1
00:00:09,926 --> 00:00:12,636
Oyun oynayarak para kazanabileceğimi
fark ettiğimde

2
00:00:13,221 --> 00:00:16,561
"Ne gerekiyorsa yapacağım." dedim.

3
00:00:17,434 --> 00:00:21,404
Bana sorsaydılar, saçımı kestirirdim.

4
00:00:22,355 --> 00:00:25,395
O zaman yıl 1989.
Üst kısmı kısa, işe uygun

5
00:00:25,483 --> 00:00:28,613
ama arkası uzun, eğlence için.
Ense battaniyesi derlerdi.

6
00:00:29,320 --> 00:00:30,280
Kokarca kuyruğu.

7
00:00:33,491 --> 00:00:36,331
Orada çalışırken kendimi
rock yıldızı gibi hissederdim.

8
00:00:37,120 --> 00:00:39,500
Saten Oyun Danışmanı
ceketlerimiz vardı.

9
00:00:40,540 --> 00:00:43,460
Danışmanlar bu ceketleri AVM'lerde
öğle yemeği sırasında giyerdi.

10
00:00:43,543 --> 00:00:45,053
Çocuklar da böyle...

11
00:00:45,670 --> 00:00:47,010
Oyun Danışmanları!

12
00:00:48,298 --> 00:00:50,878
"Dünyanın en iyi işi sende!" derlerdi.

13
00:00:50,967 --> 00:00:52,927
Bunu her duyduğumda
"Aslında haklısın.

14
00:00:53,011 --> 00:00:55,641
Harika bir işim var. 
Oyun oynayarak para kazanıyorum."

15
00:00:58,683 --> 00:01:00,603
NETFLIX ORİJİNAL BELGESEL DİZİSİ

16
00:02:03,581 --> 00:02:07,841
Oyun için ses gereklidir
çünkü oyunlar gerçek dünyadan modellenir.

17
00:02:09,838 --> 00:02:12,838
Hayatın basit bir taklididir.

18
00:02:12,924 --> 00:02:14,974
Bu yüzden ses işaretleri gerekli.

19
00:02:15,385 --> 00:02:19,135
Kendinizi kaptırmanız için ses önemli.

20
00:02:23,643 --> 00:02:26,983
Bazen ilham,
sabahların ilk saatinde gelir.

21
00:02:27,313 --> 00:02:33,153
Bazen sokakta yürürken
bir ses duyarım.

22
00:02:33,653 --> 00:02:39,083
Her zaman çalışıyor olmak önemli.
Her zaman üretiyorum.

23
00:02:41,786 --> 00:02:43,156
Ben Hirokazu Tanaka.

24
00:02:43,246 --> 00:02:48,416
1980'de başlayarak Nintendo'da
20 yıl çalıştım.

25
00:02:50,712 --> 00:02:53,552
Benim işim ses efektlerini yaratmaktı.

26
00:02:54,674 --> 00:02:56,554
Gerçekten çok eğlendim.

27
00:03:05,518 --> 00:03:10,398
Hirokazu Tanaka'nın çıkardığı seslerden
oluşan portfolyosu çok güçlü.

28
00:03:11,232 --> 00:03:12,072
Metroid.

29
00:03:12,817 --> 00:03:15,197
Kid Icarus. Duck Hunt.

30
00:03:16,237 --> 00:03:17,357
Ve tabii ki unutulmaz

31
00:03:17,906 --> 00:03:19,486
Hello Kitty World.

32
00:03:23,203 --> 00:03:25,713
Nintendo'nun çok özgür bir kültürü vardı.

33
00:03:26,122 --> 00:03:28,752
Geliştirme ekibi 17 kişi civarındaydı.

34
00:03:31,920 --> 00:03:36,630
Nintendo şu an büyük bir isim
ama o zamanlar pek bilinmiyordu.

35
00:03:48,645 --> 00:03:52,185
Nintendo'nun mütevazı başlangıcı
1889'da oldu.

36
00:03:52,273 --> 00:03:55,153
Fusajiro Yamauchi adında bir adamın

37
00:03:55,235 --> 00:03:58,445
Japon oyun kartlarını üretip
satmasıyla başladı.

38
00:03:58,529 --> 00:03:59,859
İsmi hanafuda.

39
00:04:01,824 --> 00:04:04,744
Giderek modernleşen Japonya'ya
ayak uydurabilmek için

40
00:04:04,827 --> 00:04:08,157
portfolyolarını geliştirdiler. Oyuncaklar,

41
00:04:08,248 --> 00:04:09,748
mekanik karnaval oyunları,

42
00:04:09,832 --> 00:04:12,002
ve en sonunda oyun salonları.

43
00:04:12,877 --> 00:04:16,007
Nintendo, Japonya piyasasında
başarıya ulaşırken

44
00:04:16,089 --> 00:04:18,719
Amerika'ya henüz el atamamıştı.

45
00:04:18,800 --> 00:04:22,350
Bunun gerçekleşmesinde Tanaka
büyük bir yol oynadı.

46
00:04:23,596 --> 00:04:26,266
Space Firebird benim ilk oyunumdu.

47
00:04:27,016 --> 00:04:29,386
Ondan sonraki oyunumun adı Radar Scope.

48
00:04:34,732 --> 00:04:39,362
Nintendo'nun büyük Amerikan rüyası
Radar Scope'a bağlıydı.

49
00:04:39,445 --> 00:04:42,865
Space Invaders oyununa çok benziyordu.

50
00:04:44,826 --> 00:04:48,656
Yine de binlerce oyun cihazı
gemiye yüklendi.

51
00:04:49,622 --> 00:04:53,462
Nintendo'nun yepyeni Amerika
merkez binasına gönderildi

52
00:04:53,543 --> 00:04:56,803
ve orada tozun içinde beklediler.

53
00:04:57,171 --> 00:05:01,341
Amerikalı oyuncular
farklı bir şeye hazırdı.

54
00:05:01,801 --> 00:05:03,391
Yeni bir plan yapıldı.

55
00:05:04,137 --> 00:05:08,807
Cihazları aynı tutup, 
içine yepyeni bir oyun koymak.

56
00:05:08,933 --> 00:05:12,313
Bu oyunun adı Donkey Kong.

57
00:05:14,355 --> 00:05:16,315
Lazerler ve silahlar yerine

58
00:05:16,399 --> 00:05:19,359
komik çekiçler ve zekânız ile oynadığınız
bir oyun.

59
00:05:19,444 --> 00:05:22,364
Çok iyi zamanlar geçirecek
özelliklerle doluydu.

60
00:05:24,032 --> 00:05:27,042
Oynamak eğlenceliydi
ama Tanaka'nın işi

61
00:05:27,118 --> 00:05:29,118
dinlemeyi de eğlenceli yapmaktı.

62
00:05:38,171 --> 00:05:43,011
Şirketteki ikinci yılımda Donkey Kong'un
seslerini yaptım.

63
00:05:46,471 --> 00:05:50,731
O zamanlar bazı sesleri
nasıl yapacağımı bilmiyordum.

64
00:05:52,143 --> 00:05:55,813
O zamanlar Tanaka'nın bugünkü gibi
bilgisayar ekipmanları yoktu.

65
00:05:56,272 --> 00:05:59,612
80'lerde işler
biraz daha analog ilerliyordu.

66
00:06:00,276 --> 00:06:04,526
Donkey Kong'un ve Mario'nun
yürürken çıkardığı sesler

67
00:06:04,614 --> 00:06:06,744
bu parçada üretiliyor.

68
00:06:10,244 --> 00:06:11,914
Mario'nun ayak sesleri

69
00:06:11,996 --> 00:06:14,456
aslında istediğimden daha farklı oldu.

70
00:06:14,916 --> 00:06:18,166
Her adım attığında ses
biraz değişiyor.

71
00:06:18,252 --> 00:06:22,302
Sesi bu kadar tatlı yapmak istememiştim.

72
00:06:22,382 --> 00:06:26,222
Devreden çıkan sesin böyle olması
kazayla oldu.

73
00:06:29,013 --> 00:06:34,443
Sadece ufak bir bip sesi bile
oyunlarda çok önem kazanıyor.

74
00:06:36,187 --> 00:06:38,687
Hareketin doğrulanması için ses gerekli.

75
00:06:38,773 --> 00:06:40,653
Yoksa ne yaptığınızı bilemezsiniz.

76
00:06:46,697 --> 00:06:52,697
O zamanlar Donkey Kong'un bu
kadar popüler olacağını bilmiyordum.

77
00:06:53,454 --> 00:06:57,464
Tüm dünyadan insanların sevebileceği 
bir oyun olacağını hiç düşünmedim.

78
00:07:01,295 --> 00:07:03,165
Donkey Kong büyüktü.

79
00:07:03,256 --> 00:07:05,216
Çok büyük.

80
00:07:05,883 --> 00:07:08,553
Cumartesi sabahı çizgi filmi
çıkacak kadar büyük.

81
00:07:09,595 --> 00:07:11,255
Çıkışının ilk iki yılında

82
00:07:11,347 --> 00:07:15,307
bu oyun 280 milyon Amerikan doları
kazanç sağladı.

83
00:07:15,893 --> 00:07:18,773
Nintendo oyun salonlarında
yüksek skor yapmış olsa da

84
00:07:18,855 --> 00:07:21,395
Amerikan evlerinde bir sorun vardı.

85
00:07:22,024 --> 00:07:25,404
Ev konsol piyasasını
bir zamanlar kontrol eden Atari,

86
00:07:25,486 --> 00:07:28,736
1983 yılında büyük bir çöküşe geçti.

87
00:07:29,949 --> 00:07:34,369
Nintendo gibi bir yabancı şirket
bu işi tersine döndürebilecek miydi?

88
00:07:47,091 --> 00:07:50,601
Nintendo'da çalışmaya
1983'ün yazında başladım.

89
00:07:52,013 --> 00:07:53,513
Herkes Donkey Kong'u biliyordu.

90
00:07:53,598 --> 00:07:56,518
Nintendo'yu başka bir şekilde
tanıyan olduğunu sanmıyorum.

91
00:07:56,601 --> 00:07:58,601
Sadece Donkey Kong'u biliyorlardı.

92
00:07:59,520 --> 00:08:01,110
Gail Tilden bilir.

93
00:08:01,606 --> 00:08:03,936
Şarap üreticisi ve satıcısı olmadan önce

94
00:08:04,025 --> 00:08:07,565
Nintendo'da reklamcılık müdürü
olarak işe başladı.

95
00:08:07,653 --> 00:08:10,913
Marka müdürü olana kadar da
tırmanmaya devam etti.

96
00:08:11,574 --> 00:08:13,494
Yani çok önemli biri.

97
00:08:14,035 --> 00:08:19,165
Nintendo'nun ürünlerini ABD'ye
nasıl getireceğimize odaklanmıştık.

98
00:08:19,248 --> 00:08:21,918
Piyasada olup bitenlere rağmen.

99
00:08:24,545 --> 00:08:28,585
Japonya'da sektörü çok büyük şekilde
giriş yapmış gibi değillerdi.

100
00:08:29,050 --> 00:08:34,430
Nintendo, 1982 yılı civarında
kendi ev konsol sistemini üretti.

101
00:08:35,306 --> 00:08:39,976
Adını Famicom koydular.
Aile bilgisayar sistemi.

102
00:08:47,818 --> 00:08:50,908
Kasetle çalışan bir sistemdi,
TV'ye bağlanıyordu.

103
00:08:50,988 --> 00:08:53,698
Japonya'da çok iyi satış yaptı.

104
00:08:55,117 --> 00:08:57,077
Grafikleri çok güzeldi

105
00:08:57,161 --> 00:09:00,001
ve karakterlerin ekranda
hareket etme şekilleri

106
00:09:00,456 --> 00:09:03,536
oyun salonlarında
deneyimlediğimiz gibiydi.

107
00:09:03,626 --> 00:09:07,086
Diğer sistemlerle karşılaştırıldığında
daha çok benziyordu.

108
00:09:10,716 --> 00:09:15,296
Ürünün Amerika'ya nasıl getirileceği
konusunda büyük bir baskı vardı.

109
00:09:15,388 --> 00:09:18,888
Oyunlara karşı olan negatif etki 
düşünüldüğünde hangi seviyede

110
00:09:18,975 --> 00:09:22,515
Amerikanlaştırılması konusunda
büyük bir baskı hâkimdi.

111
00:09:23,437 --> 00:09:25,857
Bu gerçekten zorlayıcı bir şeydi.

112
00:09:30,403 --> 00:09:34,573
Ama Famicom, üst kalite
bir şarap gibi değildi.

113
00:09:35,116 --> 00:09:37,236
Gail, eğer Amerikalılara 
satmak istiyorlarsa

114
00:09:37,326 --> 00:09:40,616
ciddi bir markalaşma sürecinden
geçmesi gerektiğini biliyordu.

115
00:09:44,750 --> 00:09:48,880
Beyaza çalan bir renkteydi,
burgonya ve kırmızılıydı.

116
00:09:49,338 --> 00:09:54,968
Elektronik bir ürün ya da 
bir çocuk ürünü gibi gözükmeyen renkler.

117
00:09:56,345 --> 00:09:58,465
Zarif ve seksi olmalıydı.

118
00:09:58,848 --> 00:10:03,188
Aile için pikap araba değil de
DeLorean gibi olmalıydı.

119
00:10:05,563 --> 00:10:08,903
Nintendo of America'nın tasarımcıları

120
00:10:08,983 --> 00:10:13,203
daha zarif ve gümüş renkte bir
sistem geliştirdiler.

121
00:10:13,279 --> 00:10:14,609
Düşük profilli.

122
00:10:14,697 --> 00:10:15,947
Çok güzeldi.

123
00:10:16,032 --> 00:10:18,372
Ama çok pahalıya mâl olacaktı.

124
00:10:18,451 --> 00:10:21,581
Ürünün fiyatını daha üst bir
noktaya çekecekti.

125
00:10:23,914 --> 00:10:26,544
Japonya bir tasarım getirdi.

126
00:10:26,626 --> 00:10:29,296
Ona bir süre beslenme çantası dedik

127
00:10:29,378 --> 00:10:33,628
çünkü zarif değildi, kutu gibiydi.

128
00:10:35,259 --> 00:10:39,389
Nintendo of America'nın tasarım takımı
onlarla birlikte çalıştı

129
00:10:39,847 --> 00:10:44,187
ve bunun sonucu olarak gri ve kırmızı
ürün ortaya çıktı.

130
00:10:46,228 --> 00:10:49,358
Ve böylece
Nintendo Entertainment System,

131
00:10:49,482 --> 00:10:51,942
takma adı NES, doğmuş oldu.

132
00:10:52,485 --> 00:10:55,395
Son derece hassas Zapper silahı
ile ateş ederek

133
00:10:55,488 --> 00:10:57,488
Duck Hunt gibi oyunlar oynayacak mısınız?

134
00:10:57,573 --> 00:11:01,333
Nintendo Entertainment System'i
deneyimleyecek misiniz?

135
00:11:01,952 --> 00:11:06,872
ROB, Zapper, kontrol ünitesi, iki kol,
Gyro Mite ve Duck Hunt ile birlikte!

136
00:11:10,419 --> 00:11:13,089
Sistem, test için
tek bir piyasaya sürüldü.

137
00:11:13,798 --> 00:11:17,428
1985'te, tatil döneminde,
New York şehrinde.

138
00:11:18,427 --> 00:11:20,257
Strateji basitti.

139
00:11:20,638 --> 00:11:22,598
Eğer New York'ta başarabilirseniz

140
00:11:22,682 --> 00:11:24,892
her yerde başarabilirsiniz.

141
00:11:25,643 --> 00:11:29,063
NES satış rakamlarında
tavan yapmamış olsa da

142
00:11:29,855 --> 00:11:32,855
ülke çapında satışa sunulacak kadar
iyi bir satış yaptı.

143
00:11:33,734 --> 00:11:36,954
Bu dünya Super Mario kardeşlerin dünyası.

144
00:11:37,029 --> 00:11:41,159
Oyunu açın ve bir çocuk varken
çocuk sayısı

145
00:11:41,242 --> 00:11:43,742
ikiye ve sonra üçe çıksın.

146
00:11:44,453 --> 00:11:49,133
Söylentiler yayılmaya başlamıştı
ve sohbetin dengesi değişiyordu.

147
00:11:49,625 --> 00:11:53,835
İnsanlar oyun oynamıyor,
Nintendo oynuyordu.

148
00:11:54,463 --> 00:11:59,393
Gerçekten televizyonlara
ve yaygın halka dayanmıştık.

149
00:11:59,760 --> 00:12:03,720
Tüketicilerin oynayabileceği birçok
ekrana çıkmak istiyorduk.

150
00:12:04,765 --> 00:12:08,725
Bu tüketicilerin arasında
10 yaşındaki Jeff Hansen da vardı.

151
00:12:09,437 --> 00:12:14,727
Nintendo'nun çıkarmayı planladığı yeni
bir şey için bir oyuncu ve yarışmacı.

152
00:12:21,115 --> 00:12:22,655
Oyun oynamaya bayılıyorum.

153
00:12:22,742 --> 00:12:25,542
Her doğum günümde 
bir video oyunu isterdim.

154
00:12:29,915 --> 00:12:31,625
Ben çocukken nedense herkes

155
00:12:31,709 --> 00:12:33,789
oyun oynamak için bizim eve gelirdi.

156
00:12:34,795 --> 00:12:37,585
Master Blaster, Mario Brothers,
Kid Niki...

157
00:12:38,299 --> 00:12:41,679
Bana bir anda çok şey anımsatan oyunlar.

158
00:12:45,639 --> 00:12:48,809
Ben kendimi oyunlarda
çok iyi performans gösteren

159
00:12:48,893 --> 00:12:50,193
biri olarak görmedim pek.

160
00:12:51,020 --> 00:12:55,070
Nintendo yarışmasında
oynamaya başlayana kadar

161
00:12:55,149 --> 00:12:57,989
iyi olduğumu fark etmemiştik.

162
00:12:58,068 --> 00:13:01,408
NINTENDO DÜNYA ŞAMPİYONASI
1990

163
00:13:02,114 --> 00:13:04,874
King Kong. O büyük. O çirkin.

164
00:13:04,950 --> 00:13:08,790
Nintendo'da da iyi değil.
Ama sen öylesin.

165
00:13:08,871 --> 00:13:12,631
1990 yılında Nintendo
çok başarılı bir şekilde yükseliyordu.

166
00:13:13,209 --> 00:13:17,249
Bu hızı kaybetmemek için
PowerFest turuna başladılar.

167
00:13:17,338 --> 00:13:19,378
Sadece Universal Studios Hollywood'da.

168
00:13:21,300 --> 00:13:24,390
Amerika çapında çok şehirli bir turdu.

169
00:13:24,470 --> 00:13:28,890
İki amacı vardı. Yeni oyunları
herkese tanıtmak ve satmak

170
00:13:29,558 --> 00:13:34,268
ve en iyi Nintendo oyuncuları
için turnuva düzenlemek.

171
00:13:34,355 --> 00:13:37,775
Çok heyecanlıydım.
Aileme hemen anlattım.

172
00:13:38,984 --> 00:13:41,704
Babam pek... Kararsız mıydı
pek bilmiyorum ama...

173
00:13:42,571 --> 00:13:46,121
Salt Lake City'deki PowerFest'e
benimle gelmeyi kabul etti

174
00:13:46,200 --> 00:13:47,240
ve harikaydı.

175
00:13:51,080 --> 00:13:54,250
Buna Nintendo Dünya Şampiyonası
1990 adı verilmişti.

176
00:13:55,459 --> 00:13:58,749
Turnuvanın ödülleri on bin dolarlık
tasarruf bonosu,

177
00:13:58,838 --> 00:14:02,468
Geo Metro üstü açılır araba
ve büyük ekran TV.

178
00:14:02,550 --> 00:14:05,510
Ve elbette Universal Studios Hollywood'a
bir gezi.

179
00:14:06,136 --> 00:14:07,506
Yani, çok heyecanlıydım.

180
00:14:07,596 --> 00:14:10,886
Ama açıkçası en önemlisi ödüllerdi.

181
00:14:16,772 --> 00:14:19,782
Yarışma için bu kaset hazırlanmıştı.

182
00:14:20,317 --> 00:14:22,147
Bu kasetten bir sürü vardı.

183
00:14:22,611 --> 00:14:24,821
Kasetin içinde Super Mario Brothers,

184
00:14:24,905 --> 00:14:26,565
Rad Racer ve Tetris vardı.

185
00:14:27,575 --> 00:14:31,825
Eğer yarışmacılar bu oyunları kazanıp
o şehirde zafere ulaşırsa

186
00:14:32,288 --> 00:14:37,628
finallerde yarışmak için Universal Studios
Hollywood'a gideceklerdi.

187
00:14:38,627 --> 00:14:41,257
Super Mario Brothers'ı çok oynamıştım.

188
00:14:41,338 --> 00:14:44,298
Rad Racer'ı da çok oynamıştım.

189
00:14:44,884 --> 00:14:47,974
Ama Tetris'i pek oynamamıştım.

190
00:14:52,391 --> 00:14:56,351
O zaman on yaşındaydım
ve yarışmaya girdiğimde...

191
00:14:57,271 --> 00:14:59,571
Yarışmanın ilk turunu izliyoruz.

192
00:14:59,648 --> 00:15:01,778
çok fazla Tetris oynamamıştım.

193
00:15:01,859 --> 00:15:05,109
Jeff Hansen 4200 skor yapıyor.
Çok yakın.

194
00:15:05,195 --> 00:15:07,815
Skorum yüksekti
ve herkes çok heyecanlıydı.

195
00:15:08,365 --> 00:15:10,155
Jeff Hansen 9700'e ulaştı.

196
00:15:12,536 --> 00:15:14,406
İnişli çıkışlı bir maceraydı.

197
00:15:20,753 --> 00:15:23,593
Salt Lake City'de üçüncü oldum.

198
00:15:24,632 --> 00:15:26,722
Şehir elemesini geçememiştim.

199
00:15:26,800 --> 00:15:30,010
Ama bir Gameboy kazanmıştım.
İçinde Tetris vardı.

200
00:15:30,971 --> 00:15:32,681
Karşınızda Gameboy.

201
00:15:32,765 --> 00:15:35,345
Taşınabilir ve oyunları değiştirilebilir.

202
00:15:35,434 --> 00:15:38,734
Ayrıca Gameboy, yeni
ve çılgın oyun Tetris ile geliyor.

203
00:15:39,146 --> 00:15:41,266
İşte o zaman Tetris'e aşık oldum.

204
00:15:46,236 --> 00:15:50,156
Tüm gün Tetris oynardım.
Tekrar tekrar...

205
00:15:51,617 --> 00:15:52,827
Böyle olunca

206
00:15:52,910 --> 00:15:55,960
o parçalar zihninizden
geçip gidiyor gibi oluyor.

207
00:15:58,749 --> 00:16:01,749
Uyurken bile rüyamda
Tetris parçalarını görüyordum.

208
00:16:03,545 --> 00:16:06,215
Aklımdaki bulmacaları çözmek için

209
00:16:06,298 --> 00:16:08,798
parçaları nasıl 
birleştireceğimi düşünüyordum.

210
00:16:09,551 --> 00:16:14,641
Ama tüm boş zamanında A ve B tuşlarına
basan tek kişi Jeff değildi.

211
00:16:16,350 --> 00:16:18,770
Ebeveynler, kaçış yok gibi görünüyor.

212
00:16:18,852 --> 00:16:21,232
Video oyunları 
intikam hırsıyla geri geldi.

213
00:16:21,313 --> 00:16:24,653
Seattle merkezli Nintendo of America,

214
00:16:24,733 --> 00:16:28,903
1989'da pazarın %75'ini ele geçirdi

215
00:16:28,988 --> 00:16:31,908
ve 3.4 milyar dolar değer biçiliyor.

216
00:16:31,991 --> 00:16:35,581
Nintendo'nun başarısı bir sürü
iş imkânı sağladı.

217
00:16:35,661 --> 00:16:38,751
Oyun oynamak ve telefonla konuşmak.

218
00:16:38,831 --> 00:16:41,961
80 civarı kişi için
kötü bir iş sayılmaz.

219
00:16:42,042 --> 00:16:45,462
Onlar sekiz saatlik vardiyalarla çalışan
Nintendo Oyun Danışmanları.

220
00:16:46,338 --> 00:16:48,758
Gerçek olamayacak kadar
iyi bir iş, değil mi?

221
00:16:49,425 --> 00:16:54,345
17 yaşında, Shaun Bloom adında biri de
aynı şeyi düşünüyordu.

222
00:16:57,016 --> 00:16:58,346
Lisedeydim.

223
00:16:58,434 --> 00:17:00,144
Yılın sonu gelmişti.

224
00:17:00,227 --> 00:17:02,227
Bir işe çok ihtiyacım vardı.

225
00:17:02,312 --> 00:17:04,152
Arkadaşımın kız arkadaşı

226
00:17:04,231 --> 00:17:06,651
yazın Nintendo'da çalışacağını söyledi.

227
00:17:06,734 --> 00:17:09,614
Ben de "Nasıl ya? 
Nintendo burada mı?" dedim.

228
00:17:13,449 --> 00:17:14,989
Danışmaya gittim.

229
00:17:15,075 --> 00:17:20,155
"İşte başvuru formu. Bunu doldur.
Sonra da teste girmen gerekiyor." dediler.

230
00:17:20,247 --> 00:17:22,117
Ben depoda çalışacağımı sanıyordum.

231
00:17:22,207 --> 00:17:24,497
"Depo işi için
niye test yapıyorlar ki?" dedim.

232
00:17:28,464 --> 00:17:30,054
"Test ne için?" diye sordum.

233
00:17:30,132 --> 00:17:32,682
"Bu oyunları oynamayı bildiğinden
emin olmalıyız."

234
00:17:32,760 --> 00:17:34,340
"Ne? Bu ne işi?" dedim.

235
00:17:34,428 --> 00:17:36,598
Dedi ki "Sen Oyun Danışmanı olacaksın."

236
00:17:37,806 --> 00:17:39,886
Ezberlemem gereken çok fazla
bilgi vardı.

237
00:17:39,975 --> 00:17:41,725
"Bunları bilmen gerekiyor.

238
00:17:41,810 --> 00:17:43,730
Hazır olduğun zaman gel
ve teste gir."

239
00:17:45,439 --> 00:17:48,359
Oyunlar zor olabiliyor, bunu herkes bilir.

240
00:17:49,985 --> 00:17:53,195
Bugün oyunlarda takılırsanız
YouTube size yardımcı olur.

241
00:17:53,947 --> 00:17:56,737
Ama saçlarınızın böyle olduğu çağlarda
bu böyle değildi.

242
00:17:57,242 --> 00:17:59,042
Nintendo Oyun, ben Linda.

243
00:17:59,119 --> 00:18:01,459
Merhaba ben Jenny,
nasıl yardımcı olabilirim?

244
00:18:01,955 --> 00:18:06,285
Nintendo, bu ihtiyacı gördü
ve Oyun Danışmanı ordusu oluşturdu.

245
00:18:06,710 --> 00:18:07,880
Tek bir amaçları vardı.

246
00:18:08,253 --> 00:18:11,013
Contra oynarken takılan
sekiz yaşında Timmy için,

247
00:18:11,090 --> 00:18:14,340
birkaç kalp hakkı eksik olan
13 yaşındaki Maria için,

248
00:18:14,426 --> 00:18:16,546
Oyun Danışmanları onlara destek olacak,

249
00:18:16,637 --> 00:18:20,927
önlerindeki tüm engelleri aşacak
desteği onlara sağlayacaklardı.

250
00:18:21,016 --> 00:18:24,186
Nintendo için harika bir taktik.
"Oyunu bitir.

251
00:18:24,269 --> 00:18:27,439
Şimdi annen ve baban sana
yenisini alacak."

252
00:18:27,856 --> 00:18:32,276
Ama bu ekibin bir parçası olmak 
kolay bir şey değildi.

253
00:18:32,861 --> 00:18:35,701
Bu yüzden Sean, kendi hile kodunu yarattı.

254
00:18:36,532 --> 00:18:39,742
"Tanrım, bunca şeyi nasıl hatırlayacağım?"
diye düşünüyordum.

255
00:18:39,827 --> 00:18:43,617
Kılıç güçlendirmeleri,
üçlü kuvvet parçaları falan.

256
00:18:46,333 --> 00:18:51,923
Body Glove marka,
esnek güneş gözlüklerimi aldım.

257
00:18:52,005 --> 00:18:57,045
Camın arkasına tam sığacak şekilde
kağıt parçaları kestim.

258
00:18:59,012 --> 00:19:02,062
Olabildiğince küçük el yazısı ile
bütün bilgileri

259
00:19:02,141 --> 00:19:04,691
o kağıt parçalarına yazdım.

260
00:19:04,768 --> 00:19:06,598
Aklınıza gelebilecek her şey

261
00:19:06,687 --> 00:19:09,397
o iki parça kağıdın arkasındaydı.

262
00:19:11,441 --> 00:19:13,111
Beni küçük bir odaya aldılar.

263
00:19:14,153 --> 00:19:16,033
Gözlüğümü masaya koydum.

264
00:19:16,947 --> 00:19:18,157
Testi yaptım.

265
00:19:18,240 --> 00:19:20,240
Testten 100 almıştım.

266
00:19:21,618 --> 00:19:22,658
Nasıl olduysa...

267
00:19:24,997 --> 00:19:26,417
EĞİTİM VİDEOSU

268
00:19:30,127 --> 00:19:33,957
SHAUN BLOOM İLE
İPUÇLARI VE TAVSİYELER

269
00:19:34,047 --> 00:19:35,167
Merhaba.

270
00:19:35,924 --> 00:19:39,974
Nintendo'ya hoş geldiniz ve testinizi
geçtiğiniz için tebrik ederim.

271
00:19:40,053 --> 00:19:44,273
Sabahtan akşama kadar oyun oynamak
anlamına geldiğini düşünebilirsiniz.

272
00:19:44,349 --> 00:19:45,729
Evet, biraz haklısınız.

273
00:19:46,185 --> 00:19:48,475
Ama bundan çok daha fazlası var.

274
00:19:54,651 --> 00:19:56,361
Dört haftalık yoğun bir eğitim.

275
00:19:56,445 --> 00:19:58,315
Günde sekiz saat, haftada beş gün.

276
00:19:59,072 --> 00:20:01,662
Ve harikaydı. Her gün şöyle diyordum.

277
00:20:02,242 --> 00:20:05,662
"İşe gidip oyun oynayarak
para kazanacağım. Kahretsin yahu."

278
00:20:08,123 --> 00:20:11,003
Tom adında bir eğitmenden
eğitim alma şansım olmuştu.

279
00:20:11,752 --> 00:20:14,422
O ilk Oyun Danışmanıydı.

280
00:20:15,756 --> 00:20:18,876
Saçları beyazlaşmış, yaşlıca bir adamdı.
Dede gibi biri.

281
00:20:19,635 --> 00:20:20,675
Çok iyi biriydi

282
00:20:21,511 --> 00:20:23,891
ama sonra durup
"Herkes bana dönsün." derdi.

283
00:20:25,474 --> 00:20:26,564
Ve sonra...

284
00:20:29,436 --> 00:20:32,726
"Zelda'da ilk kalp kutusu?
İkinci! Beşinci! Üçüncü!"

285
00:20:32,814 --> 00:20:36,614
Yani böyle hemen sorup
cevabını isterdi.

286
00:20:37,444 --> 00:20:39,824
Yani o yüzden,
beklentisi büyüktü.

287
00:20:39,905 --> 00:20:44,155
Böyle olunca merak ederdiniz.
"Acaba telefonda nasıl olacak?" diye.

288
00:20:44,243 --> 00:20:47,793
"Telefondakiler beni azarlayacak
ve eve ağlayarak mı gideceğim?"

289
00:20:48,247 --> 00:20:49,747
O zaman bilemiyordunuz.

290
00:20:55,254 --> 00:20:58,804
Shaun'un uzman olması gereken
oyun listesi giderek büyüyordu.

291
00:20:59,174 --> 00:21:03,224
Tonlarca hevesli oyuncu
tek bir göreve odaklanmıştı.

292
00:21:03,762 --> 00:21:06,562
Oyunu bitir ve yenisini al!

293
00:21:06,640 --> 00:21:10,480
Daha fazla aksiyon var.
Heyecanlı ve zorlayıcı.

294
00:21:10,560 --> 00:21:14,900
Bir yolculuğa çıktığınız
macera oyunlarını seviyorum.

295
00:21:14,982 --> 00:21:17,402
Görevinizi tamamlamaya çalışıyorsunuz.

296
00:21:19,069 --> 00:21:24,199
Bütün bu başarı Nintendo'nun yüzü
hâline gelecek adamın sayesinde.

297
00:21:24,741 --> 00:21:26,451
Evet, bu kişi Mario.

298
00:21:26,535 --> 00:21:28,905
Ama o bıyığın arkasındaki yaratıcı

299
00:21:29,830 --> 00:21:31,460
Shigeru Miyamoto.

300
00:21:39,881 --> 00:21:45,221
Bay Miyamoto, Nintendo'nun
efsanevi oyun tasarımcısı.

301
00:21:45,304 --> 00:21:47,564
Çünkü Mario'yu o yarattı.

302
00:21:48,765 --> 00:21:52,845
Miyamoto'nun ufak kahramanı Donkey Kong
oyununda zıplayan adam olarak başladı.

303
00:21:53,645 --> 00:21:55,935
Kızı kurtarmaya çalışan
mavi yakalı biri.

304
00:21:56,523 --> 00:22:01,073
Çekici, oyuncuyla ilişkilendirilebilir
ve oynaması eğlenceli.

305
00:22:01,486 --> 00:22:04,406
Ondan sonra Miyoto
Super Mario Brothers'ı

306
00:22:04,489 --> 00:22:06,579
ve Legend of Zelda'yı geliştirdi.

307
00:22:06,658 --> 00:22:10,538
İmzasını birçok karaktere
ve markaya bıraktı.

308
00:22:11,163 --> 00:22:12,293
Onda gerçekten

309
00:22:13,040 --> 00:22:15,960
bir Spielberg tarzı dokunuş var.

310
00:22:16,835 --> 00:22:21,715
Bir şeyi eğlenceli yapabilecek
unsuru çözebiliyor.

311
00:22:23,592 --> 00:22:26,892
Miyamoto'nun eserleri
bugün hâlâ oyunlarda yer alıyor.

312
00:22:27,512 --> 00:22:29,142
Ama bu başarılara rağmen

313
00:22:29,222 --> 00:22:32,182
bu durum çok farklı bir yola sapabilirdi.

314
00:22:32,768 --> 00:22:37,058
Nintendo'nun en iyi oyunu Donkey Kong
mahkemelik oldu.

315
00:22:40,317 --> 00:22:41,647
Ben bir oyuncu değilim.

316
00:22:44,071 --> 00:22:47,241
Avukat olmak hep benim en büyük amacımdı.

317
00:22:48,909 --> 00:22:52,039
İnsanlar beni her zaman

318
00:22:52,120 --> 00:22:56,380
çok titiz ve agresif bir
çapraz sorgucu olarak gördüler.

319
00:23:02,464 --> 00:23:06,724
1982'de John Kirby,
Nintendo'yu temsil ediyordu.

320
00:23:07,302 --> 00:23:10,602
Universal City Studios tarafından
açılan dava ile ilgilenecekti.

321
00:23:11,431 --> 00:23:13,771
Universal'ın iddiasına göre Donkey Kong,

322
00:23:13,850 --> 00:23:17,850
kendi ticari markaları King Kong
için bir ihlal teşkil ediyordu.

323
00:23:17,938 --> 00:23:21,108
Bunun için Nintendo'nun
para ödemesi gerektiğini düşünüyorlardı.

324
00:23:21,191 --> 00:23:23,321
Empire State Binası'na tırmanmak

325
00:23:23,402 --> 00:23:26,702
rampalar ve merdivenlere tırmanmaktan
çok farklı bir şey.

326
00:23:28,323 --> 00:23:31,543
Ama arada benzerlik de var tabii ki.

327
00:23:33,120 --> 00:23:38,330
O sıralarda Nintendo of America
çok küçük bir şirketti.

328
00:23:39,251 --> 00:23:41,341
Eğer davayı kaybederlerse

329
00:23:41,920 --> 00:23:44,300
Nintendo of America diye
bir şirket kalmazdı.

330
00:23:45,549 --> 00:23:47,299
Risk çok büyüktü.

331
00:23:51,680 --> 00:23:53,430
Kirby'nin işi çok zorlu olacaktı.

332
00:23:54,224 --> 00:23:55,774
O ve ekibi

333
00:23:55,851 --> 00:23:58,021
dava hakkında araştırma yapmak için

334
00:23:58,103 --> 00:24:01,943
on bin kilometre yol kat ettiler.

335
00:24:12,617 --> 00:24:13,907
Japonya'ya gittik.

336
00:24:14,578 --> 00:24:19,078
Nintendo'daki çalışanlarla
görüşmeler yaptık.

337
00:24:19,958 --> 00:24:23,248
King Kong karakteri
hakkında araştırma yaptık.

338
00:24:24,129 --> 00:24:26,799
Araştırmamız gösterdi ki Kong

339
00:24:26,882 --> 00:24:32,852
büyük bir goril için
eş anlamlı sözcük hâline gelmiş.

340
00:24:35,599 --> 00:24:38,019
Nihayetinde Kirby ve takımı öğrendi ki

341
00:24:38,393 --> 00:24:39,983
King Kong araba yıkama

342
00:24:40,353 --> 00:24:41,773
King Kong sandviçleri

343
00:24:42,230 --> 00:24:44,230
ve King Kong güreşçisi bile vardı.

344
00:24:44,316 --> 00:24:46,686
Ama hiçbiri marka ihlali
olarak görülmüyordu.

345
00:24:47,819 --> 00:24:52,529
Anladık ki Universal'in
hiçbir hakkı yoktu.

346
00:24:53,450 --> 00:24:54,910
Hatta anladık ki

347
00:24:54,993 --> 00:24:57,503
hiçbir hakları
olmadıklarının farkındaydılar.

348
00:24:59,456 --> 00:25:02,036
Aylarca süren zorlu araştırmadan sonra

349
00:25:02,125 --> 00:25:04,875
John Kirby ve avukat ekibi
mahkemeye çıktı.

350
00:25:05,879 --> 00:25:08,799
Mahkemenin yargıcı
Sayın Yargıç Sweet oldu.

351
00:25:11,218 --> 00:25:14,548
Donkey Kong makinesini
mahkeme salonuna getirdim.

352
00:25:15,639 --> 00:25:18,769
Yargıç Sweet aşırı meraklı bir insandı.

353
00:25:20,310 --> 00:25:24,610
Mahkeme salonunda geçirdiği
en eğlenceli gün olduğunu söyledi.

354
00:25:25,023 --> 00:25:27,283
Günün tek sıkıcı yanının

355
00:25:27,359 --> 00:25:31,029
incelenmesi gereken
evraklar olduğunu söylemişti.

356
00:25:33,031 --> 00:25:36,951
Temel savunmamız,
Nintendo'nun yaptığı şeyle

357
00:25:37,035 --> 00:25:40,325
hiçbir bağlantısı olmayan bir şeye
dava açtıklarını belirtmekti.

358
00:25:40,705 --> 00:25:44,375
Universal'in yaptıkları yanlışı
fark ettiklerini ifade ettik.

359
00:25:45,335 --> 00:25:47,585
Yargıç Sweet olayı anladı.

360
00:25:48,505 --> 00:25:51,045
Davayı kazandığımızı anlamıştım.

361
00:25:55,971 --> 00:25:57,391
Merak ediyorsanız eğer,

362
00:25:57,764 --> 00:26:02,734
evet, bu pembe Kirby ile
bunun arasında bir benzerlik var.

363
00:26:04,062 --> 00:26:05,522
Dava kapandıktan sonra

364
00:26:05,605 --> 00:26:08,525
Nintendo en iyi şekilde
memnuniyetini gösterdi.

365
00:26:08,608 --> 00:26:11,608
Mizahsız bir avukat kimliğimle

366
00:26:11,695 --> 00:26:14,355
"Kimse benden bunun için
izin almadı" dedim.

367
00:26:14,447 --> 00:26:16,367
"Benden lisans almadınız."

368
00:26:16,908 --> 00:26:19,908
Sanırım onlara karşı hukuk yoluna
gitmem gerekecek.

369
00:26:26,710 --> 00:26:31,550
Kirby ve takımı sayesinde
Nintendo büyük bir başarıya ulaştı.

370
00:26:33,008 --> 00:26:39,098
Bu da Amerika'da Nintendo Dünya 
Şampiyonası 1990'ın yolunu açmıştı.

371
00:26:41,641 --> 00:26:44,601
Jeff kendi evi
Salt Lake City'de kaybetmişti.

372
00:26:44,686 --> 00:26:47,896
Ama bütün yaz
tonlarca pil tükettikten sonra

373
00:26:47,981 --> 00:26:52,031
Tetris'de çok iyi bir hâle gelmişti
ve ailesi de durumun farkındaydı.

374
00:26:52,861 --> 00:26:54,241
Annem çok rekabetçidir.

375
00:26:55,155 --> 00:26:56,445
Çocukları hakkında övünür.

376
00:26:57,032 --> 00:26:59,372
Özel bir durum olduğunu fark etmişti.

377
00:26:59,784 --> 00:27:02,504
Annem ve ben,
bir şans daha vermek için

378
00:27:02,579 --> 00:27:05,289
birbirimizi ikna ettik.

379
00:27:07,250 --> 00:27:09,840
PowerFest turunda tek bir şehir kalmıştı.

380
00:27:09,919 --> 00:27:13,089
Finallere gidebilmek için son bir şans.

381
00:27:13,173 --> 00:27:17,093
Tampa, Florida. Üç bin kilometre uzakta.

382
00:27:18,178 --> 00:27:21,638
Sanırım olayın tamamını
idrak edememiştim.

383
00:27:22,223 --> 00:27:25,643
Turnuvayı kazanma şansım
olup olmadığını bilmiyordum.

384
00:27:26,144 --> 00:27:29,154
Üç, iki, bir, başlıyoruz!

385
00:27:33,735 --> 00:27:37,405
Yarışma başladı ve ben tüm 
varlığımı, ruhumu verdim.

386
00:27:37,947 --> 00:27:39,197
Evet! Tetris!

387
00:27:40,325 --> 00:27:42,785
Kazanmak isteyen çok fazla
insan vardı.

388
00:27:42,869 --> 00:27:44,329
Bu son şanstı.

389
00:27:45,080 --> 00:27:48,460
Hanımlar ve beyler,
şu skorlara bir bakın!

390
00:27:49,793 --> 00:27:52,673
Eğer burada başaramazsan eleniyorsun.

391
00:27:53,171 --> 00:27:56,051
Bir daha Nintendo böyle bir turnuva
yapar mı, bilinmez.

392
00:27:56,716 --> 00:28:00,506
Daha önce bu kadar çekişmeli
bir yarışma görmedim.

393
00:28:02,305 --> 00:28:05,385
Kendimi nasıl kontrol edebildim,
gerçekten bilmiyorum.

394
00:28:05,475 --> 00:28:08,645
En yüksek skoru alan yarışmacı
Jeff Hansen!

395
00:28:10,730 --> 00:28:12,940
Bir şekilde ben kazandım.

396
00:28:14,109 --> 00:28:15,989
Tampa'daki yüksek skoru ile

397
00:28:16,069 --> 00:28:19,319
Jeff finallere gitmeye hak kazandı.

398
00:28:19,531 --> 00:28:21,951
Tüm ülkeden kendi yaş grubundaki

399
00:28:22,033 --> 00:28:24,953
en iyi Nintendo
oyuncuları ile yarışacaktı.

400
00:28:25,537 --> 00:28:30,457
Tampa'daki yarışmadan sonra Hollywood
Universtal Studios'taki finallere

401
00:28:30,542 --> 00:28:32,502
sadece bir hafta kalmıştı.

402
00:28:32,919 --> 00:28:35,339
Çalışmak için çok vaktim olmadı.

403
00:28:38,842 --> 00:28:41,852
Olabildiğince çabuk bir şekilde
Tetris'e geçmeniz gerekiyor.

404
00:28:42,345 --> 00:28:45,555
Kasette önce 
Super Mario Brothers oynanıyordu.

405
00:28:45,932 --> 00:28:48,772
Çabucak 50 puan toplamaya çalışıyorsunuz.

406
00:28:49,477 --> 00:28:52,647
Yarışma sürecinde öğrendiğim
bazı taktikler vardı.

407
00:28:52,731 --> 00:28:54,271
İşleri hızlandırıyordu.

408
00:28:54,649 --> 00:28:58,649
Belli başlı yerlerde bilerek ölüp
bir sürü puan toplamak gibi.

409
00:28:59,028 --> 00:29:01,408
Sorun şu ki bunu yapmak kolay değil.

410
00:29:02,073 --> 00:29:04,743
Ama Tetris'in puanları o kadar
fazla katlanmıştı ki

411
00:29:04,826 --> 00:29:06,746
eğer Tetris aşamasına gelemezseniz

412
00:29:06,828 --> 00:29:09,908
skorunuz asla yeteri kadar
yüksek olamıyordu.

413
00:29:12,834 --> 00:29:15,254
O hafta boyunca buna odaklanmıştım.

414
00:29:15,336 --> 00:29:19,756
Sanırım 60 ya da 70 saat kadar
Tetris oynadım.

415
00:29:19,841 --> 00:29:20,881
Pek emin değilim.

416
00:29:31,853 --> 00:29:33,443
1990'ların başlarında

417
00:29:33,521 --> 00:29:35,651
Nintendo'nun ev konsol piyasasında

418
00:29:35,732 --> 00:29:38,322
çok az rakibi vardı
ve piyasanın lideriydi.

419
00:29:39,652 --> 00:29:42,572
Ama her oyun Mario kadar
popüler değildi.

420
00:29:42,947 --> 00:29:47,697
Sean'ın oyunculara yardım etmek için
hazırlıklı olması şarttı.

421
00:29:49,454 --> 00:29:53,214
Arayan müşterilerimize en zorlu oyunlarda
yardım edeceksiniz.

422
00:29:53,291 --> 00:29:56,091
Nintendo'nun bir sürü oyunu var.

423
00:29:56,169 --> 00:29:58,839
Hepsini ezberleyebilmeniz imkânsız.

424
00:29:58,922 --> 00:30:01,842
O yüzden bu sizin için çok değerli olacak.

425
00:30:06,095 --> 00:30:08,515
Oyunları herkesten önce alamıyorduk.

426
00:30:08,598 --> 00:30:11,018
Olabildiğine hızlı bir şekilde
oynamamız gerekiyordu.

427
00:30:11,100 --> 00:30:13,440
Oyun yayınlandığı an
telefonlar geliyordu.

428
00:30:14,813 --> 00:30:16,403
Danışmanlar kör gibiydi.

429
00:30:16,481 --> 00:30:18,941
Geliştiricilerden hiç destek almıyorlardı.

430
00:30:19,025 --> 00:30:21,185
O yüzden yaratıcı olmalıydılar.

431
00:30:21,778 --> 00:30:25,028
Oyun dosyaları, oyun ile ilgili
ipuçları ve taktikler içeriyordu.

432
00:30:25,114 --> 00:30:27,124
Tamamı elle hazırlanmıştı.

433
00:30:27,867 --> 00:30:32,537
Haritalar, gizli ödüllerin yerleri, 
her şey.

434
00:30:35,416 --> 00:30:36,956
Legacy of the Wizard, vay.

435
00:30:37,043 --> 00:30:39,633
Bu oyun sizin içinize
Tanrı korkusu salardı.

436
00:30:40,463 --> 00:30:45,223
64 tane odası vardı
ve odaların hepsi birbirinin aynıydı.

437
00:30:46,344 --> 00:30:49,314
Arayan size "Gri kutular var."
gibi şeyler derdi.

438
00:30:49,931 --> 00:30:52,681
Bu haritanın her yeri gri zaten.

439
00:30:52,767 --> 00:30:55,727
"Sanırım sağ alt bölgedeyim."

440
00:30:56,563 --> 00:30:59,193
Tamam, sizi aktarıyorum.

441
00:31:01,276 --> 00:31:02,436
Bu kadar.

442
00:31:07,198 --> 00:31:08,318
Telefon geldi.

443
00:31:08,741 --> 00:31:12,201
İyi bir havaya girdiğinizde
saatte 20 telefona cevap verebilirsiniz.

444
00:31:12,287 --> 00:31:16,877
Hazır olduğunuzda derin bir nefes alın
ve düğmeye basın.

445
00:31:17,792 --> 00:31:20,802
Nintendo Oyun, ben Shaun.
Nasıl yardımcı olabilirim?

446
00:31:21,921 --> 00:31:23,421
İlk telefonumda...

447
00:31:24,257 --> 00:31:26,297
"Nintendo Oyun, ben Shaun.

448
00:31:26,384 --> 00:31:29,724
Nasıl yardım edebileceğimi bilmiyorum."
Bunu söylemek istemiştim.

449
00:31:32,056 --> 00:31:33,426
Oyun Danışmanı olarak

450
00:31:33,516 --> 00:31:37,726
Shaun günde 50 ila 100 arası
telefona cevap veriyordu.

451
00:31:41,566 --> 00:31:44,186
İşi yapmak giderek zorlaşıyordu.

452
00:31:44,277 --> 00:31:46,857
çünkü bir süre sonra
tepkimiz şöyle oluyordu: "Of.

453
00:31:46,946 --> 00:31:49,866
Şu an iki bin farklı oyunla
ilgili bir telefon gelebilir."

454
00:31:50,533 --> 00:31:53,333
Telefon hatları Nintendo'da
asla susmuyordu.

455
00:31:53,411 --> 00:31:56,081
Son kale aslında büyülü bir
labirent gibi bir yer.

456
00:31:56,164 --> 00:31:57,624
Ama bağlanamadıysanız

457
00:31:57,707 --> 00:32:01,497
en sevdiğiniz oyunu yenmeniz için
bir yol daha vardı.

458
00:32:02,503 --> 00:32:04,513
Nintendo karargâhının derinliklerinde

459
00:32:04,589 --> 00:32:07,089
uzman oyun danışmanları
sorularınızı yanıtlıyor.

460
00:32:07,175 --> 00:32:09,425
Bilgilerinin kaynağı: Nintendo Power.

461
00:32:09,510 --> 00:32:11,140
Profesyonellere doğrudan erişim.

462
00:32:11,220 --> 00:32:14,060
Derginin adı Nintendo Power oldu.

463
00:32:14,140 --> 00:32:18,520
Amerika'daki Nintendo akımının
bir parçası hâline geldi.

464
00:32:20,021 --> 00:32:23,691
Bir oyun dergisinin başarılı olmasının
sırrı neydi?

465
00:32:24,943 --> 00:32:27,993
Elbette cevabı Japonya'daydı.

466
00:32:32,951 --> 00:32:36,581
Japonya'da yazılı medya çok büyük.

467
00:32:37,664 --> 00:32:40,254
Manganın popülerliğini herkes bilir.

468
00:32:40,625 --> 00:32:42,835
Bir sürü video oyunu dergisi de vardı.

469
00:32:44,587 --> 00:32:49,627
Bu dergileri, oyunun nasıl oynandığını
anlatmak için kullandılar.

470
00:32:51,427 --> 00:32:53,177
İçinde haritalar,

471
00:32:54,305 --> 00:32:56,515
taktikler ve ipuçları vardı.

472
00:32:56,599 --> 00:32:59,019
Oyunu bitirmeye yardım edecek şeyler.

473
00:32:59,102 --> 00:33:00,812
Böylece oyuncular tatmin olup

474
00:33:00,895 --> 00:33:03,765
yeni bir oyun almaya yönelirlerdi.

475
00:33:05,233 --> 00:33:08,443
Nintendo'nun ABD'deki başkanı

476
00:33:08,528 --> 00:33:10,698
Japonya'da olanları gördü.

477
00:33:10,780 --> 00:33:12,530
"Bence biz de yapabiliriz.

478
00:33:12,615 --> 00:33:16,535
Japonya'dakilere benzer
bir dergi çıkartabiliriz."

479
00:33:19,872 --> 00:33:22,502
Gail, dergiyi bir araya getirebilmek için

480
00:33:22,583 --> 00:33:26,753
Nintendo'daki oyun uzmanı
Howard Philips ile bir araya geldi

481
00:33:27,547 --> 00:33:29,087
Japonya'ya vardıklarında

482
00:33:29,966 --> 00:33:32,046
kültür şoku kaçınılmazdı.

483
00:33:33,845 --> 00:33:38,305
Japonya'daydık ve yayın ortaklarımızla
bir araya geldik.

484
00:33:38,391 --> 00:33:43,441
Çevirmenimizin birkaç kere benim
söylediğimi tam olarak söylememek için

485
00:33:43,521 --> 00:33:47,981
çok çaba harcadığını
gördüğümü söyleyebilirim.

486
00:33:49,527 --> 00:33:52,237
Zorluğun bir kısmı,
sadece içeriği üretmek değildi.

487
00:33:52,321 --> 00:33:53,991
Görünüş ve his de önemliydi.

488
00:33:54,073 --> 00:33:58,663
Japonya'da yazı tipi ve renk konusunda
farklı bir anlayış var.

489
00:33:59,620 --> 00:34:04,330
Japonya'da bir otel odasına,
gecenin bir yarısında,

490
00:34:04,417 --> 00:34:07,877
herkes sigara içip
iletişim kurmaya çalışırken...

491
00:34:08,463 --> 00:34:12,053
Ellerindeki ürün, ABD'deki
ya da Kuzey Amerika'daki

492
00:34:12,133 --> 00:34:14,763
kitlenin seveceğini düşündüğüm
bir şey değildi.

493
00:34:15,636 --> 00:34:18,596
Yazı tipini 
ve renk temasını değiştirecektim.

494
00:34:18,681 --> 00:34:20,981
Başlık seçimlerini beğenmemiştim.

495
00:34:21,059 --> 00:34:23,689
İstediğim şeyi biliyordum.

496
00:34:23,770 --> 00:34:26,480
Doğru olduğunu düşündüğüm
şeyi seçmek istemiştim.

497
00:34:28,524 --> 00:34:31,534
Howard Phillips'le
ilk birkaç geziyi beraber yaptık.

498
00:34:31,611 --> 00:34:34,201
O durumu toparlamaya çalışıyordu.

499
00:34:34,280 --> 00:34:37,990
O yüzden "Merak etmeyin,
o biraz zor bir kadındır." diyordu.

500
00:34:38,076 --> 00:34:40,196
Öyle bir ünüm olmuştu.

501
00:34:41,204 --> 00:34:46,634
Sonunda sanat yönetmeni pes etti.
Benimle çalışmak istemedi.

502
00:34:46,709 --> 00:34:48,879
Ama istediğim gibi olmasını istiyordum.

503
00:34:52,590 --> 00:34:55,010
Gail'ın ısrarı meyvesini verdi.

504
00:34:55,093 --> 00:34:58,053
Nintendo'nun üst kesim yöneticileri
dergiyi beğenmişti.

505
00:34:58,638 --> 00:35:01,808
Top 30, ve Danışmanın Köşesi
gibi özellikleri ile

506
00:35:01,933 --> 00:35:03,943
dergi tamamlanmak üzereydi.

507
00:35:06,646 --> 00:35:09,896
Şimdi ekibin tek ihtiyacı
dikkat çeken bir kapaktı.

508
00:35:10,483 --> 00:35:14,113
Nintendo'nun büyüyen yıldızı Mario
satışlara büyük destek oluyordu.

509
00:35:14,529 --> 00:35:18,489
Belki dergi kapağında da 
büyük bir destek verebilirdi.

510
00:35:18,574 --> 00:35:21,334
İlk sayımızın kapağında
Super Mario 2 vardı.

511
00:35:21,410 --> 00:35:25,830
Haritalar ve ipuçları ile
sayının konusu oydu.

512
00:35:26,415 --> 00:35:30,915
Hamur animasyona benzer
bir şey yapma fikri aklımıza gelmişti.

513
00:35:34,715 --> 00:35:38,215
O sıralarda üç boyutlu Mario
diye bir şey yoktu.

514
00:35:38,803 --> 00:35:44,023
Elimizde Mario'nun tek görüntüsü
düz, iki boyutlu bir resimdi.

515
00:35:44,517 --> 00:35:47,517
Mario'yu üç boyutlu hâle getirmek

516
00:35:47,603 --> 00:35:50,983
çok yeni ve heyecan verici
bir şeydi.

517
00:35:51,566 --> 00:35:54,936
Piksellerin ötesine geçebilmek için
bir fırsattı.

518
00:35:55,027 --> 00:35:58,867
İçindeki acayip sırlara dikkat
çekmek için bir fırsat.

519
00:36:04,453 --> 00:36:06,413
"Her şey bir gece,

520
00:36:06,497 --> 00:36:10,077
kahramanımız Mario'nun ilginç bir
rüya görmesiyle başladı.

521
00:36:18,342 --> 00:36:19,512
"Rüyasında,

522
00:36:19,594 --> 00:36:22,854
sonunda bir kapı olan
bir merdiveni çıkıyordu.

523
00:36:24,932 --> 00:36:26,562
Kapıyı açtığında,

524
00:36:26,642 --> 00:36:29,812
daha önce hiç görmediği
bir dünya ile karşılaştı.

525
00:36:31,439 --> 00:36:33,979
Bu inanılmaz dünyaya göz attığında

526
00:36:34,066 --> 00:36:37,896
uzaktan gelen, hafif bir ses duydu.

527
00:36:38,446 --> 00:36:40,316
'Seni bekliyorduk Mario.

528
00:36:40,448 --> 00:36:43,028
Senin ve arkadaşlarının bu dünyaya gelip

529
00:36:43,117 --> 00:36:46,747
rüyalar dünyasına barış
ve huzur getirmeni istiyoruz.'"

530
00:36:50,458 --> 00:36:54,998
Dergideki en önemli
şeylerden biri haritalardı.

531
00:36:55,838 --> 00:37:00,798
Oyunu oynarken oyuna 
ve bu haritalara direkt bakıp

532
00:37:00,885 --> 00:37:04,305
bütün bölümleri nasıl
geçebileceğinizi görebiliyordunuz.

533
00:37:04,388 --> 00:37:06,308
Sonuna gelebiliyordunuz.

534
00:37:08,309 --> 00:37:12,189
Turpun nerede alınması
gerektiğini gösteren işaretler vardı.

535
00:37:12,271 --> 00:37:16,361
Zıplanması gereken ve POW kutusunun
açılması gereken yerler görünüyordu.

536
00:37:17,193 --> 00:37:19,073
Hepsi açık bir şekilde ortadaydı.

537
00:37:21,155 --> 00:37:26,235
Sektör için çok büyük bir
medya ögesiydi

538
00:37:26,369 --> 00:37:29,289
ve o zamanlar sektör NES'di.

539
00:37:31,624 --> 00:37:35,004
İlk sayı en çok dağıtım yapan sayı oldu.

540
00:37:35,086 --> 00:37:39,006
Yaklaşık 3.2 milyon kopya üretilmişti.

541
00:37:39,507 --> 00:37:43,137
Yani eğer eBay'de satmaya çalışıyorsanız,
herkeste var.

542
00:37:43,886 --> 00:37:46,306
Ülkenin dört bir yanını dolaştık.

543
00:37:46,389 --> 00:37:50,139
Seattle'dan Miami'ye,
New York'tan Los Angeles'a...

544
00:37:50,226 --> 00:37:54,226
Sektörün en iyilerini,
en iyi Nintendo oyuncularını bulduk.

545
00:37:54,313 --> 00:37:57,783
Ülke çapında yapılan bir turun sonunda,
binlerce çığlık atan çocuk

546
00:37:57,858 --> 00:37:59,688
ve birkaç gergin ebeveyn ile

547
00:37:59,777 --> 00:38:02,447
final yarışması başlamış oldu.

548
00:38:02,530 --> 00:38:04,950
Nintendo şampiyonu belli olacaktı.

549
00:38:06,617 --> 00:38:07,947
Evet! Hazır mısınız?

550
00:38:08,577 --> 00:38:10,827
Teşekkürler, evde bu kadar
alkış almıyorum.

551
00:38:11,122 --> 00:38:13,622
Universal Studios Hollywood'a
hoş geldiniz!

552
00:38:13,708 --> 00:38:19,168
Eşi görülmemiş 1990 Nintendo
Dünya Şampiyonası'ndayız!

553
00:38:22,341 --> 00:38:24,591
Kaliforniya'daki yarışma çok çetindi.

554
00:38:24,677 --> 00:38:26,927
Nintendo gerçekten
büyük bir şov hazırlamıştı.

555
00:38:27,680 --> 00:38:28,560
Şampiyonlar…

556
00:38:28,639 --> 00:38:30,639
Lazerler ve duman vardı.

557
00:38:31,058 --> 00:38:34,438
Müzikleri MTV'den bir DJ yapıyordu.

558
00:38:34,520 --> 00:38:36,980
Mario ve Luigi vardı.

559
00:38:37,523 --> 00:38:40,283
Nintendo hayranları için rüya gibiydi.

560
00:38:44,196 --> 00:38:46,196
İşte böyle Jeff!

561
00:38:49,827 --> 00:38:51,997
On yaşındaki Jeff sahaya çıktı.

562
00:38:53,539 --> 00:38:54,709
Eğer kazanmak istiyorsa

563
00:38:56,042 --> 00:38:59,002
elinden geleni yapmalıydı.

564
00:39:02,965 --> 00:39:06,215
Hanımlar ve beyler, işte başlıyoruz.

565
00:39:06,719 --> 00:39:12,059
1990 Nintendo Dünya Şampiyonası'nın
son turu.

566
00:39:18,314 --> 00:39:19,984
Gerçekten çok yoğun bir andı.

567
00:39:20,775 --> 00:39:23,275
Oyundan önce ellerim soğumuştu.

568
00:39:25,821 --> 00:39:28,571
Oyun başlamadan önce
tüm dikkatinizi toplamalısınız.

569
00:39:28,657 --> 00:39:32,747
Engel olacak şeylere ya da kişilere
dikkat vermemelisiniz.

570
00:39:34,663 --> 00:39:39,043
Beş, dört, üç, iki, bir...

571
00:39:39,960 --> 00:39:41,250
Ve başladı.

572
00:39:43,881 --> 00:39:46,681
Bu beylerden biri Dünya Şampiyonu olacak.

573
00:39:48,177 --> 00:39:50,177
Etrafımdaki duman ve müziğin

574
00:39:50,262 --> 00:39:53,182
dikkatimi dağıtmasına 
nasıl engel oldum, bilmiyorum.

575
00:39:54,934 --> 00:39:56,944
İşte geliyor! Tetris!

576
00:39:57,019 --> 00:39:58,059
Evet!

577
00:40:00,481 --> 00:40:03,691
Annemi duymamaya çalışıyorum
çünkü avazı çıktığı kadar bağırıyor.

578
00:40:03,776 --> 00:40:05,776
Haydi Jeff! Yapabilirsin!

579
00:40:07,363 --> 00:40:11,033
Jeff Hansen ilk ikiye oynuyor.
İşte geliyor, Tetris!

580
00:40:11,742 --> 00:40:13,492
Odaklanmayı başarmıştım.

581
00:40:13,994 --> 00:40:18,504
Jeff Hansen birinciliğe yükseldi,
18 bin skoru var, zaman azalıyor.

582
00:40:20,626 --> 00:40:25,256
Üç, iki, bir. Vakit doldu.

583
00:40:28,342 --> 00:40:30,552
Beyler, herkes buraya gelsin lütfen.

584
00:40:30,636 --> 00:40:32,136
Aileleri de alalım.

585
00:40:33,597 --> 00:40:36,387
Böyle bir skorun
birinci olacağını düşünmemiştim.

586
00:40:36,809 --> 00:40:40,689
İki milyon dokuz bin dokuz yüz elli.

587
00:40:40,771 --> 00:40:46,191
Karşınızda dünyanın en iyi oyuncusu
Jeff Hansen.

588
00:40:56,495 --> 00:40:59,705
Ailem çok destek oldu. Harika bir andı.

589
00:41:00,749 --> 00:41:03,039
Yarışmayı kazanmış olmam

590
00:41:03,127 --> 00:41:05,457
en iyi olduğumu
ona kanıtlamış oldu.

591
00:41:05,546 --> 00:41:09,336
En iyi olduğumu hep biliyordu
ama elinde kanıt yoktu.

592
00:41:10,134 --> 00:41:12,014
Nintendo Dünya Şampiyonu olduğumu

593
00:41:12,094 --> 00:41:14,104
tüm dünyaya göstermek istiyordu.

594
00:41:17,057 --> 00:41:18,677
Nintendo Entertainment System

595
00:41:18,767 --> 00:41:25,187
üretimden durdurulmadan önce
61 milyondan fazla ünite sattı.

596
00:41:25,274 --> 00:41:29,534
Ama istatistiklerden çok,
geriye kalan anılar daha değerli.

597
00:41:30,237 --> 00:41:34,197
Her an posta kutunuza gelmesini
beklediğiniz bir dergi.

598
00:41:34,617 --> 00:41:38,697
En büyük müzik grubu turlarına
rakip olacak bir tur.

599
00:41:39,413 --> 00:41:41,543
Ve elbette, oyunlar.

600
00:41:43,292 --> 00:41:45,172
Saatlerce oynanan oyunlar,

601
00:41:46,295 --> 00:41:50,045
zafer, hüsran ve merak uyandıran oyunlar.

602
00:41:50,633 --> 00:41:52,763
Nintendo, hayalî bir dünyada

603
00:41:52,843 --> 00:41:56,473
bir karakteri oynamanın eğlencesini
çözmüş durumdaydı.

604
00:41:57,223 --> 00:41:59,933
Peki ya bir karakteri kontrol etmek yerine

605
00:42:00,351 --> 00:42:01,941
bir karakter olabilseydiniz?

606
00:42:02,186 --> 00:42:08,066
Gerçek ve fantezinin bir araya 
geldiği yerde, rol yapma dünyası başlıyor.

607
00:42:10,653 --> 00:42:14,573
JOHN KIRBY'NIN ANISINA
1939-2019

608
00:43:14,258 --> 00:43:17,758
Alt yazı çevirmeni: Gökay Örsel