1 00:00:06,674 --> 00:00:08,801 BİR NETFLIX DİZİSİ 2 00:00:15,058 --> 00:00:18,394 Bankalar kurtarıldı! Biz satıldık! 3 00:00:18,478 --> 00:00:22,231 İşte sana bir soru. Devlete güveniyor musun? 4 00:00:22,732 --> 00:00:25,735 Ben hep güvenmiyorum. Ortalama Amerikalı zorluk çekerken 5 00:00:25,818 --> 00:00:30,615 Wall Street'i kurtardıklarını, barışçıl göstericilere saldırdıklarını gördüm. 6 00:00:30,698 --> 00:00:33,076 Ve hadi ama TSA'in el koydukları 7 00:00:33,159 --> 00:00:35,661 otlu şekerlerime ne yaptığını biliyorum. 8 00:00:35,745 --> 00:00:39,165 Bankalar kurtarıldı! Biz satıldık! 9 00:00:39,248 --> 00:00:42,085 Ama devlete her gün dolaylı olarak 10 00:00:42,168 --> 00:00:46,047 güvendiğimiz bir konu var. 11 00:00:46,130 --> 00:00:50,259 Para kullanıyoruz ve para güven demektir. 12 00:00:50,343 --> 00:00:54,013 Bu öylesine ağaç hamurunun bir dolar etmesinin tek nedeni 13 00:00:54,096 --> 00:00:57,683 devletin öyle olduğunu söylemesi ve söylediğinde ona 14 00:00:57,767 --> 00:00:58,893 hepimizin inanması. 15 00:00:58,976 --> 00:00:59,977 Aslında komik… 16 00:01:00,061 --> 00:01:03,606 Banknotun üstünde "Tanrı'ya güveniriz." yazıyor ama ben ateistim. 17 00:01:03,689 --> 00:01:06,317 Ben Tanrı'ya inanmam, lanet ederim. 18 00:01:07,360 --> 00:01:11,739 Muhtemelen tesadüftür. Hayır, devlete güveniyoruz. 19 00:01:11,823 --> 00:01:14,742 Bu yüzden hiçbirimiz senetle ya da 20 00:01:14,826 --> 00:01:17,411 ünlülerin imzalı fotoğraflarıyla ödeme kabul etmeyiz. 21 00:01:17,495 --> 00:01:21,082 -Danny DeVito kabul ediyor musunuz? -Sadece nakit Bob. 22 00:01:21,165 --> 00:01:23,584 -Johnny Cash'e ne dersin? -Kim? 23 00:01:23,668 --> 00:01:26,045 LİMONATA 24 00:01:26,129 --> 00:01:29,090 Ama güzel Amerikan yeşilini herkes kabul eder. 25 00:01:29,173 --> 00:01:33,052 Bir dolar mı? Kaç yılındayız sanıyorsun, 1990 mı? 26 00:01:33,135 --> 00:01:34,637 Bardağı beş dolar dede. 27 00:01:34,720 --> 00:01:37,098 Tamam, hepimiz yaşlanacağız evlat. 28 00:01:37,598 --> 00:01:39,934 Devletin sadece vergilerimi ödediğimde 29 00:01:40,017 --> 00:01:43,312 paramla etkileşime geçtiğini sanıyordum 30 00:01:43,396 --> 00:01:45,106 ya da bir yargıca rüşvet verdiğimde. 31 00:01:45,189 --> 00:01:48,693 Ama görünen o ki devlet ve ona olan güvenimiz 32 00:01:48,776 --> 00:01:52,238 finansal hayatımızın her anını etkiliyor. 33 00:01:52,321 --> 00:01:55,533 Peki, bu güven kırıldığında ne olur? 34 00:01:56,409 --> 00:01:58,786 PARA 35 00:02:02,373 --> 00:02:05,418 Paramı bankaya koyduğunda 36 00:02:05,501 --> 00:02:08,296 orada kalacağını varsayarım. Ama neden? 37 00:02:08,379 --> 00:02:12,508 Niye hayatımın birikimini yüzü olmayan bir şirkete emanet ediyorum? 38 00:02:12,592 --> 00:02:15,636 Yani onlar bana kalemleri konusunda bile güvenmiyorlar. 39 00:02:16,137 --> 00:02:19,932 Yüz yıl öncesine kadar çoğu Amerikalı güvenmiyordu. 40 00:02:20,016 --> 00:02:23,811 O zamanlar bankaların batması çok yaygındı. 41 00:02:23,895 --> 00:02:26,898 Ve böyle olduğunda paran yok olurdu. 42 00:02:27,732 --> 00:02:30,776 N'aber yakışıklı? Dolaplar boşaldı ve çocuklar ağlıyor. 43 00:02:30,860 --> 00:02:33,196 Paramı almalıyım yoksa işim biter. 44 00:02:33,279 --> 00:02:34,363 Üzgünüm hanımefendi. 45 00:02:34,447 --> 00:02:37,408 Buhran, hesapları W. C. Field'ın burnu kadar kırmızı bir çizgiye düşürdü. 46 00:02:37,491 --> 00:02:38,910 Paranız uçtu gitti! 47 00:02:39,619 --> 00:02:42,830 Amerikalılar birikimlerini kaybetmekten o kadar korktular ki 48 00:02:42,914 --> 00:02:46,167 herhangi bir istikrarsızlık belirtisi paniğe neden oluyordu. 49 00:02:46,667 --> 00:02:50,421 Millet! Bu üçkâğıtçılar mangırlarımızı geri vermiyor! 50 00:02:54,175 --> 00:02:56,177 Mevduat sahipleri bankalara akın etti, 51 00:02:56,260 --> 00:02:59,096 aynı anda bütün paralarını çekmeye çalıştılar. 52 00:02:59,180 --> 00:03:00,932 Buna banka paniği dendi 53 00:03:01,015 --> 00:03:03,643 ve sağlıklı bankaları bile iflasa zorlayarak 54 00:03:03,726 --> 00:03:07,480 zincirleme bir kepenk indirme faciasıyla sonuçlandı. 55 00:03:09,273 --> 00:03:13,402 Büyük Buhran sırasında 9000'den fazla banka battı. 56 00:03:13,486 --> 00:03:18,032 Amerikalılar milyarlarca dolar birikim kaybetti. Ekonomi durma noktasına geldi 57 00:03:18,115 --> 00:03:22,703 ve Başkan Franklin Delano Roosevelt, halkın çığlığı karşısında harekete geçti. 58 00:03:23,454 --> 00:03:25,247 Birer birer. 59 00:03:25,331 --> 00:03:26,707 Tüm birikimimi kaybettim. 60 00:03:26,791 --> 00:03:29,126 Kaçak içki gelirini kaybettim. 61 00:03:29,210 --> 00:03:33,255 Buraya gelirken fıçı giyeceğimizi sanıyordum, planlar mı değişti? 62 00:03:33,339 --> 00:03:35,800 Tamam, şuna ne dersiniz? 63 00:03:35,883 --> 00:03:38,344 Bankacılık sistemine güven sağlamak için 64 00:03:38,427 --> 00:03:42,098 Federal Mevduat Sigorta Kurumu'nu kuracağız. 65 00:03:42,181 --> 00:03:44,976 Böylelikle mevduatlarınız ABD hükûmetine olan 66 00:03:45,559 --> 00:03:49,230 inanç ve güvenle garanti altına alınacak. 67 00:03:49,313 --> 00:03:51,274 Ya banka yanarsa? 68 00:03:51,357 --> 00:03:52,566 Paranı geri alırsın. 69 00:03:52,650 --> 00:03:55,945 Ya Bonnie ve Clyde gidip mekânı birbirine katarsa? 70 00:03:56,028 --> 00:03:57,613 Paranı geri alırsın. 71 00:03:57,697 --> 00:03:58,948 Ya konuşmaya gelirken 72 00:03:59,031 --> 00:04:01,826 herkesin fıçı giyeceği telgrafını alırsan ve kimse giymezse? 73 00:04:02,660 --> 00:04:04,203 Garanti altında, tamam mı! 74 00:04:04,287 --> 00:04:06,998 GARANTİ ALTINDA, TAMAM MI! 75 00:04:07,081 --> 00:04:10,459 Bir peni çekebilir miyim lütfen? Çok teşekkürler. 76 00:04:10,543 --> 00:04:14,714 O zamanlar bu, aşırı bir önlem olarak görüldü ama işe yaradı. 77 00:04:14,797 --> 00:04:18,718 FDIC, bankacılık sistemini stabilize etti, güveni tekrar sağladı 78 00:04:18,801 --> 00:04:21,304 ve banka paniklerini geçmişte bıraktı. 79 00:04:21,387 --> 00:04:24,515 Bugün bankanda FCID logosunu gördüğünde bu, 80 00:04:24,598 --> 00:04:28,936 hesap başı 250.000 dolara kadar olan paran 81 00:04:29,020 --> 00:04:31,605 federal hükûmetin tam güvencesi altında demektir. 82 00:04:31,689 --> 00:04:36,319 Ve 1933'ten beri sigortalı mevduatların tek bir penisi bile kaybolmadı. 83 00:04:36,402 --> 00:04:40,614 Bankalar hâlâ battığı için bu çok daha etkileyici. 84 00:04:40,698 --> 00:04:43,993 Sadece günümüzde panik yaratmak yerine 85 00:04:44,076 --> 00:04:49,332 FDIC o kadar kusursuzca olaya giriyor ki neredeyse kimse fark etmiyor. 86 00:04:49,874 --> 00:04:50,916 Bunu nasıl yapıyorlar? 87 00:04:51,584 --> 00:04:55,546 Tura gelirse öğreneceğiz, yazı gelirse program burada biter. 88 00:04:56,505 --> 00:05:00,593 Ah be, ne? Tamam, bu sayılmaz. Bir daha yapalım. 89 00:05:02,970 --> 00:05:04,138 Hey! 90 00:05:06,766 --> 00:05:08,934 FEDERAL MEVDUAT SİGORTA KURUMU 91 00:05:10,311 --> 00:05:14,190 -Merhaba. -Merhaba, FDIC'ye hoş geldin Adam. 92 00:05:14,273 --> 00:05:16,567 Burası hayatımda gördüğüm en "bankamsı" yer. 93 00:05:16,650 --> 00:05:20,196 Hadi, bir tur atalım. Bugün bir simülasyon yapıyoruz. 94 00:05:20,279 --> 00:05:21,906 -Gerçekten mi? -Onlara toplantıyı 95 00:05:21,989 --> 00:05:24,200 izlemen için seni davet edeceğimi söyledim. 96 00:05:24,283 --> 00:05:25,117 İster misin? 97 00:05:25,201 --> 00:05:27,953 Harika olur. Banka battığında ne olacağını görebiliriz. 98 00:05:28,037 --> 00:05:29,288 -Hadi çıkalım. -Hadi. 99 00:05:29,372 --> 00:05:32,041 -Adam, buradalar. Günaydın. -Tanrım, merhaba herkese. 100 00:05:32,124 --> 00:05:34,960 Bizi ağırladığınız için sağ olun. Çok resmî, gerildim. 101 00:05:36,796 --> 00:05:39,507 Bu idari brifinge hepiniz hoş geldiniz. 102 00:05:39,590 --> 00:05:44,386 ABC Bankası için buradayız. Kod adı Kodiak. 103 00:05:44,470 --> 00:05:46,889 Bu banka 1948'de kuruldu. 104 00:05:46,972 --> 00:05:49,683 Ve bankanın iki eyalette 23 şubesi var. 105 00:05:49,767 --> 00:05:52,269 Banka birkaç çeyrektir kâr etmiyor. 106 00:05:52,353 --> 00:05:55,314 Biz de stratejik bir kurtarma planı hazırladık. 107 00:05:55,397 --> 00:05:57,274 Mevduat sahipleri varlıklarına 108 00:05:57,358 --> 00:06:00,611 erişebilsin diye saha ekipleri hafta sonları da çalışacak. 109 00:06:00,694 --> 00:06:03,739 Bankanın normalde olduğu gibi pazartesi 08.30'da açılmasını istiyoruz. 110 00:06:03,823 --> 00:06:05,574 Yani banka batıyor. 111 00:06:05,658 --> 00:06:09,036 Yani bu bankada hesabı olan 60.000 insan var, 112 00:06:09,120 --> 00:06:12,414 banka batıyor, burada bunu konuştuğunuzu bilmiyorlar. 113 00:06:12,498 --> 00:06:16,210 Bilmiyorlar. Gözden uzak kalmak, finansal sistemin istikrarlı 114 00:06:16,293 --> 00:06:18,462 kalması ve mevduat sahiplerinin zorluk çekmemeleri 115 00:06:18,546 --> 00:06:20,631 için elimizden geleni yapıyoruz. 116 00:06:21,215 --> 00:06:24,009 Yani banka batarsa ve devralıcı bulamazsanız 117 00:06:24,093 --> 00:06:27,471 bankanın olan her şey FDIC'nin mi oluyor? 118 00:06:27,555 --> 00:06:28,722 Bu olabilir, evet. 119 00:06:28,806 --> 00:06:31,100 Ama bazen de devralıcı bankanın 120 00:06:31,183 --> 00:06:33,269 almak istemediği şeyleri alabiliyoruz. 121 00:06:33,352 --> 00:06:34,562 Gerçekten mi, ne gibi? 122 00:06:34,645 --> 00:06:38,649 80'lerde Dallas Cowboys'un azınlık hissesine sahiptik, 123 00:06:38,732 --> 00:06:40,734 -kısa bir süre için. -Dur, gerçekten mi? 124 00:06:40,818 --> 00:06:42,528 Bedava bilet falan alıyor musunuz? 125 00:06:42,611 --> 00:06:44,905 -Neyse ki hayır. -Kötüymüş. 126 00:06:44,989 --> 00:06:48,409 George Clooney ve Charlie Sheen'in başrolde olduğu 127 00:06:48,492 --> 00:06:50,619 bir korku filminin hakları var. 128 00:06:50,703 --> 00:06:54,623 Sanırım adı Grizzlies 2'ydi, evet. 129 00:06:54,707 --> 00:06:56,667 Peki, bu ne kadar sıklıkla oluyor? 130 00:06:56,750 --> 00:06:59,962 Son zamanlarda gittikçe daha az çünkü ekonomi iyi gidiyor 131 00:07:00,045 --> 00:07:02,089 ama uzun bir süre bunu yaptık. 132 00:07:02,173 --> 00:07:05,009 -2008'i hatırlarsanız… -Evet. 133 00:07:05,092 --> 00:07:07,344 …yüzlerce banka kapandı. 134 00:07:07,428 --> 00:07:11,182 Vay be. 2008 sizin için çok yoğun geçmiş olmalı. 135 00:07:11,265 --> 00:07:14,727 Banka kurtarmanın maliyetinin vergi mükelleflerinden 136 00:07:14,810 --> 00:07:16,645 karşılanmadığını bilmek önemli. 137 00:07:16,729 --> 00:07:20,107 Risk profillerine göre bankaların ödedikleri primlerle 138 00:07:20,191 --> 00:07:22,443 kaynak sağlanan Mevduat Sigorta Fonu var. 139 00:07:22,526 --> 00:07:24,153 Bayıldım. Evet, bankalar ödesin. 140 00:07:24,236 --> 00:07:26,113 Onların suçu. 141 00:07:27,615 --> 00:07:29,742 Tamam, banka şubesine gideceğiz 142 00:07:29,825 --> 00:07:31,869 ve cuma akşamı banka kapandıktan sonra 143 00:07:31,952 --> 00:07:33,954 yapacağımız konuşmayı canlandıracağız. 144 00:07:34,038 --> 00:07:35,164 Evet, yapalım lütfen. 145 00:07:35,247 --> 00:07:38,751 Tamam, öncelikle sana takmam için 146 00:07:38,834 --> 00:07:41,045 -bu onursal rozet verildi. -Ne? Vay be. 147 00:07:41,921 --> 00:07:45,591 -Bir FDIC yetkilisiyim, inanılmaz. -Hazır görünüyorsun. Güzel oldu. 148 00:07:45,674 --> 00:07:47,301 Aslında bu kısmı sen yapsana. 149 00:07:47,384 --> 00:07:48,844 Havalı hissediyorum. 150 00:08:06,904 --> 00:08:09,073 Tamam, dışarıda kaldık. 151 00:08:10,908 --> 00:08:11,742 Klasik. 152 00:08:11,825 --> 00:08:14,787 Sen çıkmadan sahneyi sana hazırlayayım diye düşündüm. 153 00:08:14,870 --> 00:08:18,207 FDIC olarak bankaların batmasını sevmeyiz 154 00:08:18,290 --> 00:08:21,460 sadece batarlarsa diye varız. Bu duygusal bir durum, 155 00:08:21,544 --> 00:08:22,962 çözmemiz gereken bir durum. 156 00:08:23,045 --> 00:08:26,257 Profesyonel olmak, şefkatli olmak… 157 00:08:26,340 --> 00:08:27,925 -Evet. -…ve saygılı olmak önemli. 158 00:08:28,008 --> 00:08:29,885 Profesyonel, şefkatli ve saygılı. 159 00:08:29,969 --> 00:08:31,262 -Muhteşem. -Hadi yapalım. 160 00:08:32,388 --> 00:08:34,473 Banka müdürü nerede, söyler misiniz? 161 00:08:34,557 --> 00:08:35,808 Tabii. 162 00:08:36,767 --> 00:08:38,394 -Merhaba, Jerry siz misiniz? -Evet. 163 00:08:38,477 --> 00:08:41,564 Merhaba, memnun oldum. Ben Tyler Caviness. FDIC'denim. 164 00:08:41,647 --> 00:08:44,066 Tamam, burada banka müdürüne kim olduğumuzu 165 00:08:44,149 --> 00:08:45,859 ve niye geldiğimizi söylüyorum. 166 00:08:46,735 --> 00:08:48,404 -Bunu söyleyeyim mi? -Lütfen. 167 00:08:48,487 --> 00:08:51,699 Tamam. Bayım, bunu söylemekten nefret ediyorum. 168 00:08:51,782 --> 00:08:55,911 Ama bankanızın battığını belirten resmî bir belgeyle FDIC'den geliyorum. 169 00:08:55,995 --> 00:09:00,165 Günün son müşterisi çıktıktan sonra duyuru yapmamız için 170 00:09:00,249 --> 00:09:03,460 kapıları kilitleyip çalışanlarınızı toplayabilirsiniz. 171 00:09:03,544 --> 00:09:04,837 -Peki. -Tamam. 172 00:09:05,337 --> 00:09:07,506 Gayet iyiydi. Hem… Güzel. 173 00:09:07,590 --> 00:09:10,551 Normalde bankanın battığını söylemeyiz. 174 00:09:10,634 --> 00:09:11,969 Bunu son ana kadar, yani 175 00:09:12,052 --> 00:09:13,762 -devlet bankayı… -Anladım. 176 00:09:13,846 --> 00:09:15,014 kapatana kadar söylemeyiz. 177 00:09:15,097 --> 00:09:17,850 Belki de ona doğum gününü haber vermeye geldiğimizi sanır. 178 00:09:17,933 --> 00:09:19,560 -Evet. -Değil mi? 179 00:09:19,643 --> 00:09:22,187 Hayır… Niye geldiğimizi muhtemelen biliyordur. 180 00:09:22,271 --> 00:09:26,525 Ekip, toplanabilir miyiz? Bu akşam bir duyuru yapılacak. 181 00:09:26,609 --> 00:09:28,611 Herkese merhaba, ben Tyler Caviness, 182 00:09:28,694 --> 00:09:30,654 Federal Mevduat Sigorta Kurumu'ndanım. 183 00:09:30,738 --> 00:09:33,407 Tanıştığıma memnun oldum. Duyduğunuz gibi 184 00:09:33,490 --> 00:09:34,783 bankanız battı 185 00:09:34,867 --> 00:09:37,286 ve çözüm bulmaya yardımcı olmak için FDIC devreye girdi. 186 00:09:37,369 --> 00:09:39,913 İyi haber şu ki FDIC, 187 00:09:39,997 --> 00:09:43,042 tüm mevduatları ve kurumun tüm varlıklarını 188 00:09:43,125 --> 00:09:45,586 devralacak kurumla anlaşma sağladı. 189 00:09:45,669 --> 00:09:47,963 Banka pazartesi günü normal bir şekilde 190 00:09:48,047 --> 00:09:50,424 işe başlayacak, sadece adı değişecek. 191 00:09:50,507 --> 00:09:52,551 Birlikte başarılacak çok iş olacak 192 00:09:52,635 --> 00:09:54,762 ve işbirliğiniz için minnettarız. 193 00:09:54,845 --> 00:09:57,931 Şimdi de devralıcıyı, devralan bankayı 194 00:09:58,015 --> 00:10:00,392 tanıtmak isterim. Teşekkürler. 195 00:10:04,438 --> 00:10:05,439 -Nasıldım? -Gayet iyi. 196 00:10:05,522 --> 00:10:08,192 -Teşekkürler. -Tuhaf ya da garip geldi mi? 197 00:10:08,275 --> 00:10:09,818 Biraz tuhaf geldi 198 00:10:09,902 --> 00:10:11,987 çünkü normalde insanlarla konuştuğumda 199 00:10:12,071 --> 00:10:15,199 cümlenin sonunda gülerler ama şimdi 200 00:10:15,282 --> 00:10:17,284 bir sürü endişeli yüz vardı. 201 00:10:17,368 --> 00:10:18,994 -Evet. -Bu sana nasıl geliyor? 202 00:10:19,078 --> 00:10:20,537 Olanları tam olarak anlamalarını 203 00:10:20,621 --> 00:10:23,165 sağlamak ve süreci adım adım göstermek 204 00:10:23,248 --> 00:10:24,958 için geldiğine zamanla alışıyorsun. 205 00:10:25,042 --> 00:10:27,753 Bunların hepsini arka planda halletmiş oluyoruz, 206 00:10:27,836 --> 00:10:29,088 bu aslında büyük bir olay değil. 207 00:10:29,171 --> 00:10:30,673 Bunu yapmaya çalışıyoruz. 208 00:10:30,756 --> 00:10:33,384 Etkisiz bir olay. Yani bu bankanın müşterisiysem 209 00:10:33,467 --> 00:10:38,097 cuma, cumartesi, pazar kartlarım hâlâ çalışır. 210 00:10:38,180 --> 00:10:40,015 Önümüzdeki hafta "Bankanızın adı değişti." 211 00:10:40,099 --> 00:10:42,476 yazan bir e-posta alırım ve "Bir yerden resmi bir mesaj, 212 00:10:42,559 --> 00:10:44,186 kim takar?" derim. 213 00:10:44,269 --> 00:10:45,854 -Ve hayatıma devam ederim. -Evet. 214 00:10:45,938 --> 00:10:48,399 Siz olduğunuz için hiçbir terslik yaşamam. 215 00:10:48,482 --> 00:10:50,317 -Evet. -Evet. İnanılmaz. 216 00:10:50,401 --> 00:10:51,318 Teşekkürler Tyler. 217 00:10:51,402 --> 00:10:53,445 -Peki, iyi günler. -Sağ ol, sana da. 218 00:10:55,906 --> 00:10:57,491 Muhteşem, değil mi? 219 00:10:57,574 --> 00:10:58,742 Yani sizi bilmem 220 00:10:58,826 --> 00:11:02,955 ama bence bu, en etkili devlet programlarından biri. 221 00:11:03,038 --> 00:11:08,335 FDIC bankaların batması tehlikesini öyle bir şekilde etkisiz hâle getirdi ki 222 00:11:08,419 --> 00:11:12,256 hem paramıza bir zararları yok hem de onlardan hiç haberimiz olmuyor. 223 00:11:12,840 --> 00:11:14,425 Bu güveni sağlamasalardı 224 00:11:14,508 --> 00:11:17,594 ekonomimiz resmen çalışamaz hâle gelirdi. 225 00:11:17,678 --> 00:11:18,971 Ama bir dakika, 226 00:11:19,054 --> 00:11:22,724 bankaların batması, paramızın başına gelen kötü şeylerden sadece biri. 227 00:11:22,808 --> 00:11:24,351 Federal hükûmet, bizi tehdit eden 228 00:11:24,435 --> 00:11:28,772 diğer finansal felaketlerden bizi korumak için ne yapıyor? 229 00:11:29,731 --> 00:11:33,485 Aslında bu program bir yıl önce çıkacaktı. 230 00:11:34,027 --> 00:11:37,406 Ama yazar odamızı açtıktan bir hafta sonra dünyayı yerinden oynatacak 231 00:11:37,489 --> 00:11:39,908 hangi gelişmenin olduğunu tahmin edebilir misiniz? 232 00:11:39,992 --> 00:11:43,412 Hayır, Animal Crossing oyununun çıkışı değil. 233 00:11:43,495 --> 00:11:46,457 Gerçi o da bir yıldan uzun süre çalışmama engel oldu. 234 00:11:46,540 --> 00:11:48,667 O gelişme COVID-19'du. 235 00:11:48,750 --> 00:11:51,670 Ve ülke çapındaki birçok işletme gibi 236 00:11:51,753 --> 00:11:55,716 biz de kapanmak zorunda kaldık. Korkutucu zamanlardı. 237 00:11:55,799 --> 00:12:00,053 Milyonlarca Amerikalı işsiz kaldı, borsa çöktü. 238 00:12:00,137 --> 00:12:02,764 Ve trilyonlarca dolar, Quibi'nin telefonlarımızdan 239 00:12:02,848 --> 00:12:05,476 silinmesinden daha hızlı ekonomiden silindi. 240 00:12:05,559 --> 00:12:09,229 Geçici çalışanlardan CEO'lara kadar herkesin 241 00:12:09,313 --> 00:12:11,315 yardım için devlete döndüğü bir zamandı. 242 00:12:11,398 --> 00:12:13,525 Peki, ne yaptılar? 243 00:12:15,944 --> 00:12:17,946 COVID NEDENİYLE KAPALI 244 00:12:18,030 --> 00:12:22,367 Para yağdırdılar. Trilyonlarca dolarlık işsizlik ödeneği, 245 00:12:22,451 --> 00:12:27,456 teşvik desteği, küçük işletme kredileri ve kurumsal vergi afları. 246 00:12:28,373 --> 00:12:32,669 Bu acil durum nakit katkısı ekonomiyi stabilize etti. 247 00:12:32,753 --> 00:12:36,048 Ama CNBC izlerken düşündüm ki 248 00:12:36,131 --> 00:12:39,718 "Öncelikle, Shark Tank tekrarı ne zaman başlayacak? Bu çok sıkıcı." 249 00:12:39,801 --> 00:12:43,889 Ama daha önemlisi, bu kurtarma parası nereden geliyor 250 00:12:44,598 --> 00:12:49,311 ve aslında kim faydalanıyor? Biz, halk mı yoksa dünyanın Mark Cuban'ları mı? 251 00:12:49,394 --> 00:12:52,731 Bu soruların cevapları sizi hayrete düşürebilir. 252 00:12:52,814 --> 00:12:55,817 FED'LE SİHİRLİ BİR AKŞAM 253 00:13:04,535 --> 00:13:07,538 Millet, ben Penn Jillette, bu da ortağım Teller. 254 00:13:07,621 --> 00:13:12,125 Kurtarma paketlerine karşı afallayabilir, kafanız karışabilir, şaşıp kalabilirsiniz. 255 00:13:12,209 --> 00:13:14,545 Ama bizi kandırmadılar. 256 00:13:14,628 --> 00:13:17,172 Size sihrin nasıl yapıldığını göstereceğiz. 257 00:13:17,256 --> 00:13:20,342 Teller devletin rolünü oynayacak. 258 00:13:20,425 --> 00:13:23,637 Ve bu güzel Amerikan yeşilleri de 259 00:13:23,720 --> 00:13:26,181 ekonomide gezen para. 260 00:13:26,265 --> 00:13:29,309 Market alışverişi yapan, banka kredisi çeken 261 00:13:29,393 --> 00:13:33,981 ve parasını atlara yatıran mutlu insanlar. Ama orada durun. 262 00:13:34,064 --> 00:13:36,567 Bir ekonomik kriz olduğunda insanlar korkar. 263 00:13:37,150 --> 00:13:39,611 Tüm etkinlik durur 264 00:13:39,695 --> 00:13:44,533 ve trilyonlarca dolar dolaşımdan çıkar. 265 00:13:44,616 --> 00:13:49,705 Ne telaş, ne felaket! Finansın çarkları durur. 266 00:13:49,788 --> 00:13:51,957 Artık kimse Frappuccino 267 00:13:52,040 --> 00:13:55,586 ve Ford F-150 almıyor. 268 00:13:55,669 --> 00:13:59,298 Kapitalizmi kurtarmak için devlet, ekonomi yeniden aksın diye 269 00:13:59,381 --> 00:14:02,426 sisteme nakit para enjekte etmelidir. 270 00:14:02,509 --> 00:14:06,096 Şimdi biraz para sökülecek bir gönüllüye ihtiyacımız var. 271 00:14:06,179 --> 00:14:07,639 Cimrilik yapmayın. 272 00:14:07,723 --> 00:14:10,517 Bizi izlemeye paranız yetiyor, zengin olduğunuzu biliyoruz. 273 00:14:10,601 --> 00:14:14,563 Ben! Benim paramı al. 274 00:14:15,063 --> 00:14:17,149 Tamam Bay Cebi Dolu, o kadar paran varsa 275 00:14:17,232 --> 00:14:19,735 niye sen banka olmuyorsun? 276 00:14:19,818 --> 00:14:22,029 Ve Teller da ABD Hazinesi olacak. 277 00:14:22,112 --> 00:14:25,699 Sam Amca'nın ekonomiyi canlandırmak için 278 00:14:25,782 --> 00:14:27,993 2,2 trilyon dolara ihtiyacı var. 279 00:14:28,076 --> 00:14:31,455 Bu yüzden para harcaması gerektiğinde hep yaptığı şeyi yapıyor. 280 00:14:31,538 --> 00:14:37,210 Borç alıyor. Yatırımcılardan, diğer ülkelerden ve sen, bankadan. 281 00:14:37,294 --> 00:14:40,213 Vay be. Büyük bir tomarmış. 282 00:14:40,297 --> 00:14:41,882 Telafi edecek bir şeyin mi var? 283 00:14:41,965 --> 00:14:43,884 Hayır, buna cevap verme. 284 00:14:43,967 --> 00:14:49,139 Devlet bu borç parayı alıyor ve ekonomiyi canlandırmak için 285 00:14:49,222 --> 00:14:54,519 işsizlik, kurtarma paketleri ve diğer teşviklere harcıyor. 286 00:14:54,603 --> 00:14:57,606 Karşılığında banka da hazine bonosu alıyor. 287 00:14:57,689 --> 00:15:02,152 senet demenin şık, saçma bir yolu. 288 00:15:02,235 --> 00:15:06,365 Bu, diğer banka ve şirketlerin bir üniversite mezunundan daha fazla 289 00:15:06,448 --> 00:15:08,075 borca batmasıyla aynı şeydir. 290 00:15:08,158 --> 00:15:12,704 Kim Sam Amca'ya birkaç yüz milyar borç vermek ister? 291 00:15:12,788 --> 00:15:14,373 İnsanlar bunu niye kabul etsin ki? 292 00:15:14,456 --> 00:15:16,667 Her zaman ederler. 293 00:15:16,750 --> 00:15:19,252 Şirketler ve diğer ülkeler devletimize borç vermek ister 294 00:15:19,336 --> 00:15:21,713 çünkü biz bir süper gücüz! 295 00:15:21,797 --> 00:15:24,758 Dünyadaki en büyük, en fena şerefsiziz! 296 00:15:25,384 --> 00:15:27,302 Ve bu bizi… Güvenli bir bahis yapıyor. 297 00:15:27,386 --> 00:15:30,097 ABD hükûmeti, Lannister'lar gibidir, 298 00:15:30,180 --> 00:15:32,432 her zaman borcumuzu öderiz 299 00:15:32,516 --> 00:15:35,018 ve bir sürü gereksiz savaş çıkarırız. 300 00:15:36,645 --> 00:15:39,690 Tamam, devletin her zaman borç aldığını biliyorum 301 00:15:39,773 --> 00:15:42,901 ama kriz anında bir anda çok daha fazlasını borç alıyoruz. 302 00:15:42,985 --> 00:15:47,072 Yani normalde harcadığımızın üzerine iki trilyon dolar daha. 303 00:15:47,155 --> 00:15:48,115 Çılgınca değil mi? 304 00:15:48,198 --> 00:15:51,535 Tam da bu yüzden sakladığımız bir numaramız daha var, 305 00:15:51,618 --> 00:15:54,496 bankalar gerilirse diye. 306 00:15:54,579 --> 00:15:59,042 Adı FED. Hatırlayın, siz bankalara senet olarak 307 00:15:59,793 --> 00:16:02,671 bir sürü hazine bonosu vermiştik. 308 00:16:02,754 --> 00:16:04,881 Neden onlara şimdi bir bakmıyorsunuz? 309 00:16:07,426 --> 00:16:08,510 Nasıl yani? 310 00:16:08,593 --> 00:16:12,681 Evet. Devlet tüm senetlerini ödedi. 311 00:16:12,764 --> 00:16:16,143 Artık ev kredisi çekebilirsin, yatırım yapabilirsin 312 00:16:16,226 --> 00:16:19,187 ve yöneticilerine bir sürü ikramiye verebilirsin. 313 00:16:19,271 --> 00:16:21,857 Ama bunca para nereden geliyor? 314 00:16:21,940 --> 00:16:24,484 Numaranın nasıl yapıldığını göstermesek 315 00:16:24,568 --> 00:16:27,320 Penn and Teller Şov olmazdı. 316 00:16:27,404 --> 00:16:29,406 Devletin Federal Rezerv Bankası 317 00:16:29,489 --> 00:16:32,284 bir bilgisayara birkaç rakam girer 318 00:16:32,367 --> 00:16:35,495 ve bankanın hesabına birkaç sıfır ekler. 319 00:16:37,914 --> 00:16:40,542 Ne? Yani yoktan para mı üretiyorlar? 320 00:16:40,625 --> 00:16:43,670 Doğru. Federal hükûmet kelimenin tam anlamıyla 321 00:16:43,754 --> 00:16:47,758 ne kadar para olduğunu kontrol eder, sırf bu bile 322 00:16:47,841 --> 00:16:51,219 bir kriz durumunda ekonomiyi kurtarma gücü verir. 323 00:16:51,303 --> 00:16:53,930 Ve bankalar, devletin borcunu geri ödeyeceğine 324 00:16:54,014 --> 00:16:55,932 güvendiği için sistem sorunsuz çalışır. 325 00:16:56,016 --> 00:16:57,726 Tamam, harika. Ama ben… 326 00:16:57,809 --> 00:16:59,478 Hayır. Hepsi bu. 327 00:16:59,561 --> 00:17:02,105 Ben Penn Jillette ve ortağım Teller'la Penn ve Teller'ız. 328 00:17:02,189 --> 00:17:06,318 Kimseniz kimsiniz, sahneden inin. Sahneden inin! 329 00:17:07,027 --> 00:17:10,155 Tamam, dur. Güzel numara 330 00:17:10,238 --> 00:17:12,616 ama banka değilsen ne oluyor? 331 00:17:12,699 --> 00:17:14,910 Yani evet, Wall Street'teki büyük milyarderler 332 00:17:14,993 --> 00:17:17,496 kriz anında devletin onları kurtaracağına güveniyor. 333 00:17:17,579 --> 00:17:21,208 Ama ortalama Amerikalı, nakit para sarpa sarınca devletin bizi kurtaracağına 334 00:17:21,291 --> 00:17:22,709 güvenebilir mi? 335 00:17:22,793 --> 00:17:24,086 Selam Adam. 336 00:17:24,169 --> 00:17:27,422 Selam Sandra. Selam Claudia. Çok teşekkürler. 337 00:17:27,506 --> 00:17:29,091 -Rica ederim. -Burası çok güzelmiş. 338 00:17:29,174 --> 00:17:30,467 -Teşekkürler. -Sağ ol. 339 00:17:30,550 --> 00:17:31,676 Peki, bunlar ne? 340 00:17:31,760 --> 00:17:36,223 Kapatmak zorunda kaldığımız bir kreşimiz vardı. 341 00:17:36,306 --> 00:17:40,102 Dördümüz. Bu babam, ben, Claudia. 342 00:17:40,185 --> 00:17:42,771 Ve bu da kardeşimiz, okulu açtığımız zaman. 343 00:17:42,854 --> 00:17:44,773 -Büyük açılış. -Evet. 344 00:17:44,856 --> 00:17:46,983 Tamam, bir sorum var, hep merak etmişimdir. 345 00:17:47,067 --> 00:17:49,736 Açılış için o büyük makası nereden alıyorsunuz? 346 00:17:50,612 --> 00:17:53,406 Tabii ki COVID boyunca her işletme çok sorun yaşadı. 347 00:17:53,490 --> 00:17:55,325 Sizin hikâyeniz neydi? 348 00:17:55,408 --> 00:17:59,121 Altı aylıktan beş yaşına kadar 349 00:17:59,204 --> 00:18:00,580 55 çocuk kapasitemiz vardı. 350 00:18:00,664 --> 00:18:03,166 Çoğu ebeveynimiz acil doktoruydu 351 00:18:03,250 --> 00:18:06,044 ya da süpermarket çalışanlarıydı. 352 00:18:06,128 --> 00:18:08,547 Yani çalışmak zorunda olanların çocukları geliyordu. 353 00:18:08,630 --> 00:18:10,465 Siz bu gerekli insanlar için gereklisiniz. 354 00:18:10,549 --> 00:18:11,424 -Evet. -Kesinlikle. 355 00:18:11,508 --> 00:18:13,885 Bu yüzden çalışanlarımız gelebilecek mi, 356 00:18:13,969 --> 00:18:17,180 bizim işe dönmemiz güvenli mi, anlamaya çalışıyorduk. 357 00:18:17,264 --> 00:18:19,224 Ve işe dönemeyen çalışanlarım oldu. 358 00:18:19,307 --> 00:18:21,935 Sadece dört, beş çocuk dönebildi. 359 00:18:22,018 --> 00:18:23,103 -Bir kargaşaydı. -Vay be. 360 00:18:23,186 --> 00:18:26,982 -Yani maddi olarak zor bir durummuş. -Öyleydi. 361 00:18:27,065 --> 00:18:30,527 Bir plan yapıp uygulamaya çalıştık… 362 00:18:30,610 --> 00:18:33,989 Annemizi kaybetmemizin yıl dönümüydü 363 00:18:34,072 --> 00:18:36,199 -yani zaten kötü bir gündü. -Vay be, evet. 364 00:18:36,283 --> 00:18:39,494 Kardeşim beni arayıp "Hesaplara tekrar baktım 365 00:18:40,162 --> 00:18:41,913 ve bunu yapamayız." dedi. 366 00:18:41,997 --> 00:18:44,416 Yani sadece bizi ya da çocukların 367 00:18:44,499 --> 00:18:46,084 bakım görmesini 368 00:18:46,168 --> 00:18:47,961 -etkilemiyordu. -Arkadaşlarımız. Evet. 369 00:18:48,044 --> 00:18:50,797 -Çalışanlar da gelirlerini kaybediyordu. -Evet. 370 00:18:50,881 --> 00:18:53,800 Ama bir sürü büyük yasa geçti, 371 00:18:53,884 --> 00:18:54,968 -değil mi? -Evet. 372 00:18:55,051 --> 00:18:57,846 Ve bunların çoğu Maaş Koruma Programı üzerineydi. 373 00:18:57,929 --> 00:19:00,682 Maaş koruma programı kredileri. 374 00:19:00,765 --> 00:19:02,309 Sizin gibi işletmeler çalışanlarını 375 00:19:02,392 --> 00:19:04,144 -işten çıkarmasın diye. -Evet. 376 00:19:04,227 --> 00:19:06,730 -O kredilerden alabildiniz mi? -Aldık 377 00:19:06,813 --> 00:19:07,898 ama 6.000 dolarlıktı. 378 00:19:07,981 --> 00:19:10,358 -Tamam. -O kadar aldık. 379 00:19:10,442 --> 00:19:11,693 -Nokta. Bu kadar. -Evet. 380 00:19:11,776 --> 00:19:16,198 Altı çalışanınız varsa bir aylık maaş bile değil. 381 00:19:16,281 --> 00:19:19,576 Evet, ikinci ve üçüncü MKP kredimiz reddedildi. 382 00:19:19,659 --> 00:19:21,953 -Ve o zaman… Bilmiyorum. -Niye reddedildi? 383 00:19:22,037 --> 00:19:23,914 -Söylemediler. Evet. -Söylemediler. 384 00:19:23,997 --> 00:19:24,831 Sence niye? 385 00:19:24,915 --> 00:19:29,085 Çünkü iki kadının yönettiği küçük bir okulduk, 386 00:19:29,169 --> 00:19:32,297 -yeterince sesimiz çıkmıyordu. -Evet. 387 00:19:32,380 --> 00:19:33,882 -Bu gerçekten berbat. -Evet. 388 00:19:33,965 --> 00:19:36,593 -Evet! Katılıyorum. -Ben de. 389 00:19:36,676 --> 00:19:38,220 Peki, gidip görebilir miyiz? 390 00:19:38,303 --> 00:19:39,304 -Tabii ki. -Öyle mi? 391 00:19:39,387 --> 00:19:43,141 Gidip tekrar küçük sarı evi görmeyi çok isterim. 392 00:19:43,225 --> 00:19:44,893 Tamam, ilk kez buraya dönüyorum. 393 00:19:44,976 --> 00:19:46,436 -Duvarın orada mı? -Hiç… Evet. 394 00:19:46,519 --> 00:19:47,812 Oraya erişimim yok. 395 00:19:47,896 --> 00:19:51,233 Belki prodüksiyon, bir merdivenle falan yardımcı olabilir. 396 00:19:51,316 --> 00:19:53,276 Harika. Teşekkürler Kendall. 397 00:19:54,277 --> 00:19:56,780 Tanrım, çok tatlı. 398 00:19:56,863 --> 00:19:58,949 Çok üzücü görünüyor. 399 00:19:59,032 --> 00:20:02,953 Normalde çocuklarım burada oynayıp kargaşa yaratıyor olurdu. 400 00:20:03,036 --> 00:20:08,375 Her şeyi ya da alabildiğim her şeyi alıp gitmem gerekti. 401 00:20:08,458 --> 00:20:10,502 Buradaki toplumun çocukları bizim kadar 402 00:20:10,585 --> 00:20:14,172 seven ve ilgilenen insanların olduğu böyle bir yere ihtiyacı var. 403 00:20:14,256 --> 00:20:17,717 Evet. Topluma çok destek veriyorsunuz 404 00:20:17,801 --> 00:20:19,719 ama bir kriz geldiğinde 405 00:20:19,803 --> 00:20:22,389 devlet herkes için güvenlik ağı koyduğunda 406 00:20:22,472 --> 00:20:25,642 boşluklar çok büyük oluyor ve siz çok küçük kalıp 407 00:20:25,725 --> 00:20:27,602 -arasından düşüyorsunuz. -Düşüyoruz. 408 00:20:27,686 --> 00:20:28,812 Sana ihtiyacın olan 409 00:20:28,895 --> 00:20:31,147 desteği verecek bir sistem kurabilseydin 410 00:20:31,231 --> 00:20:32,732 nasıl olurdu? 411 00:20:32,816 --> 00:20:35,735 Sesimiz duyurulabilirdi. 412 00:20:35,819 --> 00:20:37,696 Ya da arayabilecek birileri olurdu. 413 00:20:37,779 --> 00:20:40,198 -Sana hizmet edecek bir -Kesinlikle. 414 00:20:40,282 --> 00:20:41,866 -minik işletme idaresi gibi. -Evet. 415 00:20:41,950 --> 00:20:43,576 Minik işletme, böyle derdim! 416 00:20:43,660 --> 00:20:47,580 Sandra, hikâyeni anlattığın için ne kadar teşekkür etsem az. 417 00:20:47,664 --> 00:20:51,084 Beni ağırladığın ve minik işletmemi paylaşmama izin verdiğin için sağ ol. 418 00:20:51,167 --> 00:20:52,210 Sarılabilir miyim? 419 00:20:52,294 --> 00:20:54,296 -Tabii ki! Sağ ol. -Çok teşekkürler. 420 00:20:54,379 --> 00:20:56,006 -Peki. -Peki. Güle güle. 421 00:21:03,847 --> 00:21:08,560 Sandra'nın hikâyesi beni çok kızdırıyor ve o yalnız değil. 422 00:21:08,643 --> 00:21:10,478 Kaçınız bir Sandra tanıyorsunuz? 423 00:21:10,562 --> 00:21:13,023 Hatta kaçınız Sandra'sınız? 424 00:21:13,106 --> 00:21:16,401 Kaçınız gelmeyecek bir kurtarma halatı bekliyorsunuz? 425 00:21:17,110 --> 00:21:22,490 Devletimiz nasıl olur da gökyüzünden para yağdırabilirken 426 00:21:22,574 --> 00:21:25,994 her defasında bu paranın herhangi bir kısmının 427 00:21:26,077 --> 00:21:29,122 en çok ihtiyacı olanların eline geçmesini başaramaz? 428 00:21:30,332 --> 00:21:35,670 Bunu araştırdık ve bunun cevabı sinirinizi geçirmeyecek. 429 00:21:35,754 --> 00:21:39,674 Bu ülkede federal kurtarma parasını dağıtmak için birbirinden 430 00:21:39,758 --> 00:21:41,968 radikal farkları olan iki sistemimiz vardır. 431 00:21:42,052 --> 00:21:45,013 Biri zenginler için, biri de diğer herkes için. 432 00:21:45,096 --> 00:21:49,434 Bankalar ve büyük şirketler, devlet fonuna doğrudan ve etkili bir şekilde ulaşırlar. 433 00:21:49,517 --> 00:21:52,854 Onlar için first class uçmak gibidir. 434 00:21:53,355 --> 00:21:57,233 Bu durgunluk çok can sıkıcı, Para Kasabası'na bir bilet almalıyım. 435 00:21:57,317 --> 00:21:59,194 Tabii ki. Nasıl ödeyeceksiniz? 436 00:21:59,277 --> 00:22:00,987 Bu bonoları bozdurdum. 437 00:22:02,530 --> 00:22:06,159 Bildiğiniz gibi senet demenin şık, saçma bir yolu. 438 00:22:08,244 --> 00:22:09,996 Çok güzel bayım. 439 00:22:10,080 --> 00:22:13,333 Federal Rezerv'de bunları sizden seve seve alırız. 440 00:22:13,416 --> 00:22:15,377 Para Kasabası'na bir bilet. 441 00:22:15,460 --> 00:22:19,005 Ve lütfen düşük faizli roze ikramımızın tadını çıkarın. 442 00:22:19,089 --> 00:22:21,174 Umarım sizi yakında yine kurtarırız. 443 00:22:21,257 --> 00:22:22,175 Sağ olun. 444 00:22:22,258 --> 00:22:24,469 Ama diğerlerimiz bono bozduramayız, 445 00:22:24,552 --> 00:22:27,263 bu yüzden de böyle bir yardım alamayız. 446 00:22:27,347 --> 00:22:30,141 Bunun yerine uçakta ekonomi sınıfına kalırız. 447 00:22:30,225 --> 00:22:33,728 Kapanmadan beri restoranım çok zorluk çekiyor. 448 00:22:33,812 --> 00:22:35,772 Para Kasabası'na bir bilet alabilir miyim? 449 00:22:35,855 --> 00:22:38,149 Bilmiyorum, bono bozdurabilir misiniz? 450 00:22:38,233 --> 00:22:40,693 Hayır, ben… O ne demek? 451 00:22:40,777 --> 00:22:42,237 Korkarım şurada beklemelisiniz. 452 00:22:42,320 --> 00:22:47,200 Aslında ekonomi sınıfı fazla iyi oldu. Noel arifesinde yedek yolcu olmak gibi. 453 00:22:48,660 --> 00:22:52,789 Küçük işletmelere COVID-19 destek paketini dağıtan federal kurum 454 00:22:52,872 --> 00:22:55,125 Küçük İşletmeler İdaresi'dir. 455 00:22:55,208 --> 00:22:57,460 Ama kendileri o kadar küçük ki 456 00:22:57,544 --> 00:23:00,672 işlerini taşeron bankalara vermek zorunda kalıyorlar. 457 00:23:02,549 --> 00:23:03,508 Sıradaki! 458 00:23:03,591 --> 00:23:06,886 Lütfen, Para Kasabası'na gitmeliyim. Bir ailem ve on çalışanım var. 459 00:23:06,970 --> 00:23:10,390 Tabii ki. Sıraya geçin, seve seve yardımcı olurum. 460 00:23:10,473 --> 00:23:12,016 Tabii kendi payımı aldıktan sonra. 461 00:23:12,517 --> 00:23:16,396 Bu gerçek. SBA'in COVID-19 kredi programında 462 00:23:16,479 --> 00:23:20,358 bankalar her krediden pay alabiliyordu 463 00:23:20,441 --> 00:23:23,194 ve yasadaki bir boşluk, restoran zincirleri gibi 464 00:23:23,278 --> 00:23:25,530 büyük işletmelerin de kredi almasını sağladı. 465 00:23:25,613 --> 00:23:29,409 Buyurun krediniz, Bay PF Chang, bir tane da sana Ruth's. 466 00:23:29,492 --> 00:23:31,411 Ve sana dostum Chris. 467 00:23:31,494 --> 00:23:33,872 Umarım et restoranı imparatorluğun sağ kalır. 468 00:23:36,040 --> 00:23:37,709 Bu ne be? 469 00:23:37,792 --> 00:23:39,544 Küçük işletmelere küçük krediler 470 00:23:39,627 --> 00:23:41,838 vermektense büyük işletmelere büyük krediler vererek 471 00:23:41,921 --> 00:23:44,591 daha çok para kazanabileceğimizi fark ettik. 472 00:23:44,674 --> 00:23:47,051 Yani böyle yapacağız. Sıradaki! 473 00:23:47,135 --> 00:23:51,097 Bu da büyük şehirlerde, 474 00:23:51,181 --> 00:23:53,183 çoğunlukla beyaz bölgelerdeki şirketlerin, 475 00:23:53,266 --> 00:23:57,353 azınlık toplumlardan çok daha hızlı kredi almasını açıklayabilir. 476 00:23:58,229 --> 00:24:02,483 Ama küçük işletmelerin pandemi sırasında gördüğü ilginin yanında 477 00:24:03,067 --> 00:24:06,487 asıl kim mahvoldu biliyor musun? Bireysel çalışanlar. 478 00:24:06,571 --> 00:24:09,991 Çünkü onların yardımı, işsizlik sistemiyle azar azar verildi. 479 00:24:10,074 --> 00:24:14,287 Ve bu da yaptığınız en kötü otobüs yolculuğuna benzer. 480 00:24:18,625 --> 00:24:21,044 Amerika'da işsizlik programına girdiysen 481 00:24:21,127 --> 00:24:24,130 bok gibi olduğunu söylememe ihtiyacın yoktur. 482 00:24:24,214 --> 00:24:28,635 Her eyaletin farklı uyguladığı, düzensiz, bin parçalı bir programdır. 483 00:24:28,718 --> 00:24:32,764 Ve birçoğu yıllardır işsizlik sistemine eksik kaynak sağlıyor. 484 00:24:32,847 --> 00:24:34,307 Tamam canlarım. 485 00:24:34,390 --> 00:24:36,559 Burada çok çalışan yok, 486 00:24:36,643 --> 00:24:40,313 bu yüzden yavaş olacak, size birer birer bakacağım. 487 00:24:40,396 --> 00:24:43,274 Şimdi, ilk kim gelmişti? 488 00:24:43,358 --> 00:24:47,403 2020'de benzeri görülmemiş bir işsizlik dalgası vurduğunda 489 00:24:47,487 --> 00:24:49,989 sistemin bu talep tsunamisini 490 00:24:50,073 --> 00:24:52,492 karşılayacak kapasitesi yoktu. 491 00:24:52,575 --> 00:24:54,994 Lanetler olsun! 492 00:24:55,787 --> 00:24:58,998 Bana kalemtıraş vermiyorlar, elimle açmalıyım. 493 00:24:59,082 --> 00:25:02,460 Bu yüzden pandemi sırasında işsizlik başvurusu yapmak bile 494 00:25:02,543 --> 00:25:04,879 bürokratik bir kâbustu. 495 00:25:04,963 --> 00:25:08,216 Yardıma ihtiyacı olan Amerikalılar saatlerce bekletildi, 496 00:25:08,299 --> 00:25:11,052 desteğin gelmesini de aylarca beklediler. 497 00:25:11,886 --> 00:25:16,724 Amerika'daki büyük işletmeler first class'ta keyiflerine bakarken. 498 00:25:16,808 --> 00:25:20,561 Yorgun olduğuma inanamıyorum, uçakta çok uyudum. 499 00:25:23,064 --> 00:25:24,691 GÜZEL PARA KASABASI'NI ZİYARET EDİN 500 00:25:26,150 --> 00:25:28,611 COVID-19'dan dolayı kapandığımızda 501 00:25:28,695 --> 00:25:32,198 prodüksiyon şirketim, tıpkı Sandra gibi MKP kredisi aldı. 502 00:25:32,282 --> 00:25:36,953 Ama işimiz hayati değildi. Sandra ise çocuklara bakıyordu. 503 00:25:37,036 --> 00:25:39,122 Ben de burada kalem şakaları yapıyorum. 504 00:25:39,205 --> 00:25:42,250 Biz daha hızlı bir şekilde daha çok yardım aldık, 505 00:25:42,333 --> 00:25:45,878 sırf daha büyük bir bankada daha iyi bir muhasebecimiz olduğu için. 506 00:25:45,962 --> 00:25:48,840 Daha fazlam vardı, daha fazla aldım. 507 00:25:49,549 --> 00:25:52,051 Bu tam bir terslik. 508 00:25:52,135 --> 00:25:54,971 Ama sistemimizin tamamı böyle kurulmuş. 509 00:25:55,054 --> 00:25:58,891 Birçok Amerikalının sisteme güvenmeyi bırakması şaşılacak bir şey mi? 510 00:25:59,726 --> 00:26:02,729 Limonatacı çocuk, ne oldu? 511 00:26:02,812 --> 00:26:06,566 Bu işten çıkıyorum ihtiyar. Kredim gelmedi 512 00:26:06,649 --> 00:26:09,485 ve kimse maddi yardımını limonataya harcamak istemiyor. 513 00:26:09,569 --> 00:26:13,239 Sanırım Amazon'a çalışıp hediye çekiyle maaş alacağım. 514 00:26:14,407 --> 00:26:16,701 Limonatacı çocuk, hayır. 515 00:26:18,161 --> 00:26:22,957 Finansal sistemimiz ve devletimiz, bizim güvenimize bağlıdır. 516 00:26:23,041 --> 00:26:25,793 Paramızın bankada güvende olduğuna güvenmezsek, 517 00:26:25,877 --> 00:26:30,131 devletimizin bir kriz anında bizi koruyacağına güvenmezsek, 518 00:26:30,214 --> 00:26:34,927 bu mürekkep ve kâğıdın bir dolar ettiğine güvenmezsek 519 00:26:35,511 --> 00:26:36,721 çöker. 520 00:26:37,221 --> 00:26:38,639 Ve devletimiz 521 00:26:38,723 --> 00:26:42,185 sözlerini tutamadığında bunu riske atarız. 522 00:26:42,268 --> 00:26:46,189 Ekonomimiz ve devletimiz 523 00:26:46,272 --> 00:26:47,815 Tinker Bell'e çok benziyor. 524 00:26:48,566 --> 00:26:51,611 İnanmazsak ölür. 525 00:26:56,032 --> 00:26:58,618 Ama ölmek zorunda değil. 526 00:26:58,701 --> 00:27:01,037 Daha iyi bir sistem mümkün 527 00:27:01,120 --> 00:27:04,290 ve devletimiz isterse bunu yapabilir. 528 00:27:04,374 --> 00:27:07,919 Yani bunlar FDIC'yi kuran insanlar, 529 00:27:08,002 --> 00:27:10,922 kasırgaların yönünü tahmin eden insanlar, 530 00:27:11,506 --> 00:27:14,634 Ay'a insan gönderen insanlar. 531 00:27:16,511 --> 00:27:18,346 Konusu açılmışken… 532 00:27:32,443 --> 00:27:35,363 MICHAEL LEWIS'IN "THE FIFTH RISK" KİTABINDAN ESİNLENİLMİŞTİR. 533 00:29:02,450 --> 00:29:04,452 Alt yazı çevirmeni: Sezer Örnek