1 00:00:04,045 --> 00:00:07,048 Normalde bu saatte yayınlanan Shirley Temple programı yerine 2 00:00:07,173 --> 00:00:10,677 birazdan özel bir yayına bağlanacağız. 3 00:00:11,094 --> 00:00:14,055 Programımıza Cape Canaveral'dan özel bir yayın için 4 00:00:14,222 --> 00:00:15,390 ara veriyoruz. 5 00:00:15,974 --> 00:00:21,229 5 Mayıs 1961 günü kesinlikle ileride tarih kitaplarına geçecek bir gün. 6 00:00:21,730 --> 00:00:25,692 Fırlatma, yakın çekimde ve canlı olarak televizyondan izlenebiliyor olsa da 7 00:00:25,859 --> 00:00:30,280 yüzlerce insan bu ana daha yakından tanıklık edebilmek için 8 00:00:30,363 --> 00:00:31,740 Cocoa Beach'e geldi, 9 00:00:31,906 --> 00:00:36,411 Redstone'un gökyüzüne yükselirken ardında bıraktığı alevleri görebilecekler. 10 00:00:36,995 --> 00:00:40,415 5 MAYIS 1961'DE NASA UZAYA İLK İNSANINI GÖNDERMEYE HAZIRLANIYORDU. 11 00:00:40,498 --> 00:00:43,960 ASTRONOTUN BU UÇUŞTAN SAĞ ÇIKIP ÇIKAMAYACAĞINDAN KİMSE EMİN DEĞİLDİ. 12 00:00:44,210 --> 00:00:46,463 Aklıma klişelerden başka söz gelmiyor. 13 00:00:46,755 --> 00:00:49,007 Cape Canaveral'da gergin bekleyiş sürüyor. 14 00:00:50,216 --> 00:00:52,260 Tüm dünyanın gözü burada. 15 00:00:52,552 --> 00:00:56,806 Kamuoyu, Redstone roketinin en ucunda uzanmakta olan adamı 16 00:00:56,973 --> 00:00:59,225 endişeli gözlerle izliyor. 17 00:00:59,434 --> 00:01:02,979 Burası bir insan için pek uygun bir yere benzemiyor. 18 00:01:03,354 --> 00:01:05,732 BU İLK YEDİ ASTRONOTUN HİKÂYESİDİR. 19 00:01:05,815 --> 00:01:09,235 Bu olaya nihayetinde büyük bir keşif gözüyle bakıyoruz. 20 00:01:09,402 --> 00:01:11,196 Gelecekte daha büyük keşifler için 21 00:01:11,404 --> 00:01:14,407 bir temel oluşturmayı umuyoruz. 22 00:01:14,657 --> 00:01:16,868 AY'A İLK ADIM İÇİN HAYATINI RİSKE ATANLARIN HİKÂYESİ. 23 00:01:16,951 --> 00:01:19,079 Eminim uçuşta işlerin ters gitme ihtimalini 24 00:01:19,245 --> 00:01:20,955 ve geri dönememeyi düşünmüşsündür. 25 00:01:21,039 --> 00:01:22,123 BOL ŞANS ASTRONOTLAR 26 00:01:22,540 --> 00:01:25,376 SOVYETLER BİRLİĞİ'NE KARŞI UZAY ÜSTÜNLÜĞÜ İÇİN ÖLÜM KALIM YARIŞI. 27 00:01:25,710 --> 00:01:28,546 O adamın arkasında 10.000 kişilik bir ekip var 28 00:01:28,713 --> 00:01:32,217 ve o ekibin arkasında da bilimin icat edebildiği en komplike cihazlar. 29 00:01:32,675 --> 00:01:35,011 UNUTULMUŞ HABERLER, NADİR RESİM VE SES KAYITLARIYLA. 30 00:01:35,095 --> 00:01:39,891 Ama nihayetinde o adam, roketteki küçücük bir kabinde tek başına. 31 00:01:45,563 --> 00:01:50,193 GERÇEK MERCURY YEDİLİSİ 32 00:01:51,152 --> 00:01:53,530 NASA'dan 1959'daki Mercury Projesi'nde çalışan… 33 00:01:53,613 --> 00:01:54,697 17 EYLÜL 1979 34 00:01:54,781 --> 00:01:59,202 …John Glenn ve diğer altı astronotun resmini isteyince bakın ne gönderdiler. 35 00:02:00,453 --> 00:02:04,415 Yedili, uzay elbiseleri içerisinde âdeta bir sınıf fotoğrafı gibi poz vermiş. 36 00:02:05,125 --> 00:02:09,045 Ama burada gördüğünüz saç baş dağınık, poşulu adamlar da 37 00:02:09,212 --> 00:02:13,883 uzaya çıkıp bize Rus Sputnik'ine karşı Soğuk Savaş'ı kazandıracak aynı adamlar, 38 00:02:14,050 --> 00:02:16,803 çölde dört günlük hayatta kalma eğitiminden çıkmışlar. 39 00:02:20,306 --> 00:02:21,641 Peki kimdi bu astronotlar? 40 00:02:22,517 --> 00:02:26,604 Uzay kapsülündeki kahramanlar mı yoksa sadece sıradan pilotlar mı? 41 00:02:30,483 --> 00:02:32,777 Yazar Tom Wolfe yıllar boyunca 42 00:02:32,944 --> 00:02:35,905 onların hikâyesini araştırdı ve The Right Stuff adında 43 00:02:36,072 --> 00:02:37,073 bir kitap yazdı. 44 00:02:38,867 --> 00:02:40,827 O zamanlar uzay yöneticilerinden, 45 00:02:40,994 --> 00:02:44,831 politikacılardan hatta Amerikan basınından dinlediğimiz tarzda bir hikâye değil. 46 00:02:47,000 --> 00:02:48,293 Tom Wolfe, hoş geldin. 47 00:02:48,459 --> 00:02:49,377 Hoş bulduk Tom. 48 00:02:49,544 --> 00:02:50,712 THE RIGHT STUFF'IN YAZARI 49 00:02:50,795 --> 00:02:52,338 Kahramanlara çok mu ihtiyacımız vardı? 50 00:02:52,505 --> 00:02:56,634 Onları gözümüzde bir tanrı gibi yüceltmeye teşne oluşumuzun nedeni bu muydu? 51 00:02:56,885 --> 00:02:59,179 Şu anda o dönemi hatırlamak çok zor, 52 00:03:00,138 --> 00:03:04,058 50'lerin sonunda Soğuk Savaş'ın ne kadar ciddiye alındığını hatırlamak zor. 53 00:03:04,267 --> 00:03:05,727 4 EKİM 1957 54 00:03:05,810 --> 00:03:11,191 NASA UZAYA İNSAN GÖNDERME GİRİŞİMİNDE BULUNMADAN ÜÇ YIL ÖNCE 55 00:03:11,274 --> 00:03:16,279 AMERİKALILAR TELEVİZYONLARI BAŞINDA NAHOŞ BİR OLAYA TANIKLIK ETTİLER. 56 00:03:24,287 --> 00:03:26,998 Sputnik 1'in fırlatılışına tanıklık eden ilk Amerikalılarsınız. 57 00:03:27,081 --> 00:03:27,999 KONUŞAN: MIKE WALLACE 58 00:03:28,082 --> 00:03:31,461 Fırlatma, Sovyetler Birliği'ndeki Kızılkum Çölü'nde gerçekleşti. 59 00:03:33,087 --> 00:03:34,255 MELODİYİ BİL 60 00:03:34,339 --> 00:03:36,049 Bu akşam 20.000 dolar için yarışan… 61 00:03:36,174 --> 00:03:37,133 SPUTNIK'TEN ÜÇ SAAT SONRA 62 00:03:37,217 --> 00:03:40,178 …on yaşındaki Eddie Hodges ve Binbaşı John Glenn'e dönüyoruz, 63 00:03:40,345 --> 00:03:41,596 kendisi savaş pilotu. 64 00:03:41,804 --> 00:03:44,057 Dünyanın etrafında saatte 30.000 km hızla dönen… 65 00:03:44,140 --> 00:03:45,266 BNB. JOHN GLENN DENİZ PİYADESİ 66 00:03:45,350 --> 00:03:47,769 …Rus uydusu hakkında ne düşünüyorsunuz? 67 00:03:47,936 --> 00:03:51,439 Bir şeyi uzayda bu kadar uzağa gönderip 68 00:03:51,522 --> 00:03:53,983 yörüngede kalmasını sağlamak insanoğlu için bir ilk. 69 00:03:54,234 --> 00:03:58,571 Bu da muhtemelen uzay yolculuğunun ya da Ay'a seyahatin temellerini atacak, 70 00:03:58,696 --> 00:04:01,574 belki de Eddie ileride böyle şeylere tanık olabilecek. 71 00:04:02,367 --> 00:04:04,035 Eddie, Ay'a gitmek ister miydin? 72 00:04:04,202 --> 00:04:06,204 Hayır efendim, ben böyle iyiyim. 73 00:04:08,039 --> 00:04:11,417 İLK UYDU SPUTNIK'İN FIRLATILMASI SONRASI AMERİKALILAR, SOVYETLER'İN 74 00:04:11,501 --> 00:04:15,964 AMERİKA'YA KITALARARASI BİR SALDIRI DÜZENLEYEBİLECEĞİNDEN KORKMAYA BAŞLADI. 75 00:04:16,089 --> 00:04:17,715 Demokrat Washington Senatörü Jackson, 76 00:04:17,882 --> 00:04:20,927 Rusya'nın başarısını Amerika'nın itibarına 77 00:04:21,094 --> 00:04:23,012 yıkıcı bir darbe olarak tanımladı. 78 00:04:23,179 --> 00:04:26,683 Uydu, bir buçuk saatte bir dünyanın etrafında dönerken 79 00:04:26,808 --> 00:04:29,560 kimyasal bataryayla çalışan radyo vericileri de 80 00:04:29,727 --> 00:04:32,939 Ruslara şifreli mesajlar gönderiyor. 81 00:04:36,276 --> 00:04:38,653 Beyaz Saray duruma şu şekilde yaklaşıyor. 82 00:04:38,820 --> 00:04:42,073 Rusya'nın ve de dünyanın ilk yapay uydusunun fırlatılışı 83 00:04:42,240 --> 00:04:45,660 şüphesiz ki bilimsel açıdan muazzam bir değer taşımaktadır. 84 00:04:45,994 --> 00:04:49,580 Rusların bu koca Sputnik'in başarısından etkilendiniz mi komutanım? 85 00:04:49,747 --> 00:04:51,958 İnsan sadece anlamadığı şeylerden 86 00:04:52,125 --> 00:04:54,127 ya da yapılamayacağını düşündüklerinden etkilenir. 87 00:04:54,252 --> 00:04:56,546 Bunu nasıl yaptıklarını biliyoruz diyebilir miyiz? 88 00:04:56,629 --> 00:04:57,630 TÜMG. JOHN MEDARIS 89 00:04:57,714 --> 00:04:59,674 -Tabii ki. -Biz niye yapmadık o zaman? 90 00:05:00,008 --> 00:05:01,426 Biz biraz geç başladık. 91 00:05:01,592 --> 00:05:04,137 İşi gerektiği kadar çabuk tamamlayamadık. 92 00:05:04,554 --> 00:05:06,597 Arayı kapatmak için çok çalışmamız gerek. 93 00:05:09,183 --> 00:05:10,768 Bizim önümüze geçmiş oldular, 94 00:05:10,935 --> 00:05:13,604 onları yakalamamız için çok çalışmamız gerekiyor. 95 00:05:16,482 --> 00:05:19,402 Amerika'nın uyanıp harekete geçme vakti geldi bence. 96 00:05:21,154 --> 00:05:24,157 Bu ülkede, uzay konusunda Rusları yakalamamızın… 97 00:05:24,240 --> 00:05:25,199 KONUŞAN: TOM WOLFE 98 00:05:25,408 --> 00:05:27,201 …çok önemli olduğu düşünülüyordu. 99 00:05:27,493 --> 00:05:29,162 Temsilciler Meclisi Başkanı John McCormick… 100 00:05:29,287 --> 00:05:30,371 KALİNİNGRAD, SOVYETLER BİRLİĞİ 101 00:05:30,496 --> 00:05:34,250 …Rusları yakalayamazsak ulusumuzun tarih olacağını söylüyordu. 102 00:05:36,461 --> 00:05:39,380 6 ARALIK 1957 103 00:05:39,547 --> 00:05:42,008 ABD, SPUTNIK'TEN İKİ AY SONRA BİR VANGUARD ROKETİYLE 104 00:05:42,091 --> 00:05:44,093 KENDİ UYDUSUNU FIRLATMAYA KALKIŞTI. 105 00:05:44,218 --> 00:05:47,972 Amerika, tüm umutlarını Vanguard'a bağladı. 106 00:05:51,142 --> 00:05:53,144 Dünyanın dört bir yanından 200'e yakın gazeteci… 107 00:05:53,227 --> 00:05:54,520 KONUŞAN: MIKE WALLACE 108 00:05:54,604 --> 00:05:55,688 …bu tarihi an için geldi. 109 00:05:55,813 --> 00:05:57,106 FLY-EASTERN HAVAYOLLARI 110 00:05:57,273 --> 00:05:59,942 Fırlatma alanında anbean bilgilendiriliyorlar. 111 00:06:00,485 --> 00:06:04,238 Normalde çok gizli yürütülen hazırlıkların her bir detayına hâkim oldular. 112 00:06:05,073 --> 00:06:08,826 Koruganın içerisinde gergin bekleyiş sürüyor. 113 00:06:28,554 --> 00:06:32,934 Amerika'nın itibarı hiç şu an olduğu kadar zedelenmemişti, 114 00:06:33,101 --> 00:06:38,731 tam şu anda, 6 Ekim 1957 günü, saat 11.45'te. 115 00:06:39,023 --> 00:06:41,692 EISENHOWER UZAY YARIŞINDA KRUŞÇEV'E KARŞI TÖKEZLEDİ 116 00:06:41,776 --> 00:06:44,278 AMERİKA KAPUTNIK OLDU ROKET İNFİLAK ETTİ 117 00:06:44,362 --> 00:06:49,575 Vadedilenle gerçekleşen arasında muazzam bir fark bulunuyor. 118 00:06:49,659 --> 00:06:50,743 TEKSAS SENATÖRÜ 119 00:06:51,411 --> 00:06:54,539 Amerikan halkının harekete geçmemizi ve programı başlatmamızı… 120 00:06:57,542 --> 00:06:58,626 ABD ROKETLERİ BAŞARISIZ OLDU 121 00:06:58,709 --> 00:06:59,836 4,000-MI. TESTİ SONUÇ VERMEDİ 122 00:06:59,919 --> 00:07:01,838 …talep ettiğine inanıyorum. 123 00:07:09,971 --> 00:07:12,807 Gelişmiş ülkelerde kamuoyu hızlı, bilimsel ilerlemeye 124 00:07:12,974 --> 00:07:14,725 alışmaya başladı. 125 00:07:14,809 --> 00:07:18,604 Sputnik'in uzayda dolaşıyor olması fikri çoktan kanıksandı 126 00:07:18,688 --> 00:07:23,276 ve insanlar şimdi de "Sputnik'ten, Vanguard'dan sonra sırada ne var?" diyor. 127 00:07:23,526 --> 00:07:26,404 Sıradaki adım uzun süre önce planlandı aslında. 128 00:07:26,571 --> 00:07:28,364 İnsanlı bir uydu. 129 00:07:28,698 --> 00:07:31,784 SOVYETLER İLK UYDUYU GÖNDEREREK ABD'Yİ YENİLGİYE UĞRATMIŞTI. 130 00:07:31,868 --> 00:07:34,996 FAKAT SIRADAKİ HEDEF UZAYA İNSAN YOLLAYABİLMEKTİ 131 00:07:35,079 --> 00:07:38,416 VE AMERİKA BU ALANDA İLK OLMAYA KARARLIYDI. 132 00:07:40,334 --> 00:07:43,296 Tüm alanlarda onlara yetişmek. Buna mecburdular. 133 00:07:43,754 --> 00:07:47,592 Alelacele denilebilecek bir yaklaşım benimsenmişti. 134 00:07:47,675 --> 00:07:48,801 YAZAR TOM WOLFE 135 00:07:48,885 --> 00:07:53,347 Bir uzay gemisi yerine insanlı küçük bir bölme, bir konteyner, 136 00:07:53,764 --> 00:07:56,476 bir kapsül göndermeyi deneyeceklerdi. 137 00:07:58,603 --> 00:08:00,438 Bu adam bir pilottan ziyade, 138 00:08:00,938 --> 00:08:02,982 bir insan güllesi olacaktı. 139 00:08:03,483 --> 00:08:07,403 Kapsülün rotasında en ufak bir değişiklik yapması mümkün olmayacaktı. 140 00:08:07,778 --> 00:08:09,280 SİVİL UZAY AJANSI TASLAĞI ONAYLANDI 141 00:08:09,363 --> 00:08:10,990 Bu iş NACA'e verilmişti 142 00:08:11,157 --> 00:08:13,784 yani Ulusal Havacılık Danışma Komitesi'ne. 143 00:08:14,952 --> 00:08:17,580 Daha sonra bu kurum NASA'ya evrildi. 144 00:08:21,042 --> 00:08:23,586 Uzaya, bilimsel veri toplamak… 145 00:08:23,669 --> 00:08:24,712 NASA BAŞKANI 146 00:08:24,795 --> 00:08:27,089 …ve Güneş Sistemi'ni keşfetmek amacıyla 147 00:08:27,256 --> 00:08:29,300 araçlar geliştirip göndereceğiz. 148 00:08:31,010 --> 00:08:33,721 NASA bu programa 1959 mali yılı içerisinde 149 00:08:33,888 --> 00:08:39,018 300 milyon dolar civarı bütçe ayıracak ve bu ödeneği kullanarak da 150 00:08:39,268 --> 00:08:42,396 laboratuvarımızdaki mevcut araştırma programlarını ilerletmeliyiz. 151 00:08:43,314 --> 00:08:44,440 Elektronik… 152 00:08:44,524 --> 00:08:45,775 YÖNLENDİRME & KONTROL BİRİMİ 153 00:08:45,900 --> 00:08:48,069 …ve yönlendirme gibi alanlarda 154 00:08:48,486 --> 00:08:51,322 yeterliliğe ya da gerekli tesislere sahip olmadığımız alanlarda 155 00:08:52,156 --> 00:08:53,908 diğer uzmanlarla çalışmalıyız. 156 00:08:54,575 --> 00:08:56,744 Geliştirme programlarımızı hızlandırmalıyız. 157 00:08:58,496 --> 00:09:00,706 Kullanacağımız veri toplama teçhizatımızı 158 00:09:00,873 --> 00:09:05,753 ve nihayetinde göndereceğimiz insanı uzaya taşıyacak araçlar geliştirmeliyiz. 159 00:09:07,797 --> 00:09:10,216 OCAK 1959'DA ARAYIŞ BAŞLADI. 160 00:09:10,299 --> 00:09:15,555 NASA ROKETLE UZAYA GİTME RİSKİNİ ALACAK İNSANLARI ARAMAYA BAŞLADI. 161 00:09:15,680 --> 00:09:17,390 Uzayda yörüngeye çıkacak roketi… 162 00:09:17,473 --> 00:09:18,641 KONUŞAN: MARTIN AGRONSKY 163 00:09:18,724 --> 00:09:20,601 …kullanacak ilk Amerikalıyı seçme süreci başladı. 164 00:09:20,768 --> 00:09:23,437 Uzay Operasyonları Şefi T. Keith Glennan bu akşam 165 00:09:23,604 --> 00:09:27,066 insanlı uydu programına Mercury Projesi ismi verildiğini duyurdu. 166 00:09:27,191 --> 00:09:28,359 ISI KALKANI - KONUM KONTROLÖRÜ 167 00:09:28,442 --> 00:09:30,194 Pilotlarına da Mercury Astronotları denecek 168 00:09:30,278 --> 00:09:33,656 ve bu gönüllülerin içinden bir tanesi ilk uçuşu gerçekleştirecek. 169 00:09:35,324 --> 00:09:36,826 Astronotlar seçilmeden iki ay önce, 170 00:09:36,993 --> 00:09:39,495 yarış pilotlarını, dağcıları, dalgıçları, 171 00:09:39,662 --> 00:09:42,415 piyadeleri kullanmayı düşünüyorlardı. 172 00:09:42,582 --> 00:09:46,586 Stresle ve tehlikeli durumlarla başa çıkabilen hemen herkes 173 00:09:46,752 --> 00:09:50,381 astronotluk için başvurabiliyordu çünkü uçmayı gerektiren bir durum yoktu. 174 00:09:52,174 --> 00:09:53,593 34. ABD BAŞKANI 175 00:09:53,676 --> 00:09:57,179 Nihayetinde Eisenhower şöyle dedi, "Orduda 500 test pilotumuz var. 176 00:09:57,388 --> 00:09:59,223 "Onları hemen Washington'a çağırabiliriz." 177 00:09:59,974 --> 00:10:00,975 TEST PİLOTU OKULU 178 00:10:01,058 --> 00:10:03,477 "Astronotlarımızı tamamen kontrol edebileceğimiz 179 00:10:03,644 --> 00:10:04,645 "bu gruptan seçelim." 180 00:10:05,813 --> 00:10:07,398 Böylece test pilotlarını getirdiler. 181 00:10:08,858 --> 00:10:10,109 ABD HAVA KUVVETLERİ PİLOT OKULU 182 00:10:10,192 --> 00:10:11,319 EDWARDS HAVA ÜSSÜ MOJAVE ÇÖLÜ 183 00:10:11,402 --> 00:10:14,780 Deniz ve Hava Kuvvetleri'ndeki tüm aktif pilotlar içerisinden 184 00:10:15,197 --> 00:10:19,535 473 test pilotunun sicil kaydı inceleme için seçildi. 185 00:10:20,119 --> 00:10:21,203 110 AMERİKALI UZAY YARIŞINDA 186 00:10:21,329 --> 00:10:23,331 Bunlardan 110 tanesi gerekli yeterliliğe sahipti. 187 00:10:24,957 --> 00:10:30,129 The Right Stuff hem bir davranış kodu hem de mistik bir inançtı. 188 00:10:31,047 --> 00:10:35,176 Test pilotu olarak, fani bedeninizi her türlü riske atmaya razı olmalı, 189 00:10:35,343 --> 00:10:37,928 sonra tehlikeyle kararlılıkla yüzleşebilmeli, 190 00:10:38,095 --> 00:10:41,307 ardından kendinizi toparlayabilmeli ve bunu ertesi gün yine, 191 00:10:41,474 --> 00:10:43,476 tekrar, tekrar ve tekrar yapabilmelisiniz, 192 00:10:43,768 --> 00:10:45,019 sonsuza kadar. 193 00:10:57,198 --> 00:11:00,284 ASTRONOT KAMPI ADAY LİSTESİ DARALIYOR 194 00:11:00,701 --> 00:11:07,458 Seçme programının ikinci aşaması çok kapsamlı bir sağlık muayenesiydi. 195 00:11:08,501 --> 00:11:11,754 Adaylar buradan sonra üçüncü aşamaya geçtiler. 196 00:11:12,004 --> 00:11:15,758 Bu aşama ise ivmeye, düşük basınca, gürültüye 197 00:11:16,050 --> 00:11:19,595 ve uzay uçuşunda karşılaşılabilecek diğer streslere 198 00:11:19,887 --> 00:11:21,639 maruz kalma testleri içeriyordu. 199 00:11:22,973 --> 00:11:24,225 ABD 7 "UZAY ADAMI" SEÇTİ 200 00:11:24,308 --> 00:11:25,935 "MERCURY ASTRONOTLARI"NIN İSİMLERİ HÂLÂ SIR 201 00:11:26,227 --> 00:11:27,561 Yetkililer basın toplantısında… 202 00:11:27,645 --> 00:11:28,688 9 NİSAN 1959 203 00:11:28,771 --> 00:11:31,357 …özenle seçilmiş yedi askerî test pilotunu, 204 00:11:31,440 --> 00:11:34,068 Amerika'nın ilk uzay adamları olarak tanıttı. 205 00:11:35,736 --> 00:11:38,239 VIRGIL "GUS" GRISSOM'IN EVİ ENON, OHIO 206 00:11:38,322 --> 00:11:42,118 -Çocukların bu akşam iştahı nasıl? -Epey iyi gibi. 207 00:11:43,119 --> 00:11:45,079 Her zamankinden iyi mi, kötü mü? 208 00:11:45,246 --> 00:11:47,581 Aslında birazcık… Sanırım çok heyecanlılar. 209 00:11:47,665 --> 00:11:48,833 GUS GRISSOM'IN EŞİ 210 00:11:48,916 --> 00:11:51,127 Belki her zamanki kadar yemezler. 211 00:11:51,919 --> 00:11:55,005 Bu işin çok büyük bir sır olarak kalması gerekiyordu. 212 00:11:55,214 --> 00:11:57,925 Ne zaman bir şeylerden şüphe etmeye başladınız? 213 00:11:58,259 --> 00:12:00,344 Haberleri dinlerken tabii. 214 00:12:00,845 --> 00:12:03,931 Yedi adamın hepsi asker ve test pilotu. 215 00:12:04,056 --> 00:12:08,018 Hava Kuvvetleri'nden üç, Donanma'dan üç ve Deniz Piyadeleri'nden bir gönüllü. 216 00:12:08,227 --> 00:12:09,562 Doktor T. Keith Glennan, 217 00:12:09,729 --> 00:12:12,356 Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi başkanı sıfatıyla, 218 00:12:12,523 --> 00:12:15,192 pilotları bugünkü basın toplantısında kamuoyuna tanıttı. 219 00:12:15,651 --> 00:12:19,447 Bu adamlardan hangisi uzaya çıkan ilk kişi olacak, açıklayamam. 220 00:12:19,530 --> 00:12:20,823 NASA BAŞKANI 221 00:12:21,699 --> 00:12:24,660 Uçuşun gerçekleşeceği güne kadar kendisi de bilmeyecek. 222 00:12:25,745 --> 00:12:28,706 Şimdi müsaadenizle pilotlarımızı takdim etmek istiyorum, 223 00:12:28,873 --> 00:12:31,375 sizinle büyük gurur duyduğumu da belirtmeliyim beyler… 224 00:12:32,626 --> 00:12:35,921 …sağdan başlayarak sırasıyla, Malcolm S. Carpenter… 225 00:12:37,339 --> 00:12:41,927 …Leroy G. Cooper, John H. Glenn… 226 00:12:42,720 --> 00:12:44,430 …Virgil I. Grissom… 227 00:12:45,806 --> 00:12:47,558 …Walter M. Schirra… 228 00:12:49,185 --> 00:12:54,440 …Alan B. Shepard ve Donald K. Slayton. 229 00:12:55,900 --> 00:13:00,905 Hanımlar ve beyler, işte bu adamlar ulusumuzun Mercury Astronotları. 230 00:13:06,368 --> 00:13:08,662 Tabii ki herkesin aklındaki soru şu, 231 00:13:08,829 --> 00:13:13,292 "Bu adamların eşleri ve çocukları uzay sevdaları hakkında ne düşüyor?" 232 00:13:13,751 --> 00:13:14,877 JOHN GLENN MERCURY ASTRONOTU 233 00:13:14,960 --> 00:13:18,047 Karımın bu konudaki tepkisi pilotluk dönemimdekiyle aynı oldu, 234 00:13:18,881 --> 00:13:21,592 istediğim şey buysa o da çocuklar da bu konuda beni 235 00:13:21,759 --> 00:13:23,344 yüzde yüz destekliyorlar. 236 00:13:25,179 --> 00:13:28,349 Benim karım da öyle düşünüyor, aksi hâlde burada olmazdım tabii. 237 00:13:28,641 --> 00:13:32,144 Sonuna kadar beni destekliyor, oğlanlar henüz küçük… 238 00:13:32,228 --> 00:13:33,354 MERCURY ASTRONOTU 239 00:13:33,437 --> 00:13:35,564 …ama eminim onlar da öyle düşünüyordur. 240 00:13:36,440 --> 00:13:37,358 MERCURY ASTRONOTU 241 00:13:37,441 --> 00:13:39,109 Karım kariyerimle ilgili konuları 242 00:13:39,276 --> 00:13:42,696 tamamen benim inisiyatifime bıraktı, aile olmak da bunu gerektirir, 243 00:13:42,863 --> 00:13:44,448 bu konuda onunla hemfikiriz. 244 00:13:44,990 --> 00:13:47,785 Evde herhangi bir sorun çıkmadı. Ailemden tam destek aldım. 245 00:13:47,868 --> 00:13:49,787 ALAN SHEPARD MERCURY ASTRONOTU 246 00:13:53,874 --> 00:13:56,168 John Glenn kişilik olarak yedili arasında 247 00:13:56,335 --> 00:13:57,711 benzersiz bir yere sahipti. 248 00:13:57,878 --> 00:14:02,174 Ben John Glenn, yalnız bir Deniz Piyadesi'yim, 37 yaşındayım. 249 00:14:02,341 --> 00:14:05,970 Tabii ki şaka olarak, bu projede yer alma nedenimin aslında 250 00:14:06,136 --> 00:14:09,598 cennete yakın olma olduğunu ve bu fırsatı değerlendirmek istediğimi söylemiştim. 251 00:14:10,266 --> 00:14:14,311 Ama bence bütün bu uzay projesini aslında bir bakıma 252 00:14:14,395 --> 00:14:17,147 Wright kardeşlerin 50 sene önce 253 00:14:17,231 --> 00:14:21,694 Kitty Hawk'ta yaptıklarına benzetebiliriz. 254 00:14:22,570 --> 00:14:24,905 Daha ilk basın toplantısından John Glenn'in 255 00:14:25,072 --> 00:14:27,157 yedili içinde en konuşkan olan olduğu belliydi. 256 00:14:27,324 --> 00:14:29,493 Karım geçen gün benim zaten bu dünyadan olmadığımı, 257 00:14:29,660 --> 00:14:31,745 orada yabancılık çekmeyeceğimi söyledi. 258 00:14:33,914 --> 00:14:35,332 Sıradaki soru lütfen. 259 00:14:35,833 --> 00:14:38,252 Tabiri caizse bir köylü kurnazlığına sahipti, 260 00:14:38,419 --> 00:14:41,422 çilli yüzünden de harika gülümsemesi eksik olmazdı 261 00:14:41,714 --> 00:14:45,593 ve bugünkü tabirle "medya"yı etkilemekte üzerine yoktu. 262 00:14:45,759 --> 00:14:51,891 Şunu sormak istiyorum, beyler acaba en sevmedikleri testin 263 00:14:52,057 --> 00:14:56,061 hangisi olduğunu söyleyebilirler mi? 264 00:14:58,522 --> 00:15:01,859 Johnny Glenn, sen başla, sonra böyle gider 265 00:15:02,026 --> 00:15:03,193 ve oradan devam ederiz. 266 00:15:03,903 --> 00:15:06,572 Gerçekten zor bir soru çünkü epey zorlu testlerden geçtik, 267 00:15:06,739 --> 00:15:11,160 içlerinden birini seçmek epey zor aslında çünkü insan vücudunda 268 00:15:11,327 --> 00:15:15,289 kaç adet delik olduğunu ve ne kadar derine inebileceğinizi düşünmek lazım. 269 00:15:19,126 --> 00:15:20,377 Her şeyi anlattın. 270 00:15:22,671 --> 00:15:26,425 Senin için en zor olanı hangisidir onu söyle şimdi. 271 00:15:32,723 --> 00:15:35,517 Epey konuşkan bir adam olan Glenn'in 272 00:15:35,684 --> 00:15:38,437 Tanrı'yla, ülkeyle, aileyle ilgili vesair 273 00:15:38,604 --> 00:15:41,815 söylediklerinden sonra bu yedi astronot hakkında 274 00:15:41,982 --> 00:15:46,195 dindar, küçük kasabadan gelen aile babaları imajı oluşmuştu. 275 00:15:47,279 --> 00:15:48,530 Diğerleri de itiraz etmedi. 276 00:15:48,697 --> 00:15:50,783 Ya ellerini kaldırıp şöyle diyeceklerdi, 277 00:15:50,950 --> 00:15:53,035 "Bir saniye, ben buna katılmıyorum, 278 00:15:53,202 --> 00:15:56,288 "bence karına, çocuklarına, kiliseye o kadar da sadık olmak gerekmez." 279 00:15:56,497 --> 00:16:00,250 Ya da akıllıca olanı yapıp "Ben de öyleyim." diyeceklerdi. 280 00:16:01,168 --> 00:16:03,796 Ben Bay Glenn kadar sık kiliseye gitmiyorum 281 00:16:03,963 --> 00:16:06,674 ama yine de iyi bir Hristiyan olduğumu düşünüyorum. 282 00:16:07,633 --> 00:16:11,303 Bayan Grissom, bugün açıklanmadan önce bir şeyler döndüğünü 283 00:16:11,512 --> 00:16:15,474 -hiç anlamış mıydınız? -Tahmin ediyordum aslında. 284 00:16:16,433 --> 00:16:19,561 Bu konu hakkında ne hissettiğinizi hiç düşündünüz mü? 285 00:16:20,854 --> 00:16:23,440 Şu an pek bilemiyorum. 286 00:16:26,235 --> 00:16:28,988 MUHABİR: Babanın başına gelen bu olay hakkında ne diyorsun? 287 00:16:29,697 --> 00:16:33,450 SCOTT GRISSOM: Sanırım uzaya çıkan ilk insanlardan biri olacak. 288 00:16:34,159 --> 00:16:36,996 Mahalledeki çocuklar sana bunu soruyorlar mı? 289 00:16:38,288 --> 00:16:41,583 Henüz değil, geçenlerde öğretmenim arayıp… 290 00:16:41,667 --> 00:16:42,584 GUS GRISSOM'IN OĞLU 291 00:16:42,668 --> 00:16:44,920 …"Tebrik ederim." dedi. 292 00:16:45,796 --> 00:16:48,465 Sence bu durum kasabada seni popülerleştirecek mi? 293 00:16:51,260 --> 00:16:54,596 Bir uzay adamının karısı böylesine büyük bir macera hakkında 294 00:16:54,680 --> 00:16:56,348 neler hissediyordur? 295 00:16:56,432 --> 00:16:57,474 SCOTT CARPENTER'IN EŞİ 296 00:16:57,558 --> 00:16:59,768 Tabii ki olası tehlikelerin farkındayız 297 00:17:00,102 --> 00:17:04,732 ama elimden gelse ben de onunla giderdim, oğlanlar da öyle. 298 00:17:10,404 --> 00:17:14,408 Sıkı bir eğitimden sonra, bu adamlardan biri Mercury Projesi'nin 299 00:17:14,616 --> 00:17:17,578 uzay kapsülüyle Dünya etrafında 200 kilometre yüksekliğe çıkacak 300 00:17:17,953 --> 00:17:21,040 ve daha sonra yavaşlatma roketleri, kapsülü Atlas Okyanusu'na indirecek. 301 00:17:27,046 --> 00:17:30,257 Hepsi test pilotu olan bu astronotlar uzay uçuşunu… 302 00:17:30,507 --> 00:17:31,467 KONUŞAN: FRANK MCGEE 303 00:17:31,550 --> 00:17:34,011 …normal uçuşun biraz gelişmişi olarak görseler de 304 00:17:34,261 --> 00:17:36,180 bu bizler için inanılmaz bir şey. 305 00:17:36,764 --> 00:17:40,976 Ama aslında bu inanılmazın inanılırla buluştuğu nokta. 306 00:17:41,935 --> 00:17:45,230 Cocoa Beach, Florida da hemen bitişiğindeki Cape Canaveral'dan 307 00:17:45,397 --> 00:17:47,024 roket fırlatanların üssü konumunda. 308 00:17:47,232 --> 00:17:50,527 On sene önce burada sadece 246 insan yaşıyordu, 309 00:17:50,694 --> 00:17:53,405 şimdiyse tabelalardan anlaşıldığı üzere nüfus patlaması yaşanıyor. 310 00:17:53,489 --> 00:17:54,823 BİLGİ MERKEZİ BOL ŞANS ASTRONOTLAR 311 00:17:54,907 --> 00:17:58,035 Nüfus yüzde 1.312 arttı. 312 00:17:59,119 --> 00:18:01,747 Burada her şey uzay temalı. 313 00:18:04,249 --> 00:18:06,251 RIVIERA LOUNGE BİTMEK BİLMEYEN EĞLENCE 314 00:18:06,460 --> 00:18:09,338 RIVIERA LOUNGE COCOA BEACH, FLORİDA 315 00:18:09,546 --> 00:18:13,675 Cape Canaveral'da Astronotlar dünden hazır 316 00:18:15,719 --> 00:18:19,598 Amerika'nın uzaya giden Yolunu açmaya 317 00:18:21,892 --> 00:18:25,646 Onlar aslında Sıradan bir hayatı olan aile babaları 318 00:18:28,190 --> 00:18:32,236 Ama bize yol gösterecekler Kennedy'nin de dediği gibi 319 00:18:34,029 --> 00:18:36,990 John Glenn ve Grissom var Shepard var bir de 320 00:18:37,574 --> 00:18:40,410 Yok bu astronotların başaramayacağı Tek bir şey bile 321 00:18:40,869 --> 00:18:46,291 Slayton, Schirra ve Cooper geçti testleri Carpenter da en efendisi 322 00:18:46,625 --> 00:18:49,169 Hadi hepimiz kadeh kaldıralım Roketteki bu adamlara 323 00:18:49,294 --> 00:18:50,337 TEHLİKE PATLAYICI 324 00:18:52,631 --> 00:18:59,263 Ve en büyük tebrik de Uzaya gidecek olana 325 00:18:59,555 --> 00:19:02,141 On, dokuz, sekiz, yedi, altı, beş, dört 326 00:19:02,224 --> 00:19:08,313 Üç, iki, bir, gidiyor uzaya 327 00:19:09,314 --> 00:19:11,191 NİSAN 1959'DA MERCURY ASTRONOTLARI 328 00:19:11,316 --> 00:19:14,945 UZAY UÇUŞUNUN TEHLİKELERİNE HAZIRLANMAK İÇİN SIKI BİR EĞİTİME BAŞLADI. 329 00:19:15,028 --> 00:19:18,448 NASA İKİ YIL İÇERİSİNDE İÇLERİNDEN BİRİNİN UZAYA ÇIKAN İLK AMERİKALI 330 00:19:18,574 --> 00:19:19,575 OLMASINI UMUYORDU. 331 00:19:21,910 --> 00:19:23,620 Dinamik test dediğimiz bir şey geliştirdik. 332 00:19:23,704 --> 00:19:24,788 KONUŞAN: DR. STANLEY WHITE 333 00:19:24,872 --> 00:19:26,832 -O ne demek oluyor? -Dinamik testte, 334 00:19:26,999 --> 00:19:30,669 insanı gerçek uçuşta karşılaşabileceği 335 00:19:30,961 --> 00:19:33,755 stres yüküne benzer şekilde 336 00:19:33,922 --> 00:19:36,133 -zorlamaya çalışıyoruz. -Ona gerçek deneyimi 337 00:19:36,300 --> 00:19:37,718 -yaşatmaya çalışıyorsunuz? -Evet. 338 00:19:39,720 --> 00:19:42,890 Eğitimin amacı, diğer uçuş eğitimleri gibi astronota 339 00:19:43,056 --> 00:19:45,475 aletin nasıl kullanılacağını öğretmek değil… 340 00:19:46,852 --> 00:19:50,063 …astronotun yaşayacağı korku dolu anlara 341 00:19:50,230 --> 00:19:51,690 onu alıştırmaktı. 342 00:20:01,366 --> 00:20:04,828 Psikolojide bir prensip vardır, bir insanı kademeli olarak 343 00:20:04,995 --> 00:20:09,041 korkunç durumların içerisine sokarsanız 344 00:20:10,167 --> 00:20:11,835 korkuyu yenmesini sağlarsınız. 345 00:20:12,878 --> 00:20:15,672 Belli başlı stres yüklerini düşünmemiz gerekti. 346 00:20:15,756 --> 00:20:16,840 KONUŞAN: DR. STANLEY WHITE 347 00:20:16,924 --> 00:20:18,467 Adamların belli bir ivmeye, 348 00:20:18,634 --> 00:20:22,971 belli bir sıcaklığa, belli bir titreşime, sese ve ruhsal travmaya 349 00:20:23,138 --> 00:20:24,556 maruz kalacağını biliyorduk. 350 00:20:24,890 --> 00:20:28,810 Bütün bunlar bu yeni maceranın bir parçasıydı. 351 00:20:29,937 --> 00:20:32,898 ASGAR, burası Recovery 5. 352 00:20:33,065 --> 00:20:35,651 Bu duyduğunuz uzay kapsülüyle komuta merkezi arasındaki 353 00:20:35,776 --> 00:20:38,153 iletişimin bir simülasyonu. 354 00:20:38,320 --> 00:20:41,823 Çarpışmadan sonra harekete geçmek için bekliyorum. Recovery duyuyor mu? 355 00:20:42,574 --> 00:20:45,369 Daha az korkutucu sayılabilecek eğitimlerden birisi de 356 00:20:45,535 --> 00:20:47,871 su altı kaçış eğitimi. 357 00:20:54,753 --> 00:20:58,507 Bütün eğitimler, yapılan testler içerisinde sizce hangisi 358 00:20:58,590 --> 00:21:01,009 onları en çok zorlamıştır? 359 00:21:01,176 --> 00:21:07,099 Muhtemelen santrifüj programı en büyük stres yükünü oluşturmuştur. 360 00:21:07,266 --> 00:21:11,645 Bu test, uçuşun bütün stresini aynı anda yansıtma konusunda 361 00:21:11,812 --> 00:21:14,147 gerçeğe en yakın olanıydı. 362 00:21:19,444 --> 00:21:21,446 Santrifüj tek koltuklu bir atlıkarınca gibi… 363 00:21:21,530 --> 00:21:22,531 KONUŞAN: GUS GRISSOM 364 00:21:22,614 --> 00:21:25,117 …istedikleri G kuvvetine ulaşana dek 365 00:21:25,284 --> 00:21:27,869 sizi daha hızlı döndürüp duran uzun bir kol. 366 00:21:29,579 --> 00:21:33,709 18 G'lere kadar çıktık, yani yer çekiminin 18 katına kadar. 367 00:21:59,735 --> 00:22:01,403 Sahne bir, çekim bir. 368 00:22:04,906 --> 00:22:08,327 Ben John Glenn, uzaya ilk insanlı uçuşumuz için 369 00:22:08,410 --> 00:22:11,288 hazırlanan astronotlardan biriyim. 370 00:22:12,331 --> 00:22:15,959 Tabii ki hepimizin gözü kulağı yakın zamanda 371 00:22:16,043 --> 00:22:20,130 birimizin içinde uzaya gideceği buradaki Mercury kapsülünde. 372 00:22:20,464 --> 00:22:23,842 1959 YAZINDA, BASININ ASTRONOTLARA VE AİLELERİNE OLAN İLGİSİ TAVAN YAPMIŞTI. 373 00:22:23,925 --> 00:22:27,220 LIFE DERGİSİ ONLARIN HİKÂYELERİNİN YAYIN HAKLARINI ALMAK İÇİN 374 00:22:27,304 --> 00:22:29,139 CÖMERT BİR TEKLİFTE BULUNDU. 375 00:22:29,222 --> 00:22:31,475 "UZAY ADAMLARI" VOLEYİ VURDU LIFE 500.000 DOLAR ÖDÜYOR 376 00:22:31,558 --> 00:22:37,147 LIFE dergisi astronotların hikâyelerinin haklarını satın almaya karar verdi. 377 00:22:37,314 --> 00:22:39,316 ASTRONOTLARIN ÇOK ÖZEL HİKÂYELERİ 378 00:22:39,399 --> 00:22:41,568 O zaman için muazzam bir miktar ödediler, 379 00:22:41,693 --> 00:22:43,945 yedi kişi için üç yıl boyunca 500.000 dolar. 380 00:22:44,112 --> 00:22:47,074 Aile başına yıllık 25.000 dolara tekabül ediyordu… 381 00:22:47,157 --> 00:22:48,241 ASTRONOTLAR TARİHE GEÇECEK 382 00:22:48,325 --> 00:22:49,409 ARKALARINDAKİ YEDİ CESUR EŞ 383 00:22:49,493 --> 00:22:52,120 …yıllık sekiz, dokuz bin kazanan aileler için muazzam bir paraydı. 384 00:22:53,914 --> 00:22:56,541 Basının çok fazla ilgi göstereceğini biliyorduk… 385 00:22:56,625 --> 00:22:57,918 KONUŞAN: SCOTT CARPENTER 386 00:22:58,001 --> 00:23:02,172 …ama hiçbirimiz her şeyimizin didik didik edileceğini tahmin etmemiştik. 387 00:23:02,756 --> 00:23:07,386 Time Life bizi izci çocuklar olarak lanse etti, Amerikan kahramanlarıydık 388 00:23:07,803 --> 00:23:09,679 ve her şey yolundaydı. 389 00:23:09,763 --> 00:23:10,847 ÇEKİM NO. İZCİ ÇOCUK 390 00:23:12,349 --> 00:23:14,184 Karşınızda astronot John Glenn. 391 00:23:14,351 --> 00:23:17,854 Merhaba dostlar, sizlere maceradan bahsetmek istiyorum. 392 00:23:18,647 --> 00:23:21,983 Hiç dağa tırmandınız mı? Ya da balık tuttunuz mu? 393 00:23:22,401 --> 00:23:24,903 İzcilikte yaşadığınız maceraya benzer bir macera. 394 00:23:25,195 --> 00:23:31,410 Macera arıyorsanız çocuklar Gelin bugün biz izcilere katılın 395 00:23:31,493 --> 00:23:32,494 AMERİKA'NIN İZCİ ÇOCUKLARI 396 00:23:33,537 --> 00:23:36,164 Alan Shepard çok iyi kontrol altında tuttuğu 397 00:23:36,331 --> 00:23:38,458 çok canlı bir mizah anlayışına sahip. 398 00:23:38,750 --> 00:23:41,044 Ama ciddi konulara girmekten de imtina ediyor. 399 00:23:41,211 --> 00:23:44,214 Birbirlerine karşı lafını sakınmayan bir grup için de 400 00:23:44,381 --> 00:23:47,551 bu durum biraz olsun tansiyonu düşürüyor. 401 00:23:47,717 --> 00:23:51,221 Astronotların eğitiminde yer alan teknisyenlerin en sevdiği biri varsa 402 00:23:51,304 --> 00:23:55,308 o kişinin hiç şüphesiz Shepard olduğu söylenebilir. 403 00:23:58,812 --> 00:23:59,813 Tamam. 404 00:23:59,980 --> 00:24:03,483 Her bir astronotun özenle dikilmiş bir uçuş üniforması var, 405 00:24:03,692 --> 00:24:07,195 onlara uzay elbisesi değil, "basınç giysisi" demeyi tercih ediyorlar. 406 00:24:08,029 --> 00:24:11,241 Shepard şişirildiklerini değil, kabartıldıklarını söylemenin 407 00:24:11,408 --> 00:24:14,536 astronotlar açısından daha iyi olduğunu söylüyor. 408 00:24:19,374 --> 00:24:22,127 Bir araya geldiğinizde ne konuşuyorsunuz? 409 00:24:22,335 --> 00:24:25,505 Pek boş zamanımız olmuyor aslında. 410 00:24:25,839 --> 00:24:29,676 Neredeyse tüm dikkatimizi uzay uçuşunun önceliklerine veriyoruz. 411 00:24:30,260 --> 00:24:36,433 Bulduğumuz az sayıda fırsatta da su kayağı yapıyoruz ya da golf oynuyoruz. 412 00:24:36,600 --> 00:24:38,059 -Su kayağı sever misiniz? -Evet. 413 00:24:38,226 --> 00:24:40,770 Beyaz bir Corvette sürdüğünüzü görmüştüm, 414 00:24:40,854 --> 00:24:43,815 -arabanızı sever misiniz? -Arabamı kullanmayı seviyorum. 415 00:24:43,982 --> 00:24:45,484 En çok neyini seviyorsunuz? 416 00:24:46,401 --> 00:24:49,863 Normal bir arabadan daha hızlı gitmesini sağlamak için 417 00:24:50,030 --> 00:24:51,573 bir iki modifikasyon yapıldı. 418 00:24:54,451 --> 00:24:56,411 Astronotların hikâyelerine baktığımızda, 419 00:24:56,578 --> 00:25:00,165 kendilerine savaş pilotu denilen bir dünyadan geliyorlardı. 420 00:25:00,332 --> 00:25:02,042 -Evet. -Bu savaş pilotları 421 00:25:02,459 --> 00:25:05,962 askeriyedeki uçuş piramidinin en tepesindeki insanlar. 422 00:25:06,129 --> 00:25:08,298 -Evet. -Bu insanlar sadece uçarken değil, 423 00:25:08,381 --> 00:25:12,219 eğlenirken de işin hakkını veren adamlar ve çoğu zaman evlerinden uzaktalar. 424 00:25:12,636 --> 00:25:14,930 Kadınlar onları çekici buluyor ve bu da hayatlarını 425 00:25:15,013 --> 00:25:17,349 her savaş pilotunu etkilediği gibi etkiliyor. 426 00:25:17,599 --> 00:25:19,851 Astronotların etrafında o kadar çok kadın var ki 427 00:25:19,935 --> 00:25:22,979 John Glenn bu konuda bir açıklama yapmak zorunda kalmıştı, 428 00:25:23,271 --> 00:25:27,150 San Diego'daki etkinlikte, aşırı göz önünde olduklarını söylemişti. 429 00:25:27,275 --> 00:25:28,985 ASTRONOTLAR SAN DIEGO'DA CONVAIR-ASTRONOTİK 430 00:25:30,737 --> 00:25:33,823 19 EYLÜL 1959 431 00:25:39,538 --> 00:25:43,083 Glenn gibi birinin, Alan Shepard gibi biriyle 432 00:25:43,250 --> 00:25:45,544 eninde sonunda anlaşmazlığa düşeceği belliydi. 433 00:25:47,087 --> 00:25:48,838 Nihayetinde küçük bir münakaşa yaşandı. 434 00:25:49,214 --> 00:25:53,009 San Diego'daki Shelter Island'da Kona Kai Hotel'de. 435 00:25:55,804 --> 00:25:58,807 Glenn kafasına göre takılmayı seven biri. 436 00:25:59,349 --> 00:26:02,435 Bu küçük kaçamakların çığırından çıkmaya başladığını düşünüyordu. 437 00:26:03,478 --> 00:26:06,231 Kaçamaktan kastı onlara hayran olan kızlarla yaşananlardı. 438 00:26:07,148 --> 00:26:09,985 Glenn bu konuyu gündeme getirme niyetindeydi, 439 00:26:10,151 --> 00:26:13,154 diğer grup üyelerinin bu kızlarla takılarak 440 00:26:13,321 --> 00:26:16,408 bir skandala sebep olup hayatlarının fırsatını mahvetmesine 441 00:26:16,575 --> 00:26:19,953 seyirci kalmaya hiç niyeti olmadığını söyledi. 442 00:26:21,621 --> 00:26:25,083 Diğerleri, içlerinden birinin, bir pilotun 443 00:26:25,166 --> 00:26:27,502 onlara ahlak dersi vermeye kalkmasına inanamamıştı. 444 00:26:27,711 --> 00:26:30,505 John Glenn'den epey farklı biri olan Alan Shepard 445 00:26:30,839 --> 00:26:35,677 sert ve soğuk bir komutan edasıyla ona karşı çıkıp şöyle söyledi, 446 00:26:35,844 --> 00:26:40,223 "Bana bak, bana ya da herhangi birine kendi ahlak anlayışını dayatamazsın sen." 447 00:26:43,768 --> 00:26:50,025 Bu olay iki cenah arasında ciddi bir çatışmanın tetikleyicisi oldu. 448 00:26:50,317 --> 00:26:53,528 Bir cenahta John Glenn ve Scott Carpenter vardı 449 00:26:53,695 --> 00:26:55,905 ve geri kalanlarsa Shepard'ın tarafındaydı. 450 00:26:56,656 --> 00:27:02,412 Shepard, senin de bizden bir farkın yok, ne yapacağımıza karışamazsın, diyordu. 451 00:27:03,204 --> 00:27:05,415 Birbirlerine muhalif oldular. 452 00:27:21,890 --> 00:27:25,727 Başkan'dan taksi şoförüne kadar bütün Amerikalılar 453 00:27:25,894 --> 00:27:29,439 uzaya insan gönderme yarışında Rusya'nın önde olmasından çekiniyor. 454 00:27:30,690 --> 00:27:34,027 Bizim ülkemizi de yukarıya çıkarmak için elimizden gelen 455 00:27:34,235 --> 00:27:36,321 her türlü fedakârlığı yapmalıyız. 456 00:27:36,988 --> 00:27:41,660 NASA UZAYA İNSAN GÖNDERMEDEN ÖNCE GÖREVİN GÜVENLİĞİNDEN EMİN OLMALIYDI. 457 00:27:41,743 --> 00:27:44,496 İLK UÇUŞU YAPMALARI İÇİN ŞEMPANZELERİ EĞİTTİLER. 458 00:27:45,080 --> 00:27:49,209 MR-2 aracı, New Mexico'daki Holloman Hava Üssü'nde özel eğitilmiş olan 459 00:27:49,542 --> 00:27:51,961 bir şempanzeyi taşıyacak. 460 00:27:52,379 --> 00:27:55,799 Batı Afrika'dan şempanzeler kaçırılıp Mercury kapsülüne binmesi için 461 00:27:55,965 --> 00:27:58,301 özel olarak eğitildiler. 462 00:27:58,635 --> 00:28:00,929 Bu eğitim epey karmaşık bir eğitimdi 463 00:28:01,096 --> 00:28:03,181 ve astronot eğitimiyle birlikte başlamıştı. 464 00:28:03,807 --> 00:28:06,768 Kumanda panelindeki göstergeleri okumayı bile öğrenmişlerdi. 465 00:28:06,935 --> 00:28:10,188 Onlara iki daire, bir üçgen gibi semboller veriliyordu 466 00:28:10,355 --> 00:28:13,316 ve üçgeni, yani farklı olan sembolü seçmeleri gerekiyordu, 467 00:28:13,525 --> 00:28:15,485 seçemezlerse çarpılıyorlardı. 468 00:28:16,986 --> 00:28:20,990 Şimdi de uçuşa hangi şempanzenin gönderileceğine karar verilecek. 469 00:28:22,075 --> 00:28:24,786 Tüm adaylar kapsamlı bir sağlık kontrolünden geçti. 470 00:28:25,453 --> 00:28:31,167 Ve bu şerefe nail olan astroşempanze "Ham" isimli şempanze oluyor. 471 00:28:31,459 --> 00:28:35,088 31 OCAK 1961 472 00:28:37,716 --> 00:28:39,926 Bu Mercury Redstone 2… 473 00:28:41,594 --> 00:28:46,850 Yani MR-2… ve Ham yola çıkıyor. 474 00:28:53,440 --> 00:28:57,277 Endişe artıyor, Ham'in kalp atışı ve solunumu giderek hızlanıyor. 475 00:28:57,402 --> 00:28:58,403 VÜCUT - SOLUNUM - KALP 476 00:28:59,070 --> 00:29:01,614 Uçuş doktoru gözlerini panelden bir an ayırmıyor, 477 00:29:02,449 --> 00:29:03,950 Ham'in durumunu gözlüyor. 478 00:29:09,539 --> 00:29:13,668 Uçuş doktoru ekranları takip ederken Ham'in durumu iyiye gitmeye başladı. 479 00:29:14,836 --> 00:29:18,548 MR-2 en tepeye çıktı ve atmosfere giriş başlıyor. 480 00:29:24,179 --> 00:29:26,556 Uzay aracı havadan tespit edildi. 481 00:29:41,654 --> 00:29:43,072 Ham gayet iyi. 482 00:29:46,034 --> 00:29:52,332 MR-2 insanın uzaya yolculuğunda çok önemli bir dönüm noktasıydı. 483 00:29:52,999 --> 00:29:57,879 Bunun kanıtı da kanlı canlı, uzayı tecrübe etmiş bir şempanze. 484 00:30:01,174 --> 00:30:03,510 HAM'IN BAŞARILI UÇUŞ TESTİ KAMUOYU BİLGİSİNDEYKEN 485 00:30:03,593 --> 00:30:05,512 SOVYETLER TESTLERİNİ GİZLİ YAPIYORDU. 486 00:30:05,595 --> 00:30:08,932 PROGRAMI YÜRÜTEN KİŞİNİN İSMİ BİLİNMİYORDU. 487 00:30:09,015 --> 00:30:11,392 AMERİKALILAR ONU SADECE "BAŞ TASARIMCI" OLARAK BİLİYORDU. 488 00:30:14,479 --> 00:30:17,273 Sovyetler uzay programlarının liderini hiç açıklamadılar. 489 00:30:17,440 --> 00:30:18,817 Ona "Baş Tasarımcı" dediler. 490 00:30:18,942 --> 00:30:21,820 Kruşçev onun ismini açıklamayacaklarını, 491 00:30:22,028 --> 00:30:25,406 açıklarlarsa düşman ajanlarının onu bulup öldüreceğini söylerdi. 492 00:30:26,115 --> 00:30:29,035 Gerçek nedeni ise bu adamın Sergey Korolyov olmasıydı. 493 00:30:29,702 --> 00:30:31,830 Siyasi suçlardan on sene hapis yatmıştı. 494 00:30:32,080 --> 00:30:33,832 Eski bir Sovyet mahkûmdu. 495 00:30:34,082 --> 00:30:37,293 Uzay programlarını eski bir mahkûmun yürüttüğünü kabul edemezlerdi. 496 00:30:37,502 --> 00:30:42,090 Sovyetler'in bir şekilde, bu muazzam uzay araçlarını üretebilen 497 00:30:42,173 --> 00:30:44,551 süper bilim adamlarından oluşan 498 00:30:44,676 --> 00:30:47,136 bir nesle sahip olduğu varsayılıyordu. 499 00:30:47,303 --> 00:30:50,473 Aslında ortada sadece tek bir kişi, bir dâhi olan Korolyov vardı, 500 00:30:50,640 --> 00:30:51,933 o da deli olarak görülüyordu. 501 00:30:52,475 --> 00:30:54,352 12 NİSAN 1961 502 00:30:54,435 --> 00:30:57,897 NASA'NIN ŞEMPANZE BAŞARISINDAN SONRA SOVYETLER TARİHÎ BİR UÇUŞA HAZIRLANIYORDU. 503 00:31:12,829 --> 00:31:17,166 Kırk bin kilometre, saatte 27 bin kilometre, 504 00:31:17,417 --> 00:31:19,794 daha önce hiç kimse böyle bir şey yapmamıştı. 505 00:31:20,545 --> 00:31:23,715 İçinde bulunduğu araç şu ana kadar ismi sadece 506 00:31:23,882 --> 00:31:26,801 bilim kurguda duyulan bir uzay gemisiydi. 507 00:31:28,052 --> 00:31:30,221 Bu uzay gemisi Rusya'da üretildi, 508 00:31:30,388 --> 00:31:33,141 kalkış ve iniş de Rusya'da bir yerlerde gerçekleşti. 509 00:31:33,516 --> 00:31:35,018 Adamın ismi… 510 00:31:35,143 --> 00:31:36,477 İNSANOĞLU UZAYDA 511 00:31:36,561 --> 00:31:38,897 …Yuri Alekseyeviç Gagarin. 512 00:31:42,775 --> 00:31:43,902 KONUŞAN: WALTER CRONKITE 513 00:31:43,985 --> 00:31:46,905 Uzay çağının ilk kahramanı, bugün kahramanlar gibi karşılandı. 514 00:31:47,488 --> 00:31:52,660 Dünya yörüngesinde gezen tarihteki ilk insan olan Yuri Gagarin 515 00:31:52,994 --> 00:31:57,165 amiri Sovyetler Birliği başbakanı Nikita S. Kruşçev'e rapor veriyor. 516 00:31:57,332 --> 00:32:01,836 Bu coşkulu kutlamaların olduğu günde Sovyet halkı tarafından 517 00:32:02,045 --> 00:32:07,759 yeni bir öncü, bir Kolomb, bir Linden, uzay elbiseli bir Lenin gibi karşılanıyor. 518 00:32:15,308 --> 00:32:19,145 Uzay meraklısı bir topluluk olan Cape Canaveral'da, 519 00:32:19,312 --> 00:32:23,733 Rusya'nın zaferinin haberi görünürde bir yankı uyandırmadı. 520 00:32:24,359 --> 00:32:26,736 Burada yaşayan ve boş zamanlarında 521 00:32:27,028 --> 00:32:29,030 füze fırlatışlarını izleyen insanlar 522 00:32:29,238 --> 00:32:33,618 hâlâ NASA'nın Mercury Projesi'yle büyük gurur duyuyorlar. 523 00:32:34,327 --> 00:32:37,372 Büyük bir heyecanla Amerika'nın 524 00:32:37,789 --> 00:32:39,874 uzaya astronot göndermesini bekliyorlar. 525 00:32:40,792 --> 00:32:45,171 Fırlatmanın önümüzdeki iki üç haftada gerçekleşmesi bekleniyor. 526 00:32:48,299 --> 00:32:50,468 Cape Canaveral'da günler sürebilecek geri sayım… 527 00:32:50,551 --> 00:32:51,594 GAGARİN'DEN 18 GÜN SONRA 528 00:32:51,678 --> 00:32:53,471 …bu sabah itibarıyla başladı. 529 00:32:53,805 --> 00:32:56,099 Uçuş için Shepard'ın seçildiği 530 00:32:56,265 --> 00:32:59,686 ve Glenn'in de onun yedeği olacağı söylentileri var. 531 00:33:00,019 --> 00:33:02,355 Mercury Projesi yetkilileri fırlatmanın zamanı 532 00:33:02,522 --> 00:33:05,984 ya da seçilen astronotla ilgili bir açıklamada bulunmadı. 533 00:33:06,734 --> 00:33:09,696 Ama fırlatmanın heyecanı tüm kasabayı sardı ve yakında da 534 00:33:09,862 --> 00:33:10,905 tüm ülkeye yayılacak. 535 00:33:11,656 --> 00:33:15,368 Fakat deney muazzam bir başarıya ulaşsa dahi 536 00:33:15,535 --> 00:33:18,204 Rusya'nın Amerika'yı çoktan geçtiği bilindiği için 537 00:33:18,663 --> 00:33:22,375 beklentiler biraz azalmış olacak. 538 00:33:22,875 --> 00:33:27,213 Uçuş bir felaketle sonuçlanırsa da kaybedilen bir insan hayatıyla birlikte 539 00:33:27,380 --> 00:33:30,341 başarısızlığın kederi daha da büyüyecek. 540 00:33:35,179 --> 00:33:39,142 5 MAYIS 1961 GAGARİN'İN UÇUŞUNDAN 23 GÜN SONRA 541 00:33:39,600 --> 00:33:42,603 Programımıza Cape Canaveral'dan özel bir yayın için 542 00:33:42,687 --> 00:33:45,898 ara veriyoruz. Şimdi Cape'e bağlanıyoruz. 543 00:33:45,982 --> 00:33:46,941 SIVI OKSİJEN 544 00:33:47,025 --> 00:33:48,693 Bu fırlatmada kullanılacak roket 545 00:33:48,860 --> 00:33:50,611 ve onun üzerinde olacak kapsül 546 00:33:50,778 --> 00:33:53,781 Cape Canaveral'da seçilip hazırlandı. 547 00:33:54,115 --> 00:33:56,868 Seçilen astronotun ismi fırlatmadan hemen önceye kadar 548 00:33:57,035 --> 00:33:59,203 açıklanmayacak. 549 00:33:59,370 --> 00:34:02,123 UZAYA GİDEN ROKETE BİNECEK İLK KİŞİYİ SEÇMEYE YARDIM ETMEK İÇİN 550 00:34:02,206 --> 00:34:03,332 ASTRONOTLAR OYLAMA YAPTI. 551 00:34:03,458 --> 00:34:05,460 TARİHİ UÇUŞ İÇİN ALAN SHEPARD SEÇİLDİ. 552 00:34:05,543 --> 00:34:07,712 YEDEĞİ DE JOHN GLENN OLACAKTI. 553 00:34:07,837 --> 00:34:10,256 İlk insanlı uzay uçuşu için seçilen pilot 554 00:34:10,423 --> 00:34:12,967 Alan B. Shepard, Jr. oldu. 555 00:34:15,470 --> 00:34:18,222 Yüzlerce insan bu ana uzaktan tanıklık etmek için Cocoa Beach'e geldi. 556 00:34:18,306 --> 00:34:19,390 KONUŞAN: RALPH RENICK 557 00:34:19,474 --> 00:34:23,770 Redstone'un gökyüzüne yükselirken ardında bıraktığı alevleri görebilecekler. 558 00:34:24,520 --> 00:34:29,150 İnsanlar sahildeki gözetleme noktalarında geceyi arabalarında, uyku tulumlarında 559 00:34:29,400 --> 00:34:30,860 uyuyarak geçirdi. 560 00:34:31,110 --> 00:34:35,156 Uzakta, üç kilometre kadar ötede ise devasa projektörler 561 00:34:35,239 --> 00:34:37,325 Redstone kalkış kulesini aydınlatıyor. 562 00:34:38,451 --> 00:34:41,704 Shepard, Mercury astronot hangarından 563 00:34:41,829 --> 00:34:45,166 özel ekipmanlı bir aracın içinde ayrılarak 564 00:34:45,374 --> 00:34:48,920 fırlatma rampası alanına doğru ilerledi, dışarı çıkıp 565 00:34:49,087 --> 00:34:52,757 rokete doğru baktı ve ardından asansörle yukarı çıkarak 566 00:34:53,007 --> 00:34:57,386 uzay kapsülünün içerisindeki yerini aldı. 567 00:34:59,180 --> 00:35:01,724 Yuri Gagarin gibi yörüngeye girmeyecek… 568 00:35:01,808 --> 00:35:02,934 KONUŞAN: ROBERT ABERNATHY 569 00:35:03,017 --> 00:35:06,437 …ama kapsülü yani uzay aracıyla 186 kilometre yukarıya çıkacak. 570 00:35:06,562 --> 00:35:07,563 BÜYÜK BAHAMA ADASI 571 00:35:07,647 --> 00:35:10,066 Yer çekimi onu atmosfere geri çekene dek 572 00:35:10,233 --> 00:35:14,278 beş dakika boşlukta kaldıktan sonra takribî 500 kilometre öteye denize inecek. 573 00:35:14,362 --> 00:35:15,404 185 KM 574 00:35:18,241 --> 00:35:21,619 Bütün uçuş sadece 16 dakika sürecek ama kısa süre olsa da 575 00:35:21,786 --> 00:35:26,124 bizlere insanoğlunun uzayda işe yarayıp yarayamayacağını gösterecek. 576 00:35:30,586 --> 00:35:31,546 KONUŞAN: ROBERT TROUT 577 00:35:31,629 --> 00:35:34,507 Yüksek kalkış kulesi üç saat kadar önce yer değiştirip 578 00:35:34,674 --> 00:35:39,345 bembeyaz Redstone'u uzay çağının bir abidesi gibi tek başına bıraktı. 579 00:35:41,055 --> 00:35:44,142 Ağır basınç giysisi içerisindeki Alan Shepard, 580 00:35:44,308 --> 00:35:47,603 kapsülde sırtını çevre desteğine dayamış otururken 581 00:35:47,937 --> 00:35:50,565 panelindeki karmaşık düğmelerle meşgul oluyor, 582 00:35:50,731 --> 00:35:53,985 eğitiminden aşina olduğu hareketleri yaparak 583 00:35:54,235 --> 00:35:55,695 kontrol merkeziyle konuşuyordu. 584 00:35:56,028 --> 00:35:58,823 Ateşlemeye son 30. 585 00:35:59,115 --> 00:36:01,617 Anlaşıldı, periskop geri çekildi. 586 00:36:01,909 --> 00:36:03,703 Elimizdeki en iyi periskop bu. 587 00:36:04,036 --> 00:36:06,164 Ana bara voltajı 24 volt. 588 00:36:06,330 --> 00:36:09,834 Meşguldü ama o gerginliği hissetmemesi mümkün değildi. 589 00:36:10,126 --> 00:36:13,171 Program. Anlaşıldı. Yakıt. Yakıt kontrol. 590 00:36:13,337 --> 00:36:15,089 Harekât. Anlaşıldı, birinciyi ateşleyin. 591 00:36:15,256 --> 00:36:19,969 Otomatik yakıt 95'te. Normal 96. Kameralar ve ses kaydediciler çalışıyor. 592 00:36:20,136 --> 00:36:21,429 On iki ülkeden 62 gazeteci geldi. 593 00:36:21,512 --> 00:36:22,805 KONUŞAN: CHARLES VON FREMD 594 00:36:22,972 --> 00:36:26,392 Bazıları dolanıyor, bazılarıysa dikilmiş Redstone'un olduğu 595 00:36:26,517 --> 00:36:27,560 fırlatma rampasına bakıyor. 596 00:36:27,727 --> 00:36:30,980 Az önce hoparlörden fırlatmaya altı dakika kaldığı duyuruldu. 597 00:36:33,482 --> 00:36:36,319 Alan Shepard'ın uçuşu… 598 00:36:37,236 --> 00:36:39,071 …kalkışa yaklaştıkça… 599 00:36:39,155 --> 00:36:40,239 GERİ SAYIM 600 00:36:40,406 --> 00:36:45,203 …tüm mühendislerin kendi sistemlerinin felakete yol açacak sorun çıkarmasından 601 00:36:45,369 --> 00:36:47,371 deli gibi korktuğunu hissettim. 602 00:36:49,081 --> 00:36:51,209 En sonunda, Shepard bir mühendisin 603 00:36:51,834 --> 00:36:53,669 aşırı ısınan bir parçadan bahsettiğini duydu. 604 00:36:53,836 --> 00:36:56,380 Kimse var mı, ikincide teknisyen var mı? 605 00:36:56,631 --> 00:36:57,924 Mühendisin biri diğerine, 606 00:36:58,090 --> 00:37:02,220 "Kalkıştan önce o parçayı alıp incelesek iyi olacak." diyordu 607 00:37:02,303 --> 00:37:04,931 ve Shepard o parçayı çıkarıp incelemenin 608 00:37:05,097 --> 00:37:07,975 on beş dakika değil, iki gün süreceğini biliyordu. 609 00:37:10,186 --> 00:37:11,729 Hayır, beklemeleri gerek. 610 00:37:12,355 --> 00:37:14,357 O noktada telsizi alıp şöyle söyledi, 611 00:37:14,482 --> 00:37:16,817 "Bakın, ben sizden daha rahatım." 612 00:37:17,652 --> 00:37:20,988 "Hadi şu küçük sorunu halledin de şu mumu yakın artık." 613 00:37:21,155 --> 00:37:22,823 Kapsüle doğru akım verilecek. 614 00:37:23,032 --> 00:37:24,617 Kapsüle doğru akım verilecek. 615 00:37:24,992 --> 00:37:26,577 Bunu duyunca hepsi kendine gelip 616 00:37:26,744 --> 00:37:30,373 "Eğer o riski almaya razıysa bizim de razı olmamız gerekir." dediler. 617 00:37:30,915 --> 00:37:32,792 Fırlatmaya son 15 saniye. 618 00:37:33,751 --> 00:37:39,632 Fırlatmaya son on, dokuz, sekiz, yedi, altı, beş, dört, 619 00:37:39,966 --> 00:37:43,386 üç, iki, bir, sıfır. 620 00:37:43,552 --> 00:37:46,097 Kalkış. Ateşleme. 621 00:37:46,264 --> 00:37:48,557 Anlaşıldı, kalkış ve süre başladı. 622 00:37:49,392 --> 00:37:54,021 Redstone, fırlatma rampasından yavaşça yükselip… 623 00:37:55,147 --> 00:37:57,608 …direkt gökyüzüne uzanıyor. 624 00:37:58,693 --> 00:38:00,528 Evet efendim, gayet net duyuyorum. 625 00:38:01,862 --> 00:38:04,740 Kalkışın sesi şimdi bulunduğumuz yere ulaştı. 626 00:38:06,033 --> 00:38:07,451 Her şey iyi gidiyor. 627 00:38:08,369 --> 00:38:10,913 Gazeteciler alkışlıyorlar. 628 00:38:12,290 --> 00:38:14,000 Muazzam bir coşku var. 629 00:38:14,458 --> 00:38:18,504 Alan B. Shepard şu an o roketin en ucunda. 630 00:38:20,715 --> 00:38:26,637 Burası Freedom 7. Yakıt normal, 1,2 G, kabin basıncı 14 psi. 631 00:38:26,846 --> 00:38:28,597 Oksijen normal. 632 00:38:28,889 --> 00:38:30,766 Otuz beş bin kilogramlık bir basınç. 633 00:38:31,309 --> 00:38:33,269 Roketi gökyüzüne doğru itiyor. 634 00:38:33,602 --> 00:38:35,104 Rota mükemmel. 635 00:38:35,646 --> 00:38:39,567 Hız saatte 7.200 kilometreye yükseliyor… 636 00:38:41,944 --> 00:38:45,948 …uzay adamı Shepard'ı dünyanın 185 kilometre yukarısına çıkarıyor. 637 00:38:46,157 --> 00:38:49,452 Freedom 7 normal seyrinde. Rota mükemmel. 638 00:38:50,161 --> 00:38:55,541 Astronot Alan B. Shepard, Freedom 7'nin yakıt sisteminin normal olduğunu bildirdi. 639 00:38:56,083 --> 00:38:58,377 Kabin basıncı 5,5. 640 00:38:58,627 --> 00:39:01,005 Kabin basıncı inç karede 5,5 pound. 641 00:39:01,213 --> 00:39:03,549 Oksijen normal, tüm sistemler normal. 642 00:39:03,799 --> 00:39:07,219 Tıbbi göstergeler iyi. Uçuş, planlandığı gibi 643 00:39:07,428 --> 00:39:10,473 gidiyor gibi görünüyor hatta belki biraz daha da iyi. 644 00:39:10,639 --> 00:39:13,851 Uzun süredir üzerinde çalıştığımız acil durum planlarından 645 00:39:14,018 --> 00:39:17,855 henüz hiçbirini kullanmadık ve tabii kullanmayı da ummuyoruz. 646 00:39:18,356 --> 00:39:21,609 Periskopta ne güzel bir manzara var. 647 00:39:23,110 --> 00:39:27,281 Şu noktada, pilotun kalkışının üzerinden altı dakika, 30 saniye geçmiş durumda, 648 00:39:27,448 --> 00:39:30,368 kalkışın üzerinden altı buçuk dakika geçti. 649 00:39:30,534 --> 00:39:34,663 Birkaç dakika sonra, zirveye ulaştığını doğrulayacak… 650 00:39:35,164 --> 00:39:36,165 KAPSÜL SİSTEMLERİ EKRANI 651 00:39:36,248 --> 00:39:38,042 …yani dünyadan en uzak noktaya ulaşacak, 652 00:39:38,125 --> 00:39:41,087 bunun da 185 ila 188 kilometre arasında olmasını umuyoruz. 653 00:39:44,006 --> 00:39:47,927 Denizdeyse donanma gemileri, paraşütle indikten sonra 654 00:39:48,135 --> 00:39:50,971 kapsülü denizden almak için hazır bekliyor. 655 00:39:51,389 --> 00:39:54,517 Atmosfere giriş pozisyonu için yavaşlatma roketleri ateşlendi. 656 00:39:55,684 --> 00:39:59,688 Kapsül, uçak ve gemilerin radarında daha kolay gözükmesi için şaf bırakıyor. 657 00:40:02,942 --> 00:40:06,237 G kuvveti artışı…üç… 658 00:40:06,862 --> 00:40:09,532 …altı…dokuz. 659 00:40:12,326 --> 00:40:16,163 Ana paraşüt yeşil, ana paraşüt sağlam ve iyi görünüyor. 660 00:40:16,330 --> 00:40:18,582 Tabii birazdan ilk sözlerini duyacağız. 661 00:40:18,666 --> 00:40:22,545 Saniyeler sonra kapsülün tespit edileceğini umuyoruz. 662 00:40:29,677 --> 00:40:32,096 Az önce suya düştü. 663 00:40:32,263 --> 00:40:36,058 Buradaki uçak gemisinin tüm güvertelerinden 664 00:40:36,225 --> 00:40:37,518 sevinç çığlıkları yükseldi. 665 00:40:38,144 --> 00:40:42,189 Astronot Alan Shepard az önce kapsülden dışarıya tırmandı. 666 00:40:42,773 --> 00:40:46,444 Şimdi de onu helikoptere almaya çalışıyorlar. 667 00:40:53,534 --> 00:40:56,162 Doktorlar tarafından muayene edilmeden gazeteciler dâhil 668 00:40:56,328 --> 00:40:59,623 hiç kimsenin ona soru sormasına izin verilmeyecek. 669 00:41:05,212 --> 00:41:07,590 Al Shepard aralarından yükselirken 670 00:41:07,756 --> 00:41:10,843 Glenn ve diğerleri olan biteni kenardan izlemekle yetiniyordu. 671 00:41:11,218 --> 00:41:13,679 İşte astronotlar ve işte Shepard! 672 00:41:13,971 --> 00:41:18,309 Lindbergh Nişanı'yla ödüllendirilerek ulusal kahraman ilan edildi. 673 00:41:20,269 --> 00:41:24,106 İlk Amerikan Astronotu olarak uzay teknolojisinin ilerlemesine… 674 00:41:24,190 --> 00:41:25,483 35. ABD BAŞKANI 675 00:41:25,649 --> 00:41:29,028 …olağanüstü katkılarda bulundun. 676 00:41:29,195 --> 00:41:31,530 Ben de, aynı zamanda Uzay Kurulumuzun başkanı olan 677 00:41:31,697 --> 00:41:33,782 Başkan Yardımcımız, 678 00:41:33,949 --> 00:41:38,454 Temsilciler Meclisi ve Senato üyeleri ve burada bulunan uzay komitesi adına… 679 00:41:39,538 --> 00:41:43,834 …az önce yerde olan bu madalyayı sana takdim ediyorum, buyur. 680 00:41:53,135 --> 00:41:55,346 MUHABİR: O beş dakikalık yer çekimsiz geçen sürede 681 00:41:55,429 --> 00:41:57,264 neler hissettiniz acaba? 682 00:41:57,681 --> 00:42:02,478 O yer çekimsiz geçen sürenin tam ortasında, bir anda 683 00:42:03,062 --> 00:42:05,731 birinin bana mutlaka bu soruyu soracağını fark ettim. 684 00:42:10,486 --> 00:42:11,529 O yüzden… 685 00:42:15,491 --> 00:42:18,118 Bu soruya mutlaka bir cevap bulmalıyım, dedim. 686 00:42:20,454 --> 00:42:24,792 Şaka bir yana, daha önce eğitimlerimizde de tecrübe ettiğimiz 687 00:42:24,875 --> 00:42:28,045 böyle yer çekimsiz geçen kısa süreler 688 00:42:28,837 --> 00:42:30,631 bize hep çok zevkli gelmiştir. 689 00:42:31,048 --> 00:42:34,051 ALAN SHEPARD'IN UÇUŞUNDAN ÜÇ HAFTA SONRA, 690 00:42:34,134 --> 00:42:37,179 BAŞKAN KENNEDY KONGRE'DE BİR KONUŞMA YAPTI. 691 00:42:37,638 --> 00:42:41,642 Son olarak, dünya üzerinde epeydir süregelen… 692 00:42:41,725 --> 00:42:42,726 25 MAYIS 1961 693 00:42:43,018 --> 00:42:47,565 …özgürlük ve despotluk arasındaki bu savaşı kazanmak istiyorsak, 694 00:42:47,731 --> 00:42:51,902 geçtiğimiz haftalarda elde ettiğimiz uzaydaki dramatik başarılar, 695 00:42:52,486 --> 00:42:55,155 Sputnik'in de 1957'de yaptığı gibi, 696 00:42:55,864 --> 00:43:01,120 hangi yolu seçeceğimiz konusunda karar vermeye çalışan tüm insanlar için 697 00:43:01,954 --> 00:43:04,164 seçilecek yolun hangisi olduğunu 698 00:43:04,540 --> 00:43:06,625 bize net bir şekilde göstermiştir. 699 00:43:07,418 --> 00:43:11,964 Bu ulusun, önümüzdeki on sene içerisindeki en büyük hedefinin 700 00:43:12,631 --> 00:43:17,094 Ay'a insan göndermek ve ardından Dünya'ya sağ salim geri döndürmek olması 701 00:43:17,261 --> 00:43:18,429 gerektiğine inanıyorum. 702 00:43:20,848 --> 00:43:24,685 Başkan, Ay'a gidecek olan sadece tek bir kişi değil, 703 00:43:24,810 --> 00:43:28,772 onu oraya göndermek için tüm ulus olarak çalışmamız gerek, dedi. 704 00:43:28,981 --> 00:43:31,900 BOŞ LAF DEĞİL: AY'A GERÇEKTEN İNSAN GÖNDERMEYİ DENEYECEĞİZ 705 00:43:31,984 --> 00:43:34,153 ABD'Yİ ZORLU BİR SÜREÇ BEKLİYOR 706 00:43:46,457 --> 00:43:49,543 Bu eğitim cihazı özel olarak astronotlar için üretildi. 707 00:43:50,044 --> 00:43:53,589 Hava salma suretiyle, üç farklı yönde ya da bu üçünün kombinasyonlarında 708 00:43:53,756 --> 00:43:57,301 hareketlerini kontrol edebilmeyi öğreniyorlar. 709 00:43:57,718 --> 00:44:00,721 NASA YÖRÜNGE GÖREVİNE KALKIŞMADAN ÖNCE 710 00:44:00,804 --> 00:44:03,432 SHEPARD'IN YÖRÜNGEALTI UÇUŞUNUN TESADÜF OLMADIĞINI KANITLAMALIYDI. 711 00:44:03,515 --> 00:44:08,187 UZAYA ÇIKAN İKİNCİ AMERİKALI OLMASI İÇİN GUS GRISSOM SEÇİLDİ. 712 00:44:08,937 --> 00:44:12,650 Bu hareketleri yaparken, öngörülen rotanın neresinde olduklarını 713 00:44:12,816 --> 00:44:16,278 görerek öğrenmelerine yardımcı olmak amacıyla 714 00:44:16,445 --> 00:44:18,989 önlerindeki ekrana dünya coğrafyası yansıtılıyor. 715 00:44:21,992 --> 00:44:24,119 Astronot Virgil Grissom'ı dinliyoruz. 716 00:44:24,828 --> 00:44:27,498 Günün birinde dünyayı bu şekilde izleyebileceğinize 717 00:44:27,665 --> 00:44:29,583 kendinizi inandırmakta zorlandınız mı? 718 00:44:29,750 --> 00:44:31,418 Bu simülatörde otururken 719 00:44:31,543 --> 00:44:34,713 Dünya'nın 150 kilometre üzerinde olduğumu düşünmüyorum. 720 00:44:35,339 --> 00:44:39,677 Tamamen kontrol görevine odaklanıyorum ve aklımı meşgul eden şey sadece bu, 721 00:44:39,802 --> 00:44:40,678 hayaller değil. 722 00:44:44,139 --> 00:44:46,392 Şimdi tekrardan ABC News merkezine, 723 00:44:46,475 --> 00:44:48,018 Cape Canaveral'a bağlanıyoruz. 724 00:44:48,102 --> 00:44:49,436 KONUŞAN: JULES BERGMAN 725 00:44:49,520 --> 00:44:51,647 Amerika'nın ikinci insanlı uzay uçuşuna üç dakika kaldı. 726 00:44:51,772 --> 00:44:53,482 Yüzbaşı Gus Grissom, Mercury uzay kapsülünde… 727 00:44:53,565 --> 00:44:54,733 21 TEMMUZ 1961 728 00:44:54,900 --> 00:44:57,695 …25 metrelik Redstone roketinin tepesinde oturuyor. 729 00:44:58,195 --> 00:45:01,198 An itibarıyla da her şey yolunda gibi görünüyor. 730 00:45:05,536 --> 00:45:07,287 Periskop geri çekildi. 731 00:45:09,581 --> 00:45:11,667 Fırlatmaya son 15 saniye. 732 00:45:12,501 --> 00:45:13,544 ALAN SHEPARD KAPSÜL İLETİŞİM 733 00:45:13,627 --> 00:45:17,506 On, dokuz, sekiz, yedi, altı, 734 00:45:18,215 --> 00:45:22,803 beş, dört, üç, iki, bir. 735 00:45:23,262 --> 00:45:25,848 Ateşleme. Kalkış. 736 00:45:28,225 --> 00:45:32,020 GRISSOM: Anlaşıldı, burası Liberty Bell 7. Saat işliyor. 737 00:45:34,857 --> 00:45:37,776 SHEPARD: Seni gayet iyi duyuyoruz. Çok fazla ağlama. 738 00:45:37,901 --> 00:45:38,902 GRISSOM: Tamamdır. 739 00:45:43,824 --> 00:45:49,329 Bütün sistemler hazır, Gus Grissom da bugün kendine çok güveniyor gibi. 740 00:45:50,289 --> 00:45:52,291 -Net duyuyoruz. -Anlaşıldı. 741 00:45:53,041 --> 00:45:56,044 Tamam, yakıt normal, 1,25 G kadar. 742 00:45:56,211 --> 00:45:59,381 Kabin basıncı yavaşça artıyor. Oksijen seviyesi normal. 743 00:46:02,676 --> 00:46:04,428 Altı dakika 17 saniyedir havada. 744 00:46:05,721 --> 00:46:08,348 Kapsül yörünge pozisyonuna doğru geliyor. 745 00:46:10,142 --> 00:46:11,185 480 KM. 746 00:46:11,268 --> 00:46:14,104 Uzay aracını atmosfere giriş pozisyonuna getirdi, 747 00:46:14,271 --> 00:46:17,691 büyük bir çana benzeyen kısmı aşağıyı doğru gelmeye başladı. 748 00:46:19,943 --> 00:46:24,490 GRISSOM: Eğim oranı arttı. G kuvveti etkisini göstermeye başladı. 749 00:46:24,948 --> 00:46:27,910 G kuvveti artıyor. Altıya dayandı. 750 00:46:29,286 --> 00:46:30,329 Dokuz oldu. 751 00:46:32,414 --> 00:46:33,540 Ona yaklaşıyor. 752 00:46:33,749 --> 00:46:36,043 Eğim oranı tekrar yediye düşüyor. 753 00:46:36,460 --> 00:46:39,379 Yoğunlaşma izleri başladı. Şok dalgası geliyor. 754 00:46:39,505 --> 00:46:42,174 On beş kilometredeyim, iyi hissediyorum. 755 00:46:43,342 --> 00:46:47,179 Uçuş doktoru, Gus Grissom'ın atmosfere giriş sırasında 756 00:46:47,387 --> 00:46:49,890 yüksek G'ye maruz kaldığını ama iyi olduğunu belirtti. 757 00:46:51,350 --> 00:46:53,101 GRISSOM: Paraşüt yüksekliğine yaklaştım. 758 00:46:56,230 --> 00:46:57,606 Paraşüt açıldı. 759 00:46:58,065 --> 00:47:00,400 Çarpışmaya hazırlanıyorum. 760 00:47:00,692 --> 00:47:05,489 USS RANDOLPH CAPE CANAVERAL'IN 480 KM UZAĞI 761 00:47:05,781 --> 00:47:08,909 Suya inen Gus Grissom'la konuşanlardan öğrendiğimize göre, 762 00:47:09,201 --> 00:47:12,246 kurtarma helikopterlerine, kapsülden çıkmadan önce 763 00:47:12,704 --> 00:47:15,666 kontrol listesini tamamlayıp kokpitte her şeyin 764 00:47:15,749 --> 00:47:18,919 yolunda olduğundan emin olmak istediğini söylemiş. 765 00:47:30,514 --> 00:47:33,559 Astronot Virgil Grissom kapsülden çıktı, 766 00:47:33,642 --> 00:47:35,060 şu an suda yüzüyor. 767 00:47:41,817 --> 00:47:44,862 Görünüşe göre kapsül suda daha da derine batıyor… 768 00:47:47,281 --> 00:47:51,201 …ve suyun tamamen dibine gömülmesinden korkuluyor. 769 00:47:51,410 --> 00:47:54,288 Astronotun ve kapsülün üzerinde şu an iki helikopter 770 00:47:54,413 --> 00:47:55,789 çok yakın uçuş yapıyor. 771 00:48:00,794 --> 00:48:03,380 Helikopter şu an kapsülü kaldırmaya başladı. 772 00:48:03,547 --> 00:48:06,341 Grissom'ı tekrar kontrol ediyorlar ama helikopter bir yandan da 773 00:48:06,466 --> 00:48:09,595 içindeki bir kablo vasıtasıyla kapsülü tutuyor. 774 00:48:10,971 --> 00:48:14,266 Helikopter, kapsülü suyun üzerinde tutmaya devam ediyor. 775 00:48:14,558 --> 00:48:17,603 Kapsül suya batmaya başlamıştı ve Virgil Grissom da 776 00:48:17,728 --> 00:48:20,147 bu yüzden kapsülden çıkmak zorunda kaldı. 777 00:48:22,065 --> 00:48:24,276 Helikopterlerden biri kapsülün hemen üstünden uçuyor, 778 00:48:24,443 --> 00:48:25,986 diğeri de hemen yanında. 779 00:48:26,194 --> 00:48:29,698 Kapsülü yukarıda tutarken Grissom için de kablo indirmeleri gerek. 780 00:48:33,577 --> 00:48:35,454 Kapsül suya düştü. 781 00:48:35,704 --> 00:48:38,290 Helikopter kapsülü suya düşürdü. 782 00:48:38,498 --> 00:48:40,042 Şu an tekrar suya battı. 783 00:48:40,167 --> 00:48:42,669 Bu sefer kapsülü derine inmeden çıkarabilmek 784 00:48:42,961 --> 00:48:45,422 büyük bir sorun olacak gibi görünüyor. 785 00:48:53,430 --> 00:48:55,015 Grissom az daha boğuluyordu. 786 00:48:55,182 --> 00:48:57,517 Kıyafetinin içindeki oksijen valflerinden birini 787 00:48:57,684 --> 00:48:59,102 kapatmayı unutmuştu. 788 00:49:04,399 --> 00:49:07,736 Virgil Grissom'a kablo uzatmaya çalışıyorlar… 789 00:49:10,739 --> 00:49:15,494 …ve Grissom çıkıyor gibi, Grissom sudan çıkıyor. 790 00:49:15,661 --> 00:49:18,789 İşte orada, onu görebilirsiniz. 791 00:49:18,956 --> 00:49:22,709 Bizden altı buçuk kilometre kadar uzakta ve şu anda yukarı çekiliyor. 792 00:49:29,257 --> 00:49:33,053 Kapsülü batmaya başlayınca denize atlayan Grissom, 793 00:49:33,220 --> 00:49:35,639 şu anda sağ salim helikoptere ulaştı. 794 00:49:41,311 --> 00:49:46,024 Özetle, ikinci Amerikan astronotun da uzaya gönderimini başarıyla tamamladık. 795 00:49:46,108 --> 00:49:47,985 Tabii ki ilki kadar başarılı olmadı 796 00:49:48,068 --> 00:49:51,029 çünkü kurtarma operasyonu sırasında kapsül kaybedildi. 797 00:49:51,113 --> 00:49:54,491 Ama işin en önemli ve kritik kısmı başarıyla atlatıldı. 798 00:49:54,658 --> 00:49:57,869 Astronotun kendisi, Hava Yüzbaşı Virgil Grissom, 799 00:49:57,953 --> 00:49:59,037 sağ salim kurtarıldı. 800 00:50:00,455 --> 00:50:04,501 Kapsüle ilk defa içeriden açılabilecek bir kapak monte edilmişti. 801 00:50:07,045 --> 00:50:10,424 Kapağı neden açtığı tartışma konusuydu, bu facianın nedeni 802 00:50:10,590 --> 00:50:14,344 panikleyip "Buradan çıkmam lazım." deyip düğmeye basması mıydı 803 00:50:14,469 --> 00:50:18,390 yoksa dikkatsizlik sonucu düğmeye yanlışlıkla mı basmıştı? 804 00:50:18,598 --> 00:50:21,268 İki durumda da hata büyüktü. 805 00:50:22,561 --> 00:50:27,441 Başkan, astronot Yüzbaşı Virgil Gus Grissom'ı aradı. 806 00:50:28,442 --> 00:50:30,193 KENNEDY: Yüzbaşı, tebrik ederim. 807 00:50:30,402 --> 00:50:34,072 Uçuşunuzu burada televizyondan takip ediyordum ve sağ salim çıkmanıza 808 00:50:34,239 --> 00:50:35,282 çok sevindim. 809 00:50:35,574 --> 00:50:37,534 GRISSOM: Evet efendim. Sağ salim çıktım. 810 00:50:37,701 --> 00:50:42,289 Fakat az önce kapsülü, kamerayı ve filmi kaybettiğimizi söylediler. 811 00:50:42,664 --> 00:50:47,127 Evet ama çok iyi bir iş çıkarmışsınız ve sizin açınızdan iyi geçmesine 812 00:50:47,294 --> 00:50:49,337 çok memnun olduk. 813 00:50:52,174 --> 00:50:54,092 Grissom, John F. Kennedy'ye müteşekkirdi. 814 00:51:00,682 --> 00:51:06,271 Başkan, kendi yönetimindeki ikinci uçuşun fiyasko olarak nitelendirilmesine 815 00:51:06,396 --> 00:51:07,439 müsaade etmeyecekti. 816 00:51:08,648 --> 00:51:10,233 Herkesin kabul ettiği şekilde, 817 00:51:10,400 --> 00:51:12,986 "Gus'ın uçuşu çok başarılıydı. 818 00:51:16,823 --> 00:51:18,283 "Sadece sonda biraz zorlandı." dedi. 819 00:51:23,997 --> 00:51:26,458 Manuel kontrol sistemini denemek için 820 00:51:26,666 --> 00:51:28,877 sağa sola hareket etmeye başlamıştım, 821 00:51:29,086 --> 00:51:33,632 sonra penceredeki manzaradan o kadar çok etkilendim ki 822 00:51:33,965 --> 00:51:37,344 manzaraya kendimi kaptırdığım için aletlere konsantre olmakta zorlandım. 823 00:51:38,595 --> 00:51:39,596 Siz buyurun. 824 00:51:40,222 --> 00:51:44,184 Şişirilebilir bota ne oldu Gus? 825 00:51:44,351 --> 00:51:47,646 Çok mu hızlı çıkmak zorunda kaldın, ne oldu? 826 00:51:48,605 --> 00:51:54,361 Başlığımı çıkardım, kemerimi çözdüm ve helikopterlere haber verdim, 827 00:51:54,444 --> 00:51:55,779 hazır olduğumu söyledim. 828 00:51:55,946 --> 00:51:59,157 Hazırdım, onları bekliyordum, sırtüstü uzanmıştım. 829 00:51:59,491 --> 00:52:02,077 Orada öylece yatarken "güm" diye bir ses duydum, 830 00:52:02,786 --> 00:52:05,247 kapak açıldı, yukarı baktım, gökyüzünü görebiliyordum 831 00:52:05,372 --> 00:52:06,957 ve içeri su dolmaya başladı. 832 00:52:07,749 --> 00:52:10,919 O kapının patladığını görmek kesinlikle yaşadığım en büyük şoktu. 833 00:52:11,253 --> 00:52:12,712 -Siz. -Kapağın havaya uçmasıyla 834 00:52:12,879 --> 00:52:15,298 kapsülün su dolması arasında ne kadar zaman geçtiğini 835 00:52:15,382 --> 00:52:17,300 -biliyor musunuz? -Biri size, 836 00:52:17,509 --> 00:52:20,178 "Hemen o kapsülden dışarı çık." diyordu. 837 00:52:20,512 --> 00:52:23,223 -Böyle bir şey konuşmuş muydunuz? -Kapak konusunda, 838 00:52:23,348 --> 00:52:24,349 başka neler… 839 00:52:24,516 --> 00:52:28,186 Yüzbaşı, o çıkış kapağının neden açıldığına dair bir fikriniz var mı? 840 00:52:28,270 --> 00:52:32,149 Kilit düğmesine yanlışlıkla basmış olabilir misiniz? 841 00:52:32,691 --> 00:52:35,152 Öyle bir şey yapmadığımdan gayet eminim 842 00:52:35,360 --> 00:52:37,404 çünkü onu açmak epey zor bir iş. 843 00:52:42,993 --> 00:52:47,789 Mercury astronotu Virgil I. Grissom, NBC News'in basın toplantısına katıldı. 844 00:52:47,956 --> 00:52:51,668 Kendisi dün Amerika'nın uzaya gönderdiği ikinci insan olmuştu. 845 00:52:56,882 --> 00:52:59,426 SOVYETLER DÜNYANIN YÖRÜNGESİNE İKİ İNSAN GÖNDERMİŞTİ. 846 00:52:59,509 --> 00:53:03,346 ŞİMDİ DE NASA İLK İNSANLI YÖRÜNGE UZAY UÇUŞUNU DENEYECEKTİ. 847 00:53:03,471 --> 00:53:07,475 FELAKETLE SONUÇLANMA RİSKİ HER ZAMANKİNDEN FAZLAYDI. 848 00:53:07,934 --> 00:53:09,060 LANGLEY ARAŞTIRMA MERKEZİ 849 00:53:09,144 --> 00:53:10,437 Mercury Projesi'nin 850 00:53:10,520 --> 00:53:14,441 ilk insanlı yörünge uzay uçuşu için iki pilot ekibi seçildi. 851 00:53:15,400 --> 00:53:18,153 John H. Glenn Jr. 852 00:53:18,236 --> 00:53:22,532 ilk uçuş için seçildi, yedeğiyse Scott Carpenter olacak. 853 00:53:27,537 --> 00:53:30,248 Bildiğiniz üzere ciddi miktarda eğitim yaptık. 854 00:53:30,540 --> 00:53:33,251 Bu eğitimlerin birçoğu yeni ve değişik eğitimlerdi 855 00:53:33,376 --> 00:53:37,255 ve eve döndüğüm zamanlarda bu süreci mümkün olduğunca 856 00:53:37,380 --> 00:53:39,674 ailemle paylaşmaya çalıştım. 857 00:53:39,799 --> 00:53:42,761 Zaten genelde her seyahatten döndüğümde böyle yaparız. 858 00:53:42,844 --> 00:53:45,639 Sadece benim yaptıklarımdan değil, 859 00:53:45,805 --> 00:53:48,516 Annie ve çocukların yaptıklarından da söz ederiz. 860 00:53:50,143 --> 00:53:52,938 Uçuşun iyi bitmeme ihtimalini ve geri dönemeyebileceğinizi 861 00:53:53,104 --> 00:53:55,398 düşünmüşsünüzdür eminim. 862 00:53:55,982 --> 00:53:57,859 Böyle bir şey olursa oğlunuzun 863 00:53:58,026 --> 00:53:59,986 sizi nasıl hatırlamasını istersiniz? 864 00:54:08,245 --> 00:54:10,413 İtiraf etmeliyim ki epey ilginç bir soru. 865 00:54:10,580 --> 00:54:11,581 Öyle. 866 00:54:12,707 --> 00:54:14,167 Hepimizin farklı yetenekleri var. 867 00:54:14,334 --> 00:54:17,712 Bu yetenekleri en üst seviyede kullanmak bizim elimizde. 868 00:54:17,879 --> 00:54:21,508 Buradayken yeteneklerimi en iyi şekilde kullanmaya çalıştım, 869 00:54:21,633 --> 00:54:24,511 böyle bir mirası evladıma da bırakabilirsem 870 00:54:24,844 --> 00:54:26,805 sanırım böyle hatırlanmak en güzeli olur. 871 00:54:26,972 --> 00:54:29,182 DUALARIMIZ ALB. JOHN GLENN İLE 872 00:54:29,432 --> 00:54:32,811 Kasabadaki bekleyiş belki de hiç olmadığı kadar gergin. 873 00:54:36,064 --> 00:54:39,359 Astronot John Glenn'in yarın yapılması planlanan 874 00:54:39,526 --> 00:54:41,736 üçlü yörünge uçuşuyla ilgili tek soru işareti 875 00:54:41,903 --> 00:54:43,571 havanın durumu olacak. 876 00:54:43,947 --> 00:54:47,450 Fırlatma alanındaki ve Donanma kurtarma gemilerinin 877 00:54:47,534 --> 00:54:52,289 Glenn'i almak için bekleyeceği Atlas Okyanusu'ndaki hava durumu. 878 00:54:59,254 --> 00:55:03,049 John Glenn uçuş için hazırdı, 879 00:55:03,133 --> 00:55:05,343 yörüngeye çıkan ilk Amerikalı olacaktı. 880 00:55:08,221 --> 00:55:11,057 Uçuş şubat ayında yapılacaktı ve o dönem kötü hava nedeniyle 881 00:55:11,141 --> 00:55:13,435 ertelenen dört beş uçuş olmuştu. 882 00:55:18,189 --> 00:55:21,484 Glenn beş buçuk saat roketin tepesinde 883 00:55:21,985 --> 00:55:23,737 havanın düzelmesini beklemişti. 884 00:55:25,655 --> 00:55:29,576 Nihayetinde hava düzelmedi ve uçuş ertelendi. 885 00:55:31,453 --> 00:55:32,954 Bir duyurum var. 886 00:55:33,079 --> 00:55:34,080 İYİ ŞANSLAR GLENN! 887 00:55:34,164 --> 00:55:37,250 Bugün yapılacak, Mercury Projesi uzay aracıyla 888 00:55:37,375 --> 00:55:43,131 yörüngeye insanlı uçuş denemesi hava şartları nedeniyle ertelenmiştir. 889 00:55:44,132 --> 00:55:46,968 O dönemki Başkan Yardımcısı Lyndon Johnson'dı 890 00:55:47,135 --> 00:55:49,512 ve Başkan Yardımcısı'na iş olsun diye 891 00:55:49,596 --> 00:55:52,349 uzay programının başına getirilmişti. 892 00:55:52,599 --> 00:55:55,101 Medyanın ilgisizliğinden muzdarip olan Johnson, 893 00:55:55,268 --> 00:55:58,646 Glenn ailesinin evlerine misafir olup 894 00:55:58,813 --> 00:56:02,692 kocasının uzayda parçalanmasından korktuğu için 895 00:56:02,817 --> 00:56:04,986 endişe içinde bekleyen Annie Glenn'i 896 00:56:05,153 --> 00:56:08,823 canlı yayında teselli etme niyetindeydi. 897 00:56:09,407 --> 00:56:12,702 Glenn'in evine şu anda tabii ki hayal kırıklığı hâkim durumda. 898 00:56:12,869 --> 00:56:17,957 Hepimiz gibi, Bayan Glenn de bu sabahki fırlatma için heyecanlıydı. 899 00:56:18,208 --> 00:56:21,252 Şu an daha sonra açıklanacak yeni fırlatma tarihini bekliyor. 900 00:56:21,419 --> 00:56:24,255 Gördüğünüz gibi evin önü gazeteciler, komşular 901 00:56:24,339 --> 00:56:26,216 ve meraklı insanlarla dolu. 902 00:56:27,425 --> 00:56:30,595 Annie Glenn bu ziyaretten çok rahatsız olmuştu. 903 00:56:30,887 --> 00:56:33,390 İleri derecede kekeme olduğundan 904 00:56:33,473 --> 00:56:35,058 hiç kimsenin haberi yoktu. 905 00:56:37,811 --> 00:56:40,647 O yüzden sürekli itiraz edip "Hayır, çok teşekkür ederim. 906 00:56:40,772 --> 00:56:44,109 "Başkan Yardımcısı'nı görmek istemiyorum. Bu, benim için çok özel bir an." dedi. 907 00:56:44,526 --> 00:56:46,069 Onu içeri almak istemiyordu. 908 00:56:46,361 --> 00:56:49,072 Bu sırada o da birkaç sokak ötede bir limuzinin içinde 909 00:56:49,322 --> 00:56:52,200 astronotun eşinin onu kabul etmesini bekliyordu. 910 00:56:53,618 --> 00:56:56,121 Glenn soyunma odasına geri döndüğünde, 911 00:56:56,287 --> 00:56:57,414 basınç giysisini çıkarırken 912 00:56:57,622 --> 00:57:01,543 NASA'dan gelen temsilciler odaya dalıp ona şöyle dediler, 913 00:57:01,709 --> 00:57:05,338 "John, yardımına ihtiyacımız var, karınla ufak bir sorun yaşıyoruz." 914 00:57:05,463 --> 00:57:06,881 "Karımla ne sorununuz var?" dedi. 915 00:57:07,549 --> 00:57:10,009 "Başkan Yardımcısı'nı eve sokmuyor." dediler. 916 00:57:10,218 --> 00:57:14,806 "Teselli etmesi için Başkan Yardımcısı'nın eve girmesine müsaade etmesini söyleyin." 917 00:57:15,098 --> 00:57:16,516 Glenn telefonu eline alıp 918 00:57:16,683 --> 00:57:19,978 "Bak, Başkan Yardımcısı'nın eve girmesini istemiyorsan, 919 00:57:20,186 --> 00:57:23,398 "Başkan'ın eve girmesini istemiyorsan eve giremezler." 920 00:57:24,816 --> 00:57:30,155 Glenn'in bu hareketi nedeniyle uçuşunu kaybetme ihtimali çok yüksekti 921 00:57:31,156 --> 00:57:33,116 çünkü NASA'nın yeni başkanı James Webb 922 00:57:33,324 --> 00:57:35,285 Glenn'i derhâl değiştirmek istemişti. 923 00:57:36,119 --> 00:57:37,829 "Ekip çalışmasına yatkın değil." dedi. 924 00:57:38,705 --> 00:57:41,040 Webb'in kararını değiştirense bazı çalışanları oldu, 925 00:57:41,291 --> 00:57:44,002 "Bakın, astronotlar arasında fikir ayrılıkları vardır. 926 00:57:44,169 --> 00:57:45,545 "Birbirlerini çekemezler. 927 00:57:45,670 --> 00:57:47,964 "Ama böyle bir konuda her pilot gibi 928 00:57:48,089 --> 00:57:51,134 "onların da hepsi birlik olup isyan çıkartırlar. 929 00:57:54,304 --> 00:57:56,681 "Göreve gönderecek adam bulamazsınız." dediler. 930 00:58:03,104 --> 00:58:07,484 20 ŞUBAT 1962 ÜÇ HAFTA SONRA 931 00:58:10,236 --> 00:58:12,822 Pilot Glenn de şu an dışarıya çıkıyor. 932 00:58:12,906 --> 00:58:14,699 KONUŞAN: HERBERT KAPLOW 933 00:58:14,782 --> 00:58:18,703 Taşınabilir hava soğutucuyu sol elinden sağ eline alıyor, 934 00:58:18,870 --> 00:58:20,955 şimdi tekrar sol elinde, Fırlatma Rampası 14'ün 935 00:58:21,122 --> 00:58:23,500 önündeki araca doğru gidiyor. 936 00:58:29,339 --> 00:58:31,841 Şimdi de Dr. Douglas'la birlikte asansöre biniyor, 937 00:58:32,008 --> 00:58:35,845 elbise teknisyeni Schmitt ve astronot Deke Slayton da onlarla. 938 00:58:39,724 --> 00:58:40,600 KONUŞAN: JULES BERGMAN 939 00:58:40,683 --> 00:58:43,561 Albay John Glenn bu göreve hazırlanmak için 940 00:58:43,686 --> 00:58:45,813 bu gece doğu saatiyle 02.20'de uyandı. 941 00:58:48,233 --> 00:58:51,986 Özgür dünyanın yörüngeye gerçekleştireceği üç katmanlı 942 00:58:52,070 --> 00:58:54,489 ilk insanlı uçuşun ikinci denemesi. 943 00:59:11,089 --> 00:59:13,466 Aklıma klişelerden başka söz gelmiyor, 944 00:59:13,591 --> 00:59:16,386 Cape Canaveral'da gergin bekleyiş sürüyor. 945 00:59:16,469 --> 00:59:20,306 Bu tabiri pek çok kez duyduk ama daha önce bu lafa bu kadar uygun olan 946 00:59:20,473 --> 00:59:22,267 bir olaya tanık olmamıştım. 947 00:59:22,642 --> 00:59:25,019 -Basınçlandırma durum kontrolü. -Tamam. 948 00:59:25,186 --> 00:59:27,647 -Sıvı oksijen tankı? -Işık yanıp sönüyor. 949 00:59:27,897 --> 00:59:30,108 -Hazırsın! -Hortum geri çekilsin mi? 950 00:59:30,275 --> 00:59:32,443 -Menzil ne durumda? -Fırlatma için uygun. 951 00:59:32,610 --> 00:59:34,070 -Mercury kapsülü? -Hazır. 952 00:59:34,237 --> 00:59:38,241 -On beş saniye. Tanrı yardımcın olsun. -Yolun açık olsun John Glenn. 953 00:59:38,491 --> 00:59:41,035 Geri sayımda son 30 saniyeye giriyoruz. 954 00:59:41,244 --> 00:59:42,745 Son on saniye. 955 00:59:43,246 --> 00:59:46,291 -Son on saniye. -On, dokuz, sekiz, yedi, 956 00:59:46,457 --> 00:59:48,918 altı, beş, dört, üç… 957 00:59:49,002 --> 00:59:50,211 JOHN GLENN'İN EVİ 958 00:59:50,378 --> 00:59:54,716 …iki, bir, sıfır, ateşleme. 959 00:59:55,675 --> 00:59:59,220 Kalkış. Kalkış! 960 01:00:05,935 --> 01:00:08,646 Atlas roketi fırlatma rampasından ayrıldı 961 01:00:08,980 --> 01:00:11,524 ve doğruca gökyüzüne yükseliyor. 962 01:00:35,923 --> 01:00:42,680 Böylece John Glenn Jr. Dünya etrafındaki ilk yörünge seferine başlıyor. 963 01:00:53,983 --> 01:00:56,486 Kalkış saati 9.47 idi. 964 01:00:56,569 --> 01:00:59,530 Uzay aracı Florida'da gözlerden uzaklaşırken 965 01:00:59,697 --> 01:01:02,075 Bermuda takip istasyonu tarafından izlemeye alındı. 966 01:01:02,825 --> 01:01:05,828 John Glenn'in sesi gayet net bir şekilde duyuluyordu. 967 01:01:06,704 --> 01:01:09,332 Arkamdaki periskopta güneşin doğduğunu görüyorum, 968 01:01:09,499 --> 01:01:12,043 muhteşem bir kırmızı renkte. Tamam. 969 01:01:13,252 --> 01:01:14,295 Anlaşıldı. 970 01:01:15,296 --> 01:01:17,840 JOHN GLENN DÜNYA ETRAFINDAKİ ÜÇ YÖRÜNGEDEN İLKİNE GİRİŞ YAPAR. 971 01:01:17,924 --> 01:01:21,761 ŞU ANDA UZAYA ÇIKAN TÜM AMERİKALILARDAN 65 KİLOMETRE DAHA İLERİDEDİR. 972 01:01:22,470 --> 01:01:23,554 KONUŞAN: DALLAS TOWNSEND 973 01:01:23,638 --> 01:01:26,891 John Glenn'in Cape Canaveral'dan çıkalı tam bir saat üç dakika oldu. 974 01:01:27,100 --> 01:01:30,770 Saatte 28.235 kilometre hızla 975 01:01:30,978 --> 01:01:35,358 ve dünya üzerinden 160 ila 250 kilometre yükseklikte gidiyor. 976 01:01:36,359 --> 01:01:38,778 GRAND CENTRAL TERMİNALİ NEW YORK 977 01:01:38,861 --> 01:01:41,280 -Bugün hiç işe gittiniz mi? -Evet, gittim. 978 01:01:41,698 --> 01:01:43,825 Şirket yayını izlememiz için izin verdi. 979 01:01:43,991 --> 01:01:46,244 İyi yapmışlar. Sanırım kalsaydınız da 980 01:01:46,411 --> 01:01:48,121 -aklınız işte olmazdı zaten. -Bugün öyle. 981 01:01:48,204 --> 01:01:49,956 Bu, işten daha önemli dediler. 982 01:01:50,748 --> 01:01:51,958 BİR SAAT 15 DAKİKA SONRA 983 01:01:52,041 --> 01:01:55,461 Burası Friendship 7, durumumu tarif etmeye çalışacağım. 984 01:01:56,087 --> 01:01:59,841 Parıl parıl parlayan parçacıklardan oluşan büyük bir kitlenin içerisindeyim, 985 01:02:00,299 --> 01:02:03,010 parçalar sanki ışıldıyor. 986 01:02:03,177 --> 01:02:04,345 Hiç böyle bir şey görmedim. 987 01:02:04,512 --> 01:02:07,640 Etrafta böyle küçük… Kapsüle doğru geliyorlar 988 01:02:08,766 --> 01:02:12,770 ve küçük yıldızlara benziyorlar, yağmur gibi üzerime geliyor. 989 01:02:14,564 --> 01:02:17,358 Bunlar şüphesiz ki güneş ışığının üzerlerine 990 01:02:17,525 --> 01:02:20,361 belirli bir açıyla vurduğu parçacıklardı. 991 01:02:21,028 --> 01:02:22,155 Çok güzellerdi. 992 01:02:23,865 --> 01:02:26,075 Burada binlercesi var. 993 01:02:26,993 --> 01:02:30,204 Ama bu parçacıklar kapsülden mi geliyordu? İşte bu sorun demekti. 994 01:02:30,955 --> 01:02:32,498 GLENN: Burası Friendship 7. 995 01:02:32,623 --> 01:02:35,752 Benim aracımdan geldiklerini düşünmüyorum, olumsuz. Tamam. 996 01:02:37,170 --> 01:02:40,506 Kapsülünün etrafında küçük elmaslar gibi dönüp duruyorlardı. 997 01:02:40,673 --> 01:02:44,385 Mücevher gibi, değil mi? Bunlar daha çok ateş böceği gibiydiler. 998 01:02:45,428 --> 01:02:49,974 Güneşin parlaklığından uzaklaştığım için ortadan kaybolmuş gibi görünüyorlar. 999 01:02:51,476 --> 01:02:54,020 FRIENDSHIP 7 YÖRÜNGEDE İKİNCİ TURUNA BAŞLARKEN KONTROL MERKEZİ 1000 01:02:54,103 --> 01:02:56,856 İNİŞ SİSTEMİNDE GARİP BİR ŞEY GÖRDÜ: ISI KALKANI HASAR GÖRMÜŞ OLABİLİR. 1001 01:02:56,981 --> 01:02:59,525 GLENN'E ATMOSFERE GİRİŞ SIRASINDA YAŞANABİLECEK TEHLİKE SÖYLENMEDİ. 1002 01:02:59,609 --> 01:03:01,110 Veri analizden uçuşa. 1003 01:03:01,569 --> 01:03:02,695 Devam edin. 1004 01:03:03,070 --> 01:03:05,448 İniş yastığını otomatiğe aldığınızda, 1005 01:03:05,531 --> 01:03:07,533 arıza olduğunu gösteren bir ışık yandı, 1006 01:03:07,700 --> 01:03:10,328 yedek sisteminizin de aktive olduğunu gösteriyordu. 1007 01:03:11,037 --> 01:03:13,748 Bir kırmızı ya da yeşil ışık görebilirsiniz. 1008 01:03:13,915 --> 01:03:15,583 Anladım. O ışıklardan biri yanarsa 1009 01:03:15,792 --> 01:03:17,627 arka üniteyi kullanarak indireceğiz. 1010 01:03:19,378 --> 01:03:22,381 Friendship 7, bize gelen sinyale göre… 1011 01:03:22,465 --> 01:03:23,508 YÖRÜNGE İKİ ÜÇ SAAT SONRA 1012 01:03:23,591 --> 01:03:25,051 …51. segmentte sorun görünüyor 1013 01:03:25,218 --> 01:03:29,972 yani iniş yastığı kısmında. Sinyalin hatalı olabileceğini düşünüyoruz. 1014 01:03:30,348 --> 01:03:31,641 HALKA - ISI KALKANI - DARBE EMİCİ 1015 01:03:31,724 --> 01:03:33,476 İNİŞ YASTIĞI 1016 01:03:33,559 --> 01:03:34,769 ANA PARAŞÜT 3000 METREDE AÇILIR 1017 01:03:34,852 --> 01:03:35,770 KAPSÜL İNİŞ HIZI 10M/S 1018 01:03:35,853 --> 01:03:38,940 İniş yastığı açıldıysa bunu görmesine olanak yoktu, 1019 01:03:39,106 --> 01:03:43,069 periskopla bile göremezdi çünkü tam arka tarafında kalıyordu. 1020 01:03:43,277 --> 01:03:46,906 O açıldıysa ısı kalkanı da gevşemiş demekti 1021 01:03:47,114 --> 01:03:49,325 ve atmosfere giriş sırasında yerinden çıkabilirdi. 1022 01:03:50,284 --> 01:03:51,911 Isı kalkanı yerinden çıkarsa… 1023 01:03:52,995 --> 01:03:56,582 …Glenn kapsülün içinde çıra gibi yanardı. 1024 01:03:58,584 --> 01:04:01,796 Gemi atmosferin daha yoğun kısımlarına geldiğinde, 1025 01:04:01,921 --> 01:04:07,134 maruz kalacağı sıcaklık 1.600 derecelere kadar çıkacak. 1026 01:04:07,385 --> 01:04:11,264 Bu da yaklaşık olarak 40 kilometre yükseklikte gerçekleşecek. 1027 01:04:11,848 --> 01:04:17,019 O noktada, uzay aracı saatte 24.000 km hızla ilerliyor olacak. 1028 01:04:17,436 --> 01:04:20,523 Gemi o ısıya iki dakika kadar maruz kaldıktan sonra, 1029 01:04:21,148 --> 01:04:25,403 sıcaklık, çok özel bir çeşit plastik malzemeden yapılan 1030 01:04:25,486 --> 01:04:28,239 ısı kalkanı tarafından absorbe edilecek, 1031 01:04:29,156 --> 01:04:30,449 sonra da yanıp kül olacak. 1032 01:04:33,244 --> 01:04:34,287 ATMOSFERE GİRİŞE 30 DK 1033 01:04:34,370 --> 01:04:36,414 Ona bu mesajı iletebilir misiniz Linus? 1034 01:04:36,622 --> 01:04:37,957 Anlaşıldı, iletebiliriz. 1035 01:04:39,375 --> 01:04:41,210 Yedi, burası Cape. Tamam. 1036 01:04:41,752 --> 01:04:44,213 İniş yastığının açılıp açılmadığından emin değiliz. 1037 01:04:44,297 --> 01:04:45,464 KONUŞAN: ALAN SHEPARD 1038 01:04:45,548 --> 01:04:50,428 Arka üniteyle atmosfere giriş yapmanın daha güvenli olacağı kanaatindeyiz. 1039 01:04:50,761 --> 01:04:55,224 Şu anda atmosfere böyle giriş yapmakta bir sorun göremiyoruz. Tamam. 1040 01:04:55,433 --> 01:04:56,642 Burası Friendship 7. 1041 01:04:56,851 --> 01:04:59,604 Bunun nedeni nedir? Bir nedeniniz var mı? Tamam. 1042 01:05:00,938 --> 01:05:04,901 CAPCOM: Şu anda yok. Bu, uçuş merkezinin takdiri. 1043 01:05:05,318 --> 01:05:09,822 Hawaii üzerinden geçerken ısı kalkanıyla ilgili bir sorun yaşandı, 1044 01:05:09,989 --> 01:05:12,366 gördükleri uyarının hatalı olduğundan emin olmak için 1045 01:05:12,533 --> 01:05:15,786 tedbir amaçlı olarak ısı kalkanı ekipmanını 1046 01:05:16,120 --> 01:05:19,373 bir süre arka üniteyle birlikte kullanmaya karar verdiler. 1047 01:05:19,582 --> 01:05:24,045 Böylece ısı kalkanı arka ünitesi uzay kapsülünde tutuldu 1048 01:05:24,211 --> 01:05:26,505 ve gerekli tedbirler alındı. 1049 01:05:26,672 --> 01:05:30,301 Burası Friendship 7, atmosfere giriş pozisyonuna geçiyorum o hâlde. 1050 01:05:31,344 --> 01:05:35,348 Arka ünite ve yavaşlatma roketleri aslında fren işlevi görüyor. 1051 01:05:35,556 --> 01:05:40,311 John Glenn'in uzay kapsülünün arka tarafı düz ve geniş bir uca sahipti 1052 01:05:40,478 --> 01:05:43,814 ve yavaşlatma roketleri de o düz kısımda bulunuyordu. 1053 01:05:44,315 --> 01:05:47,902 Yaptıkları şey ise öne doğru itme kuvveti uygulayarak 1054 01:05:48,069 --> 01:05:50,821 kapsülü yavaşlatmak, bu da kapsülün hızını 1055 01:05:50,988 --> 01:05:52,615 yörünge hızının altına düşürerek 1056 01:05:52,782 --> 01:05:55,284 kapsülün atmosfere girişe başlamasını sağlıyor. 1057 01:05:55,451 --> 01:05:57,662 Anlaşıldı, periskobu manuel olarak kapatıyorum. 1058 01:05:59,288 --> 01:06:02,500 Glenn iyi durumda, Atlas Okyanusu'na doğru uzun iniş yolculuğunu 1059 01:06:02,667 --> 01:06:06,462 başlatmak için yavaşlatma roketlerini ateşlemeye hazırlanıyor. 1060 01:06:07,463 --> 01:06:12,927 Beş, dört, üç, iki, bir, ateş. 1061 01:06:13,886 --> 01:06:16,347 Anlaşıldı, yavaşlatma roketleri ateşlendi. 1062 01:06:16,722 --> 01:06:17,765 Hem de ne biçim. 1063 01:06:17,932 --> 01:06:19,934 Tekrar Hawaii'ye doğru gidiyor gibiyim. 1064 01:06:20,893 --> 01:06:23,771 KAPSÜL YÖRÜNGE YÜKSEKLİĞİNDEN DÜNYA ATMOSFERİNE GİRİŞ YAPTIĞINDA 1065 01:06:23,854 --> 01:06:29,527 AŞIRI ISI, TELSİZ İLETİŞİMİNİ ÜÇ DAKİKALIĞINA SEKTEYE UĞRATTI. 1066 01:06:29,610 --> 01:06:31,278 Yedi, burası Cape. Tamam. 1067 01:06:32,321 --> 01:06:34,699 Devam et Cape, sesin kesiliyor. 1068 01:06:35,783 --> 01:06:37,618 Sana önerimiz… 1069 01:06:47,628 --> 01:06:50,673 Friendship 7 uzay aracı şu an Florida'nın doğu kıyısından 1070 01:06:51,132 --> 01:06:53,467 atmosfere girmek üzere. 1071 01:06:53,634 --> 01:06:55,302 Florida'nın doğu kıyısı üzerinde 1072 01:06:55,845 --> 01:06:59,265 ve şu anda John Glenn'le iletişim kurulabilmiş değil. 1073 01:07:02,268 --> 01:07:03,519 Beyaz kumlu… 1074 01:07:04,478 --> 01:07:06,355 Yedi, burası Cape, duyuyor musun? Tamam. 1075 01:07:12,737 --> 01:07:13,904 KONUŞAN: SHORTY POWERS 1076 01:07:13,988 --> 01:07:16,657 Mercury uzay aracı şu anda atmosfere giriş sürecinde. 1077 01:07:17,408 --> 01:07:19,452 Yedi, burası Cape, duyuyor musun? Tamam. 1078 01:07:20,536 --> 01:07:23,706 Şu anda herhangi bir sesli yanıt alamıyoruz. 1079 01:07:23,914 --> 01:07:28,210 Ana paraşütün açıldığını ve onu Dünya'ya sağ salim 1080 01:07:28,377 --> 01:07:31,881 geri getirdiğini duymak için bekliyoruz. 1081 01:07:32,298 --> 01:07:34,258 Friendship 7, burası Cape, duyuyor musun? 1082 01:07:51,317 --> 01:07:54,195 Burası Friendship 7. Dışarısı alev topuna döndü. 1083 01:07:57,698 --> 01:08:01,744 CAPCOM: Yedi, burası Cape, genel durumun nasıl? İyi misin? 1084 01:08:02,119 --> 01:08:05,081 GLENN: Durumum gayet iyi ama gerçekten alev topu vardı. 1085 01:08:06,415 --> 01:08:10,294 Arka üniteden büyük parçalar koptuğunu gördüm. 1086 01:08:13,255 --> 01:08:17,802 Paraşütten hâlâ bir iz görebilmiş değiliz, 1087 01:08:17,968 --> 01:08:21,597 on iki kilometrede açılması gerekiyordu. 1088 01:08:25,017 --> 01:08:28,062 Paraşüt göründü, gayet iyi durumda. 1089 01:08:28,229 --> 01:08:31,899 3,30 kilometrede açıldı, ne güzel bir paraşüt. 1090 01:08:32,942 --> 01:08:34,193 Paraşüt iyi görünüyor. 1091 01:08:35,778 --> 01:08:39,198 Muhrip, kapsül paraşütünü tespit etti. 1092 01:08:39,406 --> 01:08:41,367 Konuşuyorlar. Anlaşıldı. 1093 01:08:41,617 --> 01:08:44,161 Tahminlerimiz doğruysa 20 saniye içerisinde 1094 01:08:44,328 --> 01:08:45,538 denize düşecek. 1095 01:08:48,415 --> 01:08:50,835 Burası Friendship 7, çarpışmaya hazırlanıyorum. 1096 01:08:56,590 --> 01:09:02,096 Şu anda Muhrip Noa kapsülün yanına doğru ilerliyor. 1097 01:09:02,304 --> 01:09:06,559 Yani, birkaç dakika içerisinde John Glenn'in 1098 01:09:06,725 --> 01:09:10,187 Friendship 7'den alındığı haberini duyabiliriz. 1099 01:09:12,314 --> 01:09:15,151 Albay Powers açıklamalarda bulunuyor. Dinleyelim. 1100 01:09:15,359 --> 01:09:17,027 Uzay aracı, doğu standart saatine göre 1101 01:09:17,319 --> 01:09:21,198 öğleden sonra saat üçü bir dakika geçe sudan alındı 1102 01:09:21,365 --> 01:09:25,035 ve üçü dört dakika geçe de güverteye indirildi. 1103 01:09:27,163 --> 01:09:29,999 Muhabirimiz Dave Nichols, şu anda Albay Glenn'in… 1104 01:09:30,082 --> 01:09:31,292 KONUŞAN: BILL SHADEL 1105 01:09:31,375 --> 01:09:32,501 …Virjinya'daki evinde. 1106 01:09:33,961 --> 01:09:37,089 Bayan Glenn bugün ilk kez kameraların karşısına çıkacak. 1107 01:09:38,048 --> 01:09:39,884 Söyleyeceğimiz çok şey var aslında… 1108 01:09:39,967 --> 01:09:41,051 JOHN GLENN'İN EŞİ 1109 01:09:41,135 --> 01:09:45,514 …ama herkesin bilmesini isterim ki bugün ailemin en mutlu günü 1110 01:09:45,598 --> 01:09:47,349 ve hepimiz çok… 1111 01:09:47,516 --> 01:09:52,438 Babamızla çok…baba…baba… babalarıyla çok gurur duyuyoruz, 1112 01:09:52,897 --> 01:09:56,192 bugünkü başarının arkasındaki… 1113 01:09:57,484 --> 01:10:01,238 …tüm Mercury ekibiyle gurur duyuyoruz. 1114 01:10:15,586 --> 01:10:18,547 Her bir yörünge yaklaşık 89 dakika sürdü. 1115 01:10:18,714 --> 01:10:22,301 Toplam üç tane vardı ve hiç şüphesiz Glenn'in hayatının 1116 01:10:22,468 --> 01:10:24,762 en olaylı dört saat 50 dakikasıydı. 1117 01:10:28,474 --> 01:10:29,350 KONUŞAN: JOHN GLENN 1118 01:10:29,433 --> 01:10:31,352 Isı kalkanındaki sorunla ilgili 1119 01:10:31,435 --> 01:10:33,312 bana daha önce bilgi verilebilirdi, 1120 01:10:33,562 --> 01:10:36,649 kalkanın gevşemiş olabileceğini düşündüklerini söyleyebilirdiler. 1121 01:10:37,942 --> 01:10:42,196 Bu konuda benim haberimin olmadığı epey uzun bir tartışma yaşanmış belli ki. 1122 01:10:42,279 --> 01:10:46,450 Böyle bir sorun olduğundan haberim olmuş olsaydı 1123 01:10:46,784 --> 01:10:50,537 kapsüldeki küçük çarpışmaları ya da durumla ilgili diğer göstergeleri 1124 01:10:50,663 --> 01:10:53,207 daha dikkatli takip ederdim. 1125 01:10:54,541 --> 01:10:57,086 Bu konu benden makul derecede saklandı. 1126 01:10:59,171 --> 01:11:00,297 Nasılsınız? Adınız nedir? 1127 01:11:00,464 --> 01:11:03,509 Adım Oliver Whiting, İngiliz vatandaşıyım. 1128 01:11:03,676 --> 01:11:05,886 Orası belli zaten, peki bugün Amerika'nın… 1129 01:11:06,053 --> 01:11:07,846 -Bence… -…ve özgür dünyanın başardığına 1130 01:11:08,013 --> 01:11:09,014 ne diyorsunuz? 1131 01:11:09,181 --> 01:11:12,268 Gerçekten de, bu koca salonda bulunan herkesin 1132 01:11:12,434 --> 01:11:15,729 hayatlarında gördüğü en büyük bilimsel ilerlemelerden bir tanesi. 1133 01:11:16,063 --> 01:11:18,440 Müsaade ederseniz bir şey söylemek istiyorum. 1134 01:11:18,607 --> 01:11:20,693 -Buyurun lütfen. -Söyleyeceğim şey şu, 1135 01:11:21,026 --> 01:11:23,821 bence bugünün bilim çağında, 1136 01:11:23,988 --> 01:11:27,616 koca dünyayı küçültüp öyle bir noktaya getirdik ki 1137 01:11:27,700 --> 01:11:28,993 tek bir bütün hâlini aldı, 1138 01:11:29,159 --> 01:11:32,579 başka türlüsünü düşünmek mümkün değil ve umarım bir daha hiç düşünmeyiz. 1139 01:11:33,539 --> 01:11:37,334 23 ŞUBAT 1962 COCOA BEACH, FLORİDA 1140 01:11:37,960 --> 01:11:40,671 ALB. GLENN DÜNYAYA HOŞ GELDİN 1141 01:11:41,088 --> 01:11:45,217 John Glenn bu sabah ailesiyle buluşmak için Florida'ya geldi. 1142 01:11:51,223 --> 01:11:52,725 HOŞ GELDİNİZ ASTRONOTLAR 1143 01:12:10,701 --> 01:12:12,202 DUALARIMIZ KABUL OLDU 1144 01:12:13,996 --> 01:12:15,998 John Glenn şu anda 1145 01:12:16,165 --> 01:12:18,876 kapsülün detaylarını Başkan Kennedy'ye gösteriyor. 1146 01:12:19,376 --> 01:12:22,338 Normalde o yavaşlatma roketleri ateşlemeden sonra düşer. 1147 01:12:22,755 --> 01:12:26,800 Yer kontroldekiler ısı kalkanının yerinden oynadığını düşünmüşler, 1148 01:12:26,925 --> 01:12:29,345 tabii böyle bir şey olması durumunda 1149 01:12:29,511 --> 01:12:31,597 kalkanın hepsi parçalara ayrılıp, 1150 01:12:32,139 --> 01:12:33,223 yanıp kül olurdu. 1151 01:12:33,474 --> 01:12:36,602 O yüzden biraz… Geri dönüşüm biraz ilginç oldu. 1152 01:12:37,269 --> 01:12:39,021 Biraz şey gibi… 1153 01:12:40,522 --> 01:12:43,859 Glenn'in uçuşu bazı cevaplarla birlikte bazı soruları da beraberinde getirdi, 1154 01:12:44,026 --> 01:12:46,403 güneş her çıktığında gördüğünü belirttiği 1155 01:12:46,570 --> 01:12:48,864 ışıldayan gizemli minik parçacıklar gibi. 1156 01:12:48,989 --> 01:12:53,285 Bu konuda tek söyleyebileceğim, güneşin ilk ışığıyla beraber 1157 01:12:53,619 --> 01:12:56,914 üç buçuk, dört dakika boyunca… 1158 01:12:59,500 --> 01:13:01,210 …onları görebildiğim. 1159 01:13:01,835 --> 01:13:04,797 Bu süre içerisinde onları yakından gözlemledim. 1160 01:13:05,172 --> 01:13:08,884 Çok parlak ve sarımtırak yeşil renkteydiler. 1161 01:13:09,843 --> 01:13:13,347 Psikiyatristimiz George Ralph bunu dinlediğinde, 1162 01:13:13,514 --> 01:13:15,516 "Seninle ne konuştular John?" dedi. 1163 01:13:18,977 --> 01:13:20,020 1 MART 1962 NEW YORK 1164 01:13:20,145 --> 01:13:22,106 İnsanlar bu sabah Düşünüyorlardı kendi kendilerine 1165 01:13:22,314 --> 01:13:25,109 Yoktur hiçbir insan ki Dolaşsın dünyanın etrafında üç kere 1166 01:13:25,317 --> 01:13:26,985 Ama John Glenn başardı 1167 01:13:29,238 --> 01:13:30,239 Evet, bunu yaptı 1168 01:13:30,406 --> 01:13:32,950 John Glenn, Dünya yörüngesine çıkan ilk Amerikalı olunca 1169 01:13:33,117 --> 01:13:35,035 onun için konfeti yağmuru düzenlendi. 1170 01:13:35,119 --> 01:13:36,495 HOŞ GELDİNİZ ASTRONOTLAR 1171 01:13:36,620 --> 01:13:40,249 Astronotların hepsi New York polisinin bu geçit töreni için 1172 01:13:40,416 --> 01:13:42,835 kavşaklarda trafiği düzenlerken gözlerinden yaşlar süzüldüğünü 1173 01:13:43,001 --> 01:13:45,671 net bir şekilde hatırlıyorlardır. 1174 01:13:47,464 --> 01:13:50,092 John Glenn'e "Seni seviyoruz Johnny." diyorlardı. 1175 01:13:50,175 --> 01:13:51,969 "Seni seviyoruz!" Bu, ülke tarihinde 1176 01:13:52,136 --> 01:13:55,347 eşi benzeri görülmemiş duygusallıkta bir andı. 1177 01:13:55,514 --> 01:13:57,933 John Glenn'den beri böyle bir ulusal kahramanımız olmadı. 1178 01:13:58,100 --> 01:13:59,393 John Glenn söyledi 1179 01:13:59,893 --> 01:14:03,981 Tek söyleyebileceğim, 72 yıllık yaşamımda 1180 01:14:04,148 --> 01:14:07,234 daha önce böyle bir şeye hiç şahit olmadım. 1181 01:14:09,903 --> 01:14:13,907 Bugün burada, bu koca kürsüde yalnızmışım gibi göründüğümü biliyorum… 1182 01:14:15,534 --> 01:14:17,202 …aynı Friendship 7'nin kokpitinde 1183 01:14:17,369 --> 01:14:19,037 yalnızmışım gibi göründüğüm gibi… 1184 01:14:20,372 --> 01:14:21,498 …ama yalnız değilim. 1185 01:14:22,416 --> 01:14:26,420 O zaman yanımda binlerce Amerikalı ve dünyanın farklı ülkelerinden 1186 01:14:26,503 --> 01:14:29,673 yüzlerce insan vardı, şimdi de öyle. 1187 01:14:31,758 --> 01:14:35,095 İçinde yaşadığımız evren hakkındaki bilgilerimiz artarken… 1188 01:14:35,929 --> 01:14:38,974 …Tanrı bize bu bilgileri bilgelikle kullanmamız için yol göstersin. 1189 01:14:39,600 --> 01:14:40,809 Çok teşekkürler. 1190 01:14:46,565 --> 01:14:48,525 NASA'NIN İLK YÖRÜNGE UÇUŞU BAŞARIYLA SONUÇLANMIŞTI. 1191 01:14:48,609 --> 01:14:51,862 BİR SONRAKİNİN İSE KENDİNE HAS ZORLUKLARI OLACAKTI. 1192 01:14:52,029 --> 01:14:54,323 Bu uçuş sadece başlangıcın sonuydu. 1193 01:14:54,490 --> 01:14:57,743 Amerika'nın ilk yörünge uçuşuydu ama kesinlikle son olmayacak. 1194 01:14:58,202 --> 01:15:01,830 Programlanan bir sonraki uçuş 60 gün kadar sonra gerçekleşecek. 1195 01:15:04,791 --> 01:15:09,129 Deke olarak bilinen Donald Slayton kalp çarpıntıları nedeniyle 1196 01:15:09,338 --> 01:15:11,089 sıradaki diğer astronot olan 1197 01:15:11,256 --> 01:15:14,092 M. Scott Carpenter ile değiştirildi. 1198 01:15:14,301 --> 01:15:19,473 DÜZENSİZ KALP ATIŞI SLAYTON'IN YERİNE CARPENTER GETİRİLDİ 1199 01:15:27,064 --> 01:15:29,608 Benden sonra tekrar edin. Şahane bir partiye gittim. 1200 01:15:29,775 --> 01:15:33,111 -"Şahane bir partiye gittim." -Çok eğlenceli olduğunu söylemeliyim. 1201 01:15:33,278 --> 01:15:35,030 "Çok eğlenceli olduğunu söylemeliyim." 1202 01:15:35,197 --> 01:15:38,408 Hepimiz, tanıdığımız insanların 100 yıl sonra yapacaklarını yapıyorduk. 1203 01:15:38,575 --> 01:15:42,579 "Hepimiz, tanıdığımız insanların 100 yıl sonra yapacaklarını yapıyorduk." 1204 01:15:42,996 --> 01:15:46,542 1972'DE TOM WOLFE, THE RIGHT STUFF İÇİN YAPTIĞI ARAŞTIRMA KAPSAMINDA 1205 01:15:46,625 --> 01:15:51,213 ASTRONOT SCOTT CARPENTER'IN EŞİ RENE CARPENTER İLE BİR RÖPORTAJ YAPTI. 1206 01:15:52,047 --> 01:15:56,468 RENE CARPENTER: Astronotların evlerinin önünü gördünüz mü hiç? 1207 01:15:56,969 --> 01:16:01,723 Evin önüne kamp kuruyorlar. Bütün sokağa, bahçeye yayılıyorlar. 1208 01:16:02,182 --> 01:16:05,435 Evden çıkamıyorsunuz. Ne zaman arabanıza gitseniz, 1209 01:16:05,686 --> 01:16:07,854 "Nereye gidiyorsunuz? Ne yapacaksınız? 1210 01:16:08,021 --> 01:16:09,982 "Biz de sizle markete gelebilir miyiz?" diyorlar. 1211 01:16:10,857 --> 01:16:13,944 RENE, EVİNDEN İZLEMEK YERİNE 1212 01:16:14,111 --> 01:16:18,365 GİZLİCE SCOTT'IN MERCURY UÇUŞUNA KATILDIĞINI ANLATTI. 1213 01:16:18,448 --> 01:16:20,993 TOM WOLFE: Yani, gizlice Cape'e gittiniz? 1214 01:16:21,451 --> 01:16:23,161 Bunu bir yerlere de yazacaktınız? 1215 01:16:23,370 --> 01:16:24,413 LIFE dergisine. 1216 01:16:25,831 --> 01:16:28,041 -LIFE dergisine yazacaktınız? -Evet, ben istedim. 1217 01:16:28,166 --> 01:16:29,543 Kendi hikâyenizi yazacaktınız. 1218 01:16:30,669 --> 01:16:34,381 Gitmeye karar verdiğimde, not tutmak için izin istemiştim, 1219 01:16:34,548 --> 01:16:36,758 hikâyeyi ben yazacaktım… 1220 01:16:37,801 --> 01:16:41,471 Yeterince iyi olursa yayınlanır mıydı acaba? 1221 01:16:42,889 --> 01:16:45,976 Yazmayı çok istemiştim. 1222 01:16:46,768 --> 01:16:51,273 Rene bir süre sonra, bunu ona yaptıranın mütevazı edebiyat aşkı mı 1223 01:16:52,065 --> 01:16:56,069 yoksa astronotun karısı olarak bilinmenin zoruna gitmesi mi olduğunu bilmiyordu. 1224 01:16:57,654 --> 01:17:03,076 RENE CARPENTER: Uçuş için Cape'e gitmeyi planladığım için 1225 01:17:03,201 --> 01:17:04,870 ciddi bir hoşnutsuzluk hissettim. 1226 01:17:05,162 --> 01:17:11,543 Bu hikâyeyi bahçedeki insanlarla yazamayacağımı hissettim. 1227 01:17:13,295 --> 01:17:16,131 24 MAYIS 1962 CAPE CANAVERAL, FLORİDA 1228 01:17:19,635 --> 01:17:22,888 Shepard, Grissom ve Glenn'in önceki başarılarından sonra, 1229 01:17:23,138 --> 01:17:26,642 Scott Carpenter'ın görevi daha şimdiden rutin bir şeymiş gibi görünüyor. 1230 01:17:27,059 --> 01:17:29,603 Hâlbuki bu görev bizim en büyük arzularımızdan biriydi. 1231 01:17:30,020 --> 01:17:34,232 Pilotun, daha öncekilerden beklemediğimiz şeyleri yapmasını gerektiriyordu. 1232 01:17:34,441 --> 01:17:37,444 Uzay kapsülünün daha üst derecede kontrolü ve idaresi, 1233 01:17:37,611 --> 01:17:40,572 nesnelerin uzayda nasıl hareket ettiğini ölçebilmek için daha çok test 1234 01:17:40,864 --> 01:17:42,908 ve daha çok gözlem. 1235 01:17:43,325 --> 01:17:47,371 TOM WOLFE: Peki nereden izlediniz… Scott'ın uçtuğu sırada neredeydiniz? 1236 01:17:47,913 --> 01:17:49,831 -RENE CARPENTER: Bir evde… -LIFE dergisinin mi? 1237 01:17:49,915 --> 01:17:51,083 RENE CARPENTER RÖPORTAJI 1238 01:17:51,166 --> 01:17:52,501 Cocoa Beach. Hayır, başka bir ev. 1239 01:17:53,627 --> 01:17:57,506 Artık astronotla birlikte diğer her şey de hazır. 1240 01:17:59,091 --> 01:18:03,345 On, dokuz, sekiz, yedi, altı. 1241 01:18:03,512 --> 01:18:06,181 Alevleri televizyondan izledik. 1242 01:18:06,556 --> 01:18:10,560 Sıfır, ateşleme. Kalkış. 1243 01:18:13,271 --> 01:18:15,941 Kalkış. Kalkış. Ve süre başladı. 1244 01:18:17,234 --> 01:18:18,318 Anlaşıldı. 1245 01:18:18,402 --> 01:18:19,569 KONUŞAN: GUS GRISSOM 1246 01:18:19,653 --> 01:18:20,654 Net duyuyorum Gus. 1247 01:18:20,862 --> 01:18:24,241 Anlaşıldı Aurora 7. Beklemede kal. 1248 01:18:24,491 --> 01:18:25,534 Anlaşıldı. 1249 01:18:30,330 --> 01:18:32,749 Bir elimde Chrissy ile dışarı koştum, 1250 01:18:32,874 --> 01:18:36,169 o sırada yapışkan bir şeye basıp çığlık attı. 1251 01:18:36,628 --> 01:18:40,674 Kucağımda onu tutarken bir fotoğrafım var, 1252 01:18:40,841 --> 01:18:45,887 o sırada çığlık atarak bakmaya çalışıyor, ben de uçuşu izlemeye çalışıyorum. 1253 01:18:47,723 --> 01:18:48,849 Yapışkan bir şeye mi bastı? 1254 01:18:49,099 --> 01:18:52,310 O şeylere işte…yapışkan bitkiler var ya. 1255 01:18:54,354 --> 01:18:55,856 Anlaşıldı Aurora. 1256 01:18:58,150 --> 01:18:59,609 Gökyüzü masmavi. 1257 01:19:00,736 --> 01:19:02,904 CARPENTER, SON YÖRÜNGEDEN GEÇİŞİ SIRASINDA 1258 01:19:03,029 --> 01:19:05,407 JOHN GLENN'İN KARŞILAŞTIĞI OLAYLA KARŞILAŞTI. 1259 01:19:05,490 --> 01:19:09,327 GLENN'İN "ATEŞ BÖCEĞİ" OLARAK TANIMLADIĞI PARLAK CİSİMLERLE. 1260 01:19:13,540 --> 01:19:16,543 SCOTT CARPENTER: Şu an ateş böceklerini görüyorum. 1261 01:19:16,668 --> 01:19:18,128 Çok parlaklar. 1262 01:19:18,587 --> 01:19:21,757 Kapsülden dışarıya yayılıyorlar. 1263 01:19:21,965 --> 01:19:25,510 Kapağa hafifçe vurunca yüzlercesi dağılıyor. 1264 01:19:25,927 --> 01:19:28,472 Fotoğrafını çekmeye çalışacağım. Muazzamlar. 1265 01:19:30,223 --> 01:19:33,435 Küçük beyaz buz parçaları. 1266 01:19:34,352 --> 01:19:39,107 Anladığım kadarıyla kapsülün yan tarafı tamamen buzla kaplanmış. 1267 01:19:41,401 --> 01:19:43,737 CARPENTER BUZ PARÇACIKLARININ FOTOĞRAFINI ÇEKERKEN 1268 01:19:43,820 --> 01:19:46,364 ATMOSFERE GİRİŞ SÜRECİNİ BAŞLATMAK İÇİN GEÇ KALMIŞTI. 1269 01:19:46,490 --> 01:19:50,327 UZAY ARACINI ONLARI GÖZLEMLEMEK İÇİN ÇEVİRMESİ 1270 01:19:50,410 --> 01:19:52,871 ONA ZAMAN VE YAKIT KAYBINA NEDEN OLDU. 1271 01:19:53,121 --> 01:19:54,664 CAPCOM: Aurora 7, burası Cape CAPCOM. 1272 01:19:54,998 --> 01:19:56,625 SCOTT CARPENTER: Cape CAPCOM, devam et. 1273 01:19:56,792 --> 01:19:58,418 Anlaşıldı. Yakıtın ne durumda? 1274 01:19:58,752 --> 01:20:00,754 Yakıt otomatik 15'te. 1275 01:20:00,921 --> 01:20:04,758 Manuel 7 olarak görünüyor ama boş ve yetersiz. 1276 01:20:05,467 --> 01:20:06,718 Anlaşıldı. 1277 01:20:07,093 --> 01:20:09,554 Yakıt ucu ucuna yetecek gibi Gus. 1278 01:20:09,721 --> 01:20:11,681 Şu anda ufuk çizgisini görüyorum. 1279 01:20:13,350 --> 01:20:16,144 -İletişim her an kopabilir. -Anlaşıldı. 1280 01:20:17,896 --> 01:20:21,817 New York Grand Central Terminali'ndeki ve Amerika'nın her yerindeki insanlar 1281 01:20:23,193 --> 01:20:25,654 dualarla bu anı bekliyorlar, Powers açıklama yapacak. 1282 01:20:25,862 --> 01:20:29,282 Mevcut verilerimiz, Aurora 7 uzay aracının 1283 01:20:29,366 --> 01:20:33,912 planlanandan epey uzak bir noktaya iniş yapabilme olasılığının 1284 01:20:34,079 --> 01:20:35,330 yüksekliğini gösteriyor. 1285 01:20:35,747 --> 01:20:41,211 Şu anki tahminimize göre iniş noktası 300 kilometre kadar sapabilir. 1286 01:20:42,587 --> 01:20:44,005 CAPE CANAVERAL KONTROL MERKEZİ 1287 01:20:44,214 --> 01:20:48,343 Cronkite, Scott'ın atmosfere girerken yaşadığı yakıt problemini açıklıyordu, 1288 01:20:48,885 --> 01:20:52,722 sonra sesi gittikçe daha da ciddileşmeye başladı. 1289 01:20:53,348 --> 01:20:58,061 Şu anda NASA'dan, uzay yetkililerinden gelen 1290 01:20:58,228 --> 01:21:00,397 çok daha tedirgin edici bir haber aldık. 1291 01:21:00,856 --> 01:21:04,651 İnişe geçen uzay aracından herhangi bir radar sinyali 1292 01:21:05,402 --> 01:21:08,280 alamadıklarını söylediler. 1293 01:21:09,531 --> 01:21:14,619 Bunun ne anlama gelebileceğini hepimiz merak ediyoruz. 1294 01:21:34,681 --> 01:21:40,395 En son Scott Carpenter'la kurduğu sesli iletişimden beri Aurora 7 ile 1295 01:21:40,478 --> 01:21:42,647 radar teması dahi kurulamadı. 1296 01:21:42,939 --> 01:21:46,067 O son konuşmada da atmosfere girişe başlarken 1297 01:21:46,234 --> 01:21:49,738 G kuvvetinin etkisinin arttığını belirtmişti. 1298 01:21:50,113 --> 01:21:53,283 Bu bir muhabir için en zor görevlerden bir tanesi… 1299 01:21:54,075 --> 01:21:57,704 …beklemek dışında yapacak bir şey yokken zaman geçirmeye çalışıyorum. 1300 01:22:07,964 --> 01:22:11,593 -TOM WOLFE: Çok riskli bir durumdu. -RENE CARPENTER: Evet, öyleydi. 1301 01:22:14,512 --> 01:22:16,723 Görünüşe göre, radar sinyali almak için 1302 01:22:16,890 --> 01:22:19,225 300 kilometre bile çok uzak değil. 1303 01:22:29,027 --> 01:22:31,154 İniş bölgesindeki 1304 01:22:31,321 --> 01:22:35,033 ABD Donanması'na ait bir P2V uçağı elektronik sinyal tespit etti. 1305 01:22:38,870 --> 01:22:40,163 Çok endişeli değildim. 1306 01:22:40,997 --> 01:22:43,333 Kimi araştırırsanız araştırın… 1307 01:22:44,042 --> 01:22:49,464 …pilot kocası düşen hiçbir eş kocasının öldüğüne ihtimal vermez. 1308 01:22:51,675 --> 01:22:54,886 Şu anda elimizde aracının o bölgeye düşmüş olabileceğinden başka 1309 01:22:55,053 --> 01:22:56,972 herhangi bir detay yok. 1310 01:22:57,555 --> 01:23:01,726 Şimdi de USS Intrepid gemisindeki Joe Campbell'a bağlanalım. 1311 01:23:01,935 --> 01:23:03,645 Az önce sevindirici bir haber aldık, 1312 01:23:03,812 --> 01:23:06,272 iniş bölgesine giden gemilerden 1313 01:23:06,523 --> 01:23:08,775 birine ait olan bir helikopter, 1314 01:23:09,025 --> 01:23:13,488 astronot Scott Carpenter'ı başarılı şekilde kurtarmış 1315 01:23:13,655 --> 01:23:16,491 ve şimdi de Intrepid gemisine doğru gidiyor. 1316 01:23:20,537 --> 01:23:21,871 Amanın. 1317 01:23:25,250 --> 01:23:28,294 Bu, hayatlarımızın en uzun 45 dakikasıydı. 1318 01:23:29,379 --> 01:23:31,840 Scott Carpenter Atlas Okyanusu'ndan çıkartıldı. 1319 01:23:32,382 --> 01:23:36,594 Uzayda geçirdiği dört saat 50 dakika ve Atlas Okyanusu'nda bir botta geçirdiği 1320 01:23:36,761 --> 01:23:39,055 üç saatten sonra. 1321 01:23:43,059 --> 01:23:45,186 Buck Rogers gibi başlayıp 1322 01:23:45,353 --> 01:23:48,440 hızlandırılmış bir Robinson Crusoe gibi bitti. 1323 01:23:50,775 --> 01:23:54,320 Carpenter'ın kurtarılma haberi Cocoa Beach, Florida'da bulunan 1324 01:23:54,487 --> 01:23:56,698 -eşi Rene'e de ulaştı. -Söylemek isterim ki… 1325 01:23:59,159 --> 01:24:04,205 …bu görevler için harcanan… 1326 01:24:04,330 --> 01:24:05,457 SCOTT CARPENTER'IN EŞİ 1327 01:24:05,540 --> 01:24:10,920 …emek o kadar fazla ki… 1328 01:24:13,715 --> 01:24:19,179 …görev bitiminde genelde duygusal olarak çökmüş hâle geliyoruz… 1329 01:24:21,264 --> 01:24:24,893 …ve ağzımızdan teselli edici lafları… 1330 01:24:27,312 --> 01:24:29,147 …hiç düşürmüyoruz. 1331 01:24:31,608 --> 01:24:36,863 "Mutluyum," "gururluyum," "heyecanlıyım" gibi… 1332 01:24:37,864 --> 01:24:39,574 …ve çok daha fazlasını hissediyoruz. 1333 01:24:41,076 --> 01:24:43,703 MUHABİR: Bayan Carpenter, bugün iki önemli hikâye vardı. 1334 01:24:43,870 --> 01:24:47,248 Birincisi, eşinizin fevkalade ve heyecan verici kurtuluşu, 1335 01:24:47,457 --> 01:24:50,710 diğeri de sizin basından başarıyla kaçışınız. 1336 01:24:51,252 --> 01:24:52,670 Sizi tebrik ederiz. 1337 01:24:53,505 --> 01:24:59,052 Şunu belirtmek isterim ki benim yakınımda olamamanın 1338 01:24:59,177 --> 01:25:03,890 sizleri zora soktuğunun bilincindeyim… 1339 01:25:05,266 --> 01:25:08,103 …ama bugün mahremiyetimi koruyabilmek… 1340 01:25:09,604 --> 01:25:11,523 …benim için şahane bir şeydi. 1341 01:25:11,731 --> 01:25:13,983 RENE CARPENTER YAZIYOR BİTMEK BİLMEYEN 55 DAKİKA 1342 01:25:14,067 --> 01:25:17,070 "BİR TÜRLÜ GEÇMEK BİLMEYEN SÜRE" YAZAN RENE CARPENTER 1343 01:25:17,153 --> 01:25:18,154 Çok heyecanlıydı. 1344 01:25:18,321 --> 01:25:20,532 Bütün işimi bırakıp izledim, bebeğim de izliyordu 1345 01:25:20,698 --> 01:25:22,325 ve o da gitmek istedi. 1346 01:25:22,492 --> 01:25:24,619 Daha dört yaşında ama o da gitmek istiyor. 1347 01:25:24,994 --> 01:25:27,997 Astronotun çocukları ve eşi çıktığında ise… 1348 01:25:30,125 --> 01:25:31,584 …çok heyecanlanmıştım. 1349 01:25:32,335 --> 01:25:37,132 Sanırım herkes astronot bulununcaya kadar hop oturup hop kalktı. 1350 01:25:37,423 --> 01:25:40,885 Bence şahane bir olay. Bu ülke için harika bir şey bence! 1351 01:25:41,094 --> 01:25:43,429 İnanın bana, bizi hiçbir zaman yıkamayacaklar. 1352 01:25:44,556 --> 01:25:47,559 İKİ MERCURY GÖREVİ DAHA VARDI. 1353 01:25:47,642 --> 01:25:50,603 3 EKİM 1962'DE WALTER SCHIRRA SIGMA 7 UZAY ARACIYLA 1354 01:25:50,687 --> 01:25:52,814 O ZAMANA KADARKİ EN UZUN UZAY UÇUŞU OLAN 1355 01:25:52,897 --> 01:25:55,483 DOKUZ SAAT SÜREN ALTI YÖRÜNGELİ UÇUŞU GERÇEKLEŞTİRDİ. 1356 01:25:55,567 --> 01:25:57,777 Anlaşıldı Wally, tüm ülkede seni izleyen insanlara 1357 01:25:57,944 --> 01:25:59,404 söylemek istediğin bir şey var mı? 1358 01:25:59,612 --> 01:26:01,072 Canlı yayına geçiyoruz. 1359 01:26:02,073 --> 01:26:04,450 Şu anda ABD'ye bakıyorum 1360 01:26:04,951 --> 01:26:07,787 ve sürüklenme oranı yüksek olduğu için biraz kayıyorum. 1361 01:26:08,329 --> 01:26:11,291 Buradan Ay'ı da görüyorum, eminim Amerika'daki hiç kimse 1362 01:26:11,457 --> 01:26:12,792 benim gibi göremiyordur. 1363 01:26:14,085 --> 01:26:17,088 SON MERCURY UÇUŞUNDA GORDON COOPER'IN FAITH 7 ARACI 1364 01:26:17,172 --> 01:26:19,799 34 SAATLİK BİR GÖREVLE DÜNYA'NIN ETRAFINDA 22 TUR ATTI. 1365 01:26:19,924 --> 01:26:22,635 OTOMATİK KONTROL SİSTEMİNİN ELEKTRİKLERİ KESİLİNCE 1366 01:26:22,719 --> 01:26:25,972 ATMOSFERE GİRİŞTE UZAY ARACINI MANUEL OLARAK KULLANDI. 1367 01:26:26,055 --> 01:26:31,311 Bu uçuş, Mercury Programı bitip çift insan taşıyacak Gemini kapsülü 1368 01:26:31,436 --> 01:26:35,440 uçuşuna başlamadan önce yapılacak son uçuş olarak planlanmıştı. 1369 01:26:35,648 --> 01:26:39,527 Bu kapsül Apollo'yla Ay'a adım atmadan önceki aşamamız olacak. 1370 01:26:43,198 --> 01:26:44,240 9 YENİ ASTRONOT AÇIKLANDI 1371 01:26:44,324 --> 01:26:46,534 Houston, Teksas'taki İnsanlı Uzay Merkezi'nin… 1372 01:26:47,952 --> 01:26:51,456 …bugün açıkladığı isimlerle Amerika'nın astronot sayısı 16'ya yükseldi. 1373 01:26:51,539 --> 01:26:55,418 Bu adayların Ay'a seyahat için eğitilecekleri belirtildi. 1374 01:26:58,922 --> 01:27:01,549 Beyaz Saray ve Cape Canaveral'da… 1375 01:27:01,633 --> 01:27:03,343 JOHN F. KENNEDY ABD'NİN 35. BAŞKANI 1376 01:27:03,426 --> 01:27:08,223 …bütün hepimize hâlâ aşılacak büyük hudutlar olduğunu gösteren 1377 01:27:08,723 --> 01:27:12,143 bu bir grup seçkin Amerikalının başarılarını onurlandırmak için 1378 01:27:12,936 --> 01:27:15,104 bunun gibi çok tören yaptık. 1379 01:27:15,480 --> 01:27:18,900 Yaptıkları uzay uçuşları sırasında 180 milyon yurttaşın 1380 01:27:19,067 --> 01:27:23,321 dileklerini, dualarını, umutlarını ve gururlarını da yanlarında taşıdılar. 1381 01:27:26,699 --> 01:27:29,911 Bu programa devam etmeye teşvik edileceğimizi umuyorum. 1382 01:27:30,620 --> 01:27:33,039 "Ay'a neden gidiyorsunuz?" diyen çok insan var, biliyorum. 1383 01:27:33,581 --> 01:27:36,292 Aynı Lindbergh'e "Paris'e neden gidiyorsun?" diyenler gibi. 1384 01:27:39,170 --> 01:27:42,465 Lindbergh, "Bu mantık değil, gönül meselesi." demişti. 1385 01:27:47,345 --> 01:27:51,516 Amerika 60'larda bu büyük maceraya atıldı ve umuyorum ki 1386 01:27:51,641 --> 01:27:55,561 60'ların sonuna gelmeden de bir Amerikalının Ay'a çıktığını göreceğiz. 1387 01:27:55,853 --> 01:28:00,858 Bunu yaparken amacımız da sadece bu seyahati gerçekleştirmek değil, 1388 01:28:00,984 --> 01:28:04,946 bu yeni denizlerde üstünlüğümüzü göstermek 1389 01:28:05,571 --> 01:28:09,033 ve bu yeni büyük macera döneminde aynı geçmişte olduğu gibi 1390 01:28:09,242 --> 01:28:13,329 Amerikalıların yine büyük bir rol almasını sağlamak olacaktır. 1391 01:28:57,248 --> 01:28:59,250 Alt yazı çevirmeni: Reşat Bir