1 00:00:07,884 --> 00:00:12,472 ABD Hükûmeti'yle ilgili, benim başrol, senin yapımcı olduğun 2 00:00:12,555 --> 00:00:14,182 bir komedi programı. 3 00:00:15,683 --> 00:00:16,601 Biraz endişeliyim. 4 00:00:18,603 --> 00:00:21,355 Adam, hemen halledebilir miyiz? Vergilerimi hesaplıyorum. 5 00:00:22,899 --> 00:00:23,775 Muhasebeci yok mu? 6 00:00:23,858 --> 00:00:25,193 Kendim yapmayı seviyorum. 7 00:00:25,276 --> 00:00:28,988 Vergiler medeni bir toplumda yaşamak için ödediğimiz bedeldir. 8 00:00:29,822 --> 00:00:31,491 Peki, nasıl gidiyor? 9 00:00:31,574 --> 00:00:34,577 Aslında epey kolay. Tek yapman gereken talimatları izlemek. 10 00:00:34,660 --> 00:00:37,997 Vergiye dâhil geliri 0,2'yle çarp 11 00:00:38,081 --> 00:00:40,291 ve 13'üncü satıra yaz. 12 00:00:45,088 --> 00:00:50,343 Sonra Tablo D'nin altıncı satırındaki miktarı yaz. 13 00:00:50,426 --> 00:00:53,346 Tablo D'nin burada bir yerde olduğuna eminim. 14 00:01:12,615 --> 00:01:13,616 Ne düşünüyorsun? 15 00:01:14,367 --> 00:01:17,161 Eski Başkan Obama, insanlar… 16 00:01:17,245 --> 00:01:18,621 Çoğu insan "başkan" der. 17 00:01:18,704 --> 00:01:21,290 Bu olmaz ki, artık işin bu değil. 18 00:01:21,374 --> 00:01:24,168 Lise üçüncü sınıfta süpermarkette terfi aldım 19 00:01:24,252 --> 00:01:26,963 ama insanlara hayatım boyunca kendime 20 00:01:27,046 --> 00:01:30,216 Vardiya Yöneticisi Adam Conover dedirtmedim. Bu çılgınca olurdu. 21 00:01:31,050 --> 00:01:32,969 Teyitçilerin peşime düşmesini istemem. 22 00:01:33,052 --> 00:01:37,056 Bu yüzden eski başkan diyeceğim, yoksa ESKİBAŞ'ı mı tercih edersin? 23 00:01:37,139 --> 00:01:39,767 Ne zaman istersen konuya girebilirsin. 24 00:01:39,851 --> 00:01:42,603 ESKİBAŞ Obama, programın yapımcısısın. 25 00:01:42,687 --> 00:01:46,524 İnsanlar bunun devlet yanlısı bir propaganda olduğunu düşünecek. 26 00:01:46,607 --> 00:01:47,942 Program benim hakkımda değil. 27 00:01:48,025 --> 00:01:52,572 Programın amacı, insanlara devletimizin aslında ne yaptığını göstermek. 28 00:01:52,655 --> 00:01:55,700 Ve onları gerçekten bu işleri yapan Amerikalılarla tanıştırmak. 29 00:01:55,783 --> 00:01:59,120 Ama devlet her zaman düzgün çalışmaz. 30 00:01:59,787 --> 00:02:01,581 Hatta bazen zarar verir. 31 00:02:01,664 --> 00:02:04,292 Devlet nasıl çalışır programı yapmak istemiyorum. 32 00:02:04,375 --> 00:02:07,295 Çalışıp çalışmadığını ve kime çalıştığını bilmek istiyorum. 33 00:02:09,338 --> 00:02:11,340 Burayı home office gösterebilir miyim? 34 00:02:12,300 --> 00:02:16,262 Tamam. Bak, senin olayın gerçeği açığa çıkarmak, değil mi? 35 00:02:16,846 --> 00:02:21,392 O zaman sorulara bak ve öğrendiğin tüm gerçekleri anlat. 36 00:02:21,475 --> 00:02:24,353 Yani finansal destekleri inceleyebilir miyiz? 37 00:02:24,437 --> 00:02:25,438 Buyur lütfen. 38 00:02:25,521 --> 00:02:26,355 FEMA! 39 00:02:26,439 --> 00:02:27,398 Yap istediğini. 40 00:02:27,481 --> 00:02:28,774 Askerî teknoloji. 41 00:02:28,858 --> 00:02:30,943 Adam, sen bilirsin. 42 00:02:31,027 --> 00:02:34,780 Programı istediğin gibi yap. Bildirmem gereken masraflar var. 43 00:02:37,283 --> 00:02:39,660 Ek çalışma kâğıtlarını ekle. 44 00:02:40,244 --> 00:02:44,415 Ne ek çalışma kâğıdı? Ek çalışma kâğıdı yok ki! 45 00:02:44,498 --> 00:02:48,252 BİR NETFLIX DİZİSİ 46 00:02:56,010 --> 00:02:58,846 Tamam, bak, ben de senin kadar şüpheliyim. 47 00:02:58,930 --> 00:03:02,808 Algoritma gerçekten Nailed It'teki yiyecek facialarını izlemek yerine 48 00:03:02,892 --> 00:03:06,562 devletle ilgili bir komedi programı izlemeni mi bekliyor? 49 00:03:06,646 --> 00:03:09,982 G WORD WITH ADAM CONOVER'I İZLE NAILED IT! TATİL ÖZEL 50 00:03:10,066 --> 00:03:14,779 Tamam, buna gerek yok. Ama bak, buradayım. 51 00:03:14,862 --> 00:03:18,783 Devlet, Amerika'da kötü bir söz gibidir. 52 00:03:18,866 --> 00:03:21,327 Bana inanmıyorsan Şükran Günü'nde konusunu aç 53 00:03:21,410 --> 00:03:23,245 ve başına gelecekleri gör. 54 00:03:23,329 --> 00:03:24,830 Konuşmayı bırak, devleti 55 00:03:24,914 --> 00:03:29,085 düşünmek bile istemiyoruz. Devlet bürokrasi, lobiciler 56 00:03:29,168 --> 00:03:31,379 ve politikacılardan ibaret, değil mi? 57 00:03:31,462 --> 00:03:37,718 Falan filan için bana oy verin, vergi, özgürlük, herkes benden nefret ediyor. 58 00:03:37,802 --> 00:03:41,889 Ama devletimizin aslında ne yaptığını araştırmaya başladığımda 59 00:03:41,973 --> 00:03:45,393 politikaların ardında dünyanın 60 00:03:46,102 --> 00:03:50,314 en büyük, en güçlü organizasyonu olduğunu fark edince hayrete düştüm. 61 00:03:50,398 --> 00:03:53,693 Amerika'da her 16 çalışandan biri 62 00:03:53,776 --> 00:03:55,695 federal hükûmet için çalışıyor. 63 00:03:55,778 --> 00:04:00,283 Ve iyisiyle kötüsüyle hayatımızın her yönünü şekillendiriyorlar. 64 00:04:00,366 --> 00:04:03,661 Yine de çoğumuz bu insanların ne yaptığını hiç bilmiyoruz. 65 00:04:03,744 --> 00:04:05,621 Cidden, ne yapıyorsun? 66 00:04:06,872 --> 00:04:09,583 Nükleer silahların yanlışlıkla patlamamasını sağlıyorum. 67 00:04:09,667 --> 00:04:12,420 Gördünüz mü? Çok önemli bir şey. 68 00:04:12,503 --> 00:04:15,548 Dört yılda bir, çoğumuzun hakkında hiçbir şey bilmediği 69 00:04:15,631 --> 00:04:18,092 bir devleti kimin yöneteceğine dair 70 00:04:18,175 --> 00:04:21,637 ulusal bir ağız dalaşına girmemiz biraz tuhaf değil mi? 71 00:04:21,721 --> 00:04:24,390 Devletimiz halkın olmalı, halk tarafından yönetilmeli 72 00:04:24,473 --> 00:04:26,309 ve halk için var olmalı. 73 00:04:26,392 --> 00:04:30,980 Yani halk olarak, devletin ne nane yediğini bilmemiz gerekmez mi? 74 00:04:31,731 --> 00:04:35,151 Bu programda devletin hayatlarımızı iyi ya da kötü 75 00:04:35,234 --> 00:04:38,321 etkilediği yönlerini inceleyeceğiz. 76 00:04:38,404 --> 00:04:41,073 Cebimizdeki paradan vücudumuzun sağlığına, 77 00:04:41,157 --> 00:04:45,202 bizi hayatta tutan en önemli şey olan gıdamıza kadar. 78 00:04:47,330 --> 00:04:51,334 GIDA 79 00:04:53,502 --> 00:04:56,839 Markete gittiğimde bu kadar fazla seçenek beni şaşkına çevirir. 80 00:04:56,922 --> 00:05:00,051 Peki ya elimizde olmayan seçenekler? 81 00:05:00,134 --> 00:05:03,679 Mesela sağlıksız gıdalar neden sağlıklılardan daha ucuz? 82 00:05:03,763 --> 00:05:06,432 Neden her somun ekmeğin içinde mısır şurubu var? 83 00:05:06,515 --> 00:05:10,102 Ve süt neden tam yağlıdan birden yüzde 2'ye düşüyor? 84 00:05:10,186 --> 00:05:12,438 O yüzde 53'lük süt nerede? 85 00:05:12,521 --> 00:05:15,441 Bu seçimleri başkaları bizim adımıza yapıyor. 86 00:05:15,524 --> 00:05:19,278 Ve gıda sistemimizde kimsenin seçimi devletin seçiminden 87 00:05:19,362 --> 00:05:22,031 daha güçlü değildir. Yani bilmek istediğim şu, 88 00:05:22,114 --> 00:05:24,867 yapılan seçimler bizim için faydalı mı yoksa zararlı mı? 89 00:05:24,950 --> 00:05:29,205 Ve gerçekten bizim çıkarlarımızı mı yoksa başkalarınınkini mi koruyorlar? 90 00:05:30,581 --> 00:05:35,211 Devletin yaptığı seçimlerden biri gıda güvenliği standartlarını belirlemek. 91 00:05:35,294 --> 00:05:37,671 Bir düşün, süpermarkette ne seçersen seç, 92 00:05:37,755 --> 00:05:40,758 seni ölümcül hasta etmeyeceğini varsayabilirsin. 93 00:05:41,383 --> 00:05:42,802 Ama yüz yıl önce 94 00:05:42,885 --> 00:05:46,847 Amerika'da gıda insanları sürekli hasta ediyordu. 95 00:05:46,931 --> 00:05:51,894 Tatlım, bozuk eti mi alayım yoksa bozulmamış eti mi? 96 00:05:51,977 --> 00:05:55,856 Markalı olanı alayım, yüzde 20 daha az arsenik var. 97 00:05:56,857 --> 00:05:58,818 Etin eskiden nasıl işlem gördüğünü 98 00:05:58,901 --> 00:06:01,862 öğrendiğinizde nedenini anlamak pek zor olmuyor. 99 00:06:01,946 --> 00:06:05,825 Patron, sıçanlar etlerin üzerine dışkılıyordu, ben de onları zehirledim 100 00:06:05,908 --> 00:06:09,120 ama şimdi etlerin üstü zehirlenmiş ölü sıçan dolu. 101 00:06:09,203 --> 00:06:10,496 Ne yapalım dersin? 102 00:06:11,205 --> 00:06:13,415 Bana yeni bir sosis aroması gibi geldi. 103 00:06:14,208 --> 00:06:16,919 Keşke bunun abartı olduğunu söyleyebilsem. 104 00:06:17,002 --> 00:06:18,879 Yazar Upton Sinclair 105 00:06:18,963 --> 00:06:22,216 bu sağlıksız koşulları kitabı Şikago Mezbahaları'nda yazdığında 106 00:06:22,299 --> 00:06:26,095 halk öyle tepki verdi ki Başkan Teddy Roosevelt mecburen harekete geçti. 107 00:06:26,887 --> 00:06:31,142 İğrenç! Bu konuda bir şey yapmalıyız. 108 00:06:33,978 --> 00:06:38,482 Değerli Amerikalılar, Birleşik Devletler Tarım Bakanlığı'na 109 00:06:38,566 --> 00:06:41,485 etin yenecek durumda olduğunu tasdiklemek için denetleme yetkisi veren 110 00:06:41,569 --> 00:06:44,572 Federal Et Denetleme Yasası'nı imzaladım. 111 00:06:44,655 --> 00:06:46,949 Bundan sonra duyacağınız tek orman 112 00:06:47,032 --> 00:06:49,368 benim filleri vurduğum orman olacak. 113 00:06:51,287 --> 00:06:53,205 Tarım Bakanlığı logosunu gördüğünüzde 114 00:06:53,289 --> 00:06:57,293 bilin ki Teddy Amca size bunu mideye indirebileceğinizi söylüyor. 115 00:06:59,336 --> 00:07:02,214 Vay be, Teddy gerçekten de ilk ayıymış. 116 00:07:02,298 --> 00:07:06,468 Gıda düzenleme dayatması inanılmaz şekilde başarılı oldu. 117 00:07:06,552 --> 00:07:10,472 Bozuk ete karşı olan kitlesel korku geçmişte kaldı. 118 00:07:10,556 --> 00:07:14,226 Ve endüstri bundan fayda sağladı çünkü Tarım Bakanlığı logosu 119 00:07:14,310 --> 00:07:18,105 esasen gıdanın güvenli olduğuna dair bir devlet mührüydü. 120 00:07:18,856 --> 00:07:22,318 Ama düşününce bu iş neredeyse fazla büyük bir iş değil mi? 121 00:07:23,319 --> 00:07:25,571 ABD ticari et endüstrisi artık 122 00:07:25,654 --> 00:07:29,366 her yıl 500 milyon kilogramdan fazla 123 00:07:29,450 --> 00:07:32,912 dana, tavuk, domuz, kuzu, koyun ve keçi işliyor, 124 00:07:32,995 --> 00:07:36,081 deve kuşlarından bahsetmiyorum bile. Evet. Deve kuşu yiyoruz. 125 00:07:36,165 --> 00:07:41,003 Ve o 500 milyonun her bir kilogramı Tarım Bakanlığı tarafından 126 00:07:41,086 --> 00:07:42,838 birçok kez incelenmek zorunda. 127 00:07:42,922 --> 00:07:46,884 Yani tam olarak kim bütün etlerimize dokunuyor? 128 00:07:46,967 --> 00:07:50,179 Böyle söylemem onlara iğrenç mi yoksa seksi mi geliyor? 129 00:07:51,180 --> 00:07:55,309 Ve en önemlisi, bu nasıl bir iş? 130 00:08:02,733 --> 00:08:03,817 Cargill Schuyler'a hoş geldiniz. 131 00:08:03,901 --> 00:08:05,027 Kabul ettiğiniz için sağ olun. 132 00:08:05,110 --> 00:08:05,986 -Memnun oldum. -Eminim. 133 00:08:07,112 --> 00:08:09,532 Günde kaç baş sığır geliyor? 134 00:08:09,615 --> 00:08:12,493 Günde yaklaşık beş bin baş işleriz. 135 00:08:12,576 --> 00:08:15,454 Peki, burada kaç Tarım Bakanlığı çalışanı var? 136 00:08:15,538 --> 00:08:19,416 Sahada her vardiya için yaklaşık 13 tane 137 00:08:19,500 --> 00:08:21,794 Tarım Bakanlığı müfettişi var. Yani toplam 26. 138 00:08:21,877 --> 00:08:24,171 İki de Tarım Bakanlığı veterineri var. 139 00:08:24,255 --> 00:08:25,965 Bu, burada çalışanlar dışındakilerin 140 00:08:26,048 --> 00:08:27,633 pek gördüğü bir şey değil. 141 00:08:27,716 --> 00:08:30,386 Doğru. Yani nasıl desem, buraya fazla kamera sokmayız. 142 00:08:32,012 --> 00:08:33,931 Karkası burada işliyoruz 143 00:08:34,014 --> 00:08:37,351 ve kutulara koyup tüketicilere satıyoruz. 144 00:08:38,852 --> 00:08:42,940 Buraya bakarsan da… Az önce konuştuğumuz gibi Tarım Bakanlığı… 145 00:08:43,023 --> 00:08:43,983 Gördüm, orada. 146 00:08:44,066 --> 00:08:45,734 Tarım Bakanlığı müfettişimiz. 147 00:08:45,818 --> 00:08:48,404 -Evet, cebinde bakanlık logosu olan. -Doğru. 148 00:08:48,487 --> 00:08:50,906 Yani etrafta dolaşıyor, onun altına bakıyor, 149 00:08:50,990 --> 00:08:53,993 muşambanın altına bakıyor. Hareketli bir denetim. 150 00:08:54,076 --> 00:08:56,203 Lokanta müfettişi gibi ama her gün buradalar. 151 00:08:56,287 --> 00:08:57,121 Doğru. 152 00:08:57,204 --> 00:09:00,708 Çoğu özel şirket devleti böyle davet etmez. 153 00:09:00,791 --> 00:09:01,750 Çoğu şöyle der, "Yani 154 00:09:01,834 --> 00:09:04,503 işi durdurmamı söyleyeceksin ve bu bana paraya mal olacak." 155 00:09:04,587 --> 00:09:08,591 Burada olmaları şart. Tarım Bakanlığı'nın burada olması federal bir zorunluluk. 156 00:09:08,674 --> 00:09:11,051 Tamam, kişisel olarak sorayım, 157 00:09:11,135 --> 00:09:13,304 sence federal zorunluluk önemli mi? 158 00:09:13,387 --> 00:09:15,598 Sence burada olmalarının zorunlu olması 159 00:09:15,681 --> 00:09:17,141 et kalitesini artırır mı? 160 00:09:17,224 --> 00:09:19,226 -Kesinlikle. -Evet. 161 00:09:19,310 --> 00:09:23,147 Burada bir ortaklık var. Daha iyi olmamıza yardım ediyorlar. 162 00:09:23,230 --> 00:09:25,816 Gıda güvenliği açısından gerekenleri 163 00:09:25,899 --> 00:09:29,528 yaptığımızdan emin oluyorlar. İşlemlerimizde eksiklik var mı, 164 00:09:29,612 --> 00:09:30,571 yok mu bakıyorlar. 165 00:09:30,654 --> 00:09:33,032 Bunu… Bunu denetliyorlar. 166 00:09:40,456 --> 00:09:42,207 -Selam! -Selam Adam, ben Miguel. 167 00:09:42,291 --> 00:09:45,002 Tarım Bakanlığı Güvenlik Müfettişiyim. 168 00:09:45,085 --> 00:09:48,505 Şirkette çalışanların yanında durmana 169 00:09:48,589 --> 00:09:50,382 ve "Hattı niye durduruyorsun?" 170 00:09:50,466 --> 00:09:52,217 diyerek zorluk çıkarmalarına rağmen 171 00:09:52,301 --> 00:09:54,386 işini kolay yapabiliyor musun? 172 00:09:54,470 --> 00:09:57,681 Hayır, hattı durdurmak için geçerli bir nedenim varsa 173 00:09:57,765 --> 00:09:59,975 ve üründe bulaşma, çapraz bulaşma 174 00:10:00,059 --> 00:10:02,811 olacağını ve birine zarar vereceğini görürsem 175 00:10:02,895 --> 00:10:04,104 işimi yapmam gerekiyor. 176 00:10:04,188 --> 00:10:06,732 Bence, insanların hasta olmaması için 177 00:10:06,815 --> 00:10:08,942 üzerime düşeni yapmam çok önemli. 178 00:10:09,026 --> 00:10:10,069 Evet. 179 00:10:10,152 --> 00:10:13,906 Burada ürettiğimiz gıda benim masama, herkesin masasına gidiyor. 180 00:10:13,989 --> 00:10:17,159 Bir sorun olduğunu gördüğünde ne oluyor? 181 00:10:17,242 --> 00:10:21,288 Bir şey görürsek şüpheli etiketi denen 182 00:10:21,372 --> 00:10:24,667 bu mavi etiketleri kullanırız ve veterinere bildiririz. 183 00:10:24,750 --> 00:10:26,710 O da görevini yapar. 184 00:10:26,794 --> 00:10:28,212 Yani bir şey görürseniz… 185 00:10:28,295 --> 00:10:31,006 Uygun olmayan bir lenf nodu ya da öyle bir şey görürseniz 186 00:10:31,090 --> 00:10:34,968 "Bunu etiketlemeliyim ki veteriner baksın." diyorsunuz. 187 00:10:35,052 --> 00:10:38,180 -Merhaba Adam. Doktor Angela Broatman. -Selam. 188 00:10:38,263 --> 00:10:40,724 Yani Tarım Bakanlığı veterinerisin. 189 00:10:40,808 --> 00:10:43,811 Evet. Tarım Bakanlığı'nda 11 yıldır veterinerim. 190 00:10:43,894 --> 00:10:47,064 Ve bunu yapmamın nedeni halk sağlığıyla ilgilenmem. 191 00:10:47,147 --> 00:10:50,984 Bunlar bugün kesilip Amerika halkının besin zincirine 192 00:10:51,068 --> 00:10:53,862 girecek ineklerin sadece bazıları. 193 00:10:53,946 --> 00:10:57,449 Ama… Uzman değilim ama bu ineklere baktığımda 194 00:10:57,533 --> 00:11:00,661 bana çok mutlu bir görüntü gibi gelmiyor, değil mi? 195 00:11:00,744 --> 00:11:03,706 Yani iyi hâldeler mi ya da kötü davranıldı mı, 196 00:11:03,789 --> 00:11:05,082 nasıl anlıyorsun? 197 00:11:05,165 --> 00:11:07,793 Koridorda olmaları çok büyük avantaj. 198 00:11:07,876 --> 00:11:10,254 İnsancıl taşıma teknikleri kullanıp kullanılmadığından 199 00:11:10,337 --> 00:11:12,297 ve hiçbir hayvanın kamyondan indirilip 200 00:11:12,381 --> 00:11:15,759 yürütülürken gereksiz stres yaşamadığından emin olmak için 201 00:11:15,843 --> 00:11:18,387 kamyoncuların hayvanları indirmelerini izlerim. 202 00:11:18,470 --> 00:11:21,014 Yani onlara davranışlarına dikkat ediyorsun. 203 00:11:21,098 --> 00:11:23,392 Tabii. Topallayanlara bakıyorum. 204 00:11:23,475 --> 00:11:25,394 Su yalaklarına geliyorlar mı, 205 00:11:25,477 --> 00:11:28,105 su tanklarımız yeteri kadar dolu mu diye bakıyorum. 206 00:11:28,188 --> 00:11:33,193 Yabancı hayvan hastalıklarına bakıyorum. Dinliyorum. 207 00:11:33,277 --> 00:11:35,737 -Sesleri dinliyorsun. -Evet, bu normal bir mö. 208 00:11:35,821 --> 00:11:37,197 -Kokuları kokluyorsun. -Evet. 209 00:11:37,281 --> 00:11:39,241 -Nasıl başladın? -Veterinerlik fakültesinde 210 00:11:39,324 --> 00:11:42,035 nekropsiyi çok sevdiğimi fark ettim 211 00:11:42,119 --> 00:11:43,912 çünkü organlarını görmeyi… 212 00:11:43,996 --> 00:11:46,957 -Bu esasen otopsi. -Evet, hayvanlarda otopsi. 213 00:11:47,040 --> 00:11:48,792 Yani… Bir saniye. Veteriner oldun 214 00:11:48,876 --> 00:11:52,296 ve "En sevdiğim kısım ölü hayvanları kesip açmaktı." mı dedin? 215 00:11:52,379 --> 00:11:54,756 -Gerçekten öyleydi. -Ve o anda aklına mı geldi? 216 00:11:54,840 --> 00:11:57,176 Ölü hayvanlarla nerede çalışabilirim, dedim. 217 00:11:57,759 --> 00:12:01,054 Ve Tarım Bakanlığı bana bunu verdi. 218 00:12:01,138 --> 00:12:03,765 Hastalık süreçlerine bakmayı seviyorum 219 00:12:03,849 --> 00:12:07,603 ve birçok farklı hastalık görebiliyorum. 220 00:12:07,686 --> 00:12:09,438 -İnek hastalığı meraklısısın. -Evet. 221 00:12:09,521 --> 00:12:11,732 Her takıntı için doğru bir iş var. 222 00:12:11,815 --> 00:12:13,692 -Evet. -Hangi tuhaf şeyi seversen sev. 223 00:12:13,775 --> 00:12:15,986 O takıntı için mutlaka bir iş vardır. 224 00:12:16,069 --> 00:12:19,490 İçeride müfettişlerin bütün karkaslara, tüm ahşaya, 225 00:12:19,573 --> 00:12:21,783 tüm iç organlara baktığını görürsün. 226 00:12:21,867 --> 00:12:25,287 Yani halk sağlığı için tehlike oluşturacak her şeye. 227 00:12:38,675 --> 00:12:41,845 Pekâlâ, orada tam olarak neye bakıyordum? 228 00:12:41,929 --> 00:12:44,973 Büyük bir karkasla ilgilendiğini ve bir şey görüp 229 00:12:45,057 --> 00:12:47,768 mavi boyayla damgaladığını fark ettim. Bu ne demek? 230 00:12:47,851 --> 00:12:49,019 Boya, ürünün iyi olmadığını 231 00:12:49,102 --> 00:12:50,979 veya kontamine olduğunu ve yenilebilir 232 00:12:51,063 --> 00:12:52,231 olamayacağını gösterir. 233 00:12:52,314 --> 00:12:56,443 Gördüğün gibi o akciğerlerde zatürre vardı. 234 00:12:56,527 --> 00:12:58,028 Bu yüzden karkasa bakınca 235 00:12:58,111 --> 00:13:00,572 sistematik bir şekilde sağlıksız olduğunu gördüm. 236 00:13:00,656 --> 00:13:02,574 İnsan tüketimine yönelik olamazdı. 237 00:13:02,658 --> 00:13:04,743 Tanrım! Yani… 238 00:13:05,953 --> 00:13:08,455 …buna şahit olmak insana zor geliyor. 239 00:13:08,539 --> 00:13:11,458 Gergin bir iş mi yoksa alışıyor musun? 240 00:13:11,542 --> 00:13:13,794 Bir süre sonra alışıyorsun 241 00:13:13,877 --> 00:13:16,296 çünkü burada hayvanların sağlıklı olduğundan 242 00:13:16,380 --> 00:13:17,923 emin olup bunu önemli bir ürüne 243 00:13:18,006 --> 00:13:20,384 dönüştürerek halkı koruyorsun. 244 00:13:20,467 --> 00:13:23,595 -Ailenle yiyebileceğin bir ürüne. -Bunu yapmaya nasıl başladın? 245 00:13:23,679 --> 00:13:26,848 Orta batı Missouri'de özel veteriner hekim olarak çalıştım. 246 00:13:26,932 --> 00:13:29,142 Yani normal "Köpeğim öksürüyor." veterineri. 247 00:13:29,226 --> 00:13:30,143 Aynen. Evet. 248 00:13:30,227 --> 00:13:33,146 O işi yaptığın için hayvanları sevdiğini varsayıyorum. 249 00:13:33,230 --> 00:13:35,857 Hayvanları öldüren bir sistemin parçası olmak 250 00:13:35,941 --> 00:13:37,651 nasıl hissettiriyor? 251 00:13:37,734 --> 00:13:40,988 Bana göre… Canlı hayvanları gerçekten çok seviyorum. 252 00:13:41,071 --> 00:13:43,365 Ama aynı zamanda insanca muamele gördüklerinden 253 00:13:43,448 --> 00:13:46,159 ve kesim sürecinde hayvanlara düzgün davranıldığından 254 00:13:46,243 --> 00:13:47,911 emin olmak istiyorum. 255 00:13:47,995 --> 00:13:50,163 Bunu birinin yapması gerekiyor. 256 00:13:50,247 --> 00:13:52,666 Evet, doğru. 257 00:13:52,749 --> 00:13:54,376 Çok teşekkürler Doktor Sundrup. 258 00:13:54,459 --> 00:13:55,919 -Harikaydı. -Teşekkürler. 259 00:13:59,172 --> 00:14:02,134 Tüm bunları görmek zordu. 260 00:14:02,217 --> 00:14:06,972 Ama yine de gıdamızı üreten sisteme bakmak 261 00:14:07,055 --> 00:14:09,349 çok önemli. 262 00:14:09,433 --> 00:14:10,851 Ve et endüstrisiyle ilgili 263 00:14:10,934 --> 00:14:14,563 ne düşünürseniz düşünün, Amerika'nın tüm et fabrikalarının 264 00:14:14,646 --> 00:14:18,317 hatlarında şirket için değil bizim iyiliğimiz için çalışan müfettişler 265 00:14:18,400 --> 00:14:21,445 olduğu için mutlu olmalısınız. 266 00:14:22,279 --> 00:14:25,782 Ama tabii bu her zaman böyle olmayabilir. 267 00:14:25,866 --> 00:14:29,036 Tarım Bakanlığı, 2019'daki serbesti dayatması nedeniyle 268 00:14:29,119 --> 00:14:34,333 bazı tesislerdeki domuz müfettişi sayısını yüzde 40'a kadar düşüren 269 00:14:34,416 --> 00:14:38,795 ve bu sistemi kullanan tesislerde sindirimsel ve fekal bulaşmanın 270 00:14:38,879 --> 00:14:42,174 iki katına çıktığı görülmesine rağmen bunun yerine 271 00:14:42,257 --> 00:14:46,887 o tesislerin kendilerini denetlemesini yeterli kılan yeni bir yasa geçirdi. 272 00:14:50,807 --> 00:14:54,853 İnanılmaz! Bu et müfettişlerinin varlığını yeni öğrendim. 273 00:14:54,937 --> 00:14:57,397 Şimdi de görevden alındıklarını öğreniyorum. 274 00:14:57,481 --> 00:14:59,816 Tıpkı Jupiter's Legacy gibi. 275 00:14:59,900 --> 00:15:02,444 Büyük bir et şirketinin, fabrikasında müfettiş 276 00:15:02,527 --> 00:15:04,363 istememesini anlıyorum. 277 00:15:04,446 --> 00:15:07,532 Ama bunun cheesecake'imi yerken boğulduğumda bana faydası yok. 278 00:15:08,700 --> 00:15:12,371 Ya o fabrikaya ne demeli? İneklerin orayı sevmemesi bir yana, 279 00:15:12,454 --> 00:15:13,914 araştırmalar, 280 00:15:13,997 --> 00:15:17,834 hayvan üretiminin, emisyonu ile dünyayı resmen pişiren 281 00:15:17,918 --> 00:15:20,253 ve her yıl kömür santrallerin yarattığı kirlilikten 282 00:15:20,337 --> 00:15:24,675 daha çok insan öldüren dev bir kirletici olduğunu gösteriyor. 283 00:15:25,592 --> 00:15:30,097 Sağ ol Brianna. Yani devlet gerçekten bizi gözetiyor olsaydı 284 00:15:30,180 --> 00:15:34,142 daha az denetlemek yerine fabrika çiftçiliğini azaltırdı, değil mi? 285 00:15:34,226 --> 00:15:38,355 Yani devlet kimin için çalışıyor, çiftçiler mi 286 00:15:38,438 --> 00:15:41,316 yoksa o gıdaları tüketen halk için mi? 287 00:15:43,276 --> 00:15:46,780 Devletin gıda politikasına derinlemesine daldık. 288 00:15:46,863 --> 00:15:51,493 Anlaşılan devlet her zaman ilkini, yani çiftçiyi gözetiyormuş. 289 00:15:51,576 --> 00:15:54,788 Bu da mantıklı, çünkü tarihimizin çoğu kısmında 290 00:15:54,871 --> 00:15:57,833 çiftçilere yardım demek ortalama Amerikalıya yardım demekti. 291 00:15:58,542 --> 00:16:01,420 Elbette öyleydi. Büyük Buhran zamanında 292 00:16:01,503 --> 00:16:05,549 her dört Amerikalıdan biri tıpkı böyle bir çiftlikle yaşamını sürdürüyordu. 293 00:16:05,632 --> 00:16:10,053 Ve bu büyük felaket döneminde gelirimizin yüzde 60'ını kaybettik. 294 00:16:15,017 --> 00:16:17,811 Şeker pekmezim! Ne yapacağız? 295 00:16:20,105 --> 00:16:24,985 Endişelenmeyin millet. Devlettenim ve yardıma geldim. 296 00:16:25,652 --> 00:16:28,947 Bu inanılmaz yeni programın haberini yaymak için 297 00:16:29,031 --> 00:16:31,742 Bay Franklin Roosevelt beni bizzat gönderdi. 298 00:16:31,825 --> 00:16:33,910 Adı, "Sam Amca'nın 299 00:16:33,994 --> 00:16:36,580 Fide Artırmaya Yönelik Bonus Papelleri". 300 00:16:36,663 --> 00:16:39,082 Bu aynı zamanda teşvik demek. 301 00:16:39,166 --> 00:16:40,667 TEŞVİK 302 00:16:40,751 --> 00:16:42,878 Bu, şöyle çalışıyor. Bu çiftlikte mısır mı yetiştiriyorsun? 303 00:16:42,961 --> 00:16:44,838 Yani, evet. 304 00:16:44,921 --> 00:16:47,841 Teşvik alacaksın! Buğday yetiştirmeye ne dersin? 305 00:16:47,924 --> 00:16:49,301 Bunu yapabilirim. 306 00:16:49,384 --> 00:16:51,511 Teşvik! Pirinç ve pamuk? 307 00:16:52,304 --> 00:16:53,597 Ne dersen yetiştiririm. 308 00:16:53,680 --> 00:16:57,601 Bana Old Faithful gayzeri diyebilirsin çünkü bir teşvik patlaması geliyor! 309 00:16:57,684 --> 00:17:00,187 Ve Sam Amca bununla da kalmıyor, hayır bayım. 310 00:17:02,105 --> 00:17:04,441 İste ya da isteme, önümüzdeki yüzyıl boyunca 311 00:17:04,524 --> 00:17:06,526 kırsal Amerika'ya balyalarca para atacağız. 312 00:17:06,610 --> 00:17:10,280 Teşvik vermekle kalmayıp fazladan yetiştirdiğin üretim fazlanı da alacağız. 313 00:17:10,363 --> 00:17:13,408 Tarlaların bereketli kalsın diye tarım araştırmaları fonlayacağız. 314 00:17:16,119 --> 00:17:17,871 Bir damlacık yeter. 315 00:17:23,877 --> 00:17:27,672 Tüm bu federal yatırım Amerika çiftçiliğini kurtarmakla kalmadı. 316 00:17:27,756 --> 00:17:30,884 Adeta gıda sisteminde bir devrim yaptı. 317 00:17:30,967 --> 00:17:34,930 1948'den beri ABD çiftçilik eldesi neredeyse üçe katlandı. 318 00:17:35,013 --> 00:17:40,102 Amerikalılar artık gelişmiş ülkelere oranla gelirin daha azını gıdaya harcıyor. 319 00:17:40,185 --> 00:17:43,855 Hatta dünyanın en büyük tarım ithalatçısı olduk. 320 00:17:43,939 --> 00:17:45,524 Çok sağ ol Sam Amca. 321 00:17:46,650 --> 00:17:49,111 Ama birkaç sorun var. 322 00:17:49,194 --> 00:17:53,949 Birincisi, siyahi çiftçiler beyazlar kadar destek görmedi. 323 00:17:54,032 --> 00:17:57,994 Devletin nihayet daha yeni kabul ettiği tarihi bir hata. 324 00:17:58,078 --> 00:18:00,997 Ve ikincisi, bugüne kadar ileri sararsak… 325 00:18:02,999 --> 00:18:08,421 Bu, yüzyıllık Buhran dönemi teşvikleri hâlâ yürürlükte. 326 00:18:08,505 --> 00:18:11,216 Ama günümüzde çoğu Amerikalı çiftçilik yapmıyor. 327 00:18:11,299 --> 00:18:13,301 Yüzde birden azımız çiftçi. 328 00:18:13,385 --> 00:18:17,097 Ve teşviklerimizin neredeyse yarısı küçük çiftçilere gitmiyor, 329 00:18:17,180 --> 00:18:21,101 ülkenin en büyük çiftlikleri olan yüzde yediye gidiyor. 330 00:18:21,184 --> 00:18:25,522 Yani halk için değiller, doğruca büyük tarım şirketlerine gidiyorlar. 331 00:18:25,605 --> 00:18:30,777 Old MacDonald saçar havaya bütün parayı! 332 00:18:32,487 --> 00:18:37,159 Sırf bu değil, bu teşvikler kelimenin tam anlamıyla sağlığımıza zararlı. 333 00:18:37,242 --> 00:18:41,204 Bak, bir şeyi teşvik edersen ondan çok daha fazlasını alırsın. 334 00:18:47,460 --> 00:18:49,212 Hiç süpermarket raflarına bakıp da 335 00:18:49,296 --> 00:18:53,300 niye bu kadar ucuz, işlem görmüş abur cubur olduğunu düşündünüz mü? 336 00:18:53,383 --> 00:18:54,467 Cevabı bu. 337 00:18:54,551 --> 00:18:57,304 Sağlıklı meyve ve sebzeleri teşvik etmek yerine 338 00:18:57,387 --> 00:19:01,641 devletimiz işlem görerek çöpe dönen buğday, pirinç ve mısır gibi 339 00:19:01,725 --> 00:19:05,937 tahılları yüksek miktarda üretmesi için çiftçilere hâlâ para veriyor. 340 00:19:08,148 --> 00:19:11,568 Leziz bir çöp. Yani sağlıksız olduğunu biliyorum. 341 00:19:11,651 --> 00:19:14,362 Diyabet, yüksek kolesterol riskini artırdığını biliyorum 342 00:19:14,446 --> 00:19:16,531 ama yemeyi bırakamıyorum! 343 00:19:18,241 --> 00:19:22,162 Ama kendi devletim, bunun Amerika'daki en ucuz, en yaygın gıda 344 00:19:22,245 --> 00:19:26,875 olmasına yardımcı oluyor. Neden? 345 00:19:28,168 --> 00:19:32,339 Devletin çiftçilere yardım etme görevi, tüketicilere yardım etme sorumluluğunun 346 00:19:32,422 --> 00:19:35,800 önüne geçiyor gibi duruyor. 347 00:19:35,884 --> 00:19:40,055 Çünkü özellikle tarım şirketlerini canlı tutan Tarım Bakanlığı 348 00:19:40,138 --> 00:19:43,266 ne yiyeceğimiz konusunda tavsiyeler veren 349 00:19:43,350 --> 00:19:46,645 diyet kılavuzlarını oluşturmaktan da sorumlu. 350 00:19:46,728 --> 00:19:50,273 Acaba burada bir çıkar çatışması mı var? Meselâ… 351 00:19:50,357 --> 00:19:54,319 90'larda kahvaltılık gevrek kutularının arkasındaki ve sağlık dersindeki 352 00:19:54,402 --> 00:19:56,404 besin piramidini hatırlıyor musunuz? 353 00:19:56,488 --> 00:19:58,949 Bunun nereden çıktığını hiç merak ettiniz mi? 354 00:19:59,741 --> 00:20:03,912 Pekâlâ ekip, bu rehber gelecek onlarca yıl her Amerikalının beslenme seçimine 355 00:20:03,995 --> 00:20:05,163 etki edecek. 356 00:20:05,247 --> 00:20:08,208 Elimizdeki en iyi beslenme bilimi verilerini kullanmalıyız. 357 00:20:11,044 --> 00:20:12,295 Üzgünüm inekler. 358 00:20:12,379 --> 00:20:17,133 Tarım Bakanlığı, kıymetli piramidinizde son söz hakkını tarım endüstrisine verdi. 359 00:20:19,386 --> 00:20:23,265 Tanrım! Taze meyve ve sebzeyi yarıya indiriyorlar 360 00:20:23,348 --> 00:20:25,976 ve günlük tahıl oranını iki katına çıkarıyorlar! 361 00:20:26,059 --> 00:20:31,648 Ağzınıza daha çok ekmek atmanız bizim daha çok ekmek yememiz demek. 362 00:20:34,567 --> 00:20:36,444 Buna inanmanın zor olduğunu biliyorum 363 00:20:36,528 --> 00:20:40,407 ama eski Tarım Bakanlığı Beslenme Rehberi Direktörü Luise Light'a göre 364 00:20:40,490 --> 00:20:44,411 bu doğru. Kendisi, bakanlığın, et ve süt lobilerinin satışlar düşecek 365 00:20:44,494 --> 00:20:47,038 korkusu yüzünden içeriği değiştirdiğini yazdı. 366 00:20:47,122 --> 00:20:50,333 Ve buğday üreticilerini mutlu etmek için buğday ve diğer tahılların 367 00:20:50,417 --> 00:20:51,626 porsiyonlarını artırdığını. 368 00:20:51,710 --> 00:20:54,504 Bu, besin piramidinin çok daha ötesinde. 369 00:20:54,587 --> 00:20:58,633 Tarım Bakanlığı, ürünlerini peynirle doldurmanın yeni yollarını arayan 370 00:20:58,717 --> 00:21:01,469 fast food şirketleriyle çalışacak bir pazarlama bölümü bile açtı. 371 00:21:01,553 --> 00:21:03,680 Niye mi? Süt endüstrisine yardım etmek için. 372 00:21:03,763 --> 00:21:04,973 SÜT ÜRÜNÜ YÖNETİMİ 373 00:21:06,016 --> 00:21:09,644 Buraya daha fazla peynir koymalıyız! Buraya da! 374 00:21:09,728 --> 00:21:11,938 Kahretsin asker! Daha fazla peynir koymalıyız! 375 00:21:12,605 --> 00:21:17,235 Ama efendim, zaten peynirle kaplı! 376 00:21:17,319 --> 00:21:19,321 Başka yer kalmadı! 377 00:21:19,404 --> 00:21:21,156 Umurumda bile değil! 378 00:21:22,282 --> 00:21:25,160 Mecbur kalırsan kenarına koy. 379 00:21:28,204 --> 00:21:29,497 Dâhice! 380 00:21:32,292 --> 00:21:37,213 Bir saniye. Bize peynir dolgulu pizza kenarını devlet mi verdi? 381 00:21:37,297 --> 00:21:40,800 Sırf bu değil, ben günde 6 ila 11 porsiyon açma ve makarna 382 00:21:40,884 --> 00:21:42,427 tıkınarak büyüdüm, 383 00:21:42,510 --> 00:21:44,763 çünkü devlet sağlıklı olduğunu söyledi 384 00:21:44,846 --> 00:21:46,056 ve öz saygım düşüktü. 385 00:21:46,139 --> 00:21:50,143 Bunun gıda endüstrisini desteklemek için söylenen bir yalan olduğunu öğrendim. 386 00:21:50,226 --> 00:21:51,311 Bu ne be? 387 00:21:54,314 --> 00:21:57,609 Bütün makaleler ve reklamlar, sağlıklı beslenmenin anahtarının 388 00:21:57,692 --> 00:21:59,778 daha iyi seçimler yapmak olduğunu söylüyor. 389 00:21:59,861 --> 00:22:01,571 Ama neden bu seçim bize kalıyor? 390 00:22:01,654 --> 00:22:05,367 Belki de raflardan ne almayı seçeceğimizi bu kadar düşünmek yerine 391 00:22:05,450 --> 00:22:09,245 devletin raflara ne koymayı seçtiğine dikkat etmeliyizdir. 392 00:22:09,329 --> 00:22:13,917 Çünkü gıdaların güvenli ve yenilebilir olduğunu ve arkadaki tavsiyelerin 393 00:22:14,000 --> 00:22:17,379 sağlıklı mı, zararlı mı olduğunu belirleme yetkisi devletindir. 394 00:22:17,462 --> 00:22:19,964 Bir kutu Süper Şekerli Meyve Bombasının kahrolası gerçek 395 00:22:20,048 --> 00:22:22,300 meyvelerden on kat ucuz olup olmayacağını da tabii. 396 00:22:22,384 --> 00:22:23,843 ORGANİK 9.99 $ 397 00:22:26,888 --> 00:22:30,517 Çok iyi ama... Bunları gerçekten çocuklara mı veriyorlar? 398 00:22:31,351 --> 00:22:35,563 Bazen insanların, devletin büyük işler yapamayacağını söylediğini duyarsınız 399 00:22:35,647 --> 00:22:38,650 ama belli ki yapabilir ve yapıyor. 400 00:22:38,733 --> 00:22:42,320 Asıl önemli soru, bunları kimin için yaptığı. 401 00:22:42,403 --> 00:22:47,283 Çünkü devletimiz bizim için çalışmayı bırakırsa bu bir felaket olabilir. 402 00:23:07,345 --> 00:23:09,806 MICHAEL LEWIS'IN THE FIFTH RISK KİTABINDAN ESİNLENİLMİŞTİR 403 00:24:36,643 --> 00:24:38,645 Alt yazı çevirmeni: Sezer Örnek