1
00:00:07,884 --> 00:00:12,472
ABD Hükûmeti'yle ilgili,
benim başrol, senin yapımcı olduğun
2
00:00:12,555 --> 00:00:14,182
bir komedi programı.
3
00:00:15,683 --> 00:00:16,601
Biraz endişeliyim.
4
00:00:18,603 --> 00:00:21,355
Adam, hemen halledebilir miyiz?
Vergilerimi hesaplıyorum.
5
00:00:22,899 --> 00:00:23,775
Muhasebeci yok mu?
6
00:00:23,858 --> 00:00:25,193
Kendim yapmayı seviyorum.
7
00:00:25,276 --> 00:00:28,988
Vergiler medeni bir toplumda yaşamak
için ödediğimiz bedeldir.
8
00:00:29,822 --> 00:00:31,491
Peki, nasıl gidiyor?
9
00:00:31,574 --> 00:00:34,577
Aslında epey kolay.
Tek yapman gereken talimatları izlemek.
10
00:00:34,660 --> 00:00:37,997
Vergiye dâhil geliri 0,2'yle çarp
11
00:00:38,081 --> 00:00:40,291
ve 13'üncü satıra yaz.
12
00:00:45,088 --> 00:00:50,343
Sonra Tablo D'nin
altıncı satırındaki miktarı yaz.
13
00:00:50,426 --> 00:00:53,346
Tablo D'nin burada bir yerde
olduğuna eminim.
14
00:01:12,615 --> 00:01:13,616
Ne düşünüyorsun?
15
00:01:14,367 --> 00:01:17,161
Eski Başkan Obama, insanlar…
16
00:01:17,245 --> 00:01:18,621
Çoğu insan "başkan" der.
17
00:01:18,704 --> 00:01:21,290
Bu olmaz ki, artık işin bu değil.
18
00:01:21,374 --> 00:01:24,168
Lise üçüncü sınıfta
süpermarkette terfi aldım
19
00:01:24,252 --> 00:01:26,963
ama insanlara hayatım boyunca kendime
20
00:01:27,046 --> 00:01:30,216
Vardiya Yöneticisi Adam Conover
dedirtmedim. Bu çılgınca olurdu.
21
00:01:31,050 --> 00:01:32,969
Teyitçilerin peşime düşmesini istemem.
22
00:01:33,052 --> 00:01:37,056
Bu yüzden eski başkan diyeceğim,
yoksa ESKİBAŞ'ı mı tercih edersin?
23
00:01:37,139 --> 00:01:39,767
Ne zaman istersen konuya girebilirsin.
24
00:01:39,851 --> 00:01:42,603
ESKİBAŞ Obama, programın yapımcısısın.
25
00:01:42,687 --> 00:01:46,524
İnsanlar bunun devlet yanlısı
bir propaganda olduğunu düşünecek.
26
00:01:46,607 --> 00:01:47,942
Program benim hakkımda değil.
27
00:01:48,025 --> 00:01:52,572
Programın amacı, insanlara devletimizin
aslında ne yaptığını göstermek.
28
00:01:52,655 --> 00:01:55,700
Ve onları gerçekten bu işleri yapan
Amerikalılarla tanıştırmak.
29
00:01:55,783 --> 00:01:59,120
Ama devlet her zaman düzgün çalışmaz.
30
00:01:59,787 --> 00:02:01,581
Hatta bazen zarar verir.
31
00:02:01,664 --> 00:02:04,292
Devlet nasıl çalışır programı
yapmak istemiyorum.
32
00:02:04,375 --> 00:02:07,295
Çalışıp çalışmadığını
ve kime çalıştığını bilmek istiyorum.
33
00:02:09,338 --> 00:02:11,340
Burayı home office gösterebilir miyim?
34
00:02:12,300 --> 00:02:16,262
Tamam. Bak, senin olayın
gerçeği açığa çıkarmak, değil mi?
35
00:02:16,846 --> 00:02:21,392
O zaman sorulara bak
ve öğrendiğin tüm gerçekleri anlat.
36
00:02:21,475 --> 00:02:24,353
Yani finansal destekleri
inceleyebilir miyiz?
37
00:02:24,437 --> 00:02:25,438
Buyur lütfen.
38
00:02:25,521 --> 00:02:26,355
FEMA!
39
00:02:26,439 --> 00:02:27,398
Yap istediğini.
40
00:02:27,481 --> 00:02:28,774
Askerî teknoloji.
41
00:02:28,858 --> 00:02:30,943
Adam, sen bilirsin.
42
00:02:31,027 --> 00:02:34,780
Programı istediğin gibi yap.
Bildirmem gereken masraflar var.
43
00:02:37,283 --> 00:02:39,660
Ek çalışma kâğıtlarını ekle.
44
00:02:40,244 --> 00:02:44,415
Ne ek çalışma kâğıdı?
Ek çalışma kâğıdı yok ki!
45
00:02:44,498 --> 00:02:48,252
BİR NETFLIX DİZİSİ
46
00:02:56,010 --> 00:02:58,846
Tamam, bak, ben de senin kadar şüpheliyim.
47
00:02:58,930 --> 00:03:02,808
Algoritma gerçekten Nailed It'teki
yiyecek facialarını izlemek yerine
48
00:03:02,892 --> 00:03:06,562
devletle ilgili bir komedi programı
izlemeni mi bekliyor?
49
00:03:06,646 --> 00:03:09,982
G WORD WITH ADAM CONOVER'I İZLE
NAILED IT! TATİL ÖZEL
50
00:03:10,066 --> 00:03:14,779
Tamam, buna gerek yok. Ama bak, buradayım.
51
00:03:14,862 --> 00:03:18,783
Devlet, Amerika'da kötü bir söz gibidir.
52
00:03:18,866 --> 00:03:21,327
Bana inanmıyorsan
Şükran Günü'nde konusunu aç
53
00:03:21,410 --> 00:03:23,245
ve başına gelecekleri gör.
54
00:03:23,329 --> 00:03:24,830
Konuşmayı bırak, devleti
55
00:03:24,914 --> 00:03:29,085
düşünmek bile istemiyoruz.
Devlet bürokrasi, lobiciler
56
00:03:29,168 --> 00:03:31,379
ve politikacılardan ibaret, değil mi?
57
00:03:31,462 --> 00:03:37,718
Falan filan için bana oy verin, vergi,
özgürlük, herkes benden nefret ediyor.
58
00:03:37,802 --> 00:03:41,889
Ama devletimizin aslında
ne yaptığını araştırmaya başladığımda
59
00:03:41,973 --> 00:03:45,393
politikaların ardında dünyanın
60
00:03:46,102 --> 00:03:50,314
en büyük, en güçlü organizasyonu
olduğunu fark edince hayrete düştüm.
61
00:03:50,398 --> 00:03:53,693
Amerika'da her 16 çalışandan biri
62
00:03:53,776 --> 00:03:55,695
federal hükûmet için çalışıyor.
63
00:03:55,778 --> 00:04:00,283
Ve iyisiyle kötüsüyle hayatımızın
her yönünü şekillendiriyorlar.
64
00:04:00,366 --> 00:04:03,661
Yine de çoğumuz bu insanların
ne yaptığını hiç bilmiyoruz.
65
00:04:03,744 --> 00:04:05,621
Cidden, ne yapıyorsun?
66
00:04:06,872 --> 00:04:09,583
Nükleer silahların yanlışlıkla
patlamamasını sağlıyorum.
67
00:04:09,667 --> 00:04:12,420
Gördünüz mü? Çok önemli bir şey.
68
00:04:12,503 --> 00:04:15,548
Dört yılda bir, çoğumuzun
hakkında hiçbir şey bilmediği
69
00:04:15,631 --> 00:04:18,092
bir devleti kimin yöneteceğine dair
70
00:04:18,175 --> 00:04:21,637
ulusal bir ağız dalaşına girmemiz
biraz tuhaf değil mi?
71
00:04:21,721 --> 00:04:24,390
Devletimiz halkın olmalı,
halk tarafından yönetilmeli
72
00:04:24,473 --> 00:04:26,309
ve halk için var olmalı.
73
00:04:26,392 --> 00:04:30,980
Yani halk olarak, devletin ne nane
yediğini bilmemiz gerekmez mi?
74
00:04:31,731 --> 00:04:35,151
Bu programda devletin
hayatlarımızı iyi ya da kötü
75
00:04:35,234 --> 00:04:38,321
etkilediği yönlerini inceleyeceğiz.
76
00:04:38,404 --> 00:04:41,073
Cebimizdeki paradan vücudumuzun sağlığına,
77
00:04:41,157 --> 00:04:45,202
bizi hayatta tutan
en önemli şey olan gıdamıza kadar.
78
00:04:47,330 --> 00:04:51,334
GIDA
79
00:04:53,502 --> 00:04:56,839
Markete gittiğimde bu kadar
fazla seçenek beni şaşkına çevirir.
80
00:04:56,922 --> 00:05:00,051
Peki ya elimizde olmayan seçenekler?
81
00:05:00,134 --> 00:05:03,679
Mesela sağlıksız gıdalar
neden sağlıklılardan daha ucuz?
82
00:05:03,763 --> 00:05:06,432
Neden her somun ekmeğin içinde
mısır şurubu var?
83
00:05:06,515 --> 00:05:10,102
Ve süt neden tam yağlıdan
birden yüzde 2'ye düşüyor?
84
00:05:10,186 --> 00:05:12,438
O yüzde 53'lük süt nerede?
85
00:05:12,521 --> 00:05:15,441
Bu seçimleri başkaları
bizim adımıza yapıyor.
86
00:05:15,524 --> 00:05:19,278
Ve gıda sistemimizde kimsenin seçimi
devletin seçiminden
87
00:05:19,362 --> 00:05:22,031
daha güçlü değildir.
Yani bilmek istediğim şu,
88
00:05:22,114 --> 00:05:24,867
yapılan seçimler bizim için
faydalı mı yoksa zararlı mı?
89
00:05:24,950 --> 00:05:29,205
Ve gerçekten bizim çıkarlarımızı mı
yoksa başkalarınınkini mi koruyorlar?
90
00:05:30,581 --> 00:05:35,211
Devletin yaptığı seçimlerden biri
gıda güvenliği standartlarını belirlemek.
91
00:05:35,294 --> 00:05:37,671
Bir düşün, süpermarkette ne seçersen seç,
92
00:05:37,755 --> 00:05:40,758
seni ölümcül
hasta etmeyeceğini varsayabilirsin.
93
00:05:41,383 --> 00:05:42,802
Ama yüz yıl önce
94
00:05:42,885 --> 00:05:46,847
Amerika'da gıda
insanları sürekli hasta ediyordu.
95
00:05:46,931 --> 00:05:51,894
Tatlım, bozuk eti mi alayım
yoksa bozulmamış eti mi?
96
00:05:51,977 --> 00:05:55,856
Markalı olanı alayım,
yüzde 20 daha az arsenik var.
97
00:05:56,857 --> 00:05:58,818
Etin eskiden nasıl işlem gördüğünü
98
00:05:58,901 --> 00:06:01,862
öğrendiğinizde nedenini anlamak
pek zor olmuyor.
99
00:06:01,946 --> 00:06:05,825
Patron, sıçanlar etlerin üzerine
dışkılıyordu, ben de onları zehirledim
100
00:06:05,908 --> 00:06:09,120
ama şimdi etlerin üstü
zehirlenmiş ölü sıçan dolu.
101
00:06:09,203 --> 00:06:10,496
Ne yapalım dersin?
102
00:06:11,205 --> 00:06:13,415
Bana yeni bir sosis aroması gibi geldi.
103
00:06:14,208 --> 00:06:16,919
Keşke bunun abartı olduğunu söyleyebilsem.
104
00:06:17,002 --> 00:06:18,879
Yazar Upton Sinclair
105
00:06:18,963 --> 00:06:22,216
bu sağlıksız koşulları kitabı
Şikago Mezbahaları'nda yazdığında
106
00:06:22,299 --> 00:06:26,095
halk öyle tepki verdi ki Başkan
Teddy Roosevelt mecburen harekete geçti.
107
00:06:26,887 --> 00:06:31,142
İğrenç! Bu konuda bir şey yapmalıyız.
108
00:06:33,978 --> 00:06:38,482
Değerli Amerikalılar,
Birleşik Devletler Tarım Bakanlığı'na
109
00:06:38,566 --> 00:06:41,485
etin yenecek durumda olduğunu
tasdiklemek için denetleme yetkisi veren
110
00:06:41,569 --> 00:06:44,572
Federal Et Denetleme Yasası'nı imzaladım.
111
00:06:44,655 --> 00:06:46,949
Bundan sonra duyacağınız tek orman
112
00:06:47,032 --> 00:06:49,368
benim filleri vurduğum orman olacak.
113
00:06:51,287 --> 00:06:53,205
Tarım Bakanlığı logosunu gördüğünüzde
114
00:06:53,289 --> 00:06:57,293
bilin ki Teddy Amca size
bunu mideye indirebileceğinizi söylüyor.
115
00:06:59,336 --> 00:07:02,214
Vay be, Teddy gerçekten de ilk ayıymış.
116
00:07:02,298 --> 00:07:06,468
Gıda düzenleme dayatması
inanılmaz şekilde başarılı oldu.
117
00:07:06,552 --> 00:07:10,472
Bozuk ete karşı olan kitlesel korku
geçmişte kaldı.
118
00:07:10,556 --> 00:07:14,226
Ve endüstri bundan fayda sağladı
çünkü Tarım Bakanlığı logosu
119
00:07:14,310 --> 00:07:18,105
esasen gıdanın güvenli olduğuna dair
bir devlet mührüydü.
120
00:07:18,856 --> 00:07:22,318
Ama düşününce bu iş neredeyse
fazla büyük bir iş değil mi?
121
00:07:23,319 --> 00:07:25,571
ABD ticari et endüstrisi artık
122
00:07:25,654 --> 00:07:29,366
her yıl 500 milyon kilogramdan fazla
123
00:07:29,450 --> 00:07:32,912
dana, tavuk, domuz,
kuzu, koyun ve keçi işliyor,
124
00:07:32,995 --> 00:07:36,081
deve kuşlarından bahsetmiyorum bile.
Evet. Deve kuşu yiyoruz.
125
00:07:36,165 --> 00:07:41,003
Ve o 500 milyonun her bir kilogramı
Tarım Bakanlığı tarafından
126
00:07:41,086 --> 00:07:42,838
birçok kez incelenmek zorunda.
127
00:07:42,922 --> 00:07:46,884
Yani tam olarak kim
bütün etlerimize dokunuyor?
128
00:07:46,967 --> 00:07:50,179
Böyle söylemem onlara iğrenç mi
yoksa seksi mi geliyor?
129
00:07:51,180 --> 00:07:55,309
Ve en önemlisi, bu nasıl bir iş?
130
00:08:02,733 --> 00:08:03,817
Cargill Schuyler'a hoş geldiniz.
131
00:08:03,901 --> 00:08:05,027
Kabul ettiğiniz için sağ olun.
132
00:08:05,110 --> 00:08:05,986
-Memnun oldum.
-Eminim.
133
00:08:07,112 --> 00:08:09,532
Günde kaç baş sığır geliyor?
134
00:08:09,615 --> 00:08:12,493
Günde yaklaşık beş bin baş işleriz.
135
00:08:12,576 --> 00:08:15,454
Peki, burada kaç
Tarım Bakanlığı çalışanı var?
136
00:08:15,538 --> 00:08:19,416
Sahada her vardiya için yaklaşık 13 tane
137
00:08:19,500 --> 00:08:21,794
Tarım Bakanlığı müfettişi var.
Yani toplam 26.
138
00:08:21,877 --> 00:08:24,171
İki de Tarım Bakanlığı veterineri var.
139
00:08:24,255 --> 00:08:25,965
Bu, burada çalışanlar dışındakilerin
140
00:08:26,048 --> 00:08:27,633
pek gördüğü bir şey değil.
141
00:08:27,716 --> 00:08:30,386
Doğru. Yani nasıl desem,
buraya fazla kamera sokmayız.
142
00:08:32,012 --> 00:08:33,931
Karkası burada işliyoruz
143
00:08:34,014 --> 00:08:37,351
ve kutulara koyup tüketicilere satıyoruz.
144
00:08:38,852 --> 00:08:42,940
Buraya bakarsan da… Az önce
konuştuğumuz gibi Tarım Bakanlığı…
145
00:08:43,023 --> 00:08:43,983
Gördüm, orada.
146
00:08:44,066 --> 00:08:45,734
Tarım Bakanlığı müfettişimiz.
147
00:08:45,818 --> 00:08:48,404
-Evet, cebinde bakanlık logosu olan.
-Doğru.
148
00:08:48,487 --> 00:08:50,906
Yani etrafta dolaşıyor,
onun altına bakıyor,
149
00:08:50,990 --> 00:08:53,993
muşambanın altına bakıyor.
Hareketli bir denetim.
150
00:08:54,076 --> 00:08:56,203
Lokanta müfettişi gibi
ama her gün buradalar.
151
00:08:56,287 --> 00:08:57,121
Doğru.
152
00:08:57,204 --> 00:09:00,708
Çoğu özel şirket
devleti böyle davet etmez.
153
00:09:00,791 --> 00:09:01,750
Çoğu şöyle der, "Yani
154
00:09:01,834 --> 00:09:04,503
işi durdurmamı söyleyeceksin
ve bu bana paraya mal olacak."
155
00:09:04,587 --> 00:09:08,591
Burada olmaları şart. Tarım Bakanlığı'nın
burada olması federal bir zorunluluk.
156
00:09:08,674 --> 00:09:11,051
Tamam, kişisel olarak sorayım,
157
00:09:11,135 --> 00:09:13,304
sence federal zorunluluk önemli mi?
158
00:09:13,387 --> 00:09:15,598
Sence burada olmalarının zorunlu olması
159
00:09:15,681 --> 00:09:17,141
et kalitesini artırır mı?
160
00:09:17,224 --> 00:09:19,226
-Kesinlikle.
-Evet.
161
00:09:19,310 --> 00:09:23,147
Burada bir ortaklık var.
Daha iyi olmamıza yardım ediyorlar.
162
00:09:23,230 --> 00:09:25,816
Gıda güvenliği açısından gerekenleri
163
00:09:25,899 --> 00:09:29,528
yaptığımızdan emin oluyorlar.
İşlemlerimizde eksiklik var mı,
164
00:09:29,612 --> 00:09:30,571
yok mu bakıyorlar.
165
00:09:30,654 --> 00:09:33,032
Bunu… Bunu denetliyorlar.
166
00:09:40,456 --> 00:09:42,207
-Selam!
-Selam Adam, ben Miguel.
167
00:09:42,291 --> 00:09:45,002
Tarım Bakanlığı Güvenlik Müfettişiyim.
168
00:09:45,085 --> 00:09:48,505
Şirkette çalışanların yanında durmana
169
00:09:48,589 --> 00:09:50,382
ve "Hattı niye durduruyorsun?"
170
00:09:50,466 --> 00:09:52,217
diyerek zorluk çıkarmalarına rağmen
171
00:09:52,301 --> 00:09:54,386
işini kolay yapabiliyor musun?
172
00:09:54,470 --> 00:09:57,681
Hayır, hattı durdurmak için
geçerli bir nedenim varsa
173
00:09:57,765 --> 00:09:59,975
ve üründe bulaşma, çapraz bulaşma
174
00:10:00,059 --> 00:10:02,811
olacağını ve birine
zarar vereceğini görürsem
175
00:10:02,895 --> 00:10:04,104
işimi yapmam gerekiyor.
176
00:10:04,188 --> 00:10:06,732
Bence, insanların hasta olmaması için
177
00:10:06,815 --> 00:10:08,942
üzerime düşeni yapmam çok önemli.
178
00:10:09,026 --> 00:10:10,069
Evet.
179
00:10:10,152 --> 00:10:13,906
Burada ürettiğimiz gıda benim masama,
herkesin masasına gidiyor.
180
00:10:13,989 --> 00:10:17,159
Bir sorun olduğunu gördüğünde ne oluyor?
181
00:10:17,242 --> 00:10:21,288
Bir şey görürsek şüpheli etiketi denen
182
00:10:21,372 --> 00:10:24,667
bu mavi etiketleri kullanırız
ve veterinere bildiririz.
183
00:10:24,750 --> 00:10:26,710
O da görevini yapar.
184
00:10:26,794 --> 00:10:28,212
Yani bir şey görürseniz…
185
00:10:28,295 --> 00:10:31,006
Uygun olmayan bir lenf nodu
ya da öyle bir şey görürseniz
186
00:10:31,090 --> 00:10:34,968
"Bunu etiketlemeliyim ki
veteriner baksın." diyorsunuz.
187
00:10:35,052 --> 00:10:38,180
-Merhaba Adam. Doktor Angela Broatman.
-Selam.
188
00:10:38,263 --> 00:10:40,724
Yani Tarım Bakanlığı veterinerisin.
189
00:10:40,808 --> 00:10:43,811
Evet. Tarım Bakanlığı'nda
11 yıldır veterinerim.
190
00:10:43,894 --> 00:10:47,064
Ve bunu yapmamın nedeni
halk sağlığıyla ilgilenmem.
191
00:10:47,147 --> 00:10:50,984
Bunlar bugün kesilip
Amerika halkının besin zincirine
192
00:10:51,068 --> 00:10:53,862
girecek ineklerin sadece bazıları.
193
00:10:53,946 --> 00:10:57,449
Ama… Uzman değilim
ama bu ineklere baktığımda
194
00:10:57,533 --> 00:11:00,661
bana çok mutlu bir görüntü
gibi gelmiyor, değil mi?
195
00:11:00,744 --> 00:11:03,706
Yani iyi hâldeler mi
ya da kötü davranıldı mı,
196
00:11:03,789 --> 00:11:05,082
nasıl anlıyorsun?
197
00:11:05,165 --> 00:11:07,793
Koridorda olmaları çok büyük avantaj.
198
00:11:07,876 --> 00:11:10,254
İnsancıl taşıma teknikleri
kullanıp kullanılmadığından
199
00:11:10,337 --> 00:11:12,297
ve hiçbir hayvanın kamyondan indirilip
200
00:11:12,381 --> 00:11:15,759
yürütülürken gereksiz stres
yaşamadığından emin olmak için
201
00:11:15,843 --> 00:11:18,387
kamyoncuların hayvanları
indirmelerini izlerim.
202
00:11:18,470 --> 00:11:21,014
Yani onlara davranışlarına
dikkat ediyorsun.
203
00:11:21,098 --> 00:11:23,392
Tabii. Topallayanlara bakıyorum.
204
00:11:23,475 --> 00:11:25,394
Su yalaklarına geliyorlar mı,
205
00:11:25,477 --> 00:11:28,105
su tanklarımız yeteri kadar dolu mu
diye bakıyorum.
206
00:11:28,188 --> 00:11:33,193
Yabancı hayvan hastalıklarına
bakıyorum. Dinliyorum.
207
00:11:33,277 --> 00:11:35,737
-Sesleri dinliyorsun.
-Evet, bu normal bir mö.
208
00:11:35,821 --> 00:11:37,197
-Kokuları kokluyorsun.
-Evet.
209
00:11:37,281 --> 00:11:39,241
-Nasıl başladın?
-Veterinerlik fakültesinde
210
00:11:39,324 --> 00:11:42,035
nekropsiyi çok sevdiğimi fark ettim
211
00:11:42,119 --> 00:11:43,912
çünkü organlarını görmeyi…
212
00:11:43,996 --> 00:11:46,957
-Bu esasen otopsi.
-Evet, hayvanlarda otopsi.
213
00:11:47,040 --> 00:11:48,792
Yani… Bir saniye. Veteriner oldun
214
00:11:48,876 --> 00:11:52,296
ve "En sevdiğim kısım
ölü hayvanları kesip açmaktı." mı dedin?
215
00:11:52,379 --> 00:11:54,756
-Gerçekten öyleydi.
-Ve o anda aklına mı geldi?
216
00:11:54,840 --> 00:11:57,176
Ölü hayvanlarla nerede çalışabilirim,
dedim.
217
00:11:57,759 --> 00:12:01,054
Ve Tarım Bakanlığı bana bunu verdi.
218
00:12:01,138 --> 00:12:03,765
Hastalık süreçlerine bakmayı seviyorum
219
00:12:03,849 --> 00:12:07,603
ve birçok farklı hastalık görebiliyorum.
220
00:12:07,686 --> 00:12:09,438
-İnek hastalığı meraklısısın.
-Evet.
221
00:12:09,521 --> 00:12:11,732
Her takıntı için doğru bir iş var.
222
00:12:11,815 --> 00:12:13,692
-Evet.
-Hangi tuhaf şeyi seversen sev.
223
00:12:13,775 --> 00:12:15,986
O takıntı için mutlaka bir iş vardır.
224
00:12:16,069 --> 00:12:19,490
İçeride müfettişlerin
bütün karkaslara, tüm ahşaya,
225
00:12:19,573 --> 00:12:21,783
tüm iç organlara baktığını görürsün.
226
00:12:21,867 --> 00:12:25,287
Yani halk sağlığı için
tehlike oluşturacak her şeye.
227
00:12:38,675 --> 00:12:41,845
Pekâlâ, orada tam olarak neye bakıyordum?
228
00:12:41,929 --> 00:12:44,973
Büyük bir karkasla ilgilendiğini
ve bir şey görüp
229
00:12:45,057 --> 00:12:47,768
mavi boyayla damgaladığını
fark ettim. Bu ne demek?
230
00:12:47,851 --> 00:12:49,019
Boya, ürünün iyi olmadığını
231
00:12:49,102 --> 00:12:50,979
veya kontamine olduğunu ve yenilebilir
232
00:12:51,063 --> 00:12:52,231
olamayacağını gösterir.
233
00:12:52,314 --> 00:12:56,443
Gördüğün gibi
o akciğerlerde zatürre vardı.
234
00:12:56,527 --> 00:12:58,028
Bu yüzden karkasa bakınca
235
00:12:58,111 --> 00:13:00,572
sistematik bir şekilde
sağlıksız olduğunu gördüm.
236
00:13:00,656 --> 00:13:02,574
İnsan tüketimine yönelik olamazdı.
237
00:13:02,658 --> 00:13:04,743
Tanrım! Yani…
238
00:13:05,953 --> 00:13:08,455
…buna şahit olmak insana zor geliyor.
239
00:13:08,539 --> 00:13:11,458
Gergin bir iş mi yoksa alışıyor musun?
240
00:13:11,542 --> 00:13:13,794
Bir süre sonra alışıyorsun
241
00:13:13,877 --> 00:13:16,296
çünkü burada hayvanların
sağlıklı olduğundan
242
00:13:16,380 --> 00:13:17,923
emin olup bunu önemli bir ürüne
243
00:13:18,006 --> 00:13:20,384
dönüştürerek halkı koruyorsun.
244
00:13:20,467 --> 00:13:23,595
-Ailenle yiyebileceğin bir ürüne.
-Bunu yapmaya nasıl başladın?
245
00:13:23,679 --> 00:13:26,848
Orta batı Missouri'de
özel veteriner hekim olarak çalıştım.
246
00:13:26,932 --> 00:13:29,142
Yani normal
"Köpeğim öksürüyor." veterineri.
247
00:13:29,226 --> 00:13:30,143
Aynen. Evet.
248
00:13:30,227 --> 00:13:33,146
O işi yaptığın için hayvanları
sevdiğini varsayıyorum.
249
00:13:33,230 --> 00:13:35,857
Hayvanları öldüren bir sistemin
parçası olmak
250
00:13:35,941 --> 00:13:37,651
nasıl hissettiriyor?
251
00:13:37,734 --> 00:13:40,988
Bana göre… Canlı hayvanları gerçekten
çok seviyorum.
252
00:13:41,071 --> 00:13:43,365
Ama aynı zamanda
insanca muamele gördüklerinden
253
00:13:43,448 --> 00:13:46,159
ve kesim sürecinde hayvanlara
düzgün davranıldığından
254
00:13:46,243 --> 00:13:47,911
emin olmak istiyorum.
255
00:13:47,995 --> 00:13:50,163
Bunu birinin yapması gerekiyor.
256
00:13:50,247 --> 00:13:52,666
Evet, doğru.
257
00:13:52,749 --> 00:13:54,376
Çok teşekkürler Doktor Sundrup.
258
00:13:54,459 --> 00:13:55,919
-Harikaydı.
-Teşekkürler.
259
00:13:59,172 --> 00:14:02,134
Tüm bunları görmek zordu.
260
00:14:02,217 --> 00:14:06,972
Ama yine de gıdamızı üreten sisteme bakmak
261
00:14:07,055 --> 00:14:09,349
çok önemli.
262
00:14:09,433 --> 00:14:10,851
Ve et endüstrisiyle ilgili
263
00:14:10,934 --> 00:14:14,563
ne düşünürseniz düşünün,
Amerika'nın tüm et fabrikalarının
264
00:14:14,646 --> 00:14:18,317
hatlarında şirket için değil
bizim iyiliğimiz için çalışan müfettişler
265
00:14:18,400 --> 00:14:21,445
olduğu için mutlu olmalısınız.
266
00:14:22,279 --> 00:14:25,782
Ama tabii bu her zaman böyle olmayabilir.
267
00:14:25,866 --> 00:14:29,036
Tarım Bakanlığı, 2019'daki
serbesti dayatması nedeniyle
268
00:14:29,119 --> 00:14:34,333
bazı tesislerdeki domuz müfettişi sayısını
yüzde 40'a kadar düşüren
269
00:14:34,416 --> 00:14:38,795
ve bu sistemi kullanan tesislerde
sindirimsel ve fekal bulaşmanın
270
00:14:38,879 --> 00:14:42,174
iki katına çıktığı
görülmesine rağmen bunun yerine
271
00:14:42,257 --> 00:14:46,887
o tesislerin kendilerini denetlemesini
yeterli kılan yeni bir yasa geçirdi.
272
00:14:50,807 --> 00:14:54,853
İnanılmaz! Bu et müfettişlerinin
varlığını yeni öğrendim.
273
00:14:54,937 --> 00:14:57,397
Şimdi de
görevden alındıklarını öğreniyorum.
274
00:14:57,481 --> 00:14:59,816
Tıpkı Jupiter's Legacy gibi.
275
00:14:59,900 --> 00:15:02,444
Büyük bir et şirketinin,
fabrikasında müfettiş
276
00:15:02,527 --> 00:15:04,363
istememesini anlıyorum.
277
00:15:04,446 --> 00:15:07,532
Ama bunun cheesecake'imi yerken
boğulduğumda bana faydası yok.
278
00:15:08,700 --> 00:15:12,371
Ya o fabrikaya ne demeli?
İneklerin orayı sevmemesi bir yana,
279
00:15:12,454 --> 00:15:13,914
araştırmalar,
280
00:15:13,997 --> 00:15:17,834
hayvan üretiminin, emisyonu ile
dünyayı resmen pişiren
281
00:15:17,918 --> 00:15:20,253
ve her yıl kömür santrallerin
yarattığı kirlilikten
282
00:15:20,337 --> 00:15:24,675
daha çok insan öldüren
dev bir kirletici olduğunu gösteriyor.
283
00:15:25,592 --> 00:15:30,097
Sağ ol Brianna. Yani devlet
gerçekten bizi gözetiyor olsaydı
284
00:15:30,180 --> 00:15:34,142
daha az denetlemek yerine
fabrika çiftçiliğini azaltırdı, değil mi?
285
00:15:34,226 --> 00:15:38,355
Yani devlet
kimin için çalışıyor, çiftçiler mi
286
00:15:38,438 --> 00:15:41,316
yoksa o gıdaları tüketen halk için mi?
287
00:15:43,276 --> 00:15:46,780
Devletin gıda politikasına
derinlemesine daldık.
288
00:15:46,863 --> 00:15:51,493
Anlaşılan devlet her zaman ilkini,
yani çiftçiyi gözetiyormuş.
289
00:15:51,576 --> 00:15:54,788
Bu da mantıklı,
çünkü tarihimizin çoğu kısmında
290
00:15:54,871 --> 00:15:57,833
çiftçilere yardım demek
ortalama Amerikalıya yardım demekti.
291
00:15:58,542 --> 00:16:01,420
Elbette öyleydi. Büyük Buhran zamanında
292
00:16:01,503 --> 00:16:05,549
her dört Amerikalıdan biri tıpkı böyle
bir çiftlikle yaşamını sürdürüyordu.
293
00:16:05,632 --> 00:16:10,053
Ve bu büyük felaket döneminde
gelirimizin yüzde 60'ını kaybettik.
294
00:16:15,017 --> 00:16:17,811
Şeker pekmezim! Ne yapacağız?
295
00:16:20,105 --> 00:16:24,985
Endişelenmeyin millet.
Devlettenim ve yardıma geldim.
296
00:16:25,652 --> 00:16:28,947
Bu inanılmaz yeni programın haberini
yaymak için
297
00:16:29,031 --> 00:16:31,742
Bay Franklin Roosevelt
beni bizzat gönderdi.
298
00:16:31,825 --> 00:16:33,910
Adı, "Sam Amca'nın
299
00:16:33,994 --> 00:16:36,580
Fide Artırmaya Yönelik Bonus Papelleri".
300
00:16:36,663 --> 00:16:39,082
Bu aynı zamanda teşvik demek.
301
00:16:39,166 --> 00:16:40,667
TEŞVİK
302
00:16:40,751 --> 00:16:42,878
Bu, şöyle çalışıyor.
Bu çiftlikte mısır mı yetiştiriyorsun?
303
00:16:42,961 --> 00:16:44,838
Yani, evet.
304
00:16:44,921 --> 00:16:47,841
Teşvik alacaksın!
Buğday yetiştirmeye ne dersin?
305
00:16:47,924 --> 00:16:49,301
Bunu yapabilirim.
306
00:16:49,384 --> 00:16:51,511
Teşvik! Pirinç ve pamuk?
307
00:16:52,304 --> 00:16:53,597
Ne dersen yetiştiririm.
308
00:16:53,680 --> 00:16:57,601
Bana Old Faithful gayzeri diyebilirsin
çünkü bir teşvik patlaması geliyor!
309
00:16:57,684 --> 00:17:00,187
Ve Sam Amca bununla da kalmıyor,
hayır bayım.
310
00:17:02,105 --> 00:17:04,441
İste ya da isteme,
önümüzdeki yüzyıl boyunca
311
00:17:04,524 --> 00:17:06,526
kırsal Amerika'ya
balyalarca para atacağız.
312
00:17:06,610 --> 00:17:10,280
Teşvik vermekle kalmayıp fazladan
yetiştirdiğin üretim fazlanı da alacağız.
313
00:17:10,363 --> 00:17:13,408
Tarlaların bereketli kalsın diye
tarım araştırmaları fonlayacağız.
314
00:17:16,119 --> 00:17:17,871
Bir damlacık yeter.
315
00:17:23,877 --> 00:17:27,672
Tüm bu federal yatırım
Amerika çiftçiliğini kurtarmakla kalmadı.
316
00:17:27,756 --> 00:17:30,884
Adeta gıda sisteminde bir devrim yaptı.
317
00:17:30,967 --> 00:17:34,930
1948'den beri ABD çiftçilik eldesi
neredeyse üçe katlandı.
318
00:17:35,013 --> 00:17:40,102
Amerikalılar artık gelişmiş ülkelere
oranla gelirin daha azını gıdaya harcıyor.
319
00:17:40,185 --> 00:17:43,855
Hatta dünyanın en büyük
tarım ithalatçısı olduk.
320
00:17:43,939 --> 00:17:45,524
Çok sağ ol Sam Amca.
321
00:17:46,650 --> 00:17:49,111
Ama birkaç sorun var.
322
00:17:49,194 --> 00:17:53,949
Birincisi, siyahi çiftçiler
beyazlar kadar destek görmedi.
323
00:17:54,032 --> 00:17:57,994
Devletin nihayet daha yeni kabul ettiği
tarihi bir hata.
324
00:17:58,078 --> 00:18:00,997
Ve ikincisi, bugüne kadar ileri sararsak…
325
00:18:02,999 --> 00:18:08,421
Bu, yüzyıllık Buhran dönemi teşvikleri
hâlâ yürürlükte.
326
00:18:08,505 --> 00:18:11,216
Ama günümüzde çoğu Amerikalı
çiftçilik yapmıyor.
327
00:18:11,299 --> 00:18:13,301
Yüzde birden azımız çiftçi.
328
00:18:13,385 --> 00:18:17,097
Ve teşviklerimizin neredeyse yarısı
küçük çiftçilere gitmiyor,
329
00:18:17,180 --> 00:18:21,101
ülkenin en büyük çiftlikleri olan
yüzde yediye gidiyor.
330
00:18:21,184 --> 00:18:25,522
Yani halk için değiller, doğruca
büyük tarım şirketlerine gidiyorlar.
331
00:18:25,605 --> 00:18:30,777
Old MacDonald saçar havaya bütün parayı!
332
00:18:32,487 --> 00:18:37,159
Sırf bu değil, bu teşvikler kelimenin
tam anlamıyla sağlığımıza zararlı.
333
00:18:37,242 --> 00:18:41,204
Bak, bir şeyi teşvik edersen
ondan çok daha fazlasını alırsın.
334
00:18:47,460 --> 00:18:49,212
Hiç süpermarket raflarına bakıp da
335
00:18:49,296 --> 00:18:53,300
niye bu kadar ucuz, işlem görmüş
abur cubur olduğunu düşündünüz mü?
336
00:18:53,383 --> 00:18:54,467
Cevabı bu.
337
00:18:54,551 --> 00:18:57,304
Sağlıklı meyve ve sebzeleri
teşvik etmek yerine
338
00:18:57,387 --> 00:19:01,641
devletimiz işlem görerek çöpe dönen
buğday, pirinç ve mısır gibi
339
00:19:01,725 --> 00:19:05,937
tahılları yüksek miktarda üretmesi için
çiftçilere hâlâ para veriyor.
340
00:19:08,148 --> 00:19:11,568
Leziz bir çöp.
Yani sağlıksız olduğunu biliyorum.
341
00:19:11,651 --> 00:19:14,362
Diyabet, yüksek kolesterol
riskini artırdığını biliyorum
342
00:19:14,446 --> 00:19:16,531
ama yemeyi bırakamıyorum!
343
00:19:18,241 --> 00:19:22,162
Ama kendi devletim, bunun
Amerika'daki en ucuz, en yaygın gıda
344
00:19:22,245 --> 00:19:26,875
olmasına yardımcı oluyor. Neden?
345
00:19:28,168 --> 00:19:32,339
Devletin çiftçilere yardım etme görevi,
tüketicilere yardım etme sorumluluğunun
346
00:19:32,422 --> 00:19:35,800
önüne geçiyor gibi duruyor.
347
00:19:35,884 --> 00:19:40,055
Çünkü özellikle tarım şirketlerini
canlı tutan Tarım Bakanlığı
348
00:19:40,138 --> 00:19:43,266
ne yiyeceğimiz konusunda tavsiyeler veren
349
00:19:43,350 --> 00:19:46,645
diyet kılavuzlarını
oluşturmaktan da sorumlu.
350
00:19:46,728 --> 00:19:50,273
Acaba burada bir
çıkar çatışması mı var? Meselâ…
351
00:19:50,357 --> 00:19:54,319
90'larda kahvaltılık gevrek kutularının
arkasındaki ve sağlık dersindeki
352
00:19:54,402 --> 00:19:56,404
besin piramidini hatırlıyor musunuz?
353
00:19:56,488 --> 00:19:58,949
Bunun nereden çıktığını
hiç merak ettiniz mi?
354
00:19:59,741 --> 00:20:03,912
Pekâlâ ekip, bu rehber gelecek onlarca yıl
her Amerikalının beslenme seçimine
355
00:20:03,995 --> 00:20:05,163
etki edecek.
356
00:20:05,247 --> 00:20:08,208
Elimizdeki en iyi beslenme bilimi
verilerini kullanmalıyız.
357
00:20:11,044 --> 00:20:12,295
Üzgünüm inekler.
358
00:20:12,379 --> 00:20:17,133
Tarım Bakanlığı, kıymetli piramidinizde
son söz hakkını tarım endüstrisine verdi.
359
00:20:19,386 --> 00:20:23,265
Tanrım! Taze meyve
ve sebzeyi yarıya indiriyorlar
360
00:20:23,348 --> 00:20:25,976
ve günlük tahıl oranını
iki katına çıkarıyorlar!
361
00:20:26,059 --> 00:20:31,648
Ağzınıza daha çok ekmek atmanız
bizim daha çok ekmek yememiz demek.
362
00:20:34,567 --> 00:20:36,444
Buna inanmanın zor olduğunu biliyorum
363
00:20:36,528 --> 00:20:40,407
ama eski Tarım Bakanlığı Beslenme Rehberi
Direktörü Luise Light'a göre
364
00:20:40,490 --> 00:20:44,411
bu doğru. Kendisi, bakanlığın,
et ve süt lobilerinin satışlar düşecek
365
00:20:44,494 --> 00:20:47,038
korkusu yüzünden
içeriği değiştirdiğini yazdı.
366
00:20:47,122 --> 00:20:50,333
Ve buğday üreticilerini mutlu etmek için
buğday ve diğer tahılların
367
00:20:50,417 --> 00:20:51,626
porsiyonlarını artırdığını.
368
00:20:51,710 --> 00:20:54,504
Bu, besin piramidinin çok daha ötesinde.
369
00:20:54,587 --> 00:20:58,633
Tarım Bakanlığı, ürünlerini peynirle
doldurmanın yeni yollarını arayan
370
00:20:58,717 --> 00:21:01,469
fast food şirketleriyle çalışacak bir
pazarlama bölümü bile açtı.
371
00:21:01,553 --> 00:21:03,680
Niye mi? Süt endüstrisine
yardım etmek için.
372
00:21:03,763 --> 00:21:04,973
SÜT ÜRÜNÜ YÖNETİMİ
373
00:21:06,016 --> 00:21:09,644
Buraya daha fazla peynir
koymalıyız! Buraya da!
374
00:21:09,728 --> 00:21:11,938
Kahretsin asker!
Daha fazla peynir koymalıyız!
375
00:21:12,605 --> 00:21:17,235
Ama efendim, zaten peynirle kaplı!
376
00:21:17,319 --> 00:21:19,321
Başka yer kalmadı!
377
00:21:19,404 --> 00:21:21,156
Umurumda bile değil!
378
00:21:22,282 --> 00:21:25,160
Mecbur kalırsan kenarına koy.
379
00:21:28,204 --> 00:21:29,497
Dâhice!
380
00:21:32,292 --> 00:21:37,213
Bir saniye. Bize peynir dolgulu
pizza kenarını devlet mi verdi?
381
00:21:37,297 --> 00:21:40,800
Sırf bu değil, ben günde
6 ila 11 porsiyon açma ve makarna
382
00:21:40,884 --> 00:21:42,427
tıkınarak büyüdüm,
383
00:21:42,510 --> 00:21:44,763
çünkü devlet sağlıklı olduğunu söyledi
384
00:21:44,846 --> 00:21:46,056
ve öz saygım düşüktü.
385
00:21:46,139 --> 00:21:50,143
Bunun gıda endüstrisini desteklemek için
söylenen bir yalan olduğunu öğrendim.
386
00:21:50,226 --> 00:21:51,311
Bu ne be?
387
00:21:54,314 --> 00:21:57,609
Bütün makaleler ve reklamlar,
sağlıklı beslenmenin anahtarının
388
00:21:57,692 --> 00:21:59,778
daha iyi seçimler
yapmak olduğunu söylüyor.
389
00:21:59,861 --> 00:22:01,571
Ama neden bu seçim bize kalıyor?
390
00:22:01,654 --> 00:22:05,367
Belki de raflardan ne almayı seçeceğimizi
bu kadar düşünmek yerine
391
00:22:05,450 --> 00:22:09,245
devletin raflara ne koymayı seçtiğine
dikkat etmeliyizdir.
392
00:22:09,329 --> 00:22:13,917
Çünkü gıdaların güvenli ve yenilebilir
olduğunu ve arkadaki tavsiyelerin
393
00:22:14,000 --> 00:22:17,379
sağlıklı mı, zararlı mı olduğunu
belirleme yetkisi devletindir.
394
00:22:17,462 --> 00:22:19,964
Bir kutu Süper Şekerli Meyve Bombasının
kahrolası gerçek
395
00:22:20,048 --> 00:22:22,300
meyvelerden on kat ucuz olup
olmayacağını da tabii.
396
00:22:22,384 --> 00:22:23,843
ORGANİK 9.99 $
397
00:22:26,888 --> 00:22:30,517
Çok iyi ama... Bunları gerçekten
çocuklara mı veriyorlar?
398
00:22:31,351 --> 00:22:35,563
Bazen insanların, devletin büyük işler
yapamayacağını söylediğini duyarsınız
399
00:22:35,647 --> 00:22:38,650
ama belli ki yapabilir ve yapıyor.
400
00:22:38,733 --> 00:22:42,320
Asıl önemli soru,
bunları kimin için yaptığı.
401
00:22:42,403 --> 00:22:47,283
Çünkü devletimiz bizim için çalışmayı
bırakırsa bu bir felaket olabilir.
402
00:23:07,345 --> 00:23:09,806
MICHAEL LEWIS'IN THE FIFTH RISK
KİTABINDAN ESİNLENİLMİŞTİR
403
00:24:36,643 --> 00:24:38,645
Alt yazı çevirmeni: Sezer Örnek