1 00:00:07,520 --> 00:00:10,000 EEN NETFLIX ORIGINAL-DOCUMENTAIRESERIE 2 00:00:25,560 --> 00:00:30,000 De aarde, waar miljoenen soorten wezens leven. 3 00:00:34,640 --> 00:00:37,880 Maar wat zou erbuiten kunnen leven? 4 00:00:45,240 --> 00:00:48,480 Er zijn talloze planeten in het universum. 5 00:00:53,920 --> 00:00:57,360 Als er ook maar leven bestaat op een fractie van ze... 6 00:00:58,520 --> 00:01:01,440 ...dan moet het universum... 7 00:01:01,960 --> 00:01:02,960 ...levend zijn. 8 00:01:12,960 --> 00:01:16,640 Alle levende dingen hebben dezelfde behoeften: 9 00:01:19,440 --> 00:01:20,640 Zich voeden... 10 00:01:27,320 --> 00:01:28,600 ...voortplanten... 11 00:01:33,160 --> 00:01:34,120 ...en evolueren. 12 00:01:38,120 --> 00:01:40,760 Door de wetten van leven op aarde toe te passen... 13 00:01:41,320 --> 00:01:43,440 ...op de rest van het universum... 14 00:01:45,120 --> 00:01:49,120 ...is het mogelijk ons in te beelden wat voor leven er mogelijk is... 15 00:01:50,320 --> 00:01:52,480 ...op buitenaardse werelden. 16 00:02:15,720 --> 00:02:19,080 Alle levensvormen hebben een planeet nodig om op te leven. 17 00:02:20,640 --> 00:02:23,760 Maar hoeveel planeten zijn er in het universum? 18 00:02:28,920 --> 00:02:30,480 Denk aan onze ster: 19 00:02:31,440 --> 00:02:32,400 de zon. 20 00:02:33,360 --> 00:02:36,760 Met de aarde, Mars en Jupiter die eromheen draaien. 21 00:02:41,520 --> 00:02:42,880 Eeuwenlang... 22 00:02:42,960 --> 00:02:46,440 ...heeft men zich afgevraagd: 'Hebben andere sterren ook planeten?' 23 00:02:46,520 --> 00:02:48,200 PROFESSOR DIDIER QUELOZ ASTROFYSICUS 24 00:02:52,120 --> 00:02:53,760 En 24 jaar geleden... 25 00:02:54,560 --> 00:02:55,640 ...vond ik er een. 26 00:02:57,280 --> 00:03:01,280 PARANAL-OBSERVATORIUM CHILI 27 00:03:02,880 --> 00:03:06,200 Didier Queloz is een superster onder de astrofysici. 28 00:03:09,120 --> 00:03:12,840 Hij won de Nobelprijs voor 't ontdekken van de eerste planeet... 29 00:03:13,200 --> 00:03:14,880 ...buiten ons zonnestelsel. 30 00:03:18,520 --> 00:03:21,480 Ik was 28 toen ik de planeet vond. 31 00:03:22,240 --> 00:03:24,560 Ik was mijn doctoraat aan het afronden... 32 00:03:24,640 --> 00:03:28,080 ...en mijn adviseur gaf me de sleutel van de apparatuur. 33 00:03:28,680 --> 00:03:32,280 Na meerdere observaties van de ster 51 Pegasi.... 34 00:03:32,480 --> 00:03:35,080 ...besefte ik dat er iets gebeurde met die ster. 35 00:03:36,720 --> 00:03:39,120 Toen raakte ik eerlijk gezegd in paniek. 36 00:03:40,040 --> 00:03:42,880 Ik dacht dat er iets mis was met mijn apparatuur. 37 00:03:44,320 --> 00:03:48,120 Hoe meer ik het wilde begrijpen, hoe minder logisch het werd. 38 00:03:49,640 --> 00:03:53,080 Tot ik ervan overtuigd was dat het een planeet moest zijn. 39 00:03:58,480 --> 00:04:00,240 Dat is waarschijnlijk een planeet. 40 00:04:02,440 --> 00:04:03,920 Wellicht Jupiter. 41 00:04:04,480 --> 00:04:05,720 Best cool. 42 00:04:12,040 --> 00:04:15,280 Verre planeten zijn onzichtbaar voor telescopen... 43 00:04:15,920 --> 00:04:17,960 ...omdat ze geen licht uitstralen. 44 00:04:21,120 --> 00:04:23,800 Maar als een planeet een ster passeert... 45 00:04:24,760 --> 00:04:27,080 ...zorgt hij voor een kleine schaduw... 46 00:04:27,520 --> 00:04:30,400 ...en wordt de helderheid van de ster gedimd. 47 00:04:32,920 --> 00:04:35,600 Als astronomen deze lichtdaling detecteren... 48 00:04:36,040 --> 00:04:38,480 ...hebben ze een nieuwe planeet gevonden. 49 00:04:41,920 --> 00:04:43,040 Hallo, jongens. 50 00:04:44,520 --> 00:04:48,200 Dit is wat de telescoop ziet. Dit is een foto van de telescoop. 51 00:04:49,240 --> 00:04:52,280 In het midden heb je het doelwit dat we observeren. 52 00:04:52,720 --> 00:04:56,680 Je analyseert dit hele gebied, je verwerkt de data... 53 00:04:56,960 --> 00:05:00,480 ...en met een beetje geluk detecteer je dit. 54 00:05:00,680 --> 00:05:03,080 Er zit hier een kleine dip in de flux. 55 00:05:03,280 --> 00:05:06,560 Dit vertelt me dat er een planeet rond die ster draait. 56 00:05:10,960 --> 00:05:14,320 We weten dat er enorm veel planeten in het universum zijn. 57 00:05:17,720 --> 00:05:21,400 Er moeten ontelbaar veel andere levensvormen zijn. 58 00:05:22,240 --> 00:05:27,520 Laten we ons voorstellen dat dit hier de aarde is, oké? 59 00:05:28,120 --> 00:05:33,400 Stel je voor dat één meter 20 lichtjaar is. 60 00:05:33,840 --> 00:05:37,040 Dus twee meter is 40 lichtjaar. 61 00:05:37,120 --> 00:05:42,200 Hier heb je 51 Pegasi, waar de eerste planeet werd ontdekt. 62 00:05:44,000 --> 00:05:46,880 Al deze lichtjes vertegenwoordigen een ster... 63 00:05:46,960 --> 00:05:48,880 ...waar een planeet is gevonden. 64 00:05:51,320 --> 00:05:53,000 De daarop volgende jaren... 65 00:05:53,440 --> 00:05:55,680 ...verschenen er overal planeten. 66 00:05:57,400 --> 00:05:59,640 planeten, planeten overal 67 00:06:03,360 --> 00:06:04,920 Ziet dit er niet cool uit? 68 00:06:06,240 --> 00:06:08,480 Een horizon van sterren en planeten. 69 00:06:09,320 --> 00:06:10,400 Overal. 70 00:06:16,920 --> 00:06:21,560 Planeten buiten ons zonnestelsel worden exoplaneten genoemd. 71 00:06:26,520 --> 00:06:30,280 Astronomen hebben er meer dan 4000 gevonden. 72 00:06:31,120 --> 00:06:33,240 En ze blijven er steeds meer vinden. 73 00:06:41,120 --> 00:06:46,280 Ze geloven dat er minstens één planeet voor elke ster in het universum is. 74 00:06:48,920 --> 00:06:55,000 Dat betekent dat er meer dan een miljoen, miljard, triljoen exoplaneten zijn. 75 00:07:00,120 --> 00:07:03,600 Meer dan alle zandkorrels op aarde. 76 00:07:05,840 --> 00:07:10,240 Een enorm canvas voor de evolutie van het leven. 77 00:07:18,040 --> 00:07:20,760 De afstanden zijn verbijsterend. 78 00:07:22,720 --> 00:07:24,600 De dichtstbijzijnde exoplaneten... 79 00:07:24,680 --> 00:07:27,000 ...zijn biljoenen kilometers van ons verwijderd. 80 00:07:29,720 --> 00:07:34,640 Ze zijn allemaal onderworpen aan dezelfde kracht die de aarde op zijn plek houdt. 81 00:07:37,200 --> 00:07:38,080 Zwaartekracht. 82 00:07:46,240 --> 00:07:50,040 Stel je een wereld voor die twee keer zo groot is als de aarde... 83 00:07:50,440 --> 00:07:52,520 ...met dubbel zoveel zwaartekracht. 84 00:07:56,040 --> 00:07:58,360 Dit is Atlas. 85 00:08:03,160 --> 00:08:06,360 Hoe zou het leven zich aanpassen op zo'n wereld? 86 00:08:17,920 --> 00:08:21,720 Zwaartekracht trekt vegetatie naar de oppervlakte van de planeet. 87 00:08:24,120 --> 00:08:27,520 En toch kunnen zaden door de lucht zweven. 88 00:08:29,640 --> 00:08:32,640 Dat komt omdat de zwaartekracht hier enorm sterk is. 89 00:08:33,120 --> 00:08:36,080 Luchtmoleculen zitten dicht op elkaar gepakt. 90 00:08:38,280 --> 00:08:42,840 Ze creëren van een dikke atmosfeer waar zaden doorheen kunnen drijven. 91 00:08:53,520 --> 00:08:55,080 En waar zaden zijn... 92 00:08:56,240 --> 00:08:57,680 ...zijn luchtgrazers. 93 00:09:03,120 --> 00:09:06,280 Enorme herbivoren met zes vleugels... 94 00:09:07,120 --> 00:09:09,560 ...om door de dikke lucht te vliegen. 95 00:09:21,200 --> 00:09:23,160 Vanwege de extra zwaartekracht... 96 00:09:23,440 --> 00:09:25,920 ...wegen ze twee keer zoveel als op aarde. 97 00:09:29,520 --> 00:09:31,640 Maar ze vallen niet uit de lucht. 98 00:09:32,320 --> 00:09:36,480 De atmosfeer is dik genoeg om ze in de lucht te houden. 99 00:09:43,720 --> 00:09:46,000 Of het nu op Atlas of op aarde is... 100 00:09:46,680 --> 00:09:50,800 ...vliegen is altijd een strijd om de zwaartekracht te overwinnen. 101 00:09:53,960 --> 00:09:57,320 GARDAMEER ITALIË 102 00:09:59,320 --> 00:10:03,320 Je kunt zeggen dat ik een ingewikkelde relatie met zwaartekracht heb. 103 00:10:04,640 --> 00:10:07,280 Je voelt dat de zwaartekracht je omlaag trekt... 104 00:10:07,360 --> 00:10:09,320 ...terwijl je omhoog klautert. 105 00:10:11,920 --> 00:10:15,280 Maar mijn droom was altijd om te kunnen vliegen. 106 00:10:23,480 --> 00:10:27,560 Het leukste aan paragliden is dat het zo simpel en intuïtief is. 107 00:10:28,080 --> 00:10:29,440 Het is jij en de lucht. 108 00:10:32,040 --> 00:10:34,640 Net als de luchtgrazers op Atlas... 109 00:10:35,120 --> 00:10:38,440 ...gebruiken paragliders hun vleugels om lift te creëren. 110 00:10:42,120 --> 00:10:44,680 De atmosfeer is minder dicht op aarde... 111 00:10:46,640 --> 00:10:49,760 ...dus het kost meer moeite om in de lucht te blijven. 112 00:10:54,120 --> 00:10:56,600 De meesten zien lucht niet als substantie. 113 00:10:58,520 --> 00:11:00,120 Maar als ik vlieg... 114 00:11:00,440 --> 00:11:04,160 ...zie ik het als een vloeistof die door de valleien stroomt... 115 00:11:04,240 --> 00:11:05,600 ...en langs de richels. 116 00:11:08,720 --> 00:11:12,280 Het zou raar zijn om in een zeer dichte atmosfeer te vliegen. 117 00:11:13,040 --> 00:11:16,680 Je zou de hele tijd moeiteloos kunnen blijven zweven. 118 00:11:20,120 --> 00:11:24,320 De beste manier om hoogte te creëren is om een opwaartse luchtstroom te vinden. 119 00:11:25,040 --> 00:11:26,880 Dat heet thermiek. 120 00:11:29,120 --> 00:11:33,440 Als je in de thermiek komt, lijkt het op in een omhooggaande lift staan. 121 00:11:36,520 --> 00:11:38,080 Je wordt omhoog gedrukt. 122 00:11:38,160 --> 00:11:39,600 Kijk eens aan. 123 00:11:43,720 --> 00:11:46,200 De kracht van de natuur die me omhoog duwt. 124 00:11:50,040 --> 00:11:52,840 Als ik vlieg en een vogel omhoog zie cirkelen... 125 00:11:52,920 --> 00:11:54,960 ...betekent dat dat daar thermiek is. 126 00:11:55,880 --> 00:11:58,080 Dus we kijken altijd naar ze. 127 00:12:02,320 --> 00:12:06,000 Je voelt de balans tussen de zwaartekracht die je omlaag trekt... 128 00:12:06,080 --> 00:12:07,800 ...en de lucht die je optilt. 129 00:12:08,320 --> 00:12:13,840 Dan kun je je lichaamsgewicht gebruiken om snelheid en energie te genereren... 130 00:12:14,440 --> 00:12:16,280 ...zodat het voelt alsof je vliegt. 131 00:12:34,680 --> 00:12:38,320 De zwaartekracht is zwakker op de aarde dan op Atlas... 132 00:12:39,120 --> 00:12:43,040 ...maar vanwege de dunnere atmosfeer is er minder opwaartse kracht. 133 00:12:45,240 --> 00:12:48,400 Dus uiteindelijk landt alles. 134 00:13:02,000 --> 00:13:05,040 LUCHTDICHTHEID 135 00:13:10,720 --> 00:13:14,400 Op Atlas hoeven de luchtgrazers nooit te landen. 136 00:13:18,720 --> 00:13:22,280 Hun voor- en achtervleugels zijn voor richting en stuwkracht. 137 00:13:25,520 --> 00:13:28,280 Met hun middelste vleugels vangen ze thermiek. 138 00:13:32,080 --> 00:13:33,720 Ondanks hun gewicht... 139 00:13:34,360 --> 00:13:38,320 ...is de lucht dik genoeg... 140 00:13:38,800 --> 00:13:40,400 ...om in de lucht te leven. 141 00:13:45,120 --> 00:13:48,080 Maar het leven is niet altijd vredig. 142 00:13:50,640 --> 00:13:54,760 Net als op aarde, trekken grazers roofdieren aan. 143 00:13:57,520 --> 00:14:02,000 Met waterstofproducerende bacteriën om hun luchtzakken op te blazen... 144 00:14:02,440 --> 00:14:04,400 ...gaan ze de lucht in. 145 00:14:14,920 --> 00:14:17,760 Alleen zijn ze niet opgewassen tegen hun prooi. 146 00:14:20,440 --> 00:14:22,360 Daarom jagen ze in een roedel... 147 00:14:24,400 --> 00:14:27,800 ...wachtend op een afgedwaalde luchtgrazer. 148 00:14:38,480 --> 00:14:41,920 Doelwit in zicht, ze stoten hun gas uit... 149 00:14:44,440 --> 00:14:46,240 ...en vallen van bovenaf aan.  150 00:14:56,840 --> 00:14:59,080 Het snelste roofdier op aarde... 151 00:14:59,280 --> 00:15:01,320 ...gebruikt dezelfde tactiek. 152 00:15:04,640 --> 00:15:06,600 Mijn interesse in valken... 153 00:15:07,160 --> 00:15:11,520 ...is hun roversinstinct in combinatie met de snelheidsfactor. 154 00:15:16,320 --> 00:15:18,360 En hoe ze die snelheid uitbuiten. 155 00:15:24,040 --> 00:15:27,240 Maar een geweldig roofdier zijn ding zien doen... 156 00:15:31,520 --> 00:15:33,280 ...is perfectie. 157 00:15:35,800 --> 00:15:40,080 WIND RIVER-VALLEI WYOMING, VS 158 00:15:43,720 --> 00:15:46,600 Ik heb op dit moment zo'n 30 vogels. 159 00:15:47,400 --> 00:15:49,960 Elke vogel heeft een andere persoonlijkheid. 160 00:15:50,720 --> 00:15:55,680 Wat ik leuk vind aan valken is hoe evolutie ze perfect heeft gemaakt. 161 00:16:05,320 --> 00:16:07,520 Ik heb een relatie met deze jongens. 162 00:16:07,800 --> 00:16:09,400 Zeker vanuit mijn kant. 163 00:16:09,920 --> 00:16:14,160 Ik denk niet dat de valken het zo zien, maar ze zien me als deel van het team. 164 00:16:16,560 --> 00:16:21,960 Vahe Alaverdian traint in gevangenschap gefokte valken jagen. 165 00:16:27,320 --> 00:16:31,800 Ze zijn al genetisch geprogrammeerd om de beste vliegende roofdieren te zijn. 166 00:16:34,440 --> 00:16:38,600 Wat valkeniers doen, is proberen dat jagersinstinct in ze te wekken. 167 00:16:47,240 --> 00:16:49,240 Trainen met aas is de eerste stap. 168 00:16:49,320 --> 00:16:50,320 Kom op, maatje. 169 00:16:54,640 --> 00:16:57,040 Ik wil de vogel dat aas voorhouden... 170 00:16:57,560 --> 00:17:00,400 ...en hem zijn ogen en poten laten coördineren... 171 00:17:00,760 --> 00:17:03,680 ...zodat hij zijn poten uitzet om het te grijpen. 172 00:17:03,920 --> 00:17:06,920 Zodra dat gebeurt, trek ik het weg van de valk... 173 00:17:07,400 --> 00:17:10,360 ...zodat hij weer de lucht ingaat en het opnieuw probeert. 174 00:17:11,120 --> 00:17:14,800 Ik wil die vogel zo verticaal mogelijk zien duiken. 175 00:17:18,520 --> 00:17:22,000 Dat gaan ze later zelf gebruiken tijdens het jagen. 176 00:17:30,440 --> 00:17:35,000 Als de valken er klaar voor zijn, introduceert Vahe een prooi: 177 00:17:36,600 --> 00:17:37,840 een postduif. 178 00:17:41,240 --> 00:17:44,600 De valk kan de duif niet bijhouden tijdens een achtervolging... 179 00:17:45,440 --> 00:17:49,880 ...dus hij maakt de meeste kans door te duiken met behulp van zwaartekracht. 180 00:17:55,840 --> 00:17:58,640 Als de vogel denkt dat hij in het voordeel is... 181 00:17:59,560 --> 00:18:01,440 ...vouwt hij zijn vleugels in. 182 00:18:04,640 --> 00:18:07,400 Ze vormen zich om in een druppel... 183 00:18:09,040 --> 00:18:10,520 ...die uit de lucht valt. 184 00:18:12,440 --> 00:18:15,560 De kinetische energie van een valk die een duif raakt... 185 00:18:16,120 --> 00:18:19,680 ...is te vergelijken met geraakt worden door een kanonskogel. 186 00:18:27,440 --> 00:18:30,640 Tijdens de training ontsnapt de duif vrijwel altijd... 187 00:18:31,560 --> 00:18:34,960 ...omdat de valk van minder dan 300 meter moet duiken. 188 00:18:38,440 --> 00:18:42,600 Als ze echt jagen, duiken ze vanaf grotere hoogten... 189 00:18:44,280 --> 00:18:45,880 ...met een dodelijk effect. 190 00:18:51,520 --> 00:18:55,120 VALVERSNELLING 191 00:19:06,440 --> 00:19:08,680 De roofdieren gaan toeslaan. 192 00:19:23,840 --> 00:19:25,600 Ze zetten hun vleugels uit... 193 00:19:25,680 --> 00:19:27,680 ...om luchtweerstand te creëren... 194 00:19:28,880 --> 00:19:31,200 ...wat de luchtgrazer destabiliseert... 195 00:19:31,280 --> 00:19:33,680 ...zodat ze hem op de grond kunnen verslinden. 196 00:19:42,720 --> 00:19:46,600 Maar deze roedel is te klein om dit grote beest neer te halen. 197 00:19:53,840 --> 00:19:55,760 Vandaag zullen ze honger hebben. 198 00:20:07,920 --> 00:20:10,880 De luchtgrazer klimt naar een veilige hoogte... 199 00:20:12,520 --> 00:20:13,720 ...om te herstellen. 200 00:20:19,440 --> 00:20:21,280 Maar als vruchtbaar vrouwtje... 201 00:20:21,920 --> 00:20:23,280 ...heeft ze gezelschap. 202 00:20:25,680 --> 00:20:29,360 Mannetjesgrazers die strijden om als partner gekozen te worden. 203 00:20:36,720 --> 00:20:39,680 Hun extra grote staarten zijn een handicap... 204 00:20:40,720 --> 00:20:42,440 ...en maakt vliegen lastiger. 205 00:20:43,640 --> 00:20:44,920 Voor de vrouwtjes... 206 00:20:45,280 --> 00:20:47,440 ...zijn ze een teken van vitaliteit. 207 00:20:51,520 --> 00:20:53,880 De eerste die haar bereikt mag paren... 208 00:20:54,720 --> 00:20:56,800 ...en zijn genen doorgeven. 209 00:21:04,720 --> 00:21:07,280 Hetzelfde principe geldt op aarde. 210 00:21:08,760 --> 00:21:10,360 Of het nu in de lucht is... 211 00:21:11,280 --> 00:21:12,600 ...of in het zand. 212 00:21:15,920 --> 00:21:18,600 Mannetjes strijden om het recht om te paren. 213 00:21:24,040 --> 00:21:27,600 Als mensen thuis insecten op tv zien... 214 00:21:27,680 --> 00:21:30,640 ...denken ze dat er een cameraman in de jungle zit. 215 00:21:30,760 --> 00:21:32,600 In een rivier of in een heg... 216 00:21:33,120 --> 00:21:35,880 ...wachtend tot de kever langskomt... 217 00:21:35,960 --> 00:21:39,600 ...en zich voortplanten of vechten voor de camera. 218 00:21:42,120 --> 00:21:43,440 Zo werkt het niet. 219 00:21:45,240 --> 00:21:48,800 DE COTSWOLDS ENGELAND 220 00:21:48,880 --> 00:21:52,200 Deze oude schuur zit aan het huis van mijn ouders vast. 221 00:21:52,280 --> 00:21:54,520 ROBERT HOLLINGWORTH CAMERAMAN NATUURGESCHIEDENIS 222 00:21:54,600 --> 00:21:58,680 Het is een enorm voordeel om een plek bij je ouders te hebben. 223 00:21:58,760 --> 00:22:02,880 's Avonds krijg je goed eten en gedurende de dag thee. 224 00:22:03,920 --> 00:22:07,600 Kom eens kijken wat we aan het doen zijn. -Jeetje. 225 00:22:08,800 --> 00:22:12,000 Wat zijn dat? -Neushoornkevers. 226 00:22:13,720 --> 00:22:15,280 Het mannetje heeft grote hoorns. 227 00:22:15,360 --> 00:22:18,600 Het vrouwtje niet. Het is een vorm van seksuele selectie... 228 00:22:18,680 --> 00:22:22,720 ...want de vrouwtjes houden van mannen met grote hoorns. 229 00:22:24,320 --> 00:22:25,600 Als ze paren... 230 00:22:25,680 --> 00:22:30,760 ...paren ze met een kever met een iets grotere hoorn dan degene daarvoor. 231 00:22:30,840 --> 00:22:33,600 En zo geeft dat mannetje zijn genen door. 232 00:22:34,320 --> 00:22:37,800 Dus over de generaties worden de hoorns alleen maar groter. 233 00:22:39,280 --> 00:22:43,520 Ergens in het bijzonder? -Op het hout richting het andere mannetje. 234 00:22:44,440 --> 00:22:46,040 Ze gaan er meteen voor. 235 00:22:49,840 --> 00:22:52,160 De hoorns van een mannelijke neushoornkever... 236 00:22:52,240 --> 00:22:55,320 ...zijn als de staart van een mannelijke luchtgrazer. 237 00:22:57,840 --> 00:23:00,560 Ze zijn geëvolueerd voor seksuele concurrentie. 238 00:23:21,160 --> 00:23:23,120 Het is die dominante weer gelukt. 239 00:23:28,480 --> 00:23:32,040 Dat is een goed shot. We wilden hem in haar zien gaan. 240 00:23:35,640 --> 00:23:36,760 Eén, twee, drie. 241 00:23:38,120 --> 00:23:39,120 Is dat goed? 242 00:23:39,800 --> 00:23:40,760 Zo is het prima. 243 00:23:41,480 --> 00:23:42,680 Doe je die erin? 244 00:23:48,000 --> 00:23:51,800 Mannetjesinsecten vechten niet altijd om een partner te strikken. 245 00:23:53,240 --> 00:23:57,320 Soms is het genoeg om te pronken met hun fysieke kracht. 246 00:24:00,520 --> 00:24:02,520 Ik zet het mannetje voor je. 247 00:24:02,800 --> 00:24:04,480 Hij komt vanuit jouw rechts. 248 00:24:06,480 --> 00:24:08,080 Hij is weggevlogen. 249 00:24:09,200 --> 00:24:11,560 Dit zijn diopsidae. 250 00:24:14,760 --> 00:24:17,200 Een diopsidae is een geweldig klein ding. 251 00:24:17,520 --> 00:24:21,280 Ze lijken op mieren met enorme ogen op de uiteinden van stelen. 252 00:24:22,840 --> 00:24:26,360 Zowel het mannetje als het vrouwtje hebben daar hun ogen. 253 00:24:26,440 --> 00:24:29,360 Maar de stelen van het mannetje zijn veel langer. 254 00:24:31,920 --> 00:24:36,200 De mannetjes met de lange stelen komen naar elkaar toe... 255 00:24:36,280 --> 00:24:38,480 ...en dan voeren ze een dans uit. 256 00:24:44,640 --> 00:24:48,920 Ze proberen te beoordelen wie van de twee de langste stelen heeft. 257 00:24:51,080 --> 00:24:52,840 Kijk. Dat is de confrontatie. 258 00:24:57,560 --> 00:25:00,920 De winnaar blijft en de verliezer druipt af. 259 00:25:03,280 --> 00:25:07,880 De winnaar krijgt toegang tot het vrouwtje en mag met haar paren... 260 00:25:08,280 --> 00:25:14,080 ...en zo kan hij zijn genen doorgeven, waaronder de langere oogstelen. 261 00:25:15,680 --> 00:25:17,600 Heb je het in beeld? -Ik heb het. 262 00:25:18,200 --> 00:25:19,400 Fantastisch. 263 00:25:25,160 --> 00:25:28,280 Normaal duurt het nog geen minuut. Dit is fantastisch. 264 00:25:34,920 --> 00:25:39,160 Waarom zouden mannelijke diopsidae zoveel moeite doen voor die enorme stelen? 265 00:25:39,440 --> 00:25:43,000 Het idee is dat je opvallend naar het vrouwtje signaleert... 266 00:25:43,080 --> 00:25:48,000 ...dat ze die ongelooflijke investering van energie in die bron kan hebben... 267 00:25:48,080 --> 00:25:49,520 ...die totaal nutteloos is. 268 00:25:51,720 --> 00:25:53,440 En als je overleeft. 269 00:25:53,520 --> 00:25:57,080 Als je blijft vliegen en leven zonder opgegeten te worden... 270 00:25:57,480 --> 00:26:01,840 ...en nog steeds die verkwistende extravagantie uit je kop hebt komen... 271 00:26:01,920 --> 00:26:04,880 ...ben je een goede optie om mee te paren. 272 00:26:19,040 --> 00:26:20,280 Op Atlas... 273 00:26:20,360 --> 00:26:26,080 ...geeft de lange staart van de mannelijke luchtgrazer aan dat hij een topkeuze is... 274 00:26:28,200 --> 00:26:30,880 ...om de volgende generatie te verwekken. 275 00:26:37,720 --> 00:26:41,040 Maar de moeder kan haar eieren niet in de lucht leggen. 276 00:26:46,960 --> 00:26:48,800 Daarom is ze geland. 277 00:26:53,120 --> 00:26:58,000 Vanwege de zwaartekracht is ze te zwaar om haarzelf weer in de lucht te lanceren. 278 00:27:04,120 --> 00:27:08,080 Om nieuw leven te scheppen, moet ze haar eigen leven opgeven. 279 00:27:22,120 --> 00:27:25,760 De baby's groeien op in de buurt van waar hun moeder stierf. 280 00:27:29,320 --> 00:27:33,080 Nu moeten ze de lucht in zien te komen. 281 00:27:41,560 --> 00:27:44,160 Maar er liggen aaseters op de loer. 282 00:27:45,760 --> 00:27:47,360 Wezens zonder botten... 283 00:27:47,800 --> 00:27:50,360 ...zonder skelet om ze vorm te geven. 284 00:27:55,920 --> 00:28:00,200 Ze doden door hun prooi te omhullen en op te lossen. 285 00:28:10,920 --> 00:28:17,240 De luchtgrazers zijn pas net uitgebroed, maar verkeren meteen in levensgevaar. 286 00:28:20,840 --> 00:28:24,000 En nu is er geen weg meer terug. 287 00:28:38,920 --> 00:28:42,480 KALAHARI-WOESTIJN ZUID-AFRIKA 288 00:28:48,200 --> 00:28:53,000 Elke dag op aarde moeten jonge dieren vreselijke obstakels overwinnen... 289 00:28:53,560 --> 00:28:55,160 ...als ze willen overleven. 290 00:28:59,200 --> 00:29:03,760 Zestig procent van de stokstaartjes halen hun eerste verjaardag niet. 291 00:29:06,320 --> 00:29:09,160 Voor een jong stokstaartje in hun vroege leven... 292 00:29:09,400 --> 00:29:11,840 ...is het hier heel gevaarlijk. 293 00:29:12,680 --> 00:29:15,360 Ze zijn na hun geboorte maandenlang kwetsbaar. 294 00:29:15,440 --> 00:29:16,680 KIRSTY MACLEOD ECOLOOG 295 00:29:19,840 --> 00:29:23,640 Maar vooral in de eerste twee maanden nadat ze uit het hol komen. 296 00:29:25,920 --> 00:29:29,520 Roofdieren zijn overal en een constant gevaar. 297 00:29:34,920 --> 00:29:36,360 Er zijn hier slangen... 298 00:29:37,720 --> 00:29:40,000 ...die jonge stokstaartjes opeten. 299 00:30:03,400 --> 00:30:06,280 Een jong stokstaartje is veilig in een groep... 300 00:30:07,240 --> 00:30:10,280 ...maar als hij achterblijft, is hij kwetsbaar. 301 00:30:15,840 --> 00:30:18,600 Schorpioenen zijn 'n constante bedreiging. 302 00:30:24,560 --> 00:30:27,280 De jongeren zijn totaal incompetent. 303 00:30:27,800 --> 00:30:31,120 En onwetend als het om omgaan met schorpioenen gaat. 304 00:30:34,240 --> 00:30:36,720 Ze kunnen het gevaar niet voor altijd vermijden. 305 00:30:38,520 --> 00:30:42,040 Ze moeten leren hoe ze de dreiging kunnen neutraliseren. 306 00:30:49,520 --> 00:30:52,960 De eerste keer dat een stokstaartje oog in oog met een schorpioen komt... 307 00:30:53,040 --> 00:30:55,240 ...en het zelf moet zien te rooien... 308 00:30:56,640 --> 00:30:59,000 ...is dat waarschijnlijk angstaanjagend. 309 00:31:00,720 --> 00:31:03,440 Dit is een echt moment van de waarheid. 310 00:31:28,120 --> 00:31:32,280 Het is een overgangsritueel, want als het ze eenmaal gelukt is... 311 00:31:33,280 --> 00:31:36,320 ...bereiken ze een fase waarin ze zelf eten kunnen verzamelen... 312 00:31:36,400 --> 00:31:39,280 ...en worden ze onafhankelijk en een nuttig groepslid. 313 00:31:41,040 --> 00:31:45,320 Ze zijn niet langer kwetsbare kleintjes... 314 00:31:45,400 --> 00:31:48,480 ...en hebben de overgang naar volwassenheid bereikt. 315 00:31:57,600 --> 00:32:00,960 Het is een stap op weg naar volwassenheid. 316 00:32:01,040 --> 00:32:04,160 Maar dat betekent niet dat het daarna makkelijk is. 317 00:32:05,160 --> 00:32:07,680 Er zijn veel bedreigingen... 318 00:32:07,760 --> 00:32:11,080 ...en ze moeten blijven leren om volwassen te worden. 319 00:32:23,240 --> 00:32:25,880 Als de jonge luchtgrazers willen opgroeien... 320 00:32:27,320 --> 00:32:28,680 ...hebben ze geen keus. 321 00:32:31,320 --> 00:32:33,040 Het is tijd om te vliegen. 322 00:33:03,440 --> 00:33:06,280 Zelfs in de lucht zijn ze nog steeds niet veilig. 323 00:33:14,160 --> 00:33:15,320 Op Atlas... 324 00:33:15,720 --> 00:33:18,280 ...is overleven een kansspel. 325 00:33:27,120 --> 00:33:31,080 Het leven gaat door van generatie op generatie. 326 00:33:34,640 --> 00:33:36,200 Ten minste, voor nu. 327 00:33:41,640 --> 00:33:46,720 De sterke zwaartekracht van Atlas trekt asteroïden aan op een ramkoers. 328 00:33:55,120 --> 00:33:57,440 De meeste verbranden in de dampkring. 329 00:33:59,320 --> 00:34:03,080 Maar er is een constante dreiging dat er iets groots doorheen komt... 330 00:34:05,160 --> 00:34:08,520 ...en de levensloop van de planeet weer op nul zet. 331 00:34:18,400 --> 00:34:21,760 Omdat de zwaartekracht zwakker op aarde is dan op Atlas... 332 00:34:21,840 --> 00:34:24,040 ...zijn er minder asteroïde-inslagen. 333 00:34:27,320 --> 00:34:31,240 Maar als ze zich voordoen, kunnen ze catastrofaal zijn. 334 00:34:36,440 --> 00:34:38,640 Dit is het schiereiland Yucatán. 335 00:34:42,480 --> 00:34:46,200 27.000 vierkante kilometer tropische jungle. 336 00:34:49,120 --> 00:34:54,480 Maar in de jungle zijn tal van zinkgaten genaamd cenotes verborgen. 337 00:34:55,560 --> 00:34:59,320 SCHIEREILAND YUCATÁN MEXICO 338 00:35:08,040 --> 00:35:12,280 Dit zijn ingangen van enorme ondergrondse grotten. 339 00:35:15,040 --> 00:35:18,360 Er zijn geen rivieren of beekjes op het schiereiland... 340 00:35:19,320 --> 00:35:23,040 ...dus de enige waterbronnen zijn de ondergrondse grotten. 341 00:35:30,080 --> 00:35:33,160 Maar het interessante is de locatie van deze cenotes. 342 00:35:33,240 --> 00:35:34,960 PROFESSOR THOMAS ILIFFE MARINEBIOLOOG 343 00:35:35,040 --> 00:35:39,440 Hoewel er waarschijnlijk 10.000 of meer cenotes zijn op 't schiereiland... 344 00:35:39,880 --> 00:35:42,000 ...vormen ze in de noordwestelijke hoek… 345 00:35:45,360 --> 00:35:49,880 ...een zeer duidelijke halve cirkel. 346 00:35:50,160 --> 00:35:54,440 Als we die halve cirkel doortrekken in de Golf van Mexico... 347 00:35:57,880 --> 00:36:02,800 ...hebben we nu een hele cirkel, wat naar verwachting... 348 00:36:02,880 --> 00:36:05,760 ...de rand van een asteroïde-krater markeert. 349 00:36:07,800 --> 00:36:10,000 Vijfenzestig miljoen jaar geleden... 350 00:36:10,080 --> 00:36:13,760 ...trok de zwaartekracht een asteroïde ons zonnestelsel in. 351 00:36:16,560 --> 00:36:18,520 Hij ramde onze planeet... 352 00:36:18,800 --> 00:36:23,000 ...en veroorzaakte het uitsterven van 75 procent van het leven op aarde. 353 00:36:33,920 --> 00:36:37,320 De asteroïde-inslag creëerde genoeg puin... 354 00:36:38,200 --> 00:36:41,080 ...om het zonlicht twee jaar lang te blokkeren. 355 00:36:44,520 --> 00:36:47,480 Een wereld ondergedompeld in de duisternis. 356 00:36:48,680 --> 00:36:50,000 Niets kon groeien. 357 00:36:54,320 --> 00:36:56,000 Dit zou op Atlas gebeuren... 358 00:36:56,680 --> 00:36:59,600 ...als een enorme asteroïde de planeet zou raken. 359 00:37:01,160 --> 00:37:04,280 Het is moeilijk om in cenotes te overleven. 360 00:37:06,320 --> 00:37:10,000 Net zoals op aarde 65 miljoen jaar geleden. 361 00:37:12,240 --> 00:37:17,000 Wat zijn de eigenschappen die een soort nodig heeft om te overleven? 362 00:37:27,840 --> 00:37:29,080 Er is hier iemand. 363 00:37:39,640 --> 00:37:42,400 Krokodillen zijn erg veerkrachtige dieren. 364 00:37:44,720 --> 00:37:47,840 Ze leven zowel in het water als op het land. 365 00:37:50,320 --> 00:37:54,600 Het zijn generalisten. Ze hebben geen specifieke voeding nodig. 366 00:37:56,400 --> 00:37:57,880 Ze eten bijna alles. 367 00:38:00,400 --> 00:38:02,800 Wat beschikbaar is, is goed genoeg. 368 00:38:03,440 --> 00:38:04,360 Ze eten het op. 369 00:38:09,720 --> 00:38:11,280 In deze cenote... 370 00:38:12,240 --> 00:38:15,600 ...is er één in gevallen en kan er niet meer uit. 371 00:38:17,040 --> 00:38:19,040 Maar op de een of andere manier... 372 00:38:19,840 --> 00:38:21,160 ...is het hem gelukt. 373 00:38:22,400 --> 00:38:23,840 Het zijn overlevers. 374 00:38:26,920 --> 00:38:30,640 In een veranderende wereld loont het een generalist te zijn... 375 00:38:31,040 --> 00:38:32,400 ...en geen specialist. 376 00:38:46,320 --> 00:38:49,320 Als een asteroïde die groot genoeg is Atlas raakt... 377 00:38:49,640 --> 00:38:52,680 ...zijn de luchtgrazers en roofdieren gedoemd. 378 00:38:59,360 --> 00:39:02,680 Ze zijn te gespecialiseerd om verandering aan te kunnen. 379 00:39:08,040 --> 00:39:11,600 De generalisten zijn de aaseters zonder botten. 380 00:39:13,240 --> 00:39:16,240 Net als krokodillen, eten ze alles... 381 00:39:17,440 --> 00:39:19,200 ...en leven ze overal. 382 00:39:23,640 --> 00:39:26,560 In deze voorgestelde wereld met veel zwaartekracht... 383 00:39:26,920 --> 00:39:29,880 ...zouden zij de overlevers kunnen zijn. 384 00:39:43,400 --> 00:39:45,160 Hoe past 't leven zich aan... 385 00:39:45,520 --> 00:39:47,040 ...op een andere wereld? 386 00:39:48,400 --> 00:39:49,920 Waar wezens vastzitten... 387 00:39:50,560 --> 00:39:52,640 ...tussen een brandende woestijn... 388 00:39:53,760 --> 00:39:55,680 ...en een bevroren schaduwland. 389 00:39:57,720 --> 00:40:00,600 Een wereld van uitersten. 390 00:40:26,720 --> 00:40:28,720 Ondertiteling door: Joey Meeuwisse