1 00:00:06,631 --> 00:00:07,671 Neden burası? 2 00:00:08,550 --> 00:00:09,840 Neden Amerika? 3 00:00:12,846 --> 00:00:15,636 Annem ve babam da çoğu göçmen gibi 4 00:00:15,724 --> 00:00:21,064 daha iyi bir yaşam arayışıyla ABD'ye gelmişler. 5 00:00:21,604 --> 00:00:22,864 Burası… 6 00:00:24,816 --> 00:00:26,106 …fırsatlar ülkesiydi. 7 00:00:26,609 --> 00:00:32,369 Bir göçmenin huzur bulup aile kurabileceği 8 00:00:32,449 --> 00:00:33,619 bir yerdi burası. 9 00:00:33,700 --> 00:00:35,990 Amerika'ya geldiğimde on yaşındaydım. 10 00:00:36,494 --> 00:00:41,964 Annem ve babam için burası huzur, fırsat ve parlak bir geleceği 11 00:00:42,042 --> 00:00:43,502 temsil ediyordu. 12 00:00:43,585 --> 00:00:47,335 Annem ve babam Filistin'deyken sahip olmadıkları imkânlara 13 00:00:47,422 --> 00:00:50,472 benim sahip olmam için Amerika'yı seçmiş. 14 00:00:50,550 --> 00:00:54,680 Amerika'yı ekonomi için, iş imkânları için, 15 00:00:54,763 --> 00:00:58,773 Müslüman Amerikalı olmaktan pişmanlık duymayacağım için seçmişler. 16 00:00:58,850 --> 00:01:02,350 Annem ve babam daha iyi imkânlar için 17 00:01:02,437 --> 00:01:06,317 ve kardeşlerimle daha iyi eğitim alalım diye ABD'ye gelmişler. 18 00:01:06,399 --> 00:01:10,399 Ailemle birlikte burayı severek büyüdüm. 19 00:01:10,487 --> 00:01:13,407 Dünyanın en şanslı çocuğu olduğumu düşünüyordum 20 00:01:13,490 --> 00:01:17,830 çünkü burada doğup burada yaşama fırsatına 21 00:01:19,120 --> 00:01:20,830 sahip olmuştum. 22 00:01:21,664 --> 00:01:24,714 Amerika beklentilerinizi karşıladı mı peki? 23 00:01:29,005 --> 00:01:31,625 NETFLIX ORİJİNAL BELGESEL DİZİSİ 24 00:01:32,717 --> 00:01:36,847 DEĞİŞİKLİK YAP: ABD'DE ÖZGÜRLÜK SAVAŞI 25 00:01:39,474 --> 00:01:42,104 14. Değişiklik bir vaattir. 26 00:01:42,811 --> 00:01:47,321 Koruma, eşitlik, yasal gerekler ve özgürlük. 27 00:01:47,982 --> 00:01:52,452 Burada herkesin kendisine ve ailesine daha iyi bir hayat kurabileceğini 28 00:01:52,529 --> 00:01:53,529 söylemektedir. 29 00:01:53,613 --> 00:01:58,493 Değişebilen ve büyüyebilen bir Amerika tahayyülünü barındırır. 30 00:01:59,452 --> 00:02:03,212 Sırf vatandaşlar değil Amerika'daki herkes için bir vaattir. 31 00:02:03,748 --> 00:02:07,038 14. Değişikliği yazanlar belirli bir sözcüğü seçmiştir: 32 00:02:07,627 --> 00:02:08,457 Kişi. 33 00:02:09,003 --> 00:02:12,883 Amerika topraklarındaki herkesin temel hakları korunmaktadır. 34 00:02:13,424 --> 00:02:18,644 Bu "kişi" sözcüğü ortak insanlığımızın hatırlatıcısıdır. 35 00:02:18,721 --> 00:02:23,481 Hepimiz empatiye ve saygınlığa layık insanlarız. 36 00:02:27,939 --> 00:02:32,529 14. Değişiklik her kişiyi Amerikan yargısı vasıtasıyla koruma altına alır, 37 00:02:32,610 --> 00:02:35,820 yasal gerek hakkı ve yasal eşit koruma garanti eder. 38 00:02:35,905 --> 00:02:40,195 Değişiklik'te "vatandaş" yerine bilhassa "kişi" sözcüğü kullanılır. 39 00:02:40,285 --> 00:02:41,825 Bu önemli bir ayrımdır 40 00:02:41,911 --> 00:02:45,211 çünkü bu korumaların herkesi kapsadığını ifade eder. 41 00:02:45,290 --> 00:02:47,830 Kalıcı oturum izni olanları, göçmenleri… 42 00:02:47,917 --> 00:02:52,707 Kimin kişi kimin hukuken vatandaş olduğuna ilişkin ayrım 43 00:02:53,214 --> 00:02:55,844 büyük bir tartışma konusu olmuştur 44 00:02:55,925 --> 00:02:59,505 ve savaşın bir cephesi de budur. Kimler nasıl sayılacaktır? 45 00:03:00,680 --> 00:03:03,180 Tekrar tekrar gördüğümüz gibi 46 00:03:03,266 --> 00:03:08,146 14. Değişiklik'te yazanlarla Amerika'nın sunduklarının arasındaki fark 47 00:03:08,229 --> 00:03:10,189 devasa olabilir. 48 00:03:10,273 --> 00:03:15,073 Ve 14. Değişikliğin vaadiyle Amerika'nın eylemleri arasındaki boşluk 49 00:03:15,153 --> 00:03:19,623 çoğu zaman belli bir grup için aşılamaz bir uçurum gibidir: 50 00:03:19,699 --> 00:03:20,739 Göçmenler için. 51 00:03:21,326 --> 00:03:24,116 AİLELERİN SINIRI OLMAZ 52 00:03:24,204 --> 00:03:28,794 Göçmenler ABD'nin ayrılmaz bir parçasıdır. 53 00:03:28,875 --> 00:03:31,785 Onlar ülkemiz yararına çok şey yapıyorlar. 54 00:03:32,629 --> 00:03:35,169 Göç, ABD'nin en güçlü yönlerinden biri. 55 00:03:36,216 --> 00:03:39,426 Ülkenin kurulmasına, gençlerin katılmasına katkı verdi. 56 00:03:39,969 --> 00:03:45,389 Yemeğimizle, kültürel geleneklerimizle bu ülkenin dokusunun bir parçasıyız. 57 00:03:46,559 --> 00:03:50,899 Göç sayesinde yetenek, nüfus, tüketici ve üreticiler gelir 58 00:03:50,980 --> 00:03:53,820 ve ülkemiz güçlenir. 59 00:03:53,900 --> 00:03:54,900 KURUCU ORTAK, GOOGLE 60 00:03:54,984 --> 00:03:56,954 KURUCU ORTAK, YOUTUBE 61 00:03:57,028 --> 00:04:00,618 Biz bu ülkeyi daha güzel bir yer hâline getiren insanlarız 62 00:04:00,698 --> 00:04:04,328 çünkü bu ülkenin vaadinin birer parçası olmak istiyoruz. 63 00:04:05,870 --> 00:04:11,830 Böyle kültürel bir harmanı içermese bu ülkeyi benimsemezdim. 64 00:04:11,918 --> 00:04:14,168 Hepimizin aynı olmaması bence çok hoş. 65 00:04:14,837 --> 00:04:18,967 İnsanlar Amerika'ya kanunen vatandaş olmak için geliyorlar. 66 00:04:19,050 --> 00:04:21,640 Anayasa'ya bağlılık yemini ediyorlar. 67 00:04:21,719 --> 00:04:26,019 Anayasa, ABD'nin birleştirici unsurudur. 68 00:04:26,766 --> 00:04:30,686 Bence aynaya baktığında bir vatansever gören insanlar, 69 00:04:31,312 --> 00:04:36,032 pek çok insanın göç konusunda "Haklısınız. Ülkeniz çok güzel bir ülke." 70 00:04:36,526 --> 00:04:37,896 diyeceğini anlamalılar. 71 00:04:38,403 --> 00:04:39,613 Bu… 72 00:04:39,696 --> 00:04:41,606 Bundan büyük övgü olur mu? 73 00:04:45,243 --> 00:04:49,413 VAAT 74 00:04:55,211 --> 00:04:57,631 Kurucular vatandaşlığı ele aldıklarında 75 00:04:57,714 --> 00:05:01,684 kadınları, siyahileri vesaire dâhil etmeyi düşünmediler. 76 00:05:01,759 --> 00:05:07,309 Kimlerin tam ABD vatandaşı olabileceği çok dar bir tanımla belirlendi. 77 00:05:10,059 --> 00:05:14,019 Gelgelelim İç Savaş, Özgürleşme ve 14. Değişiklik 78 00:05:14,105 --> 00:05:19,645 ABD'de vatandaşlığın kapsayıcılığına ilişkin ihtimalleri kökünden değiştirdi. 79 00:05:20,820 --> 00:05:23,740 14. Değişikliğin Doğuştan Vatandaşlık Hükmü 80 00:05:23,823 --> 00:05:29,703 bizi Beyaz erkek yerleşimcilerin ulusu olmaktan çıkarıp 81 00:05:30,330 --> 00:05:34,580 demokrasimizde çeşitlilik ihtimali içeren bir geleceğe yönlendirdiğinden 82 00:05:34,667 --> 00:05:36,377 çok önemlidir. 83 00:05:45,970 --> 00:05:47,640 "Önerdiğim bu değişiklik 84 00:05:47,722 --> 00:05:52,062 hâlihazırda bu ülkenin kanunu addettiğim şeyi açıklar niteliktedir: 85 00:05:52,143 --> 00:05:57,233 ABD sınırları dâhilinde doğan ve onun yargısına tabi olan her kişi 86 00:05:57,315 --> 00:06:02,565 tabii hukuk ve ulusal hukuk gereği ABD vatandaşıdır." 87 00:06:03,654 --> 00:06:08,084 Günümüz Amerika'sındaki kültür ve topluluk mozaiğimizi 88 00:06:08,159 --> 00:06:12,369 14. Değişikliğin, burada doğan herkesin buraya ait olduğunu söyleyen 89 00:06:12,872 --> 00:06:16,672 Doğuştan Vatandaşlık Hükmü'ne borçluyuz. 90 00:06:18,378 --> 00:06:20,798 Bundan daha kapsayıcı bir dil yoktur. 91 00:06:21,339 --> 00:06:23,759 Ve öylesine radikal bir fikirdir ki 92 00:06:23,841 --> 00:06:28,761 150 yıl sonra dahi insanların hâlâ sinirlenmesine neden olmaktadır. 93 00:06:29,305 --> 00:06:30,555 Doğuştan vatandaşlık… 94 00:06:30,640 --> 00:06:32,980 -Doğuştan vatandaşlık… -Doğuştan vatandaşlık. 95 00:06:33,059 --> 00:06:35,559 -Doğuştan vatandaşlık. -Doğuştan vatandaşlık. 96 00:06:35,645 --> 00:06:39,185 Doğuştan vatandaşlık ABD'nin genel hukukuna hep dâhildi. 97 00:06:39,273 --> 00:06:40,983 Oysa şimdi saldırı altında. 98 00:06:41,067 --> 00:06:42,777 14. Değişiklik tartışmalıdır. 99 00:06:42,860 --> 00:06:46,450 14. Değişiklik, Amerika'da doğan herkesin 100 00:06:46,531 --> 00:06:49,781 Amerikan vatandaşı olduğu imasını da içeriyor mu? 101 00:06:49,867 --> 00:06:51,737 14. Değişikliğin metni açıktır. 102 00:06:51,828 --> 00:06:55,868 -O politikayı değiştirmeliyiz. -Yasa dışı göçü teşvik ediyor. 103 00:06:55,957 --> 00:06:58,667 Ülkenin kanunu budur. Anayasa'da yazıyor. 104 00:06:58,751 --> 00:07:02,711 "Çapa bebek" yasası ülke için zararlı değil midir? 105 00:07:02,797 --> 00:07:05,167 Bence ABD vatandaşlığını ucuzlatıyor. 106 00:07:05,258 --> 00:07:09,298 Yasa dışı göçmenlerin dünyaya getirdiği yüz binlerce çocuk 107 00:07:09,387 --> 00:07:14,347 her yıl otomatik olarak ABD vatandaşı oluyor. 108 00:07:14,434 --> 00:07:20,314 Buna neden olan bu çılgınca, akla zarar politikaya son verebiliriz. 109 00:07:21,149 --> 00:07:26,149 Bu tartışma Amerika'daki en derin kaygılarımızın özünü oluşturuyor. 110 00:07:29,824 --> 00:07:32,704 Amerika kimler içindir? 111 00:07:37,790 --> 00:07:43,340 Ülkemiz, vatandaşlığın anlamını ilk defa14. Değişiklik'le gerçek anlamda ele aldı. 112 00:07:44,172 --> 00:07:49,512 Değişiklik, Siyah Amerikalılara İç Savaş sonrasında haklarını vermek için yazılır 113 00:07:49,594 --> 00:07:55,104 ama çok geçmeden Amerika'nın kapsayıcılık eşiğini, göçmenleri de kapsayarak 114 00:07:55,183 --> 00:07:57,023 zorlamaya başlar. 115 00:08:00,021 --> 00:08:03,771 Sadece Ellis Adası'na ayak basmış Avrupalı göçmenler değil 116 00:08:03,858 --> 00:08:07,648 Batı'ya gelen yeni bir grup göçmen de bu kapsama girmektedir. 117 00:08:14,994 --> 00:08:16,254 Buyurun beyler. 118 00:08:16,329 --> 00:08:18,209 Saf Kaliforniya altını. 119 00:08:18,706 --> 00:08:19,706 Fevkalade! 120 00:08:20,333 --> 00:08:21,963 Daha çıkarılabilir mi? 121 00:08:25,046 --> 00:08:28,336 Ulusu saran salgın: Altına Hücum. 122 00:08:28,424 --> 00:08:30,224 ALTIN ZİYAFETİ 123 00:08:30,301 --> 00:08:31,221 ALTIN 124 00:08:31,302 --> 00:08:38,102 1848'de Kaliforniya'da altın bulunur ve Amerika'da gözler Batı'ya döner. 125 00:08:39,143 --> 00:08:43,313 Kaliforniya'daki Altına Hücum döneminde ilk olarak Çinli göçmenler 126 00:08:43,397 --> 00:08:46,067 büyük kalabalıklar hâlinde ABD'ye göç etti. 127 00:08:46,567 --> 00:08:50,067 Bu esnada devlet Sanayi Devrimi'ni daha da yayabilmek için 128 00:08:50,154 --> 00:08:54,374 ülkeyi demir ağlarla örmeleri gerektiğine karar verip 129 00:08:54,450 --> 00:08:57,410 endüstri devleriyle iş birliği yapar. 130 00:08:58,037 --> 00:09:00,787 Demir yollarını döşemek için işçi lazımdır 131 00:09:00,873 --> 00:09:05,383 ve bu işçilerin büyük çoğunluğunu Çinliler oluşturmaktadır. 132 00:09:09,131 --> 00:09:11,381 Çinli göçmenlerin 133 00:09:11,467 --> 00:09:14,717 Kıta Kateden Demir Yolu'nun döşenmesindeki rolü 134 00:09:14,804 --> 00:09:19,854 Sanayi Devrimimizin fitilini ateşledi. 135 00:09:19,934 --> 00:09:24,154 Bu yüzden emekçilerin modernoluşumuna katkısı büyüktür. 136 00:09:24,814 --> 00:09:31,074 Çinliler ev inşa etmek,hayat kurmak için Amerika'ya geliyorlardı. 137 00:09:31,153 --> 00:09:33,533 Diğer insan grupları da 138 00:09:33,614 --> 00:09:37,374 yurt dışından ABD'ye yine bu amaçla gelmişlerdi. 139 00:09:38,828 --> 00:09:40,448 Yıllar sonra 140 00:09:40,538 --> 00:09:45,078 19. yüzyılın sonlarında ABD mali ve ekonomik bir krize girince 141 00:09:45,167 --> 00:09:48,167 Çinli karşıtlığı yükselişe geçer. 142 00:09:48,254 --> 00:09:51,014 ÇİNLİ KARŞITI 143 00:09:53,509 --> 00:09:55,509 Ekonomi kötüleştikçe 144 00:09:56,387 --> 00:10:01,097 birçok Amerikalı, Çinlilere duyduğu korku ve öfke için bir hedef bulur. 145 00:10:02,018 --> 00:10:06,188 ABD'deki ırk hiyerarşisinde, fazlasıyla farklı olmaları nedeniyle 146 00:10:06,272 --> 00:10:13,242 Beyaz kültüre asimile olamayacak bir ırk oldukları düşünülüyordu. 147 00:10:18,618 --> 00:10:21,498 Çinli göçmenlerin ülkeye girmesini yasaklayan 148 00:10:21,579 --> 00:10:26,789 yasalar çıkarması için ABD Kongresi'ne baskı yapan insanlar vardı. 149 00:10:26,876 --> 00:10:29,956 İş vermeyerek onları ülkeden gönderebilirsiniz. 150 00:10:30,046 --> 00:10:33,466 Uyanın. Ayaklanın. İş tekrar başa düştü. 151 00:10:33,549 --> 00:10:36,299 Oylarımız olmadı, mermilerimizi kullanırız. 152 00:10:36,802 --> 00:10:40,182 O çekik gözlü cüzzamlıları gemilerle geri göndereceğiz. 153 00:10:40,264 --> 00:10:41,724 Çinliler gitmeli!" 154 00:10:48,731 --> 00:10:50,781 1871'deki Çinli Katliamı 155 00:10:50,858 --> 00:10:55,908 Çinli karşıtı duyguların şiddetlenmesinin bir sonucudur. 156 00:10:55,988 --> 00:11:00,198 O katliam Amerika tarihinin en büyük kitlesel linçlerinden biriydi. 157 00:11:06,749 --> 00:11:09,879 Münakaşa gibi bir şey çıkmış. Bir polisi çağırmışlar. 158 00:11:09,960 --> 00:11:11,420 Polis destek çağırmış. 159 00:11:13,547 --> 00:11:16,757 Beyaz bir çiftçi gelmiş, birini kovalamış, vurulmuş. 160 00:11:18,427 --> 00:11:23,347 Sonra Çinlilerin Beyazları öldürdüğüne dair bir söylenti yayılmaya başlayınca 161 00:11:23,432 --> 00:11:25,642 yaklaşık 500 kişi meydana çıkmış 162 00:11:26,143 --> 00:11:28,353 ve Çin Mahallesi'ni kuşatmış. 163 00:11:33,984 --> 00:11:37,494 "Polis, Henry tüfekli 100 adamın aralıklarla ateş açtığını 164 00:11:37,571 --> 00:11:40,451 düzenli yaylım ateşi sesi duyulduğunu 165 00:11:40,533 --> 00:11:43,743 ve Çinlilerin evlerine çatılardan rastgele ateş edildiği anons etti. 166 00:11:47,998 --> 00:11:51,458 Şerif ve sivil makamlar çeteyi alıkoyma çabasına son verdi. 167 00:11:54,296 --> 00:11:57,716 Çinliler kanun görevlilerine karşı koymamayı öğrenmiştir." 168 00:12:02,680 --> 00:12:07,810 EMİR GEREĞİNCE ÇİNLİLERİN BAŞVURMASINA GEREK YOK 169 00:12:07,935 --> 00:12:11,975 14. Değişikliğin onaylanmasından sadece birkaç yıl sonra patlak veren 170 00:12:12,773 --> 00:12:15,743 Çinli Katliamı tarihimizde kara bir lekedir 171 00:12:15,818 --> 00:12:18,898 ve Amerika'nın vaadine tamamen aykırıdır. 172 00:12:20,030 --> 00:12:24,080 Korkunç bir mirastır. Üstelik çoğumuz olup biteni bilmiyor bile. 173 00:12:24,952 --> 00:12:26,502 Keza sonradan olanları da. 174 00:12:27,037 --> 00:12:28,407 14. DEĞİŞİKLİK, 1868 175 00:12:28,998 --> 00:12:30,168 ÇİNLİLERİ DIŞLAMA YASASI 176 00:12:30,249 --> 00:12:34,839 Çinlileri Dışlama Yasası tüm Çinli işçilerin ülkeye girişini, 177 00:12:34,920 --> 00:12:38,970 hatta meslek veya statülerine bakılmaksızın tüm Çinlileri 178 00:12:39,049 --> 00:12:41,259 doğuştan vatandaşlıktan menetti. 179 00:12:42,845 --> 00:12:45,505 Ve bu yasa yaygın bir sevinçle karşılandı. 180 00:12:45,598 --> 00:12:48,808 İnsanlar federal hükûmetimizin 181 00:12:48,893 --> 00:12:53,153 göç konusunu tahakkümü altına aldığını görmekten memnundu. 182 00:12:53,230 --> 00:12:58,320 Böylece ilk defa federal bir göç yasamız olmuştu 183 00:12:58,402 --> 00:13:01,742 ama açık bir şekilde ırkçı bir kasıt söz konusuydu. 184 00:13:01,822 --> 00:13:05,162 Dışlama kanunları beraberinde korkunç şeyler getirdi. 185 00:13:05,242 --> 00:13:08,082 ROCK SPRINGS KATLİAMI, 1885 186 00:13:08,162 --> 00:13:10,462 Çinlilere karşı şiddeti teşvik etti. 187 00:13:10,956 --> 00:13:12,536 Aileleri ayırdı. 188 00:13:12,625 --> 00:13:16,085 Çinlileri ötekileştirip bayağı işlere mecbur bıraktı. 189 00:13:18,380 --> 00:13:22,550 Bunun sonucunda Çinliler olağanüstü bir direnç göstererek 190 00:13:22,635 --> 00:13:27,595 kendi topluluklarını oluşturup olağanüstü organize oldular 191 00:13:27,681 --> 00:13:32,811 ve bu ırkçı kanunlara karşı olduklarını yüksek sesle dile getirdiler. 192 00:13:33,854 --> 00:13:38,614 "ABD'de yaşayan ve özgürlükleri tehdit altında olan 150.000 Çinli'yi 193 00:13:38,692 --> 00:13:40,322 savunmak için buradayız. 194 00:13:40,402 --> 00:13:43,452 Kendi yurtları gibi sevmeyi öğretildikleri bu ülkede 195 00:13:43,531 --> 00:13:48,581 yaşadıkları evlerinden alınıp büyükbaş hayvanlar gibi sürgün edilecekler. 196 00:13:48,661 --> 00:13:51,161 Bu çirkin yasa en hafif tabirle bizi 197 00:13:51,247 --> 00:13:54,827 şaşkına çevirmiştir çünkü özgürlükler ülkesi 198 00:13:54,917 --> 00:13:58,747 ve tüm ulusların ezilmişlerinin yuvası olan ABD'de 199 00:13:58,838 --> 00:14:02,378 böylesine zalim bir kanunu Amerikan Kongresi seve seve 200 00:14:02,466 --> 00:14:06,216 ve alelacele onaylamış, Hristiyan bir başkan da imzalamıştır." 201 00:14:07,429 --> 00:14:12,059 Çinliler 14. Değişiklik haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle dava açtı. 202 00:14:12,142 --> 00:14:15,652 Ayrımcı bir yasaya 203 00:14:15,729 --> 00:14:19,689 hukuki bir stratejiyle karşı çıkacak kadar bilinçliydiler. 204 00:14:19,775 --> 00:14:20,935 ABD-WONG KIM ARK 205 00:14:21,026 --> 00:14:22,986 Bu davaların çoğu kaybedildi. 206 00:14:23,070 --> 00:14:24,070 YICK WO-HOPKINS 207 00:14:24,196 --> 00:14:29,196 Ama Wong Kim Ark ve Yick Wo-Hopkins davalarını Çinliler kazandı. 208 00:14:30,494 --> 00:14:34,214 Yick Wo ilkesi, Eşit Koruma Hükmü'nün vatandaşların yanı sıra 209 00:14:34,290 --> 00:14:36,790 vatandaş olmayanları da kapsadığını söyler. 210 00:14:38,252 --> 00:14:43,842 Yasa dışı olarak buradaysanız bile size birtakım yasal gerek hakları verilmelidir. 211 00:14:43,924 --> 00:14:47,934 Dava açma, temyiz süreci ve kalmanıza izin verilmesi gerektiğini 212 00:14:48,012 --> 00:14:51,852 ifade edebilme hakkınız vardır. Dikkate değer bir şey bu. 213 00:14:52,600 --> 00:14:56,940 Wong Kim Ark, Doğuştan Vatandaşlık ilkesini tesis etmiştir. 214 00:14:58,272 --> 00:15:01,402 14. Değişiklik tam zamanında imdada koşarak 215 00:15:01,483 --> 00:15:06,413 önceden köleleştirilmiş insanların haklarını korumakla kalmayıp 216 00:15:07,072 --> 00:15:12,162 her ırktan göçmenin çocuklarının haklarını da korumuş oldu. 217 00:15:12,661 --> 00:15:17,331 Yalnızca Çinlileri değil herkes için geçerli olan göç ve vatandaşlık hakkındaki 218 00:15:17,416 --> 00:15:23,876 yasalarımızın esasını oluşturduğundan Çinlilerin bu davaları çok önemlidir. 219 00:15:27,509 --> 00:15:30,179 Yüce Mahkemenin aldığı birçok karar vardı. 220 00:15:30,262 --> 00:15:33,562 En büyük kayıp muhtemelen Chae Chan Ping'dir. 221 00:15:33,641 --> 00:15:39,311 O davada, son derece adaletsiz olan Çinlileri Dışlama Yasası desteklenmiştir. 222 00:15:44,735 --> 00:15:49,065 Chae Chan Ping, Çin doğumlu ve ABD'de yasal olarak yaşayan biriydi. 223 00:15:49,156 --> 00:15:52,656 San Francisco'da yaşıyordu ve Çin'e dönmek istedi. 224 00:15:52,743 --> 00:15:55,083 O zamanki kanun gereği 225 00:15:55,162 --> 00:15:59,582 Çin'e dönebilmek için önce, ABD'de kalıcı oturum izni olduğuna 226 00:16:00,334 --> 00:16:06,384 ve ülkede yaşamakta olduğuna dair 227 00:16:06,465 --> 00:16:08,175 bir belge alması gerekiyordu. 228 00:16:08,884 --> 00:16:13,184 O Çin'deyken, ABD'deki Çinlilere karşı eyleme geçilmesine dönük baskı 229 00:16:13,263 --> 00:16:15,933 daha da arttı 230 00:16:16,016 --> 00:16:20,556 ve Hong Kong'dan dönmekte olan bir gemide olduğu sırada 231 00:16:20,646 --> 00:16:24,106 ABD Kongresi yasayı değiştirip 232 00:16:24,191 --> 00:16:27,151 "Söz konusu belge elinizde olsa bile 233 00:16:27,736 --> 00:16:30,606 Amerika'ya giremezsiniz." dedi. 234 00:16:30,698 --> 00:16:33,698 Bu yasa yürürlüğe girdikten galiba dört gün sonra 235 00:16:33,784 --> 00:16:35,874 San Francisco Limanı'na geldi. 236 00:16:35,953 --> 00:16:39,583 Belgesini sunduğu Göçmenlik Bürosu müfettişi 237 00:16:39,665 --> 00:16:42,245 bu belgenin geçerli olmadığını söyledi. 238 00:16:43,085 --> 00:16:48,585 Bizzat devletin yasaları geri dönebileceğinizi vadediyor. 239 00:16:48,674 --> 00:16:51,144 Devletin bu vaadine uyması gerekirken 240 00:16:51,677 --> 00:16:57,557 Ping bu dava görüldüğü süre boyunca uzun bir zaman göz altında kaldı. 241 00:17:02,604 --> 00:17:07,074 BU DUVARLARA YAZILI ON BİNLERCE ŞİİR VAR 242 00:17:07,151 --> 00:17:10,571 HEPSİ BİRER ACI VE HÜZÜN FERYADI 243 00:17:10,696 --> 00:17:13,526 BU HAPİSHANEDEN ÇIKIP BAŞARIYA ULAŞTIĞIM GÜN 244 00:17:13,615 --> 00:17:18,405 Zamanda ilerleyip Çinlileri Dışlama döneme baktığımızda 245 00:17:18,495 --> 00:17:21,705 göç hukukuyla ilişkili yeni bir söylem görürüz. 246 00:17:21,790 --> 00:17:23,250 ÇAĞIN BÜYÜK KORKUSU: 247 00:17:23,333 --> 00:17:25,963 SAM AMCA'YI YABANCILAR YUTABİLİR. 248 00:17:26,045 --> 00:17:32,175 Mahkeme, göçü sanki savaşmış gibi ele aldığımızı söylemeye başlar. 249 00:17:35,846 --> 00:17:40,806 Çin'den sel hâlinde bir göç alınacağına, 250 00:17:42,436 --> 00:17:44,936 göçmenlerin Amerika'yı elimizden alacağına 251 00:17:45,522 --> 00:17:47,572 ve savaş zamanlarındaki gibi 252 00:17:48,734 --> 00:17:52,954 devletin ülkeyi korumak uğruna istediğini yapabileceği düşünülüyordu. 253 00:17:53,864 --> 00:17:55,534 ABD YÜCE MAHKEMESİ, 1894 254 00:17:55,616 --> 00:17:59,746 Yüce Mahkeme ise kurnazca bir argüman üreterek 255 00:17:59,828 --> 00:18:02,248 ulusal güvenliğin söz konusu olduğunu, 256 00:18:02,331 --> 00:18:07,131 dolayısıyla da 14. Değişikliğin konuyla alakalı olmadığını söyledi. 257 00:18:07,711 --> 00:18:10,511 "Bağımsızlığını sürdürmek, yabancı saldırılara 258 00:18:10,589 --> 00:18:14,839 ve tecavüzlere karşı güvenliği sağlamak her ulusun en yüce vazifesidir. 259 00:18:15,552 --> 00:18:18,512 Bu saldırı ve tecavüzler yabancı bir ülkeden de, 260 00:18:19,139 --> 00:18:23,809 o ülkenin halkının içimize sızmasından da kaynaklanıyor olabilir. 261 00:18:27,147 --> 00:18:32,817 Asya'dan gelen göçmenlerden neden durduk yere korkmalıyız, hiç belli değil. 262 00:18:33,362 --> 00:18:38,782 Ama Mahkeme hâlâ çözemediğimiz bu kördüğümü önümüze koymuştur. 263 00:18:45,916 --> 00:18:48,086 VAAT 264 00:18:51,171 --> 00:18:54,931 Çinlileri Dışlama yasaları birkaç yıldan fazla yürürlükte kalır. 265 00:18:55,425 --> 00:18:57,215 Hatta birkaç on yıldan fazla. 266 00:18:57,302 --> 00:19:03,932 Çinli göçmenlere topyekûn uygulanan bu yasak 1943'e dek sürer. 267 00:19:04,017 --> 00:19:05,887 61 bir yıl. 268 00:19:06,812 --> 00:19:11,982 Yüce Mahkemenin, korkuyu Anayasa'dan üstün tutmasının sonucudur bu. 269 00:19:13,277 --> 00:19:19,157 Korku, 14. Değişiklik karşıtlarının yabancı saydığı herkese karşı 270 00:19:19,241 --> 00:19:22,291 ayrımcılık yapmak için hep kullandığı araçtır. 271 00:19:23,453 --> 00:19:25,663 Şimdi, dürüst olmamız gerekirse 272 00:19:25,747 --> 00:19:27,577 Amerikan Yerlileri hariç 273 00:19:27,666 --> 00:19:31,166 bu topraklardaki herkes yabancı birinin soyundan geliyor. 274 00:19:32,129 --> 00:19:35,339 Chae Chan Ping kararı, 275 00:19:35,424 --> 00:19:38,974 ötekileştirilen göçmen gruplarına insan olarak değil 276 00:19:39,052 --> 00:19:41,012 vatandaşlara verilen haklara 277 00:19:41,096 --> 00:19:45,556 layık olmayan "ötekiler" olarak muamele edilmesi açısından emsal olur. 278 00:19:46,143 --> 00:19:49,863 Bu, Amerika'nın tarihi boyunca kullanılacak bir senaryodur. 279 00:19:52,316 --> 00:19:58,446 Yorgun düşenlerinizi Yoksullarınızı bana verin 280 00:19:58,530 --> 00:20:05,370 Birbirine sığınıp kümelenmiş Özgürlük hasreti çeken kitlelerinizi 281 00:20:05,954 --> 00:20:08,544 1920'ler çelişkili yıllardı. 282 00:20:08,624 --> 00:20:12,174 Bir yanda aykırı kadınlara ve caza hoşgörülü tutum vardı, 283 00:20:12,252 --> 00:20:15,462 diğer yanda yabancılara hoşgörüsüzlük ve güvensizlik. 284 00:20:15,547 --> 00:20:19,967 Göçmenler ülkesi göçmen karşıtı katı yasalarla kapısını kapatmıştı 285 00:20:20,052 --> 00:20:23,512 ama dünyanın geri kalanını dışarıda tutmak gitgide zorlaşacaktı. 286 00:20:25,307 --> 00:20:28,437 1924 GÖÇMENLİK YASASI 287 00:20:28,518 --> 00:20:34,188 Zamanı ileri sardığımızda, 1920'li yıllar ırk hiyerarşisinin 288 00:20:34,274 --> 00:20:39,114 ülke çapında egemen olması bakımından Jim Crow döneminin aynısıdır. 289 00:20:39,655 --> 00:20:43,115 Vatandaşlığı ve aidiyeti Beyaz elitlere ayırma saiki 290 00:20:43,200 --> 00:20:46,160 Jim Crow dönemindeki aynı saiktir. 291 00:20:46,245 --> 00:20:47,245 ULUSAL KÖKEN KOTALARI 292 00:20:47,329 --> 00:20:50,999 Ulusal köken kotalarının icat edildiğini görüyoruz. 293 00:20:51,083 --> 00:20:55,713 Bunlar Batı Avrupa dışındaki insanların ABD'ye gelmesini engellemek için 294 00:20:55,796 --> 00:20:57,796 tasarlanan kotalardı. 295 00:20:57,881 --> 00:21:02,681 Yeni göçmenlere kısıtlı sayıda vize veriliyor 296 00:21:02,761 --> 00:21:06,561 ve göçün yakın bir gelecek için Beyazları içermesini sağlayacak 297 00:21:06,640 --> 00:21:09,180 bir şekilde veriliyordu. 298 00:21:09,685 --> 00:21:13,015 Onu zafere taşımak için Amerika'ya beslenen sevgiyi 299 00:21:13,105 --> 00:21:16,645 ifade eden vatandaşlık adına size soruyorum. 300 00:21:16,733 --> 00:21:19,443 Çarpıtılmış vatanseverliğin sesi 301 00:21:19,528 --> 00:21:23,158 Amerika'nın geçmişinde yatan eski bir korkuyu barındırır. 302 00:21:23,240 --> 00:21:28,120 Yoktan var edilen bir ulusun ebediyenyabancılara kaybedileceği korkusudur bu. 303 00:21:28,704 --> 00:21:32,214 Sizden ayağa kalkmanızı 304 00:21:32,291 --> 00:21:37,841 ve Amerika'yı Amerikalılara geri vermeye benimle birlikte ant içmenizi istiyorum. 305 00:21:41,425 --> 00:21:46,385 Kendilerini ülkenin sahibi olarak gören bu ayrıcalıklı insanlar kimlerdi? 306 00:21:49,808 --> 00:21:53,848 Göçmenliğe karşı koymak için kullanılan stratejiler yeni değildir. 307 00:21:53,937 --> 00:22:00,187 1880'lerdekiler de, 1930'lardakiler de, 2020’lerdekiler de aynıdır. 308 00:22:00,861 --> 00:22:06,781 14. Değişikliğin kapsayıcı dili vaat yerine tehdit olarak görüldü mü 309 00:22:06,867 --> 00:22:09,157 ortaya çıkıveriyorlar. 310 00:22:10,454 --> 00:22:12,414 Beyaz üstünlükçülüğü 311 00:22:12,497 --> 00:22:16,377 kültürel olarak tek ırklı ve tek kimlikli olmamızı talep ediyor. 312 00:22:16,460 --> 00:22:21,050 Aslında bu da Beyaz üstünlükçülüğünün 313 00:22:21,131 --> 00:22:23,681 daha ekonomik olan bir yönüyle çelişiyor. 314 00:22:23,759 --> 00:22:28,559 Safi Beyazlardan oluşmak iyi güzel de 315 00:22:28,638 --> 00:22:31,518 o zaman bu toplumda ağır işleri kim yapacak? 316 00:22:32,726 --> 00:22:35,846 Ekinleri kim toplayacak? Ekinleri kim dikecek? 317 00:22:35,937 --> 00:22:39,107 Bebeklere kim bakacak? Yerleri kim yıkayacak? 318 00:22:39,191 --> 00:22:42,741 Beyaz üstünlükçülüğünün ekonomik talepleri de mevcut yani. 319 00:22:42,819 --> 00:22:48,989 Beyaz olmayan, emekçi, düşük ücretli ve en kötü ihtimalle 320 00:22:49,076 --> 00:22:52,946 sürgün edilebilecek bir işçi nüfusu olması isteniyor. 321 00:22:56,833 --> 00:23:00,093 1920'lerden 1930'lara kadar 322 00:23:00,170 --> 00:23:04,130 ABD'ye yaklaşık bir milyon Meksikalı göçmen gelir. 323 00:23:05,258 --> 00:23:10,388 İşverenler açgözlü bir şekilde, Batı Amerika'daki tarlalarda 324 00:23:10,472 --> 00:23:14,312 ve demir yollarında çalışacak daha da çok Meksikalı istiyordu. 325 00:23:16,269 --> 00:23:18,519 Büyük Buhran baş gösterince de 326 00:23:19,231 --> 00:23:22,481 Meksikalı göçmenlerin ülkede 327 00:23:22,567 --> 00:23:26,197 kalıcı vatandaşlar olarak istenmediği açıkça görünür. 328 00:23:27,197 --> 00:23:31,617 Göç döngülerinde büyük ölçüde ekonomik şartlar belirleyicidir, 329 00:23:31,701 --> 00:23:33,701 hukuksa ayak uydurmaya çalışır. 330 00:23:33,787 --> 00:23:36,617 Çinlileri demir yolu işçisi olarak getirip 331 00:23:37,207 --> 00:23:42,457 sonra da ülkeden atmanın sorun olmadığı hukuken makul gösterilmeye çalışılır. 332 00:23:42,546 --> 00:23:45,376 Meksika'dan gelen emek için de aynı şey geçerli. 333 00:23:45,966 --> 00:23:48,426 Önce getirilir, teşvik edilir, 334 00:23:48,510 --> 00:23:52,810 sonra ekonomik döngü değiştiğinde insanlar topluca sürgün edilir. 335 00:23:57,060 --> 00:24:01,650 1930'lu yıllarda 400.000'in üzerinde Meksikalı göçmen 336 00:24:01,731 --> 00:24:05,941 Vatana İade adı verilen bir programa zorla alındı. 337 00:24:08,572 --> 00:24:09,912 MEKSİKALILARIN VATANA İADESİ 338 00:24:09,990 --> 00:24:12,370 Meksikalı işçiler, 339 00:24:12,951 --> 00:24:17,711 işlerini ellerinden aldıklarını düşünen Amerikalılarca günah keçisi ilan edildi. 340 00:24:18,290 --> 00:24:23,170 "Sözüm ona bu sürgün kampanyasıyla ABD vatandaşlarının işleri korunacakmış. 341 00:24:24,212 --> 00:24:26,632 Bu bir hile. Doğru değil. 342 00:24:27,966 --> 00:24:32,346 Esasen tüm Meksikalıları hedef alan ırkçı bir saldırıdır bu. 343 00:24:33,054 --> 00:24:36,274 Bizler ne yasa dışıyız ne de sakıncalı." 344 00:24:37,184 --> 00:24:41,564 Sıfır toplam mantığı ekonomide düşülen başlıca yanılgıdır. 345 00:24:41,646 --> 00:24:44,066 Bir şey karşılığında para alıyorsanız 346 00:24:44,149 --> 00:24:48,399 sizin aldığınızdan daha büyük varlık ve gelir yaratırsınız 347 00:24:48,487 --> 00:24:50,407 çünkü bir kısmı işverene gider. 348 00:24:50,489 --> 00:24:55,079 Ülkenin net varlığına katkı yaparsınız, onu eksiltmezsiniz. 349 00:24:55,785 --> 00:24:59,455 Yüzde 60'ı aslında ABD vatandaşıydı. 350 00:25:04,503 --> 00:25:08,013 "İstasyona vardığımızda karanlıktı, Şafak vaktiydi herhalde. 351 00:25:09,049 --> 00:25:11,799 Ağlıyorduk. Kim olsa ağlardı. 352 00:25:12,427 --> 00:25:13,797 Birçok insan ağlıyordu. 353 00:25:14,429 --> 00:25:16,889 Bilinmeyen bir yere gidiyorduk. 354 00:25:16,973 --> 00:25:18,813 Meksika hakkında ne biliyordum? 355 00:25:19,518 --> 00:25:22,348 Babam ABD vatandaşı olduğumuz için gurur duyardı. 356 00:25:22,854 --> 00:25:27,784 İnsanlara "Biz Amerikan vatandaşıyız, o ülkeye ait değiliz." derdi hep. 357 00:25:27,859 --> 00:25:30,989 Okula gitmeye başladım. Oradaki kızlar beni istemedi. 358 00:25:31,071 --> 00:25:34,661 Kendi ülkene dön. Buraya ait değilsin, dediler. 359 00:25:35,408 --> 00:25:39,788 Amerikan vatandaşı olduğumuz için bize çok ayrımcılık yapan oldu. 360 00:25:40,539 --> 00:25:41,539 Tuhaf değil mi? 361 00:25:42,082 --> 00:25:45,592 Burada da Meksikalıyız diye bize ayrımcılık yapılıyor. 362 00:25:46,211 --> 00:25:48,001 Peki gerçekte nereye aitiz? 363 00:25:49,339 --> 00:25:51,339 Söylesenize, Anglo'lar nereye ait? 364 00:25:52,175 --> 00:25:54,175 Avrupa'ya aitler, öyle değil mi?" 365 00:25:56,555 --> 00:25:58,925 MEKSİKALILARIN VATANA İADESİ, 1929-1936 366 00:25:59,015 --> 00:26:02,885 Geri Dönüş Operasyonu, Meksikalı göçmenlere karşı yürütülen 367 00:26:02,978 --> 00:26:04,398 sarsıcı bir kampanyaydı. 368 00:26:04,479 --> 00:26:05,939 Göz altına alındılar, 369 00:26:06,022 --> 00:26:11,112 teknelere, trenlere, uçaklara bindirilip gerisin geriye Meksika'ya sürüldüler. 370 00:26:13,446 --> 00:26:18,826 Bu, günümüzün kaygıları ve siyasetiyle çok iyi örtüşmektedir. 371 00:26:18,910 --> 00:26:23,870 Tabii, Brown-Kurul kampanyası da 1954'te yapıldı. 372 00:26:23,957 --> 00:26:29,167 Birçok insan ülkenin değişen nüfus yapısı hakkında çok endişeliydi. 373 00:26:29,254 --> 00:26:32,134 Tepkilerden biri de Geri Dönüş Operasyonu'ydu. 374 00:26:33,508 --> 00:26:36,388 Düşündüğünüzde, Chae Chan Ping gibi bir dava 375 00:26:36,469 --> 00:26:39,139 pusuda bekleyen dolu bir silah gibidir. 376 00:26:39,222 --> 00:26:42,812 14. Değişikliğin sağladığı yasal gerekler ve eşit koruma gibi 377 00:26:42,892 --> 00:26:44,732 nominal korumalar varsa da 378 00:26:44,811 --> 00:26:47,191 Geri Dönüş Operasyonu'nda 379 00:26:47,272 --> 00:26:51,742 bu korumalar ulusal güvenlik ve Beyaz kimliğin Beyaz üstünlükçü ideali 380 00:26:51,818 --> 00:26:55,528 hakkındaki korkuları karşısında geri planda kaldı. 381 00:26:56,990 --> 00:26:58,990 Niye bu ülkeye çalışmaya geldin? 382 00:26:59,618 --> 00:27:02,078 Daha iyi bir yaşam için çalışıyorum. 383 00:27:02,162 --> 00:27:04,372 Orada, ülkemde. 384 00:27:04,456 --> 00:27:08,536 Burada çalışıyorum çünkü aileme çok daha iyi bakabiliyorum. 385 00:27:09,127 --> 00:27:12,797 Meksikalı emeğine, ihtiyaç olduğunda kullanılıp 386 00:27:13,465 --> 00:27:19,635 sonra da insanlık suçu addedilebilecek bir şekilde 387 00:27:19,721 --> 00:27:23,981 topluca sürgün edilerek bertaraf edilen bir unsur olarak yaklaşılıyor. 388 00:27:33,568 --> 00:27:36,358 Amerika, 14. Değişikliği 389 00:27:37,238 --> 00:27:39,488 ve hepimizin insan olduğunu inkâr edip 390 00:27:40,241 --> 00:27:43,871 bir göç politikası olarak ötekileştirmeyi benimsiyor 391 00:27:44,579 --> 00:27:47,459 ve bu ideolojiyi Geri Dönüş Operasyonu'nun mimarı 392 00:27:47,540 --> 00:27:53,670 Harlon Carter kadar benimsemiş az iktidar mensubu vardır. 393 00:27:58,677 --> 00:28:01,347 Harlon B. Carter ABD-Meksika sınır bölgesinde 394 00:28:01,429 --> 00:28:03,809 Sınır Devriyesinin idarecisiydi. 395 00:28:03,890 --> 00:28:07,060 Harlon B. Carter hakkındaki önemli bir bilgi şudur: 396 00:28:07,143 --> 00:28:09,903 1931 yılında genç bir çocukken 397 00:28:09,979 --> 00:28:13,939 bir gün okuldan eve döndüğünde bakar ki annesinin canı sıkkındır. 398 00:28:14,025 --> 00:28:17,195 Annesi, evin önünde birkaç Meksikalı çocuk gördüğünü 399 00:28:17,278 --> 00:28:20,698 ve bir araba çalacaklar diye endişe ettiğini söyler. 400 00:28:20,782 --> 00:28:25,162 Harlon Carter tüfeğini alır ve çocukları aramaya koyulur. 401 00:28:25,954 --> 00:28:28,294 Çocukları bir yalağın başında bulur 402 00:28:28,373 --> 00:28:34,553 ve "Benimle evime gelip neler olduğunu anneme anlatmanız gerekiyor." der. 403 00:28:35,255 --> 00:28:39,875 Aralarındaki genç bir çocuk Ramon Casiano'dur. 404 00:28:39,968 --> 00:28:44,138 Ramon, Carter'la onun evine gitmeyi reddeder. 405 00:28:44,222 --> 00:28:48,852 Harlon Carter tüfeğini kaldırıp namlusunu Ramon'un göğsüne doğrultur. 406 00:28:48,935 --> 00:28:54,395 Ramon kahkahayla gülüp tüfeğin namlusunu kenara itince de… 407 00:28:58,862 --> 00:29:03,992 Harlon Carter tetiği çekipRamon'u the Streets of Laredo'da öldürür. 408 00:29:09,330 --> 00:29:12,290 Harlon cinayetten yargılanır, suçlu bulunur. 409 00:29:12,375 --> 00:29:15,035 Karar daha sonra teknik olarak bozulur. 410 00:29:15,545 --> 00:29:19,465 Ama Harlon Carter birkaç yıl sonra ABD Sınır Devriyesine girip 411 00:29:19,549 --> 00:29:22,009 teşkilatta yükselmeye başlar. 412 00:29:22,093 --> 00:29:23,553 1950'lerin başında 413 00:29:23,636 --> 00:29:27,096 Meksika sınır bölgesinde Sınır Devriyesinin başına geçer. 414 00:29:27,182 --> 00:29:33,612 1954'teki Geri Dönüş Operasyonu'nun ve operasyonun travmalarının mimarı olur. 415 00:29:34,522 --> 00:29:37,402 Carter daha sonra ABD Sınır Devriyesinden ayrılıp 416 00:29:37,484 --> 00:29:41,034 Ulusal Tüfek Derneğinin başına geçer. 417 00:29:41,112 --> 00:29:45,782 Harlon Carter'ın bu dernekteki icraatları son derece önemlidir. 418 00:29:45,867 --> 00:29:51,617 Carter, silah meraklılarına ve avcılara yönelik bir kurum olan bu derneği 419 00:29:51,706 --> 00:29:57,956 ne pahasına olursa olsun silah haklarını koruyan 420 00:29:58,046 --> 00:30:01,796 devasa bir siyasi kuruma, bir siyasi birliğe dönüştürür. 421 00:30:02,592 --> 00:30:05,642 Medyalarıyla gerçek haberleri katlediyorlar. 422 00:30:05,720 --> 00:30:09,850 Okullarıyla, başkanlarının bir diğer Hitler olduğunu öğretiyorlar. 423 00:30:09,933 --> 00:30:14,273 Film yıldızları, şarkıcıları, komedi ve ödül gösterileriyle 424 00:30:14,354 --> 00:30:17,024 yalanlarını tekrar tekrar anlatıyor, 425 00:30:17,106 --> 00:30:20,986 sonra da eski başkanlarıyla direnişi benimsiyorlar. 426 00:30:21,069 --> 00:30:24,069 Güttükleri tek amaç da ayaklanma çıkarmak, 427 00:30:24,155 --> 00:30:28,325 "Irkçılık, cinsiyetçilik, yabancı düşmanlığı, homofobi" diye bağırarak 428 00:30:28,409 --> 00:30:32,999 camları indirmek, arabaları yakmak, havalimanlarını kapatmak, 429 00:30:33,081 --> 00:30:39,211 polise işini yapıp cinneti durdurmaktan başka seçenek kalmayıncaya kadar 430 00:30:39,295 --> 00:30:41,085 kanuna uyanları korkutmaktır. 431 00:30:41,172 --> 00:30:45,302 Sonra da öfkelerine bahane olarak polis şiddetini gösterirler. 432 00:30:45,385 --> 00:30:47,425 Bunu durdurmamızın tek yolu, 433 00:30:47,512 --> 00:30:51,142 ülkemizi ve özgürlüğümüzü kurtarmamızın tek yolu 434 00:30:51,224 --> 00:30:56,104 yalanlardan oluşan bu şiddete karşı hakikatin yumruğunu indirmektir. 435 00:30:56,688 --> 00:30:59,568 Ben, Amerikan Ulusal Tüfek Derneğiyim 436 00:30:59,649 --> 00:31:02,109 ve özgürlüğün en güvenli yeriyim. 437 00:31:02,193 --> 00:31:03,613 UTD BAĞLANTIYA TIKLAYIP KATILIN 438 00:31:06,406 --> 00:31:07,946 Korkuya dayalı mesajlar, 439 00:31:08,032 --> 00:31:12,502 tehlikeli görülen bir düşmana karşı bir grubu birleştirmek için kullanılır. 440 00:31:13,538 --> 00:31:17,998 Ve bu mesajlarda defalarca kullanılan sözcüklerden biri "suçlu"dur. 441 00:31:19,002 --> 00:31:20,342 SUÇLU GÖÇMENLER ABD'YE DERT 442 00:31:20,420 --> 00:31:22,050 20.000 SUÇLU GÖÇMEN SERBEST KALDI 443 00:31:23,631 --> 00:31:24,921 En başından beri 444 00:31:25,008 --> 00:31:31,008 toplumumuz neye nasıl suçlu muamelesi yapılacağını seçerken ırkı temel almıştır. 445 00:31:31,097 --> 00:31:34,927 Göçmenlere oldum olası suçlu muamelesi yapılmıştır. 446 00:31:36,019 --> 00:31:39,479 Uyuşturucuyu hedef alan ilk yasalardan biri, 447 00:31:39,564 --> 00:31:44,324 Çinlilerle ilişkili oldukları için, esrar içilen mekânlara karşı tedbir olarak 448 00:31:44,402 --> 00:31:47,362 1875'te çıkarılan bir San Francisco kararnamesidir. 449 00:31:47,447 --> 00:31:48,777 Kenevirde de aynı bu. 450 00:31:48,865 --> 00:31:50,485 SIVI ÖZÜT 451 00:31:50,575 --> 00:31:54,075 Kenevir, farklı faydaları olan yeni ve potansiyel 452 00:31:54,162 --> 00:31:56,662 bir tıbbi ilaç olarak tartışılıyordu. 453 00:31:56,748 --> 00:32:01,918 Ama Meksikalılarla anılmaya başlayınca adına "marijuana" demeye başladık 454 00:32:02,003 --> 00:32:07,683 ve o zaman marijuana kullanımı federal yasalarca suç sayılmaya başladı. 455 00:32:08,927 --> 00:32:12,637 Siyahi insanların şeytanlaştırılmasına, 456 00:32:12,722 --> 00:32:18,392 birinin bir başkasına suçlu demesine, yabancı demesine tanık olmak… 457 00:32:18,478 --> 00:32:20,608 Bu şartlar üst üste geldiğinde 458 00:32:20,688 --> 00:32:22,568 14. Değişiklik'le 459 00:32:22,649 --> 00:32:27,449 korunmaları amaçlanmış olan hakları inkâr edilen bir sınıf oluşuyor. 460 00:32:31,783 --> 00:32:33,203 Ülkemizin tarihi boyunca 461 00:32:33,284 --> 00:32:37,624 Siyahlara karşı ayrımcılık ile göçmenlere karşı ayrımcılık 462 00:32:37,705 --> 00:32:40,285 etkileşim içinde olmuştur. 463 00:32:42,752 --> 00:32:46,462 Jim Crow ABD genelinde meşrulaştırılmıştı 464 00:32:46,547 --> 00:32:53,007 Paralel bir sistemle de Batı Amerika'da Jim Crow, Juan Crow hâline geldi. 465 00:33:04,107 --> 00:33:05,647 MEKSİKALILARA BİR LİNÇ DAHA 466 00:33:18,663 --> 00:33:24,543 İleriki döneme baktığımızda kitlesel hapsetmeler bakımından bu geçmiş 467 00:33:24,627 --> 00:33:26,707 1990'lı yıllarda tekerrür eder. 468 00:33:28,798 --> 00:33:31,928 1996 GÖÇ YASASI 469 00:33:32,010 --> 00:33:37,220 Ulusal köken kotalarından bu yana gördüğümüz en kötü göç yasaları 470 00:33:37,306 --> 00:33:42,556 Başkan Bill Clinton'ın imzaladığı 1996 tarihli yasalardır. 471 00:33:43,980 --> 00:33:49,400 Sırf ciddi etkilenen eyaletler değil bu ülkenin her yerindeki Amerikalılar 472 00:33:49,485 --> 00:33:55,275 yabancıların yasa dışı şekilde bu ülkeye girmesinden haklı olarak rahatsızlar. 473 00:33:56,117 --> 00:33:59,787 Çalıştıkları işlerde vatandaşlarımız veya yasal göçmenler çalışabilir. 474 00:33:59,871 --> 00:34:03,541 Faydalandıkları kamu hizmeti vergi mükelleflerimize yük oluyor. 475 00:34:04,042 --> 00:34:08,212 Bu nedenle yönetimimiz agresif bir şekilde eyleme geçerek 476 00:34:08,296 --> 00:34:10,716 rekor sayıda yeni sınır muhafızı işe alıp 477 00:34:10,798 --> 00:34:13,968 sınır dışı edilen yabancı göçmen sayısını ikiye katlamıştır. 478 00:34:14,469 --> 00:34:18,219 O yasa, buraya gelip sığınma iznine başvuran göçmenleri 479 00:34:18,306 --> 00:34:21,976 ve elbette içeride de hüküm giymiş olanları 480 00:34:22,060 --> 00:34:25,440 hapse atma yetkisini veriyordu. 481 00:34:25,521 --> 00:34:28,321 Burada çocuklarınızın olması, burada yaşamanız, 482 00:34:28,399 --> 00:34:32,399 hayatınızda tek bir hata yapmış olmanız, bunların hepsi önemsizdi. 483 00:34:32,487 --> 00:34:34,567 İstisnasız. Sınır dışı edilirdiniz. 484 00:34:34,655 --> 00:34:38,575 Sınır dışı edilme davanız görülürken de hapiste olmak zorundasınız. 485 00:34:40,161 --> 00:34:45,541 Yasal gerekler yerine getirilmeden kimse özgürlüğünden yoksun bırakılamaz. 486 00:34:45,625 --> 00:34:47,955 14. Değişiklik'te böyle yazıyor 487 00:34:48,044 --> 00:34:50,464 ama biz yine de avukat vermeden, 488 00:34:50,546 --> 00:34:54,966 suç işlediği için hapse atılanlara tanınan süreçleri sunmaksızın 489 00:34:55,051 --> 00:35:00,311 insanları hapse atıyor ve sonra ülkeden sürüyoruz. 490 00:35:01,432 --> 00:35:06,982 Korkumuz yüzünden sınır dışı etme fikrine alıştık 491 00:35:07,063 --> 00:35:11,483 ve günümüzde sahip olduğumuz sınır dışı etme mekanizmasını 492 00:35:11,567 --> 00:35:12,687 haklı gösterdik. 493 00:35:16,531 --> 00:35:18,031 TOPLU ÇIKARMALAR 494 00:35:18,116 --> 00:35:20,446 Başkalarına yapılan kötülükleri 495 00:35:20,535 --> 00:35:26,365 haklı ve makul göstermenin en etkili yollarından biri 496 00:35:26,457 --> 00:35:29,667 onları insan olarak görmeyi reddetmektir. 497 00:35:30,628 --> 00:35:32,798 Onlara farklı sıfatlar yakıştırarak 498 00:35:33,548 --> 00:35:35,838 bir gerçeği göz ardı ediyoruz: 499 00:35:36,634 --> 00:35:38,224 İnsan oldukları gerçeğini. 500 00:35:38,302 --> 00:35:39,932 -Caniler. -Zehir tacirleri. 501 00:35:40,012 --> 00:35:41,312 Yağmacılar. 502 00:35:41,389 --> 00:35:42,719 İşgalci göçmenler. 503 00:35:42,807 --> 00:35:45,097 -Çete üyeleri. -Yasa dışı yabancılar. 504 00:35:45,184 --> 00:35:46,854 -Tecavüzcüler. -Orospu. 505 00:35:46,936 --> 00:35:48,856 -Dönme. -Köktenci. 506 00:35:48,938 --> 00:35:50,608 -Nonoş. -İspanyol çakması. 507 00:35:50,690 --> 00:35:53,900 -Pis yahudi. -Terörist! 508 00:35:53,985 --> 00:35:54,935 Zenci! 509 00:36:17,049 --> 00:36:19,929 Çete üyelerini, uyuşturucu satıcılarını 510 00:36:20,011 --> 00:36:24,601 ve halkımızı sömüren suçluları teker teker tespit ediyoruz. 511 00:36:24,682 --> 00:36:30,482 Onları ya ülkenin dışına atıyor ya da apar topar hapse tıkıyoruz. 512 00:36:31,731 --> 00:36:34,441 14. Değişiklik şunu diyor: Burada doğduysan 513 00:36:34,525 --> 00:36:36,855 Amerikalısın ve ülkeden atılamazsın. 514 00:36:36,944 --> 00:36:39,864 Buradaki insanları sınır dışı etmek istiyorsan da 515 00:36:39,947 --> 00:36:42,657 her birinin yasal gerek hakkı mevcuttur. 516 00:36:42,742 --> 00:36:45,412 Bill, 14. Değişiklik konusunda yanılıyorsun. 517 00:36:45,494 --> 00:36:47,664 Düpedüz işgaldir bu. 518 00:36:47,747 --> 00:36:49,577 Güney sınırda yasa dışı işgal… 519 00:36:49,665 --> 00:36:51,915 -Bu bir işgal. -İşgaldir bu. 520 00:36:52,001 --> 00:36:54,631 Uyuşturucu, suçlu ve insanların işgali. 521 00:36:54,712 --> 00:36:57,092 Hükûmet elini vicdanına koysun lütfen. 522 00:36:57,173 --> 00:37:01,343 Annemi, babamı, herkesi serbest bırakın. 523 00:37:01,427 --> 00:37:03,047 Ne olursunuz gitmeyin. 524 00:37:03,638 --> 00:37:09,058 Ailelerin birlikte olma hakkından genelde siyahi insanlar mahrum bırakılıyor. 525 00:37:09,852 --> 00:37:12,232 Hiç şüphesiz köleler de. 526 00:37:12,313 --> 00:37:13,943 Çinlileri Dışlama kanunları. 527 00:37:14,023 --> 00:37:18,693 Amerikan Yerlisi çocuklar ailelerinden alınıp yatılı okullara verildi. 528 00:37:18,778 --> 00:37:23,818 Japon ve Japon Amerikalıların hapse atılması, hatta Müslüman yasağı… 529 00:37:23,908 --> 00:37:29,658 Bu ülkedeki kölelik geçmişiyle günümüzdeki adalet sistemimiz arasında 530 00:37:29,747 --> 00:37:34,957 hukuki bir bağ olmasa bile kuşkusuz çok güçlü bir ahlaki bağ mevcut. 531 00:37:35,044 --> 00:37:38,304 Birçok sınır dışı edilme vakasının aynı zamanda 532 00:37:38,381 --> 00:37:40,801 aileleri ayırma vakası olduğu görülmüyor. 533 00:37:40,883 --> 00:37:44,933 Çünkü insanlara hukuk merceğinden bakmak 534 00:37:45,638 --> 00:37:49,928 ve onların da birer ailesi olduğunu yadsımak 535 00:37:50,434 --> 00:37:54,364 bir nevi canavarlaştırma eylemidir. 536 00:37:58,901 --> 00:38:02,991 Trump yönetimi, Sıfır Tolerans denen bir politika kullanıyor. 537 00:38:03,072 --> 00:38:07,622 Sıfır Tolerans, aileleri ayırarak 538 00:38:07,702 --> 00:38:12,042 başka aileleri ABD'ye gelmekten caydırma politikasıdır. 539 00:38:14,542 --> 00:38:19,672 Devlet çok cezalandırıcı bir şeyden faydalanıyor. 540 00:38:19,755 --> 00:38:23,755 Ve son derece yıpratıcı bir şey bu. 541 00:38:24,260 --> 00:38:28,350 Medeni bir toplum olduğu varsayılan bir devlet 542 00:38:28,431 --> 00:38:32,771 çocukları silah olarak kullanmaya karar verdiği zaman 543 00:38:33,352 --> 00:38:36,192 haklarınız varmış gibi davranamazsınız. 544 00:38:36,272 --> 00:38:38,272 Aslında işkencedir bu. 545 00:38:39,483 --> 00:38:41,943 Hapse girmek istiyorum. 546 00:38:43,279 --> 00:38:44,409 Öyle mi? 547 00:38:46,198 --> 00:38:48,868 Sen beni sevmiyorsun. 548 00:38:50,870 --> 00:38:52,750 Seni sevmediğimi kim söyledi? 549 00:38:54,999 --> 00:38:58,169 Sen artık benim annem değilsin. 550 00:38:58,252 --> 00:39:01,802 Mümkün olmadığı için ülkemize yasal yollarla gelemeyen biri… 551 00:39:01,881 --> 00:39:02,721 Jenri? 552 00:39:02,798 --> 00:39:06,678 …çocuklarını seven bir baba olarak çocuklarının tabaklarına 553 00:39:06,761 --> 00:39:09,891 yemek koyamayacağından endişe duyduğu için geliyor. 554 00:39:09,972 --> 00:39:15,352 Ailesine bakmasını sağlayacak başka iş olanağı bulamadığı için sınırı geçiyor. 555 00:39:15,436 --> 00:39:19,146 Evet, yasayı çiğnediler. Ama bu ağır bir suç değil. 556 00:39:19,690 --> 00:39:25,450 Bu bir nevi… Bir sevgi eylemi bu. Aileye bağlılığı gösteren bir eylem. 557 00:39:27,698 --> 00:39:32,118 Devletimizin eliyle çocuklarından ayrılan, sınırdaki ailelerin yanındaydım. 558 00:39:32,203 --> 00:39:36,253 Ve insanlara hep derim ki "Kendi ülkenizde güvende olsanız, 559 00:39:36,332 --> 00:39:41,672 kendinizi ve çocuklarınızı koruyabilseniz evinizi asla terk etmezsiniz. 560 00:39:41,754 --> 00:39:44,094 Çocuklarınız için neler yapardınız. 561 00:39:44,173 --> 00:39:49,973 Vereceğiniz yanıt, Orta Amerika ve başka yerlerden çıkıp, 562 00:39:50,054 --> 00:39:53,524 daha iyi imkânlar sunarak çocuklarını refaha kavuşturmak 563 00:39:53,599 --> 00:39:57,599 ve oldukları gibi sevilmeleri için buraya getirenlerinkiyle aynı. 564 00:40:00,940 --> 00:40:01,860 Bir an. 565 00:40:02,441 --> 00:40:05,781 Bütün dünyanız bir anda darmadağın olabilir. 566 00:40:06,654 --> 00:40:09,624 Ben o anı 14 yaşımdayken yaşadım. 567 00:40:10,825 --> 00:40:12,275 Okuldan eve döndüğümde 568 00:40:12,368 --> 00:40:16,208 çalışkan birer göçmen olan annemi ve babamı götürmüşlerdi. 569 00:40:17,039 --> 00:40:21,589 Geri getirilemez bir anda, tek bir solukta 570 00:40:22,169 --> 00:40:25,709 bildiğim hayatım sonsuza dek değişti. 571 00:40:26,340 --> 00:40:31,470 Annem ve babam ABD vatandaşı olup aileyi bir arada tutmak için çok çalıştı. 572 00:40:32,179 --> 00:40:35,059 Davalar açtılar, planlar yaptılar, dua ettiler. 573 00:40:35,933 --> 00:40:37,643 Yardım istediler. 574 00:40:38,436 --> 00:40:44,606 Ve en sonunda çabaları, çok sevdiğimiz bu ülkede kalmamıza yetmedi. 575 00:40:46,026 --> 00:40:50,526 Annem ve babam götürüldükten sonra beni arayıp soran devlet yetkilisi olmadı. 576 00:40:51,949 --> 00:40:55,539 Bir başıma olduğumu ne umursayan ne de fark eden oldu. 577 00:40:58,414 --> 00:41:01,674 Nasıl bir ülke olmak istiyoruz? 578 00:41:02,168 --> 00:41:04,498 Çocukların haklarını çiğneyen mi 579 00:41:04,587 --> 00:41:09,677 yoksa çocuklara, ailelere ve kendimiz olmamızı sağlayan özgürlüğe 580 00:41:09,758 --> 00:41:12,298 değer veren bir Amerika mı olmak istiyoruz? 581 00:41:17,266 --> 00:41:20,346 "Engin cumhuriyet topraklarınız insanlar için bir av sahası. 582 00:41:21,854 --> 00:41:25,114 Sadece hırsızlar, gaspçılar, halk düşmanları için değil 583 00:41:25,774 --> 00:41:27,574 suçsuz insanlar için de öyle. 584 00:41:28,986 --> 00:41:32,196 Son iki yıldır Amerikalılar av oluyor, 585 00:41:32,281 --> 00:41:37,161 ikaz edilmeden götürülüp köleliğe ve eziyete sevk ediliyor. 586 00:41:38,829 --> 00:41:42,329 Kimilerinin, ellerine bakan karıları ve çocukları vardı. 587 00:41:43,250 --> 00:41:45,000 Ama bunu düşünen olmadı. 588 00:41:45,836 --> 00:41:49,416 Avcının avı üzerindeki hakkı, evlilik hakkından 589 00:41:49,507 --> 00:41:53,297 ve Tanrı'nın hakları dâhil bu cumhuriyetteki tüm haklardan üstündür!" 590 00:41:53,385 --> 00:41:55,425 KÖLELİK KARŞITI, 1865 591 00:41:59,850 --> 00:42:04,690 Göçmenlerin sözde bir sıraya girmesi gerektiği iddiası yıllardır karşıma çıkar. 592 00:42:04,772 --> 00:42:09,032 İşin gerçeği, bu sıra bir hayal ürünü. 593 00:42:10,778 --> 00:42:14,448 "Herkes gibi sen de sıraya girmelisin." diyen insanlara 594 00:42:14,949 --> 00:42:17,869 sıranın nereden başladığını sorduğunuzda 595 00:42:17,952 --> 00:42:21,212 birer Amerikan vatandaşı olarak cevap bulamıyorlar bile. 596 00:42:21,288 --> 00:42:26,088 Bu, sanki hakikaten bir sıra olduğu ve bu sıranın düzen içinde işleyen 597 00:42:26,168 --> 00:42:28,708 bir sıra olduğu düşüncesini yaratıyor. 598 00:42:28,796 --> 00:42:33,336 Amerika'nın sınırındaki büyük bir tabelada "Yardım aranıyor, iş var." yazar, 599 00:42:33,425 --> 00:42:35,425 bir başkasındaysa "Çizgiyi geçme." 600 00:42:35,511 --> 00:42:40,431 Yasalarımızı gerçeklerle uyumlu hâle getirmeliyiz ki, 601 00:42:40,516 --> 00:42:45,056 olanaklar sunulmakta ve insanlar işçileri istemekteyken 602 00:42:45,145 --> 00:42:49,065 "İkiniz bir araya gelemezsiniz." diyen bir yasa da olmasın. 603 00:42:49,149 --> 00:42:53,149 Göç sistemimizden Chae Chan Ping'in kalıntılarını gidermek için 604 00:42:53,237 --> 00:42:58,117 izlememiz gereken birçok yol mevcut. 605 00:42:58,450 --> 00:43:02,200 Bu yüzden Çinliler Dışlama Yasası artık olmadığı 606 00:43:02,288 --> 00:43:07,248 ve birtakım ülkelere özel yasaklar kaldırıldığı için mutluyum elbette 607 00:43:07,334 --> 00:43:08,674 ama işimiz bitmedi. 608 00:43:08,752 --> 00:43:13,302 Bireylerin empati duyması yetmez. Biz bir empati ulusu olmalıyız. 609 00:43:13,382 --> 00:43:15,592 Hukukta da, sığınak ve güvenlik için 610 00:43:15,676 --> 00:43:20,176 bize başvuran insanlara karşı tutumumuzda da empati olması gerekiyor. 611 00:43:20,264 --> 00:43:24,694 SAM AMCA'NIN ŞÜKRAN GÜNÜ YEMEĞİ 612 00:43:27,271 --> 00:43:30,191 Amerika'nın vaadine hâlâ inanıyor musunuz? 613 00:43:34,445 --> 00:43:35,315 Hayır. 614 00:43:36,030 --> 00:43:40,030 Çünkü bu vaat en başından beri yalandı. 615 00:43:42,745 --> 00:43:48,035 Ama yeni bir şeyi inşa edebileceğimize inanıyorum: 616 00:43:48,125 --> 00:43:49,875 Bir rüyayı. 617 00:43:52,379 --> 00:43:53,379 Şefkatli, 618 00:43:54,673 --> 00:43:55,803 kapsayıcı, 619 00:43:55,883 --> 00:43:58,763 ve onararak, hak ödeyerek, yaraları iyileştirerek 620 00:43:59,970 --> 00:44:04,350 vazifesinin farkında olduğunu ortaya koyan bir rüyayı. 621 00:44:05,267 --> 00:44:07,387 Amerika'nın vaadine hâlâ inanıyorum. 622 00:44:08,020 --> 00:44:13,150 Bunun sebebi de o vaadin merkezinde umudun yer alması. 623 00:44:14,026 --> 00:44:19,236 Hayallerinizin peşinden gitmenize fırsat tanıyacak 624 00:44:19,323 --> 00:44:23,163 ve en nihayetinde bir ulus olarak adalet yönünde ilerlemeye 625 00:44:23,243 --> 00:44:25,793 devam etmemizi sağlayacak bir umut bu. 626 00:44:26,330 --> 00:44:31,710 Amerika'nın vaadine inanmaktan başka çarem yok 627 00:44:31,794 --> 00:44:36,804 çünkü hayatım burada, ailem burada, kızım burada. 628 00:44:36,882 --> 00:44:38,472 Geleceğim burada. 629 00:44:38,550 --> 00:44:43,140 Tanrı şahidimdir ki ben de diğerleri kadar Amerikalıyım 630 00:44:43,222 --> 00:44:47,852 ve bir Amerikalı olarak Amerika için mücadele edeceğim. 631 00:44:49,061 --> 00:44:50,191 Sonuna dek. 632 00:44:54,441 --> 00:44:59,411 14. Değişiklik tam Amerikalılığı sağlıyor ama bunun için niye bu kadar çabalıyoruz? 633 00:44:59,488 --> 00:45:03,078 Amerikalılığın nesi bu kadar özel? Sakin ol Amerika. 634 00:45:03,158 --> 00:45:04,948 Sadece soruyorum. Sakin ol. 635 00:45:05,494 --> 00:45:07,794 Geçmişimize bakın. Köleliğe bakın. 636 00:45:07,871 --> 00:45:10,121 Kölelik sonrası Siyahlara davranışımıza bakın. 637 00:45:10,207 --> 00:45:14,457 ABD Yerlilere, kadınlara, LGBTQ camiasına, göçmenlere, ötekileştirilmiş 638 00:45:14,545 --> 00:45:18,215 tüm gruplara haksızlık etti. O yüzden ötekileştirilmiş deniyor. 639 00:45:18,298 --> 00:45:20,128 Yoksa gruplar denirdi. 640 00:45:20,217 --> 00:45:21,427 Peki kilit nokta ne? 641 00:45:21,927 --> 00:45:23,507 Kilit nokta, vaat. 642 00:45:24,096 --> 00:45:27,806 Kurucular sadece Beyazlar için özgürlük isteyen Beyazlar mıydı? 643 00:45:27,891 --> 00:45:28,771 Belki de. 644 00:45:28,851 --> 00:45:32,061 Ama niyetleri buysa bunu yazmaları gerekirdi. 645 00:45:32,146 --> 00:45:33,226 Büyük hata. 646 00:45:33,313 --> 00:45:36,983 Ama "Hayat, özgürlük ve mutluluk arayışı" yazmışlar. 647 00:45:37,067 --> 00:45:40,567 Bu vaadi verdiler ve sonuç olarak kölelik geldi. 648 00:45:40,654 --> 00:45:45,414 14. Değişikliği yazan ikinci kurucularsa Anayasa'ya "eşit" sözcüğünü koydular. 649 00:45:45,492 --> 00:45:46,492 Bir vaat daha. 650 00:45:47,327 --> 00:45:51,497 Bu sebeple buradayız ve Amerikalı olmak için çabalıyoruz. 651 00:45:52,124 --> 00:45:55,424 Hayat, özgürlük, mutluluk arayışı garantisi 652 00:45:55,502 --> 00:45:58,302 ve 14. Değişiklik vaadi sebebiyle. 653 00:45:59,548 --> 00:46:01,718 Amerika, sözüne inanacağım. 654 00:46:02,718 --> 00:46:04,138 Ve o söz "eşit" sözcüğü. 655 00:46:07,222 --> 00:46:09,352 Sözcüklerin gücü vardır. 656 00:46:10,350 --> 00:46:13,650 Tanık olduğumuz gibi sözcükler dünyayı değiştirebiliyor. 657 00:46:14,354 --> 00:46:15,484 "Biz, ABD halkı." 658 00:46:16,064 --> 00:46:22,824 14. Değişiklik kapsayıcı, çeşitli, eşit bir toplum olabileceğimizin vaadi 659 00:46:23,322 --> 00:46:28,162 ve aynı zamanda bu mükemmel birliğe şekil vermek için ABD halkı olarak birbirimize 660 00:46:28,243 --> 00:46:30,203 verdiğimiz bir sözdür. 661 00:46:31,038 --> 00:46:34,498 14. Değişikliğe hayat vermeyi seçmeliyiz. 662 00:46:35,083 --> 00:46:37,753 VATANDAŞ, DİRENİŞ, BEKLEYİŞ, EGEMENLİK, AŞK 663 00:46:43,175 --> 00:46:45,425 EŞİT 664 00:46:45,511 --> 00:46:49,431 14. Değişikliğin 150. yıl dönümü geldi çattı, 665 00:46:49,515 --> 00:46:51,385 oysa biz hâlâ 14. Değişikliği, 666 00:46:52,017 --> 00:46:58,397 Amerikan demokrasisi tartışmamızın merkezine koymaktan çok uzağız. 667 00:46:58,482 --> 00:47:02,992 "ABD'de doğmuş veya ABD uyruğuna geçmiş 668 00:47:03,070 --> 00:47:05,700 ve ABD yetkisine tabi olan herkes… 669 00:47:05,823 --> 00:47:09,163 …ABD'nin ve ikamet ettikleri eyaletin vatandaşıdır." 670 00:47:09,618 --> 00:47:15,118 Bu ülkeyi bir demokrasi hâline ve çok önemli bir yere getirecek 671 00:47:15,207 --> 00:47:18,997 değer ve ilkelerin birçoğu, 14. Değişikliğin sözcüklerinin 672 00:47:19,086 --> 00:47:21,916 en derinlerine gömülü hâldedir. 673 00:47:22,005 --> 00:47:24,875 "Hiçbir eyalet ABD vatandaşlarının… 674 00:47:24,967 --> 00:47:27,677 …imtiyaz ve bağışıklıklarını kısıtlayacak yasa yapmayacak… 675 00:47:27,761 --> 00:47:29,561 …veya uygulamayacaktır." 676 00:47:43,235 --> 00:47:47,445 Özgürlük Bildirgesi, Anayasa, mahkeme kararları 677 00:47:47,531 --> 00:47:52,411 "eşitlik", "herkes için adalet" ve "özgürlük" sözcükleriyle dolu. 678 00:47:52,494 --> 00:47:55,214 Bunları içeren bir Bağlılık Yeminimiz var. 679 00:47:56,540 --> 00:48:01,250 Ve 14. Değişikliğin amacı da bu tasavvuru gerçeğe dönüştürmekti. 680 00:48:01,336 --> 00:48:04,296 "Hiç bir eyalet yasal gerekler yerine getirilmeden… 681 00:48:04,381 --> 00:48:07,721 …bir kişiyi yaşamı, özgürlüğü veya malından yoksun edemez… 682 00:48:07,801 --> 00:48:10,301 …ya da kendi yargı yetkisindeki bir kişiyi… 683 00:48:10,387 --> 00:48:12,927 …yasaların eşit koruması dışında bırakamaz." 684 00:48:13,557 --> 00:48:14,597 Bir hedef koydu. 685 00:48:14,683 --> 00:48:18,983 Pek çok kişinin henüz ulaşamadığı bir hedef bu. 686 00:48:19,646 --> 00:48:22,856 Ve modern Amerika'nın büyük bölümünde 687 00:48:22,941 --> 00:48:25,531 14. Değişikliğin barındırdığı idealleri 688 00:48:25,611 --> 00:48:30,451 gerçeğe dönüştürmek amacıyla mücadeleler verilmekte. 689 00:48:30,532 --> 00:48:34,492 14. Değişiklik mevcut bir ihtimali koruyagelmiştir 690 00:48:35,037 --> 00:48:39,247 ama bu ülkede hiçbir zaman gerçek adaletin bir garantisi olmamıştır. 691 00:48:46,006 --> 00:48:50,796 O açgözlü fırsatçı ve federal birlikler 692 00:48:50,886 --> 00:48:54,926 hukuka aykırı 14. Değişikliğin geçmesi için Güney'e saldırdılar. 693 00:48:55,015 --> 00:48:58,515 Kitabı Mukaddes ve silah, Amerika'yı yoktan var etmiş 694 00:48:58,602 --> 00:49:01,902 ve yeryüzündeki en büyük Beyaz ülke hâline getirmiştir. 695 00:49:01,980 --> 00:49:07,320 Beyazların hayatı önemlidir! 696 00:49:07,402 --> 00:49:09,112 Şu anda çok açıktır ki 697 00:49:10,280 --> 00:49:13,990 Amerika, siyahi vatandaşları hususunda 698 00:49:14,076 --> 00:49:18,826 bulunmuş olduğu vaadi yerine getirmemiştir. 699 00:49:23,752 --> 00:49:25,002 Biz bu ülkeyi… 700 00:49:26,630 --> 00:49:32,090 …sevmeye devam etmemize rağmen onun bizi sevmemesi inanılmaz bir şey. 701 00:49:39,393 --> 00:49:46,323 Bu adam sekiz dakika saniye boyunca başka bir adamın boynuna diziyle bastırdı. 702 00:49:46,400 --> 00:49:47,820 Düşünebiliyor musunuz? 703 00:49:48,735 --> 00:49:53,905 Siyahilere eşkıya ve serseri diye hitap edilmesini istiyorlar. 704 00:49:53,991 --> 00:49:58,831 Biz göçmenler tecavüzcü müyüz yani? Size bir şey diyeyim mi? 705 00:49:59,454 --> 00:50:00,964 Bu ülkeyi biz inşa ettik! 706 00:50:03,709 --> 00:50:05,879 Onlara bir haberim var! 707 00:50:05,961 --> 00:50:07,671 Hiçbir yere gitmiyoruz! 708 00:50:08,547 --> 00:50:11,297 Hiçbir yere gitmiyoruz! 709 00:50:11,383 --> 00:50:17,223 Değerlerimizi ayakta tutmak için bireyler olarak bizim yapmamız gerekeni 710 00:50:17,305 --> 00:50:19,765 14. Değişiklik asla yapamaz. 711 00:50:19,850 --> 00:50:23,600 Ve eşitliği taahhüt eden değerlerimiz olmadığı takdirde 712 00:50:23,687 --> 00:50:27,817 14. Değişiklik bir ilke ve ihtimal olarak kalmaya devam edecek, 713 00:50:27,899 --> 00:50:32,319 bu ülkede eşitliği güvence altına almayacaktır. 714 00:50:32,404 --> 00:50:35,624 Anayasa canlı bir belgedir. Halka aittir. 715 00:50:35,699 --> 00:50:38,869 Hukuku, mahkemelerin de 716 00:50:38,952 --> 00:50:43,792 bizim anladığımız gibi anlaması için mücadelemizi sürdürecek güce sahibiz. 717 00:50:43,874 --> 00:50:47,634 14. Değişikliğe sokakta mücadele vererek anlam katılıyor. 718 00:50:47,711 --> 00:50:50,511 O değişiklik Frederick Douglass gibilerin ürünü. 719 00:50:50,589 --> 00:50:52,629 Medeni Haklar Hareketi'nin ürünü. 720 00:50:53,467 --> 00:50:56,757 Onların yaptıkları sayesinde sadece Siyahlara değil 721 00:50:56,845 --> 00:50:59,595 her bir Amerikalıya fırsat kapıları açıldı. 722 00:50:59,681 --> 00:51:01,891 Kadınlar o kapılardan geçti, 723 00:51:01,975 --> 00:51:04,225 Latinler o kapılardan geçti, 724 00:51:04,311 --> 00:51:07,021 Asyalı Amerikalılar, eş cinsel Amerikalılar, 725 00:51:07,105 --> 00:51:10,475 engelli Amerikalılar, hepsi o kapılardan geçti. 726 00:51:13,070 --> 00:51:17,370 Günümüz aktivistlerinin hukuku bilmesi gerek, tarihi bilmemiz gerek, 727 00:51:17,449 --> 00:51:19,119 Anayasa'yı bilmemiz gerek 728 00:51:19,201 --> 00:51:22,751 çünkü değişimi bunların üzerinden getireceğiz. 729 00:51:22,829 --> 00:51:24,249 BİZ HER YERDEYİZ 730 00:51:25,624 --> 00:51:30,464 Amacım, umudum o ki… 2. Değişiklik hakkında konuşan insanlar var. 731 00:51:30,545 --> 00:51:32,835 Çocuklar bile 1. Değişikliği biliyor. 732 00:51:32,923 --> 00:51:36,263 Hayalimse insanların 14. Değişiklik haklarını konuşması. 733 00:51:36,343 --> 00:51:40,473 Bu, 14. Değişiklik haklarıma aykırı, demelerini çok isterdim. 734 00:51:41,264 --> 00:51:43,774 "Sizi vicdanınızı dinlemeye 735 00:51:43,850 --> 00:51:46,560 ve inandığınız şeyi savunmaya teşvik ediyorum. 736 00:51:46,645 --> 00:51:50,815 Barış, sevgi ve pasif direnişin en yüce yollar olduğunu göstermek için 737 00:51:51,358 --> 00:51:54,068 hayatım boyunca elimden geleni yaptım. 738 00:51:54,945 --> 00:51:57,525 Şimdi özgürlük çanını çalma sırası sizde. 739 00:51:57,614 --> 00:52:01,494 Tarihçiler 21. yüzyılın hikâyesini yazmak için kaleme sarıldığında 740 00:52:01,576 --> 00:52:07,036 nefretin ağır yükünü sizin neslinizin bertaraf ettiğini söylesinler. 741 00:52:07,958 --> 00:52:13,048 Sıra dışı hayal güçleri olan sıradan insanlar, benim iyi ve gerekli bela 742 00:52:13,130 --> 00:52:17,220 dediğim belaya bulaşarak Amerika'nın ruhunu kurtarabilirler." 743 00:52:17,884 --> 00:52:22,514 Yüce Mahkeme, yaklaşık 700.000 göçmeni sınır dışı edilmekten koruyan 744 00:52:22,597 --> 00:52:25,597 Çocuk Göçmenlere İstisnai Muamele programını 745 00:52:25,684 --> 00:52:29,654 durdurmak isteyen Başkan Trump'ın aleyhine karar verdi. 746 00:52:29,729 --> 00:52:36,029 Mücadeleniz Amerika'nın, bu ulustaki Amerikalıların umudu olduğunu gösteriyor. 747 00:52:36,111 --> 00:52:39,531 Umudunuzu asla yitirmeyin. Ateşinizi asla yitirmeyin. 748 00:52:40,198 --> 00:52:44,038 Hep güçlülerin haklarımızı vermesini beklemek zorunda değiliz. 749 00:52:44,119 --> 00:52:46,289 Kendi haklarımızı talep edebiliriz. 750 00:52:47,664 --> 00:52:50,924 Bugün ABD Yüce Mahkemesi tarihî bir karar alarak 751 00:52:51,001 --> 00:52:53,001 istihdamda cinsel yönelime 752 00:52:53,086 --> 00:52:57,006 veya transseksüel kimliğe dayalı ayrımcılığı yasa dışı ilan etti. 753 00:52:57,090 --> 00:52:59,720 Aimee Stephens'la ilgili dava. 754 00:52:59,801 --> 00:53:02,431 Cenaze evinde çalışıyordu, trans olduğunu açıkladı, 755 00:53:02,512 --> 00:53:05,932 kendisini kadın olarak tanıtmaya başladığı için kovuldu. 756 00:53:06,016 --> 00:53:10,266 Size ne olduğunuzu veya ne olmanız gerektiğini söylemelerine izin vermeyin. 757 00:53:11,479 --> 00:53:14,189 Korku ve öfke siyasetine tutunduğumuz sürece 758 00:53:14,274 --> 00:53:17,744 en başta amaçlandığı hâliyle büyük bir ülke asla olamayız. 759 00:53:17,819 --> 00:53:21,869 Anayasamızın vaadini asla yerine getiremeyiz. 760 00:53:21,948 --> 00:53:25,238 Ama korku ve öfke siyasetini reddedersek 761 00:53:25,785 --> 00:53:29,455 14. Değişikliğin ümidini gerçekten benimsersek, 762 00:53:29,539 --> 00:53:32,169 onun gösterdiği hedef doğrultusunda 763 00:53:32,250 --> 00:53:35,630 herkesin eşit, her insanın saygınlığının ve haklarının 764 00:53:35,712 --> 00:53:40,342 korunup itibar edildiği büyük bir toplum olma yolunda ilerlersek 765 00:53:40,425 --> 00:53:43,545 büyük bir Amerika işte o zaman ortaya çıkar. 766 00:54:02,155 --> 00:54:03,775 Bu yolculuk boyunca 767 00:54:03,865 --> 00:54:09,035 hakiki ve kalıcı eşitlik için mücadele eden kahramanların bizim için yaptığı 768 00:54:09,120 --> 00:54:12,120 ve yapmaya devam ettiği fedakârlıkları gördük. 769 00:54:13,333 --> 00:54:15,463 Eşitlik bir taahhüttür. 770 00:54:16,044 --> 00:54:17,804 Günlük bir uygulamadır. 771 00:54:18,338 --> 00:54:22,968 Her bir gün birbirimizi onurlandırmayı tercih etmemiz gerekiyor, 772 00:54:23,051 --> 00:54:27,061 özellikle ve hatta bunun kolay olmadığı bir zamanda. 773 00:54:28,056 --> 00:54:32,096 14. Değişikliğin vaadini gerçeğe dönüştürmek için 774 00:54:32,185 --> 00:54:35,895 ne gerekiyorsa yapmayı isteyip istemediğimize karar vermeliyiz. 775 00:54:37,482 --> 00:54:41,072 Ve o yolculuğa birlikte çıktığımız takdirde, 776 00:54:41,653 --> 00:54:44,363 Frederick Douglass'ın bir zamanlar dediği gibi 777 00:54:44,447 --> 00:54:47,487 "Bir ulus olarak manevi huzura kavuşacağız. 778 00:54:48,118 --> 00:54:50,578 Barışımız bir ırmak gibi akacak 779 00:54:51,329 --> 00:54:54,749 ve temelimiz sonsuza dek dayanacak kayalar olacak." 780 00:55:05,510 --> 00:55:10,520 Alt yazı çevirmeni: Arda Barişta