1
00:00:06,674 --> 00:00:08,801
EEN NETFLIX-SERIE
2
00:00:15,058 --> 00:00:18,394
Banken zijn gered! Wij zijn verkocht!
3
00:00:18,478 --> 00:00:22,231
Een vraagje. Vertrouw je de overheid?
4
00:00:22,732 --> 00:00:25,735
Ik niet altijd. Ik zag hoe ze
Wall Street hebben gered, terwijl…
5
00:00:25,818 --> 00:00:30,615
…de gemiddelde Amerikaan het zwaar heeft.
Ze vielen vredige demonstranten aan.
6
00:00:30,698 --> 00:00:33,076
En kom op, ik weet wat de TSA echt doet…
7
00:00:33,159 --> 00:00:35,661
…met mijn in beslag genomen wietsnoepjes.
8
00:00:35,745 --> 00:00:39,165
Banken zijn gered! Wij zijn verkocht!
9
00:00:39,248 --> 00:00:42,085
Maar weet je,
ik realiseerde me, er is één manier…
10
00:00:42,168 --> 00:00:46,047
…waarop we impliciet elke dag
de overheid vertrouwen.
11
00:00:46,130 --> 00:00:50,259
We gebruiken geld,
en geld is niets dan vertrouwen.
12
00:00:50,343 --> 00:00:54,013
Zie je, de enige reden waarom
dit stukje houtpulp iets waard is…
13
00:00:54,096 --> 00:00:57,683
…is omdat de overheid dat zegt,
en omdat wij ze allemaal geloven…
14
00:00:57,767 --> 00:00:58,893
…als ze dat zeggen.
15
00:00:58,976 --> 00:00:59,977
Het is grappig…
16
00:01:00,061 --> 00:01:03,606
…er staat op 'God zij met ons',
maar ik ben atheïst.
17
00:01:03,689 --> 00:01:06,317
Ik ben niet met maar tegen God.
18
00:01:07,360 --> 00:01:11,739
Eh, dat zal toeval zijn.
Nee, we vertrouwen de overheid.
19
00:01:11,823 --> 00:01:14,742
Daarom wil niemand betaald worden
in schuldpapieren…
20
00:01:14,826 --> 00:01:17,411
…of foto's van beroemdheden
met handtekening.
21
00:01:17,495 --> 00:01:21,082
Eh, accepteer je Danny DeVito's?
-Alleen cash, Bob.
22
00:01:21,165 --> 00:01:23,584
En Johnny Cash?
-Wie?
23
00:01:26,129 --> 00:01:29,090
Maar iedereen accepteert
de goede oude Amerikaanse dollar.
24
00:01:29,173 --> 00:01:33,052
Een dollar? Wat denk je wat dit is, 1990?
25
00:01:33,135 --> 00:01:34,637
Vijf dollar per glas, opa.
26
00:01:34,720 --> 00:01:37,098
Oké, ouder worden we allemaal, kleintje.
27
00:01:37,598 --> 00:01:39,934
Ik dacht altijd
dat de enige keer dat de overheid…
28
00:01:40,017 --> 00:01:43,312
…iets met mijn geld deed was
als ik mijn belasting betaalde…
29
00:01:43,396 --> 00:01:45,106
…of die keer dat ik een rechter omkocht…
30
00:01:45,189 --> 00:01:48,693
…maar het blijkt dat de overheid
en ons vertrouwen daarin…
31
00:01:48,776 --> 00:01:52,238
…invloed heeft op elk moment
in ons financiële leven.
32
00:01:52,321 --> 00:01:55,533
Dus wat gebeurt er
als dat vertrouwen afbrokkelt?
33
00:01:56,409 --> 00:01:58,786
GELD
34
00:02:02,373 --> 00:02:05,418
Weet je, ik ga ervanuit
dat als ik mijn geld op de bank zet…
35
00:02:05,501 --> 00:02:08,296
…het daar blijft. Maar waarom?
36
00:02:08,379 --> 00:02:12,508
Waarom vertrouw ik een
afstandelijk bedrijf mijn spaargeld toe?
37
00:02:12,592 --> 00:02:15,636
Ik bedoel, ze vertrouwen mij
niet eens met hun pennen.
38
00:02:16,137 --> 00:02:19,932
Nou, tot een eeuw geleden vertrouwden
de meeste Amerikanen daar niet op.
39
00:02:20,016 --> 00:02:23,811
Toen was het gebruikelijk
dat banken… eh, omvielen…
40
00:02:23,895 --> 00:02:26,898
…en als dat gebeurde, was je geld weg.
41
00:02:27,732 --> 00:02:30,776
Hé, knapperd, de kasten zijn leeg
en de kinderen huilen.
42
00:02:30,860 --> 00:02:33,196
Ik moet in de kas graaien,
anders zijn de rapen gaar.
43
00:02:33,279 --> 00:02:34,363
Sorry dame…
44
00:02:34,447 --> 00:02:37,408
…door de crisis staan we roder
dan de neus van een clown.
45
00:02:37,491 --> 00:02:38,910
Uw contanten zijn gevlogen.
46
00:02:39,619 --> 00:02:42,830
Amerikanen konden zo bang worden
hun spaargeld kwijt te raken…
47
00:02:42,914 --> 00:02:46,167
…dat elk teken van instabiliteit
tot paniek zou leiden.
48
00:02:46,667 --> 00:02:50,421
Hé, gasten! Deze neppokeraars
willen onze poen niet geven!
49
00:02:54,175 --> 00:02:56,177
Spaarders kwamen massaal naar de bank…
50
00:02:56,260 --> 00:02:59,096
…om te proberen tegelijk
al hun geld op te nemen.
51
00:02:59,180 --> 00:03:00,932
Dit heette een run op de bank…
52
00:03:01,015 --> 00:03:03,643
…en het kon zelfs
gezonde banken failliet maken…
53
00:03:03,726 --> 00:03:07,480
…wat leidde
tot een rampzalige lawine van sluitingen.
54
00:03:09,273 --> 00:03:13,402
Tijdens de crisis van de jaren 1930 vielen
meer dan negenduizend banken om.
55
00:03:13,486 --> 00:03:18,032
Amerikanen verloren miljarden aan
spaargeld. De economie kwam tot stilstand…
56
00:03:18,115 --> 00:03:22,703
…en door de publieke reactie moest
president Franklin D. Roosevelt iets doen.
57
00:03:23,454 --> 00:03:25,247
Een tegelijk.
58
00:03:25,331 --> 00:03:26,707
Ik ben mijn spaargeld kwijt.
59
00:03:26,791 --> 00:03:29,126
Ik ben de winst
van mijn illegale stokerij kwijt.
60
00:03:29,210 --> 00:03:33,255
Ik dacht dat we allemaal
in een ton zouden komen, maar niet dus?
61
00:03:33,339 --> 00:03:35,800
Oké, wat zeggen jullie hiervan?
62
00:03:35,883 --> 00:03:38,344
Om het vertrouwen
in het bancaire stelsel te herstellen…
63
00:03:38,427 --> 00:03:42,098
…creëren we het depositogarantiestelsel,
de Federal Deposit Insurance Corporation.
64
00:03:42,181 --> 00:03:44,976
Jullie spaargeld zal
van nu af aan worden gegarandeerd…
65
00:03:45,559 --> 00:03:49,230
…door het volledige vertrouwen
en krediet van de Amerikaanse overheid.
66
00:03:49,313 --> 00:03:51,274
En als de bank afbrandt?
67
00:03:51,357 --> 00:03:52,566
Dan krijg je je geld terug.
68
00:03:52,650 --> 00:03:55,945
En als Bonnie en Clyde de boel overvallen?
69
00:03:56,028 --> 00:03:57,613
Je krijgt je geld terug!
70
00:03:57,697 --> 00:03:58,948
Wat, je kreeg een telegram…
71
00:03:59,031 --> 00:04:01,826
…dat iedereen een ton zou dragen,
maar niemand deed het?
72
00:04:02,660 --> 00:04:04,203
Het is gegarandeerd, oké!
73
00:04:04,287 --> 00:04:06,998
FDIC, HET IS GEGARANDEERD, OKÉ!
74
00:04:07,081 --> 00:04:10,459
Ik wil graag één cent opnemen.
Hartelijk dank.
75
00:04:10,543 --> 00:04:14,714
Destijds werd dit als een buitengewone
maatregel gezien, maar het werkte.
76
00:04:14,797 --> 00:04:18,718
De FDIC stabiliseerde het
bancaire stelsel, herstelde vertrouwen…
77
00:04:18,801 --> 00:04:21,304
…en runs op de bank
behoorden tot het verleden.
78
00:04:21,387 --> 00:04:24,515
Als je tegenwoordig
dat FDIC-logo bij je bank ziet…
79
00:04:24,598 --> 00:04:28,936
…betekent het dat tot 250.000 dollar
van je geld per rekening…
80
00:04:29,020 --> 00:04:31,605
…volledig is verzekerd
door de federale overheid.
81
00:04:31,689 --> 00:04:36,319
En sinds 1933 is geen cent van de
gegarandeerde deposito's verloren gegaan.
82
00:04:36,402 --> 00:04:40,614
En dat is des te indrukwekkender
omdat banken nog steeds omvallen.
83
00:04:40,698 --> 00:04:43,993
Alleen nu,
in plaats van dat er paniek volgt…
84
00:04:44,076 --> 00:04:49,332
…is de FDIC er zo snel bij
dat je het bijna niet merkt.
85
00:04:49,874 --> 00:04:50,916
Hoe doen ze dat?
86
00:04:51,584 --> 00:04:55,546
Oké, kop, we gaan op onderzoek,
munt, de show eindigt hier.
87
00:04:56,505 --> 00:05:00,593
Oh, man, wat?
Oké, deze telt niet. Nog een keer.
88
00:05:02,970 --> 00:05:04,138
Hé!
89
00:05:10,311 --> 00:05:14,190
Hallo daar.
-Hallo, welkom bij de FDIC, Adam.
90
00:05:14,273 --> 00:05:16,567
Dit is de meest bankige plek
die ik ooit heb gezien.
91
00:05:16,650 --> 00:05:20,196
Kom, ik geef je een rondleiding.
We doen vandaag een simulatie.
92
00:05:20,279 --> 00:05:21,906
Oh, echt?
-Ik heb verteld dat je…
93
00:05:21,989 --> 00:05:24,200
…een kijkje zou komen nemen
bij de meeting.
94
00:05:24,283 --> 00:05:25,117
Zou je dat willen?
95
00:05:25,201 --> 00:05:27,953
Oh mijn god, geweldig. We zien
wat er gebeurt als een bank omvalt.
96
00:05:28,037 --> 00:05:29,288
We gaan naar boven.
-Graag.
97
00:05:29,372 --> 00:05:32,041
Adam, hier zijn ze. Goedemorgen.
-O jee, hallo iedereen.
98
00:05:32,124 --> 00:05:34,960
Bedankt voor de uitnodiging.
Wat officieel, ik ben wat nerveus.
99
00:05:36,796 --> 00:05:39,507
Oké. Welkom allemaal
bij deze uitvoeringsbriefing.
100
00:05:39,590 --> 00:05:44,386
We zijn hier voor ABC Banking Company,
codenaam Kodiak.
101
00:05:44,470 --> 00:05:46,889
De bank is opgericht in 1948…
102
00:05:46,972 --> 00:05:49,683
…en de bank heeft 23 filialen
in twee staten.
103
00:05:49,767 --> 00:05:52,269
De bank is al een aantal kwartalen
niet winstgevend…
104
00:05:52,353 --> 00:05:55,314
…en wij hebben
een strategisch overnameplan gemaakt.
105
00:05:55,397 --> 00:05:57,274
Het team ter plekke
werkt het hele weekend…
106
00:05:57,358 --> 00:06:00,611
…zodat verzekerde spaarders
altijd toegang hebben tot hun geld.
107
00:06:00,694 --> 00:06:03,739
We zorgen dat de bank maandagmorgen
half negen opengaat, zoals normaal.
108
00:06:03,823 --> 00:06:05,574
Dus deze bank valt om…
109
00:06:05,658 --> 00:06:09,036
…en er zijn 60.000 mensen
met een rekening bij die bank…
110
00:06:09,120 --> 00:06:12,414
…de bank staat op omvallen, zij weten niet
dat jullie hier praten over…
111
00:06:12,498 --> 00:06:16,210
Inderdaad. We doen ons best
om onder de radar te blijven en…
112
00:06:16,293 --> 00:06:18,462
…zorgen
dat het financiële systeem stabiel blijft…
113
00:06:18,546 --> 00:06:20,631
…en dat spaarders geen hinder ondervinden.
114
00:06:21,215 --> 00:06:24,009
Dus als een bank omvalt
en er wordt geen koper gevonden…
115
00:06:24,093 --> 00:06:27,471
…is dan al het eigendom
van de bank opeens van de FDIC?
116
00:06:27,555 --> 00:06:28,722
Dat kan gebeuren, ja…
117
00:06:28,806 --> 00:06:31,100
…maar soms krijgen we
ook eigendom over zaken…
118
00:06:31,183 --> 00:06:33,269
…die een kopende bank niet wil hebben.
119
00:06:33,352 --> 00:06:34,562
Echt, wat bijvoorbeeld?
120
00:06:34,645 --> 00:06:38,649
Nou, in de jaren 80 hadden we een
minderheidsbelang in de Dallas Cowboys…
121
00:06:38,732 --> 00:06:40,734
…heel even dan.
-Wacht, echt?
122
00:06:40,818 --> 00:06:42,528
Kreeg je gratis kaartjes of wat?
123
00:06:42,611 --> 00:06:44,905
Helaas niet.
-Dat is jammer.
124
00:06:44,989 --> 00:06:48,409
Eh, we hadden de rechten
voor een horrorfilm met in de hoofdrol…
125
00:06:48,492 --> 00:06:50,619
…eh, George Clooney en Charlie Sheen.
126
00:06:50,703 --> 00:06:54,623
Ik dacht
dat die Grizzlies II heette, en, eh, ja.
127
00:06:54,707 --> 00:06:56,667
Hoe vaak gebeurt zoiets?
128
00:06:56,750 --> 00:06:59,962
Steeds minder omdat het
erg goed gaat met de economie…
129
00:07:00,045 --> 00:07:02,089
…maar we hadden wel een interessante tijd…
130
00:07:02,173 --> 00:07:05,009
…als je je 2008 nog herinnert…
-Ja.
131
00:07:05,092 --> 00:07:07,344
…met honderden banken die dichtgingen.
132
00:07:07,428 --> 00:07:11,182
Wauw, dat was een drukke periode
voor jullie in 2008.
133
00:07:11,265 --> 00:07:14,727
Belangrijk om te weten is
dat de kosten van een bankovername…
134
00:07:14,810 --> 00:07:16,645
…niet voor de belastingbetaler zijn.
135
00:07:16,729 --> 00:07:20,107
We hebben een depositogarantiefonds,
waar banken aan bijdragen…
136
00:07:20,191 --> 00:07:22,443
…ze betalen premie
op basis van hun risicoprofiel.
137
00:07:22,526 --> 00:07:24,153
Geweldig. Laat de banken maar betalen.
138
00:07:24,236 --> 00:07:26,113
Het is… als… het hun fout was.
139
00:07:27,615 --> 00:07:29,742
Dus we gaan naar een bankfiliaal…
140
00:07:29,825 --> 00:07:31,869
…en simuleren de toespraak…
141
00:07:31,952 --> 00:07:33,954
…die we vrijdagavond na sluiting geven.
142
00:07:34,038 --> 00:07:35,164
Laten we dat doen ja.
143
00:07:35,247 --> 00:07:38,751
Oké, ten eerste heb ik deze speld om…
144
00:07:38,834 --> 00:07:41,045
…om je te geven.
-Wat? Wauw.
145
00:07:41,921 --> 00:07:45,591
Ik ben FDIC-official, ongelofelijk.
-Je bent er klaar voor. Ziet er goed uit.
146
00:07:45,674 --> 00:07:47,301
Je kan er echt voor doorgaan.
147
00:07:47,384 --> 00:07:48,844
Weet je wat? Ik voel me cool.
148
00:08:06,904 --> 00:08:09,073
Oké. Ja, we zijn buitengesloten.
149
00:08:10,908 --> 00:08:11,742
Typisch.
150
00:08:11,825 --> 00:08:14,787
Ik zal je voorbereiden
voor we daar naar binnen gaan.
151
00:08:14,870 --> 00:08:18,207
Weet je, als FDIC vinden we het niet fijn
wanneer banken omvallen, we zijn er…
152
00:08:18,290 --> 00:08:21,460
…alleen voor het geval dat.
Dit is een emotionele situatie…
153
00:08:21,544 --> 00:08:22,962
…iets om te verwerken.
154
00:08:23,045 --> 00:08:26,257
Je moet professioneel zijn.
Je moet medeleven tonen…
155
00:08:26,340 --> 00:08:27,925
Ja.
-…en respectvol zijn.
156
00:08:28,008 --> 00:08:29,885
Professioneel, medeleven, respectvol.
157
00:08:29,969 --> 00:08:31,262
Uitstekend.
-We doen het.
158
00:08:32,388 --> 00:08:34,473
Hallo, weet u
waar de voorzitter van de bank is?
159
00:08:34,557 --> 00:08:35,808
Eh, ja.
160
00:08:36,767 --> 00:08:38,394
Hallo, bent u Jerry?
-Dat klopt.
161
00:08:38,477 --> 00:08:41,564
Hallo, aangenaam.
Ik ben Tyler Caviness. Ik ben van de FDIC.
162
00:08:41,647 --> 00:08:44,066
Oké, dit is het moment
dat ik de voorzitter vertel…
163
00:08:44,149 --> 00:08:45,859
…wie we zijn en waarom we hier zijn.
164
00:08:46,735 --> 00:08:48,404
Oh, zeg ik dat?
-Ga je gang.
165
00:08:48,487 --> 00:08:51,699
Oké, meneer, ik zeg dit niet graag…
166
00:08:51,782 --> 00:08:55,911
…maar we zijn hier om… een brief
met het bankfaillissement te overhandigen.
167
00:08:55,995 --> 00:09:00,165
Eh, wanneer de laatste klant weg is,
als u dan de deur zou willen sluiten…
168
00:09:00,249 --> 00:09:03,460
…en uw werknemers bij elkaar wilt roepen
zodat wij de mededeling kunnen doen.
169
00:09:03,544 --> 00:09:04,837
Oké.
170
00:09:05,337 --> 00:09:07,506
Dat was best goed. Het is oké.
171
00:09:07,590 --> 00:09:10,551
Normaal gesproken zouden we
niet zeggen dat de bank failliet is.
172
00:09:10,634 --> 00:09:11,969
Dat zeggen we pas…
173
00:09:12,052 --> 00:09:13,762
…op het laatst. Als de staat…
-Ah ja.
174
00:09:13,846 --> 00:09:15,014
…de bank echt sluit.
175
00:09:15,097 --> 00:09:17,850
Misschien denkt hij:
'Misschien gaat dit over m'n verjaardag.'
176
00:09:17,933 --> 00:09:19,560
Ja.
-Toch?
177
00:09:19,643 --> 00:09:22,187
Nee, hij… grote kans
dat hij weet waarom we er zijn.
178
00:09:22,271 --> 00:09:26,525
Team, allemaal bij elkaar graag.
We hebben hier vanavond een aankondiging.
179
00:09:26,609 --> 00:09:28,611
Hallo allemaal,
mijn naam is Tyler Caviness…
180
00:09:28,694 --> 00:09:30,654
…ik ben van het depositogarantiestelsel.
181
00:09:30,738 --> 00:09:33,407
Aangenaam.
Zoals jullie hebben gehoord van de staat…
182
00:09:33,490 --> 00:09:34,783
…is jullie bank failliet…
183
00:09:34,867 --> 00:09:37,286
…en de FDIC grijpt in
om te helpen met de afwikkeling.
184
00:09:37,369 --> 00:09:39,913
Het goede nieuws is dat de FDIC
een overeenkomst heeft…
185
00:09:39,997 --> 00:09:43,042
…met een instelling
om alle deposito's over te nemen…
186
00:09:43,125 --> 00:09:45,586
…en bijna alle activa van de instelling.
187
00:09:45,669 --> 00:09:47,963
De bank zal maandagochtend heropenen…
188
00:09:48,047 --> 00:09:50,424
…zoals gewoonlijk,
alleen onder een nieuwe naam.
189
00:09:50,507 --> 00:09:52,551
Er moet veel werk worden verzet…
190
00:09:52,635 --> 00:09:54,762
…en we zijn dankbaar
voor jullie samenwerking.
191
00:09:54,845 --> 00:09:57,931
En nu stel ik jullie voor aan de koper…
192
00:09:58,015 --> 00:10:00,392
…de aankopende bank. Bedankt.
193
00:10:04,438 --> 00:10:05,439
Dat was best goed.
194
00:10:05,522 --> 00:10:08,192
Bedankt.
-Voelde het raar, of ongewoon?
195
00:10:08,275 --> 00:10:09,818
Het voelde wel een beetje raar…
196
00:10:09,902 --> 00:10:11,987
…want meestal als ik een groep toespreek…
197
00:10:12,071 --> 00:10:15,199
…lachen ze na elke zin, maar in dit geval…
198
00:10:15,282 --> 00:10:17,284
…zijn er veel bezorgde gezichten.
199
00:10:17,368 --> 00:10:18,994
Ja.
-Hoe is dat voor jou?
200
00:10:19,078 --> 00:10:20,537
Je raakt eraan gewend…
201
00:10:20,621 --> 00:10:23,165
…dat we er zijn om ze te laten
begrijpen wat er is gebeurd…
202
00:10:23,248 --> 00:10:24,958
…en ze bij de hand te nemen.
203
00:10:25,042 --> 00:10:27,753
We hebben alles zo goed geregeld…
204
00:10:27,836 --> 00:10:29,088
…dat het bijna vanzelf gaat.
205
00:10:29,171 --> 00:10:30,673
Daar streven we naar.
206
00:10:30,756 --> 00:10:33,384
Vanzelf.
Dus als ik klant ben bij deze bank…
207
00:10:33,467 --> 00:10:38,097
…en op vrijdag, zaterdag,
zondag werkt mijn pasje nog steeds.
208
00:10:38,180 --> 00:10:40,015
De week erna krijg ik een e-mail of brief…
209
00:10:40,099 --> 00:10:42,476
'Hé, je bank heeft een nieuwe naam,'
nou en…
210
00:10:42,559 --> 00:10:44,186
…een brief van mijn… het zal wel.
211
00:10:44,269 --> 00:10:45,854
En mijn leven gaat verder.
-Ja!
212
00:10:45,938 --> 00:10:48,399
Ik merk niets omdat jullie er zijn.
213
00:10:48,482 --> 00:10:50,317
Ja.
-Ja. Geweldig.
214
00:10:50,401 --> 00:10:51,318
Erg bedankt, Tyler.
215
00:10:51,402 --> 00:10:53,445
Oké, fijne dag nog.
-Bedankt, jij ook.
216
00:10:55,906 --> 00:10:57,491
Ongelofelijk, toch?
217
00:10:57,574 --> 00:10:58,742
Volgens mij…
218
00:10:58,826 --> 00:11:02,955
…is dit een van de meest
effectieve overheidsprogramma's ooit.
219
00:11:03,038 --> 00:11:08,335
De FDIC-mensen hebben de dreiging van
bankfaillissementen zo geneutraliseerd…
220
00:11:08,419 --> 00:11:12,256
…dat ze niet alleen ons geld niet raken,
we horen er zelfs niets meer over.
221
00:11:12,840 --> 00:11:14,425
En zonder dat vertrouwen…
222
00:11:14,508 --> 00:11:17,594
…zou onze economie
letterlijk tot stilstand komen.
223
00:11:17,678 --> 00:11:18,971
Maar wacht even…
224
00:11:19,054 --> 00:11:22,724
…banken die omvallen zijn maar één
slecht ding dat met ons geld kan gebeuren.
225
00:11:22,808 --> 00:11:24,351
Wat doet de federale overheid…
226
00:11:24,435 --> 00:11:28,772
…om ons voor alle andere
financiële rampen te behoeden?
227
00:11:29,731 --> 00:11:33,485
Weet je, deze show zou eigenlijk
een jaar geleden uitkomen.
228
00:11:34,027 --> 00:11:37,406
Maar kan je raden welke gebeurtenis
met wereldwijde impact plaatsvond…
229
00:11:37,489 --> 00:11:39,908
…een week nadat we
onze schrijvers bijeen hadden?
230
00:11:39,992 --> 00:11:43,412
Nee, ik heb het niet over de lancering
van Animal Crossing: New Horizons.
231
00:11:43,495 --> 00:11:46,457
Hoewel dat me ook een jaar lang
van het werk heeft afgehouden.
232
00:11:46,540 --> 00:11:48,667
Nee, Covid-19 kwam op.
233
00:11:48,750 --> 00:11:51,670
En zoals zoveel bedrijven
in het hele land…
234
00:11:51,753 --> 00:11:55,716
…moesten we dicht.
Het was een beangstigende tijd.
235
00:11:55,799 --> 00:12:00,053
Miljoenen Amerikanen zaten zonder werk,
de beurs stortte in…
236
00:12:00,137 --> 00:12:02,764
…en biljoenen dollars
verdwenen uit de economie…
237
00:12:02,848 --> 00:12:05,476
…sneller dan Quibi
uit onze telefoon verdween.
238
00:12:05,559 --> 00:12:09,229
Het was een tijd dat iedereen,
van freelancers tot CEO's…
239
00:12:09,313 --> 00:12:11,315
…hulp vroeg aan de overheid.
240
00:12:11,398 --> 00:12:13,525
En wat deden ze?
241
00:12:15,944 --> 00:12:17,946
GESLOTEN VANWEGE COVID
242
00:12:18,030 --> 00:12:22,367
Ze lieten het regenen.
Biljoenen dollars aan uitkeringen…
243
00:12:22,451 --> 00:12:27,456
…noodpakketten, leningen voor kleine
bedrijven en minder bedrijfsbelasting.
244
00:12:28,373 --> 00:12:32,669
Deze financiële noodinjectie
stabiliseerde de economie wel…
245
00:12:32,753 --> 00:12:36,048
…maar ik keek naar CNBC
en dacht bij mezelf…
246
00:12:36,131 --> 00:12:39,718
'Ten eerste, wanneer wordt Shark Tank
weer herhaald? Dit is saaie shit.'
247
00:12:39,801 --> 00:12:43,889
Maar vooral,
waar komt al deze noodsteun vandaan…
248
00:12:44,598 --> 00:12:49,311
…en wie heeft er echt profijt van?
Het gewone volk, of de miljardairs?
249
00:12:49,394 --> 00:12:52,731
Nou, het antwoord
op die vragen zal je verbazen.
250
00:12:52,814 --> 00:12:55,817
EEN MAGISCHE AVOND MET DE OVERHEID
251
00:13:04,535 --> 00:13:07,538
Mensen, mijn naam is
Penn Jillette, dat is mijn partner Teller.
252
00:13:07,621 --> 00:13:12,125
Jullie zijn misschien verbaasd, verward,
zelfs verbouwereerd door de noodsteun…
253
00:13:12,209 --> 00:13:14,545
…maar wij snappen het wel.
254
00:13:14,628 --> 00:13:17,172
Wij laten jullie zien hoe de magie werkt.
255
00:13:17,256 --> 00:13:20,342
Teller hier speelt de rol van de overheid…
256
00:13:20,425 --> 00:13:23,637
…en deze stapels
met goede oude Amerikaanse dollars…
257
00:13:23,720 --> 00:13:26,181
…zijn het geld
dat door onze economie stroomt.
258
00:13:26,265 --> 00:13:29,309
Gelukkige mensen kopen boodschappen,
nemen een lening bij de bank…
259
00:13:29,393 --> 00:13:33,981
…en zetten alles in op de pony's.
Maar niet zo snel.
260
00:13:34,064 --> 00:13:36,567
Bij een economische crash
worden mensen bang.
261
00:13:37,150 --> 00:13:39,611
Al die activiteit stopt…
262
00:13:39,695 --> 00:13:44,533
…en biljoenen dollars
verdwijnen letterlijk uit circulatie.
263
00:13:44,616 --> 00:13:49,705
Oh, paniek, een ramp,
de financiële raderen komen tot stilstand.
264
00:13:49,788 --> 00:13:51,957
Niemand koopt meer Frappuccino's…
265
00:13:52,040 --> 00:13:55,586
…en Ford F-150's.
266
00:13:55,669 --> 00:13:59,298
Om het kapitalisme te redden,
moet de overheid geld injecteren…
267
00:13:59,381 --> 00:14:02,426
…in het systeem,
om de economie weer draaiende te krijgen.
268
00:14:02,509 --> 00:14:06,096
Dus we zoeken een vrijwilliger
om wat geld aan ons te geven.
269
00:14:06,179 --> 00:14:07,639
Niet zo gierig.
270
00:14:07,723 --> 00:14:10,517
Je kan onze show betalen,
dus we weten dat je rijk zat bent.
271
00:14:10,601 --> 00:14:14,563
Oh, ik. Haha, ik, neem mijn geld.
272
00:14:15,063 --> 00:14:17,149
Oké, Mr. Rijkaard,
omdat je zoveel geld hebt…
273
00:14:17,232 --> 00:14:19,735
…wees jij dan maar de bank.
274
00:14:19,818 --> 00:14:22,029
En Teller hier
is het ministerie van Financiën.
275
00:14:22,112 --> 00:14:25,699
Uncle Sam heeft 2,2 biljoen dollar nodig…
276
00:14:25,782 --> 00:14:27,993
…om de economie te stimuleren.
277
00:14:28,076 --> 00:14:31,455
Dus hij doet wat hij altijd doet
als hij geld moet uitgeven.
278
00:14:31,538 --> 00:14:37,210
Hij leent het, van investeerders,
andere landen, en van jou, de bank.
279
00:14:37,294 --> 00:14:40,213
Wauw! Dat is nogal een stapel.
280
00:14:40,297 --> 00:14:41,882
Compenseer je voor iets?
281
00:14:41,965 --> 00:14:43,884
Nee, geen antwoord geven.
282
00:14:43,967 --> 00:14:49,139
De overheid neemt dat geleende geld
en spendeert het aan uitkeringen…
283
00:14:49,222 --> 00:14:54,519
…noodsteun, en andere pakketten
om de economie weer op gang te helpen.
284
00:14:54,603 --> 00:14:57,606
In ruil krijgt de bank
een staatsobligatie…
285
00:14:57,689 --> 00:15:02,152
…eigenlijk gewoon een schuldpapiertje.
286
00:15:02,235 --> 00:15:06,365
Hetzelfde als andere banken en bedrijven
die zichzelf dieper in de schulden steken…
287
00:15:06,448 --> 00:15:08,075
…dan een afgestudeerde.
288
00:15:08,158 --> 00:15:12,704
Wie wil Uncle Sam nog meer
een paar honderd miljard lenen?
289
00:15:12,788 --> 00:15:14,373
Waarom zou iedereen dat goed vinden?
290
00:15:14,456 --> 00:15:16,667
Oh, dat vinden ze altijd.
291
00:15:16,750 --> 00:15:19,252
Bedrijven en andere landen lenen
onze overheid graag geld…
292
00:15:19,336 --> 00:15:21,713
…want we zijn een supermacht.
293
00:15:21,797 --> 00:15:24,758
De grootste motherfucker ter wereld!
294
00:15:25,384 --> 00:15:27,302
En dat maakt ons een eh… veilige gok.
295
00:15:27,386 --> 00:15:30,097
De Amerikaanse overheid
is als de Lannisters…
296
00:15:30,180 --> 00:15:32,432
…we betalen altijd onze schulden…
297
00:15:32,516 --> 00:15:35,018
…en beginnen veel onnodige oorlogen.
298
00:15:36,645 --> 00:15:39,690
Oh, kijk, ik weet
dat de overheid continu leent…
299
00:15:39,773 --> 00:15:42,901
…maar in een crisis
lenen we zoveel tegelijk.
300
00:15:42,985 --> 00:15:47,072
Ik bedoel, twee biljoen schuld bovenop
wat we gewoonlijk uitgeven?
301
00:15:47,155 --> 00:15:48,115
Klinkt dat niet gek?
302
00:15:48,198 --> 00:15:51,535
Daarom hebben we nog een trucje…
303
00:15:51,618 --> 00:15:54,496
…voor het geval de banken nerveus worden.
304
00:15:54,579 --> 00:15:59,042
Het heet 'The Fed'.
Je weet dat we al jullie banken…
305
00:15:59,793 --> 00:16:02,671
…een stel obligaties gaven
als schuldbekentenis?
306
00:16:02,754 --> 00:16:04,881
Waarom bekijk je die niet eens?
307
00:16:07,426 --> 00:16:08,510
Wat?
308
00:16:08,593 --> 00:16:12,681
Ja. De overheid heeft
al jullie schulden terugbetaald.
309
00:16:12,764 --> 00:16:16,143
Nu kan je woningleningen maken,
investeren in bedrijven…
310
00:16:16,226 --> 00:16:19,187
…en je directeuren dikke bonussen geven.
311
00:16:19,271 --> 00:16:21,857
Maar waar komt al dit geld vandaan?
312
00:16:21,940 --> 00:16:24,484
Aha.
Het zou geen Penn en Teller show zijn…
313
00:16:24,568 --> 00:16:27,320
…als we niet lieten zien
hoe de truc werkte.
314
00:16:27,404 --> 00:16:29,406
De Federale Reservebank van de overheid…
315
00:16:29,489 --> 00:16:32,284
…typt een aantal getallen in de computer…
316
00:16:32,367 --> 00:16:35,495
…en voegt wat nullen toe
aan de bankbalans.
317
00:16:37,914 --> 00:16:40,542
Wat? Dus ze creëren geld uit het niets?
318
00:16:40,625 --> 00:16:43,670
Dat klopt. De federale overheid
heeft letterlijk controle…
319
00:16:43,754 --> 00:16:47,758
…over hoeveel geld er is, wat alleen hen…
320
00:16:47,841 --> 00:16:51,219
…de macht geeft de economie
uit een crisis te halen.
321
00:16:51,303 --> 00:16:53,930
En het werkt alleen omdat de banken
erop vertrouwen…
322
00:16:54,014 --> 00:16:55,932
…dat de overheid al z'n schulden aflost.
323
00:16:56,016 --> 00:16:57,726
Oké, dat is fantastisch. Maar ik…
324
00:16:57,809 --> 00:16:59,478
Nee. Dat is alles.
325
00:16:59,561 --> 00:17:02,105
Mijn naam is Penn Jillette
met partner Teller, Penn & Teller.
326
00:17:02,189 --> 00:17:06,318
Wie je ook bent,
van het podium af. Wegwezen!
327
00:17:07,027 --> 00:17:10,155
Oké, wacht. Coole goocheltruc, maar…
328
00:17:10,238 --> 00:17:12,616
…wat als je geen bank bent?
329
00:17:12,699 --> 00:17:14,910
Bijvoorbeeld, de grote miljardairs
op Wall Street…
330
00:17:14,993 --> 00:17:17,496
…vertrouwen erop dat de overheid
hen steunt in een crisis…
331
00:17:17,579 --> 00:17:21,208
…maar kan de gemiddelde Amerikaan
erop vertrouwen dat de overheid ons redt…
332
00:17:21,291 --> 00:17:22,709
…als het financieel misgaat?
333
00:17:22,793 --> 00:17:24,086
Hé, Adam.
334
00:17:24,169 --> 00:17:27,422
Hé, Sandra. Hoi, Claudia.
Dank jullie wel hiervoor.
335
00:17:27,506 --> 00:17:29,091
Geen probleem.
-Wat mooi hier.
336
00:17:29,174 --> 00:17:30,467
Ah, bedankt.
-Bedankt.
337
00:17:30,550 --> 00:17:31,676
Wat is dit allemaal?
338
00:17:31,760 --> 00:17:36,223
We hadden een crèche die moest sluiten.
339
00:17:36,306 --> 00:17:40,102
Dit zijn wij.
Mijn vader hier, en… ik, Claudia.
340
00:17:40,185 --> 00:17:42,771
En onze broer toen we de school openden.
341
00:17:42,854 --> 00:17:44,773
De feestelijke opening.
-Ja.
342
00:17:44,856 --> 00:17:46,983
Maar een vraag,
dit wilde ik altijd al weten.
343
00:17:47,067 --> 00:17:49,736
Waar koop je zo'n grote schaar
voor een feestelijke opening?
344
00:17:50,612 --> 00:17:53,406
Alle bedrijven hadden veel problemen
tijdens COVID.
345
00:17:53,490 --> 00:17:55,325
Vertel me jullie verhaal.
346
00:17:55,408 --> 00:17:59,121
We hadden plek voor 55 kinderen…
347
00:17:59,204 --> 00:18:00,580
…van zes weken tot vijf jaar.
348
00:18:00,664 --> 00:18:03,166
De meeste ouders waren EHBO-artsen…
349
00:18:03,250 --> 00:18:06,044
…of ze werkten
in de frontlinie in de supermarkt.
350
00:18:06,128 --> 00:18:08,547
Weet je, we hadden kinderen
van essentiële werkers.
351
00:18:08,630 --> 00:18:10,465
Je bent essentieel voor de essentiëlen.
352
00:18:10,549 --> 00:18:11,424
Ja, ja.
-Exact.
353
00:18:11,508 --> 00:18:13,885
En dus proberen we uit te vinden…
354
00:18:13,969 --> 00:18:17,180
…kunnen onze werknemers terugkomen?
Is het veilig voor ons om terug te komen?
355
00:18:17,264 --> 00:18:19,224
En sommigen kwamen niet terug.
356
00:18:19,307 --> 00:18:21,935
Misschien kwamen vier
of vijf kinderen terug.
357
00:18:22,018 --> 00:18:23,103
Het was een zooitje.
-Wow!
358
00:18:23,186 --> 00:18:26,982
Dat klinkt
als een lastige financiële situatie.
359
00:18:27,065 --> 00:18:30,527
We probeerden een plan te maken,
het te laten lukken, en…
360
00:18:30,610 --> 00:18:33,989
Het was een jaar
na de dood van onze moeder…
361
00:18:34,072 --> 00:18:36,199
…op zich al een zwarte dag.
-Oh, wow, ja.
362
00:18:36,283 --> 00:18:39,494
En mijn zus belde me en zei:
'Ik heb alles doorgerekend…
363
00:18:40,162 --> 00:18:41,913
…en het… lukt niet…'
364
00:18:41,997 --> 00:18:44,416
…weet je, en we wisten
dat het niet alleen invloed had…
365
00:18:44,499 --> 00:18:46,084
…op ons of mijn kin…
366
00:18:46,168 --> 00:18:47,961
…onze kinderen.
-Onze vrienden. Ja.
367
00:18:48,044 --> 00:18:50,797
Dit gaat om werknemers
die hun inkomen kwijtraken.
368
00:18:50,881 --> 00:18:53,800
Maar er waren veel steunpakketten…
369
00:18:53,884 --> 00:18:54,968
…toch?
-Juist.
370
00:18:55,051 --> 00:18:57,846
En een groot deel daarvan
waren de PPP-leningen…
371
00:18:57,929 --> 00:19:00,682
…leningen om salaris
door te kunnen betalen…
372
00:19:00,765 --> 00:19:02,309
…zodat bedrijven als dat van jullie…
373
00:19:02,392 --> 00:19:04,144
…niemand hoefden ontslaan.
-Juist!
374
00:19:04,227 --> 00:19:06,730
Kon je zo'n lening krijgen?
-Jawel, maar…
375
00:19:06,813 --> 00:19:07,898
…dat was 6000 dollar…
376
00:19:07,981 --> 00:19:10,358
Oké.
-…en dat is wat we kregen.
377
00:19:10,442 --> 00:19:11,693
Punt, meer niet.
-Ja.
378
00:19:11,776 --> 00:19:16,198
Met zes werknemers
is dat nog niet eens een maand salaris.
379
00:19:16,281 --> 00:19:19,576
Nee, maar de tweede en derde
PPP-leningen kregen we niet.
380
00:19:19,659 --> 00:19:21,953
En dat was… ik weet niet.
-Wat, waarom niet?
381
00:19:22,037 --> 00:19:23,914
Dat zeiden ze niet!
-Nee, nooit geweten.
382
00:19:23,997 --> 00:19:24,831
Waarom denk je?
383
00:19:24,915 --> 00:19:29,085
Omdat we gewoon een kleine crèche zijn,
gerund door twee vrouwen…
384
00:19:29,169 --> 00:19:32,297
…we schreeuwden niet hard genoeg, dus.
-Ja.
385
00:19:32,380 --> 00:19:33,882
Dat is echt gestoord.
-Ja.
386
00:19:33,965 --> 00:19:36,593
Ja! Vind ik ook.
-Vind ik ook!
387
00:19:36,676 --> 00:19:38,220
Kunnen we er een kijkje nemen?
388
00:19:38,303 --> 00:19:39,304
Natuurlijk.
-Ja?
389
00:19:39,387 --> 00:19:43,141
Ik zou graag het gele huisje weer zien.
390
00:19:43,225 --> 00:19:44,893
Dit is de eerste keer dat ik terug ben.
391
00:19:44,976 --> 00:19:46,436
Achter deze muur?
-Ik… ja.
392
00:19:46,519 --> 00:19:47,812
Ik kan er niet in.
393
00:19:47,896 --> 00:19:51,233
Misschien kan iemand van het team
ons helpen met een ladder of zo?
394
00:19:51,316 --> 00:19:53,276
Top. Bedankt, Kendall.
395
00:19:54,277 --> 00:19:56,780
Mijn hemel, dit is zo schattig.
396
00:19:56,863 --> 00:19:58,949
Zo droevig.
397
00:19:59,032 --> 00:20:02,953
Normaal zouden mijn kinderen
hier spelen en herrie maken.
398
00:20:03,036 --> 00:20:08,375
Ik moest mijn spullen pakken en weggaan.
399
00:20:08,458 --> 00:20:10,502
De buurt heeft zo'n plek nodig…
400
00:20:10,585 --> 00:20:14,172
…met iemand die ervoor zorgt
en erom geeft zoals wij.
401
00:20:14,256 --> 00:20:17,717
Ja. Je geeft de gemeenschap zoveel steun…
402
00:20:17,801 --> 00:20:19,719
…maar als er dan een crisis komt…
403
00:20:19,803 --> 00:20:22,389
…en de overheid komt met een vangnet…
404
00:20:22,472 --> 00:20:25,642
…zijn de gaten te groot
en jullie te klein…
405
00:20:25,725 --> 00:20:27,602
…en je valt erdoorheen.
-Zo erdoorheen.
406
00:20:27,686 --> 00:20:28,812
Als je een systeem…
407
00:20:28,895 --> 00:20:31,147
…kon maken om je
de steun te geven die je nodig had…
408
00:20:31,231 --> 00:20:32,732
…hoe zou dat er dan uitzien?
409
00:20:32,816 --> 00:20:35,735
Voor mij zou het zijn
dat ik gewoon een stem had.
410
00:20:35,819 --> 00:20:37,696
Of… iemand die je kan bellen.
411
00:20:37,779 --> 00:20:40,198
Een soort zakelijk bureautje…
-Ja, zeker.
412
00:20:40,282 --> 00:20:41,866
…om je te helpen.
-Juist.
413
00:20:41,950 --> 00:20:43,576
Een klein bureautje ja!
414
00:20:43,660 --> 00:20:47,580
Sandra, dank dat je je verhaal vertelde.
Ik kan je niet genoeg bedanken.
415
00:20:47,664 --> 00:20:51,084
Dank dat ik hier mocht zijn
en praten over mijn kleine bedrijfje.
416
00:20:51,167 --> 00:20:52,210
Mag ik je knuffelen?
417
00:20:52,294 --> 00:20:54,296
Natuurlijk! Bedankt.
-Ontzettend bedankt.
418
00:20:54,379 --> 00:20:56,006
Oké.
-Oké. Dag.
419
00:21:03,847 --> 00:21:08,560
Sandra's verhaal maakt me zo kwaad,
en zij is niet de enige.
420
00:21:08,643 --> 00:21:10,478
Hoeveel van jullie kennen een Sandra?
421
00:21:10,562 --> 00:21:13,023
Hoeveel van jullie waren een Sandra?
422
00:21:13,106 --> 00:21:16,401
Wachten op redding die nooit komt?
423
00:21:17,110 --> 00:21:22,490
Hoe is het mogelijk dat onze overheid
het geld kan laten regenen…
424
00:21:22,574 --> 00:21:25,994
…en er toch steeds niet in slaagt
te zorgen dat het terechtkomt…
425
00:21:26,077 --> 00:21:29,122
…bij de mensen
die het het hardst nodig hebben.
426
00:21:30,332 --> 00:21:35,670
Nou, we onderzochten het, en het antwoord
zal je niet minder kwaad maken.
427
00:21:35,754 --> 00:21:39,674
Zie je, in dit land hebben we
twee radicaal andere systemen…
428
00:21:39,758 --> 00:21:41,968
…om federale noodsteun te verspreiden…
429
00:21:42,052 --> 00:21:45,013
…een voor de rijken,
en een voor alle anderen.
430
00:21:45,096 --> 00:21:49,434
Banken en grote bedrijven hebben
een directe lijn naar overheidsgeld.
431
00:21:49,517 --> 00:21:52,854
Voor hen is het
alsof je businessclass vliegt.
432
00:21:53,355 --> 00:21:57,233
Wat een rotrecessie, ik heb meteen
een ticket nodig naar Geldstad.
433
00:21:57,317 --> 00:21:59,194
Natuurlijk, hoe gaat u betalen?
434
00:21:59,277 --> 00:22:00,987
Ik heb net obligaties uitgegeven.
435
00:22:02,530 --> 00:22:06,159
En zoals u weet
zijn dat een soort schuldpapiertjes.
436
00:22:08,244 --> 00:22:09,996
Uitstekend, meneer.
437
00:22:10,080 --> 00:22:13,333
Wij bij de Federale Reservebank
kopen die graag van u.
438
00:22:13,416 --> 00:22:15,377
Een ticket naar Geldstad.
439
00:22:15,460 --> 00:22:19,005
En geniet van onze rosé met lage rente.
440
00:22:19,089 --> 00:22:21,174
We hopen u snel weer te redden.
441
00:22:21,257 --> 00:22:22,175
Bedankt.
442
00:22:22,258 --> 00:22:24,469
Maar gewone mensen
kunnen geen obligaties uitgeven…
443
00:22:24,552 --> 00:22:27,263
…dus wij hebben geen toegang
tot dat soort hulp.
444
00:22:27,347 --> 00:22:30,141
Wij zitten vast in economyclass.
445
00:22:30,225 --> 00:22:33,728
Mijn restaurant heeft het
echt zwaar sinds de lockdown.
446
00:22:33,812 --> 00:22:35,772
Mag ik een ticket naar Geldstad?
447
00:22:35,855 --> 00:22:38,149
Ik weet niet, heb je obligaties?
448
00:22:38,233 --> 00:22:40,693
Nee, ik… Wat is dat?
449
00:22:40,777 --> 00:22:42,237
U zult daar moeten wachten.
450
00:22:42,320 --> 00:22:47,200
Nog niet eens economyclass.
Meer op lastminute vliegen met kerst.
451
00:22:48,660 --> 00:22:52,789
De organisatie die COVID-19 noodsteun
verspreidde onder kleine bedrijven…
452
00:22:52,872 --> 00:22:55,125
…heet de Small Business Administration.
453
00:22:55,208 --> 00:22:57,460
Maar ze zijn zelf zo klein…
454
00:22:57,544 --> 00:23:00,672
…dat ze hun taken
door de banken moesten laten uitvoeren.
455
00:23:02,549 --> 00:23:03,508
Volgende!
456
00:23:03,591 --> 00:23:06,886
Ik moet naar Geldstad.
Ik heb een gezin en tien werknemers.
457
00:23:06,970 --> 00:23:10,390
Oh, zeker.
Sluit achteraan aan, ik help u graag.
458
00:23:10,473 --> 00:23:12,016
Zodra ik mijn deel krijg.
459
00:23:12,517 --> 00:23:16,396
Dat gebeurde echt. Tijdens het
COVID-19 leningprogramma van de SBA…
460
00:23:16,479 --> 00:23:20,358
…mochten banken een percentage
van elke lening zelf houden…
461
00:23:20,441 --> 00:23:23,194
…en door een maas in de wet
kwamen zelfs grote bedrijven…
462
00:23:23,278 --> 00:23:25,530
…zoals restaurantketens, in aanmerking.
463
00:23:25,613 --> 00:23:29,409
Hier is een lening voor u,
Mr. P.F. Chang, en een voor u, Ruth's…
464
00:23:29,492 --> 00:23:31,411
…en voor uw vriend, Chris.
465
00:23:31,494 --> 00:23:33,872
Hopelijk overleeft
uw steakhouse-imperium het.
466
00:23:36,040 --> 00:23:37,709
Wat is dit nou?
467
00:23:37,792 --> 00:23:39,544
Oh, we kunnen gewoon meer geld verdienen…
468
00:23:39,627 --> 00:23:41,838
…door wat grote bedrijven
grote leningen te geven…
469
00:23:41,921 --> 00:23:44,591
…in plaats van veel kleine leningen
aan kleine bedrijven.
470
00:23:44,674 --> 00:23:47,051
Dus dat gaan we doen. Volgende!
471
00:23:47,135 --> 00:23:51,097
En dat verklaart waarom
in veel grote steden…
472
00:23:51,181 --> 00:23:53,183
…bedrijven in hoofdzakelijk witte regio's…
473
00:23:53,266 --> 00:23:57,353
…veel meer leningen kregen
dan in gekleurde gemeenschappen.
474
00:23:58,229 --> 00:24:02,483
Maar weet je, kleine bedrijven kregen
dan wel veel aandacht tijdens de pandemie…
475
00:24:03,067 --> 00:24:06,487
…maar weet je wie echt genaaid werden?
Zzp'ers.
476
00:24:06,571 --> 00:24:09,991
Want hun steun werd verdeeld
via het uitkeringsstelsel…
477
00:24:10,074 --> 00:24:14,287
…en dat is meer als…
de slechtste busreis die je ooit maakte.
478
00:24:18,625 --> 00:24:21,044
Als je ooit een uitkering hebt gehad
in Amerika…
479
00:24:21,127 --> 00:24:24,130
…hoef ik je niet te vertellen
wat een zooitje het is.
480
00:24:24,214 --> 00:24:28,635
Het is een wankel, onsamenhangend systeem
dat in elke staat anders is.
481
00:24:28,718 --> 00:24:32,764
En veel staten investeren al jaren
te weinig in hun uitkeringsstelsel.
482
00:24:32,847 --> 00:24:34,307
Oké, schatten.
483
00:24:34,390 --> 00:24:36,559
Ik heb vandaag niet zo veel hulp…
484
00:24:36,643 --> 00:24:40,313
…dus het gaat niet snel,
één tegelijk graag.
485
00:24:40,396 --> 00:24:43,274
Wie was de eerste?
486
00:24:43,358 --> 00:24:47,403
Dus toen in 2020
veel mensen werkloos raakten…
487
00:24:47,487 --> 00:24:49,989
…had het systeem
veel te weinig capaciteit…
488
00:24:50,073 --> 00:24:52,492
…om de tsunami van aanvragen te verwerken.
489
00:24:52,575 --> 00:24:54,994
Oh, verdulleme!
490
00:24:55,787 --> 00:24:58,998
Ze gaven me geen puntenslijper,
dus ik moet met de hand slijpen.
491
00:24:59,082 --> 00:25:02,460
Daarom was een uitkeringsaanvraag
tijdens de pandemie…
492
00:25:02,543 --> 00:25:04,879
…een bureaucratische nachtmerrie.
493
00:25:04,963 --> 00:25:08,216
Amerikanen in nood werden uren
in de wacht gezet…
494
00:25:08,299 --> 00:25:11,052
…en gedwongen maanden op hulp te wachten.
495
00:25:11,886 --> 00:25:16,724
Terwijl de grootste bedrijven
van Amerika relaxten in businessclass.
496
00:25:16,808 --> 00:25:20,561
Niet te geloven dat ik moe ben,
ik heb aan boord zoveel geslapen.
497
00:25:23,064 --> 00:25:24,691
BEZOEK PRACHTIG GELDSTAD
498
00:25:26,150 --> 00:25:28,611
Weet je, toen COVID-19 ons raakte…
499
00:25:28,695 --> 00:25:32,198
…kreeg mijn productiebedrijf
net als Sandra een PPP-lening…
500
00:25:32,282 --> 00:25:36,953
…maar ons werk is lang niet zo essentieel…
Sandra zorgt voor kinderen.
501
00:25:37,036 --> 00:25:39,122
Ik maak hier pennengrapjes.
502
00:25:39,205 --> 00:25:42,250
Wij kregen sneller meer hulp dan zij…
503
00:25:42,333 --> 00:25:45,878
…omdat wij een chique accountant hebben
bij een grotere bank.
504
00:25:45,962 --> 00:25:48,840
Ik had meer, dus ik kreeg meer.
505
00:25:49,549 --> 00:25:52,051
Dat is de omgekeerde wereld.
506
00:25:52,135 --> 00:25:54,971
Maar ons hele systeem is zo ingericht.
507
00:25:55,054 --> 00:25:58,891
Geen wonder dat zoveel Amerikanen
er niet meer in vertrouwen.
508
00:25:59,726 --> 00:26:02,729
Oh, eh, Limonademeisje, wat is er gebeurd?
509
00:26:02,812 --> 00:26:06,566
Ik stap eruit, ouwe.
Ik kreeg geen PPP-lening…
510
00:26:06,649 --> 00:26:09,485
…en niemand wil noodsteun
uitgeven aan limonade.
511
00:26:09,569 --> 00:26:13,239
Dus ik ga voor Amazon werken
voor cadeaubonnen.
512
00:26:14,407 --> 00:26:16,701
Limonademeisje, nee.
513
00:26:18,161 --> 00:26:22,957
Ons financiële systeem en onze overheid
hangen af van ons vertrouwen.
514
00:26:23,041 --> 00:26:25,793
Als we er niet op vertrouwen
dat ons geld veilig is bij de bank…
515
00:26:25,877 --> 00:26:30,131
…als we er niet op vertrouwen dat
onze overheid ons steunt in een crisis…
516
00:26:30,214 --> 00:26:34,927
…als we niet vertrouwen dat dit stukje
inkt en papier een dollar waard is…
517
00:26:35,511 --> 00:26:36,721
…stort het in.
518
00:26:37,221 --> 00:26:38,639
En dat risico lopen we…
519
00:26:38,723 --> 00:26:42,185
…als onze overheid
haar beloftes niet nakomt.
520
00:26:42,268 --> 00:26:46,189
Het blijkt dat onze economie
en onze overheid…
521
00:26:46,272 --> 00:26:47,815
…zijn als Tinkelbel.
522
00:26:48,566 --> 00:26:51,611
Als we er niet in geloven,
valt het dood neer.
523
00:26:56,032 --> 00:26:58,618
Maar dat hoeft niet.
524
00:26:58,701 --> 00:27:01,037
Een beter systeem is mogelijk…
525
00:27:01,120 --> 00:27:04,290
…en onze overheid kan dat creëren
als ze haar best doet.
526
00:27:04,374 --> 00:27:07,919
Ik bedoel, dit zijn de mensen
die de FDIC oprichtten…
527
00:27:08,002 --> 00:27:10,922
…die de loop van orkanen voorspellen…
528
00:27:11,506 --> 00:27:14,634
…die een man op de maan zetten.
529
00:27:16,511 --> 00:27:18,346
En als we het daar toch over hebben…
530
00:27:32,443 --> 00:27:35,363
GEBASEERD OP HET BOEK THE FIFTH RISK
VAN MICHAEL LEWIS
531
00:29:02,450 --> 00:29:04,452
Ondertiteld door: Jan Jacob Mekes