1
00:00:06,006 --> 00:00:07,966
EEN NETFLIX ORIGINAL-DOCUMENTAIRESERIE

2
00:00:12,512 --> 00:00:16,772
Als ik had geweten wat ik nu weet
toen ik jong was…

3
00:00:18,351 --> 00:00:23,191
…had ik deze fouten niet gemaakt.
Slecht nieuws, je blijft fouten maken.

4
00:00:23,273 --> 00:00:26,073
Je maakt niet alleen fouten
als je jong bent.

5
00:00:26,151 --> 00:00:30,031
Je blijft fouten maken,
en je hebt minder excuses…

6
00:00:30,113 --> 00:00:34,583
…want als je ouder wordt
kun je niet vaak nieuwe fouten maken.

7
00:00:34,659 --> 00:00:37,909
Dus je denkt:
Ongelofelijk dat ik dit weer fout doe.

8
00:00:37,996 --> 00:00:40,866
Want ik wist het.
De eerste keer wist ik 't niet.

9
00:00:40,957 --> 00:00:42,877
Dus dan ben je niet zo streng.

10
00:00:42,959 --> 00:00:46,919
Maar dan denk je:
dit is de 16e keer dat ik deze fout maak.

11
00:00:47,005 --> 00:00:51,715
Die herhaalde fout.
Steeds weer diezelfde fout.

12
00:00:51,801 --> 00:00:55,431
Dat bewijst dat je daar slecht in bent,
wat het ook mag zijn.

13
00:01:02,228 --> 00:01:03,058
Ja?

14
00:01:03,146 --> 00:01:06,436
Ben je bang
voor de mogelijke ecologische apocalyps?

15
00:01:07,025 --> 00:01:11,645
Nee. Ik ben niet jong meer.
Als er een apocalyps is, dan is dat…

16
00:01:12,530 --> 00:01:15,530
Ik kan het me veroorloven
om nog vier jaar te leven.

17
00:01:18,244 --> 00:01:21,834
Als ik wist dat er een apocalyps aankwam,
nog één jaar.

18
00:01:51,986 --> 00:01:53,986
Waren er toen zoveel lezingen?

19
00:01:54,489 --> 00:01:55,659
Nee.

20
00:01:58,827 --> 00:02:00,117
Nu is het 'n feest.

21
00:02:00,203 --> 00:02:02,833
Bizar dat het negen, tien jaar geleden is.

22
00:02:02,914 --> 00:02:04,464
Ik draai me om, tien jaar.

23
00:02:04,541 --> 00:02:06,501
Zo snel ging het niet.

24
00:02:06,584 --> 00:02:09,054
Nee. Maar zo voelde het wel altijd.

25
00:02:09,129 --> 00:02:10,629
Zijn we al begonnen?

26
00:02:10,713 --> 00:02:13,473
Ja.
-Ja, alles. We blijven gewoon draaien.

27
00:02:13,550 --> 00:02:17,260
Dat wist ik niet, sinds wanneer?
-Sinds dat ding kapot viel.

28
00:02:17,345 --> 00:02:21,305
Toen zij aan het praten waren
en toen we aankwamen. We filmen alles.

29
00:02:22,517 --> 00:02:24,187
Dat hoor je te vertellen.

30
00:02:27,397 --> 00:02:28,897
KADASTER

31
00:02:28,982 --> 00:02:31,992
Heb je een 'guilty pleasure'?
-Nee, die heb ik niet.

32
00:02:32,068 --> 00:02:34,278
Ik voel me nooit schuldig om plezier.

33
00:02:34,362 --> 00:02:37,782
Ik vind het ongelofelijk
dat er zo'n uitdrukking bestaat.

34
00:02:37,866 --> 00:02:40,536
Tenzij je voor de lol anderen vermoordt.

35
00:02:40,618 --> 00:02:45,868
Maar ik zou me nooit…
Mijn genoegens zijn onschuldig.

36
00:02:45,957 --> 00:02:51,797
Daarmee bedoel ik dat er niemand sterft.
Er wordt niemand misbruikt.

37
00:02:51,880 --> 00:02:55,510
Dan denk ik: nee, ik voel me niet schuldig
als ik plezier heb.

38
00:02:56,259 --> 00:03:00,139
Tegenwoordig voelen mensen
zich niet schuldig voor moord…

39
00:03:00,221 --> 00:03:05,141
…ze voelen zich niet schuldig
voor het scheiden van kinderen en ouders.

40
00:03:05,226 --> 00:03:09,436
Daar voelen ze zich niet schuldig voor,
maar ik moet me schuldig voelen?

41
00:03:09,522 --> 00:03:13,232
Omdat ik twee borden spaghetti neem?
Omdat ik een mysterie lees?

42
00:03:13,318 --> 00:03:17,698
De guilty pleasure van mensen is altijd
het genieten van iets…

43
00:03:17,780 --> 00:03:20,740
…wat geen hoge kunst is.

44
00:03:20,825 --> 00:03:25,865
Dus als je zegt, 'Ik lees graag
een You're A Wolf-boek'…

45
00:03:25,955 --> 00:03:29,455
…dan moet dat een guilty pleasure zijn.
Voor mij niet.

46
00:03:29,542 --> 00:03:31,922
Wat plezier voor mij is…

47
00:03:32,503 --> 00:03:37,973
Zeker nu ik ouder word, denk ik:
als je plezier kunt hebben, ga ervoor.

48
00:03:38,927 --> 00:03:40,137
Toe, geniet ervan.

49
00:03:40,220 --> 00:03:43,600
Dat is hoe ik erover denk.

50
00:03:43,681 --> 00:03:47,351
Ik was altijd al fan van plezier.
Mensen moeten plezier maken…

51
00:03:47,435 --> 00:03:50,855
…zolang het niet iets is
wat anderen schaadt.

52
00:03:51,522 --> 00:03:55,692
Als ik vraag, 'Waarom doe je dat?'
en iemand antwoordt mij met…

53
00:03:55,777 --> 00:03:58,777
…'Het is leuk,'
dan is dat een goed antwoord.

54
00:03:59,280 --> 00:04:03,950
Een slecht antwoord is,
'Je snapt niet hoe belangrijk dit is…

55
00:04:04,035 --> 00:04:07,575
Dat is een slecht antwoord.
Maar 'Het is leuk,' is goed.

56
00:04:14,170 --> 00:04:17,720
Ik hou van feesten.
Dat hoor je nooit iemand zeggen.

57
00:04:17,799 --> 00:04:21,089
Iedereen haat feesten,
zeker als ze op een feest zijn.

58
00:04:22,637 --> 00:04:27,017
Ik geef niet zo om bals,
maar ik ben gekomen voor de meisjes.

59
00:04:27,100 --> 00:04:30,350
Mensen zeggen vaak over mij,
terwijl ik erbij zit…

60
00:04:30,436 --> 00:04:33,186
…'Fran houdt van feestjes,'
alsof 't zo gek is.

61
00:04:33,273 --> 00:04:35,153
'Fran houdt van feestjes.'

62
00:04:35,233 --> 00:04:38,033
Ik hou van feestjes
omdat ze leuk horen te zijn.

63
00:04:38,111 --> 00:04:42,701
Net als films vroeger. Films zijn goed.
Snoep is goed. Feestjes zijn goed.

64
00:04:43,199 --> 00:04:45,739
Er is niks mis met feestjes.

65
00:05:01,134 --> 00:05:06,814
De laatste keer dat ik The Leopard zag
was een minder gerestaureerde versie.

66
00:05:06,889 --> 00:05:12,099
Ik zag hem bij het Ziegfeld,
en ik was de enige in het publiek…

67
00:05:12,186 --> 00:05:15,186
…of een van de weinigen
die geen regisseur was.

68
00:05:15,690 --> 00:05:19,030
Net als de laatste keer
dat ik Richard Pryor zag.

69
00:05:19,110 --> 00:05:22,820
Bij Richard Pryor in Town Hall
zat de hele zaal vol cabaretiers.

70
00:05:22,905 --> 00:05:25,905
Bij The Leopard
zat de zaal vol met regisseurs.

71
00:05:26,409 --> 00:05:27,579
Hou je van films?

72
00:05:28,077 --> 00:05:29,407
Ja, ik hou van films.

73
00:05:29,495 --> 00:05:33,115
Ga je naar de bioscoop
of kijk je ze thuis op dvd?

74
00:05:33,207 --> 00:05:36,667
Zoals ik laatst zei
ga ik niet vaak naar de bioscoop…

75
00:05:36,753 --> 00:05:39,213
…want ik kan mijn medemens niet uitstaan.

76
00:05:40,923 --> 00:05:43,223
Tegen het scherm praten?
-Ja, praten.

77
00:05:43,301 --> 00:05:48,851
Op hun telefoon praten,
een driegangenmenu met steak eten.

78
00:05:48,931 --> 00:05:51,561
Ik heb een dvd-speler gekregen van iemand.

79
00:05:51,642 --> 00:05:53,942
Niet verbonden met de televisie?
-Nee.

80
00:05:54,020 --> 00:05:56,230
Ik heb hem van Mr. Scorsese gekregen.

81
00:05:56,314 --> 00:05:59,784
Het is zo'n kleintje waarmee je
op de bank kunt kijken.

82
00:05:59,859 --> 00:06:01,569
Maar het is best ingewikkeld.

83
00:06:05,406 --> 00:06:08,236
Hoe kennen jullie elkaar?
-Hoe we elkaar kennen?

84
00:06:08,326 --> 00:06:10,156
Zeg jij het?
-Weten we dat?

85
00:06:10,244 --> 00:06:11,084
Nee.

86
00:06:13,164 --> 00:06:18,174
Mensen vragen vaak hoe ik
Marty heb ontmoet, en we weten het niet.

87
00:06:18,795 --> 00:06:21,005
Ik neem aan dat het op een feest was.

88
00:06:21,089 --> 00:06:24,179
Waarom denk ik dat?
Omdat ik naar veel feesten ga.

89
00:06:24,258 --> 00:06:26,218
John Waters' 50e verjaardag?

90
00:06:26,302 --> 00:06:28,852
Toen kende ik je al.
-Je kende me al eerder.

91
00:06:28,930 --> 00:06:33,230
Ik weet wel dat ik Marty lang kende
voordat ik hem echt leerde kennen.

92
00:06:33,309 --> 00:06:36,229
Ik ga veel vaker naar feesten dan Marty.

93
00:06:36,312 --> 00:06:41,072
Dat is waarom Marty veel films maakt
en ik niet veel boeken heb geschreven.

94
00:06:43,027 --> 00:06:47,947
Maar het viel me wel op dat,
als ik Marty tegenkwam op een feest…

95
00:06:48,032 --> 00:06:50,582
…we de hele tijd met elkaar praatten.

96
00:06:51,828 --> 00:06:55,248
Ik was de hele nacht wakker,
omdat ik koffie had gedronken.

97
00:06:55,331 --> 00:06:57,831
En die film waar ik je ooit naar vroeg…

98
00:06:57,917 --> 00:07:01,587
…met Cary Grant, Penny Arcade,
die was vannacht op tv.

99
00:07:01,671 --> 00:07:02,711
Penny Serenade.

100
00:07:02,797 --> 00:07:05,837
Ja, Penny Serenade. Heb je die gezien?
-Nog nooit.

101
00:07:05,925 --> 00:07:10,595
Er is geen film met Cary Grant
waar Cary Grant minder Cary Grant is.

102
00:07:11,514 --> 00:07:16,814
Maar destijds speelde hij juist rollen
om uit het Cary Grant-imago te komen.

103
00:07:16,894 --> 00:07:21,364
Hij kreeg maar 1 Academy Award-nominatie,
voor None but the Lonely Heart.

104
00:07:21,441 --> 00:07:24,241
Hoe dan ook, dat was een poging.
George Stevens.

105
00:07:24,318 --> 00:07:25,358
George Stevens.

106
00:07:25,445 --> 00:07:29,155
Ik heb hem ooit gezien.
Ik liep op Madison Avenue.

107
00:07:29,782 --> 00:07:32,412
In de jaren 80, denk ik. Hij was al oud.

108
00:07:32,493 --> 00:07:36,793
Toen ik daar liep viel me op
dat mensen stilstonden.

109
00:07:36,873 --> 00:07:41,213
En daar kwam Cary Grant
Madison Avenue oplopen…

110
00:07:41,294 --> 00:07:45,134
…in een wit linnen pak
met zijn witte linnen haar.

111
00:07:45,214 --> 00:07:46,804
Hij gloeide gewoon.

112
00:07:47,508 --> 00:07:49,888
Dus ik dacht, 'Is dat slecht?'

113
00:07:50,970 --> 00:07:51,800
Ik bedoel…

114
00:07:52,388 --> 00:07:53,218
Oké.

115
00:07:55,683 --> 00:07:56,683
Draaien maar.

116
00:07:56,767 --> 00:07:59,597
Toen ik klein was,
was airconditioning zeldzaam…

117
00:07:59,687 --> 00:08:01,857
…maar niet in bioscopen.

118
00:08:01,939 --> 00:08:05,989
Bioscopen hadden zelfs spandoeken
buiten hangen…

119
00:08:06,068 --> 00:08:09,278
…met letters die leken op ijsblokjes.

120
00:08:09,363 --> 00:08:14,243
En daar stond op, 'Luchtkoeling,'
of 'Binnen airconditioning.'

121
00:08:14,327 --> 00:08:18,827
Soms zeiden mensen gewoon,
'Het is zo heet, we gaan naar de film.'

122
00:08:18,915 --> 00:08:20,995
Daarom ging je naar de film.

123
00:08:21,083 --> 00:08:26,343
Ik ging heel graag naar de film,
maar ik kan niet zeggen…

124
00:08:26,422 --> 00:08:29,762
Ik kan nadrukkelijk zeggen
dat ik ze niet beoordeelde.

125
00:08:29,842 --> 00:08:32,432
Ik beoordeelde ze niet. Ik dacht: film.

126
00:08:32,929 --> 00:08:34,259
Ik bedoel, goed.

127
00:08:34,347 --> 00:08:38,807
Is er een film die je kunt blijven kijken
als hij op televisie is?

128
00:08:38,893 --> 00:08:41,563
Er zijn veel films die ik zo leuk vind.

129
00:08:42,605 --> 00:08:46,935
Vroeger had je een programma genaamd
Million Dollar Movie.

130
00:08:47,026 --> 00:08:52,656
Daar lieten ze een week lang
elke dag dezelfde film zien.

131
00:08:52,740 --> 00:08:56,450
Dus ik keek naar de film
The Boy with Green Hair.

132
00:08:56,536 --> 00:08:57,536
Op maandag.

133
00:08:58,120 --> 00:09:03,130
Precies om 19:30, een half uur
nadat de film begon, moest ik naar bed.

134
00:09:03,626 --> 00:09:06,666
'Mag ik alsjeblieft…'
'Nee, je moet naar bed.'

135
00:09:06,754 --> 00:09:10,974
De hele week, vijf dagen, keek ik 't begin
van The Boy with Green Hair.

136
00:09:11,592 --> 00:09:15,932
Jaren later vroeg ik m'n moeder,
'Was het zo erg als ik verder keek?'

137
00:09:16,013 --> 00:09:20,393
Ik was al in de 40 toen ik
het eind van The Boy with Green Hair zag.

138
00:09:22,103 --> 00:09:27,783
Ik ging tot mijn tiende
om 19:30 naar bed, dat was vroeg.

139
00:09:27,858 --> 00:09:30,738
Ik vroeg,
'Waarom moest ik zo vroeg naar bed?'

140
00:09:30,820 --> 00:09:36,160
Dat is de oorzaak van mijn slapeloosheid.
Ik ging nooit naar bed als ik moe was.

141
00:09:36,242 --> 00:09:40,712
'Waarom moest ik zo vroeg naar bed?'
Ze zei, 'Om eerlijk te zijn, Francie…

142
00:09:40,788 --> 00:09:43,288
…kon ik je om 19:30 niet meer aanhoren.'

143
00:09:47,712 --> 00:09:48,802
Hé, opa.

144
00:09:49,422 --> 00:09:50,262
Ja, jongen?

145
00:09:51,591 --> 00:09:53,091
Mijn haar is groen.

146
00:09:54,385 --> 00:09:58,175
Afgelopen jaar zag ik
in de lift van mijn appartementengebouw…

147
00:09:58,264 --> 00:10:00,144
…een jongen met groen haar.

148
00:10:00,641 --> 00:10:02,981
Geen tiener die z'n haar had geverfd.

149
00:10:03,060 --> 00:10:07,400
Maar een jongen die niet alleen
The Boy with Green Hair mocht zien…

150
00:10:07,481 --> 00:10:09,191
…maar ook groen haar mocht.

151
00:10:09,275 --> 00:10:10,855
Hij was zeven of zo.

152
00:10:10,943 --> 00:10:14,743
Ik keek hem aan en zei, 'Leuk haar.'
Hij zei, 'Bedankt.'

153
00:10:14,822 --> 00:10:18,122
Ik zei, 'Er is 'n film
die The Boy with Green Hair heet.'

154
00:10:18,200 --> 00:10:20,330
Hij keek me aan en zei, 'Niet waar.'

155
00:10:21,829 --> 00:10:24,919
Ik zei, 'Echt wel.'
Hij zei, 'Helemaal niet.'

156
00:10:25,416 --> 00:10:29,796
Een paar dagen later zag ik 'm weer.
'The Boy with Green Hair bestaat wel.'

157
00:10:29,879 --> 00:10:31,419
Hij zei, 'Geloof ik niet.'

158
00:10:32,006 --> 00:10:37,796
Dus ik zei, 'Je hebt vast
zo'n modern apparaat. Zoek het maar op.'

159
00:10:37,887 --> 00:10:39,597
Ik heb 'm nooit meer gezien.

160
00:10:39,680 --> 00:10:42,310
Dit heb ik echt gezien.

161
00:10:42,391 --> 00:10:46,521
Ik zag een klein jongetje.
Hij was een jaar of vier.

162
00:10:46,604 --> 00:10:48,984
Dat vind ik te oud voor een kinderwagen.

163
00:10:49,065 --> 00:10:54,945
Hij had een of ander apparaat vast,
en zijn moeder duwde hem.

164
00:10:55,029 --> 00:10:57,989
Zijn echte moeder, geen kindermeisje,
duwde hem.

165
00:10:58,074 --> 00:11:03,664
Hij zocht blijkbaar de weg,
en hij zei, 'Nee, het is 23rd Street.'

166
00:11:04,997 --> 00:11:06,997
En ik wilde zeggen, 'Pardon…

167
00:11:07,083 --> 00:11:10,883
…als uw zoon kan navigeren
is hij te oud voor de kinderwagen.'

168
00:11:11,796 --> 00:11:14,876
Ik heb er niks op tegen
dat kinderen dit doen.

169
00:11:14,965 --> 00:11:19,135
Kinderen doen dat natuurlijk
omdat ze ermee opgroeien.

170
00:11:19,220 --> 00:11:23,890
Ik denk niet dat het ze verandert,
want ze kunnen nog niet veranderd worden.

171
00:11:23,974 --> 00:11:27,314
Mijn vader zei vroeger altijd,
'Wij hadden geen tv.'

172
00:11:27,395 --> 00:11:30,855
Dat interesseerde mij niet.
'Je had geen tv, nou en?

173
00:11:30,940 --> 00:11:35,400
Ik wel.' Zo simpel was het.

174
00:11:35,486 --> 00:11:37,406
Wat vind je van jonge mensen?

175
00:11:38,656 --> 00:11:39,866
Hangt ervan af.

176
00:11:39,949 --> 00:11:44,199
Kleine kinderen vind ik heel leuk,
maar dat bedoel je vast niet.

177
00:11:44,286 --> 00:11:47,496
Het verbaast mensen altijd
hoe leuk ik kinderen vind.

178
00:11:47,581 --> 00:11:50,751
Omdat ik het
de minst irritante groep mensen vind.

179
00:11:50,835 --> 00:11:54,665
Anderen vinden ze irritant.
Ze kunnen irritant zijn, herrie maken.

180
00:11:54,755 --> 00:12:00,005
Maar ze zijn het minst irritant
omdat ze het minst geneigd zijn…

181
00:12:00,094 --> 00:12:02,724
…om iets te zeggen
wat je al zo vaak hoort.

182
00:12:03,431 --> 00:12:08,231
Ze zijn nog niet gevuld met clichés,
snap je?

183
00:12:08,310 --> 00:12:11,230
Dus ze zijn origineler dan volwassenen.

184
00:12:11,313 --> 00:12:13,733
Dat wordt er al snel uitgehaald.

185
00:12:14,483 --> 00:12:18,153
Ze weten nog niet echt wat dingen zijn,
dus ze verzinnen het…

186
00:12:18,237 --> 00:12:20,067
…of ze stellen vragen.

187
00:12:20,156 --> 00:12:24,946
Ze proberen je niet wijs te maken
dat ze iets weten wat ze niet weten.

188
00:12:25,995 --> 00:12:28,995
Ik vind ze gewoon heel interessant.

189
00:12:29,081 --> 00:12:34,251
Als je het hebt over twintigers,
daar heb ik nooit over nagedacht.

190
00:12:34,336 --> 00:12:36,956
Zelfs niet toen ik zelf die leeftijd had.

191
00:12:37,047 --> 00:12:40,377
Ik werd ooit aangesproken
door een jongen die zei…

192
00:12:40,468 --> 00:12:45,138
…'Als je wil weten wat millennials denken,
hier is m'n email. Email me maar.'

193
00:12:45,222 --> 00:12:47,852
En ik zei,
'Waarom zou ik dat willen weten?'

194
00:12:47,933 --> 00:12:50,103
Hij zei, 'Veel mensen willen dat.'

195
00:12:50,186 --> 00:12:53,306
Ik: 'Mensen die iets willen verkopen.
Ik verkoop niks.

196
00:12:53,397 --> 00:12:58,567
Als bedrijf dat kleding wil verkopen
wil ik weten wat je denkt.

197
00:12:58,652 --> 00:13:04,162
Maar waarom zou jij degene zijn
uit al die mensen van 20?

198
00:13:04,241 --> 00:13:06,201
Ben jij de aangewezen 20-jarige?'

199
00:13:06,285 --> 00:13:10,535
Oud zijn heeft weinig voordelen,
maar er is er één.

200
00:13:10,623 --> 00:13:16,553
Als je leest dat het water in 2015 op is,
dan denk je eerst: o, mijn God.

201
00:13:16,629 --> 00:13:18,879
En dan denk je: 2050? Dan ben ik dood.

202
00:13:20,841 --> 00:13:22,681
Dat is niet mijn probleem.

203
00:13:24,929 --> 00:13:29,019
Ik weet niet of ze dat bij jou ook doen,
je eigen kind.

204
00:13:29,099 --> 00:13:31,559
Niet een klein kind, maar een tiener.

205
00:13:31,644 --> 00:13:36,024
Maar mensen van die leeftijd,
de leeftijd van je dochter en iets ouder…

206
00:13:36,106 --> 00:13:40,646
…vragen mij vaak om mijn mening
over wat ze moeten doen met hun leven.

207
00:13:41,278 --> 00:13:44,988
Dan denk ik altijd:
het interesseert me niet wat jij doet.

208
00:13:46,492 --> 00:13:49,372
Ze zijn die aandacht gewend
van hun ouders.

209
00:13:49,453 --> 00:13:52,623
Dus ze denken
dat iedereen die ouder is ze wil helpen.

210
00:13:53,666 --> 00:13:55,786
Maar dan zit je bij mij fout.

211
00:13:58,087 --> 00:14:01,467
Ze vragen altijd
wat voor kunstenaar ze moeten worden.

212
00:14:01,549 --> 00:14:05,849
Ze zeggen altijd,
'Moet ik schrijver of regisseur worden?'

213
00:14:05,928 --> 00:14:08,808
Als ik jong was zou ik naar water zoeken.

214
00:14:10,099 --> 00:14:13,439
Word iemand die zoekt naar water,
hoe dat ook heet…

215
00:14:13,519 --> 00:14:15,099
…want blijkbaar…

216
00:14:15,187 --> 00:14:18,607
…geen idee waarom,
maar blijkbaar is het water op.'

217
00:14:18,691 --> 00:14:21,441
We hebben niks overgelaten voor jullie.

218
00:14:31,996 --> 00:14:34,036
we spraken af om negen uur

219
00:14:34,623 --> 00:14:36,633
we spraken af om acht uur

220
00:14:36,709 --> 00:14:38,419
ik was op tijd

221
00:14:39,044 --> 00:14:41,014
nee, je was te laat

222
00:14:41,714 --> 00:14:46,684
ja, ik weet het nog goed

223
00:14:48,721 --> 00:14:51,311
we spraken af om negen uur
-we spraken af om acht uur

224
00:14:51,390 --> 00:14:54,140
ik was op tijd
-nee, je was te laat

225
00:14:54,226 --> 00:14:58,396
ja, ik weet het nog goed.

226
00:14:59,940 --> 00:15:01,820
Het Xerox typsysteem…

227
00:15:01,901 --> 00:15:05,151
…laat u informatie creëren en herzien
op het scherm…

228
00:15:05,237 --> 00:15:07,107
…voordat het op papier staat…

229
00:15:07,197 --> 00:15:10,527
…en het onthoudt het allemaal,
zelfs als u dat niet doet.

230
00:15:10,618 --> 00:15:15,578
ja, ik weet het nog goed.

231
00:15:16,498 --> 00:15:17,498
Met appen…

232
00:15:17,583 --> 00:15:20,713
…netwerken, e-mailen, bellen,
hoe sta jij daarin?

233
00:15:20,794 --> 00:15:23,714
App je of bel je liever?

234
00:15:23,797 --> 00:15:25,087
Allemaal niet.

235
00:15:25,174 --> 00:15:27,094
Niks?
-Nee, ik heb geen computer.

236
00:15:27,176 --> 00:15:31,386
Ik heb geen iPhone of mobiel, iPad.

237
00:15:31,472 --> 00:15:34,892
Geen mobiel?
-Ik heb een vaste telefoon en 'n adres.

238
00:15:35,601 --> 00:15:36,441
Dat is genoeg.

239
00:15:36,977 --> 00:15:40,017
Toen computers werden uitgevonden…

240
00:15:40,105 --> 00:15:42,355
Computers voor thuis bedoel ik.

241
00:15:43,943 --> 00:15:45,903
Dat noemden ze tekstverwerkers.

242
00:15:45,986 --> 00:15:48,856
Een vriendin had er een en zei,
'Dit moet je zien.'

243
00:15:48,948 --> 00:15:51,158
Ik naar haar toe, en ze liet 'm zien.

244
00:15:51,241 --> 00:15:56,251
Dat zag eruit, en dat was het toen ook,
als een snelle typemachine.

245
00:15:56,330 --> 00:16:00,290
Maar ik had geen typemachine.
Ik had die oude apparaten ook niet.

246
00:16:00,376 --> 00:16:04,626
Ik gebruikte een balpen.
Ik dacht: ik hoef geen snelle typemachine.

247
00:16:04,713 --> 00:16:09,343
Ik heb ook geen typemachine.
Ik kan niet typen, ik begin er niet aan.

248
00:16:09,426 --> 00:16:14,306
Ik wist natuurlijk niet dat de hele wereld
in die machine zou duiken.

249
00:16:15,015 --> 00:16:18,305
Maar dat ging geleidelijk.
Ik had het niet door.

250
00:16:18,394 --> 00:16:21,564
Nu zit de hele wereld erin,
en nu zeggen mensen…

251
00:16:21,647 --> 00:16:24,777
…'En nu weet je niks van dit alles.'

252
00:16:24,858 --> 00:16:28,358
Dat is niet zo,
mensen vertellen me er constant over.

253
00:16:28,445 --> 00:16:31,065
Ik weet het wel. Ik weet genoeg.

254
00:16:31,156 --> 00:16:35,286
Ik weet meer dan ik wil weten.
Voor mij is het net als de Kardashians.

255
00:16:35,786 --> 00:16:40,416
Ik heb de Kardashians nog nooit gezien,
maar ik ken de Kardashians.

256
00:16:40,499 --> 00:16:42,209
Zo zie ik het internet.

257
00:16:42,292 --> 00:16:46,462
En ik weet dat er een verband is
met de Kardashians.

258
00:16:50,968 --> 00:16:53,298
Alles wat ik weet over het internet…

259
00:16:53,387 --> 00:16:57,767
…zijn dingen die mensen me hebben verteld
of laten zien, omdat ze denken…

260
00:16:57,850 --> 00:17:01,230
…arme Fran, ze kan dit niet ontdekken.
Ik laat 't je zien.

261
00:17:01,311 --> 00:17:06,401
Ik ken die mensen vaak niet eens,
dus heel fijn dat mensen me zo benaderen.

262
00:17:06,483 --> 00:17:09,703
Afgelopen week waren er twee mensen
die jonger waren…

263
00:17:09,778 --> 00:17:12,778
…de één amper jonger dan ik,
de ander veel jonger…

264
00:17:12,865 --> 00:17:15,365
De ene vertelde me wat Instagram was…

265
00:17:16,285 --> 00:17:18,535
…en de ander wat Twitter was.

266
00:17:18,620 --> 00:17:21,000
Het maakte me zo boos dat ik zei…

267
00:17:21,081 --> 00:17:22,751
…'Ik zal je iets vertellen.

268
00:17:23,292 --> 00:17:26,842
Het is niet dat ik 't niet heb
omdat ik niet weet wat het is.

269
00:17:26,920 --> 00:17:29,590
Ik heb ze niet
omdat ik wel weet wat het is.

270
00:17:29,673 --> 00:17:31,093
Daarom heb ik ze niet.'

271
00:17:31,675 --> 00:17:36,305
Ik was pas bij een diner
waar ook een kunsthandelaar was.

272
00:17:36,388 --> 00:17:37,558
Het was zijn diner.

273
00:17:38,265 --> 00:17:42,765
Hij vertelde dat mensen kunst kopen
op 't internet en dat dat belachelijk is.

274
00:17:42,853 --> 00:17:46,233
Via het internet krijgen ze niet
de ervaring van de kunst.

275
00:17:46,315 --> 00:17:50,065
Dat is geen kunstervaring.
Ik zei, 'Dat is het voor jou niet.

276
00:17:50,152 --> 00:17:54,322
Voor die mensen is dat hun ervaring.
Dat is wat ze belangrijk vinden.'

277
00:17:54,406 --> 00:17:56,776
Dit zijn nieuwe mensen. Andere mensen.

278
00:17:56,867 --> 00:17:59,617
Ze hebben vrienden
die ze nooit hebben gezien.

279
00:17:59,703 --> 00:18:02,333
'Dat zijn geen echte vrienden.'
Voor hen wel.

280
00:18:02,414 --> 00:18:06,754
We hadden hier een enorm seksschandaal
met Anthony Weiner.

281
00:18:06,835 --> 00:18:11,375
Er was helemaal geen seks.
Hij verloor z'n baan in 'n seksschandaal…

282
00:18:11,465 --> 00:18:14,175
En hij had niet eens seks.
-Hij had geen seks.

283
00:18:14,259 --> 00:18:16,009
Dat vond ik verbijsterend.

284
00:18:16,095 --> 00:18:19,305
Als je je baan dan verliest…

285
00:18:19,389 --> 00:18:22,519
…dan heb je bij een seksschandaal
tenminste nog seks.

286
00:18:22,601 --> 00:18:24,391
Ja, dat is waar.

287
00:18:24,478 --> 00:18:27,898
Seksschandalen zonder seks,
vriendschap zonder vrienden…

288
00:18:27,981 --> 00:18:29,271
…kunst die ze niet zien.

289
00:18:29,358 --> 00:18:32,738
Dit is gewoon
een totaal ander soort persoon.

290
00:18:32,820 --> 00:18:38,280
Ik heb een zusje van bijna drie,
en zij heeft een eigen iPad…

291
00:18:38,367 --> 00:18:41,197
…waar ze constant op zit.
Zelfs ik heb geen iPad.

292
00:18:41,703 --> 00:18:45,583
Denk je dat dit afbreuk doet
aan hoe ze straks met mensen omgaat?

293
00:18:45,666 --> 00:18:48,706
Is dit een voorafschaduwing
van de toekomst?

294
00:18:48,794 --> 00:18:53,174
Dus haar zusje van twee heeft een iPad,
terwijl zij geen iPad heeft.

295
00:18:53,257 --> 00:18:55,587
Je ouders mogen haar meer.
-Weet ik.

296
00:18:55,676 --> 00:18:59,716
Oké? Ik maak me niet zo'n zorgen
om de mensen die twee zijn.

297
00:18:59,805 --> 00:19:03,595
Ik heb geen last meer van de mensen
die nu twee zijn.

298
00:19:03,684 --> 00:19:06,774
Ik maak me meer zorgen
om de mensen die 22 zijn.

299
00:19:06,854 --> 00:19:11,654
Dus, ja, ze zal anders zijn. Dat klopt.
Maar misschien niet slechter.

300
00:19:11,733 --> 00:19:16,203
Misschien wel beter. We weten 't niet.
Het kan dat ze hier beter van worden.

301
00:19:16,280 --> 00:19:20,740
Het maakt ze beter in de wereld van iPads,
en dat is hoe de wereld zal zijn.

302
00:19:20,826 --> 00:19:26,116
Ik geloof dat je alleen je tijdgenoten
echt kunt begrijpen.

303
00:19:26,665 --> 00:19:29,835
Dat je andere mensen
niet echt kunt begrijpen.

304
00:19:29,918 --> 00:19:33,208
Dus je kunt…

305
00:19:33,297 --> 00:19:35,797
Ik begrijp mensen van mijn leeftijd.

306
00:19:35,883 --> 00:19:37,723
Alleen door naar ze te kijken.

307
00:19:37,801 --> 00:19:41,351
Met mijn leeftijd bedoel ik
binnen tien jaar ouder of jonger.

308
00:19:41,430 --> 00:19:46,350
Ik weet wat hun kleren zeggen
en wat ze denken dat hun kleren zeggen.

309
00:19:46,435 --> 00:19:51,605
Ik weet wat ze bedoelen als ze vertellen
over hun favoriete muziek of boeken.

310
00:19:52,441 --> 00:19:54,231
Bij jonge mensen niet.

311
00:19:54,318 --> 00:19:57,648
Het ding met jonge mensen
is dat ze allemaal jong lijken.

312
00:19:58,155 --> 00:20:02,985
En dat is een belachelijke manier
om iemand te categoriseren.

313
00:20:28,852 --> 00:20:33,152
Vroeger reisde ik veel.
Dat vond ik toen leuker dan nu.

314
00:20:33,649 --> 00:20:35,439
Ik ging ooit naar Alaska…

315
00:20:35,525 --> 00:20:39,275
…en daar gingen we
naar het Glacier National Park.

316
00:20:40,030 --> 00:20:45,740
Dus ik huurde iemand in, Bruce heette hij,
die een berenjachtgids was…

317
00:20:45,827 --> 00:20:49,077
…of als je gewoon wilde wandelen
en beren wilde zien…

318
00:20:49,164 --> 00:20:52,754
…kon je Bruce ook inhuren,
zonder de beren te doden.

319
00:20:52,834 --> 00:20:56,964
Dus we begonnen aan de wandeling.
We waren met z'n achten.

320
00:20:57,047 --> 00:21:01,257
Ik was misschien het minst atletisch…

321
00:21:01,343 --> 00:21:04,553
…maar het waren niet
de meest fitte mensen op aarde.

322
00:21:04,638 --> 00:21:09,388
En Bruce riep ons bij elkaar
en vertelde over de beren.

323
00:21:09,977 --> 00:21:13,397
'Als je een beer ziet,' zei hij,
'ren dan niet weg…

324
00:21:14,773 --> 00:21:17,823
…want beren rennen,'
geen idee meer, '90 km per uur.

325
00:21:17,901 --> 00:21:19,651
Dat win je nooit.

326
00:21:20,153 --> 00:21:24,123
Dan pakt de beer je en eet hij je op,
dus ren niet weg.

327
00:21:24,908 --> 00:21:26,658
Blijf gewoon staan…

328
00:21:27,411 --> 00:21:31,921
…ga op je tenen staan,
steek je handen in de lucht en zing.'

329
00:21:33,583 --> 00:21:37,303
Het zingen zorgt ervoor
dat de beer denkt: wat is dit?

330
00:21:37,921 --> 00:21:41,261
Dat heeft niks te maken
met hoe goed je kunt zingen.

331
00:21:41,341 --> 00:21:45,471
'En dan gaat de beer weer weg,' zei Bruce.

332
00:21:46,263 --> 00:21:47,393
Dus ik zei, 'Bruce.

333
00:21:48,432 --> 00:21:52,732
Ik verzeker je dat ik wegren
als ik een beer zie.

334
00:21:53,312 --> 00:21:57,652
Ik heb niet de tegenwoordigheid van geest.
Je hebt veel discipline nodig…

335
00:21:57,733 --> 00:22:03,453
…om te gaan zingen als je een beer ziet.
Dat heb ik niet. Ik ren in paniek weg.'

336
00:22:03,530 --> 00:22:05,700
Hij zei, 'Dan valt de beer je aan.'

337
00:22:06,283 --> 00:22:10,373
Bruce had een enorm pistool
in zijn holster. Geen grap.

338
00:22:10,454 --> 00:22:12,294
Een holster, een groot pistool.

339
00:22:12,372 --> 00:22:13,922
Dus we gingen op pad.

340
00:22:13,999 --> 00:22:15,789
Het was de tijd van het jaar…

341
00:22:15,876 --> 00:22:21,206
…waarin zalmen
een bepaalde richting op zwemmen.

342
00:22:21,298 --> 00:22:23,798
En de beren eten de zalm op.
-Iets groots.

343
00:22:23,884 --> 00:22:26,934
En die beken lagen vol
met verscheurde zalmen.

344
00:22:27,971 --> 00:22:34,021
Aan de ene kant was het een soort
natuurlijke Russ & Daughters.

345
00:22:34,102 --> 00:22:39,402
En aan de andere kant zag je
dat beren net als mensen zijn.

346
00:22:39,483 --> 00:22:43,283
Als ze zoveel extra hebben,
zeggen ze, 'Ik wil dit stukje.'

347
00:22:43,362 --> 00:22:46,622
Ze waren verscheurd, van,
'Dit stukje hoef ik niet.'

348
00:22:46,698 --> 00:22:50,988
Zo van, 'Nee, dat hoef ik niet.
Wil jij dit stuk? Ik wil het niet.'

349
00:22:51,078 --> 00:22:53,618
Er lagen honderden verscheurde zalmen.

350
00:22:53,705 --> 00:22:56,745
Het was angstaanjagend,
maar op een gegeven moment…

351
00:22:56,833 --> 00:23:03,263
…zei ik steeds, 'Zie je een beer, Bruce?
Die zalmen zijn verscheurd door een beer.'

352
00:23:03,965 --> 00:23:06,755
Ik was totaal in paniek. Echt bang.

353
00:23:06,843 --> 00:23:09,183
Dus ik hield me vast aan Bruce.

354
00:23:09,971 --> 00:23:13,931
Ik had m'n hand op zijn schouder.
Mijn andere hand om zijn middel.

355
00:23:14,017 --> 00:23:16,097
Als hij stopte, stopte ik. 'Bruce.'

356
00:23:16,186 --> 00:23:19,936
Als hij een halve meter wegliep,
zei ik, 'Bruce, waar ben je?'

357
00:23:20,023 --> 00:23:22,153
En toen zei Bruce, 'Fran…'

358
00:23:23,110 --> 00:23:25,070
Hij ergerde zich nogal aan me.

359
00:23:25,153 --> 00:23:28,243
Hij zei,
'Fran, ik moet je iets vertellen.'

360
00:23:28,824 --> 00:23:31,124
Ik dacht: mijn god, er staat een beer.

361
00:23:31,201 --> 00:23:33,911
'Ik moet je iets vertellen.
Ik ben getrouwd.'

362
00:23:35,956 --> 00:23:39,246
Ik zei, 'Wat?'
'Je moet weten dat ik getrouwd ben.'

363
00:23:39,334 --> 00:23:44,344
Ik zei, 'Ik hou je niet vast
omdat ik je onweerstaanbaar vind.

364
00:23:44,423 --> 00:23:46,133
Je hebt een pistool.

365
00:23:46,716 --> 00:23:49,086
En ik denk dat, als we een beer zien…

366
00:23:49,177 --> 00:23:52,257
…jij niet gaat staan zingen,
maar hem neerschiet.

367
00:23:52,848 --> 00:23:54,888
Dat wil ik als ik een beer zie.'

368
00:23:55,475 --> 00:23:58,845
Ik wil niet dat mijn dood
voor anderen vermakelijk is.

369
00:23:58,937 --> 00:24:02,227
Ik weet dat als ik zou worden opgegeten
door een beer…

370
00:24:02,315 --> 00:24:05,985
…mensen, als ze 't zouden horen,
niet denken: wat vreselijk.

371
00:24:06,069 --> 00:24:09,409
Dan denken ze: hilarisch,
Fran is opgegeten door 'n beer.

372
00:24:09,489 --> 00:24:11,409
Uitgerekend zij is opgegeten.

373
00:24:11,491 --> 00:24:15,541
En ik dacht:
ik wil niet dat mijn dood hilarisch is.

374
00:24:15,620 --> 00:24:17,160
Ja, het zou grappig zijn.

375
00:24:17,247 --> 00:24:22,207
En als ik niet Fran was
dan zou ik ook denken: dat is hilarisch.

376
00:24:22,294 --> 00:24:23,964
Maar zo wil ik niet sterven.

377
00:24:24,754 --> 00:24:27,724
Geen idee wat je vroeg,
maar dat is 't verhaal van de beer.

378
00:24:38,435 --> 00:24:40,515
Mensen die nog op school zitten…

379
00:24:41,521 --> 00:24:44,071
…beseffen niet
dat ze lelijk zullen worden.

380
00:24:44,149 --> 00:24:46,399
Dat komt pas als het al zover is.

381
00:24:47,068 --> 00:24:52,238
Als ik iemand zie
die ik lang niet heb gezien…

382
00:24:52,324 --> 00:24:54,744
…dan denk ik: wat is er met jou gebeurd?

383
00:24:55,243 --> 00:24:59,333
En dan besef ik me
dat diegene hetzelfde denkt over mij.

384
00:25:00,081 --> 00:25:04,211
De reden dat ik dat zelf niet denk
is dat ik mezelf elke dag zie.

385
00:25:04,294 --> 00:25:06,594
Zo kort mogelijk, maar ik bedoel…

386
00:25:06,671 --> 00:25:09,761
Ik vond de contactafdrukken
van een shoot voor Vogue.

387
00:25:09,841 --> 00:25:14,601
En ik had eroverheen geschreven,
en ze teruggestuurd naar Anna Wintour.

388
00:25:14,679 --> 00:25:17,969
'Deze foto's zijn vreselijk.
we moeten nieuwe maken.'

389
00:25:18,058 --> 00:25:22,438
En ik dacht: als ik vandaag
zo wakker zou worden, zou ik dolblij zijn.

390
00:25:25,524 --> 00:25:27,864
Ondertiteld door: Sander van Arnhem