1
00:00:06,132 --> 00:00:10,636
SEBUAH SIRI NETFLIX
2
00:00:11,137 --> 00:00:12,597
Hidup satu perjuangan.
3
00:00:13,097 --> 00:00:15,308
- Apa rahsianya? Ini pedal klac?
- Ya.
4
00:00:15,391 --> 00:00:17,310
Hidup ini penuh dengan kejutan…
5
00:00:17,393 --> 00:00:18,811
Baiklah!
6
00:00:18,895 --> 00:00:19,854
…dan ujian.
7
00:00:21,189 --> 00:00:23,775
Ada yang pahit dan ada yang manis.
8
00:00:24,275 --> 00:00:26,903
Walaupun kita tak mampu mengawal takdir,
9
00:00:28,154 --> 00:00:30,782
kita boleh cuba
menanganinya sebaik mungkin
10
00:00:31,282 --> 00:00:35,453
kerana setiap ujian yang hadir
akan mendedahkan karakter sebenar kita.
11
00:00:36,245 --> 00:00:39,415
Kami akan tinjau lebih dekat,
tapi tak terlalu dekat,
12
00:00:39,957 --> 00:00:43,336
kesan-kesan fizikal proses pembakaran.
13
00:00:43,419 --> 00:00:46,631
Ada haiwan datang
dalam keadaan tangan terbakar.
14
00:00:46,714 --> 00:00:50,885
Pada skala besar,
api mampu membinasakan dan membunuh.
15
00:00:51,469 --> 00:00:53,262
Ini bekas tapak rumah kami.
16
00:00:54,097 --> 00:00:56,474
Namun jika dikawal selia dengan baik,
17
00:00:56,974 --> 00:00:59,602
api salah satu penemuan terhebat kita.
18
00:01:08,820 --> 00:01:12,240
Episod kita kali ini bermula
di pantai Australia Selatan,
19
00:01:12,323 --> 00:01:15,326
lokasi kami menaiki bot laju
menuju ke destinasi,
20
00:01:16,119 --> 00:01:20,373
iaitu Pulau Kanggaru
yang berkeluasan 4,405 kilometer persegi.
21
00:01:20,456 --> 00:01:21,332
SELAMAT DATANG
22
00:01:21,833 --> 00:01:23,918
Pada Disember 2019,
23
00:01:24,001 --> 00:01:27,755
panahan kilat pada musim kemarau tahun itu
24
00:01:27,839 --> 00:01:31,759
mencetuskan kebakaran belukar terbesar
dalam sejarah pulau tersebut
25
00:01:31,843 --> 00:01:36,097
dan dalam sekelip mata,
46 peratus keluasannya hangus dijilat api.
26
00:01:36,180 --> 00:01:38,683
Alam semula jadi tidak memilih kasih
27
00:01:39,350 --> 00:01:42,311
dan sebahagian besar
populasi spesies hidupan liar
28
00:01:42,812 --> 00:01:46,482
di pulau ini rentung dimamah api.
29
00:01:46,566 --> 00:01:47,859
Sam dan Dana Mitchell
30
00:01:47,942 --> 00:01:51,696
ialah pemilik dan pengendali
Taman Hidupan Liar Pulau Kanggaru.
31
00:01:51,779 --> 00:01:53,489
Sebagai saksi tragedi itu,
32
00:01:53,573 --> 00:01:58,202
pasangan ini bersama pekerja mereka
dan penduduk sekitar menjadi wira
33
00:01:58,286 --> 00:02:02,999
dalam misi menyelamatkan semua haiwan
yang cedera atau terpaksa berpindah.
34
00:02:03,082 --> 00:02:05,668
Dah dua bulan berlalu sejak kebakaran itu.
35
00:02:05,751 --> 00:02:09,505
Sejak itu, ada kurang
daripada 600 ekor haiwan
36
00:02:09,589 --> 00:02:12,884
yang kami selamatkan
dan 95 peratus daripadanya koala.
37
00:02:13,426 --> 00:02:16,179
Sam bawa kami meronda
menaiki jip penyelamatnya
38
00:02:16,262 --> 00:02:20,349
supaya kami nampak
betapa dahsyatnya kesan kebakaran itu.
39
00:02:20,433 --> 00:02:23,436
Seluruh kawasan ini terbakar.
40
00:02:23,519 --> 00:02:25,271
- Semua ini baru tumbuh?
- Ya.
41
00:02:25,354 --> 00:02:28,232
Semua tumbuhan yang bukan asli mati,
42
00:02:28,316 --> 00:02:31,485
tapi belukar Australia berevolusi
dan mampu bertahan.
43
00:02:31,569 --> 00:02:33,446
Ya, ia beradaptasi.
44
00:02:35,907 --> 00:02:38,826
Skala kebakaran itu sangat besar.
45
00:02:40,620 --> 00:02:41,495
Wah.
46
00:02:47,251 --> 00:02:50,922
Setiap inci permukaan
kawasan ini hangus dijilat api.
47
00:02:51,005 --> 00:02:52,173
Oh, Tuhan.
48
00:02:59,555 --> 00:03:00,389
Oh, Tuhanku!
49
00:03:09,148 --> 00:03:12,401
Susah nak jelaskan
betapa cepatnya api marak.
50
00:03:12,485 --> 00:03:17,198
Kebakaran merebak dari sini
hingga 100 kilometer ke barat pulau.
51
00:03:17,281 --> 00:03:18,950
Semuanya berlaku semalaman.
52
00:03:19,033 --> 00:03:22,662
Bayangkanlah betapa marak
dan cepatnya api merebak.
53
00:03:23,913 --> 00:03:27,625
Pandangan terbatas
kerana asap dan abu tebal.
54
00:03:27,708 --> 00:03:30,044
Walaupun pakai gogal, mata tetap pedih.
55
00:03:32,129 --> 00:03:35,091
Satu musim sejuk dah berlalu
sejak kebakaran itu,
56
00:03:35,174 --> 00:03:37,009
jadi padok menghijau semula.
57
00:03:37,510 --> 00:03:40,930
Semua tumbuh-tumbuhan hangus terbakar.
58
00:03:41,013 --> 00:03:42,640
Yang tinggal cuma abu.
59
00:03:42,723 --> 00:03:45,268
Pada masa itu, tanah jadi hitam.
60
00:03:45,351 --> 00:03:50,606
Awak rasa keadaan takkan pulih
seperti sediakala.
61
00:03:50,690 --> 00:03:51,524
Ya.
62
00:03:51,607 --> 00:03:54,902
Kami keluar meronda
dan kutip bangkai haiwan.
63
00:03:54,986 --> 00:03:58,281
Kami tak nampak seekor pun lalat,
semut atau serangga.
64
00:03:58,364 --> 00:04:01,867
Kami sangka semuanya dah mati.
Semua hidupan menderita.
65
00:04:04,078 --> 00:04:07,581
Ia akan ambil masa yang lama
untuk kembali ke habitat asal.
66
00:04:11,627 --> 00:04:15,047
Setahun dah berlalu,
tapi perjalanan kami masih panjang.
67
00:04:16,132 --> 00:04:19,635
Kemusnahan yang berlaku
seluas mata memandang
68
00:04:19,719 --> 00:04:21,595
dan dari setiap penjuru.
69
00:04:24,640 --> 00:04:26,851
Selepas misi penyelamatan tamat,
70
00:04:27,435 --> 00:04:30,771
haiwan yang terselamat
akan dihantar ke pusat pemulihan.
71
00:04:31,772 --> 00:04:35,401
Walaupun dah setahun berlalu,
ada lebih 20 ekor koala
72
00:04:35,484 --> 00:04:38,154
yang terselamat masih berteduh
di taman ini.
73
00:04:38,738 --> 00:04:42,241
- Sebelum ini, lebih kurang 650 ekor.
- Lebih 650 ekor.
74
00:04:42,325 --> 00:04:43,242
Betulkah?
75
00:04:43,326 --> 00:04:46,579
Dalam masa singkat,
kami lepaskan kira-kira 250 ekor.
76
00:04:46,662 --> 00:04:49,707
Malangnya, yang lain gagal diselamatkan.
77
00:04:50,291 --> 00:04:52,376
Daripada 600 ekor, 250 ekor saja…
78
00:04:52,460 --> 00:04:54,295
Ya.
79
00:04:54,962 --> 00:04:57,340
Asalnya kami bukan pusat penyelamatan,
80
00:04:57,423 --> 00:04:59,675
tapi destinasi pelancongan.
81
00:04:59,759 --> 00:05:03,763
Biasanya, kami selamatkan
beberapa ekor koala dan kanggaru saja.
82
00:05:04,347 --> 00:05:09,393
Selepas kebakaran itu,
kami terpaksa selamatkan 600 ekor
83
00:05:09,477 --> 00:05:11,020
dalam tempoh dua bulan.
84
00:05:11,103 --> 00:05:13,606
Dulu, populasi koala di sini sangat besar.
85
00:05:13,689 --> 00:05:17,318
Menurut anggaran,
ada 50 ribu hingga 60 ribu ekor koala.
86
00:05:17,401 --> 00:05:20,529
Hari ini, tinggal lima ribu
hingga 10 ribu ekor saja.
87
00:05:20,613 --> 00:05:23,199
Jadi, hampir 80 peratus populasi lenyap.
88
00:05:23,282 --> 00:05:24,116
Oh, Tuhan.
89
00:05:24,200 --> 00:05:26,243
- Dahsyatnya.
- Kanggaru, reptilia…
90
00:05:26,327 --> 00:05:31,290
Fokus kami lebih tertumpu
pada koala berbanding spesies lain
91
00:05:31,374 --> 00:05:33,959
kerana koala tak mampu selamatkan diri.
92
00:05:34,043 --> 00:05:37,963
Cicak dan ular boleh menyorok
di bawah tanah.
93
00:05:38,047 --> 00:05:41,092
Burung boleh terbang
dan kanggaru boleh melompat.
94
00:05:41,175 --> 00:05:44,136
Koala pula terperangkap
di pucuk-pucuk pokok.
95
00:05:44,220 --> 00:05:48,307
Koala nampak api merebak,
tapi ia tak boleh turun dan tak lincah.
96
00:05:48,808 --> 00:05:51,936
Beberapa minggu pertama
ialah tempoh paling sukar
97
00:05:52,019 --> 00:05:54,605
kerana banyak jari atau tangan haiwan
98
00:05:54,688 --> 00:05:58,192
yang diselamatkan melecur atau terbakar.
99
00:05:58,275 --> 00:05:59,193
Oh, Tuhan.
100
00:05:59,276 --> 00:06:04,657
Ada kanggaru yang kakinya patah
selama dua minggu selepas tragedi itu
101
00:06:04,740 --> 00:06:06,492
dan masih menyusukan anaknya.
102
00:06:06,575 --> 00:06:09,120
Hebatnya! Mulianya usaha kamu semua.
103
00:06:09,203 --> 00:06:10,996
- Ya.
- Kami betul-betul sibuk.
104
00:06:11,080 --> 00:06:14,041
Kami nak kenalkan seseorang.
Nama dia Mickey.
105
00:06:14,125 --> 00:06:17,169
Mickey salah seorang penjaga di taman ini.
106
00:06:17,253 --> 00:06:19,964
- Dia sedang dukung Pearl.
- Oh, Tuhan.
107
00:06:20,047 --> 00:06:23,175
Pearl salah seekor koala
yang kami selamatkan.
108
00:06:23,259 --> 00:06:24,885
Pearl sangat manja.
109
00:06:24,969 --> 00:06:27,555
Mungkin Pearl salah seekor koala yang…
110
00:06:27,638 --> 00:06:29,140
Awak boleh usap dia.
111
00:06:29,223 --> 00:06:30,182
Terima kasih!
112
00:06:30,266 --> 00:06:33,352
Pearl salah seekor anak koala
yang masih hidup
113
00:06:33,436 --> 00:06:35,604
walaupun paling teruk melecur.
114
00:06:35,688 --> 00:06:36,772
Saya nampak parut.
115
00:06:36,856 --> 00:06:39,775
Dari keempat-empat tapak kaki
hingga ke telinga.
116
00:06:39,859 --> 00:06:42,820
Mickey banyak bantu saya
selepas tragedi itu.
117
00:06:42,903 --> 00:06:46,365
Dia jaga anak-anak koala,
beri minum susu dan sebagainya.
118
00:06:46,449 --> 00:06:49,785
Pearl salah seekor koala
yang istimewa di hati kami.
119
00:06:49,869 --> 00:06:53,456
Siapa koala yang baik? Pearl.
120
00:06:53,539 --> 00:06:55,249
Amboi!
121
00:06:55,332 --> 00:06:59,670
Biar saya bawa Pearl masuk.
Koala tak suka terik matahari.
122
00:06:59,753 --> 00:07:01,839
Betulkah? Koala suka tempat redup?
123
00:07:01,922 --> 00:07:05,176
Jom masuk dan main
dengan Pearl di dalam sana.
124
00:07:05,259 --> 00:07:07,386
- Hai, sayang.
- Macam mana?
125
00:07:07,470 --> 00:07:09,180
- Koala sangat manja.
- Ya.
126
00:07:09,263 --> 00:07:12,683
Kita akan masuk
dan berteduh di dalam sana.
127
00:07:12,766 --> 00:07:14,602
Berapa beratnya? Lima kilogram?
128
00:07:14,685 --> 00:07:16,312
- Lebih kurang.
- Kurang.
129
00:07:16,395 --> 00:07:19,356
- Jantan boleh cecah 15 kilogram?
- Ada seekor.
130
00:07:19,440 --> 00:07:23,360
Umurnya baru 11 tahun,
tapi badannya sangat besar.
131
00:07:23,444 --> 00:07:24,403
Wah.
132
00:07:24,487 --> 00:07:28,157
Hati-hati, ya?
Ada anak kanggaru melompat-lompat.
133
00:07:28,240 --> 00:07:30,743
- "Besar" macam awak.
- Terima kasih.
134
00:07:30,826 --> 00:07:33,078
Inilah saat yang ditunggu-tunggu.
135
00:07:33,162 --> 00:07:37,833
Kami di Pulau Kanggaru
untuk tengok kanggaru.
136
00:07:37,917 --> 00:07:41,420
Di sinilah proses pemulihan dijalankan.
137
00:07:41,504 --> 00:07:43,130
- Oh, Tuhan.
- Wah.
138
00:07:43,756 --> 00:07:47,176
- Hai! Kanggaru boleh baring?
- Boleh saya datang dekat?
139
00:07:47,259 --> 00:07:50,179
Boleh! Sam dah bancuh susunya.
140
00:07:50,262 --> 00:07:52,681
- Saya tak pernah nampak.
- Hai!
141
00:07:53,682 --> 00:07:54,934
Hai, kawan!
142
00:07:55,017 --> 00:07:57,561
Koala ini diselamatkan semalam.
143
00:07:57,645 --> 00:07:58,604
Hai, sayang.
144
00:07:59,813 --> 00:08:01,357
Keadaannya agak teruk.
145
00:08:03,150 --> 00:08:05,402
Nama yang di belakang itu Grace.
146
00:08:05,486 --> 00:08:06,612
Hai, sayang.
147
00:08:06,695 --> 00:08:09,281
Grace sangat cantik dan nakal.
148
00:08:09,365 --> 00:08:11,283
Kamu boleh berinya minum susu.
149
00:08:11,367 --> 00:08:14,328
Botol ini untuk kanggaru lebih kecil.
150
00:08:14,411 --> 00:08:17,373
- Botol ini untuk kanggaru lebih besar.
- Minumlah.
151
00:08:17,456 --> 00:08:18,666
Ya, bezanya…
152
00:08:18,749 --> 00:08:20,167
Hai, sayang.
153
00:08:20,251 --> 00:08:22,211
Fokusnya agak terganggu.
154
00:08:22,294 --> 00:08:24,213
Sebab ia tak kenal kamu berdua.
155
00:08:24,296 --> 00:08:27,633
Inilah definisi rasuah yang sebenar.
156
00:08:27,716 --> 00:08:29,134
Mari minum susu.
157
00:08:29,218 --> 00:08:32,096
Kedua-duanya mangsa kemalangan jalan raya.
158
00:08:32,179 --> 00:08:34,765
Kedua-dua ibunya mati dilanggar,
159
00:08:34,848 --> 00:08:39,186
tapi biasanya anak kanggaru
di dalam kantung ibunya terselamat.
160
00:08:39,770 --> 00:08:42,273
Wah, pandainya berdiri! Oh, guna ekor.
161
00:08:42,356 --> 00:08:43,983
Saya boleh dengar bunyinya.
162
00:08:44,525 --> 00:08:46,151
- Minum susu?
- Perutnya.
163
00:08:47,778 --> 00:08:52,283
Anda patut tahu anak koala
dan anak kanggaru dipanggil "joey".
164
00:08:52,366 --> 00:08:55,369
Malah, anak semua
haiwan marsupial dipanggil "joey".
165
00:08:55,953 --> 00:08:57,746
Kedua-duanya dah mengantuk.
166
00:08:57,830 --> 00:09:00,457
Pegang beg-beg ini. Ia akan masuk sendiri.
167
00:09:00,541 --> 00:09:02,501
Jerry dah baring.
168
00:09:02,585 --> 00:09:05,379
Pegang dan buka luas-luas. Ia akan masuk.
169
00:09:05,462 --> 00:09:07,881
Selepas itu, gantung beg ini di belakang.
170
00:09:08,632 --> 00:09:09,717
Nak masuk?
171
00:09:11,510 --> 00:09:12,636
Masuklah.
172
00:09:12,720 --> 00:09:13,846
Mungkin. Tak nak.
173
00:09:15,806 --> 00:09:19,435
Fungsi beg ini macam…
174
00:09:19,518 --> 00:09:21,270
- Bagus.
- Kantung ibunya?
175
00:09:21,353 --> 00:09:25,566
Ia sangka beg itu kantung ibunya.
176
00:09:25,649 --> 00:09:28,235
Awak perlu bantu ia masuk.
177
00:09:29,737 --> 00:09:32,531
Tengoklah! Ia nak masuk.
178
00:09:32,615 --> 00:09:35,868
- Ia dah sedia nak masuk.
- Nak masuk?
179
00:09:36,910 --> 00:09:38,454
Nampaknya, tidak.
180
00:09:39,580 --> 00:09:40,414
Gagal.
181
00:09:41,290 --> 00:09:42,666
- Haiwan liar.
- Ya.
182
00:09:43,167 --> 00:09:44,126
Menakjubkan.
183
00:09:44,209 --> 00:09:46,712
Darin boleh jadi pengantara anak kanggaru.
184
00:09:51,550 --> 00:09:53,469
Kebakaran hutan pasti berlaku.
185
00:09:53,552 --> 00:09:57,848
Tak usah rancang hal luar jangka,
tapi buat persiapan untuk menghadapinya.
186
00:09:57,931 --> 00:10:00,851
Dek perubahan iklim,
setiap kali musim panas,
187
00:10:00,934 --> 00:10:04,146
skala kebakaran semakin besar
dan merebak lebih pantas.
188
00:10:04,229 --> 00:10:08,776
Sam, Dana, dan penduduk sekitar
mengharapkan infrastruktur lebih mampan
189
00:10:08,859 --> 00:10:10,569
untuk menghadapi kemungkinan.
190
00:10:10,653 --> 00:10:14,615
Majoriti haiwan yang diselamatkan
ialah koala dan kanggaru.
191
00:10:14,698 --> 00:10:18,661
Kita lebih cenderung menyelamatkannya
kerana ia comel dan manja.
192
00:10:18,744 --> 00:10:22,748
Bagaimanapun, dana amal dimanfaatkan
untuk bantu semua spesies haiwan
193
00:10:22,831 --> 00:10:25,292
yang boleh diselamatkan dan dipulihkan.
194
00:10:25,376 --> 00:10:27,711
- Termasuklah ular ini.
- Yordi.
195
00:10:28,379 --> 00:10:29,630
Hai, Zac.
196
00:10:29,713 --> 00:10:32,132
- Apa khabar? Saya Darin.
- Salam kenal.
197
00:10:32,216 --> 00:10:33,217
Cantiknya.
198
00:10:33,300 --> 00:10:35,511
Umurnya tiga tahun, jadi masih kecil.
199
00:10:35,594 --> 00:10:36,428
Wah.
200
00:10:36,512 --> 00:10:39,014
Berapa banyak reptilia yang diselamatkan?
201
00:10:39,098 --> 00:10:43,185
Kebakaran hutan berlaku
di Australia sejak dulu lagi.
202
00:10:43,268 --> 00:10:46,355
Masyarakat peribumi guna api
untuk menyuburkan tanah.
203
00:10:46,438 --> 00:10:50,401
Sesetengah pokok kalis api.
Malah, ia akan mati tanpa api.
204
00:10:50,484 --> 00:10:53,028
Haiwan berasimilasi dengan api.
205
00:10:53,112 --> 00:10:55,197
Contohnya, helang kembara hitam.
206
00:10:55,280 --> 00:10:56,824
Ia mengeksploitasi api.
207
00:10:56,907 --> 00:10:58,325
Kalau nampak asap,
208
00:10:58,409 --> 00:11:02,413
ia terus terbang ke situ
kerana tahu banyak bangkai cicak dan ular.
209
00:11:02,496 --> 00:11:05,624
Ia tak perlu memburu.
Datang makan barbeku saja.
210
00:11:05,708 --> 00:11:07,251
- Wah!
- Tengok itu.
211
00:11:07,334 --> 00:11:08,210
Wah!
212
00:11:09,878 --> 00:11:11,922
Nak tengok lebih dekat? Silakan.
213
00:11:13,382 --> 00:11:14,591
Cermin diri sendiri.
214
00:11:15,926 --> 00:11:18,429
- Ia belum patuk sesiapa minggu ini…
- Ya.
215
00:11:19,012 --> 00:11:21,849
- Baguslah.
- Ia sangat hebat.
216
00:11:21,932 --> 00:11:23,767
- Terima kasih.
- Sama-sama.
217
00:11:23,851 --> 00:11:25,978
- Terima kasih.
- Awak memang hebat.
218
00:11:27,146 --> 00:11:31,275
Hati kami bagai disiat-siat
apabila menyaksikan kesan tragedi itu,
219
00:11:31,358 --> 00:11:33,944
tapi semangat kemasyarakatan komuniti ini
220
00:11:34,027 --> 00:11:37,072
untuk menyelamatkan haiwan
membuka mata kami.
221
00:11:38,365 --> 00:11:41,118
Nak tahu cara bezakan jantina kanggaru?
222
00:11:41,201 --> 00:11:42,870
Kanggaru betina ada kantung.
223
00:11:44,121 --> 00:11:47,666
Saya bukan pakar,
tapi saya yakin ini kanggaru jantan.
224
00:11:50,377 --> 00:11:52,421
Musim Panas Hitam ialah julukan
225
00:11:52,504 --> 00:11:56,800
siri kebakaran belukar Australia
sepanjang tahun 2019 hingga 2020.
226
00:11:58,010 --> 00:12:02,556
Beratus-ratus kebakaran tercetus,
meliputi kawasan seluas 46 juta ekar,
227
00:12:02,639 --> 00:12:08,061
bersamaan 20 peratus hutan Australia
dan beribu-ribu infrastruktur.
228
00:12:08,145 --> 00:12:12,441
Itulah siri kebakaran hutan
paling dahsyat dalam sejarah Australia
229
00:12:13,025 --> 00:12:17,196
dengan anggaran nilai kerugian
mencecah 103 bilion dolar.
230
00:12:17,279 --> 00:12:19,698
Kami ziarah sebuah keluarga
yang kehilangan rumah,
231
00:12:19,782 --> 00:12:21,784
tanah ladang dan haiwan ternakan.
232
00:12:21,867 --> 00:12:24,119
Semuanya hangus dijilat api.
233
00:12:24,203 --> 00:12:27,956
Walaupun ia satu kehilangan besar
bagi Tom dan Stephanie Wurst,
234
00:12:28,040 --> 00:12:30,375
mereka kekal optimistik dan positif
235
00:12:30,459 --> 00:12:32,461
untuk bina semula kehidupan
236
00:12:32,544 --> 00:12:35,047
dan masa depan ketiga-tiga anak mereka.
237
00:12:35,130 --> 00:12:36,799
Hai, Steph. Salam kenal.
238
00:12:36,882 --> 00:12:39,092
Ini bekas tapak rumah kami.
239
00:12:40,177 --> 00:12:41,178
Di sini.
240
00:12:42,471 --> 00:12:47,518
Ia dibina pada tahun 1950-an,
hampir 70 tahun lalu.
241
00:12:47,601 --> 00:12:50,896
Sebenarnya,
rumah kami baru siap diubah suai…
242
00:12:50,979 --> 00:12:52,898
- Kasihannya.
- Baru siap…
243
00:12:52,981 --> 00:12:53,816
- Yakah?
- Ya.
244
00:12:53,899 --> 00:12:56,109
Kami alihkan kedudukannya.
245
00:12:56,193 --> 00:12:59,321
Kebakaran itu berlaku pada 3 Januari.
246
00:12:59,404 --> 00:13:03,075
Kami tak sangka api
akan merebak sejauh ini.
247
00:13:03,158 --> 00:13:06,829
Seingat saya, itu kali keempat
kami terpaksa selamatkan diri.
248
00:13:06,912 --> 00:13:10,457
Sebab itu saya cuma bawa
barang-barang keperluan asas.
249
00:13:10,541 --> 00:13:12,459
- Siapa sangka, bukan?
- Ya.
250
00:13:12,543 --> 00:13:16,588
Apa yang penting?
Nyawa anak-anak dan dokumen.
251
00:13:16,672 --> 00:13:17,756
Betul.
252
00:13:17,840 --> 00:13:22,094
Apa-apa pun, kami bersyukur masih selamat…
253
00:13:22,177 --> 00:13:23,011
Betul.
254
00:13:23,095 --> 00:13:25,264
Itu yang paling penting bagi saya.
255
00:13:25,889 --> 00:13:27,683
Mungkin kamu berdua tak tahu,
256
00:13:27,766 --> 00:13:32,771
tapi saya faham perasaan
dan cabaran yang kamu hadapi.
257
00:13:32,855 --> 00:13:36,733
Di penghujung musim pertama kami,
saya hilang segala-galanya.
258
00:13:36,817 --> 00:13:38,360
Ia tempoh yang sukar.
259
00:13:38,443 --> 00:13:39,820
Awalnya, kami terkejut.
260
00:13:39,903 --> 00:13:43,699
Semua harta benda kami
di ladang ini hangus terbakar.
261
00:13:43,782 --> 00:13:45,325
Termasuklah jentera.
262
00:13:45,409 --> 00:13:47,744
Tiada satu pun yang selamat.
263
00:13:48,912 --> 00:13:53,458
Paling menyedihkan,
semua haiwan ternakan kami mati.
264
00:13:53,542 --> 00:13:57,796
Kira-kira 60 ribu ekor
haiwan ternakan kami rentung.
265
00:13:57,880 --> 00:13:59,965
- Enam puluh ribu ekor?
- Oh, Tuhan.
266
00:14:00,048 --> 00:14:02,301
Mungkin angka sebenar lebih tinggi,
267
00:14:02,384 --> 00:14:05,304
tapi melihatkan
bangkai ternakan yang rentung
268
00:14:05,387 --> 00:14:08,348
kerana terperangkap dalam kebakaran itu…
269
00:14:08,432 --> 00:14:12,978
Komuniti di sini banyak membantu.
Bantuan datang mencurah-curah.
270
00:14:13,061 --> 00:14:16,648
Selepas tragedi itu,
ramai hulur tangan membantu kami.
271
00:14:16,732 --> 00:14:18,400
Pengalaman itu menginsafkan.
272
00:14:19,192 --> 00:14:23,113
Kami takkan mampu balas semua jasa mereka.
273
00:14:23,196 --> 00:14:26,950
Seluruh dunia bantu kami bangkit semula.
274
00:14:27,034 --> 00:14:31,580
Ramai yang tampil hulur sokongan
dan beri kata-kata semangat.
275
00:14:31,663 --> 00:14:36,793
Masyarakat banyak membantu Tom
dan Stephanie untuk bangkit semula.
276
00:14:37,377 --> 00:14:40,380
Stephanie dilantik
sebagai jurucakap tuan tanah
277
00:14:40,464 --> 00:14:42,424
yang terkesan akibat tragedi itu.
278
00:14:42,507 --> 00:14:45,677
Stephanie turut bersemuka
dengan Jawatankuasa Senat Australia
279
00:14:45,761 --> 00:14:49,264
dalam usaha mewartakan
sistem pengurusan kebakaran peribumi,
280
00:14:49,348 --> 00:14:51,475
pemuliharaan
dan perlindungan hidupan liar.
281
00:14:51,558 --> 00:14:54,770
Tragedi itu sangat dahsyat
kerana ramai peladang hilang
282
00:14:54,853 --> 00:14:57,272
kelengkapan dan jentera perladangan,
283
00:14:57,356 --> 00:15:03,946
jadi banyak aktiviti perladangan
yang terpaksa dihentikan.
284
00:15:04,029 --> 00:15:07,658
Macam mana dengan lembu?
Berapa ekor yang selamat?
285
00:15:07,741 --> 00:15:11,203
Kami berjaya selamatkan
hampir separuh haiwan ternakan.
286
00:15:11,286 --> 00:15:15,582
Ada yang jumpa tempat berlindung
dan berjaya diselamatkan,
287
00:15:15,666 --> 00:15:20,379
tapi selepas tragedi itu,
pengurusan ternakan sangat mencabar.
288
00:15:20,462 --> 00:15:24,758
Pagar dah hangus,
jadi semua ternakan kami terlepas.
289
00:15:24,841 --> 00:15:27,678
Paling merisaukan, tiada makanan.
290
00:15:27,761 --> 00:15:30,555
Tiada padang rumput atau jerami.
291
00:15:30,639 --> 00:15:35,769
Segala-galanya hangus,
jadi tiada makanan untuk ternakan.
292
00:15:35,852 --> 00:15:40,440
Adakah tragedi ini
mengeratkan hubungan kamu sekeluarga?
293
00:15:41,108 --> 00:15:44,444
Ya, walaupun ada pahit manisnya.
294
00:15:44,528 --> 00:15:45,862
Betul, Jack?
295
00:15:45,946 --> 00:15:47,447
Betul itu.
296
00:15:47,531 --> 00:15:50,951
- Bukan semuanya teruk.
- Ia bukan mudah.
297
00:15:51,034 --> 00:15:53,745
Ada kalanya, ia sangat menguji.
298
00:15:53,829 --> 00:15:55,956
Ada juga kenangan yang manis.
299
00:15:56,039 --> 00:15:57,916
Ada juga yang manis.
300
00:15:59,668 --> 00:16:01,336
Masa untuk berseronok.
301
00:16:01,420 --> 00:16:06,883
Anak Tom dan Stephanie, Jack,
akan ajar saya pandu traktor merah ini.
302
00:16:06,967 --> 00:16:08,510
Wah! Ya!
303
00:16:14,474 --> 00:16:16,435
Habislah saya.
304
00:16:20,397 --> 00:16:21,940
Dia buatnya nampak mudah!
305
00:16:24,276 --> 00:16:25,944
Ada dua tempat duduk saja,
306
00:16:26,028 --> 00:16:28,780
jadi Darin terpaksa cari alternatif lain.
307
00:16:28,864 --> 00:16:31,908
Ya, boleh juga.
Motosikal tahan lasak. Bagus.
308
00:16:34,244 --> 00:16:36,121
Ajar Zac pandu traktor.
309
00:16:38,248 --> 00:16:41,209
Baiklah! Wah, banyaknya tombol!
310
00:16:41,293 --> 00:16:42,836
Semoga berjaya, Zac!
311
00:16:44,046 --> 00:16:46,923
- Apa rahsianya? Ini pedal klac?
- Ya.
312
00:16:47,007 --> 00:16:51,136
Mula-mula, tolak tombol itu ke depan.
313
00:16:52,471 --> 00:16:54,681
- Ya.
- Okey, jalan terus?
314
00:16:56,641 --> 00:16:57,476
Pijak klac.
315
00:16:58,060 --> 00:16:59,936
- Pijak klac?
- Masuk gear satu.
316
00:17:00,645 --> 00:17:01,521
Pijak klac?
317
00:17:01,605 --> 00:17:03,273
- Masuk gear satu.
- Berjaya!
318
00:17:06,902 --> 00:17:08,612
Jom kita berlumba.
319
00:17:10,530 --> 00:17:11,698
Ini gear empat.
320
00:17:11,782 --> 00:17:12,783
Jumpa lagi!
321
00:17:18,955 --> 00:17:20,123
Pegang kuat-kuat.
322
00:17:28,590 --> 00:17:31,176
Okey! Terima kasih, cikgu.
323
00:17:31,676 --> 00:17:32,636
Undur.
324
00:17:48,902 --> 00:17:50,612
Kita terlenyek sesuatu.
325
00:17:55,617 --> 00:17:56,910
Hei!
326
00:17:58,829 --> 00:18:00,080
Jerami!
327
00:18:00,163 --> 00:18:01,748
Lembu-lembu ini dah lapar.
328
00:18:05,418 --> 00:18:10,674
Secara purata, seekor lembu
makan 10.9 kilogram jerami sehari.
329
00:18:11,591 --> 00:18:13,260
Makanlah sepuas-puasnya.
330
00:18:16,805 --> 00:18:18,056
Hari yang mengujakan.
331
00:18:19,599 --> 00:18:20,851
Gelojohnya.
332
00:18:21,351 --> 00:18:23,395
Boleh kita tutup enjin?
333
00:18:23,478 --> 00:18:24,563
Okey.
334
00:18:26,398 --> 00:18:27,440
Terima kasih.
335
00:18:27,524 --> 00:18:29,943
Pengalaman ini sangat memuaskan,
336
00:18:30,026 --> 00:18:32,529
Saya tak maksudkan peluang memandu traktor
337
00:18:32,612 --> 00:18:34,156
walaupun ia menyeronokkan.
338
00:18:38,034 --> 00:18:39,578
Awak Maverick, saya Goose.
339
00:18:40,078 --> 00:18:44,291
Itu watak dalam filem Top Gun
yang awak belum tonton, tapi pasti suka.
340
00:18:44,374 --> 00:18:47,127
Setahun lalu,
keluarga ini hilang segala-galanya.
341
00:18:47,210 --> 00:18:50,338
Namun, semua itu kebendaan
dan mereka tak putus asa.
342
00:18:50,422 --> 00:18:53,091
Hari ini, mereka berjaya bangkit semula
343
00:18:53,175 --> 00:18:56,011
dengan lebih banyak ternakan dan jerami.
344
00:18:56,094 --> 00:18:58,638
Mereka kembali urus ladang bersama-sama.
345
00:18:58,722 --> 00:19:00,390
Saya tak nak berlakon lagi.
346
00:19:00,473 --> 00:19:03,185
- Mengada-ngada.
- Jom ke ladang! Terima kasih.
347
00:19:03,268 --> 00:19:05,228
- Jumpa lagi.
- Terima kasih.
348
00:19:05,312 --> 00:19:08,940
Terima kasih datang.
Kami sekeluarga sangat berbesar hati.
349
00:19:09,024 --> 00:19:10,442
Terima kasih jemput.
350
00:19:13,445 --> 00:19:14,779
Tahniah, semua.
351
00:19:21,328 --> 00:19:26,750
Masyarakat moden boleh cedok banyak ilmu
daripada tradisi dan amalan peribumi.
352
00:19:26,833 --> 00:19:29,794
Melihatkan kemusnahan
kebakaran hutan di Australia,
353
00:19:30,921 --> 00:19:34,174
inilah masa paling tepat
untuk dengar suara peribumi.
354
00:19:34,257 --> 00:19:38,094
Hari ini, kita akan belajar
teknik pembakaran terancang
355
00:19:38,178 --> 00:19:40,388
bersama Renjer Gerringong.
356
00:19:40,472 --> 00:19:43,016
Teknik ini diamalkan
sejak ribuan tahun lalu
357
00:19:43,099 --> 00:19:47,854
dan diilhamkan oleh masyarakat peribumi
untuk meminimumkan kesan kebakaran hutan.
358
00:19:48,355 --> 00:19:51,650
Saya membesar di California,
jadi saya pernah belajar.
359
00:19:51,733 --> 00:19:53,401
Konsepnya sama.
360
00:19:53,485 --> 00:19:56,613
Saya tak sabar nak tengok
teknik masyarakat peribumi.
361
00:19:56,696 --> 00:19:58,406
Awak tak takut?
362
00:19:58,490 --> 00:20:00,158
Kadang-kadang.
363
00:20:00,242 --> 00:20:03,745
Bergantung pada keluasan perimeter
yang kami perlu bakar.
364
00:20:08,750 --> 00:20:10,335
Saya pernah bakar…
365
00:20:11,753 --> 00:20:16,466
Saya pernah cuba nyalakan
unggun api guna gasolin,
366
00:20:16,549 --> 00:20:18,635
tapi jadi bebola api.
367
00:20:18,718 --> 00:20:20,762
- Sekeliling saya terbakar.
- Ya.
368
00:20:20,845 --> 00:20:25,892
Kening dan bulu mata saya terbakar.
Gambar saya dalam buku tahunan pelik.
369
00:20:25,976 --> 00:20:28,395
Tak, kami takkan tunjuk gambar itu.
370
00:20:29,104 --> 00:20:32,649
Kebakaran hutan semakin dahsyat.
Apakah puncanya?
371
00:20:33,692 --> 00:20:36,945
- Wah! Apa awak buat di sini?
- Saya sentiasa ada.
372
00:20:37,028 --> 00:20:39,906
Sejak azali lagi,
kilat memanah kerak Bumi,
373
00:20:39,990 --> 00:20:42,701
menyalakan api
dan menyebabkan kebakaran hutan.
374
00:20:43,201 --> 00:20:45,787
Maksudnya, bukan sebab pemanasan global?
375
00:20:45,870 --> 00:20:49,040
Perubahan iklim
bukan punca kebakaran hutan,
376
00:20:49,124 --> 00:20:52,836
tapi kekerapan, skala dan tempoh
kebakaran hutan meningkat
377
00:20:52,919 --> 00:20:54,379
kerana peningkatan suhu.
378
00:20:54,462 --> 00:20:55,463
Apa bezanya?
379
00:20:55,547 --> 00:20:58,425
Peningkatan paras karbon dioksida
dalam atmosfera
380
00:20:58,508 --> 00:21:01,177
mengakibatkan peningkatan suhu Bumi.
381
00:21:01,261 --> 00:21:04,681
Sekali gus,
meningkatkan risiko kebakaran hutan
382
00:21:04,764 --> 00:21:06,224
pada musim panas.
383
00:21:06,308 --> 00:21:09,811
Musim panas menyejatkan air
dalam tanah dan tumbuh-tumbuhan,
384
00:21:09,894 --> 00:21:12,397
mengundang serangan serangga perosak.
385
00:21:12,480 --> 00:21:16,735
Tumbuh-tumbuhan yang kering
dan reput sangat mudah terbakar.
386
00:21:16,818 --> 00:21:17,694
BAHAN BAKAR
387
00:21:17,819 --> 00:21:20,739
Biasanya,
kilatlah pencetus kebakaran hutan.
388
00:21:20,822 --> 00:21:25,076
Kenaikan satu darjah meningkatkan
sepuluh peratus risiko fenomena kilat.
389
00:21:25,160 --> 00:21:27,829
Sebenarnya,
apa kepentingan kebakaran belukar?
390
00:21:27,912 --> 00:21:30,457
Ia cara semula jadi
untuk menyuburkan hutan.
391
00:21:30,540 --> 00:21:35,295
Kebakaran hutan membersihkan lantai hutan
dan meningkatkan kesuburan tanah.
392
00:21:35,378 --> 00:21:36,379
Jelas?
393
00:21:36,463 --> 00:21:39,424
Lebih tinggi risiko pencucuhan,
bahan api kering
394
00:21:39,507 --> 00:21:41,885
dan musim panas yang berpanjangan.
395
00:21:41,968 --> 00:21:45,221
Sebab itulah
kebakaran hutan semakin dahsyat
396
00:21:45,305 --> 00:21:47,223
di seluruh dunia saban tahun.
397
00:21:47,307 --> 00:21:50,643
Di Amerika Syarikat,
80 hingga 90 peratus kebakaran hutan
398
00:21:50,727 --> 00:21:52,520
disebabkan aktiviti manusia.
399
00:21:52,604 --> 00:21:55,857
Contohnya kecuaian pekhemah,
litar pintas dan arson.
400
00:21:55,940 --> 00:21:57,067
Saya baru teringat!
401
00:21:57,150 --> 00:21:59,778
Hutan dah sihat!
Lebih baik awak padam saya.
402
00:21:59,861 --> 00:22:00,987
Okey, baiklah.
403
00:22:01,738 --> 00:22:02,739
Selamat tinggal!
404
00:22:04,282 --> 00:22:07,619
Peribumi memanfaatkan api
untuk melestarikan hutan
405
00:22:07,702 --> 00:22:09,954
sejak berpuluh-puluh ribu tahun lalu.
406
00:22:10,038 --> 00:22:11,748
Konsepnya agak mudah.
407
00:22:11,831 --> 00:22:15,418
Pembakaran belukar
secara terancang dalam skala kecil
408
00:22:15,502 --> 00:22:18,713
membersihkan lantai hutan
yang kaya dengan bahan bakar.
409
00:22:19,214 --> 00:22:21,049
Hasilnya, tanah semakin subur
410
00:22:21,132 --> 00:22:25,595
dan daya tahan pokok besar bertambah
sekiranya kebakaran hutan tercetus.
411
00:22:25,678 --> 00:22:26,930
Penanda.
412
00:22:27,013 --> 00:22:28,098
Kita dah sampai.
413
00:22:28,181 --> 00:22:30,934
Masyarakat peribumi percaya amalan ini
414
00:22:31,017 --> 00:22:34,813
memiliki hubungan rohaniah dengan tanah.
415
00:22:34,896 --> 00:22:38,817
Mereka guna kekuatan unsur api
untuk lindung rumah mereka,
416
00:22:38,900 --> 00:22:43,154
yakni konsep yang asalnya disanggah,
tapi akhirnya diterima penjajah
417
00:22:43,238 --> 00:22:45,448
kerana ia mengarut, tapi berkesan.
418
00:22:45,532 --> 00:22:48,576
Perhatian, semua. Saya nak tunjuk sesuatu.
419
00:22:49,077 --> 00:22:51,621
Saya tak nak kamu digigit macam saya.
420
00:22:52,163 --> 00:22:53,581
Di sebelah sini.
421
00:22:53,665 --> 00:22:57,168
Ada sarang semut hijau.
Kalau digigit, sakitnya tak terperi.
422
00:22:57,710 --> 00:22:59,587
Wah! Semut hijau.
423
00:22:59,671 --> 00:23:01,589
Saya tak tahu semut hijau wujud.
424
00:23:01,673 --> 00:23:04,342
Mungkin ia lebih berbahaya
daripada semut api.
425
00:23:04,426 --> 00:23:05,260
Hebat.
426
00:23:07,011 --> 00:23:09,431
Baiklah, masa untuk membakar.
427
00:23:10,306 --> 00:23:14,269
Mereka renjer terlatih
yang ada permit dan kelengkapan.
428
00:23:14,352 --> 00:23:17,188
Jangan cuba aksi ini tanpa pengawasan.
429
00:23:17,272 --> 00:23:20,275
Mula-mula, tunggul-tunggul kayu dialihkan
430
00:23:20,358 --> 00:23:23,486
untuk meminimumkan skala kemusnahan.
431
00:23:23,987 --> 00:23:26,448
- Ayuh!
- Okey, jom!
432
00:23:26,531 --> 00:23:29,742
Sebelum mulakan pembakaran,
ada satu ritual istiadat.
433
00:23:29,826 --> 00:23:33,997
Clarence akan menyalakan api pertama
dengan cara paling tradisional.
434
00:23:34,080 --> 00:23:36,207
Tanpa pemetik api atau mancis.
435
00:23:36,291 --> 00:23:39,502
Daya geseran batang kayu
yang digosok menyalakan api.
436
00:23:39,586 --> 00:23:42,213
Awak boleh cuba nyalakan api.
437
00:23:46,843 --> 00:23:48,553
- Macam ini?
- Pandainya.
438
00:23:50,638 --> 00:23:51,931
Dah berasap.
439
00:23:52,015 --> 00:23:52,849
Ya.
440
00:23:52,932 --> 00:23:55,101
Cuba gosok dan jangan…
441
00:23:55,185 --> 00:23:56,102
Okey.
442
00:23:57,937 --> 00:24:01,441
Inilah teknik nenek moyang mereka
yang diamalkan sejak dulu
443
00:24:01,524 --> 00:24:05,403
dan pengaplikasian teknik inilah
yang menyelamatkan hutan primer.
444
00:24:05,904 --> 00:24:07,447
Okey, tiup perlahan-lahan.
445
00:24:13,661 --> 00:24:14,496
Gosok lagi.
446
00:24:15,663 --> 00:24:17,290
Tengoklah semut-semut ini.
447
00:24:20,043 --> 00:24:21,336
Merayap-rayap!
448
00:24:21,419 --> 00:24:23,004
Inilah Utara Queensland!
449
00:24:28,092 --> 00:24:29,135
Api dah menyala!
450
00:24:30,720 --> 00:24:32,096
Gila betul!
451
00:24:32,847 --> 00:24:36,935
Teknik ini bercanggah
dengan logik kebakaran hutan.
452
00:24:37,018 --> 00:24:37,977
- Wah!
- Okey.
453
00:24:38,061 --> 00:24:41,898
Saya asyik ingatkan diri sendiri
inilah amalan nenek moyang kita.
454
00:24:43,733 --> 00:24:46,819
Selepas api dinyalakan,
mereka akan guna mancis
455
00:24:46,903 --> 00:24:50,031
yang masih menyantuni tradisi itu.
456
00:24:51,032 --> 00:24:53,743
Mereka akan ulang
proses sama sehari suntuk.
457
00:24:53,826 --> 00:24:57,121
Amalan ini mengubah
perspektif saya terhadap api.
458
00:24:57,789 --> 00:25:01,376
Api dianggap sebagai kawan dan pendamping
459
00:25:01,459 --> 00:25:04,671
yang membantu mengawal kebakaran hutan,
460
00:25:04,754 --> 00:25:07,507
sekali gus menyelamatkan penghuninya.
461
00:25:07,590 --> 00:25:11,344
Pembakaran terancang dilakukan
dalam skala kecil dan terkawal,
462
00:25:11,427 --> 00:25:17,058
jadi haiwan sempat selamatkan diri
dan keluar dari perimeter.
463
00:25:17,141 --> 00:25:19,644
Ia juga menggalakkan pertumbuhan rumput
464
00:25:19,727 --> 00:25:23,189
yang ada kalanya
tumbuh tak sekata di hutan terbuka.
465
00:25:23,273 --> 00:25:28,570
Walabi boleh datang meragut rumput
dan pucuk-pucuk tumbuhan renek…
466
00:25:28,653 --> 00:25:30,905
Kesuburan tanah dijana semula?
467
00:25:30,989 --> 00:25:34,617
Kesuburan tanah dijana semula
dan sesetengah tumbuh-tumbuhan
468
00:25:34,701 --> 00:25:37,662
memerlukan api untuk bercambah.
469
00:25:37,745 --> 00:25:41,541
Penglibatan peribumi moden
dalam mengawal kebakaran masih baharu,
470
00:25:42,333 --> 00:25:46,045
tapi suara merekalah penggerak
dalam proses dan komuniti ini.
471
00:25:48,923 --> 00:25:52,844
Ada sesetengah tempat
yang tak dibakar selama 30 tahun.
472
00:25:52,927 --> 00:25:53,845
Oh, Tuhan.
473
00:25:53,928 --> 00:25:56,639
Bayangkan kuantiti bahan bakar
yang terkumpul.
474
00:25:56,723 --> 00:25:59,183
Kalau terbakar, skalanya sangat dahsyat.
475
00:25:59,267 --> 00:26:03,313
- Menunggu masa saja.
- Bila-bila masa boleh terbakar.
476
00:26:03,396 --> 00:26:04,480
Ia sangat menarik.
477
00:26:04,564 --> 00:26:08,234
Ia melawan fitrah dan logik,
tapi ia sangat efektif.
478
00:26:08,318 --> 00:26:11,904
Itulah kesedaran yang perlu dipupuk
dalam masyarakat moden.
479
00:26:11,988 --> 00:26:14,490
Api juga mampu menyembuhkan.
480
00:26:14,574 --> 00:26:16,034
Api sebagai penyembuh?
481
00:26:16,909 --> 00:26:18,703
Konsep itu memang hebat.
482
00:26:22,624 --> 00:26:28,630
Pengalaman ini sangat bermakna
kerana rumah saya di California terbakar.
483
00:26:28,713 --> 00:26:31,716
Kalaulah saya amalkan teknik ini,
484
00:26:31,799 --> 00:26:37,138
mungkin skala kemusnahan
yang berlaku boleh diminimumkan.
485
00:26:37,221 --> 00:26:39,515
Bagi saya, ini langkah proaktif
486
00:26:39,599 --> 00:26:44,020
dan kita patut belajar
daripada masyarakat peribumi.
487
00:26:44,103 --> 00:26:44,937
Ya.
488
00:26:45,021 --> 00:26:47,607
Terima kasih banyak untuk pengalaman ini.
489
00:26:49,859 --> 00:26:53,363
Dalam masa sejam,
api akan membersihkan lantai hutan
490
00:26:53,446 --> 00:26:55,365
dan akhirnya terpadam sendiri.
491
00:26:56,532 --> 00:26:59,077
Kira-kira 17 ekar dibakar hari ini.
492
00:27:01,537 --> 00:27:03,873
Dengan adanya sukarelawan macam mereka,
493
00:27:04,457 --> 00:27:08,169
tradisi ini boleh diwariskan
kepada generasi akan datang.
494
00:27:08,252 --> 00:27:11,798
Upacara tradisi masyarakat peribumi
ialah pendekatan holistik
495
00:27:11,881 --> 00:27:14,717
yang mengambil kira semua aspek kehidupan.
496
00:27:14,801 --> 00:27:17,011
Pembakaran terancang ini bersasar,
497
00:27:17,095 --> 00:27:19,347
lantai hutan dijadikan bahan bakar
498
00:27:19,430 --> 00:27:22,183
dan arah angin
akan mengawal kemarakan api.
499
00:27:22,684 --> 00:27:24,310
Dengan penerapan progresif,
500
00:27:24,394 --> 00:27:30,316
kelangsungan flora dan fauna
di seluruh dunia akan lebih terjamin.
501
00:27:35,738 --> 00:27:37,031
Ada semut!
502
00:27:37,573 --> 00:27:38,658
Semut hijau?
503
00:27:40,284 --> 00:27:42,161
Semut hijau sukar diramal.
504
00:27:42,245 --> 00:27:43,955
Saya fikir semua dah selamat…
505
00:27:44,038 --> 00:27:44,872
Aduh!
506
00:27:44,956 --> 00:27:46,374
…semut hijau pun gigit.
507
00:27:47,375 --> 00:27:49,335
- Dari mana datangnya?
- Leher.
508
00:27:49,419 --> 00:27:51,337
Kita yang cari penyakit, bukan?
509
00:27:52,171 --> 00:27:53,381
Jom pergi.
510
00:27:55,925 --> 00:27:57,844
Leher saya rasa kebas.
511
00:28:02,265 --> 00:28:03,516
Okey. Penanda I.
512
00:28:10,648 --> 00:28:14,068
Bingkisan lebih positif
dalam episod kali ini membawa kami
513
00:28:14,152 --> 00:28:16,279
ke sebuah pantai di selatan Sydney
514
00:28:16,362 --> 00:28:20,491
untuk jumpa seorang cef
yang meninggalkan dapur tradisional…
515
00:28:20,575 --> 00:28:21,784
Oh, Tuhan.
516
00:28:21,868 --> 00:28:23,411
…dan masak guna kayu api.
517
00:28:23,494 --> 00:28:27,123
Ini Cef Lennox Hastie,
seorang cef selebriti terkenal
518
00:28:27,206 --> 00:28:29,208
dalam rancangan Chef's Table: BBQ.
519
00:28:29,917 --> 00:28:32,670
Di restorannya
yang bertaraf dunia, Firedoor,
520
00:28:32,754 --> 00:28:37,175
beliau tak guna ketuhar,
dapur gas mahupun elektrik.
521
00:28:37,258 --> 00:28:41,596
Beliau menyempurnakan
teknik masakan menggunakan kayu.
522
00:28:41,679 --> 00:28:46,225
Syukurlah beliau sudi bawa dapurnya
ke pesisir pantai Lautan Pasifik,
523
00:28:46,309 --> 00:28:48,728
untuk kelas memasak guna api.
524
00:28:48,811 --> 00:28:50,021
- Wah!
- Apa khabar?
525
00:28:50,104 --> 00:28:52,106
- Hai, saya Zac.
- Hei, cef.
526
00:28:52,190 --> 00:28:54,609
- Saya Darin.
- Inilah dapur luar saya.
527
00:28:54,692 --> 00:28:57,361
- Tengoklah susun atur ini!
- Menakjubkan.
528
00:28:58,112 --> 00:29:00,990
Kayu ini dah dibakar selama beberapa jam.
529
00:29:01,073 --> 00:29:02,325
Ia dah jadi bara.
530
00:29:02,408 --> 00:29:06,037
Kalau nak masak guna kayu,
kayu mesti dibakar lebih awal.
531
00:29:06,120 --> 00:29:08,748
Perkara pertama sebelum cef mula memasak,
532
00:29:08,831 --> 00:29:11,042
nyalakan api untuk buat bara.
533
00:29:11,125 --> 00:29:17,298
Penggunaan kayu yang berbeza
mempengaruhi senario pembakaran dan suhu.
534
00:29:17,381 --> 00:29:19,842
Semuanya bergantung pada jenis kayu.
535
00:29:19,926 --> 00:29:23,346
Kita boleh guna kayu pokok buah
atau kayu yang tumpat.
536
00:29:23,429 --> 00:29:25,973
Untuk buat bara,
537
00:29:26,057 --> 00:29:29,143
kita guna kayu pokok ironbark
yang sangat tumpat.
538
00:29:29,227 --> 00:29:31,145
Ia antara kayu paling tumpat.
539
00:29:31,229 --> 00:29:35,817
- Wah! Padat macam batu-bata.
- Keras macam batu.
540
00:29:35,900 --> 00:29:41,072
Kayu ini susah nak terbakar,
tapi baranya tahan lama
541
00:29:41,155 --> 00:29:44,492
berbanding mana-mana
kayu reput dan lempung lain
542
00:29:44,575 --> 00:29:47,078
yang kita kutip di tepi pantai.
543
00:29:47,161 --> 00:29:48,830
Kita perlu faham.
544
00:29:48,913 --> 00:29:51,457
Jenis kayu bukan saja mempengaruhi suhu,
545
00:29:51,541 --> 00:29:54,418
tapi profil rasa dan karakternya.
546
00:29:54,502 --> 00:29:56,003
Bau dan aromanya.
547
00:29:56,087 --> 00:29:58,256
Bila minat awak mula timbul?
548
00:29:58,339 --> 00:30:02,635
Saya rasa kita semua
ada kenangan zaman kanak-kanak.
549
00:30:02,718 --> 00:30:05,513
Kita berkhemah, buat unggun api
550
00:30:05,596 --> 00:30:08,349
dan berkumpul beramai-ramai.
551
00:30:08,432 --> 00:30:12,019
Sebagai seorang cef,
saya jumpa sebuah restoran barbeku
552
00:30:12,103 --> 00:30:16,065
di Pergunungan Basque
kira-kira 15 atau 16 tahun lalu.
553
00:30:16,148 --> 00:30:17,984
- Di mana?
- Utara Sepanyol.
554
00:30:18,067 --> 00:30:18,901
- Wah.
- Ya.
555
00:30:18,985 --> 00:30:21,737
Memanggang sebahagian
daripada tradisi Basque.
556
00:30:21,821 --> 00:30:25,616
Masyarakat di seluruh dunia
ada budaya tradisional tersendiri.
557
00:30:25,700 --> 00:30:30,162
Mereka cuba mengekalkan tonggak
dan tradisi budaya mereka
558
00:30:30,246 --> 00:30:33,207
kerana itulah
yang membentuk jati diri mereka.
559
00:30:33,291 --> 00:30:34,792
Awak masak dengan mereka?
560
00:30:34,876 --> 00:30:38,212
Saya tinggal di sana setahun,
jatuh cinta pada budaya
561
00:30:38,296 --> 00:30:44,260
dan bermastautin di sana selama lima tahun
untuk timba ilmu dan pengalaman.
562
00:30:44,343 --> 00:30:46,429
Saya belajar secara amali.
563
00:30:46,512 --> 00:30:48,931
Memasak di luar sangat primitif.
564
00:30:49,015 --> 00:30:51,559
Kita mesti faham
yang diri kita ialah bahan.
565
00:30:51,642 --> 00:30:55,062
Sebenarnya, kitalah bahan utama.
Ini sukan interaktif.
566
00:30:55,146 --> 00:30:57,231
Saya suka kata-kata awak.
567
00:30:57,315 --> 00:31:00,234
Diri kita ialah bahan
dalam seluruh proses ini.
568
00:31:00,318 --> 00:31:02,111
- Mengagumkan.
- Ya.
569
00:31:02,194 --> 00:31:03,988
Ini semangkuk udang segar.
570
00:31:04,572 --> 00:31:06,824
Kita akan barbeku udang ini.
571
00:31:06,908 --> 00:31:07,742
Okey.
572
00:31:07,825 --> 00:31:12,622
Udang-udang ini baru saja ditangkap
di muara sungai.
573
00:31:12,705 --> 00:31:16,000
Saya akan sembur minyak biji anggur.
574
00:31:16,083 --> 00:31:18,294
Profil rasa neutral pada suhu tinggi.
575
00:31:18,377 --> 00:31:21,422
Sembur sedikit.
576
00:31:21,505 --> 00:31:24,175
Jangan sapu atau tuang minyak zaitun.
577
00:31:24,258 --> 00:31:26,886
Mungkin kamu tak pernah buat barbeku,
578
00:31:26,969 --> 00:31:28,804
tapi ramai orang mengadu.
579
00:31:28,888 --> 00:31:31,891
"Barbeku hangus."
Sebab mereka sapu minyak zaitun.
580
00:31:31,974 --> 00:31:33,643
- Itu pengalaman saya.
- Ya.
581
00:31:33,726 --> 00:31:36,562
Api tiba-tiba marak dan kita panik.
582
00:31:36,646 --> 00:31:40,524
Akhirnya semua orang panik,
"Apa dah jadi?" Gila betul.
583
00:31:41,359 --> 00:31:44,987
Masukkan cili,
bawang putih dan purslane laut.
584
00:31:45,071 --> 00:31:48,324
Yang seronoknya,
kita belajar melalui pengalaman.
585
00:31:48,407 --> 00:31:51,077
Ia buat saya dekat
dengan alam semula jadi,
586
00:31:51,160 --> 00:31:53,704
tapi saya juga memasak kerana minat.
587
00:31:53,788 --> 00:31:56,707
Selepas cukup panas, panggang kepah.
588
00:31:58,376 --> 00:32:01,295
Cantiknya. Apa beza antara kepah dengan…
589
00:32:01,379 --> 00:32:04,298
- Kepah?
- …dan kerang-kerangan lain?
590
00:32:04,382 --> 00:32:07,510
Dulu, saya tinggal
di pantai timur Australia.
591
00:32:07,593 --> 00:32:09,595
Saya jumpa banyak kepah di pantai.
592
00:32:09,679 --> 00:32:12,098
Saya pernah terjumpa beberapa ekor.
593
00:32:12,181 --> 00:32:14,475
Kepah muncul di celah ibu jari kaki.
594
00:32:14,558 --> 00:32:16,268
Masalahnya, ramai menyangka…
595
00:32:16,352 --> 00:32:20,106
Orang sangka kepah cuma umpan
dan tak boleh dimakan.
596
00:32:20,606 --> 00:32:25,111
Kalau tengok budaya peribumi,
kepah salah satu sumber protein mereka.
597
00:32:25,194 --> 00:32:28,364
Kalau tengok fosil
berusia 60 ribu tahun lalu,
598
00:32:28,447 --> 00:32:31,701
selain tiram,
ahli arkeologi jumpa cangkerang kepah.
599
00:32:31,784 --> 00:32:34,078
- Wah.
- Kepah sumber makanan.
600
00:32:35,913 --> 00:32:37,581
Masukkan bawang putih.
601
00:32:40,626 --> 00:32:43,587
Oh, Tuhan! Tak sabarnya.
Sedap betul baunya.
602
00:32:43,671 --> 00:32:47,550
Campurkan semuanya.
Rasa daripada asap kayu api,
603
00:32:47,633 --> 00:32:52,388
sayur-sayuran dan udang segar.
Tambah bawang putih dan gaulkannya.
604
00:32:54,640 --> 00:32:57,018
- Cukup masin.
- Makan semua sekali.
605
00:32:59,103 --> 00:33:01,647
- Rasanya manis dan berlemak.
- Oh, Tuhan.
606
00:33:06,360 --> 00:33:08,237
Cangkerang kepah dah terbuka.
607
00:33:09,780 --> 00:33:11,532
Tengoklah lidahnya terjelir.
608
00:33:14,994 --> 00:33:17,455
Jangan buang jusnya.
609
00:33:17,538 --> 00:33:19,832
Jusnya buat rasa sos lebih sedap.
610
00:33:19,915 --> 00:33:22,460
Awak guna mentega atau seumpamanya?
611
00:33:22,543 --> 00:33:26,255
Tak. Saya dah berhenti
memasak guna mentega.
612
00:33:26,338 --> 00:33:28,007
- Tak guna langsung?
- Ya.
613
00:33:28,090 --> 00:33:32,678
Kalau masak guna api,
rasa mentega terlalu kuat.
614
00:33:32,762 --> 00:33:35,097
- Wah.
- Saya rasa ia terlalu…
615
00:33:35,181 --> 00:33:37,641
Profil rasa akan lebih terserlah,
616
00:33:37,725 --> 00:33:40,644
bergantung pada jenis minyak zaitun.
617
00:33:42,229 --> 00:33:44,398
Saya nak masak untuk Darin pula.
618
00:33:46,233 --> 00:33:49,445
- Nak cuba salad panggang?
- Boleh saja.
619
00:33:49,528 --> 00:33:51,197
- Boleh? Okey.
- Ya.
620
00:33:51,280 --> 00:33:53,365
Saya tak pernah makan salad panggang.
621
00:33:54,033 --> 00:33:56,827
- Zac, awak nak cuba?
- Nak.
622
00:34:00,164 --> 00:34:02,333
Rasanya sempurna.
623
00:34:02,917 --> 00:34:05,461
Rasanya betul-betul sedap.
624
00:34:05,544 --> 00:34:08,964
Rahsianya, masak guna kayu.
625
00:34:10,925 --> 00:34:12,426
Wah, awak teruja?
626
00:34:12,510 --> 00:34:16,639
Saya yakin inilah salad paling sedap
yang awak pernah makan.
627
00:34:18,349 --> 00:34:20,893
Datang ke Australia untuk makan salad.
628
00:34:20,976 --> 00:34:25,314
Terima kasih banyak.
Biasanya kalau ada segmen makanan,
629
00:34:25,397 --> 00:34:29,026
tiada sesiapa masak untuk Darin.
Dia cuma tengok saya makan.
630
00:34:29,110 --> 00:34:32,988
- Kita mesti masak…
- Dia duduk diam-diam, jadi terima kasih.
631
00:34:33,072 --> 00:34:34,949
- Saya masak untuk semua.
- Ya.
632
00:34:36,242 --> 00:34:39,286
- Tiada sesiapa patut berlapar.
- Terima kasih.
633
00:34:39,370 --> 00:34:41,247
Tengok itu! Wah.
634
00:34:41,330 --> 00:34:43,082
- Wah!
- Hebatnya.
635
00:34:43,165 --> 00:34:45,626
- Wah!
- Cantiknya.
636
00:34:45,709 --> 00:34:46,752
Jumpa lagi.
637
00:34:48,504 --> 00:34:51,006
Cef Lennox betul-betul maksudkannya.
638
00:34:51,090 --> 00:34:53,342
Oh, sedapnya! Semuanya cukup.
639
00:34:54,593 --> 00:34:58,013
Hidangan terakhir Cef Lennox hari ini
menggamit memorinya
640
00:34:58,097 --> 00:35:02,351
di restoran berbintang Michelin
di utara Sepanyol, paella.
641
00:35:02,852 --> 00:35:05,604
Kalau Darin masih lapar,
642
00:35:05,688 --> 00:35:07,815
ini ialah hidangan vegan.
643
00:35:12,695 --> 00:35:16,615
Sentuhan vegan Cef Lennox
dalam sajian tradisional Sepanyol ini
644
00:35:16,699 --> 00:35:18,993
sesuai dihidangkan untuk ramai tetamu,
645
00:35:19,076 --> 00:35:21,412
terutama kru penggambaran macam kami.
646
00:35:21,495 --> 00:35:24,915
Membelakangkan matahari terbenam,
unggun api lebih komunal,
647
00:35:26,667 --> 00:35:29,044
menerangi dan menghangatkan kami.
648
00:35:30,087 --> 00:35:33,799
Selepas menyaksikan kemusnahan
yang diakibatkan oleh api…
649
00:35:37,303 --> 00:35:41,390
saya bertuah dapat lihat
sisi lain api yang lebih positif.
650
00:35:46,145 --> 00:35:49,732
Sepertimana semua aspek alam,
unsur yang berkuasa ini
651
00:35:49,815 --> 00:35:52,776
wajar disantuni dengan pemahaman,
652
00:35:52,860 --> 00:35:55,362
penghargaan dan penghormatan.
653
00:35:55,446 --> 00:36:01,410
TERIMA KASIH, BOMBA
654
00:36:04,246 --> 00:36:10,502
DIDEDIKASIKAN KHAS UNTUK SEMUA ANGGOTA
PERKHIDMATAN KECEMASAN DI SELURUH DUNIA.
655
00:36:10,586 --> 00:36:14,340
Down To Earth
mengiktiraf peribumi Australia.
656
00:36:14,423 --> 00:36:18,969
Kami menghormati tradisi, budaya
dan harapan leluhur peribumi Selat Torres.
657
00:36:50,084 --> 00:36:51,794
Terjemahan sari kata oleh Saffura