1
00:00:04,129 --> 00:00:07,341
Het geplande <i>Shirley Temple</i>-programma
wordt niet uitgezonden...

2
00:00:07,424 --> 00:00:10,677
...in verband met de volgende
speciale uitzending.

3
00:00:11,094 --> 00:00:14,056
Dit programma wordt onderbroken
voor een speciale uitzending...

4
00:00:14,223 --> 00:00:15,390
...vanuit Cape Canaveral.

5
00:00:15,974 --> 00:00:21,230
Vijf mei 1961 is een dag
voor in de geschiedenisboeken.

6
00:00:21,730 --> 00:00:25,692
Al wordt de astronautenlancering
van dichtbij en live bekeken...

7
00:00:25,859 --> 00:00:30,280
...op televisieschermen, toch reizen
honderden mensen naar Cocoa Beach...

8
00:00:30,364 --> 00:00:31,740
...om met eigen ogen...

9
00:00:31,907 --> 00:00:36,411
...op afstand de vlammen te zien
terwijl de Redstone de lucht in gaat.

10
00:00:37,037 --> 00:00:40,415
OP 5 MEI 1961 WIL NASA
DE EERSTE MENS NAAR DE MAAN STUREN.

11
00:00:40,499 --> 00:00:43,961
NIEMAND WEET OF DE ASTRONAUT
DEZE VLUCHT ZAL OVERLEVEN.

12
00:00:44,211 --> 00:00:46,463
Ik kan alleen maar clichés zeggen.

13
00:00:46,755 --> 00:00:49,007
De spanning bouwt op bij Cape Canaveral.

14
00:00:50,217 --> 00:00:52,261
De wereld kijkt met interesse toe.

15
00:00:52,553 --> 00:00:56,807
Het publiek is bezorgd
om de man die op zijn rug ligt...

16
00:00:56,974 --> 00:00:59,226
...in de neus van de Redstone-raket.

17
00:00:59,434 --> 00:01:02,980
Dit lijkt geen plek te zijn voor een mens.

18
00:01:03,397 --> 00:01:05,732
DIT IS HET VERHAAL
VAN DE EERSTE ZEVEN ASTRONAUTEN.

19
00:01:05,816 --> 00:01:09,236
Dit is mogelijk een grote verkenning.

20
00:01:09,403 --> 00:01:11,196
We hopen de basis te leggen...

21
00:01:11,405 --> 00:01:14,408
...voor toekomstige verkenningen.

22
00:01:14,658 --> 00:01:16,868
ZIJ RISKEERDEN HUN LEVENS
OM NAAR DE MAAN TE GAAN.

23
00:01:16,952 --> 00:01:19,121
Je hebt vast
aan de mogelijkheid gedacht...

24
00:01:19,204 --> 00:01:22,124
...dat deze vlucht niet goed afloopt
en je niet terugkeert.

25
00:01:22,624 --> 00:01:25,377
EEN RACE OM RUIMTEMACHT
TEGEN DE SOVJET-UNIE.

26
00:01:25,711 --> 00:01:28,547
Eén man, ondersteund door een team
van 10.000 mensen...

27
00:01:28,714 --> 00:01:32,259
...ondersteund door de meest
geavanceerde apparaten.

28
00:01:32,718 --> 00:01:35,012
VERTELD MET NIEUWSBERICHTEN,
FOTO'S EN AUDIO-OPNAMES.

29
00:01:35,095 --> 00:01:39,891
Maar toch, één man, alleen,
in de top van een raket.

30
00:01:51,153 --> 00:01:54,698
Toen we NASA om foto's vroegen van
de originele Amerikaanse astronauten...

31
00:01:54,781 --> 00:01:59,202
...John Glenn en de andere zes uit 1959
voor project Mercury, kregen we dit.

32
00:02:00,454 --> 00:02:04,416
De zeven in hun ruimtepak, zo formeel
als een klassenfoto of trainingsgroep.

33
00:02:05,125 --> 00:02:08,337
Maar dit zijn ook de mannen
die de ruimte ingaan...

34
00:02:08,420 --> 00:02:12,049
...om de Russen in te halen
en de Koude Oorlog te winnen...

35
00:02:12,132 --> 00:02:13,884
...met hun haar omlaag
en boernoes omhoog...

36
00:02:14,051 --> 00:02:16,803
...na vier dagen survivaltraining
in de woestijn.

37
00:02:20,307 --> 00:02:21,642
Wat waren de astronauten?

38
00:02:22,517 --> 00:02:26,605
Superhelden in de maak,
of een stel normale gevechtspiloten?

39
00:02:30,484 --> 00:02:32,778
Schrijver Tom Wolfe
heeft een aantal jaar...

40
00:02:32,944 --> 00:02:35,906
...hun verhaal uitgezocht
en er een boek over geschreven:

41
00:02:36,073 --> 00:02:37,074
<i>Pure klasse.</i>

42
00:02:37,157 --> 00:02:38,742
TOM WOLFE
PURE KLASSE

43
00:02:38,867 --> 00:02:42,829
Het is niet het verhaal dat we hoorden
van ruimtemanagers en politici...

44
00:02:42,996 --> 00:02:44,831
...of zelfs van de Amerikaanse pers.

45
00:02:47,000 --> 00:02:49,378
Tom Wolfe, welkom.
-Goed je te zien.

46
00:02:49,544 --> 00:02:52,339
Hadden we helden nodig
toen deze astronauten voorbijkwamen?

47
00:02:52,506 --> 00:02:56,635
Wilden we ze daarom zo graag
in valse goden veranderen?

48
00:02:56,885 --> 00:02:59,179
Het is nu lastig je te herinneren...

49
00:03:00,138 --> 00:03:04,059
...hoe serieus de Koude Oorlog
werd genomen eind jaren 50.

50
00:03:04,309 --> 00:03:05,727
4 OKTOBER 1957

51
00:03:05,811 --> 00:03:09,147
DRIE JAAR VOOR DE NASA EEN MAN
DE RUIMTE IN PROBEERT TE STUREN

52
00:03:09,272 --> 00:03:16,238
KRIJGEN AMERIKANEN EEN ONWELKOME
ONDERBREKING IN HUN WOONKAMER.

53
00:03:24,287 --> 00:03:26,998
Jullie zijn de eersten
die de lancering van Spoetnik 1 zien...

54
00:03:27,082 --> 00:03:27,999
STEM VAN MIKE WALLACE

55
00:03:28,083 --> 00:03:31,461
...vanuit de Kyzylkum-woestijn
in de Sovjet-Unie.

56
00:03:34,339 --> 00:03:36,216
Voor $20.000 zijn hier Eddie Hodges...

57
00:03:36,299 --> 00:03:37,509
DRIE UUR NA LANCERING

58
00:03:37,592 --> 00:03:41,596
...de tienjarige scholier en zijn partner,
majoor John Glenn jr, de marinepiloot.

59
00:03:41,805 --> 00:03:44,057
Wat vind je van de Russische satelliet...

60
00:03:44,141 --> 00:03:47,769
...die met 29.000 kilometer per uur
om de aarde cirkelt?

61
00:03:47,936 --> 00:03:53,984
Het is voor het eerst dat iemand
iets zo ver de ruimte in heeft gekregen.

62
00:03:54,234 --> 00:03:58,572
En het is waarschijnlijk de eerste stap
richting ruimte- of maanreizen.

63
00:03:58,697 --> 00:04:01,575
Iets wat Eddie in ieder geval
nog zal meemaken.

64
00:04:02,367 --> 00:04:06,204
Eddie, zou jij naar de maan willen?
-Nee, ik vind het hier prima.

65
00:04:08,123 --> 00:04:11,418
DOOR DE LANCERING VAN DE SPOETNIK
VREZEN AMERIKANEN VOOR DE SOVJETS

66
00:04:11,501 --> 00:04:14,004
DIE NU IN STAAT ZIJN
EEN AANVAL UIT TE VOEREN

67
00:04:14,129 --> 00:04:15,964
OP DE VERENIGDE STATEN.

68
00:04:16,089 --> 00:04:20,927
Senator Jackson uit Washington beschrijft
de Russische prestatie als een klap...

69
00:04:21,094 --> 00:04:23,013
...tegen het prestige van de VS.

70
00:04:23,180 --> 00:04:26,683
Terwijl de satelliet eens per 1,5 uur
om de wereld reist...

71
00:04:26,808 --> 00:04:29,561
...zenden de radiotransmitters
op chemische batterijen...

72
00:04:29,728 --> 00:04:32,939
...blijkbaar gecodeerde berichten
naar de Russen.

73
00:04:36,276 --> 00:04:38,653
Het Witte Huis meet zo de situatie op.

74
00:04:38,820 --> 00:04:42,073
De lancering van Ruslands en 's werelds
eerste kunstmatige maan...

75
00:04:42,240 --> 00:04:45,660
...is wetenschappelijk interessant,
maar is geen verrassing.

76
00:04:45,994 --> 00:04:49,581
Generaal, staat u versteld van
de Russische prestatie met de Spoetnik?

77
00:04:49,748 --> 00:04:54,085
Je staat alleen versteld van dingen die je
niet begrijpt of niet voor mogelijk houdt.

78
00:04:54,252 --> 00:04:57,172
Dus wij weten wat zij moesten weten
om dit te kunnen doen?

79
00:04:57,297 --> 00:04:59,883
Zeker.
-Waarom hebben wij het niet gedaan?

80
00:05:00,008 --> 00:05:01,426
We zijn te laat begonnen.

81
00:05:01,593 --> 00:05:04,137
We zijn niet vroeg genoeg begonnen.

82
00:05:04,554 --> 00:05:06,598
Nu moeten we ze als een gek inhalen.

83
00:05:09,184 --> 00:05:10,769
Zij lopen voor...

84
00:05:10,936 --> 00:05:13,605
...en wij moeten hard werken
om ze in te halen.

85
00:05:16,483 --> 00:05:19,402
Het wordt tijd dat Amerika wakker wordt
en er iets aan doet.

86
00:05:21,154 --> 00:05:25,200
Het gevoel in het land was
dat het belangrijk was...

87
00:05:25,408 --> 00:05:27,202
...om de Russen in te halen.

88
00:05:27,494 --> 00:05:30,372
John McCormick, woordvoerder
van het Huis van Afgevaardigden...

89
00:05:30,497 --> 00:05:34,251
...zei dat we zouden worden uitgeroeid
als we de Russen niet inhaalden.

90
00:05:39,589 --> 00:05:41,508
TWEE MAANDEN NA SPOETNIK
PROBEERT DE VS

91
00:05:41,591 --> 00:05:44,094
ZIJN EIGEN SATELLIET TE LANCEREN
VANAF EEN VANGUARD-RAKET.

92
00:05:44,219 --> 00:05:47,973
De VS keek in wanhoop naar de Vanguard.

93
00:05:50,976 --> 00:05:54,187
Bijna 200 verslaggevers van overal
ter wereld waren ingevlogen...

94
00:05:54,354 --> 00:05:55,522
...voor de lancering.

95
00:05:57,274 --> 00:05:59,943
Op het lanceerplatform
kregen ze alle details.

96
00:06:00,485 --> 00:06:04,239
Ze zagen elk klein detail
van de meestal topgeheime voorbereiding.

97
00:06:05,073 --> 00:06:08,827
En in het gebouw
steeg de spanning geleidelijk.

98
00:06:28,555 --> 00:06:32,934
Amerika's prestige was nog nooit
lager geweest dan op dit moment.

99
00:06:33,101 --> 00:06:38,732
11.45 uur, 6 december 1957.

100
00:06:39,024 --> 00:06:41,693
TEGENSLAG VOOR IKE IN RUIMTERACE
TEGEN CHROESJTSJOV

101
00:06:41,776 --> 00:06:44,279
VS NOEMT HET KAPOETNIK
DE RAKET EXPLODEERT

102
00:06:44,362 --> 00:06:50,744
Er is een enorme kloof
tussen belofte en prestatie.

103
00:06:51,411 --> 00:06:54,539
Ik geloof dat de Amerikanen actie willen.

104
00:06:57,542 --> 00:06:58,501
HELFT RAKETTEN VS FAALT

105
00:06:58,585 --> 00:07:02,047
En ze eisen dat we ons programma starten.

106
00:07:09,971 --> 00:07:14,726
Het publiek is gewend geraakt
aan snelle wetenschappelijke vooruitgang.

107
00:07:14,809 --> 00:07:18,605
Het idee dat de Spoetnik door
de ruimte draait, is al geaccepteerd...

108
00:07:18,688 --> 00:07:23,276
...en mensen zeggen: 'Wat nu?
Wat komt er na Spoetnik? Na Vanguard?'

109
00:07:23,526 --> 00:07:26,404
De volgende stap is al lang gepland.

110
00:07:26,571 --> 00:07:28,365
Het is een bemande satelliet.

111
00:07:28,698 --> 00:07:31,785
DE SOVJET HEEFT DE VS VERSLAGEN
MET DE EERSTE SATELLIET

112
00:07:31,868 --> 00:07:34,996
MAAR HET VOLGENDE DOEL IS
OM EEN MENS DE RUIMTE IN TE STUREN

113
00:07:35,080 --> 00:07:38,416
EN AMERIKA IS VASTBERADEN
DE EERSTE TE ZIJN.

114
00:07:40,335 --> 00:07:43,296
Alle achterstand inhalen,
dat was het doel.

115
00:07:43,755 --> 00:07:48,802
Een zogenaamde snelle en smerige
benadering werd toegepast.

116
00:07:48,885 --> 00:07:53,348
Ze lanceerden geen vliegend schip,
maar een container.

117
00:07:53,765 --> 00:07:56,476
Een capsule met een man erin.

118
00:07:58,603 --> 00:08:02,983
Die man zou geen piloot zijn,
maar een menselijke kanonskogel.

119
00:08:03,483 --> 00:08:07,404
Hij kon de koers van de capsule
niet aanpassen.

120
00:08:08,405 --> 00:08:10,991
NACA kreeg de klus...

121
00:08:11,157 --> 00:08:13,785
...het National Advisory Committee
for Aeronautics...

122
00:08:14,953 --> 00:08:17,580
...wat later NASA werd.

123
00:08:21,042 --> 00:08:24,295
We gaan voertuigen ontwikkelen
en lanceren in de ruimte...

124
00:08:24,379 --> 00:08:29,300
...om wetenschappelijke data te verkrijgen
en het zonnestelsel te verkennen.

125
00:08:31,011 --> 00:08:33,722
NASA heeft ongeveer 300 miljoen dollar...

126
00:08:33,888 --> 00:08:39,019
...voor het programma in 1959
en met dit bedrag moeten we...

127
00:08:39,269 --> 00:08:42,397
...de huidige onderzoeksprogramma's
in onze laboratoria uitvoeren.

128
00:08:43,314 --> 00:08:45,275
We moeten arbeiders aantrekken...

129
00:08:45,358 --> 00:08:48,403
...in andere velden, zoals elektronica
en begeleiding...

130
00:08:48,486 --> 00:08:51,322
...en andere vlakken waar wij niet
in gespecialiseerd zijn...

131
00:08:52,157 --> 00:08:53,908
...of de faciliteiten voor hebben.

132
00:08:54,576 --> 00:08:56,745
We moeten onze
ontwikkelingsprogramma's versnellen.

133
00:08:58,496 --> 00:09:00,707
We moeten voertuigen aanschaffen...

134
00:09:00,874 --> 00:09:05,754
...voor onze informatieapparaten
en uiteindelijk de mens in de ruimte.

135
00:09:07,797 --> 00:09:10,216
IN JANUARI 1959
BEGINT DE ZOEKTOCHT.

136
00:09:10,300 --> 00:09:15,513
NASA ZOEKT MENSEN DIE MET EEN RAKET
DE RUIMTE IN WILLEN.

137
00:09:15,680 --> 00:09:17,682
Het programma dat
de eerste Amerikaan kiest...

138
00:09:17,766 --> 00:09:20,685
...om met een raket de ruimte
in te gaan, is begonnen.

139
00:09:20,769 --> 00:09:23,438
Ruimtechef T. Keith Glennan
heeft aangekondigd...

140
00:09:23,605 --> 00:09:27,067
...dat het bemande satellietprogramma
Project Mercury heet...

141
00:09:27,817 --> 00:09:30,195
...en de piloten Mercury-aeronauten...

142
00:09:30,278 --> 00:09:33,656
...waarvan één vrijwilliger
de eerste ruimtevlucht gaat maken.

143
00:09:35,158 --> 00:09:36,910
Vlak voor de astronauten werden gekozen...

144
00:09:36,993 --> 00:09:42,415
...wilden ze nog coureurs, bergbeklimmers,
scubaduikers en infanterie gebruiken.

145
00:09:42,582 --> 00:09:46,586
Mannen die succesvol onder stress
en in gevaarlijke situaties werkten...

146
00:09:46,753 --> 00:09:50,381
...mochten zich aanmelden,
omdat er niet werd gevlogen.

147
00:09:52,842 --> 00:09:57,180
Eindelijk besloot Eisenhouwer:
'We hebben 500 testpiloten in het leger.

148
00:09:57,388 --> 00:09:59,224
We roepen ze morgen naar Washington.

149
00:09:59,974 --> 00:10:00,975
TESTPILOTENSCHOOL

150
00:10:01,059 --> 00:10:04,687
We gebruiken een groep mensen waar we
controle over hebben en gaan door.'

151
00:10:05,814 --> 00:10:07,398
Ze riepen die testpiloten op.

152
00:10:08,900 --> 00:10:11,319
AMERIKAANSE LUCHTMACHT
EDWARDS-LUCHTMACHTBASIS

153
00:10:11,402 --> 00:10:14,781
Van alle actieve piloten in het leger,
de marine en de luchtmacht...

154
00:10:15,198 --> 00:10:19,536
...werden er 473 piloten geselecteerd.

155
00:10:20,203 --> 00:10:23,331
Honderdtien mannen voldoen
aan de basisvereisten.

156
00:10:24,958 --> 00:10:30,130
<i>Pure klasse </i>is zowel een gedragscode
als een mystiek geloof.

157
00:10:31,047 --> 00:10:35,176
Als testpiloot moet je bereid zijn
je sterfelijke schuilplek...

158
00:10:35,343 --> 00:10:37,929
...over de rand te gooien
en de ervaring, het lef...

159
00:10:38,096 --> 00:10:41,307
...en het talent hebben om het weer
naar binnen te trekken voor de dag erna...

160
00:10:41,474 --> 00:10:43,476
...en de dag daarna en daarna.

161
00:10:43,768 --> 00:10:45,019
De reeks is oneindig.

162
00:10:57,198 --> 00:11:00,285
ASTRONAUTENBOOTCAMP
LIJST RUIMTEVAARDERS KRIMPT

163
00:11:00,702 --> 00:11:07,458
Fase twee van het selectieprogramma
was een grondig fysiek onderzoek.

164
00:11:08,501 --> 00:11:11,754
De mannen gingen naar de derde fase.

165
00:11:12,005 --> 00:11:15,758
Dit was blootstelling
aan de versnelling...

166
00:11:16,050 --> 00:11:21,639
...lage druk, herrie en andere stress
die tijdens de vlucht werden verwacht.

167
00:11:22,974 --> 00:11:24,225
VS KIEST 7 'RUIMTEMANNEN'

168
00:11:24,309 --> 00:11:25,935
NAMEN VAN ASTRONAUTEN
BLIJVEN GEHEIM

169
00:11:26,227 --> 00:11:28,688
Tijdens een persconferentie
in Washington...

170
00:11:28,771 --> 00:11:34,068
...werden zeven zorgvuldig gekozen
militaire testpiloten geïntroduceerd.

171
00:11:35,778 --> 00:11:38,239
HUIS VAN VIRGIL 'GUS' GRISSOM
ENON, OHIO

172
00:11:38,323 --> 00:11:42,118
Hebben de kinderen trek?
-Waarschijnlijk wel.

173
00:11:43,119 --> 00:11:45,079
Meer of minder dan normaal?

174
00:11:45,246 --> 00:11:51,127
Ik denk dat ze te zenuwachtig zijn.
Misschien eten ze niet zoveel als normaal.

175
00:11:51,920 --> 00:11:55,006
Dit moet geheim blijven.

176
00:11:55,215 --> 00:11:57,926
Hoe ben je erachter gekomen?

177
00:11:58,259 --> 00:12:00,345
Ik luister naar het nieuws.

178
00:12:00,845 --> 00:12:03,932
Alle zeven mannen zijn officiers
en testpiloten.

179
00:12:04,057 --> 00:12:08,019
Drie luchtmacht, drie leger
en één marinier. Allemaal vrijwilligers.

180
00:12:08,228 --> 00:12:12,357
Dr T. Keith Glennan, bestuurslid van
National Aeronautical and Space...

181
00:12:12,523 --> 00:12:15,193
...heeft ze vanmiddag geïntroduceerd.

182
00:12:15,652 --> 00:12:20,823
Wie van deze mannen als eerste
om de aarde cirkelt, weet ik niet.

183
00:12:21,699 --> 00:12:24,661
Hij weet het zelf pas op de dag
van de vlucht.

184
00:12:25,745 --> 00:12:31,376
Het is mij een genoegen en een eer
om aan jullie voor te stellen...

185
00:12:32,627 --> 00:12:35,922
...van rechts naar links,
Malcolm S. Carpenter...

186
00:12:37,340 --> 00:12:41,928
...Leroy G. Cooper, John H. Glenn...

187
00:12:42,720 --> 00:12:44,430
...Virgil I. Grissom...

188
00:12:45,807 --> 00:12:47,558
...Walter M. Schirra...

189
00:12:49,185 --> 00:12:54,440
...Alan B. Shepard, Donald K. Slayton.

190
00:12:55,900 --> 00:13:00,905
Dit, dames en heren,
zijn de Mercury-astronauten.

191
00:13:06,369 --> 00:13:08,663
De vraag die iedereen wil stellen...

192
00:13:08,830 --> 00:13:11,249
...is wat vinden de vrouwen en kinderen
van deze mannen...

193
00:13:11,416 --> 00:13:13,293
...ervan dat ze de ruimte in willen?

194
00:13:13,751 --> 00:13:18,047
Mijn vrouw denkt er hetzelfde over
als bij al mijn vluchten.

195
00:13:18,881 --> 00:13:23,344
Als dit is wat ik wil doen,
staan zij en de kinderen erachter.

196
00:13:25,179 --> 00:13:28,349
Mijn vrouw denkt er ook zo over,
anders was ik hier niet.

197
00:13:28,641 --> 00:13:33,021
Ze staat helemaal achter me
en de jongens zijn te klein om...

198
00:13:33,104 --> 00:13:35,565
...te beseffen wat er aan de hand is.

199
00:13:36,441 --> 00:13:39,110
Mijn vrouw is akkoord dat
professionele meningen van mij zijn...

200
00:13:39,277 --> 00:13:42,780
...en het is mijn carrière, maar we
moeten ook een gezinsleven hebben.

201
00:13:42,864 --> 00:13:44,449
Dat hoort bij de overeenkomst.

202
00:13:44,991 --> 00:13:47,785
Ik heb geen problemen thuis.
Mijn familie staat erachter.

203
00:13:53,875 --> 00:13:57,712
John Glenn was uniek onder de zeven
wat betreft zijn persoonlijkheid.

204
00:13:57,879 --> 00:14:02,175
Ik ben John Glenn, de enige marinier
en ik ben 37.

205
00:14:02,342 --> 00:14:05,970
Ik zei voor de grap dat ik
dit project kreeg...

206
00:14:06,137 --> 00:14:10,141
...omdat ik niet dichter bij de hemel zal
komen en daar wil ik gebruik van maken.

207
00:14:10,266 --> 00:14:15,355
Maar volgens mij is dit hele project
met betrekking tot de ruimte...

208
00:14:15,438 --> 00:14:21,694
...net zoals hoe de gebroeders Wright
50 jaar geleden bij Kitty Hawk stonden.

209
00:14:22,570 --> 00:14:24,906
Bij de eerste persconferentie
bewees John Glenn...

210
00:14:25,073 --> 00:14:27,158
...het meest welbespraakt te zijn.

211
00:14:27,325 --> 00:14:29,494
Mijn vrouw zei laatst dat ik toch niet...

212
00:14:29,660 --> 00:14:32,580
...van deze wereld ben,
ik kan er net zo goed heen gaan.

213
00:14:33,915 --> 00:14:35,333
Volgende vraag.

214
00:14:35,833 --> 00:14:41,422
Hij had een landelijke verfijning
en een geweldige glimlach...

215
00:14:41,714 --> 00:14:45,593
...en hij was super met wat we nu
'de media' noemen.

216
00:14:45,760 --> 00:14:51,891
De vraag is: wat vonden de heren...

217
00:14:52,058 --> 00:14:56,062
...de minst leuke test?

218
00:14:58,523 --> 00:15:03,194
John Glenn, geef maar antwoord
en dan gaan we die kant op.

219
00:15:03,903 --> 00:15:06,572
Dat is lastig,
want het waren goede tests...

220
00:15:06,739 --> 00:15:11,160
...maar het is lastig om er eentje
uit te kiezen, want als je bedenkt...

221
00:15:11,327 --> 00:15:15,289
...hoeveel openingen een lichaam heeft
en hoe ver je daarin kunt...

222
00:15:19,127 --> 00:15:20,378
Je verklapte het al.

223
00:15:22,672 --> 00:15:26,426
Beantwoord jij nu maar welke
jij het lastigst zou vinden.

224
00:15:32,723 --> 00:15:36,352
Nu deze welbespraakte Glenn
begint te praten...

225
00:15:36,436 --> 00:15:38,521
...over God, het land,
familie en de rest...

226
00:15:38,604 --> 00:15:41,816
...creëer je gelijk een beeld
van zeven astronauten...

227
00:15:41,983 --> 00:15:46,195
...die godvrezende familiemannen zijn.

228
00:15:47,196 --> 00:15:48,531
En de rest zat eraan vast.

229
00:15:48,698 --> 00:15:50,783
Ze moesten ofwel hun hand opsteken
en zeggen:

230
00:15:50,950 --> 00:15:53,035
'Wacht even, dat vind ik niet.

231
00:15:53,202 --> 00:15:56,289
Je hoeft je vrouw, kinderen
en de kerk niet trouw te zijn.'

232
00:15:56,456 --> 00:16:00,209
Of je doet wat wijs is en zegt: 'Ik ook.'

233
00:16:01,169 --> 00:16:06,674
Ik ben niet zo actief in de kerk als
Mr Glenn, maar ik ben een goede christen.

234
00:16:07,633 --> 00:16:11,304
Mrs Grissom, had u enig idee...

235
00:16:11,512 --> 00:16:15,475
...dat er voor vandaag iets speelde?
-Ik had een aardig idee.

236
00:16:16,434 --> 00:16:19,562
Heeft u tijd gehad om te besluiten
hoe u zich daarbij voelt?

237
00:16:20,855 --> 00:16:23,441
Nog niet.

238
00:16:26,235 --> 00:16:29,155
VERSLAGGEVER: Wat vinden jullie van wat er
met jullie vader is gebeurd?

239
00:16:29,697 --> 00:16:33,451
SCOTT GRISSOM: Ik denk dat hij als
een van de eersten mag.

240
00:16:34,160 --> 00:16:36,996
Vragen de kinderen in de buurt ernaar?

241
00:16:38,289 --> 00:16:41,584
Nog niet, maar mijn juf belde
een tijdje terug en...

242
00:16:41,667 --> 00:16:42,585
ZOON VAN VIRGIL

243
00:16:42,668 --> 00:16:44,921
...ze zei: 'Gefeliciteerd.'

244
00:16:45,796 --> 00:16:48,466
Denk je dat je nu bekend wordt?

245
00:16:51,260 --> 00:16:55,765
Wat vindt de vrouw van een ruimteman
van zo'n groot avontuur?

246
00:16:56,432 --> 00:16:59,769
We zijn niet blind voor de gevaren...

247
00:17:00,102 --> 00:17:04,732
...maar ik zou met hem mee willen gaan
als het kon, net als de jongens.

248
00:17:10,404 --> 00:17:14,408
Na zware training zal een van deze mannen
in een Project Mercury-ruimtecapsule...

249
00:17:14,617 --> 00:17:17,578
...in een baan van 200 kilometer
rond de aarde vliegen...

250
00:17:17,954 --> 00:17:21,040
...voor de capsule wordt vertraagd
voor een landing in de Atlantische Oceaan.

251
00:17:27,046 --> 00:17:31,467
Al voelen de astronauten, de testpiloten,
dat de ruimtevlucht niet meer is...

252
00:17:31,551 --> 00:17:34,011
...dan de volgende stap
op een bekend pad...

253
00:17:34,262 --> 00:17:36,180
...voor ons is het nog onwerkelijk.

254
00:17:36,764 --> 00:17:40,977
Maar het is eigenlijk de werkelijkheid
die de onwerkelijkheid inhaalt.

255
00:17:41,769 --> 00:17:45,231
Cocoa Beach, Florida is de thuisbasis
voor zij die raketten vliegen...

256
00:17:45,398 --> 00:17:47,024
...van het aangrenzende Cape Canaveral.

257
00:17:47,233 --> 00:17:50,528
Tien jaar geleden woonden hier
246 mensen...

258
00:17:50,695 --> 00:17:54,824
...maar nu zijn de neonborden
een getuigenis aan de knal.

259
00:17:54,907 --> 00:17:58,160
De bevolking steeg met 1312 procent.

260
00:17:59,120 --> 00:18:01,747
Alles draait hier om de ruimte.

261
00:18:04,250 --> 00:18:06,252
RIVIERA LOUNGE
PERMANENT NACHTENTERTAINMENT

262
00:18:06,460 --> 00:18:09,338
RIVIERA LOUNGE
COCOA BEACH, FLORIDA

263
00:18:09,547 --> 00:18:13,676
hier bij Cape Canaveral
zijn de astronauten er klaar voor

264
00:18:15,720 --> 00:18:19,599
ze zullen de weg vrijmaken
naar de ruimte voor de VS

265
00:18:21,892 --> 00:18:25,646
ze zijn mannen met vrouwen
en gewone levens

266
00:18:28,190 --> 00:18:32,236
maar ze maken de weg vrij
zoals we zeggen met JFK

267
00:18:34,030 --> 00:18:36,991
er is John Glenn Grissom
en Shepard is er ook

268
00:18:37,575 --> 00:18:40,411
zij zijn dappere astronauten

269
00:18:40,870 --> 00:18:46,292
Slayton, Schirra en Cooper zijn geslaagd
en Carpenters bongo's zijn een knaller

270
00:18:46,626 --> 00:18:51,047
laten we proosten
op de mannen in raketten

271
00:18:52,632 --> 00:18:59,263
en proost op de mannen
die de ruimte ingaan

272
00:18:59,555 --> 00:19:02,141
tien, negen, acht, zeven, zes, vijf, vier

273
00:19:02,224 --> 00:19:08,314
drie, twee, één, de ruimte in

274
00:19:09,357 --> 00:19:12,360
IN APRIL 1959 STARTEN DE MERCURY-
ASTRONAUTEN EEN ZWARE TRAINING

275
00:19:12,443 --> 00:19:14,945
ALS VOORBEREIDING OP
DE GEVAREN VAN DE RUIMTEVLUCHT.

276
00:19:15,029 --> 00:19:17,948
NASA HOOPT DAT
EEN VAN HEN BINNEN TWEE JAAR

277
00:19:18,032 --> 00:19:19,575
DE EERSTE AMERIKAAN
IN DE RUIMTE WORDT.

278
00:19:21,911 --> 00:19:24,789
We hebben dynamisch testen geprobeerd.

279
00:19:24,872 --> 00:19:26,832
Wat betekent dat?
-Bij dynamisch testen...

280
00:19:26,999 --> 00:19:33,756
...geven we de mannen een uitdaging
die toepasbaar is op de soort stress...

281
00:19:33,923 --> 00:19:36,133
...tijdens een vlucht.
-Bijna net zoals...

282
00:19:36,217 --> 00:19:37,718
...een echte vlucht?
-Correct.

283
00:19:39,720 --> 00:19:42,890
Het idee van de training was niet
om een astronaut te leren...

284
00:19:43,057 --> 00:19:45,476
...de machine te bedienen,
zoals bij andere trainingen.

285
00:19:46,852 --> 00:19:51,691
Ze moesten ongevoelig worden
voor de angsten van de onderneming.

286
00:20:01,367 --> 00:20:04,829
Er is een psychologisch principe
dat als je een man...

287
00:20:04,995 --> 00:20:09,041
...geleidelijk blootstelt aan
een vreselijke gebeurtenis...

288
00:20:10,167 --> 00:20:11,836
...hij die angst kan overwinnen.

289
00:20:12,878 --> 00:20:15,673
We moesten denken in termen
van bepaalde stressbelasting.

290
00:20:15,756 --> 00:20:18,467
De mens wordt blootgesteld...

291
00:20:18,634 --> 00:20:24,515
...aan versnelling, warmtelast,
vibraties, herrie, fysiek trauma.

292
00:20:24,890 --> 00:20:28,811
Dat hoort gewoon bij
dit soort nieuwe avonturen.

293
00:20:29,937 --> 00:20:32,898
ASGAR, dit is Recovery 5.

294
00:20:33,065 --> 00:20:35,651
Je hoort een simulatie
van de communicatie...

295
00:20:35,776 --> 00:20:38,154
...tussen de ruimtecapsule
en de vluchtleiding.

296
00:20:38,320 --> 00:20:41,824
Ik ben stand-by voor impact en pick-up.
Hoort Recovery mij? Over.

297
00:20:42,575 --> 00:20:45,369
Een minder enge oefening,
afhankelijk van hoe je het bekijkt...

298
00:20:45,536 --> 00:20:47,872
...is de onderwaterontsnappingstraining.

299
00:20:54,754 --> 00:20:58,507
Bij welke test tijdens hun training...

300
00:20:58,591 --> 00:21:01,010
...ondervinden ze de grootste druk?

301
00:21:01,177 --> 00:21:07,099
Ik denk dat het centrifugeprogramma
de beste stresslast is.

302
00:21:07,266 --> 00:21:11,645
Dit komt het dichtst bij het projecteren
van alle vlieglasten...

303
00:21:11,812 --> 00:21:14,148
...op één plek, tegelijkertijd.

304
00:21:19,445 --> 00:21:22,531
De centrifuge is een draaimolen
met één stoel...

305
00:21:22,615 --> 00:21:27,870
...aan een lange arm die je ronddraait
tot je het gewenste G-niveau bereikt.

306
00:21:29,580 --> 00:21:33,709
We gaan tot wel 18 G's,
dat is 18 keer de zwaartekracht.

307
00:21:59,735 --> 00:22:01,403
Scène één, opname één.

308
00:22:04,907 --> 00:22:08,327
Ik ben John Glenn, een van de astronauten
die zich voorbereidt...

309
00:22:08,410 --> 00:22:11,288
...op onze eerste bemande
ballistische ruimtevlucht.

310
00:22:12,331 --> 00:22:15,960
We zijn natuurlijk allemaal
erg geïnteresseerd...

311
00:22:16,043 --> 00:22:20,130
...in de Mercury-capsule waar
een van ons mee naar de ruimte zal gaan.

312
00:22:20,506 --> 00:22:22,591
DE INTERESSE IN DE ASTRONAUTEN
EN HUN FAMILIES

313
00:22:22,675 --> 00:22:23,843
HEEFT EEN HOOGTEPUNT BEREIKT.

314
00:22:23,926 --> 00:22:27,221
LIFE MAGAZINE DOET
EEN LUCRATIEF AANBOD

315
00:22:27,304 --> 00:22:29,139
VOOR DE EXCLUSIEVE RECHTEN
OP HUN VERHALEN.

316
00:22:29,223 --> 00:22:31,475
'RUIMTEMANNEN' MAKEN GOEDE DEAL
LIFE BETAALT 500.000 DOLLAR

317
00:22:31,559 --> 00:22:37,147
<i>LIFE Magazine </i>koopt de rechten op de
persoonlijke verhalen van de astronauten.

318
00:22:37,314 --> 00:22:39,316
ASTRONAUTEN VERTELLEN
OVER BAANBREKENDE MISSIE

319
00:22:39,400 --> 00:22:41,569
Ze betaalden voor die tijd
een kolossaal bedrag...

320
00:22:41,694 --> 00:22:43,946
...van 500.000 dollar voor drie jaar
aan de zeven mannen.

321
00:22:44,113 --> 00:22:48,242
Het kwam neer op 25.000 dollar
per familie per jaar, drie jaar lang.

322
00:22:48,325 --> 00:22:52,329
Voor families die gewend waren aan
$8.000 - $9.000 was dat veel geld.

323
00:22:53,914 --> 00:22:56,542
We wisten dat er veel aandacht
van de pers zou zijn...

324
00:22:57,334 --> 00:23:02,172
...maar niemand had gedacht
dat we onze anonimiteit zouden verliezen.

325
00:23:02,756 --> 00:23:07,386
<i>Time Life </i>schilderde ons af als padvinders
en we waren Amerikaanse helden...

326
00:23:07,803 --> 00:23:09,680
...en dat was prima.

327
00:23:09,763 --> 00:23:10,848
PROD. NR. PADVINDERS

328
00:23:12,349 --> 00:23:14,184
Hier is astronaut John Glenn.

329
00:23:14,351 --> 00:23:17,855
Dag, mannen.
Ik wil met jullie praten over avontuur.

330
00:23:18,606 --> 00:23:21,942
Heb je ooit een berg beklommen?
Of een forel gevangen?

331
00:23:22,401 --> 00:23:24,904
Dat soort avonturen
krijg je bij de padvinders.

332
00:23:25,195 --> 00:23:31,410
als je zoekt naar avontuur
kom dan bij de padvinders

333
00:23:31,493 --> 00:23:32,494
PADVINDERS VAN AMERIKA

334
00:23:33,537 --> 00:23:36,165
Alan Shepard heeft
een levendig gevoel voor het absurde...

335
00:23:36,332 --> 00:23:38,459
...wat hij redelijk goed
onder controle houdt.

336
00:23:38,751 --> 00:23:41,045
Maar hij omzeilt liever
de serieuze onderwerpen.

337
00:23:41,211 --> 00:23:44,214
In een groep maakt hij
de grappige opmerkingen...

338
00:23:44,381 --> 00:23:47,551
...die het gesprek luchtiger maken.

339
00:23:47,676 --> 00:23:51,096
Als de technici die de astronauten
moesten trainen...

340
00:23:51,263 --> 00:23:55,309
...een favoriet mochten hebben,
dan was dat Shepard.

341
00:23:59,980 --> 00:24:03,484
Elke astronaut heeft meerdere
zorgvuldig op maat gemaakte uniformen...

342
00:24:03,692 --> 00:24:07,196
...die zij liever 'drukpakken' noemen
in plaats van ruimtepakken.

343
00:24:08,030 --> 00:24:11,241
Shepard zei dat het bijdraagt
aan hun gemoedsrust...

344
00:24:11,408 --> 00:24:14,536
...om te zeggen dat ze zijn opgeblazen
in plaats van ontploft.

345
00:24:19,375 --> 00:24:22,127
Waar praten jullie onderling over?

346
00:24:22,336 --> 00:24:25,506
Nou, we hebben weinig vrije tijd.

347
00:24:25,839 --> 00:24:29,677
We zijn voornamelijk bezig
met de ruimtevlucht.

348
00:24:30,260 --> 00:24:36,433
We doen weleens wat ernaast,
zoals waterskiën en golfen.

349
00:24:36,600 --> 00:24:38,060
Hou je van waterskiën?
-Ja.

350
00:24:38,227 --> 00:24:40,771
En die witte Corvette...

351
00:24:40,854 --> 00:24:43,816
...van je, vind je die mooi?
-Ja, ik rij er graag in.

352
00:24:43,983 --> 00:24:45,484
Wat vind je er zo mooi aan?

353
00:24:46,402 --> 00:24:51,573
Er zitten wat snufjes onder de kap, zodat
hij sneller gaat dan een normale auto.

354
00:24:54,451 --> 00:24:56,412
Toen ik over de astronauten ging lezen...

355
00:24:56,578 --> 00:25:00,165
...kwamen ze uit een wereld
die ze zelf gevechtspiloten noemden.

356
00:25:00,332 --> 00:25:02,042
Ja.
-En de gevechtspiloten...

357
00:25:02,459 --> 00:25:05,963
...staan boven aan de piramide
van vliegen in het leger.

358
00:25:06,130 --> 00:25:12,219
Deze mannen vliegen hard, spelen hard
en zijn vaak weg van huis.

359
00:25:12,636 --> 00:25:14,930
Vrouwen vinden ze aantrekkelijk.
Dit speelde een rol...

360
00:25:15,014 --> 00:25:17,349
...in hun levens,
net als bij andere gevechtspiloten.

361
00:25:17,599 --> 00:25:24,106
Bij de astronauten waren er op een punt
zoveel vrouwen dat Glenn er iets over zei.

362
00:25:24,189 --> 00:25:27,151
Het werd te openbaar,
dat zei hij in San Diego.

363
00:25:27,276 --> 00:25:28,986
ASTRONAUTEN IN SAN DIEGO

364
00:25:39,538 --> 00:25:43,083
Je kon een conflict verwachten
tussen iemand als Glenn...

365
00:25:43,250 --> 00:25:45,669
...aan de ene kant
en Alan Shepard aan de andere.

366
00:25:47,087 --> 00:25:48,839
Er was een kleine confrontatie.

367
00:25:49,214 --> 00:25:53,010
Het was bij het Kona Kai Hotel
op Shelter Island in San Diego.

368
00:25:55,804 --> 00:25:58,807
Glenn vindt het niet erg
om een buitenbeentje te zijn.

369
00:25:59,349 --> 00:26:02,436
Hij vond dat het spelen met de koekjes
uit de hand liep.

370
00:26:03,479 --> 00:26:06,231
Groupies werden in die tijd
koekjes genoemd.

371
00:26:07,149 --> 00:26:09,985
Glenn vond dat het tijd was
om een preek te geven...

372
00:26:10,152 --> 00:26:13,155
...over het onderwerp,
dus zei hij dat hij niet...

373
00:26:13,322 --> 00:26:16,408
...zou toekijken hoe andere leden
de kans zouden verpesten...

374
00:26:16,575 --> 00:26:19,953
...door een schandaal te creëren
door met die meisjes om te gaan.

375
00:26:21,622 --> 00:26:25,084
De anderen konden niet geloven
dat één piloot, een collega...

376
00:26:25,167 --> 00:26:27,503
...opstond om een morele les te geven.

377
00:26:27,711 --> 00:26:30,506
Dus Alan Shepard, die heel anders was
dan John Glenn...

378
00:26:30,839 --> 00:26:35,677
...stond op en zei in zijn ijzige
commandantenstem:

379
00:26:35,844 --> 00:26:40,224
'Luister, jij hebt niets te vinden
van mijn moraal of die van een ander.'

380
00:26:43,769 --> 00:26:50,025
Daardoor ontstond er een conflict
tussen twee kampen.

381
00:26:50,317 --> 00:26:53,529
Het ene kamp was John Glenn
en Scott Carpenter...

382
00:26:53,695 --> 00:26:56,031
...en het andere kamp was het eens
met Shepard.

383
00:26:56,657 --> 00:27:00,452
Hij zei: 'Het is niet aan jou,
als een van onze gelijken...

384
00:27:00,744 --> 00:27:02,412
...om ons de les te lezen.'

385
00:27:03,205 --> 00:27:05,415
Om deze positie werd gestreden.

386
00:27:21,890 --> 00:27:25,727
Van president tot taxichauffeur,
elke Amerikaan vreest...

387
00:27:25,894 --> 00:27:29,439
...voor Rusland in de race om een mens
naar de maan te sturen.

388
00:27:30,691 --> 00:27:36,321
We moeten alles doen om een offer te maken
om ons land daar ook te krijgen.

389
00:27:36,989 --> 00:27:41,660
NASA MOET EERST DE VEILIGHEID
VAN DE MISSIE BEVESTIGEN.

390
00:27:41,743 --> 00:27:44,496
ZE TRAINEN CHIMPANSEES
VOOR DE EERSTE VLUCHT.

391
00:27:45,080 --> 00:27:49,209
Het MR-2-toestel heeft een chimpansee
die voor de missie is getraind...

392
00:27:49,543 --> 00:27:51,962
...bij de Holloman-luchtbasis
in New Mexico.

393
00:27:52,379 --> 00:27:55,799
De chimpansees zijn ontvoerd
uit West-Afrika en getraind...

394
00:27:55,966 --> 00:27:58,302
...om in de Mercury-capsule te vliegen.

395
00:27:58,635 --> 00:28:00,929
De training was erg complex...

396
00:28:01,096 --> 00:28:03,182
...en begon tegelijkertijd
met die van de astronauten.

397
00:28:03,807 --> 00:28:06,768
Ze konden zelfs het paneel aflezen.

398
00:28:06,935 --> 00:28:10,189
Ze kregen symbolen,
zoals twee cirkels en een driehoek...

399
00:28:10,355 --> 00:28:13,317
...en ze moesten op de driehoek drukken,
het vreemde symbool...

400
00:28:13,525 --> 00:28:15,485
...om geen shock te krijgen.

401
00:28:16,987 --> 00:28:20,991
Het volgende besluit was welke chimpansee
mocht vliegen.

402
00:28:22,075 --> 00:28:24,786
Elke kandidaat kreeg
een complete medische controle.

403
00:28:25,454 --> 00:28:31,168
En de eer gaat naar astrochimp 'Ham'.

404
00:28:31,501 --> 00:28:35,088
31 JANUARI 1961

405
00:28:37,716 --> 00:28:39,927
Dit is Mercury Redstone 2...

406
00:28:41,595 --> 00:28:46,850
...MR-2, en Ham is onderweg.

407
00:28:53,440 --> 00:28:58,403
De spanning stijgt.
Hams hartslag en ademhaling stijgen snel.

408
00:28:59,071 --> 00:29:01,615
De ogen van de medische officier
zitten aan dit paneel...

409
00:29:02,449 --> 00:29:03,992
...met Hams toestand geplakt.

410
00:29:09,539 --> 00:29:13,669
De medische officier bekijkt de monitoren.
Het gaat beter met Ham.

411
00:29:14,836 --> 00:29:18,548
MR-2 is nu over de top
en de terugkeer begint.

412
00:29:24,179 --> 00:29:26,556
Het ruimteschip is gezien in de lucht.

413
00:29:41,655 --> 00:29:43,073
Ham is in orde.

414
00:29:46,034 --> 00:29:52,332
MR-2 was een bijzondere mijlpaal
op weg naar de mens in de ruimte.

415
00:29:53,000 --> 00:29:57,879
Het bewijs is een levende chimpansee
die in de ruimte is geweest.

416
00:30:01,174 --> 00:30:03,218
HOEWEL HAMS SUCCESVOLLE TEST
OPENBAAR IS

417
00:30:03,343 --> 00:30:05,512
DOET DE SOVJET-UNIE HEM
IN HET GEHEIM.

418
00:30:05,595 --> 00:30:08,223
DE PERSOON DIE HET PROGRAMMA LEIDT
IS ONBEKEND.

419
00:30:08,348 --> 00:30:11,393
DE AMERIKANEN KENNEN HEM
ALLEEN ALS 'HOOFDONTWERPER'.

420
00:30:14,479 --> 00:30:17,274
De SU heeft de leider van
hun ruimteprogramma nooit geïdentificeerd.

421
00:30:17,441 --> 00:30:18,817
Het was altijd 'Hoofdontwerper'.

422
00:30:18,984 --> 00:30:21,862
Chroesjtsjov zei altijd dat ze
hem niet konden identificeren...

423
00:30:22,029 --> 00:30:25,407
...omdat de vijandelijke agenten
hem dan zouden vermoorden.

424
00:30:26,116 --> 00:30:29,036
De echte reden was dat de man
Sergej Koroljov was.

425
00:30:29,703 --> 00:30:31,872
Hij was al tien jaar
een politiek gevangene.

426
00:30:32,080 --> 00:30:33,832
Hij was een ex-gevangene in de SU.

427
00:30:34,082 --> 00:30:37,336
Ze konden niet toegeven dat
een ex-gevangene het programma leidde.

428
00:30:37,502 --> 00:30:40,922
Er werd aangenomen dat de SU...

429
00:30:41,089 --> 00:30:44,509
...een hele generatie
superwetenschappers had...

430
00:30:44,593 --> 00:30:47,137
...die deze ruimtevoertuigen bedachten.

431
00:30:47,304 --> 00:30:50,474
Maar het was deze man,
dit genie genaamd Koroljov...

432
00:30:50,640 --> 00:30:52,225
...die als gek werd bestempeld.

433
00:30:54,436 --> 00:30:57,898
NA NASA'S SUCCES MET EEN CHIMPANSEE
BEREIDT DE SU EEN VLUCHT VOOR.

434
00:31:12,829 --> 00:31:17,167
40.000 kilometer,
27.000 kilometer per uur.

435
00:31:17,417 --> 00:31:19,795
Niemand heeft ooit zoiets gedaan.

436
00:31:20,545 --> 00:31:23,715
Zijn voertuig, een machine die
tot nu toe slechts een term was...

437
00:31:23,882 --> 00:31:26,802
...in het fictieve vocabulaire,
was een ruimteschip.

438
00:31:28,053 --> 00:31:30,222
Het ruimteschip was in Rusland gebouwd...

439
00:31:30,389 --> 00:31:33,141
...de opstijging en de landing
was ergens in Rusland.

440
00:31:33,517 --> 00:31:35,018
De naam van de man...

441
00:31:35,143 --> 00:31:36,478
MAN IN DE RUIMTE

442
00:31:36,561 --> 00:31:38,897
...Joeri Aleksejevitsj Gagarin.

443
00:31:42,359 --> 00:31:46,905
De eerste held van het ruimtetijdperk
wordt als held verwelkomd.

444
00:31:47,489 --> 00:31:52,661
Joeri Gagarin, de eerste man die ooit
om de aarde heeft gecirkeld, meldt zich...

445
00:31:52,994 --> 00:31:57,165
...bij Nikita S. Chroesjtsjov,
minister-president van de Sovjet-Unie.

446
00:31:57,332 --> 00:32:01,837
Op een dag van wild gefeest
werd hij omarmd door het Sovjetvolk...

447
00:32:02,045 --> 00:32:07,759
...als een nieuwe pionier, een Columbus,
een Linden, Lenin in een ruimtepak.

448
00:32:15,308 --> 00:32:19,146
Bij Cape Canaveral heeft de aankondiging
van het Russische succes...

449
00:32:19,312 --> 00:32:23,733
...geen zichtbare impact
op de ruimte-georiënteerde gemeenschap.

450
00:32:24,359 --> 00:32:29,030
De mensen die hier wonen, die in
hun vrije tijd raketten zien afvuren...

451
00:32:29,239 --> 00:32:33,618
...hebben nog lokale trots
in NASA's Project Mercury.

452
00:32:34,327 --> 00:32:39,875
Ze wachten gespannen af tot Amerika
een astronaut de ruimte in stuurt.

453
00:32:40,792 --> 00:32:45,172
Een schot dat de komende twee
of drie weken wordt verwacht.

454
00:32:48,300 --> 00:32:51,595
Bij Cape Canaveral is het aftellen,
wat dagen kan duren...

455
00:32:51,678 --> 00:32:53,472
...vanochtend vroeg begonnen.

456
00:32:53,805 --> 00:32:56,892
Er zijn geruchten dat
Shepard geselecteerd is...

457
00:32:57,017 --> 00:32:59,686
...met Glenn als stand-by en vice versa.

458
00:33:00,020 --> 00:33:02,439
De Project Mercury-autoriteiten
hebben niets aangekondigd...

459
00:33:02,522 --> 00:33:05,984
...wat betreft de tijd van de lancering
of de astronaut.

460
00:33:06,735 --> 00:33:10,906
Maar de lanceringkoorts heeft de kaap in
de greep en verspreidt zich door het land.

461
00:33:11,656 --> 00:33:15,368
De spanning wordt echter afgezwakt
door het versoberende feit dat...

462
00:33:15,535 --> 00:33:18,205
...zelfs als dit experiment slaagt...

463
00:33:18,663 --> 00:33:22,375
...de VS nog steeds verliest van Rusland.

464
00:33:22,876 --> 00:33:27,214
En als het faalt, zal er een diepe
somberheid zijn...

465
00:33:27,380 --> 00:33:30,342
...door het mogelijke verlies
van een mensenleven.

466
00:33:35,180 --> 00:33:39,142
5 MEI 1961
23 DAGEN NA GAGARINS VLUCHT

467
00:33:39,601 --> 00:33:42,604
We onderbreken dit programma
voor een speciale uitzending...

468
00:33:42,687 --> 00:33:45,899
...vanuit Cape Canaveral.
We gaan nu naar de Cape.

469
00:33:45,982 --> 00:33:46,942
VLOEIBARE STIKSTOF

470
00:33:47,025 --> 00:33:50,612
De raket die wordt afgevuurd
en de capsule die erop zit...

471
00:33:50,779 --> 00:33:53,782
...zijn geselecteerd en gereedgemaakt
in Cape Canaveral.

472
00:33:54,115 --> 00:33:59,204
De naam van de gekozen astronaut wordt
pas vlak voor de lancering bekendgemaakt.

473
00:33:59,371 --> 00:34:03,333
DE ASTRONAUTEN STEMMEN
WIE ALS EERSTE DE RUIMTE IN MAG.

474
00:34:03,458 --> 00:34:05,460
ALAN SHEPARD IS GEKOZEN
VOOR DE HISTORISCHE VLUCHT.

475
00:34:05,544 --> 00:34:07,712
JOHN GLENN IS ZIJN BACK-UP.

476
00:34:07,837 --> 00:34:12,968
De piloot die is gekozen voor
de eerste vlucht is Alan B. Shepard jr.

477
00:34:15,470 --> 00:34:19,391
Honderden mensen zijn naar Cocoa Beach
afgereisd om met eigen ogen...

478
00:34:19,474 --> 00:34:23,770
...op lange afstand de vlammen te zien
van de Redstone.

479
00:34:24,521 --> 00:34:29,150
Mensen kijken vanaf uitkijkpunten
op het strand en slapen in auto's...

480
00:34:29,401 --> 00:34:30,860
...in een slaapzak.

481
00:34:31,111 --> 00:34:35,156
Op afstand, zo'n drie kilometer verder,
worden enorme schijnwerpers gericht...

482
00:34:35,240 --> 00:34:37,325
...op de Redstone looptoren.

483
00:34:38,451 --> 00:34:41,705
Shepard heeft de astronautenhangar
van Mercury verlaten...

484
00:34:41,830 --> 00:34:45,166
...in de speciaal
uitgeruste transportbus...

485
00:34:45,375 --> 00:34:48,920
...en ging naar het lanceerplatform,
stapte uit...

486
00:34:49,087 --> 00:34:52,757
...keek naar de raket
en ging naar de lift...

487
00:34:53,008 --> 00:34:57,387
...om zijn positie in te nemen
in de ruimtecapsule.

488
00:34:59,180 --> 00:35:02,017
Hij zal niet in een baan gaan
zoals Joeri Gagarin...

489
00:35:02,142 --> 00:35:06,438
...maar hij zal met zijn ruimteschip
198 kilometer omhooggaan.

490
00:35:06,563 --> 00:35:10,066
Daar zal hij vijf minuten gewichtloos
hangen tot de zwaartekracht...

491
00:35:10,233 --> 00:35:15,405
...hem terug naar de zee trekt,
zo'n 480 kilometer binnen bereik.

492
00:35:18,241 --> 00:35:21,620
De hele vlucht duurt slechts 16 minuten,
maar al is het kort...

493
00:35:21,786 --> 00:35:26,124
...het zal ons laten zien of een mens
nuttig kan zijn in de ruimte.

494
00:35:30,462 --> 00:35:34,507
De hoge looptoren is bijna
drie uur geleden op zijn baan gezet...

495
00:35:34,674 --> 00:35:39,346
...waardoor de Redstone nu net
een monument van het ruimtetijdperk is.

496
00:35:41,056 --> 00:35:44,142
Alan Shepard zit in
zijn omslachtige drukpak...

497
00:35:44,309 --> 00:35:47,604
...op zijn rug in de capsule...

498
00:35:47,937 --> 00:35:50,565
...bezig met zijn laboratorium
aan complexe instrumenten...

499
00:35:50,732 --> 00:35:55,695
...terwijl hij de handelingen doorneemt
zoals tijdens de trainingssessies.

500
00:35:56,029 --> 00:35:58,823
Vuurcommando, 30, Mark.

501
00:35:59,115 --> 00:36:01,618
Roger, de periscoop is ingetrokken.

502
00:36:01,910 --> 00:36:03,703
Dit is de beste periscoop die we hebben.

503
00:36:04,037 --> 00:36:06,164
Centrale bus 24 volt.

504
00:36:06,331 --> 00:36:09,834
Hij zou niet menselijk zijn
als hij de spanning niet voelt.

505
00:36:10,126 --> 00:36:13,171
Programma. Roger. Brandstof.
Controlebrandstof.

506
00:36:13,338 --> 00:36:15,090
Operaties. Roger, vuur één. Te gek paneel.

507
00:36:15,256 --> 00:36:19,969
Automatisch brandstof is 95. Normaal 96.
Camera's lopen.

508
00:36:20,136 --> 00:36:22,806
Er zijn 62 journalisten uit 12 landen.

509
00:36:22,972 --> 00:36:27,560
Sommigen ijsberen, anderen staren
naar het lanceerplatform met de Redstone.

510
00:36:27,727 --> 00:36:30,980
Een radio heeft net T-minus zes minuten
aangekondigd.

511
00:36:33,483 --> 00:36:36,319
Ik denk dat bij Alan Shepards vlucht...

512
00:36:37,237 --> 00:36:40,240
...hoe dichter bij nul het kwam...

513
00:36:40,407 --> 00:36:45,203
...hoe gespannener elke technicus werd...

514
00:36:45,370 --> 00:36:47,372
...dat hun systeem
een ramp zou veroorzaken.

515
00:36:49,082 --> 00:36:51,209
Ten slotte hoorde Shepard een van hen...

516
00:36:51,835 --> 00:36:53,670
...over een oververhit apparaat praten.

517
00:36:53,837 --> 00:36:56,381
Is er een technicus?

518
00:36:56,631 --> 00:37:00,427
De ene technicus zei tegen de ander:
'We kunnen dat ding beter nakijken...

519
00:37:00,719 --> 00:37:04,931
...voor we doorgaan.'
En Shepard wist dat dit...

520
00:37:05,098 --> 00:37:07,976
...geen klus van 15 minuten was,
maar twee dagen.

521
00:37:10,186 --> 00:37:11,730
Nee, ze zijn op stand-by.

522
00:37:12,355 --> 00:37:16,818
Op dit punt kwam hij op de radio en zei:
'Ik ben cooler dan jullie.

523
00:37:17,652 --> 00:37:20,989
Waarom lossen jullie je probleempje
niet op en steken jullie dit kaarsje aan?'

524
00:37:21,156 --> 00:37:24,617
Gelijkstroom wordt toegepast
op de capsule.

525
00:37:24,993 --> 00:37:26,578
En daardoor zeiden ze:

526
00:37:26,745 --> 00:37:30,373
'Als hij het risico wil nemen,
dan doen wij dat ook.'

527
00:37:30,915 --> 00:37:32,792
T-minus 15 seconden.

528
00:37:33,752 --> 00:37:39,632
T-minus tien, negen, acht,
zeven, zes, vijf, vier...

529
00:37:39,966 --> 00:37:43,386
...drie, twee, één, nul.

530
00:37:43,553 --> 00:37:46,097
Lancering. Ontsteking.

531
00:37:46,264 --> 00:37:48,558
Roger, lancering en de klok is begonnen.

532
00:37:49,392 --> 00:37:54,022
De Redstone stijgt eerst langzaam op
van zijn lanceerplatform...

533
00:37:55,148 --> 00:37:57,609
...en gaat recht de lucht in.

534
00:37:58,693 --> 00:38:00,528
Ik hoor u luid en duidelijk.

535
00:38:01,863 --> 00:38:04,741
Het geluid bereikt nu ons uitkijkpunt.

536
00:38:06,034 --> 00:38:07,577
Tot nu toe gaat het goed.

537
00:38:08,369 --> 00:38:10,914
De journalisten applaudisseren.

538
00:38:12,290 --> 00:38:14,000
Er wordt enorm gejuicht.

539
00:38:14,459 --> 00:38:18,505
Alan B. Shepard in de neus van de raket.

540
00:38:20,715 --> 00:38:26,638
Dit is Freedom 7. De brandstof loopt.
1,2 G, cabine op 14 psi.

541
00:38:26,846 --> 00:38:30,767
Zuurstof loopt.
-35.000 kilo stuwkracht.

542
00:38:31,309 --> 00:38:33,269
Ze duwen de raket de lucht in.

543
00:38:33,603 --> 00:38:35,104
Het traject is in orde.

544
00:38:35,647 --> 00:38:39,567
De snelheid gaat naar
7.000 kilometer per uur...

545
00:38:41,945 --> 00:38:45,949
...om ruimteman Shepard 185 kilometer
boven de aarde te dragen.

546
00:38:46,157 --> 00:38:49,452
Freedom 7 is nog steeds in orde.
Het traject is oké.

547
00:38:50,161 --> 00:38:55,542
Freedom 7 met astronaut Alan B. Shepard
meldt dat brandstofsysteem werkt, 4 G.

548
00:38:56,084 --> 00:38:58,378
De cabine is 5,5.

549
00:38:58,628 --> 00:39:01,005
Cabine is 5,5 pond per vierkante inch.

550
00:39:01,214 --> 00:39:03,550
Zuurstof loopt, alle systemen werken.

551
00:39:03,800 --> 00:39:07,220
De medische monitor is oké.
De vlucht gaat...

552
00:39:07,428 --> 00:39:10,473
...zoals gepland, misschien zelfs beter.

553
00:39:10,640 --> 00:39:13,852
Geen van de noodgevallen
waar we op hebben gepland...

554
00:39:14,018 --> 00:39:17,856
...heeft plaatsgevonden en we hopen
natuurlijk dat dat zo blijft.

555
00:39:18,356 --> 00:39:21,609
Wat een prachtig uitzicht op de periscoop.

556
00:39:23,111 --> 00:39:27,282
Op dit punt is de piloot
zo'n zes minuten en 30 seconden...

557
00:39:27,448 --> 00:39:30,368
...na de lancering, 6.30 na lancering.

558
00:39:30,535 --> 00:39:34,664
Over enkele momenten bevestig hij
dat hij op het hoogtepunt is...

559
00:39:35,164 --> 00:39:41,087
...dat is het verste punt van de aarde,
zo'n 185 tot 188 kilometer.

560
00:39:44,007 --> 00:39:47,927
Op zee staat een vloot aan schepen
op stand-by om de capsule...

561
00:39:48,136 --> 00:39:50,972
...uit de zee op te halen.

562
00:39:51,389 --> 00:39:54,517
De retro's voor de terugkeer
zijn afgestoten.

563
00:39:55,685 --> 00:39:59,689
De capsule dropt antiradarsneeuw
voor de zoekvliegtuigen en het schip.

564
00:40:02,942 --> 00:40:06,237
G-opbouw... drie...

565
00:40:06,863 --> 00:40:09,532
...zes, negen.

566
00:40:12,327 --> 00:40:16,164
De hoofdparachute is groen,
hij is uitgeklapt en ziet er goed uit.

567
00:40:16,331 --> 00:40:18,583
Dit wordt het eerste bericht.

568
00:40:18,666 --> 00:40:22,545
We hopen dat de capsule
over een paar seconden wordt gezien.

569
00:40:29,677 --> 00:40:32,096
Hij heeft net het water geraakt.

570
00:40:32,263 --> 00:40:36,059
Er werd gejuicht door de mensen
die van alle dekken toekijken...

571
00:40:36,225 --> 00:40:37,518
...vanaf het vliegdekschip.

572
00:40:38,144 --> 00:40:42,190
De astronaut, Alan Shepard,
is uit de capsule geklommen.

573
00:40:42,774 --> 00:40:46,444
Ze proberen hem nu
in de helikopter te krijgen.

574
00:40:53,534 --> 00:40:56,162
Niemand, vooral de journalisten niet...

575
00:40:56,245 --> 00:40:59,540
...mag hem iets vragen,
tot hij de dokters heeft gesproken.

576
00:41:05,213 --> 00:41:07,632
Glenn en de anderen keken toe
vanaf de zijlijn...

577
00:41:07,757 --> 00:41:10,843
...terwijl Shepard uit hun midden
werd getakeld.

578
00:41:11,219 --> 00:41:13,680
Hier komen de astronauten
en daar is Shepard.

579
00:41:13,972 --> 00:41:18,309
Hij is nu een nationale held
in de orde van Lindbergh.

580
00:41:20,269 --> 00:41:25,483
Als de eerste Amerikaanse astronaut
was het een bijzondere bijdrage...

581
00:41:25,650 --> 00:41:29,028
...aan de vooruitgang van menselijke
kennis van ruimtetechnologie.

582
00:41:29,195 --> 00:41:33,783
Ik spreek namens de vicepresident,
die voorzitter is van onze ruimteraad...

583
00:41:33,950 --> 00:41:38,454
...de leden van het Huis en de senaat,
en het ruimtecomité dat hier vandaag is.

584
00:41:39,539 --> 00:41:43,835
En deze versiering, die op de grond viel.

585
00:41:53,136 --> 00:41:57,265
VERSLAGGEVER: Hoe voelde je je tijdens
die vijf minuten van gewichtloosheid?

586
00:41:57,682 --> 00:42:02,478
Plotseling, halverwege
de gewichtloosheid...

587
00:42:03,062 --> 00:42:05,732
...besefte ik dat iemand
me die vraag zou stellen.

588
00:42:10,486 --> 00:42:11,529
Dus...

589
00:42:15,491 --> 00:42:18,411
Dus ik bedacht dat ik maar beter
een antwoord kon bedenken.

590
00:42:20,455 --> 00:42:24,792
Maar zoals we al zeiden,
de korte periodes...

591
00:42:24,876 --> 00:42:28,046
...aan gewichtloosheid die we hebben
ervaren tijdens onze trainingen...

592
00:42:28,838 --> 00:42:30,631
...waren een fijn gevoel.

593
00:42:31,049 --> 00:42:37,180
DRIE WEKEN NA ALAN SHEPARDS VLUCHT
SPREEKT KENNEDY HET CONGRES TOE.

594
00:42:37,638 --> 00:42:41,642
Eindelijk gaan we de strijd winnen
die nu de wereld rondgaat...

595
00:42:41,726 --> 00:42:42,727
25 MEI 1961

596
00:42:42,935 --> 00:42:47,565
...tussen vrijheid en tirannie.
De dramatische prestaties in de ruimte...

597
00:42:47,732 --> 00:42:51,903
...die de afgelopen weken plaatsvonden,
zouden ons duidelijk moeten maken...

598
00:42:52,487 --> 00:42:55,156
..net als met de Spoetnik in 1957...

599
00:42:55,865 --> 00:43:01,120
...wat de impact van dit avontuur is
in de geesten van mannen overal...

600
00:43:01,954 --> 00:43:06,626
...die proberen te bepalen
welke weg ze moeten inslaan.

601
00:43:07,418 --> 00:43:11,964
Ik geloof dat dit land zich moet toewijden
aan het bereiken van het doel...

602
00:43:12,632 --> 00:43:16,511
...om voor het eind van het decennium
een man op de maan te laten landen...

603
00:43:16,594 --> 00:43:18,429
...en veilig terug te laten keren.

604
00:43:20,848 --> 00:43:24,685
De president stelde het zo. Het is niet
één man die naar de maan gaat...

605
00:43:24,811 --> 00:43:28,773
...maar het hele land moet aan de slag
om hem daar te krijgen.

606
00:43:28,981 --> 00:43:31,901
WE GAAN ECHT PROBEREN EEN MAN
NAAR DE MAAN TE STUREN

607
00:43:31,984 --> 00:43:34,153
EEN ECHTE UITDAGING VOOR DE VS

608
00:43:46,457 --> 00:43:49,544
Dit trainingsapparaat is speciaal
voor de astronauten gecreëerd.

609
00:43:50,044 --> 00:43:53,589
Door luchtstromen vrij te laten,
leren ze hun bewegingen te controleren...

610
00:43:53,756 --> 00:43:57,301
...in een van de drie richtingen
of een combinatie van de drie.

611
00:43:57,718 --> 00:43:59,971
VOOR NASA EEN ORBITALE MISSIE
KAN UITVOEREN

612
00:44:00,054 --> 00:44:03,432
MOETEN ZE BEWIJZEN DAT SHEPARDS
SUBORBITALE VLUCHT GEEN GELUK WAS.

613
00:44:03,516 --> 00:44:08,187
GUS GRISSOM IS GEKOZEN OM DE TWEEDE
AMERIKAAN IN DE RUIMTE TE WORDEN.

614
00:44:08,938 --> 00:44:12,650
Terwijl ze deze oefeningen uitvoeren,
wordt een filmstrip van de wereld...

615
00:44:12,817 --> 00:44:16,279
...op een scherm geprojecteerd,
zodat ze in één blik kunnen zien...

616
00:44:16,445 --> 00:44:18,990
...waar ze op hun geprojecteerde pad zijn.

617
00:44:21,993 --> 00:44:24,120
Virgil Grissom is de astronaut.

618
00:44:24,829 --> 00:44:29,584
Vind je het lastig om jezelf te overtuigen
dat je mogelijk de wereld zo zal zien?

619
00:44:29,750 --> 00:44:34,714
In de trainer denk ik niet bij mezelf
dat ik 160 km boven de aarde ben.

620
00:44:35,339 --> 00:44:38,467
Ik ben bezig met de controletaak
en daar...

621
00:44:38,634 --> 00:44:40,678
...hou ik me echt mee bezig,
niet met dagdromen.

622
00:44:44,140 --> 00:44:48,019
We zijn terug bij het ABC News
hoofdkantoor op Cape Canaveral.

623
00:44:48,102 --> 00:44:50,688
Nog amper drie minuten
tot Amerika’s tweede bemande...

624
00:44:50,771 --> 00:44:54,734
...ruimtelancering met kapitein
Gus Grissom in de Mercury-capsule...

625
00:44:54,901 --> 00:44:57,695
...op die Redstone-raket
van 25 meter hoog.

626
00:44:58,196 --> 00:45:01,199
Het lijkt erop dat alles doorgaat.

627
00:45:05,536 --> 00:45:07,288
De periscoop is ingetrokken.

628
00:45:09,582 --> 00:45:11,667
T-minus 15 seconden.

629
00:45:13,628 --> 00:45:17,506
Tien, negen, acht, zeven, zes...

630
00:45:18,216 --> 00:45:22,803
...vijf, vier, drie, twee, één.

631
00:45:23,262 --> 00:45:25,848
Ontsteking. Opstijging.

632
00:45:28,226 --> 00:45:32,021
GRISSOM: Roger, dit is Liberty Bell 7.
De klok werkt.

633
00:45:34,857 --> 00:45:37,818
SHEPARD: Luid en duidelijk, Jose.
Niet te veel huilen.

634
00:45:37,902 --> 00:45:38,903
GRISSOM: Okidoki.

635
00:45:43,824 --> 00:45:49,330
Alle systemen werken en Gus Grissom
klinkt als een zelfverzekerde testpiloot.

636
00:45:50,289 --> 00:45:52,291
Luid en duidelijk.
-Roger.

637
00:45:53,042 --> 00:45:56,045
De brandstof loopt, ongeveer 1,25 G's.

638
00:45:56,212 --> 00:45:59,382
De cabinedruk is normaal. Zuurstof loopt.

639
00:46:02,677 --> 00:46:04,428
6.17 in de vlucht.

640
00:46:05,721 --> 00:46:08,349
De capsule is ter hoogte van de baan.

641
00:46:10,142 --> 00:46:11,060
480 KM

642
00:46:11,143 --> 00:46:14,105
Hij heeft zijn ruimteschip rond de hoogte
van de terugkeer gebracht...

643
00:46:14,272 --> 00:46:17,692
...die met de grote belvorm
omlaag begint te wijzen.

644
00:46:19,944 --> 00:46:24,490
GRISSOM: We zijn aan het versnellen.
De G's beginnen op te bouwen.

645
00:46:24,949 --> 00:46:27,910
De G's bouwen zich op. We zitten op zes.

646
00:46:29,287 --> 00:46:30,329
Nu negen.

647
00:46:32,415 --> 00:46:33,541
Ongeveer tien.

648
00:46:33,749 --> 00:46:36,043
De versnelling gaat terug naar zeven.

649
00:46:36,460 --> 00:46:39,380
Ik zie wat condensstrepen.
Blijkbaar een schokgolf.

650
00:46:39,505 --> 00:46:42,174
15.000 meter. Ik voel me goed.

651
00:46:43,342 --> 00:46:47,179
De medisch officier meldt dat Gus Grissom
door de hoge G-krachten...

652
00:46:47,388 --> 00:46:50,182
...van de terugkeer is
en in goede conditie verkeert.

653
00:46:51,350 --> 00:46:53,102
GRISSOM: We naderen de hoogte
van de loodsparachute.

654
00:46:56,230 --> 00:46:57,606
Daar is de loodsparachute.

655
00:46:58,065 --> 00:47:00,401
Ik maak me klaar voor de impact.

656
00:47:00,693 --> 00:47:05,489
U.S.S. RANDOLPH
480 KM VAN CAPE CANAVERAL

657
00:47:05,781 --> 00:47:07,950
We hebben van de communicatie gehoord...

658
00:47:08,034 --> 00:47:12,246
...dat Gus Grissom in het water drijft
en de reddingshelikopters heeft verteld...

659
00:47:12,705 --> 00:47:15,666
...dat hij zijn checklist af wil maken
en wil zorgen dat alles...

660
00:47:15,750 --> 00:47:18,919
...in orde is voordat hij
uit de cockpit komt.

661
00:47:30,514 --> 00:47:35,061
Astronaut Virgil Grissom is uit de capsule
en zwemt in het water.

662
00:47:41,817 --> 00:47:44,862
De capsule zelf zinkt blijkbaar
wat dieper het water in...

663
00:47:47,281 --> 00:47:51,202
...en men vreest dat hij
helemaal onder water zal zinken.

664
00:47:51,410 --> 00:47:55,790
Twee helikopters vliegen
erg dicht bij de astronaut en de capsule.

665
00:48:00,795 --> 00:48:03,381
De helikopter houdt de capsule
zelf omhoog.

666
00:48:03,547 --> 00:48:06,342
Ze controleren Grissom weer,
maar de helikopter heeft een kabel...

667
00:48:06,467 --> 00:48:09,595
...aan boord van de capsule
en houdt hem nu omhoog.

668
00:48:10,971 --> 00:48:14,266
De helikopter zweeft erboven
en houdt de capsule omhoog.

669
00:48:14,558 --> 00:48:17,603
De capsule zonk diep in het water
en dat is de reden...

670
00:48:17,728 --> 00:48:20,147
...dat Virgil Grissom uit de capsule kwam.

671
00:48:22,066 --> 00:48:24,276
Een helikopter zweeft erg dicht
boven de capsule...

672
00:48:24,443 --> 00:48:25,986
...en nu vliegen ze ernaast.

673
00:48:26,195 --> 00:48:29,698
Ze moeten de capsule omhooghouden
en de kabel naar Grissom laten zakken.

674
00:48:33,577 --> 00:48:35,454
De capsule is gevallen.

675
00:48:35,704 --> 00:48:38,290
De helikopter heeft de capsule
laten vallen.

676
00:48:38,499 --> 00:48:40,042
Hij ligt weer in het water.

677
00:48:40,167 --> 00:48:45,423
Hem weer te pakken krijgen voor hij zinkt,
wordt een groot probleem.

678
00:48:53,431 --> 00:48:55,015
Grissom verdronk bijna.

679
00:48:55,182 --> 00:48:59,103
Hij was vergeten een van de inlaatkleppen
voor de zuurstof in zijn pak te sluiten.

680
00:49:04,400 --> 00:49:07,736
Ze proberen de kabel
bij Virgil Grissom te krijgen.

681
00:49:10,739 --> 00:49:15,536
Het lijkt erop dat Grissom
weer uit het water omhoogkomt.

682
00:49:15,661 --> 00:49:18,789
Nu kun je hem zien.

683
00:49:18,956 --> 00:49:22,710
Hij is zo'n 6,5 kilometer
bij ons vandaan en wordt omhooggetrokken.

684
00:49:29,258 --> 00:49:33,053
Grissom is veilig en wel
in de helikopter na zijn zwempartij...

685
00:49:33,220 --> 00:49:35,639
...en de capsule zelf is aan het zinken.

686
00:49:41,312 --> 00:49:44,565
Korte samengevat, we hebben
een tweede succesvolle lancering...

687
00:49:44,732 --> 00:49:47,151
...van een Amerikaanse astronaut.
Niet zo succesvol...

688
00:49:47,318 --> 00:49:51,030
...als de eerste, omdat de capsule zelf
verloren is gegaan...

689
00:49:51,113 --> 00:49:54,492
...maar succesvol wat betreft
de belangrijkste onderdelen.

690
00:49:54,658 --> 00:49:59,038
De astronaut zelf, luchtmachtkapitein
Virgil Grissom, is teruggehaald.

691
00:50:00,456 --> 00:50:02,249
De capsule was voor het eerst uitgerust...

692
00:50:02,416 --> 00:50:04,502
...met een luik dat je van binnenuit
kon openen.

693
00:50:07,046 --> 00:50:10,424
De controverse ging erover
of hij in paniek was geraakt...

694
00:50:10,508 --> 00:50:13,135
...en dacht: ik moet hieruit,
en op de knop drukte...

695
00:50:13,219 --> 00:50:15,971
...en deze ramp veroorzaakte,
of dat hij een fout maakte...

696
00:50:16,055 --> 00:50:18,390
...en er per ongeluk op had gedrukt.

697
00:50:18,599 --> 00:50:21,268
Het is hoe dan ook een doodzonde.

698
00:50:22,561 --> 00:50:27,441
De president heeft de astronaut,
kapitein Virgil Gus Grissom gebeld.

699
00:50:28,442 --> 00:50:30,194
KENNEDY:
Kapitein, ik wilde je feliciteren.

700
00:50:30,402 --> 00:50:34,073
Ik heb je vlucht op tv gezien
en ik ben blij dat je...

701
00:50:34,240 --> 00:50:37,535
...het hebt gered.
-GRISSOM: Ja, meneer. Ik heb het gered.

702
00:50:37,701 --> 00:50:42,289
Ik heb net gehoord dat we de capsule,
camera en film zijn verloren.

703
00:50:42,665 --> 00:50:49,338
Ja, maar je hebt het geweldig gedaan
en we zijn blij dat jij het hebt gered.

704
00:50:52,174 --> 00:50:54,093
Grissom had John F. Kennedy te danken.

705
00:51:00,683 --> 00:51:06,272
Hij wilde de tweede vlucht van
zijn nieuwe regering niet classificeren...

706
00:51:06,397 --> 00:51:07,439
...als een fiasco.

707
00:51:08,649 --> 00:51:12,987
Als een soort universele afspraak zei men:
'Gus' vlucht was een succes.

708
00:51:16,824 --> 00:51:18,284
Hij had gewoon wat problemen.'

709
00:51:24,123 --> 00:51:26,458
Ik begon aan mijn draai-
en stopbeweging...

710
00:51:26,667 --> 00:51:30,713
...om het handmatige bedieningssysteem
te controleren en ik was gefascineerd...

711
00:51:30,879 --> 00:51:33,632
...door het uitzicht,
waardoor ik me niet goed...

712
00:51:33,966 --> 00:51:37,344
...kon concentreren op de instrumenten,
omdat ik naar buiten wilde blijven kijken.

713
00:51:38,596 --> 00:51:39,597
Jij daar.

714
00:51:40,222 --> 00:51:44,977
Wat gebeurde er met de rubberboot, Gus?
Moest je er daarvoor...

715
00:51:45,060 --> 00:51:47,646
...te snel uit, wat is de procedure?

716
00:51:48,606 --> 00:51:54,361
Ik deed mijn helm af, maakte mezelf los
en zei tegen de helikopters...

717
00:51:54,445 --> 00:51:55,779
...dat ik naar buiten wilde.

718
00:51:55,946 --> 00:51:59,158
Ik was klaar en wachtte op hen op de bank.

719
00:51:59,491 --> 00:52:02,077
Ik lag daar en toen...

720
00:52:02,786 --> 00:52:05,247
Het luik ging open,
ik zag alleen maar blauwe lucht...

721
00:52:05,372 --> 00:52:06,957
...en toen stroomde er water naar binnen.

722
00:52:07,750 --> 00:52:10,919
Dat was de grootste schok van de dag,
dat die deur openging.

723
00:52:11,253 --> 00:52:12,713
Hier.
-Heb je een idee...

724
00:52:12,880 --> 00:52:15,299
...hoeveel tijd er verstreek
tussen het luik dat openging...

725
00:52:15,382 --> 00:52:17,301
...en de capsule die onderliep?
-Iemand zei:

726
00:52:17,509 --> 00:52:20,179
'Ga nu snel uit de capsule.'

727
00:52:20,512 --> 00:52:23,223
Was dat deel van je gesprek?
-Wat waren naast het luik...

728
00:52:23,349 --> 00:52:24,350
...dingen die je...

729
00:52:24,516 --> 00:52:28,187
Kapitein, heeft u een verklaring
waarom het luik openging?

730
00:52:28,270 --> 00:52:32,149
Kan het zijn dat u per ongeluk
op de knop hebt gedrukt?

731
00:52:32,691 --> 00:52:35,152
Ik weet vrijwel zeker van niet...

732
00:52:35,361 --> 00:52:37,571
...want het is vrij lastig
om erbij te komen.

733
00:52:42,993 --> 00:52:47,790
NBC News toonde u een persconferentie
met astronaut Virgil I. Grissom...

734
00:52:47,956 --> 00:52:51,669
...die gisteren Amerika's tweede man
in de ruimte werd.

735
00:52:56,882 --> 00:53:00,302
DE SU HEEFT TWEE MANNEN
IN EEN BAAN OM DE AARDE GESTUURD.

736
00:53:00,386 --> 00:53:03,347
NU WIL NASA DE EERSTE MAN
OP EEN ORBITALE VLUCHT STUREN.

737
00:53:03,472 --> 00:53:07,476
HET RISICO OP EEN RAMP
IS GROTER DAN OOIT.

738
00:53:07,935 --> 00:53:10,437
Twee pilotenteams zijn geselecteerd...

739
00:53:10,521 --> 00:53:14,441
...voor de eerste bemande orbitale
ruimtevlucht van Project Mercury.

740
00:53:15,401 --> 00:53:18,153
John H. Glenn jr. is geselecteerd...

741
00:53:18,237 --> 00:53:22,533
...voor de eerste vlucht,
met Scott Carpenter als back-up.

742
00:53:27,538 --> 00:53:30,249
We hebben veel training gehad,
zoals jullie weten.

743
00:53:30,541 --> 00:53:34,753
Veel was nieuw en gevarieerd
en terwijl we dit doornamen...

744
00:53:34,920 --> 00:53:39,675
...heb ik geprobeerd veel met
de familie te delen wanneer ik thuiskwam.

745
00:53:39,800 --> 00:53:42,761
Dat is meestal het eerste wat we doen
wanneer ik thuiskom.

746
00:53:42,845 --> 00:53:45,639
We praten elkaar bij
over mijn activiteiten...

747
00:53:45,806 --> 00:53:48,642
...maar ook over wat Annie
en de kinderen hebben gedaan.

748
00:53:50,144 --> 00:53:52,938
Je hebt vast nagedacht
over de mogelijkheid dat deze vlucht...

749
00:53:53,105 --> 00:53:55,899
...mogelijk niet goed afloopt
en dat je niet terugkomt.

750
00:53:55,983 --> 00:53:59,987
Als dat zou gebeuren, welke herinnering
wil je dan dat je zoon van je heeft?

751
00:54:08,245 --> 00:54:10,414
Dat is een interessante vraag.

752
00:54:10,581 --> 00:54:11,582
Ja.

753
00:54:12,708 --> 00:54:14,168
We hebben allemaal talenten.

754
00:54:14,334 --> 00:54:17,713
Het is aan ons om die talenten
maximaal te benutten.

755
00:54:17,880 --> 00:54:24,511
Als ik kan nalaten dat ik mijn talenten
zo goed mogelijk heb gebruikt...

756
00:54:24,845 --> 00:54:26,805
...dan is dat de beste herinnering.

757
00:54:26,972 --> 00:54:29,183
WIJ BIDDEN VOOR KOLONEL JOHN GLENN

758
00:54:29,433 --> 00:54:32,811
In de stad bouwt de spanning
zich nog meer op dan normaal.

759
00:54:36,064 --> 00:54:39,359
Waar de meeste vraagtekens over zijn
omtrent de lancering van morgen...

760
00:54:39,526 --> 00:54:43,572
...van astronaut John Glenn in een
driedubbele baan om de aarde is het weer.

761
00:54:43,947 --> 00:54:47,451
Vooral hier op de lanceringslocatie
en boven de Atlantische Oceaan...

762
00:54:47,534 --> 00:54:52,289
...waar reddingsschepen naar Glenn toe
zullen komen wanneer hij uit de baan komt.

763
00:54:59,254 --> 00:55:03,050
John Glenn stond op het punt
zijn vlucht te maken...

764
00:55:03,133 --> 00:55:05,344
...als eerste Amerikaan
in een baan om de aarde.

765
00:55:08,222 --> 00:55:11,058
De vlucht zou plaatsvinden in februari
en vier of vijf vluchten...

766
00:55:11,141 --> 00:55:13,435
...waren vertraagd door het weer.

767
00:55:18,190 --> 00:55:21,485
Glenn zat al vijfenhalf uur op de raket...

768
00:55:21,985 --> 00:55:23,737
...te wachten tot het zou opklaren.

769
00:55:25,656 --> 00:55:29,576
Uiteindelijk klaarde het niet op
en werd de vlucht geannuleerd.

770
00:55:31,453 --> 00:55:32,955
Ik heb een aankondiging.

771
00:55:33,080 --> 00:55:34,081
SUCCES GLENN!

772
00:55:34,164 --> 00:55:38,627
Een poging om een man te lanceren
in een ruimteschip...

773
00:55:38,710 --> 00:55:43,131
...is uitgesteld door zware bewolking
in het lanceringsgebied.

774
00:55:44,132 --> 00:55:49,513
Op dit punt had Lyndon Johnson,
de vicepresident en leidinggevende...

775
00:55:49,596 --> 00:55:52,349
...van het ruimteprogramma...

776
00:55:52,599 --> 00:55:55,102
...last van een extreem geval
van media-onthouding.

777
00:55:55,269 --> 00:55:58,647
Hij was vastberaden om in
het gezin van Glenn te komen...

778
00:55:58,814 --> 00:56:02,693
...en Annie Glenn op landelijke televisie
te troosten...

779
00:56:02,818 --> 00:56:06,196
...voor wat ze moest doorstaan
terwijl ze wachtte of haar man...

780
00:56:06,321 --> 00:56:09,324
...de ruimte in zou worden geschoten
of naar het HARP-project zou gaan.

781
00:56:09,408 --> 00:56:12,703
Het gezin van Glenn
is natuurlijk teleurgesteld.

782
00:56:12,870 --> 00:56:17,958
Mrs Glenn zat in spanning
voor de lancering, en wij ook.

783
00:56:18,208 --> 00:56:21,253
Ze kijkt uit naar de volgende
lanceringsdatum, die nog onbekend is.

784
00:56:21,420 --> 00:56:26,216
Zoals u ziet, is er een grote menigte
aan verslaggevers, buren en toeschouwers.

785
00:56:27,426 --> 00:56:30,596
Annie Glenn was doodsbang voor dit bezoek.

786
00:56:30,888 --> 00:56:35,100
Wat vrijwel niemand wist,
was dat ze erg stotterde.

787
00:56:37,811 --> 00:56:42,024
Ze bleef maar zeggen: 'Nee, bedankt.
Ik wil de vicepresident niet zien.

788
00:56:42,232 --> 00:56:44,276
Dit is een erg privé moment voor me.'

789
00:56:44,526 --> 00:56:46,069
Ze liet hem niet binnen.

790
00:56:46,361 --> 00:56:49,072
Hij zat in een limousine
zes straten verderop...

791
00:56:49,323 --> 00:56:52,200
...en wachtte tot hij naar
de ruimtevrouw mocht komen.

792
00:56:53,619 --> 00:56:57,414
Voor Glenn het weet, zit hij weer
in de briefingkamer z'n pak uit te doen...

793
00:56:57,623 --> 00:57:01,543
...en marcheert er een delegatie
hoge piefen van NASA de kamer binnen...

794
00:57:01,710 --> 00:57:05,422
...die zeggen: 'John, je moet helpen,
er is een probleem met je vrouw.'

795
00:57:05,505 --> 00:57:06,882
Hij zegt: 'Met mijn vrouw?'

796
00:57:07,549 --> 00:57:10,010
Ze zeiden: 'Ja, ze wil
de vicepresident niet binnenlaten.

797
00:57:10,218 --> 00:57:12,888
Jij moet haar zeggen dat ze
de vicepresident van de VS...

798
00:57:13,055 --> 00:57:14,765
...binnen moet laten om haar te troosten.'

799
00:57:15,223 --> 00:57:17,809
Glenn pakt de telefoon en zegt:

800
00:57:17,893 --> 00:57:19,978
'Als jij niet wil
dat de vicepresident binnenkomt...

801
00:57:20,187 --> 00:57:23,607
...of zelfs de president zelf,
dan komen ze niet binnen.'

802
00:57:24,816 --> 00:57:30,155
Hierdoor was de kans groot
dat Glenn zijn vlucht verloor...

803
00:57:31,156 --> 00:57:35,285
...want James Webb, de nieuwe bestuurder
van NASA, wilde hem gelijk vervangen.

804
00:57:36,119 --> 00:57:37,829
Hij zei: 'Hij is geen teamspeler.'

805
00:57:38,705 --> 00:57:41,875
Alleen omdat een van Webbs
ondergeschikten gelijk zei:

806
00:57:41,959 --> 00:57:44,002
'De astronauten hebben
hun meningsverschillen.

807
00:57:44,169 --> 00:57:45,379
Er is veel rivaliteit.

808
00:57:45,629 --> 00:57:47,965
Maar bij iets als dit
sluiten ze de rangen...

809
00:57:48,090 --> 00:57:51,134
...net als elke piloot in het eskader
en komen ze in opstand.

810
00:57:54,304 --> 00:57:56,682
Daar kun je niets tegen doen.'

811
00:58:03,105 --> 00:58:07,484
20 FEBRUARI 1962
DRIE WEKEN LATER

812
00:58:10,237 --> 00:58:12,823
Piloot Glenn komt naar buiten.

813
00:58:12,906 --> 00:58:14,700
STEM VAN HERBERT KAPLOW

814
00:58:14,783 --> 00:58:19,913
Hij wisselt de luchtkoeler van zijn
linker- naar zijn rechterhand en terug.

815
00:58:19,997 --> 00:58:23,500
Hij loopt om de truck heen
naar lanceerplatform 14.

816
00:58:29,339 --> 00:58:31,842
Hij stapt nu de lift in,
gevolgd door dr Douglas...

817
00:58:32,009 --> 00:58:35,846
...paktechnicus Schmitt
en astronaut Deke Slayton.

818
00:58:39,391 --> 00:58:43,562
Kolonel John Glenn werd vanochtend
om 2.20 uur Eastern Time wakker...

819
00:58:43,687 --> 00:58:45,814
...om zich voor te bereiden op de missie.

820
00:58:48,233 --> 00:58:51,987
De tweede poging om 's werelds
eerste man te zijn...

821
00:58:52,070 --> 00:58:54,489
...die drie banen om de aarde maakt.

822
00:59:11,089 --> 00:59:16,386
Ik kan alleen maar clichés zeggen.
De spanning stijgt in Cape Canaveral.

823
00:59:16,470 --> 00:59:20,307
We hebben het al zo vaak gehoord,
maar ik ken geen andere situatie...

824
00:59:20,474 --> 00:59:22,267
...waar het meer op van toepassing is.

825
00:59:22,642 --> 00:59:25,020
Statuscheck, drukregeling?
-Ja.

826
00:59:25,187 --> 00:59:27,647
LOX-tank?
-Hij knippert, hoog niveau?

827
00:59:27,898 --> 00:59:30,108
Ja.
-Umbilical ingetrokken?

828
00:59:30,275 --> 00:59:32,444
Bereikoperaties?
-Ja, klaar voor lancering.

829
00:59:32,611 --> 00:59:34,071
Mercury-capsule?
-Ja.

830
00:59:34,237 --> 00:59:38,241
Vijftien seconden. Red het, alsjeblieft.
-Succes, John Glenn.

831
00:59:38,492 --> 00:59:41,036
We zijn nu 30 seconden aan het aftellen.

832
00:59:41,244 --> 00:59:42,746
Nog tien seconden te gaan.

833
00:59:43,246 --> 00:59:46,291
T-minus tien seconden.
-Tien, negen, acht, zeven...

834
00:59:46,458 --> 00:59:48,919
...zes, vijf, vier, drie...

835
00:59:49,002 --> 00:59:50,212
HUIS VAN JOHN GLENN

836
00:59:50,378 --> 00:59:54,716
...twee, één, nul, ontsteking.

837
00:59:55,675 --> 00:59:59,221
Lancering.

838
01:00:05,936 --> 01:00:08,647
De Atlas-raket is opgestegen
van het platform...

839
01:00:08,980 --> 01:00:11,525
...en vliegt nu de lucht in.

840
01:00:35,924 --> 01:00:42,681
En John Glenn jr. is zijn eerste
orbitale vlucht rond de aarde begonnen.

841
01:00:53,984 --> 01:00:56,486
De lanceringstijd was 9.47 uur.

842
01:00:56,570 --> 01:00:59,531
Terwijl het ruimteschip uit het zicht
van Florida verdween...

843
01:00:59,698 --> 01:01:02,242
...werd het opgepikt door
het Bermuda-volgstation.

844
01:01:02,826 --> 01:01:05,829
John Glenns stem was luid en duidelijk.

845
01:01:06,705 --> 01:01:09,332
De zon komt op,
achter mij in de periscoop.

846
01:01:09,499 --> 01:01:12,043
Een prachtig rode kleur. Over.

847
01:01:13,253 --> 01:01:14,296
Roger.

848
01:01:15,297 --> 01:01:17,841
JOHN GLENN START ZIJN EERSTE
VAN DE DRIE BANEN OM DE AARDE.

849
01:01:17,924 --> 01:01:21,761
HIJ IS NU 65 KM VERDER IN DE RUIMTE
DAN WELKE ANDERE AMERIKAAN OOIT.

850
01:01:22,470 --> 01:01:26,892
Een uur en drie minuten geleden
verliet John Glenn Cape Canaveral.

851
01:01:27,100 --> 01:01:32,189
Hij reist 28.235 kilometer per uur
en de hoogte varieert...

852
01:01:32,314 --> 01:01:35,358
...van 160 tot 258 kilometer
boven de aarde.

853
01:01:38,862 --> 01:01:41,281
Ben je vandaag naar je werk gegaan?
-Ja.

854
01:01:41,698 --> 01:01:43,825
We mochten van ons bedrijf kijken.

855
01:01:43,992 --> 01:01:48,121
Goed. Vandaag zou je toch niet veel doen.
-Niet vandaag.

856
01:01:48,205 --> 01:01:49,956
Ze vonden dit belangrijker dan werk.

857
01:01:50,749 --> 01:01:51,958
BAAN ÉÉN
1.15 UUR NA LANCERING

858
01:01:52,042 --> 01:01:55,462
Dit is Friendship 7, ik zal proberen
te beschrijven waar ik ben.

859
01:01:56,087 --> 01:01:59,841
Ik zit in een grote massa
van kleine deeltjes...

860
01:02:00,300 --> 01:02:03,011
...die oplichten,
alsof ze lichtgevend zijn.

861
01:02:03,178 --> 01:02:07,641
Ik heb nog nooit zoiets gezien.
Ze vliegen rond de capsule...

862
01:02:08,767 --> 01:02:12,771
...en lijken op kleine sterren.
Er komt een hele douche voorbij.

863
01:02:14,564 --> 01:02:20,362
Het waren deeltjes die het zonlicht
in een bepaalde hoek opvingen.

864
01:02:21,029 --> 01:02:22,155
Ze waren prachtig.

865
01:02:23,865 --> 01:02:26,076
Het zijn er duizenden.

866
01:02:26,993 --> 01:02:30,205
Maar kwamen ze van de capsule?
Dat kon een probleem zijn.

867
01:02:30,956 --> 01:02:33,166
GLENN: Dit is Friendship 7.
Ik denk niet...

868
01:02:33,333 --> 01:02:35,752
...dat ze van mijn controlejets komen.
Negatief. Over.

869
01:02:37,170 --> 01:02:40,507
Ze draaiden om de capsule
als gewichtloze diamanten...

870
01:02:40,674 --> 01:02:44,386
...kleine sieraden.
Nee, het waren net vuurvliegjes.

871
01:02:45,428 --> 01:02:49,975
Nu ik in de zon zit, zijn ze verdwenen.

872
01:02:51,518 --> 01:02:54,229
FRIENDSHIP 7 START DE TWEEDE BAAN
EN HET CENTRUM KRIJGT EEN LEZING

873
01:02:54,312 --> 01:02:56,856
VAN HET LANDINGSSYSTEEM:
HET HITTESCHILD WERKT NIET.

874
01:02:56,940 --> 01:02:59,484
GLENN WEET NIET VAN HET GEVAAR DAT
KAN ONTSTAAN BIJ ZIJN TERUGKEER.

875
01:02:59,567 --> 01:03:01,111
Datareductie voor vlucht.

876
01:03:01,569 --> 01:03:02,696
Kom maar door.

877
01:03:03,071 --> 01:03:05,448
Als je overschakelt naar Auto
en je ziet een lampje...

878
01:03:05,532 --> 01:03:07,534
...van een dubbel defect...

879
01:03:07,701 --> 01:03:10,328
...dan is je reserverelais
ook ingeschakeld.

880
01:03:11,037 --> 01:03:13,748
Je krijgt een rood of een groen lampje.

881
01:03:13,915 --> 01:03:17,627
Begrepen. Bij beide lichtjes
komen we met het pakket aan.

882
01:03:19,379 --> 01:03:22,382
Friendship 7, we zien...

883
01:03:22,465 --> 01:03:23,508
BAAN TWEE

884
01:03:23,591 --> 01:03:25,051
...op de grond bij segment 51...

885
01:03:25,218 --> 01:03:29,973
...dat is het landingsgestel,
dat er een fout signaal is.

886
01:03:30,348 --> 01:03:31,641
RIEMEN, HITTESCHILD, IMPACTROK

887
01:03:31,725 --> 01:03:33,476
LANDINGSGESTEL

888
01:03:34,561 --> 01:03:38,940
Als het landingsgestel uit was gegaan,
had hij het nooit kunnen zien...

889
01:03:39,107 --> 01:03:43,069
...zelfs niet met de periscoop,
want die zat recht achter hem.

890
01:03:43,278 --> 01:03:46,906
Als het gestel uit was,
dan zat het hitteschild los...

891
01:03:47,115 --> 01:03:49,326
...en zou het eraf vallen
bij de terugkeer.

892
01:03:50,285 --> 01:03:51,911
Als het hitteschild eraf viel...

893
01:03:52,996 --> 01:03:56,583
...zou hij in de capsule verbranden.

894
01:03:58,585 --> 01:04:01,796
Wanneer het schip
in een dichtere atmosfeer komt...

895
01:04:01,921 --> 01:04:07,135
...stijgt de temperatuur naar 1650 graden.

896
01:04:07,385 --> 01:04:11,264
Dat gebeurt op ongeveer
40 kilometer hoogte.

897
01:04:11,848 --> 01:04:17,020
Op dat punt vliegt het ruimteschip
zo'n 24.000 kilometer per uur.

898
01:04:17,437 --> 01:04:20,523
Het schip zal die temperatuur
zo'n twee minuten kunnen weerstaan.

899
01:04:21,149 --> 01:04:25,403
Het probleem is dat het moet worden
geabsorbeerd door het hitteschild...

900
01:04:25,487 --> 01:04:28,239
...wat van een speciaal soort plastic
is gemaakt...

901
01:04:29,157 --> 01:04:30,617
...en daarna verbrandt.

902
01:04:33,244 --> 01:04:34,287
30 MINUTEN TOT TERUGKEER

903
01:04:34,371 --> 01:04:36,414
Kun je hem die boodschap geven, Linus?

904
01:04:36,623 --> 01:04:37,957
Roger, doen we.

905
01:04:39,376 --> 01:04:41,211
Zeven, dit is Cape. Over?

906
01:04:41,753 --> 01:04:45,465
We weten niet zeker
of je landingsgestel uit is.

907
01:04:45,548 --> 01:04:50,428
Het is veel veiliger om terug te keren
met het retropakket aan.

908
01:04:50,762 --> 01:04:55,225
We voorzien geen problemen
met die vorm van terugkeer. Over.

909
01:04:55,433 --> 01:04:56,643
Dit is Friendship 7.

910
01:04:56,851 --> 01:04:59,604
Is hier een reden voor? Over.

911
01:05:00,939 --> 01:05:04,901
CAPCOM: Nog niet. Dit is de beoordeling
van Cape Flight.

912
01:05:05,318 --> 01:05:08,113
Er waren problemen met het hitteschild...

913
01:05:08,488 --> 01:05:12,367
...boven Hawaï en ze hebben
voorzorgsmaatregelen genomen...

914
01:05:12,534 --> 01:05:15,787
...om het hitteschild
bij het retropakket te houden...

915
01:05:16,121 --> 01:05:19,374
...en zeker te weten dat de waarschuwing
die ze kregen vals alarm was.

916
01:05:19,582 --> 01:05:24,045
Dus het retropakket van het hitteschild
zit nog op de ruimtecapsule...

917
01:05:24,212 --> 01:05:27,507
...en maatregelen zijn genomen.
-Dit is Friendship 7...

918
01:05:27,674 --> 01:05:30,301
...dan ga ik naar de terugkeerhoogte.

919
01:05:31,344 --> 01:05:35,348
Het retropakket en de retroraketten
zijn eigenlijk remmen.

920
01:05:35,557 --> 01:05:40,311
John Glenns capsule was in de ruimte
met een stomp einde naar voren gericht...

921
01:05:40,478 --> 01:05:43,815
...en de retroraketten zitten
aan dat uiteinde.

922
01:05:44,315 --> 01:05:47,902
Ze werpen een soort stuwkracht
naar voren...

923
01:05:48,069 --> 01:05:52,615
...waardoor de capsule vertraagt
tot onder de orbitale snelheid...

924
01:05:52,782 --> 01:05:55,285
...en de capsule terug kan keren
in de dampkring.

925
01:05:55,452 --> 01:05:57,662
Roger, ik trek de scoop handmatig in.

926
01:05:59,289 --> 01:06:02,500
Hij is in goede toestand en bereidt
de retroraketten voor...

927
01:06:02,667 --> 01:06:06,463
...op de lange landingsvlucht
richting de Atlantische Oceaan.

928
01:06:07,464 --> 01:06:12,927
Vijf, vier, drie, twee, één, vuur.

929
01:06:13,887 --> 01:06:16,347
Roger, retro's worden afgevuurd.

930
01:06:16,723 --> 01:06:17,765
Zijn ze klaar?

931
01:06:17,932 --> 01:06:19,934
Het voelt alsof ik terugga naar Hawaï.

932
01:06:20,935 --> 01:06:23,771
WANNEER DE CAPSULE TERUGKEERT
IN DE DAMPKRING

933
01:06:23,855 --> 01:06:27,692
VANAF ORBITALE HOOGTE, BLOKKEERT
INTENSE HITTE DE RADIOCOMMUNICATIE

934
01:06:27,775 --> 01:06:29,527
GEDURENDE DRIE MINUTEN.

935
01:06:29,611 --> 01:06:31,279
Zeven, dit is Cape. Over?

936
01:06:32,322 --> 01:06:34,699
Ja, Cape.

937
01:06:35,783 --> 01:06:37,619
We raden je aan...

938
01:06:47,629 --> 01:06:50,673
Friendship 7 komt nu
de dampkring binnen...

939
01:06:51,132 --> 01:06:53,468
...bij de oostkust van Florida.

940
01:06:53,635 --> 01:06:55,637
Hij is boven de oostkust van Florida...

941
01:06:55,845 --> 01:06:59,265
...en er is nog geen contact
met John Glenn.

942
01:07:02,268 --> 01:07:03,520
Ik heb een wit zand...

943
01:07:04,479 --> 01:07:06,356
Zeven, dit is Cape, hoor je me? Over.

944
01:07:13,029 --> 01:07:16,658
De Mercury is op dit moment bezig
met zijn terugkeer.

945
01:07:17,408 --> 01:07:19,452
Zeven, dit is Cape, hoor je me? Over.

946
01:07:20,537 --> 01:07:23,706
We hebben nog geen communicatie.

947
01:07:23,915 --> 01:07:29,546
We wachten op het moment
dat we de parachute horen...

948
01:07:29,629 --> 01:07:32,173
...en hij weer veilig terug wordt gebracht
naar de aarde.

949
01:07:32,298 --> 01:07:34,259
Friendship 7, dit is Cape, hoor je me?

950
01:07:51,317 --> 01:07:54,195
Dit is Friendship 7.
Wat een vuurwerk buiten.

951
01:07:57,699 --> 01:08:00,702
CAPCOM: Zeven, dit is Cape.
Hoe ben je eraan toe?

952
01:08:00,868 --> 01:08:02,996
Voel je je goed?
-GLENN: Met mij gaat het goed...

953
01:08:03,204 --> 01:08:05,081
...maar dat was een knaller, zeg.

954
01:08:06,416 --> 01:08:10,295
Er braken enorme stukken
van dat retropakket af.

955
01:08:13,256 --> 01:08:17,802
We hebben nog geen teken gezien
van de loodsparachute...

956
01:08:17,969 --> 01:08:21,598
...die op 12.000 meter moet openen.

957
01:08:25,018 --> 01:08:28,062
De parachute is open.
De parachute werkt...

958
01:08:28,229 --> 01:08:31,899
...op 3290 meter en is prachtig.

959
01:08:32,942 --> 01:08:34,319
De parachute ziet er goed uit.

960
01:08:35,778 --> 01:08:39,198
De Destroyer heeft
de capsuleparachute in zicht.

961
01:08:39,407 --> 01:08:41,367
Ze praten. Roger.

962
01:08:41,618 --> 01:08:44,162
Hij plonst over ongeveer
20 seconden neer...

963
01:08:44,329 --> 01:08:45,538
...als onze inschatting klopt.

964
01:08:48,416 --> 01:08:50,835
Dit is Friendship 7,
ik ben klaar voor de impact.

965
01:08:56,591 --> 01:09:02,096
De Destroyer Noa is nu
vlak naast de capsule.

966
01:09:02,305 --> 01:09:06,559
Binnen enkele minuten zullen we horen...

967
01:09:06,726 --> 01:09:10,188
...of ze John Glenn hebben opgepikt
uit de Friendship 7.

968
01:09:12,315 --> 01:09:15,151
We hebben een nieuw verslag
van kolonel Powers. Hier is hij.

969
01:09:15,360 --> 01:09:21,199
Het ruimteschip is uit het water gehaald
om 15.01 uur en stond op het dek...

970
01:09:21,366 --> 01:09:25,036
...om 15.04 uur vanmiddag,
Eastern Standard Time.

971
01:09:27,163 --> 01:09:31,292
Onze verslaggever, Dave Nichols,
wacht in Arlington, Virginia...

972
01:09:31,376 --> 01:09:32,502
...bij kolonel Glenns huis.

973
01:09:33,961 --> 01:09:37,090
Mrs Glenn zal daar vandaag
voor het eerst verschijnen.

974
01:09:38,049 --> 01:09:40,760
We willen meerdere dingen zeggen...

975
01:09:40,843 --> 01:09:45,515
...maar ik wil dat iedereen weet
dat dit de mooiste dag ooit is...

976
01:09:45,598 --> 01:09:52,438
...voor mijn gezin en we zijn
zo trots op hun vader...

977
01:09:52,897 --> 01:09:56,192
...op het Mercury-team...

978
01:09:57,485 --> 01:10:01,239
...en op iedereen die deze dag
succesvol heeft laten verlopen.

979
01:10:15,586 --> 01:10:18,548
Elke baan duurde ongeveer 89 minuten.

980
01:10:18,715 --> 01:10:22,301
Er waren er drie. Zonder twijfel
de meest bewogen vier uur...

981
01:10:22,468 --> 01:10:24,762
...en 50 minuten van zijn leven.

982
01:10:28,474 --> 01:10:31,352
Ze hadden me wat eerder
de informatie kunnen geven...

983
01:10:31,436 --> 01:10:34,439
...en iets vollediger kunnen zijn
over het hitteschild...

984
01:10:34,605 --> 01:10:36,524
...toen ze dachten dat het los zat.

985
01:10:37,942 --> 01:10:40,486
Blijkbaar was hier
een lange discussie over...

986
01:10:40,653 --> 01:10:42,321
...waar ik niets van afwist.

987
01:10:42,530 --> 01:10:46,451
Als ik had geweten
dat er een probleem was...

988
01:10:46,784 --> 01:10:50,538
...dan had ik beter gelet
op kleine bobbels op de capsule...

989
01:10:50,663 --> 01:10:53,207
...of iets wat de status zou aanduiden.

990
01:10:54,542 --> 01:10:57,086
Ik werd erbuiten gehouden.

991
01:10:59,172 --> 01:11:03,509
Hoe heet u, meneer?
-Ik ben Oliver Whiting, ik ben Brits.

992
01:11:03,676 --> 01:11:05,887
Dat is duidelijk. Wat vindt u van...

993
01:11:06,053 --> 01:11:09,015
Dit is een...
-...wat Amerika vandaag heeft bereikt?

994
01:11:09,182 --> 01:11:12,268
Het is een van de grootste
wetenschappelijke sprongen...

995
01:11:12,435 --> 01:11:15,730
...die ooit hebben plaatsgevonden
in ons leven.

996
01:11:16,063 --> 01:11:18,441
Ik wil graag iets zeggen, als dat mag.

997
01:11:18,608 --> 01:11:20,693
Natuurlijk.
-Nou, meneer...

998
01:11:21,027 --> 01:11:23,821
...ik denk dat we in dit
wetenschappelijke tijdperk...

999
01:11:23,988 --> 01:11:27,617
...het aardoppervlak zodanig
hebben gekrompen...

1000
01:11:27,700 --> 01:11:32,580
...dat het nu een eenheid is en we kunnen
het nooit meer anders zien.

1001
01:11:33,539 --> 01:11:37,335
23 FEBRUARI 1962

1002
01:11:37,960 --> 01:11:40,671
KOL. GLENN WELKOM OP AARDE

1003
01:11:41,088 --> 01:11:45,218
John Glenn kwam vanochtend
thuis aan bij zijn familie.

1004
01:12:10,701 --> 01:12:12,203
ONZE GEBEDEN ZIJN VERHOORD

1005
01:12:13,996 --> 01:12:18,876
John Glenn geeft details van de capsule
aan bij president Kennedy.

1006
01:12:19,377 --> 01:12:22,338
Normaal vallen die retroraketten
er na het afvuren af.

1007
01:12:22,755 --> 01:12:26,801
Maar op de grond leek het er al op
dat het hitteschild...

1008
01:12:26,884 --> 01:12:29,345
...los zou kunnen komen,
en als dat was gebeurd...

1009
01:12:29,512 --> 01:12:31,681
...dan was het hele ding uiteengevallen...

1010
01:12:32,139 --> 01:12:33,224
...en verbrand.

1011
01:12:33,474 --> 01:12:36,602
Dus het was een interessante terugkeer.

1012
01:12:37,270 --> 01:12:39,021
Het was alsof...

1013
01:12:40,523 --> 01:12:43,860
Naast wat antwoorden zorgde
Glenns vlucht ook voor vragen...

1014
01:12:43,943 --> 01:12:46,487
...zoals over het mysterie
van de kleine, lichtgevende deeltjes...

1015
01:12:46,571 --> 01:12:50,241
...die hij zag bij zonsopkomst.

1016
01:12:50,408 --> 01:12:53,286
Het enige wat ik kan zeggen,
is dat ik ze zag...

1017
01:12:53,619 --> 01:12:56,914
...bij het eerste zonlicht,
gedurende zo'n...

1018
01:12:59,500 --> 01:13:01,210
...drieënhalf tot vier minuten.

1019
01:13:01,836 --> 01:13:04,797
Ik kon ze van dichtbij zien.

1020
01:13:05,172 --> 01:13:08,885
Ze waren lichtgevend.
Een geelachtige, groene kleur.

1021
01:13:09,844 --> 01:13:13,347
En als onze psychiater
George Ralph hiernaar luistert...

1022
01:13:13,514 --> 01:13:15,641
...zou hij zeggen: 'Wat zeiden ze, John?'

1023
01:13:19,020 --> 01:13:20,021
1 MAART 1961

1024
01:13:30,406 --> 01:13:32,950
Toen John Glenn als eerste Amerikaan
een baan om de aarde maakte...

1025
01:13:33,117 --> 01:13:35,036
...werd er een optocht voor hem gehouden.

1026
01:13:35,536 --> 01:13:40,249
De astronauten herinnerden zich nog
de New Yorkse politieagenten...

1027
01:13:40,416 --> 01:13:42,835
...die het verkeer leidden
voor deze parade...

1028
01:13:43,002 --> 01:13:45,671
...met de tranen over hun wangen.

1029
01:13:47,465 --> 01:13:50,801
Ze zeiden: 'We houden van je, Johnny'
tegen John Glenn.

1030
01:13:50,885 --> 01:13:55,348
Het was een ongekend emotioneel moment
in de geschiedenis van dit land.

1031
01:13:55,514 --> 01:13:57,934
Daarna hebben we nooit meer
zo'n held gehad.

1032
01:13:59,977 --> 01:14:03,940
In de 72 jaar van mijn leven...

1033
01:14:04,065 --> 01:14:07,234
...heb ik nog nooit zoiets gezien.

1034
01:14:09,904 --> 01:14:13,908
Vandaag lijkt het alsof ik alleen
op dit grote podium sta...

1035
01:14:15,534 --> 01:14:19,038
...net als dat ik alleen in de cockpit
leek van de Friendship 7...

1036
01:14:20,373 --> 01:14:21,499
...maar nee.

1037
01:14:22,416 --> 01:14:26,420
Naast mij staan duizenden Amerikanen...

1038
01:14:26,504 --> 01:14:29,674
...en honderden burgers
van landen overal ter wereld.

1039
01:14:31,759 --> 01:14:35,096
Terwijl onze kennis over dit universum
groter wordt...

1040
01:14:35,930 --> 01:14:38,975
...hoop ik dat God ons de wijsheid geeft
om het goed te gebruiken.

1041
01:14:39,600 --> 01:14:40,810
Bedankt.

1042
01:14:46,649 --> 01:14:48,859
NASA'S EERSTE ORBITALE VLUCHT
IS EEN SUCCES.

1043
01:14:48,943 --> 01:14:51,862
DE VOLGENDE ZAL MET
ZIJN EIGEN UITDAGINGEN KAMPEN.

1044
01:14:52,029 --> 01:14:54,323
Deze vlucht was het einde van het begin.

1045
01:14:54,490 --> 01:14:57,827
Het was de eerste Amerikaanse
orbitale vlucht, maar niet de laatste.

1046
01:14:58,202 --> 01:15:01,831
De volgende is gepland voor over 60 dagen.

1047
01:15:04,792 --> 01:15:09,130
Donald Slayton, bekend als Deke,
is vervangen door M. Scott Carpenter...

1048
01:15:09,338 --> 01:15:14,093
...de volgende astronaut in de rij,
vanwege milde hardkloppingen.

1049
01:15:14,301 --> 01:15:19,473
ONREGELMATIGE HARTSLAG
CARPENTER VERVANGT SLAYTON

1050
01:15:27,064 --> 01:15:29,608
Zeg me na: ik ging naar een leuk feest.

1051
01:15:29,775 --> 01:15:33,112
Ik ging naar een leuk feest.
-Het plezier was intens.

1052
01:15:33,279 --> 01:15:35,031
Het plezier was intens.

1053
01:15:35,197 --> 01:15:38,409
We moesten doen wat mensen
over 100 jaar zouden doen.

1054
01:15:38,576 --> 01:15:42,580
We moesten doen wat mensen
over 100 jaar zouden doen.

1055
01:15:43,039 --> 01:15:46,542
IN 1972 HEEFT TOM WOLFE
EEN INTERVIEW MET RENE CARPENTER

1056
01:15:46,625 --> 01:15:51,213
DE VROUW VAN SCOTT CARPENTER,
ALS ONDERZOEK VOOR PURE KLASSE

1057
01:15:52,048 --> 01:15:56,469
RENE CARPENTER: Heb je ooit een opstelling
gezien voor het huis van een astronaut?

1058
01:15:56,969 --> 01:16:01,724
Ze kamperen buiten.
De straat is vol. De oprit is vol.

1059
01:16:02,183 --> 01:16:05,561
Je kon het huis niet uit.
Als je naar je auto wilde, was het:

1060
01:16:05,686 --> 01:16:09,940
'Waar ga je heen? Wat ga je doen?
Mogen we mee naar de supermarkt?'

1061
01:16:10,900 --> 01:16:15,071
RENE VERTELT DAT ZE STIEKEM
BIJ SCOTTS MERCURY-LANCERING WAS

1062
01:16:15,154 --> 01:16:18,365
IN PLAATS VAN DAT ZE THUIS KEEK.

1063
01:16:18,449 --> 01:16:20,993
TOM WOLFE: Dus je ging stiekem
naar de Cape.

1064
01:16:21,452 --> 01:16:23,162
En dit wilde je voor iemand schrijven?

1065
01:16:23,370 --> 01:16:24,413
Voor<i> LIFE.</i>

1066
01:16:25,706 --> 01:16:29,543
Je wilde het voor <i>LIFE </i>schrijven.
-Ja, ik vroeg het.

1067
01:16:30,669 --> 01:16:34,381
Toen ik besloot erheen te gaan
en vroeg of ik notities kon maken...

1068
01:16:34,548 --> 01:16:36,759
...en het verhaal mocht schrijven...

1069
01:16:37,802 --> 01:16:41,472
Als het goed genoeg was,
zouden ze het dan zo laten?

1070
01:16:42,890 --> 01:16:45,976
Ik wilde het zo graag schrijven.

1071
01:16:46,769 --> 01:16:51,273
Na een tijdje wist Rene niet
of het haar literaire ambities waren...

1072
01:16:52,066 --> 01:16:56,070
...of haar wrok tegen haar rol
als astronautenvrouw waardoor ze het deed.

1073
01:16:57,655 --> 01:17:03,369
RENE CARPENTER: Ik voelde
een gevoel van afkeuring omdat ik...

1074
01:17:03,452 --> 01:17:04,870
...naar de Cape wilde gaan.

1075
01:17:05,162 --> 01:17:11,544
Ik kon dit verhaal gewoon niet doen
met die mensen voor de deur.

1076
01:17:13,295 --> 01:17:16,132
24 MEI 1962
CAPE CANAVERAL, FLORIDA

1077
01:17:19,635 --> 01:17:22,888
Na de eerdere successen van Shepard,
Grissom en Glenn...

1078
01:17:23,139 --> 01:17:26,642
...lijkt Scott Carpenters missie
bijna een routine.

1079
01:17:27,059 --> 01:17:29,603
Maar het was de meest ambitieuze
uitdaging tot nu toe.

1080
01:17:30,020 --> 01:17:34,233
De piloot moest dingen doen die we
hun voorgangers niet durfden te vragen.

1081
01:17:34,441 --> 01:17:37,444
Er was een grotere mate van controle
en manoeuvreren van de ruimtecapsule...

1082
01:17:37,611 --> 01:17:42,908
...en meer tests om te meten hoe dingen
in de ruimte bewegen en hoe ze eruitzien.

1083
01:17:43,325 --> 01:17:47,371
TOM WOLFE: Waar zag je
de lancering van Scott?

1084
01:17:47,913 --> 01:17:49,832
RENE CARPENTER: In het huis in...
-Het <i>LIFE</i>-huis?

1085
01:17:49,915 --> 01:17:52,501
Cocoa Beach. Nee, dit was een andere.

1086
01:17:53,627 --> 01:17:57,506
De astronaut is klaar en de rest ook.

1087
01:17:59,091 --> 01:18:03,345
Tien, negen, acht, zeven, zes.

1088
01:18:03,512 --> 01:18:06,182
We keken naar de vlam op tv.

1089
01:18:06,557 --> 01:18:10,561
Nul, ontsteking. Lancering.

1090
01:18:13,272 --> 01:18:15,941
Lancering. De klok loopt.

1091
01:18:17,234 --> 01:18:18,319
Roger.

1092
01:18:18,402 --> 01:18:19,570
STEM VAN GUS GRISSOM

1093
01:18:19,653 --> 01:18:20,654
Luid en duidelijk, Gus.

1094
01:18:20,863 --> 01:18:24,241
Roger, Aurora 7.
Bereid je voor op tijdhack.

1095
01:18:24,491 --> 01:18:25,534
Roger.

1096
01:18:30,331 --> 01:18:36,170
Ik rende naar buiten met Chrissy.
Ze stond op een prikkel en schreeuwde.

1097
01:18:36,629 --> 01:18:40,674
Ik heb een foto waarop ik haar beethoud...

1098
01:18:40,841 --> 01:18:45,888
...en ze schreeuwt en probeert te kijken
en ik probeer te kijken.

1099
01:18:47,723 --> 01:18:52,311
Ze stond op een prikkel?
-Op zo'n stekelplant.

1100
01:18:54,355 --> 01:18:55,856
Roger, Aurora.

1101
01:18:58,150 --> 01:18:59,610
Een heldere lucht.

1102
01:19:00,736 --> 01:19:03,697
TIJDENS CARPENTERS LAATSTE BAAN
ZIET HIJ HETZELFDE FENOMEEN

1103
01:19:03,781 --> 01:19:05,407
ALS JOHN GLENN.

1104
01:19:05,491 --> 01:19:09,328
DE LICHTBOLLEN DIE GLENN
'VUURVLIEGJES' NOEMDE.

1105
01:19:13,540 --> 01:19:18,128
SCOTT CARPENTER: Als iemand me hoort,
ik zie de vuurvliegjes. Ze zijn zo helder.

1106
01:19:18,587 --> 01:19:21,757
Ze stralen uit de capsule.

1107
01:19:21,966 --> 01:19:25,511
Bij het luik zitten er honderden.

1108
01:19:25,928 --> 01:19:28,472
Ik zal proberen een foto te maken.
Ze zijn fantastisch.

1109
01:19:30,224 --> 01:19:33,435
Het zijn net kleine stukjes vorst.

1110
01:19:34,353 --> 01:19:39,108
Ik denk hierdoor dat er
vorst op de capsule zit.

1111
01:19:41,402 --> 01:19:43,612
TERWIJL HIJ FOTO'S
VAN DE VORSTDEELTJES MAAKT

1112
01:19:43,696 --> 01:19:46,365
KOMT CARPENTER ACHTER TE LIGGEN
OP DE TERUGKEERPROCEDURE.

1113
01:19:46,490 --> 01:19:50,327
TERWIJL HIJ HET RUIMTESCHIP
MANOEUVREERT OM ZE TE OBSERVEREN

1114
01:19:50,411 --> 01:19:52,871
VERLIEST HIJ KOSTBARE TIJD
EN BRANDSTOF.

1115
01:19:53,122 --> 01:19:54,833
CAPCOM; Aurora 7, Cape CAPCOM. Over.

1116
01:19:55,033 --> 01:19:56,625
SCOTT CARPENTER:
Hallo, Cape CAPCOM. Ik hoor je.

1117
01:19:56,792 --> 01:19:58,419
Roger. Hoeveel brandstof heb je?

1118
01:19:58,752 --> 01:20:00,754
Brandstof is 15 auto.

1119
01:20:00,921 --> 01:20:04,758
En hij zegt zeven handmatig,
maar hij is leeg en werkt niet.

1120
01:20:05,467 --> 01:20:06,719
Roger.

1121
01:20:07,094 --> 01:20:09,555
Het wordt krap met de brandstof, Gus.

1122
01:20:09,722 --> 01:20:11,682
Ik zie de horizon.

1123
01:20:13,350 --> 01:20:16,145
Ik kan nu elk moment in black-out gaan.
-Roger.

1124
01:20:17,896 --> 01:20:21,817
Het publiek bij Grand Central New York
en overal in de VS...

1125
01:20:23,193 --> 01:20:25,654
...wacht en bidt voor dit moment,
hier is Powers.

1126
01:20:25,863 --> 01:20:29,283
Uit onze gegevens blijkt
dat het mogelijk is...

1127
01:20:29,366 --> 01:20:35,331
...dat de Aurora 7 aanzienlijk
verder weg kan landen dan gepland.

1128
01:20:35,748 --> 01:20:41,211
Onze schatting is dat hij
wel 320 km verder kan landen.

1129
01:20:44,214 --> 01:20:47,176
Cronkite legde uit dat Scott
een brandstofprobleem had bij terugkeer...

1130
01:20:47,343 --> 01:20:52,723
...in de dampkring en toen klonk
Cronkites stem telkens zorgelijker.

1131
01:20:53,349 --> 01:20:58,062
We hebben nog vervelender nieuws...

1132
01:20:58,228 --> 01:21:00,397
...vanuit NASA, de ruimteautoriteiten.

1133
01:21:00,856 --> 01:21:04,651
Ze zeggen dat ze nog geen radarpiepjes
hebben opgepikt...

1134
01:21:05,402 --> 01:21:08,280
...van het dalende ruimteschip.

1135
01:21:09,531 --> 01:21:14,620
Het smeekt om interpretatie
van wat dat kan betekenen.

1136
01:21:34,681 --> 01:21:40,396
Er is nog geen radarcontact gemaakt met
de Aurora 7 sinds het laatste contact...

1137
01:21:40,479 --> 01:21:42,648
...met Scott Carpenter...

1138
01:21:42,940 --> 01:21:46,068
...dat plaatsvond toen hij
zijn G-krachten aankondigde...

1139
01:21:46,235 --> 01:21:49,738
...vlak voor de terugkeer in de dampkring.

1140
01:21:50,114 --> 01:21:53,283
Dit is de zwaarste klus die
deze journalist ooit heeft meegemaakt...

1141
01:21:54,076 --> 01:21:57,704
...de tijd proberen te vullen terwijl er
niets te zeggen valt, op wachten na.

1142
01:22:07,965 --> 01:22:11,593
Dat was een onvoorstelbaar moment.
-Ja.

1143
01:22:14,513 --> 01:22:19,226
Je zou denken dat 320 kilometer niet
te ver zou zijn om de radar op te pikken.

1144
01:22:29,027 --> 01:22:31,155
Een Amerikaans marinevliegtuig...

1145
01:22:31,321 --> 01:22:35,617
...in het landingsgebied heeft
een elektronisch contact ontvangen.

1146
01:22:38,871 --> 01:22:40,164
Ik was niet zo ongerust.

1147
01:22:40,998 --> 01:22:43,333
Uit elk onderzoek...

1148
01:22:44,042 --> 01:22:49,465
...van gestorven mannen of piloten,
denkt geen enkele vrouw dat hij dood is.

1149
01:22:51,675 --> 01:22:54,887
We hebben nog geen details,
alleen dat zijn toestel nu...

1150
01:22:55,053 --> 01:22:57,181
...naar de directe omgeving wordt geleid.

1151
01:22:57,556 --> 01:23:01,727
We gaan nu naar Joe Campbell,
aan boord van de USS Intrepid.

1152
01:23:01,935 --> 01:23:03,645
We hebben gelukkig net gehoord...

1153
01:23:03,812 --> 01:23:06,273
...dat een van de zoekhelikopters
van het schip...

1154
01:23:06,523 --> 01:23:08,775
...die op de landingsplek is afgesneld...

1155
01:23:09,026 --> 01:23:13,489
...astronaut Scott Carpenter
net heeft gered...

1156
01:23:13,655 --> 01:23:16,492
...en richting de Intrepid gaat.

1157
01:23:20,537 --> 01:23:21,872
Jeetje.

1158
01:23:25,250 --> 01:23:28,295
Dat waren de langste 45 minuten ooit.

1159
01:23:29,379 --> 01:23:31,840
Scott Carpenter is
uit de Atlantische Oceaan.

1160
01:23:32,382 --> 01:23:36,595
Na vier uur en 50 minuten in de ruimte
en drie uur in de Atlantische Oceaan...

1161
01:23:36,762 --> 01:23:39,056
...in die kleine boot.

1162
01:23:43,060 --> 01:23:45,187
Het begon als <i>Buck Rogers...</i>

1163
01:23:45,354 --> 01:23:48,440
...en eindigde als een verkorte versie
van <i>Robinson Crusoe.</i>

1164
01:23:50,776 --> 01:23:54,321
Het nieuws van Carpenters redding heeft
zijn vrouw Rene bereikt in Florida...

1165
01:23:54,488 --> 01:23:56,698
...bij het hoofdkwartier.
-Ik wil zeggen...

1166
01:23:59,159 --> 01:24:04,206
...dat de benodigde inspanning...

1167
01:24:05,541 --> 01:24:10,921
...bij een dergelijke missie
zo groot is...

1168
01:24:13,715 --> 01:24:19,179
...dat we ons na afloop vaak
emotioneel uitgeput voelen...

1169
01:24:21,265 --> 01:24:24,893
...en we terugvallen op...

1170
01:24:27,312 --> 01:24:29,147
...bekende zinnen...

1171
01:24:31,608 --> 01:24:36,863
...en woorden als 'blij',
'trots', 'geweldig'...

1172
01:24:37,864 --> 01:24:39,575
...en we voelen zoveel meer.

1173
01:24:41,076 --> 01:24:43,704
VERSLAGGEVER: Mrs Carpenter, het voelt
alsof er vandaag twee verhalen weren.

1174
01:24:43,870 --> 01:24:47,249
Een was de spannende redding van uw man...

1175
01:24:47,457 --> 01:24:50,711
...en hoe u zo succesvol
de pers heeft weten te ontlopen.

1176
01:24:51,253 --> 01:24:52,671
En we feliciteren u.

1177
01:24:53,505 --> 01:24:59,052
Ik wil zeggen dat ik weet
dat het lastig voor jullie was...

1178
01:24:59,177 --> 01:25:03,890
...om niet het interview voor de deur
te hebben...

1179
01:25:05,267 --> 01:25:08,103
...maar de privacy die ik erdoor kreeg...

1180
01:25:09,605 --> 01:25:11,523
...was fijn voor mij vandaag.

1181
01:25:11,732 --> 01:25:13,984
55 MINUTEN DIE EEUWIG DUURDEN

1182
01:25:14,067 --> 01:25:17,070
'DE TIJD DIE TE LANG DUURDE'
DOOR RENE CARPENTER

1183
01:25:17,154 --> 01:25:18,155
Ik vind het geweldig.

1184
01:25:18,322 --> 01:25:22,326
Ik stopte alles en keek, en de baby keek
en ze wilde ook gaan.

1185
01:25:22,492 --> 01:25:26,038
Ze is vier jaar en wilde
ook op de reis met die man.

1186
01:25:26,163 --> 01:25:27,998
En zijn kinderen en vrouw...

1187
01:25:30,125 --> 01:25:31,585
Ik vond het heel spannend.

1188
01:25:32,336 --> 01:25:35,964
Iedereen zat op het randje
van zijn stoel...

1189
01:25:36,089 --> 01:25:38,258
...tot ze hem vonden.
-Het is geweldig.

1190
01:25:38,383 --> 01:25:40,886
Het is fantastisch voor dit land.

1191
01:25:41,094 --> 01:25:43,430
Geloof me, ons krijgen ze er nooit onder.

1192
01:25:44,598 --> 01:25:47,559
ER ZIJN NOG TWEE MERCURY-MISSIES.

1193
01:25:47,643 --> 01:25:50,604
OP 3 OKTOBER 1962 VLIEGT
WALTER SCHIRRA IN DE SIGMA 7

1194
01:25:50,687 --> 01:25:55,484
OP DE LANGSTE RUIMTEVLUCHT
VAN DE VS VAN NEGEN UUR.

1195
01:25:55,567 --> 01:25:59,404
Roger, Wally. Wil je iets zeggen
tegen iedereen die nu kijkt?

1196
01:25:59,613 --> 01:26:01,073
We zijn live.

1197
01:26:02,074 --> 01:26:04,451
Ik kijk naar de Verenigde Staten...

1198
01:26:04,951 --> 01:26:07,788
...en ik kantel iets omhoog.

1199
01:26:08,330 --> 01:26:12,793
Ik zie de maan, en ik weet zeker dat
niemand in de VS hem zo goed ziet als ik.

1200
01:26:14,086 --> 01:26:17,089
BIJ DE LAATSTE MERCURY-VLUCHT
DRAAIT GORDON COOPERS FAITH 7

1201
01:26:17,172 --> 01:26:19,800
22 KEER OM DE AARDE IN 34 UUR.

1202
01:26:19,925 --> 01:26:22,636
DAARNA VERLIEST ZIJN SYSTEEM
ELEKTRISCHE VOEDING.

1203
01:26:22,719 --> 01:26:25,972
HIJ STUURT HET SCHIP HANDMATIG
DOOR DE LAATSTE BAAN EN TERUGKEER.

1204
01:26:26,056 --> 01:26:31,311
Dit is de laatste vlucht
van het Mercury-programma...

1205
01:26:31,436 --> 01:26:35,440
...voor we beginnen met vliegen
in onze tweemanscapsule, de Gemini...

1206
01:26:35,649 --> 01:26:39,528
...de tussenstap voor we met de Apollo
naar de maan gaan.

1207
01:26:43,198 --> 01:26:44,157
9 NIEUWE ASTRONAUTEN

1208
01:26:44,241 --> 01:26:46,535
Amerika's team van astronauten
bestaat nu uit 16 man...

1209
01:26:47,953 --> 01:26:51,373
...nadat het Space Center in Houston
de mannen vandaag benoemde.

1210
01:26:51,540 --> 01:26:55,419
Ze worden opgeleid voor reizen
naar de maan.

1211
01:26:58,922 --> 01:27:02,300
Er waren een aantal ceremonies
in het Witte Huis...

1212
01:27:02,467 --> 01:27:06,596
...en bij Cape Canaveral als eerbetoon
aan deze speciale groep Amerikanen...

1213
01:27:06,722 --> 01:27:08,223
...die in onze tijd...

1214
01:27:08,724 --> 01:27:12,144
...in deze burgermaatschappij
hebben laten zien dat er...

1215
01:27:12,936 --> 01:27:15,397
...nog groten grenzen
kunnen worden overschreden.

1216
01:27:15,480 --> 01:27:18,900
Terwijl ze in de ruimte vliegen,
dragen ze de wensen...

1217
01:27:19,067 --> 01:27:23,321
...gebeden, hoop en trots
van 180 miljoen landgenoten bij zich.

1218
01:27:26,700 --> 01:27:29,911
Hopelijk worden we aangemoedigd
dit programma voort te zetten.

1219
01:27:30,620 --> 01:27:33,039
Ik weet dat veel mensen zeggen:
'Waarom naar de maan?'

1220
01:27:33,582 --> 01:27:36,293
Net zoals mensen tegen Lindbergh zeiden:
'Waarom naar Parijs?'

1221
01:27:39,171 --> 01:27:42,466
Lindbergh zei: 'Het gaat niet om
de logica, maar om het gevoel.'

1222
01:27:47,345 --> 01:27:49,598
Ik denk dat de VS
zich heeft gecommitteerd...

1223
01:27:49,723 --> 01:27:53,101
...aan dit enorme avontuur in de jaren 60
en voor het einde ervan...

1224
01:27:53,185 --> 01:27:55,562
...zullen we een Amerikaan
op de maan zien.

1225
01:27:55,854 --> 01:27:59,316
Ik denk dat we niet alleen
geïnteresseerd zijn...

1226
01:27:59,483 --> 01:28:03,361
...in deze specifieke reis, maar we zijn
geïnteresseerd in dominantie...

1227
01:28:03,528 --> 01:28:09,034
...op deze nieuwe zee en we willen
dat in deze nieuwe avontuurlijke tijd...

1228
01:28:09,242 --> 01:28:13,330
...Amerika net zo'n grote rol speelt
als in het verleden.

1229
01:28:57,183 --> 01:28:59,183
Ondertiteld door: Maartje van der Zeijden