1 00:00:49,445 --> 00:00:54,492 MUSIMY TRZYMAĆ BESTIE NA DYSTANS I W ODPOWIEDNIM MIEJSCU. 2 00:00:54,576 --> 00:00:59,622 DLATEGO RZADKO ZADAJEMY IM PYTANIA, 3 00:00:59,706 --> 00:01:04,543 NA WYPADEK GDYBY ODPOWIEDZIAŁY I PRZERAZIŁY NAS, NISZCZĄC NASZE POGLĄDY. 4 00:02:11,569 --> 00:02:17,784 Zgłębiając tajemnice nauki 5 00:02:24,832 --> 00:02:30,088 ZATOKA KSIĘCIA FRYDERYKA ALASKA 6 00:03:18,428 --> 00:03:21,014 „Staram się rozpocząć rozmowę”, 7 00:03:21,097 --> 00:03:24,934 tak najprościej można to powiedzieć. 8 00:03:29,564 --> 00:03:32,817 Chcę włożyć głośnik do oceanu i mówić do wieloryba 9 00:03:32,901 --> 00:03:34,569 z nadzieją, że mi odpowie. 10 00:03:46,122 --> 00:03:48,416 Jeśli to się uda, 11 00:03:49,000 --> 00:03:51,753 będzie to pierwszy eksperyment, 12 00:03:51,836 --> 00:03:55,048 w którym aktywnie wejdziemy w dialog z humbakiem. 13 00:04:01,971 --> 00:04:06,476 GDY MICHELLE STARA SIĘ NAWIĄZAĆ KONTAKT Z HUMBAKAMI, 14 00:04:06,559 --> 00:04:09,395 INNY NAUKOWIEC STARA SIĘ ROZSZYFROWAĆ, 15 00:04:09,479 --> 00:04:12,315 JAK BARDZO ICH RELACJE ROZCIĄGAJĄ SIĘ 16 00:04:12,398 --> 00:04:14,317 W PRZESTRZENI I W CZASIE. 17 00:04:17,569 --> 00:04:22,283 UNIWERSYTET ST. ANDREWS SZKOCJA 18 00:04:49,602 --> 00:04:52,647 Ludzie badają pieśni humbaków od 40, 50 lat. 19 00:04:56,526 --> 00:05:00,947 I wciąż tak naprawdę nikt nie wie, dlaczego śpiewają. 20 00:05:21,009 --> 00:05:22,302 Ptaki mają pieśni. 21 00:05:24,137 --> 00:05:25,597 I inne wieloryby też. 22 00:05:28,933 --> 00:05:33,271 Ale pieśń humbaków jest rozbudowana. 23 00:05:37,108 --> 00:05:38,109 Ma rytm. 24 00:05:40,653 --> 00:05:41,863 Oddechy rozłożone w czasie. 25 00:05:45,283 --> 00:05:47,327 Rymy i powtórzenia. 26 00:05:56,211 --> 00:05:58,546 Godziny wzorów we wzorach. 27 00:06:02,008 --> 00:06:05,094 Bez jasnego początku ani końca. 28 00:06:09,557 --> 00:06:12,810 Uważam, że pieśń humbaków to złożony sposób komunikacji... 29 00:06:14,520 --> 00:06:17,440 na skalę, która nie ma porównania, które byśmy znali. 30 00:06:21,152 --> 00:06:22,529 Poza nami samymi. 31 00:06:45,843 --> 00:06:48,429 Mój ojczym był pianistą. 32 00:06:48,513 --> 00:06:51,933 UNIWERSYTET CORNELLA ITHACA, NOWY JORK 33 00:06:53,268 --> 00:06:55,562 Gdy siadał, by uczyć mnie grać, 34 00:06:56,980 --> 00:07:01,442 kazał mi zagrać jedną nutę, zamknąć oczy i słuchać... 35 00:07:04,779 --> 00:07:06,322 aż dźwięk zniknie. 36 00:07:12,328 --> 00:07:16,666 Chciał, bym zrozumiała dźwięk, doświadczając go. 37 00:07:28,803 --> 00:07:31,014 To jest łatwiejsze, gdy jesteś na lądzie. 38 00:07:31,848 --> 00:07:34,017 Wtedy ustawisz minutnik. 39 00:07:34,100 --> 00:07:36,477 ZAKŁAD INŻYNIERII BIOAKUSTYCZNEJ UNIWERSYTETU CORNELLA 40 00:07:36,561 --> 00:07:38,479 System komunikuje się z tym pudełkiem? 41 00:07:39,564 --> 00:07:43,234 Przygotowania zajęły dziesięć lat, 42 00:07:43,318 --> 00:07:48,907 zanim mogliśmy zacząć tworzyć pliki, które można odtwarzać wielorybom. 43 00:07:52,744 --> 00:07:55,622 - Dobrze. Działa. - Fajnie. 44 00:08:01,336 --> 00:08:02,378 O tak. 45 00:08:02,462 --> 00:08:03,880 - Działa? - Tak. Bardzo dobrze. 46 00:08:03,963 --> 00:08:05,298 - Świetnie. - Okej. 47 00:08:05,381 --> 00:08:07,175 - Włączone? - Tak. 48 00:08:08,593 --> 00:08:09,719 Tak. 49 00:08:18,186 --> 00:08:20,688 Tak, z tym będzie problem. 50 00:08:21,856 --> 00:08:24,108 To jest to. To nawoływanie z playbacku. 51 00:08:24,192 --> 00:08:26,444 To nawoływanie, które będziemy odtwarzać... 52 00:08:26,528 --> 00:08:27,820 Albo jedno z nich. 53 00:08:28,696 --> 00:08:30,615 Musimy je trochę dostosować. 54 00:08:30,698 --> 00:08:33,825 Tak. Możemy zmniejszyć głośność. 55 00:08:34,702 --> 00:08:35,954 Może... 56 00:08:36,871 --> 00:08:39,541 Coś się urywa. Musisz to poprawić. 57 00:08:39,623 --> 00:08:41,918 - To problem z nagraniem. - Okej. 58 00:08:42,001 --> 00:08:43,836 Tak, to z nagrania. 59 00:08:43,920 --> 00:08:48,049 Te nagrania nie zostały jeszcze poprawione. 60 00:08:53,471 --> 00:08:54,722 Tak jest dobrze. 61 00:08:58,560 --> 00:09:01,145 - Coś jest nie tak. - Masz rację. 62 00:09:01,229 --> 00:09:03,439 Próbuję oszukać wieloryba. 63 00:09:04,941 --> 00:09:06,818 Mówię to otwarcie. 64 00:09:09,404 --> 00:09:11,364 Próbuję przekonać humbaka, 65 00:09:11,447 --> 00:09:14,826 że w wodzie jest inny wieloryb, który do niego mówi. 66 00:09:16,327 --> 00:09:19,914 Robiliśmy burzę mózgów i natknęliśmy się na... 67 00:09:19,998 --> 00:09:21,374 LABORATORIUM BIOAKUSTYCZNE 68 00:09:21,457 --> 00:09:25,461 Podobne eksperymenty w przeszłości przypadkowo wydawały okropne dźwięki. 69 00:09:27,130 --> 00:09:31,134 Tak to działa. Przez pół wersu to pieśń. 70 00:09:33,970 --> 00:09:35,471 Gdy poprzednio to robiliśmy, 71 00:09:35,555 --> 00:09:38,016 nawoływania brzmiały, jakby humbak nawdychał się helu. 72 00:09:38,099 --> 00:09:40,018 A to jest odtworzone. 73 00:09:43,187 --> 00:09:45,607 A potem myśleli, czemu nikt nie odpowiedział. 74 00:09:45,690 --> 00:09:48,443 - Usuwasz, co niepotrzebne. - Tak, cały hałas. 75 00:09:48,526 --> 00:09:50,069 Tu masz przebieg fali. 76 00:09:50,153 --> 00:09:52,989 Niebieski to sygnał wejściowy, a czerwony to to, czego słuchamy, 77 00:09:53,072 --> 00:09:55,074 - Czerwony to to, co słyszymy. - Tak. 78 00:09:55,158 --> 00:09:57,744 I pracujesz tylko z sygnałem? 79 00:09:57,827 --> 00:10:00,163 Nie masz problemów ze spektrogramem? 80 00:10:01,247 --> 00:10:04,709 Wszystkie dźwięki zostałyby odrzucone. 81 00:10:04,792 --> 00:10:06,419 To świetny pomysł. 82 00:10:06,502 --> 00:10:11,549 Jedyny problem, jaki widzę, to że nawoływania humbaków nie są tonalne. 83 00:10:12,508 --> 00:10:14,802 To nawoływania o modulowanej amplitudzie. 84 00:10:14,886 --> 00:10:17,847 I są krótkie. Wiele z nich to takie... 85 00:10:20,892 --> 00:10:22,977 nawoływania nie są harmoniczne ani tonalne. 86 00:10:23,061 --> 00:10:24,270 Niesamowite. 87 00:10:24,812 --> 00:10:26,439 Dobrze je naśladujesz. 88 00:10:26,523 --> 00:10:29,776 I znowu chodzi o przejrzystość. 89 00:10:30,985 --> 00:10:32,612 - Spróbujmy jeszcze raz. - Tak. 90 00:10:39,077 --> 00:10:43,122 Gdybyś miał posłuchać wszystkich wielorybów na świecie jednocześnie, 91 00:10:44,582 --> 00:10:46,501 większość dźwięków stanowiłyby nawoływania. 92 00:10:48,419 --> 00:10:51,923 Czasem zdarzają się w seriach, które zmieniają kolejność. 93 00:10:52,006 --> 00:10:54,509 Czasem jedno po drugim. 94 00:10:57,428 --> 00:10:59,639 „Droplet” 95 00:10:59,722 --> 00:11:00,890 Ale są krótkie. 96 00:11:00,974 --> 00:11:01,975 „Swop” 97 00:11:02,058 --> 00:11:04,060 I niewiele o nich wiemy. 98 00:11:04,143 --> 00:11:07,272 „Growl” 99 00:11:07,355 --> 00:11:09,190 Ale ze wszystkich nawoływań humbaków... 100 00:11:09,274 --> 00:11:10,275 „Teepee” 101 00:11:10,358 --> 00:11:12,193 ...jedno jest najważniejsze. 102 00:11:16,489 --> 00:11:17,740 „Whup”. 103 00:11:21,119 --> 00:11:24,873 Uważamy, że ten dźwięk wydają wszystkie. 104 00:11:26,249 --> 00:11:30,253 To jest zwierzę, które ma potencjał tworzyć nieskończoną liczbę dźwięków. 105 00:11:33,172 --> 00:11:35,675 Dlaczego to nawoływanie jest unikalne? 106 00:11:35,758 --> 00:11:37,552 Dlaczego jest wyjątkowe? 107 00:11:38,136 --> 00:11:41,639 Najlepszym sposobem, by się tego dowiedzieć, 108 00:11:41,723 --> 00:11:44,642 jest puszczenie go humbakowi i zobaczenie jego reakcji. 109 00:12:00,074 --> 00:12:02,243 Do tego pytania się przygotowuję. 110 00:12:05,580 --> 00:12:09,000 O to walczyłam, gdy miałam 25 lat i to zaczęłam. 111 00:12:11,586 --> 00:12:16,049 I to zaczęłam badać, gdy zaczęłam pisać pracę doktorską. 112 00:12:20,094 --> 00:12:23,014 Muszę mieć pewność, że metodologia jest idealna. 113 00:12:33,816 --> 00:12:36,528 To jest początek naszego zrozumienia, 114 00:12:36,611 --> 00:12:39,948 jak humbaki widzą świat. 115 00:12:41,616 --> 00:12:45,870 Jak odbierają siebie nawzajem poprzez dźwięki. 116 00:12:49,415 --> 00:12:51,417 MICHELLE POJEDZIE NA ALASKĘ, 117 00:12:51,501 --> 00:12:54,337 BY SPRAWDZIĆ, CZY HUMBAKI WYKORZYSTUJĄ DŹWIĘK „WHUP”, 118 00:12:54,420 --> 00:12:56,589 BY SIĘ ZE SOBĄ KONTAKTOWAĆ. 119 00:13:11,646 --> 00:13:13,273 Moja mama kochała ocean. 120 00:13:18,319 --> 00:13:20,363 Zawsze chciała być oceanografką, 121 00:13:20,446 --> 00:13:22,949 ale kobietom nie wolno było wsiadać na łodzie. 122 00:13:25,118 --> 00:13:27,036 Zamiast tego została geografką. 123 00:13:32,834 --> 00:13:35,712 Nigdy nie przestała kochać oceanu i bez wątpienia... 124 00:13:37,171 --> 00:13:38,756 przekazała tę miłość mnie. 125 00:13:45,013 --> 00:13:46,347 JEDNOSTKA BADAWCZA SSAKÓW MORSKICH 126 00:13:46,431 --> 00:13:49,142 Właśnie. To jest ważne. 127 00:13:50,101 --> 00:13:54,606 Zapisywanie tego, co dziwne, co inne, to najlepsze, co możesz zrobić. 128 00:13:54,689 --> 00:13:56,941 Bo to przyciągnie twoją uwagę, 129 00:13:57,025 --> 00:14:00,278 jeśli zauważymy te różnice na poziomie indywidualnym. 130 00:14:01,070 --> 00:14:02,614 Zapisuj to. 131 00:14:02,697 --> 00:14:07,076 Naukowcy zawsze myśleli, że pieśni służą łączeniu się w pary. 132 00:14:07,160 --> 00:14:08,786 Mamy ładny wzór. 133 00:14:08,870 --> 00:14:12,207 Czyli „violin”, „bark”, 134 00:14:12,290 --> 00:14:14,250 i jestem pewna, że to będzie „whup”. 135 00:14:14,334 --> 00:14:17,420 Czyli to są trzy idealne przykłady... 136 00:14:25,053 --> 00:14:28,473 Ale gdy słuchałam dekady nagrań z południowego Pacyfiku, 137 00:14:28,556 --> 00:14:30,391 widziałam tę samą pieśń, która pojawiała się 138 00:14:30,475 --> 00:14:33,061 w populacjach oddalonych o setki kilometrów. 139 00:14:34,062 --> 00:14:37,065 Ale to ważne, że widzimy strukturę. 140 00:14:37,148 --> 00:14:40,693 Mamy głośny pisk, a potem niższą częstotliwość, 141 00:14:40,777 --> 00:14:43,613 a potem znowu głośny pisk i niższą częstotliwość. 142 00:14:43,696 --> 00:14:46,115 I gdy popatrzymy na to jak na strukturę... 143 00:14:47,283 --> 00:14:50,745 Zrozumiałam, że pieśni to coś więcej niż łączenie się w pary. 144 00:14:54,541 --> 00:14:56,668 Do pieśni wprowadzane są niewielkie zmiany. 145 00:14:59,546 --> 00:15:03,967 A potem wszystkie wieloryby uczą się tych zmian i pieśń ewoluuje. 146 00:15:05,760 --> 00:15:06,970 Rozwija się. 147 00:15:08,930 --> 00:15:12,058 Pieśni są przekazywane odległym populacjom. 148 00:15:13,560 --> 00:15:15,520 I gdy to się powtarza, 149 00:15:15,603 --> 00:15:20,066 pieśni nadają kształt temu, jak jako całość brzmią tysiące wielorybów. 150 00:15:23,736 --> 00:15:26,656 To wszystko stanowi zjawisko kulturowe. 151 00:15:28,116 --> 00:15:29,492 Od Australii 152 00:15:29,576 --> 00:15:33,288 najpierw przenosi się to do oddalonej o 1300 km Nowej Kaledonii. 153 00:15:34,956 --> 00:15:37,667 Wszystkie uczą się pieśni w kilka miesięcy, 154 00:15:37,750 --> 00:15:40,086 co jest niedorzeczne, że zwierzęta potrafią się nauczyć 155 00:15:40,169 --> 00:15:43,464 takiej długiej i skomplikowanej pieśni tak szybko. 156 00:15:45,633 --> 00:15:49,137 Te pieśni za każdym razem podróżują za zachodu na wschód, 157 00:15:49,220 --> 00:15:52,056 łącząc ocean wielorybów z kulturą. 158 00:15:54,767 --> 00:15:56,269 Staram się stworzyć mapę, 159 00:15:56,352 --> 00:15:58,980 gdzie na południowym Pacyfiku następuje dzielenie się pieśniami. 160 00:16:01,608 --> 00:16:03,109 By znaleźć granice. 161 00:16:05,320 --> 00:16:08,156 By dowiedzieć się, gdzie się kończy kultura humbaków. 162 00:16:11,659 --> 00:16:15,246 ELLEN PRZYGOTOWUJE SIĘ DO PODRÓŻY DO POLINEZJI FRANCUSKIEJ, 163 00:16:15,330 --> 00:16:17,957 BY SPRAWDZIĆ, CZY TAMTEJSZE WIELORYBY 164 00:16:18,041 --> 00:16:21,586 TAKŻE ŚPIEWAJĄ ŚLEDZONĄ PRZEZ NIĄ PIEŚŃ. 165 00:16:35,683 --> 00:16:39,646 MĄŻ ELLEN 166 00:16:42,857 --> 00:16:46,152 - Wystarczy? Nie. - Myślę, że wystarczy. Wsadź to tu. 167 00:16:46,236 --> 00:16:48,446 Chodź, Zin. Co to jest? 168 00:16:50,823 --> 00:16:52,075 Do góry. 169 00:16:53,451 --> 00:16:54,619 I co myślisz, Zin? 170 00:16:56,704 --> 00:16:58,039 W porządku? 171 00:17:01,501 --> 00:17:03,461 Praca w terenie to wyzwanie, 172 00:17:03,545 --> 00:17:07,674 bo jesteś z dala od ludzi, na których ci zależy. 173 00:17:10,760 --> 00:17:12,971 Ale myślałem... 174 00:17:13,053 --> 00:17:17,433 Czasem udawało mi się namówić Matta, by jechał ze mną. 175 00:17:20,228 --> 00:17:22,146 I odkryliśmy, że ma chorobę morską. 176 00:17:22,230 --> 00:17:24,523 Więc to nam nie wyszło. 177 00:17:25,108 --> 00:17:26,693 Musisz zgasić kuchenkę. 178 00:17:26,776 --> 00:17:28,570 - Wiem! - Widzisz dym? 179 00:17:29,612 --> 00:17:30,780 Otworzyłaś... Tak. 180 00:17:30,864 --> 00:17:33,116 Krok pierwszy: Ellen sprawia, że włącza się czujnik dymu. 181 00:17:36,119 --> 00:17:38,079 - Wszystko okej? - Tak. 182 00:17:41,332 --> 00:17:42,584 Dzięki. 183 00:17:45,545 --> 00:17:47,505 Nawet nie wiem, od czego zacząć. Okej. 184 00:17:48,464 --> 00:17:49,841 - Deleguj, Ellen. - Słucham? 185 00:17:49,924 --> 00:17:52,886 Deleguj mi zadania. 186 00:17:52,969 --> 00:17:54,178 Okej. 187 00:17:54,262 --> 00:17:58,641 Możesz zdjąć pranie, które już wyschło. 188 00:17:58,725 --> 00:17:59,851 Mogę. 189 00:18:03,229 --> 00:18:07,567 Będziemy mieć bardzo ograniczoną możliwość komunikacji 190 00:18:07,650 --> 00:18:08,735 i to jest do bani. 191 00:18:08,818 --> 00:18:10,111 To naprawdę trudne. 192 00:18:10,195 --> 00:18:12,447 I myślę, że to trudniejsze dla ciebie niż dla mnie, 193 00:18:12,530 --> 00:18:16,492 bo ja będę ciągle wśród ludzi, wśród mojego zespołu. 194 00:18:17,118 --> 00:18:19,037 I masz coś do roboty, prawda? 195 00:18:19,120 --> 00:18:21,789 Podczas pracy w terenie nie ma odpoczynku. 196 00:18:21,873 --> 00:18:25,210 Gdy się czymś interesujesz i jest to twoją pasją, 197 00:18:25,293 --> 00:18:27,629 to oczywiste, że chcesz to robić. 198 00:18:27,712 --> 00:18:29,380 Uwielbiam być w terenie. 199 00:18:30,131 --> 00:18:33,384 Uszczęśliwia mnie to i naprawdę to uwielbiam. 200 00:18:33,468 --> 00:18:36,471 Nie chciałabym przestać tego robić, 201 00:18:36,554 --> 00:18:38,264 choć trudno jest wyjechać. 202 00:18:38,348 --> 00:18:41,100 Najlepiej chyba o tym nie myśleć. 203 00:18:48,107 --> 00:18:49,400 Okej. 204 00:18:51,194 --> 00:18:52,487 Chodź tu. 205 00:18:53,404 --> 00:18:54,489 Przytul się. 206 00:19:05,542 --> 00:19:10,505 ZATOKA HOBART ALASKA 207 00:19:42,412 --> 00:19:44,372 PRZEZ PIERWSZE DWA TYGODNIE PRACY W TERENIE 208 00:19:44,455 --> 00:19:47,000 MICHELLE BĘDZIE TOWARZYSZYĆ DRUGI BADACZ 209 00:19:47,083 --> 00:19:48,084 I STUDENT. 210 00:19:48,167 --> 00:19:51,129 Cztery hydrofony. Są. Pilot. Jest. 211 00:19:51,212 --> 00:19:54,424 Cztery torby wodoodporne i GPS. Są. 212 00:19:54,507 --> 00:19:59,345 Urządzenie tropiące. Jest. Mała wodoodporna torba z GPS-em. Jest. 213 00:19:59,429 --> 00:20:02,473 iPad, jest. Zielony ręcznik jest w plecaku. 214 00:20:02,557 --> 00:20:04,309 Akumulator Goal Zero i kable, 215 00:20:04,392 --> 00:20:06,853 panel słoneczny Goal Zero, wszystko jest w plecaku. 216 00:20:06,936 --> 00:20:08,771 - Etui Black Pelican. - Jest. 217 00:20:08,855 --> 00:20:10,982 Sprawdziłam dziś rano. 218 00:20:11,065 --> 00:20:13,276 Aparat, lornetka, dodatkowa bateria do aparatu, 219 00:20:13,359 --> 00:20:15,195 baterie AA, wszystko tam jest. 220 00:20:15,278 --> 00:20:17,947 Super. Duża żółta torba, kurtki przeciwdeszczowe, przekąski. 221 00:20:18,031 --> 00:20:19,824 PRACOWNICZKA NAUKOWA 222 00:20:19,908 --> 00:20:21,409 Jest. 223 00:20:21,492 --> 00:20:24,370 Okej. Głośnik. Cztery kamizelki ratunkowe. 224 00:20:24,454 --> 00:20:26,080 EKOLOŻKA MORSKA 225 00:20:26,164 --> 00:20:27,540 - Dwa radia. - Są. 226 00:20:28,708 --> 00:20:31,419 - Prywatne torby i butelki z wodą. - Woda. 227 00:20:32,045 --> 00:20:33,504 Ja mam pełne. 228 00:20:33,588 --> 00:20:35,131 Krem z filtrem. 229 00:20:35,215 --> 00:20:37,425 Krem, zapisałam go na liście. 230 00:20:37,508 --> 00:20:40,511 Jest w torbie. Powinnyśmy posmarować twarze. 231 00:20:47,310 --> 00:20:52,357 Najpierw sprawdzimy południe, a potem północ. 232 00:20:52,440 --> 00:20:53,775 Okej. 233 00:20:57,820 --> 00:21:02,825 Gdy jesteś w takim pięknym miejscu, łatwo jest zapomnieć... 234 00:21:04,327 --> 00:21:06,412 że wieloryby mogą nas wywrócić. 235 00:21:07,580 --> 00:21:09,832 A woda jest taka zimna, że mogłybyśmy umrzeć. 236 00:21:50,248 --> 00:21:51,875 Coś tam jest. 237 00:21:51,958 --> 00:21:53,084 Na pewno. 238 00:22:02,260 --> 00:22:06,139 W poprzednich sezonach wiele tygodni nie widziałam wielorybów. 239 00:22:07,765 --> 00:22:11,144 W tym roku mamy zaledwie miesiąc, by zbadać przynajmniej 30. 240 00:22:22,655 --> 00:22:27,202 Okej, hydrofony. Jest 11 sierpnia, 10.28. 241 00:22:27,285 --> 00:22:30,330 Dr Leanna Matthews razem z dr Michelle Fournet. 242 00:22:30,413 --> 00:22:32,498 Zaklaszczę trzy razy. 243 00:22:37,128 --> 00:22:39,130 Każdy playback trwa godzinę. 244 00:22:44,510 --> 00:22:47,597 Pod wodą będziemy śledzić wieloryba hydrofonami, 245 00:22:47,680 --> 00:22:50,183 a nasz głośnik będzie odtwarzał dźwięki. 246 00:22:52,644 --> 00:22:54,062 Włączam playback. 247 00:22:56,064 --> 00:23:00,068 A na łodzi będziemy zapisywać wszystko, co robi wieloryb. 248 00:23:00,151 --> 00:23:01,653 To się nazywa badanie osobnika. 249 00:23:03,530 --> 00:23:07,617 Łącząc zachowania, które widzimy na powierzchni, z nagraniami pod wodą, 250 00:23:08,243 --> 00:23:12,455 będę miała kompletny obraz tego, jak wieloryb reaguje na nasze nagrania. 251 00:23:12,539 --> 00:23:15,291 - Od pierwszego wynurzenia. - Tak. 252 00:23:34,310 --> 00:23:36,396 Mam wrażenie, że pojawi się zaraz obok nas. 253 00:23:36,479 --> 00:23:37,856 Tak. 254 00:23:54,080 --> 00:23:55,582 Zaczynaj. 255 00:23:55,665 --> 00:23:58,793 Pierwsze wynurzenie. Południowy zachód, 76,2. 256 00:24:05,842 --> 00:24:06,968 Wydech. 257 00:24:07,051 --> 00:24:08,887 Nieważne. Pomiń to. Nie nasz wieloryb. 258 00:24:08,970 --> 00:24:10,680 - To nie nasz wieloryb. - Nie. 259 00:24:11,431 --> 00:24:13,892 Wydech. Zachód. 260 00:24:14,976 --> 00:24:16,060 50,1. 261 00:24:22,317 --> 00:24:25,111 Wydech. Północny zachód. 262 00:24:28,489 --> 00:24:31,159 Zanurzenie. 36,3. 263 00:24:33,203 --> 00:24:34,204 150. 264 00:24:35,038 --> 00:24:37,040 - To nasz wieloryb. - Tak. Ten jest nasz. 265 00:24:37,123 --> 00:24:39,209 Okej. Ma białawą płetwę grzbietową. 266 00:24:39,292 --> 00:24:40,293 - Co nie? - Tak. 267 00:24:40,376 --> 00:24:42,045 Dzięki płetwie ogonowej czuję się lepiej. 268 00:24:42,128 --> 00:24:43,880 Bo ten drugi też ma czarną ogonową. 269 00:24:43,963 --> 00:24:45,506 Zauważyłam to i pomyślałam: „O Boże”. 270 00:24:45,590 --> 00:24:47,425 - Ale nie. To nasz. - I to był ten ogon. 271 00:24:47,508 --> 00:24:48,843 - Tak, to był ten. - Tak. 272 00:24:48,927 --> 00:24:51,429 Czarny ogon z plamkami. Ze skorupiakami na górze. 273 00:24:51,512 --> 00:24:53,181 Tak. 274 00:24:53,264 --> 00:24:55,391 Okej. Koniec badania. 275 00:24:58,519 --> 00:25:02,398 PIERWSZY PLAYBACK ZAKOŃCZONY 276 00:25:05,735 --> 00:25:06,986 Wyciągam. 277 00:25:07,070 --> 00:25:09,405 Wyciągam. 278 00:25:09,489 --> 00:25:11,115 Wyciągam. 279 00:25:11,199 --> 00:25:12,534 Wyciągam. 280 00:25:31,427 --> 00:25:33,846 Mogę wziąć tę z cheddarem? 281 00:25:33,930 --> 00:25:35,306 Bierz. 282 00:25:39,477 --> 00:25:42,188 Jesteście zawiedzione, że nas tam nie zabieram? 283 00:25:43,690 --> 00:25:45,400 - Nie. - Okej. 284 00:25:45,483 --> 00:25:46,693 Umyślnie. 285 00:25:47,569 --> 00:25:49,737 Tam jest za dużo wielorybów. 286 00:25:49,821 --> 00:25:51,573 Nie powinnyśmy tam płynąć. 287 00:25:51,656 --> 00:25:53,449 Łatwo się pomylić. 288 00:25:54,534 --> 00:25:57,787 DRUGI PLAYBACK 289 00:26:04,002 --> 00:26:05,545 - To nie nasz wieloryb. - Tak. 290 00:26:07,088 --> 00:26:08,256 To nie nasz wieloryb. 291 00:26:10,425 --> 00:26:12,343 - Te dwa nie są nasze. - Zgadza się. 292 00:26:27,483 --> 00:26:29,569 A ten, który pluska? 293 00:26:29,652 --> 00:26:30,820 - Tak. - To nasz wieloryb. 294 00:26:31,613 --> 00:26:35,241 Pierwsze wynurzenie, 185,2. 295 00:26:37,202 --> 00:26:38,203 200. 296 00:26:39,287 --> 00:26:40,872 To nasz wieloryb. 297 00:26:41,998 --> 00:26:43,791 Spróbuję go zobaczyć przez lornetkę. 298 00:26:49,547 --> 00:26:50,965 Wydech. 299 00:26:51,049 --> 00:26:53,676 Południe, 178,5 300 00:26:53,760 --> 00:26:56,095 - 400. Ten bliżej, tak? - Tak. 301 00:27:04,229 --> 00:27:06,689 - To nie nasz wieloryb. - Nie nasz. 302 00:27:07,565 --> 00:27:09,817 Wykasuj to ostatnie wynurzenie. 303 00:27:15,698 --> 00:27:19,452 To badanie ma dużą szansę na niepowodzenie. 304 00:27:23,540 --> 00:27:25,250 Jest skomplikowane logistycznie. 305 00:27:31,464 --> 00:27:35,802 Gdy jest więcej wielorybów, trudno jest śledzić tylko jednego. 306 00:27:50,024 --> 00:27:53,069 MO’OREA POLINEZJA FRANCUSKA 307 00:27:58,116 --> 00:28:03,454 Chodzi o to, że może uda mi się przyczynić się do wzbogacenia wiedzy. 308 00:28:03,538 --> 00:28:07,500 Że może to będzie mój element, który dołożę do układanki. 309 00:28:10,211 --> 00:28:15,633 Nawet najgorszy sezon w terenie, beznadziejny dzień, 310 00:28:15,717 --> 00:28:17,719 sprawiają, że chce mi się rano wstać. 311 00:28:20,221 --> 00:28:22,056 Jestem kujonowatą badaczką... 312 00:28:23,641 --> 00:28:25,101 która chce zrozumieć planetę, 313 00:28:25,184 --> 00:28:27,437 zrozumieć zwierzęta na tej planecie, 314 00:28:27,520 --> 00:28:29,439 nim z niej znikną. 315 00:28:37,947 --> 00:28:41,451 Nie miałeś wcześniej doświadczenia z hydrofonem? 316 00:28:41,534 --> 00:28:43,369 - Niewiele. - Okej, spoko. 317 00:28:43,453 --> 00:28:48,541 Chodzi o to, że ta część nie może się zamoczyć, a ta idzie pod wodę. 318 00:28:49,375 --> 00:28:50,835 DOKTORANT, ZOOMUZYKOLOGIA 319 00:28:50,919 --> 00:28:52,670 Te się długo uruchamiają. 320 00:28:52,754 --> 00:28:53,755 Jasne. 321 00:28:54,464 --> 00:28:56,090 Słyszę to tutaj. 322 00:28:59,010 --> 00:29:01,554 Tak, to działa dobrze. 323 00:29:02,555 --> 00:29:07,101 Chodzi o to, by nakleić taśmę 324 00:29:07,185 --> 00:29:10,647 i owinąć ciasno, ale nie za ciasno. 325 00:29:10,730 --> 00:29:12,815 - Jasne. - Nie zmiażdż przewodu. 326 00:29:12,899 --> 00:29:14,108 Okej. 327 00:29:14,192 --> 00:29:16,986 Chodzi o to, by zminimalizować szum wody? 328 00:29:17,070 --> 00:29:19,030 - O to ci chodziło? - Tak. 329 00:29:19,113 --> 00:29:21,699 - To zmniejsza wibracje. - Tak. 330 00:29:21,783 --> 00:29:25,578 Ten pomysł przekazał przełożony mojego przełożonego, 331 00:29:25,662 --> 00:29:30,083 jemu i mnie, a teraz ja wprowadzam to w laboratorium. 332 00:29:30,166 --> 00:29:31,543 Czyli to jest... 333 00:29:31,626 --> 00:29:34,629 Australijska technika, tak to można ująć. 334 00:29:34,712 --> 00:29:37,215 - Tak, idealnie. - Okej. 335 00:29:37,882 --> 00:29:39,384 Teraz potrzebujemy wielorybów. 336 00:29:40,718 --> 00:29:41,928 KAPITAN ŁODZI 337 00:29:42,011 --> 00:29:43,680 Też się cieszę, że cię widzę. 338 00:29:43,763 --> 00:29:46,307 - Fajnie, że z tobą płynę. - Kopę lat. 339 00:29:46,391 --> 00:29:48,434 Wiem, kopę lat. Tak, więc... 340 00:29:48,518 --> 00:29:50,395 Mam tylko dwa tygodnie, 341 00:29:50,478 --> 00:29:53,982 a potrzebuję wysokiej jakości nagrań różnych wielorybów, 342 00:29:54,941 --> 00:29:56,359 bym wiedziała co śpiewają. 343 00:30:12,041 --> 00:30:13,751 Przepraszam. I co uważasz? 344 00:30:13,835 --> 00:30:17,297 Może spróbuj tam. Będzie lepiej dla dźwięku. 345 00:30:17,380 --> 00:30:19,591 - Tak. Brzmi... - A potem... 346 00:30:19,674 --> 00:30:20,967 To najlepszy pomysł. 347 00:30:40,820 --> 00:30:43,114 - Gotowa? - Tak, gotowa. 348 00:30:52,832 --> 00:30:56,836 - Rozwiń. Tak. Idealnie. - Proszę bardzo. 349 00:30:56,920 --> 00:30:59,380 - Zaczniemy słuchać. - Okej. 350 00:31:06,304 --> 00:31:08,348 Słucham na poziomie 95. 351 00:31:21,319 --> 00:31:23,696 Mogę to ledwo usłyszeć. 352 00:31:24,447 --> 00:31:25,949 Może tak być. 353 00:31:26,032 --> 00:31:28,326 To zabawa w chowanego, akustycznie. 354 00:31:29,369 --> 00:31:32,914 Rozwińmy cały przewód. 355 00:31:32,997 --> 00:31:34,832 Bo nie jest pionowo, 356 00:31:34,916 --> 00:31:38,044 a wolałabym zejść jak najgłębiej. 357 00:31:39,462 --> 00:31:41,923 Pod powierzchnią słychać pieśń 358 00:31:42,006 --> 00:31:45,093 innych wielorybów przez wiele kilometrów. 359 00:31:45,176 --> 00:31:49,764 Ale mój hydrofon może nagrywać wyraźnie w odległości do trzech kilometrów. 360 00:31:56,062 --> 00:31:59,899 Okej, zatrzymam. Plik 001. 361 00:32:00,984 --> 00:32:02,819 - Z tej strony. - Tak. 362 00:32:08,324 --> 00:32:10,451 Wieloryby śpiewają przy rafie, 363 00:32:10,535 --> 00:32:12,829 ale głębokość może przytłaczać, 364 00:32:12,912 --> 00:32:15,623 i jeśli się nie jest ostrożnym, można zatopić łódź. 365 00:32:16,958 --> 00:32:19,502 Spróbujmy tam. 366 00:32:20,795 --> 00:32:24,674 Woda jest oknem, ale potrafi być też ścianą. 367 00:32:34,100 --> 00:32:36,936 Możemy potwierdzić, że słychać śpiew, 368 00:32:37,020 --> 00:32:39,898 ale jakość dźwięku jest słaba do bardzo słabej. 369 00:32:39,981 --> 00:32:44,235 To znaczy, że jest daleko, a niestety nie możemy podpłynąć. 370 00:32:57,123 --> 00:33:04,130 5 Z 30 PLAYBACKÓW ZAKOŃCZONYCH POZOSTAŁY 24 DNI 371 00:33:08,635 --> 00:33:12,889 Dziesięć lat na Alasce, a nigdy nie widziałam tylu wielorybów. 372 00:33:13,723 --> 00:33:17,060 Zrobimy niedźwiedzią przysługę playbackom, jeśli nie... 373 00:33:17,852 --> 00:33:18,853 zrobimy skanu. 374 00:33:18,937 --> 00:33:21,147 Badamy osobnika 375 00:33:21,231 --> 00:33:24,067 i odtwarzamy mu nagranie, 376 00:33:24,150 --> 00:33:26,903 ale to nie jedyne zwierzę, które ten playback usłyszy. 377 00:33:26,986 --> 00:33:29,781 Co oznacza, że jego zachowanie się zmieni. 378 00:33:29,864 --> 00:33:32,408 Bo rozmowa między mną a tobą 379 00:33:32,492 --> 00:33:36,538 a rozmowa między mną, tobą i grupą ludzi 380 00:33:36,621 --> 00:33:38,581 zmieni to, jak bardzo się udzielamy. 381 00:33:38,665 --> 00:33:40,333 - Tak! - I jak bardzo uważamy. 382 00:33:40,416 --> 00:33:42,502 Mamy problem odpuścić. 383 00:33:42,585 --> 00:33:45,755 Pewnie. Spędziłyśmy tygodnie... Ja spędziłam miesiące, lata... 384 00:33:45,838 --> 00:33:49,592 - Mnóstwo czasu. - ...projektując te badania. 385 00:33:49,676 --> 00:33:52,512 - A docierasz na miejsce i je robisz... - I się zmieniają. 386 00:33:52,595 --> 00:33:54,931 ...i widzisz masę innych rzeczy... 387 00:33:55,014 --> 00:33:57,642 Nieważne, ile czasu to projektowałam. 388 00:33:57,725 --> 00:34:00,436 Jaki jest najlepszy sposób, 389 00:34:00,520 --> 00:34:03,940 by być pewnym odnośnie do czegoś, co widzimy w naturze, 390 00:34:04,023 --> 00:34:08,278 bez wyolbrzymiania, bez wyczekiwania? 391 00:34:09,153 --> 00:34:12,699 I wydaje mi się, że w kwestii tego pytania... 392 00:34:14,575 --> 00:34:21,291 Skan to najprostszy sposób, by sprawdzić odbiór playbacku. 393 00:34:22,584 --> 00:34:23,793 Duża zmiana planów. 394 00:34:24,919 --> 00:34:26,004 Bardzo duża. 395 00:34:31,383 --> 00:34:33,010 - Myślę, że... - Hej, Maggie. 396 00:34:33,093 --> 00:34:35,305 Wprowadzamy zmiany do protokołu. 397 00:34:35,388 --> 00:34:37,390 - Robimy skany. - Tylko skany? 398 00:34:37,473 --> 00:34:38,725 - Tak. - Tylko skany? 399 00:34:38,807 --> 00:34:40,184 Tylko skany. 400 00:34:41,227 --> 00:34:44,022 Myślałam, że będę mieć jednego wieloryba, 401 00:34:44,104 --> 00:34:47,734 więc patrzenie, co on robi, miało sens. 402 00:34:49,943 --> 00:34:54,699 A okazało się, że mam wiele wielorybów, co było niezłą niespodzianką. 403 00:34:56,910 --> 00:34:59,454 Więc musiałam wiedzieć, 404 00:34:59,537 --> 00:35:02,999 czy liczba dźwięków, które wydaje z siebie każdy wieloryb, wzrasta, 405 00:35:03,082 --> 00:35:05,210 gdy ja wydaję z siebie dźwięk. 406 00:35:08,379 --> 00:35:11,507 A najlepszym sposobem, by to zrobić jest skan. 407 00:35:13,218 --> 00:35:15,929 Oznaczam każdego wieloryba, którego widzę. 408 00:35:17,889 --> 00:35:20,975 Jeśli liczba dźwięków „whup”, jakie wykonuje wieloryb, rośnie, 409 00:35:21,059 --> 00:35:23,519 gdy ja wykonuję dźwięk „whup”... 410 00:35:25,021 --> 00:35:29,567 to twardy dowód, że wykorzystują te dźwięki do komunikowania się. 411 00:35:56,970 --> 00:36:01,516 PIERWSZY PLAYBACK DO WIELU WIELORYBÓW 412 00:36:20,159 --> 00:36:21,744 Odtwarzam playback. 413 00:36:55,945 --> 00:36:56,946 Okej. 414 00:37:01,242 --> 00:37:03,703 Popłyniemy tam, by dać im przestrzeń. 415 00:37:03,786 --> 00:37:07,665 A potem zawrócimy i popłyniemy powoli. 416 00:37:15,423 --> 00:37:18,801 - Trzydzieści sekund playbacku. - Dziękuję. Trzydzieści. 417 00:37:26,601 --> 00:37:31,147 Wielkość grupy, cztery. 131, 450 metrów. 418 00:37:33,316 --> 00:37:38,738 Wielkość grupy, dwa. 154, 900 metrów. 419 00:37:38,821 --> 00:37:41,407 145. Wielkość grupy, dwa. 420 00:37:41,491 --> 00:37:43,826 - Możesz zwolnić? - Ledwie. 421 00:37:45,036 --> 00:37:47,121 Zasięg, 180 metrów. 422 00:37:47,205 --> 00:37:48,873 Powtórz azymut. 423 00:37:48,957 --> 00:37:50,250 142. 424 00:37:51,960 --> 00:37:53,586 Wielkość grupy, dwa... 425 00:37:58,424 --> 00:38:00,552 230 metrów. 426 00:38:00,635 --> 00:38:03,930 185. Wielkość grupy, jeden. 427 00:38:05,223 --> 00:38:09,352 - Powtórz, proszę. Przepraszam. - 185. Wielkość grupy, dwa. 230 metrów. 428 00:38:12,063 --> 00:38:15,400 180 metrów. Wielkość grupy, jeden. 256. 429 00:38:15,483 --> 00:38:18,403 Jestem przy grupie czterech, 900 metrów. 430 00:38:19,404 --> 00:38:21,656 - Jaki był azymut? - Nie wiem. 431 00:38:23,783 --> 00:38:25,910 Dobra. Zatrzymajmy i zacznijmy od nowa. 432 00:38:26,661 --> 00:38:31,583 Dzieje się to szybko i nie miałam czasu się przyjrzeć. 433 00:38:31,666 --> 00:38:33,209 Wiem. I to... 434 00:38:33,293 --> 00:38:35,503 Skasujmy to i zacznijmy od nowa. 435 00:38:38,548 --> 00:38:41,676 Choć było to trudne, było łatwiej. 436 00:38:43,761 --> 00:38:46,639 Niż badanie jednego osobnika w tym wszystkim? 437 00:38:46,723 --> 00:38:48,933 Tak. Spójrzcie na to. 438 00:39:00,612 --> 00:39:02,447 Dobra. Zaczynamy. 439 00:39:05,241 --> 00:39:08,369 W porządku. Wielkość grupy, trzy, 159. 440 00:39:22,717 --> 00:39:24,260 Chcę zobaczyć nas. 441 00:39:24,928 --> 00:39:27,013 - Kiedy zaczęłyśmy odtwarzać? - 11.32. 442 00:39:32,894 --> 00:39:35,688 - Brzmi dobrze. - To chyba my. Cicho. 443 00:39:35,772 --> 00:39:37,690 Ale wpasowuje się. 444 00:39:37,774 --> 00:39:40,652 Pasuje. O tak. Brzmi bardzo realistycznie. 445 00:39:43,696 --> 00:39:44,822 Tak. 446 00:39:51,246 --> 00:39:52,914 - To nie my. - Nie. 447 00:39:52,997 --> 00:39:55,041 - My jesteśmy tu. To my. - Tak. 448 00:40:01,464 --> 00:40:04,300 Myślę, że „whup” to dla nich powitanie. 449 00:40:05,385 --> 00:40:09,430 Możliwe, że takie „Cześć, jestem...”. 450 00:40:11,975 --> 00:40:13,351 Przez co nasuwa się pytanie... 451 00:40:15,228 --> 00:40:17,230 czy każdy wieloryb ma swój dźwięk „whup”... 452 00:40:18,565 --> 00:40:20,567 i czy mogą się po nim identyfikować? 453 00:40:25,530 --> 00:40:28,658 Dlatego odtwarzam ten dźwięk. 454 00:40:29,576 --> 00:40:31,619 Nim zaczniesz rozmawiać... 455 00:40:33,329 --> 00:40:34,998 należy się przedstawić. 456 00:40:37,125 --> 00:40:40,253 Co jeszcze tu mamy? 457 00:40:40,336 --> 00:40:43,840 Chciałyśmy sprawdzić, czy wydawały ten dźwięk, nim my zaczęłyśmy. 458 00:40:44,382 --> 00:40:46,384 - To my. - I to my. 459 00:40:46,467 --> 00:40:49,262 Nie słychać go dużo, nim my zaczęłyśmy. 460 00:40:54,350 --> 00:40:56,144 Odpowiadają. 461 00:41:02,066 --> 00:41:03,902 To może być przypadek. 462 00:41:03,985 --> 00:41:05,486 Jeszcze raz. 463 00:41:13,077 --> 00:41:14,245 - Leanna. - Co jest? 464 00:41:14,329 --> 00:41:15,830 - Chodź tu. - Okej. 465 00:41:15,914 --> 00:41:19,083 - Maggie. Trzeba nas popchnąć. - O Boże. 466 00:41:20,168 --> 00:41:21,711 - O Boże. - Dotknęłyśmy ziemi. 467 00:41:21,794 --> 00:41:23,129 Trzeszczy. 468 00:41:24,088 --> 00:41:26,507 Nie pomogę. Nie wezmę w tym udziału. 469 00:41:26,591 --> 00:41:28,509 Nie pozwą mnie, jak coś pójdzie nie tak. 470 00:41:28,593 --> 00:41:31,137 Jesteśmy na ziemi? Chyba tak. 471 00:41:31,221 --> 00:41:33,181 Zostanę tu i będę was oceniać. 472 00:41:33,264 --> 00:41:34,849 Twierdzisz, że się nie pobujamy? 473 00:41:34,933 --> 00:41:38,019 Chodźmy w tę stronę, jest mniej ziemi. 474 00:41:40,355 --> 00:41:42,565 - Gotowa? - O Boże. Popłakałam się. 475 00:41:45,568 --> 00:41:47,779 O Boże. Posikam się. 476 00:41:47,862 --> 00:41:49,072 O tak. Maggie. 477 00:41:52,367 --> 00:41:54,994 - Proszę, ostrożnie. - To chyba zły pomysł. 478 00:41:55,078 --> 00:41:56,996 - Dasz tam nogi? - Chyba. 479 00:41:57,080 --> 00:41:59,207 Może jeśli złapiesz wyżej... Tak. 480 00:41:59,290 --> 00:42:01,125 Tak, musisz skoczyć. 481 00:42:01,209 --> 00:42:02,502 Skoczyć i siąść okrakiem. O Boże. 482 00:42:04,254 --> 00:42:06,214 O Boże. Uważaj, żeby nie trafiła w drzewo. 483 00:42:38,162 --> 00:42:40,665 To, co uwielbiam w byciu tu, 484 00:42:40,748 --> 00:42:42,792 zabieram ze sobą do domu. 485 00:42:42,876 --> 00:42:43,877 Na przykład? 486 00:42:43,960 --> 00:42:45,420 Nie mam Internetu. 487 00:42:45,503 --> 00:42:47,463 Tak. Nie masz w domu Internetu? 488 00:42:47,547 --> 00:42:50,008 - Nie mam Internetu w domu. - Tak. 489 00:42:50,091 --> 00:42:51,718 W moim domu jest cicho. 490 00:42:51,801 --> 00:42:53,553 Jest z dala od hałasu, 491 00:42:53,636 --> 00:42:56,097 więc gdy wychodzę, brzmi trochę jak... 492 00:42:56,180 --> 00:42:57,181 Tak. 493 00:42:57,265 --> 00:43:00,184 Gdy się budzę rano, czuję się, jakbym się budziła w namiocie. 494 00:43:00,268 --> 00:43:04,105 Tak. Zmiana z bycia tu jest potwornie trudna. 495 00:43:04,189 --> 00:43:08,193 Wiele dni zajmuje przestawienie się 496 00:43:08,276 --> 00:43:11,237 na rzeczywistość i tamten świat, i... 497 00:43:11,321 --> 00:43:14,574 W tym rzecz, nie czuję, jakby tamto było rzeczywistością, 498 00:43:14,657 --> 00:43:15,950 tylko to nią jest. 499 00:43:16,034 --> 00:43:18,620 To jest prawdziwy świat. 500 00:43:18,703 --> 00:43:21,956 Tak, ale to nie jest świat, w którym żyjemy. 501 00:43:22,040 --> 00:43:24,876 - Tak. - Musimy się przestawić 502 00:43:24,959 --> 00:43:28,338 na codzienne życie, które miałyśmy przed tym. 503 00:43:28,421 --> 00:43:29,672 To jest trudne. 504 00:43:58,952 --> 00:44:01,204 Niektórych rzeczy nie robimy z natury. 505 00:44:05,375 --> 00:44:06,459 Są wyuczone. 506 00:44:10,296 --> 00:44:12,298 Mówią nam, z kim mamy więzi. 507 00:44:14,759 --> 00:44:15,885 I gdzie jest nasze miejsce. 508 00:44:18,888 --> 00:44:20,682 Pracowałyśmy dzisiaj. Byłyśmy dobrym zespołem. 509 00:44:20,765 --> 00:44:21,766 Tak. 510 00:44:22,475 --> 00:44:24,185 Dobrze o siebie dbałyśmy. 511 00:44:24,811 --> 00:44:25,979 Dużo się śmiałyśmy. 512 00:44:26,062 --> 00:44:27,605 Dużo się dziś śmiałyśmy. 513 00:44:30,567 --> 00:44:32,235 Mam ci obciąć włosy? 514 00:44:38,700 --> 00:44:41,452 Nazywamy te rzeczy kulturą. 515 00:44:50,253 --> 00:44:52,922 Najstarsze kultury to nie te ludzkie. 516 00:44:56,426 --> 00:44:57,927 Pochodzą z oceanu. 517 00:45:02,181 --> 00:45:06,185 Przez pokolenia badacze sądzili, że są odosobnione, 518 00:45:07,353 --> 00:45:09,022 gdy nie widzieliśmy ich razem. 519 00:45:14,903 --> 00:45:17,614 Ale od wieków nie były same. 520 00:45:21,492 --> 00:45:26,873 Czterdzieści milionów lat temu ich mózgi szybko urosły. 521 00:45:29,000 --> 00:45:31,085 Nim my stanęliśmy na dwóch nogach. 522 00:45:33,171 --> 00:45:34,923 Nim odkryliśmy ogień. 523 00:45:37,425 --> 00:45:40,803 Świadomość się rozwinęła, bo stały się społeczne. 524 00:45:46,142 --> 00:45:49,687 Rejony mózgu odpowiedzialne za jednostkę i społeczność 525 00:45:49,771 --> 00:45:52,565 stały się bardziej złożone niż w jakimkolwiek innym mózgu. 526 00:45:54,108 --> 00:45:55,485 Nawet naszym. 527 00:45:57,362 --> 00:46:00,323 Zmysły wzroku i słuchu się połączyły. 528 00:46:02,408 --> 00:46:05,995 To pozwala wielorybom widzieć się za pomocą dźwięku. 529 00:46:09,290 --> 00:46:13,044 Wieloryby ewoluowały, by budować relacje w ciemności. 530 00:46:24,138 --> 00:46:26,558 - Ogon. - Gdzie... Po lewej! 531 00:46:26,641 --> 00:46:28,393 Jeden tam i tam. 532 00:46:36,150 --> 00:46:38,319 Okej. Nagranie o 13.50. 533 00:46:57,130 --> 00:47:00,091 Okej, mamy śpiewaka. 534 00:47:07,765 --> 00:47:09,225 Te jęki są naprawdę... 535 00:47:09,309 --> 00:47:11,477 Słychać w nich szczegóły, to super. 536 00:47:11,561 --> 00:47:15,106 Dokładnie tego chcemy. To jest to! 537 00:47:15,190 --> 00:47:18,276 To jest to. Będziemy trzymać kabel przez godzinę. 538 00:47:18,359 --> 00:47:19,777 To jest nasze złoto. 539 00:47:19,861 --> 00:47:21,863 - To jest nasza nadzieja sezonu. - Tak. 540 00:47:41,049 --> 00:47:44,677 Pieśń, którą nagraliśmy, jest inna od tej, którą badam. 541 00:47:47,013 --> 00:47:49,724 Nowa pieśń, której jeszcze nie słyszałam. 542 00:47:51,351 --> 00:47:55,730 W ciągu 20 lat nagrywania na południowym Pacyfiku 543 00:47:55,813 --> 00:47:58,775 pierwszy raz widzę coś takiego. 544 00:48:01,152 --> 00:48:02,862 Ale nie uważam, że to anomalia. 545 00:48:05,823 --> 00:48:10,036 Pieśń ma skomplikowaną strukturę i w pełni sformułowane motywy. 546 00:48:14,207 --> 00:48:17,460 Może Polinezja Francuska nie jest końcem mapy. 547 00:48:25,927 --> 00:48:30,640 13 Z 30 ZAKOŃCZONYCH PLAYBACKÓW Z WIELOMA WIELORYBAMI 548 00:48:30,723 --> 00:48:35,853 POZOSTAŁO 20 DNI 549 00:48:35,937 --> 00:48:41,150 Za tydzień Leanna i Maggie wracają do swoich zajęć. 550 00:48:42,485 --> 00:48:44,654 Ale chyba w końcu zaczynamy to rozumieć. 551 00:48:46,573 --> 00:48:50,118 Odkąd przeszłyśmy z badania jednego wieloryba do wielu, 552 00:48:50,201 --> 00:48:52,453 najtrudniejsze było ocenianie odległości na oko. 553 00:48:54,372 --> 00:48:57,166 Dlatego codziennie rano ćwiczymy. 554 00:48:57,250 --> 00:48:58,751 - Moja kolej. - Okej. 555 00:48:58,835 --> 00:49:00,628 - Ja... - Ty pierwsza. 556 00:49:00,712 --> 00:49:02,547 Powiedziałabym 114 metrów. 557 00:49:02,630 --> 00:49:05,174 - Ja powiem 135. - Może być 135. 558 00:49:05,258 --> 00:49:06,634 155 metrów. 559 00:49:06,718 --> 00:49:09,637 Ja myślałam między 135 a 180 metrów. 560 00:49:09,721 --> 00:49:11,389 Serio? Ja bardziej 90 do 135. 561 00:49:11,472 --> 00:49:13,224 - Okej. - Jestem niedokładna. 562 00:49:16,019 --> 00:49:18,730 - 135 do 180 metrów. - Tak bym powiedziała. 563 00:49:18,813 --> 00:49:20,773 Okej... O Boże, nie ruszaj się. 564 00:49:24,277 --> 00:49:25,486 Jest 120 metrów. 565 00:49:26,321 --> 00:49:28,031 - Przesadziłyśmy. - Tak. 566 00:49:28,114 --> 00:49:29,782 Zawyżyłyśmy odległość. 567 00:49:31,492 --> 00:49:32,619 - Gotowa? - Tak. 568 00:49:33,995 --> 00:49:36,331 - Powiedziałabym 70. - 70. 569 00:49:36,414 --> 00:49:37,874 - Bliżej niż 90 metrów. - 65. 570 00:49:38,625 --> 00:49:40,960 - Czuję się lepiej. - My... Tak. 571 00:49:44,339 --> 00:49:47,175 - Gorąco dziś. - Niewygodnie mi. 572 00:49:49,886 --> 00:49:52,472 Wyglądasz bardzo... 573 00:49:52,555 --> 00:49:55,058 - Francuzka idzie w teren. - Naprawdę? 574 00:49:55,141 --> 00:49:56,976 Z tym kokiem i czarną koszulką. 575 00:49:57,060 --> 00:50:00,897 Dzięki niej nie widać plam potu. 576 00:50:00,980 --> 00:50:03,608 A włosy wkładam do czapki. 577 00:50:04,859 --> 00:50:05,944 Moda funkcjonalna. 578 00:50:06,027 --> 00:50:08,154 - Moda funkcjonalna. - Tak. 579 00:50:10,615 --> 00:50:13,034 Nie zmieniłam koszulki od sześciu dni. 580 00:50:16,913 --> 00:50:19,165 Są spektakularne. Tu jest tyle wielorybów. 581 00:50:19,999 --> 00:50:26,339 Tam i tam, i tam, i tam, i tam... 582 00:50:56,035 --> 00:50:57,161 Serio? 583 00:51:00,832 --> 00:51:03,501 Leanna. Wycieka nam paliwo. 584 00:51:03,585 --> 00:51:04,836 - Wracajmy do domu. - Tak. 585 00:51:09,465 --> 00:51:11,175 Działa. 586 00:51:29,944 --> 00:51:31,196 Tak, tak, tak. 587 00:52:06,981 --> 00:52:10,193 Nie wiem, gdzie mamy przeciek, 588 00:52:10,276 --> 00:52:12,111 więc muszę go znaleźć. 589 00:52:12,195 --> 00:52:15,657 Ale wiem, że gdy tankuję, poziom paliwa się zgadza, 590 00:52:15,740 --> 00:52:17,700 ale coś się dzieje. Myślę... 591 00:52:19,327 --> 00:52:22,080 Nie będę spekulować, ale pracuję nad tym. 592 00:52:22,163 --> 00:52:23,248 Okej. 593 00:52:25,333 --> 00:52:27,669 Ale wiedz, że przez kolejne kilka godzin 594 00:52:27,752 --> 00:52:29,629 nie będą miała głowy do niczego innego 595 00:52:29,712 --> 00:52:33,383 i przełączę się w tryb rozwiązywania problemu, aż go rozwiążę. 596 00:52:33,466 --> 00:52:34,926 - Rozumiem. - Okej. 597 00:52:53,862 --> 00:52:57,448 PODCZAS OSTATNICH DNI W TERENIE LEANNY I MAGGIE 598 00:52:57,532 --> 00:52:59,909 ZESPÓŁ NIE MOŻE ODTWARZAĆ PLAYBACKÓW 599 00:52:59,993 --> 00:53:02,078 Z POWODU ZEPSUTEGO SILNIKA. 600 00:53:36,696 --> 00:53:39,324 TYDZIEŃ 2 601 00:53:52,295 --> 00:53:54,255 Zbliżamy się do 20 minut. 602 00:54:08,228 --> 00:54:09,395 Wydech. 603 00:54:09,479 --> 00:54:11,147 Rusza się. 604 00:54:16,861 --> 00:54:18,988 O tak. I znowu. 605 00:54:25,161 --> 00:54:27,455 Wydech. 606 00:54:27,539 --> 00:54:30,166 - Gdzie? - Wydech? 607 00:54:34,796 --> 00:54:36,172 Tak. 608 00:54:37,549 --> 00:54:40,093 Zaczynam słuchać. 609 00:54:59,279 --> 00:55:01,155 Nie jest śpiewakiem. 610 00:55:01,239 --> 00:55:03,950 Nie jest śpiewakiem. Wiem. 611 00:55:04,033 --> 00:55:06,995 Jest tam, ale... wiem. 612 00:55:08,913 --> 00:55:11,416 - To igła w stogu siana. - Tak. 613 00:55:11,499 --> 00:55:12,750 I trzeba... 614 00:55:12,834 --> 00:55:15,420 Albo będą tam śpiewać, albo nie. 615 00:55:41,362 --> 00:55:42,906 EKOLOG MORSKI 616 00:55:42,989 --> 00:55:45,909 Mówi, że o 16, 16.30 w Marina de Vaiare. 617 00:55:45,992 --> 00:55:47,160 - Jutro? - Tak. 618 00:55:47,243 --> 00:55:49,495 Wchodzę w to. Super. 619 00:56:07,722 --> 00:56:09,307 Cztery, dwa... 620 00:56:11,392 --> 00:56:14,479 Właśnie powiedziałam, że nie mamy dobrej pieśni, 621 00:56:14,562 --> 00:56:17,023 ale dobrze, że wypływamy, to ćwiczenia. 622 00:56:28,243 --> 00:56:31,120 A tutaj ważny jest hydrofon. 623 00:56:31,204 --> 00:56:34,165 Tak, hydrofon. To, co robimy, to, gdy podepniemy kabel, 624 00:56:34,249 --> 00:56:37,126 układamy hydrofon tak, ogonem w dół. 625 00:56:37,210 --> 00:56:40,004 Czyli działa jak boja, czy... Tak. 626 00:56:40,088 --> 00:56:44,467 Tak. Ustawimy go na rafie, a tam jest dużo ryb. 627 00:56:44,551 --> 00:56:46,302 - Będą fajne dźwięki. - Jasne. 628 00:56:46,386 --> 00:56:48,763 Dużo ich usłyszysz i... 629 00:56:48,846 --> 00:56:50,932 - Są też krewetki, ale... - Tak. 630 00:56:51,015 --> 00:56:54,894 Ale o ile śpiewak jest blisko, to jakby przebija wszystko. 631 00:56:59,315 --> 00:57:00,984 Robię, co mogę, 632 00:57:01,067 --> 00:57:04,195 by sprawdzić, czy dzieje się tu coś innego. 633 00:57:12,161 --> 00:57:13,204 Okej. 634 00:57:13,288 --> 00:57:14,706 Tak. 635 00:57:16,457 --> 00:57:19,502 Jest 10 września, 636 00:57:19,586 --> 00:57:23,798 a my jesteśmy na rafie w pobliżu wyspy Mo’orea. 637 00:57:23,882 --> 00:57:27,051 W razie znalezienia to ścieżka dźwiękowa należy do dr Ellen Garland 638 00:57:27,135 --> 00:57:29,637 z Uniwersytetu St. Andrews. 639 00:57:35,852 --> 00:57:38,396 Ustawiamy hydrofony przy dnie, 640 00:57:38,479 --> 00:57:40,690 z nadzieją, że śpiewak się zbliży. 641 00:57:46,613 --> 00:57:50,408 Dobra, ustawiam go. Tak. 642 00:57:55,538 --> 00:57:58,458 Nasz sposób komunikacji nazywamy „językiem”. 643 00:57:59,667 --> 00:58:02,795 Myślimy, że to, co robią wieloryby, to coś innego. 644 00:58:11,054 --> 00:58:17,018 Pod wodą dźwięki potrzebują pół godziny, by dotrzeć do horyzontu. 645 00:58:18,186 --> 00:58:22,941 Albo znikają w kilka sekund. 646 00:58:25,151 --> 00:58:27,237 Dźwięki pojawiają się bez przerwy... 647 00:58:28,863 --> 00:58:32,408 z różnych miejsc i czasów. 648 00:58:39,457 --> 00:58:43,920 A w jakiś sposób humbaki odczytują świat akustyczny, 649 00:58:44,003 --> 00:58:48,424 w którym przeszłość i teraźniejszość dzieją się jednocześnie. 650 00:58:56,516 --> 00:58:59,811 To tak, jakby wiedzieć, kiedy powstała która gwiazda... 651 00:59:01,896 --> 00:59:03,523 tylko dzięki uszom. 652 00:59:20,081 --> 00:59:22,417 CZEKAJĄC NA WYMIANĘ SILNIKA, 653 00:59:22,500 --> 00:59:24,919 PRZYJACIÓŁKA MICHELLE DOŁĄCZA, 654 00:59:25,003 --> 00:59:27,422 BY POMÓC ZAKOŃCZYĆ SEZON. 655 00:59:28,882 --> 00:59:33,219 DOKTORANTKA, EKOLOGIA MORSKA 656 00:59:49,861 --> 00:59:52,197 - Ile wielorybów oznaczyłam? - Sześć. 657 00:59:52,280 --> 00:59:55,742 Sześć. Wieloryby... 658 00:59:55,825 --> 00:59:58,745 Grupa składająca się z dwóch, z trzech i z jednego, zgadza się? 659 00:59:58,828 --> 00:59:59,871 Tak. 660 00:59:59,954 --> 01:00:01,331 - To się często zdarza. - Tak. 661 01:00:02,207 --> 01:00:03,291 Okej. 662 01:00:03,374 --> 01:00:05,210 - Okej. - Czas na moją trzyminutową przerwę? 663 01:00:06,586 --> 01:00:07,670 Tak. 664 01:00:07,754 --> 01:00:09,005 Wieloryb się wynurza! 665 01:00:09,088 --> 01:00:12,342 - Nie pracujemy teraz. - Tak, ale możemy oglądać. 666 01:00:12,425 --> 01:00:15,053 Czas na przekąski. Weź przekąskę. 667 01:00:15,136 --> 01:00:17,263 - Masz, serki. - Wspaniale. Dzięki. 668 01:00:17,347 --> 01:00:18,514 Tak. 669 01:00:18,598 --> 01:00:21,100 Jak daleko płyniemy, by zrobić kolejne badanie? 670 01:00:21,184 --> 01:00:23,144 - Godzinę albo sześć km. - Sześć km. 671 01:00:23,228 --> 01:00:24,520 Świetnie. 672 01:00:25,480 --> 01:00:27,607 Ile badań staramy się zrobić w ciągu dnia? 673 01:00:27,690 --> 01:00:29,067 Cztery. 674 01:00:29,150 --> 01:00:31,110 Jak będziemy głodne, gdy wrócimy do domu? 675 01:00:31,194 --> 01:00:32,987 - No. - Bardzo głodne. 676 01:00:39,494 --> 01:00:41,329 Wiele się dzieje w tym pliku. 677 01:00:41,996 --> 01:00:44,332 Nic dziwnego. Było tam wiele wielorybów. 678 01:00:44,999 --> 01:00:46,834 Tu jest nawoływanie. 679 01:00:52,006 --> 01:00:54,175 To jest dźwięk zwany „arches”, a to „droplet”. 680 01:00:55,176 --> 01:00:57,262 „Whup”, „feeding”, „droplet”. 681 01:00:57,345 --> 01:01:01,808 „Droplet”, „droplet”, „droplet”. 682 01:01:01,891 --> 01:01:06,437 „Feeding”, „droplet”, „droplet”, „droplet”. 683 01:01:06,521 --> 01:01:08,064 Ile z nich nazwałaś? 684 01:01:09,399 --> 01:01:10,525 Wszystkie. 685 01:01:16,364 --> 01:01:17,949 Wiesz, jak nazywamy to wołanie? 686 01:01:20,618 --> 01:01:21,619 Słoń. 687 01:01:21,703 --> 01:01:25,123 Nie, blisko. Pomyśl o innym zwierzęciu. Może być martwe. 688 01:01:25,206 --> 01:01:27,584 - Mamut. - Bliżej. 689 01:01:27,667 --> 01:01:28,877 Mamut włochaty. 690 01:01:33,631 --> 01:01:35,550 Nie, to brontozaur. 691 01:01:35,633 --> 01:01:37,552 „Może” być martwe? 692 01:01:38,845 --> 01:01:40,430 Na pewno jest. 693 01:01:41,222 --> 01:01:42,515 Nabrałaś mnie. 694 01:01:43,349 --> 01:01:45,435 Przypominają brontozaura. 695 01:01:45,518 --> 01:01:46,811 Zgadza się. 696 01:01:49,397 --> 01:01:51,649 - Brzmi jak brontozaur. - Tak. 697 01:02:39,280 --> 01:02:42,492 Jeszcze trzy dni, nim dostaniemy nowy silnik. 698 01:02:52,544 --> 01:02:57,298 Staramy się odpowiedzieć na pytanie: „Czy »whup« to nawiązanie kontaktu?”. 699 01:03:01,094 --> 01:03:02,762 I kończy nam się czas. 700 01:03:06,599 --> 01:03:07,767 Tworzymy nagranie. 701 01:03:09,435 --> 01:03:11,855 By móc zademonstrować światu 702 01:03:11,938 --> 01:03:13,481 i kolejnemu pokoleniu, 703 01:03:13,565 --> 01:03:15,108 że było tu coś pięknego. 704 01:03:32,417 --> 01:03:37,130 By odpowiedzieć na te pytania, muszę uciec od społeczeństwa. 705 01:03:40,008 --> 01:03:43,177 I żyć w świecie zdominowanym przez zwierzęta. 706 01:03:47,265 --> 01:03:50,268 Nie czuję, że to poświęcenie. 707 01:03:52,812 --> 01:03:54,230 Bardziej uwolnienie. 708 01:04:13,958 --> 01:04:16,544 Wiem, że wrócę do domu odmieniona. 709 01:04:16,628 --> 01:04:18,963 I nie wiem, czy ta osoba będzie pasowała... 710 01:04:20,131 --> 01:04:21,633 do swojej wcześniejszej roli. 711 01:04:25,595 --> 01:04:28,723 Po miesięcznym pobycie na Antarktydzie 712 01:04:28,806 --> 01:04:32,810 wróciłam do domu, do partnera i psa, 713 01:04:33,811 --> 01:04:35,813 i już tam nie pasowałam. 714 01:04:36,981 --> 01:04:38,191 Musiałam ich zostawić. 715 01:04:40,610 --> 01:04:43,321 Boję się, że to się powtórzy. 716 01:04:43,404 --> 01:04:44,531 - Wiesz? - Tak. 717 01:04:44,614 --> 01:04:47,951 Boję się, że nie będę pasować do roli, którą wcześniej miałam. 718 01:04:49,285 --> 01:04:50,286 Trzeba ją porzucić, 719 01:04:50,370 --> 01:04:53,122 ale nie tylko fizycznie, również mentalnie. 720 01:04:54,082 --> 01:04:56,417 Pracowałaś w terenie siedem sezonów. 721 01:04:58,753 --> 01:05:01,923 Znalazłaś sposób na powrót do domu? 722 01:05:02,006 --> 01:05:03,216 Nie. 723 01:05:04,092 --> 01:05:05,677 Nie. 724 01:05:05,760 --> 01:05:07,053 Zamiast tego... 725 01:05:08,054 --> 01:05:11,808 Robię coś odwrotnego, biorę to, co cenię w domu, 726 01:05:11,891 --> 01:05:14,269 jak ciebie, i sprowadzam to tu. 727 01:05:16,521 --> 01:05:18,982 To ma więcej sensu. 728 01:05:20,400 --> 01:05:23,027 Bo tu jest bezpieczniej być człowiekiem. 729 01:05:31,995 --> 01:05:34,998 TYDZIEŃ 3 730 01:05:38,960 --> 01:05:42,046 Nigdy nie widziałam tak mało wielorybów pod koniec sezonu. 731 01:05:43,590 --> 01:05:45,758 Udało nam się zdobyć tylko jedno porządne nagranie. 732 01:05:57,729 --> 01:06:00,064 Hydrofon leci w dół. 733 01:06:03,568 --> 01:06:05,570 - Ładnie. - Świetnie. 734 01:06:06,446 --> 01:06:07,780 Zajmę się danymi, 735 01:06:07,864 --> 01:06:11,826 bo nie chcemy tu być dłużej niż trzeba. 736 01:06:23,838 --> 01:06:25,840 Podasz czas? Słucham. 737 01:06:25,924 --> 01:06:27,675 8.29. 738 01:06:27,759 --> 01:06:30,136 - Okej, nagrywam. - Spoko. 739 01:07:08,883 --> 01:07:10,093 To jest frustrujące. 740 01:07:12,053 --> 01:07:15,890 Woda strasznie hałasuje. Dużo plusków. 741 01:07:15,974 --> 01:07:20,019 Musimy to ustawić na poziomie 25. Jest... 742 01:07:21,771 --> 01:07:23,314 To spore wyzwanie. 743 01:07:27,026 --> 01:07:31,155 Jestem tym wszystkim wykończona. 744 01:07:35,368 --> 01:07:38,746 Mówienie, że to trudne, że to wyzwanie, 745 01:07:38,830 --> 01:07:40,915 jest czasem oznaką słabości. 746 01:07:48,882 --> 01:07:53,553 A będąc kobietą w tej branży, nie chcesz okazywać słabości. 747 01:08:28,504 --> 01:08:32,090 W tym roku obiecałam, że będę pracować w terenie tylko dwa tygodnie. 748 01:08:37,263 --> 01:08:38,431 Tęsknię za Mattem. 749 01:08:40,724 --> 01:08:44,437 Mam wrażenie, że widzieliśmy swoje twarze wieki temu. 750 01:09:31,942 --> 01:09:34,737 19 Z 30 PLAYBACKÓW ZAKOŃCZONYCH POZOSTAŁO 6 DNI 751 01:09:34,821 --> 01:09:37,072 Dziś jest wtorek, 27 sierpnia. 752 01:09:37,156 --> 01:09:38,825 Mówi dr Michelle Fournet 753 01:09:38,907 --> 01:09:42,620 z prawie, ale jeszcze nie całkiem, dr Natalie Mastick. 754 01:09:48,166 --> 01:09:50,335 Okej. W porządku. 755 01:09:51,920 --> 01:09:55,133 Jest bliżej pozostałych? 756 01:09:55,216 --> 01:09:58,261 Dużo wielorybów. Tu jest dużo wielorybów. 757 01:10:00,513 --> 01:10:02,807 - Okej. - To mój ulubiony problem. 758 01:10:03,850 --> 01:10:05,935 To dobry problem. Spójrz na nie. 759 01:10:06,019 --> 01:10:07,729 Patrz! 760 01:10:20,658 --> 01:10:21,868 Idealnie. 761 01:10:21,951 --> 01:10:25,914 Okej, niebieski jest zabezpieczony. 762 01:10:25,997 --> 01:10:28,666 Niebieski jest w wodzie. 763 01:10:28,750 --> 01:10:30,293 Niebieski jest w wodzie. 764 01:10:38,968 --> 01:10:41,763 Czy dźwięk w iPadzie jest ustawiony na maksa? 765 01:10:43,264 --> 01:10:44,891 - Tak. - Tak? 766 01:10:46,935 --> 01:10:49,896 - Włącz jeszcze raz. Działa? - Działa. 767 01:10:52,357 --> 01:10:54,150 - Nie włożyłyśmy go do wody. - Szlag. 768 01:10:55,318 --> 01:10:57,195 - Dobra, zatrzymaj. - O nie. 769 01:11:01,157 --> 01:11:02,534 Dobra. Gotowa? 770 01:11:03,952 --> 01:11:05,662 Nie wiem. To było stresujące. 771 01:11:05,745 --> 01:11:07,539 - Tak, gotowa. - Okej. 772 01:11:12,085 --> 01:11:16,256 Jeden. Dwa. Trzy, cztery, pięć. 773 01:11:16,881 --> 01:11:20,552 Sześć, siedem, osiem, dziewięć, dziesięć, jedenaście. 774 01:11:22,929 --> 01:11:25,848 Gotowa? Zaczynamy. 775 01:11:27,016 --> 01:11:28,977 Mamy grupę dwóch. 776 01:11:29,602 --> 01:11:32,856 Trzy pojedyncze. Jedną grupę czterech. I dwa. 777 01:11:33,439 --> 01:11:36,234 Tutaj. Tutaj chyba jest jeden. 778 01:11:36,317 --> 01:11:38,069 Badanie numer 26. 779 01:11:39,529 --> 01:11:40,864 Koniec czasu. 780 01:11:41,906 --> 01:11:45,493 Wielkość grupy, trzy. 145,6. 781 01:11:46,369 --> 01:11:49,789 Grupa dwóch. 356,1. 782 01:11:51,165 --> 01:11:52,417 Jeden. 783 01:11:54,752 --> 01:11:56,629 129,6. 784 01:11:58,256 --> 01:12:00,133 Między 180 a 450 metrów. 785 01:12:08,933 --> 01:12:11,144 Pierwszy raz odczuwam swój wiek. 786 01:12:12,186 --> 01:12:13,396 Chcę mieć dziecko. 787 01:12:14,731 --> 01:12:17,525 Co z nim zrobisz, gdy będziesz w terenie? 788 01:12:18,693 --> 01:12:20,028 Zabierzesz je ze sobą. 789 01:12:22,238 --> 01:12:23,323 To trudne pytanie. 790 01:12:23,406 --> 01:12:25,366 Zależy, jaką pracę będę wykonywać. 791 01:12:25,450 --> 01:12:28,328 Zależy, jakiego będę mieć partnera, gdy będę tę pracę wykonywać. 792 01:12:28,411 --> 01:12:31,414 Jeśli takiego, który do mnie dołączy, to tak. 793 01:12:31,497 --> 01:12:34,209 Jeśli będę mieć grupę wspierających osób. 794 01:12:35,460 --> 01:12:37,003 Mówię poważnie. 795 01:12:37,086 --> 01:12:38,838 - Sezon trwa miesiąc. - Tak. 796 01:12:38,922 --> 01:12:40,965 Ktoś zbiera z dziećmi jagody, 797 01:12:41,049 --> 01:12:42,926 smaży naleśniki i robi pranie, 798 01:12:43,009 --> 01:12:46,012 gotuje obiad, zmywa po śniadaniu. 799 01:12:46,095 --> 01:12:48,389 A potem my wracamy po badaniach 800 01:12:48,473 --> 01:12:50,767 i kolejnego dnia jest moja kolej z dzieciakami. 801 01:12:50,850 --> 01:12:53,019 Wezmę jednego na ręce, drugiego złapię, 802 01:12:53,102 --> 01:12:55,647 jeśli spadną, to spadną, znowu je podniesiesz. 803 01:12:55,730 --> 01:12:56,731 Tak. 804 01:12:56,814 --> 01:12:59,776 Potem zamienimy grafik i będzie twoja kolej, by zostać w domu. 805 01:13:00,735 --> 01:13:03,530 - Tak. To brzmi niesamowicie. - Tak. 806 01:13:03,613 --> 01:13:06,950 Myślisz o tym, jak będziesz wykończona? 807 01:13:08,493 --> 01:13:09,744 To tylko miesiąc. 808 01:13:09,827 --> 01:13:12,664 Miesiąc pracowania dziewięć godzin na łodzi, 809 01:13:12,747 --> 01:13:15,208 wracania do domu, niespania. 810 01:13:16,751 --> 01:13:19,963 Nie ma dobrych przykładów w naszej branży. 811 01:13:20,046 --> 01:13:21,464 Nie potrzebujemy przykładów. 812 01:13:42,527 --> 01:13:45,113 Okej. 813 01:13:45,989 --> 01:13:46,990 Okej. 814 01:13:52,662 --> 01:13:54,956 - Powiedział, że tam. - Masz śpiewaka? 815 01:13:55,039 --> 01:13:56,791 - Tak? - Śpiewa. 816 01:13:56,875 --> 01:13:58,459 - Gdy popłyniemy... - Okej. Tak. 817 01:13:58,543 --> 01:14:00,169 ...a one przestały śpiewać... 818 01:14:00,253 --> 01:14:02,922 - Okej. Tak. - Tak. 819 01:14:03,006 --> 01:14:05,216 - Bo ostatnio zaczął znowu. - Tak, okej. 820 01:14:05,300 --> 01:14:08,261 Okej. To wszystko tłumaczy, bo słyszeliśmy... 821 01:14:08,344 --> 01:14:11,180 słyszeliśmy ładnie pieśni, więc jeśli on tam jest... Tak. 822 01:14:12,056 --> 01:14:13,057 W porządku. 823 01:14:25,695 --> 01:14:26,821 Opuszczam. 824 01:14:31,743 --> 01:14:33,995 Myślę, że to dobry kierunek. 825 01:14:34,078 --> 01:14:35,330 Słychać go głośniej. 826 01:14:41,127 --> 01:14:44,255 Tak, teraz płyniemy w dobrym kierunku. 827 01:14:44,339 --> 01:14:45,506 Tak. 828 01:15:06,945 --> 01:15:08,029 Okej. 829 01:16:34,908 --> 01:16:37,744 To ta sama pieśń, którą słyszeliśmy w Australii. 830 01:16:38,620 --> 01:16:41,539 Ta, którą badamy cały sezon. 831 01:16:44,417 --> 01:16:47,503 To znaczy, że są tu przynajmniej dwie różne pieśni. 832 01:16:53,051 --> 01:16:55,094 Spotkanie kultur. 833 01:16:58,431 --> 01:17:01,309 Ten wieloryb śpiewa pieśń z zachodu. 834 01:17:06,898 --> 01:17:09,526 A ta druga musi być skądinąd. 835 01:17:17,200 --> 01:17:20,495 A kolejna najbliższa populacja jest w pobliżu Ekwadoru. 836 01:17:21,204 --> 01:17:23,164 Około 8000 km na wschód. 837 01:17:26,584 --> 01:17:31,673 To, co uważałam za niespotykane dzielenie się pieśniami, 838 01:17:31,756 --> 01:17:36,010 może być tylko częścią sieci kulturalnej. 839 01:17:41,474 --> 01:17:44,519 Tysiące mózgów uczą się i dzielą 840 01:17:44,602 --> 01:17:48,106 jednymi z najbardziej złożonych wzorów akustycznych na świecie. 841 01:17:56,197 --> 01:18:00,952 Efekt ewolucji, która jest milion lat starsza od naszej. 842 01:18:07,166 --> 01:18:12,630 Badanie kultury wielorybów może pomóc nam przyjrzeć się naszej. 843 01:18:18,011 --> 01:18:19,846 Jak możemy porozumiewać się inaczej 844 01:18:21,389 --> 01:18:22,974 za milion lat. 845 01:20:14,377 --> 01:20:15,920 Zaraz się dowiemy... 846 01:20:17,005 --> 01:20:18,214 czy zadziałało. 847 01:20:20,008 --> 01:20:21,509 Zaczyna się tu. Okej. 848 01:20:23,344 --> 01:20:25,972 W pierwszej części mamy jeden, dwa... 849 01:20:27,098 --> 01:20:28,349 trzy dźwięki „growl”. 850 01:20:28,850 --> 01:20:29,851 Żadnych „whupów”. 851 01:20:29,934 --> 01:20:33,438 W drugiej części mamy jeden, dwa, trzy „whupy”. 852 01:20:33,521 --> 01:20:36,733 A potem jeden, dwa, 853 01:20:37,567 --> 01:20:41,946 trzy, cztery, pięć, sześć, siedem... 854 01:20:43,323 --> 01:20:45,742 osiem, dziewięć, dziesięć, jedenaście... 855 01:20:47,410 --> 01:20:48,745 dwanaście, trzynaście. 856 01:20:51,456 --> 01:20:52,832 Trzynaście. 857 01:20:58,546 --> 01:21:01,007 - Nieźle, co? - Nieźle. 858 01:21:01,925 --> 01:21:03,301 Odpowiadają ci. 859 01:21:05,887 --> 01:21:07,597 Myślę, że to nie zadziała. 860 01:21:17,732 --> 01:21:20,610 Bardzo się cieszę! 861 01:21:29,911 --> 01:21:33,623 Trudno jest interpretować język świata natury. 862 01:21:35,083 --> 01:21:40,380 Słuchać i rozumieć, co przekazuje. 863 01:21:43,049 --> 01:21:48,555 To tak jakby wycelować wszystkie satelity w niebo 864 01:21:48,638 --> 01:21:51,224 i czekać na znak z kosmosu. 865 01:21:54,394 --> 01:21:56,145 WCZESNA ANALIZA DR FOURNET POKAZUJE, 866 01:21:56,229 --> 01:21:58,439 ŻE HUMBAKI WYDAJĄ DŹWIĘKI „WHUP”, BY NAWIĄZAĆ KONTAKT 867 01:21:58,523 --> 01:21:59,816 I POKAZAĆ, KIM SĄ. 868 01:21:59,899 --> 01:22:04,320 JEJ PRZEŁOM WYRAŹNIE POKAZUJE, 869 01:22:04,404 --> 01:22:09,117 JAK WIELORYBY PODTRZYMUJĄ WIELOLETNIE ZWIĄZKI. 870 01:22:12,579 --> 01:22:15,957 DR GARLAND PRACUJE Z NAUKOWCAMI Z RÓŻNYCH KRAJÓW, 871 01:22:16,040 --> 01:22:17,542 KTÓRZY BADAJĄ PIEŚNI HUMBAKÓW. 872 01:22:17,625 --> 01:22:20,628 RAZEM TWORZĄ MAPĘ TEGO, 873 01:22:20,712 --> 01:22:25,258 JAK WIELORYBY DZIELĄ SIĘ PIEŚNIAMI DOKOŁA PLANETY. 874 01:22:26,926 --> 01:22:29,554 ZARÓWNO DR FOURNET, JAK I DR GARLAND STARAJĄ SIĘ ODSZYFROWAĆ COŚ, 875 01:22:29,637 --> 01:22:31,848 CO WYDAJE SIĘ BYĆ NAJSTARSZYM NA ŚWIECIE SYSTEMEM 876 01:22:31,931 --> 01:22:35,268 KULTURY I KOMUNIKACJI. 877 01:26:38,678 --> 01:26:40,680 Napisy: Agnieszka Otawska