1
00:00:07,257 --> 00:00:09,837
Onze aarde is zo indrukwekkend...

2
00:00:10,636 --> 00:00:13,676
...dat je de kleine dingen
soms over het hoofd ziet.

3
00:00:15,766 --> 00:00:20,556
Maar als je goed kijkt,
ontdek je een onbekende wereld.

4
00:00:22,648 --> 00:00:24,978
Waarin nietige helden...

5
00:00:26,485 --> 00:00:27,815
...en kleine monsters...

6
00:00:29,029 --> 00:00:31,409
...superkrachten nodig hebben...

7
00:00:34,618 --> 00:00:40,038
...om zich staande te houden,
tegen alle verwachtingen in.

8
00:00:52,135 --> 00:00:53,755
De Caraïben.

9
00:00:54,304 --> 00:00:56,934
VERTELD DOOR PAUL RUDD

10
00:00:57,015 --> 00:00:58,975
Het lijkt een paradijs.

11
00:01:03,438 --> 00:01:06,858
En het lijkt een aardig thuis
voor de bijkolibrie.

12
00:01:10,696 --> 00:01:13,696
Niet veel groter dan een bij.

13
00:01:14,533 --> 00:01:16,793
Het is de kleinste vogel ter wereld.

14
00:01:23,625 --> 00:01:28,335
Verschillende kleine schipbreukelingen
hebben de weg gevonden naar deze eilanden.

15
00:01:30,090 --> 00:01:35,600
Vele zijn de kleinste in hun soort
en komen nergens anders op aarde voor.

16
00:01:45,939 --> 00:01:48,479
Eilanden bieden weinig voedsel en ruimte.

17
00:01:49,359 --> 00:01:52,029
Vaak overleven alleen de kleinsten.

18
00:01:54,781 --> 00:01:57,411
Maar het paradijs heeft een duistere kant.

19
00:02:04,333 --> 00:02:06,633
Als het orkaanseizoen begint...

20
00:02:07,794 --> 00:02:12,134
...moeten de nietige dieren
de grootste natuurkrachten trotseren.

21
00:02:12,591 --> 00:02:16,931
EILAND

22
00:02:20,766 --> 00:02:26,056
Op zonnige dagen bruist het leven
in de Caraïben van de mogelijkheden.

23
00:02:29,107 --> 00:02:30,937
Een mannetjeskolibrie.

24
00:02:32,194 --> 00:02:33,744
Op zoek naar een partner.

25
00:02:35,239 --> 00:02:37,239
En op z'n mooist uitgedost.

26
00:02:39,952 --> 00:02:41,582
Maar dit vrouwtje heeft het druk.

27
00:02:45,749 --> 00:02:47,579
Ze zorgt voor twee kuikens...

28
00:02:48,293 --> 00:02:51,593
...net uitgekomen
uit eieren zo groot als koffiebonen.

29
00:02:53,298 --> 00:02:55,928
In een nest
niet groter dan een espressokopje.

30
00:03:07,062 --> 00:03:13,072
Dankzij een dieet van insecten en nectar
worden ze in vier dagen dubbel zo groot.

31
00:03:24,663 --> 00:03:27,883
Voor zo veel voedsel zorgen
is een enorme taak.

32
00:03:29,001 --> 00:03:32,921
Kolibries verbranden sneller energie
dan enig ander dier.

33
00:03:34,756 --> 00:03:37,506
Dus ze moet elke dag
honderden bloemen aandoen.

34
00:03:41,346 --> 00:03:45,426
Ze is zo klein
dat insecten grote concurrenten zijn.

35
00:03:48,770 --> 00:03:52,440
En terwijl ze eten zoekt,
is het nest onbeschermd.

36
00:03:56,069 --> 00:03:58,489
Zelfs een enkele mier is een bedreiging.

37
00:04:17,798 --> 00:04:22,138
Er komen er steeds meer
en de kuikens zijn in groot gevaar.

38
00:04:35,150 --> 00:04:36,530
Net op tijd.

39
00:04:59,967 --> 00:05:01,507
Ze is terug om ze te redden.

40
00:05:09,601 --> 00:05:12,651
De dieren in de Caraïben zijn geëvolueerd:

41
00:05:13,313 --> 00:05:17,283
door de beperkte voorraad voedsel
zijn ze kleiner geworden.

42
00:05:22,322 --> 00:05:23,702
Een draadwormslang...

43
00:05:25,450 --> 00:05:28,000
...zo dun als een sliert spaghetti...

44
00:05:29,121 --> 00:05:30,541
...en half zo lang.

45
00:05:38,672 --> 00:05:39,802
Hij jaagt op mieren.

46
00:05:42,885 --> 00:05:43,965
Min of meer.

47
00:05:46,180 --> 00:05:49,680
Zijn kaken zijn te klein
voor volwassen mieren.

48
00:05:51,435 --> 00:05:53,645
Maar hun larven gaan er vlot in.

49
00:06:15,209 --> 00:06:19,089
Veel van deze kleine wonderen
komen alleen op een bepaald eiland voor.

50
00:06:21,215 --> 00:06:27,885
De dwerggekko, een halve lucifer lang, is
een van de kleinste hagedissen ter wereld.

51
00:06:29,973 --> 00:06:34,443
Perfect om in het bladafval
op microscopisch kleine insecten te jagen.

52
00:06:39,983 --> 00:06:45,283
Maar misschien wat aan de kleine kant
om een tropische storm te trotseren.

53
00:06:59,002 --> 00:07:01,962
Regendruppels slaan in als bommen.

54
00:07:07,553 --> 00:07:10,933
De kolibrie doet wat ze kan
om haar kuikens te beschermen.

55
00:07:15,185 --> 00:07:17,685
Anderen gaan dekking zoeken.

56
00:07:24,236 --> 00:07:26,486
Maar de storm is zo hevig...

57
00:07:28,282 --> 00:07:30,952
...dat ze het nest wel moet verlaten.

58
00:07:42,004 --> 00:07:46,134
Het regenwater in het bos
verandert in een vloedgolf.

59
00:08:01,815 --> 00:08:06,445
Maar zijn formaat
is de superkracht van de dwerggekko.

60
00:08:11,366 --> 00:08:16,246
Hij is zo klein en licht
dat hij letterlijk op het water loopt.

61
00:08:25,047 --> 00:08:28,047
En blijft drijven
tot de zondvloed wegtrekt.

62
00:08:37,476 --> 00:08:41,686
De Caraïben worden elk jaar geteisterd
door ruim 15 tropische stormen.

63
00:08:42,438 --> 00:08:46,358
Het paradijs kan snel
in een hel veranderen.

64
00:08:55,035 --> 00:08:59,205
De kuikens van de kolibrie
zijn weggespoeld.

65
00:09:09,591 --> 00:09:14,851
Ze moet helemaal opnieuw beginnen.
Voor de volgende storm toeslaat.

66
00:09:27,442 --> 00:09:32,162
In de nasleep van een storm
spoelen planten naar de zee.

67
00:09:33,448 --> 00:09:36,618
En dieren drijven erop mee.

68
00:09:38,787 --> 00:09:42,997
Af en toe spoelt zo'n reiziger ergens aan.

69
00:09:44,751 --> 00:09:48,211
Zo koloniseren veel dieren
nieuwe eilanden.

70
00:09:51,550 --> 00:09:56,470
De kleine en taaie Anolis-hagedissen
zijn goede schipbreukelingen.

71
00:09:59,183 --> 00:10:01,393
Andere kwamen hier al veel eerder aan.

72
00:10:06,356 --> 00:10:12,276
Hutia's en leguanen overleven door zich
te goed te doen aan alles wat aanspoelt.

73
00:10:29,755 --> 00:10:31,755
Ze moet van het strand af.

74
00:10:37,346 --> 00:10:42,016
Nog maar een paar meter
en ze is in veiligheid.

75
00:11:04,122 --> 00:11:09,502
Er zijn maar een paar moedige pioniers
nodig om een nieuwe bevolking te starten.

76
00:11:14,466 --> 00:11:18,426
De storm heeft lekkers meegebracht
voor allerlei strandjutters.

77
00:11:20,138 --> 00:11:22,558
Van hutia's tot strandvlooien.

78
00:11:31,275 --> 00:11:33,685
Maar niet iedereen is op voedsel uit.

79
00:11:34,987 --> 00:11:38,527
Deze heremietkreeft zoekt een nieuw thuis.

80
00:11:39,324 --> 00:11:41,994
Het hare is ernstig in verval.

81
00:11:48,458 --> 00:11:51,958
Met de storm is
een nieuwe voorraad schelpen aangespoeld.

82
00:11:54,047 --> 00:11:56,257
Maar ze moet er een vinden die past.

83
00:11:57,801 --> 00:11:59,801
Ze is maar een golfbal groot.

84
00:12:00,345 --> 00:12:03,595
Maar ze kunnen
zo groot worden als een kokosnoot...

85
00:12:04,266 --> 00:12:07,346
...dus ze hebben steeds
een grotere schelp nodig.

86
00:12:13,150 --> 00:12:19,870
Ze hebben een ingenieuze oplossing voor
de permanente vraag naar grotere huizen.

87
00:12:32,294 --> 00:12:38,094
Als een schelp niet blijkt te passen,
geeft de kreeft de andere een seintje.

88
00:12:40,052 --> 00:12:42,512
Als de juiste kreeft gevonden is...

89
00:12:44,264 --> 00:12:46,434
...vormen ze een ketting.

90
00:12:47,559 --> 00:12:49,349
Van groot naar klein.

91
00:12:52,481 --> 00:12:54,111
De grootste verhuist eerst.

92
00:12:58,403 --> 00:13:02,783
Daarna nemen ze elk hun intrek
in de schelp van hun voorganger.

93
00:13:10,082 --> 00:13:11,382
Zij is te laat.

94
00:13:18,006 --> 00:13:20,506
Maar er is altijd nog een schelp over.

95
00:13:27,391 --> 00:13:28,601
De kleinste.

96
00:13:30,769 --> 00:13:34,979
Een kreeft weet het gewoon
wanneer hij zijn thuis gevonden heeft.

97
00:13:51,498 --> 00:13:53,788
Eindelijk een goede schuilplaats.

98
00:13:55,419 --> 00:13:56,919
Ze kan het gebruiken.

99
00:13:57,004 --> 00:14:00,974
In deze tijd van het jaar
is slecht weer nooit veraf.

100
00:14:04,386 --> 00:14:08,846
Landinwaarts kolken de rivieren
nog steeds van de laatste storm.

101
00:14:10,184 --> 00:14:12,234
Ze voeren regenwater naar zee.

102
00:14:15,189 --> 00:14:17,979
Maar sommigen gaan de andere kant op.

103
00:14:20,819 --> 00:14:26,579
De Sicydium plumieri gaat stroomopwaarts
op zoek naar de beste plaats om te paren.

104
00:14:29,453 --> 00:14:34,543
Sommige mannetjes gaan tot het uiterste
om concurrenten te ontwijken.

105
00:14:43,509 --> 00:14:45,509
Hij is kleiner dan een theelepel...

106
00:14:46,094 --> 00:14:52,314
...maar zuigt zich vast met zijn vinnen
om voorbij stroomversnellingen te komen.

107
00:15:07,449 --> 00:15:09,119
Maar dit...

108
00:15:14,373 --> 00:15:15,873
...wordt lastiger.

109
00:15:25,676 --> 00:15:30,006
Deze vis kan watervallen
tot 350 meter beklimmen.

110
00:15:31,932 --> 00:15:34,562
Bijna zo hoog
als het Empire State Building.

111
00:15:38,480 --> 00:15:41,190
De klim duurt dagen.

112
00:15:53,203 --> 00:15:54,873
Velen wagen het erop...

113
00:16:02,754 --> 00:16:05,384
...maar minder dan één op 100 overleeft.

114
00:16:27,571 --> 00:16:29,281
Rustig aan gaat het best.

115
00:16:51,595 --> 00:16:52,845
Gelukt.

116
00:16:54,431 --> 00:16:56,061
En een kans om te paren.

117
00:16:59,144 --> 00:17:02,064
Om een nieuwe generatie
stroomafwaarts te sturen.

118
00:17:11,156 --> 00:17:15,076
Het vochtige stormseizoen
brengt een massa leven teweeg.

119
00:17:20,624 --> 00:17:24,294
De Sesarma jarvisi
is niet groter dan een suikerklontje.

120
00:17:27,631 --> 00:17:33,221
Hij kan overleven buiten het water, maar
heeft het nodig om zich voort te planten.

121
00:17:37,099 --> 00:17:39,979
Deze rots-poeltjes
zijn gevuld met regenwater...

122
00:17:43,772 --> 00:17:46,402
...maar hier een gezin stichten
is te riskant.

123
00:17:50,779 --> 00:17:52,989
Ze heeft dé oplossing.

124
00:17:55,659 --> 00:18:01,119
Met behulp van speciale haren
trekt ze een laagje water op haar schaal.

125
00:18:10,674 --> 00:18:12,934
Nu moet ze het nog ergens bewaren.

126
00:18:24,563 --> 00:18:27,483
Een slakkenhuis,
zo groot als een luciferdoosje.

127
00:18:35,199 --> 00:18:37,239
Perfect voor een paar druppels.

128
00:18:40,287 --> 00:18:42,917
En veilig genoeg voor een nieuw gezin.

129
00:18:49,087 --> 00:18:53,547
Twintig krabbetjes,
elk niet groter dan een zandkorrel.

130
00:18:58,764 --> 00:19:03,774
Ze zal ze de volgende drie maanden
eten en water geven en beschermen...

131
00:19:03,852 --> 00:19:05,902
...in hun slakkenhuis-huisje.

132
00:19:14,279 --> 00:19:19,029
Tijdens het stormseizoen
is de lucht zo vochtig...

133
00:19:19,117 --> 00:19:22,697
...dat de Eleutherodactylus coqui zich
uit het water kan voortplanten.

134
00:19:26,124 --> 00:19:29,384
Het levenswonder begint
als een enkele cel.

135
00:19:50,524 --> 00:19:53,154
Hun toegewijde vader bewaakt hen.

136
00:19:54,736 --> 00:19:56,856
Hij is maar een aardbei groot...

137
00:19:56,947 --> 00:20:00,077
...maar klaar
om elke bedreiging te weerstaan.

138
00:20:06,748 --> 00:20:10,418
Een hongerige slak
die twee keer zo groot is.

139
00:20:26,101 --> 00:20:27,641
Hij kan geen kant op.

140
00:20:30,355 --> 00:20:32,185
Hij zit vast.

141
00:20:56,381 --> 00:20:57,421
Hij vecht terug...

142
00:20:59,259 --> 00:21:01,299
...maar de slak is meedogenloos.

143
00:21:28,830 --> 00:21:32,460
Deze koene vader
moet nog twee weken de wacht houden...

144
00:21:32,543 --> 00:21:35,093
...voor zijn eitjes eindelijk uitkomen.

145
00:21:46,265 --> 00:21:49,225
De vrouwtjeskolibrie zoekt
een nieuwe partner.

146
00:21:50,894 --> 00:21:54,024
Zo'n klein mannetje
zou moeilijk te vinden kunnen zijn.

147
00:21:58,110 --> 00:22:00,740
Als hij niet zo wanhopig wou opvallen.

148
00:22:09,997 --> 00:22:12,247
Ze laat zich niet zomaar veroveren.

149
00:22:24,011 --> 00:22:25,641
Een kleine danser.

150
00:22:40,235 --> 00:22:42,855
Zijn volharding loont dan toch.

151
00:22:53,874 --> 00:22:58,344
Ze moet een nieuw nest bouwen
om weer moeder te kunnen worden.

152
00:23:06,595 --> 00:23:10,215
Spinnenwebben zijn er de ideale lijm voor.

153
00:23:30,244 --> 00:23:32,704
Ze weeft eerst de fundamenten.

154
00:23:36,792 --> 00:23:42,052
Al over een paar dagen is het nest klaar
voor een nieuw legsel kostbare eieren.

155
00:23:53,100 --> 00:23:57,600
Maar op zee... broeit iets groots.

156
00:24:05,779 --> 00:24:08,529
Naarmate het oceaanwater opwarmt...

157
00:24:09,616 --> 00:24:12,786
...voedt het
steeds krachtigere tropische stormen.

158
00:24:23,547 --> 00:24:28,547
De Anolis-hagedis is verbazend goed
aangepast aan dat extreme weer.

159
00:24:36,560 --> 00:24:42,690
Met hun grote voetkussens kunnen ze winden
tot 200 kilometer per uur weerstaan.

160
00:24:46,153 --> 00:24:48,163
Maar deze storm wakkert nog aan.

161
00:24:53,994 --> 00:24:56,414
Dit is orkaan Dorian.

162
00:24:58,665 --> 00:25:00,455
Een storm zo groot als Kansas.

163
00:25:07,591 --> 00:25:10,591
Als extreem weer de wereld teistert...

164
00:25:14,431 --> 00:25:16,851
...zijn kleine wezens hulpeloos.

165
00:25:34,701 --> 00:25:37,621
De wind haalt nu 300 kilometer per uur.

166
00:25:44,419 --> 00:25:47,379
De verwoesting is compleet.

167
00:26:11,029 --> 00:26:14,579
De Caraïben worden elk jaar geteisterd
door orkanen.

168
00:26:18,662 --> 00:26:24,132
Maar van de duizenden eilanden
krijgen er maar een paar de volle lading.

169
00:26:29,256 --> 00:26:31,676
Wie het redt, is een kwestie van geluk...

170
00:26:34,344 --> 00:26:35,474
...en grootte.

171
00:26:39,099 --> 00:26:43,689
Kleine dieren kunnen zich vaak
het beste verschuilen voor de storm...

172
00:26:44,897 --> 00:26:46,647
...en snel herstellen.

173
00:26:54,239 --> 00:27:00,449
Weer of geen weer, de heremietkreeften
gaan terug naar het strand.

174
00:27:16,220 --> 00:27:19,260
De nieuwemaan brengt hun migratie op gang.

175
00:27:24,228 --> 00:27:27,808
Drie dagen en nachten
komen ze met z'n duizenden samen.

176
00:27:35,781 --> 00:27:39,491
Allemaal vrouwtjes
en ze dragen allemaal eitjes.

177
00:27:51,964 --> 00:27:56,764
In contact met water komen de eitjes uit.

178
00:27:59,179 --> 00:28:02,469
Miljoenen microscopische larven
spoelen de zee in.

179
00:28:12,067 --> 00:28:14,237
Ze groeien in de stroming...

180
00:28:16,613 --> 00:28:18,623
...tot ze aan land komen...

181
00:28:19,783 --> 00:28:21,993
...en nieuw land koloniseren.

182
00:28:27,833 --> 00:28:30,213
De kleinste dieren halen het meeste...

183
00:28:30,294 --> 00:28:33,514
...uit de beperkte mogelijkheden
op de eilanden.

184
00:28:42,681 --> 00:28:45,141
De jonge kikkers zijn nu volgroeid...

185
00:28:48,854 --> 00:28:50,444
...en klaar om uit te komen.

186
00:29:01,366 --> 00:29:06,326
Dankzij de toewijding van hun vader
kunnen ze nu hun eigen weg gaan...

187
00:29:06,413 --> 00:29:09,003
...in deze grote wereld.

188
00:29:17,341 --> 00:29:21,681
En deze moeder heeft door haar veerkracht
een nieuwe start gemaakt.

189
00:29:33,315 --> 00:29:36,605
Een nieuwe generatie
van kleine wondertjes...

190
00:29:37,736 --> 00:29:39,146
...uniek...

191
00:29:40,447 --> 00:29:42,987
...aan deze waardevolle eilanden.

192
00:30:46,722 --> 00:30:48,722
Vertaling: Len Van Renterghem