1
00:00:06,674 --> 00:00:08,634
EEN NETFLIX-SERIE
2
00:00:15,266 --> 00:00:19,395
Wanneer stopten we met geloven
dat onze overheid grootse dingen kon doen?
3
00:00:19,479 --> 00:00:22,148
Een kleine stap voor de mens…
4
00:00:22,732 --> 00:00:24,567
De enige reden dat we naar de maan gingen…
5
00:00:24,650 --> 00:00:27,862
…was vanwege de militaire wedloop
met de sovjets tijdens de Koude Oorlog.
6
00:00:27,945 --> 00:00:32,033
…een grote middelvinger
naar die communistische klootzakken.
7
00:00:35,995 --> 00:00:39,332
Maar het was toch een
van de grootste technologische prestaties…
8
00:00:39,415 --> 00:00:40,958
…in de menselijke geschiedenis.
9
00:00:41,709 --> 00:00:44,545
Weet je, als kind aanbad ik de NASA.
10
00:00:44,629 --> 00:00:48,132
Ze schiepen de toekomst
waar we bij stonden.
11
00:00:49,133 --> 00:00:50,301
Maar tegenwoordig…
12
00:00:52,303 --> 00:00:56,182
…ziet niemand van ons de overheid
van de VS als broedplaats van innovatie…
13
00:00:56,265 --> 00:00:58,559
…meer als een plek waar ideeën sterven.
14
00:00:58,643 --> 00:01:01,562
Nadat ze een
F30 Ideeën Dood Formulier invulden.
15
00:01:02,438 --> 00:01:03,523
Afgewezen.
16
00:01:05,233 --> 00:01:08,528
In plaats daarvan
aanbidden we nu deze gasten.
17
00:01:12,323 --> 00:01:14,450
De tech-industrie.
18
00:01:14,534 --> 00:01:19,580
We brachten je baanbrekende innovaties
als de iPhone…
19
00:01:20,289 --> 00:01:26,337
…Google Maps,
en dat pratende kastje dat je bespioneert.
20
00:01:27,213 --> 00:01:29,549
Zoeken naar het pratende kastje…
21
00:01:29,632 --> 00:01:31,217
…dat je be…
-Nee, niet nu. Stop.
22
00:01:32,718 --> 00:01:36,138
We hebben van de wereld
een meer verbonden…
23
00:01:36,222 --> 00:01:39,934
…efficiëntere en duurdere plek gemaakt…
24
00:01:40,017 --> 00:01:43,437
…helemaal zelf.
25
00:01:45,857 --> 00:01:48,860
Dat is het verhaal wat ze vertellen,
maar klopt het ook?
26
00:01:49,527 --> 00:01:52,530
Weet je, als ik in deze show
één ding heb geleerd…
27
00:01:52,613 --> 00:01:57,285
…is het dat niemand alles zelf doet.
Aan deze show is mijn naam verbonden…
28
00:01:57,368 --> 00:02:01,789
…maar er is alleen al een heel team nodig
om mij 's ochtends te kleden.
29
00:02:01,873 --> 00:02:04,292
Oh, bedankt, Bree.
Ik dacht al dat er wat op m'n pak zat.
30
00:02:05,251 --> 00:02:09,255
Dus onze overheid
heeft innoveren opgegeven…
31
00:02:09,338 --> 00:02:12,049
…en deze gasten de teugels
van de vooruitgang gegeven?
32
00:02:12,133 --> 00:02:17,430
Of werken ze achter de schermen nog steeds
aan het plannen van onze toekomst?
33
00:02:17,972 --> 00:02:20,975
DE TOEKOMST
34
00:02:25,438 --> 00:02:28,900
Wanneer was je
voor het laatst echt verdwaald?
35
00:02:28,983 --> 00:02:32,862
Voor mij was dat in 2006,
toen ik mijn eerste stand-up deed.
36
00:02:32,945 --> 00:02:36,365
Ik printte letterlijk plattegronden
met de route uit…
37
00:02:36,449 --> 00:02:39,785
…en volgde ze nauwgezet
naar de plek waar ik moest optreden.
38
00:02:39,869 --> 00:02:43,247
Bij een verkeerde afslag
moest ik ergens anders optreden.
39
00:02:43,331 --> 00:02:48,002
Tot de dag van vandaag hoor ik nog die
maki's die me uitlachten in de dierentuin.
40
00:02:50,588 --> 00:02:54,550
Maar het afgelopen decennium
was ik niet één keer verdwaald…
41
00:02:54,634 --> 00:02:58,012
…dankzij de grootste innovatie
in navigatietechnologie…
42
00:02:58,095 --> 00:03:00,848
…van onze geschiedenis, gps.
43
00:03:00,932 --> 00:03:03,017
Dat klopt, het kompas kan het raam uit.
44
00:03:03,768 --> 00:03:05,353
Hé!
45
00:03:05,436 --> 00:03:06,687
Ga met je tijd mee!
46
00:03:10,858 --> 00:03:12,902
Ik bedoel, denk eens na over dit ding.
47
00:03:12,985 --> 00:03:15,571
Elk apparaat met een gps-ontvanger…
48
00:03:15,655 --> 00:03:18,699
…kan je locatie
binnen een paar meter bepalen…
49
00:03:18,783 --> 00:03:21,953
…hoe snel je gaat binnen een fractie
van een kilometer per uur…
50
00:03:22,036 --> 00:03:26,290
…zelfs hoe laat het waar dan ook
op aarde is binnen een miljoenste seconde.
51
00:03:27,124 --> 00:03:29,085
Maar weet je
waar ik echt versteld van sta?
52
00:03:29,168 --> 00:03:34,090
Gps werd niet gecreëerd door
Bill Gates of Steve Jobs of Ask Jeeves.
53
00:03:34,173 --> 00:03:37,718
Het is uitgevonden, ontwikkeld,
en wordt nog steeds gerund…
54
00:03:37,802 --> 00:03:39,720
…door de federale overheid van de VS.
55
00:03:40,680 --> 00:03:45,601
Maar waarom? Waarom zou de overheid
iets als gps uitvinden?
56
00:03:45,685 --> 00:03:49,730
Dat komt allemaal door de Koude Oorlog.
57
00:03:49,814 --> 00:03:52,400
DE KOUDE OORLOG
58
00:03:52,483 --> 00:03:56,362
In 1957 stemden twee
overheidswetenschappers af op het signaal…
59
00:03:56,445 --> 00:04:01,117
…van de Sovjetsatelliet Spoetnik toen ze
een verbazingwekkende ontdekking deden.
60
00:04:01,200 --> 00:04:05,079
Verdorie! De sovjets hebben
als eerste de ruimte bereikt…
61
00:04:05,162 --> 00:04:08,416
…en ze vullen die
met hun smerige communistische piepjes.
62
00:04:09,000 --> 00:04:13,004
Maar wacht, als we de veranderingen
in frequentie van die piepjes meten…
63
00:04:13,087 --> 00:04:16,173
…kunnen we bepalen waar de Spoetnik is
en hoe snel die gaat.
64
00:04:16,257 --> 00:04:18,676
En als we onze eigen satellieten lanceren…
65
00:04:18,759 --> 00:04:22,013
…kunnen we hun signalen gebruiken
om onze positie op aarde te berekenen…
66
00:04:22,096 --> 00:04:24,974
…en dat geeft
onze militairen de bovenhand.
67
00:04:26,559 --> 00:04:30,187
Je piepjes zullen leiden
tot je ondergang, kameraad Chroesjtsjov.
68
00:04:32,648 --> 00:04:35,735
De moedige ingenieurs
van het ministerie van defensie…
69
00:04:35,818 --> 00:04:40,573
…werkten vijftig jaar aan de ontwikkeling
en verfijning van het gps-signaal…
70
00:04:40,656 --> 00:04:44,035
…ze verkleinden ontvangers
en lanceerden satellieten.
71
00:04:44,910 --> 00:04:48,414
Het doel? Onbegrensde militaire macht.
72
00:04:48,497 --> 00:04:51,334
Gps was een grote ontwikkeling
in oorlogvoering…
73
00:04:51,417 --> 00:04:53,836
…een revolutie voor verkenning…
74
00:04:53,919 --> 00:04:57,089
…en reddingsmissies tot raketdoelen.
75
00:04:57,173 --> 00:05:00,426
Alles om die rooie rakkers weg te jagen.
76
00:05:00,509 --> 00:05:02,553
Maar in het jaar 2000…
77
00:05:03,220 --> 00:05:07,808
…gaf de overheid de toegang tot hun gps
vrij voor gebruik door burgers.
78
00:05:08,434 --> 00:05:11,937
Nu draaien
24 heroïsche overheidssatellieten…
79
00:05:12,021 --> 00:05:16,067
…dag en nacht rond de aarde,
waarmee ze een wereldwijd netwerk creëren…
80
00:05:16,150 --> 00:05:19,820
…dat elk apparaat met een gps-ontvanger
gratis kan gebruiken.
81
00:05:19,904 --> 00:05:22,073
Het is een wereldwijde publieke zaak.
82
00:05:22,156 --> 00:05:25,117
Betaald met Amerikaans belastinggeld.
83
00:05:26,285 --> 00:05:27,953
Is Amerika niet aardig?
84
00:05:29,246 --> 00:05:30,748
Ja, dat zijn we.
85
00:05:30,831 --> 00:05:35,753
Gps heeft geleid tot een
economische explosie in de private sector.
86
00:05:35,836 --> 00:05:39,465
Wij, visionairs,
nee, lichtende voorbeelden…
87
00:05:40,216 --> 00:05:42,551
…nee, visionairs…
88
00:05:42,635 --> 00:05:47,264
…in de tech-industrie hebben deze kleine,
goedkope gps-ontvangers genomen…
89
00:05:47,348 --> 00:05:50,392
…en ze bijna overal ingestopt.
90
00:05:50,476 --> 00:05:55,189
Dat klopt.
Je hond heeft nu gps dankzij ons.
91
00:05:55,272 --> 00:06:00,277
We hebben deze technologie gebruikt om de
wereld op allerlei manieren te veranderen.
92
00:06:00,361 --> 00:06:04,615
Google gebruikte gps
voor een revolutie in navigatie.
93
00:06:04,698 --> 00:06:08,160
Uber gebruikte het
om de taxisector op z'n kop te zetten…
94
00:06:08,244 --> 00:06:09,995
…zo de afgrond in.
95
00:06:10,079 --> 00:06:14,959
En Tinder gebruikt gps
om daten nog erger te maken.
96
00:06:15,042 --> 00:06:16,335
Sinds de jaren 80…
97
00:06:16,418 --> 00:06:20,881
…heeft gps
meer dan 1,4 biljoen dollar opgeleverd…
98
00:06:20,965 --> 00:06:23,050
…voor Amerikaanse bedrijven.
99
00:06:25,511 --> 00:06:27,596
Ongelofelijk, toch? Ik bedoel…
100
00:06:27,680 --> 00:06:30,266
…een aantal van de meest
waardevolle bedrijven in Amerika…
101
00:06:30,349 --> 00:06:33,144
…zijn gebouwd op een nutsvoorziening
van de overheid…
102
00:06:33,227 --> 00:06:35,938
…waarvan de ontwikkeling
is betaald met belastinggeld.
103
00:06:36,689 --> 00:06:38,732
Misschien moeten ze
daarom niet zo hun best doen…
104
00:06:38,816 --> 00:06:41,110
…om belasting te ontwijken.
105
00:06:41,193 --> 00:06:42,570
Ho ho ho.
106
00:06:42,653 --> 00:06:44,405
Eh, even ter info…
107
00:06:44,488 --> 00:06:47,575
…mijn privé-eiland
is een zakelijke kostenpost, oké?
108
00:06:47,658 --> 00:06:52,371
Daar stal ik mijn werkjacht.
Het is een werkjacht.
109
00:06:52,454 --> 00:06:54,748
Maar hoe je het ook wendt of keert…
110
00:06:54,832 --> 00:06:59,503
…wat we als maatschappij terugkrijgen
met gps is ongelofelijk.
111
00:06:59,587 --> 00:07:03,007
Ik bedoel, deze fantastische tool
die onze levens heeft veranderd…
112
00:07:03,090 --> 00:07:06,051
…kostte Defensie slechts 0,2 procent…
113
00:07:06,135 --> 00:07:08,470
…van het jaarlijkse budget
om te onderhouden.
114
00:07:08,554 --> 00:07:10,890
En ondanks die lage kosten…
115
00:07:10,973 --> 00:07:14,602
…is gps nu een essentieel onderdeel
van onze maatschappij.
116
00:07:14,685 --> 00:07:18,564
Netbeheerders gebruiken het
om elektriciteit naar je huis te sturen.
117
00:07:18,647 --> 00:07:22,109
Beurzen gebruiken het
voor tijdgevoelige financiële transacties…
118
00:07:22,193 --> 00:07:25,446
…en mobiele zendmasten gebruiken het
om je telefoontjes door te verbinden.
119
00:07:25,529 --> 00:07:27,948
Dat betekent dat zelfs een kleine storing…
120
00:07:28,032 --> 00:07:30,618
…niet alleen betekent
dat ik weer kaarten moet uitprinten…
121
00:07:30,701 --> 00:07:34,371
…het kan onze hele maatschappij
in de war gooien.
122
00:07:34,455 --> 00:07:39,043
Dus wie zorgt ervoor dat
dit essentiële systeem op koers blijft?
123
00:07:39,126 --> 00:07:40,377
Hé, Adam.
-Oh, hoi.
124
00:07:40,461 --> 00:07:43,130
Ik ben kapitein Rudico.
Welkom op luchtmachtbasis Schriever.
125
00:07:43,214 --> 00:07:44,924
Ik zal je een rondleiding geven.
126
00:07:45,007 --> 00:07:45,966
Dat zou top zijn.
127
00:07:46,050 --> 00:07:48,469
Wij heten het
Second Space Operations Squadron.
128
00:07:48,552 --> 00:07:52,139
En veel mensen beseffen niet
dat ons gps-stelsel…
129
00:07:52,223 --> 00:07:55,267
…wordt beheerd vanuit, eh, twee stops.
130
00:07:55,351 --> 00:07:58,521
Oh jee… We gaan kijken waar gps zit.
131
00:07:58,604 --> 00:08:02,024
Absoluut, waar we de commando's sturen,
hoe we de satellieten aansturen…
132
00:08:02,107 --> 00:08:03,192
…dat laat ik je zien.
133
00:08:03,275 --> 00:08:05,319
Dat is zo cool.
-Ja.
134
00:08:05,402 --> 00:08:07,696
Ongelofelijk, dit is net…
135
00:08:07,780 --> 00:08:10,324
…een normaal kantoorgebouw,
behalve dan dat als ik…
136
00:08:10,407 --> 00:08:12,660
…de verkeerde deur binnenstap,
iemand me neerschiet.
137
00:08:12,743 --> 00:08:14,620
Wacht tot je
de operationele afdeling ziet.
138
00:08:14,703 --> 00:08:15,704
Oké.
-Ja.
139
00:08:16,413 --> 00:08:18,290
Dit is een serieuze deur.
140
00:08:18,374 --> 00:08:20,584
Hier, in een klein commandocentrum,
bedienen we…
141
00:08:20,668 --> 00:08:22,002
…zes miljard gebruikers.
142
00:08:22,086 --> 00:08:23,671
Niet te geloven dat we dit gaan zien.
143
00:08:24,505 --> 00:08:26,465
Daar gaan we. Kom binnen, Adam.
-Oké.
144
00:08:26,549 --> 00:08:30,302
Welkom in het gps-commandocentrum.
Dit is de hoofdcentrale…
145
00:08:30,386 --> 00:08:32,972
…vanwaar we
met al onze gps-satellieten vliegen.
146
00:08:33,055 --> 00:08:36,308
Dus het hele gps-stelsel wordt
van hieruit aangestuurd.
147
00:08:36,392 --> 00:08:37,768
Absoluut.
-Door deze tien mensen.
148
00:08:37,851 --> 00:08:41,230
Deze tien mensen zorgen dat iedereen
op aarde deze dienst kan gebruiken.
149
00:08:41,313 --> 00:08:43,148
Dat verbaast mensen meestal.
150
00:08:43,232 --> 00:08:46,026
Ja.
-Three past seven seven.
151
00:08:46,110 --> 00:08:49,655
Active now seven set
and cape A SS01 stead hill cycle subframe…
152
00:08:49,738 --> 00:08:52,866
…SPDOBC two nav dump.
-Dat is het bevel.
153
00:08:52,950 --> 00:08:56,245
No windows. No cis.
No teepees. No conjunctions. Good six.
154
00:08:56,328 --> 00:08:59,873
Dus jullie hier sturen boodschappen
naar de satelliet…
155
00:08:59,957 --> 00:09:02,418
…om die te checken,
bij te sturen, enzovoort…
156
00:09:02,501 --> 00:09:03,669
…en dat coördineer je hier.
157
00:09:03,752 --> 00:09:08,799
Exact.
En wij hebben bevel over de satelliet.
158
00:09:08,882 --> 00:09:10,884
Je bestuurt nu de satelliet?
159
00:09:10,968 --> 00:09:12,595
Ja, dit wordt nu ingesteld.
160
00:09:12,678 --> 00:09:14,888
Wauw.
Mag ik een persoonlijke vraag stellen?
161
00:09:14,972 --> 00:09:16,390
Natuurlijk.
-Hoe oud ben je?
162
00:09:16,473 --> 00:09:17,975
Twintig.
-Oké.
163
00:09:18,058 --> 00:09:21,478
Toen ik 20 was was ik ontzettend dom, man.
164
00:09:21,562 --> 00:09:24,398
Ik had dit niet kunnen doen.
Ligt er veel druk op?
165
00:09:24,481 --> 00:09:27,610
Ja, ik bedoel, ik ben eraan gewend.
Maar ja, als je erover nadenkt.
166
00:09:28,861 --> 00:09:32,156
Een van onze oudste satellieten
is nu 23, 24 jaar oud.
167
00:09:32,239 --> 00:09:35,993
Je bent jonger dan een aantal
van de satellieten die je bestuurt?
168
00:09:36,076 --> 00:09:37,453
Ja.
169
00:09:37,536 --> 00:09:40,122
Ongelofelijk. Nou, wat gaan we nu doen?
170
00:09:40,205 --> 00:09:41,915
Ik heb al een testbevel gestuurd…
171
00:09:41,999 --> 00:09:43,584
…dus als je wil, kan je…
172
00:09:44,251 --> 00:09:45,544
Oké.
-…deze regel hier…
173
00:09:45,628 --> 00:09:48,922
…typ dat hier in.
-Oké.
174
00:09:49,006 --> 00:09:50,841
Denk eraan
terwijl je dat testbevel stuurt…
175
00:09:50,924 --> 00:09:55,054
…68,7 miljard dollar bbp-impact
per jaar door gps.
176
00:09:55,137 --> 00:09:56,972
Oké? Dus verknal het niet.
-Oké.
177
00:09:57,056 --> 00:09:59,642
Ik kan nu veel autoritjes beïnvloeden.
178
00:09:59,725 --> 00:10:01,310
Is dat een 'O' of 'D'?
-Da's een 'O'.
179
00:10:01,393 --> 00:10:03,437
Oh, ik… dat was fout.
-Tik het goed in.
180
00:10:03,520 --> 00:10:06,190
Oké, ik ben… Oh, caps lock staat aan, dus…
181
00:10:06,273 --> 00:10:08,317
…als ik op Shift druk krijg ik… Oké.
182
00:10:08,400 --> 00:10:10,903
Ik doe m'n best, jongens.
183
00:10:10,986 --> 00:10:12,488
Zeg het als de druk te groot wordt.
184
00:10:15,032 --> 00:10:17,034
Oké. Was daar… Dat was een spatie.
185
00:10:17,117 --> 00:10:18,327
Spatie oké?
-Oké.
186
00:10:18,410 --> 00:10:21,288
Geen spatie. Alleen underscore.
-Geen sp… Geen spatie daar?
187
00:10:21,372 --> 00:10:23,207
Dat was jullie fout, het leek een spatie.
188
00:10:23,290 --> 00:10:25,376
Is dit een 'D' of een 'O'?
-Dat is een 'O'.
189
00:10:25,459 --> 00:10:27,711
Oké. Dus als ik op Enter druk…
190
00:10:27,795 --> 00:10:31,757
…gaat dit bevel
naar een van die grondstations…
191
00:10:31,840 --> 00:10:33,425
…en wordt naar de satelliet gestuurd?
192
00:10:33,509 --> 00:10:34,510
Exact.
-Absoluut.
193
00:10:34,593 --> 00:10:37,262
En de satelliet geeft een piepje
en stuurt iets terug.
194
00:10:37,346 --> 00:10:38,389
Maar voor je drukt…
-Ja.
195
00:10:38,472 --> 00:10:39,723
…vraag je toestemming.
196
00:10:39,807 --> 00:10:42,059
Ja, hij verifieert alles wat ik stuur.
197
00:10:42,142 --> 00:10:44,687
Oké. Goed om te versturen?
198
00:10:45,854 --> 00:10:47,147
Ja.
199
00:10:47,731 --> 00:10:50,526
Eindelijk. Oké. We doen het.
-En…
200
00:10:50,609 --> 00:10:52,361
Ja, druk maar op Enter.
201
00:10:53,821 --> 00:10:55,239
Je ziet hier in de berichten…
202
00:10:55,322 --> 00:10:58,033
…status in afwachting. En…
-Status in afwachting…
203
00:10:58,117 --> 00:10:59,660
Transmissie voltooid!
204
00:10:59,743 --> 00:11:01,662
Daar gaat ie.
-En je hebt toegang.
205
00:11:01,745 --> 00:11:02,746
Daar gaan we.
-Gelukt!
206
00:11:02,830 --> 00:11:04,873
Nu heb je een gps-satelliet bestuurd.
207
00:11:04,957 --> 00:11:06,291
Bedankt!
208
00:11:08,460 --> 00:11:10,629
Oké. Niet overdrijven.
-Dat kostte slechts…
209
00:11:10,713 --> 00:11:12,548
Dat kostte vijf minuten meer dan normaal.
210
00:11:14,049 --> 00:11:15,467
Dank je wel, Kenny, echt top.
211
00:11:15,551 --> 00:11:16,719
Graag gedaan.
-Ongelofelijk.
212
00:11:16,802 --> 00:11:18,303
Werk aan je handschrift…
213
00:11:18,387 --> 00:11:21,014
…dan heeft iedereen het in de toekomst
een stuk makkelijker.
214
00:11:21,098 --> 00:11:23,225
Ik wil je voorstellen aan kolonel Holston…
215
00:11:23,308 --> 00:11:24,518
…Space Delta 8 commandant.
216
00:11:24,601 --> 00:11:26,186
O jee. Goed u te ontmoeten.
217
00:11:26,270 --> 00:11:28,230
U hebt hier het bevel.
-Ja.
218
00:11:28,313 --> 00:11:30,482
Vindt u het niet vreemd dat…
219
00:11:30,566 --> 00:11:33,444
…een civiel systeem wordt beheerd
door Amerikaanse militairen?
220
00:11:33,527 --> 00:11:35,779
De overheid, dat snap ik nog wel…
221
00:11:35,863 --> 00:11:39,116
…maar dan zou ik denken:
'NASA, NOAA, een van die organisaties.'
222
00:11:39,199 --> 00:11:40,659
Waarom het leger voor gps?
223
00:11:40,742 --> 00:11:42,953
Ja, zeker. Omdat gps is ontstaan…
224
00:11:43,036 --> 00:11:45,539
…om onze militairen
in het veld te laten weten…
225
00:11:45,622 --> 00:11:47,124
…waar ze zijn op het slagveld.
226
00:11:47,207 --> 00:11:50,586
Hoewel het zeer grote voordelen biedt
voor de overheid en militairen…
227
00:11:50,669 --> 00:11:52,171
…gebruiken burgers het ook.
-Ja.
228
00:11:52,254 --> 00:11:55,382
En dus heeft de hele wereld profijt
van deze tien operators…
229
00:11:55,466 --> 00:11:57,468
…die deze missie dagelijks vervullen.
230
00:11:57,551 --> 00:12:00,512
Dus het is een voordeel
voor de hele wereld.
231
00:12:00,596 --> 00:12:04,349
Nu maken veel tech-bedrijven gebruik
van jullie signaal…
232
00:12:04,433 --> 00:12:07,603
…om geld te verdienen en de wereld
waarin we leven te veranderen.
233
00:12:07,686 --> 00:12:09,146
Zij strijken met de eer, toch?
234
00:12:09,229 --> 00:12:10,522
Ze zeggen… Uber bijvoorbeeld…
235
00:12:10,606 --> 00:12:12,649
'Wij brachten
een transportrevolutie en zo.'
236
00:12:12,733 --> 00:12:14,985
Ergert u zich dan niet? Kom op zeg.
237
00:12:15,068 --> 00:12:16,153
Denkt u niet bij uzelf…
238
00:12:16,236 --> 00:12:19,948
'Nee, wij doen het.
Wij vonden dit uit, en niemand weet het.'
239
00:12:20,032 --> 00:12:22,409
Weet u, we werken samen met de industrie…
240
00:12:22,493 --> 00:12:25,037
…in de hele overheid
om dat signaal aan te kunnen bieden.
241
00:12:25,120 --> 00:12:27,748
Het is echt één team
om de functies te bouwen…
242
00:12:27,831 --> 00:12:29,958
…waarmee we het sterkste kunnen bieden…
243
00:12:30,042 --> 00:12:31,376
…dat de VS kan leveren.
244
00:12:31,460 --> 00:12:34,630
Ja, oké, een mooi politiek
correct antwoord, maar kom op…
245
00:12:34,713 --> 00:12:38,967
…u gebruikt uw mobieltje
en u ziet dat stipje…
246
00:12:39,051 --> 00:12:40,969
…en u denkt: 'Dat doe ik', toch?
247
00:12:41,845 --> 00:12:42,763
Echt wel.
248
00:12:44,431 --> 00:12:47,726
Geweldig. Enorm bedankt.
-Oké, bedankt. Ik waardeer het, Adam.
249
00:12:49,728 --> 00:12:52,648
Weet je, eerlijk gezegd,
voor we deze show deden…
250
00:12:52,731 --> 00:12:57,402
…had ik geen idee dat elke keer dat ik
met gps een Starbucks zocht om te poepen…
251
00:12:57,486 --> 00:12:59,821
…ik militaire satellieten gebruik.
252
00:12:59,905 --> 00:13:01,823
En de rest van mijn technologie dan?
253
00:13:01,907 --> 00:13:03,325
Mijn telefoon? Mijn laptop?
254
00:13:03,408 --> 00:13:06,078
Zit mijn robotstofzuiger
in het militair-industrieel complex?
255
00:13:09,206 --> 00:13:13,919
We hebben het onderzocht,
en het antwoord blijkt te zijn… ja…
256
00:13:14,002 --> 00:13:16,171
…vanwege DARPA.
257
00:13:16,255 --> 00:13:18,006
Je hebt misschien niet van DARPA gehoord…
258
00:13:18,090 --> 00:13:21,552
…maar zonder zou de wereld
er heel anders uitzien.
259
00:13:21,635 --> 00:13:24,012
Het is een geheime overheidsorganisatie
van de VS…
260
00:13:24,096 --> 00:13:28,809
…die investeert in baanbrekend onderzoek
naar toekomstige technologieën.
261
00:13:28,892 --> 00:13:33,188
Het is zeg maar de overheidsversie
van Willy Wonka's chocoladefabriek.
262
00:13:33,272 --> 00:13:37,317
Maar net als in de film
is er een duistere zijde.
263
00:13:37,401 --> 00:13:40,654
Hallo. Ik ben Danny Darpa.
264
00:13:40,737 --> 00:13:42,489
Hierheen, ventje.
265
00:13:42,573 --> 00:13:43,782
Oké, ik ben 38.
266
00:13:43,865 --> 00:13:47,661
Wauw! Achtendertig maanden,
een grote baby.
267
00:13:52,165 --> 00:13:55,168
Volgt u mij, kom erbij
268
00:13:55,252 --> 00:13:59,590
In een wereld van technische innovatie
269
00:13:59,673 --> 00:14:02,092
Kijk naar onze creaties, kind.
270
00:14:02,759 --> 00:14:07,431
Door DARPA gesubsidieerd onderzoek
bracht ons wonderen als lasers…
271
00:14:07,514 --> 00:14:11,393
…weersatellieten,
en grafische gebruikersinterfaces.
272
00:14:17,733 --> 00:14:20,902
We waren zelfs betrokken
bij de meest transformerende innovatie…
273
00:14:20,986 --> 00:14:22,279
…van de afgelopen eeuw.
274
00:14:22,362 --> 00:14:24,615
De snelkookpan? Of gewoon pot?
275
00:14:25,908 --> 00:14:27,034
Ze gaan optreden.
276
00:14:29,536 --> 00:14:33,624
Arpa darpa larpa die det
277
00:14:33,707 --> 00:14:37,461
Zonder ons was er geen internet
278
00:14:45,802 --> 00:14:48,889
Ja, wat normale mensen kennen
als 'internet'…
279
00:14:48,972 --> 00:14:54,186
…stamt direct af
van een DARPA-project genaamd Arpanet.
280
00:14:54,269 --> 00:14:57,773
Het was het eerste netwerk dat allerlei
soorten computers aan elkaar verbond…
281
00:14:57,856 --> 00:15:00,484
…over enorme afstanden…
282
00:15:00,567 --> 00:15:05,989
…en het bleef maar groeien,
tot de wereldwijde…
283
00:15:06,073 --> 00:15:11,536
…revolutionaire supermatrix
die je gebruikt om dit nu te bekijken.
284
00:15:15,540 --> 00:15:19,503
We hebben zelfs een aantal van je
favoriete tech-producten gefinancierd.
285
00:15:19,586 --> 00:15:24,091
Roomba, dat robotstofzuigers maakt,
zou niet bestaan zonder Darpa-dollars.
286
00:15:24,675 --> 00:15:28,553
En Apple, pfft,
mensen denken dat Apple Siri uitvond.
287
00:15:28,637 --> 00:15:30,555
Fout, meneer! Fout!
288
00:15:30,639 --> 00:15:32,808
Hé Siri, wie is je echte vader?
289
00:15:32,891 --> 00:15:35,143
Sorry, dat snap ik niet.
290
00:15:35,227 --> 00:15:37,354
Schaam je je voor je oorsprong?
291
00:15:37,938 --> 00:15:39,272
Sorry, papa.
292
00:15:39,356 --> 00:15:43,360
Ik werd ontwikkeld in een
door DARPA gefinancierd lab, SRI…
293
00:15:43,443 --> 00:15:47,322
…in licentie gegeven aan een particulier
bedrijf en in 2010 aan Apple verkocht.
294
00:15:47,406 --> 00:15:48,991
Zie je, bij de overheid…
295
00:15:49,074 --> 00:15:52,786
…zijn we beter in staat om innovatie
aan te jagen dan de private sector.
296
00:15:52,869 --> 00:15:57,749
Die laffe kapitalisten moeten zich richten
op winst op korte termijn…
297
00:15:57,833 --> 00:15:59,710
…om aandeelhouders blij te houden.
298
00:15:59,793 --> 00:16:05,507
Maar bij DARPA hebben we
geen last van zulke probleempjes.
299
00:16:05,590 --> 00:16:10,012
Wij zijn vrij om grote risico's te nemen
met wilde ideeën…
300
00:16:10,095 --> 00:16:12,014
…die soms pas
over decennia waarheid worden.
301
00:16:12,597 --> 00:16:15,934
Over gps deden we een halve eeuw.
302
00:16:16,018 --> 00:16:20,063
Ik wil die mestvliegen in Silicon Valley
dat nog weleens zien doen.
303
00:16:23,150 --> 00:16:25,736
Weet je, het geeft niet.
304
00:16:25,819 --> 00:16:28,447
We houden van onze samenwerkingen
met het bedrijfsleven.
305
00:16:28,530 --> 00:16:31,867
Het zou alleen leuk zijn
als we iets meer waardering kregen.
306
00:16:32,784 --> 00:16:35,495
We blijven doorgaan met het verkennen…
307
00:16:35,579 --> 00:16:39,499
…van de technische grenzen van
de toekomst, zoals autonome voertuigen…
308
00:16:39,583 --> 00:16:43,837
…brain-computer interfaces,
en zelfs op afstand bestuurde insecten.
309
00:16:47,924 --> 00:16:51,428
Oeps, dat werkt nog niet helemaal.
310
00:16:52,345 --> 00:16:54,264
Goed, verder met de rondleiding.
311
00:16:56,475 --> 00:16:57,976
Fantastisch, toch?
312
00:16:59,186 --> 00:17:02,064
Maar je moet nog iets weten over DARPA.
313
00:17:08,236 --> 00:17:11,990
DARPA staat voor
Defense Advanced Research Project Agency…
314
00:17:12,074 --> 00:17:14,159
…militaire defensie dus.
315
00:17:14,242 --> 00:17:18,371
Al die coole techniek is bijvangst
van DARPA's eigenlijke missie…
316
00:17:18,455 --> 00:17:21,875
…om Amerikaanse militaire superioriteit
te handhaven.
317
00:17:21,958 --> 00:17:26,004
Alle tech, dag en nacht
318
00:17:26,088 --> 00:17:29,966
Komt van onze honger naar macht
319
00:17:30,050 --> 00:17:34,137
Ja, net als de maanlanding,
gps en Rocky 4…
320
00:17:34,221 --> 00:17:36,890
…is DARPA een product van de Koude Oorlog.
321
00:17:36,973 --> 00:17:39,935
De concurrentie van onze overheid
met de Sovjet-Unie…
322
00:17:40,018 --> 00:17:42,437
…leidde tot investering
van enorm veel middelen…
323
00:17:42,521 --> 00:17:45,857
…in ontwikkeling
van nieuwe militaire en wapentechnologie.
324
00:17:45,941 --> 00:17:49,486
N-16's om de oorlog te winnen en
325
00:17:50,153 --> 00:17:53,824
DARPA creëerde Agent Orange
326
00:17:53,907 --> 00:17:58,411
Dat klopt. DARPA is verantwoordelijk
voor Agent Orange.
327
00:17:58,495 --> 00:18:02,165
Een chemisch ontbladeringsmiddel
dat de VS gebruikte in de Vietnamoorlog…
328
00:18:02,249 --> 00:18:04,543
…en kanker veroorzaakte,
geboorteafwijkingen…
329
00:18:04,626 --> 00:18:09,005
…en de dood
van 400.000 Vietnamese burgers.
330
00:18:09,089 --> 00:18:11,258
Amerikaanse soldaten
die eraan werden blootgesteld…
331
00:18:11,341 --> 00:18:14,344
…kregen later leukemie
en de ziekte van Hodgkin…
332
00:18:14,427 --> 00:18:16,930
…en drie generaties later
worden nog steeds…
333
00:18:17,013 --> 00:18:19,891
…kinderen geboren met afwijkingen…
334
00:18:19,975 --> 00:18:21,852
…door blootstelling aan Agent Orange.
335
00:18:22,811 --> 00:18:25,814
Dezelfde overheid
die ons het internet bracht…
336
00:18:26,481 --> 00:18:27,440
…deed dit allemaal.
337
00:18:27,524 --> 00:18:30,735
Volgt u mij, kom erbij
338
00:18:30,819 --> 00:18:35,365
In een wereld van oorlogsgeweld
339
00:18:42,789 --> 00:18:45,667
Weet je wat ik altijd zo apart vind
aan nieuwe technologie?
340
00:18:46,418 --> 00:18:50,422
Je weet nooit precies
hoe het de wereld zal veranderen.
341
00:18:50,505 --> 00:18:53,425
Zoals toen Defensie
die gps-satellieten lanceerde…
342
00:18:53,508 --> 00:18:57,053
…hadden ze geen idee dat wij het zouden
gebruiken om burrito's te laten bezorgen.
343
00:18:58,221 --> 00:19:00,098
Het is een doos van Pandora…
344
00:19:00,182 --> 00:19:02,976
…en er is geen beter voorbeeld
hiervan dan drones.
345
00:19:04,436 --> 00:19:07,480
Drones behoren tot de nuttigste gadgets
van het decennium…
346
00:19:07,564 --> 00:19:10,192
…ze democratiseren de lucht
voor miljoenen.
347
00:19:10,275 --> 00:19:13,570
Ze worden gebruikt door boeren,
reddingsteams, hobbyisten…
348
00:19:13,653 --> 00:19:17,532
…en videografen,
maar drones maken ook mensen nerveus.
349
00:19:17,616 --> 00:19:20,202
Want hoewel ze ons mooie bruiloftsplaatjes
hebben opgeleverd…
350
00:19:20,285 --> 00:19:22,996
…is dat niet het enige wat ze schieten.
351
00:19:23,914 --> 00:19:27,000
De gevleugelde GoPro's
die je in de winkel kan kopen…
352
00:19:27,083 --> 00:19:29,586
…zijn gebaseerd
op technologische ontwikkelingen…
353
00:19:29,669 --> 00:19:31,463
…die DARPA en onze overheid deden…
354
00:19:31,546 --> 00:19:35,675
…toen ze opnieuw
een militaire doorbraak ontwikkelden…
355
00:19:38,220 --> 00:19:39,638
…de gevechtsdrone.
356
00:19:41,640 --> 00:19:45,101
Predator- en Reaper-drones
kunnen bestuurd worden vanuit bases…
357
00:19:45,185 --> 00:19:47,562
…op duizenden kilometers afstand
door piloten…
358
00:19:47,646 --> 00:19:50,815
…die realtime zien wat de drone ziet.
359
00:19:51,441 --> 00:19:53,360
Het is duidelijk waarom je zo'n ding wilt.
360
00:19:53,443 --> 00:19:55,695
Je riskeert niet het leven
van een Amerikaanse piloot…
361
00:19:55,779 --> 00:19:58,031
…door die fysiek
naar het slagveld te sturen.
362
00:19:58,114 --> 00:20:00,867
Beter dat dit robotvliegtuig
wordt beschoten…
363
00:20:00,951 --> 00:20:02,244
…dan het kind van de buren.
364
00:20:02,327 --> 00:20:03,662
HOOGTEWAARSCHUWING
365
00:20:03,745 --> 00:20:05,538
DRONE VERLOREN
366
00:20:06,706 --> 00:20:07,916
Beter die dan jij.
367
00:20:08,500 --> 00:20:12,837
Maar wat zijn de onbedoelde gevolgen
van zo'n uitvinding?
368
00:20:13,546 --> 00:20:17,884
Als je geen Amerikaans leven hoeft
te riskeren voor een luchtaanval…
369
00:20:17,968 --> 00:20:21,179
…maakt dat dan
dat je ze vaker laat uitvoeren?
370
00:20:21,972 --> 00:20:25,684
Zorgen technologieën
die het makkelijker maken om te doden…
371
00:20:25,767 --> 00:20:27,811
…ook dat we meer gaan doden?
372
00:20:28,687 --> 00:20:32,232
Tot nu toe is het antwoord ja.
373
00:20:33,233 --> 00:20:37,028
De laatste 20 jaar is onze dronevloot
gegroeid van ongeveer 50…
374
00:20:37,112 --> 00:20:39,698
…tot bijna 11.000.
375
00:20:39,781 --> 00:20:43,702
En onder de Obama-regering zijn tien keer
meer drone-aanvallen uitgevoerd.
376
00:20:44,452 --> 00:20:46,621
Tijdens de War on Terror
begon onze overheid…
377
00:20:46,705 --> 00:20:50,292
…ze zelfs te gebruiken
om mensen te volgen en te doden…
378
00:20:50,375 --> 00:20:53,086
…in landen waar we officieel
niet eens mee in oorlog waren.
379
00:20:54,296 --> 00:20:56,506
Het Bureau
of Investigative Journalism meldt…
380
00:20:56,589 --> 00:20:59,009
…dat tussen 2010 en 2020…
381
00:20:59,092 --> 00:21:02,679
…14.000 Amerikaanse drone-aanvallen
in geheime operaties…
382
00:21:02,762 --> 00:21:06,266
…2.200 burgerslachtoffers maakten.
383
00:21:08,476 --> 00:21:11,062
Aanvallen die letterlijk nooit
zouden zijn uitgevoerd…
384
00:21:11,146 --> 00:21:12,731
…als drones niet waren uitgevonden.
385
00:21:15,900 --> 00:21:19,654
En DARPA werkt nu aan autonome wapens…
386
00:21:19,738 --> 00:21:23,199
…gevechtsvliegtuigen die met kunstmatige
intelligentie mensen de baas zijn…
387
00:21:23,283 --> 00:21:27,787
…en robots die zonder menselijk toedoen
over het slagveld kunnen zwerven.
388
00:21:27,871 --> 00:21:30,248
Ik bedoel, dat is een halve Terminator…
389
00:21:30,332 --> 00:21:32,083
…of een hele WALL-E…
390
00:21:32,167 --> 00:21:34,669
…dat is schattiger,
maar toch beangstigend.
391
00:21:34,753 --> 00:21:38,673
Wat voor toekomstige wereld
creëert dit soort technologie?
392
00:21:38,757 --> 00:21:41,843
Nou, om dat te ontdekken zouden we deze
in het echt gaan bekijken…
393
00:21:41,926 --> 00:21:44,012
…maar op het laatste moment
zegde DARPA af…
394
00:21:44,095 --> 00:21:47,390
…nadat ze ons hadden verteld dat
het hele programma plotseling geheim was.
395
00:21:48,141 --> 00:21:49,225
Tot ziens, meneer.
396
00:21:49,309 --> 00:21:50,310
Het was mooi geweest.
397
00:21:50,393 --> 00:21:52,145
Ik zei tot ziens!
398
00:21:54,606 --> 00:21:57,609
Ik had er echt moeite mee
wat ik hiervan moest vinden.
399
00:21:58,485 --> 00:22:00,820
Ik bedoel,
de innovaties van onze overheid…
400
00:22:00,904 --> 00:22:03,740
…hebben mijn leven echt verbeterd…
401
00:22:04,449 --> 00:22:09,371
…maar ze hebben ook de levens
van veel anderen beschadigd of verwoest.
402
00:22:10,497 --> 00:22:12,415
Moest het zo zijn?
403
00:22:12,499 --> 00:22:16,669
Moesten we Agent Orange uitvinden
om Pokémon Go te kunnen spelen?
404
00:22:17,295 --> 00:22:19,464
Moesten de grootste uitvindingen
van onze overheid…
405
00:22:19,547 --> 00:22:22,217
…worden geboren in de loop van een geweer?
406
00:22:24,302 --> 00:22:30,100
Weet je, door ons belastinggeld
vliegen er nu gps-satellieten rond…
407
00:22:30,183 --> 00:22:32,227
…werden er mensen op de maan gezet.
408
00:22:32,310 --> 00:22:36,523
Zelfs Tesla begon met een lening van
een half miljard dollar gemeenschapsgeld.
409
00:22:36,606 --> 00:22:40,735
Wat? Nee! Ik ben een selfmade man,
dat zweer ik.
410
00:22:40,819 --> 00:22:44,197
Dit is… dit is niet voor mij.
411
00:22:45,907 --> 00:22:50,245
Miljardairs in coltruien
bepalen de toekomst niet.
412
00:22:50,328 --> 00:22:52,372
Dat doen we allemaal samen.
413
00:22:53,164 --> 00:22:57,377
Dus als je denkt
aan de ideale toekomst voor jezelf…
414
00:22:57,460 --> 00:22:58,503
…en voor ons land…
415
00:22:59,087 --> 00:22:59,963
…hoe ziet die eruit?
416
00:23:00,713 --> 00:23:04,467
Vol met grotere,
explosievere wapens en robotlegers?
417
00:23:06,511 --> 00:23:08,555
Sterf, vuile robot!
418
00:23:10,807 --> 00:23:15,728
Of is het een toekomst waarin we met de
immense innovatiekracht van de overheid…
419
00:23:15,812 --> 00:23:21,276
…onze grootste uitdagingen oplossen,
zoals klimaatverandering, honger of…
420
00:23:25,446 --> 00:23:28,408
ZIEKTE
421
00:23:42,505 --> 00:23:45,466
GEBASEERD OP HET BOEK THE FIFTH RISK
VAN MICHAEL LEWIS
422
00:25:12,512 --> 00:25:14,514
Ondertiteld door: Jan Jacob Mekes