1
00:00:06,006 --> 00:00:07,466
‎LOẠT PHIM TÀI LIỆU CỦA NETFLIX

2
00:00:07,549 --> 00:00:10,509
‎Sĩ quan Darren Wilson sẽ không bị buộc tội

3
00:00:10,593 --> 00:00:12,603
‎trong vụ bắn chết Michael Brown.

4
00:00:13,638 --> 00:00:14,888
‎Đám đông thêm đông.

5
00:00:14,973 --> 00:00:17,393
‎Mức độ căng thẳng cũng gia tăng.

6
00:00:17,475 --> 00:00:19,185
‎Nhưng diễn ra trong hòa bình,

7
00:00:19,269 --> 00:00:21,479
‎và cảnh sát mong sẽ tiếp tục như thế.

8
00:00:22,313 --> 00:00:24,573
‎Thứ Ba là ngày đầu tôi bị xịt hơi cay,

9
00:00:27,944 --> 00:00:28,904
‎Không phải ngày cuối,

10
00:00:28,987 --> 00:00:31,407
‎mà là ngày đầu bị xịt hơi cay ở Ferguson.

11
00:00:31,489 --> 00:00:33,279
‎Cô đã ở giữa cuộc biểu tình.

12
00:00:33,366 --> 00:00:34,236
‎Cô đã thấy gì?

13
00:00:34,325 --> 00:00:36,445
‎Chà, hẳn tôi đã thấy rất nhiều thứ.

14
00:00:36,536 --> 00:00:39,076
‎Có lẽ đa phần là thấy cộng đồng đau buồn

15
00:00:39,581 --> 00:00:40,581
‎và vô cùng thống khổ.

16
00:00:40,665 --> 00:00:42,125
‎Giơ tay lên! Đừng bắn!

17
00:00:42,208 --> 00:00:45,378
‎Tiếng la xuất hiện trên phố là
‎"Giơ tay lên, đừng bắn"

18
00:00:45,462 --> 00:00:46,762
‎vì chúng tôi nghe kể

19
00:00:46,838 --> 00:00:50,878
‎là Michael Brown đã giơ tay lên
‎và Darren Wilson đã bắn anh ấy.

20
00:00:50,967 --> 00:00:53,297
‎Điều chúng tôi thấy
‎là bất công toàn hệ thống.

21
00:00:53,386 --> 00:00:57,056
‎Tiến sĩ King bảo một phóng viên
‎bạo động là ngôn ngữ của đám vô danh.

22
00:00:57,140 --> 00:00:58,770
‎Tôi mệt rồi. Tôi phát ngán.

23
00:00:59,893 --> 00:01:01,393
‎ĐỪNG BẮN

24
00:01:02,979 --> 00:01:06,899
‎Giơ tay lên, đừng bắn!
‎Người Da Đen Đáng Được Sống!

25
00:01:06,983 --> 00:01:10,113
‎Chúng tôi sẽ coi vụ biểu tình
‎đang diễn ra lúc này,

26
00:01:10,195 --> 00:01:12,405
‎mô phỏng các vụ biểu tình của quá khứ

27
00:01:12,489 --> 00:01:16,159
‎và gọi nó là náo loạn xã hội, nóng vội,

28
00:01:16,242 --> 00:01:19,162
‎mà không nhớ chính xác
‎có kế hoạch chi tiết đâu.

29
00:01:21,414 --> 00:01:24,384
‎Tiến sĩ King không nói
‎sở hữu nhiều hơn người khác.

30
00:01:24,459 --> 00:01:27,459
‎Ngài đề cập chúng tôi đang sở hữu
‎thứ rồi sẽ phải trả lại.

31
00:01:27,545 --> 00:01:30,625
‎Chúng tôi xứng có quyền bất khả xâm phạm
‎bạn đã hứa.

32
00:01:33,760 --> 00:01:37,310
‎Mỗi khi người bị xã hội loại bỏ có can đảm

33
00:01:37,388 --> 00:01:39,928
‎chiến đấu chỉ vì
‎điều được coi là công bằng,

34
00:01:40,016 --> 00:01:41,266
‎họ bảo chúng tôi đợi.

35
00:01:41,935 --> 00:01:43,475
‎Đợi đã, chậm lại…

36
00:01:44,395 --> 00:01:46,555
‎Tôi luôn thắc mắc với mọi người,

37
00:01:46,648 --> 00:01:49,528
‎"Muốn chúng tôi bảo vệ
‎quyền của mình thế nào?"

38
00:01:49,609 --> 00:01:52,699
‎Bạn không muốn chúng tôi biểu tình
‎trên đường phố.

39
00:01:53,238 --> 00:01:56,198
‎Bạn không muốn chúng tôi
‎cắt ngang trận đấu bóng.

40
00:01:56,282 --> 00:01:58,492
‎Bạn không muốn chúng tôi chặn đường.

41
00:01:58,576 --> 00:02:00,326
‎Bạn không muốn chúng tôi chặn cao tốc.

42
00:02:00,411 --> 00:02:02,461
‎Không muốn chúng tôi
‎bảo vệ quyền của mình,

43
00:02:02,539 --> 00:02:05,669
‎cũng không muốn chúng tôi quỳ gối
‎vì quyền của mình.

44
00:02:06,751 --> 00:02:10,001
‎Thực sự thì không có cuộc biểu tình nào
‎chấp nhận được

45
00:02:10,088 --> 00:02:14,128
‎nếu điều mọi người kiên quyết làm
‎là luôn bảo tôi phải đợi.

46
00:02:19,347 --> 00:02:23,807
‎ĐỢI

47
00:02:27,856 --> 00:02:33,356
‎Năm 1863, Tổng thống Lincoln
‎ký Tuyên ngôn Giải phóng,

48
00:02:33,903 --> 00:02:36,203
‎giải phóng mọi người nô lệ ở miền Nam.

49
00:02:37,282 --> 00:02:41,082
‎Năm 1868, Tu chính án 14 được phê chuẩn.

50
00:02:41,703 --> 00:02:45,423
‎Theo luật mọi công dân Mỹ đều bình đẳng.

51
00:02:46,040 --> 00:02:50,800
‎Về cơ bản, người Mỹ da màu
‎giờ là công dân hoàn toàn.

52
00:02:54,924 --> 00:02:57,894
‎Nhưng thực sự điều đó đã không xảy ra.

53
00:03:00,138 --> 00:03:03,558
‎Vào những năm 1950,
‎mỗi lần người Mỹ da màu

54
00:03:03,641 --> 00:03:08,231
‎thúc đẩy và đòi quyền lợi theo Bản 14
‎vì trình tự công bằng,

55
00:03:08,313 --> 00:03:12,153
‎vì sự bảo vệ bình đẳng,
‎vì mọi tiến bộ thực sự nào,

56
00:03:12,233 --> 00:03:13,863
‎họ được bảo phải đợi.

57
00:03:14,986 --> 00:03:16,906
‎Đợi đến khi nào?

58
00:03:18,907 --> 00:03:20,867
‎Nếu ai đó hứa với bạn một lời hứa

59
00:03:21,367 --> 00:03:25,367
‎và đến 100 năm sau họ vẫn không giữ lời…

60
00:03:27,207 --> 00:03:28,827
‎vậy có thể hơi nản lòng.

61
00:03:28,917 --> 00:03:30,497
‎Chúng tôi muốn quyền của mình.

62
00:03:30,585 --> 00:03:33,245
‎Chúng tôi muốn chúng ngay đây và lúc giờ.

63
00:03:33,338 --> 00:03:35,168
‎PHÒNG CHỜ DA MÀU
‎HÀNH KHÁCH TRONG BANG

64
00:03:35,256 --> 00:03:36,926
‎Sao lại đến nước này?

65
00:03:37,008 --> 00:03:38,338
‎Chuyện xảy ra thế này.

66
00:03:38,426 --> 00:03:40,926
‎Chính quyền miền Nam đang cố tìm cách

67
00:03:41,012 --> 00:03:43,562
‎lảng tránh Tu chính án thứ 14,

68
00:03:43,640 --> 00:03:48,900
‎và nỗ lực thành công nhất
‎là lấy ý tưởng bảo vệ bình đẳng

69
00:03:49,520 --> 00:03:53,570
‎bóp méo thành tách biệt nhưng bình đẳng.

70
00:03:53,650 --> 00:03:57,700
‎Kiểu như "Được rồi, chúng ta sẽ bình đẳng
‎nhưng sẽ tách biệt

71
00:03:57,779 --> 00:04:01,449
‎và thay vì giữ nguyên lời
‎của Tu chính án thứ 14,

72
00:04:01,532 --> 00:04:05,452
‎Tòa án Tối cao thỏa thuận
‎với chính quyền miền Nam.

73
00:04:05,536 --> 00:04:08,456
‎Ta có được kỷ nguyên Jim Crow như thế đó.

74
00:04:08,539 --> 00:04:10,829
‎DA MÀU

75
00:04:11,459 --> 00:04:14,299
‎Dĩ nhiên, không có gì là
‎"tách biệt nhưng bình đẳng".

76
00:04:14,379 --> 00:04:16,549
‎Không hề "tách biệt nhưng bình đẳng"

77
00:04:16,631 --> 00:04:19,221
‎nhưng đây là viễn cảnh cho phép
‎người miền Nam da trắng

78
00:04:19,300 --> 00:04:24,010
‎áp đặt hệ thống phân biệt chủng tộc
‎cứng rắn, một kiểu phân biệt hợp pháp.

79
00:04:25,807 --> 00:04:28,267
‎"TÁCH BIỆT NHƯNG BÌNH ĐẲNG"

80
00:04:28,351 --> 00:04:32,061
‎Người da đen bị xã hội loại trừ
‎sống gần như là thời nô lệ.

81
00:04:32,814 --> 00:04:35,074
‎Không thể ăn trong cùng một nhà hàng.

82
00:04:35,149 --> 00:04:36,989
‎Không thể đi xem cùng bộ phim.

83
00:04:37,068 --> 00:04:40,408
‎Khách sạn, tàu hỏa,
‎không gian chờ công cộng…

84
00:04:41,030 --> 00:04:44,580
‎Rất nhiều công việc tốt
‎ở trong các nhà máy.

85
00:04:44,659 --> 00:04:46,999
‎Người da màu không thể làm ở đó,
‎họ bị tách biệt.

86
00:04:47,078 --> 00:04:50,498
‎Người da màu phải chịu đựng
‎bất bình đẳng về kinh tế,

87
00:04:50,581 --> 00:04:52,251
‎những cơ hội bị hạn chế

88
00:04:52,333 --> 00:04:55,883
‎để có được công việc giúp họ tồn tại
‎và phát triển.

89
00:04:55,962 --> 00:04:58,922
‎Người miền Nam đang cố khôi phục

90
00:04:59,007 --> 00:05:01,717
‎hào quang và động lực của sự nô dịch.

91
00:05:02,343 --> 00:05:05,563
‎Họ củng cố câu chuyện
‎về sự khác biệt chủng tộc.

92
00:05:09,726 --> 00:05:11,476
‎LUẬT SƯ

93
00:05:11,686 --> 00:05:13,806
‎ngay cả nông dân ngu nhất thế giới

94
00:05:13,896 --> 00:05:17,106
‎vẫn biết nếu anh ta có gà trắng và gà đen,

95
00:05:17,191 --> 00:05:19,991
‎gà đen làm tốt hơn
‎nếu chúng được giữ trong sân,

96
00:05:20,069 --> 00:05:22,989
‎và gà trắng làm tốt hơn
‎nếu giữ chúng ở sân riêng.

97
00:05:23,072 --> 00:05:24,822
‎Chúng tốt hơn dưới những điều kiện đó.

98
00:05:27,994 --> 00:05:29,834
‎Ta biết dấu hiệu của Jim Crow,

99
00:05:29,912 --> 00:05:33,122
‎vòi phun nước, nhà tắm, bể bơi,

100
00:05:33,207 --> 00:05:35,837
‎nhưng hậu quả có thể thấy
‎mọi nơi ở nước Mỹ.

101
00:05:35,918 --> 00:05:38,128
‎CHÚNG TÔI MUỐN TÁ ĐIỀN DA TRẮNG

102
00:05:38,296 --> 00:05:40,256
‎nhưng tôi đã chuyển tới đây…

103
00:05:40,340 --> 00:05:45,180
‎Một trong những lý do chính là vì
‎đó là cộng đồng da trắng.

104
00:05:45,261 --> 00:05:47,221
‎Nhiều thập kỷ với đe dọa bạo lực liên tục,

105
00:05:47,305 --> 00:05:48,715
‎với trường học đổ nát,

106
00:05:48,806 --> 00:05:52,346
‎ít cơ hội việc làm hơn,
‎ít khoản vay và ít nhà cửa hơn,

107
00:05:52,435 --> 00:05:55,805
‎nghĩa là người Mỹ gốc Phi không thể
‎xây dựng sự giàu có truyền đời

108
00:05:55,897 --> 00:05:57,437
‎để leo bậc thang kinh tế.

109
00:05:57,523 --> 00:05:59,943
‎Cách sống này là một phần của chúng ta.

110
00:06:00,026 --> 00:06:03,566
‎Họ càng cố ép chúng ta làm gì đó

111
00:06:03,654 --> 00:06:06,324
‎thì phản ứng sẽ càng tệ hơn.

112
00:06:08,409 --> 00:06:12,119
‎Sự phân biệt không chỉ về vòi phun nước.

113
00:06:12,205 --> 00:06:15,955
‎Đó là một cái lồng, và người Mỹ Trắng
‎không định trao chìa khóa.

114
00:06:19,045 --> 00:06:23,585
‎Tu chính án 14 đã bị phá vỡ, hủy hoại.

115
00:06:23,674 --> 00:06:26,304
‎Ý tưởng rằng chúng ta đều là công dân,

116
00:06:26,386 --> 00:06:29,096
‎trước pháp luật chúng ta đều bình đẳng,

117
00:06:29,180 --> 00:06:34,440
‎chỉ chiếm phần nhỏ ở việc thực sự phản ánh
‎ý tưởng người Mỹ gốc Phi

118
00:06:34,519 --> 00:06:37,899
‎không có quyền mong được đối xử công bằng.

119
00:06:38,398 --> 00:06:41,528
‎Người Mỹ da màu thất vọng

120
00:06:41,609 --> 00:06:45,949
‎với sự thất bại của lời hứa
‎Tu chính án thứ 14 đưa ra

121
00:06:46,030 --> 00:06:51,160
‎Khái niệm về bình đẳng,
‎khái niệm về quyền Tu chính án 14

122
00:06:51,244 --> 00:06:52,504
‎chưa từng hình thành.

123
00:06:52,578 --> 00:06:56,418
‎Chúng ta cần làm cho Tu chính án 14
‎có hiệu lực hơn.

124
00:06:57,208 --> 00:06:58,538
‎LỐI VÀO DA MÀU

125
00:06:59,460 --> 00:07:02,550
‎Thurgood Marshall,
‎cháu trai của một nô lệ,

126
00:07:02,630 --> 00:07:05,680
‎người da đen đầu tiên
‎làm ở Tòa án Tối cao Hoa Kỳ,

127
00:07:05,758 --> 00:07:08,388
‎mặc áo choàng với sự trợ giúp của vợ.

128
00:07:08,469 --> 00:07:09,889
‎Marshall xuất chúng,

129
00:07:09,971 --> 00:07:12,811
‎và ngài đầy tự tin. Ngài rất tự mãn.

130
00:07:12,890 --> 00:07:14,350
‎Một người phi thường.

131
00:07:14,434 --> 00:07:19,234
‎"Tu chính án thứ 14 và ý tưởng
‎bình đẳng cao quý theo luật

132
00:07:19,313 --> 00:07:21,903
‎nghĩa là không có những thế hệ kế tiếp

133
00:07:21,983 --> 00:07:23,783
‎sẵn lòng cho chúng có ý nghĩa.

134
00:07:26,320 --> 00:07:29,620
‎Điều thiết yếu bây giờ
‎là hoạt động xã hội mới,

135
00:07:29,699 --> 00:07:32,699
‎một hoạt động xã hội theo đuổi công lý."

136
00:07:34,078 --> 00:07:36,998
‎Thurgood Marshall xuất thân từ
‎một bang tách biệt,

137
00:07:37,081 --> 00:07:38,831
‎nhưng cuối cùng ngài viết nên lịch sử

138
00:07:38,916 --> 00:07:42,546
‎khi là Thẩm phán Da màu đầu tiên
‎gia nhập Tòa án Tối cao.

139
00:07:42,628 --> 00:07:47,338
‎Hành trình của ngài phụ thuộc vào
‎một trong những di sản của Tái thiết

140
00:07:47,425 --> 00:07:48,885
‎và Tu chính án thứ 14,

141
00:07:49,844 --> 00:07:51,644
‎trường Đại học Da màu.

142
00:07:53,097 --> 00:07:55,517
‎Ngài lớn lên ở West Baltimore,

143
00:07:55,600 --> 00:07:58,730
‎nhưng không thể xin nhập học
‎Đại học Luật Maryland

144
00:07:58,811 --> 00:08:00,811
‎vì nó không nhận sinh viên da màu.

145
00:08:00,897 --> 00:08:04,357
‎Vậy nên Marshall đến trường Luật Howard.

146
00:08:04,442 --> 00:08:08,152
‎Phó Hiệu trưởng Trường Luật Howard
‎tên Charles Hamilton Houston,

147
00:08:08,237 --> 00:08:10,907
‎có lẽ là luật sư tài giỏi nhất thế kỷ 20.

148
00:08:10,990 --> 00:08:16,500
‎Ông bắt đầu cố vấn và phát triển
‎một nhóm luật sư trẻ người Mỹ gốc Phi.

149
00:08:16,579 --> 00:08:18,749
‎Ông truyền bá tư tưởng,

150
00:08:18,831 --> 00:08:22,751
‎"Việc của các cậu khi là luật sư da màu,
‎là tìm kiếm công lý."

151
00:08:23,377 --> 00:08:25,127
‎Houston và Marshall bắt đầu

152
00:08:25,213 --> 00:08:28,223
‎loại bỏ nền tảng của
‎"tách biệt nhưng bình đẳng",

153
00:08:28,299 --> 00:08:31,049
‎thắng liên tục tại Tòa án Tối cao Hoa Kỳ.

154
00:08:32,220 --> 00:08:35,640
‎Họ đưa ra thách thức đối với tách biệt
‎ở Đại học Luật Missouri,

155
00:08:35,723 --> 00:08:36,813
‎và họ thắng vụ đó.

156
00:08:36,891 --> 00:08:39,191
‎Và họ tiếp tục giải quyết cả hệ thống,

157
00:08:39,852 --> 00:08:43,362
‎thách thức giáo dục tách biệt
‎trong giáo dục đại học.

158
00:08:43,439 --> 00:08:47,239
‎Các trường sau đại học, Trường Dược,
‎Trường Luật…

159
00:08:51,322 --> 00:08:54,742
‎Nhưng trong suốt thời gian qua,
‎họ luôn để tâm

160
00:08:54,825 --> 00:08:57,495
‎đến tách biệt đầy thách thức
‎ở giáo dục K-12.

161
00:08:58,663 --> 00:09:01,123
‎Đây là Larry. Đây là trường của Larry.

162
00:09:01,958 --> 00:09:04,378
‎Những tòa nhà rộng, những khu đất rộng…

163
00:09:04,460 --> 00:09:07,760
‎Và đây là Tad. Cậu cũng sống ở Clarksdale.

164
00:09:07,838 --> 00:09:09,418
‎Đây là trường của Tad.

165
00:09:10,299 --> 00:09:13,089
‎Nó quá đông đúc, đổ nát.

166
00:09:13,177 --> 00:09:17,887
‎Một trong những rào cản quan trọng nhất
‎đối với sự tách biệt đầy thách thức

167
00:09:17,974 --> 00:09:21,354
‎là suy nghĩ thực sự không có tổn thương

168
00:09:21,435 --> 00:09:23,185
‎ngoài điều người da màu cảm nhận được.

169
00:09:25,147 --> 00:09:27,227
‎Có nhiều người thực hiện viễn cảnh

170
00:09:27,316 --> 00:09:29,396
‎mà người da màu muốn ở bên người da màu

171
00:09:29,485 --> 00:09:30,855
‎chúng tôi muốn bên đồng loại,

172
00:09:30,945 --> 00:09:33,235
‎miễn là bình đẳng, thì gây hại gì?

173
00:09:33,781 --> 00:09:36,161
‎Việc chúng tôi tách biệt thì sao?

174
00:09:38,828 --> 00:09:42,118
‎Sự phân biệt đã và đang

175
00:09:43,291 --> 00:09:45,541
‎THỦ LĨNH DÂN QUYỀN/ NHÀ TÂM LÝ HỌC

176
00:09:46,544 --> 00:09:49,264
‎một nhóm người hạ đẳng.

177
00:09:50,381 --> 00:09:55,641
‎Để chứng minh cho Tòa án Tối cao
‎rằng tách biệt không thể là bình đẳng,

178
00:09:55,720 --> 00:10:00,520
‎Thurgood Marshall phải cho họ thấy
‎sức mạnh cảm xúc của sự tách biệt.

179
00:10:00,600 --> 00:10:02,810
‎Ngài quay sang thí nghiệm búp bê.

180
00:10:02,893 --> 00:10:06,863
‎Vào những năm 1940, các nhà tâm lý học
‎Kenneth và Mamie Clark

181
00:10:06,939 --> 00:10:09,779
‎đưa ra hai con búp bê giống hệt nhau,

182
00:10:09,859 --> 00:10:12,949
‎trừ một con là trắng và một con thì đen.

183
00:10:13,696 --> 00:10:15,156
‎Họ hỏi một câu đơn giản:

184
00:10:15,823 --> 00:10:18,203
‎"Con búp bê nào xấu? Con nào đẹp?

185
00:10:19,535 --> 00:10:21,325
‎Đa số trẻ em, da màu và trắng,

186
00:10:21,412 --> 00:10:25,672
‎đều nói búp bê trắng là đẹp
‎và búp bê đen là xấu.

187
00:10:26,584 --> 00:10:28,714
‎Trẻ con thực sự cảm nhận như thế.

188
00:10:28,794 --> 00:10:33,014
‎Đây là cách tách biệt nhanh chóng ăn sâu
‎phân biệt chủng tộc

189
00:10:33,090 --> 00:10:35,010
‎vào suy nghĩ của trẻ em.

190
00:10:35,843 --> 00:10:39,103
‎Đám trẻ này thấy mình thấp kém.

191
00:10:39,180 --> 00:10:44,940
‎Họ chấp nhận sự thấp kém
‎là một phần của thực tại.

192
00:10:45,853 --> 00:10:48,483
‎Điều đó khiến tôi, dù là một nhà khoa học…

193
00:10:51,317 --> 00:10:52,187
‎buồn.

194
00:10:54,236 --> 00:10:56,156
‎Thurgood Marshall… ngài lập luận

195
00:10:56,238 --> 00:11:00,158
‎để chứng minh sự vi phạm
‎với Tu chính án 14,

196
00:11:00,242 --> 00:11:07,002
‎ta cần bằng chứng này
‎về tác hại của sự tách biệt.

197
00:11:07,583 --> 00:11:09,383
‎Kenneth và Mamie Clark,

198
00:11:09,460 --> 00:11:14,340
‎họ đã chứng minh sự tách biệt
‎gửi đi thông điệp về sự hạ đẳng.

199
00:11:14,423 --> 00:11:16,093
‎Thực sự các học sinh da màu

200
00:11:16,175 --> 00:11:18,755
‎chấp nhận thông điệp da trắng thượng đẳng.

201
00:11:22,598 --> 00:11:27,688
‎Marshall, và giờ là nhóm của ngài,
‎sẵn sàng đưa vụ tách biệt thách thức

202
00:11:27,812 --> 00:11:29,232
‎vào giáo dục K-12.

203
00:11:35,986 --> 00:11:37,526
‎BROWN V. HỘI ĐỒNG GIÁO DỤC

204
00:11:37,613 --> 00:11:39,703
‎"Bất kỳ tách biệt nào nhằm mục đích

205
00:11:39,782 --> 00:11:42,832
‎thiết lập luật lệ theo tầng lớp
‎hay đẳng cấp pháp lý

206
00:11:42,910 --> 00:11:46,960
‎thực chất là vi phạm Tu chính án thứ 14."

207
00:11:47,998 --> 00:11:52,958
‎Giờ Tòa án đã sẵn sàng xem xét
‎ý nghĩa xã hội của các đạo luật

208
00:11:53,045 --> 00:11:56,215
‎yêu cầu người da màu và da trắng
‎học trường khác nhau.

209
00:11:56,298 --> 00:11:58,588
‎Có trường da màu nghĩa là sao?

210
00:11:58,676 --> 00:12:00,846
‎Có trường da trắng nghĩa là gì?

211
00:12:00,928 --> 00:12:02,968
‎Nó gửi đi thông điệp gì?

212
00:12:03,055 --> 00:12:08,805
‎Sự tách biệt ảnh hưởng tâm hồn và tâm trí
‎của học sinh trường da màu

213
00:12:08,894 --> 00:12:13,194
‎và làm suy yếu khả năng tham gia
‎vào nền dân chủ của chúng.

214
00:12:14,442 --> 00:12:16,902
‎Nếu Dred Scott là một trong số phán quyết
‎vĩ đại nhất

215
00:12:16,986 --> 00:12:18,696
‎trong lịch sử Tòa án Tối cao,

216
00:12:18,779 --> 00:12:20,909
‎vụ duy nhất vĩ đại hơn có lẽ là

217
00:12:22,032 --> 00:12:24,082
‎Brown v. Hội đồng Giáo dục.

218
00:12:25,411 --> 00:12:28,661
‎"Ngày nay, có lẽ giáo dục là
‎chức năng quan trọng nhất

219
00:12:28,748 --> 00:12:30,368
‎của chính quyền bang và địa phương.

220
00:12:30,458 --> 00:12:32,958
‎Đó là nền tảng của công dân tốt.

221
00:12:33,043 --> 00:12:34,883
‎Cơ hội giáo dục là một quyền,

222
00:12:34,962 --> 00:12:38,172
‎phải được trao cho tất cả mọi người
‎một cách bình đẳng.

223
00:12:38,257 --> 00:12:41,137
‎Phải kết luận là
‎trong lĩnh vực giáo dục công,

224
00:12:41,218 --> 00:12:44,508
‎học thuyết tách biệt nhưng bình đẳng
‎không hề phù hợp.

225
00:12:45,097 --> 00:12:48,887
‎Các cơ sở giáo dục tách biệt
‎vốn dĩ không bình đẳng.

226
00:12:48,976 --> 00:12:50,476
‎CẤM TÁCH BIỆT

227
00:12:50,561 --> 00:12:52,351
‎PHÁN QUYẾT ĐI ĐẾN SỰ NHẤT TRÍ

228
00:12:54,440 --> 00:12:58,150
‎Phán quyết đó mở đầu sự sụp đổ
‎của tách biệt pháp lý ở nước này.

229
00:12:58,694 --> 00:13:01,824
‎Khẳng định nền dân chủ,
‎khẳng định quyền công dân,

230
00:13:01,906 --> 00:13:06,486
‎Brown v. Hội đồng Giáo dục
‎chính là cuộc cách mạng

231
00:13:06,577 --> 00:13:09,367
‎chủ yếu là về phía luật sư da màu.

232
00:13:09,455 --> 00:13:11,035
‎BROWN V. HỘI ĐỒNG GIÁO DỤC

233
00:13:11,123 --> 00:13:12,713
‎LUẬT SƯ DÂN QUYỀN

234
00:13:13,375 --> 00:13:18,125
‎Họ tin rằng bên trong pháp luật
‎luôn có khả năng

235
00:13:18,214 --> 00:13:24,304
‎giành lại ý nghĩa thực sự
‎của bảo vệ bình đẳng và quyền công dân.

236
00:13:24,386 --> 00:13:26,806
‎Tòa án Tối cao bắt đầu nhận ra

237
00:13:26,889 --> 00:13:29,019
‎có điều gì đó có bản chất mâu thuẫn

238
00:13:29,099 --> 00:13:34,019
‎giữa ngôn ngữ của Tu chính án thứ 14
‎và điều họ thấy trong đất nước chúng ta.

239
00:13:36,774 --> 00:13:40,534
‎Có rất nhiều điều để ăn mừng,
‎nhưng còn nhiều thứ phải lo,

240
00:13:40,611 --> 00:13:42,991
‎và nỗi lo hóa ra lại chính xác.

241
00:13:43,823 --> 00:13:46,783
‎Sau phán quyết Brown,
‎miền Nam nói "Không bao giờ".

242
00:13:46,867 --> 00:13:50,247
‎Phản ứng với Brown
‎là sự phản kháng mạnh mẽ.

243
00:13:50,329 --> 00:13:54,249
‎Không phải là tôi nói, mà thực sự
‎nó được gọi là "Đại Phản kháng".

244
00:13:55,209 --> 00:14:00,169
‎Các bạn là trung tâm và cốt lõi cứng rắn
‎của sự kháng cự.

245
00:14:00,256 --> 00:14:02,586
‎Chúng phải được tính đến.

246
00:14:02,675 --> 00:14:05,505
‎Khoảng khắc thật đáng kinh ngạc
‎ở đất nước này.

247
00:14:05,594 --> 00:14:08,854
‎Mọi người nên nhớ rằng
‎quận Prince Edward, Virginia

248
00:14:08,931 --> 00:14:12,731
‎đã đóng cửa các trường công trong năm năm

249
00:14:12,810 --> 00:14:14,060
‎thay vì hợp nhất.

250
00:14:14,728 --> 00:14:18,018
‎Có phán quyết này của Tòa án Tối cao
‎và quyền xét xử

251
00:14:18,107 --> 00:14:20,147
‎luôn thách thức phán quyết.

252
00:14:20,234 --> 00:14:22,704
‎TẤT CẢ ĐẠI HỌC DA TRẮNG

253
00:14:22,778 --> 00:14:26,528
‎Vậy bạn phải làm gì
‎kể cả khi phán quyết Tòa án Tối cao

254
00:14:26,615 --> 00:14:28,735
‎không mang lại sự thay đổi bạn cần?

255
00:14:29,743 --> 00:14:30,623
‎Chờ đợi?

256
00:14:31,328 --> 00:14:32,158
‎Ước mơ?

257
00:14:33,247 --> 00:14:36,497
‎Hay là xắn tay áo lên
‎và đòi quyền của mình,

258
00:14:37,209 --> 00:14:39,499
‎dù có thể khiến bạn mất mạng?

259
00:14:41,797 --> 00:14:45,257
‎Vụ án Brown, đó là lời tuyên bố mạnh mẽ
‎với mọi người

260
00:14:45,342 --> 00:14:47,392
‎là họ nên chiến đấu.

261
00:14:47,469 --> 00:14:50,599
‎Thường dân trong công chúng
‎quyết định tham gia.

262
00:14:51,140 --> 00:14:54,390
‎Phong trào thường dân rất mạnh mẽ này
‎đang diễn ra.

263
00:14:55,603 --> 00:14:57,563
‎Brown được phán quyết vào 1954.

264
00:14:57,646 --> 00:15:00,606
‎Một năm sau, Emmett Till,
‎một cậu bé 14 tuổi

265
00:15:00,691 --> 00:15:02,991
‎bị gã đàn ông da trắng sát hại

266
00:15:03,068 --> 00:15:06,238
‎vì huýt sáo với một phụ nữ da trắng,
‎họ khẳng định.

267
00:15:06,322 --> 00:15:09,662
‎Hơn 10.000 người đi qua quan tài của cậu,

268
00:15:09,742 --> 00:15:11,542
‎mẹ cậu để mở quan tài

269
00:15:11,619 --> 00:15:14,999
‎để bà ta nói "công chúng
‎và xem họ đã làm gì con tôi."

270
00:15:15,080 --> 00:15:18,130
‎Tôi là Rosa Parks.
‎Tôi sống ở Montgomery, Alabama.

271
00:15:18,751 --> 00:15:23,881
‎Vào năm 1955, Rosa Parks quyết định
‎bà sẽ không nhường ghế trên xe bus đó,

272
00:15:25,883 --> 00:15:28,093
‎và sẽ tham gia Phong trào Dân Quyền.

273
00:15:32,640 --> 00:15:36,350
‎Đây không phải là một con đường dễ dàng
‎vào đầu những năm 1960,

274
00:15:36,435 --> 00:15:39,225
‎và cần phải có một bước đột phá.

275
00:15:45,319 --> 00:15:48,529
‎Chúng ta đều biết Rosa Parks.
‎Bà ấy là người hùng.

276
00:15:48,614 --> 00:15:50,664
‎Bà ấy từ chối đi ra sau xe buýt,

277
00:15:50,741 --> 00:15:52,741
‎Outkast đặt tên bài hát theo tên bà.

278
00:15:52,826 --> 00:15:54,786
‎Tôi đã đếm từ "ừm" và "tuyệt"

279
00:15:54,870 --> 00:15:57,040
‎và còn lại là lịch sử, đúng không?

280
00:15:57,706 --> 00:15:59,826
‎Toàn bộ chuyện là thế thì tôi không ở đây.

281
00:16:04,213 --> 00:16:07,093
‎Bà ấy lên xe bus và tài xế xe bus

282
00:16:07,174 --> 00:16:09,394
‎yêu cầu bà di chuyển về phía sau xe.

283
00:16:09,468 --> 00:16:11,388
‎Gã nói "Đây là Alabama, thưa cô.

284
00:16:11,470 --> 00:16:13,970
‎Ở đây chúng tôi có luật, gọi là Jim Crow."

285
00:16:14,056 --> 00:16:17,476
‎Bà ấy đáp "Tôi đã chịu đựng đủ rồi.
‎Tôi không dậy. Không."

286
00:16:19,645 --> 00:16:22,225
‎Và hành động gây chấn động đó
‎đã châm ngòi.

287
00:16:22,314 --> 00:16:25,864
‎Những người ủng hộ hãy cho mọi người biết
‎bằng cách đứng lên.

288
00:16:29,863 --> 00:16:32,243
‎Họ thúc đẩy cư dân da màu ở Montgomery

289
00:16:32,324 --> 00:16:35,164
‎và theo đà tăng mạnh để loại bỏ Jim Crow.

290
00:16:35,869 --> 00:16:38,659
‎Bà và chồng bị ruồng bỏ.
‎Họ không tìm được việc.

291
00:16:38,747 --> 00:16:41,167
‎Bà chuyển đến Detroit, trở thành thư ký

292
00:16:41,250 --> 00:16:43,500
‎và bị chôn vùi dưới đống chính sách
‎bất công.

293
00:16:43,585 --> 00:16:46,335
‎Bà nói "Tôi sẽ lật đổ chúng.
‎Linh hồn ta tự do,

294
00:16:46,422 --> 00:16:48,222
‎cơ thể mới được tự do."

295
00:16:48,298 --> 00:16:50,468
‎Bà quay lại hành động với cùng khát khao

296
00:16:50,551 --> 00:16:52,181
‎ngăn bà ra sau xe bus

297
00:16:52,261 --> 00:16:54,511
‎và tất nhiên, để lại ấn tượng bất diệt

298
00:16:54,596 --> 00:16:56,056
‎đáp trả lại chúng ta.

299
00:16:56,890 --> 00:16:58,350
‎QUYỀN - BÌNH ĐẲNG

300
00:17:00,144 --> 00:17:02,354
‎Bà chưa từng yêu cầu ta
‎theo ánh sáng của bà.

301
00:17:03,939 --> 00:17:07,819
‎Bà chỉ yêu cầu chúng ta
‎bảo vệ điều đúng đắn.

302
00:17:14,533 --> 00:17:17,833
‎"Tách biệt đã tàn phá người da đen.

303
00:17:17,911 --> 00:17:21,291
‎Đôi khi rất khó xác định
‎chỗ nào là sâu nhất:

304
00:17:21,373 --> 00:17:24,423
‎vết thương thể chất hay vết thương tâm lý.

305
00:17:24,501 --> 00:17:27,631
‎Chỉ có người da đen mới hiểu được
‎bệnh phong xã hội

306
00:17:27,713 --> 00:17:29,593
‎mà sự tách biệt gây ra với họ.

307
00:17:30,215 --> 00:17:33,295
‎Mỗi cuộc đối đầu với giới hạn bị áp đặt

308
00:17:33,385 --> 00:17:36,595
‎là một cuộc chiến cảm xúc khác
‎trong trận chiến không hồi kết.

309
00:17:37,222 --> 00:17:40,392
‎Chúng ta sẽ tiếp tục đòi
‎quyền đó được thực hiện

310
00:17:40,476 --> 00:17:44,186
‎bởi vì ý chí của Chúa và di sản quốc gia

311
00:17:44,271 --> 00:17:46,821
‎lên tiếng qua yêu cầu vang vọng của ta."

312
00:17:51,779 --> 00:17:55,119
‎Sau khi nổi lên làm thủ lĩnh
‎của Bắt nạt Bus Montgomery,

313
00:17:55,199 --> 00:17:58,119
‎Martin Luther King Jr.
‎đã trở thành tâm điểm chú ý

314
00:17:58,202 --> 00:18:00,452
‎lúc chỉ mới 26 tuổi.

315
00:18:02,456 --> 00:18:05,996
‎Ngay cả khi còn trẻ, Tiến sĩ King
‎vẫn cống hiến hết mình cho đại sự.

316
00:18:06,085 --> 00:18:10,585
‎Hãy trả họ những gì chúng ta nợ họ
‎và quyền được Tạo hóa ban cho họ

317
00:18:10,672 --> 00:18:13,012
‎và nhu cầu quyền Lập hiến của họ.

318
00:18:13,967 --> 00:18:17,507
‎Và vào năm 1963,
‎sự tận tụy của ngài được thử thách,

319
00:18:17,596 --> 00:18:21,346
‎vì giờ ngài phải thay đổi suy nghĩ
‎của một vị tổng thống.

320
00:18:23,185 --> 00:18:25,975
‎Chào buổi tối, Thượng nghị sĩ
‎John F. Kennedy.

321
00:18:26,063 --> 00:18:27,113
‎THÁNG MƯỜI HAI

322
00:18:27,523 --> 00:18:29,073
‎CHIẾN DỊCH BẦU TỔNG THỐNG

323
00:18:29,149 --> 00:18:31,489
‎Tôi không vui cho đến khi mọi người Mỹ

324
00:18:31,568 --> 00:18:33,738
‎được hưởng toàn bộ quyền Hiến pháp.

325
00:18:33,821 --> 00:18:35,161
‎Ta có thể làm tốt hơn.

326
00:18:35,239 --> 00:18:39,119
‎Khi John Kennedy tranh cử tổng thống
‎vào năm 1960,

327
00:18:39,201 --> 00:18:42,791
‎người da màu bắt đầu đổ xô chọn ngài
‎làm ứng cử viên

328
00:18:42,871 --> 00:18:45,921
‎vì ngài đã thể hiện lòng trắc ẩn
‎đối với Phong trào Dân quyền.

329
00:18:49,586 --> 00:18:51,166
‎Và khi bầu cử diễn ra,

330
00:18:51,964 --> 00:18:54,634
‎họ đã ủng hộ ngài với số lượng rất lớn.

331
00:18:55,634 --> 00:18:57,974
‎Nhưng rất nhanh sau khi ngài nhậm chức,

332
00:18:58,053 --> 00:18:59,473
‎Kennedy bắt đầu rút lời.

333
00:19:00,597 --> 00:19:03,017
‎Liên Xô đã tạo đột phá ngoài vũ trụ,

334
00:19:05,686 --> 00:19:08,976
‎NGA PHÓNG VỆ TINH TRÁI ĐẤT ĐẦU TIÊN
‎900 KM VÀO BẦU TRỜI

335
00:19:09,064 --> 00:19:11,074
‎VỆ TINH NGA QUANH TRÁI ĐẤT

336
00:19:12,067 --> 00:19:14,777
‎nước Mỹ không còn mang hình ảnh

337
00:19:14,862 --> 00:19:17,572
‎mà nó có một hay hai thập kỷ trước nữa.

338
00:19:17,656 --> 00:19:22,036
‎John Kennedy không hứng thú
‎với những gì đang diễn ra

339
00:19:22,119 --> 00:19:23,869
‎với Phong trào Dân quyền.

340
00:19:24,496 --> 00:19:30,336
‎Câu hỏi đặt với tất cả chúng ta là
‎tự do trong thế hệ kế tiếp có thể thắng,

341
00:19:30,419 --> 00:19:32,249
‎hay Cộng sản sẽ thành công?

342
00:19:32,337 --> 00:19:33,547
‎Đó là vấn đề lớn nhất.

343
00:19:34,798 --> 00:19:37,508
‎Kennedy chủ yếu vận động
‎về Chiến tranh Lạnh.

344
00:19:37,593 --> 00:19:40,553
‎Ngài thấy Phong trào Dân quyền
‎như là một trở ngại

345
00:19:40,637 --> 00:19:43,057
‎với Mỹ tiến hành Chiến tranh Lạnh.

346
00:19:43,140 --> 00:19:45,230
‎Trong hai năm đầu cầm quyền,

347
00:19:45,309 --> 00:19:46,309
‎ít chuyện xảy ra.

348
00:19:48,812 --> 00:19:52,192
‎Người da màu thực sự tin rằng
‎họ giúp Tổng thống Kennedy trúng cử,

349
00:19:52,274 --> 00:19:56,324
‎và họ muốn Kennedy trả nợ.

350
00:19:56,403 --> 00:20:00,203
‎Tôi nghĩ đã đến lúc Tổng thống Hoa Kỳ

351
00:20:00,866 --> 00:20:03,076
‎ký lệnh hành pháp

352
00:20:03,160 --> 00:20:07,920
‎cấm phân biệt chủng tộc
‎hoặc tuyên bố vi hiến

353
00:20:08,624 --> 00:20:11,714
‎trên cơ sở bản Tu chính án thứ 14
‎của Hiến pháp.

354
00:20:13,670 --> 00:20:16,800
‎Hơn mười năm
‎sau khi Brown được phán quyết,

355
00:20:16,882 --> 00:20:21,472
‎đa số học sinh trường da màu bị tách biệt
‎trong thời Brown

356
00:20:21,553 --> 00:20:23,813
‎vẫn còn đến trường đơn sắc tộc.

357
00:20:23,889 --> 00:20:27,809
‎Vậy nên, rõ ràng đây là
‎cuộc đấu tranh đang diễn ra.

358
00:20:27,893 --> 00:20:31,313
‎Khi đất nước bước vào năm 1963,

359
00:20:31,396 --> 00:20:34,976
‎nhiều người cho rằng đã tròn một thế kỷ

360
00:20:35,067 --> 00:20:38,197
‎từ khi Lincoln ban hành
‎Tuyên ngôn Giải phóng.

361
00:20:39,029 --> 00:20:41,409
‎Martin Luther King muốn Tổng thống Kennedy

362
00:20:41,490 --> 00:20:44,330
‎ban hành Tuyên ngôn giải phóng thứ hai,

363
00:20:44,409 --> 00:20:48,369
‎sẽ cấm sự tách biệt trên toàn quốc.

364
00:20:48,455 --> 00:20:50,865
‎Với một nét bút đơn giản, ngài có thể

365
00:20:50,958 --> 00:20:54,918
‎bù đắp cho việc từ chối
‎sự bảo vệ và quyền Tu chính án 14.

366
00:20:56,338 --> 00:20:59,048
‎Ngài đang thực hiện điều
‎mà Frederick Douglass

367
00:20:59,132 --> 00:21:00,472
‎đã làm vào thế kỷ 19.

368
00:21:00,550 --> 00:21:02,090
‎Có Martin Luther King

369
00:21:02,177 --> 00:21:06,387
‎nói "Các bạn không sống theo lý tưởng
‎cao quý nhất của mình."

370
00:21:06,473 --> 00:21:10,103
‎Phải nói là Tổng thống Kennedy
‎chưa hành động đủ

371
00:21:10,185 --> 00:21:12,935
‎và ta phải nhắc nhở ngài
‎chính ta đã bầu ngài.

372
00:21:14,189 --> 00:21:17,819
‎Điều tiến sĩ King muốn làm
‎là nhắc người Mỹ

373
00:21:17,901 --> 00:21:21,111
‎rằng ta đã từng nói những điều này
‎và đã thất bại,

374
00:21:21,822 --> 00:21:25,622
‎và giờ chính là lúc lặp lại những điều này
‎và giành thành công.

375
00:21:26,201 --> 00:21:32,081
‎Năm 1962, MLK đã gửi bản thảo
‎của Tuyên ngôn Giải phóng thứ hai

376
00:21:32,165 --> 00:21:33,575
‎xin chữ ký của Tổng thống.

377
00:21:34,584 --> 00:21:37,174
‎JFK từ chối ký.

378
00:21:38,213 --> 00:21:41,053
‎Theo nhiều mặt,
‎đó là bước đi quá xa với ngài.

379
00:21:41,133 --> 00:21:43,973
‎Ngài không nhất thiết phải cố làm Lincoln.

380
00:21:44,678 --> 00:21:47,598
‎Có một sự thôi thúc phải chờ đợi,

381
00:21:47,681 --> 00:21:51,771
‎phải làm chậm mọi thứ trong cuộc đấu tranh
‎đòi thay đổi.

382
00:21:51,852 --> 00:21:54,772
‎King tin rằng chờ đợi là nguy hiểm.

383
00:21:54,855 --> 00:22:01,315
‎King đã chứng kiến và cảm nhận sự tổn hại
‎về cảm xúc và tâm lý của sự phân biệt.

384
00:22:02,237 --> 00:22:03,737
‎Bất bình đẳng về kinh tế.

385
00:22:04,781 --> 00:22:06,241
‎Cơ hội hạn chế.

386
00:22:07,200 --> 00:22:09,200
‎Mỗi ngày ngài trì hoãn,

387
00:22:09,286 --> 00:22:11,956
‎mỗi ngày các nhà hoạt động dân quyền
‎trì hoãn,

388
00:22:12,039 --> 00:22:14,419
‎là một ngày mà người da màu chịu khổ.

389
00:22:24,051 --> 00:22:27,471
‎Sao sau khi xử tách biệt là phạm pháp,
‎nó vẫn tiếp diễn?

390
00:22:27,554 --> 00:22:29,144
‎Sao kẻ phân biệt không từ bỏ?

391
00:22:29,222 --> 00:22:30,932
‎Hẳn phải có gì khác ở đây.

392
00:22:32,059 --> 00:22:35,689
‎Đó là cách người da trắng
‎nhìn nhận người da màu vào lúc này,

393
00:22:35,771 --> 00:22:38,361
‎coi họ là vết nhơ xã hội hoặc điều ô nhục.

394
00:22:38,440 --> 00:22:41,400
‎Để tôi giải thích về thứ
‎được gọi quy tắc một giọt.

395
00:22:41,485 --> 00:22:43,735
‎Trong hệ thống xã hội và pháp lý
‎của Jim Crow,

396
00:22:43,820 --> 00:22:46,620
‎một giọt máu da màu tạo nên người da màu.

397
00:22:46,698 --> 00:22:47,618
‎Nghĩa là sao?

398
00:22:48,533 --> 00:22:52,293
‎Nghĩa là trẻ con da trắng lớn lên
‎nghĩ nếu chạm người da đen,

399
00:22:52,371 --> 00:22:53,711
‎nó sẽ tác động xấu đến chúng.

400
00:22:53,789 --> 00:22:57,079
‎Nghĩa là người da trắng thà ném axit
‎vào bể bơi

401
00:22:57,167 --> 00:22:59,337
‎còn hơn để lũ trẻ da màu bơi vào đó.

402
00:23:00,045 --> 00:23:03,085
‎Nghĩ về điều đó đi.
‎Họ thà ném vào chất gây ô nhiễm

403
00:23:03,173 --> 00:23:05,303
‎hơn là tồn tại cùng thứ tưởng tượng.

404
00:23:05,926 --> 00:23:07,546
‎Vì một giọt nghĩa là thế.

405
00:23:07,636 --> 00:23:11,466
‎Cốt lõi của nó nghĩa là
‎da màu là chất ô nhiễm.

406
00:23:12,349 --> 00:23:14,679
‎Dĩ nhiên người da trắng chống hợp nhất,

407
00:23:14,768 --> 00:23:16,438
‎vì họ sợ bị lây nhiễm.

408
00:23:16,520 --> 00:23:18,020
‎Đó là vấn đề định kiến.

409
00:23:18,105 --> 00:23:21,185
‎Nó sẽ khiến ta tin vào điều
‎hoàn toàn sai lầm,

410
00:23:21,274 --> 00:23:23,614
‎rằng da đen là một căn bệnh,

411
00:23:23,693 --> 00:23:25,613
‎làm ta mù quáng với bệnh thực sự

412
00:23:25,695 --> 00:23:27,695
‎mà xã hội đã phải chịu rất lâu.

413
00:23:29,074 --> 00:23:30,084
‎Phân biệt chủng tộc.

414
00:23:31,451 --> 00:23:32,991
‎Bệnh thực sự là phân biệt sắc tộc.

415
00:23:33,453 --> 00:23:34,293
‎Sao cơ?

416
00:23:35,414 --> 00:23:39,424
‎CẦN SỰ CAN ĐẢM! WALLACE CÓ! BẠN THÌ SAO?

417
00:23:39,501 --> 00:23:42,551
‎Một trong những đại diện
‎của chống đối hợp nhất

418
00:23:42,629 --> 00:23:45,089
‎là thống đốc bang Alabama George Wallace.

419
00:23:45,715 --> 00:23:51,385
‎Ngài sẵn sàng tấn công Tu chính án thứ 14
‎để bảo vệ người da trắng thượng đẳng.

420
00:23:53,306 --> 00:23:54,466
‎Thống đốc Wallace…

421
00:23:56,518 --> 00:23:58,188
‎được chào đón.

422
00:23:58,728 --> 00:24:01,938
‎George Wallace là người theo
‎chủ nghĩa dân túy cổ điển ở Alabama,

423
00:24:02,023 --> 00:24:04,863
‎nghĩa là ngài ủng hộ người tầm thường

424
00:24:04,943 --> 00:24:06,613
‎miễn gã là người da trắng.

425
00:24:07,112 --> 00:24:09,032
‎Miền Nam đã bị tấn công

426
00:24:09,114 --> 00:24:11,994
‎bởi những quan chức
‎và lính liên bang tham lam,

427
00:24:12,075 --> 00:24:15,945
‎để Tu chính án 14 tai tiếng,
‎bất hợp pháp được thông qua.

428
00:24:16,037 --> 00:24:19,077
‎Quan trọng là phải nhớ rằng, nói chung,
‎miền Nam

429
00:24:19,166 --> 00:24:21,746
‎đã tiếp cận Tu chính án thứ 14

430
00:24:21,835 --> 00:24:23,705
‎mà tôi có thể tóm tắt như sau:

431
00:24:23,795 --> 00:24:26,375
‎chính phủ liên bang không thể ra lệnh
‎cho các bang.

432
00:24:26,465 --> 00:24:29,425
‎Và nghe nói cuộc tranh luận đó
‎đã tiến triển nhiều.

433
00:24:29,509 --> 00:24:32,889
‎Tu chính án 14 là lừa đảo.
‎Nó không được thông qua hợp lệ.

434
00:24:32,971 --> 00:24:34,431
‎Các bang không cần quan sát.

435
00:24:34,514 --> 00:24:37,274
‎Và quả thực, tách biệt bây giờ,

436
00:24:37,350 --> 00:24:39,020
‎tách biệt ngày mai,

437
00:24:39,102 --> 00:24:41,102
‎và tách biệt mãi mãi!

438
00:24:42,355 --> 00:24:45,685
‎Các lệnh bãi bỏ này
‎là vi phạm quyền của các bang.

439
00:24:46,359 --> 00:24:48,029
‎Và ngài đã không làm.

440
00:24:48,111 --> 00:24:49,781
‎Sẽ không có sự tuân theo

441
00:24:49,863 --> 00:24:52,493
‎lệnh liên bang hợp nhất
‎hệ thống trường học.

442
00:24:53,492 --> 00:24:59,712
‎Ngài ấy xuất hiện nói là nếu người da màu
‎muốn đi học đại học ở Alabama,

443
00:24:59,789 --> 00:25:02,579
‎ngài sẽ đứng ở cổng trường và chặn họ lại.

444
00:25:06,379 --> 00:25:10,009
‎Mỗi ngày, hàng ngàn người da đen
‎sẽ xếp hàng đăng ký bầu cử.

445
00:25:10,091 --> 00:25:13,511
‎Nhà tổ chức của King chống lại
‎thù địch triền miên từ người da trắng.

446
00:25:13,595 --> 00:25:15,845
‎Việc bạn làm là đe dọa những người này

447
00:25:15,931 --> 00:25:19,311
‎bằng cách khiến họ đứng dưới mưa,
‎ngăn họ đăng ký bầu cử.

448
00:25:19,392 --> 00:25:21,192
‎Và chúng tôi sẽ đăng ký bầu cử

449
00:25:21,269 --> 00:25:22,939
‎vì là công dân của Hoa Kỳ,

450
00:25:23,021 --> 00:25:24,651
‎chúng tôi có quyền làm thế.

451
00:25:28,401 --> 00:25:31,321
‎Hành vi bất bạo động tạo ra sự gián đoạn

452
00:25:31,404 --> 00:25:35,624
‎bởi vì nếu bị tấn công, bạn sẽ rút lui.

453
00:25:36,952 --> 00:25:42,332
‎Chúng tôi lên kế hoạch
‎như vậy ai muốn sẽ tấn công.

454
00:25:45,377 --> 00:25:50,087
‎Sức mạnh của bất bạo động đến từ
‎sự đương đầu với bất công.

455
00:25:51,007 --> 00:25:52,717
‎Điều đó làm tăng mâu thuẫn.

456
00:25:52,801 --> 00:25:54,721
‎Chúng tôi đang cố tạo thay đổi,

457
00:25:54,803 --> 00:25:57,393
‎còn họ đang cố chống lại sự thay đổi.

458
00:25:57,472 --> 00:25:59,312
‎Tiến sĩ King đã nói nhiều về việc

459
00:25:59,391 --> 00:26:02,141
‎nhiều người muốn ngài lập lại trật tự

460
00:26:02,227 --> 00:26:04,647
‎vì bất tuân dân sự đầy hỗn loạn,

461
00:26:04,729 --> 00:26:07,939
‎nhưng thực sự chúng ta phải tạo ra
‎cuộc khủng hoảng,

462
00:26:08,024 --> 00:26:11,704
‎nếu không những người có đặc quyền
‎sẽ tiếp tục công việc của họ

463
00:26:11,778 --> 00:26:14,158
‎và làm như thể trên đời không có bất công.

464
00:26:14,239 --> 00:26:15,869
‎PHẢN ĐỐI THI CÔNG CỬA HÀNG

465
00:26:15,949 --> 00:26:18,369
‎Có ba cách để đối mặt với bất công:

466
00:26:18,451 --> 00:26:20,951
‎một là chấp nhận một cách mù quáng,

467
00:26:21,037 --> 00:26:23,157
‎hoặc dùng vũ lực chống lại,

468
00:26:23,248 --> 00:26:24,918
‎hoặc sử dụng bất bạo động.

469
00:26:25,000 --> 00:26:26,250
‎Ôi, Chúa ơi.

470
00:26:27,669 --> 00:26:30,299
‎Bayard Rustin là người đa tài.

471
00:26:30,380 --> 00:26:32,380
‎King đang thành lập liên minh này.

472
00:26:32,465 --> 00:26:35,885
‎Ngài đang kết nối với nhà hoạt động khác
‎như Bayard Rustin.

473
00:26:35,969 --> 00:26:38,049
‎Bayard theo chủ nghĩa hòa bình

474
00:26:38,138 --> 00:26:41,468
‎và ông là một trong số trí thức hàng đầu

475
00:26:41,558 --> 00:26:44,138
‎của thời kỳ Phong trào Dân quyền đó.

476
00:26:44,227 --> 00:26:47,607
‎Một người phụ thuộc vào cơ thể
‎và tinh thần của người đó.

477
00:26:47,689 --> 00:26:50,529
‎Họ chia tách chúng
‎khi mọi thứ khác thất bại.

478
00:26:51,067 --> 00:26:53,817
‎Có lẽ bạn chưa từng nghe đến
‎tên Bayard Rustin.

479
00:26:53,903 --> 00:26:55,953
‎Bayard Rustin không chỉ làm việc với MLK,

480
00:26:56,031 --> 00:27:00,331
‎mà thực sự còn đưa ra ý tưởng
‎phản kháng bất bạo động với Tiến sĩ King.

481
00:27:00,869 --> 00:27:02,329
‎Sao lại không biết ngài?

482
00:27:03,622 --> 00:27:05,752
‎Vì ngài là người đồng tính công khai

483
00:27:05,832 --> 00:27:10,382
‎vào thời điểm đồng tính bị coi
‎là rối loạn tâm thần và phạm tội.

484
00:27:10,462 --> 00:27:14,262
‎Ngài bị đẩy ra rìa của phong trào
‎mà đã giành cả đời cống hiến.

485
00:27:14,341 --> 00:27:17,141
‎Bayard từng nói
‎"Ta cần trong mỗi cộng đồng

486
00:27:17,218 --> 00:27:18,968
‎một nhóm gây rối thiên thần.

487
00:27:19,054 --> 00:27:20,854
‎Vũ khí duy nhất của ta là thân thể

488
00:27:20,930 --> 00:27:23,890
‎và chúng ta phải gài nó vào
‎để bánh xe không quay."

489
00:27:26,353 --> 00:27:28,903
‎Bayard Rustin là kẻ gây rối thiên thần.

490
00:27:31,191 --> 00:27:33,861
‎1963 là một năm thực sự quan trọng,

491
00:27:33,943 --> 00:27:35,823
‎cho cả đất nước và cả thế giới.

492
00:27:36,363 --> 00:27:39,283
‎Lúc này, King bắt đầu đón nhận
‎nhiều phản kháng,

493
00:27:39,366 --> 00:27:42,236
‎rằng ngài đẩy mọi chuyện quá xa,
‎đi quá nhanh.

494
00:27:42,327 --> 00:27:45,117
‎Và ý kiến ngài đẩy mọi chuyện quá xa
‎và đi quá nhanh

495
00:27:45,205 --> 00:27:48,455
‎nhưng lại 100 năm
‎sau Tuyên ngôn Giải phóng,

496
00:27:48,541 --> 00:27:51,801
‎là sự gán ghép mất phương hướng cho ngài.

497
00:27:51,878 --> 00:27:55,508
‎Để đưa phong trào đi đúng hướng,

498
00:27:55,590 --> 00:27:58,800
‎ngài cần hành động
‎từ phía chính phủ liên bang.

499
00:27:58,885 --> 00:28:03,675
‎Ngài muốn tạo ra một tình huống
‎mà Kennedy phải đáp lại.

500
00:28:03,765 --> 00:28:05,135
‎Ngài muốn tạo ra khủng hoảng

501
00:28:05,225 --> 00:28:08,185
‎bằng cách đến nơi
‎phân biệt chủng tộc mạnh nhất.

502
00:28:09,354 --> 00:28:12,074
‎SỞ CẢNH SÁT BIRMINGHAM

503
00:28:12,649 --> 00:28:16,359
‎Thành phố Birmingham hành động
‎vì công dân theo nhiều cách.

504
00:28:16,444 --> 00:28:19,454
‎Không ai vượt qua Sở Cảnh sát Birmingham.

505
00:28:19,531 --> 00:28:23,581
‎Nhưng Lực lượng cảnh sát của Bull Connor
‎có tiếng là rất tàn bạo.

506
00:28:23,660 --> 00:28:28,750
‎Chó sẽ không dừng lại cho đến khi
‎nhiệm vụ và mệnh lệnh kết thúc.

507
00:28:28,832 --> 00:28:32,422
‎Tôi bị kéo vào tù vào tháng tám.

508
00:28:33,086 --> 00:28:36,376
‎Váy của tôi bị rách
‎vì họ đối xử với tôi đầy thô bạo.

509
00:28:36,464 --> 00:28:41,264
‎Birmingham được gọi là
‎Johannesburg của Mỹ.

510
00:28:41,344 --> 00:28:43,934
‎Phải tách biệt giữa da trắng và da màu!

511
00:28:44,013 --> 00:28:47,353
‎Cho phép cơ quan thực thi pháp luật,
‎đó là việc bạn thuê họ.

512
00:28:47,434 --> 00:28:51,564
‎Người da màu không kiếm được việc
‎ở trung tâm thành phố.

513
00:28:51,646 --> 00:28:54,976
‎Người da màu thường xuyên bị bạo hành.

514
00:28:55,066 --> 00:28:57,686
‎Theo tôi biết cuộc sống ở Birmingham
‎là địa ngục.

515
00:29:01,364 --> 00:29:04,374
‎Birmingham được gọi là "Bombing-ham"

516
00:29:04,451 --> 00:29:08,411
‎vì có rất nhiều vụ tấn công thuốc nổ
‎vào các gia đình da màu,

517
00:29:08,496 --> 00:29:09,656
‎vào nhà hoạt động da màu,

518
00:29:09,748 --> 00:29:14,038
‎vào người da màu vượt ranh giới
‎theo suy nghĩ của người da trắng miền Nam.

519
00:29:16,755 --> 00:29:19,125
‎"Một vài ký ức thời thơ ấu của tôi

520
00:29:19,215 --> 00:29:21,675
‎là âm thanh của tiếng thuốc nổ.

521
00:29:22,260 --> 00:29:25,310
‎Khủng bố là một phần của lịch sử chúng ta.

522
00:29:25,889 --> 00:29:27,969
‎Nó không phải là thứ gì xa lạ."

523
00:29:28,641 --> 00:29:29,731
‎Bull Connor…

524
00:29:30,769 --> 00:29:34,109
‎sẽ thường lên đài và phát biểu như sau,

525
00:29:35,106 --> 00:29:37,566
‎"Mọi đen đã chuyển đến khu phố da trắng.

526
00:29:37,650 --> 00:29:39,780
‎Tối nay hãy mong chờ cuộc đổ máu."

527
00:29:39,861 --> 00:29:42,241
‎Và chắc chắn, sẽ có đổ máu.

528
00:29:45,283 --> 00:29:49,293
‎Cộng đồng da màu đều quá quen thuộc
‎với khủng bố trong nước.

529
00:29:51,539 --> 00:29:54,419
‎Trong lịch sử, khi ta tạo áp lực
‎đòi thay đổi,

530
00:29:54,959 --> 00:29:56,629
‎bạo lực sẽ theo sau.

531
00:30:02,383 --> 00:30:05,223
‎Không nơi nào rõ ràng hơn "Bombing-ham."

532
00:30:07,180 --> 00:30:10,100
‎KKK sẽ đánh bom nhà cửa và nhà thờ

533
00:30:10,183 --> 00:30:13,813
‎để khủng bố người da màu
‎vì tổ chức các cuộc họp dân quyền.

534
00:30:15,313 --> 00:30:17,023
‎Không có cơ quan chính phủ,

535
00:30:17,106 --> 00:30:21,356
‎không có cảnh sát, quân đội
‎hay Vệ binh Quốc gia ngăn chặn họ.

536
00:30:21,986 --> 00:30:23,566
‎Không gì thúc đẩy khủng bố

537
00:30:23,655 --> 00:30:26,735
‎ngoài hệ thống pháp luật cố tình lờ đi
‎sự tồn tại của họ.

538
00:30:29,786 --> 00:30:33,406
‎"Birmingham là biểu tượng phản kháng mạnh
‎đối với sự hợp nhất.

539
00:30:33,915 --> 00:30:36,625
‎Nếu ta có thể tạo đột phá ở Birmingham,

540
00:30:36,709 --> 00:30:39,589
‎và thực sự phá vỡ các bức tường phân biệt,

541
00:30:40,421 --> 00:30:42,801
‎nó sẽ chứng minh cho toàn bộ miền Nam

542
00:30:43,466 --> 00:30:46,216
‎rằng nó không thể chống lại sự hợp nhất."

543
00:30:46,302 --> 00:30:49,012
‎THẬT MỪNG LÀ CÓ BẠN Ở BIRMINGHAM

544
00:30:51,015 --> 00:30:51,845
‎Tiếp tục nào.

545
00:30:51,933 --> 00:30:54,233
‎Trong các cuộc biểu tình ở Birmingham,

546
00:30:54,310 --> 00:30:58,110
‎Bull Connor bắt bớ người ta,
‎tống họ vào tù,

547
00:30:58,189 --> 00:31:02,029
‎nhưng các vụ biểu tình không thu hút
‎công chúng chú ý, điều cần có

548
00:31:02,110 --> 00:31:04,570
‎để gửi lại thông điệp cho John Kennedy.

549
00:31:05,154 --> 00:31:06,824
‎Vì vậy, gần như tuyệt vọng,

550
00:31:06,948 --> 00:31:09,908
‎ngài đã quyết định phải vào tù.

551
00:31:11,411 --> 00:31:12,501
‎Ngài dẫn đầu tuần hành,

552
00:31:13,746 --> 00:31:14,786
‎bị bắt,

553
00:31:16,124 --> 00:31:19,094
‎và lúc đó ngài lo lắng

554
00:31:19,168 --> 00:31:22,958
‎chiến dịch Birmingham
‎có thể không thành công.

555
00:31:26,509 --> 00:31:31,759
‎Ngài đọc phản hồi về chiến dịch
‎của các lãnh đạo tôn giáo da trắng,

556
00:31:31,848 --> 00:31:34,018
‎và ngài rất thất vọng về điều đó.

557
00:31:34,601 --> 00:31:37,561
‎Ngài cứ tưởng các lãnh đạo tôn giáo

558
00:31:37,645 --> 00:31:40,015
‎sẽ là một trong những nguồn hỗ trợ.

559
00:31:40,607 --> 00:31:43,187
‎"Chúng tôi kêu gọi cả công dân da trắng
‎và da màu

560
00:31:43,276 --> 00:31:47,276
‎tuân theo các nguyên tắc của pháp luật
‎và trật tự và lẽ thông thường.

561
00:31:47,947 --> 00:31:49,987
‎Chúng tôi nhận ra
‎sự thiếu kiên nhẫn tự nhiên

562
00:31:50,074 --> 00:31:53,584
‎của những người cảm thấy hy vọng của họ
‎lâu được nhận ra,

563
00:31:53,661 --> 00:31:56,161
‎nhưng chúng tôi tin những vụ tuần hành này

564
00:31:56,247 --> 00:31:58,417
‎không khôn ngoan và sai thời điểm."

565
00:31:59,417 --> 00:32:01,917
‎Giáo sĩ viết bức thư này

566
00:32:02,003 --> 00:32:04,553
‎nghĩ sẽ không nhận được
‎phản hồi trọng đại.

567
00:32:05,340 --> 00:32:10,350
‎Nhưng thay vào đó, họ nhận được thông điệp
‎biểu tượng đòi công lý,

568
00:32:10,428 --> 00:32:12,718
‎được viết từ trong nhà tù.

569
00:32:14,265 --> 00:32:15,885
‎"Giáo sĩ thân mến của tôi,

570
00:32:17,060 --> 00:32:19,350
‎trong khi bị giam tại Nhà tù
‎Thành phố Birmingham,

571
00:32:19,437 --> 00:32:21,517
‎tôi thấy qua vài phát biểu của ngài

572
00:32:21,606 --> 00:32:25,526
‎gọi hoạt động hiện tại của tôi
‎không khôn ngoan và sai thời điểm."

573
00:32:28,655 --> 00:32:31,235
‎Ngài bắt đầu viết trên giấy vệ sinh,

574
00:32:31,324 --> 00:32:33,244
‎trên các cạnh của tờ báo.

575
00:32:35,703 --> 00:32:38,333
‎Quản ngục không cho ngài đồ văn phòng

576
00:32:38,414 --> 00:32:39,964
‎để viết thư vào.

577
00:32:41,918 --> 00:32:45,758
‎Ngài không dựa vào quyển sách nào.
‎Ngài dựa vào trí nhớ.

578
00:32:50,927 --> 00:32:54,137
‎"Nhiều năm qua tôi đã phải nghe từ "đợi".

579
00:33:03,231 --> 00:33:07,191
‎Nó văng vẳng bên tai người da đen
‎với sự quen thuộc sâu sắc.

580
00:33:10,655 --> 00:33:12,565
‎Khi tên bạn trở thành "mọi đen",

581
00:33:12,657 --> 00:33:16,117
‎tên đệm thành "cậu bé",
‎dù bạn đã già thế nào,

582
00:33:16,202 --> 00:33:18,292
‎và họ của bạn trở thành "John",

583
00:33:18,371 --> 00:33:22,961
‎và vợ và mẹ bạn không bao giờ
‎được trao danh hiệu quý bà kính trọng,

584
00:33:23,042 --> 00:33:29,012
‎thì bạn sẽ hiểu tại sao chúng tôi thấy
‎khó lòng để chờ đợi.

585
00:33:35,263 --> 00:33:36,393
‎Sự chờ đợi này…

586
00:33:39,392 --> 00:33:41,942
‎gần như luôn đồng nghĩa với không bao giờ.

587
00:33:43,271 --> 00:33:49,611
‎Người da đen không được nhắc điều gì

588
00:33:49,694 --> 00:33:51,954
‎ngoài việc hợp nhất hoàn toàn.

589
00:33:52,739 --> 00:33:55,699
‎Đây là cùng một lá thư Tiến sĩ King nói về

590
00:33:55,783 --> 00:33:57,793
‎sự nguy hiểm của
‎"người da trắng ôn hòa".

591
00:33:57,869 --> 00:33:59,409
‎Ngài nói người da trắng ôn hòa

592
00:33:59,495 --> 00:34:02,325
‎thực sự còn nguy hiểm hơn người KKK

593
00:34:02,415 --> 00:34:04,415
‎vì nhắc lại, đó là da trắng ôn hòa

594
00:34:04,500 --> 00:34:06,960
‎người muốn bảo chúng tôi phải đợi.

595
00:34:07,045 --> 00:34:12,925
‎Cách tiếp cận dần dần
‎bị bỏ xó theo thời gian.

596
00:34:13,009 --> 00:34:15,469
‎Chúng ta có chuyện rồi. Chúng tôi biết.

597
00:34:16,012 --> 00:34:17,852
‎Nó đến quá nhanh.

598
00:34:18,306 --> 00:34:20,056
‎Người theo tự do da trắng thích "đợi"

599
00:34:20,141 --> 00:34:23,191
‎vì nói "không" biến họ
‎thành phân biệt chủng tộc.

600
00:34:23,686 --> 00:34:28,436
‎Nói "đợi" khiến họ có vẻ kiên nhẫn,
‎lý trí, cẩn trọng.

601
00:34:32,445 --> 00:34:35,735
‎Tôi nghĩ ngài đang viết bức thư đó
‎cho Tổng thống Kennedy

602
00:34:36,324 --> 00:34:40,244
‎và bất kỳ ai tin theo đạo đức nó đúng đắn

603
00:34:40,328 --> 00:34:43,078
‎khi khẳng định người không có quyền
‎phải đợi.

604
00:34:45,750 --> 00:34:47,590
‎"Có lẽ dịp nào đó trong tuần

605
00:34:47,668 --> 00:34:50,298
‎ta nên gặp thủ lĩnh người da màu,

606
00:34:50,379 --> 00:34:52,759
‎Martin Luther King và một số người khác,

607
00:34:52,840 --> 00:34:55,680
‎và trình bày biện pháp
‎ta đang cố thực hiện."

608
00:34:55,760 --> 00:34:58,890
‎"Vấn đề với King là ai cũng nghĩ
‎ông là phe chúng tôi.

609
00:34:58,971 --> 00:35:01,471
‎Mọi thứ ông ta làm,
‎ai cũng nói chúng tôi gài sẵn,

610
00:35:01,557 --> 00:35:03,387
‎nên chúng tôi phải bảo vệ ông.

611
00:35:03,476 --> 00:35:06,186
‎Ngày nay King rất nổi tiếng
‎đến mức tôi muốn

612
00:35:06,270 --> 00:35:10,110
‎mời vài Thống đốc hoặc Thị trưởng miền Nam
‎hoặc doanh nhân trước."

613
00:35:10,608 --> 00:35:15,738
‎Ngài là một chính trị gia và ngài đầu tư
‎vào việc duy trì quyền lực chính trị.

614
00:35:16,239 --> 00:35:19,619
‎Ngài cũng là người ảnh hưởng nhất
‎trong số da trắng ôn hòa

615
00:35:19,700 --> 00:35:24,120
‎và nếu ngài có thể bị thuyết phục rằng
‎điều King đang làm là đúng,

616
00:35:24,205 --> 00:35:27,705
‎King sẽ chiến thắng một cách ngoạn mục.

617
00:35:29,961 --> 00:35:32,381
‎Lá thư của King rất mạnh mẽ.

618
00:35:32,463 --> 00:35:34,093
‎Ngài đòi hỏi hành động,

619
00:35:34,715 --> 00:35:38,885
‎và ngài sẽ ủng hộ những từ ngữ đó
‎bằng một chiến lược cấp tiến mới.

620
00:35:39,387 --> 00:35:42,967
‎Điều mà không ai, kể cả tổng thống,
‎có thể lờ đi.

621
00:35:48,104 --> 00:35:49,404
‎"Tôi đâu phải người can đảm.

622
00:35:49,480 --> 00:35:51,400
‎Tôi không tham gia đánh nhau.

623
00:35:51,482 --> 00:35:53,692
‎Thứ duy nhất tôi muốn tấn công
‎là bài toán,

624
00:35:53,776 --> 00:35:56,066
‎nên đây không phải là về lòng can đảm.

625
00:35:56,654 --> 00:35:59,324
‎Đó là về ước mơ
‎cho tương lai tốt đẹp hơn."

626
00:36:00,032 --> 00:36:02,582
‎Vào thời điểm đó, có những thiếu niên trẻ

627
00:36:02,660 --> 00:36:05,660
‎muốn tham gia cuộc biểu tình.

628
00:36:06,581 --> 00:36:07,921
‎Bọn chúng là trẻ con.

629
00:36:07,999 --> 00:36:09,999
‎Tôi nghĩ trong hoàn cảnh bình thường,

630
00:36:10,084 --> 00:36:12,924
‎King sẽ nói một chiến lược đó
‎quá nguy hiểm.

631
00:36:13,004 --> 00:36:16,674
‎Có đứa bị thương nặng thì sao?
‎Có đứa có thể sẽ bị giết.

632
00:36:17,258 --> 00:36:20,388
‎Nhưng đó là thước đo tuyệt vọng của ngài
‎vào lúc đó.

633
00:36:20,469 --> 00:36:24,389
‎Ngài cần phải có được một chiến thắng,
‎không chỉ vì bản thân,

634
00:36:24,473 --> 00:36:26,313
‎mà còn vì những người trẻ này.

635
00:36:26,392 --> 00:36:31,192
‎Cuộc Thập tự chinh của trẻ em
‎bắt đầu vào ngày 2 tháng 5 năm 1963.

636
00:36:31,272 --> 00:36:34,152
‎Có những đứa trẻ chỉ mới bảy tuổi.

637
00:36:34,233 --> 00:36:35,993
‎Hàng trăm đứa trẻ bị bắt.

638
00:36:36,068 --> 00:36:39,238
‎Chúng đang bị tống vào tù
‎bằng chính xe buýt

639
00:36:39,322 --> 00:36:41,622
‎đưa đón chúng đi học mỗi sáng.

640
00:36:42,491 --> 00:36:44,791
‎Họ quyết định rằng bất chấp nguy hiểm,

641
00:36:44,869 --> 00:36:47,619
‎họ sẽ tham gia vào
‎kháng chiến bất bạo động.

642
00:36:47,705 --> 00:36:51,325
‎Họ biết mình đang mạo hiểm gì
‎và quyết định nó cũng đáng giá.

643
00:36:52,168 --> 00:36:55,088
‎Trẻ em ra khỏi nhà thờ
‎và tuần hành trên phố,

644
00:36:55,171 --> 00:36:56,591
‎và chúng rất vui vẻ.

645
00:36:57,173 --> 00:36:58,803
‎Bull Connor không hài lòng.

646
00:36:59,383 --> 00:37:04,223
‎Ông nhìn lũ trẻ như lũ sâu bọ
‎mà ông muốn tống khứ.

647
00:37:10,269 --> 00:37:15,729
‎Bull Connor quyết định triệu tập lũ chó
‎và vòi cứu hỏa.

648
00:37:22,031 --> 00:37:23,781
‎Thiếu niên và trẻ em.

649
00:37:25,201 --> 00:37:26,741
‎Cơ thể bị vặn vẹo.

650
00:37:26,827 --> 00:37:29,997
‎Bị đẩy xuống đường phố bởi vòi phun nước.

651
00:37:33,751 --> 00:37:37,001
‎Martin Luther King là bậc thầy
‎về quan hệ công chúng

652
00:37:37,088 --> 00:37:40,128
‎và ngài biết bạo lực da trắng…

653
00:37:41,884 --> 00:37:43,974
‎cùng với sự bất bạo động da đen

654
00:37:49,100 --> 00:37:54,900
‎sẽ buộc nhiều người da trắng ở Mỹ
‎phải nhìn vào tấm gương.

655
00:38:03,656 --> 00:38:09,116
‎Đây chính xác là phản ứng mà Martin
‎và những người khác muốn gợi ra.

656
00:38:13,040 --> 00:38:14,710
‎Nó khiến thế giới kinh ngạc.

657
00:38:16,544 --> 00:38:20,424
‎Nó chính là sự bẽ mặt với nước Mỹ.

658
00:38:21,007 --> 00:38:25,047
‎Đây không thể là mục đích
‎của Tu chính án thứ 14.

659
00:38:25,636 --> 00:38:28,256
‎Đây không thể là Giấc mơ Mỹ.

660
00:38:29,056 --> 00:38:32,306
‎Cảnh tượng nói lên điều rất quan trọng

661
00:38:32,393 --> 00:38:34,693
‎về người đã cố cứu nước Mỹ,

662
00:38:35,187 --> 00:38:38,107
‎người cố khiến Tu chính án thứ 14
‎trở nên ý nghĩa,

663
00:38:39,150 --> 00:38:40,780
‎và người đang cản đường.

664
00:38:42,069 --> 00:38:44,409
‎Trang nhất của các tờ báo trên thế giới

665
00:38:44,488 --> 00:38:49,738
‎với những hình ảnh cảnh sát
‎tấn công thanh niên, trẻ em.

666
00:38:50,244 --> 00:38:54,214
‎Nó khiến hệ tư tưởng của Chiến tranh Lạnh
‎trở nên lố bịch.

667
00:38:54,290 --> 00:38:57,420
‎Chúng ta tự xưng là quốc gia tự do
‎chống lại Liên Xô,

668
00:38:57,501 --> 00:39:00,301
‎mà ở đây có những người
‎đòi quyền tự do thực sự,

669
00:39:00,379 --> 00:39:02,839
‎và họ đã bị cảnh sát tấn công.

670
00:39:02,923 --> 00:39:05,473
‎Người nắm trong tay

671
00:39:05,551 --> 00:39:08,511
‎sức mạnh để thực hiện giấc mơ Mỹ

672
00:39:08,596 --> 00:39:10,926
‎tình cờ lại là người da trắng.

673
00:39:11,474 --> 00:39:14,734
‎Chính quyền Kennedy đã theo dõi
‎chuyện diễn ra trên phố

674
00:39:14,810 --> 00:39:17,060
‎và nhận ra họ chưa đủ quan tâm

675
00:39:17,146 --> 00:39:19,646
‎đến sự phân biệt chủng tộc thực sự ở Mỹ.

676
00:39:19,732 --> 00:39:23,242
‎Có những người đã liên lạc
‎với tổng thống ở Nhà Trắng

677
00:39:23,319 --> 00:39:24,819
‎để bày tỏ điều này thật xúc phạm.

678
00:39:25,654 --> 00:39:28,954
‎Trước những cuộc biểu tình đó,
‎chỉ năm phần trăm người Mỹ

679
00:39:29,033 --> 00:39:32,243
‎tin Dân Quyền là vấn đề trong nước
‎quan trọng nhất

680
00:39:32,328 --> 00:39:33,328
‎tại Hoa Kỳ.

681
00:39:33,954 --> 00:39:37,504
‎Sau những cuộc biểu tình đó, 50% người dân
‎tin dân quyền

682
00:39:37,583 --> 00:39:39,133
‎là vấn đề quan trọng nhất.

683
00:39:40,419 --> 00:39:43,589
‎Tôi xin phép thêm đây là tiếng nói
‎tuyệt nhất nước Mỹ

684
00:39:43,672 --> 00:39:45,342
‎tiến sĩ Martin Luther King.

685
00:39:51,263 --> 00:39:53,353
‎Phần quan trọng ở chiến lược của King

686
00:39:53,432 --> 00:39:55,682
‎là phát triển truyền hình.

687
00:39:56,394 --> 00:39:57,774
‎Chứng kiến người ta liều mạng

688
00:39:57,853 --> 00:40:02,233
‎để xuất bản các bài luận, bài phát biểu
‎và báo chí trong cuộc chiến công lý

689
00:40:02,316 --> 00:40:04,486
‎và thách thức với đưa ra thông điệp.

690
00:40:05,152 --> 00:40:09,572
‎Nhưng giờ là lần đầu tiên, người Mỹ
‎nhận được thông điệp đó ngay

691
00:40:09,657 --> 00:40:11,367
‎trong phòng khách của họ.

692
00:40:11,450 --> 00:40:15,750
‎Không có cách mạng xã hội nào lúc nào
‎cũng có thể gọn và chỉnh chu.

693
00:40:15,830 --> 00:40:19,170
‎Họ thấy điều xảy ra với người Mỹ da màu
‎trên bản tin tối,

694
00:40:19,250 --> 00:40:22,040
‎và họ đang chứng kiến sự bất công
‎trên chính đất nước mình,

695
00:40:22,128 --> 00:40:23,628
‎và biết nó phải dừng lại,

696
00:40:24,171 --> 00:40:26,721
‎và không ai thực hiện sự bất công đó

697
00:40:26,799 --> 00:40:29,719
‎nhiều hơn Thống đốc bang Alabama,
‎George Wallace.

698
00:40:30,511 --> 00:40:33,181
‎Khuôn viên trường Đại học Alabama
‎ở Tuscaloosa

699
00:40:33,264 --> 00:40:35,394
‎dưới sự bảo vệ chặt chẽ của cảnh sát bang.

700
00:40:35,474 --> 00:40:38,814
‎Ông thực hiện lời hứa chiến dịch
‎tự đứng trước cổng

701
00:40:38,894 --> 00:40:42,734
‎để ngăn chặn sự hợp nhất
‎của đại học da trắng cuối cùng nước Mỹ.

702
00:40:43,315 --> 00:40:46,395
‎Có lệnh từ tòa yêu cầu George Wallace

703
00:40:46,485 --> 00:40:50,105
‎cho phép sinh viên da màu
‎theo học tại Đại học Alabama.

704
00:40:51,031 --> 00:40:53,951
‎George Wallace đã kiên quyết
‎chống lại điều đó.

705
00:40:54,034 --> 00:40:58,584
‎Wallace muốn nói rõ với Kennedy
‎và chính phủ liên bang

706
00:40:59,248 --> 00:41:02,748
‎rằng họ sẽ chống lại điều đó bằng mọi cách
‎theo ý của họ.

707
00:41:02,835 --> 00:41:05,125
‎Điều gì đến sẽ phải đến.

708
00:41:11,177 --> 00:41:13,927
‎Là thống đốc và thẩm phán trưởng
‎bang Alabama,

709
00:41:14,013 --> 00:41:17,983
‎Tôi coi đó là nghĩa vụ của tôi
‎và nghĩa vụ phải đứng trước các bạn

710
00:41:18,642 --> 00:41:21,602
‎đại diện cho quyền và chủ quyền
‎của quốc gia và người dân,

711
00:41:21,687 --> 00:41:27,107
‎từ đó tố cáo và ngăn chặn hành động
‎phi pháp và không xác đáng này

712
00:41:27,193 --> 00:41:28,573
‎bởi chính quyền trung ương.

713
00:41:29,445 --> 00:41:32,355
‎Wallace phủ nhận mọi thứ
‎mà nước Mỹ đại diện.

714
00:41:32,448 --> 00:41:36,538
‎Ông phủ nhận quyền của sinh viên da màu
‎được bảo vệ bình đẳng

715
00:41:36,619 --> 00:41:38,249
‎theo Tu chính án thứ 14

716
00:41:38,329 --> 00:41:41,999
‎bao gồm cả khả năng theo học các trường
‎mà họ lựa chọn.

717
00:41:44,084 --> 00:41:45,754
‎"Đó không chỉ là ngày nóng.

718
00:41:45,836 --> 00:41:47,546
‎Đó là một ngày nguy hiểm.

719
00:41:47,630 --> 00:41:49,630
‎Không ai biết chắc điều gì sẽ đến.

720
00:41:50,299 --> 00:41:51,759
‎Có lẽ tôi không nên lẻn vào.

721
00:41:51,842 --> 00:41:54,222
‎Có lẽ tôi không nên đi vòng qua cửa sau.

722
00:41:54,303 --> 00:41:56,393
‎Nếu Wallace đứng trước cửa,

723
00:41:56,472 --> 00:42:00,272
‎tôi có mọi quyền trên đời
‎để đối mặt với lão và đến trường đó."

724
00:42:03,270 --> 00:42:07,570
‎Vào lúc đó Kennedy vẫn chưa
‎gắn vận mệnh bản thân

725
00:42:07,650 --> 00:42:09,900
‎với đòi hỏi của Phong trào Dân quyền.

726
00:42:09,985 --> 00:42:13,275
‎Chứng kiến quan chức chính phủ bang

727
00:42:13,364 --> 00:42:15,574
‎hạn chế người da màu quá tích cực

728
00:42:15,658 --> 00:42:20,038
‎thuyết phục ngài rằng chính phủ liên bang
‎phải can thiệp.

729
00:42:20,120 --> 00:42:24,250
‎Kennedy, thời điểm đó tôi nhận ra rằng
‎Wallace đã đi quá xa.

730
00:42:24,333 --> 00:42:27,963
‎Quân đội Vệ binh Quốc gia
‎đến vào giữa trưa.

731
00:42:28,045 --> 00:42:31,755
‎Tổng thống Kennedy kêu gọi
‎Vệ binh Quốc gia Alabama

732
00:42:31,840 --> 00:42:35,720
‎buộc Wallace hợp nhất Đại học Alabama.

733
00:42:35,803 --> 00:42:38,263
‎Giờ, Đại tướng đối đầu với Thống đốc

734
00:42:38,347 --> 00:42:40,637
‎là đại diện của chính phủ liên bang.

735
00:42:43,602 --> 00:42:45,602
‎Wallace biết mình đã bị đánh bại.

736
00:42:47,565 --> 00:42:49,645
‎Chính phủ liên bang sẽ thắng thế.

737
00:42:50,442 --> 00:42:54,242
‎Sau đó đây là lúc Thống đốc George Wallace
‎của Alabama

738
00:42:54,822 --> 00:42:57,282
‎bỏ đi khỏi cổng trường.

739
00:42:59,285 --> 00:43:00,825
‎Ông ta bỏ cuộc, bỏ đi…

740
00:43:04,373 --> 00:43:06,503
‎và hai học sinh được phép ghi danh.

741
00:43:19,346 --> 00:43:22,766
‎Kennedy quyết định
‎sẽ phải lên truyền hình tối đó.

742
00:43:24,977 --> 00:43:26,057
‎Ngài có trực giác.

743
00:43:26,145 --> 00:43:29,855
‎Ngài nhận ra lúc đó ngài phải hành động.

744
00:43:30,608 --> 00:43:33,238
‎Giờ là diễn văn của Tổng thống Hoa Kỳ,

745
00:43:33,319 --> 00:43:35,319
‎phát biểu trực tiếp từ Washington.

746
00:43:37,448 --> 00:43:39,118
‎Chào buổi tối, các đồng bào.

747
00:43:39,825 --> 00:43:43,535
‎"Đất nước này được lập ra bởi những người
‎thuộc đa quốc gia và nền tảng.

748
00:43:43,621 --> 00:43:47,171
‎Nó được xây dựng trên nguyên tắc
‎mọi người đều bình đẳng."

749
00:43:47,958 --> 00:43:49,208
‎Khi nghĩ về bài phát biểu,

750
00:43:49,293 --> 00:43:53,673
‎tôi nghĩ theo cách mà rốt cuộc
‎Lincoln đã đáp lại

751
00:43:53,756 --> 00:43:55,716
‎vấn đề đạo đức của Nội chiến.

752
00:43:55,799 --> 00:43:59,889
‎Có lẽ cả hai trường hợp
‎cả hai tổng thống đều miễn cưỡng

753
00:43:59,970 --> 00:44:03,140
‎đối mặt với ý nghĩa đạo đức
‎của chuyện đang diễn ra,

754
00:44:03,682 --> 00:44:08,022
‎người cuối cùng đã được thuyết phục
‎là họ cần phải bắt kịp với thế giới.

755
00:44:08,854 --> 00:44:11,074
‎"Một trăm năm trì hoãn đã trôi qua

756
00:44:11,148 --> 00:44:13,068
‎từ khi Lincoln giải phóng nô lệ,

757
00:44:13,150 --> 00:44:17,400
‎mà những người thừa kế, con cháu họ
‎không được tự do hoàn toàn."

758
00:44:19,948 --> 00:44:22,618
‎Họ vẫn chưa thoát khỏi
‎ràng buộc của bất công.

759
00:44:23,369 --> 00:44:27,829
‎Họ vẫn chưa thoát khỏi
‎áp bức xã hội và kinh tế.

760
00:44:28,540 --> 00:44:31,000
‎Đất nước này, với tất cả hy vọng,

761
00:44:31,585 --> 00:44:35,415
‎sẽ không tự do hoàn toàn cho đến khi
‎tất cả công dân được tự do.

762
00:44:37,007 --> 00:44:40,717
‎Đồng bào Mỹ của tôi, đây là vấn đề
‎chúng ta đều phải đối mặt.

763
00:44:40,803 --> 00:44:43,313
‎Câu nói "đồng bào Mỹ chúng ta"

764
00:44:43,389 --> 00:44:47,389
‎mà ngài lặp đi lặp lại
‎như thể đang giảng đạo

765
00:44:47,476 --> 00:44:52,516
‎là lý do tại sao ban đầu
‎King đã dẫn ra Tu chính án thứ 14.

766
00:44:52,606 --> 00:44:55,526
‎Kennedy kêu gọi mọi người có đặc quyền

767
00:44:55,609 --> 00:44:58,609
‎công nhận nhân tính và quyền công dân

768
00:44:58,696 --> 00:45:00,066
‎của người màu da tối hơn.

769
00:45:00,155 --> 00:45:02,775
‎Chúng ta phải đối xử với họ
‎như bạn muốn được đối xử.

770
00:45:02,866 --> 00:45:06,576
‎"Ai trong chúng ta sẽ hài lòng
‎khi thay đổi màu da người khác,

771
00:45:06,662 --> 00:45:07,962
‎và ở vị trí của họ?

772
00:45:08,622 --> 00:45:13,462
‎Ai trong chúng ta sẽ hài lòng
‎với ý định kiên nhẫn và trì hoãn?"

773
00:45:14,044 --> 00:45:17,594
‎Với tất cả những gì đã xảy ra
‎với người da màu,

774
00:45:17,673 --> 00:45:20,843
‎đã đến lúc ta không phải chờ đợi thêm nữa.

775
00:45:20,926 --> 00:45:24,426
‎Do đó, tôi yêu cầu Quốc hội ban hành luật.

776
00:45:24,513 --> 00:45:28,183
‎Cuối cùng ngài đã làm những gì Martin
‎yêu cầu ngài

777
00:45:28,267 --> 00:45:32,057
‎từ hồi vào ngày kỷ niệm
‎Tuyên ngôn Giải phóng Nô lệ

778
00:45:32,146 --> 00:45:36,146
‎khi mà sau đó ngài không công bố
‎đạo luật Dân Quyền.

779
00:45:36,650 --> 00:45:38,860
‎Tôi nghĩ đó là một trong số
‎bài phát biểu sâu sắc

780
00:45:38,944 --> 00:45:41,864
‎được tổng thống Mỹ phát biểu
‎kể từ thời Lincoln.

781
00:45:41,947 --> 00:45:45,697
‎"Giờ đã đến lúc đất nước này
‎thực hiện lời hứa của mình."

782
00:45:52,583 --> 00:45:55,793
‎Có lẽ King hẳn đã rất ngạc nhiên
‎khi nghe bài phát biểu

783
00:45:55,878 --> 00:45:59,798
‎vì đây là điều Kennedy đã bị ép phải làm

784
00:45:59,882 --> 00:46:03,182
‎bởi phong trào đang diễn ra ở miền Nam.

785
00:46:03,844 --> 00:46:07,104
‎Vì thế tôi đề nghị Quốc hội ban hành luật

786
00:46:07,890 --> 00:46:09,850
‎cho tất cả người Mỹ quyền được phục vụ

787
00:46:09,933 --> 00:46:12,103
‎trong cơ sở mở cửa cho công chúng.

788
00:46:12,186 --> 00:46:17,186
‎Khách sạn, nhà hàng, nhà hát,
‎cửa hàng bán lẻ, và các cơ sở tương tự.

789
00:46:17,900 --> 00:46:19,860
‎Có vẻ đây là một quyền cơ bản.

790
00:46:20,360 --> 00:46:24,620
‎Và đạo luật Dân Quyền của ngài
‎sẽ sử dụng Tu chính án thứ 14

791
00:46:24,698 --> 00:46:29,448
‎để thông qua một đạo luật cung cấp
‎tiếp cận bình đẳng với nơi công cộng.

792
00:46:29,536 --> 00:46:32,616
‎Hy vọng rằng mọi người Mỹ,
‎dù người đó sống ở đâu,

793
00:46:32,706 --> 00:46:34,786
‎sẽ dừng lại xem xét lương tâm mình.

794
00:46:34,875 --> 00:46:40,835
‎Lần đầu tiên ngài trình bày nhu cầu
‎đổi mới dân quyền như là vấn đề đạo đức.

795
00:46:43,258 --> 00:46:45,138
‎King đã đạt được mục tiêu

796
00:46:45,219 --> 00:46:48,179
‎là có được sự tham gia
‎của chính quyền Kennedy.

797
00:47:02,778 --> 00:47:06,368
‎Động lực này đang hình thành
‎và King đã tượng trưng hóa nó.

798
00:47:06,448 --> 00:47:08,948
‎Có những cuộc biểu tình ở Chicago,

799
00:47:09,034 --> 00:47:11,794
‎có tuần hành ở khu vực vịnh San Francisco,

800
00:47:11,870 --> 00:47:14,460
‎có tuần hành đang diễn ra ở New York.

801
00:47:14,540 --> 00:47:16,710
‎Tuần hành ở Washington là đỉnh điểm.

802
00:47:20,420 --> 00:47:22,210
‎Tôi chỉ mới 19 tuổi,

803
00:47:22,297 --> 00:47:25,007
‎và quyết định muốn tham gia tuần hành.

804
00:47:25,092 --> 00:47:28,302
‎Tôi lớn lên ở thị trấn nhỏ tại New Mexico,
‎không nhiều người da màu,

805
00:47:28,387 --> 00:47:31,927
‎và đột nhiên xuất hiện nhiều người da màu
‎hơn tôi từng gặp.

806
00:47:32,015 --> 00:47:35,015
‎Tôi thực sự cảm nhận được
‎đây là gì đó rất đặc biệt.

807
00:47:35,644 --> 00:47:39,774
‎Đa số người nghe bài phát biểu của ngài
‎tại Tuần hành ở Washington

808
00:47:39,857 --> 00:47:41,607
‎nghĩ rằng nó liên quan đến

809
00:47:41,692 --> 00:47:43,862
‎cách những đứa trẻ sẽ lớn lên

810
00:47:43,944 --> 00:47:46,154
‎và cách ta muốn ai cũng được biết đến

811
00:47:46,238 --> 00:47:50,328
‎"không phải bởi màu da,
‎mà là tính cách của họ" hay gì đó,

812
00:47:50,409 --> 00:47:54,539
‎và có lẽ họ đã hoàn toàn quên mất
‎phần đầu của bài phát biểu.

813
00:47:58,750 --> 00:48:01,590
‎Một trăm năm trước đây,

814
00:48:04,131 --> 00:48:08,891
‎một người Mỹ vĩ đại dưới tượng đài ngài
‎là nơi chúng ta đang tề tựu hôm nay,

815
00:48:09,636 --> 00:48:13,176
‎đã ký Tuyên ngôn Giải phóng Nô lệ.

816
00:48:14,308 --> 00:48:21,108
‎Nhưng một trăm năm sau đó,
‎người da đen vẫn chưa được tự do.

817
00:48:22,274 --> 00:48:23,654
‎Giống nhiều người ở Tuần hành,

818
00:48:23,734 --> 00:48:27,864
‎tôi tưởng đó là thông qua đề xuất
‎quyền công dân của Kennedy.

819
00:48:27,946 --> 00:48:31,366
‎Nhưng điều King đang làm là phát biểu
‎nhiều hơn thế nhiều.

820
00:48:32,951 --> 00:48:36,711
‎"Hoa Kỳ đã trao cho người da đen
‎một tấm séc không hợp lệ

821
00:48:37,247 --> 00:48:41,127
‎một tấm séc bị trả lại với dòng chữ
‎“không đủ tiền bảo chứng”.

822
00:48:42,169 --> 00:48:46,419
‎Nhưng chúng ta vẫn không tin rằng
‎ngân hàng công lý đã bị phá sản.

823
00:48:47,132 --> 00:48:49,472
‎Chúng ta đã chờ đợi lời hứa

824
00:48:49,551 --> 00:48:52,971
‎của Tuyên ngôn Giải phóng Nô lệ
‎được thực thi.

825
00:48:53,055 --> 00:48:56,215
‎Chúng ta đang chờ Tu chính án thứ 14
‎được thực thi.

826
00:48:56,308 --> 00:48:59,478
‎Một trăm năm kiên nhẫn là đủ rồi.

827
00:48:59,561 --> 00:49:01,101
‎GIỜ CHÚNG TÔI ĐÒI BÌNH ĐĂNG!

828
00:49:02,439 --> 00:49:07,439
‎"Bây giờ là lúc thực hiện lời hứa
‎của nền dân chủ."

829
00:49:07,527 --> 00:49:09,817
‎Mọi người sẽ nói "Sao không đợi được?"

830
00:49:09,905 --> 00:49:12,115
‎Hoặc "Cuối cùng, thứ gì cũng khác."

831
00:49:12,199 --> 00:49:13,329
‎Không thể đợi được.

832
00:49:13,408 --> 00:49:15,868
‎Đó là "thời điểm này vô cùng cấp bách."

833
00:49:15,953 --> 00:49:17,503
‎KHÔNG THỂ

834
00:49:17,579 --> 00:49:18,709
‎KHÔNG

835
00:49:21,166 --> 00:49:22,536
‎Đã đến lúc rồi.

836
00:49:23,543 --> 00:49:27,423
‎Tiến sĩ King hiểu rằng chúng tôi không thể
‎chịu đựng lâu hơn nữa,

837
00:49:27,506 --> 00:49:31,006
‎thời điểm kiên nhẫn và im lặng đã qua rồi.

838
00:49:31,093 --> 00:49:32,553
‎Đã đến lúc rồi.

839
00:49:34,638 --> 00:49:36,768
‎"Chờ" gần như luôn nghĩa "không bao giờ",

840
00:49:36,848 --> 00:49:38,638
‎gần như luôn "không bao giờ".

841
00:49:38,725 --> 00:49:42,265
‎"Chờ" này gặp "chờ" khác,
‎"chờ" khác gặp "chờ" khác nữa,

842
00:49:42,354 --> 00:49:45,734
‎đến khi bạn chết trước khi
‎thực sự thấy được những quyền

843
00:49:45,816 --> 00:49:47,356
‎mà bạn đã đấu tranh.

844
00:49:47,442 --> 00:49:48,942
‎Giờ đã đến lúc rồi.

845
00:49:50,112 --> 00:49:55,532
‎Nó cấp tiến trong việc nhấn mạnh
‎đòi thay đổi thực sự.

846
00:49:55,617 --> 00:49:59,497
‎"Sẽ tai hại nếu đất nước bỏ qua
‎tính cấp thiết của thời điểm này."

847
00:50:01,164 --> 00:50:03,214
‎NGƯỜI DA ĐEN ĐÁNG ĐƯỢC SỐNG!

848
00:50:04,876 --> 00:50:08,256
‎Đó là lời hứa bảo vệ bình đẳng
‎theo luật pháp.

849
00:50:08,338 --> 00:50:11,338
‎Đó là lời hứa làm những gì cần thiết

850
00:50:11,425 --> 00:50:13,545
‎để thực sự thực hiện

851
00:50:13,635 --> 00:50:16,925
‎chính xác điều mà Tu chính án thứ 14

852
00:50:17,014 --> 00:50:19,064
‎đã đưa ra.

853
00:50:19,641 --> 00:50:22,021
‎Những quyền này đã tồn tại.

854
00:50:22,102 --> 00:50:24,312
‎Đây không phải là đòi hỏi mới.

855
00:50:24,396 --> 00:50:26,226
‎Đây không phải là một ân huệ.

856
00:50:26,314 --> 00:50:28,484
‎Đây là về việc thực hiện lời hứa

857
00:50:28,567 --> 00:50:33,357
‎là nền tảng của xã hội Mỹ mới.

858
00:50:39,411 --> 00:50:42,711
‎Tiến sĩ King nói bạn không được nghỉ
‎vì tôi không được nghỉ.

859
00:50:42,789 --> 00:50:44,369
‎Không ai đi ngủ cả.

860
00:50:44,458 --> 00:50:47,088
‎Không ai được đi ngủ
‎cho đến khi chuyện này được xử lí.

861
00:50:47,169 --> 00:50:47,999
‎KHÔNG THỂ THỞ

862
00:50:48,086 --> 00:50:49,756
‎Chờ đợi khiến trẻ gặp nguy.

863
00:50:51,339 --> 00:50:53,339
‎Chờ đợi khiến bố mẹ tôi gặp nguy.

864
00:50:54,718 --> 00:50:56,508
‎Chờ đợi khiến cộng đồng tôi gặp nguy.

865
00:50:57,929 --> 00:50:59,429
‎Chờ khiến việc của tôi gặp nguy.

866
00:51:00,265 --> 00:51:04,055
‎Chờ đợi khiến khả năng hít thở
‎hít phải khí toi mạng.

867
00:51:04,144 --> 00:51:06,154
‎Tôi không có thời gian chờ đợi.

868
00:51:13,028 --> 00:51:15,278
‎"Sức mạnh mới của Phong trào Dân quyền

869
00:51:15,363 --> 00:51:16,953
‎sẽ không biến mất hay lụi tàn.

870
00:51:19,743 --> 00:51:23,753
‎Chúng ta sẵn sàng chịu đựng khi cần
‎và thậm chí mạo hiểm tính mạng

871
00:51:23,830 --> 00:51:26,330
‎để trở thành nhân chứng cho sự thật
‎chúng ta thấy.

872
00:51:27,542 --> 00:51:29,042
‎Có thể là vào tù.

873
00:51:29,795 --> 00:51:32,255
‎Có thể nghĩa là cái chết về thể xác.

874
00:51:36,176 --> 00:51:39,886
‎Nhưng nếu cái chết về thể xác
‎là cái giá để giải phóng con mình

875
00:51:39,971 --> 00:51:42,101
‎khỏi cái chết tinh thần vĩnh viễn,

876
00:51:43,058 --> 00:51:45,188
‎thì không gì có thể cứu vãn hơn."

877
00:51:47,938 --> 00:51:50,398
‎Martin Luther King 20 phút trước đã chết.

878
00:51:55,278 --> 00:51:58,778
‎"Người da đen đã biết được sức mạnh
‎từ sức mạnh của chính họ

879
00:51:58,865 --> 00:52:01,535
‎và sẽ giải phóng nó lần này đến lần khác.

880
00:52:02,119 --> 00:52:04,039
‎Họ đã rời thung lũng tuyệt vọng.

881
00:52:04,621 --> 00:52:06,671
‎Họ đã tìm thấy sức mạnh trong cuộc chiến,

882
00:52:07,499 --> 00:52:09,039
‎và dù sống hay chết,

883
00:52:10,293 --> 00:52:13,923
‎sẽ không bao giờ cúi luồn hay rút lui."

884
00:52:16,842 --> 00:52:19,302
‎Đạo luật Dân quyền năm 1964

885
00:52:19,386 --> 00:52:23,716
‎là câu trả lời mạnh mẽ cho yêu cầu
‎thực thi Bản 14.

886
00:52:24,558 --> 00:52:27,978
‎Đó không phải kết thúc cuộc chiến,
‎mà là dấu mốc quan trọng

887
00:52:28,061 --> 00:52:30,731
‎trong hành trình dài
‎hướng tới quyền công dân.

888
00:52:31,439 --> 00:52:34,939
‎Nó như lời nhắc nhở rằng
‎thời gian đòi hỏi công lý

889
00:52:35,861 --> 00:52:37,571
‎luôn là ngay lúc này.

890
00:52:39,239 --> 00:52:40,239
‎NGAY LÚC NÀY!

891
00:52:40,323 --> 00:52:44,083
‎Tiến sĩ King và nhiều người khác
‎trong lịch sử đã dạy chúng ta,

892
00:52:44,161 --> 00:52:47,121
‎cuộc biểu tình đó chính là thứ
‎tạo nên áp lực

893
00:52:47,205 --> 00:52:49,165
‎để chính sách được thông qua.

894
00:52:50,876 --> 00:52:53,666
‎Khi tin tức ngừng cập nhật
‎hai tuần kể từ giờ,

895
00:52:53,753 --> 00:52:55,053
‎ta phải đi cùng nhau.

896
00:52:55,130 --> 00:52:57,220
‎Ta phải vượt qua chính trị bầu cử,

897
00:52:57,299 --> 00:52:59,969
‎và ta phải tổ chức
‎trong cộng đồng của mình.

898
00:53:02,637 --> 00:53:04,597
‎Vì khi chúng ta không chờ đợi,

899
00:53:05,932 --> 00:53:08,022
‎chúng ta chống lại sự tự mãn,

900
00:53:09,519 --> 00:53:11,689
‎hãy nhìn vào điều ta cùng nhau làm.

901
00:53:17,277 --> 00:53:21,277
‎Và xem ta có thể truyền cảm hứng
‎cho ai khác để đòi bình đẳng cho họ.

902
00:53:22,741 --> 00:53:25,491
‎Tôi vì tự do và bình đẳng cho mọi người,

903
00:53:25,577 --> 00:53:28,787
‎và một nhóm lớn bị áp bức ở Mỹ ngày nay
‎là phụ nữ.

904
00:53:28,872 --> 00:53:31,462
‎Chúng tôi muốn kiểm soát cơ thể mình

905
00:53:31,541 --> 00:53:33,131
‎và cơ hội bình đẳng.

906
00:53:33,210 --> 00:53:36,210
‎Chúng tôi muốn Tu chính án 14
‎áp dụng cho phụ nữ.

907
00:56:54,702 --> 00:56:59,712
‎Biên dịch: Viet Nguyen