1 00:00:36,413 --> 00:00:38,206 'Danaus plexippus.' 2 00:00:45,714 --> 00:00:48,758 Zie je dat, David? Het is de Danaus plexippus. 3 00:00:48,758 --> 00:00:50,969 Is dat de monarchvlin... 4 00:00:51,761 --> 00:00:52,596 David? 5 00:00:52,596 --> 00:00:54,764 Wacht even. Er is een indringer. 6 00:00:58,059 --> 00:00:59,227 David? 7 00:00:59,227 --> 00:01:04,148 Niet hierheen komen. Ik ben bezig, Millie. - Waarmee? 8 00:01:04,148 --> 00:01:06,735 Iets redden. - Wat redden? 9 00:01:06,735 --> 00:01:08,445 Monarchvlinders. 10 00:01:09,821 --> 00:01:14,284 Ja. En, da's erg belangrijk werk. Dus ik moet aan de slag. 11 00:01:18,788 --> 00:01:20,040 Wat doet ze? 12 00:01:20,790 --> 00:01:21,875 Vervelend zijn. 13 00:01:22,918 --> 00:01:25,170 O, je bedoelt de vlinder? - Ja. 14 00:01:25,170 --> 00:01:26,504 Eten? 15 00:01:27,464 --> 00:01:30,717 Nee. Vlinders eten met hun lange tong. 16 00:01:33,887 --> 00:01:36,681 Kijk hoe die opkrult. Zou mijn tong dat ook kunnen? 17 00:01:40,810 --> 00:01:43,939 Wacht, ze vertrekt. - Onderscheppingskoers vastleggen. 18 00:01:49,444 --> 00:01:51,404 Hoe ga je ze redden? 19 00:01:52,530 --> 00:01:53,698 Voorzichtig. 20 00:01:54,824 --> 00:01:58,870 Monarchvlinders vliegen helemaal van Mexico naar de VS... 21 00:01:58,870 --> 00:02:01,122 ...en zelfs naar Canada om kindjes te krijgen. 22 00:02:01,122 --> 00:02:03,208 Babyrupsen. - Klopt. 23 00:02:03,208 --> 00:02:05,502 Maar elk jaar zijn er weer minder. 24 00:02:05,502 --> 00:02:09,421 We plaatsen een tag om haar te volgen. Zo zien we waar ze hulp nodig hebben. 25 00:02:09,421 --> 00:02:11,925 Da's ver weg voor zo'n klein wezen. 26 00:02:11,925 --> 00:02:15,220 Het is belangrijk werk, dat zei ik al. 27 00:02:19,099 --> 00:02:21,601 Ik ben haar kwijt. - Probeer wat hoger te vliegen. 28 00:02:21,601 --> 00:02:24,187 Goed idee. Hou je vast, Grijsbaard. 29 00:02:27,274 --> 00:02:29,901 David? - Wat is er, Millie? 30 00:02:30,402 --> 00:02:33,363 Heb je m'n sleutelhanger gezien? - Nee. 31 00:02:33,363 --> 00:02:36,074 Mag ik die van jou lenen? - Nee. 32 00:02:36,074 --> 00:02:37,492 Waarom niet? - Die is van mij. 33 00:02:37,492 --> 00:02:42,956 O. - En jij mag niet alleen naar buiten. 34 00:02:43,540 --> 00:02:48,587 David, dit wil je zien. - Vraag pap of va om je te helpen zoeken. 35 00:02:52,549 --> 00:02:55,844 Wacht, wat zijn dat? - Zoom eens in. 36 00:02:57,804 --> 00:03:01,600 Wow. - Wow, inderdaad. Klaar om te taggen. 37 00:03:04,227 --> 00:03:05,520 Klaar, Grijsbaard? 38 00:03:11,151 --> 00:03:12,152 David? 39 00:03:14,404 --> 00:03:16,948 Wat nu, Millie? We proberen de wereld te redden. 40 00:03:16,948 --> 00:03:20,577 Ik ben m'n sleutelhanger kwijt. - Weten pap en va dat? 41 00:03:21,161 --> 00:03:23,413 Dan kom ik in de problemen. 42 00:03:24,456 --> 00:03:27,375 En tag. 43 00:03:27,375 --> 00:03:29,044 Het is je gelukt. 44 00:03:29,628 --> 00:03:31,463 O nee. Ze komen op ons af. 45 00:03:33,089 --> 00:03:35,800 We hebben een probleempje. - Ik ook. 46 00:03:35,800 --> 00:03:37,802 Hou vol. 47 00:03:38,386 --> 00:03:39,930 Grijsbaard. 48 00:03:42,474 --> 00:03:46,269 Chimpansee geveld. Ik herhaal, chimpansee geveld. 49 00:03:49,648 --> 00:03:52,984 Wat is er gebeurd, Amala? - Grijsbaard is gebeurd. 50 00:03:52,984 --> 00:03:54,945 Ik help je. - Nee. Het lukt wel. 51 00:03:54,945 --> 00:03:58,698 Je moet echt voorzichtiger zijn, vooral in de buurt van tuinen. 52 00:03:58,698 --> 00:04:00,659 Het spijt Grijsbaard, Mr Patel. 53 00:04:00,659 --> 00:04:03,370 Hij viel toen we zochten hoe we vlinders kunnen helpen. 54 00:04:03,370 --> 00:04:09,084 Val dan elders. Hier zijn geen vlinders. - Ze zouden er kunnen zijn. 55 00:04:10,377 --> 00:04:14,506 Ik heb nu geen tijd, Millie. Jane en Grijsbaard hebben me nodig. 56 00:04:14,506 --> 00:04:18,552 Maar ik heb jou ook nodig. - Ja, maar Jane heeft een groter probleem. 57 00:04:18,552 --> 00:04:22,639 Als we niets doen om de vlinders te helpen, zijn er straks geen meer. 58 00:04:24,182 --> 00:04:26,977 En wat als ik er niet meer ben? 59 00:04:28,228 --> 00:04:29,563 Er zouden er moeten zijn. 60 00:04:29,563 --> 00:04:32,983 Vlinders helpen bloemen bestuiven. Meer vlinders, meer bloemen. 61 00:04:32,983 --> 00:04:35,402 Zoals Amala. - Niet aankomen. 62 00:04:35,986 --> 00:04:36,987 Sorry. 63 00:04:36,987 --> 00:04:41,992 Je vlinders vinden bloemen leuk, maar hun baby's, rupsen, lusten kroontjeskruid. 64 00:04:41,992 --> 00:04:46,204 Je kunt wat kroontjeskruid planten. - Ik plant geen onkruid. 65 00:04:46,204 --> 00:04:49,332 Het is geen onkruid. Het woord kruid zit gewoon in de naam. 66 00:04:49,332 --> 00:04:53,378 Zoals de walvishaai geen walvis is. - En een babbelkous geen kous is. 67 00:04:53,378 --> 00:04:55,881 Het is een klein meisje met een vliegende aap. 68 00:04:55,881 --> 00:04:58,967 Ga elders maar vlinders redden. 69 00:05:08,226 --> 00:05:09,060 Jane. 70 00:05:10,896 --> 00:05:14,816 Wat is er? - Mr Patel wil geen kroontjeskruid planten. 71 00:05:14,816 --> 00:05:19,321 Da's... vreselijk? - Hij zei dat rupsen alleen dat eten. 72 00:05:21,531 --> 00:05:24,868 Geen rupsen, geen vlinders. Dat klopt, Grijsbaard. 73 00:05:24,868 --> 00:05:28,038 Zei je Mr Patel dat vlinders voor meer bloemen zorgen? 74 00:05:28,038 --> 00:05:32,500 Uiteraard. Maar hij luisterde niet. Volwassenen luisteren nooit. 75 00:05:32,500 --> 00:05:35,837 Volwassenen en kleine zussen. 76 00:05:38,173 --> 00:05:41,801 Misschien at onze vlinder niet omdat ze eitjes aan het leggen was. 77 00:05:41,801 --> 00:05:45,138 Er is maar één manier om het te weten. Terug naar onze missie? 78 00:05:54,689 --> 00:05:58,318 Ik vond de zender. Ik stuur je de info nu. 79 00:06:00,654 --> 00:06:02,656 Is ze al zo ver? 80 00:06:04,324 --> 00:06:08,245 Ja. Hier staat dat vlinders wind gebruiken om over lange afstanden te reizen. 81 00:06:08,828 --> 00:06:11,331 Wind, hè? - Waarom fladderen als je kan zweven? 82 00:06:20,048 --> 00:06:22,509 Hé, Grijsbaard. Die wolk lijkt wat op jou. 83 00:06:26,096 --> 00:06:29,516 Kijk hoe snel die gaat. Weet je hoe dat komt? 84 00:06:31,601 --> 00:06:34,771 Precies. Tijd om te vliegen als de wind. 85 00:06:34,771 --> 00:06:36,898 Activeer zweefmodus. 86 00:06:38,817 --> 00:06:43,113 Snelheid neemt toe. Vaar op de wind, hij brengt ons naar de vlinder. 87 00:06:47,200 --> 00:06:49,911 Wat wilde Millie? - Ze is haar sleutelhanger kwijt. 88 00:06:49,911 --> 00:06:52,163 Sleutelhanger? - Toen we geadopteerd werden... 89 00:06:52,163 --> 00:06:54,666 ...gaven pap en va ons elk een sleutelhanger. 90 00:06:54,666 --> 00:06:56,084 Wat leuk. 91 00:06:56,084 --> 00:06:59,212 Ik wilde een speelgoedauto, maar ja. 92 00:06:59,796 --> 00:07:02,966 Is Millie van streek? - Ze verliest altijd alles. 93 00:07:02,966 --> 00:07:04,718 Hij komt wel tevoorschijn. 94 00:07:07,429 --> 00:07:09,890 Weet je wat we niet kwijt zijn? - De vlinder? 95 00:07:11,516 --> 00:07:12,642 Hou je vast, Grijsbaard. 96 00:07:18,398 --> 00:07:22,027 Ze beweegt niet meer. Misschien rust of slaapt ze? 97 00:07:22,027 --> 00:07:24,988 Vlinders vliegen overdag en rusten 's nachts. 98 00:07:24,988 --> 00:07:28,867 Het is dag, dus ze zou niet mogen slapen. - Misschien eet ze. 99 00:07:28,867 --> 00:07:32,078 Ik zie hier geen planten. Hoe moeten ze dan eten? 100 00:07:32,078 --> 00:07:33,580 Ze eten niet. 101 00:07:34,789 --> 00:07:35,624 Wat is er? 102 00:07:36,416 --> 00:07:37,626 Ze heeft het niet gered. 103 00:07:43,089 --> 00:07:44,090 Hallo. 104 00:07:55,810 --> 00:07:57,229 Alles oké hier? 105 00:07:59,606 --> 00:08:02,067 Wil je een knuffel? - Ja. 106 00:08:07,781 --> 00:08:09,908 Oké, allebei. 107 00:08:11,534 --> 00:08:12,786 Wat is er gebeurd? 108 00:08:12,786 --> 00:08:16,706 We volgden een vlinder op z'n reis van Mexico naar Canada. 109 00:08:16,706 --> 00:08:18,583 Maar hij haalde het niet. 110 00:08:18,583 --> 00:08:20,961 Wat jammer. - Ja. 111 00:08:21,545 --> 00:08:23,171 Heb je wat lekkers... 112 00:08:23,171 --> 00:08:24,965 ...om ons op te vrolijken? - Oké. 113 00:08:24,965 --> 00:08:29,302 Hij stierf vast door voedselgebrek. Er waren nauwelijks bloemen in de stad. 114 00:08:29,302 --> 00:08:33,472 En ik zag geen kroontjeskruid, de enige plant die babyrupsen eten. 115 00:08:33,472 --> 00:08:36,308 Dus daar leggen monarchvlinders hun eitjes. 116 00:08:36,308 --> 00:08:40,313 Om vlinders te helpen, zoals zij ons helpen door vruchten te bestuiven... 117 00:08:40,313 --> 00:08:44,025 ...moeten meer mensen dat planten. Mensen als Mr Patel. 118 00:08:44,025 --> 00:08:47,279 Succes daarmee. Hij is erg kieskeurig wat z'n tuin betreft. 119 00:08:48,947 --> 00:08:51,908 David? David? 120 00:08:53,868 --> 00:08:57,497 Wat zei ik over aan m'n spullen zitten? - Niet doen. 121 00:08:57,497 --> 00:09:02,002 En wat doe je nu? - Eraan zitten. Maar ik heb je hulp nodig. 122 00:09:02,002 --> 00:09:06,464 Ik kom mijn walkie halen, meer niet. 123 00:09:07,215 --> 00:09:10,135 Mag ik die snack meenemen? - Alsjeblieft. 124 00:09:10,135 --> 00:09:12,596 Dank je. Ik ben zo terug, Jane. 125 00:09:16,308 --> 00:09:20,896 Misschien helpt een citaat van Jane Goodall. Ik heb er een. 126 00:09:22,022 --> 00:09:25,609 'Een compromis sluiten is oké, zolang je waarden niet veranderen.' 127 00:09:28,361 --> 00:09:30,572 Oké. Deze dan? 128 00:09:31,740 --> 00:09:35,869 'Als mensen het niet met je eens zijn, is het belangrijk naar hen te luisteren.' 129 00:09:35,869 --> 00:09:37,954 Wie luistert dan naar mij? 130 00:09:39,748 --> 00:09:40,999 Ga verder. 131 00:09:40,999 --> 00:09:45,086 'Maar als je goed geluisterd hebt en je denkt nog steeds gelijk te hebben... 132 00:09:45,086 --> 00:09:47,672 ...sta dan moedig voor je overtuigingen.' 133 00:09:47,672 --> 00:09:50,717 Je hebt gelijk, mam. Mr Patel moet gewoon luisteren. 134 00:09:50,717 --> 00:09:54,638 Eh, wat? Huh? Ik denk dat je het citaat verkeerd begrijpt. 135 00:09:59,684 --> 00:10:00,852 Dank je. 136 00:10:06,608 --> 00:10:09,945 Gaat het wel? - Nee. 137 00:10:13,448 --> 00:10:15,408 Het is maar een sleutelhanger. 138 00:10:15,408 --> 00:10:22,207 Er staat op wanneer we een gezin werden. Wanneer we wij werden. 139 00:10:24,125 --> 00:10:25,502 Ik ga nergens heen. 140 00:10:26,002 --> 00:10:30,840 Maar wat als pap en va zo boos worden dat ze me niet meer willen? 141 00:10:31,675 --> 00:10:36,471 Soms ben ik ook bang dat pap en va weg zullen gaan. Maar dat gebeurt niet. 142 00:10:36,471 --> 00:10:41,142 Beloofd? - Honderdduizend keer beloofd. 143 00:10:41,142 --> 00:10:44,896 Ik werk nog even verder met Jane en dan help ik je zoeken. 144 00:10:44,896 --> 00:10:46,064 Oké. 145 00:10:56,074 --> 00:10:59,494 Je mag mijn walkie even lenen als je je dan beter voelt. 146 00:10:59,995 --> 00:11:01,496 Dank je, David. 147 00:11:02,539 --> 00:11:07,210 Denk eraan, je leent hem. Je mag hem niet houden. 148 00:11:17,470 --> 00:11:19,264 Mr Patel, wacht. 149 00:11:20,891 --> 00:11:23,560 Ik heb het uitgedokterd. Je moet gewoon luisteren. 150 00:11:23,560 --> 00:11:29,774 Excuseer? Ik moet luisteren? - Nou, jij, ik. Iedereen. 151 00:11:29,774 --> 00:11:34,487 Als we dieren en insecten en planten... - Niet aankomen. 152 00:11:35,071 --> 00:11:39,784 Sorry. Als we hen de kans willen geven te overleven moeten we naar elkaar luisteren. 153 00:11:40,535 --> 00:11:42,996 Vlinders vliegen door drie landen... 154 00:11:42,996 --> 00:11:46,666 ...om hun rupsenkindjes de kans te geven ook vlinders te worden. 155 00:11:46,666 --> 00:11:51,546 Als zij dat kunnen, kunnen wij leren luisteren. Al is het maar een beetje? 156 00:11:54,257 --> 00:11:56,801 Weet je waarom ik zo van deze planten houd? 157 00:11:57,385 --> 00:11:58,678 Hun geur? - Nee. 158 00:11:58,678 --> 00:11:59,763 Hun uiterlijk? - Nee. 159 00:11:59,763 --> 00:12:01,848 Hun kleur? - Nee. Stop met raden. 160 00:12:01,848 --> 00:12:04,809 Ik hou ervan omdat ze me aan m'n familie doen denken. 161 00:12:05,393 --> 00:12:09,147 Vooral degene die er niet meer zijn. - Wie stelt Amala voor? 162 00:12:10,315 --> 00:12:14,611 Amala is genoemd naar m'n dadi, mijn grootmoeder. 163 00:12:16,279 --> 00:12:22,202 Ze was als een lotusbloem, standvastig in een kolkende rivier. 164 00:12:23,119 --> 00:12:25,038 Je dadi klinkt geweldig. 165 00:12:27,207 --> 00:12:29,542 Maakte jouw familie ooit verre reizen? 166 00:12:29,542 --> 00:12:33,630 Mijn tata komt uit Mexico en mijn lola uit de Filippijnen. 167 00:12:33,630 --> 00:12:37,300 Je tata reisde even ver als je vlinders. 168 00:12:38,677 --> 00:12:40,512 Ja, je hebt gelijk. 169 00:12:41,513 --> 00:12:45,684 Maar de vlinder die ik volgde, stierf. 170 00:12:47,727 --> 00:12:48,770 Wat jammer. 171 00:12:49,896 --> 00:12:55,318 Maar die reis zorgde dat haar rupsen konden leven, toch? 172 00:12:56,695 --> 00:12:57,696 Je hebt gelijk. 173 00:12:58,196 --> 00:13:02,367 Je zou een kindjesrups een kans geven om te leven als je kroontjeskruid plant. 174 00:13:05,203 --> 00:13:06,454 David? 175 00:13:06,454 --> 00:13:08,790 Hij is er niet. - Millie, waar is David? 176 00:13:08,790 --> 00:13:10,750 Ik dacht dat hij bij jou was. 177 00:13:15,130 --> 00:13:18,675 Ik ben zo terug, Mr Patel. - Uiteraard. 178 00:13:30,770 --> 00:13:32,856 De vlinder was vast deel van iets groters. 179 00:13:32,856 --> 00:13:34,649 Echt? - Ik toon het je. 180 00:13:34,649 --> 00:13:40,655 Mag ik deze keer mee vliegen? - Dat moet je Grijsbaard vragen. 181 00:13:43,158 --> 00:13:44,409 We gaan. 182 00:13:46,036 --> 00:13:48,038 Dit is veilig, toch? 183 00:13:48,038 --> 00:13:51,499 Grotendeels. Hou je vast. We moeten babyvlinders vinden. 184 00:13:55,712 --> 00:13:59,758 Zoek naar rupsen, David. - Aan het zoeken. Geen rupsen. 185 00:13:59,758 --> 00:14:01,509 Dat is niet logisch. 186 00:14:01,509 --> 00:14:05,263 Als ze geen baby's had, waarom vloog ze dan helemaal hierheen? 187 00:14:06,306 --> 00:14:07,557 Ze deed het voor niets. 188 00:14:07,557 --> 00:14:11,311 Geen rupsen, maar ik vond wel een vorm van leven. 189 00:14:11,311 --> 00:14:12,646 We gaan op weg. 190 00:14:13,521 --> 00:14:17,984 Jane, kijk. Is dat een... - Een cocon. 191 00:14:17,984 --> 00:14:22,155 Vlinders beginnen als rupsen die later een cocon om zich heen vormen... 192 00:14:22,155 --> 00:14:25,617 ...om zo een vlinder te worden. 193 00:14:29,329 --> 00:14:31,623 Ongelofelijk. - En gek. 194 00:14:31,623 --> 00:14:33,041 Ongelofelijk gek. 195 00:14:33,041 --> 00:14:34,584 Kijk, er zijn er meer. 196 00:14:36,169 --> 00:14:37,796 We moeten een andere taggen. 197 00:14:48,223 --> 00:14:51,518 Ik ga niet naar buiten. Viel Grijsbaard laatst niet? 198 00:14:53,853 --> 00:14:55,146 Geef me de tagger. 199 00:15:01,403 --> 00:15:05,407 Ze blijven maar bewegen. 200 00:15:05,407 --> 00:15:09,578 Ik had die snack niet moeten eten. 201 00:15:12,080 --> 00:15:13,331 Er is er een voor ons. 202 00:15:14,708 --> 00:15:16,751 Dit wordt leuk. 203 00:15:16,751 --> 00:15:18,378 Wat? Wat wordt leuk? 204 00:15:22,883 --> 00:15:25,051 Niet leuk. 205 00:15:31,224 --> 00:15:32,225 Het is ons gelukt. 206 00:15:38,189 --> 00:15:39,316 Mr Patel. 207 00:15:41,318 --> 00:15:43,278 Sorry, maar je had gelijk. 208 00:15:43,278 --> 00:15:45,447 Waarover? - De vlinders. 209 00:15:45,447 --> 00:15:47,616 Ze maken die reis niet alleen. 210 00:15:48,241 --> 00:15:51,620 Zij begonnen, maar hun kinderen eindigden. - Huh, fascinerend. 211 00:15:52,495 --> 00:15:55,415 Mijn grootouders kwamen van de andere kant van de wereld... 212 00:15:55,415 --> 00:15:58,710 ...zodat mijn ouders en later ik en mijn broer en zussen... 213 00:15:58,710 --> 00:16:01,087 ...hier meer kansen zouden krijgen. 214 00:16:01,588 --> 00:16:04,090 Onderweg gaven ze veel op. 215 00:16:04,966 --> 00:16:08,220 Het klinkt alsof je vlinder hetzelfde doet. 216 00:16:08,929 --> 00:16:11,473 We moeten naar elkaar luisteren om het uit te dokteren. 217 00:16:14,142 --> 00:16:15,268 Kijk. 218 00:16:15,268 --> 00:16:16,978 Wat een mooie pot? 219 00:16:16,978 --> 00:16:20,774 Nee. Het gaat niet om de pot, maar om wat erin zit. 220 00:16:20,774 --> 00:16:23,068 Ze gaan bloeien in de lente. 221 00:16:24,778 --> 00:16:26,780 Plantte je kroontjeskruid? - Enkele. 222 00:16:26,780 --> 00:16:31,117 Ik kijk ernaar uit bezoek te krijgen van internationale reizigers en hun baby's. 223 00:16:31,117 --> 00:16:32,202 Dank je. 224 00:16:32,202 --> 00:16:33,995 Hoe ga je hem noemen? 225 00:16:33,995 --> 00:16:38,500 Amish, naar mijn kleine broer, die erg vervelend is. 226 00:16:39,084 --> 00:16:42,546 Maar, net als bij kroontjeskruid dacht ik dat ik hem niet wilde... 227 00:16:42,546 --> 00:16:44,297 ...en kan ik nu niet zonder. 228 00:16:44,297 --> 00:16:46,591 Wat lief, Mr Patel. Dank je. 229 00:16:48,009 --> 00:16:49,135 Kom, David. 230 00:16:49,135 --> 00:16:52,138 We moeten weten of onze vlinder het einde van de reis haalde. 231 00:16:52,138 --> 00:16:53,515 Ik haal je wel in. 232 00:17:00,605 --> 00:17:01,439 Zijn we er bijna? 233 00:17:03,066 --> 00:17:07,529 Oké. Maar we bereiden ons voor. Misschien heeft ze het niet... 234 00:17:10,364 --> 00:17:11,408 ...gered. 235 00:17:12,909 --> 00:17:15,453 Jammer. Maar ze deed het vast niet voor niets. 236 00:17:16,662 --> 00:17:18,747 Wacht, en als ik inzoom? 237 00:17:18,747 --> 00:17:20,458 Is dat wat ik denk? 238 00:17:21,208 --> 00:17:23,335 Vlindereitjes. En kijk... 239 00:17:26,171 --> 00:17:28,174 Honderden babyrupsen. 240 00:17:29,342 --> 00:17:30,677 Ze zijn prachtig. 241 00:17:31,261 --> 00:17:34,389 Vlinders hebben alleen wat kroontjeskruid nodig op hun reis. 242 00:17:36,975 --> 00:17:38,810 Dit moet David zien. 243 00:17:42,564 --> 00:17:45,692 Al gevonden? - Nog niet. 244 00:17:45,692 --> 00:17:48,486 Hou mijn sleutelhanger maar bij tot we de jouwe vinden. 245 00:17:48,486 --> 00:17:50,405 Echt? - Echt. 246 00:17:50,405 --> 00:17:54,951 Dank je, David. - Geen probleem. 247 00:17:55,619 --> 00:17:57,120 Alsjeblieft. - Dank je wel. 248 00:17:59,080 --> 00:18:00,999 Waar ga je heen? 249 00:18:06,129 --> 00:18:11,259 Wow, dit is zo cool. 250 00:18:11,843 --> 00:18:13,053 Wacht maar. 251 00:18:18,225 --> 00:18:19,309 Probeer ook maar. 252 00:18:27,651 --> 00:18:30,320 Millie? - Hé, Jane. 253 00:18:30,320 --> 00:18:32,572 Ik nam haar mee voor het einde van onze missie. 254 00:18:32,572 --> 00:18:35,283 Goed bedacht. Kijk hier, Millie. 255 00:18:37,869 --> 00:18:40,872 Gek. - En ongelofelijk, toch? 256 00:18:41,581 --> 00:18:43,041 Ongelofelijk gek. 257 00:18:53,051 --> 00:18:55,136 Help de monarchvlinders redden. 258 00:18:59,683 --> 00:19:01,893 Mag ik ook met de vlinderman praten? 259 00:19:01,893 --> 00:19:05,480 Bedoel je dr. Patrick Guerra? - Ja, ik wil over vlinders leren. 260 00:19:05,480 --> 00:19:07,399 Dat moet je aan Jane vragen. 261 00:19:09,442 --> 00:19:11,945 Jane wat vragen? - Mag ik ook met Patrick praten? 262 00:19:11,945 --> 00:19:14,656 Ja, hoor. Hij weet alles over monarchvlinders. 263 00:19:14,656 --> 00:19:17,409 Maar kijk eerst hier eens. - Aarde? 264 00:19:17,409 --> 00:19:22,038 Laat me raden. Zit er kroontjeskruid in? - Ja. Mr Patel gaf me wat zaadjes. 265 00:19:22,038 --> 00:19:25,166 Ik wist het. - Ik zet de pot buiten zodra het groeit. 266 00:19:25,166 --> 00:19:28,503 We krijgen dan vlinders op bezoek, zodat we meer kunnen leren. 267 00:19:28,503 --> 00:19:29,838 Ik kan niet wachten. 268 00:19:29,838 --> 00:19:31,047 Hij is er. 269 00:19:31,047 --> 00:19:32,924 Hé, Patrick. 270 00:19:35,218 --> 00:19:36,428 Eh, je geluid staat uit. 271 00:19:37,596 --> 00:19:40,098 Sorry, dat overkomt me steeds. - Geeft niet. 272 00:19:40,098 --> 00:19:42,767 Hé, Jane. Hé, David. Hé... 273 00:19:42,767 --> 00:19:44,853 Ik ben Millie. - Ze is m'n zusje. 274 00:19:44,853 --> 00:19:47,981 We zijn zo blij met jou over monarchvlinders te praten. 275 00:19:47,981 --> 00:19:52,861 Eerste vraag. Als rupsen vlinders worden, hoe weten ze dan waar ze heen moeten? 276 00:19:52,861 --> 00:19:56,740 Als ze geboren worden, zit alle informatie in hun hersenen. 277 00:19:56,740 --> 00:20:01,578 Die zijn zo klein als een speldenkop, echt cool. 278 00:20:01,578 --> 00:20:06,207 We proberen te begrijpen hoe het werkt. Eens kijken of ik je een foto kan tonen. 279 00:20:06,207 --> 00:20:08,001 Wat doe je op die foto? 280 00:20:08,001 --> 00:20:10,420 We testen een vastgebonden vlinder. 281 00:20:10,420 --> 00:20:13,632 Ze geeft ons info over de richting waarin ze wil vliegen. 282 00:20:13,632 --> 00:20:16,509 Gaat ze naar het noorden, zuiden, oosten of westen? 283 00:20:16,509 --> 00:20:20,305 Wat cool. - Wilde je altijd al met vlinders werken? 284 00:20:20,305 --> 00:20:23,516 Niet echt. Als kind wilde ik detective worden. 285 00:20:23,516 --> 00:20:25,560 Zoals je ziet, ben ik dat nu ook een beetje. 286 00:20:25,560 --> 00:20:30,607 Ik los problemen op en doe detectivewerk om te weten hoe we vlinders kunnen helpen. 287 00:20:30,607 --> 00:20:34,152 Hun hele trektocht doet me denken aan de reis van mijn familie. 288 00:20:34,152 --> 00:20:38,865 M'n ouders immigreerden uit de Filippijnen en gingen naar Canada. 289 00:20:38,865 --> 00:20:44,204 Toen ik volwassen was, verhuisde ik van Canada naar de VS, waar ik nu woon. 290 00:20:44,204 --> 00:20:46,706 Dat klinkt lastig. Is het ook lastig voor vlinders? 291 00:20:46,706 --> 00:20:50,210 Het is nu wat moeilijker voor vlinders. 292 00:20:50,210 --> 00:20:55,090 Lang geleden, toen ze begonnen te trekken, trokken ze door open velden. 293 00:20:55,090 --> 00:20:58,635 Maar nu, met de steden, is hun habitat veranderd. 294 00:20:58,635 --> 00:21:01,763 Nu zijn er grote gebouwen die er vroeger niet stonden. 295 00:21:01,763 --> 00:21:06,851 We willen weten hoe steden te bouwen zodat ze de trektocht niet verstoren. 296 00:21:06,851 --> 00:21:08,270 Hoe kunnen we hen helpen? 297 00:21:08,270 --> 00:21:12,524 Nou, iedereen kan een steentje bijdragen. Ik deel m'n scherm even. 298 00:21:12,524 --> 00:21:16,695 Ik heet Geneviéve Leroux. Ik ben een 16-jarige vlinder-milieuactiviste... 299 00:21:16,695 --> 00:21:18,280 ...uit Gatineau, Quebec, Canada. 300 00:21:18,280 --> 00:21:22,200 Ik werk al zeven jaar als vlinder-milieuactivist. 301 00:21:22,200 --> 00:21:25,662 Ze helpt gegevens verzamelen voor draagbare computertjes. 302 00:21:25,662 --> 00:21:29,708 Zo kunnen onderzoekers de vlinders in realtime volgen terwijl ze vliegen. 303 00:21:29,708 --> 00:21:31,084 Geweldig. 304 00:21:31,084 --> 00:21:36,256 Je hebt ook Aiden Wang. Hij is 14 en woont in New Jersey, VS. 305 00:21:36,256 --> 00:21:40,802 Ik plant al acht jaar kroontjeskruid. Ik begon ermee toen ik zes was. 306 00:21:40,802 --> 00:21:44,431 Hij voorziet vlinders van habitats en voedsel... 307 00:21:44,431 --> 00:21:46,600 ...tijdens hun reis. - Wat leuk. 308 00:21:46,600 --> 00:21:49,102 Ik toon je een video van iemand in Mexico. 309 00:21:49,102 --> 00:21:53,899 Hé, ik ben Joel Moreno. We zijn in het monarchvlinderreservaat. 310 00:21:53,899 --> 00:21:57,569 We begonnen een organisatie, 'Butterflies and Their People'... 311 00:21:57,569 --> 00:21:59,779 ...om het bos te helpen beschermen. 312 00:21:59,779 --> 00:22:02,866 Ik wil ook in een vlinderreservaat werken. - Ik ook. 313 00:22:02,866 --> 00:22:06,995 Iedereen werkt samen in deze estafette om de vlinders te helpen. 314 00:22:06,995 --> 00:22:09,164 En het verbindt ons over de hele wereld. 315 00:22:09,164 --> 00:22:11,708 Wij planten kroontjeskruid met onze buren. 316 00:22:11,708 --> 00:22:13,668 Wat geweldig. - Bedankt, Patrick. 317 00:22:13,668 --> 00:22:15,003 Leuk je te hebben gesproken. 318 00:22:15,003 --> 00:22:20,091 Het maakt niet uit wat je doet, veel of weinig, het telt allemaal mee. 319 00:22:20,091 --> 00:22:21,885 Dank je. Dag. - Tot ziens. Dag. 320 00:22:21,885 --> 00:22:23,762 Dag, Patrick. - Dag. 321 00:22:24,930 --> 00:22:27,474 Zou Mr Patel nog wat zaadjes over hebben? 322 00:22:27,474 --> 00:22:30,810 Ja, hij wil vast nog een bezoekje van ons. Kom. 323 00:22:33,813 --> 00:22:35,315 HOE KUNNEN WE HELPEN? 324 00:23:23,863 --> 00:23:26,116 Vertaling: Lien Verschelde