --> 00:09:29,111
Tahun ini, saya tanam gandum.
168
00:09:29,194 --> 00:09:32,406
Tahniah! Ini sangat menarik dan hebat.
169
00:09:32,489 --> 00:09:33,699
Ia menyeronokkan.
170
00:09:33,782 --> 00:09:36,785
Kami seronok dapat belajar
dan lihat kejayaan awak.
171
00:09:37,745 --> 00:09:40,581
Kami cuba elak
guna bahan bakar kecuali perlu,
172
00:09:40,664 --> 00:09:44,043
jadi tiada sesiapa dibenarkan memandu
di dalam ladang
173
00:09:44,126 --> 00:09:46,170
melainkan perlu bawa alatan berat.
174
00:09:46,253 --> 00:09:48,547
Kalau setakat nak periksa ternakan,
175
00:09:48,631 --> 00:09:50,966
kami jalan kaki atau naik basikal.
176
00:09:51,050 --> 00:09:53,302
Ada apa-apa sistem di sini yang gagal?
177
00:09:53,385 --> 00:09:55,346
Saya nampak semuanya efisien.
178
00:09:55,429 --> 00:09:58,098
Saya nak pasang sistem solar.
179
00:09:58,182 --> 00:09:59,016
Ya, bagus.
180
00:09:59,099 --> 00:10:01,226
Kemudian, beli kenderaan elektrik.
181
00:10:01,810 --> 00:10:02,936
Barulah sempurna.
182
00:10:03,979 --> 00:10:08,651
Selain pemilik bersama,
Tammi juga ketua penyembelih di sini.
183
00:10:10,944 --> 00:10:12,905
Haiwan diternak untuk dimakan.
184
00:10:13,405 --> 00:10:17,451
Bahagian paling sukar bagi saya
ialah penyembelihan ternakan.
185
00:10:17,534 --> 00:10:23,248
Saya sokong usaha
dan konsep penggiliran ternakan di sini.
186
00:10:23,332 --> 00:10:27,544
Pandangan orang akan berubah
selepas memahami konsep ekosistem di sini.
187
00:10:28,045 --> 00:10:31,131
Saya masih sayang
dan ambil berat tentang ternakan.
188
00:10:31,215 --> 00:10:34,343
Sepertimana kepercayaan
masyarakat peribumi Australia,
189
00:10:34,426 --> 00:10:37,471
manusia ialah penjaga tanah,
udara dan sebagainya,
190
00:10:38,055 --> 00:10:41,558
tapi manusia tetap sebahagian
daripada alam semula jadi.
191
00:10:41,642 --> 00:10:45,479
Saya rasa tak salah
untuk sembelih dan makan ternakan
192
00:10:45,562 --> 00:10:47,898
demi kelangsungan hidup manusia.
193
00:10:48,399 --> 00:10:52,152
Sebagai vegan, Darin percaya
tiada haiwan atau apa-apa makhluk
194
00:10:52,236 --> 00:10:56,532
patut disembelih untuk dimakan,
jadi dia tiada dalam babak seterusnya
195
00:10:56,615 --> 00:11:00,202
kerana di sinilah
Tammi sembelih dan lapah daging.
196
00:11:01,036 --> 00:11:02,663
Inilah sarang saya.
197
00:11:03,706 --> 00:11:05,582
- Apa?
- Ini sarang saya.
198
00:11:05,666 --> 00:11:07,418
- Bilik pembakaran?
- Sarang.
199
00:11:07,501 --> 00:11:08,752
Abaikannya saja.
200
00:11:08,836 --> 00:11:10,879
Orang Amerika suka ham.
201
00:11:10,963 --> 00:11:13,215
Selepas keluarkan tulang pinggul ini,
202
00:11:13,298 --> 00:11:15,509
jadilah ham Krismas yang sempurna.
203
00:11:16,093 --> 00:11:17,177
Okey, saya faham.
204
00:11:17,261 --> 00:11:19,054
- Tapi…
- Keluarkan saja?
205
00:11:19,138 --> 00:11:20,264
Biar saya tunjuk.
206
00:11:20,764 --> 00:11:25,352
Ini tulang pinggul.
Kalau manusia, kita panggil tulang pelvis.
207
00:11:25,436 --> 00:11:26,270
Okey, faham.
208
00:11:26,353 --> 00:11:28,981
Macam mana awak jual? Awak ada kedai atau…
209
00:11:29,064 --> 00:11:31,859
Inilah kedai ladang kami.
210
00:11:31,942 --> 00:11:33,527
Jadi, ya. Kami ada kedai,
211
00:11:33,610 --> 00:11:36,822
tapi CSA ialah medium utama jualan kami,
212
00:11:36,905 --> 00:11:38,907
Pertanian Sokongan Komuniti.
213
00:11:38,991 --> 00:11:42,369
Maksudnya pelanggan kami langgan,
paling minimum setahun,
214
00:11:42,870 --> 00:11:44,955
untuk penghantaran bulanan.
215
00:11:45,038 --> 00:11:47,082
Macam mana pembeli nak melanggan?
216
00:11:47,166 --> 00:11:49,752
Senarai menunggu dari Melbourne 20 tahun.
217
00:11:49,835 --> 00:11:53,589
- Awak ada anak?
- Kenapa Tammi tanya saya soalan itu?
218
00:11:53,672 --> 00:11:55,215
- Tak.
- Daftarkan mereka.
219
00:11:55,299 --> 00:11:57,426
Daftar sekarang. Tunggu 20 tahun.
220
00:11:58,552 --> 00:11:59,970
Kalau saya ada anak,
221
00:12:00,053 --> 00:12:03,223
saya akan daftarkan mereka
untuk CSA Ladang Jonai.
222
00:12:06,185 --> 00:12:09,480
Perhatian, peladang.
Kalau senarai menunggu 20 tahun,
223
00:12:09,563 --> 00:12:11,523
maksudnya permintaan tinggi.
224
00:12:11,607 --> 00:12:12,566
KHINZIR SIHAT!
225
00:12:12,649 --> 00:12:13,984
Kepada pengguna,
226
00:12:14,067 --> 00:12:16,528
cari ladang tempatan di kawasan anda
227
00:12:16,612 --> 00:12:18,947
yang tawar langganan hasil tani.
228
00:12:20,741 --> 00:12:22,034
Mungkin anda fikir,
229
00:12:22,117 --> 00:12:25,537
"Kenapa Jonai tak tambah kapasiti
untuk penuhi permintaan?"
230
00:12:26,330 --> 00:12:28,832
Ladang Jonai tak nak jadi pemain industri.
231
00:12:28,916 --> 00:12:33,212
Tammi lebih rela ajar 50 peladang baharu
untuk memenuhi permintaan itu.
232
00:12:35,047 --> 00:12:37,424
Kalau kapasiti Ladang Jonai ditambah,
233
00:12:37,508 --> 00:12:40,052
ia melanggar objektif misi mereka.
234
00:12:40,928 --> 00:12:44,014
Jadi, Tammi giat menurunkan ilmu
235
00:12:44,097 --> 00:12:46,809
dan mengajar konsep pertanian jana semula.
236
00:12:46,892 --> 00:12:48,936
Awak tak kisah makan ternakan sendiri?
237
00:12:49,019 --> 00:12:51,855
Apabila orang tanya saya soalan sama,
238
00:12:51,939 --> 00:12:54,608
saya jawab,
"Awak makan ternakan orang lain."
239
00:12:55,859 --> 00:12:59,446
Ya, tepat sekali. Konsepnya sama, bukan?
240
00:12:59,530 --> 00:13:01,490
Saya tak perlu ulas lebih lanjut.
241
00:13:01,573 --> 00:13:03,325
Ya, betul juga.
242
00:13:03,408 --> 00:13:05,285
Jelas sekali, kita tahu ia…
243
00:13:05,369 --> 00:13:09,873
Kita tahu sejarah hidupnya,
diet pemakanannya…
244
00:13:09,957 --> 00:13:11,333
Ya, saya tahu dietnya.
245
00:13:11,416 --> 00:13:14,670
- Awak ternaknya dengan baik.
- Betul.
246
00:13:14,753 --> 00:13:17,130
Ada apa-apa bahagian yang dibuang?
247
00:13:17,214 --> 00:13:18,507
Kami guna semuanya.
248
00:13:18,590 --> 00:13:25,430
Contohnya,
lemak ini tak sesuai untuk buat sosej.
249
00:13:25,514 --> 00:13:29,268
Namanya lemak globul.
Ia tetap liat selepas dimasak.
250
00:13:29,351 --> 00:13:32,020
Oleh itu, ia akan dijadikan sabun.
251
00:13:32,896 --> 00:13:37,985
Mana-mana cebisan daging
macam sebelah putih ini akan dibuat sosej.
252
00:13:38,068 --> 00:13:38,944
Wah.
253
00:13:40,821 --> 00:13:41,697
Masa rehat!
254
00:13:43,907 --> 00:13:46,869
Mungkin senarai menunggu
Ladang Jonai panjang,
255
00:13:47,578 --> 00:13:51,915
tapi kami diberikan peluang
untuk menikmati hasil taninya di sini.
256
00:13:55,085 --> 00:13:56,545
Hei! Darin dah balik.
257
00:14:00,048 --> 00:14:01,258
Semuanya sedap.
258
00:14:01,341 --> 00:14:04,720
Kesedapannya luar biasa
apabila makan terus dari sumber.
259
00:14:07,180 --> 00:14:12,227
Makanan di ladang ini diukur
dalam ela, bukan batu.
260
00:14:12,311 --> 00:14:13,562
JARAK SUMBER MAKANAN
261
00:14:13,645 --> 00:14:17,107
Ini satu pengalaman yang hebat.
262
00:14:17,190 --> 00:14:19,318
- Terima kasih.
- Saya sangat kagum.
263
00:14:19,401 --> 00:14:22,905
Terima kasih
kerana sudi berkongsi semua ini.
264
00:14:22,988 --> 00:14:24,781
Usaha awak sangat mulia.
265
00:14:24,865 --> 00:14:27,534
Terima kasih
kerana sudi hadir ke ladang kami.
266
00:14:27,618 --> 00:14:29,786
- Saya sangat terharu.
- Sama-sama.
267
00:14:29,870 --> 00:14:31,705
- Terima kasih.
- Terima kasih.
268
00:14:31,788 --> 00:14:33,665
- Terima kasih.
- Darin.
269
00:14:35,500 --> 00:14:38,295
Kita boleh buat blog.
The Vegan and the Butcher.
270
00:14:38,378 --> 00:14:40,797
Menarik idea itu.
271
00:14:40,881 --> 00:14:43,508
- Menarik, bukan?
- Saya suka idea itu.
272
00:14:43,592 --> 00:14:46,136
Perbincangan dengan Bruce
menemukan kami dengan Tammi
273
00:14:46,219 --> 00:14:48,180
dan kaedah penggiliran ternakan.
274
00:14:48,263 --> 00:14:51,725
Bruce juga ada sentuh
tentang kemampanan dan tanaman.
275
00:14:51,808 --> 00:14:54,353
Semasa COVID-19, sempadan negara ditutup.
276
00:14:54,436 --> 00:14:59,358
Australia tak import sayur-sayuran
dari luar negara.
277
00:14:59,441 --> 00:15:03,779
Contohnya,
import lobak California ke Australia.
278
00:15:03,862 --> 00:15:05,739
Itu idea yang bernas.
279
00:15:05,822 --> 00:15:12,371
Kalau kita tuai lobak
dari tanah yang penuh bahan kimia,
280
00:15:12,454 --> 00:15:14,706
kemudian semburnya dengan pengawet
281
00:15:14,790 --> 00:15:18,085
supaya ia kekal segar
apabila tiba di Australia,
282
00:15:18,168 --> 00:15:22,506
bayangkan kuantiti bahan kimia
yang terenap sepanjang proses itu.
283
00:15:22,589 --> 00:15:23,632
Harganya murah,
284
00:15:23,715 --> 00:15:28,095
tapi berapa lama kita mampu bertahan
sebelum tanah tercemar?
285
00:15:28,178 --> 00:15:33,016
Itulah kitaran berbahaya
yang mesti dihentikan dan…
286
00:15:33,100 --> 00:15:38,188
Sebagai manusia dan pencinta alam,
kita tak boleh biar ia berlarutan
287
00:15:38,271 --> 00:15:41,483
kerana ia akan mengancam manusia.
288
00:15:43,360 --> 00:15:46,405
Amalan pertanian
yang mampan boleh menguntungkan.
289
00:15:49,491 --> 00:15:54,496
Kami memandu sejam setengah
ke barat daya Melbourne untuk ke Brae.
290
00:15:54,579 --> 00:15:57,582
Dalam bahasa Scotland,
brae bermaksud lereng bukit
291
00:15:57,666 --> 00:16:00,252
dan di lereng bukit ini terletaknya hotel
292
00:16:00,335 --> 00:16:03,255
dan sebuah restoran
dengan pelepasan sifar bersih,
293
00:16:03,338 --> 00:16:05,882
dikelilingi ladang organik seluas 30 ekar.
294
00:16:06,466 --> 00:16:09,302
Inilah pemiliknya, Cef Dan Hunter.
295
00:16:09,803 --> 00:16:11,221
- Selamat datang.
- Cef.
296
00:16:11,304 --> 00:16:13,015
- Zac.
- Selamat datang, Zac.
297
00:16:13,098 --> 00:16:15,142
Apa khabar, cef? Saya Darin.
298
00:16:15,225 --> 00:16:16,476
- Apa khabar?
- Sihat.
299
00:16:16,560 --> 00:16:20,605
Kami akan tinjau cara Cef Dan
mengintegrasikan pertanian jana semula
300
00:16:20,689 --> 00:16:25,652
untuk cipta pengalaman menjamu selera
di salah restoran terbaik di Australia…
301
00:16:25,736 --> 00:16:26,653
Cantiknya.
302
00:16:26,737 --> 00:16:29,990
…membuktikan "makanan mampan" juga sihat,
303
00:16:30,073 --> 00:16:32,075
mengenyangkan dan sedap.
304
00:16:32,159 --> 00:16:35,412
Dapurnya sangat bersih,
ringkas dan tersusun
305
00:16:35,495 --> 00:16:38,832
dan itulah gambaran ideal
tentang sajian di sini.
306
00:16:39,499 --> 00:16:41,460
Apa yang membuatkan Brae mampan
307
00:16:41,543 --> 00:16:44,421
dan apa inisiatif
pertanian jana semula mereka?
308
00:16:44,504 --> 00:16:47,215
Kami jumpa pembekal
di ladang-ladang mereka.
309
00:16:47,299 --> 00:16:50,844
Kami sokong pembekal
yang amal pertanian jana semula,
310
00:16:50,927 --> 00:16:54,890
termasuklah golongan artisan
dan tukang tembikar.
311
00:16:54,973 --> 00:16:58,685
Dalam pinggan ini,
ada abu ketuhar kayu api kami
312
00:16:58,769 --> 00:17:01,063
dan tanah liat dari empangan.
313
00:17:01,146 --> 00:17:04,149
Kami menterjemahkan
konsep Brae dalam sajian kami.
314
00:17:04,232 --> 00:17:07,360
Semuanya saling bersepadu.
315
00:17:07,444 --> 00:17:10,322
Kami harap pelanggan datang dan fikir,
316
00:17:10,405 --> 00:17:14,117
"Wah, semuanya ada relatif.
Aku dah faham sekarang."
317
00:17:14,201 --> 00:17:16,912
- Betul! Tengoklah bahan-bahan ini.
- Ya.
318
00:17:16,995 --> 00:17:20,207
Ini cuma salad biasa.
Kami susunnya dalam bentuk…
319
00:17:20,290 --> 00:17:21,374
Nah.
320
00:17:22,334 --> 00:17:25,921
…yang estetik dan menarik
di mata pelanggan.
321
00:17:26,004 --> 00:17:26,838
Oh, Tuhan.
322
00:17:27,923 --> 00:17:28,757
Oh.
323
00:17:28,840 --> 00:17:29,674
Wah!
324
00:17:29,758 --> 00:17:31,676
Kami berehat untuk makan tomato.
325
00:17:31,760 --> 00:17:34,846
Ini tomato paling sedap
yang saya pernah makan.
326
00:17:36,556 --> 00:17:38,058
Oh, Tuhan. Manis betul!
327
00:17:38,141 --> 00:17:41,603
Bagi saya,
makanan organik ada tekstur tersendiri…
328
00:17:41,686 --> 00:17:43,396
Awak boleh habiskan.
329
00:17:43,480 --> 00:17:45,565
Bahan segar yang dibeli dari ladang
330
00:17:45,649 --> 00:17:50,946
atau pasar tani tak sama
dengan bahan yang siap dipek dan disimpan.
331
00:17:51,029 --> 00:17:53,907
- Misalnya, strawberi…
- Moga-moga boleh hilang.
332
00:17:53,990 --> 00:17:57,327
- Saya dah agak ia akan memercik.
- Itu petanda yang…
333
00:17:57,410 --> 00:17:58,620
Wah, sedapnya.
334
00:17:58,703 --> 00:18:00,705
Saya ada kenangan makan…
335
00:18:00,789 --> 00:18:02,707
- Tomato.
- …sehingga baju comot.
336
00:18:02,791 --> 00:18:05,168
Tiada satu pun bahan yang sama.
337
00:18:05,252 --> 00:18:08,338
- Tepat sekali.
- Setiap bahan berbeza?
338
00:18:08,421 --> 00:18:10,173
- Ya.
- Berapa jenis bahan?
339
00:18:10,257 --> 00:18:12,634
- Lebih kurang 60 jenis.
- Enam puluh?
340
00:18:12,717 --> 00:18:15,178
Ya, ada lebih kurang 60 jenis tanaman
341
00:18:15,262 --> 00:18:19,015
yang ditanam di kebun kami
dan dihidangkan di pinggan ini.
342
00:18:19,099 --> 00:18:23,061
Bayangkan berapa jenis buah
dan sayur kita makan dalam seminggu?
343
00:18:23,145 --> 00:18:25,856
Saya tak pernah terfikir, tapi saya yakin
344
00:18:25,939 --> 00:18:29,151
saya tak pernah makan
60 jenis bahan dalam satu sajian.
345
00:18:29,234 --> 00:18:30,360
Jadi, mari makan.
346
00:18:31,236 --> 00:18:34,781
- Saya tak tahu nak mula.
- Entahlah. Apa awak pilih?
347
00:18:34,865 --> 00:18:38,118
- Saya perlukan penyepit.
- Saya nak makan bunga dulu.
348
00:18:38,201 --> 00:18:39,953
SALAD KEBUN SAYUR BRAE
349
00:18:43,665 --> 00:18:44,666
Wah.
350
00:18:45,584 --> 00:18:48,253
Ini beberapa sajian sampingan lain.
351
00:18:48,837 --> 00:18:52,507
Jadi, ini tart zukini dan tomato kuning.
352
00:18:52,591 --> 00:18:53,425
Wah!
353
00:18:53,508 --> 00:18:57,345
Ini pula jeruk timun
dengan rempah-ratus Australia.
354
00:18:58,138 --> 00:19:01,433
Ini krim cendawan
dengan kacang pistasio dan koko.
355
00:19:02,267 --> 00:19:05,437
Ini kulit kentang
dengan inti kacang pea dan raspberi.
356
00:19:05,520 --> 00:19:07,230
- Menakjubkan.
- Memukau.
357
00:19:07,314 --> 00:19:09,482
Saya tak pernah makan macam ini.
358
00:19:09,983 --> 00:19:13,904
Sesiapa pun pasti nak mula berkebun
selepas makan semua ini.
359
00:19:13,987 --> 00:19:16,406
- Kamu terliur tengok kami makan?
- Tidak!
360
00:19:16,489 --> 00:19:18,825
Tidak, mereka tak pandang…
361
00:19:18,909 --> 00:19:20,118
Saya pasti terliur.
362
00:19:21,620 --> 00:19:24,623
- Selepas ini, saya nak mula berkebun.
- Ya.
363
00:19:24,706 --> 00:19:27,792
Kami boleh dengar
betapa rangupnya sayur-sayuran itu.
364
00:19:27,876 --> 00:19:29,628
Mitch, awak nak rasa?
365
00:19:29,711 --> 00:19:31,338
Itu soalan retorik!
366
00:19:31,421 --> 00:19:34,382
Mitch tak pernah menolak
kalau dipelawa makan.
367
00:19:34,466 --> 00:19:36,551
- Dia taasub.
- Ya, saya taasub.
368
00:19:37,469 --> 00:19:39,554
"Sedap. Saya nak sambung kerja."
369
00:19:39,638 --> 00:19:42,349
- Baiklah, itu saja.
- Terima kasih, bos.
370
00:19:43,391 --> 00:19:44,434
Oh, Tuhan.
371
00:19:46,978 --> 00:19:50,273
Bayangkan semua ini ditanam
di luar restoran sahaja.
372
00:19:50,357 --> 00:19:51,358
Tempat ini hebat.
373
00:19:53,443 --> 00:19:57,739
Landskap sekitar restoran direka
untuk tetamu bersiar-siar selepas makan
374
00:19:57,822 --> 00:20:00,617
dan berharmoni
dengan sumber makanan mereka.
375
00:20:00,700 --> 00:20:04,412
Selepas jamah pelbagai jenis menu
selama berjam-jam,
376
00:20:05,080 --> 00:20:06,790
pelanggan boleh bersiar-siar.
377
00:20:06,873 --> 00:20:11,670
Sebuah ladang bukan sekadar
tanah tandus yang asyik dibajak.
378
00:20:11,753 --> 00:20:16,383
Sebuah ladang dan persekitaran
yang sihat memiliki ekosistem
379
00:20:16,466 --> 00:20:19,177
yang memangkin pengeluaran hasil organik.
380
00:20:22,639 --> 00:20:27,018
Ada lebih 1,000 spesies asal pokok
dan tumbuh-tumbuhan di Brae
381
00:20:27,519 --> 00:20:31,773
dan 90 peratus sayur yang dihidangkan
di restoran ditanam di sini.
382
00:20:31,856 --> 00:20:35,694
Sekali lagi, biodiversiti
ialah kunci pertanian jana semula
383
00:20:35,777 --> 00:20:40,031
dan kepelbagaian tanaman
turut membantu membajai tanah
384
00:20:40,115 --> 00:20:43,243
yang mengurangkan
pelepasan gas karbon ke atmosfera.
385
00:20:43,326 --> 00:20:46,705
Semua hasil tani kami
akan dihantar ke dapur.
386
00:20:46,788 --> 00:20:50,417
Ia akan dibersihkan,
jadi reja-rejanya agak banyak.
387
00:20:51,001 --> 00:20:55,297
Ia akan dihantar ke sini
untuk dijadikan baja kompos.
388
00:20:55,380 --> 00:20:59,259
Tiada apa-apa yang dibazirkan di sini,
termasuklah sisa makanan.
389
00:20:59,342 --> 00:21:01,094
Dengan mengompos reja-reja,
390
00:21:01,177 --> 00:21:04,973
kira-kira 100 kilogram sampah
dikitar semula setiap hari.
391
00:21:05,056 --> 00:21:09,394
Kompos itu akan dikembalikan ke tanah
untuk memulakan kitaran sekali lagi.
392
00:21:09,477 --> 00:21:12,147
Ini salad yang kamu makan tadi.
393
00:21:12,230 --> 00:21:13,064
Ya, itulah…
394
00:21:13,148 --> 00:21:15,525
Itulah salad yang kamu makan tadi.
395
00:21:15,608 --> 00:21:18,320
Tengok itu! Hitam dan kaya dengan nutrien.
396
00:21:18,403 --> 00:21:19,863
Itulah kitarannya.
397
00:21:19,946 --> 00:21:22,657
Daripada buang reja-reja
ke dalam tong sampah,
398
00:21:22,741 --> 00:21:25,785
ia boleh dikompos untuk dijadikan baja.
399
00:21:25,869 --> 00:21:27,245
Ia sangat mudah.
400
00:21:27,329 --> 00:21:31,166
Kita tak sedar betapa teruknya
sistem pengurusan makanan kita.
401
00:21:31,791 --> 00:21:36,046
Susah sangatkah
untuk bertani dengan beretika
402
00:21:36,129 --> 00:21:40,216
dalam masa sama membantu
meningkat kualiti kesihatan masyarakat
403
00:21:40,300 --> 00:21:41,634
yang sangat minimum?
404
00:21:41,718 --> 00:21:45,930
Kerajaan ada banyak inisiatif
untuk menggalakkan pertanian kecil,
405
00:21:46,014 --> 00:21:48,433
tapi selagi cadangan tinggal cadangan,
406
00:21:48,516 --> 00:21:50,810
perniagaan ladang kecil seperti ini
407
00:21:50,894 --> 00:21:53,271
dibayangi oleh pertanian industri mega.
408
00:21:53,355 --> 00:21:56,399
Pokok strawberi paling senang tumbuh.
409
00:21:56,483 --> 00:22:00,070
Ia prolifik. Sejenis tumbuhan
boleh hasilkan banyak makanan.
410
00:22:00,153 --> 00:22:02,822
Tekstur strawberi
di pasar raya macam epal.
411
00:22:02,906 --> 00:22:05,700
Ia tak sepatutnya.
Teksturnya keras dan kering.
412
00:22:05,784 --> 00:22:08,119
Rasa strawberi segar sedap.
413
00:22:08,203 --> 00:22:12,082
Lagipun, rasa hasil tani
dari kebun kita sendiri lebih sedap.
414
00:22:12,165 --> 00:22:15,794
Semua yang kita makan datang dari sini.
415
00:22:18,963 --> 00:22:21,508
Disinilah semuanya bermula.
416
00:22:21,591 --> 00:22:22,467
Ya, betul.
417
00:22:22,550 --> 00:22:26,554
Ia sebuah restoran kecil
dengan kapasiti yang kecil.
418
00:22:26,638 --> 00:22:29,140
Walaupun saiz ladang kami kecil,
419
00:22:29,224 --> 00:22:33,645
tapi kami masih boleh tuai
pelbagai jenis makanan yang berkualiti.
420
00:22:36,147 --> 00:22:39,192
Sama seperti di Jonai,
saiz operasi ialah kuncinya.
421
00:22:39,275 --> 00:22:42,570
Saiz operasi yang kecil
lebih mampan untuk tanah.
422
00:22:43,696 --> 00:22:47,909
Bagi Brae, memulihara tanah
dengan teknik pertanian jana semula
423
00:22:47,992 --> 00:22:51,538
menghasilkan produk yang berkualiti
dan perniagaan yang maju.
424
00:22:53,623 --> 00:22:56,459
Kami bangun awal untuk berjalan jauh,
425
00:22:56,543 --> 00:22:59,504
jadi Darin buat sarapan di dalam kereta.
426
00:23:00,213 --> 00:23:01,256
Ya!
427
00:23:04,384 --> 00:23:06,469
Penuhnya.
428
00:23:09,806 --> 00:23:11,474
Minum! Demi kesihatan.
429
00:23:11,558 --> 00:23:14,018
- Ya.
- Awak akan hidup seratus tahun.
430
00:23:14,644 --> 00:23:16,729
Boleh saya minta sedikit? Ada lagi?
431
00:23:16,813 --> 00:23:19,983
Ada banyak lagi!
Darin yang hasilkan formula ini…
432
00:23:20,066 --> 00:23:23,361
Apa yang ada?
Ashwagandha, schisandra, matcha, reishi…
433
00:23:23,445 --> 00:23:26,823
- …dan dia sangat bangga menceritakannya.
- Maksud saya…
434
00:23:32,871 --> 00:23:35,832
Orang tak tanya,
tapi dia tetap akan cerita.
435
00:23:37,834 --> 00:23:41,254
Kami memandu lebih kurang sejam
ke utara Melbourne,
436
00:23:41,337 --> 00:23:44,424
mengembara jauh ke dalam ekosistem hutan.
437
00:23:44,507 --> 00:23:48,261
Kita dah lihat cara ternakan
dan tanaman mempengaruhi tanah,
438
00:23:48,344 --> 00:23:51,764
tapi kali ini,
kita akan teroka sebuah alam berbeza
439
00:23:51,848 --> 00:23:56,227
kerana di bawah kanopi hutan ini,
wujudnya sebuah hubungan simbiotik,
440
00:23:56,311 --> 00:23:59,022
proses kimia
yang bukan saja menyuburkan tanah,
441
00:23:59,105 --> 00:24:02,108
malah menstabilkan iklim
dengan menyerap karbon
442
00:24:02,192 --> 00:24:04,027
dan memerangkapnya ke tanah.
443
00:24:05,278 --> 00:24:07,989
Bak rangkaian longgokan baja kompos mini,
444
00:24:08,072 --> 00:24:12,118
sejenis kulat akan mengurai jasad
yang mereput di lantai hutan
445
00:24:12,202 --> 00:24:14,954
dan mengembalikan nutrien kepada tanah.
446
00:24:15,705 --> 00:24:19,584
Secara teknikalnya,
ia bukan tumbuh-tumbuhan atau haiwan.
447
00:24:19,667 --> 00:24:24,797
Ia kulat, tapi lebih dikenali
dengan jasad buahnya, cendawan.
448
00:24:25,924 --> 00:24:28,510
Menurut kajian, seluruh mikrobiom hidup
449
00:24:28,593 --> 00:24:31,971
dalam sistem penghadaman
bagi mengekalkan kesihatan kita.
450
00:24:32,055 --> 00:24:36,100
Malah, ada bakteria dengan peranan
yang sama hidup di dalam tanah.
451
00:24:36,184 --> 00:24:39,229
Maaf, panggil saja saya "cendawan".
452
00:24:39,312 --> 00:24:42,106
Oh, ya. Sebab awak…
453
00:24:42,190 --> 00:24:43,650
Kulat mikrob.
454
00:24:43,733 --> 00:24:48,738
Kami hidup di dalam perut manusia,
sama macam di dalam tanah!
455
00:24:48,821 --> 00:24:50,782
Oh, ya? Jadi, apa tugas awak?
456
00:24:50,865 --> 00:24:53,368
Di dalam saluran penghadaman atau tanah,
457
00:24:53,451 --> 00:24:56,538
kulat mikrob menjamin keimunan
dan kesihatan sistem.
458
00:24:56,621 --> 00:25:00,625
Peranan kulat mikrob penting
dalam pengambilan nutrisi, metabolisme,
459
00:25:00,708 --> 00:25:02,794
pertumbuhan, tenaga
dan pencegahan penyakit.
460
00:25:02,877 --> 00:25:08,216
Dalam usus manusia, kulat cerna makanan
menjadi nutrien untuk diserap oleh badan.
461
00:25:08,299 --> 00:25:10,885
Fungsi kulat di dalam tanah sama.
462
00:25:10,969 --> 00:25:14,347
Kami urai jasad organik
yang gagal diurai organisma lain,
463
00:25:14,430 --> 00:25:17,058
menukarkannya menjadi nutrien untuk flora,
464
00:25:17,141 --> 00:25:20,853
mengekalkan kesuburan tanah
yang menyuburkan tanaman.
465
00:25:20,937 --> 00:25:24,190
Apa kaitan semua ini
dengan pertanian jana semula?
466
00:25:24,274 --> 00:25:28,486
RegAg meningkatkan kesuburan tanah
dan tahap kualiti hasil tani,
467
00:25:28,570 --> 00:25:31,948
menambah baik sistem penghadaman
dan kesihatan manusia.
468
00:25:32,031 --> 00:25:35,076
Malah, ia turut
mengurangkan kesan rumah hijau.
469
00:25:35,159 --> 00:25:37,829
Semua itu? Wah! Cendawan memang hebat.
470
00:25:37,912 --> 00:25:38,997
Terima kasih.
471
00:25:39,080 --> 00:25:43,251
Suatu hari nanti,
awak pasti berterima kasih kepada saya.
472
00:25:45,169 --> 00:25:46,296
- Hai!
- Chris.
473
00:25:46,379 --> 00:25:47,714
- Hai!
- Salam kenal.
474
00:25:47,797 --> 00:25:49,799
- Selamat berkenalan.
- Apa khabar?
475
00:25:49,882 --> 00:25:51,759
Selamat datang! Hebat, bukan?
476
00:25:51,843 --> 00:25:53,511
Mengagumkan.
477
00:25:54,554 --> 00:25:58,349
Di dalam hutan ini,
kami jumpa Jim dan Chris dari Fable Food,
478
00:25:59,642 --> 00:26:02,312
syarikat pengeluar gantian daging gourmet
479
00:26:02,395 --> 00:26:04,689
yang dibuat daripada cendawan.
480
00:26:05,273 --> 00:26:08,192
Hutan ini kaya
dengan pelbagai jenis organisma
481
00:26:08,901 --> 00:26:11,613
dan lapisan tanahnya
yang padat dengan nutrien
482
00:26:11,696 --> 00:26:14,532
membajai kitaran hayat cendawan.
483
00:26:14,616 --> 00:26:17,702
Biasanya hari hujan dan berkabus,
tapi tengok ini.
484
00:26:17,785 --> 00:26:19,954
Cuaca ini bagus untuk kulat, bukan?
485
00:26:20,038 --> 00:26:23,082
- Apa sebutan yang tepat?
- Mana-mana saja.
486
00:26:23,166 --> 00:26:24,709
- Ya?
- Awak menyeronokkan.
487
00:26:24,792 --> 00:26:27,754
Saya suka itu
kerana ia memang menyeronokkan.
488
00:26:28,796 --> 00:26:31,674
Jim, seorang saintis dan jurutera tani,
489
00:26:31,758 --> 00:26:35,720
dan Chris, usahawan muda yang kaji
tentang pertanian jana semula,
490
00:26:35,803 --> 00:26:37,639
berkongsi banyak persamaan.
491
00:26:37,722 --> 00:26:40,600
Mereka suka makan cendawan.
492
00:26:40,683 --> 00:26:44,395
Mereka cipta cara yang sihat,
mampan dan beretika
493
00:26:44,479 --> 00:26:48,983
untuk tukar sajian berasaskan daging
kepada sajian berasaskan tumbuh-tumbuhan
494
00:26:49,067 --> 00:26:51,235
daripada cendawan.
495
00:26:51,319 --> 00:26:54,906
Mereka tahu peranan cendawan
terhadap kesuburan tanah.
496
00:26:54,989 --> 00:26:56,366
Menceburi sains tanah…
497
00:26:56,449 --> 00:26:59,994
Dari situ saya mula berkecimpung
dalam pertanian jana semula.
498
00:27:00,078 --> 00:27:02,205
Tanpa tanah atas, habislah manusia.
499
00:27:02,288 --> 00:27:06,209
Dengan tanah atas sebanyak ini,
dalam masa 60 tahun,
500
00:27:06,292 --> 00:27:09,629
selepas dicemari bahan kimia,
yang tinggal banyak ini.
501
00:27:09,712 --> 00:27:12,965
Tanah atas akan habis
dalam 20 atau 30 tahun lagi.
502
00:27:13,508 --> 00:27:16,803
Jadi, manusia mesti berganding bahu
503
00:27:16,886 --> 00:27:22,016
dengan cendawan untuk memulihara
tanah atas ke keadaan asalnya.
504
00:27:22,100 --> 00:27:24,727
Kita perlu belajar dan cari jalan
505
00:27:24,811 --> 00:27:27,647
untuk membiakkan cendawan
dalam persekitaran asal
506
00:27:27,730 --> 00:27:30,692
supaya tanah lebih subur
melalui cara yang mampan.
507
00:27:30,775 --> 00:27:33,528
- Tanah atas ialah kuncinya.
- Betul.
508
00:27:33,611 --> 00:27:37,115
Setiap nutrien
dalam makanan berasal dari tanah atas.
509
00:27:37,198 --> 00:27:39,033
Kalau tiada tanah atas, maka…
510
00:27:39,534 --> 00:27:41,202
- Ia penting.
- Habislah.
511
00:27:44,997 --> 00:27:47,625
Sepertimana pesan Bruce
di awal episod tadi,
512
00:27:47,709 --> 00:27:51,087
kehidupan manusia dipengaruhi
oleh kelestarian Bumi.
513
00:27:51,587 --> 00:27:53,840
Maksud saya, tanah.
514
00:27:53,923 --> 00:27:57,176
Sebab tanah ataslah
yang membajai tumbuh-tumbuhan.
515
00:27:57,260 --> 00:28:01,222
Tanah perlukan sumber makanan tetap
dalam bentuk mikroorganisma
516
00:28:01,305 --> 00:28:04,225
dan cendawan sebahagian besar
daripada diet itu.
517
00:28:04,308 --> 00:28:05,226
Bukan itu saja,
518
00:28:06,894 --> 00:28:11,399
cendawan juga menghalang hakisan tanah,
meningkatkan bekalan air dalam tanah
519
00:28:11,482 --> 00:28:14,902
dan menyerap gas karbon,
bukan melepaskannya ke udara.
520
00:28:14,986 --> 00:28:17,363
Semuanya bermula dengan miselium.
521
00:28:17,447 --> 00:28:20,908
Miselium ialah rangkaian
bawah tanah yang sangat luas.
522
00:28:20,992 --> 00:28:23,327
Macam saraf dalam tubuh manusia.
523
00:28:23,411 --> 00:28:25,371
- Betul. Rujukan yang bagus.
- Ya.
524
00:28:25,455 --> 00:28:28,499
- Sejauh mana miselium ini?
- Hingga ke pokok itu.
525
00:28:28,583 --> 00:28:29,500
- Sana.
- Yakah?
526
00:28:29,584 --> 00:28:33,296
Lambat-laun,
cendawan ini akan hilang keupayaan
527
00:28:33,379 --> 00:28:36,966
untuk menjadi saprofit
dan mendegradasikan jasad,
528
00:28:37,759 --> 00:28:42,513
tapi kini ia hidup sepenuhnya
dengan nutrien perumah
529
00:28:42,597 --> 00:28:45,725
dan membekalkan semula nutrien
kepada perumahnya.
530
00:28:45,808 --> 00:28:47,268
Ia memerangkap karbon.
531
00:28:47,351 --> 00:28:51,147
Sekarang, miselium
dan jasad organik itu ada di dalam tanah.
532
00:28:51,230 --> 00:28:53,733
Ia satu rangkaian pengembangan akar pokok.
533
00:28:54,942 --> 00:28:57,487
Cendawan ibarat wira alam sekitar
534
00:28:57,570 --> 00:29:00,114
yang membajai flora
dan membersihkan udara.
535
00:29:00,198 --> 00:29:04,285
Ada beribu-ribu spesies cendawan
di atas muka Bumi ini
536
00:29:04,368 --> 00:29:06,496
dan banyak lagi masih belum ditemui.
537
00:29:06,579 --> 00:29:10,708
Walaupun ada banyak cendawan
yang enak dan berkhasiat,
538
00:29:10,792 --> 00:29:12,376
ada juga yang beracun.
539
00:29:13,002 --> 00:29:16,422
Jadi, jangan merayau-rayau
dan makan sembarangan cendawan
540
00:29:16,506 --> 00:29:17,590
di dalam hutan.
541
00:29:20,218 --> 00:29:22,929
Macam dalam filem Alice in Wonderland.
542
00:29:25,097 --> 00:29:26,015
Jangan makan.
543
00:29:26,098 --> 00:29:29,727
Ini spesies cendawan
yang biasa digunakan dalam masakan.
544
00:29:29,811 --> 00:29:34,440
Nampak cendawan berwarna oren ini?
Namanya Saffron Milk Cap.
545
00:29:34,524 --> 00:29:37,235
Lactarius deliciosus kerana rasanya sedap.
546
00:29:37,318 --> 00:29:41,155
Lactarius deliciosus
ialah nama saintifiknya.
547
00:29:41,239 --> 00:29:43,491
- Ada berapa spesies?
- Beribu-ribu.
548
00:29:43,574 --> 00:29:46,035
Kita cuma tahu kira-kira sepuluh peratus.
549
00:29:46,118 --> 00:29:50,248
Antara semua spesies yang kita tahu,
berapa spesies ada psilosibin?
550
00:29:50,331 --> 00:29:52,542
Banyak cendawan ada psilosibin.
551
00:29:52,625 --> 00:29:54,293
Semuanya kami pernah jumpa.
552
00:29:54,377 --> 00:29:56,128
Spesies itu mudah ditemui.
553
00:29:56,212 --> 00:29:58,798
Sama ada ia beracun atau mengkhayalkan,
554
00:29:58,881 --> 00:30:03,177
sekejap saja kita dapat tahu biosferanya.
555
00:30:03,261 --> 00:30:07,348
Tepat sekali. Psilosibin
ialah sebatian halusinogen semula jadi
556
00:30:07,431 --> 00:30:10,601
yang mengaktifkan
reseptor serotonin di dalam otak,
557
00:30:10,685 --> 00:30:13,104
mempengaruhi emosi dan persepsi kita.
558
00:30:13,187 --> 00:30:17,692
Pendek kata, ia mengkhayalkan,
tapi bukan itu tujuan kedatangan kami.
559
00:30:17,775 --> 00:30:21,654
Kami nak saksikan keajaiban kulinari
yang berasaskan cendawan.
560
00:30:21,737 --> 00:30:23,948
- Nak cari Cordyceps?
- Ya!
561
00:30:24,031 --> 00:30:25,575
- Jom!
- Okey, jom.
562
00:30:25,658 --> 00:30:28,911
Ada satu lagi spesies cendawan
yang hidup di sini.
563
00:30:29,662 --> 00:30:32,498
Malah,
mungkin ia cendawan paling terkenal.
564
00:30:33,207 --> 00:30:35,042
Cendawan zombi.
565
00:30:35,126 --> 00:30:36,669
Cordyceps.
566
00:30:36,752 --> 00:30:39,213
Cordyceps sejenis kulat parasit
567
00:30:39,297 --> 00:30:42,675
yang menumpang hidup
pada badan dan otak organisma hidup,
568
00:30:42,758 --> 00:30:47,805
biasanya serangga,
memakan dan membunuh perumahnya.
569
00:30:48,347 --> 00:30:52,018
Saya tak sangka kami
akan cari Cordyceps di Australia.
570
00:30:52,101 --> 00:30:54,312
- Ya.
- Apa ciri-ciri Cordyceps?
571
00:30:54,395 --> 00:30:57,982
Ia di mana-mana saja.
Kebanyakan serangga diserang Cordyceps.
572
00:30:58,065 --> 00:31:03,154
Ia spesies yang spesifik,
jadi Cordyceps serasi dengan serangga.
573
00:31:03,237 --> 00:31:04,405
Ia hidup bersama.
574
00:31:04,488 --> 00:31:07,825
Ia kawal otak.
Secara harfiahnya, ia kulat zombi.
575
00:31:07,909 --> 00:31:09,827
- Wah!
- Jadi, ia benar-benar…
576
00:31:09,911 --> 00:31:12,788
Ia ikut kitaran semula jadi perumahnya.
577
00:31:12,872 --> 00:31:14,832
Contoh terbaik ialah semut.
578
00:31:14,916 --> 00:31:19,503
Otak semut dah dijangkiti
dan ia akan ikut saja telunjuk parasit.
579
00:31:19,587 --> 00:31:21,589
Tepat sekali! "Naik sekarang!"
580
00:31:21,672 --> 00:31:24,216
Ia panjat rumput, pakis atau apa-apa saja.
581
00:31:24,300 --> 00:31:27,637
Sebaik tiba di lokasi,
Cordyceps berhenti kawal otaknya,
582
00:31:28,137 --> 00:31:30,890
melumpuhkan perumahnya dan tumbuh keluar
583
00:31:30,973 --> 00:31:34,810
seperti air yang mengisi bekas,
mengikut bentuk dan mengurainya.
584
00:31:34,894 --> 00:31:38,314
- Betul.
- Semuanya kecuali mata yang berkitin
585
00:31:38,397 --> 00:31:40,399
kerana kitin sel tunjang kulat.
586
00:31:40,483 --> 00:31:43,402
Satu-satunya
yang tak boleh dimakan oleh Cordyceps
587
00:31:44,111 --> 00:31:46,697
ialah mata berkitin iaitu sel tunjangnya.
588
00:31:46,781 --> 00:31:48,157
Ada Cordyceps di sini.
589
00:31:48,240 --> 00:31:50,451
- Ya, itulah Cordyceps.
- Ya.
590
00:31:50,534 --> 00:31:51,577
Inilah Cordyceps.
591
00:31:51,661 --> 00:31:54,538
Apabila masih segar,
warnanya kuning terang.
592
00:31:54,622 --> 00:31:56,832
Saya akan tariknya keluar.
593
00:31:57,541 --> 00:31:58,834
Ia dah basah, jadi…
594
00:32:00,086 --> 00:32:02,380
- Hebatnya.
- Wah, ia dah keluar.
595
00:32:02,463 --> 00:32:04,674
- Ada cacing. Cantik.
- Tengok itu.
596
00:32:04,757 --> 00:32:07,259
Cacing itu dah habis dimakan.
597
00:32:07,343 --> 00:32:08,844
- Ya.
- Ini ulat beluncas.
598
00:32:08,928 --> 00:32:09,762
- Ya.
- Ya.
599
00:32:09,845 --> 00:32:11,430
Awak boleh rasa ia sangat…
600
00:32:11,514 --> 00:32:14,850
- Hebatnya Cordyceps.
- Teksturnya macam span.
601
00:32:14,934 --> 00:32:18,813
Anda dapat saksikan sekarang,
ini bangkai ulat beluncas
602
00:32:19,397 --> 00:32:23,067
yang habis dimakan
dan diserang oleh Cordyceps.
603
00:32:23,150 --> 00:32:26,112
Okey, jom balik ke makmal dan masak.
604
00:32:26,195 --> 00:32:27,446
Acara kegemaran saya!
605
00:32:27,530 --> 00:32:29,115
Okey, jom!
606
00:32:29,198 --> 00:32:30,825
- Terima kasih.
- Sama-sama.
607
00:32:32,076 --> 00:32:33,577
Kenapa saya masih pegang?
608
00:32:34,537 --> 00:32:36,914
Darin sangat teruja berada di makmal.
609
00:32:36,998 --> 00:32:40,418
Dia terlalu teruja.
Okey, Darin. Letak pisau itu.
610
00:32:41,836 --> 00:32:44,463
Dari hutan,
kami kembali ke ruang kerja Jim,
611
00:32:44,547 --> 00:32:48,551
iaitu gabungan makmal kimia,
dapur ujian dan pelbagai sajian enak.
612
00:32:48,634 --> 00:32:51,470
Di sinilah dia bereksperimen
dan menghasilkan
613
00:32:51,554 --> 00:32:54,682
semua produk Fable Food
yang berasaskan cendawan.
614
00:32:55,182 --> 00:32:56,726
Pendek kata, ia garaj dia.
615
00:32:57,309 --> 00:32:58,894
Ya, inilah garaj saya.
616
00:32:58,978 --> 00:33:01,772
Mesin itu ialah mesin penanaman cendawan.
617
00:33:02,356 --> 00:33:06,235
Semua kandungannya disteril.
Di dalam mesin itu, ada penapis…
618
00:33:06,318 --> 00:33:09,196
- Untuk elak spora dan bakteria?
- Ya, betul!
619
00:33:09,280 --> 00:33:14,160
Dalam udara bersih,
substrat yang steril tanpa anasir luar,
620
00:33:14,243 --> 00:33:17,788
kita boleh pantau pertumbuhannya
sebelum dijadikan ekstrak
621
00:33:17,872 --> 00:33:20,374
supaya saya boleh tuai miselium,
622
00:33:20,458 --> 00:33:24,128
jadikannya minuman
yang lazat dan berkhasiat
623
00:33:24,211 --> 00:33:28,424
dan produktiviti boleh ditingkatkan
melalui proses penapaian.
624
00:33:28,507 --> 00:33:31,510
Ada tumbuh-tumbuhan,
lemak, protein dan sebagainya,
625
00:33:31,594 --> 00:33:34,805
- tapi mesti ada baji.
- Seluruh alam makanan!
626
00:33:34,889 --> 00:33:38,017
Ia sebuah alam.
Betul, sebesar alam tumbuh-tumbuhan.
627
00:33:40,394 --> 00:33:42,521
Gandum, pasta dan roti ialah ruji.
628
00:33:42,605 --> 00:33:44,857
Kita makan semua itu dan bijirin.
629
00:33:44,940 --> 00:33:48,694
Kemudian, yang tinggal cuma reja-reja.
630
00:33:48,778 --> 00:33:50,529
Ia sisa pertanian.
631
00:33:50,613 --> 00:33:54,408
Kita boleh komposnya,
biak cendawan dan tanam tanaman lain.
632
00:33:55,326 --> 00:33:58,370
Sebelum saya pilih untuk jadi vegan,
633
00:33:58,454 --> 00:34:01,165
bertahun-tahun saya fikir idea dan konsep,
634
00:34:01,248 --> 00:34:04,668
perah otak untuk hidup
dalam kitaran alam yang mampan,
635
00:34:04,752 --> 00:34:08,422
tapi di rumah, saya makan
makanan yang merosakkan alam.
636
00:34:08,506 --> 00:34:10,800
Setiap kali makan stik, saya fikir,
637
00:34:10,883 --> 00:34:13,886
- "Bersamaan 11 kilogram bijirin."
- Konflik.
638
00:34:13,969 --> 00:34:16,472
"Bersamaan 11,000 gelen air.
639
00:34:16,555 --> 00:34:18,933
- Adakah ini ruji bagi aku? Tidak."
- Ya.
640
00:34:19,517 --> 00:34:22,853
Kalau pengambilan
daging lembu diminimumkan,
641
00:34:22,937 --> 00:34:24,897
gas rumah hijau turut berkurang.
642
00:34:24,980 --> 00:34:29,318
Kajian mendapati suku paun burger
yang dijual di restoran makanan segera,
643
00:34:29,401 --> 00:34:32,321
kesannya lebih besar
berbanding sangkaan kita.
644
00:34:32,404 --> 00:34:35,157
Sejak itu,
saya pilih untuk ubah diet saya.
645
00:34:35,241 --> 00:34:41,455
Saya jadi vegan dan cuba tipu diri saya
yang sayur-sayuran ialah daging.
646
00:34:41,539 --> 00:34:46,252
Saya cuma mahukan rasa
dan tekstur daging sebenar.
647
00:34:46,335 --> 00:34:50,923
Serat, tekstur dan rasa aslinya.
Itu saja yang saya perlukan.
648
00:34:51,006 --> 00:34:53,509
Sebagai anak jati Texas yang suka barbeku,
649
00:34:53,592 --> 00:34:56,929
Jim memanfaatkan pengalamannya
sebagai saintis cendawan
650
00:34:57,012 --> 00:34:59,473
dan cef di sebuah restoran mewah
651
00:34:59,557 --> 00:35:02,685
untuk menyempurnakan sajian
berasaskan cendawan
652
00:35:02,768 --> 00:35:05,437
yang direka khas
untuk beri pengalaman sebenar
653
00:35:05,521 --> 00:35:09,567
tanpa penggunaan daging
sambil mengurangkan cap kaki karbon,
654
00:35:09,650 --> 00:35:10,734
serentak.
655
00:35:10,818 --> 00:35:11,652
Apa ini?
656
00:35:11,735 --> 00:35:13,904
Ini sajian paling tinggi kalori.
657
00:35:13,988 --> 00:35:16,240
Ini sajian pembuka selera hari ini.
658
00:35:17,616 --> 00:35:19,451
Ini ialah sos country.
659
00:35:19,535 --> 00:35:23,122
Di Australia,
kami tak gelarnya stik ayam goreng.
660
00:35:23,205 --> 00:35:26,750
- Ini schnitzel atau serdak daging.
- Ya. Ini cuma…
661
00:35:26,834 --> 00:35:29,086
Apa-apa sajalah. Itu stik ayam goreng.
662
00:35:30,254 --> 00:35:31,338
Oh, Tuhanku!
663
00:35:31,422 --> 00:35:34,550
Adakah rasanya sama?
Sila beritahu saya. Biar saya…
664
00:35:35,050 --> 00:35:36,135
Ini lebih sedap.
665
00:35:36,218 --> 00:35:37,553
- Oh, ya.
- Ya!
666
00:35:38,846 --> 00:35:41,974
- Dah lama tak makan stik.
- Teksturnya mengagumkan.
667
00:35:42,057 --> 00:35:42,892
- Ya!
- Ya.
668
00:35:42,975 --> 00:35:45,978
Ia tersekat di celah gigi.
Saya cuba tiru semuanya.
669
00:35:46,061 --> 00:35:48,147
Vegan takkan rindu daging lagi.
670
00:35:48,230 --> 00:35:49,231
Oh, Tuhan.
671
00:35:50,107 --> 00:35:51,275
Saya rasa sebak.
672
00:35:51,358 --> 00:35:54,278
- Oh, Tuhan. Ia sangat sedap.
- Sedapnya.
673
00:35:54,361 --> 00:35:56,655
Awak berjaya dengan cemerlang.
674
00:35:56,739 --> 00:35:59,283
Kami cuba kerana itulah matlamat kami.
675
00:36:00,284 --> 00:36:02,745
- Wah, sedap betul.
- Nampak?
676
00:36:02,828 --> 00:36:04,288
Mitch, awak nak satu?
677
00:36:04,371 --> 00:36:05,581
Dah tentulah.
678
00:36:05,664 --> 00:36:07,750
- Sini, Mitch.
- Mitch. Oh Tuhan.
679
00:36:07,833 --> 00:36:10,502
- Ada banyak lagi.
- Cecah sos.
680
00:36:10,586 --> 00:36:12,755
- Siapa lagi nak rasa?
- Saya!
681
00:36:13,547 --> 00:36:16,300
Saya dah agak! Dia tiba-tiba datang.
682
00:36:16,383 --> 00:36:21,222
- "Saya nak tengok saja."
- Dia selalu kongsi dengan kru.
683
00:36:21,305 --> 00:36:25,893
Anda boleh bayangkan kesedapannya
apabila kru kami berebut-rebut nak rasa.
684
00:36:25,976 --> 00:36:28,854
Seterusnya,
saya nak masak sandwic brisket.
685
00:36:32,733 --> 00:36:34,944
Dengan sentuhan barbeku Texas.
686
00:36:36,153 --> 00:36:37,279
Sos awak sendiri?
687
00:36:37,363 --> 00:36:38,822
- Resipi sendiri.
- Okey.
688
00:36:38,906 --> 00:36:40,866
Saya masih suka barbeku.
689
00:36:42,952 --> 00:36:45,746
Datang ke Australia
untuk makan barbeku Texas.
690
00:36:46,789 --> 00:36:50,751
- Ia buat saya rindu kampung halaman.
- Kecur air liur dibuatnya.
691
00:36:53,587 --> 00:36:55,381
- Rasa asap sedap.
- Oh, Tuhan.
692
00:36:55,965 --> 00:36:57,216
Oh, Tuhan!
693
00:36:58,467 --> 00:36:59,677
Sedap?
694
00:37:00,261 --> 00:37:01,470
- Sedap.
- Baiklah.
695
00:37:01,553 --> 00:37:06,809
Sajian gantian daging paling popular
dalam kalangan vegan ialah burger.
696
00:37:06,892 --> 00:37:09,186
Fable Food turut memasarkan burger.
697
00:37:09,270 --> 00:37:10,813
Burger cendawan 110 gram.
698
00:37:10,896 --> 00:37:13,148
Kalau gram, 110 gram. Dalam auns?
699
00:37:13,232 --> 00:37:14,775
Saya tak pernah hafal.
700
00:37:14,858 --> 00:37:17,611
Google, 110 gram bersamaan berapa paun?
701
00:37:17,695 --> 00:37:20,906
Seratus sepuluh gram bersamaan 0.243 paun.
702
00:37:20,990 --> 00:37:22,241
- Terima kasih.
- Ya.
703
00:37:22,324 --> 00:37:23,951
Suku paun berat yang ideal.
704
00:37:25,202 --> 00:37:27,371
Kamu dah rasa stik ayam goreng.
705
00:37:27,454 --> 00:37:31,125
Kemudian, sandwic brisket.
Sekarang, masa untuk burger pula.
706
00:37:32,334 --> 00:37:33,168
Baiklah.
707
00:37:37,006 --> 00:37:39,633
Hasil ciptaan mereka amat menakjubkan.
708
00:37:40,509 --> 00:37:44,596
Zahirnya cara masakan, tekstur
dan rasanya macam daging sebenar,
709
00:37:44,680 --> 00:37:46,223
tapi ia jauh lebih mampan,
710
00:37:46,307 --> 00:37:49,727
lebih mesra alam dan lebih sihat.
711
00:37:50,769 --> 00:37:53,522
Terima kasih. Ia sangat hebat. Luar biasa.
712
00:37:53,605 --> 00:37:56,859
Mungkin Jim perlu masak lagi.
Kru kami nampak lapar.
713
00:37:56,942 --> 00:38:00,112
Terima kasih.
Saya akan lebih menghargai cendawan.
714
00:38:00,195 --> 00:38:02,656
- Terima kasih.
- Terima kasih banyak.
715
00:38:03,365 --> 00:38:06,285
Macam-macam kami belajar
daripada tanah Australia,
716
00:38:06,368 --> 00:38:11,623
tapi sekarang,
kita akan mendongak 50 meter ke atas
717
00:38:11,707 --> 00:38:15,210
kerana dah tiba masa
untuk kami buat terjun lelabah.
718
00:38:16,670 --> 00:38:18,756
Keadaan Bumi kita semakin tenat.
719
00:38:18,839 --> 00:38:22,343
Peningkatan gas karbon dioksida
yang dilepaskan ke atmosfera
720
00:38:22,426 --> 00:38:23,927
mengubah iklim dunia,
721
00:38:24,928 --> 00:38:29,099
tapi masih belum terlambat
untuk berhenti dan memuliharanya.
722
00:38:29,183 --> 00:38:32,019
Semuanya bergantung
pada pilihan gaya hidup kita.
723
00:38:35,522 --> 00:38:38,233
Antaranya melalui pertanian jana semula.
724
00:38:38,317 --> 00:38:41,737
Ia bukan sahaja mampu
mengurangkan pencemaran,
725
00:38:41,820 --> 00:38:46,742
malah mengembalikan kelestarian alam
dan menambah baik tahap kesihatan kita
726
00:38:47,618 --> 00:38:49,119
sementara masih ada masa.
727
00:38:50,371 --> 00:38:53,248
Sama ada perubahan itu besar atau kecil,
728
00:38:54,124 --> 00:38:56,835
setiap usaha kita amat bermakna
729
00:38:57,669 --> 00:39:01,215
kerana akibatnya kelak,
kita akan kehilangan segala-galanya.
730
00:39:02,299 --> 00:39:05,719
Down To Earth
mengiktiraf peribumi Australia.
731
00:39:05,803 --> 00:39:10,682
Kami menghormati tradisi, budaya
dan harapan leluhur peribumi Selat Torres.
732
00:39:41,797 --> 00:39:43,507
Terjemahan sari kata oleh Saffura