1 00:00:15,642 --> 00:00:17,602 Uwielbiam to muzeum. 2 00:00:17,686 --> 00:00:21,523 To jedno z ulubionych miejsc moich dzieci w Nowym Jorku. 3 00:00:21,606 --> 00:00:24,901 Charlotte i Aidan nie mogli przeboleć faktu, 4 00:00:24,985 --> 00:00:27,696 że niektóre starożytne języki już nie istnieją. 5 00:00:28,822 --> 00:00:34,202 Pamiętam, że byłam tak samo zdumiona, dowiadując się o tym w czwartej klasie. 6 00:00:34,286 --> 00:00:36,204 Ja tego nie pamiętam. 7 00:00:37,664 --> 00:00:40,584 - Ale to piękne. Patrz. - O rany. 8 00:00:40,667 --> 00:00:42,836 Diana, bogini łowów. 9 00:00:43,879 --> 00:00:48,300 W tym niezwykłym miejscu zawsze myślę o historii 10 00:00:48,383 --> 00:00:53,054 i o tych, którzy wykazują się inicjatywą oraz zajmują określone stanowisko. 11 00:00:53,138 --> 00:00:58,518 Mam nadzieję, że dzięki naszym rozmowom z takimi kobietami 12 00:00:58,602 --> 00:01:01,980 więcej osób zobaczy, co to znaczy wykazać się inicjatywą. 13 00:01:02,063 --> 00:01:07,652 Więcej osób zobaczy, jak można się za czymś opowiedzieć. 14 00:01:07,736 --> 00:01:08,862 To wspaniała rzecz. 15 00:01:10,947 --> 00:01:14,618 Jestem tutaj, czuję dumę i nie zamierzam przepraszać. 16 00:01:18,204 --> 00:01:20,165 Przygotowaliśmy show. 17 00:01:20,248 --> 00:01:25,212 NIE DO ZDARCIA KOBIETY WYKAZUJĄ SIĘ INICJATYWĄ 18 00:01:26,713 --> 00:01:29,090 PÓŁNOCNA CZĘŚĆ STANU NOWY JORK 19 00:01:30,759 --> 00:01:34,888 Dziś Hillary Clinton i Chelsea Clinton przychodzą tutaj… 20 00:01:34,971 --> 00:01:36,640 PREZENTERKA / KOMICZKA 21 00:01:36,723 --> 00:01:37,766 …pobawić się ze mną. 22 00:01:38,516 --> 00:01:43,605 Nie wierzę, że podoba im się to, co robię i chcą ze mną o tym porozmawiać. 23 00:01:46,524 --> 00:01:47,484 To jakiś obłęd. 24 00:01:48,735 --> 00:01:52,697 Bardzo lubiłam oglądać Amber Ruffin, 25 00:01:52,781 --> 00:01:55,617 bo ma wprost niespożytą energię. 26 00:01:55,700 --> 00:01:58,828 Oglądałam ją przez lata w Late Night with Seth Meyers, 27 00:01:58,912 --> 00:02:01,081 a teraz w The Amber Ruffin Show 28 00:02:01,164 --> 00:02:04,501 i chciałabym, żeby została moją przyjaciółką. 29 00:02:05,418 --> 00:02:07,128 Nie mogę się doczekać. 30 00:02:10,173 --> 00:02:11,967 W ramach przygotowań 31 00:02:12,050 --> 00:02:17,013 wystawiłam limonki, żeby przypomnieć o margaricie. 32 00:02:17,097 --> 00:02:18,932 Bo zawsze piję ją w swoim show. 33 00:02:19,516 --> 00:02:22,852 Jesteśmy na brzegu rzeki Hudson. 34 00:02:22,936 --> 00:02:23,770 Jest piękna. 35 00:02:26,731 --> 00:02:28,483 - Hej! - Cześć! 36 00:02:28,567 --> 00:02:31,111 Witajcie! Zapraszam! 37 00:02:31,194 --> 00:02:32,195 Cześć! 38 00:02:34,489 --> 00:02:36,908 Mogę cię przytulić? Nie mamy COVID-a. 39 00:02:36,992 --> 00:02:39,077 - Hurra! - Czemu nie? 40 00:02:39,160 --> 00:02:41,955 - Uczcijmy negatywny wynik testu! - O tak! 41 00:02:42,038 --> 00:02:44,791 - To moi rodzice. - O rany. 42 00:02:44,874 --> 00:02:46,543 Przyjechali obejrzeć show 43 00:02:46,626 --> 00:02:48,128 - w The Second City. - Nie! 44 00:02:48,211 --> 00:02:49,921 Występowałam tam w Chicago. 45 00:02:53,133 --> 00:02:56,928 Kiedy byłam mała, chciałam dostarczać pocztę. 46 00:02:57,929 --> 00:03:02,100 Można pochodzić na zewnątrz w ładnych spodenkach. Miałam rację. 47 00:03:02,183 --> 00:03:06,313 Ale nie, przeniosłam się do Chicago, żeby występować w The Second City. 48 00:03:06,396 --> 00:03:09,482 - To świetne miejsce. - Fantastyczne. 49 00:03:09,566 --> 00:03:12,110 Potem występowałam w Boom Chicago. 50 00:03:12,193 --> 00:03:14,487 To teatr w Amsterdamie, 51 00:03:14,571 --> 00:03:18,033 - w którym grały takie sławy, jak… - Ty. 52 00:03:18,116 --> 00:03:19,743 …Amber Mildred Ruffin, 53 00:03:19,826 --> 00:03:21,328 Jason Sudeikis, 54 00:03:21,411 --> 00:03:23,455 Seth Meyers, Jordan Peele. 55 00:03:23,538 --> 00:03:25,624 A potem przeniosłam się do LA, 56 00:03:25,707 --> 00:03:28,293 bo w końcu nabrałam odwagi, żeby uznać, 57 00:03:28,376 --> 00:03:32,214 że skoro występowałam w Second City i w Boom Chicago, 58 00:03:32,297 --> 00:03:36,176 to może dam radę zrobić z komedii swoją karierę. 59 00:03:36,259 --> 00:03:39,221 Ale nie. W LA głównie pisałam. 60 00:03:39,304 --> 00:03:45,185 Bo nikt nie stwierdził: „Szukamy 35-letniej czarnej nerdki. 61 00:03:45,268 --> 00:03:47,854 Napisaliśmy taką postać i…” Nikt tak nie robi. 62 00:03:47,938 --> 00:03:50,982 Stało się dla mnie jasne, że jeśli chcę coś robić… 63 00:03:51,066 --> 00:03:53,151 - Musisz to napisać. - Właśnie. 64 00:03:53,235 --> 00:03:54,402 Tej wiosny 65 00:03:54,486 --> 00:03:58,365 zobaczycie historię czarnej kobiety, naukowczyni światowej sławy, 66 00:03:58,448 --> 00:04:00,283 utalentowanej wiolonczelistki 67 00:04:00,867 --> 00:04:02,744 - i aktywistki. - Czas na zmianę… 68 00:04:02,827 --> 00:04:05,497 Oraz mężczyzny, który był w tym czasie biały. 69 00:04:09,626 --> 00:04:13,672 Mikrofon był za wysoko, ale poprawiłem. Jest dobrze dzięki mnie. 70 00:04:13,755 --> 00:04:15,840 Kiedy dostałam angaż w Seth Meyers, 71 00:04:15,924 --> 00:04:21,555 byłam jedyną czarną scenarzystką jakiegokolwiek wieczornego talk show. 72 00:04:21,638 --> 00:04:23,139 Który to był rok? 73 00:04:23,223 --> 00:04:24,099 2014. 74 00:04:24,182 --> 00:04:26,518 - 2014. - Tak. 75 00:04:26,601 --> 00:04:27,894 Nie tak dawno temu. 76 00:04:27,978 --> 00:04:29,604 Ale kiedy zabito George’a Floyda, 77 00:04:29,688 --> 00:04:34,859 uznałam, że skoro policja wiele razy mnie szykanowała, 78 00:04:34,943 --> 00:04:38,321 to może opowiem prosto do kamery o sytuacjach, 79 00:04:38,405 --> 00:04:40,782 kiedy myślałam, że policja mnie zabije. 80 00:04:40,865 --> 00:04:44,536 Byłam nastolatką, świeżo po uzyskaniu prawa jazdy. 81 00:04:44,619 --> 00:04:47,122 Mieszkałam w Chicago. 82 00:04:47,205 --> 00:04:49,499 Podskakiwałam, idąc ulicą. 83 00:04:49,583 --> 00:04:51,334 Chyba szłam na imprezę. 84 00:04:51,418 --> 00:04:55,046 Stary, biały gliniarz widzi młodą czarną osobę. 85 00:04:55,130 --> 00:04:57,132 Wyciąga broń i krzyczy: 86 00:04:57,215 --> 00:04:59,801 „Stój i połóż ręce na masce! 87 00:04:59,885 --> 00:05:01,428 Zatrzymaj auto!” 88 00:05:01,511 --> 00:05:03,638 Pomyślałam, że tak właśnie zginę. 89 00:05:03,722 --> 00:05:06,892 Codziennie przez tydzień opowiadałam inną historię. 90 00:05:06,975 --> 00:05:09,811 Dzisiaj nie mam już żadnych historii. 91 00:05:09,895 --> 00:05:11,146 Żartowałam. Mam więcej. 92 00:05:11,229 --> 00:05:13,523 Wtedy trochę już tam występowałam. 93 00:05:13,607 --> 00:05:18,486 Wszyscy mnie znali. Byłam matołkiem i nerdką, 94 00:05:18,570 --> 00:05:21,489 która nikomu w żaden sposób nie zagraża. 95 00:05:21,573 --> 00:05:23,992 I tak mnie właśnie traktowano. 96 00:05:24,075 --> 00:05:28,663 Myślę, że do wielu osób to trafiło, bo nieważne, co się robi. 97 00:05:29,831 --> 00:05:33,043 Jeśli znajdzie nas odpowiedni glina, to zrobi swoje. 98 00:05:33,126 --> 00:05:36,671 Jak to wpłynęło na innych scenarzystów, z którymi pracowałaś? 99 00:05:36,755 --> 00:05:39,591 Myślisz, że zaskoczyło twoich białych kolegów? 100 00:05:39,674 --> 00:05:42,093 Oczywiście. Wszyscy mówili, że nie wiedzieli. 101 00:05:42,177 --> 00:05:46,348 Dotarcie tam zajęło mi jakieś dwa lata. 102 00:05:46,431 --> 00:05:49,434 Wiesz co, Lorreto? Jesteś w porządku. 103 00:05:49,517 --> 00:05:50,685 Dzięki, Earl. 104 00:05:50,769 --> 00:05:54,481 Z jakiegoś powodu zależy mi, żeby zasłużyć na twój szacunek. 105 00:05:56,524 --> 00:06:00,487 Wszędzie można znaleźć utalentowanych czarnych scenarzystów, 106 00:06:00,570 --> 00:06:02,405 bo nikt nie dał im szansy, 107 00:06:02,489 --> 00:06:04,908 a są bardzo kreatywni i ciężko pracują. 108 00:06:04,991 --> 00:06:08,119 Kiedy w końcu ktoś ich znajduje, są już ukształtowani. 109 00:06:08,203 --> 00:06:12,123 Przekonałam się o tym, kiedy zaczynałam The Ruffin Show. 110 00:06:12,916 --> 00:06:14,960 - Ta. - Która. 111 00:06:15,043 --> 00:06:16,878 - Dzieli. - Się. 112 00:06:16,962 --> 00:06:19,548 - Wszystkim. - Jest. 113 00:06:19,631 --> 00:06:22,425 - Tą. - Geniuszką. 114 00:06:22,509 --> 00:06:23,510 Frajerką. 115 00:06:24,344 --> 00:06:26,137 Fakt. 116 00:06:26,221 --> 00:06:29,808 Trafiłaś w sedno. Próbujesz nagrać sobie drugą fuchę. 117 00:06:29,891 --> 00:06:32,435 Jestem tutaj! Nigdzie się nie wybieram! 118 00:06:33,812 --> 00:06:36,231 Witajcie w pokoju scenarzystów. 119 00:06:36,314 --> 00:06:39,484 To najszczęśliwsze, najmilsze miejsce na ziemi. 120 00:06:39,568 --> 00:06:42,195 Będziecie musieli zaprezentować pomysł. 121 00:06:42,279 --> 00:06:43,280 Dobrze. 122 00:06:43,947 --> 00:06:47,325 Kiedy dostałam swój show, zaczęłam się zastanawiać, 123 00:06:47,409 --> 00:06:52,998 jak daleko możemy się posunąć, bo jako czarni piszemy z obciążeniem. 124 00:06:53,081 --> 00:06:57,961 Dlatego zachęcam do prezentacji tego, co tylko przyjdzie wam do głowy. 125 00:06:58,044 --> 00:06:59,045 Nawet tobie, Ian. 126 00:07:00,881 --> 00:07:01,882 SCENARZYSTA 127 00:07:01,965 --> 00:07:05,051 W moim skeczu słowa Amber zostaną zredagowane 128 00:07:05,719 --> 00:07:07,220 przez krytyków krytycznej teorii rasy. 129 00:07:08,138 --> 00:07:10,307 „Jestem dumna z odporności czarnych. 130 00:07:10,390 --> 00:07:12,225 - Zaczęli od”… - Sukcesu! 131 00:07:12,309 --> 00:07:15,812 …„a potem było coraz lepiej. 132 00:07:15,896 --> 00:07:19,024 - Kiedy przypłynęliśmy tu na”… - Rejsowych! 133 00:07:19,107 --> 00:07:19,941 SCENARZYSTA 134 00:07:20,025 --> 00:07:23,653 …„statkach, wiedzieliśmy, że czeka nas”… 135 00:07:23,737 --> 00:07:26,197 - Zabawa! - …„w przyszłości. 136 00:07:26,281 --> 00:07:28,825 Nasi bohaterowie, tacy jak Martin Luther King, 137 00:07:28,909 --> 00:07:31,745 - Rosa Parks i Malcolm”… - Jamal Warner. 138 00:07:31,828 --> 00:07:33,622 „I tak dalej”. 139 00:07:33,705 --> 00:07:35,916 To jest świetne. 140 00:07:36,875 --> 00:07:43,089 Kiedy piszemy dla tak zwanej „zwykłej publiczności ze zwykłego świata”, 141 00:07:43,173 --> 00:07:47,385 jako czarni wiemy, że wszystkie nasze nawiązania 142 00:07:47,469 --> 00:07:48,845 musimy skurczyć o tak. 143 00:07:48,929 --> 00:07:54,392 Nie mogę mówić o Babyface ani o Macku 10. 144 00:07:55,810 --> 00:07:58,563 - Nie mogę mówić o… - Czekając na miłość. 145 00:07:58,647 --> 00:08:01,900 Właśnie. Nie mogę mówić o… „Kenneth!”. 146 00:08:01,983 --> 00:08:04,694 - I zostaje tyle. - Mówisz o Jamalu. 147 00:08:04,778 --> 00:08:05,862 Denise! 148 00:08:06,404 --> 00:08:07,822 „BILL COSBY SHOW” SEZON 1 149 00:08:07,906 --> 00:08:09,032 Nie podoba ci się? 150 00:08:09,115 --> 00:08:10,825 Zapytaj mnie znowu. 151 00:08:11,409 --> 00:08:14,913 Wszyscy wymyślają pięć skeczów o Malcolmie-Jamalu Warnerze. 152 00:08:14,996 --> 00:08:18,959 A potem dostajemy się do programu z samymi czarnymi, 153 00:08:19,042 --> 00:08:22,420 obciążenie znika i możemy powiedzieć wszystko. 154 00:08:22,504 --> 00:08:24,631 Możemy być w pełni sobą. 155 00:08:24,714 --> 00:08:26,091 Więc postarajcie się bardziej. 156 00:08:29,469 --> 00:08:31,596 Działam w ten sposób: 157 00:08:31,680 --> 00:08:34,765 chcę, żeby ludzie czuli się mniej zmanipulowani. 158 00:08:34,849 --> 00:08:36,268 To jest mój główny cel. 159 00:08:36,351 --> 00:08:39,145 Kiedy ogłoszono werdykt w sprawie Kyle’a Rittenhouse’a, 160 00:08:39,229 --> 00:08:41,481 to mocno mnie załamało. 161 00:08:41,565 --> 00:08:43,733 Uznałam, że jeśli ja się tak czuję, 162 00:08:43,817 --> 00:08:46,236 to nie chcę tego dla innych, więc ich wesprę. 163 00:08:46,319 --> 00:08:49,614 Parę minut przed nagraniem programu 164 00:08:49,698 --> 00:08:52,409 Kyle Rittenhouse, oskarżony o postrzelenie trzech osób 165 00:08:52,492 --> 00:08:57,581 podczas protestu Black Lives Matter, został uznany za niewinnego. 166 00:08:58,248 --> 00:09:04,045 Jeszcze nawet nie pozwoliłam, żeby werdykt dotknął mojego mózgu i serca. 167 00:09:04,129 --> 00:09:08,717 Kiedy to mówiłam, byłam bardzo smutna. 168 00:09:08,800 --> 00:09:12,637 Mam gdzieś Kyle’a Rittenhouse’a. Mam gdzieś rasistowskiego sędziego. 169 00:09:12,721 --> 00:09:16,850 I mam gdzieś, jak **** musi być tamta ława przysięgłych. 170 00:09:16,933 --> 00:09:20,228 Morderstwa uchodzą białym na sucho od zawsze. 171 00:09:20,312 --> 00:09:22,397 Mam to gdzieś. Ale was nie mam. 172 00:09:22,480 --> 00:09:26,484 Nie wierzę, że muszę to mówić, ale jesteście ważni. 173 00:09:27,527 --> 00:09:30,697 W dzisiejszym świecie, o czym wszystkie trzy wiemy, 174 00:09:30,780 --> 00:09:35,243 zajmowanie określonego stanowiska wiąże się z ryzykiem. 175 00:09:35,327 --> 00:09:38,872 To sprawia, że bardzo trudno jest nie zniechęcać się i wciąż 176 00:09:38,955 --> 00:09:41,666 edukować, informować i skłaniać do myślenia. 177 00:09:41,750 --> 00:09:44,502 Ale ty nie przestajesz. Jak to robisz? 178 00:09:44,586 --> 00:09:49,174 W naszej naturze leży pomaganie ludziom i poprawianie im nastroju. 179 00:09:49,257 --> 00:09:50,383 W twojej naturze. 180 00:09:51,176 --> 00:09:54,554 Nie leży to w naturze każdej osoby. 181 00:09:54,638 --> 00:10:00,477 Ogromna większość z nas pragnie uścisków, całusów i pochwał. 182 00:10:02,020 --> 00:10:06,316 Napisaliśmy trochę skeczy, ale jeden jest specjalnie dla ciebie. 183 00:10:06,399 --> 00:10:08,235 - Hurra. - Przeczytasz go ze mną? 184 00:10:08,318 --> 00:10:09,236 Z wielką chęcią. 185 00:10:09,319 --> 00:10:10,654 - Chelsea… - Słucham. 186 00:10:10,737 --> 00:10:12,906 …dasz się przesłuchać do roli Chelsea? 187 00:10:14,032 --> 00:10:15,909 Staram się być niezastąpiona. 188 00:10:17,410 --> 00:10:21,164 „Są dziś z nami wyjątkowe gościnie, Hillary i Chelsea Clinton. 189 00:10:21,248 --> 00:10:23,208 Mamy wiele ciekawych tematów i… 190 00:10:24,000 --> 00:10:26,002 Chwila. Co to jest?” 191 00:10:26,503 --> 00:10:28,672 - „Ale co?” - „Tamto”. 192 00:10:28,755 --> 00:10:32,717 Cięcie na manekina w pięknym, błyszczącym spodnium. 193 00:10:32,801 --> 00:10:37,472 „To najcudowniejsze spodnium, jakie w życiu widziałam. 194 00:10:37,556 --> 00:10:41,184 To za dużo, ale dziękuję. Jestem zachwycona”. 195 00:10:41,268 --> 00:10:43,770 „O co ci chodzi? To nie jest prezent”. 196 00:10:43,853 --> 00:10:47,107 „Jestem znana z tego, że cały czas noszę spodnium, 197 00:10:47,190 --> 00:10:50,485 więc na pewno nikt nie będzie miał nic przeciwko, 198 00:10:50,569 --> 00:10:52,362 jeśli je wezmę”. 199 00:10:52,445 --> 00:10:55,282 „Chwila. Ja też często noszę spodnium”. 200 00:10:55,365 --> 00:10:59,286 „Nie chcę wykorzystywać swojej pozycji, ale byłam sekretarzem stanu”. 201 00:10:59,369 --> 00:11:01,079 „Właśnie. Byłaś”. 202 00:11:01,162 --> 00:11:03,873 „Możemy rozwiązać to jak dorośli. 203 00:11:03,957 --> 00:11:09,212 Stańcie po obu stronach pokoju i niech zadecyduje spodnium. 204 00:11:09,296 --> 00:11:11,965 Panie, zajmijcie swoje miejsca”. 205 00:11:12,048 --> 00:11:14,050 „Chodź do mamusi, spodnium!” 206 00:11:14,134 --> 00:11:16,177 „Kto jest dobrym spodnium? 207 00:11:16,261 --> 00:11:19,556 Wskakuj na te nogi, ty urwisie!” 208 00:11:19,639 --> 00:11:21,892 „Chcesz smakołyk? Mam coś dla ciebie!” 209 00:11:21,975 --> 00:11:24,019 - „Chodź tu!” - „No chodź!” 210 00:11:24,102 --> 00:11:24,936 SCENARZYSTA 211 00:11:25,020 --> 00:11:28,231 „Manekin przez chwilę się waha i nagle wypada ze studia”. 212 00:11:28,315 --> 00:11:30,358 „Nie!” 213 00:11:30,442 --> 00:11:31,526 „Uciekło. 214 00:11:31,610 --> 00:11:34,321 Pozostaje mieć nadzieję, że znajdzie kochający dom”. 215 00:11:36,740 --> 00:11:39,492 „Cięcie na spodnium przed drzwiami biura. 216 00:11:39,576 --> 00:11:41,244 Za nimi stoi Rachel Maddow”. 217 00:11:41,328 --> 00:11:44,623 „No proszę! Wskakuj na te nogi, ty urwisie!” 218 00:11:44,706 --> 00:11:45,999 GŁÓWNA SCENARZYSTKA 219 00:11:46,082 --> 00:11:47,208 Tak! 220 00:11:48,501 --> 00:11:49,544 To było świetne. 221 00:11:50,295 --> 00:11:52,589 Bolesne, ale świetne. 222 00:11:52,672 --> 00:11:55,926 Bardzo wam dziękuję. Niesamowite doświadczenie. 223 00:11:56,009 --> 00:11:58,136 Wiele słyszałam o pokojach scenarzystów. 224 00:11:58,220 --> 00:11:59,221 Oto i on! 225 00:12:00,055 --> 00:12:02,599 Amber nie lubi się chwalić… 226 00:12:02,682 --> 00:12:03,683 SCENARZYSTKA 227 00:12:03,767 --> 00:12:10,649 …ale mnie, jako czarną komiczkę, bardzo inspirują jej dokonania. 228 00:12:10,732 --> 00:12:15,445 Dosłownie przekracza granice. 229 00:12:15,528 --> 00:12:16,988 Prawda? 230 00:12:17,072 --> 00:12:19,658 - To naprawdę super. - Jest nie do zdarcia. 231 00:12:19,741 --> 00:12:20,742 Dlatego tu jesteśmy! 232 00:12:20,825 --> 00:12:23,036 Szóstka z plusem dla mnie. 233 00:12:24,204 --> 00:12:27,249 Oto plany na resztę dnia. 234 00:12:28,625 --> 00:12:31,294 Pokroimy wszystkie te limonki i zrobimy margarity. 235 00:12:31,378 --> 00:12:32,837 Tylko po to je tu mam. 236 00:12:36,841 --> 00:12:38,552 Fajny dzień, prawda? 237 00:12:38,635 --> 00:12:41,596 O rety. Chyba jeden z naszych najfajniejszych. 238 00:12:41,680 --> 00:12:43,390 Świetnie się bawiłyśmy. 239 00:12:43,473 --> 00:12:46,059 Wiele się nauczyłyśmy. Dużo się śmiałyśmy. 240 00:12:46,142 --> 00:12:47,894 To prawda. 241 00:12:47,978 --> 00:12:51,064 Osiąganie zmian za pomocą humoru jest ciekawe. 242 00:12:51,147 --> 00:12:53,108 Zastanawiam się, jak inaczej ludzie, 243 00:12:53,191 --> 00:12:56,570 którzy podejmują inicjatywę, zachowują emocjonalną równowagę. 244 00:13:00,073 --> 00:13:02,409 Ponoć można nauczyć się tu tańczyć! 245 00:13:02,492 --> 00:13:03,535 Tak! 246 00:13:03,618 --> 00:13:05,787 Pani Hillary. Pierwszy krok… 247 00:13:05,870 --> 00:13:08,164 Stawiam z przodu córkę. 248 00:13:09,374 --> 00:13:12,168 - Stanę za nią. - Dawaj, trenerze. Jestem gotowa. 249 00:13:14,337 --> 00:13:16,965 Geny tańca w mojej rodzinie ominęły pokolenie. 250 00:13:18,258 --> 00:13:19,426 Nie sprawdzaj mnie. 251 00:13:21,219 --> 00:13:24,180 Taniec to dla mnie ujście dla emocji. 252 00:13:24,264 --> 00:13:27,017 Od ponad 40 lat jestem pielęgniarką. 253 00:13:27,100 --> 00:13:28,101 PIELĘGNIARKA 254 00:13:28,184 --> 00:13:29,728 Od 1979. 255 00:13:31,479 --> 00:13:33,273 Pochodzę z Filipin. 256 00:13:33,356 --> 00:13:35,734 W młodości chciałam przeżyć coś ekscytującego. 257 00:13:35,817 --> 00:13:39,571 Chciałam wyjechać z kraju. Czemu nie do Iraku? 258 00:13:39,654 --> 00:13:40,488 WOJNA IRACKO-IRAŃSKA 259 00:13:40,572 --> 00:13:42,407 Belinda pracowała w strefach walk. 260 00:13:42,490 --> 00:13:45,368 Opiekowała się ludźmi w szczycie epidemii AIDS. 261 00:13:46,536 --> 00:13:49,706 A w 2020 znalazła się w epicentrum COVID-19 w Queens. 262 00:13:49,789 --> 00:13:50,790 WSTĘP WZBRONIONY 263 00:13:52,292 --> 00:13:53,919 To dopiero inicjatywa. 264 00:13:54,002 --> 00:13:57,130 Belindo, pocieszałaś ludzi i ratowałaś im życie. 265 00:13:58,006 --> 00:14:01,343 Ale nawet po wszystkim, co przeżyłaś jako pielęgniarka, 266 00:14:01,426 --> 00:14:05,847 powiedziałaś chyba, że COVID był jak dotąd najtrudniejszym wyzwaniem. 267 00:14:05,931 --> 00:14:07,849 Widziałam już śmierć. 268 00:14:07,933 --> 00:14:11,603 Ale nie w takiej ilości, jak w tym przypadku. 269 00:14:11,686 --> 00:14:13,688 - I to nieprzerwanie. - Tak. 270 00:14:13,772 --> 00:14:14,940 Nie było widać końca. 271 00:14:15,023 --> 00:14:16,524 Czytałam gdzieś, 272 00:14:16,608 --> 00:14:21,238 że 4% pielęgniarek w Stanach to Filipinki. 273 00:14:21,321 --> 00:14:22,781 - Filipinki. - Tak. 274 00:14:22,864 --> 00:14:26,534 I 30% pielęgniarek, które zmarły na COVID, to były Filipinki. 275 00:14:26,618 --> 00:14:30,538 Niektóre twoje koleżanki zachorowały na COVID. 276 00:14:30,622 --> 00:14:36,002 Tak. Jedna pielęgniarka zmarła. Chyba wciąż jeszcze mam po tym PTSD. 277 00:14:37,170 --> 00:14:40,840 Wtedy po raz pierwszy pomyślałam, że nie jestem w Ameryce. 278 00:14:41,841 --> 00:14:43,802 Wróciłam do strefy wojny. 279 00:14:44,928 --> 00:14:46,388 I jest gorzej. 280 00:14:48,014 --> 00:14:49,849 Sama też miałam COVID. 281 00:14:51,059 --> 00:14:54,604 Myślę o moich pacjentach, którzy nie mogli oddychać 282 00:14:54,688 --> 00:14:56,523 i robili się sini. 283 00:14:56,606 --> 00:14:59,901 A potem widziałam, jak przy mnie umierali. 284 00:14:59,985 --> 00:15:04,030 Później sama miałam płytki oddech i bardzo się bałam. 285 00:15:09,411 --> 00:15:10,954 Myślę, że wy wszyscy, 286 00:15:11,037 --> 00:15:14,332 którzy byliście na linii walki, jesteście nie do zdarcia. 287 00:15:14,416 --> 00:15:16,626 Jestem bardzo wdzięczna tobie 288 00:15:16,710 --> 00:15:19,379 i innym osobom, które pracują, 289 00:15:19,462 --> 00:15:21,715 żebyśmy byli zdrowi i zajmują się nami, 290 00:15:21,798 --> 00:15:23,174 - kiedy chorujemy. - Tak. 291 00:15:23,258 --> 00:15:26,887 Jest mi też przykro, że wciąż tak wiele od was wymagamy. 292 00:15:28,179 --> 00:15:32,434 W ostatnich dwóch latach pielęgniarkom było bardzo trudno. 293 00:15:32,517 --> 00:15:34,352 I wciąż jest. 294 00:15:34,436 --> 00:15:36,813 Ale było w tym też coś dobrego. 295 00:15:36,897 --> 00:15:39,691 Ta restauracja i inne w okolicy 296 00:15:39,774 --> 00:15:42,861 wysyłały nam jedzenie: śniadania, obiady, kolacje. 297 00:15:42,944 --> 00:15:46,072 Dostawaliśmy też zewsząd listy. 298 00:15:46,156 --> 00:15:51,369 Kiedy tylko wychodziłam ze szpitala, słyszałam, jak ludzie naciskają klaksony. 299 00:15:52,704 --> 00:15:54,456 Pozdrawiali nas. 300 00:15:54,539 --> 00:15:56,124 To mi bardzo pomagało. 301 00:15:56,207 --> 00:15:58,627 Czułam, że ludzie z nami są. 302 00:15:58,710 --> 00:16:01,213 Nie jestem sama. Nie jesteśmy sami. 303 00:16:01,296 --> 00:16:04,090 Myśleliśmy, że musimy radzić sobie z tym sami. 304 00:16:04,174 --> 00:16:05,175 Ale tak nie jest. 305 00:16:06,009 --> 00:16:07,135 Zatańczymy jeszcze? 306 00:16:07,219 --> 00:16:08,428 - Do dzieła. - Tak. 307 00:16:10,555 --> 00:16:12,974 Raz, dwa, trzy i cztery. 308 00:16:13,058 --> 00:16:15,644 Do tyłu, sześć, siedem i osiem. 309 00:16:22,776 --> 00:16:24,527 Muszę robić to co tydzień. 310 00:16:24,611 --> 00:16:27,697 - Prawda? - Umiesz się bawić. 311 00:16:32,661 --> 00:16:34,204 Podziwiam osoby, 312 00:16:34,287 --> 00:16:37,624 które wymyślają rzeczy rozwijające ludzkość 313 00:16:37,707 --> 00:16:41,586 i pomagające rozwiązywać problemy oraz odpowiadać na pytania. 314 00:16:41,670 --> 00:16:43,630 Potrzebujemy więcej takich osób. 315 00:16:43,713 --> 00:16:45,674 I o wiele więcej kobiet. 316 00:16:45,757 --> 00:16:50,095 Dziwi mnie, że tylko poniżej jednej czwartej patentów w Stanach 317 00:16:50,178 --> 00:16:51,263 trafia do kobiet. 318 00:16:57,143 --> 00:17:01,523 Nieczęsto spotykam osobę tak zmotywowaną do walki o zmianę, 319 00:17:01,606 --> 00:17:06,151 że dosłownie w swojej kuchni tworzy coś, co może pomóc ludziom. 320 00:17:10,031 --> 00:17:12,867 Wygląda, jakbym robiła narkotyki, ale tak nie jest. 321 00:17:12,950 --> 00:17:15,495 Normalnie w kuchni gotujemy. 322 00:17:15,579 --> 00:17:17,330 WYNALAZCZYNI / PRZEDSIĘBIORCZYNI 323 00:17:17,414 --> 00:17:20,333 Dziś tworzymy jednak maskę silikonową. 324 00:17:22,377 --> 00:17:25,755 Alice poznałam w Portoryko po okropnym huraganie. 325 00:17:25,839 --> 00:17:26,840 HURAGAN MARIA 326 00:17:26,923 --> 00:17:31,595 Dokładnie pamiętam rozmowę z mamą, kiedy była tam pięć lat temu. 327 00:17:31,678 --> 00:17:36,224 Kiedy spytałam, co u niej, odpowiedziała chyba tak: 328 00:17:36,308 --> 00:17:38,435 „Spotkałam świetną kobietę!”. 329 00:17:38,518 --> 00:17:40,353 „Tworzy SolarPuffy!” 330 00:17:40,437 --> 00:17:41,479 OBSZARY KLĘSK ŻYWIOŁOWYCH 331 00:17:41,563 --> 00:17:44,274 Operacje przeprowadzano na ulicach 332 00:17:44,357 --> 00:17:47,068 i nie było innych świateł poza latarkami. 333 00:17:47,152 --> 00:17:52,490 Alice stworzyła składaną, przenośną lampę słoneczną. 334 00:17:52,574 --> 00:17:57,037 Była bardzo praktyczna i pomysłowa. 335 00:17:57,120 --> 00:18:00,540 To właśnie prawdziwa inicjatywa i Alice ją ucieleśnia. 336 00:18:01,124 --> 00:18:03,668 O Boże! 337 00:18:03,752 --> 00:18:05,462 - No nie wierzę! - O Boże. 338 00:18:05,545 --> 00:18:07,964 Dobrze cię widzieć! 339 00:18:08,048 --> 00:18:10,342 - W końcu cię poznaję! - Cześć! 340 00:18:10,425 --> 00:18:12,385 Witam w moich skromnych progach. 341 00:18:12,469 --> 00:18:14,554 - Cieszymy, że tu jesteśmy. - Bardzo. 342 00:18:15,555 --> 00:18:18,683 Jak pomysł trafia z głowy wynalazczyni 343 00:18:18,767 --> 00:18:21,269 i projektantki takiej jak ty tutaj? 344 00:18:21,353 --> 00:18:22,687 Jest takie powiedzenie, 345 00:18:22,771 --> 00:18:25,482 że zmartwiona mama szuka informacji lepiej niż FBI. 346 00:18:26,191 --> 00:18:29,569 Mój syn urodził się z astmą, 347 00:18:29,653 --> 00:18:31,112 poszukałam informacji 348 00:18:31,196 --> 00:18:36,660 i okazało się, że wtedy jedno na cztery dzieci w Nowym Jorku miało astmę. 349 00:18:36,743 --> 00:18:39,955 To o 300% więcej niż w reszcie kraju. 350 00:18:40,038 --> 00:18:42,582 Wtedy skupiłam się na energii słonecznej. 351 00:18:42,666 --> 00:18:44,292 Martwiłaś się wpływem… 352 00:18:44,376 --> 00:18:45,961 - Oczywiście! - …na układ oddechowy 353 00:18:46,044 --> 00:18:49,047 zanieczyszczeń powodowanych przez paliwa kopalne. 354 00:18:49,130 --> 00:18:53,802 Siedemdziesiąt pięć procent zanieczyszczeń w Nowym Jorku pochodzi z budynków, 355 00:18:53,885 --> 00:18:55,345 nie samochodów. 356 00:18:55,428 --> 00:18:56,972 Bo są stare i niewydajne. 357 00:18:57,055 --> 00:18:58,056 Tak! 358 00:18:58,139 --> 00:19:01,977 Systemy chłodzące i oświetleniowe są cały czas włączone. 359 00:19:02,060 --> 00:19:04,312 Słońce jest najsilniejszym źródłem energii, 360 00:19:04,396 --> 00:19:06,231 która codziennie dociera na Ziemię. 361 00:19:06,314 --> 00:19:10,902 Czemu więc nie użyć prostej lampy solarnej i pięknie ją zaprojektować? 362 00:19:10,986 --> 00:19:13,446 Ile było wersji, zanim powstała ta? 363 00:19:13,530 --> 00:19:17,826 Chyba… 168. 364 00:19:17,909 --> 00:19:20,328 - Rany. - To jest megaobłok, 365 00:19:20,412 --> 00:19:24,165 który jest większą wersją tego, ale ma też ładowarkę do telefonu. 366 00:19:24,249 --> 00:19:25,667 Popisujesz się. 367 00:19:26,960 --> 00:19:29,296 Wciąż się rozwijamy. 368 00:19:29,379 --> 00:19:32,465 Mieliśmy przerwę ze względu na pandemię. 369 00:19:32,549 --> 00:19:34,843 Można powiedzieć, że zrobiliśmy zwrot. 370 00:19:34,926 --> 00:19:39,180 Lekarze mieli na twarzach okropne rany. 371 00:19:39,264 --> 00:19:41,558 Lekarki, pielęgniarze i inni w szpitalach… 372 00:19:41,641 --> 00:19:42,475 Właśnie. 373 00:19:42,559 --> 00:19:45,103 Było widać czerń i fiolet. 374 00:19:45,186 --> 00:19:47,188 Problem mieli też głusi, 375 00:19:47,272 --> 00:19:50,901 bo muszą widzieć usta i twarze ludzi. 376 00:19:50,984 --> 00:19:53,236 W zasadzie jesteśmy ich teraz pozbawieni. 377 00:19:54,154 --> 00:19:56,823 Jakby zniknęło nasze człowieczeństwo. 378 00:19:56,907 --> 00:20:00,285 Przechodzimy obok naszych sąsiadów i ich nie rozpoznajemy. 379 00:20:00,869 --> 00:20:02,954 A potem wyrzucali te maski, 380 00:20:03,038 --> 00:20:06,875 a są zrobione z plastiku, z wypełnionego powietrzem polipropylenu, 381 00:20:06,958 --> 00:20:11,046 który jest śmiertelny dla oceanów, wysypisk śmieci i życia wodnego. 382 00:20:11,129 --> 00:20:14,216 W oceanie mogą przetrwać 450 lat. 383 00:20:14,299 --> 00:20:18,303 W każdym kraju wyrzuca się miliardy masek. 384 00:20:18,386 --> 00:20:20,222 Nie wiedziałam, że aż tyle, 385 00:20:20,305 --> 00:20:23,141 ale to logiczne, że ich liczba sięga miliardów. 386 00:20:23,808 --> 00:20:25,894 Mamy XXI wiek. 387 00:20:25,977 --> 00:20:32,108 Czemu wciąż używamy masek zaprojektowanych na tanie użytkowanie? 388 00:20:33,318 --> 00:20:36,029 W lockdownie zmieniłam moją kuchnię w laboratorium. 389 00:20:36,112 --> 00:20:38,615 Więc zamiast gotować kurczaka, 390 00:20:38,698 --> 00:20:42,953 przygotujemy bardzo wstępny prototyp maski. 391 00:20:43,036 --> 00:20:47,832 Po części eksperyment chemiczny, a po części kuchnia Julii Child. 392 00:20:47,916 --> 00:20:50,627 - Lubię i chemię, i gotowanie. - Thomas Edison. 393 00:20:51,753 --> 00:20:54,673 To roztwór utrwalający. 394 00:20:55,840 --> 00:20:58,593 Patrz na tę strzykawkę. 395 00:20:58,677 --> 00:21:01,972 - Jestem gotowa. - A to jest silikon. 396 00:21:02,055 --> 00:21:05,892 Wciągnij. Połącz je. Powoli zamieszaj. 397 00:21:05,976 --> 00:21:08,311 - Bo jeśli przyspieszysz… - Co się stanie? 398 00:21:08,395 --> 00:21:09,938 …będzie za dużo pęcherzyków. 399 00:21:10,021 --> 00:21:13,316 Śpiewaj sobie Johna Lennona… 400 00:21:13,400 --> 00:21:15,485 Myślę o „Wheels on the Bus”. 401 00:21:15,569 --> 00:21:17,279 - Nie… - Bo mam małe dzieci. 402 00:21:17,362 --> 00:21:21,241 Koła autobusu kręcą się 403 00:21:21,324 --> 00:21:24,160 Widzimy, że gęstnieje. 404 00:21:24,703 --> 00:21:26,413 Zrób w środku kałużę. 405 00:21:26,496 --> 00:21:31,459 Kontynuuj wzdłuż krawędzi, dopóki nie wyschnie. 406 00:21:32,210 --> 00:21:34,379 Dobra jesteś. No proszę! 407 00:21:34,462 --> 00:21:35,463 Naprawdę? 408 00:21:35,964 --> 00:21:38,425 Kiedy zaczęłaś pracować nad maską? 409 00:21:38,508 --> 00:21:40,677 Ile po rozpoczęciu pandemii? 410 00:21:40,760 --> 00:21:43,179 Jakoś w marcu czy kwietniu. 411 00:21:43,263 --> 00:21:45,390 - Czyli na początku? - W 2020, tak. 412 00:21:45,473 --> 00:21:50,645 Ale aż cholerny rok zajęło stworzenie prototypu do masowej produkcji. 413 00:21:50,729 --> 00:21:52,689 Jak sądzisz, czemu? 414 00:21:52,772 --> 00:21:56,568 Nie uwierzyłabyś, jak wiele osób mówiło, że to niemożliwe. 415 00:21:56,651 --> 00:21:59,696 Nikt tego wcześniej nie robił, więc się nie da. 416 00:21:59,779 --> 00:22:04,701 Niezwykle trudno było też znaleźć kogoś, kto chciał spróbować je wyprodukować. 417 00:22:05,869 --> 00:22:08,747 - To co teraz? - Wkładamy ją do piekarnika. 418 00:22:08,830 --> 00:22:10,540 Takiego normalnego? 419 00:22:10,624 --> 00:22:12,626 - Z twojej kuchni? - Tak. 420 00:22:13,293 --> 00:22:15,712 Chciałyśmy porozmawiać z tobą, 421 00:22:15,795 --> 00:22:19,007 bo próbujesz wymyślić, jak coś ulepszyć 422 00:22:19,090 --> 00:22:24,012 albo jak zrealizować swoją wizję. 423 00:22:24,095 --> 00:22:29,768 Czasem leżałam w pozycji embrionalnej na podłodze w łazience. 424 00:22:29,851 --> 00:22:31,728 Ale po każdej porażce 425 00:22:31,811 --> 00:22:35,190 przychodzi moment, kiedy widać coś za rogiem. 426 00:22:35,273 --> 00:22:37,150 Umożliwia to doświadczenie. 427 00:22:38,652 --> 00:22:41,238 Przytnij je, żebyśmy mogły je przenieść. 428 00:22:43,615 --> 00:22:45,075 Wygląda pysznie, prawda? 429 00:22:45,575 --> 00:22:50,789 To zadanie przytłacza i onieśmiela, ale jeśli możemy zrobić jeden krok… 430 00:22:50,872 --> 00:22:53,541 Rozwiązać jeden problem dla jednej osoby. 431 00:22:53,625 --> 00:22:57,003 Zaczęłam wymyślać wszystkie swoje wynalazki 432 00:22:57,087 --> 00:22:59,631 tylko ze względu na mojego syna. 433 00:22:59,714 --> 00:23:03,552 Mój niewielki wkład teraz przyniesie skutek 434 00:23:03,635 --> 00:23:09,349 albo będzie mieć jakiś wpływ na jego dzieci i wnuki. 435 00:23:09,975 --> 00:23:11,810 Widzisz to, co ona? 436 00:23:11,893 --> 00:23:15,814 Chcę, żeby dziewczynki i chłopcy zobaczyli właśnie coś takiego. 437 00:23:15,897 --> 00:23:20,277 Że ktoś dzień w dzień ciężko pracuje, 438 00:23:20,360 --> 00:23:25,907 ponosząc porażkę za porażką, ale z motywacją, żeby tworzyć wynalazki, 439 00:23:25,991 --> 00:23:27,284 które pomogą ludziom. 440 00:23:28,118 --> 00:23:31,037 Hillary, chyba to zdziesiątkowałaś. 441 00:23:31,121 --> 00:23:32,539 Chyba tak. 442 00:23:32,622 --> 00:23:34,666 Za bardzo to oskubałam. 443 00:23:34,749 --> 00:23:36,251 O Boże, patrz na nią. 444 00:23:36,334 --> 00:23:38,253 - Patrz na nią! - No proszę. 445 00:23:38,336 --> 00:23:40,005 Patrz, co zrobiła Chelsea. 446 00:23:40,088 --> 00:23:41,089 Dziękuję, Alice. 447 00:23:41,172 --> 00:23:43,174 - Kto zrobił lepszą? - Patrz! 448 00:23:43,258 --> 00:23:45,594 - Tak tylko pytam. - Nie ma porównania. 449 00:23:45,677 --> 00:23:47,637 Tak wygląda finalny produkt. 450 00:23:47,721 --> 00:23:53,184 Silikon nadaje się do przetworzenia, a filtr jest biodegradowalny. 451 00:23:53,268 --> 00:23:55,312 - Założyć ją? - Tak. 452 00:23:55,395 --> 00:23:56,688 Ale super. 453 00:23:58,023 --> 00:23:59,524 Można też malować usta. 454 00:24:00,859 --> 00:24:02,277 Muszę wyciągnąć aparat. 455 00:24:06,323 --> 00:24:08,992 Wspaniała matka i córka! 456 00:24:09,075 --> 00:24:11,286 Uśmiechamy się i nawet to widać. 457 00:24:16,625 --> 00:24:22,130 Wyjątkową kobietą nie do zdarcia jest bez wątpienia Jackie. 458 00:24:22,214 --> 00:24:24,799 - Jest świetna. - Jest nowojorską strażaczką. 459 00:24:24,883 --> 00:24:29,721 Od lat jej osobistą misją jest przyciągnąć do straży więcej kobiet. 460 00:24:34,267 --> 00:24:37,771 Dokąd oni jadą? Nie mieli włączonego radia. 461 00:24:38,605 --> 00:24:41,566 Jeśli kiedyś trafię do okopu, 462 00:24:41,650 --> 00:24:45,153 to chciałabym tam trafić właśnie z nią. 463 00:24:47,155 --> 00:24:50,242 W dzieciństwie chciałam pomagać ludziom w potrzebie. 464 00:24:50,825 --> 00:24:52,994 Ale nawet nie wiedziałam, że istnieją strażaczki. 465 00:24:53,078 --> 00:24:54,412 KOORDYNATORKA DS. KOBIET 466 00:24:54,496 --> 00:24:55,622 Jackie! 467 00:24:55,705 --> 00:24:57,082 Będę szczera. 468 00:24:57,165 --> 00:25:00,335 Kiedy zadzwoniłam, odpowiedział strażak. 469 00:25:00,418 --> 00:25:01,878 Odłożył słuchawkę. 470 00:25:02,837 --> 00:25:04,047 Nie chciał mnie tutaj. 471 00:25:05,006 --> 00:25:06,007 Nie zniechęciłam się. 472 00:25:06,091 --> 00:25:08,552 - Ile zrobiła Jackie? - Więcej niż ty! 473 00:25:08,635 --> 00:25:13,598 Musiałam zmienić to, jak mężczyźni postrzegają w tym zawodzie kobiety. 474 00:25:13,682 --> 00:25:17,644 Dlatego dla każdej kolejnej kobiety, która potrzebuje pomocy, 475 00:25:17,727 --> 00:25:21,523 szkolenia, wsparcia, mentoringu, jestem do dyspozycji. 476 00:25:28,697 --> 00:25:30,407 TRENING TAKTYCZNY 477 00:25:33,785 --> 00:25:34,786 BUDYNEK SZKOLENIOWY 478 00:25:34,869 --> 00:25:38,540 Egzamin jest bardzo trudny. Podchodzi do niego ponad 40 000 osób. 479 00:25:38,623 --> 00:25:40,333 - O rety. - Ile osób go zdaje 480 00:25:40,417 --> 00:25:41,668 i zaczyna szkolenie? 481 00:25:41,751 --> 00:25:45,088 Zależy od rocznika. Wiecie, skąd wiem? Bo musicie powiedzieć mantrę. 482 00:25:45,171 --> 00:25:46,756 - Jaką? - Pamiętasz swoją? 483 00:25:46,840 --> 00:25:49,259 - Tak! - O Boże. Dobra, gotowe? 484 00:25:49,342 --> 00:25:50,594 Głośno! 485 00:25:50,677 --> 00:25:54,180 Obecnych jest 311 wysoce zmotywowanych… 486 00:25:54,264 --> 00:25:55,473 STRAŻACZKA 487 00:25:55,557 --> 00:25:59,019 …w pełni oddanych stażystów nowojorskiej straży pożarnej! 488 00:25:59,102 --> 00:26:01,396 Niebieska drużyna gotowa do boju! 489 00:26:04,608 --> 00:26:06,902 - Mam ochotę wstać! - Tak! 490 00:26:07,652 --> 00:26:09,529 Muszę przy tym krzyczeć. 491 00:26:09,613 --> 00:26:10,614 Tak. 492 00:26:10,697 --> 00:26:15,994 Mężczyzn i kobiety obowiązuje to samo. Trzydzieści pompek i tyle samo przysiadów. 493 00:26:16,077 --> 00:26:19,748 Dwa i pół kilometra do przebiegnięcia w mniej niż 12 minut. 494 00:26:19,831 --> 00:26:22,083 - Cztery podciągnięcia… - Tu odpadam. 495 00:26:22,167 --> 00:26:25,670 Myślałam: „O, to zrobię. To też. Ale tego nie”. 496 00:26:27,380 --> 00:26:29,633 Chcę, żeby każda remiza w Nowym Jorku… 497 00:26:29,716 --> 00:26:31,092 - To mój cel. - Tak. 498 00:26:31,176 --> 00:26:33,762 - …miała przynajmniej jedną strażaczkę. - Tak. 499 00:26:33,845 --> 00:26:36,056 - W 2006 byłam 29. kobietą. - Tak. 500 00:26:36,139 --> 00:26:38,516 Dotarłyśmy do 30. Zajęło to sześć czy siedem lat. 501 00:26:38,600 --> 00:26:39,809 Uznałam, że to absurd. 502 00:26:39,893 --> 00:26:42,979 Chciałam zmienić ten paradygmat. Jak rekrutować? 503 00:26:43,063 --> 00:26:46,566 Stwierdziłam, że pójdę na każdą imprezę sportową, 504 00:26:46,650 --> 00:26:47,943 do każdej szkoły 505 00:26:48,026 --> 00:26:52,155 i zaproponuję prezentację swojego zawodu. 506 00:26:52,864 --> 00:26:57,327 Dzięki temu liczba kobiet wzrosła poczwórnie. 507 00:26:57,410 --> 00:26:59,579 - To miłe uczucie, prawda? - Świetne. 508 00:26:59,663 --> 00:27:02,123 Gdyby nie Jackie, nie zostałabym strażaczką. 509 00:27:02,207 --> 00:27:03,875 Była pierwszą, jaką poznałam. 510 00:27:03,959 --> 00:27:07,754 Jako ratowniczka patrzyłam tylko, jak strażacy wchodzą do budynków. 511 00:27:07,837 --> 00:27:10,423 Myślałam sobie, że też tak chcę i potrafię. 512 00:27:10,507 --> 00:27:13,260 Ale dopiero kiedy zobaczyłaś strażaczkę… 513 00:27:13,343 --> 00:27:14,844 - Tak. - …stwierdziłaś, 514 00:27:14,928 --> 00:27:16,805 - że też możesz to robić. - Tak. 515 00:27:16,888 --> 00:27:19,849 Często słyszysz pytanie o to, 516 00:27:19,933 --> 00:27:22,894 - czy naprawdę jesteś strażaczką? - Cały czas. 517 00:27:22,978 --> 00:27:24,980 Kiedy ubieram strój, robię to samo. 518 00:27:25,063 --> 00:27:26,898 Nie widać mojej płci. 519 00:27:26,982 --> 00:27:28,233 STRAŻACZKA 520 00:27:28,316 --> 00:27:33,363 Ale czasem, kiedy jest już po wszystkim i ściągam kask, spotykam się z tą reakcją. 521 00:27:33,446 --> 00:27:37,033 Ludzie wyciągają telefony i dziwią się, że jestem dziewczyną. 522 00:27:37,117 --> 00:27:40,412 - Jesteśmy jak jednorożce. - Tak. 523 00:27:40,495 --> 00:27:41,913 I krzyczą: „Girl power!”. 524 00:27:41,997 --> 00:27:43,081 STRAŻACZKA 525 00:27:43,164 --> 00:27:45,333 A faceci, z którymi pracuję, prychają. 526 00:27:45,417 --> 00:27:46,835 Trochę zazdroszczą. 527 00:27:46,918 --> 00:27:52,173 Jeśli mam szczęście, trzymam końcówkę węża i widzę przed sobą sam ogień, 528 00:27:53,174 --> 00:27:56,386 nikt nie zaprzeczy, że jestem dobra, kiedy go ugaszę. 529 00:27:56,469 --> 00:27:59,097 „To ona go ugasiła?” 530 00:27:59,180 --> 00:28:01,433 - „Tak”. - To zawsze dobra reakcja. 531 00:28:01,516 --> 00:28:03,393 Nie cieszę się, że wasz dom się pali, 532 00:28:03,476 --> 00:28:07,230 tylko że mogę wam pomóc, kiedy tego potrzebujecie. 533 00:28:07,314 --> 00:28:09,566 Kiedy tego potrzebujecie. 534 00:28:09,649 --> 00:28:10,817 Szybka odprawa. 535 00:28:10,901 --> 00:28:12,611 - Jackie, weź puszkę. - Jasne. 536 00:28:12,694 --> 00:28:16,364 Ciężka praca zapewnia szacunek dla samej siebie. 537 00:28:18,074 --> 00:28:23,288 Wkładam całe serce i całą siebie w to, żeby to osiągnąć. 538 00:28:23,371 --> 00:28:25,206 Kiedy się udaje… 539 00:28:25,290 --> 00:28:26,499 Przepraszam na chwilę. 540 00:28:27,918 --> 00:28:29,336 Nikt nie może tego zabrać. 541 00:28:29,419 --> 00:28:31,379 Wiecie, jak ciężko było mi tu dojść? 542 00:28:32,505 --> 00:28:34,966 Jestem czwartą kobietą w historii na tej pozycji. 543 00:28:35,967 --> 00:28:38,220 Nie chcieli mnie, a teraz reprezentuję straż. 544 00:28:38,970 --> 00:28:41,056 Kiedy więc obiecuję dziewczętom wsparcie, 545 00:28:41,139 --> 00:28:45,143 będę je do późna uczyć, biegać z nimi i je trenować. 546 00:28:45,227 --> 00:28:47,646 Zrobię, co w mojej mocy, żeby im pomóc. 547 00:28:49,189 --> 00:28:51,316 Jestem w oddziale 2070. Znajdźcie mnie. 548 00:28:54,486 --> 00:28:57,030 Proszę bardzo, Chelsea. Musisz tylko… 549 00:28:57,113 --> 00:28:59,157 Jakbym uczyła dzieci zawiązywać buty. 550 00:28:59,241 --> 00:29:02,577 - Właśnie. Musisz je zgnieść… - I będziesz gotowa. 551 00:29:02,661 --> 00:29:04,663 - Muszę się wślizgnąć. - Tak. 552 00:29:04,746 --> 00:29:06,289 - Załóż kask. - Dobrze. 553 00:29:06,373 --> 00:29:10,168 Zaczynamy test. To tak zwana mamba czarna. 554 00:29:10,252 --> 00:29:13,004 Sięgnij do środka i ciągnij ręka za ręką. 555 00:29:13,088 --> 00:29:14,673 - Ciągnij wąż. - Nie pójdzie dobrze. 556 00:29:14,756 --> 00:29:16,466 - Pójdzie. - Spróbuj. 557 00:29:16,550 --> 00:29:18,843 - To trochę jak taniec. - Tak. 558 00:29:20,470 --> 00:29:22,013 - Wierzymy w nią, nie? - Tak. 559 00:29:22,097 --> 00:29:24,891 - Jestem gotowa. - Dasz radę. Sięgnij. 560 00:29:24,975 --> 00:29:26,351 Możesz to zrobić sama. 561 00:29:26,434 --> 00:29:28,770 - Właśnie. Ciągnij. - Nie bardzo. 562 00:29:28,853 --> 00:29:31,064 - Dwójka z plusem. - Nawet nie mam trójki! 563 00:29:31,147 --> 00:29:33,066 Musisz szybciej chodzić. 564 00:29:33,149 --> 00:29:36,319 Szybciej. Kroczysz, a to nie są Pola Elizejskie. 565 00:29:36,403 --> 00:29:39,114 - Ruchy. - Dalej. Idziesz. 566 00:29:39,197 --> 00:29:41,741 O tak. Szybciej, dawaj. Ruchy. 567 00:29:41,825 --> 00:29:43,994 Bum! Dobrze. 568 00:29:44,077 --> 00:29:46,121 Jeszcze jeden do góry. Dobrze. 569 00:29:46,204 --> 00:29:48,415 Trzymaj dwoma rękami. 570 00:29:48,498 --> 00:29:50,834 - Stań przede mną. - Dobra. Jestem gotowa. 571 00:29:50,917 --> 00:29:53,378 Gotowa? Dookoła. Tak jak ja. 572 00:29:53,461 --> 00:29:55,922 Krok naprzód. 573 00:29:56,590 --> 00:29:58,800 - Dobra robota. - No jasne. 574 00:29:58,884 --> 00:30:00,760 Mama wie, na co stać córkę. 575 00:30:02,929 --> 00:30:06,099 Już wcześniej bardzo szanowałam naszych strażaków. 576 00:30:06,182 --> 00:30:09,436 A zwłaszcza nasze zacięte strażaczki, w tym Jackie. 577 00:30:09,519 --> 00:30:13,106 Ale kiedy założyłam cały ten sprzęt i spróbowałam podnieść wąż, 578 00:30:13,189 --> 00:30:14,649 - mój szacunek urósł. - Tak. 579 00:30:14,733 --> 00:30:17,402 A nawet nie miałaś na sobie całego ich sprzętu. 580 00:30:17,485 --> 00:30:20,071 Wiem. Mniej więcej połowę. 581 00:30:20,155 --> 00:30:21,990 - To było pouczające… - Tak. 582 00:30:22,073 --> 00:30:24,993 …i czuję teraz jeszcze większy podziw i wdzięczność. 583 00:30:25,076 --> 00:30:27,370 Przynajmniej uznały, że dasz radę. 584 00:30:27,454 --> 00:30:31,333 - Fakt. - Do mnie powiedzieli: „Możesz popatrzeć”. 585 00:30:31,416 --> 00:30:33,335 Świetnie mnie dopingowałaś. 586 00:30:36,254 --> 00:30:38,673 A teraz poznamy Kimberlé. 587 00:30:38,757 --> 00:30:41,343 - Ona jest dopiero nie do zdarcia. - O Boże. 588 00:30:43,470 --> 00:30:45,847 Wymyśliła termin „intersekcjonalność”, 589 00:30:45,931 --> 00:30:49,976 i jest jedną z twórczyń tzw. krytycznej teorii rasy. 590 00:30:50,060 --> 00:30:53,063 Wzięła się ona z idei, że historycznie 591 00:30:53,146 --> 00:30:56,566 rasizm jest wpleciony, począwszy od niewolnictwa, 592 00:30:56,650 --> 00:30:59,152 w zasady porządku publicznego i prawa… 593 00:30:59,236 --> 00:31:00,237 BIALI MAJĄ PRZYWILEJE 594 00:31:00,320 --> 00:31:03,073 …co ma szeroki wpływ na nasze społeczeństwo. 595 00:31:03,156 --> 00:31:04,199 JESTEŚMY PRZYSZŁOŚCIĄ 596 00:31:04,282 --> 00:31:06,534 Pomogła wielu ludziom zrozumieć… 597 00:31:06,618 --> 00:31:07,911 MIŁOŚĆ TO MOC 598 00:31:07,994 --> 00:31:12,207 …jak głęboko rasizm i nierówności są zakorzenione w Ameryce. 599 00:31:13,208 --> 00:31:18,505 Jest pionierką w zakresie badania prawa, profesorką i zaciekłą orędowniczką. 600 00:31:18,588 --> 00:31:19,422 STOP USTAWIE 601 00:31:19,506 --> 00:31:22,175 Niektóry próbowali wywołać na jej temat kontrowersje, 602 00:31:22,259 --> 00:31:26,388 żeby uniemożliwić uczenie dzieci prawdziwej historii Ameryki. 603 00:31:26,471 --> 00:31:28,598 STOP KRYTYCZNEJ RASISTOWSKIEJ TEORII W SZKOŁACH 604 00:31:28,682 --> 00:31:32,143 Nie będziecie uczyć moich dzieci, że są rasistami, bo są białe. 605 00:31:32,227 --> 00:31:33,436 Wstyd! 606 00:31:33,520 --> 00:31:34,563 STOP NAUCZANIU NIENAWIŚCI 607 00:31:34,646 --> 00:31:36,022 Wstyd! 608 00:31:36,106 --> 00:31:39,609 Pomimo tego Kimberlé nadal wykazuje się inicjatywą. 609 00:31:40,402 --> 00:31:42,320 - Cześć! - Hej, Kimberlé! 610 00:31:42,404 --> 00:31:43,822 - Jak się masz? - Hej! 611 00:31:43,905 --> 00:31:45,073 ORĘDOWNICZKA / PROFESORKA 612 00:31:45,156 --> 00:31:47,200 - Miło cię poznać. - O Boże. Ale się cieszę. 613 00:31:47,284 --> 00:31:48,285 To zaszczyt. 614 00:31:48,368 --> 00:31:53,665 Cieszymy się, że możemy porozmawiać, bo od lat wykazujesz się inicjatywą 615 00:31:53,748 --> 00:31:57,168 i otwarcie zajmujesz stanowisko. 616 00:31:57,252 --> 00:32:00,463 - A teraz jest to trudniejsze. - Tak. 617 00:32:00,547 --> 00:32:05,093 W ciągu naszego życia tylko 8% licealistów i licealistek 618 00:32:05,176 --> 00:32:08,388 potrafiło prawidłowo nazwać przyczynę wojny secesyjnej. 619 00:32:08,471 --> 00:32:12,559 I to przed ostatnimi staraniami, żeby wymazać historię. 620 00:32:12,642 --> 00:32:17,981 Już od początku nie mieliśmy społeczeństwa głęboko świadomego tych kwestii. 621 00:32:18,064 --> 00:32:21,151 Krytyczna teoria rasy nie jest atakiem na białych. 622 00:32:21,234 --> 00:32:22,068 Nie. 623 00:32:22,152 --> 00:32:24,738 Nie zakłada, że Ameryka jest najgorszym krajem. 624 00:32:24,821 --> 00:32:27,616 Zakłada, że wydarzyły się pewne rzeczy 625 00:32:27,699 --> 00:32:30,577 i prawo je umożliwiło. 626 00:32:30,660 --> 00:32:35,874 Danie ludziom konkretnego przykładu krytycznej teorii rasy 627 00:32:35,957 --> 00:32:38,668 pomaga im zrozumieć, co musi się teraz stać. 628 00:32:38,752 --> 00:32:41,046 Dlatego tu jesteśmy. 629 00:32:41,129 --> 00:32:45,759 Czasem mówię o krytycznej teorii rasy jak o archeologii. 630 00:32:45,842 --> 00:32:48,178 Dwieście metrów stąd 631 00:32:48,261 --> 00:32:52,182 kryje się historia czarnych ludzi, o której nie wiemy. 632 00:32:55,477 --> 00:32:58,480 Seneca Village była kwitnącą społecznością 633 00:32:58,563 --> 00:33:01,316 złożoną głównie z afroamerykańskich posiadaczy ziemi, 634 00:33:01,399 --> 00:33:05,278 którą zniszczono, żeby zrobić miejsce dla obecnego Central Parku. 635 00:33:05,362 --> 00:33:07,364 Wiedziałaś o niej wcześniej? 636 00:33:07,447 --> 00:33:09,991 Tylko trochę. 637 00:33:10,075 --> 00:33:12,118 Bo ją zakopano. 638 00:33:13,578 --> 00:33:16,248 Nie było potwierdzonych zdjęć Seneca Village. 639 00:33:16,331 --> 00:33:19,876 Nasza wiedza o tętniącej życiem społeczności, która tam mieszkała, 640 00:33:19,960 --> 00:33:22,170 pochodzi z wykopalisk archeologicznych. 641 00:33:24,464 --> 00:33:28,843 „Do jutra możemy latać” to afrofuturystyczna wystawa, 642 00:33:28,927 --> 00:33:30,345 w której różni artyści 643 00:33:30,428 --> 00:33:33,598 wyobrażają sobie, jak wyglądałby dom w Seneca Village, 644 00:33:33,682 --> 00:33:35,308 gdyby przetrwał pokolenia. 645 00:33:35,392 --> 00:33:37,561 MASELNICA CZAJNIK 646 00:33:37,644 --> 00:33:38,645 DZBAN 647 00:33:38,728 --> 00:33:41,356 Nie mogłam wymyślić, jak pokażemy przejście 648 00:33:41,439 --> 00:33:45,777 od historii, przez czasy obecne, do przyszłości. 649 00:33:45,860 --> 00:33:46,778 TALERZ 650 00:33:46,861 --> 00:33:48,530 To naprawdę fascynujące. 651 00:33:48,613 --> 00:33:50,532 KUBEK Z PORTRETEM POPIELNICZKA Z KORONĄ 652 00:33:50,615 --> 00:33:55,370 Budowa starego kominka jest niczym portal, 653 00:33:55,453 --> 00:33:58,832 który przenosi nas w przyszłość po drugiej stronie. 654 00:34:00,041 --> 00:34:04,170 To przywodzi mi na myśl utratę własności 655 00:34:04,254 --> 00:34:06,172 na przestrzeni wieków. 656 00:34:07,382 --> 00:34:09,800 Były tam trzy kościoły, 50 domów, 657 00:34:09,885 --> 00:34:11,970 dwie szkoły i cmentarze, 658 00:34:12,053 --> 00:34:16,474 kiedy Seneca Village została zniszczona przez Nowy Jork w 1857 roku. 659 00:34:17,517 --> 00:34:22,105 Artysta wziął niektóre pomiary i włączył je 660 00:34:22,188 --> 00:34:25,567 do tej wspaniałej tapety, która otacza wystawę. 661 00:34:25,650 --> 00:34:28,570 ROZKWIT I POTENCJAŁ, WCIĄŻ PRZESIEDLANE 662 00:34:28,653 --> 00:34:32,365 To opowieść o tym, że jeśli brakuje nam politycznej siły 663 00:34:32,449 --> 00:34:34,701 i egzekwowalnych praw, 664 00:34:34,784 --> 00:34:38,038 nawet jeśli przestrzegamy reguł, ciężko pracujemy 665 00:34:38,121 --> 00:34:39,831 i robimy wszystko, co trzeba, 666 00:34:39,914 --> 00:34:44,586 wciąż należymy do grupy, którą zawsze można wywłaszczyć. 667 00:34:45,670 --> 00:34:47,797 Uwielbiam ten eksponat z Harriet Tubman… 668 00:34:47,881 --> 00:34:49,257 WYKOPYWALNE PODZIEMIE 669 00:34:49,340 --> 00:34:54,512 …bo wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że bogactwo Stanów Zjednoczonych, 670 00:34:54,596 --> 00:34:59,768 które dało nam najwięcej siły, pochodzi od czarnych kobiet. 671 00:34:59,851 --> 00:35:05,315 W 1790 roku było 700 000 niewolników. 672 00:35:05,398 --> 00:35:08,109 Pod koniec wojny secesyjnej cztery miliony. 673 00:35:08,693 --> 00:35:10,528 Skąd oni się wzięli? 674 00:35:11,154 --> 00:35:16,201 A było to już po handlu niewolnikami, więc jak do tego doszło? 675 00:35:16,284 --> 00:35:20,497 Kim naprawdę są matki tego kraju? 676 00:35:20,580 --> 00:35:21,831 To czarne kobiety. 677 00:35:21,915 --> 00:35:25,752 Ale nikt o tym nie mówi, bo ta historia też jest zakopana. 678 00:35:27,879 --> 00:35:29,839 Wiele dzieł dotyczy włosów. 679 00:35:29,923 --> 00:35:30,924 POŁUDNIOWA AFRYKA 680 00:35:31,007 --> 00:35:32,759 To pokazuje węzły Bantu. 681 00:35:32,842 --> 00:35:35,929 Wysoko upięte włosy. Inspiracja. 682 00:35:36,012 --> 00:35:40,475 Najbardziej lubię ten grzebień do afro i prostownicę. 683 00:35:40,559 --> 00:35:41,726 GRZEBIEŃ 684 00:35:41,810 --> 00:35:42,811 PROSTOWNICA 685 00:35:42,894 --> 00:35:48,149 Oddaje moją złożoną relację z matką na tle włosów. 686 00:35:48,942 --> 00:35:54,656 Była radykalna prawie pod każdym względem za wyjątkiem włosów. 687 00:35:55,574 --> 00:35:57,325 Była nauczycielką w szkole. 688 00:35:57,409 --> 00:36:02,539 Mimo to uważała, że naturalne włosy, zwłaszcza włosy osób czarnych, 689 00:36:02,622 --> 00:36:04,541 nie wyglądają profesjonalnie. 690 00:36:04,624 --> 00:36:07,252 - Chciała cię chronić. - Tak. 691 00:36:07,335 --> 00:36:10,630 Chciała oczywiście, żebym miała różne możliwości 692 00:36:10,714 --> 00:36:12,757 i nie była niedoceniana 693 00:36:12,841 --> 00:36:15,969 ze względu na moją fryzurę. 694 00:36:16,052 --> 00:36:18,763 Kiedy więc widzę ten grzebień do afro, 695 00:36:18,847 --> 00:36:23,101 myślę o tym, kiedy w końcu mogłam nosić afro. 696 00:36:23,184 --> 00:36:24,936 Uwielbiałam Angelę Davis 697 00:36:25,020 --> 00:36:29,649 i pamiętam, że oglądałam wiele nagrań, kiedy przemawiała podczas procesu. 698 00:36:30,483 --> 00:36:32,485 Zawsze szła w ten sposób. 699 00:36:32,569 --> 00:36:34,905 Chciałam być taka jak ona. 700 00:36:34,988 --> 00:36:36,281 AKTYWISTKA POLITYCZNA 701 00:36:36,364 --> 00:36:38,575 Do dzisiaj są w Stanach miejsca, 702 00:36:38,658 --> 00:36:41,119 z których zwolniono by mnie za taką fryzurę. 703 00:36:41,202 --> 00:36:43,830 - W niektórych stanach się je chroni. - Tak. 704 00:36:43,914 --> 00:36:50,670 USTAWA CROWN ZAKAZUJE DYSKRYMINACJI W MIEJSCU PRACY NA PODSTAWIE FRYZURY. 705 00:36:50,754 --> 00:36:52,214 Ale w większości stanów 706 00:36:52,297 --> 00:36:57,427 można dyskryminować ludzi za dredy, warkoczyki… 707 00:36:57,510 --> 00:36:59,429 Przypadkiem noszone przez czarne kobiety. 708 00:36:59,512 --> 00:37:01,723 Przypadkiem właściwe ich włosom. 709 00:37:01,806 --> 00:37:05,352 Twierdzenie, że to nieprofesjonalne, to w zasadzie twierdzenie, 710 00:37:05,435 --> 00:37:08,647 że nie przywykliśmy widzieć takich ludzi w takim miejscu. 711 00:37:08,730 --> 00:37:13,401 Potem spojrzałam na to szerzej i zobaczyłam, że nie chodzi tylko o prawo, 712 00:37:13,485 --> 00:37:14,778 ale też feminizm. 713 00:37:14,861 --> 00:37:19,449 Działo się też tak, że doświadczenia charakterystyczne dla czarnych kobiet 714 00:37:19,532 --> 00:37:24,120 nie zawsze były włączane do zakresu zainteresowań feminizmu. 715 00:37:24,204 --> 00:37:27,666 Duża ich część się zagubiła, prawda? 716 00:37:27,749 --> 00:37:29,542 To dyskryminacja rasowa. 717 00:37:29,626 --> 00:37:33,338 Dzięki krytycznej teorii rasy próbuję głównie 718 00:37:33,421 --> 00:37:36,633 odkopywać tego typu rzeczy. 719 00:37:36,716 --> 00:37:40,262 To w pewnym sensie narzędzie archeologiczne. 720 00:37:40,345 --> 00:37:43,348 Chcemy popatrzeć pod spód tego, na czym stoimy 721 00:37:43,431 --> 00:37:45,392 i odkryć nieopowiedziane historie. 722 00:37:46,268 --> 00:37:50,021 Mało kto wiedział, że pierwszymi powódkami 723 00:37:50,105 --> 00:37:52,524 w większości spraw o molestowanie były czarne kobiety. 724 00:37:53,567 --> 00:37:57,153 Że Rosa Parks zaczęła swoją działalność, 725 00:37:57,237 --> 00:38:00,574 broniąc czarnej kobiety, która została zbiorowo zgwałcona. 726 00:38:02,576 --> 00:38:06,496 Chcę więc wyobrażać sobie Rosę Parks 727 00:38:06,580 --> 00:38:10,875 nie wtedy, kiedy po raz pierwszy pojawiła się w powszechnej świadomości, 728 00:38:10,959 --> 00:38:13,044 tylko wcześniej. 729 00:38:13,962 --> 00:38:16,298 Chcę dopilnować tego, żeby za 200 lat 730 00:38:16,381 --> 00:38:21,219 do dokonań Sojourner Truth, Angeli Davis i może moich dzieł 731 00:38:21,303 --> 00:38:25,056 ludzie mieli dostęp i nie musieli ich odkrywać, 732 00:38:25,140 --> 00:38:28,226 tak jak my musieliśmy odkrywać Senecę. 733 00:38:30,937 --> 00:38:33,273 Uważam cię za nie do zdarcia 734 00:38:33,356 --> 00:38:37,819 nie tylko dlatego, że stworzyłaś bardzo przydatne narzędzia 735 00:38:37,903 --> 00:38:39,988 do myślenia o naszej historii, 736 00:38:40,071 --> 00:38:43,909 ale też dlatego, że nie wyniosłaś się potem na szczyt góry. 737 00:38:45,076 --> 00:38:48,163 Twoje próby wydobycia ludzkich historii, 738 00:38:48,246 --> 00:38:52,167 żeby zostały poznane, docenione i zrozumiane, 739 00:38:52,250 --> 00:38:55,253 to bardzo trudna, ciężka praca. 740 00:38:55,337 --> 00:38:57,130 Została ci jeszcze nadzieja? 741 00:38:57,214 --> 00:39:01,468 - Przyznam, że jestem uparta. - Podoba mi się to. 742 00:39:01,551 --> 00:39:06,473 Nie dam sobie powiedzieć, że nie mogę się odzywać. 743 00:39:06,556 --> 00:39:12,062 Że doświadczenie, o którym mówię, nie jest prawdziwe. 744 00:39:12,145 --> 00:39:14,272 Że nie ma znaczenia. 745 00:39:14,356 --> 00:39:17,359 A co ludzie zrobią z tym, o czym piszę? 746 00:39:17,442 --> 00:39:19,569 Tego nie mogę kontrolować. 747 00:39:19,653 --> 00:39:24,407 Ale kiedy ludzie mają koncepcję, która pozwala im nazwać ich doświadczenia, 748 00:39:24,491 --> 00:39:27,786 kiedy cenią te koncepcje 749 00:39:27,869 --> 00:39:32,207 i walczą o ich zachowanie, to daje mi nadzieję. 750 00:39:32,290 --> 00:39:34,167 To dopiero inicjatywa. 751 00:39:36,127 --> 00:39:37,462 No jasne. 752 00:39:37,963 --> 00:39:41,424 Żyjemy w bardzo burzliwych, trudnych czasach. 753 00:39:41,508 --> 00:39:43,343 Dzieje się wiele rzeczy. 754 00:39:43,426 --> 00:39:47,472 „Ostatni sondaż wykazał, że 10% Amerykanów nie wierzy w zmianę klimatu”. 755 00:39:47,556 --> 00:39:49,641 „Chłopcze, co z tobą?” 756 00:39:50,809 --> 00:39:53,812 A jednak musimy ufać ludziom, z którymi jesteśmy. 757 00:39:53,895 --> 00:39:55,063 O tak. 758 00:39:55,146 --> 00:39:56,690 Zatańczmy. 759 00:39:56,773 --> 00:39:59,609 I próbować rzeczy, które mogą nie zadziałać. 760 00:39:59,693 --> 00:40:01,820 Właśnie to miało mi wyjść. 761 00:40:01,903 --> 00:40:03,071 Ale ubaw. 762 00:40:03,154 --> 00:40:07,158 Robisz zabawny, świetny show, ale również coś ważniejszego. 763 00:40:07,242 --> 00:40:09,869 Czujesz, że to część czegoś ważniejszego? 764 00:40:09,953 --> 00:40:12,914 Lubię mieć nadzieję… Lubię myśleć, że tak jest. 765 00:40:12,998 --> 00:40:17,419 Czasem ktoś do mnie pisze: „O Boże, cieszę się, że powiedziałaś to na głos, 766 00:40:17,502 --> 00:40:20,964 bo ja tak uważam i dziękuję, że to potwierdziłaś”. 767 00:40:21,047 --> 00:40:22,966 Wtedy myślę, że to ważne. 768 00:40:23,049 --> 00:40:27,053 Wysyłają mnie na emeryturę, ale upieram się, że wciąż mogę pomóc. 769 00:40:27,137 --> 00:40:31,099 Nie jesteś sama. Znajdź mnie. Jeśli potrzebujesz otuchy, to ci ją dam. 770 00:40:31,182 --> 00:40:36,354 Zrób jeden kroczek. Tylko 1% każdego dnia wystarczy. 771 00:40:36,438 --> 00:40:39,065 Z perspektywy czasu zobaczysz postęp. 772 00:41:34,371 --> 00:41:36,373 Napisy: Marzena Falkowska