1
00:00:04,129 --> 00:00:07,341
Nie pokażemy programu Shirley Temple
zgodnie z planem,
2
00:00:07,424 --> 00:00:10,677
aby pokazać państwu transmisję specjalną.
3
00:00:11,094 --> 00:00:15,390
Przerywamy program,
aby przenieść się na przylądek Canaveral.
4
00:00:15,974 --> 00:00:21,230
5 maja 1961 roku z pewnością zagości
w podręcznikach do historii.
5
00:00:21,730 --> 00:00:27,402
Mimo że start naszych astronautów
można oglądać z bliska w telewizji,
6
00:00:27,528 --> 00:00:31,740
setki ludzi zgromadziły się w Cocoa Beach,
by zobaczyć na własne oczy,
7
00:00:31,907 --> 00:00:36,411
jak rakieta nośna Redstone startuje,
pozostawiając za sobą ognisty ślad.
8
00:00:37,037 --> 00:00:40,415
5 MAJA 1961 NASA WYSYŁA
PIERWSZEGO AMERYKANINA W KOSMOS.
9
00:00:40,499 --> 00:00:43,961
NIKT NIE JEST PEWNY,
CZY ASTRONAUTA PRZEŻYJE.
10
00:00:44,211 --> 00:00:46,463
Żadne niebłahe słowa tego nie opiszą.
11
00:00:46,755 --> 00:00:49,007
Na przylądku Canaveral czuć napięcie.
12
00:00:50,217 --> 00:00:52,261
Świat patrzy z zapartych tchem.
13
00:00:52,678 --> 00:00:55,389
Uwaga wszystkich
skupia się teraz na człowieku,
14
00:00:55,514 --> 00:00:59,226
który czeka w gotowości
na samym czubku kadłuba.
15
00:00:59,434 --> 00:01:02,980
Nie wydaje się to przyjaznym miejscem
dla istoty ludzkiej.
16
00:01:03,397 --> 00:01:05,732
OTO HISTORIA
SIEDMIU PIERWSZYCH ASTRONAUTÓW.
17
00:01:05,816 --> 00:01:09,236
Patrzymy na to w perspektywie
o wiele szerszej eksploracji.
18
00:01:09,403 --> 00:01:11,196
Pragniemy, aby był to początek
19
00:01:11,405 --> 00:01:14,408
przyszłej ery odkryć.
20
00:01:14,741 --> 00:01:16,868
ZARYZYKOWALI ŻYCIEM,
BY RUSZYĆ NA KSIĘŻYC.
21
00:01:16,952 --> 00:01:20,956
Z pewnością myślałeś o tym,
że coś może się stać i już nie wrócisz.
22
00:01:21,039 --> 00:01:22,124
POWODZENIA!
23
00:01:22,624 --> 00:01:25,377
BYŁA TO BEZPARDONOWA WALKA Z ZSRR
O HEGEMONIĘ.
24
00:01:25,711 --> 00:01:28,547
Jeden człowiek, dziesięciotysięczny zespół
25
00:01:28,714 --> 00:01:32,217
i największe osiągnięcia nauki i techniki.
26
00:01:32,718 --> 00:01:35,012
ARCHIWALNE RAPORTY,
ZDJĘCIA I NAGRANIA.
27
00:01:35,095 --> 00:01:39,891
Ale koniec końców to nadal
tylko jeden człowiek na czubku rakiety.
28
00:01:45,564 --> 00:01:50,193
PODBÓJ KOSMOSU - HISTORIA PRAWDZIWA
29
00:01:51,153 --> 00:01:53,530
Poprosiliśmy o zdjęcia
pierwszych astronautów…
30
00:01:53,614 --> 00:01:54,698
17 WRZEŚNIA 1979
31
00:01:54,781 --> 00:01:59,202
…Johna Glenna i szóstki pozostałych
z programu Mercury z 1959 roku.
32
00:02:00,454 --> 00:02:04,416
Oto Siedmiu Wspaniałych na zdjęciu
jakby wyjętym z kroniki lub szkolenia.
33
00:02:05,125 --> 00:02:08,337
Tutaj też widzimy ludzi,
dzięki którym ruszymy w kosmos,
34
00:02:08,420 --> 00:02:11,715
dogonimy Rosjan i wygramy ze Sputnikami.
35
00:02:12,132 --> 00:02:16,803
Prezentują się tutaj w burnusach
po czterech dniach treningu na pustyni.
36
00:02:20,307 --> 00:02:21,642
Kim byli astronauci?
37
00:02:22,517 --> 00:02:26,605
Majestatycznymi superbohaterami
czy zwykłymi podniebnymi kowbojami?
38
00:02:30,484 --> 00:02:33,362
Tom Wolfe przez lata ich poznawał,
39
00:02:33,445 --> 00:02:35,947
a owocem jego pracy jest książka:
40
00:02:36,156 --> 00:02:38,742
Najlepsi. Kowboje,
którzy polecieli w kosmos.
41
00:02:38,867 --> 00:02:42,829
To historia, której nie słyszeliśmy wtedy
od kierowników lotów, polityków
42
00:02:42,996 --> 00:02:44,831
czy nawet amerykańskiej prasy.
43
00:02:47,000 --> 00:02:49,503
- Miło cię widzieć, Tom.
- Wzajemnie, Tom.
44
00:02:50,003 --> 00:02:52,339
Potrzebowaliśmy wtedy bohaterów?
45
00:02:52,506 --> 00:02:56,635
Dlatego chcieliśmy uczynić z nich
niejako fałszywych bożków?
46
00:02:56,885 --> 00:02:59,179
Mało kto pamięta teraz o tym,
47
00:03:00,138 --> 00:03:04,059
jak w latach 50. nasiliła się zimna wojna.
48
00:03:04,309 --> 00:03:05,727
4 PAŹDZIERNIKA 1957
49
00:03:05,811 --> 00:03:11,191
TRZY LATA PRZED PIERWSZĄ PRÓBĄ
WYSŁANIA CZŁOWIEKA W KOSMOS PRZEZ NASA,
50
00:03:11,274 --> 00:03:16,279
AMERYKANIE OTRZYMUJĄ
NIESPODZIEWANY KOMUNIKAT.
51
00:03:24,287 --> 00:03:26,998
Jako pierwsi w USA
oglądacie start Sputnika 1…
52
00:03:27,082 --> 00:03:27,999
GŁOS MIKE’A WALLACE’A
53
00:03:28,083 --> 00:03:31,461
…z pustyni Kyzył-kum
na terenie Związku Radzieckiego.
54
00:03:33,088 --> 00:03:34,256
ZGADNIJ MELODIĘ
55
00:03:34,339 --> 00:03:36,091
Pytanie za 20 tysięcy do Eddiego…
56
00:03:36,174 --> 00:03:37,342
TRZY GODZINY PO STARCIE SPUTNIKA
57
00:03:37,467 --> 00:03:41,596
i majora Johna Glenna Jr.,
pilota marynarki wojennej.
58
00:03:41,805 --> 00:03:44,057
Co sądzi pan o rosyjskim satelicie,
59
00:03:44,141 --> 00:03:47,769
który okrąża Ziemię z prędkością
29 tysięcy kilometrów na godzinę?
60
00:03:47,936 --> 00:03:51,898
Pierwszy raz ktoś wysłał
jakąkolwiek maszynę tak daleko w kosmos
61
00:03:52,023 --> 00:03:53,984
i tak długo ją tam utrzymał.
62
00:03:54,234 --> 00:03:58,572
To zapewne pierwszy krok
w stronę podróży kosmicznych lub Księżyca.
63
00:03:58,697 --> 00:04:01,575
Świadkiem tego będzie zapewne nasz Eddie.
64
00:04:02,367 --> 00:04:05,954
- Chciałbyś się wybrać na Księżyc?
- Nie, podoba mi się tutaj.
65
00:04:08,123 --> 00:04:11,960
PO WYSTRZELENIU PIERWSZEGO SPUTNIKA
AMERYKANIE OBAWIAJĄ SIĘ,
66
00:04:12,085 --> 00:04:15,964
ŻE ZSRR JEST TERAZ ZDOLNE
DO MIĘDZYKONTYNENTALNEGO ATAKU NA USA.
67
00:04:16,089 --> 00:04:19,301
Senator Jackson z Waszyngtonu
uznaje osiągnięcie Rosjan
68
00:04:19,426 --> 00:04:23,013
za druzgocący cios
w prestiż Stanów Zjednoczonych.
69
00:04:23,180 --> 00:04:26,683
Satelita okrąża całą Ziemię co 90 minut,
70
00:04:26,808 --> 00:04:32,939
a jego nadajniki przesyłają Rosjanom
zaszyfrowane wiadomości.
71
00:04:36,276 --> 00:04:38,653
Biały Dom podsumował sprawę następująco:
72
00:04:38,820 --> 00:04:42,073
Wysłanie przez Rosjan
pierwszego sztucznego satelity
73
00:04:42,240 --> 00:04:45,660
to poważne dokonanie,
które nie jest jednak zaskoczeniem.
74
00:04:45,994 --> 00:04:49,581
Generale, czy obawia się pan konsekwencji
udanej misji Sputnika?
75
00:04:49,748 --> 00:04:53,835
Obawiamy tego, czego nie pojmujemy
albo czego się po kimś nie spodziewamy.
76
00:04:54,252 --> 00:04:57,130
Czyli wiemy, jaką wiedzą dysponują?
77
00:04:57,297 --> 00:04:59,674
- Tak.
- To dlaczego byli pierwsi?
78
00:05:00,008 --> 00:05:01,426
Bo później zaczęliśmy.
79
00:05:01,593 --> 00:05:04,137
Mogliśmy ruszyć z tym wcześniej.
80
00:05:04,554 --> 00:05:06,598
A teraz musimy ich szybko dogonić.
81
00:05:09,184 --> 00:05:10,769
Skoro nas wyprzedzili,
82
00:05:10,936 --> 00:05:13,605
to musimy czym prędzej ich dogonić.
83
00:05:16,483 --> 00:05:19,402
Pora, by Ameryka się obudziła
i zrobiła porządek.
84
00:05:21,154 --> 00:05:27,202
Cały naród odczuwał potrzebę
dogonienia Rosjan w wyścigu kosmicznym.
85
00:05:27,494 --> 00:05:30,372
Spiker Izby Reprezentantów,
John McCormick,
86
00:05:30,497 --> 00:05:34,251
mówił, że nasz naród nie przetrwa,
jeśli nie dogonimy Rosjan.
87
00:05:36,545 --> 00:05:39,381
6 GRUDNIA 1957
88
00:05:39,631 --> 00:05:44,094
DWA MIESIĄCE PÓŹNIEJ USA
WYSTRZELA SATELITĘ NA RAKIECIE VANGUARD.
89
00:05:44,219 --> 00:05:47,973
Całe Stany z wyczekiwaniem
spoglądają na rakietę Vanguard.
90
00:05:51,184 --> 00:05:55,689
Start będzie relacjonować
niemal 200 reporterów z całego świata.
91
00:05:57,274 --> 00:05:59,943
Na miejscu otrzymali
szczegółowy harmonogram.
92
00:06:00,485 --> 00:06:04,239
Obejrzeli przygotowania,
które zazwyczaj są ściśle tajne.
93
00:06:05,073 --> 00:06:08,827
W centrum kosmicznym
czuć było narastające napięcie.
94
00:06:28,555 --> 00:06:32,934
Jeszcze nigdy w dziejach prestiż Ameryki
nie ucierpiał tak jak wtedy,
95
00:06:33,101 --> 00:06:38,732
6 grudnia 1957 roku o godzinie 11.45.
96
00:06:39,024 --> 00:06:41,693
IKE NADAL ZA CHRUSZCZOWEM
W WYŚCIGU KOSMICZNYM
97
00:06:41,776 --> 00:06:44,279
KAPUTNIK: WYBUCH RAKIETY
98
00:06:44,362 --> 00:06:49,576
Istnieje olbrzymia różnica
między obietnicami a stanem faktycznym.
99
00:06:49,659 --> 00:06:50,744
SENATOR Z TEKSASU
100
00:06:51,411 --> 00:06:54,539
Wierzę, że Amerykanie pragną działania.
101
00:06:57,542 --> 00:06:59,836
SKUTECZNOŚĆ AMERYKAŃSKICH RAKIET: 50%
102
00:06:59,920 --> 00:07:01,838
I chcą kontynuowania programu.
103
00:07:09,971 --> 00:07:14,726
Opinia publiczna na świecie przywykła
do szybkich postępów w nauce.
104
00:07:14,809 --> 00:07:18,605
Wszyscy zaakceptowali już fakt,
że w kosmosie krąży Sputnik.
105
00:07:18,688 --> 00:07:23,276
Ludzie pytają, co będzie dalej.
„Co będzie po Sputniku i Vanguardzie?”
106
00:07:23,526 --> 00:07:26,404
Kolejny krok planowano od dawna.
107
00:07:26,571 --> 00:07:28,365
To wysłanie załogowego satelity.
108
00:07:28,698 --> 00:07:31,785
SOWIECI POKONALI USA,
WYSYŁAJĄC PIERWSZEGO SATELITĘ.
109
00:07:31,868 --> 00:07:34,996
KOLEJNYM CELEM JEST WYSŁANIE
PIERWSZEGO CZŁOWIEKA W KOSMOS.
110
00:07:35,080 --> 00:07:38,416
STANY ZJEDNOCZONE
ZA WSZELKĄ CENĘ CHCĄ BYĆ PIERWSZE.
111
00:07:40,335 --> 00:07:43,296
Mieliśmy dogonić ich w każdym aspekcie.
112
00:07:43,755 --> 00:07:47,175
Postanowiono więc działać
szybko i ryzykownie.
113
00:07:47,300 --> 00:07:48,802
FRAGMENT KSIĄŻKI WOLFE’A
114
00:07:48,885 --> 00:07:53,348
Nie miał to być statek,
ale kapsuła, tudzież pojemnik.
115
00:07:53,765 --> 00:07:56,476
Kapsuła z człowiekiem.
116
00:07:58,603 --> 00:08:00,438
Człowiek nie miał być pilotem.
117
00:08:00,939 --> 00:08:02,983
Miał być ludzką kulą armatnią.
118
00:08:03,483 --> 00:08:07,278
Nie mógłby zmienić kursu kapsuły.
119
00:08:07,779 --> 00:08:09,280
EINSENHOWER PODPISUJE USTAWĘ
120
00:08:09,364 --> 00:08:13,785
Zadanie to zlecono NACA,
komitetowi doradczemu ds. astronautyki,
121
00:08:14,953 --> 00:08:17,580
który później przekształcono w NASA.
122
00:08:21,042 --> 00:08:23,461
Stworzymy i wystrzelimy w kosmos pojazdy…
123
00:08:23,586 --> 00:08:24,713
ADMINISTRATOR NASA
124
00:08:24,796 --> 00:08:29,300
…które pobiorą niezbędne dane naukowe
i pozwolą zbadać Układ Słoneczny.
125
00:08:31,011 --> 00:08:33,722
NASA otrzyma budżet
rzędu 300 milionów dolarów
126
00:08:33,888 --> 00:08:36,850
na działania w 1959 roku,
127
00:08:37,392 --> 00:08:42,397
a my musimy wykorzystać te fundusze,
by rozwijać programy badawcze.
128
00:08:43,314 --> 00:08:44,441
Pozyskamy ekspertów…
129
00:08:44,524 --> 00:08:45,775
SEKCJA KONTROLNA
130
00:08:45,900 --> 00:08:48,069
…w dziedzinach elektroniki, nawigacji
131
00:08:48,486 --> 00:08:51,322
i tych, w których brak nam doświadczenia
132
00:08:52,157 --> 00:08:53,908
lub odpowiedniego zaplecza.
133
00:08:54,576 --> 00:08:56,745
Trzeba przyśpieszyć programy rozwoju.
134
00:08:58,496 --> 00:09:00,999
Musimy pozyskać pojazdy,
które wyniosą w kosmos
135
00:09:01,124 --> 00:09:05,754
najpierw przyrządy zbierające dane,
a później człowieka.
136
00:09:07,797 --> 00:09:10,216
POSZUKIWANIA RUSZAJĄ W STYCZNIU 1959 ROKU.
137
00:09:10,300 --> 00:09:15,555
NASA ZACZYNA SZUKAĆ ŚMIAŁKÓW,
KTÓRYCH WYSTRZELI W KOSMOS.
138
00:09:15,680 --> 00:09:20,602
Rozpoczęły się poszukiwania Amerykanina,
który zostanie wyniesiony na orbitę.
139
00:09:20,769 --> 00:09:23,188
T. Keith Glennan z NASA oświadczył,
140
00:09:23,271 --> 00:09:27,067
że pierwszy amerykański program
załogowych satelitów nosi nazwę Mercury.
141
00:09:27,776 --> 00:09:30,195
Spośród ochotników
wybrano siedmiu aeronautów,
142
00:09:30,278 --> 00:09:33,656
a jeden z nich jako pierwszy
wyruszy w kosmos.
143
00:09:35,325 --> 00:09:38,036
Dwa miesiące wcześniej
nadal szukano kandydatów.
144
00:09:38,203 --> 00:09:42,415
Kierowcy rajdowi, wspinacze,
nurkowie, żołnierze piechoty.
145
00:09:42,582 --> 00:09:46,586
Każdy, kto w przeszłości poradził sobie
ze stresem i niebezpieczeństwem,
146
00:09:46,753 --> 00:09:50,381
miał szansę zostać astronautą,
bo nie trzeba było być pilotem.
147
00:09:52,675 --> 00:09:57,180
W końcu Eisenhower oświadczył,
że armia ma 500 pilotów doświadczalnych
148
00:09:57,388 --> 00:09:59,224
i wezwał ich do Waszyngtonu.
149
00:10:00,975 --> 00:10:04,646
Postanowił wybrać grupę,
nad którą mieliśmy największą kontrolę.
150
00:10:05,814 --> 00:10:07,398
Pilotów doświadczalnych.
151
00:10:08,900 --> 00:10:11,778
BAZA LOTNICZA EDWARDS
PUSTYNIA MOJAVE, KALIFORNIA
152
00:10:11,903 --> 00:10:14,781
Spośród aktywnych pilotów
wszystkich sił zbrojnych
153
00:10:15,198 --> 00:10:19,536
do dalszego procesu
wybrano 473 pilotów doświadczalnych.
154
00:10:20,120 --> 00:10:23,331
Wstępne kwalifikacje przeszło 110.
155
00:10:24,958 --> 00:10:30,130
Moja książka to kodeks postępowania
połączony z mistyczną otoczką.
156
00:10:31,047 --> 00:10:35,760
Jako pilot doświadczalny
porzucasz swoją śmiertelną powłokę
157
00:10:35,844 --> 00:10:40,223
i musisz wykazać się odwagą,
determinacją i umiejętnościami,
158
00:10:40,306 --> 00:10:43,476
a następnie powtarzać to dzień w dzień.
159
00:10:43,768 --> 00:10:45,019
Bez końca.
160
00:10:57,198 --> 00:11:00,285
LISTA KANDYDATÓW
W OBOZIE ASTRONAUTÓW KURCZY SIĘ
161
00:11:00,702 --> 00:11:07,458
Drugi etap selekcji
to bardzo szczegółowe badania fizykalne.
162
00:11:08,501 --> 00:11:11,754
Następnie przyszła kolej na etap trzeci.
163
00:11:12,005 --> 00:11:15,758
Polegał on na wystawianiu ciała
na gwałtowne przyśpieszenie,
164
00:11:16,050 --> 00:11:19,596
niskie ciśnienie, hałas
i inne czynniki stresogenne,
165
00:11:19,888 --> 00:11:21,639
które mogą wystąpić w kosmosie.
166
00:11:22,974 --> 00:11:25,935
NAZWISKA SIEDMIU WYBRAŃCÓW
POZOSTAJĄ NIEUJAWNIONE
167
00:11:26,227 --> 00:11:27,187
9 KWIETNIA 1959
168
00:11:27,312 --> 00:11:28,771
Na konferencji w stolicy
169
00:11:28,855 --> 00:11:34,068
przedstawiono pierwszych siedmiu
starannie dobranych astronautów.
170
00:11:35,778 --> 00:11:38,239
DOM VIRGULA „GUSA” GRISSOMA
ENON, OHIO
171
00:11:38,323 --> 00:11:42,118
- Mają apetyt?
- Myślę, że tak.
172
00:11:43,119 --> 00:11:45,079
Lepszy niż zazwyczaj?
173
00:11:45,246 --> 00:11:47,582
Cóż, myślę, że będą zbyt podekscytowane.
174
00:11:47,665 --> 00:11:48,833
ŻONA GUSA
175
00:11:48,917 --> 00:11:51,127
Być może zjedzą mniej niż zazwyczaj.
176
00:11:51,920 --> 00:11:55,006
Wszystko miało być ściśle tajne.
177
00:11:55,215 --> 00:11:57,926
Kiedy zaczęłaś coś podejrzewać?
178
00:11:58,259 --> 00:12:00,345
Cóż, słuchałam wiadomości.
179
00:12:00,845 --> 00:12:03,932
Nasi ochotnicy to oficerowie
i piloci doświadczalni.
180
00:12:04,057 --> 00:12:08,019
Po trzech z lotnictwa i marynarki
i jeden z piechoty morskiej.
181
00:12:08,228 --> 00:12:12,357
Doktor T. Keith Glennan,
administrator NASA,
182
00:12:12,523 --> 00:12:15,193
przedstawił ich dzisiaj
na konferencji prasowej.
183
00:12:15,652 --> 00:12:20,823
Nie wiem, którzy z nich
jako pierwsi polecą na orbitę.
184
00:12:21,699 --> 00:12:24,661
Wybrana osoba dowie się o tym w dniu lotu.
185
00:12:25,745 --> 00:12:31,376
Dziś mogę ich państwu przedstawić.
Panowie, to dla mnie zaszczyt.
186
00:12:32,627 --> 00:12:35,922
Od państwa prawej: Malcolm S. Carpenter,
187
00:12:37,340 --> 00:12:39,008
Leroy G. Cooper,
188
00:12:40,051 --> 00:12:41,928
John H. Glenn,
189
00:12:42,720 --> 00:12:44,430
Virgil I. Grissom,
190
00:12:45,807 --> 00:12:47,558
Walter M. Schirra,
191
00:12:49,185 --> 00:12:51,521
Alan B. Shepard
192
00:12:52,522 --> 00:12:54,440
i Donald K. Slayton.
193
00:12:55,900 --> 00:13:00,905
Oto astronauci,
którzy dołączą do programu Mercury.
194
00:13:06,369 --> 00:13:08,663
Każdy zapewne zadaje sobie pytanie:
195
00:13:08,830 --> 00:13:13,293
„Co o planach kosmicznych podróży
myślą ich żony i dzieci?”.
196
00:13:13,751 --> 00:13:18,047
Moja żona myśli o tym
tak samo jak o moich poprzednich lotach.
197
00:13:18,881 --> 00:13:23,344
Skoro chcę to robić,
to będzie mnie wspierać wraz z dziećmi.
198
00:13:25,179 --> 00:13:28,349
Moja żona uważa tak samo.
Inaczej by nie tu nie było.
199
00:13:28,641 --> 00:13:30,727
Zawsze mnie wspierała.
200
00:13:30,935 --> 00:13:35,565
Chłopcy są zbyt mali, by to rozumieć,
ale na pewno też staną za mną murem.
201
00:13:36,316 --> 00:13:40,445
Moja żona zaakceptowała fakt,
że to moja decyzja i kariera,
202
00:13:40,528 --> 00:13:44,449
ale pamiętamy,
że drugą stroną umowy jest nasza rodzina.
203
00:13:44,991 --> 00:13:47,785
Cała moja rodzina ma identyczne zdanie.
204
00:13:47,869 --> 00:13:49,787
ASTRONAUTA PROGRAMU MERCURY
205
00:13:53,875 --> 00:13:57,712
John Glenn wyróżniał się na tle innych
swoim charakterem.
206
00:13:57,879 --> 00:14:02,175
Jestem John Glenn, jedyny marine tutaj.
Mam 37 lat.
207
00:14:02,342 --> 00:14:05,970
Zwykle żartuję, że zgodziłem się na to,
208
00:14:06,137 --> 00:14:09,599
bo bliżej nieba już nie będę,
więc trzeba korzystać z okazji.
209
00:14:11,809 --> 00:14:17,148
Ale myślę, że możemy porównać
ten program i nasz udział w nim
210
00:14:17,231 --> 00:14:21,694
do lotu braci Wright w Kitty Hawk
50 lat temu.
211
00:14:22,570 --> 00:14:27,158
Na pierwszej konferencji to John Glenn
najlepiej radził sobie z odpowiedziami.
212
00:14:27,325 --> 00:14:31,746
Żona mówi mi, że nie jestem z tego świata,
więc pora wrócić do domu.
213
00:14:33,915 --> 00:14:35,333
Następne pytanie.
214
00:14:35,833 --> 00:14:39,420
Można powiedzieć,
że miał taką wiejską finezję.
215
00:14:39,504 --> 00:14:41,422
I piękny, piegowaty uśmiech.
216
00:14:41,714 --> 00:14:45,593
Świetnie sobie radził z czymś,
co określamy teraz mianem mediów.
217
00:14:46,344 --> 00:14:48,179
Kolejne pytanie.
218
00:14:49,514 --> 00:14:51,933
„Panowie, chciałbym wiedzieć,
219
00:14:52,058 --> 00:14:56,062
który z testów najmniej wam się podobał?”
220
00:14:58,523 --> 00:15:03,194
Zacznijmy od Johnny’ego Glenna
i przejdźmy do kolejnych osób.
221
00:15:03,903 --> 00:15:06,572
Trudne pytanie,
bo testy były naprawdę niezłe.
222
00:15:06,739 --> 00:15:09,617
Myślę, że ciężko jest
wskazać jeden konkretny,
223
00:15:09,700 --> 00:15:12,954
bo z biegiem czasu dowiadujesz się,
ile otworów ma ciało
224
00:15:13,037 --> 00:15:15,289
i jak głęboko można do nich zajrzeć.
225
00:15:19,127 --> 00:15:20,378
Zdradziłeś najlepsze.
226
00:15:22,672 --> 00:15:26,426
Proszę sobie odpowiedzieć,
który by był najtrudniejszy dla pana.
227
00:15:32,723 --> 00:15:35,518
Najpierw mamy Glenna,
swobodnie mówiącego
228
00:15:35,685 --> 00:15:38,438
o Bogu, kraju i rodzinie,
229
00:15:38,604 --> 00:15:41,816
a chwilę potem patrzymy całościowo
na całą siódemkę:
230
00:15:41,983 --> 00:15:46,195
bogobojnych ojców i mężów
z prowincjonalnych miasteczek.
231
00:15:47,280 --> 00:15:48,531
Byli w potrzasku.
232
00:15:48,698 --> 00:15:53,035
Mogli zaprotestować i powiedzieć,
że się nie zgadzają z takim podejściem
233
00:15:53,202 --> 00:15:56,289
albo z opinią żony, dzieci czy Kościoła.
234
00:15:56,456 --> 00:16:00,209
Mogli też postąpić rozsądnie i powiedzieć,
że mają tak samo.
235
00:16:01,169 --> 00:16:03,796
Nie chodzę tak często
do kościoła jak Glenn,
236
00:16:03,963 --> 00:16:06,674
ale uważam się za dobrego chrześcijanina.
237
00:16:07,633 --> 00:16:11,304
Czy wiedziała pani o czymkolwiek
238
00:16:11,512 --> 00:16:15,391
- przed dzisiejszą konferencją?
- Domyślałam się.
239
00:16:16,434 --> 00:16:19,562
Wyrobiła już sobie pani zdanie?
240
00:16:20,855 --> 00:16:23,441
Jeszcze nie.
241
00:16:26,235 --> 00:16:28,988
REPORTER: Co sądzicie o nowej pracy taty?
242
00:16:30,406 --> 00:16:33,451
SCOTT GRISSOM: Będzie jednym z pierwszych,
którzy tam polecą.
243
00:16:34,160 --> 00:16:36,996
Koledzy cię o to pytali?
244
00:16:38,289 --> 00:16:41,334
Jeszcze nie,
ale dzwoniła moja nauczycielka.
245
00:16:41,417 --> 00:16:42,585
SYN VIRGILA GRISSOMA
246
00:16:42,668 --> 00:16:44,921
I pogratulowała nam.
247
00:16:45,796 --> 00:16:48,466
Myślisz, że inne dzieciaki
będą ci zazdrościć?
248
00:16:51,260 --> 00:16:55,723
Co żona astronauty sądzi
o takiej przygodzie?
249
00:16:55,890 --> 00:16:57,475
GŁOS RENE, ŻONY SCOTTA
250
00:16:57,558 --> 00:16:59,769
Wiemy, jakie wiąże się z tym ryzyko,
251
00:17:00,102 --> 00:17:04,732
ale gdybyśmy tylko mogli,
to byśmy mu towarzyszyli.
252
00:17:10,404 --> 00:17:14,408
Po zakończeniu szkolenia jeden z nich
wzniesie się w kapsule Mercury
253
00:17:14,617 --> 00:17:17,578
na wysokość 200 kilometrów nad Ziemią,
254
00:17:17,787 --> 00:17:21,040
zanim rakiety hamujące
umożliwią lądowanie na Atlantyku.
255
00:17:27,046 --> 00:17:31,926
Mimo że nasi piloci doświadczalni wiedzą,
że ten lot to tylko kolejny krok
256
00:17:32,093 --> 00:17:36,180
na dość znajomej ścieżce,
to nam wciąż trudno w to uwierzyć.
257
00:17:36,764 --> 00:17:40,977
Rzeczy wcześniej niemożliwe
stają się wykonalne.
258
00:17:41,936 --> 00:17:47,024
Cocoa Beach na Florydzie to dom dla tych,
którzy latają z przylądka Canaveral.
259
00:17:47,233 --> 00:17:50,528
Jeszcze dziesięć lat temu
mieszkało tu zaledwie 246 osób.
260
00:17:50,695 --> 00:17:54,240
Teraz widać jednak,
że miasteczko przeżywa rozkwit.
261
00:17:54,699 --> 00:17:58,160
Liczba mieszkańców wzrosła o 1312%.
262
00:17:59,120 --> 00:18:01,747
Wszystko obraca się wokół podboju kosmosu.
263
00:18:04,250 --> 00:18:06,252
ZABAWA KAŻDEGO WIECZORU
264
00:18:06,460 --> 00:18:09,338
KLUB RIVIERA LOUNGE
COCOA BEACH, FLORYDA
265
00:18:09,547 --> 00:18:13,676
Na przylądku Canaveral
Astronauci w gotowości czekają
266
00:18:15,720 --> 00:18:19,599
Polecą, dumnie unoszą twarz
Kosmos wnet będzie nasz
267
00:18:21,892 --> 00:18:25,646
Każdy z nich żonę ma
To zwykłe chłopaki są
268
00:18:28,190 --> 00:18:32,236
Polecą, dumnie unoszą twarz
Prezydent będzie rad
269
00:18:34,030 --> 00:18:36,991
Oto John Glenn i Gus Grissom
I Alan Shepard z nami jest
270
00:18:37,575 --> 00:18:40,411
Tym astronautom niestraszny żaden test
271
00:18:40,870 --> 00:18:46,292
Slayton, Schirra i Cooper obok nich
Carpenter także dołącza w mig
272
00:18:46,626 --> 00:18:51,047
Wznieśmy toast za ich odwagę
Gdy rakiety przykują naszą uwagę
273
00:18:52,632 --> 00:18:59,263
I żeby dodać więcej patosu
Zdrowie przyszłego odkrywcy kosmosu
274
00:18:59,555 --> 00:19:03,476
Dziesięć, dziewięć, osiem, siedem, sześć,
Pięć, cztery, trzy, dwa, jeden
275
00:19:03,559 --> 00:19:08,314
Zdrowie tego, który będzie ponad niebem
276
00:19:09,357 --> 00:19:12,360
W KWIETNIU 1959 ASTRONAUCI
ROZPOCZYNAJĄ INTENSYWNE SZKOLENIE.
277
00:19:12,443 --> 00:19:14,945
NASA LICZY, ŻE W CIĄGU DWÓCH LAT
278
00:19:15,029 --> 00:19:19,575
JEDEN Z NICH BĘDZIE
PIERWSZYM AMERYKANINEM W KOSMOSIE.
279
00:19:21,911 --> 00:19:24,789
Pracowaliśmy nad tak zwanymi
testami dynamicznymi.
280
00:19:24,872 --> 00:19:30,670
- To znaczy?
- Przygotowujemy dla astronauty wyzwanie,
281
00:19:30,961 --> 00:19:35,007
które będzie porównywalne
z sytuacją podczas lotu.
282
00:19:35,132 --> 00:19:37,718
- Ma być najbardziej zbliżone?
- Tak.
283
00:19:39,679 --> 00:19:45,476
Głównym celem nie było opanowanie
przez astronautów danej maszyny.
284
00:19:46,852 --> 00:19:51,691
Mieli się oswoić z niebezpieczeństwami,
które ich czekają.
285
00:20:01,367 --> 00:20:04,829
Psychologia potwierdza,
że jeśli człowiek zostanie wystawiony
286
00:20:04,995 --> 00:20:09,041
na stresujące czynniki w sposób stopniowy,
287
00:20:10,167 --> 00:20:11,836
będzie mógł je pokonać.
288
00:20:12,878 --> 00:20:15,673
Myślimy tu o działaniu silnego stresu.
289
00:20:15,756 --> 00:20:16,841
LEKARZ Z NASA
290
00:20:16,924 --> 00:20:18,467
Zostaną wystawieni
291
00:20:18,634 --> 00:20:24,515
na przyśpieszenie, wysoką temperaturę,
wstrząsy, hałas i urazy psychiczne,
292
00:20:24,890 --> 00:20:28,811
które są nieodłącznymi elementami
takiego nowego przedsięwzięcia.
293
00:20:29,937 --> 00:20:32,898
ASGAR, tu Recovery 5.
294
00:20:33,065 --> 00:20:38,154
To symulacja komunikacji
pomiędzy kapsułą a centrum kontroli.
295
00:20:38,320 --> 00:20:41,824
Przygotujcie się do odbioru.
Recovery, odbiór.
296
00:20:42,575 --> 00:20:45,369
Teoretycznie prostszym ćwiczeniem
297
00:20:45,536 --> 00:20:47,872
jest szkolenie z ewakuacji spod wody.
298
00:20:54,754 --> 00:21:01,010
Jak pan uważa, które szkolenie
jest najbardziej wymagające?
299
00:21:01,177 --> 00:21:07,099
Najbardziej daje w kość
pobyt w wirówce przeciążeniowej.
300
00:21:07,266 --> 00:21:11,645
To najdokładniejsze możliwe
nagromadzenie czynników obciążeniowych
301
00:21:11,812 --> 00:21:14,148
w jednej chwili.
302
00:21:19,445 --> 00:21:22,031
Wirówka to jak jednoosobowa karuzela.
303
00:21:22,531 --> 00:21:27,870
Jesteś obracany coraz szybciej,
aż osiągniesz dane przeciążenie.
304
00:21:29,580 --> 00:21:33,709
Osiągaliśmy 18 g, czyli 18-krotną wartość
przyśpieszenia grawitacyjnego.
305
00:21:59,735 --> 00:22:01,529
Scena pierwsza, ujęcie pierwsze.
306
00:22:04,907 --> 00:22:08,035
Nazywam się John Glenn
i przygotowuję się
307
00:22:08,118 --> 00:22:11,288
do pierwszego amerykańskiego
załogowego lotu kosmicznego.
308
00:22:12,331 --> 00:22:15,960
Oczywiście wszyscy
podchodzimy do tego bardzo osobiście.
309
00:22:16,043 --> 00:22:20,130
Pewnego dnia jeden z nas poleci w kosmos.
310
00:22:20,464 --> 00:22:23,843
LATEM 1959 ZAINTERESOWANIE
OPINII PUBLICZNEJ OSIĄGA SZCZYT.
311
00:22:23,926 --> 00:22:29,139
MAGAZYN LIFE SKŁADA LUKRATYWNĄ OFERTĘ,
BY ZDOBYĆ ICH HISTORIE NA WYŁĄCZNOŚĆ.
312
00:22:29,223 --> 00:22:31,475
LIFE PŁACI 500 000 DOLARÓW
313
00:22:31,559 --> 00:22:37,147
Life wykupił prawa
do opisania historii życia astronautów.
314
00:22:37,314 --> 00:22:39,316
ŻYCIE ASTRONAUTÓW
315
00:22:39,400 --> 00:22:43,946
Zapłacili ogromną sumę jak na tamte czasy:
500 tysięcy za całą siódemkę na trzy lata.
316
00:22:44,113 --> 00:22:48,242
Czyli 25 tysięcy dla każdej rodziny
co rok przez trzy lata.
317
00:22:48,325 --> 00:22:52,121
To było sporo, jako że ich zarobki
wynosiły osiem, dziewięć tysięcy rocznie.
318
00:22:53,914 --> 00:22:56,542
Wiedzieliśmy, że prasa jest głodna wiedzy.
319
00:22:56,625 --> 00:22:57,918
GŁOS SCOTTA CARPENTERA
320
00:22:58,002 --> 00:23:02,172
Ale nie zdawaliśmy sobie sprawy z tego,
że przestaniemy być anonimowi.
321
00:23:02,756 --> 00:23:07,386
Ukazano nas jako amerykańskich bohaterów,
322
00:23:07,803 --> 00:23:09,680
a nam to pasowało.
323
00:23:12,349 --> 00:23:14,184
Oto astronauta John Glenn.
324
00:23:14,351 --> 00:23:17,855
Witajcie.
Chciałbym poruszyć motyw przygody.
325
00:23:18,606 --> 00:23:21,942
Wspinaliście się kiedyś na górę?
Albo złowiliście pstrąga?
326
00:23:22,401 --> 00:23:24,904
Takie wrażenia zapewnią wam Boy Scouts.
327
00:23:25,195 --> 00:23:32,119
Czujecie przygody zew?
Boy Scouts czekają!
328
00:23:33,537 --> 00:23:38,459
Alan Shepard lubi sobie pożartować,
choć wie, by nie przesadzić.
329
00:23:38,751 --> 00:23:41,045
Unika poważnych tematów.
330
00:23:41,211 --> 00:23:47,551
Woli zawsze powiedzieć coś,
co poluźni napiętą atmosferę.
331
00:23:47,718 --> 00:23:51,096
Jeśli technicy obsługujący astronautów
332
00:23:51,263 --> 00:23:55,309
mieliby wybrać ulubionego,
wygląda na to, że byłby to Shepard.
333
00:23:59,855 --> 00:24:03,484
Każdy astronauta ma kilka kombinezonów.
334
00:24:03,692 --> 00:24:07,363
Nazywają je kombinezonami ciśnieniowymi,
a nie skafandrami kosmicznymi.
335
00:24:08,030 --> 00:24:11,241
Shepard mówi,
że z dwojga złego lepiej powiedzieć,
336
00:24:11,408 --> 00:24:14,536
że zostali nadmuchani, a nie wysadzeni.
337
00:24:19,375 --> 00:24:22,127
O czym rozmawiacie między sobą?
338
00:24:22,336 --> 00:24:25,506
Mamy dla siebie mało czasu.
339
00:24:25,839 --> 00:24:29,677
Skupiamy się wyłącznie na misji.
340
00:24:30,260 --> 00:24:36,433
Choć czasem uda się skoczyć na narty wodne
albo pograć w golfa.
341
00:24:36,600 --> 00:24:38,060
- Lubisz narty wodne?
- Tak.
342
00:24:38,227 --> 00:24:41,605
A co z tą białą corvette, którą jeździsz?
343
00:24:41,730 --> 00:24:43,774
- Lubisz ją?
- Nawet bardzo.
344
00:24:43,899 --> 00:24:45,484
Co najbardziej w niej lubisz?
345
00:24:46,402 --> 00:24:51,573
Ma kilka usprawnień pod maską,
przez co śmiga szybciej niż inne auta.
346
00:24:54,451 --> 00:24:56,245
Zgłębiając ich historie,
347
00:24:56,370 --> 00:25:00,416
dowiedziałem się, że początkowo
nazywali się „podniebnymi kowbojami”.
348
00:25:00,958 --> 00:25:05,963
A to elita wśród wojskowych pilotów.
349
00:25:06,130 --> 00:25:10,175
Nie tylko ryzykownie latali,
ale i prowadzili ryzykowne życie.
350
00:25:10,300 --> 00:25:12,219
Często nie było ich w domu.
351
00:25:12,636 --> 00:25:17,349
Podobali się kobietom i odgrywało to
istotną rolę w ich życiu.
352
00:25:17,599 --> 00:25:20,519
W pewnym momencie
praktycznie ich otaczały.
353
00:25:20,644 --> 00:25:22,938
John Glenn w końcu nie wytrzymał.
354
00:25:23,105 --> 00:25:27,151
Cały program stawał się zbyt publiczny,
jak to określił w San Diego.
355
00:25:27,276 --> 00:25:28,986
ASTRONAUCI W SAN DIEGO
356
00:25:30,738 --> 00:25:33,824
19 WRZEŚNIA 1959
357
00:25:39,538 --> 00:25:43,500
Musiało w końcu dojść do konfliktu
między kimś takim jak Glenn
358
00:25:43,584 --> 00:25:45,544
a na przykład Alanem Shepardem.
359
00:25:47,087 --> 00:25:48,839
W końcu doszło do konfrontacji.
360
00:25:49,214 --> 00:25:53,010
Wydarzyło się to
w hotelu Kona Kai w San Diego.
361
00:25:55,804 --> 00:25:58,807
Glenn był indywidualistą.
362
00:25:59,349 --> 00:26:02,436
Uznał, że zabawa z ciasteczkami
wymyka się spod kontroli.
363
00:26:03,479 --> 00:26:06,231
„Ciasteczkami” określano ich fanki.
364
00:26:07,149 --> 00:26:10,778
Glenn uznał, że nadeszła pora,
by zabrać głos w tej sprawie.
365
00:26:10,944 --> 00:26:13,739
Powiedział, że nie pozwoli na to,
366
00:26:13,822 --> 00:26:19,953
by inni zmarnowali życiową szansę
przez jakiś skandal z tymi dziewczynami.
367
00:26:21,622 --> 00:26:25,084
Inni nie mogli uwierzyć,
że jeden pilot, osoba im równa,
368
00:26:25,167 --> 00:26:27,503
zaczęła ich pouczać.
369
00:26:27,711 --> 00:26:30,589
Alan Shepard,
który był zupełnie inny niż Glenn,
370
00:26:30,839 --> 00:26:35,677
wstał i w sposób wyuczony
na akademii morskiej powiedział:
371
00:26:35,844 --> 00:26:40,224
„Nie będziesz prawił morałów ani mi,
ani pozostałym”.
372
00:26:43,769 --> 00:26:50,025
Doprowadziło to do powstania
dwóch skłóconych ze sobą obozów.
373
00:26:50,317 --> 00:26:53,529
Po jednej stronie mieliśmy
Johna Glenna i Scotta Carpentera,
374
00:26:53,695 --> 00:26:55,906
pozostali byli za Shepardem.
375
00:26:56,657 --> 00:27:02,412
Mówił, że Glenn nie ma prawa mówić im,
jak mają się zachowywać.
376
00:27:03,205 --> 00:27:05,415
Rozpoczęła się rywalizacja.
377
00:27:21,890 --> 00:27:25,727
Od prezydenta po kierowcę taksówki —
każdy Amerykanin obawia się
378
00:27:25,894 --> 00:27:29,439
większych postępów Rosji
w wysłaniu człowieka w kosmos.
379
00:27:30,691 --> 00:27:34,027
Powinniśmy dokonać
wszelkich koniecznych poświęceń,
380
00:27:34,236 --> 00:27:36,321
by jak najszybciej się tam udać.
381
00:27:36,989 --> 00:27:41,660
NAJPIERW JEDNAK TRZEBA POTWIERDZIĆ,
ŻE BĘDZIE TO BEZPIECZNE.
382
00:27:41,743 --> 00:27:44,496
DO PIERWSZEGO LOTU
TRENOWANE SĄ SZYMPANSY.
383
00:27:45,080 --> 00:27:47,624
Pojazd MR-2 zabierze szympansa,
384
00:27:47,749 --> 00:27:51,962
przygotowanego do misji
w Centrum Medycyny Kosmicznej w Holloman.
385
00:27:52,379 --> 00:27:55,132
Szympansy zostały schwytane
w Afryce Zachodniej
386
00:27:55,257 --> 00:27:58,302
i przygotowane do podróży
w kapsule Mercury.
387
00:27:58,635 --> 00:28:03,182
Szympansy rozpoczęły intensywne szkolenie
w tym samym czasie, co astronauci.
388
00:28:03,807 --> 00:28:06,768
Poznały nawet podstawy obsługi
instrumentów pokładowych.
389
00:28:06,935 --> 00:28:10,189
Pokazywano im symbole,
takie jak dwa koła i trójkąt,
390
00:28:10,355 --> 00:28:15,485
a one musiały wcisnąć trójkąt,
aby nie zostać porażone prądem.
391
00:28:16,987 --> 00:28:20,991
Teraz pora na wybranie szympansa,
który wykona misję.
392
00:28:22,075 --> 00:28:24,786
Wszystkie zostały dokładnie zbadane.
393
00:28:25,454 --> 00:28:31,168
Wybranym astroszympansem okazał się Ham.
394
00:28:31,501 --> 00:28:35,088
31 STYCZNIA 1961
395
00:28:37,716 --> 00:28:39,927
Rozpoczęto misję Mercury Redstone 2.
396
00:28:41,595 --> 00:28:46,850
MR-2 rusza w drogę wraz z Hamem.
397
00:28:53,440 --> 00:28:58,403
Niepokój rośnie.
Tętno i oddech Hama przyśpieszają.
398
00:28:59,071 --> 00:29:01,615
Lekarz pilnuje konsoli,
399
00:29:02,449 --> 00:29:03,951
monitorując stan Hama.
400
00:29:09,539 --> 00:29:13,669
Wygląda na to,
że stan Hama uległ poprawie.
401
00:29:14,836 --> 00:29:18,548
MR-2 rozpoczyna
ponowne wejście w atmosferę.
402
00:29:24,179 --> 00:29:26,556
Zauważono kapsułę.
403
00:29:41,655 --> 00:29:43,073
Ham jest cały i zdrowy.
404
00:29:46,034 --> 00:29:52,332
Misja MR-2 była kamieniem milowym
na drodze do wysłania w kosmos człowieka.
405
00:29:53,000 --> 00:29:57,879
A dowodem na to
jest bezpieczny powrót tego szympansa.
406
00:30:01,174 --> 00:30:05,512
PODCZAS GDY ŚWIAT SŁYSZY O HAMIE,
SOWIECI PROWADZĄ POTAJEMNIE WŁASNE PRÓBY.
407
00:30:05,595 --> 00:30:08,932
NIKT NIE WIE,
KTO JEST SZEFEM ICH PROGRAMU.
408
00:30:09,016 --> 00:30:11,393
AMERYKANIE ZNAJĄ GO TYLKO JAKO
„GŁÓWNEGO KONSTRUKTORA”.
409
00:30:14,479 --> 00:30:18,817
Sowieci nie ujawniali jego nazwiska.
Znany był jako „Główny Konstruktor”.
410
00:30:18,984 --> 00:30:25,407
Chruszczow twierdził, że tego nie zrobi,
bo boi się, że agenci wroga go zlikwidują.
411
00:30:26,116 --> 00:30:29,202
Powód był zgoła inny:
chodziło o Siergieja Korolowa.
412
00:30:29,703 --> 00:30:33,832
Był politycznym więźniem przez dekadę.
Skazano go w Związku Radzieckim.
413
00:30:34,082 --> 00:30:37,294
Nie mogli przyznać,
że ktoś taki prowadzi ich program.
414
00:30:37,502 --> 00:30:44,134
Uważano, że Sowieci dysponują
całą rzeszą genialnych naukowców,
415
00:30:44,301 --> 00:30:47,137
którzy tworzyli
niesamowite pojazdy kosmiczne.
416
00:30:47,304 --> 00:30:51,933
A za wszystkim stał Korolow.
Człowiek uważany za szaleńca.
417
00:30:52,434 --> 00:30:54,269
12 KWIETNIA 1961
418
00:30:54,394 --> 00:30:57,898
PO SUKCESIE USA Z SZYMPANSEM
SOWIECI SZYKUJĄ HISTORYCZNY LOT.
419
00:31:12,829 --> 00:31:17,167
Dystans 46 tysięcy kilometrów i prędkość
aż 27 tysięcy kilometrów na godzinę.
420
00:31:17,417 --> 00:31:19,795
Nikt jeszcze czegoś takiego nie dokonał.
421
00:31:20,545 --> 00:31:25,258
Oto jego maszyna, która do tej pory
istniała tylko w świecie fikcji:
422
00:31:25,467 --> 00:31:26,802
statek kosmiczny.
423
00:31:28,053 --> 00:31:30,222
Statek kosmiczny zbudowano w Rosji.
424
00:31:30,389 --> 00:31:33,141
Tam też wystartuje i wyląduje.
425
00:31:33,517 --> 00:31:35,018
A jego pasażerem…
426
00:31:35,143 --> 00:31:36,478
CZŁOWIEK W KOSMOSIE
427
00:31:36,561 --> 00:31:38,897
…Jurij Aleksiejewicz Gagarin.
428
00:31:42,401 --> 00:31:46,905
Oto godne powitanie
pierwszego bohatera kosmicznego wyścigu.
429
00:31:47,489 --> 00:31:51,326
Jurij Gagarin, pierwszy człowiek,
który okrążył Ziemię po orbicie,
430
00:31:51,410 --> 00:31:57,165
melduje się przez Nikitą Chruszczowem,
premierem Związku Radzieckiego.
431
00:31:57,332 --> 00:32:03,422
Dla narodu sowieckiego
stał się nowym pionierem,
432
00:32:03,547 --> 00:32:07,759
nowym Kolumbem.
Leninem w skafandrze kosmicznym.
433
00:32:15,308 --> 00:32:18,854
Jeśli chodzi o Cape Canaveral,
to informacja o sukcesie Rosjan
434
00:32:18,979 --> 00:32:23,733
nie wpłynęła w widoczny sposób
na tę ambitną społeczność.
435
00:32:24,359 --> 00:32:29,030
Ludzie, którzy tu mieszkają
i w wolnym czasie oglądają starty rakiet,
436
00:32:29,239 --> 00:32:33,618
nadal odczuwają dumę z programu Mercury.
437
00:32:34,327 --> 00:32:39,875
Nadal czekają z niecierpliwością,
aż Amerykanie wyślą swojego astronautę.
438
00:32:40,792 --> 00:32:45,172
Najprawdopodobniej nastąpi to
w ciągu następnych dwóch, trzech tygodni.
439
00:32:48,300 --> 00:32:51,094
Odliczanie może potrwać nawet parę dni.
440
00:32:51,261 --> 00:32:53,472
30 KWIETNIA 1961
18 DNI PO LOCIE GAGARINA
441
00:32:53,805 --> 00:32:57,893
Według jednych plotek lecieć ma Shepard,
a Glenn ma pozostać w gotowości.
442
00:32:57,976 --> 00:32:59,686
Według innych jest na odwrót.
443
00:33:00,020 --> 00:33:05,984
Nikt z programu Mercury nie informuje
o harmonogramie i wybranych astronautach.
444
00:33:06,735 --> 00:33:10,906
Napięcie rośnie na całym przylądku
i wkrótce rozszerzy się na cały kraj.
445
00:33:11,656 --> 00:33:15,368
Niestety oczekiwaniu
towarzyszy przykry fakt,
446
00:33:15,535 --> 00:33:18,205
że nawet jeśli misja
zakończy się sukcesem,
447
00:33:18,663 --> 00:33:22,375
to Rosja nadal będzie
o krok przed Stanami Zjednoczonymi.
448
00:33:22,876 --> 00:33:25,045
A jeśli skończy się to katastrofą,
449
00:33:25,128 --> 00:33:30,342
morale spadną jeszcze bardziej,
pogłębione ludzką stratą.
450
00:33:35,180 --> 00:33:39,142
5 MAJA 1961
23 DNI PO LOCIE GAGARINA
451
00:33:39,601 --> 00:33:45,774
Przerywamy program,
by przenieść się na przylądek Canaveral.
452
00:33:45,941 --> 00:33:46,900
CIEKŁY TLEN
453
00:33:47,067 --> 00:33:50,612
Rakietę nośną i kapsułę,
która zostanie do niej doczepiona,
454
00:33:50,779 --> 00:33:53,782
wybrano i przygotowano
na przylądku Canaveral.
455
00:33:54,115 --> 00:33:59,204
Nazwisko wybranego astronauty
poznamy tuż przed startem.
456
00:33:59,371 --> 00:34:03,333
ASTRONAUCI GŁOSUJĄ,
BY ZDECYDOWAĆ, KTO POLECI PIERWSZY.
457
00:34:03,458 --> 00:34:07,712
WYBÓR PADA NA ALANA SHEPARDA.
JOHN GLENN MA CZEKAĆ W GOTOWOŚCI.
458
00:34:07,837 --> 00:34:12,968
Pilotem, którego wybrano do lotu,
będzie Alan B. Shepard Jr.
459
00:34:15,470 --> 00:34:19,182
Setki ludzi zgromadziły się w Cocoa Beach,
by zobaczyć na własne oczy,
460
00:34:19,307 --> 00:34:23,770
jak rakieta nośna Redstone startuje,
pozostawiając za sobą ognisty ślad.
461
00:34:24,521 --> 00:34:29,150
Ludzie spędzili noc na plaży,
śpiąc w samochodach,
462
00:34:29,401 --> 00:34:30,860
owinięci śpiworami.
463
00:34:31,111 --> 00:34:37,325
Trzy kilometry dalej
rozbłysło oświetlenie wieży startowej.
464
00:34:38,451 --> 00:34:45,166
Shepard opuścił hangar
w specjalnym transporterze,
465
00:34:45,375 --> 00:34:48,461
a następnie udał się
na platformę startową,
466
00:34:48,587 --> 00:34:52,757
wysiadł, rzucił okiem na rakietę
i poszedł w kierunku windy,
467
00:34:53,008 --> 00:34:57,387
aby udać się do kapsuły kosmicznej.
468
00:34:59,180 --> 00:35:01,933
Nie uda się na orbitę jak Jurij Gagarin,
469
00:35:02,058 --> 00:35:06,438
tylko wyniesie na wysokość 186 kilometrów.
470
00:35:06,563 --> 00:35:09,441
Pozostanie w stanie nieważkości
przez pięć minut,
471
00:35:09,566 --> 00:35:15,405
a następnie grawitacja sprawi,
że wyląduje na morzu 480 kilometrów dalej.
472
00:35:18,241 --> 00:35:21,620
Lot potrwa zaledwie 16 minut,
ale taka misja podpowie nam,
473
00:35:21,786 --> 00:35:26,124
czy człowiek może w pełni funkcjonować
w warunkach suborbitalnych.
474
00:35:30,587 --> 00:35:31,546
GŁOS ROBERTA TROUTA
475
00:35:31,630 --> 00:35:34,507
Wieżę startową
odsunięto trzy godziny temu,
476
00:35:34,674 --> 00:35:39,346
pozostawiając stojącą samotnie rakietę
niczym pomnik ku chwale podboju kosmosu.
477
00:35:41,056 --> 00:35:44,142
Alan Shepard, ubrany w skafander,
478
00:35:44,309 --> 00:35:47,604
czeka na swoim miejscu w kapsule,
479
00:35:47,937 --> 00:35:50,607
prowadząc odczyty instrumentów,
480
00:35:50,732 --> 00:35:55,695
przypominając sobie swoje szkolenie
i rozmawiając z centrum kontroli.
481
00:35:56,029 --> 00:35:58,823
Rozpoczynam odliczanie do startu.
482
00:35:59,115 --> 00:36:01,618
Przyjąłem. Peryskop schowany.
483
00:36:01,910 --> 00:36:03,703
To najlepszy, jaki mamy.
484
00:36:04,037 --> 00:36:06,164
Napięcie szyny: 24 wolty.
485
00:36:06,331 --> 00:36:09,834
Ma co robić,
ale z pewnością odczuwa stres.
486
00:36:10,126 --> 00:36:13,171
Przyjąłem. Sprawdzanie paliwa.
487
00:36:13,338 --> 00:36:15,090
Wszystko w porządku.
488
00:36:15,256 --> 00:36:19,969
Stan paliwa kolejno 95 i 96%.
Nagrywanie uruchomione.
489
00:36:20,136 --> 00:36:22,764
Mamy 62 zagranicznych reporterów
z 12 państw.
490
00:36:22,972 --> 00:36:27,560
Niektórzy nie mogą ustać w miejscu,
inni tkwią nieruchomo i patrzą w rakietę.
491
00:36:27,727 --> 00:36:30,980
Do startu pozostało sześć minut.
492
00:36:33,483 --> 00:36:36,236
Zauważyłem, że w przypadku lotu Sheparda,
493
00:36:37,237 --> 00:36:40,240
gdy odliczanie zbliżało się do końca,
494
00:36:40,407 --> 00:36:45,203
każdy inżynier przeraźliwie bał się,
495
00:36:45,370 --> 00:36:47,372
że to jego system zawiedzie.
496
00:36:49,082 --> 00:36:53,670
Shepard usłyszał, jak któryś z nich mówi
o przegrzewającym się elemencie.
497
00:36:53,837 --> 00:36:56,381
Możecie zawołać mechanika?
498
00:36:56,631 --> 00:37:02,262
Jeden inżynier zasugerował, by wyjąć
i sprawdzić ten element przed startem.
499
00:37:02,387 --> 00:37:07,976
A Shepard wiedział,
że opóźni to start o jakieś dwa dni.
500
00:37:10,186 --> 00:37:11,730
Niech czekają w gotowości.
501
00:37:12,355 --> 00:37:16,818
Odezwał się i powiedział:
„Trzęsiecie się bardziej niż ja.
502
00:37:17,652 --> 00:37:20,989
Załatwcie to i odpalamy tę świecę”.
503
00:37:21,156 --> 00:37:24,617
Podłączanie zasilania do kapsuły.
504
00:37:24,993 --> 00:37:30,373
To zmotywowało ich do działania.
„Skoro chce zaryzykować, to zróbmy to”.
505
00:37:30,915 --> 00:37:32,792
Piętnaście sekund.
506
00:37:33,752 --> 00:37:39,632
Dziesięć, dziewięć, osiem,
siedem, sześć, pięć, cztery,
507
00:37:39,966 --> 00:37:43,386
trzy, dwa, jeden.
508
00:37:43,553 --> 00:37:46,097
- Start.
- Zapłon.
509
00:37:46,264 --> 00:37:48,558
Potwierdzam start.
510
00:37:49,392 --> 00:37:54,022
Redstone powoli się unosi!
511
00:37:55,148 --> 00:37:57,609
Leci prosto w górę.
512
00:37:58,693 --> 00:38:00,528
Tak jest, słyszę pana.
513
00:38:01,905 --> 00:38:04,783
Dopiero teraz dotarł do nas dźwięk.
514
00:38:06,034 --> 00:38:07,452
Wszystko idzie dobrze.
515
00:38:08,369 --> 00:38:10,914
Reporterzy biją brawo.
516
00:38:12,290 --> 00:38:14,000
Cóż za wiwaty!
517
00:38:14,459 --> 00:38:18,505
Alan B. Shepard mknie
na samym czubku rakiety.
518
00:38:20,715 --> 00:38:26,638
Tu Freedom 7. Paliwo w normie.
Przeciążenie 1,2 g. Ciśnienie 0,97 bara.
519
00:38:26,846 --> 00:38:28,598
Tlen w normie.
520
00:38:28,723 --> 00:38:30,767
Ciąg: 35 000 kG.
521
00:38:31,309 --> 00:38:33,269
Rakieta pnie się coraz wyżej.
522
00:38:33,603 --> 00:38:35,104
Idealna trajektoria lotu.
523
00:38:35,647 --> 00:38:39,567
Prędkość wzrosła
do 7200 kilometrów na godzinę.
524
00:38:41,945 --> 00:38:45,949
Niebawem Shepard
znajdzie się 185 kilometrów nad Ziemią.
525
00:38:46,157 --> 00:38:49,452
Wszystko w normie.
Trajektoria bez odchyłów.
526
00:38:50,161 --> 00:38:55,542
Shepard potwierdza stan paliwa
i przyśpieszenie rzędu 4 g.
527
00:38:56,084 --> 00:38:58,378
Ciśnienie kabiny: 0,38 bara.
528
00:38:58,628 --> 00:39:01,005
Ciśnienie kabiny: 0,38 bara.
529
00:39:01,214 --> 00:39:03,550
Tlen w normie. Wszystkie systemy sprawne.
530
00:39:03,800 --> 00:39:05,760
Funkcje życiowe w normie.
531
00:39:05,969 --> 00:39:10,557
Wszystko idzie zgodnie z planem,
a nawet lepiej.
532
00:39:10,640 --> 00:39:15,770
Nie wystąpił żaden problem,
na który się przygotowywaliśmy.
533
00:39:15,854 --> 00:39:17,856
Oby tak dalej.
534
00:39:18,356 --> 00:39:21,609
Przepiękny widok!
535
00:39:23,111 --> 00:39:28,449
Od chwili startu minęło
sześć minut i 30 sekund.
536
00:39:28,700 --> 00:39:30,368
Sześć i pół minuty.
537
00:39:30,535 --> 00:39:34,664
Za chwilę znajdzie się
w kulminacyjnym momencie lotu,
538
00:39:35,164 --> 00:39:37,250
czyli najdalszym punkcie od Ziemi.
539
00:39:37,333 --> 00:39:41,087
Odległość oceniamy
na 185 do 188 kilometrów.
540
00:39:44,007 --> 00:39:47,927
Cała flota czeka już na kapsułę,
541
00:39:48,136 --> 00:39:50,972
by wyłowić ją z wody.
542
00:39:51,389 --> 00:39:54,517
Rakiety hamujące odłączone.
543
00:39:55,685 --> 00:39:59,689
Kapsuła wystrzeliła nadajnik,
który pozwoli na jej namierzenie.
544
00:40:02,942 --> 00:40:06,237
Przeciążenie… trzy…
545
00:40:06,863 --> 00:40:09,532
sześć… dziewięć.
546
00:40:12,327 --> 00:40:16,164
Główny spadochron
otwiera się bez problemów.
547
00:40:16,331 --> 00:40:22,545
Liczymy na pierwszą aktualizację
na temat odnalezienia kapsuły.
548
00:40:29,677 --> 00:40:32,096
Właśnie wpadła do wody!
549
00:40:32,263 --> 00:40:37,518
Załoga wiwatuje z pokładu lotniskowca.
550
00:40:38,144 --> 00:40:42,190
Alan Shepard właśnie wyszedł z kapsuły.
551
00:40:42,774 --> 00:40:46,444
Próbują wciągnąć go na pokład śmigłowca.
552
00:40:53,534 --> 00:40:59,332
Nikt nie będzie mógł z nim porozmawiać,
zanim nie obejrzą go lekarze.
553
00:41:05,213 --> 00:41:10,843
Glenn i pozostali biernie patrzyli,
jak Al Shepard się oddala…
554
00:41:11,219 --> 00:41:13,680
Wychodzą astronauci. Jest i Shepard!
555
00:41:13,972 --> 00:41:18,309
…i staje się bohaterem narodowym
tak jak wcześniej Lindbergh.
556
00:41:20,269 --> 00:41:25,066
Jako pierwszy amerykański astronauta
walnie przyczynił się
557
00:41:25,483 --> 00:41:29,028
do poszerzenia ludzkiej wiedzy
w dziedzinie kosmonautyki.
558
00:41:29,195 --> 00:41:33,783
Mówię w imieniu wiceprezydenta,
szefa Narodowej Rady Kosmicznej,
559
00:41:33,992 --> 00:41:38,496
a także członków Izby Reprezentantów,
Senatu i komitetu doradczego.
560
00:41:39,539 --> 00:41:43,835
I tym samy przyznaję panu odznaczenie,
które pokonało sporą drogę z ziemi.
561
00:41:53,136 --> 00:41:57,265
REPORTER: Jak czułeś się przez pięć minut
w stanie nieważkości?
562
00:41:59,142 --> 00:42:02,478
W trakcie tego doświadczenia
zdałem sobie sprawę z tego,
563
00:42:03,062 --> 00:42:05,732
że ktoś mnie o to zapyta.
564
00:42:15,491 --> 00:42:17,952
I wiedziałem, że muszę mieć odpowiedź.
565
00:42:20,455 --> 00:42:25,418
Ale mówiliśmy już wcześniej,
że krótkie okresy nieważkości,
566
00:42:25,543 --> 00:42:30,631
których doświadczamy na szkoleniu,
bywają raczej miłe.
567
00:42:31,049 --> 00:42:37,180
TRZY TYGODNIE PÓŹNIEJ PREZYDENT KENNEDY
ZWRÓCIŁ SIĘ DO KONGRESU.
568
00:42:37,638 --> 00:42:41,642
Jeśli mamy wygrać tę bitwę,
która toczy się na całym świecie…
569
00:42:41,726 --> 00:42:42,727
25 MAJA 1961
570
00:42:42,935 --> 00:42:44,979
…pomiędzy wolnością a tyranią,
571
00:42:45,938 --> 00:42:51,903
ostatnie kosmiczne osiągnięcia
powinny uświadomić nam,
572
00:42:52,487 --> 00:42:55,156
tak jak to zrobiła misja Sputnika w 1957,
573
00:42:55,865 --> 00:43:01,120
jaki wpływ będzie miało to przedsięwzięcie
na ludzi z całego świata,
574
00:43:01,954 --> 00:43:06,626
gdy spróbują oni podjąć decyzję,
którą ścieżką podążą.
575
00:43:07,418 --> 00:43:11,964
Głęboko wierzę, że nasz naród
powinien dążyć do tego,
576
00:43:12,632 --> 00:43:16,302
aby do końca dekady
wysłać człowieka na Księżyc
577
00:43:16,385 --> 00:43:18,429
i sprowadzić go na Ziemię.
578
00:43:20,848 --> 00:43:24,685
Prezydent zaznaczył, że na Księżyc
nie wybiera się jeden człowiek.
579
00:43:24,811 --> 00:43:28,773
Potrzebny jest wysiłek całego narodu,
aby go tam wysłać.
580
00:43:28,981 --> 00:43:34,153
NAPRAWDĘ WYŚLEMY CZŁOWIEKA NA KSIĘŻYC
PRZED STANAMI WIELKIE WYZWANIE
581
00:43:46,457 --> 00:43:49,544
Urządzenie stworzono
z myślą o astronautach.
582
00:43:50,044 --> 00:43:53,589
Wypuszczając powietrze,
uczą się kontrolować swoje ruchy
583
00:43:53,756 --> 00:43:57,301
i mogą przemieszczać się
w dowolnym kierunku.
584
00:43:57,718 --> 00:43:59,720
PRZED PIERWSZYM LOTEM ORBITALNYM
585
00:43:59,804 --> 00:44:03,432
NASA MUSI POKAZAĆ, ŻE LOT SHEPARDA
NIE BYŁ SZCZĘŚLIWYM TRAFEM.
586
00:44:03,516 --> 00:44:08,187
DRUGIM AMERYKANINEM W KOSMOSIE
MA ZOSTAĆ GUS GRISSOM.
587
00:44:08,938 --> 00:44:13,651
W trakcie ćwiczeń na projektorze
wyświetlana jest symulacja Ziemi,
588
00:44:13,860 --> 00:44:18,990
aby w trakcie misji w każdej chwili
mogli potwierdzić swoje położenie.
589
00:44:21,993 --> 00:44:24,120
Padło na Virgila Grissoma.
590
00:44:24,829 --> 00:44:29,584
Jesteś w stanie uwierzyć,
że kiedyś spojrzysz tak na nasz świat?
591
00:44:29,750 --> 00:44:34,088
Podczas szkolenia nie myślę o tym,
że znajdę się 160 kilometrów nad Ziemią.
592
00:44:35,339 --> 00:44:40,678
Skupiam się na danym zadaniu,
a nie na marzeniach.
593
00:44:44,140 --> 00:44:47,894
Wracamy do siedziby ABC News
na przylądku Canaveral.
594
00:44:47,977 --> 00:44:51,647
Za trzy minuty start drugiej
amerykańskiej załogowej misji kosmicznej.
595
00:44:51,772 --> 00:44:53,482
Gus Grissom czeka w kapsule…
596
00:44:53,566 --> 00:44:54,734
21 LIPCA 1961
597
00:44:54,901 --> 00:44:57,695
…na czubku 25-metrowej
rakiety nośnej Redstone.
598
00:44:58,196 --> 00:45:01,199
Wszystko wydaje się gotowe do startu.
599
00:45:05,536 --> 00:45:07,288
Peryskop schowany.
600
00:45:09,582 --> 00:45:11,667
Piętnaście sekund.
601
00:45:12,501 --> 00:45:13,544
GŁOS ALANA SHEPARDA
602
00:45:13,628 --> 00:45:17,506
Dziesięć, dziewięć, osiem, siedem, sześć,
603
00:45:18,216 --> 00:45:22,803
pięć, cztery, trzy, dwa, jeden.
604
00:45:22,929 --> 00:45:24,055
Zapłon.
605
00:45:24,639 --> 00:45:25,890
Start.
606
00:45:28,226 --> 00:45:32,021
GRISSOM: Tu Liberty Bell 7.
Pełna synchronizacja.
607
00:45:34,857 --> 00:45:37,735
SHEPARD: Słyszę cię dobrze, Jose.
Nie przejmuj się zbytnio.
608
00:45:37,860 --> 00:45:38,903
GRISSOM: W porząsiu.
609
00:45:43,824 --> 00:45:49,330
Wszystkie systemy sprawne.
Gus Grissom wydaje się dziś pewny siebie.
610
00:45:50,289 --> 00:45:52,291
- Słyszę.
- Przyjąłem.
611
00:45:53,042 --> 00:45:56,045
Paliwo w normie. Przeciążenie: 1,4 g.
612
00:45:56,212 --> 00:45:59,382
Stabilizacja ciśnienia. Tlen w normie.
613
00:46:02,677 --> 00:46:04,428
Czas trwania: 6 minut, 17 sekund.
614
00:46:05,721 --> 00:46:08,349
Kapsuła zbliża się na pułap orbitalny.
615
00:46:10,142 --> 00:46:16,065
Jest na wysokości ponownego wejścia
616
00:46:16,232 --> 00:46:17,733
i zaczyna powoli opadać.
617
00:46:19,944 --> 00:46:24,490
GRISSOM: Mamy odczyty prędkościowe.
Przeciążenie rośnie.
618
00:46:24,949 --> 00:46:27,910
Mamy już sześć g.
619
00:46:29,287 --> 00:46:30,329
Dziewięć.
620
00:46:32,415 --> 00:46:36,043
Zaraz będzie dziesięć.
I teraz spada do siedmiu.
621
00:46:36,460 --> 00:46:39,380
Widzę smugi. Za chwilę pierwsze wstrząsy.
622
00:46:39,505 --> 00:46:42,174
Piętnaście kilometrów. Czuję się dobrze.
623
00:46:43,342 --> 00:46:47,179
Lekarz potwierdza, że Gus Grissom
przeżył spore przeciążenie
624
00:46:47,388 --> 00:46:49,890
i powrócił w dobrym stanie.
625
00:46:51,350 --> 00:46:53,102
GRISSOM: Szykuję spadochron hamujący.
626
00:46:56,230 --> 00:46:57,606
Spadochron wypuszczony.
627
00:46:58,065 --> 00:47:00,401
Jestem gotowy.
628
00:47:00,693 --> 00:47:05,489
USS RANDOLPH
480 KM OD PRZYLĄDKA CANAVERAL
629
00:47:05,781 --> 00:47:12,246
Po naradzie Gus Grissom
przekazał załodze śmigłowca,
630
00:47:12,705 --> 00:47:18,919
że zgodnie z wymogami sprawdzi kokpit
przed otworzeniem włazu.
631
00:47:30,514 --> 00:47:35,061
Virgil Grissom wyszedł z kapsuły
i wskoczył do wody.
632
00:47:41,817 --> 00:47:44,862
Kapsuła coraz bardziej
zanurza się w wodzie.
633
00:47:47,281 --> 00:47:51,202
Istnieje ryzyko, że całkowicie zatonie.
634
00:47:51,410 --> 00:47:55,539
Dwa śmigłowce utrzymują się
nad astronautą i kapsułą.
635
00:48:00,795 --> 00:48:03,381
Śmigłowiec utrzymuje kapsułę
na powierzchni.
636
00:48:03,547 --> 00:48:04,924
Pilnują Grissoma,
637
00:48:05,007 --> 00:48:09,595
ale lina pozostaje przypięta do kapsuły.
638
00:48:10,971 --> 00:48:14,266
Śmigłowiec utrzymuje kapsułę
na powierzchni.
639
00:48:14,558 --> 00:48:20,147
Kapsuła ewidentnie tonie
i dlatego Grissom musiał z niej wyskoczyć.
640
00:48:22,066 --> 00:48:25,986
Jeden śmigłowiec jest blisko kapsuły,
drugi ustawił się obok.
641
00:48:26,195 --> 00:48:29,698
Muszą utrzymać kapsułę na powierzchni
i wydostać Grissoma.
642
00:48:33,577 --> 00:48:38,290
Śmigłowiec upuścił kapsułę do wody.
643
00:48:38,499 --> 00:48:40,042
Wpadła do wody.
644
00:48:40,167 --> 00:48:45,423
Trudno powiedzieć, czy uda się
wyciągnąć ją przed zatonięciem.
645
00:48:53,431 --> 00:48:55,015
Grissom zaczął tonąć.
646
00:48:55,182 --> 00:48:59,103
Nie zamknął jednego z zaworów
doprowadzających tlen do skafandra.
647
00:49:04,400 --> 00:49:07,736
Spróbują podać linę Grissomowi.
648
00:49:10,739 --> 00:49:15,453
Wygląda na to, że wyciągają go z wody!
649
00:49:15,619 --> 00:49:18,789
Właśnie go widzimy.
650
00:49:18,956 --> 00:49:22,710
Jest parę kilometrów od nas.
Wyciągają go z wody.
651
00:49:29,258 --> 00:49:33,053
Został bezpiecznie
wciągnięty na pokład po tym,
652
00:49:33,220 --> 00:49:35,639
jak kapsuła zaczęła tonąć.
653
00:49:41,312 --> 00:49:45,858
Po raz drugi udało nam się wysłać
Amerykanina w kosmos.
654
00:49:46,025 --> 00:49:51,030
Oczywiście sukces jest nieco mniejszy,
bo kapsuła niestety zatonęła,
655
00:49:51,113 --> 00:49:54,492
ale można ogłosić sukces
w najważniejszym aspekcie.
656
00:49:54,658 --> 00:49:59,038
Udało się bezpiecznie sprowadzić
kapitana Virgila Grissoma.
657
00:50:00,456 --> 00:50:04,502
Była to pierwsza kapsuła z włazem,
który można było otworzyć od środka.
658
00:50:07,129 --> 00:50:13,052
Pozostawała kwestia tego,
czy spanikował i wcisnął przycisk,
659
00:50:13,219 --> 00:50:18,390
co doprowadziło do katastrofy,
czy zrobił to przypadkowo lub omyłkowo.
660
00:50:18,599 --> 00:50:21,268
Obie sytuacje były niewybaczalne.
661
00:50:22,561 --> 00:50:27,441
Prezydent zadzwonił
do kapitana Virgila Gusa Grissoma.
662
00:50:28,442 --> 00:50:30,194
KENNEDY: Moje gratulacje, kapitanie.
663
00:50:30,402 --> 00:50:33,614
Oglądałem pański lot
i niezmiernie się cieszę,
664
00:50:33,697 --> 00:50:37,535
- że wyszedł pan z niego cały.
- GRISSOM: Tak jest, panie prezydencie.
665
00:50:37,701 --> 00:50:42,289
Ale niestety
straciliśmy kapsułę i nagrania.
666
00:50:42,665 --> 00:50:45,584
Rozumiem, ale to nie umniejsza
pańskiego sukcesu.
667
00:50:45,668 --> 00:50:49,338
Cieszymy się, że jest pan cały.
668
00:50:52,174 --> 00:50:54,093
Grissom mógł podziękować JFK.
669
00:51:00,683 --> 00:51:05,271
Prezydent nie chciał,
by drugi lot w trakcje jego kadencji
670
00:51:05,396 --> 00:51:07,439
został uznany za porażkę.
671
00:51:08,649 --> 00:51:12,987
Wszyscy zgodnie oświadczyli,
że misja Gusa była sukcesem.
672
00:51:16,824 --> 00:51:18,284
Mimo drobnych problemów.
673
00:51:24,123 --> 00:51:28,586
Zacząłem szykować się
do sprawdzenia wszystkich systemów,
674
00:51:28,877 --> 00:51:31,839
ale byłem tak zafascynowany widokami,
675
00:51:31,964 --> 00:51:35,551
że miałem kłopoty
ze skupieniem się na instrumentach.
676
00:51:35,759 --> 00:51:37,344
Ciągle chciałem zerknąć.
677
00:51:38,596 --> 00:51:39,597
Proszę.
678
00:51:40,222 --> 00:51:44,184
Dlaczego niezatapialna kapsuła zatonęła?
679
00:51:44,351 --> 00:51:47,771
Musiałeś się wydostać wcześniej?
Jak wygląda taka procedura?
680
00:51:48,606 --> 00:51:54,361
Zdjąłem kask, odpiąłem się
i skontaktowałem się ze śmigłowcami.
681
00:51:54,445 --> 00:51:59,158
Powiedziałem, że jestem gotowy.
Rozsiadłem się i czekałem.
682
00:51:59,491 --> 00:52:02,077
I nagle usłyszałem huk.
683
00:52:02,786 --> 00:52:06,957
Właz wystrzelił, a ja zobaczyłem niebo.
Do środka zaczęła wlewać się woda.
684
00:52:07,625 --> 00:52:10,919
Widok wystrzeliwującego włazu
zaskoczył mnie najbardziej.
685
00:52:11,253 --> 00:52:12,713
- Proszę.
- Czy wiesz,
686
00:52:12,880 --> 00:52:16,675
ile czasu minęło między otwarcie włazu
a zatopieniem kapsuły?
687
00:52:16,800 --> 00:52:20,179
Czy ktoś kazał ci uciekać z kapsuły?
688
00:52:20,512 --> 00:52:24,350
- Rozważaliście to?
- Nie licząc włazu, co jeszcze…
689
00:52:24,516 --> 00:52:28,187
Dlaczego właz wystrzelił?
690
00:52:28,270 --> 00:52:32,149
Mogłeś przypadkowo wcisnąć przycisk?
691
00:52:32,691 --> 00:52:35,152
Jestem przekonany, że nie,
692
00:52:35,361 --> 00:52:37,404
bo ciężko go dosięgnąć.
693
00:52:42,993 --> 00:52:47,790
NBC pokazało wczoraj konferencję
z udziałem astronauty Virgila I. Grissoma,
694
00:52:47,956 --> 00:52:51,669
który od wczoraj jest drugim Amerykaninem
wysłanym w kosmos.
695
00:52:56,882 --> 00:52:59,426
SOWIECI WYSŁALI DWIE OSOBY
NA ORBITĘ OKOŁOZIEMSKĄ.
696
00:52:59,510 --> 00:53:03,347
NASA SPRÓBUJE TERAZ
POWTÓRZYĆ TEN WYCZYN.
697
00:53:03,472 --> 00:53:07,476
RYZYKO KATASTROFY
JEST WYŻSZE NIŻ KIEDYKOLWIEK.
698
00:53:07,935 --> 00:53:14,441
Wybrano dwa pierwsze zespoły
do załogowego lotu na orbitę.
699
00:53:15,401 --> 00:53:19,697
Pierwszy będzie John H. Glenn Jr.,
700
00:53:20,030 --> 00:53:22,533
a jego dublerem będzie Scott Carpenter.
701
00:53:27,538 --> 00:53:32,835
Mamy za sobą intensywne szkolenie.
To wiele nowych i zróżnicowanych rzeczy.
702
00:53:33,377 --> 00:53:39,675
Próbuję dzielić ten ciężar z rodziną,
gdy uda mi się wyrwać z bazy.
703
00:53:39,800 --> 00:53:42,761
To pierwsze, co robimy, gdy wracam.
704
00:53:42,845 --> 00:53:45,639
Nie tylko ja opowiadam o tym, co robiłem,
705
00:53:45,806 --> 00:53:48,517
ale też słucham, co u Annie i dzieciaków.
706
00:53:50,144 --> 00:53:55,399
Z pewnością myślałeś o tym,
że coś może się stać i już nie wrócisz.
707
00:53:55,983 --> 00:53:59,987
Gdyby tak się stało, jak chciałbyś,
aby zapamiętał cię twój syn?
708
00:54:08,245 --> 00:54:10,414
Bardzo ciekawe pytanie.
709
00:54:10,581 --> 00:54:11,582
Owszem.
710
00:54:12,708 --> 00:54:14,168
Każdy z nas ma jakiś talent.
711
00:54:14,334 --> 00:54:17,713
Musimy go jednak dobrze wykorzystać.
712
00:54:17,880 --> 00:54:20,340
I myślę, że jeśli będę w stanie
713
00:54:20,549 --> 00:54:26,805
wykorzystać swój talent,
to będzie to najlepszym wspomnieniem.
714
00:54:26,972 --> 00:54:29,183
MODLIMY SIĘ O JOHNA GLENNA
715
00:54:29,433 --> 00:54:32,811
W mieście czuć
niespotykane dotąd napięcie.
716
00:54:36,064 --> 00:54:39,359
Największą niewiadomą
dotyczącą jutrzejszej misji,
717
00:54:39,526 --> 00:54:42,571
w ramach której John Glenn
ma trzykrotnie okrążyć Ziemię,
718
00:54:42,696 --> 00:54:43,572
jest pogoda.
719
00:54:43,947 --> 00:54:47,117
Zarówno w miejscu startu,
jak i na Atlantyku,
720
00:54:47,242 --> 00:54:52,289
na którym mają czekać okręty
gotowe do przechwycenia Glenna.
721
00:54:59,254 --> 00:55:05,344
Glenn miał zostać pierwszym Amerykaninem
w przestrzeni kosmicznej.
722
00:55:08,222 --> 00:55:09,598
Lot wyznaczono na luty.
723
00:55:09,681 --> 00:55:13,435
Cztery czy pięć lotów
odwołano przez pogodę.
724
00:55:18,190 --> 00:55:21,485
Glenn siedział w kapsule
przez pięć i pół godziny
725
00:55:21,985 --> 00:55:23,737
czekając na dobrą pogodę.
726
00:55:25,656 --> 00:55:29,576
Ta niestety się nie poprawiła,
a lot odwołano.
727
00:55:31,453 --> 00:55:32,955
Mam ważny komunikat.
728
00:55:33,080 --> 00:55:38,335
Próba wysłania statku na orbitę
w ramach programu Mercury
729
00:55:38,710 --> 00:55:43,131
została przełożona
ze względu na złe warunki pogodowe.
730
00:55:44,132 --> 00:55:46,969
Lyndon Johnson, ówczesny wiceprezydent,
731
00:55:47,135 --> 00:55:52,349
sprawował nadzór
nad amerykańskim programem kosmicznym
732
00:55:52,599 --> 00:55:55,102
i narzekał na brak uwagi ze strony mediów.
733
00:55:55,269 --> 00:55:58,647
Chciał wysłać ekipę filmową do domu Glenna
734
00:55:58,814 --> 00:56:02,693
i pocieszyć Annie Glenn
na oczach telewidzów,
735
00:56:02,818 --> 00:56:04,987
pokazując, jak czeka na wieści o tym,
736
00:56:05,153 --> 00:56:08,824
jaki los spotkał jej męża.
737
00:56:10,033 --> 00:56:12,703
W domu Glenna wielkie rozczarowanie.
738
00:56:12,870 --> 00:56:17,958
Pani Glenn, podobnie jak my wszyscy,
liczyła na dzisiejszy start.
739
00:56:18,208 --> 00:56:21,253
Czeka więc niecierpliwie
na ogłoszenie kolejnej daty.
740
00:56:21,420 --> 00:56:26,216
Mamy tu reporterów,
sąsiadów i przypadkowe osoby.
741
00:56:27,426 --> 00:56:30,596
Annie Glenn bała się tej wizyty.
742
00:56:30,888 --> 00:56:35,058
Mało kto o tym wiedział,
ale bardzo się jąkała.
743
00:56:37,811 --> 00:56:42,024
Ciągle więc powtarzała, że wolałaby
nie spotykać się z wiceprezydentem.
744
00:56:42,232 --> 00:56:46,069
Mówiła, że to dla niej prywatna sprawa
i nawet go nie wpuści.
745
00:56:46,361 --> 00:56:49,072
A on był już parę przecznic od niej,
746
00:56:49,323 --> 00:56:52,200
czekając na spotkanie z żoną astronauty.
747
00:56:53,619 --> 00:56:57,414
W tym samym czasie Glenn
ściągał swój kombinezon ciśnieniowy.
748
00:56:57,623 --> 00:57:01,543
Nagle pojawiła się delegacja szych z NASA,
749
00:57:01,710 --> 00:57:05,088
mówiąc, że mają
drobny problem z jego żoną.
750
00:57:05,505 --> 00:57:06,882
Zapytał: „Jak to?”.
751
00:57:07,549 --> 00:57:10,010
„Nie chce wpuścić wiceprezydenta do domu.
752
00:57:10,218 --> 00:57:14,765
Powiedz jej, by go wpuściła,
aby mógł ją pocieszyć”.
753
00:57:14,932 --> 00:57:17,017
Glenn zadzwonił i powiedział jej:
754
00:57:17,100 --> 00:57:21,897
„Jeśli nie chcesz wpuścić wiceprezydenta
albo nawet samego prezydenta,
755
00:57:22,064 --> 00:57:23,398
to niech pocałują klamkę”.
756
00:57:24,816 --> 00:57:30,155
Glenn tym samym ryzykował
utratą pierwszeństwa w planowanym locie.
757
00:57:31,156 --> 00:57:35,410
James Webb, nowy administrator NASA,
chciał go jak najszybciej wymienić.
758
00:57:36,119 --> 00:57:37,829
Zarzucał mu brak współpracy.
759
00:57:38,705 --> 00:57:42,417
Ale niektórzy podwładni Webba powiedzieli:
760
00:57:42,542 --> 00:57:45,212
„Astronauci często ze sobą rywalizują.
761
00:57:45,545 --> 00:57:51,134
Ale w takiej sytuacji zgodnie zaprotestują
jak każda eskadra.
762
00:57:54,304 --> 00:57:56,682
A panu się nie uda go wymienić”.
763
00:58:03,105 --> 00:58:07,484
20 LUTEGO 1962
TRZY TYGODNIE PÓŹNIEJ
764
00:58:10,237 --> 00:58:12,823
W końcu widzimy Glenna.
765
00:58:12,906 --> 00:58:14,700
GŁOS HERBERTA KAPLOWA
766
00:58:14,783 --> 00:58:19,287
Przekłada przenośny wentylator
z ręki do ręki
767
00:58:19,454 --> 00:58:23,500
i udaje się w stronę platformy nr 14.
768
00:58:29,339 --> 00:58:31,842
Wchodzi do windy z doktorem Douglasem,
769
00:58:32,009 --> 00:58:35,846
technikiem Schmittem
i astronautą Dekiem Slaytonem.
770
00:58:39,683 --> 00:58:43,562
Pułkownika Johna Glenna
obudzono o 2.20 nad ranem,
771
00:58:43,687 --> 00:58:45,814
aby rozpoczął przygotowania.
772
00:58:48,233 --> 00:58:50,068
To druga próba wysłania
773
00:58:50,193 --> 00:58:54,489
pierwszej osoby z wolnego świata
w trzykrotną podróż dookoła Ziemi.
774
00:59:11,089 --> 00:59:15,927
Żadne niebłahe słowa tego nie opiszą.
Na przylądku Canaveral czuć napięcie.
775
00:59:16,470 --> 00:59:18,305
Słyszeliśmy już takie słowa,
776
00:59:18,430 --> 00:59:22,267
ale nigdy
w tak podniosłych okolicznościach.
777
00:59:22,642 --> 00:59:25,020
- Utrzymywanie ciśnienia?
- Poprawne.
778
00:59:25,187 --> 00:59:27,647
- Płynny tlen?
- Kontrolka miga.
779
00:59:27,898 --> 00:59:30,108
- Gotowe!
- Odpiąć wieżę?
780
00:59:30,275 --> 00:59:32,444
- Zasięg?
- Zgoda na start.
781
00:59:32,611 --> 00:59:34,071
- Kapsuła?
- Gotowa!
782
00:59:34,237 --> 00:59:38,241
- Piętnaście sekund.
- Z Bogiem, John.
783
00:59:38,492 --> 00:59:41,036
Zostało mniej niż 30 sekund.
784
00:59:41,244 --> 00:59:42,746
Dziesięć sekund.
785
00:59:43,246 --> 00:59:44,873
Dziesięć sekund.
786
00:59:45,040 --> 00:59:48,919
Dziesięć, dziewięć, osiem,
siedem, sześć, pięć, cztery, trzy…
787
00:59:49,002 --> 00:59:50,212
DOM JOHNA GLENNA
788
00:59:50,378 --> 00:59:53,256
…dwa, jeden, zero.
789
00:59:53,965 --> 00:59:55,050
Zapłon.
790
00:59:55,675 --> 00:59:57,010
Start!
791
01:00:05,936 --> 01:00:08,647
Rakieta Atlas wystartowała!
792
01:00:08,980 --> 01:00:11,525
Kieruje się prosto w stronę nieba.
793
01:00:35,924 --> 01:00:42,681
John Glenn Jr. rozpoczyna
swój pierwszy lot orbitalny.
794
01:00:53,984 --> 01:00:56,486
Start nastąpił o 9.47.
795
01:00:56,570 --> 01:00:59,531
Maszyna uniosła się nad Florydę
i zniknęła.
796
01:00:59,698 --> 01:01:02,075
Namierza ją stacja na Bermudach.
797
01:01:02,826 --> 01:01:05,829
Johna Glenna słychać głośno i wyraźnie.
798
01:01:06,705 --> 01:01:09,332
Widzę, jak za mną wschodzi słońce.
799
01:01:09,499 --> 01:01:12,043
Wspaniały, czerwony odcień. Odbiór.
800
01:01:13,253 --> 01:01:14,296
Przyjąłem.
801
01:01:15,297 --> 01:01:18,842
JOHN GLENN ROZPOCZYNA PIERWSZE
Z TRZECH OKRĄŻEŃ ZIEMI.
802
01:01:18,967 --> 01:01:21,761
JEST 65 KM DALEJ
NIŻ JAKIKOLWIEK INNY AMERYKANIN.
803
01:01:22,470 --> 01:01:26,892
Dokładnie godzinę i trzy minuty temu
John Glenn opuścił przylądek Canaveral.
804
01:01:27,100 --> 01:01:30,770
Podróżuje z prędkością
ponad 28 tysięcy kilometrów na godzinę
805
01:01:30,937 --> 01:01:35,358
na wysokości od 160 do 255 kilometrów.
806
01:01:36,359 --> 01:01:38,778
DWORZEC GRAND CENTRAL
NOWY JORK
807
01:01:38,862 --> 01:01:41,281
- Byłaś dziś w pracy?
- Tak.
808
01:01:41,698 --> 01:01:43,825
W firmie pozwolili nam oglądać.
809
01:01:43,992 --> 01:01:47,245
Miło z ich strony.
Pewnie i tak byś nie popracowała.
810
01:01:47,412 --> 01:01:49,956
Nie dzisiaj. Mówili, że to ważniejsze.
811
01:01:50,373 --> 01:01:52,250
PIERWSZE OKRĄŻENIE:
75 MINUT PO STARCIE
812
01:01:52,375 --> 01:01:55,462
Tu Friendship 7.
Postaram się opisać, co widzę.
813
01:01:56,087 --> 01:01:59,841
Przypomina to drobne cząsteczki,
814
01:02:00,300 --> 01:02:03,011
które niesamowicie się świecą.
815
01:02:03,178 --> 01:02:07,641
Nigdy czegoś takiego nie widziałem.
Są wokół kapsuły.
816
01:02:08,767 --> 01:02:12,771
Jakbym znalazł się
pośrodku gwiezdnego deszczu.
817
01:02:14,564 --> 01:02:20,362
Cząsteczki te przechwyciły światło
pod niesamowitym kątem.
818
01:02:21,029 --> 01:02:22,155
Był to piękny widok.
819
01:02:23,865 --> 01:02:26,076
Są ich tysiące.
820
01:02:26,993 --> 01:02:30,205
Wydobywały się z kapsuły?
To mogło oznaczać kłopoty.
821
01:02:30,956 --> 01:02:35,752
GLENN: Tu Friendship 7. Nie sądzę,
by wydobywały się z zewnętrznych dysz.
822
01:02:37,170 --> 01:02:40,507
Migotały wokół kapsuły
niczym pozbawione ciężaru diamenty.
823
01:02:40,674 --> 01:02:44,386
Albo nie tyle błyskotki, co świetliki.
824
01:02:45,428 --> 01:02:49,975
Jestem już w słońcu, więc zniknęły.
825
01:02:51,518 --> 01:02:54,020
PODCZAS DRUGIEGO OKRĄŻENIA
POJAWIA SIĘ PODEJRZANY KOMUNIKAT.
826
01:02:54,104 --> 01:02:56,856
OSŁONA ABLACYJNA MOGŁA BYĆ USZKODZONA.
827
01:02:56,982 --> 01:02:59,484
GLENN NIE JEST INFORMOWANY O ZAGROŻENIU.
828
01:02:59,567 --> 01:03:01,111
Obsługa danych.
829
01:03:01,569 --> 01:03:02,696
Mów.
830
01:03:03,071 --> 01:03:07,534
Gdy przejdziesz na automatyczny,
pojawi się informacja o podwójnej awarii.
831
01:03:07,701 --> 01:03:10,328
Będzie to oznaczać
uruchomienie przekaźnika.
832
01:03:11,037 --> 01:03:13,748
Kontrolka może się świecić
na czerwono albo zielono.
833
01:03:13,915 --> 01:03:17,627
Jeśli zaświeci się,
to nie możemy odczepiać rakiet hamujących.
834
01:03:19,379 --> 01:03:22,757
Friendship 7,
mamy nowe odczyty przy sekcji 51.
835
01:03:22,882 --> 01:03:25,051
DRUGIE OKRĄŻENIE:
TRZY GODZINY PO STARCIE
836
01:03:25,218 --> 01:03:29,973
Dotyczy to podwozia poduszkowego,
ale sądzimy, że to błędny odczyt.
837
01:03:30,348 --> 01:03:31,641
OSŁONA ABLACYJNA
838
01:03:31,725 --> 01:03:33,476
PODWOZIE PODUSZKOWE
839
01:03:33,560 --> 01:03:34,769
GŁÓWNY SPADOCHRON
840
01:03:34,853 --> 01:03:36,271
Gdyby wypadło podwozie,
841
01:03:36,354 --> 01:03:40,525
nie mógłby tego zobaczyć
nawet przez peryskop,
842
01:03:40,734 --> 01:03:43,069
bo byłoby dokładnie pod nim.
843
01:03:43,278 --> 01:03:46,906
Coś takiego
poluzowałoby także osłonę ablacyjną,
844
01:03:47,115 --> 01:03:49,326
która mogłaby odpaść przy powrocie.
845
01:03:50,285 --> 01:03:51,911
Gdyby tak się stało,
846
01:03:52,996 --> 01:03:56,583
usmażyłby się w kapsule
jak stek na grillu.
847
01:03:58,585 --> 01:04:01,796
Gdy maszyna wchodzi
w gęstsze warstwy atmosfery,
848
01:04:01,921 --> 01:04:07,135
temperatura wokół niej
wynosi około 1650 stopni Celsjusza.
849
01:04:07,385 --> 01:04:11,264
Dzieje się to na wysokości
około 40 kilometrów.
850
01:04:11,848 --> 01:04:17,020
Maszyna porusza się wtedy z prędkością
około 24 tysięcy kilometrów na godzinę.
851
01:04:17,437 --> 01:04:20,523
Taka temperatura oddziałuje
przez około dwie minuty.
852
01:04:21,149 --> 01:04:25,403
Wtedy do akcji wkracza osłona ablacyjna,
853
01:04:25,487 --> 01:04:28,239
wykonana ze specjalnego rodzaju plastiku,
854
01:04:29,157 --> 01:04:30,450
która ulega spalaniu.
855
01:04:33,203 --> 01:04:34,287
30 MINUT DO POWROTU
856
01:04:34,371 --> 01:04:36,414
Linus, podasz mi ten komunikat?
857
01:04:36,623 --> 01:04:37,957
Pewnie.
858
01:04:39,376 --> 01:04:41,211
Seven, tu centrum.
859
01:04:41,753 --> 01:04:44,214
Nie wiemy, czy podwozie się nie wysunęło.
860
01:04:44,297 --> 01:04:45,465
GŁOS ALANA SHEPARDA
861
01:04:45,548 --> 01:04:50,428
Uważamy, że bezpieczniej będzie
nie odłączać rakiet hamujących.
862
01:04:50,762 --> 01:04:55,225
Na razie nie widać żadnych problemów.
863
01:04:55,433 --> 01:04:56,643
Mówi Friendship 7.
864
01:04:56,851 --> 01:04:59,604
Wiecie, co to spowodowało?
865
01:05:00,939 --> 01:05:04,901
CAPCOM: Na razie nie. Tak uznała kontrola.
866
01:05:05,318 --> 01:05:09,739
Nad Hawajami zauważono problemy
z osłoną ablacyjną,
867
01:05:09,948 --> 01:05:15,787
dlatego zdecydowano się nie odłączać
przyczepionych do niej rakiet hamujących,
868
01:05:16,121 --> 01:05:19,374
aby upewnić się,
że jest to fałszywy alarm.
869
01:05:19,582 --> 01:05:24,045
Dlatego nie odłączyliśmy
rakiet hamujących.
870
01:05:24,212 --> 01:05:27,507
- Na wszelki wypadek.
- Tu Friendship 7.
871
01:05:27,674 --> 01:05:30,301
W takim lecę na pułap do wejścia.
872
01:05:31,344 --> 01:05:35,348
Wspomniane rakiety hamujące
to w zasadzie hamulce.
873
01:05:35,557 --> 01:05:40,311
Kapsuła Johna Glenna
była ustawiona grubszą częścią w dół,
874
01:05:40,478 --> 01:05:43,815
przy której znajdują się rakiety hamujące.
875
01:05:44,315 --> 01:05:47,902
Są odpalane w przeciwnym kierunku,
876
01:05:48,069 --> 01:05:52,615
redukując opadanie kapsuły
poniżej prędkości orbitalnej
877
01:05:52,782 --> 01:05:55,285
i pozwalając jej
na ponowne wejście w atmosferę.
878
01:05:55,452 --> 01:05:57,662
Dobra, chowam peryskop.
879
01:05:59,289 --> 01:06:02,500
Dobrze się trzyma
i zaraz odpali rakiety hamujące,
880
01:06:02,667 --> 01:06:06,463
szykując się do lądowania na Atlantyku.
881
01:06:07,464 --> 01:06:12,927
Pięć, cztery, trzy, dwa, jeden. Odpalam.
882
01:06:13,887 --> 01:06:16,347
Rakiety hamujące odpalone.
883
01:06:16,723 --> 01:06:17,765
Na pewno?
884
01:06:17,932 --> 01:06:19,934
Czuję się, jakbym wracał nad Hawaje.
885
01:06:20,935 --> 01:06:24,772
GDY KAPSUŁA WCHODZI PONOWNIE
W ATMOSFERĘ Z WYSOKOŚCI ORBITALNEJ,
886
01:06:24,898 --> 01:06:29,527
WYSOKA TEMPERATURA
ODCINA KOMUNIKACJĘ NA TRZY MINUTY.
887
01:06:29,611 --> 01:06:31,279
Seven, słyszysz nas?
888
01:06:32,322 --> 01:06:34,699
Centrala, przerywa cię.
889
01:06:35,783 --> 01:06:37,619
Zalecamy…
890
01:06:47,629 --> 01:06:53,468
Friendship 7 wchodzi w atmosferę
nad wschodnim wybrzeżem Florydy.
891
01:06:53,635 --> 01:06:55,303
Jest już nad wybrzeżem.
892
01:06:55,845 --> 01:06:59,265
Na razie nie mamy z nim kontaktu.
893
01:07:02,268 --> 01:07:03,520
Na razie cicho.
894
01:07:04,479 --> 01:07:06,356
Seven, słyszysz nas?
895
01:07:12,737 --> 01:07:13,905
GŁOS RZECZNIKA NASA
896
01:07:13,988 --> 01:07:16,658
Kapsuła Mercury
wchodzi ponownie w atmosferę.
897
01:07:17,408 --> 01:07:19,452
Seven, odbiór.
898
01:07:20,537 --> 01:07:23,706
Chwilowo nie mamy z nim kontaktu.
899
01:07:23,915 --> 01:07:29,504
Czekamy na potwierdzenie
otwarcia głównego spadochronu,
900
01:07:29,671 --> 01:07:31,881
by Glenn mógł wrócić na Ziemię.
901
01:07:32,298 --> 01:07:34,259
Friendship 7, słyszysz mnie?
902
01:07:51,317 --> 01:07:54,195
Tu Friendship 7. Wokół mnie ognista burza.
903
01:07:57,699 --> 01:08:00,702
CAPCOM: Jak się czujesz, Seven?
904
01:08:00,868 --> 01:08:02,996
- Wszystko w porządku?
- GLENN: Tak.
905
01:08:03,204 --> 01:08:05,081
Ale ogień nieźle hulał.
906
01:08:06,416 --> 01:08:10,295
Poodpadały fragmenty rakiet hamujących.
907
01:08:13,256 --> 01:08:17,802
Na razie nie widać jeszcze
spadochronu hamującego,
908
01:08:17,969 --> 01:08:21,598
który otwiera się
na wysokości 12 kilometrów.
909
01:08:25,018 --> 01:08:28,062
Spadochron otworzył się bez problemów
910
01:08:28,271 --> 01:08:34,193
na wysokości trzech kilometrów.
Wygląda na nieuszkodzony.
911
01:08:35,778 --> 01:08:39,198
Niszczyciel widzi kapsułę.
912
01:08:39,407 --> 01:08:41,367
Nawiązali kontakt.
913
01:08:41,618 --> 01:08:45,538
Jeśli dobrze to obliczyliśmy,
powinien wylądować za 20 sekund.
914
01:08:48,416 --> 01:08:50,835
Tu Friendship 7. Jestem gotowy.
915
01:08:56,591 --> 01:09:02,096
Niszczyciel Noa podpływa do kapsuły.
916
01:09:02,305 --> 01:09:06,559
Za kilka minut
powinniśmy otrzymać potwierdzenie
917
01:09:06,726 --> 01:09:10,188
o zabraniu Johna Glenna z kapsuły.
918
01:09:12,315 --> 01:09:15,151
Mamy kolejny komunikat
od pułkownika Powersa.
919
01:09:15,360 --> 01:09:19,280
Kapsuła została wydobyta z wody o 15.01
920
01:09:19,489 --> 01:09:25,036
i zabezpieczona na pokładzie
o 15.03 czasu wschodniego.
921
01:09:27,163 --> 01:09:32,502
Dave Nichols czeka w Arlington w Wirginii
w domu pułkownika Glenna.
922
01:09:33,961 --> 01:09:37,090
Pani Glenn po raz pierwszy
spotka się z dziennikarzami.
923
01:09:38,049 --> 01:09:42,929
Wiele słów ciśnie nam się na usta,
ale chciałabym, aby wszyscy wiedzieli,
924
01:09:43,846 --> 01:09:46,599
że to wspaniały dzień dla mojej rodziny
925
01:09:46,724 --> 01:09:52,438
i mogę z całą pewnością powiedzieć,
że jesteśmy dumni z ojca tych dzieciaków,
926
01:09:52,897 --> 01:09:56,192
całego zespołu programu Mercury
927
01:09:57,485 --> 01:10:01,239
i wszystkich,
którzy pomogli w tym osiągnięciu.
928
01:10:15,586 --> 01:10:19,549
Każde z trzech okrążeń
zajęło około 89 minut.
929
01:10:19,674 --> 01:10:24,762
Bez wątpienia były to najważniejsze
cztery godziny i 50 minut jego życia.
930
01:10:28,349 --> 01:10:29,350
GŁOS JOHNA GLENNA
931
01:10:29,434 --> 01:10:31,352
Szkoda, że nie otrzymałem wcześniej
932
01:10:31,436 --> 01:10:36,524
pełniejszej informacji o osłonie,
gdy myśleli, że się poluzowała.
933
01:10:37,942 --> 01:10:41,988
Podobno doszło do długiej dyskusji,
o której nie miałem pojęcia.
934
01:10:42,363 --> 01:10:46,451
Gdybym wiedział o tym problemie,
935
01:10:46,784 --> 01:10:50,496
bardziej pilnowałbym
wszystkich wstrząsów w kapsule
936
01:10:50,621 --> 01:10:53,207
i zwracał uwagę na inne rzeczy.
937
01:10:54,542 --> 01:10:57,086
Wszystko jednak przede mną zatajono.
938
01:10:59,172 --> 01:11:03,509
- Jak się pan nazywa?
- Oliver Whiting, poddany królowej.
939
01:11:03,676 --> 01:11:05,720
To dość oczywiste. Co według pana
940
01:11:05,803 --> 01:11:09,015
udało się dzisiaj osiągnąć Ameryce
i wolnemu światu?
941
01:11:09,182 --> 01:11:12,268
To jeden z największych przełomów w nauce,
942
01:11:12,435 --> 01:11:15,730
jaki kiedykolwiek zanotowano
we współczesnym świecie.
943
01:11:16,063 --> 01:11:18,441
Chciałbym dodać coś jeszcze.
944
01:11:18,608 --> 01:11:20,693
- Proszę.
- W porządku.
945
01:11:21,027 --> 01:11:23,821
W tej erze odkryć naukowych
946
01:11:23,988 --> 01:11:28,993
Ziemia stała się dla nas
pojedynczą jednostką
947
01:11:29,160 --> 01:11:32,580
i mam nadzieję,
że zawsze będziemy ją tak traktować.
948
01:11:33,539 --> 01:11:37,335
23 LUTEGO 1962
COCOA BEACH, FLORYDA
949
01:11:37,960 --> 01:11:40,671
WITAMY Z POWROTEM NA ZIEMI, PUŁKOWNIKU!
950
01:11:41,088 --> 01:11:45,218
John Glenn spotka się dzisiaj
na Florydzie ze swoją rodziną.
951
01:11:51,224 --> 01:11:52,725
WITAJCIE, ASTRONAUCI
952
01:12:10,701 --> 01:12:12,203
MODLITWY ZOSTAŁY WYSŁUCHANE
953
01:12:13,996 --> 01:12:18,876
John Glenn pokazuje kapsułę
prezydentowi Kennedy’emu.
954
01:12:19,377 --> 01:12:22,338
Rakiety hamujące zazwyczaj są odłączane.
955
01:12:22,755 --> 01:12:25,049
Pojawiło się jednak podejrzenie,
956
01:12:25,216 --> 01:12:28,094
że osłona ablacyjna mogła się poluzować,
957
01:12:28,219 --> 01:12:33,224
a gdyby tak faktycznie było,
mogłaby odpaść, a kapsuła by spłonęła.
958
01:12:33,474 --> 01:12:36,602
Powrót dostarczył więc wrażeń.
959
01:12:37,270 --> 01:12:39,021
Przypominało to…
960
01:12:40,523 --> 01:12:43,860
Lot Glenna dostarczył zarówno odpowiedzi,
jak i pytania.
961
01:12:44,026 --> 01:12:48,781
Pytano o świetliste cząsteczki,
które widział podczas wschodów słońca.
962
01:12:49,574 --> 01:12:51,909
Mogę potwierdzić, że je widziałem.
963
01:12:51,993 --> 01:12:56,914
Widziałem je od chwili pojawienia się
pierwszych promieni słonecznych przez…
964
01:12:59,500 --> 01:13:01,210
trzy i pół, cztery minuty.
965
01:13:01,836 --> 01:13:04,797
Zdążyłem im się przyjrzeć.
966
01:13:05,172 --> 01:13:08,885
Miały jaskrawy, żółto-zielony kolor.
967
01:13:09,844 --> 01:13:13,973
Gdy nasz psychiatra, George Ralph,
usłyszał o tym, zapytał mnie:
968
01:13:14,140 --> 01:13:15,516
„I co ci powiedziały?”.
969
01:13:18,978 --> 01:13:20,021
1 MARCA 1962
NOWY JORK
970
01:13:20,146 --> 01:13:22,106
Przed oczami wszystkich
Te same obrazy
971
01:13:22,315 --> 01:13:25,109
Jedyny na świecie człowiek
Co okrążył go trzy razy
972
01:13:25,318 --> 01:13:26,903
John Glenn radę dał
973
01:13:29,238 --> 01:13:30,239
Właśnie on
974
01:13:30,406 --> 01:13:35,036
Gdy John Glenn powrócił w chwale,
wyprawiono na jego cześć paradę.
975
01:13:35,453 --> 01:13:40,249
A astronautom z pewnością
zapadli w pamięć nowojorscy policjanci,
976
01:13:40,416 --> 01:13:42,835
którzy przekierowywali ruch uliczny,
977
01:13:43,002 --> 01:13:45,671
płacząc ze wzruszenia.
978
01:13:47,465 --> 01:13:50,593
Wszyscy krzyczeli do Johna Glenna:
„Kochamy cię, Johnny!”.
979
01:13:50,760 --> 01:13:55,348
Nigdy w historii tego kraju
nie było tak zbiorowego poruszenia.
980
01:13:55,514 --> 01:13:57,934
Nigdy już nie mieliśmy takiego bohatera.
981
01:13:58,059 --> 01:13:59,393
Tak rzekł John Glenn
982
01:13:59,894 --> 01:14:03,981
Przez 72 lata,
które spędziłem na tym padole,
983
01:14:04,148 --> 01:14:07,234
nie widziałem czegoś takiego.
984
01:14:09,904 --> 01:14:13,908
Mogłoby się wydawać, że stoję tu sam.
985
01:14:15,534 --> 01:14:19,038
Tak samo jak wydawałem się osamotniony
w mojej kapsule.
986
01:14:20,373 --> 01:14:21,499
Ale tak nie jest.
987
01:14:22,416 --> 01:14:26,420
Od tamtej pory aż po dziś dzień
są ze mną tysiące Amerykanów
988
01:14:26,504 --> 01:14:29,674
i setki tysięcy ludzi z całego świata.
989
01:14:31,759 --> 01:14:35,096
Podczas gdy nasza wiedza
o wszechświecie stale się poszerza,
990
01:14:35,930 --> 01:14:40,518
niech Bóg obdarzy nas mądrością,
by dobrze ją wykorzystać. Dziękuję.
991
01:14:46,607 --> 01:14:48,526
PIERWSZY LOT ORBITALNY NASA
POWIÓDŁ SIĘ.
992
01:14:48,609 --> 01:14:51,862
JEDNAK KOLEJNY CEL
TO SZEREG NOWYCH WYZWAŃ.
993
01:14:52,029 --> 01:14:54,323
To był koniec pierwszego etapu.
994
01:14:54,490 --> 01:14:57,743
Był to pierwszy Amerykanin na orbicie,
ale nie ostatni.
995
01:14:58,202 --> 01:15:01,831
Kolejny lot odbędzie się już za 60 dni.
996
01:15:04,792 --> 01:15:09,130
M. Scott Carpenter zastąpił
Donalda Slaytona, znanego jako Deke,
997
01:15:09,338 --> 01:15:14,093
który nie poleci na orbitę
przez drobne palpitacje serca.
998
01:15:14,301 --> 01:15:19,473
ARYTMIA SERCA
CARPENTER LECI ZAMIAST SLAYTONA
999
01:15:27,064 --> 01:15:29,608
Powtarzaj za mną.
Byłam na fajnym przyjęciu.
1000
01:15:29,775 --> 01:15:33,112
- Byłam na fajnym przyjęciu.
- Zabawa była przednia.
1001
01:15:33,279 --> 01:15:35,031
Zabawa była przednia.
1002
01:15:35,197 --> 01:15:38,409
Zrobiliśmy to,
co inni będą robić sto lat po nas.
1003
01:15:38,576 --> 01:15:42,580
Zrobiliśmy to,
co inni będą robić sto lat po nas.
1004
01:15:42,997 --> 01:15:46,542
W 1972 ROKU TOM WOLFE
PRZEPROWADZIŁ WYWIAD Z RENE CARPENTER,
1005
01:15:46,625 --> 01:15:51,213
ŻONĄ SCOTTA, W RAMACH PRZYGOTOWAŃ
DO NAPISANIA SWOJEJ KSIĄŻKI.
1006
01:15:52,048 --> 01:15:56,469
RENE CARPENTER: Widziałeś,
co dzieje się pod domem astronauty?
1007
01:15:56,969 --> 01:16:01,724
Zakładają obozowisko.
Panoszą się po ulicy i trawniku.
1008
01:16:02,183 --> 01:16:07,855
Nie możesz wyjść, a gdy już to robisz,
od razu pytają, dokąd i po co jedziesz.
1009
01:16:08,022 --> 01:16:09,940
„Możemy jechać z panią do sklepu?”.
1010
01:16:10,858 --> 01:16:15,071
RENE OGLĄDAŁA MISJĘ SCOTTA NA MIEJSCU,
1011
01:16:15,154 --> 01:16:18,365
OPUSZCZAJĄC POTAJEMNIE DOM.
1012
01:16:18,449 --> 01:16:20,993
TOM WOLFE: Wybrałaś się cichcem na przylądek?
1013
01:16:21,452 --> 01:16:23,162
I miałaś to dla kogoś opisać?
1014
01:16:23,370 --> 01:16:24,413
Dla Life.
1015
01:16:25,831 --> 01:16:28,000
- Dla Life?
- Sama o to poprosiłam.
1016
01:16:28,167 --> 01:16:29,543
Własnymi słowami.
1017
01:16:30,669 --> 01:16:34,381
Gdy się tam wybrałam, zapytałam,
czy mogę prowadzić notatki
1018
01:16:34,548 --> 01:16:36,759
i opisać wszystko.
1019
01:16:37,802 --> 01:16:41,472
I czy jeśli im się spodoba,
to wiernie ją opublikują.
1020
01:16:42,890 --> 01:16:45,976
Bardzo mi na tym zależało.
1021
01:16:46,769 --> 01:16:51,273
Nie wiedziała, czy zrobiła to
za sprawą skromnych pisarskich ambicji,
1022
01:16:52,066 --> 01:16:56,070
czy też była zmęczona
narzuconą rolą żony astronauty.
1023
01:16:57,655 --> 01:17:01,283
RENE CARPENTER: Czułam,
że nie spotka się to z dobrym odbiorem.
1024
01:17:01,408 --> 01:17:04,787
Wybierałam się na przylądek Canaveral,
by obejrzeć start,
1025
01:17:05,162 --> 01:17:11,544
bo czułam, że nie będę w stanie
napisać niczego z tym tłumem pod oknem.
1026
01:17:13,295 --> 01:17:16,132
24 MAJA 1962
PRZYLĄDEK CANAVERAL, FLORYDA
1027
01:17:19,635 --> 01:17:22,888
Po sukcesach Sheparda, Grissoma i Glenna
1028
01:17:23,139 --> 01:17:26,642
misja Scotta Carpentera
wydawała się wręcz rutynowym lotem.
1029
01:17:27,059 --> 01:17:29,603
Ale było to
największe wyzwanie do tej pory.
1030
01:17:30,020 --> 01:17:34,233
Pilot musiał zrobić coś,
o co nie prosiliśmy jego poprzedników.
1031
01:17:34,441 --> 01:17:37,444
Wymagano od niego
większej kontroli nad kapsułą
1032
01:17:37,611 --> 01:17:40,573
i więcej testów sprawdzających
ruch obiektów w kosmosie
1033
01:17:40,865 --> 01:17:42,908
z perspektywy człowieka.
1034
01:17:43,325 --> 01:17:47,371
TOM WOLFE: Gdzie byłaś, gdy Scott wystartował?
1035
01:17:47,913 --> 01:17:49,832
- RENE CARPENTER: Na miejscu…
- W biurze Life?
1036
01:17:49,915 --> 01:17:51,125
2 KWIETNIA 1973
1037
01:17:51,208 --> 01:17:52,501
Nie, w innym domu w Cocoa Beach.
1038
01:17:53,627 --> 01:17:57,506
Astronauci są gotowi i cały świat również.
1039
01:17:59,091 --> 01:18:03,345
Dziesięć, dziewięć, osiem, siedem, sześć…
1040
01:18:03,512 --> 01:18:06,182
Oglądaliśmy to w telewizji.
1041
01:18:06,557 --> 01:18:10,561
Zero. Zapłon. Start.
1042
01:18:13,272 --> 01:18:15,941
Synchronizacja rozpoczęta.
1043
01:18:17,234 --> 01:18:18,319
Przyjąłem.
1044
01:18:18,402 --> 01:18:19,570
GŁOS GUSA GRISSOMA
1045
01:18:19,653 --> 01:18:20,654
Słyszę cię, Gus.
1046
01:18:20,863 --> 01:18:24,909
- Poczekaj na dokładny czas, Aurora 7.
- Przyjąłem.
1047
01:18:30,331 --> 01:18:36,170
Wybiegłam z Chrissy,
która nadepnęła na rzepnia i krzyczała.
1048
01:18:36,629 --> 01:18:40,674
Mam zdjęcie razem z nią.
1049
01:18:40,841 --> 01:18:45,888
Ona krzyczy, a ja próbuję oglądać.
1050
01:18:47,723 --> 01:18:48,849
Nadepnęła na rzepnia?
1051
01:18:49,099 --> 01:18:52,311
Tak, takiego z kolcami.
1052
01:18:54,355 --> 01:18:55,856
Przyjąłem, Aurora.
1053
01:18:58,150 --> 01:18:59,610
Masz bezchmurne niebo.
1054
01:19:00,736 --> 01:19:02,363
PODCZAS OSTATNIEGO OKRĄŻENIA
1055
01:19:02,488 --> 01:19:05,658
CARPENTER ZAOBSERWOWAŁ
TO SAMO ZJAWISKO CO JOHN GLENN:
1056
01:19:05,783 --> 01:19:09,328
CZĄSTECZKI ŚWIATŁA,
KTÓRE PRZYPOMINAŁY ŚWIETLIKI.
1057
01:19:13,540 --> 01:19:18,128
SCOTT CARPENTER:
Widzę te świetliki. Są niesamowicie jasne.
1058
01:19:18,587 --> 01:19:21,757
Pochodzą z kapsuły.
1059
01:19:21,966 --> 01:19:25,511
Po stuknięciu we właz
unoszą się ich całe setki.
1060
01:19:25,928 --> 01:19:28,472
Spróbuję zrobić zdjęcie. Coś wspaniałego.
1061
01:19:30,224 --> 01:19:33,435
Niczym drobne kawałki szronu.
1062
01:19:34,353 --> 01:19:39,108
Chyba cała kapsuła od tej strony
jest pokryta szronem.
1063
01:19:41,402 --> 01:19:46,365
ZAJĘTY FOTOGRAFOWANIEM CARPENTER
SPÓŹNIA SIĘ Z PROCEDURĄ POWROTU.
1064
01:19:46,490 --> 01:19:52,871
MANEWRUJĄC MASZYNĄ,
TRACI CENNY CZAS I PALIWO.
1065
01:19:53,122 --> 01:19:54,665
CAPCOM: Aurora 7, odbiór.
1066
01:19:54,999 --> 01:19:56,625
SCOTT CARPENTER: Słyszę was.
1067
01:19:56,792 --> 01:19:58,419
Przyjąłem. Podaj stan paliwa.
1068
01:19:58,752 --> 01:20:00,754
Paliwo na poziomie 15 w automacie
1069
01:20:00,921 --> 01:20:04,758
i siedem przy ręcznym,
ale nic z niego nie będzie.
1070
01:20:05,467 --> 01:20:06,719
Przyjąłem.
1071
01:20:07,094 --> 01:20:09,555
Będzie na styk, Gus.
1072
01:20:09,722 --> 01:20:11,682
Widzę horyzont.
1073
01:20:13,350 --> 01:20:16,145
- Za chwilę brak kontaktu.
- Przyjąłem.
1074
01:20:17,896 --> 01:20:21,817
Tłumy zgromadzone na Grand Central
i w całych Stanach
1075
01:20:23,193 --> 01:20:24,737
czekają na tę chwilę.
1076
01:20:24,820 --> 01:20:25,738
Jest Powers.
1077
01:20:25,863 --> 01:20:29,283
Według najnowszych danych
istnieje możliwość,
1078
01:20:29,366 --> 01:20:35,331
że Aurora 7 może znacznie
zejść z kursu przy lądowaniu.
1079
01:20:35,748 --> 01:20:41,211
Obecnie oceniamy rozbieżność
na nawet 320 kilometrów.
1080
01:20:42,588 --> 01:20:44,048
BIURO CBS NEWS
1081
01:20:44,214 --> 01:20:48,344
Cronkite zaczął tłumaczyć
problemy z paliwem przy ponownym wejściu.
1082
01:20:48,469 --> 01:20:52,723
W jego głosie można było wyczuć
rosnący niepokój.
1083
01:20:53,349 --> 01:20:58,062
Otrzymaliśmy dość niepokojące doniesienia
1084
01:20:58,228 --> 01:21:00,397
prosto od NASA.
1085
01:21:00,856 --> 01:21:04,651
Nie odebrali żadnego sygnału
1086
01:21:05,402 --> 01:21:08,280
od powracającej maszyny.
1087
01:21:09,531 --> 01:21:14,620
Czekamy na informację,
co może to oznaczać.
1088
01:21:34,681 --> 01:21:37,976
Brak Aurory 7 na radarze
1089
01:21:38,644 --> 01:21:42,648
od czasu ostatniego kontaktu głosowego
ze Scottem Carpenterem.
1090
01:21:42,940 --> 01:21:46,068
Informował o rosnącym przeciążeniu
1091
01:21:46,235 --> 01:21:49,738
przed ponownym wejściem w atmosferę.
1092
01:21:50,114 --> 01:21:53,283
Przed reporterem najgorsze zadanie.
1093
01:21:54,076 --> 01:21:57,704
Mus jakoś zadbać o widzów,
nie mając żadnych nowych wieści.
1094
01:22:07,965 --> 01:22:11,593
-TOM WOLFE: To były ciężkie chwile.
-RENE CARPENTER: Bez dwóch zdań.
1095
01:22:14,513 --> 01:22:19,226
Powinniśmy móc coś odbierać
z odległości 320 kilometrów.
1096
01:22:29,027 --> 01:22:32,656
Przebywający w strefie lądowania
samolot rozpoznawczy P2V
1097
01:22:32,906 --> 01:22:34,992
odebrał sygnał elektroniczny.
1098
01:22:38,871 --> 01:22:43,333
Nie martwiłam się na zapas.
Wystarczy podpytać innych.
1099
01:22:44,042 --> 01:22:49,465
Gdy z mężem czy pilotem urywa się kontakt,
żadna żona nie myśli, że zginął.
1100
01:22:51,675 --> 01:22:54,011
Nie mamy żadnych informacji poza tym,
1101
01:22:54,136 --> 01:22:56,972
że samolot zmierza w tym kierunku.
1102
01:22:57,556 --> 01:23:01,727
Oddaję głos Joemu Campbellowi,
który jest na pokładzie USS Intrepid.
1103
01:23:01,935 --> 01:23:03,645
Właśnie otrzymaliśmy dobre wieści.
1104
01:23:03,812 --> 01:23:06,273
Jeden z ich własnych śmigłowców,
1105
01:23:06,523 --> 01:23:08,775
który pędził na miejsce lądowania,
1106
01:23:09,026 --> 01:23:13,489
wyłowił właśnie Scotta Carpentera
1107
01:23:13,655 --> 01:23:16,492
i wraca do lotniskowca.
1108
01:23:20,537 --> 01:23:21,872
O rany!
1109
01:23:25,250 --> 01:23:28,295
To najdłuższe 45 minut naszego życia.
1110
01:23:29,379 --> 01:23:31,840
Scotta Carpentera wyciągnięto z wody.
1111
01:23:32,382 --> 01:23:36,595
Po 4 godzinach i 50 minutach w kosmosie
i kolejnych trzech na Atlantyku
1112
01:23:36,762 --> 01:23:39,056
w oczekiwaniu na pomoc.
1113
01:23:43,060 --> 01:23:45,187
Przygoda na początku rodem z filmów SF,
1114
01:23:45,354 --> 01:23:48,440
która zmieniła się
w nową wersję Robinsona Crusoe.
1115
01:23:50,776 --> 01:23:54,863
Wieści o powrocie Carpentera
dotarły do jego żony Rene w Cocoa Beach…
1116
01:23:54,988 --> 01:23:56,698
Chciałam powiedzieć…
1117
01:23:59,159 --> 01:24:04,206
że wysiłek, jakiego wymaga
1118
01:24:05,415 --> 01:24:07,834
taka misja…
1119
01:24:09,461 --> 01:24:10,921
sprawia…
1120
01:24:13,715 --> 01:24:19,179
że pod koniec czujemy się
kompletnie wyczerpani emocjonalnie.
1121
01:24:21,265 --> 01:24:24,893
Automatycznie powtarzamy więc…
1122
01:24:27,312 --> 01:24:29,147
takie pozytywne słowa…
1123
01:24:31,608 --> 01:24:35,737
jak „szczęśliwa”, „dumna”
1124
01:24:35,904 --> 01:24:39,575
czy „podekscytowana”,
ale to namiastka tego, co czujemy.
1125
01:24:41,076 --> 01:24:43,704
REPORTER: Pani Carpenter,
to dwie zadziwiające historie.
1126
01:24:43,870 --> 01:24:47,249
Pierwszą jest szczęśliwy powrót pani męża,
1127
01:24:47,457 --> 01:24:50,711
a drugą sposób,
w jaki wymknęła się pani prasie.
1128
01:24:51,253 --> 01:24:52,671
Gratulacje.
1129
01:24:53,505 --> 01:24:56,466
Zdaję sobie sprawę z tego,
1130
01:24:57,050 --> 01:25:00,053
że byli państwo niepocieszeni,
1131
01:25:00,512 --> 01:25:03,890
gdy nie zastali mnie państwo w domu,
1132
01:25:05,267 --> 01:25:08,103
ale jestem szczęśliwa,
1133
01:25:09,605 --> 01:25:11,523
że mogłam to przeżyć w spokoju.
1134
01:25:11,732 --> 01:25:13,984
55 MINUT, KTÓRE TRWAŁY NIESKOŃCZONOŚĆ
1135
01:25:14,067 --> 01:25:17,070
„ZBYT DŁUGIE OCZEKIWANIE”
AUTORSTWA RENE CARPENTER
1136
01:25:17,154 --> 01:25:21,033
Coś niesamowitego.
Rzuciłam wszystko i oglądałam to z córką.
1137
01:25:21,158 --> 01:25:24,620
Też chciała tam polecieć,
choć ma dopiero cztery latka.
1138
01:25:24,995 --> 01:25:27,998
Chciała z nimi polecieć.
Potem zobaczyłam jego rodzinę.
1139
01:25:30,125 --> 01:25:31,585
Niesamowite przeżycie.
1140
01:25:32,336 --> 01:25:37,132
Wszyscy trwali w napięciu,
dopóki go nie odnaleziono.
1141
01:25:37,257 --> 01:25:40,886
To cudowny dzień dla całego kraju!
1142
01:25:41,094 --> 01:25:43,430
Nigdy nie damy się pokonać.
1143
01:25:44,598 --> 01:25:47,601
RUSZAJĄ PRZYGOTOWANIA
DO KOLEJNYCH DWÓCH MISJI MERCURY.
1144
01:25:47,684 --> 01:25:50,687
3 PAŹDZIERNIKA 1962 WALTER SCHIRRA
WYRUSZA NA NAJDŁUŻSZY DO TEJ PORY LOT,
1145
01:25:50,937 --> 01:25:55,484
OKRĄŻAJĄC ZIEMIĘ SZEŚĆ RAZY
W CIĄGU DZIEWIĘCIU GODZIN.
1146
01:25:55,567 --> 01:25:59,404
Przyjąłem, Wally.
Chcesz coś przekazać rodakom?
1147
01:25:59,613 --> 01:26:01,073
Nadajemy na żywo.
1148
01:26:02,074 --> 01:26:07,788
Patrzę na Stany Zjednoczone
i zaczynam powoli schodzić.
1149
01:26:08,330 --> 01:26:12,793
I widzę też Księżyc tak dobrze,
jak zapewne nikt inny w Stanach.
1150
01:26:13,960 --> 01:26:16,922
PODCZAS OSTATNIEGO LOTU
KAPSUŁA Z GORDONEM COOPEREM
1151
01:26:17,005 --> 01:26:19,800
OKRĄŻA ZIEMIĘ 22 RAZY
PODCZAS 34-GODZINNEJ MISJI.
1152
01:26:19,925 --> 01:26:22,010
PO AWARII AUTOMATYCZNEGO STEROWANIA
1153
01:26:22,094 --> 01:26:25,972
WYKONAŁ OSTATNIE OKRĄŻENIE RĘCZNIE
I SAMODZIELNIE WRÓCIŁ NA ZIEMIĘ.
1154
01:26:26,056 --> 01:26:31,311
Ma to być ostatni lot w programie Mercury.
1155
01:26:31,436 --> 01:26:35,440
Rozpoczynamy podwójne misje załogowe
w ramach programu Gemini.
1156
01:26:35,649 --> 01:26:39,528
Kolejny krok przed programem Apollo
i wysłaniem ludzi na Księżyc.
1157
01:26:43,198 --> 01:26:46,535
Nasza drużyna astronautów
liczy od dziś 16 osób.
1158
01:26:47,953 --> 01:26:51,373
Ośrodek Załogowych Statków Kosmicznych
w Houston potwierdził,
1159
01:26:51,540 --> 01:26:55,419
że będą oni szkoleni
do misji załogowej na Księżyc.
1160
01:26:58,922 --> 01:27:03,218
Zorganizowaliśmy wiele uroczystości
w Białym Domu i na przylądku Canaveral,
1161
01:27:03,343 --> 01:27:06,388
aby oddać hołd
wyjątkowej grupie Amerykanów,
1162
01:27:06,596 --> 01:27:10,475
którzy udowodnili,
że nasze cywilizowane społeczeństwo
1163
01:27:10,600 --> 01:27:15,105
nadal czekają nieprzetarte szlaki.
1164
01:27:15,480 --> 01:27:18,900
Wynosząc ich w kosmos, sprawiliśmy,
że towarzyszyły im marzenia,
1165
01:27:19,067 --> 01:27:23,321
modlitwy, nadzieje i duma
ich 180 milionów rodaków.
1166
01:27:26,700 --> 01:27:29,911
Mam nadzieję,
że będziemy kontynuować ten program.
1167
01:27:30,620 --> 01:27:33,039
Ludzie pytają, po co lecieć na Księżyc,
1168
01:27:33,582 --> 01:27:36,293
tak jak pytano Lindbergha o lot do Paryża.
1169
01:27:39,171 --> 01:27:42,466
A ten odpowiedział,
że to nie kwestia logiki, lecz przeczucia.
1170
01:27:47,345 --> 01:27:51,183
Stany podjęły to zobowiązanie w latach 60.
1171
01:27:51,641 --> 01:27:55,562
Liczę, że przed końcem dekady
Amerykanin postawi stopę na Księżycu.
1172
01:27:55,854 --> 01:28:00,484
Uważam, że wykraczamy tu
poza żądzę kolejnej przygody,
1173
01:28:00,984 --> 01:28:04,946
ale chcemy pokazać naszą dominację
w tym nowym świecie
1174
01:28:05,113 --> 01:28:09,034
i dopilnować, aby w tym nowym,
ekscytującym rozdziale naszych dziejów
1175
01:28:09,242 --> 01:28:13,330
Amerykanie odegrali kluczową rolę,
tak jak robili to w przeszłości.
1176
01:28:57,249 --> 01:28:59,251
Napisy: Krzysiek Igielski