1
00:00:06,006 --> 00:00:07,966
‎LOẠT PHIM TÀI LIỆU CỦA NETFLIX

2
00:00:11,928 --> 00:00:13,968
‎Dù là ai, bạn chỉ có một cuộc đời.

3
00:00:14,055 --> 00:00:17,095
‎Nhưng với sách, bạn có nhiều cuộc đời.
‎Có cả tá thứ.

4
00:00:17,183 --> 00:00:20,193
‎Với tôi, đó là một cách
‎để trở nên giàu có vô cùng.

5
00:00:20,270 --> 00:00:22,400
‎Có lẽ thế nên tôi chả quan tâm tiền.

6
00:00:22,480 --> 00:00:25,190
‎Vì ngay khi đọc sách, bạn đã rất giàu có.

7
00:00:25,275 --> 00:00:29,855
‎Giàu có đến mức nếu lúc nào cũng đọc,
‎bạn chả có thời gian nghĩ về tiền,

8
00:00:29,946 --> 00:00:32,156
‎nó vặt vãnh, mà đọc sách thì vô vàn.

9
00:00:35,660 --> 00:00:39,080
‎Bà có nghĩ sự nhạy cảm chính trị
‎đang quá ngột ngạt không?

10
00:00:39,164 --> 00:00:43,254
‎Cô ấy muốn biết liệu tôi nghĩ
‎nhạy cảm chính trị có quá ngột ngạt.

11
00:00:43,334 --> 00:00:45,844
‎Và câu trả lời của tôi là
‎tôi đang thở tốt.

12
00:01:25,627 --> 00:01:26,797
‎Tôi ngồi đâu?

13
00:01:26,878 --> 00:01:30,088
‎Ta sẽ đi từng bàn một.
‎Bà sẽ chọn một cái bàn.

14
00:01:30,173 --> 00:01:32,013
‎Xem cái nào hợp nhất với bà.

15
00:01:32,926 --> 00:01:35,346
‎- Chuyển ra đây nhé. Thế nào?
‎- Cũng ổn.

16
00:01:36,721 --> 00:01:38,101
‎Nhưng đồ ăn thì dở ẹc.

17
00:01:40,141 --> 00:01:45,691
‎DỊCH VỤ THƯ VIỆN

18
00:01:45,772 --> 00:01:48,902
‎Đọc sách là sở thích.
‎Là niềm tin của tôi về đọc sách.

19
00:01:48,983 --> 00:01:50,193
‎Nó chỉ là sở thích.

20
00:01:50,276 --> 00:01:55,816
‎Nếu anh lớn lên trong môi trường
‎mà sách có sẵn,

21
00:01:55,907 --> 00:01:58,987
‎vì chúng có trong nhà
‎hoặc ai đó đưa anh đến thư viện

22
00:01:59,077 --> 00:02:01,247
‎hoặc có thư viện ở trường hay gì đó,

23
00:02:01,329 --> 00:02:05,879
‎một số người có thể thích đọc,
‎dần yêu thích nó và một số thì không.

24
00:02:05,959 --> 00:02:08,499
‎Tôi thực sự tin rằng đó chỉ là sở thích.

25
00:02:08,586 --> 00:02:13,006
‎Ngay khi tôi biết đọc,
‎tôi thấy thật không thể tin được.

26
00:02:13,508 --> 00:02:14,878
‎Thế giới trở nên…

27
00:02:15,552 --> 00:02:18,562
‎Trước đó tôi hạnh phúc.
‎Tôi có tuổi thơ hạnh phúc.

28
00:02:18,638 --> 00:02:24,348
‎Nhưng đọc sách giống như…
‎Thế giới của tôi mở rộng ra hàng tỷ lần.

29
00:02:24,435 --> 00:02:28,305
‎Đó từng là mục đích của việc đọc sách.
‎Nhưng giờ thì không.

30
00:02:28,398 --> 00:02:34,648
‎Giờ người ta sẽ nói,
‎"Không có cuốn sách nào về người như tôi.

31
00:02:34,737 --> 00:02:36,527
‎Tôi chả thấy mình trong sách".

32
00:02:36,614 --> 00:02:39,414
‎Tôi luôn tự nhủ,
‎"Mày có thấy mình trong sách?"

33
00:02:39,492 --> 00:02:41,122
‎Tôi luôn nghĩ, "Không".

34
00:02:41,202 --> 00:02:45,422
‎Sách không phải là một tấm gương.
‎Nó phải là một cánh cửa!

35
00:02:46,583 --> 00:02:50,213
‎Nói thật, tôi chưa từng nghĩ
‎sẽ thấy mình trong một cuốn sách.

36
00:02:50,295 --> 00:02:52,295
‎Tôi còn chưa bao giờ nghĩ kiểu đó.

37
00:02:54,090 --> 00:02:56,510
‎Ngay cả hồi nhỏ, tôi cũng chưa từng nghĩ.

38
00:02:56,593 --> 00:02:58,893
‎Ngay khi biết đọc, tôi đã thích đọc.

39
00:02:59,512 --> 00:03:03,812
‎Từng có một nhân vật tưởng tượng
‎gọi là "độc giả nói chung".

40
00:03:05,226 --> 00:03:06,766
‎Tôi chả biết có chuyện gì.

41
00:03:06,853 --> 00:03:08,693
‎Bị thay bằng nhà văn nói chung.

42
00:03:10,356 --> 00:03:11,266
‎Đúng không?

43
00:03:11,816 --> 00:03:14,856
‎Tôi nghĩ trước kia người ta
‎cởi mở hơn với sách.

44
00:03:14,944 --> 00:03:17,664
‎Bà có nghĩ thế không? Ý tôi là thật sự ấy.

45
00:03:19,741 --> 00:03:22,291
‎Vâng, tôi nghĩ họ đã không phiền,

46
00:03:22,827 --> 00:03:26,207
‎và có thể họ đã tìm một thứ thay thế cho…

47
00:03:27,165 --> 00:03:30,125
‎một thế giới hay vũ trụ
‎hay trí tưởng tượng.

48
00:03:30,210 --> 00:03:35,260
‎Nhưng cô đã nói điều này trước đây,
‎và tôi nghĩ nó đúng hơn tôi nghĩ.

49
00:03:36,257 --> 00:03:42,097
‎Nhiều độc giả thật ra đang tìm kiếm
‎bản sao của cuộc đời họ.

50
00:03:42,180 --> 00:03:43,180
‎Vâng, chính họ.

51
00:03:43,264 --> 00:03:45,814
‎Tôi nghĩ người đọc, theo một nghĩa nào đó…

52
00:03:45,892 --> 00:03:48,772
‎Tôi cũng là độc giả
‎của những cuốn sách tôi viết.

53
00:03:48,853 --> 00:03:52,573
‎Đó là bà, không phải các độc giả khác.
‎Đây là điều tôi muốn nói.

54
00:03:53,524 --> 00:03:55,614
‎Các độc giả khác không phải bà.

55
00:03:56,319 --> 00:03:57,449
‎Họ cũng vậy mà.

56
00:03:58,655 --> 00:04:04,325
‎Bà nói "chúng ta". Bà từng nói với tôi.
‎"Fran, khi cô viết, cô nói "bạn".

57
00:04:04,827 --> 00:04:07,247
‎Tôi cho bà xem thứ tôi viết. Và bà gợi ý.

58
00:04:07,330 --> 00:04:11,380
‎"Cô nói 'bạn' ở đây,
‎nhưng cô không nên nói 'bạn'.

59
00:04:11,459 --> 00:04:14,709
‎Cô nên nói "chúng ta".
‎Và tôi nói, "Tại sao?"

60
00:04:14,796 --> 00:04:17,006
‎Bà nói, "Vì điều đó mời độc giả vào".

61
00:04:17,089 --> 00:04:19,879
‎Tôi nói,
‎"Nhưng tôi không muốn mời độc giả vào".

62
00:04:20,760 --> 00:04:24,350
‎Tôi nói, "Ý của tôi chính là "bạn'".

63
00:04:25,598 --> 00:04:27,518
‎Tôi nói, "Tôi đâu phải chủ nhà!"

64
00:04:31,729 --> 00:04:34,359
‎Tôi nói, "Chả phải chủ nhà.
‎Là công tố viên".

65
00:04:35,942 --> 00:04:38,652
‎Và bà là bà chủ nhà. Bà muốn mời họ vào.

66
00:04:38,736 --> 00:04:40,276
‎- Phải.
‎- Phải.

67
00:04:40,363 --> 00:04:44,413
‎Tôi rất cố gắng. Nào! Mời vào.

68
00:04:55,295 --> 00:04:58,375
‎Gần đây, tôi mua một cuốn từ điển tốc ký.

69
00:04:59,716 --> 00:05:02,176
‎Nếu có loại sách đó, tôi mua nếu có thể.

70
00:05:02,260 --> 00:05:05,600
‎Và từ điển, tôi có hàng tá từ điển.

71
00:05:06,389 --> 00:05:08,179
‎Tôi chưa thấy từ điển tốc ký.

72
00:05:08,766 --> 00:05:12,396
‎Tôi mua không phải vì biết tốc ký,
‎mà vì tôi chả có cuốn nào.

73
00:05:12,478 --> 00:05:15,688
‎Đôi khi bạn tới nơi này,
‎và ở nhà sách Strand cũng thế,

74
00:05:15,773 --> 00:05:18,863
‎nơi họ mua sách cũ, và họ dỡ chúng ra…

75
00:05:18,943 --> 00:05:21,573
‎Tôi đã tới cả hai tiệm, nơi này và Strand,

76
00:05:21,654 --> 00:05:24,414
‎khi tôi hỏi cuốn sách giá bao nhiêu,
‎họ nói,

77
00:05:24,490 --> 00:05:27,700
‎"Bà thấy nó ở đâu thế?"
‎"Tôi đang bò dưới cái bàn kia".

78
00:05:27,785 --> 00:05:30,155
‎"Bà không được vào đó".

79
00:05:30,246 --> 00:05:33,786
‎Nhưng khi tìm thấy từ điển tốc ký
‎và tôi mang nó ra thu ngân,

80
00:05:33,875 --> 00:05:36,955
‎cô ấy nói,
‎"Tôi đã nghĩ bà sẽ mua cái này".

81
00:05:37,628 --> 00:05:41,378
‎Ở trong một hiệu sách rất khác
‎so với đặt mua sách.

82
00:05:41,883 --> 00:05:45,013
‎Tôi không có máy tính,
‎nhưng tôi nhờ một người bạn,

83
00:05:45,094 --> 00:05:46,644
‎"Giúp tôi đặt Amazon nhé?"

84
00:05:46,721 --> 00:05:49,391
‎Nhưng tôi phải biết cuốn sách,
‎đâu giống nhau.

85
00:05:49,474 --> 00:05:53,144
‎Đi quanh một hiệu sách, bạn nghĩ,
‎"Cái gì đây? Cái gì kia?"

86
00:05:53,227 --> 00:05:54,767
‎Bạn tìm thấy các thứ.

87
00:05:54,854 --> 00:05:59,324
‎Tôi nhớ có những nhà sách cũ ở Đại lộ Bốn.

88
00:05:59,942 --> 00:06:02,822
‎Và chúng tồn tại lâu như những người ở đó,

89
00:06:02,904 --> 00:06:06,034
‎vì họ không bán sách cho ông.
‎Họ không bán sách đâu.

90
00:06:06,115 --> 00:06:08,655
‎Họ phủ đầy bụi, đọc đám sách phủ đầy bụi.

91
00:06:08,743 --> 00:06:12,753
‎Họ ngồi đó. Ông bước vào.
‎Họ ngước nhìn lên, vẻ mặt khó chịu.

92
00:06:12,830 --> 00:06:17,500
‎Ông sẽ lấy một cuốn sách.
‎"Cuốn này bao nhiêu?"

93
00:06:19,754 --> 00:06:23,304
‎Giờ chỉ còn tiệm Strand trên đường Bốn.
‎Không còn gì khác cả.

94
00:06:24,884 --> 00:06:28,974
‎Tòa nhà này, theo quan điểm của tôi,
‎là một tòa nhà kiên cường.

95
00:06:29,472 --> 00:06:32,392
‎Tôi biết họ đã đề nghị
‎chủ sở hữu của tòa nhà này,

96
00:06:32,475 --> 00:06:35,185
‎chủ sở hữu của hiệu sách,
‎một số tiền rất lớn.

97
00:06:35,269 --> 00:06:36,649
‎Hàng triệu đô.

98
00:06:37,146 --> 00:06:39,516
‎Bạn không kiếm hàng triệu đô bán sách,

99
00:06:39,607 --> 00:06:42,067
‎kể cả khi bạn bắt đầu bán từ năm 1925.

100
00:06:42,151 --> 00:06:43,651
‎Và họ đã từ chối bán nó.

101
00:06:44,779 --> 00:06:47,779
‎Sở hữu hiệu sách không phải
‎con đường tới giàu sang.

102
00:06:47,865 --> 00:06:51,485
‎Người ta sở hữu một hiệu sách
‎vì họ yêu sách, anh biết đấy?

103
00:06:51,577 --> 00:06:54,657
‎Và mỗi hiệu sách đều có phong cách riêng.

104
00:06:54,747 --> 00:06:56,707
‎Có những tiệm anh phải biết chỗ.

105
00:06:56,791 --> 00:06:59,001
‎Không phải vì chúng là bất hợp pháp,

106
00:06:59,085 --> 00:07:02,045
‎mà vì chúng nằm ở tầng năm của tòa nhà.

107
00:07:02,130 --> 00:07:06,180
‎Ai đó sẽ nói, "Trên tầng năm của
‎tòa nhà trên đường số 12,

108
00:07:06,259 --> 00:07:08,139
‎có một hiệu sách cộng sản".

109
00:07:08,761 --> 00:07:13,521
‎Được rồi, ý tôi là, đây chưa bao giờ
‎là một ngành kinh doanh béo bở,

110
00:07:13,599 --> 00:07:15,439
‎và tôi không phải cộng sản,

111
00:07:15,518 --> 00:07:18,438
‎nhưng tôi nghĩ, "Thế à?
‎Tôi muốn xem đám sách đó".

112
00:07:18,521 --> 00:07:20,941
‎Tôi mua một ít vì chưa có sách cộng sản.

113
00:07:21,023 --> 00:07:23,653
‎Tôi nghĩ, "Ở nhà không có sách cộng sản".

114
00:07:23,734 --> 00:07:24,824
‎Rồi tôi đọc chúng.

115
00:07:25,653 --> 00:07:28,493
‎Đây là lý do cộng sản sụp đổ.
‎Thiếu nhà văn giỏi.

116
00:07:37,081 --> 00:07:41,211
‎THÔNG TIN LÀ ÁNH SÁNG. DÙ LÀ VỀ ĐIỀU GÌ,
‎BẢN THÂN NÓ ĐÃ LÀ ÁNH SÁNG.

117
00:07:47,967 --> 00:07:51,097
‎SÁCH LÀ NGUỒN CỦA CẢI QUÝ BÁU CỦA THẾ GIỚI

118
00:07:51,179 --> 00:07:55,019
‎VÀ LÀ DI SẢN XỨNG ĐÁNG
‎CỦA CÁC THẾ HỆ VÀ CÁC QUỐC GIA.

119
00:07:55,099 --> 00:07:59,019
‎VŨ TRỤ ĐƯỢC TẠO NÊN BỞI CÁC CÂU CHUYỆN,
‎KHÔNG PHẢI CÁC NGUYÊN TỬ.

120
00:08:13,284 --> 00:08:15,584
‎Mọi người chắc vẫn có sách. Không thể…

121
00:08:15,661 --> 00:08:18,371
‎Một điều về sách là
‎không thể cho chúng đi nữa.

122
00:08:19,582 --> 00:08:21,922
‎Tôi từng lục lại sách của tôi mỗi năm,

123
00:08:22,001 --> 00:08:24,711
‎mấy cuốn tôi không thích.
‎Ai cũng sẽ lấy chúng.

124
00:08:24,795 --> 00:08:28,755
‎Bất cứ trường nào,
‎bất cứ thư viện trường nào.

125
00:08:28,841 --> 00:08:32,301
‎Bây giờ, chẳng ai lấy chúng,
‎vì chúng chiếm diện tích.

126
00:08:32,385 --> 00:08:38,725
‎Tôi hoàn toàn không có khả năng
‎vứt bỏ một cuốn sách.

127
00:08:38,808 --> 00:08:43,398
‎Tôi không thể vứt một cuốn sách đi.
‎Với tôi, nó như thể ném một con người đi.

128
00:08:43,481 --> 00:08:47,531
‎Nhân tiện, có rất nhiều người
‎mà tôi muốn ném đi.

129
00:08:47,610 --> 00:08:51,490
‎Với tôi, một cuốn sách là
‎thứ giống với con người nhất,

130
00:08:51,572 --> 00:08:53,872
‎nên tôi không thể vứt chúng đi.

131
00:08:53,950 --> 00:08:59,790
‎Đôi khi tôi thấy sách trong thùng rác,
‎và điều đó thật kinh khủng.

132
00:08:59,872 --> 00:09:03,712
‎Dù họ viết lời bình chê bai thậm tệ,
‎tôi cũng không thể vứt đi.

133
00:09:03,793 --> 00:09:06,963
‎Thậm chí nếu đó là thứ rác rưởi
‎không đáng làm sách,

134
00:09:07,046 --> 00:09:10,126
‎tôi cũng lượm nó về,
‎và nó cứ chồng chất lên nhau.

135
00:09:10,216 --> 00:09:13,886
‎Và bất cứ ai ghé qua,
‎họ luôn nhìn, và tôi luôn nói…

136
00:09:13,970 --> 00:09:17,970
‎Có một chồng sách nọ. "Này, cầm đi.
‎Bất cứ thứ gì anh muốn, làm ơn".

137
00:09:18,057 --> 00:09:20,687
‎"Trông thú vị đây".
‎"Không, nhưng cứ lấy đi".

138
00:09:20,768 --> 00:09:25,108
‎Bà có đọc sách của nhà văn trẻ không?
‎Bà có đọc nhiều không?

139
00:09:25,189 --> 00:09:28,189
‎Ừ. Tôi đọc rất nhiều.
‎Hầu hết thời gian tôi chỉ đọc.

140
00:09:28,276 --> 00:09:29,896
‎Tôi là mọt sách chính hiệu.

141
00:09:29,986 --> 00:09:32,606
‎Sao bà có thể đọc sách, dù biết rằng,

142
00:09:32,697 --> 00:09:36,487
‎dù chỉ tập trung vào sách hay,
‎thì cũng không thể đọc hết được.

143
00:09:36,576 --> 00:09:39,036
‎Tôi luôn đọc, dù ngày càng khó khăn hơn,

144
00:09:39,120 --> 00:09:42,790
‎nhiều người bạn lớn tuổi hơn tôi nói,
‎"Hả? Bà chưa đọc á?"

145
00:09:43,332 --> 00:09:44,752
‎Họ bảo tôi và tôi đọc.

146
00:09:44,834 --> 00:09:49,464
‎Và tôi thường mò mẫm ở các hiệu sách,
‎nhưng chúng ngày càng ít.

147
00:09:49,547 --> 00:09:53,047
‎Tôi luôn suy nghĩ về nó,
‎nếu ai đó giới thiệu một cuốn sách

148
00:09:53,134 --> 00:09:56,054
‎và tôi nghĩ đó là gợi ý hay,
‎tôi sẽ mua cuốn sách.

149
00:09:56,137 --> 00:09:57,887
‎Ai đó giới thiệu sách cho tôi

150
00:09:57,972 --> 00:10:00,892
‎mà tôi không thích
‎hay tôi thực sự không thích,

151
00:10:00,975 --> 00:10:03,225
‎tôi sẽ đổ lỗi cho người giới thiệu nó.

152
00:10:03,811 --> 00:10:08,151
‎Kiểu như, tôi đã la mắng ai đó một lần,
‎gọi cho họ và hét vào mặt họ,

153
00:10:08,232 --> 00:10:12,362
‎vì đã đề lời bình một cuốn sách
‎mà tôi mua chỉ vì anh ta đề lời bình.

154
00:10:12,445 --> 00:10:14,405
‎Tôi ở tiệm. Không biết cuốn sách.

155
00:10:14,488 --> 00:10:16,948
‎Tôi thấy lời bình từ một biên kịch giỏi.

156
00:10:17,033 --> 00:10:18,283
‎Tôi mua quyển sách.

157
00:10:18,367 --> 00:10:21,247
‎Tôi đọc. Đó là một cuốn sách kinh khủng.

158
00:10:21,329 --> 00:10:25,999
‎Tôi gọi cho anh ta. Tôi nói,
‎"Anh bị sao thế? Tôi vừa đọc nó".

159
00:10:26,083 --> 00:10:28,923
‎Anh ta nói, "À, tôi biết tay tác giả".

160
00:10:29,003 --> 00:10:33,053
‎Tôi nói, "Lần sau anh làm việc này,
‎trước khi làm, nhớ gọi cho tôi.

161
00:10:33,132 --> 00:10:37,182
‎Anh nói, 'Fran, bà sẽ thấy tôi đề lời bình
‎nhưng chả phải sách hay'".

162
00:10:37,261 --> 00:10:42,851
‎Có những cuốn sách,
‎đặc biệt là những cuốn được đánh giá cao

163
00:10:42,933 --> 00:10:45,523
‎mà mọi người đều nói, "Đúng là thiên tài".

164
00:10:45,603 --> 00:10:48,313
‎Rồi tôi mua sách.
‎Tôi cúi đầu trước áp lực này.

165
00:10:48,397 --> 00:10:51,437
‎Người ta nói, "Bà nghĩ sao?
‎Tuyệt chứ? Bà đọc chưa?"

166
00:10:51,525 --> 00:10:54,145
‎Rồi tôi nhận ra.
‎Tôi nói, "Tôi đọc một phần".

167
00:10:54,236 --> 00:10:55,566
‎"Gì cơ? Bà ghét nó à?"

168
00:10:55,655 --> 00:11:00,025
‎Tôi nói, "Không. Tệ hơn.
‎Tôi quên là tôi đã đọc nó".

169
00:11:00,117 --> 00:11:01,487
‎Đó là điều tệ nhất.

170
00:11:01,577 --> 00:11:05,747
‎"Tôi quên là tôi đã đọc nó", còn tệ hơn
‎"Tôi đã đóng lại vì phẫn nộ".

171
00:11:05,831 --> 00:11:08,211
‎Tôi chả đóng lại vì phẫn nộ. Tôi bỏ qua.

172
00:11:08,292 --> 00:11:10,882
‎Điện thoại reo, hoặc đến giờ ăn hay gì đó,

173
00:11:10,961 --> 00:11:14,131
‎trong khoảng thời gian đó,
‎tôi quên mình đang đọc nó.

174
00:11:16,008 --> 00:11:17,468
‎Đây là khu gia phả à?

175
00:11:17,551 --> 00:11:18,801
‎Đây là gia phả, vâng.

176
00:11:18,886 --> 00:11:21,716
‎Gia đình ông đến đây lúc nào?
‎Vì có vài cuốn.

177
00:11:21,806 --> 00:11:23,466
‎Những người Ý tới Mỹ.

178
00:11:23,557 --> 00:11:25,977
‎Năm 1910. Năm 1909.

179
00:11:26,060 --> 00:11:28,730
‎Giờ tôi không biết nó ở đâu. Có rất nhiều…

180
00:11:28,813 --> 00:11:31,523
‎- Có người Na Uy. Ai quan tâm?
‎- Ai quan tâm?

181
00:11:32,108 --> 00:11:36,568
‎Những người trẻ hơn 40 tuổi,
‎chắc chắn là họ vô sản.

182
00:11:37,363 --> 00:11:39,243
‎Vô sản. Không sách, không nhạc.

183
00:11:39,323 --> 00:11:42,083
‎Họ giữ trên máy. Mọi thứ đều để trên máy.

184
00:11:42,868 --> 00:11:45,828
‎Không. Tôi đã thấy nó ở đâu nhỉ?

185
00:11:48,249 --> 00:11:51,129
‎Những gia đình trên tàu Mayflower, ‎12 tập‎.

186
00:11:51,919 --> 00:11:54,339
‎Tôi luôn hình dung nó như con thuyền nhỏ.

187
00:11:54,422 --> 00:11:57,932
‎- Nó rất nhỏ.
‎- Với vài gã da trắng thượng lưu trên đó.

188
00:11:58,008 --> 00:12:00,548
‎Chắc thế nên gia đình tôi
‎không lên thuyền.

189
00:12:00,636 --> 00:12:02,296
‎Vì họ nghĩ, "Quá đông!

190
00:12:02,805 --> 00:12:05,765
‎Hãy đợi vài trăm năm nữa

191
00:12:05,850 --> 00:12:08,480
‎và lái đến đảo Ellis
‎để đến thẳng New York".

192
00:12:09,895 --> 00:12:11,225
‎Đây. Tôi chả biết sao…

193
00:12:11,313 --> 00:12:12,823
‎- Đây.
‎- Tìm ra người Ý à?

194
00:12:12,898 --> 00:12:15,398
‎Ừ. ‎Những người Ý nhập cư đến Mỹ.

195
00:12:16,026 --> 00:12:18,606
‎- Ông ở đâu?
‎- Năm 1893, 1895.

196
00:12:19,572 --> 00:12:22,662
‎- Ông biết họ đến từ năm nào chứ?
‎- Tôi đoán là 1910.

197
00:12:23,325 --> 00:12:28,655
‎Năm 1903, 1904, 1905.

198
00:12:29,749 --> 00:12:34,839
‎Tôi e là ông mới đến nên họ chưa kịp viết.

199
00:12:42,803 --> 00:12:45,773
‎Xong rồi. Tôi thích trò chơi trên bàn.

200
00:12:48,642 --> 00:12:53,772
‎Cho tôi hỏi, tôi tưởng ông đang tìm
‎các bệnh truyền nhiễm ở đây.

201
00:12:55,733 --> 00:12:59,573
‎Thật không may, thưa bà,
‎nó đã được khoa học chứng minh

202
00:12:59,653 --> 00:13:02,663
‎rằng chỉ số thông minh thấp
‎là do di truyền,

203
00:13:02,740 --> 00:13:05,240
‎do đó sẽ dễ lây lan.

204
00:13:06,160 --> 00:13:10,410
‎Chúng tôi đang cố ngăn những người
‎dưới trung bình trộn lẫn với công dân.

205
00:13:12,082 --> 00:13:13,922
‎Đúng là một viễn cảnh hiện đại.

206
00:13:15,294 --> 00:13:17,464
‎- Biết bộ phim đó chứ, ‎Cửa Vàng‎?
‎- Ừ.

207
00:13:17,546 --> 00:13:19,166
‎Tôi nghĩ nó rất hay,

208
00:13:19,256 --> 00:13:22,546
‎vì có rất nhiều điều
‎về người nhập cư mà tôi không biết.

209
00:13:22,635 --> 00:13:27,845
‎Tôi không biết cánh cửa vào đảo Ellis
‎khắc nghiệt thế nào.

210
00:13:27,932 --> 00:13:31,102
‎Mặc dù tôi biết rằng ông cố của tôi,

211
00:13:31,185 --> 00:13:33,805
‎khi ông ấy đến đây từ Nga,

212
00:13:34,855 --> 00:13:38,395
‎đã bị giữ lại vì ông bị viêm kết mạc.

213
00:13:39,318 --> 00:13:43,408
‎Được rồi, rõ ràng là ông bị lây trên
‎con tàu thú vị này.

214
00:13:43,489 --> 00:13:45,029
‎Không phải Mayflower.

215
00:13:45,115 --> 00:13:49,405
‎Không có… Nó được chữa bằng kháng sinh,
‎nhưng lúc đó không có kháng sinh.

216
00:13:49,495 --> 00:13:52,705
‎Về cơ bản, họ nói với ông,
‎"Ông phải ở lại để cách ly".

217
00:13:52,790 --> 00:13:55,040
‎Họ biết nó dễ lây lan.

218
00:13:55,125 --> 00:13:58,665
‎"Nếu nó hết sau nhiều ngày, tốt.
‎Nếu không, ông sẽ quay lại".

219
00:13:58,754 --> 00:13:59,804
‎Phải rồi.

220
00:14:00,548 --> 00:14:03,878
‎May là ông ổn, và họ cho ông vào.

221
00:14:03,968 --> 00:14:06,798
‎Những người bị đuổi về,
‎cả cuộc đời họ thay đổi.

222
00:14:06,887 --> 00:14:08,967
‎- Vì mấy thứ như viêm kết mạc.
‎- Ừ.

223
00:14:09,723 --> 00:14:10,563
‎Nhìn xuống.

224
00:14:11,267 --> 00:14:12,097
‎Nhìn lên.

225
00:14:13,018 --> 00:14:13,848
‎Xuống.

226
00:14:14,478 --> 00:14:15,308
‎Lên.

227
00:14:15,813 --> 00:14:19,233
‎Có rất nhiều làn sóng nhập cư
‎đã đi qua Lower East Side.

228
00:14:19,316 --> 00:14:23,026
‎Không chỉ người Do Thái.
‎Cả người Ý và nhiều dân tộc khác.

229
00:14:23,696 --> 00:14:27,236
‎Nhưng giờ ở Lower East Side,
‎có nơi gọi là Bảo tàng Tenement.

230
00:14:27,324 --> 00:14:29,704
‎Bảo tàng Tenement! Có gì trong đó?

231
00:14:29,785 --> 00:14:32,575
‎Kiểu như đại dịch lao à? Anh biết đấy?

232
00:14:32,663 --> 00:14:35,173
‎Anh sẽ đưa gì vào đó? Hiểu ý tôi chứ?

233
00:14:35,249 --> 00:14:38,669
‎Bảo tàng Tenement.
‎Họ có mong chờ nó? Tôi không nghĩ thế.

234
00:14:38,752 --> 00:14:42,092
‎Họ từng để bồn tắm trong bếp. Thôi nào.

235
00:14:42,172 --> 00:14:44,682
‎Ý tôi là, với tôi nó giống như…

236
00:14:45,593 --> 00:14:48,143
‎Tôi không biết nữa. Có vẻ thật ngớ ngẩn.

237
00:14:48,220 --> 00:14:50,970
‎Không phải tôi đang can mọi người
‎đừng tới đó.

238
00:14:51,056 --> 00:14:55,186
‎Cũng tốt khi người trẻ tuổi không biết
‎về nhà tập thể đi xem nó mà?

239
00:14:55,269 --> 00:14:58,609
‎Cách mà người nhập cư,
‎ông bà và bố mẹ tôi đã lớn lên.

240
00:14:58,689 --> 00:15:04,489
‎Có rất nhiều tiểu thuyết và sách hay
‎về thời đó được viết bởi những người này

241
00:15:04,570 --> 00:15:09,530
‎nơi ông sẽ có được một bức tranh
‎phong phú hơn về nó, dù không có ảnh nào.

242
00:15:09,617 --> 00:15:12,327
‎Tôi đoán Bảo tàng Tenement hay
‎vì có thể nhìn.

243
00:15:12,411 --> 00:15:16,581
‎Vì vậy, rõ ràng là mọi người cảm thấy
‎nhìn vào một thứ sẽ dễ dàng hơn

244
00:15:16,665 --> 00:15:18,415
‎là đọc về thứ đó.

245
00:15:18,918 --> 00:15:21,878
‎Nhưng bảo tàng Tenement
‎đâu phải nhà tập thể thật.

246
00:15:26,884 --> 00:15:28,974
‎Có tác giả nào bà không đọc không?

247
00:15:29,553 --> 00:15:34,023
‎Ý tôi là Henry Roth đã bị phát hiện
‎có quan hệ loạn luân với em gái mình,

248
00:15:34,099 --> 00:15:35,809
‎và điều đó thật kinh khủng.

249
00:15:36,518 --> 00:15:38,398
‎Nhưng nó không ngăn tôi đọc.

250
00:15:38,479 --> 00:15:41,019
‎Anh không thể đọc ai đó
‎theo cách tương tự.

251
00:15:41,523 --> 00:15:45,153
‎Nhưng trước đó Henry Roth
‎cũng không phải một thi sĩ ẩn dật

252
00:15:45,235 --> 00:15:47,105
‎viết kiểu mục đồng dân dã gì.

253
00:15:47,196 --> 00:15:53,406
‎Tôi biết khi tôi đọc một tác giả,
‎thậm chí các tác giả tiểu thuyết hư cấu,

254
00:15:53,494 --> 00:15:56,414
‎rằng nó không tự dưng như thế,
‎như mọi người nghĩ.

255
00:15:56,497 --> 00:15:59,877
‎Không phải, "Henry Roth,
‎tưởng ông ấy là người ngọt ngào".

256
00:15:59,959 --> 00:16:03,419
‎Tôi không tưởng vậy.
‎Tôi nghĩ ông ấy là nhà văn tuyệt vời.

257
00:16:03,504 --> 00:16:05,304
‎Tôi sẽ không ngừng đọc ông ấy.

258
00:16:06,131 --> 00:16:10,301
‎Nếu ông ấy còn sống,
‎tôi sẽ không nói chuyện với ông ấy.

259
00:16:10,844 --> 00:16:13,014
‎Nhưng ông ấy đã chết,

260
00:16:14,139 --> 00:16:15,929
‎và anh vẫn nên đọc ông ấy.

261
00:16:17,267 --> 00:16:23,647
‎James Levine, một nghệ sĩ tuyệt vời.
‎Một nghệ sĩ vĩ đại, tuyệt vời,

262
00:16:23,732 --> 00:16:26,652
‎tôi không nói là
‎không tin mấy lời cáo buộc đó.

263
00:16:26,735 --> 00:16:28,275
‎Giả sử chúng đúng 100%…

264
00:16:28,779 --> 00:16:34,699
‎Được rồi, ông ta là người có công việc,
‎chỉ huy cho Metropolitan Opera.

265
00:16:34,785 --> 00:16:37,955
‎Phải, họ phải sa thải ông ta.
‎Tôi hiểu điều đó.

266
00:16:38,038 --> 00:16:42,288
‎Nhưng họ không phải bỏ
‎nhạc của ông ta ra khỏi… Tại sao?

267
00:16:42,835 --> 00:16:44,585
‎Đó là điều tôi không hiểu.

268
00:16:44,670 --> 00:16:48,050
‎Ý nghĩ rằng, "Chà,
‎hắn vẫn sẽ kiếm được tiền từ việc này?"

269
00:16:48,132 --> 00:16:51,222
‎Chúng vẫn rất tuyệt.
‎Ông ấy là một nghệ sĩ tuyệt vời.

270
00:16:51,301 --> 00:16:55,221
‎Sa thải mọi người khỏi
‎công việc của họ, nơi mà…

271
00:16:55,305 --> 00:16:57,975
‎Nên làm vậy nếu họ làm những việc tồi tệ.

272
00:16:58,058 --> 00:17:01,268
‎Đặc biệt là những việc
‎ông ta bị cáo buộc là đã làm.

273
00:17:01,353 --> 00:17:07,073
‎Nhưng không đọc sách của họ
‎hay nghe nhạc của họ hay…

274
00:17:07,151 --> 00:17:10,571
‎Nghe có vẻ khá vô nghĩa đối với tôi.

275
00:17:11,989 --> 00:17:17,329
‎Mọi người nói, "Giờ không thể nghe nhạc
‎mà không nghĩ về những điều đó".

276
00:17:17,411 --> 00:17:19,541
‎Tôi nghĩ, "Bạn không, nhưng tôi có".

277
00:17:24,251 --> 00:17:26,841
‎Khi tôi còn nhỏ, bảy hay tám tuổi,

278
00:17:26,920 --> 00:17:29,010
‎mẹ tôi đã mua cho tôi cuốn này.

279
00:17:29,089 --> 00:17:31,589
‎Cuốn sách này, tên là ‎Sáu Đầu bếp Nhỏ‎.

280
00:17:32,092 --> 00:17:35,552
‎Tôi không thể tin rằng
‎đây là thứ tôi sẽ được sở hữu.

281
00:17:36,180 --> 00:17:38,600
‎Tôi vẫn hoàn toàn choáng ngợp bởi nó.

282
00:17:38,682 --> 00:17:42,142
‎Vì, như bạn thấy, nó rất đẹp. Cực kì đẹp.

283
00:17:42,227 --> 00:17:45,857
‎Nhưng nó cũng được xuất bản,
‎tôi nghĩ là vào năm 1900.

284
00:17:45,939 --> 00:17:50,739
‎Tôi không thể tin rằng tôi sở hữu
‎một thứ trông quan trọng như thế.

285
00:17:51,403 --> 00:17:54,243
‎Cũng giống như
‎bề ngoài của nó quan trọng với tôi

286
00:17:54,323 --> 00:17:57,533
‎vì nó trông giống như
‎nó nên ở bảo tàng hay thư viện.

287
00:17:58,494 --> 00:17:59,504
‎Tôi rất thích nó,

288
00:17:59,578 --> 00:18:04,458
‎và nếu có chuyện gì xảy ra với nó,
‎tôi sẽ rất đau lòng.

289
00:18:05,209 --> 00:18:08,999
‎Cuốn sách ở tình trạng tuyệt vời
‎sở hữu bởi một đứa trẻ bảy tuổi.

290
00:18:09,088 --> 00:18:12,088
‎Đó là cách tôi luôn
‎trân trọng những cuốn sách.

291
00:18:12,174 --> 00:18:15,764
‎Tôi nhớ có một lần, khi ở cùng độ tuổi đó,

292
00:18:15,844 --> 00:18:18,684
‎tôi đọc một cuốn Nancy Drew,
‎và tôi làm rơi nó,

293
00:18:18,764 --> 00:18:20,854
‎tôi nhặt nó lên, và tôi đã hôn nó.

294
00:18:21,517 --> 00:18:23,477
‎Mẹ nói, "Con đang làm gì vậy?"

295
00:18:23,560 --> 00:18:26,690
‎Và tôi nói, "Nếu làm rơi cuốn sách,
‎mẹ phải hôn nó".

296
00:18:27,314 --> 00:18:29,024
‎Bà ấy nói, "Ai bảo thế?"

297
00:18:29,566 --> 00:18:31,896
‎Đó là điều họ nói trong giáo đường.

298
00:18:31,985 --> 00:18:36,155
‎Rằng nếu bạn làm rơi sách cầu nguyện,
‎dù nó gọi là gì, bạn phải hôn nó.

299
00:18:36,240 --> 00:18:38,330
‎Mẹ nói, "Không phải mọi cuốn sách".

300
00:18:42,788 --> 00:18:46,578
‎Một trong những thứ đầu tiên bà viết
‎là trên tạp chí ‎Interview‎,

301
00:18:46,667 --> 00:18:48,627
‎và sau khi làm một thời gian…

302
00:18:48,710 --> 00:18:51,170
‎Tên của nó là ‎Tôi Biết Tuốt‎…

303
00:18:51,255 --> 00:18:54,965
‎Không, mục đầu tiên với Interview
‎là ‎Những bộ phim dở hay nhất,

304
00:18:55,050 --> 00:18:56,680
‎và đó là bài phê bình phim.

305
00:18:56,760 --> 00:18:59,560
‎Mà tôi chỉ đánh giá,
‎còn chả phải phim hạng B,

306
00:18:59,638 --> 00:19:03,308
‎và chủ yếu sản xuất do công ty
‎American International Pictures,

307
00:19:03,392 --> 00:19:06,772
‎chuyên về dòng phim này,
‎thứ mà tôi yêu thích.

308
00:19:06,854 --> 00:19:09,404
‎Họ chiếu ở New York cho các nhà phân phối.

309
00:19:09,481 --> 00:19:12,781
‎Tôi sẽ xem các buổi chiếu.
‎Tôi làm chuyên mục đó vài năm.

310
00:19:12,860 --> 00:19:14,860
‎Sau đó tôi làm ‎Tôi Biết Tuốt‎,

311
00:19:14,945 --> 00:19:17,695
‎một chuyên mục đa dạng hơn.

312
00:19:17,781 --> 00:19:19,911
‎Tôi viết về mọi thứ, không chỉ phim.

313
00:19:20,409 --> 00:19:22,949
‎- Tôi đã bảo là tôi có cuốn đó.
‎- Cuốn nào?

314
00:19:23,036 --> 00:19:25,536
‎Mọi thứ bà viết cho ‎Interview
‎hồi năm 1970.

315
00:19:25,622 --> 00:19:28,292
‎- Đánh giá phim của tôi ở đó.
‎- Đúng vậy. Ừ.

316
00:19:28,375 --> 00:19:31,165
‎- ‎Những bộ phim dở hay nhất‎.
‎- Vâng, đúng rồi.

317
00:19:31,253 --> 00:19:33,513
‎- Chùm phim của AIP, nhớ không?
‎- Vâng.

318
00:19:33,589 --> 00:19:37,799
‎Họ không bao giờ chiếu ở New York.
‎Có lẽ họ đã chiếu trên đường 42.

319
00:19:37,885 --> 00:19:40,675
‎Họ chiếu ở New York
‎cho mấy chủ rạp ngoài trời.

320
00:19:41,305 --> 00:19:44,595
‎Vì đó là nơi chủ yếu mà họ chiếu.

321
00:19:44,683 --> 00:19:46,853
‎Họ sẽ chiếu, như ở 1600 Broadway.

322
00:19:46,935 --> 00:19:49,515
‎- Nhớ phòng chiếu chứ?
‎- Rất tuyệt vời.

323
00:19:49,605 --> 00:19:53,275
‎- Rất bẩn.
‎- Và tôi đã ghi tên vào danh sách AIP.

324
00:19:53,358 --> 00:19:57,568
‎Để tôi có thể xem những bộ phim này.
‎Và tôi bắt đầu viết về chúng.

325
00:19:58,822 --> 00:20:00,952
‎Vì viết về chúng thì vui hơn.

326
00:20:01,033 --> 00:20:03,743
‎Vì tôi không có hứng thú
‎trong việc phê bình.

327
00:20:03,827 --> 00:20:07,037
‎Tôi chỉ muốn tìm một thứ thú vị để viết.

328
00:20:07,122 --> 00:20:09,122
‎- Là những thứ này.
‎- Rất tuyệt.

329
00:20:09,208 --> 00:20:11,078
‎Mà ông đã làm một trong số đó.

330
00:20:11,585 --> 00:20:13,415
‎- Boxcar Bertha.
‎- Tôi đánh giá.

331
00:20:13,503 --> 00:20:14,843
‎- Ông xem chưa?
‎- Chưa.

332
00:20:14,922 --> 00:20:17,932
‎Tôi nhớ chắc chắn,
‎vì khi gần đây tôi phát hiện ra

333
00:20:18,008 --> 00:20:21,758
‎ông làm ‎Boxcar Bertha‎, tôi nói,
‎"Tôi đã đánh giá nó. Tôi nhớ".

334
00:20:21,845 --> 00:20:23,595
‎Nhưng tôi không biết là ông.

335
00:20:24,181 --> 00:20:25,021
‎Vâng?

336
00:20:25,098 --> 00:20:29,058
‎Bà có thể nói về trải nghiệm
‎viết cho ‎Interview ‎và Andy Warhol chứ?

337
00:20:29,770 --> 00:20:34,020
‎Tôi thực sự không biết phải nói gì.
‎Chuyện đó lâu lắm rồi.

338
00:20:34,608 --> 00:20:38,198
‎Tôi còn rất trẻ khi bắt đầu làm ‎Interview‎.
‎Tôi mới 20 tuổi.

339
00:20:38,695 --> 00:20:44,735
‎Và tôi viết cho ‎Interview ‎trong 11 năm,
‎tôi nghĩ vậy. Khá lâu.

340
00:20:44,826 --> 00:20:47,576
‎Và tôi không hợp cạ với Andy.

341
00:20:48,872 --> 00:20:50,422
‎Andy không hợp cạ với tôi.

342
00:20:51,792 --> 00:20:53,752
‎Ông ấy làm tốt hơn khi đã chết.

343
00:20:58,048 --> 00:21:02,298
‎Sao tôi biết? Vì tôi đã bán hết
‎tranh Warhol hai tuần trước khi ổng chết.

344
00:21:05,347 --> 00:21:08,557
‎Tôi đã bán chúng
‎để trả tiền bảo trì căn hộ của tôi.

345
00:21:10,102 --> 00:21:13,112
‎Nên tôi không chỉ
‎có quyết định bất động sản tệ hại.

346
00:21:15,190 --> 00:21:18,030
‎Thành thật mà nói,
‎tôi tin đó là lý do Andy chết.

347
00:21:20,195 --> 00:21:21,775
‎Tôi cá là ông ấy nghĩ,

348
00:21:22,489 --> 00:21:23,569
‎"Ờ thì!"

349
00:21:24,116 --> 00:21:26,326
‎Ngay khi ổng chết, dĩ nhiên giá tăng.

350
00:21:31,957 --> 00:21:36,627
‎Với tôi, không có thứ gì tượng trưng
‎cho sự thay đổi ở New York

351
00:21:36,712 --> 00:21:41,342
‎hơn là những sạp báo lớn ở Columbus Circle

352
00:21:41,425 --> 00:21:44,965
‎mở suốt đêm, 24 giờ một ngày,
‎cho đến mãi mãi.

353
00:21:45,053 --> 00:21:46,763
‎Giờ nó là chỗ thuê xe đạp.

354
00:21:50,767 --> 00:21:53,307
‎Diện mạo của New York
‎đã thay đổi hoàn toàn.

355
00:21:53,395 --> 00:21:56,895
‎Nói cách khác,
‎New York từng ngập ngụa trong báo giấy.

356
00:21:57,899 --> 00:22:00,149
‎Nó ở trong máng xối, trong thùng rác.

357
00:22:00,235 --> 00:22:03,235
‎Nhớ chỗ ở Times Square
‎nơi có tất cả các tờ báo chứ?

358
00:22:03,322 --> 00:22:06,452
‎Cả thành phố ngập trong báo
‎vì mọi người vứt chúng đi.

359
00:22:06,533 --> 00:22:09,083
‎Một tỷ tờ báo. Mỗi ngày, người ta vứt đi.

360
00:22:09,161 --> 00:22:10,451
‎Chúng ở rãnh nước.

361
00:22:10,537 --> 00:22:12,907
‎Tất cả các giỏ rác đều đầy báo.

362
00:22:12,998 --> 00:22:16,248
‎Tất cả ghế ngồi trên tàu điện ngầm có báo.
‎Trên sàn nhà.

363
00:22:16,335 --> 00:22:19,705
‎Anh hiếm khi thấy người ta
‎đọc báo trên tàu điện ngầm nữa.

364
00:22:19,796 --> 00:22:22,006
‎Nó từng là… Đó từng là tất cả.

365
00:22:22,090 --> 00:22:25,390
‎Và anh thấy người ta
‎đọc sách trên tàu điện ngầm.

366
00:22:25,469 --> 00:22:29,219
‎Không phải một triệu người,
‎nhưng thấy một số người làm việc đó,

367
00:22:29,306 --> 00:22:30,966
‎và họ hầu hết đều trẻ.

368
00:22:31,058 --> 00:22:33,638
‎Họ chủ yếu là những người ở độ tuổi 20.

369
00:22:33,727 --> 00:22:37,147
‎Và tôi đã hỏi biên tập của mình,
‎người có con ở tuổi đó,

370
00:22:37,230 --> 00:22:41,490
‎"Con anh có đọc sách trên Kindle không,
‎hay anh gọi nó là gì ấy?"

371
00:22:41,568 --> 00:22:44,488
‎Và anh ấy nói, "Không. Con tôi đọc sách".

372
00:22:44,571 --> 00:22:47,201
‎Anh ấy nói, "Người đọc sách hầu hết là…"

373
00:22:47,282 --> 00:22:50,242
‎Có thứ gì đó khác Kindle.
‎Dù nó được gọi là gì.

374
00:22:50,327 --> 00:22:53,657
‎Anh ấy nói họ hầu hết đều ở độ tuổi
‎bốn mươi và năm mươi.

375
00:22:53,747 --> 00:22:56,627
‎Không phải lúc nào tôi cũng biết…

376
00:22:56,708 --> 00:22:58,998
‎Tôi luôn cố xem mọi người đang đọc gì.

377
00:22:59,086 --> 00:23:01,296
‎Điều này cực kỳ quan trọng với tôi.

378
00:23:01,380 --> 00:23:02,630
‎Bạn đang đọc gì vậy?

379
00:23:03,840 --> 00:23:08,300
‎Bất kì cuốn nào… Ngay cả khi nhìn vào
‎và nghĩ, "Ai thèm đọc cuốn đó?"

380
00:23:08,387 --> 00:23:09,807
‎Tốt. Ít nhất đó là sách.

381
00:23:11,014 --> 00:23:12,224
‎Cứ đọc đi.

382
00:23:26,905 --> 00:23:29,235
‎Chào. Các anh có mua sách ở đây không?

383
00:23:29,783 --> 00:23:30,953
‎Ở ki-ốt này? Không.

384
00:23:31,034 --> 00:23:32,834
‎Không. Tôi biết là không.

385
00:23:32,911 --> 00:23:35,541
‎Anh nghĩ có nên mang sách
‎vào Times Square?

386
00:23:35,622 --> 00:23:38,582
‎- Thế không công bằng với sách.
‎- Phải rồi.

387
00:23:39,418 --> 00:23:41,128
‎Chúng chả có quyền phát biểu.

388
00:23:41,211 --> 00:23:42,461
‎Làm thế là hại chúng.

389
00:23:43,213 --> 00:23:46,593
‎Nếu anh không bán sách ở đây,
‎hẳn là thế, sao anh ở đây?

390
00:23:46,716 --> 00:23:48,176
‎Anh bán áo thun à?

391
00:23:48,260 --> 00:23:51,560
‎- Chúng tôi bán túi. Bán cả sách.
‎- Ừ.

392
00:23:52,347 --> 00:23:55,427
‎Đây là cuốn sách tuyệt vời.
‎Tôi mua cho trẻ con suốt.

393
00:23:55,517 --> 00:23:56,597
‎Một cuốn sách hay.

394
00:23:59,062 --> 00:24:02,022
‎Thưa quý vị, hãy chào đón Fran Lebowitz!

395
00:24:05,861 --> 00:24:08,491
‎Đời sống đô thị ‎và ‎Xã hội học‎,
‎cái nào trước?

396
00:24:08,572 --> 00:24:10,532
‎- Đô thị.
‎- ‎Rồi đến ‎Xã hội học.

397
00:24:10,615 --> 00:24:14,825
‎Một bộ sưu tập đầy thú vị
‎các bài luận hài hước. Cả hai cuốn.

398
00:24:14,911 --> 00:24:19,251
‎Và chúng đã được tái bản
‎ở các hình thức được bao nhiêu lần?

399
00:24:19,833 --> 00:24:22,843
‎Ở các hình thức,
‎có lẽ bốn hay năm lần mỗi cuốn.

400
00:24:22,919 --> 00:24:24,169
‎Cô viết sách trẻ con.

401
00:24:24,254 --> 00:24:25,924
‎- Là lần đầu với cô.
‎- Đúng.

402
00:24:26,006 --> 00:24:28,336
‎Cô có định viết gì mới không?

403
00:24:28,425 --> 00:24:29,795
‎- Nó mới.
‎- Gấu trúc á? 

404
00:24:29,885 --> 00:24:31,635
‎- Ừ.
‎- Ừ, nhưng cho trẻ con.

405
00:24:31,720 --> 00:24:34,560
‎- Tôi đang viết tiểu thuyết.
‎- Cô viết 6 năm rồi.

406
00:24:34,639 --> 00:24:36,389
‎- Khi ta gặp 6 năm…
‎- Không.

407
00:24:36,475 --> 00:24:40,555
‎Đáng lẽ tôi phải viết tiểu thuyết,
‎nhưng tôi nghỉ mười năm để hờn dỗi.

408
00:24:42,355 --> 00:24:44,145
‎- Mười năm để hờn dỗi?
‎- Vâng.

409
00:24:45,066 --> 00:24:48,646
‎Và cô có hoàn thành thứ gì
‎trong lúc đó không?

410
00:24:48,737 --> 00:24:50,107
‎Tôi sắp hờn dỗi xong.

411
00:24:50,197 --> 00:24:52,907
‎- Cô có bị…
‎- Có.

412
00:24:52,991 --> 00:24:53,831
‎Được rồi.

413
00:24:58,747 --> 00:25:02,537
‎Thư viện Công cộng New York
‎có nam châm tủ lạnh trích lời của bà.

414
00:25:03,043 --> 00:25:04,593
‎- Nửa lời trích.
‎- Nửa.

415
00:25:05,212 --> 00:25:08,172
‎Một nửa lời trích là,
‎"Hãy suy nghĩ trước khi nói.

416
00:25:08,256 --> 00:25:10,336
‎Đọc trước khi nghĩ". Còn lại là gì?

417
00:25:10,425 --> 00:25:13,425
‎Phần còn lại của lời trích,
‎như tôi nhớ, vì lâu rồi…

418
00:25:13,512 --> 00:25:17,932
‎Đây là thứ tôi viết cho tờ ‎Newsweek‎,
‎năm 1978.

419
00:25:18,558 --> 00:25:22,978
‎Nhân tiện, ‎Newsweek ‎năm 1978
‎là một ấn phẩm rất quan trọng.

420
00:25:23,063 --> 00:25:26,483
‎Và họ có một mục ở trang mặt sau
‎tên là ‎Đến lượt tôi‎,

421
00:25:27,108 --> 00:25:30,988
‎mà mỗi kỳ họ sẽ mời
‎một người khác nhau tới viết.

422
00:25:31,071 --> 00:25:34,201
‎Sau khi sách đầu tay ra mắt 1978,
‎tôi được mời viết.

423
00:25:34,282 --> 00:25:39,122
‎Bố mẹ tôi không thể tin được.
‎Kiểu như, "Họ mời con á?"

424
00:25:40,956 --> 00:25:44,626
‎Bố mẹ tôi đọc ‎Newsweek
‎vì nhiều người Do Thái không đọc ‎Time‎,

425
00:25:45,835 --> 00:25:51,465
‎vì ‎Time ‎thuộc sở hữu của Henry Luce,
‎một người bài Do Thái nổi tiếng.

426
00:25:51,550 --> 00:25:55,430
‎Họ đọc ‎Life‎, và vì lí do nào đó,
‎họ không biết nó cũng của Luce.

427
00:25:55,512 --> 00:25:56,972
‎Nhưng họ đọc ‎Newsweek‎.

428
00:25:57,055 --> 00:26:00,135
‎Newsweek ‎có chuyên mục này,
‎và tôi nói, "Con sẽ làm".

429
00:26:00,225 --> 00:26:01,765
‎"Con nói thế là sao? Con?"

430
00:26:02,352 --> 00:26:04,982
‎Như thể họ không thể tưởng tượng nổi.

431
00:26:05,522 --> 00:26:07,232
‎Vậy là tôi viết cho tuổi teen

432
00:26:07,315 --> 00:26:10,735
‎và nó khác nhau…
‎những hướng đi khác nhau cho tuổi mới lớn.

433
00:26:11,528 --> 00:26:14,108
‎Những việc khác nhau mà họ nên làm.

434
00:26:15,031 --> 00:26:17,411
‎Và tôi nghĩ câu trích dẫn nguyên gốc là…

435
00:26:19,786 --> 00:26:22,456
‎"Hãy nghĩ trước khi nói.
‎Đọc trước khi nghĩ.

436
00:26:22,539 --> 00:26:26,209
‎Điều này sẽ cho bạn một điều để nghĩ
‎mà bạn không cần bịa ra.

437
00:26:26,293 --> 00:26:29,963
‎Bước đi khôn ngoan cho mọi lứa tuổi,
‎nhưng đặc biệt là tuổi 17,

438
00:26:30,046 --> 00:26:33,426
‎khi bạn có nguy cơ cao
‎sẽ đưa ra những kết luận khó chịu".

439
00:26:34,926 --> 00:26:38,136
‎TƯỞNG NHỚ TONI MORRISON

440
00:26:50,191 --> 00:26:52,821
‎Nơi chúng ta đang ở, Câu lạc bộ Dân chơi,

441
00:26:52,902 --> 00:26:56,662
‎được mua bởi Edwin Booth, một diễn viên.

442
00:26:56,740 --> 00:26:59,490
‎Ông đã mở Câu lạc bộ Dân chơi
‎vào lúc nào đó.

443
00:26:59,576 --> 00:27:02,866
‎Khi mất, ông ấy để lại tòa nhà
‎cho Câu lạc bộ Dân chơi.

444
00:27:03,622 --> 00:27:05,672
‎Nhưng anh trai ông ấy…

445
00:27:06,791 --> 00:27:08,541
‎là John Wilkes Booth.

446
00:27:09,169 --> 00:27:11,629
‎Anh trai ông ấy đã giết Abraham Lincoln.

447
00:27:12,547 --> 00:27:15,967
‎Và có một bức thư trên lầu…

448
00:27:16,051 --> 00:27:18,721
‎Không phải thư thật,
‎mà là bản sao của bức thư

449
00:27:18,803 --> 00:27:22,023
‎mà ông ấy đã viết cho một tờ báo.

450
00:27:22,098 --> 00:27:24,308
‎Gửi tới "đồng bào của tôi" hay gì đó,

451
00:27:24,392 --> 00:27:26,902
‎như một lời xin lỗi thay cho anh trai.

452
00:27:26,978 --> 00:27:29,768
‎Và tôi đang đọc lá thư này, nghĩ thầm,

453
00:27:29,856 --> 00:27:32,816
‎"Tôi biết nhiều người phàn nàn
‎về anh chị em mình".

454
00:27:32,901 --> 00:27:36,031
‎Thực ra, hầu như ai có anh em
‎đều sẽ than phiền về họ.

455
00:27:36,112 --> 00:27:38,662
‎Nhưng tôi đã nghĩ, khi đọc lá thư đó,

456
00:27:39,407 --> 00:27:41,617
‎"Bất kể anh chị em bạn có thế nào…"

457
00:27:42,118 --> 00:27:46,578
‎Kiểu như, bạn có thể tự nhủ,
‎"Ừ, anh tôi không trả lại tiền cho tôi",

458
00:27:46,665 --> 00:27:49,455
‎hoặc, "Em gái tôi mách lẻo",
‎hoặc, bạn biết đấy…

459
00:27:49,542 --> 00:27:52,302
‎Nhưng bạn luôn có thể nói với chính mình,

460
00:27:52,379 --> 00:27:55,089
‎"Ít nhất anh tôi
‎không giết Abraham Lincoln".

461
00:28:00,053 --> 00:28:04,603
‎Tôi chắc là Edwin Booth cũng nghe
‎bạn bè phàn nàn về anh em,

462
00:28:04,683 --> 00:28:06,393
‎đến khi anh ông giết Lincoln.

463
00:28:06,476 --> 00:28:10,856
‎Sau đó, tôi chắc chắn nếu mọi người
‎bắt đầu nói, "Anh trai tôi mượn…",

464
00:28:10,939 --> 00:28:13,779
‎họ sẽ nói,
‎"Suỵt. Anh ông ấy giết Lincoln".

465
00:28:13,858 --> 00:28:15,608
‎Kiểu như, "Đừng nhắc đến nó".

466
00:28:15,694 --> 00:28:20,624
‎Vì thế luôn có những người
‎có vấn đề tệ hơn bạn.

467
00:28:22,659 --> 00:28:23,869
‎- Được.
‎- Ta xong à?

468
00:28:23,952 --> 00:28:24,832
‎À, tôi hiểu.

469
00:28:25,537 --> 00:28:28,577
‎Cứ tiếp tục đi. Cứ quay tiếp đi.

470
00:28:30,333 --> 00:28:31,583
‎Đây rồi. Tiếp tục đi.

471
00:28:32,419 --> 00:28:33,549
‎Bà ấy đi sang trái.

472
00:28:34,462 --> 00:28:36,552
‎Phải. Đó là một cây cầu khác.

473
00:28:39,259 --> 00:28:40,389
‎Được. Đã vượt qua.

474
00:28:41,219 --> 00:28:44,889
‎Thế còn cái người định xây
‎đường cao tốc qua Manhattan thì sao?

475
00:28:44,973 --> 00:28:48,393
‎Robert Moses. Người xây cái này.
‎Đây là ý của Robert Moses.

476
00:28:48,476 --> 00:28:53,186
‎- Toàn bộ cái này…
‎- Robert Moses chỉ nên chơi với mô hình.

477
00:28:53,273 --> 00:28:57,113
‎Robert Moses đã không biết rằng,
‎ông giỏi nhất khi làm mô hình.

478
00:28:58,236 --> 00:29:00,486
‎Tôi đến Triển lãm Thế giới mà chả xem.

479
00:29:01,197 --> 00:29:04,777
‎Triển lãm Thế giới có quá nhiều
‎những thứ hấp dẫn khó tin

480
00:29:04,868 --> 00:29:08,368
‎đến nỗi ai có thời gian cho thứ này
‎hay thậm chí biết về nó?

481
00:29:08,455 --> 00:29:10,705
‎Nhưng tôi không thể tin nó vẫn ở đây.

482
00:29:16,379 --> 00:29:18,049
‎Được rồi. Vâng.

483
00:29:53,875 --> 00:29:56,745
‎Biên dịch: Anh Pham