1
00:00:30,360 --> 00:00:35,720
Pozwól nam, powstającym z ruin
2
00:00:35,800 --> 00:00:40,920
I zwróconym ku przyszłości
3
00:00:41,000 --> 00:00:45,720
Służyć dobrej sprawie
4
00:00:45,800 --> 00:00:51,600
Niemcom, zjednoczonej Ojczyźnie
5
00:00:51,680 --> 00:00:56,240
Naszym celem jest pokonać starą niedolę
6
00:00:56,320 --> 00:01:00,760
I zwyciężymy ją razem
7
00:01:00,840 --> 00:01:05,880
Ponieważ musi nam się to udać
8
00:01:05,960 --> 00:01:10,480
By słońce piękniej niż kiedykolwiek
9
00:01:10,560 --> 00:01:15,000
Zaświeciło nad Niemcami
10
00:01:15,080 --> 00:01:22,000
Zaświeciło nad Niemcami
11
00:01:34,240 --> 00:01:36,320
STASI TO ŁOTRY
SED-PDS TOKSYCZNA PARTIA
12
00:01:36,400 --> 00:01:38,520
Stasi precz!
13
00:01:53,600 --> 00:01:58,280
Nie przypuszczaliśmy,
że NRD kiedykolwiek przestanie istnieć.
14
00:02:05,200 --> 00:02:08,000
Nie wierzyliśmy, że do tego dojdzie.
15
00:02:08,720 --> 00:02:10,480
Później sam to zobaczyłem.
16
00:02:37,640 --> 00:02:39,360
Media podają,
17
00:02:39,440 --> 00:02:44,360
że zabójstwo przewodniczącego Treuhand,
Rohweddera, było dziełem RAF-u.
18
00:02:45,960 --> 00:02:49,960
Jednak biorąc pod uwagę organizacyjne
i ideologiczne podłoże
19
00:02:50,080 --> 00:02:52,080
tego zamachu, mogą być w błędzie.
20
00:02:53,600 --> 00:02:56,120
Wiele przesłanek przemawia za tym,
21
00:02:56,200 --> 00:02:58,280
że ataki te mogły zostać ukartowane
22
00:02:58,360 --> 00:03:02,720
przez nadal aktywne struktury
Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego,
23
00:03:02,800 --> 00:03:06,200
znanego jako Stasi.
24
00:03:35,280 --> 00:03:38,120
W sprawie Rohweddera
widzę tylko jedną możliwość:
25
00:03:38,200 --> 00:03:43,240
Zamachu dokonali,
niezadowoleni z rozwoju sytuacji,
26
00:03:43,320 --> 00:03:46,000
obywatele byłej NRD.
27
00:03:46,080 --> 00:03:47,840
Jestem zupełnie pewien.
28
00:03:53,680 --> 00:03:58,560
Sprawcy przeszli doskonałe
przeszkolenie militarnie.
29
00:03:58,640 --> 00:04:01,880
Byli wśród nich strzelcy wyborowi .
30
00:04:12,560 --> 00:04:16,600
Moim zdaniem był to akt zemsty.
31
00:04:20,080 --> 00:04:22,400
Jest to możliwe
czy mało prawdopodobne?
32
00:04:22,480 --> 00:04:24,040
FEDERALNY URZĄD KRYMINALNY
33
00:04:24,120 --> 00:04:26,600
Gdy mowa o Stasi, niczego nie wykluczamy.
34
00:04:38,600 --> 00:04:40,200
NIEMCY
35
00:04:43,840 --> 00:04:45,600
NETFLIX — ORYGINALNY FILM DOKUMENTALNY
36
00:04:47,400 --> 00:04:49,280
Trzecia Rzesza…
37
00:04:49,800 --> 00:04:51,960
Nikt nie planuje budowy muru.
38
00:04:52,040 --> 00:04:54,680
RFN i NRD — podzielony naród.
39
00:04:54,760 --> 00:05:01,680
Jedność i prawo i wolność...
40
00:05:01,760 --> 00:05:02,920
Frakcja Czerwonej Armii
41
00:05:03,000 --> 00:05:05,560
...ataki barbarzyńskich terrorystów.
42
00:05:05,640 --> 00:05:08,320
...dla niemieckiej ojczyzny
43
00:05:08,960 --> 00:05:12,560
Pozwól nam, powstających z ruin
44
00:05:12,640 --> 00:05:14,000
Obalcie mur!
45
00:05:14,680 --> 00:05:16,800
Nasza ojczyzna znowu zjednoczona.
46
00:05:18,280 --> 00:05:22,720
Kwitnij, niemiecka ojczyzno
47
00:05:29,040 --> 00:05:33,080
OKUPANT
48
00:05:33,720 --> 00:05:36,200
Co sądzi pan o zabójstwie Rohweddera?
49
00:05:36,280 --> 00:05:38,640
Słucham? Nic o tym nie wiem.
50
00:05:40,040 --> 00:05:42,000
Jeszcze nie słyszałem wiadomości.
51
00:05:42,440 --> 00:05:43,880
- Nic pan nie wie?
- Nie.
52
00:05:43,960 --> 00:05:46,360
To był przewodniczący Treuhand. Czy pan…
53
00:05:46,440 --> 00:05:47,560
No cóż...
54
00:05:47,640 --> 00:05:49,680
Pewnie mieli swoje powody.
55
00:05:50,600 --> 00:05:52,120
Mówię całkiem szczerze.
56
00:05:52,200 --> 00:05:55,920
A gdybym miał okazję,
pewnie sam bym kilku załatwił.
57
00:05:56,000 --> 00:05:58,400
Wykiwali nas jak nikt.
58
00:05:59,080 --> 00:06:01,880
Rządzący powinni byli wcześniej zauważyć,
59
00:06:01,960 --> 00:06:04,040
że taka polityka jest do niczego.
60
00:06:04,600 --> 00:06:07,720
Może wreszcie zrozumieją,
że tych pięć nowych landów
61
00:06:07,800 --> 00:06:09,600
to beczka prochu.
62
00:06:09,680 --> 00:06:12,800
Było zupełnie jasne,
że coś musi się zdarzyć.
63
00:06:13,760 --> 00:06:20,680
Media podają, że zrobili to terroryści
Frakcji Armii Czerwonej,
64
00:06:20,760 --> 00:06:22,360
ale nie bardzo w to wierzę.
65
00:06:22,440 --> 00:06:26,680
Nie wiem, to mogli być ludzie Stasi.
66
00:06:29,800 --> 00:06:30,800
Jestem pewien,
67
00:06:31,720 --> 00:06:36,120
że to nie była sprawka żadnych fantastów,
politycznych…
68
00:06:36,200 --> 00:06:38,720
MINISTER SPRAW WEWNĘTRZNYCH NRD
69
00:06:39,360 --> 00:06:42,120
…utopistów jak RAF, czy tym podobnych.
70
00:06:42,200 --> 00:06:46,160
Uważam,
że egzekucji Detleva Karstena Rohweddera
71
00:06:46,240 --> 00:06:49,080
dokonano z powodów ekonomicznych
72
00:06:49,160 --> 00:06:53,080
i decyzji, za które był odpowiedzialny.
73
00:06:55,760 --> 00:06:59,440
Berlin, biurowiec w centrum miasta.
Centralny punkt kontaktowy
74
00:06:59,520 --> 00:07:01,120
dla zachodnich inwestorów
75
00:07:01,680 --> 00:07:03,480
chcących ubić interes w byłej NRD.
76
00:07:05,760 --> 00:07:08,080
Negocjujemy kupno firmy.
77
00:07:08,760 --> 00:07:09,960
A dokładniej?
78
00:07:10,040 --> 00:07:12,200
- Dokładniej? Chcemy kupić firmę.
- Którą?
79
00:07:12,280 --> 00:07:14,640
Nie muszę zdradzać, którą.
Ani nie chcę.
80
00:07:14,720 --> 00:07:16,400
Przyszedłem tu w odwiedziny.
81
00:07:16,480 --> 00:07:18,600
- W jakiej sprawie?
- Tylko się rozglądam.
82
00:07:18,680 --> 00:07:21,880
- Jakiś powód musi być.
- Odwiedzam starych przyjaciół.
83
00:07:24,400 --> 00:07:27,840
Miałem do czynienia z Treuhand
i widziałem…
84
00:07:27,920 --> 00:07:30,400
FEDERALNA SŁUŻBA WYWIADOWCZA
STARSZY SPECJALISTA
85
00:07:30,480 --> 00:07:31,920
...jak ustawiały się
86
00:07:32,000 --> 00:07:35,200
kolejki chętnych
do kupienia jakiejkolwiek firmy.
87
00:07:37,400 --> 00:07:39,880
Zjeżdżali się różni przedsiębiorcy,
88
00:07:39,960 --> 00:07:42,120
którzy węszyli dobry interes.
89
00:07:42,200 --> 00:07:45,760
Tutaj można przejąć
w pełni wyposażone przedsiębiorstwo...
90
00:07:47,000 --> 00:07:48,000
za jedno euro.
91
00:07:49,520 --> 00:07:51,360
Świadomie przesadzam.
92
00:07:51,440 --> 00:07:54,040
Ale to robiło takie wrażenie,
93
00:07:54,120 --> 00:07:55,600
jakby przyszli okupanci,
94
00:07:56,200 --> 00:07:59,800
którzy niszczyli każdą firmę…
95
00:08:01,280 --> 00:08:04,200
żeby je jak najszybciej spieniężyć.
96
00:08:06,440 --> 00:08:08,080
Nie wiem, jak ich nazwać...
97
00:08:09,880 --> 00:08:11,680
MINISTERSTWO HANDLU ZAGRANICZNEGO NRD
98
00:08:11,760 --> 00:08:14,480
...tych, co rozdrapują wszystko,
co się da.
99
00:08:17,440 --> 00:08:22,680
Zaatakowali ten kraj jak szarańcza.
100
00:08:23,520 --> 00:08:24,400
I nie tylko...
101
00:08:25,360 --> 00:08:29,320
pogłębili ten cały chaos,
102
00:08:29,400 --> 00:08:33,600
ale dramatycznie
pogorszyli sytuację wielu ludzi.
103
00:08:34,960 --> 00:08:37,040
W tym momencie...
104
00:08:39,280 --> 00:08:40,400
nasuwała się myśl:
105
00:08:40,920 --> 00:08:44,520
To mają być nasi bracia i siostry?
106
00:08:50,240 --> 00:08:53,520
W tej chwili rzeczywiście
znajdujemy się w fazie,
107
00:08:53,600 --> 00:08:56,480
kiedy musimy wytrzebić resztki socjalizmu
108
00:08:56,560 --> 00:08:59,760
z zakładów, z całej gospodarki.
To konieczne.
109
00:08:59,840 --> 00:09:04,000
Im szybciej przejdziemy ten kryzys,
jak organizm trawiony chorobą,
110
00:09:04,080 --> 00:09:05,920
tym szybciej z niego wyjdziemy.
111
00:09:08,320 --> 00:09:12,680
Detlev Karsten Rohwedder był
najpotężniejszym magnatem przemysłowym
112
00:09:12,760 --> 00:09:14,560
na terenie ówczesnych Niemiec.
113
00:09:14,640 --> 00:09:19,280
Sądzę, że niektórym ludziom
nie podobały się jego decyzje.
114
00:09:19,360 --> 00:09:21,080
To przypomina Dziki Zachód,
115
00:09:21,160 --> 00:09:25,240
kiedy niektórzy pozwalają sobie
wobec Treuhand na zachowania,
116
00:09:25,320 --> 00:09:27,800
które w RFN byłyby nieakceptowalne.
117
00:09:27,880 --> 00:09:30,360
Oczywiście forma polityki Treuhand,
118
00:09:31,400 --> 00:09:34,280
prowadzona tak konsekwentnie
jak w naszym kraju,
119
00:09:34,800 --> 00:09:37,280
zawsze wywołuje aprobatę i dezaprobatę.
120
00:09:37,360 --> 00:09:39,160
ASYSTENT ROHWEDDERA
121
00:09:39,240 --> 00:09:43,080
Kiedy przypomnę sobie wiosnę 1991 roku...
122
00:09:44,080 --> 00:09:46,680
Rohwedder był
przez wszystkich znienawidzony.
123
00:09:48,640 --> 00:09:53,440
Zadawaliśmy sobie pytanie,
czy jesteśmy tutaj bezpieczni.
124
00:09:53,960 --> 00:09:57,480
Otrzymaliśmy już kilka pogróżek.
125
00:09:58,200 --> 00:10:02,240
Mieszkaliśmy wówczas w Grand Hotel
126
00:10:02,840 --> 00:10:05,120
i często zdarzało się,
127
00:10:05,760 --> 00:10:10,600
że rano szliśmy pieszo
z hotelu do siedziby Treuhand.
128
00:10:10,680 --> 00:10:14,000
Naprzeciwko miał siedzibę
„Dom Demokracji”.
129
00:10:14,080 --> 00:10:18,120
Rohwedder powiedział kiedyś:
„Jeśli ktoś chce mnie zabić,
130
00:10:18,200 --> 00:10:20,680
może się bez problemu tam na mnie zaczaić.
131
00:10:20,760 --> 00:10:25,480
Nie mamy kontroli nad tym,
kto tam wchodzi i stamtąd wychodzi”.
132
00:10:29,520 --> 00:10:30,360
Dobrze.
133
00:10:31,200 --> 00:10:32,160
Teraz możemy…
134
00:10:47,160 --> 00:10:52,000
W rozmowach telefonicznych
pani Rohwedder zawsze utrzymywała,
135
00:10:52,600 --> 00:10:54,600
że za zamachem stoi Stasi.
136
00:10:56,000 --> 00:10:57,320
REPORTER KRYMINALNY
137
00:10:57,400 --> 00:11:00,840
Ponieważ temu środowisku,
związanemu ze Stasi,
138
00:11:00,920 --> 00:11:03,680
nie podobało się,
że jej mąż likwiduje NRD.
139
00:11:06,360 --> 00:11:09,360
W swojej pracy natrafił na trop
140
00:11:09,440 --> 00:11:11,960
setek zaginionych milionów,
141
00:11:12,040 --> 00:11:14,800
które zostały przywłaszczone przez Stasi.
142
00:11:14,880 --> 00:11:20,040
Dlatego Stasi miało powody do obaw,
że odkryje, gdzie ukryto te pieniądze.
143
00:11:22,720 --> 00:11:24,840
Oto kilka teleksów, które...
144
00:11:26,880 --> 00:11:30,760
wysłałem do wydziału bezpieczeństwa
145
00:11:30,840 --> 00:11:33,200
Federalnej Policji Kryminalnej.
146
00:11:41,160 --> 00:11:42,840
Mamy liczne przesłanki,
147
00:11:42,920 --> 00:11:47,200
aby sądzić, że pojawiła się
nowa forma terroryzmu,
148
00:11:47,280 --> 00:11:51,200
która znacząco przewyższa
umiejętności i działania RAF-u.
149
00:11:52,400 --> 00:11:55,240
Ataki stały się nie tylko liczniejsze,
150
00:11:55,800 --> 00:11:59,440
ale byli członkowie Stasi
wykazują nieporównywalny profesjonalizm
151
00:12:00,000 --> 00:12:03,920
w zakresie szkolenia, komunikacji,
nakładów finansowych,
152
00:12:04,000 --> 00:12:06,960
logistyki, pozyskiwania informacji
i doświadczenia.
153
00:12:07,040 --> 00:12:08,960
Po za tym są ślepo posłuszni.
154
00:12:09,600 --> 00:12:12,280
Urzędnik ds. bezpieczeństwa
Saksonii-Anhalt,
155
00:12:12,360 --> 00:12:13,960
Klaus-Dieter Matschke.
156
00:12:14,040 --> 00:12:17,000
Tak, dokładnie takie...
157
00:12:18,520 --> 00:12:20,120
było moje zdanie.
158
00:12:21,240 --> 00:12:23,680
Skorzystaliby na tym
159
00:12:23,760 --> 00:12:26,680
wyłącznie ci, którzy wierzyli,
160
00:12:26,760 --> 00:12:30,880
że dzięki temu zabójstwu
161
00:12:30,960 --> 00:12:33,640
można powstrzymać wyprzedaż kraju.
162
00:12:35,560 --> 00:12:37,200
Nazywam się Klaus-Dieter Matschke.
163
00:12:37,280 --> 00:12:39,400
Pracowałem dla służb wywiadowczych,
164
00:12:39,480 --> 00:12:43,240
a później dla Urzędu Ochrony Konstytucji.
165
00:12:43,920 --> 00:12:47,600
Oddelegowano mnie do byłej NRD
166
00:12:48,360 --> 00:12:51,040
w celu zbadania,
167
00:12:51,960 --> 00:12:55,680
kto pracował dla Stasi
przed zjednoczeniem Niemiec.
168
00:12:56,320 --> 00:12:59,480
Jakie funkcje pełnili w tej organizacji?
169
00:12:59,560 --> 00:13:03,280
Moim zadaniem było przekazywanie raportów
170
00:13:03,360 --> 00:13:06,400
bezpośrednio do rąk premiera.
171
00:13:07,880 --> 00:13:10,080
Nawiązałem kontakt między innymi
172
00:13:10,160 --> 00:13:15,160
z byłymi generałami Stasi.
173
00:13:15,240 --> 00:13:17,160
Odbyliśmy wiele spotkań.
174
00:13:17,240 --> 00:13:20,760
Piliśmy także razem alkohol.
175
00:13:21,320 --> 00:13:26,000
Wystarczyło zapytać,
żeby otrzymać potrzebną informację
176
00:13:26,080 --> 00:13:30,520
na jakiś interesujący mnie temat.
177
00:13:32,560 --> 00:13:35,960
Zagadnąłem generałów o sprawę Rohweddera
178
00:13:36,040 --> 00:13:38,360
i doszli do tego samego wniosku, co ja:
179
00:13:39,120 --> 00:13:41,600
„To zrobił ktoś z nas”.
180
00:13:53,400 --> 00:13:54,480
PODPUŁKOWNIK STASI
181
00:13:54,520 --> 00:13:56,640
Nazywam się Eberhard Böttcher.
182
00:13:56,720 --> 00:13:59,800
Pracowałem dla
Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego
183
00:13:59,880 --> 00:14:02,440
w Wydziale Głównym XXII.
184
00:14:02,520 --> 00:14:07,200
Kierowałem pierwszym wydziałem
w stopniu podpułkownika.
185
00:14:09,000 --> 00:14:11,400
Wstąpiłem do Stasi z jednego powodu:
186
00:14:11,480 --> 00:14:14,800
Aby zapobiec wybuchowi kolejnej wojny.
187
00:14:15,520 --> 00:14:17,760
Doświadczyłem drugiej wojny światowej.
188
00:14:19,680 --> 00:14:23,360
Moje miasto, Plauen, zostało
zbombardowane i zniszczone w 80%.
189
00:14:23,440 --> 00:14:25,560
Nie ostał się prawie żaden budynek.
190
00:14:30,160 --> 00:14:33,920
Bałem się o swoje życie,
kiedy ukrywaliśmy się w piwnicy.
191
00:14:38,400 --> 00:14:41,720
To doświadczenie wpłynęło
na całe moje życie.
192
00:14:47,400 --> 00:14:49,080
Nigdy więcej wojny.
193
00:14:54,800 --> 00:14:56,840
MŁODZIEŻ NRD
WITA MŁODZIEŻ ŚWIATA
194
00:14:56,920 --> 00:14:59,760
Przyjaźń z naszymi rosyjskimi braćmi!
195
00:15:02,960 --> 00:15:08,440
NRD była państwem antyfaszystowskim
i dlatego lepszymi Niemcami.
196
00:15:12,040 --> 00:15:14,400
Ponieważ zachodnie landy...
197
00:15:15,400 --> 00:15:18,200
stały się schronieniem...
198
00:15:19,200 --> 00:15:24,760
dla wszystkich nazistów,
którzy chcieli się ukryć, zniknąć,
199
00:15:24,840 --> 00:15:27,000
uciec przez Rosjanami.
200
00:15:27,520 --> 00:15:31,320
To miało oczywiście taki skutek,
że we wszystkich trzech strefach
201
00:15:31,960 --> 00:15:35,840
roiło się od nazistów wszelkiej rangi.
202
00:15:38,680 --> 00:15:41,240
To byli sami ludzie,
203
00:15:42,320 --> 00:15:45,240
którzy wcześniej
nastawali także na moje życie...
204
00:15:47,280 --> 00:15:48,480
bo jestem Żydem.
205
00:15:48,560 --> 00:15:51,600
GRÓB NIEZNANY
206
00:15:51,680 --> 00:15:55,960
Spójrzmy na ten straszny
okres w historii naszego kraju,
207
00:15:56,040 --> 00:16:00,800
na Holokaust, na dewastacje
podczas drugiej wojny światowej
208
00:16:00,880 --> 00:16:02,160
i krzywdy,
209
00:16:02,240 --> 00:16:06,360
które Niemcy wyrządziły Europie i Rosji,
210
00:16:06,440 --> 00:16:07,640
Pamiętając o tym,
211
00:16:07,720 --> 00:16:11,840
nie zasługujemy na ten ogromny przywilej
212
00:16:11,920 --> 00:16:15,400
zjednoczonych Niemiec,
choć udało nam się go wywalczyć.
213
00:16:20,400 --> 00:16:25,120
Upadek NRD był do przewidzenia
z perspektywy ekonomicznej,
214
00:16:26,960 --> 00:16:29,760
ale z perspektywy społecznej
był niespodzianką.
215
00:16:33,240 --> 00:16:37,160
Zdrajcy istnieli
także w naszych szeregach.
216
00:16:38,840 --> 00:16:42,040
Niektórzy byli tak przerażeni,
że zrobiliby wszystko.
217
00:16:42,120 --> 00:16:43,000
Ze strachu.
218
00:16:46,240 --> 00:16:50,240
Wszyscy wierzyliśmy,
że nastanie nowa forma socjalizmu.
219
00:16:50,960 --> 00:16:52,280
Czekaliśmy na to.
220
00:16:54,280 --> 00:16:55,440
A co się stało?
221
00:16:55,520 --> 00:16:59,480
Całkowity rozpad kraju,
osobiście zarządzony przez Gorbaczowa.
222
00:16:59,560 --> 00:17:04,440
Gorbi!
223
00:17:06,880 --> 00:17:10,200
Związek Radziecki
był w poważnych finansowych tarapatach.
224
00:17:11,080 --> 00:17:12,600
MINISTER FINANSÓW
225
00:17:12,680 --> 00:17:14,680
Latem 1989 roku
226
00:17:15,400 --> 00:17:17,240
Helmut Kohl zwrócił się do mnie
227
00:17:17,920 --> 00:17:20,760
o przyznanie Związkowi Radzieckiemu,
a tym samym Gorbaczowowi,
228
00:17:20,840 --> 00:17:25,240
pożyczki w wysokości
pięciu miliardów niemieckich marek,
229
00:17:25,920 --> 00:17:31,960
uzasadniając to
tragiczną sytuacją finansową Gorbaczowa.
230
00:17:33,960 --> 00:17:38,000
Tegu typu kredytów wolno mi było udzielać
wyłącznie pod warunkiem,
231
00:17:38,560 --> 00:17:42,120
że mam 99% pewności
na odzyskanie pieniędzy.
232
00:17:43,720 --> 00:17:47,120
W tym przypadku miałem 99% pewności,
233
00:17:47,200 --> 00:17:49,280
że ich nie odzyskamy.
234
00:17:49,840 --> 00:17:52,880
Sprzeniewierzyliśmy się rozporządzeniom.
235
00:17:52,960 --> 00:17:58,760
To był bardzo ważny gest,
którym zdobyliśmy zaufanie Gorbaczowa.
236
00:17:58,840 --> 00:18:02,640
Zrozumiał, że może polegać
na Helmucie Kohlu i jego rządzie.
237
00:18:10,920 --> 00:18:12,480
Panie sekretarzu,
238
00:18:13,040 --> 00:18:17,440
jeśli przyciśnie pan
lewy przycisk tego urządzenia,
239
00:18:18,520 --> 00:18:23,240
zobaczy pan dzisiejszego
gościa honorowego. Pan nim jest!
240
00:18:30,800 --> 00:18:34,520
Panie sekretarzu
przejdźmy do najważniejszego punktu:
241
00:18:35,000 --> 00:18:39,320
Dziękujemy panu za tempo i dynamikę
pańskiej polityki.
242
00:18:47,400 --> 00:18:48,680
Dzięki temu...
243
00:18:49,080 --> 00:18:53,120
nastawienie Związku Radzieckiego
zaczęło się zmieniać.
244
00:18:53,200 --> 00:18:55,160
Zauważono, że korzystniej będzie
245
00:18:55,640 --> 00:19:00,160
utrzymywać dobre relacje
ze zjednoczonymi Niemcami,
246
00:19:00,800 --> 00:19:04,560
niż uważać zachodnie Niemcy za wroga.
247
00:19:04,640 --> 00:19:07,080
Na szczycie niemiecko-sowieckim w Moskwie
248
00:19:07,160 --> 00:19:10,160
Kanclerz Kohl i Michaił Gorbaczow
249
00:19:10,240 --> 00:19:13,200
odbyli czterogodzinną rozmowę
w cztery oczy.
250
00:19:13,280 --> 00:19:15,360
Sowieccy przywódcy wyrazili uznanie
251
00:19:15,440 --> 00:19:17,320
dla Helmuta Kohla,
252
00:19:17,400 --> 00:19:21,080
który zaoferował Moskwie
hojne wsparcie finansowe.
253
00:19:21,160 --> 00:19:23,640
Gorbaczow zgodził się ze mną,
254
00:19:23,720 --> 00:19:26,760
że naród niemiecki
powinien mieć wyłączne prawo
255
00:19:27,280 --> 00:19:28,920
do decyzji,
256
00:19:29,720 --> 00:19:32,520
czy chce żyć w zjednoczonym kraju.
257
00:19:35,000 --> 00:19:35,880
On był...
258
00:19:35,960 --> 00:19:38,000
Uściśnijmy sobie ręce.
259
00:19:38,080 --> 00:19:43,160
To był owocny dzień. Możemy być dumni.
260
00:19:44,080 --> 00:19:47,520
Właściwie powinniśmy to oblać.
261
00:19:50,040 --> 00:19:51,840
NRD była skazana na porażkę...
262
00:19:52,600 --> 00:19:54,400
w konfrontacji z RFN,
263
00:19:55,120 --> 00:19:57,320
ponieważ straciła swoich sojuszników.
264
00:19:57,400 --> 00:19:58,400
Tak było!
265
00:19:58,480 --> 00:20:00,120
Napijecie się czegoś?
266
00:20:00,200 --> 00:20:01,280
- Tak!
- Tak!
267
00:20:01,840 --> 00:20:02,920
Za Niemcy!
268
00:20:09,120 --> 00:20:11,680
Przez zdradę Gorbaczowa...
269
00:20:13,360 --> 00:20:15,040
zginął nasz kraj.
270
00:20:17,440 --> 00:20:18,880
Mój świat się zawalił.
271
00:20:19,680 --> 00:20:22,120
Byłem całkowicie przybity.
272
00:20:23,520 --> 00:20:25,800
Musiałem pogodzić się z utratą pracy.
273
00:20:28,520 --> 00:20:31,400
Dla funkcjonariuszy Stasi
274
00:20:31,480 --> 00:20:33,680
nadszedł dzisiaj ostatni dzień pracy.
275
00:20:33,760 --> 00:20:35,640
Komendant policji:
276
00:20:35,720 --> 00:20:39,640
Najpierw musimy odebrać im broń
i zwrócić ją do magazynu.
277
00:20:39,720 --> 00:20:44,120
Będą także musieli zdać swoje mundury.
278
00:20:46,480 --> 00:20:49,720
Nikt nie chciał się przyznawać,
że był członkiem Stasi.
279
00:20:49,800 --> 00:20:52,800
Zła prasa w gazetach,
280
00:20:53,480 --> 00:20:56,080
telewizji i i tak dalej budziła niepokój.
281
00:20:56,160 --> 00:20:58,520
Złożono nawet wniosek,
282
00:20:58,600 --> 00:21:03,600
żeby uznać Ministerstwo Bezpieczeństwa
Państwowego za organizację przestępczą.
283
00:21:04,280 --> 00:21:06,880
STASI PRECZ
284
00:21:06,960 --> 00:21:10,040
Minister środowiska,
Karl-Hermann Steinberg
285
00:21:10,120 --> 00:21:13,480
był tajnym informatorem Stasi.
286
00:21:13,560 --> 00:21:15,720
Panie ministrze, proszę o komentarz.
287
00:21:15,800 --> 00:21:18,920
Zdecydowanie odrzucam
zarzuty pana Fischera.
288
00:21:19,000 --> 00:21:20,520
MINISTER ŚRODOWISKA
289
00:21:20,600 --> 00:21:22,800
Chcemy zadać kilka pytań
290
00:21:22,880 --> 00:21:25,680
odnośnie pana współpracy ze Stasi.
291
00:21:25,760 --> 00:21:27,000
Skąd ten pomysł?
292
00:21:27,080 --> 00:21:30,280
- Możemy zapytać...
- Proszę nie robić zdjęć.
293
00:21:30,840 --> 00:21:32,240
Szukamy pana Pirne.
294
00:21:32,320 --> 00:21:34,160
Pirne? To ja.
295
00:21:34,240 --> 00:21:35,360
- Pan?
- Zgadza się.
296
00:21:35,440 --> 00:21:37,800
- Proszę przestać.
- Jest pan oficerem Stasi?
297
00:21:37,880 --> 00:21:40,760
- Nie.
- Nie pracował pan dla Stasi?
298
00:21:41,240 --> 00:21:44,680
Mamy dokumenty potwierdzające,
że był pan oficerem Stasi.
299
00:21:44,760 --> 00:21:45,680
Tak, byłem...
300
00:21:46,160 --> 00:21:48,160
- Był pan?
- Ale to już przeszłość.
301
00:21:48,720 --> 00:21:51,400
- Był pan agentem do zadań specjalnych?
- Tak.
302
00:21:52,280 --> 00:21:54,000
- Przyznaje się pan?
- Tak.
303
00:21:54,920 --> 00:21:56,160
Czemu mam zaprzeczać?
304
00:21:56,720 --> 00:22:01,040
Panie Rohwedder, udało się panu
zdemontować stare układy,
305
00:22:01,120 --> 00:22:04,040
żeby uzyskać szersze ramy
dla swojej polityki?
306
00:22:04,120 --> 00:22:06,800
Jeśli ma pan na myśli członków Stasi,
307
00:22:06,880 --> 00:22:09,320
nie ma ich w Treuhand,
308
00:22:09,400 --> 00:22:10,840
już nie.
309
00:22:11,520 --> 00:22:15,880
Nie podjąłbym się kierownictwa
organizacji, w której pracują tacy ludzie.
310
00:22:17,160 --> 00:22:22,280
Zwolniono tylu ludzi,
nie biorąc pod uwagę ich osiągnięć,
311
00:22:22,360 --> 00:22:25,560
zupełnie nie doceniając ich zasług.
312
00:22:25,640 --> 00:22:29,200
To była absolutna niesprawiedliwość,
313
00:22:30,280 --> 00:22:35,400
jak zostali potraktowani
przez politycznych zwycięzców.
314
00:22:35,480 --> 00:22:37,640
To było dla mnie niezwykle bolesne.
315
00:22:37,720 --> 00:22:39,120
Nie było żadnego zwycięstwa.
316
00:22:39,200 --> 00:22:42,040
Jeśli ktoś wygrał,
to my, obywatele byłej NRD.
317
00:22:45,040 --> 00:22:47,960
Z dnia na dzień stali się nikim.
318
00:22:49,480 --> 00:22:52,240
Wczoraj generał, dzisiaj żebrak.
319
00:22:53,120 --> 00:22:57,120
To miało olbrzymie negatywne konsekwencje
320
00:22:57,200 --> 00:23:00,680
dla pracowników wszystkich sił zbrojnych,
321
00:23:00,760 --> 00:23:02,600
nie tylko dla członków Stasi.
322
00:23:05,120 --> 00:23:11,720
Poziom frustracji byłych pracowników Stasi
nie może nikogo dziwić.
323
00:23:11,800 --> 00:23:16,200
Utrata pozycji społecznej była dla nich,
delikatnie mówiąc, katastrofalna.
324
00:23:20,800 --> 00:23:25,520
Byli wysocy rangą funkcjonariusze
zostali odprawieni,
325
00:23:25,600 --> 00:23:29,600
trafili na bezrobocie
lub musieli odnaleźć się na stanowiskach
326
00:23:29,680 --> 00:23:31,920
znacznie poniżej swoich kwalifikacji.
327
00:23:33,440 --> 00:23:37,320
Wszyscy ci ludzie
dobrowolnie oddali władzę,
328
00:23:37,400 --> 00:23:42,840
by odnaleźć swoje miejsce
w nowym, demokratycznym systemie.
329
00:23:44,320 --> 00:23:47,480
Oczywiście nie wykluczam,
że komuś puściły nerwy.
330
00:23:48,720 --> 00:23:51,560
Stasi zatrudniało
100 000 pełnoetatowych pracowników.
331
00:23:51,640 --> 00:23:54,000
Ktoś mógł nadal żywić urazę.
332
00:24:12,200 --> 00:24:17,720
Jakieś akty zemsty w formie morderstwa...
333
00:24:18,520 --> 00:24:19,600
nie do pomyślenia.
334
00:24:20,680 --> 00:24:22,440
Chociaż mielibyśmy warunki.
335
00:24:25,160 --> 00:24:26,320
Byliśmy uzbrojeni.
336
00:24:32,440 --> 00:24:36,840
Gdybyśmy dostali rozkaz,
aby dokądś pojechać i użyć broni,
337
00:24:36,920 --> 00:24:38,400
pojechałbym tam.
338
00:24:41,560 --> 00:24:43,400
Ale nie wiem, czy bym strzelał.
339
00:24:48,280 --> 00:24:53,520
Tamto zabójstwo
odnotowałem tylko na marginesie.
340
00:24:54,120 --> 00:24:55,560
Niezbyt mnie to obeszło.
341
00:24:55,640 --> 00:24:59,080
Miałem ważniejsze sprawy,
musiałem znowu stanąć na nogi
342
00:24:59,160 --> 00:25:00,600
i znaleźć jakiś zarobek.
343
00:25:01,120 --> 00:25:05,680
Miałem wtedy szczęście poznać
szefa firmy ochroniarskiej,
344
00:25:06,320 --> 00:25:08,040
który od razu mnie zatrudnił.
345
00:25:10,040 --> 00:25:11,640
Ale czułem się,
346
00:25:12,200 --> 00:25:18,400
jak ktoś, kto był dyrektorem szpitala
i nagle został dozorcą.
347
00:25:26,120 --> 00:25:28,640
Wtedy zatrudnialiśmy wielu ludzi
348
00:25:28,720 --> 00:25:31,680
ze służb specjalnych byłej NRD.
349
00:25:32,560 --> 00:25:33,920
OCHRONA OSÓB I MIENIA
350
00:25:34,000 --> 00:25:38,600
W rejonie Düsseldorfu i Essen
było to około 30 osób,
351
00:25:39,120 --> 00:25:40,640
na różnych stanowiskach.
352
00:25:40,720 --> 00:25:44,560
Cieszyliśmy się,
że potrafili obchodzić się z bronią,
353
00:25:44,640 --> 00:25:48,440
mieli żołnierskie nawyki, więc wiedzieli,
354
00:25:48,520 --> 00:25:50,880
jak obserwować, patrolować i chronić.
355
00:25:50,960 --> 00:25:54,600
Dlatego chętnie ich zatrudniano.
To nie było nic nagannego.
356
00:25:54,680 --> 00:25:58,840
I tak nie było możliwości sprawdzenia,
skąd ci ludzie przyszli.
357
00:26:00,640 --> 00:26:03,160
Cztery prywatne firmy ochroniarskie
358
00:26:03,240 --> 00:26:07,080
działały w uprzywilejowanej dzielnicy
wokół Kaiser-Friedrich-Ring.
359
00:26:08,120 --> 00:26:10,280
Czy była wśród nich czarna owca?
360
00:26:10,360 --> 00:26:13,120
Ktoś, kto śledził dom Rohwedderów?
361
00:26:14,760 --> 00:26:16,920
Skąd snajper mógł wiedzieć,
362
00:26:17,000 --> 00:26:20,720
że okno w gabinecie Rohweddera
na pierwszym piętrze
363
00:26:20,800 --> 00:26:23,600
nie miało kuloodpornej szyby?
364
00:26:25,000 --> 00:26:28,200
Ochroniarze mogli
wszystko dokładnie obserwować.
365
00:26:29,440 --> 00:26:32,720
Nie mogę wykluczyć,
że ludzie ze sobą rozmawiali,
366
00:26:32,800 --> 00:26:35,040
wymieniali informacje.
367
00:26:35,120 --> 00:26:39,440
Może komentowali: „Spójrz na ten dom!
Ten gość musi być nadziany!
368
00:26:39,520 --> 00:26:41,400
Ciekawe, jakie ma zabezpieczenia?”
369
00:26:41,480 --> 00:26:43,720
Mogły rozejść się informacje,
370
00:26:43,800 --> 00:26:47,560
kto ma prywatną, a kto policyjną ochronę.
371
00:26:47,640 --> 00:26:50,160
Dlatego dopuszczam taką możliwość.
372
00:26:52,640 --> 00:26:54,240
Zastanawiam się do dzisiaj,
373
00:26:55,120 --> 00:27:01,080
kto jest odpowiedzialny
za zamordowanie mojego byłego szefa.
374
00:27:03,560 --> 00:27:06,240
Z problematyką byłego Stasi
375
00:27:06,320 --> 00:27:11,440
zetknąłem się w Treuhand bardzo wcześnie,
376
00:27:11,520 --> 00:27:14,000
ale z perspektywy Treuhand
377
00:27:14,080 --> 00:27:18,360
priorytetem nie było
badanie struktur i wykroczeń Stasi.
378
00:27:18,440 --> 00:27:20,680
Chodziło wyłącznie o sprawy majątkowe.
379
00:27:20,760 --> 00:27:24,520
Musimy podejmować wiele czynności,
które nie są zbyt przyjemne
380
00:27:24,600 --> 00:27:29,240
i czasami czuję się jak pomocnik szeryfa,
odpowiedzialny za wszystko,
381
00:27:29,320 --> 00:27:32,080
co poszło nie tak w ostatnich miesiącach.
382
00:27:32,160 --> 00:27:34,120
To trudny temat.
383
00:27:36,800 --> 00:27:40,680
Rohwedder musiał podejmować
nietypowe decyzje,
384
00:27:40,760 --> 00:27:42,720
które nie wszystkim pasowały.
385
00:27:43,880 --> 00:27:46,520
Jeśli wśród tych ludzi znalazł się drab,
386
00:27:46,600 --> 00:27:49,440
który zapragnął
zbrojnie bronić swoich interesów,
387
00:27:49,520 --> 00:27:52,840
być może takie jest
wyjaśnienie tego morderstwa.
388
00:27:52,960 --> 00:27:55,560
4 TYGODNIE
389
00:27:55,640 --> 00:27:59,080
DO ZABÓJSTWA
390
00:27:59,160 --> 00:28:03,560
W marcu 1991 roku rozważaliśmy
391
00:28:03,640 --> 00:28:06,880
zatrudnienie biegłych rewidentów,
392
00:28:06,960 --> 00:28:09,120
którzy mieli ustalić,
393
00:28:09,200 --> 00:28:13,080
czy istniały jakieś ukryte środki,
które można było przejąć.
394
00:28:15,920 --> 00:28:17,480
Nazywam się Kurt Hillmann.
395
00:28:18,240 --> 00:28:19,840
Urodziłem się w Berlinie.
396
00:28:19,920 --> 00:28:21,960
Studiowałem handel międzynarodowy
397
00:28:22,040 --> 00:28:24,760
i pracowałem
w Ministerstwie Handlu Zagranicznego.
398
00:28:24,840 --> 00:28:29,520
Ostatecznie przydzielono mnie
do międzynarodowej spółki handlowej IMES.
399
00:28:29,600 --> 00:28:30,480
EKSPORT-IMPORT
400
00:28:33,200 --> 00:28:34,960
Ta spółka...
401
00:28:35,880 --> 00:28:40,560
zajmowała się się sprzedażą...
402
00:28:41,240 --> 00:28:44,400
broni i amunicji.
403
00:28:48,200 --> 00:28:50,040
Głównie karabinów AK-47.
404
00:28:52,000 --> 00:28:53,520
Dokąd je sprzedawali?
405
00:28:54,960 --> 00:28:55,800
Do Afryki.
406
00:28:57,600 --> 00:28:58,960
Do Ameryki Południowej.
407
00:29:02,680 --> 00:29:07,000
IMES należał do KoKo,
408
00:29:07,800 --> 00:29:10,880
Sektora Handlu Zagranicznego
Komercyjna Koordynacja.
409
00:29:12,240 --> 00:29:14,480
Składała się na to sieć ludzi,
410
00:29:14,960 --> 00:29:19,400
którzy często prowadzili zwykłe interesy,
411
00:29:20,080 --> 00:29:21,280
tylko po to...
412
00:29:21,360 --> 00:29:24,080
SPECJALISTA OD PRZESTĘPSTW PODATKOWYCH
TREUHAND
413
00:29:24,160 --> 00:29:26,760
...żeby zdobywać twarde waluty
na transakcje,
414
00:29:26,840 --> 00:29:29,120
które nie były możliwe w walucie NRD.
415
00:29:29,200 --> 00:29:32,680
Ale oprócz tego prowadzono też...
416
00:29:33,640 --> 00:29:35,880
dość wątpliwe praktyki.
417
00:29:37,240 --> 00:29:40,280
Pokrętne machinacje,
jak apel do obywateli NRD
418
00:29:40,360 --> 00:29:43,080
o oddanie krwi
ofiarom trzęsienia ziemi w Rumuni.
419
00:29:43,160 --> 00:29:47,240
Ale krew sprzedali za twardą walutę
dla Czerwonego Krzyża w Monachium.
420
00:29:48,440 --> 00:29:51,600
Sprzęt medyczny, handel dziełami sztuki...
421
00:29:53,200 --> 00:29:54,760
broń i amunicja.
422
00:29:55,920 --> 00:29:57,960
Najróżniejsze dobra.
423
00:29:58,040 --> 00:30:02,560
Jakie zyski udało im się wygenerować
i w jaki sposób,
424
00:30:02,640 --> 00:30:04,600
dowiedzieliśmy się
dopiero po zjednoczeniu.
425
00:30:04,680 --> 00:30:09,480
Handel znacznie wykraczał poza
broń maszynową, jak tzw. kałasznikowy
426
00:30:09,560 --> 00:30:11,800
i potrzebną do nich amunicję.
427
00:30:14,760 --> 00:30:16,240
Handel bronią…
428
00:30:17,800 --> 00:30:20,520
Z biznesowego punktu widzenia...
429
00:30:21,320 --> 00:30:22,680
dla ludzi interesu...
430
00:30:23,320 --> 00:30:25,000
nie ma znaczenia...
431
00:30:26,440 --> 00:30:29,360
czy sprzedają guziki, czy ciężki sprzęt.
432
00:30:31,120 --> 00:30:32,640
To był...
433
00:30:33,480 --> 00:30:39,240
doskonale zorganizowany wydział,
zorientowany w systemie kapitalizmu.
434
00:30:41,120 --> 00:30:45,720
Jego szefem był
Alexander Schalck-Golodowski.
435
00:30:51,200 --> 00:30:56,840
Kiedy w grę wchodzi korupcja,
przestępstwa gospodarcze, oszustwa,
436
00:30:57,360 --> 00:31:01,640
istnieją inne organy,
które naświetlają te sprawy.
437
00:31:01,720 --> 00:31:04,120
Ale staramy się
438
00:31:04,200 --> 00:31:08,200
przyjrzeć układom wokół
Schalcka-Golodkowskiego.
439
00:31:10,440 --> 00:31:11,680
Pracujemy nad tym,
440
00:31:12,400 --> 00:31:15,280
ale to dosyć wybuchowa sprawa.
441
00:31:17,360 --> 00:31:19,920
Jedno z jego
rzadkich wystąpień publicznych.
442
00:31:20,000 --> 00:31:23,480
Schalck był jednym z najważniejszych
mediatorów między Wschodem a Zachodem.
443
00:31:24,120 --> 00:31:28,600
Dlaczego nigdy
nie zbadano dokładnie sprawy
444
00:31:29,960 --> 00:31:33,240
wielu zaginionych milionów?
445
00:31:33,320 --> 00:31:36,840
Czy w interesie pewnych ludzi
446
00:31:36,920 --> 00:31:39,040
leżało opóźnienie śledztwa?
447
00:31:39,800 --> 00:31:43,560
Trwają poszukiwania byłego szefa
spółki Komercyjna Koordynacja,
448
00:31:43,640 --> 00:31:45,840
Alexandra Schalcka-Golodowskiego.
449
00:31:47,720 --> 00:31:52,400
Ekspert gospodarczy Schalck-Golodkowski,
który wczoraj prowadził rozmowy w Bonn,
450
00:31:52,480 --> 00:31:56,440
został oskarżony
o nadużycie stanowiska i defraudację.
451
00:31:58,080 --> 00:32:00,400
Dr Schalck-Golodowski uciekł.
452
00:32:00,480 --> 00:32:03,800
Do siedziby Federalnej Służby Wywiadowczej
w Monachium.
453
00:32:04,520 --> 00:32:10,240
Jednak nadal wierzyliśmy,
że nie wywinie się od odpowiedzialności.
454
00:32:10,840 --> 00:32:14,960
W Berlinie rozpoczął się dzisiaj proces
455
00:32:15,040 --> 00:32:18,000
handlarza dewizami
Schalcka-Golodkowskiego.
456
00:32:18,080 --> 00:32:20,600
Dostał 18 miesięcy w zawieszeniu,
457
00:32:20,680 --> 00:32:25,160
ale to go zbytnio nie zmartwiło
ani mu nie zaszkodziło.
458
00:32:25,240 --> 00:32:28,240
Odbył się przeciw niemu kolejny proces,
459
00:32:28,320 --> 00:32:30,720
który musiał zostać przerwany,
460
00:32:30,800 --> 00:32:33,040
ponieważ oskarżony w tym czasie
461
00:32:33,120 --> 00:32:36,200
znajdował się w samolocie rządowym
w drodze do Chin,
462
00:32:36,280 --> 00:32:38,600
jako doradca handlowy ze Wschodem.
463
00:32:39,200 --> 00:32:42,720
Wtedy stało się jasne,
że ze strony prokuratury
464
00:32:42,800 --> 00:32:45,520
nie możemy zbyt wiele oczekiwać.
465
00:32:46,040 --> 00:32:49,400
Ktoś dba o jego ochronę.
466
00:32:49,480 --> 00:32:53,600
Minister spraw wewnętrznych Schäuble
odrzucił zarzuty tygodnika Der Stern
467
00:32:53,680 --> 00:32:56,040
w sprawie udzielenia pomocy
handlarzowi dewiz
468
00:32:56,120 --> 00:32:58,680
i oficerowi Stasi,
Schalckowi-Golodkowskiemu
469
00:32:58,760 --> 00:33:01,560
w ucieczce przed jurysdykcją NRD.
470
00:33:01,640 --> 00:33:06,880
W byłych Niemczech Zachodnich
nie wszedł w żaden konflikt z prawem.
471
00:33:06,960 --> 00:33:13,200
Jednak byliśmy zgodni,
że przysługuje mu pomoc humanitarna
472
00:33:13,280 --> 00:33:16,080
i otrzymał ją ze strony
Diakonii Ewangelizacji.
473
00:33:16,160 --> 00:33:19,840
Wolfgang Schäuble powinien być
kluczową postacią w śledztwie.
474
00:33:19,920 --> 00:33:22,160
Dużo wiedział, ale niewiele mówił.
475
00:33:22,240 --> 00:33:25,280
Rząd odmówił zajęcia stanowiska
i udostępnienia akt.
476
00:33:25,360 --> 00:33:27,080
Byliśmy oburzeni,
477
00:33:27,560 --> 00:33:31,280
kiedy na jaw wyszły listy
pisane przez Schalcka do Schäuble.
478
00:33:31,360 --> 00:33:34,000
W tych listach
479
00:33:34,080 --> 00:33:39,200
zdradzał informacje o firmach
i aktywach spółek podległych KoKo.
480
00:33:39,280 --> 00:33:41,720
Nigdy nie udostępniono nam tych listów.
481
00:33:42,360 --> 00:33:46,280
Najpierw Schäuble ich „nie pamiętał”,
potem były podobno prywatne.
482
00:33:46,360 --> 00:33:49,760
Dlatego wzbraniał się
przed ich ujawnieniem.
483
00:33:49,840 --> 00:33:52,880
Twierdził, że nie pamięta,
czy nadal je ma.
484
00:33:52,960 --> 00:33:57,440
Jak mieliśmy zabezpieczyć pieniądze?
Gdzie ich szukać? Nie mieliśmy nic.
485
00:33:59,320 --> 00:34:01,520
Media szczególnie zainteresowały się
486
00:34:01,600 --> 00:34:05,200
zawartością pięciu walizek z dokumentami.
487
00:34:05,280 --> 00:34:08,240
Według Schalcka
zawierają one dorobek jego życia.
488
00:34:08,320 --> 00:34:11,000
Dla zjednoczonych Niemiec
to polityczna bomba.
489
00:34:11,920 --> 00:34:13,160
Schalck-Golodkowski
490
00:34:13,240 --> 00:34:18,240
miał niezwykle elastyczną osobowość.
491
00:34:19,360 --> 00:34:21,480
O mnie nie mógł nic wiedzieć.
492
00:34:22,160 --> 00:34:24,640
A ja nic nie wiem i innych sprawach.
493
00:34:28,080 --> 00:34:30,160
Odnośnie przypuszczeń...
494
00:34:30,240 --> 00:34:31,960
MINISTER SPRAWIEDLIWOŚCI
495
00:34:32,040 --> 00:34:36,600
...że pan Schalck
stoi pod czyjąś specjalną ochroną,
496
00:34:36,680 --> 00:34:39,880
powtórzę to,
co już mówiłem wiele razy:
497
00:34:40,440 --> 00:34:41,920
absolutna bzdura!
498
00:34:46,400 --> 00:34:48,800
Akta zachodnioniemieckich polityków...
499
00:34:49,400 --> 00:34:50,800
zostały zniszczone.
500
00:34:52,320 --> 00:34:53,560
Nie wymienię nazwisk,
501
00:34:54,560 --> 00:34:57,440
ale elity polityczne wiedzą, o kim mowa.
502
00:34:58,000 --> 00:35:01,240
To oznacza, że widzimy twarze tych...
503
00:35:02,240 --> 00:35:05,520
złych i amoralnych ludzi
na wszystkich stanowiskach,
504
00:35:06,720 --> 00:35:09,400
ponieważ wiedzą,
że ich akta już nie istnieją.
505
00:35:14,120 --> 00:35:15,400
Ale wiem jedno:
506
00:35:15,480 --> 00:35:20,640
Wiosną 1991 roku
nie istniały w Stasi żadne struktury,
507
00:35:20,720 --> 00:35:23,600
które wydawałyby wyroki śmierci.
Nie było tego.
508
00:35:31,040 --> 00:35:34,400
FEDERALNY URZĄD KRYMINALNY
SZEF DEPARTAMENTU BEZPIECZEŃSTWA
509
00:35:35,040 --> 00:35:37,280
Co ciekawe,
510
00:35:37,360 --> 00:35:42,240
to zabójstwo mogło być wówczas
politycznie użyteczne.
511
00:35:44,000 --> 00:35:47,480
Jako kryminolog i osoba
obdarzona świadomością polityczną
512
00:35:47,560 --> 00:35:49,560
zadaję sobie pytanie,
513
00:35:50,840 --> 00:35:52,200
komu to było na rękę?
514
00:35:54,480 --> 00:35:56,280
Potrafię uwierzyć w sprawcę,
515
00:35:56,360 --> 00:35:59,360
który nie był związany ze Stasi
ani z RAF-em.
516
00:36:01,720 --> 00:36:05,960
To mógł być najemny zabójca,
który działał na czyjeś zlecenie.
517
00:36:07,120 --> 00:36:09,480
W interesie zachodnich mocodawców.
518
00:38:02,920 --> 00:38:06,520
Napisy: Urszula Michałowska