1
00:00:21,751 --> 00:00:26,001
PARA KAY IAN
2
00:00:29,668 --> 00:00:34,584
{\an8}NOONG 1968, MAY 435 REPRESENTATIVES
NA NAIHALAL SA HOUSE OF CONGRESS
3
00:00:37,459 --> 00:00:41,043
{\an8}11 SA REPRESENTATIVES ANG BABAE
4
00:00:43,334 --> 00:00:45,918
{\an8}5 SA REPRESENTATIVES ANG BLACK
5
00:00:48,168 --> 00:00:49,793
{\an8}WALA SA KANILANG BLACK NA BABAE
6
00:00:49,876 --> 00:00:52,084
{\an8}Sa 12th Congressional District
ng New York,
7
00:00:52,168 --> 00:00:54,293
{\an8}ang school teacher na si Shirley Chisholm,
8
00:00:54,376 --> 00:00:56,043
{\an8}ay naihalal sa Congress.
9
00:00:56,751 --> 00:00:57,876
Sige na.
10
00:01:00,918 --> 00:01:01,918
Shirley.
11
00:01:09,918 --> 00:01:11,043
Magkita tayo mamaya.
12
00:01:19,876 --> 00:01:23,084
Ladies and gentlemen sa press,
mga kapuwa kong representatives,
13
00:01:23,168 --> 00:01:28,251
bilang Speaker of the House,
ikinalugod kong ipakilala
14
00:01:28,334 --> 00:01:32,209
ang freshman class ng 91st Congress
15
00:01:32,293 --> 00:01:34,584
ng United States of America.
16
00:01:52,959 --> 00:01:56,793
Gentlemen, madam, welcome sa Congress.
17
00:02:09,001 --> 00:02:10,543
Congratulations.
18
00:02:10,626 --> 00:02:12,709
- Salamat.
- Congresswoman Chisholm.
19
00:02:38,334 --> 00:02:40,543
SHIRLEY CHISHOLM
SA BED-STUY SIYA
20
00:03:06,001 --> 00:03:07,501
Hello.
21
00:03:08,293 --> 00:03:10,209
Kumusta, munting binbini? Halika.
22
00:03:10,293 --> 00:03:12,251
Nagsikap siya. Grabe ang pagsisikap niya.
23
00:03:12,334 --> 00:03:13,834
Magiging presidente po kayo?
24
00:03:13,918 --> 00:03:16,584
- Congressman ako.
- Hindi naman po kayo lalaki.
25
00:03:17,751 --> 00:03:19,293
Hanapin na natin ang nanay mo.
26
00:03:25,626 --> 00:03:27,334
E di, lilipat na kayo sa Washington.
27
00:03:27,418 --> 00:03:30,209
Ano, baka magrenta siya ng apartment do'n.
28
00:03:30,293 --> 00:03:32,376
Conrad, Shirley, okay lang ba?
29
00:03:35,459 --> 00:03:37,209
Lagi kang nand'yan para sa 'min.
30
00:03:37,293 --> 00:03:40,043
Tanda ko pa, nang dumating kami
sa Brooklyn mula Puerto Rico,
31
00:03:40,126 --> 00:03:41,959
pinaramdam mo na parte kami ng pamilya.
32
00:03:42,043 --> 00:03:43,834
Pamilya ko kayo.
33
00:03:44,793 --> 00:03:47,418
Simula pa lang ito, honey.
'Yong totoong laban?
34
00:03:47,501 --> 00:03:50,834
Di naiintindihan ng mga lalaki
sa Washington 'yong halaga ng ERA sa 'min.
35
00:03:50,918 --> 00:03:55,209
Tama, at pag nagsimula na ang botohan,
nando'n ako para sa inyo. Pangako.
36
00:03:55,293 --> 00:03:56,918
At kami rin para sa 'yo.
37
00:03:57,793 --> 00:04:00,168
- Nagpapasalamat talaga ako sa 'yo.
- Ako rin sa 'yo.
38
00:04:03,418 --> 00:04:04,376
Salamat.
39
00:04:06,543 --> 00:04:07,668
Tara na, Mama.
40
00:04:07,751 --> 00:04:09,751
Ayaw mong magpaalam sa kapatid mo?
41
00:04:09,834 --> 00:04:10,876
Busy siya.
42
00:04:11,376 --> 00:04:12,584
Lagi naman.
43
00:04:13,084 --> 00:04:14,501
Magpapaalam ako.
44
00:04:55,334 --> 00:04:58,709
Good morning, Ms. Chisholm. Kumusta ka?
45
00:04:59,209 --> 00:05:01,126
Mabuting-mabuti.
46
00:05:01,626 --> 00:05:06,626
Hay, isipin mo nga naman, 'no?
42.5 din ang suweldo mo gaya ko.
47
00:05:07,918 --> 00:05:12,959
Congressman,
mga isang linggo na tayo rito.
48
00:05:13,043 --> 00:05:15,584
At halos araw-araw mo 'yan
sinasabi sa akin.
49
00:05:15,668 --> 00:05:17,126
Halos araw-araw,
50
00:05:17,209 --> 00:05:21,543
na-a-amaze ako na pareho
'yong kinikita mo sa kinikita namin.
51
00:05:22,918 --> 00:05:24,126
Dalawang bagay lang.
52
00:05:24,793 --> 00:05:29,126
Una, dahil di mo matanggap na 42.5 din
ang natatanggap ko kagaya mo,
53
00:05:29,209 --> 00:05:31,668
pag nakita mo akong
pumasok dito sa chamber,
54
00:05:31,751 --> 00:05:33,001
umalis ka.
55
00:05:33,084 --> 00:05:36,168
Umalis ka para di mo kailangang
ipamukha sa akin ang 42.5.
56
00:05:36,251 --> 00:05:37,543
Pangalawa,
57
00:05:38,418 --> 00:05:40,918
tandaan mo kung bakit ako nandito.
58
00:05:41,418 --> 00:05:42,418
Binibigyan ko ng daan
59
00:05:42,501 --> 00:05:45,376
ang ibang kamukha ko
na mahalal sa Congress
60
00:05:45,459 --> 00:05:47,376
at kumita rin ng 42.5.
61
00:05:52,376 --> 00:05:53,376
Shirley.
62
00:05:54,043 --> 00:05:55,709
- Ron.
- May oras ka?
63
00:05:55,793 --> 00:05:57,793
Marami para sa kaibigang gaya mo.
64
00:05:57,876 --> 00:06:00,709
Tingnan na lang natin
ang mararamdaman mo tapos ng usapan.
65
00:06:00,793 --> 00:06:03,209
- Sige.
- Bibigyan lang kita ng heads up.
66
00:06:03,293 --> 00:06:06,751
Binibigyan nila ng committee assignments
'yong bagong congressmen, at...
67
00:06:07,584 --> 00:06:09,626
ilalagay ka nila
sa Agricultural Committee.
68
00:06:09,709 --> 00:06:10,876
Sa Agriculture?
69
00:06:10,959 --> 00:06:13,668
- Mais, wheat, mga baka?
- Ewan kung kasama ang mga baka.
70
00:06:13,751 --> 00:06:14,959
Sa Brooklyn ako.
71
00:06:15,043 --> 00:06:17,876
Kung Agriculture,
ano'ng magagawa ko para sa Brooklyn...
72
00:06:17,959 --> 00:06:19,459
Veteran's Affairs ang gusto ko.
73
00:06:19,543 --> 00:06:21,751
Gano'n din ako
no'ng unang taon ko sa Congress.
74
00:06:21,834 --> 00:06:24,876
- Mag-serve ka na lang sa committee mo.
- Sa Agriculture? Ayoko.
75
00:06:24,959 --> 00:06:27,418
- Gano'n talaga 'yon.
- Sino ang dapat kong kausapin?
76
00:06:27,501 --> 00:06:30,709
Si Speaker McCormack
ang nag-aasikaso ng committee assignments.
77
00:06:30,793 --> 00:06:33,543
Pero Speaker of the House siya.
78
00:06:33,626 --> 00:06:36,126
Hindi mo dapat kausapin
ang Speaker of the House.
79
00:06:37,709 --> 00:06:38,709
Hindi...
80
00:06:39,751 --> 00:06:40,793
Naku po.
81
00:06:40,876 --> 00:06:44,418
Walang magandang dahilan na i-appoint ako
sa Agricultural Committee.
82
00:06:44,501 --> 00:06:46,793
- Freshman ka.
- 12th District ang kinakatawan ko.
83
00:06:46,876 --> 00:06:49,793
- Tanggapin mo 'yon.
- Kailangan nila ng mga trabaho at housing.
84
00:06:49,876 --> 00:06:51,751
- Kaya bumoto sila.
- Maging senior ka muna...
85
00:06:51,834 --> 00:06:54,459
Maging senior?
Ayokong marinig ang tungkol d'yan, John.
86
00:06:54,543 --> 00:06:56,709
Kung gusto mo
na labanan kita, lalabanan kita.
87
00:06:56,793 --> 00:06:59,168
Wala kang lalabanan.
88
00:06:59,251 --> 00:07:00,834
Ako ang Speaker of the House.
89
00:07:00,918 --> 00:07:04,626
Ako ang mapapasya kung sino ang uupo saan,
at matuto kang sumunod,
90
00:07:04,709 --> 00:07:07,459
o matatapos ang career mo
bago mo pa man masimulan.
91
00:07:08,376 --> 00:07:10,501
Andrew, halika. Sandali lang.
92
00:07:11,126 --> 00:07:13,751
"Wag kang gagawa ng gulo,
gawin mo ang utos sa 'yo,"
93
00:07:14,293 --> 00:07:16,626
Shirley.
94
00:07:17,376 --> 00:07:20,001
Naiintindihan ko ang frustration mo, pero...
95
00:07:20,084 --> 00:07:23,584
- 'Yon talaga, e, Shirley.
- Leader siya ng sarili kong party.
96
00:07:24,251 --> 00:07:26,709
Congresswoman galing Brooklyn,
at ilalagay niya ako sa...
97
00:07:26,793 --> 00:07:28,918
Dahil nga sa seniority.
98
00:07:29,001 --> 00:07:30,293
Kaya ba dapat maghintay ako?
99
00:07:30,376 --> 00:07:31,918
Hindi maghintay, pero...
100
00:07:32,751 --> 00:07:36,084
Shirly, unang term mo pa lang.
101
00:07:36,584 --> 00:07:39,334
- Sa takdang panahon, may magagawa ka.
-"Sa takdang panahon?"
102
00:07:39,418 --> 00:07:42,543
- Naniniwala ako ro'n. Totoo.
- Bibigyan mo ng panahon si Richard Nixon.
103
00:07:47,001 --> 00:07:48,001
Ano?
104
00:07:49,959 --> 00:07:50,793
Ano?
105
00:07:59,376 --> 00:08:01,751
Makakahanap ka rin ng paraan
para makibagay.
106
00:08:16,501 --> 00:08:18,876
Mac, masaya akong makita ka.
107
00:08:19,376 --> 00:08:20,543
Shirley.
108
00:08:22,584 --> 00:08:23,918
Arthur.
109
00:08:24,709 --> 00:08:26,751
- Merry Christmas.
- Salamat.
110
00:08:32,918 --> 00:08:33,918
Pasok.
111
00:08:34,584 --> 00:08:35,584
Salamat.
112
00:08:39,459 --> 00:08:41,668
Shirley, noong October,
113
00:08:41,751 --> 00:08:45,043
sinabihan mo ang Committee
na Ihalal si Chisholm sa Florida
114
00:08:45,126 --> 00:08:47,293
kung makakatipon sila ng $5,000,
115
00:08:47,376 --> 00:08:50,084
mailalagay no'n
ang pangalan mo sa primary ballot.
116
00:08:51,251 --> 00:08:53,918
Halos 10,000 ang natipon nila.
117
00:09:07,626 --> 00:09:11,334
Kaya ano ang ibig sabihin no'n,
na natipon nila 'yong pera?
118
00:09:11,834 --> 00:09:13,626
Oo, Miss Shirley.
119
00:09:13,709 --> 00:09:15,834
Ano ba talaga ang ibig sabihin noon?
120
00:09:22,876 --> 00:09:26,793
Sinabi ko sa mga babae
na kung makakatipon sila ng pera,
121
00:09:26,876 --> 00:09:29,876
isasama ko ang pangalan ko sa ticket.
122
00:09:31,668 --> 00:09:33,126
Tatakbo akong presidente.
123
00:09:33,834 --> 00:09:34,959
Presidente?
124
00:09:35,043 --> 00:09:37,293
Ano'ng gusto mong sabihin namin sa kanila?
125
00:09:40,709 --> 00:09:43,293
Shirley, kung tatakbo ka,
126
00:09:44,459 --> 00:09:45,543
hindi ka mananalo.
127
00:09:47,251 --> 00:09:49,334
Kung ganyan ka mag-isip, hindi talaga.
128
00:09:50,626 --> 00:09:52,293
At bakit hindi ako mananalo?
129
00:09:52,376 --> 00:09:55,168
Bukod sa Black na babae ako?
130
00:09:55,251 --> 00:09:58,168
Madaling mapapanalunan ni Muskie
ang Democratic primary.
131
00:09:58,251 --> 00:10:01,084
Kumandidato ka man,
marami ka pa ring makakalaban.
132
00:10:01,168 --> 00:10:03,959
Si Muskie. Tatakbo rin si McGovern.
Pati siguro si Lindsay.
133
00:10:04,043 --> 00:10:06,168
Tatakbo si Humphrey. Lagi naman. Si Mills.
134
00:10:06,251 --> 00:10:08,293
Si Scoop Jackson din nga.
Si George Wallace.
135
00:10:08,376 --> 00:10:10,709
At ano ang pagkakapareho nila?
136
00:10:10,793 --> 00:10:12,501
Middle-aged na mga white na lalaki.
137
00:10:13,001 --> 00:10:14,793
Sino ang kumakatawan sa mga Black,
138
00:10:14,876 --> 00:10:18,001
sa mga babae, sa mga Chicano,
sa kabataan, sa mga manggagawa?
139
00:10:18,084 --> 00:10:20,793
Sigurado namang hindi sapat ang pera mo.
140
00:10:20,876 --> 00:10:22,084
Mag-iipon ako ng pondo.
141
00:10:22,168 --> 00:10:23,501
At sino'ng magbibigay?
142
00:10:24,001 --> 00:10:26,834
Ang mga Chicano, kabataan, mga manggagawa?
143
00:10:26,918 --> 00:10:29,584
Wala silang pera.
Kaunti lang ang pera nila.
144
00:10:30,168 --> 00:10:32,793
Kahit token campaign pa 'yong gagawin mo,
145
00:10:32,876 --> 00:10:35,293
dapat magsimula ka sa... tatlo?
146
00:10:35,376 --> 00:10:36,209
Tatlo.
147
00:10:36,293 --> 00:10:38,376
Hindi bababa sa 300,000.
148
00:10:38,459 --> 00:10:41,209
At ang pinaka-basic na campaign lang 'yon.
149
00:10:41,293 --> 00:10:42,376
Mac.
150
00:10:43,168 --> 00:10:47,709
Nagsi-speech ako sa college campuses,
at may mga kabataang lalaki, mga white,
151
00:10:47,793 --> 00:10:51,793
na lumalapit sa 'kin at nagtatanong,
"Mrs. Chisholm, kailan ba?"
152
00:10:51,876 --> 00:10:54,334
"Kailan ka tatakbo bilang presidente?"
153
00:10:54,418 --> 00:10:58,584
Kung sila mismo,
iniisip na puwede akong maging presidente,
154
00:10:58,668 --> 00:11:01,293
na dapat akong maging presidente,
155
00:11:01,376 --> 00:11:04,084
bakit hindi ko susubukan para sa iba?
156
00:11:05,543 --> 00:11:10,293
Di ka talaga takot tumakbo.
157
00:11:11,876 --> 00:11:13,418
Alam ko 'yon.
158
00:11:16,043 --> 00:11:17,251
Mac.
159
00:11:18,001 --> 00:11:19,084
Shirley...
160
00:11:25,209 --> 00:11:27,418
Ano'ng kailangan mo sa amin?
161
00:11:33,168 --> 00:11:37,459
Kailangan ko 'yong advice mo,
gaya ng dati.
162
00:11:37,543 --> 00:11:39,793
Arthur, ikaw ang bahala sa finances.
163
00:11:39,876 --> 00:11:44,334
Puwedeng mag-time off muna sa trabaho
si Conrad para mag-handle ng security.
164
00:11:50,459 --> 00:11:51,793
Wala?
165
00:11:52,834 --> 00:11:53,834
Wala ba?
166
00:11:54,334 --> 00:11:56,459
Wala ba kayong sasabihin?
167
00:11:59,001 --> 00:12:00,418
Tatakbo kang presidente.
168
00:12:01,959 --> 00:12:03,626
Ano pa ba'ng sasabihin namin?
169
00:12:06,126 --> 00:12:07,084
"Oo."
170
00:12:08,209 --> 00:12:10,626
Sabihin mo sa kanila na sinabi kong, "Oo."
171
00:12:14,168 --> 00:12:16,251
Hahanapan kita ng campaign manager.
172
00:12:16,751 --> 00:12:19,376
- Dapat 'yong Black.
- Dapat 'yong magaling.
173
00:12:19,459 --> 00:12:23,126
- May mga tatawagan ko.
- Dapat makapag-raise ako ng $300,000.
174
00:12:23,209 --> 00:12:25,334
Merry Christmas sa inyo.
175
00:12:26,084 --> 00:12:28,501
Grabe ang simula ng New Year natin.
176
00:12:28,584 --> 00:12:30,459
Handa ka nang gawin ulit 'to?
177
00:12:30,543 --> 00:12:32,168
- Isa pa.
- Wow.
178
00:12:43,626 --> 00:12:44,918
O?
179
00:12:45,918 --> 00:12:47,043
Ano sa tingin mo?
180
00:12:47,918 --> 00:12:50,043
Medyo huli na para tanungin ako.
181
00:12:50,834 --> 00:12:52,543
Pero hindi pa masyadong huli.
182
00:12:54,209 --> 00:12:56,043
Alam kong hindi ka pa natalo.
183
00:12:56,126 --> 00:12:57,543
Ni isang beses.
184
00:12:58,334 --> 00:13:00,418
Bakit mag-iiba ngayon?
185
00:13:03,334 --> 00:13:05,126
Dapat bumili ako ng bagong camera.
186
00:13:05,626 --> 00:13:07,293
Gagawa ka ng kasaysayan.
187
00:13:07,376 --> 00:13:11,543
Kung may bibilhin ka,
siguraduhin mong second-hand, saka mura.
188
00:13:35,334 --> 00:13:36,168
Robert?
189
00:13:37,626 --> 00:13:38,751
Robert!
190
00:13:38,834 --> 00:13:40,501
Kumusta, Mrs. C?
191
00:13:40,584 --> 00:13:43,251
Tingnan mo nga naman. Ano 'yan, ha?
192
00:13:43,334 --> 00:13:46,293
Hindi na ako congressional aide, e. Kaya...
193
00:13:46,376 --> 00:13:48,793
Kaya naging hip ka na.
194
00:13:49,293 --> 00:13:50,293
Siguro po.
195
00:13:50,376 --> 00:13:52,459
Oo, ang tagal na rin.
196
00:13:53,126 --> 00:13:55,918
Ang pinakanaaalala ko,
197
00:13:56,001 --> 00:13:57,668
unang taon pa lang Congress,
198
00:13:57,751 --> 00:14:02,543
{\an8}at pinilit n'yo 'yong Speaker of the House
na ilagay kayo sa ibang committee.
199
00:14:02,626 --> 00:14:04,793
Ano, paano n'yo...
200
00:14:05,293 --> 00:14:08,209
Wag mong basta tanggapin na lang
ang mga bagay.
201
00:14:08,293 --> 00:14:09,709
Mrs. C, ito po'ng masasabi ko,
202
00:14:11,376 --> 00:14:15,584
ang pag-intern ko sa inyo ang isa
sa mga pinaka-memorable na experience ko.
203
00:14:16,084 --> 00:14:17,876
Naa-appreciate ko 'yan. Totoo.
204
00:14:19,001 --> 00:14:22,501
At narinig kong impressive
'yong mga ginagawa mo sa Cornell.
205
00:14:22,584 --> 00:14:24,668
Na-elect ka sa Board of Regents.
206
00:14:24,751 --> 00:14:26,668
Student representative lang po ako.
207
00:14:26,751 --> 00:14:28,459
'Yong kauna-unahan.
208
00:14:29,334 --> 00:14:31,793
Robert, konting payo lang, ha?
209
00:14:31,876 --> 00:14:33,001
Wag kang maging humble.
210
00:14:33,084 --> 00:14:37,084
'Yong humility ng successful na mga tao,
parang kayabangan ang dating.
211
00:14:37,168 --> 00:14:39,418
Di ko naman po alam na successful na ako.
212
00:14:39,501 --> 00:14:40,793
Robert.
213
00:14:42,126 --> 00:14:43,584
Okay. Opo.
214
00:14:45,043 --> 00:14:46,709
Opo. Naiintindihan ko po.
215
00:14:50,251 --> 00:14:53,709
May sasabihin sana ako sa 'yo.
216
00:14:55,126 --> 00:14:57,334
Tatakbo akong presidente.
217
00:14:59,876 --> 00:15:01,459
Ng United States?
218
00:15:04,168 --> 00:15:05,126
Diyos...
219
00:15:06,001 --> 00:15:07,501
Ano... Ibig kong sabihin...
220
00:15:07,584 --> 00:15:09,084
Sige po, Mrs. C.
221
00:15:09,168 --> 00:15:10,584
Ano, maganda 'yan.
222
00:15:10,668 --> 00:15:14,418
Kayo po ang magiging pinakapambihirang
presidente ng bansang ito.
223
00:15:14,501 --> 00:15:17,751
Kasi, wow. Ano...
Kung may maitutulong po ako...
224
00:15:17,834 --> 00:15:20,126
Meron nga.
225
00:15:21,126 --> 00:15:24,376
Gusto kong ikaw ang maging
national student coordinator ko.
226
00:15:25,001 --> 00:15:26,001
Sorry... Ano po?
227
00:15:26,084 --> 00:15:29,834
Ikaw ang mamamahala sa student
organizations na kasama sa campaign,
228
00:15:29,918 --> 00:15:31,668
sa states na kasama ako sa ballot.
229
00:15:31,751 --> 00:15:33,584
- Okay.
- Mag-o-organize ng campus rallies.
230
00:15:33,668 --> 00:15:36,834
Ano po, Mrs. C, di po puwede.
231
00:15:36,918 --> 00:15:39,043
Ayaw ko ng "di puwede."
232
00:15:39,126 --> 00:15:40,668
Opo, alam ko. Pero...
233
00:15:41,168 --> 00:15:45,501
Robert, ito ang unang taon
na makakaboto na ang mga 18-year-old
234
00:15:45,584 --> 00:15:47,168
sa national election.
235
00:15:47,751 --> 00:15:50,793
Para bumoto sila, dapat malaman nila
236
00:15:51,293 --> 00:15:53,668
na pag bumoto sila,
may mangyayaring pagbabago.
237
00:15:54,418 --> 00:15:56,334
National coordinator?
238
00:15:56,418 --> 00:15:58,043
Ano po kasi, kaka-21 ko pa lang.
239
00:15:58,126 --> 00:16:01,459
Matanda ka na para lumaban
at mamatay sa Vietnam.
240
00:16:02,668 --> 00:16:06,168
Ano kasi, kalagitnaan na
ng school year, at di ako puwedeng...
241
00:16:07,668 --> 00:16:10,459
Ano po, kailangan kong
tawagan ang university.
242
00:16:10,543 --> 00:16:13,168
Ano, tatawagan ko rin 'yong parents ko.
243
00:16:18,584 --> 00:16:22,668
Dapat bang kumatok tayo
at ipaalam kay Mrs. Chisholm
244
00:16:22,751 --> 00:16:24,084
na nandito na 'ko?
245
00:16:24,168 --> 00:16:27,501
Alam niyang naghihintay tayo.
Patapusin natin siyang magtanghalian.
246
00:16:28,001 --> 00:16:28,918
Bagong camera?
247
00:16:29,418 --> 00:16:31,001
Mukha lang bago.
248
00:16:37,084 --> 00:16:38,293
Salamat.
249
00:16:38,376 --> 00:16:39,751
Sorry, pinaghintay ko kayo.
250
00:16:39,834 --> 00:16:40,751
Wala po 'yon.
251
00:16:41,251 --> 00:16:43,459
Shirley, si Stanley Thompson.
252
00:16:43,543 --> 00:16:44,418
Stan.
253
00:16:45,043 --> 00:16:47,876
- Kumusta kayo, Mrs. Chisholm?
- Mabuting-mabuti.
254
00:16:47,959 --> 00:16:48,918
Nakilala mo na sila?
255
00:16:49,001 --> 00:16:53,001
Si Conrad, si Arthur, si Robert Gottlieb,
ang youth coordinator ko.
256
00:16:53,084 --> 00:16:55,043
Bagay nga sa kanya 'yong "youth".
257
00:16:56,501 --> 00:16:58,418
Matanda na ako para pumuntang Vietnam.
258
00:17:00,751 --> 00:17:01,793
Oo nga.
259
00:17:01,876 --> 00:17:04,668
Matagal na sa politika si Stan.
260
00:17:04,751 --> 00:17:07,543
Excited siya sa prospect
na makasama sa campaign.
261
00:17:07,626 --> 00:17:08,543
Sobrang excited.
262
00:17:08,626 --> 00:17:10,584
Sa tingin ko, tayong lahat naman.
263
00:17:10,668 --> 00:17:13,543
Oo nga. Marami tayong gagawin.
264
00:17:13,626 --> 00:17:15,584
Kaya mag-isip tayo
ng pinakamagandang paraan
265
00:17:15,668 --> 00:17:17,251
para maipaparating ang mensahe mo.
266
00:17:17,334 --> 00:17:20,043
Sobrang simple lang
ng pinaninindigan at ng mensahe ko.
267
00:17:20,126 --> 00:17:22,584
Sinusubukan kong ibalik
ang pulitika sa mga mamamayan.
268
00:17:22,668 --> 00:17:25,251
Maganda 'yan.
Pero national campaign po ito.
269
00:17:25,334 --> 00:17:29,584
Paano natin maipaparating
ang mensahe ninyo sa buong America?
270
00:17:29,668 --> 00:17:31,793
Sa pagsabi sa mga botante sa buong America
271
00:17:31,876 --> 00:17:34,876
na sinusubukan kong ibalik
ang pulitika sa mga mamamayan.
272
00:17:36,418 --> 00:17:40,668
National campaign ito,
mas mahihirapan po tayo.
273
00:17:40,751 --> 00:17:42,459
Pero hindi naman kailangan.
274
00:17:44,001 --> 00:17:48,168
Mrs. Chisholm, sasali ako
sa underfunded na campaign
275
00:17:48,251 --> 00:17:52,084
kasi kung sino kayo at 'yong gusto ninyo,
naaayon sa panahon.
276
00:17:52,793 --> 00:17:55,126
Pero kailangan ninyong puntahan
ang mga botante.
277
00:17:55,209 --> 00:17:58,751
Ang hinihingi ko lang, 'yong pagkatiwalaan
ninyo akong matutulungan ko kayo.
278
00:18:06,543 --> 00:18:07,793
Okay.
279
00:18:07,876 --> 00:18:10,084
Ayos. O, pa'no...
280
00:18:12,501 --> 00:18:14,918
- Humanda ka nang maging presidente.
- Sige.
281
00:18:30,959 --> 00:18:32,834
Nakatayo ako sa harapan ninyo
282
00:18:32,918 --> 00:18:35,626
bilang kandidato
para sa Democratic nomination
283
00:18:35,709 --> 00:18:39,376
sa pagkapangulo
ng United States of America.
284
00:18:41,001 --> 00:18:46,834
Hindi ako ang kandidato ng Black America,
kahit Black ako at ipinagmamalaki ko 'yon.
285
00:18:47,918 --> 00:18:51,459
Hindi ako ang kandidato
ng women's movement ng bansang ito,
286
00:18:51,543 --> 00:18:56,251
kahit na babae ako,
at ipinagmamalaki ko ring babae ako.
287
00:18:59,209 --> 00:19:03,334
Hindi ako ang kandidato ng mga
makapangyarihan sa pulitika o malaking tao
288
00:19:03,418 --> 00:19:05,418
o ng may mga special interests.
289
00:19:08,584 --> 00:19:11,293
Nakatayo ako rito na walang endorsements
290
00:19:11,376 --> 00:19:15,418
ng mga sikat na pulitiko o artista.
291
00:19:16,501 --> 00:19:21,543
Hindi ko intensiyon na mag-alok
ng gasgas at paulit-ulit na mga linya
292
00:19:21,626 --> 00:19:26,543
na napakatagal nang tinanggap
bilang parte ng ating pulitika.
293
00:19:38,168 --> 00:19:42,334
Kandidato ako ng mga mamamayan ng America.
294
00:19:45,793 --> 00:19:47,918
At ang pagharap ko sa inyo ngayon
295
00:19:48,001 --> 00:19:52,168
ay simbolo ng bagong panahon
sa kasaysayan ng pulitika ng America.
296
00:19:52,834 --> 00:19:54,959
May tiwala ako
sa mga mamamayan ng America.
297
00:19:55,043 --> 00:19:55,959
- Tama!
- Oo!
298
00:19:56,043 --> 00:19:58,834
Nanininiwala akong may talino tayo
299
00:19:58,918 --> 00:20:04,293
para makakita ng talent, energy,
at dedication na ang lahat ng American,
300
00:20:04,376 --> 00:20:07,668
pati na ang mga babae
at minorities, ay mayroon.
301
00:20:08,584 --> 00:20:13,626
Lahat tayo ay mga anak ng Diyos,
at ang ninanais ng bawat isa sa atin
302
00:20:13,709 --> 00:20:18,209
ay kasinghalaga ng ninanais
ng pinakamakapangyarihan sa atin.
303
00:20:18,709 --> 00:20:21,501
Ngayong 1972, makagagawa ng bagong America
304
00:20:21,584 --> 00:20:22,876
ang ating ninanais.
305
00:20:22,959 --> 00:20:23,959
Tama!
306
00:20:24,043 --> 00:20:28,959
Isang America na malaya sa karahasan,
at digmaan dito at sa labas ng bansa.
307
00:20:29,043 --> 00:20:29,959
Tama!
308
00:20:30,043 --> 00:20:34,001
Kung saan walang kahirapan
at diskriminasyon.
309
00:20:34,084 --> 00:20:40,001
Kung saan ramdam natin
na ang progress ay para sa lahat.
310
00:20:40,084 --> 00:20:40,959
Tama!
311
00:20:41,043 --> 00:20:43,668
Kayong lahat na may ganitong pananaw,
312
00:20:43,751 --> 00:20:45,418
na napabayaan,
313
00:20:45,501 --> 00:20:49,293
iniwan, kinalimutan,
binalewala, o isinantabi,
314
00:20:49,376 --> 00:20:53,084
samahan ninyo ako
sa pagbawi ng ating lipunan
315
00:20:53,168 --> 00:20:56,293
at sa pagkontrol ulit ng ating kapalaran.
316
00:20:56,376 --> 00:21:00,501
Sa laban natin sa Chisholm Trail
ngayong 1972.
317
00:21:16,501 --> 00:21:20,418
Si Shirley Chisholm lang ang kandidatong
na sa perpektong posisyon
318
00:21:20,501 --> 00:21:24,001
na magkaroon ng malaking epekto
sa pulitika sa bansang ito.
319
00:21:24,084 --> 00:21:28,751
Hihikayatin ko ang constituents ko
sa Oakland, sa California...
320
00:21:28,834 --> 00:21:31,293
Ang totoo, kayong mga botante
sa bansang ito,
321
00:21:31,376 --> 00:21:34,084
kapag iniisip ninyo
ang susunod na presidente,
322
00:21:34,168 --> 00:21:38,251
isang pangalan lang
at iyon lang ang dapat ninyong banggitin.
323
00:21:38,334 --> 00:21:41,793
At ang pangalang iyon ay Shirley Chisholm.
324
00:21:43,626 --> 00:21:44,793
Ron.
325
00:21:44,876 --> 00:21:46,043
Shirley.
326
00:21:50,168 --> 00:21:51,209
Salamat, Ron.
327
00:21:51,793 --> 00:21:52,626
Para sa?
328
00:21:52,709 --> 00:21:55,084
Sa maaga at malakas na endorsement.
329
00:21:55,168 --> 00:21:58,959
Hay, Shirley, sumali ka,
kaya dapat manalo ka.
330
00:21:59,043 --> 00:22:01,584
Hindi ka kakalabanin ni Ron Dellums.
331
00:22:04,918 --> 00:22:06,543
Lalaban ka rin ba sa California?
332
00:22:09,043 --> 00:22:12,584
Kung lalaban ka sa California,
ibibigay ko sa 'yo lahat ng capital ko.
333
00:22:12,668 --> 00:22:15,043
Sa 'yo ang Bay Area,
Oakland, San Francisco...
334
00:22:15,126 --> 00:22:17,918
Ron, ang California, winner-take-all.
335
00:22:18,418 --> 00:22:21,668
Di ako magsasayang ng oras
o resoures sa California,
336
00:22:21,751 --> 00:22:24,334
para lang makuha ni Muskie
ang lahat ng delegates.
337
00:22:24,418 --> 00:22:26,376
Kung gano'n, babala lang.
338
00:22:28,959 --> 00:22:31,084
Baka maging problema mo
si Walter Fauntroy.
339
00:22:33,126 --> 00:22:35,168
Little Lord Fauntroy.
340
00:22:35,876 --> 00:22:39,709
Gusto nilang palabasin na siya
ang paboritong kandidato sa district.
341
00:22:39,793 --> 00:22:41,584
Ibig sabihin, maglalaban kayo.
342
00:22:43,834 --> 00:22:49,626
"Hay, Ronald, hindi naman ako
kalaban ni Shirley, naiintindihan mo ba?"
343
00:22:49,709 --> 00:22:55,126
"Hinihingi ko lang
na maging masunurin siya at maghintay."
344
00:22:56,376 --> 00:22:57,626
Kuhang-kuha mo, a.
345
00:23:00,751 --> 00:23:03,001
Ron, salamat sa tiwala.
346
00:23:04,709 --> 00:23:05,834
Shirley.
347
00:23:06,584 --> 00:23:09,751
Parang ate na kita.
348
00:23:11,084 --> 00:23:13,293
Anumang kalabasan nito,
349
00:23:13,876 --> 00:23:15,376
susuportahan kita.
350
00:23:19,876 --> 00:23:21,084
Salamat.
351
00:23:22,168 --> 00:23:23,293
Wala 'yon.
352
00:23:24,876 --> 00:23:27,918
Gutom na 'ko. Bumili ka ng McDonald's.
353
00:23:28,001 --> 00:23:29,584
Alam mong paborito ko 'yon.
354
00:23:29,668 --> 00:23:32,376
- Baka madaanan ko.
- Strawberry shake.
355
00:23:32,459 --> 00:23:33,501
Strawberry...
356
00:23:35,209 --> 00:23:37,584
{\an8}Nag-a-analyze pa rin 'yong mga analyst,
357
00:23:37,668 --> 00:23:40,793
{\an8}at hindi nila naiintindihan
na may bagong nangyayari sa America.
358
00:23:40,876 --> 00:23:43,501
{\an8}At ang kampanyang ito,
ang kampanya ni Shirley Chisholm,
359
00:23:43,584 --> 00:23:45,626
ito ang simbolo ng bagong uri ng pulitika.
360
00:23:45,709 --> 00:23:48,584
'Yong iba, nag-iingay lang.
361
00:23:48,668 --> 00:23:51,418
{\an8}Napakalinaw ng sinabi ko.
362
00:23:51,501 --> 00:23:52,501
{\an8}Si Shirley Chisholm,
363
00:23:52,584 --> 00:23:56,876
{\an8}itinuturing niya ang pagtakbo niya na
representation ng karapatan ng isang babae
364
00:23:56,959 --> 00:23:59,668
{\an8}at ng isang Black
para sa pinakamataas na posisyon sa bansa.
365
00:23:59,751 --> 00:24:04,376
{\an8}Si Senator McGovern ang itinuturing ko
na the best white male candidate.
366
00:24:04,459 --> 00:24:08,793
Puno at sawa na ako
sa mga taong nagtatanong na,
367
00:24:08,876 --> 00:24:13,584
"Mrs. Chisholm, seryoso po ba kayo
na tatakbo kayong presidente?"
368
00:24:13,668 --> 00:24:18,793
'Yong katotohanan na 'yong mga tao,
kahit iba pang kababaihan, mga feminist,
369
00:24:18,876 --> 00:24:21,793
na hindi nila sineseryoso ang kampanya ko,
370
00:24:21,876 --> 00:24:27,376
ay indikasyon na may itinakdang papel
sa mga babae ang lipunan natin.
371
00:24:28,168 --> 00:24:32,126
Kinikilala natin
ang racial politics, ethnic politics,
372
00:24:32,209 --> 00:24:34,543
pero nagsisimula pa lang tayong umamin
373
00:24:34,626 --> 00:24:37,626
na may problema rin
sa gender politics ang bansang ito.
374
00:24:38,376 --> 00:24:44,459
Dapat kalimutan natin ang ating mga sarili
at baguhin ang prayoridad ng bansang ito
375
00:24:44,543 --> 00:24:47,126
para gawin itong
ligtas na lugar para sa lahat,
376
00:24:47,209 --> 00:24:50,501
anuman ang lahi,
kulay, paniniwala, o kasarian.
377
00:24:55,001 --> 00:24:56,709
- Tama.
- Tama ka, Chisholm.
378
00:25:51,209 --> 00:25:53,793
Gusto kong may magawa ako.
379
00:25:53,876 --> 00:25:57,043
Nakikita ko ang nangyayari
sa bansang ito. Sa Vietnam, lahat.
380
00:25:57,543 --> 00:25:58,459
Ano...
381
00:25:59,126 --> 00:26:00,126
Pagod na 'ko.
382
00:26:00,209 --> 00:26:03,584
Magtu-twenty-five pa lang ako,
pero pagod na 'ko sa lagay ng mga bagay.
383
00:26:04,376 --> 00:26:06,626
Sawa na sa mga lalaking
pinapaupo sa Washington.
384
00:26:06,709 --> 00:26:10,168
Sina Humphrey, Muskie, mas okay sila
kay Nixon, pero sila na'ng standard?
385
00:26:10,251 --> 00:26:13,043
- Sana hindi.
- Ang maging mas okay kaysa isang kurakot?
386
00:26:14,168 --> 00:26:17,418
Narinig ko ang sinabi mong
kaya nating baguhin ang sistema.
387
00:26:18,168 --> 00:26:19,959
Pero di ko alam kung saan magsisimula.
388
00:26:20,043 --> 00:26:21,876
Nakapagparehistro ka na ba para bumoto?
389
00:26:22,793 --> 00:26:24,709
Nakapagparehistro? Hindi pa.
390
00:26:24,793 --> 00:26:28,751
Iha, 'yong bumoto
ang dapat una mong gawin.
391
00:26:29,668 --> 00:26:32,584
Ayoko. Bourgeois politics lang 'yon.
392
00:26:32,668 --> 00:26:35,334
Kung sisigaw-sigaw
at bubulyaw-bulyaw ka lang sa labas,
393
00:26:35,418 --> 00:26:39,251
magiging gano'n ka lang talaga,
bulyawera at sigawera.
394
00:26:39,334 --> 00:26:41,418
Dapat mag-participate ka sa process.
395
00:26:41,918 --> 00:26:45,334
Walang pang process
para sa Black women sa pulitika.
396
00:26:46,293 --> 00:26:47,293
Iba ka kasi.
397
00:26:47,793 --> 00:26:50,334
Nakita ko ang dapat gawin, at ginawa ko.
398
00:26:51,126 --> 00:26:52,376
Hindi naman iba 'yon.
399
00:26:52,459 --> 00:26:54,001
Kailangan 'yon.
400
00:26:56,293 --> 00:26:58,209
Gusto kong magtrabaho ka sa 'kin.
401
00:27:00,168 --> 00:27:01,126
Sa campaign mo?
402
00:27:01,709 --> 00:27:04,043
Masyado bang bourgeois 'yon sa 'yo?
403
00:27:05,584 --> 00:27:08,876
May baby ako.
Single mother pa 'ko, at kailangan kong...
404
00:27:09,376 --> 00:27:12,626
E di, mas naiintindihan mo
kung ano ang kinakaharap ng karamihan.
405
00:27:12,709 --> 00:27:15,334
Hindi mo naman kailangang mag-full time.
406
00:27:15,418 --> 00:27:18,168
Kung may oras ka lang,
kung ano lang ang makakaya mo.
407
00:27:19,084 --> 00:27:20,584
Waka po akong experience.
408
00:27:20,668 --> 00:27:23,001
Well, wala rin akong pera.
409
00:27:24,709 --> 00:27:29,626
Ang maibibigay ko sa 'yo,
opportunity na gumawa ng pagbabago.
410
00:27:36,751 --> 00:27:37,626
Okay.
411
00:27:38,251 --> 00:27:39,334
Okay.
412
00:27:39,959 --> 00:27:40,793
Okay.
413
00:27:51,001 --> 00:27:52,918
Dalawang pirma para sa bill sa Martes.
414
00:27:53,001 --> 00:27:55,626
- Saan pipirma?
- Dalawa sa page na 'to.
415
00:27:55,709 --> 00:27:57,668
Shirley, tara na.
416
00:27:57,751 --> 00:27:58,793
Si Percy, baka...
417
00:27:58,876 --> 00:28:01,084
- Di ka puwedeng maiwan ng flight.
- Oo.
418
00:28:01,168 --> 00:28:03,251
- Shirley.
- Si Bob Dole, si Senator Dole.
419
00:28:03,334 --> 00:28:04,209
...nang maaga.
420
00:28:04,293 --> 00:28:06,751
Late ka nang makakauwi,
kaya di na kita tatawagan.
421
00:28:06,834 --> 00:28:08,626
Kung may kailangan ka, uuwi na ako.
422
00:29:17,251 --> 00:29:18,251
Ma'am.
423
00:29:19,209 --> 00:29:20,209
Nandito na tayo.
424
00:29:33,668 --> 00:29:34,626
Conrad?
425
00:29:41,834 --> 00:29:42,668
Conrad.
426
00:29:54,501 --> 00:29:56,209
Pasensiya nang nagising kita.
427
00:29:58,418 --> 00:29:59,543
Ginabi ka na.
428
00:29:59,626 --> 00:30:01,126
Na-delay 'yong flight.
429
00:30:03,709 --> 00:30:05,001
May pagkain ba?
430
00:30:06,668 --> 00:30:07,709
Ano 'yon?
431
00:30:08,209 --> 00:30:10,168
May makakain ba?
432
00:30:11,126 --> 00:30:13,168
Parang meron d'yan sa freezer.
433
00:30:13,251 --> 00:30:14,751
Walang mainit?
434
00:30:17,584 --> 00:30:20,584
- Puwede akong bumili...
- Saan? Gabi na.
435
00:30:21,793 --> 00:30:23,376
Sarado na lahat.
436
00:30:23,459 --> 00:30:24,459
Ano...
437
00:30:27,334 --> 00:30:28,209
Okay lang.
438
00:30:28,293 --> 00:30:30,626
Mag-iinit na lang ako ng kung ano dito.
439
00:30:31,168 --> 00:30:34,293
Kailangan kong gumising ng maaga
at makipagkita kay Stanley.
440
00:30:35,918 --> 00:30:37,376
Okay lang.
441
00:30:39,418 --> 00:30:40,334
Okay lang.
442
00:31:41,376 --> 00:31:46,043
Halos 200 taon nang nagsasagawa ng
presidential elections sa United States.
443
00:31:46,126 --> 00:31:49,043
Bawat halalan ay mahalaga,
pero ang election ngayong taon
444
00:31:49,126 --> 00:31:53,168
ay higit pa sa pagpapakita
ng stability at continuity.
445
00:31:53,251 --> 00:31:54,959
Kombinasyon ito ng iba't ibang bagay,
446
00:31:55,043 --> 00:31:57,376
ng mga reporma sa pagitan
ng dalawang major parties,
447
00:31:57,459 --> 00:31:59,793
ng bagong batas
na makakaboto na ang young adults,
448
00:31:59,876 --> 00:32:03,584
at ng bagong political awareness
sa mga grupong inactive dati,
449
00:32:03,668 --> 00:32:09,168
ang mga 'yon ang posibleng magpapabago
sa kasaysayhan ng pulitika sa America.
450
00:32:09,251 --> 00:32:13,126
Pag-abot sa supporters, ang pagkausap,
at ang paghikayat sa kanilang bumoto.
451
00:32:13,209 --> 00:32:15,376
Ito ang layunin ng campaign.
452
00:32:15,459 --> 00:32:21,376
Kailangan natin ng 1,500 delegates para
makuha ang nomination sa pagkapresidente.
453
00:32:22,251 --> 00:32:24,418
ganito karami ang meron tayo.
454
00:32:24,501 --> 00:32:25,918
Meron tayong anim na buwan
455
00:32:26,001 --> 00:32:29,543
hanggang sa last primaries sa June
para paramihin ang delegates.
456
00:32:29,626 --> 00:32:32,001
Paano natin makukuha ang delegates?
457
00:32:32,084 --> 00:32:33,209
May national polling...
458
00:32:33,293 --> 00:32:36,251
Ang unang primaries,
New Hampshire at Florida sa March 14.
459
00:32:36,334 --> 00:32:38,043
Di ako sasali kung wala ang Florida.
460
00:32:38,126 --> 00:32:40,293
"Ano ang alam mo kay Shirley Chisholm?"
461
00:32:40,376 --> 00:32:41,501
New Hamspshire?
462
00:32:41,584 --> 00:32:44,376
Kalimutan mo na'ng New Hampshire.
Kay Muskie na 'yon.
463
00:32:44,459 --> 00:32:47,084
Ayon sa mga diyaryo,
na-secure na ni Muskie ang nomination.
464
00:32:47,168 --> 00:32:50,209
46% ng respondents, alam na Black ka.
465
00:32:50,293 --> 00:32:51,626
38%, alam na babae ka...
466
00:32:51,709 --> 00:32:54,126
38%? Hindi pa ba halata sa pangalan niya?
467
00:32:54,209 --> 00:32:57,501
'Yong Shirley kasi,
puwedeng pambabae o panglalaki, e.
468
00:32:57,584 --> 00:32:59,418
- Parang Chris o Leslie.
- Alabama?
469
00:32:59,501 --> 00:33:01,709
- Iba 'yong Shirley sa Chris o Leslie.
- Hindi.
470
00:33:01,793 --> 00:33:02,876
Arizona?
471
00:33:02,959 --> 00:33:06,876
'Yong punto, hindi alam
ng karamihan sa electorate kung sino ka.
472
00:33:06,959 --> 00:33:07,834
Ohio?
473
00:33:07,918 --> 00:33:10,918
Aatakihin ako ni Carl Stokes
hanggang mamatay pag pinasok ko 'yon.
474
00:33:11,001 --> 00:33:13,001
- Colorado?
- Pwedeng tapusin ang sinabi ko?
475
00:33:13,876 --> 00:33:16,126
Challenge na hindi ka kilala,
476
00:33:16,209 --> 00:33:18,959
pero ibig sabihin no'n,
wala pang opinyon ang mga botante...
477
00:33:19,043 --> 00:33:22,043
- Colorado?
- Minority ang reform wing.
478
00:33:22,126 --> 00:33:24,501
- Isipin natin paano papasok sa ballot...
- Shirley.
479
00:33:25,543 --> 00:33:27,918
Di tayo dapat
masyadong mangampanya sa Colorado.
480
00:33:28,001 --> 00:33:30,251
Makakabuo sila ng opinyon sa mga debate.
481
00:33:30,334 --> 00:33:31,501
Magiging mapanuri sila.
482
00:33:31,584 --> 00:33:35,209
Malupit na debater 'yang si Shirley.
Nilampaso niya si James Farmer.
483
00:33:35,293 --> 00:33:36,918
Di naman pulitiko si Farmer.
484
00:33:37,001 --> 00:33:39,876
'Yong iba rito,
ang bilis-bilis manginsulto.
485
00:33:39,959 --> 00:33:40,959
Sa California?
486
00:33:44,751 --> 00:33:45,626
California?
487
00:33:46,918 --> 00:33:48,584
- Hindi.
- Shirley!
488
00:33:48,668 --> 00:33:52,959
- Maraming colleges at universities do'n.
- Winner-take-all ang California.
489
00:33:53,043 --> 00:33:55,126
Kung ibubuhos ang oras
at enerhiya natin doon,
490
00:33:55,209 --> 00:33:56,834
wala tayong mapapala.
491
00:33:56,918 --> 00:34:01,418
Malaki at makinang na bagay lang 'yon
na idi-distract tayo, matatalo lang tayo.
492
00:34:01,501 --> 00:34:05,418
Shirley, sa ngayon,
ang buong national campaign mo,
493
00:34:05,501 --> 00:34:07,293
sa isang state lang naka-focus,
494
00:34:07,376 --> 00:34:08,376
sa Florida.
495
00:34:21,126 --> 00:34:23,459
'Yan na ang campaign natin.
Doon tayo magsisimula.
496
00:34:26,918 --> 00:34:29,293
Sabihin na nila ang gusto nilang sabihin.
497
00:34:29,376 --> 00:34:32,834
Ba't parami ang milyon-milyong American
na sumusuporta kay Governor Wallace?
498
00:34:32,918 --> 00:34:35,501
Maglakad ka sa kalye
o sa park mamayang gabi.
499
00:34:37,459 --> 00:34:40,376
{\an8}Naglipana ang usap-usapan
tungkol sa liberalism.
500
00:34:40,459 --> 00:34:43,834
{\an8}Well, ano ba ang ginawa
ng liberalism sa America?
501
00:34:43,918 --> 00:34:48,751
{\an8}Lumaganap ang drug addiction, naging
mahirap maipatupad ang batas at kaayusan.
502
00:34:48,834 --> 00:34:50,126
{\an8}At ngayon, meron sila nitong
503
00:34:50,209 --> 00:34:53,251
{\an8}busing ng mga anak natin
para magka-racial balance.
504
00:34:53,334 --> 00:34:56,251
{\an8}Pang-aagaw 'yon ng karapatan n'yong
palakihin ang mga anak n'yo
505
00:34:56,334 --> 00:34:57,418
{\an8}sa paraang gusto n'yo.
506
00:34:57,501 --> 00:35:01,251
{\an8}Ba't parami ang milyon-milyong American
na sumusuporta kay Gov. Wallace?
507
00:35:01,334 --> 00:35:03,959
Sundan n'yo ang mga anak n'yo
habang nakasakay sila sa bus.
508
00:35:04,043 --> 00:35:07,209
Di magandang solusyon ang busing
sa school integration.
509
00:35:07,293 --> 00:35:10,793
Pasanin iyon sa mga batang
gusto nating tulungan.
510
00:35:10,876 --> 00:35:12,334
Magandang sagot 'yan sa Florida.
511
00:35:12,418 --> 00:35:14,168
- Pero di mo puwedeng...
-"Di puwede"?
512
00:35:14,251 --> 00:35:17,459
...na di ka sumusuporta sa busing
sa Massachusetts o New York.
513
00:35:17,543 --> 00:35:20,459
Mukhang sasabihin nga 'yan ni Wallace.
514
00:35:20,543 --> 00:35:22,001
Ano'ng tingin mo sa abortion?
515
00:35:22,084 --> 00:35:25,043
Mariin kong itinataguyod
ang family planning.
516
00:35:25,126 --> 00:35:26,793
- Pero, alam ko...
- Shirley...
517
00:35:26,876 --> 00:35:30,418
- ...na hindi sapat ang birth control.
- Shirley...
518
00:35:30,501 --> 00:35:32,834
Minsan, di gumagana ang contraceptives...
519
00:35:32,918 --> 00:35:34,668
Shirley, di mo puwedeng sabihin 'yon.
520
00:35:34,751 --> 00:35:37,876
- Ano, Stanley? "Di puwede"?
- Ang daming nuance.
521
00:35:37,959 --> 00:35:39,043
- Mac.
- Honest lang ako.
522
00:35:39,126 --> 00:35:42,376
Dapat mas deretso kang sumagot.
Gano'n din sa busing.
523
00:35:42,459 --> 00:35:46,793
Ganyan ang magiging sagot ko
kahit saang side man ng Mason-Dixon.
524
00:35:46,876 --> 00:35:49,626
At iniisip ko rin ang nuance.
525
00:35:49,709 --> 00:35:52,043
Uy! Mainit-init pa.
526
00:35:52,126 --> 00:35:56,126
Bago 'yan, puwedeng tapusin muna natin
'yong inumpisahan natin?
527
00:35:56,209 --> 00:35:57,793
- Ang ganda ng mga 'to.
- Oo nga.
528
00:35:57,876 --> 00:36:01,001
Pupunta akong Florida bukas.
Pagdating ninyo ro'n,
529
00:36:01,084 --> 00:36:04,376
nandoon na ang volunteers.
Na-book ko na rin ang venues.
530
00:36:04,459 --> 00:36:07,793
Uunahin natin
'yong public speaking event sa FSU.
531
00:36:07,876 --> 00:36:11,334
Dapat walang maging problema, iho.
532
00:36:11,418 --> 00:36:13,334
Dapat malakas ang suporta ngayong primary.
533
00:36:13,418 --> 00:36:15,751
- Ako na'ng bahala.
- Salamat, Robert.
534
00:36:16,668 --> 00:36:17,834
Siyempre naman.
535
00:36:17,918 --> 00:36:18,918
{\an8}Sige.
536
00:36:19,709 --> 00:36:21,376
{\an8}- Magkita tayo sa Florida.
- Sige.
537
00:36:32,543 --> 00:36:34,168
UWI NA NEGRA!
538
00:36:51,876 --> 00:36:56,293
May 22 primaries pa ngayong election.
539
00:36:56,376 --> 00:37:00,209
Lumipat na ang mga pulitiko
mula sa snow ng New Hampshire
540
00:37:00,293 --> 00:37:01,751
papunta sa buhangin ng Florida.
541
00:37:03,084 --> 00:37:04,751
Magdesisyon kung pupunta ka
542
00:37:04,834 --> 00:37:07,918
sa National Black Political Convention
sa Gary, Indiana.
543
00:37:08,001 --> 00:37:10,084
May leaders do'n
galing sa iba't ibang grupo.
544
00:37:10,168 --> 00:37:12,626
- Radical, faith-based, conservative...
- Titingnan natin.
545
00:37:12,709 --> 00:37:16,209
Nakakakuha ako ng invitation
na maging speaker ka sa Pearly Club.
546
00:37:16,293 --> 00:37:17,543
Exclusive club 'yon.
547
00:37:17,626 --> 00:37:20,251
- Exclusive sa mga white?
- Exclusive para sa mga lalaki.
548
00:37:20,334 --> 00:37:23,209
Ikaw ang magiging
kauna-unahang babaeng speaker nila.
549
00:37:23,293 --> 00:37:25,001
White men's club dito sa Florida?
550
00:37:25,084 --> 00:37:29,251
Pero di ka makaka-attend
sa Black political convention sa Gary?
551
00:37:29,334 --> 00:37:32,084
Ganito, ba't di na lang muna natin
ipagpaliban 'yong sa Gary
552
00:37:32,168 --> 00:37:34,001
at pagpahingahin muna siya?
553
00:37:34,501 --> 00:37:36,251
Pag-uusapan natin ulit bukas.
554
00:37:37,293 --> 00:37:40,168
Hello. Tumatawag po ako
para kay Congresswoman Shirley Chisholm.
555
00:37:40,251 --> 00:37:43,876
May events po si congresswoman
habang nasa Florida siya...
556
00:37:43,959 --> 00:37:45,459
Mababago ng boto mo ang America.
557
00:37:45,543 --> 00:37:49,584
Ang fundraisers na ito ay oportunidad
para makita si Shirley nang harapan.
558
00:37:50,168 --> 00:37:51,793
At nananawagan ako sa inyo,
559
00:37:51,876 --> 00:37:53,376
mga kabataan ng America,
560
00:37:53,459 --> 00:37:56,209
na lumaban para sa kinabukasan.
561
00:37:56,293 --> 00:37:59,251
'Yong mga unang beses boboto,
562
00:37:59,334 --> 00:38:02,251
dapat gamitin n'yo ang mga boses n'yo
at ipaalam sa mga pulitiko
563
00:38:02,334 --> 00:38:05,084
na pagmamay-ari
ng lahat mga mamamayan ang gobyerno.
564
00:38:05,168 --> 00:38:06,293
Tama!
565
00:38:07,084 --> 00:38:08,334
{\an8}Magparehistro kayo!
566
00:38:08,418 --> 00:38:10,959
{\an8}Kung sisigaw-sigaw
at bubulyaw-bulyaw lang kayo sa labas,
567
00:38:11,043 --> 00:38:13,959
{\an8}magiging gano'n na lang kayo,
mga bulyawera at sigawera.
568
00:38:14,043 --> 00:38:15,334
Makibahagi kayo sa proseso!
569
00:38:16,376 --> 00:38:19,043
Dapat walang panigan ang US foreign policy
570
00:38:19,126 --> 00:38:22,126
at dapat mag-focus
sa humanitarian crisis sa Middle East.
571
00:38:22,209 --> 00:38:24,334
Ano'ng tingin mo sa Black Panthers?
572
00:38:24,418 --> 00:38:27,126
Nakakalungkot
na kailangan pa ng Black Panthers,
573
00:38:27,209 --> 00:38:29,959
pero naiintindihan ko
kung bakit kailangan sila.
574
00:38:30,043 --> 00:38:33,001
Importante para sa atin
na hikayating bumoto ang kabataan.
575
00:38:33,084 --> 00:38:35,834
Ito ang unang election
na makakaboto ang mga 18 na.
576
00:38:35,918 --> 00:38:39,793
Di lang ito tungkol sa patas na sahod.
Tungkol ito sa buhay namin.
577
00:38:39,876 --> 00:38:40,876
PAGKAKAPANTAY-PANTAY
PARA SA MGA MAGSASAKA
578
00:38:40,959 --> 00:38:42,376
Sumuporta ka sa busing.
579
00:38:42,459 --> 00:38:44,168
Tinatanong mo ba ako o inuutusan?
580
00:38:45,293 --> 00:38:47,501
Grabe ang ginagawa ng mga kalaban ko
581
00:38:47,584 --> 00:38:49,668
para lang ipaliwanag
ang tingin nila sa busing.
582
00:38:49,751 --> 00:38:51,126
Di ako sumusuporta sa busing.
583
00:38:51,209 --> 00:38:54,793
Pekeng solusyon 'yon
sa problema sa segregation.
584
00:38:54,876 --> 00:38:57,251
Open housing ang totoong solusyon.
585
00:38:57,334 --> 00:38:59,584
Pero habang may problema,
586
00:38:59,668 --> 00:39:02,126
mabuti nang may pekeng solusyon
kaysa sa wala.
587
00:39:02,209 --> 00:39:04,001
Isa sa mga pinakaaktibong kandidato
588
00:39:04,084 --> 00:39:07,126
ng election nitong '72
ay si Shirley Chisholm ng Brooklyn.
589
00:39:07,209 --> 00:39:08,126
I love you, Shirley!
590
00:39:08,209 --> 00:39:10,543
Di ko kailangan ng love.
Boto mo ang kailangan ko.
591
00:39:10,626 --> 00:39:13,168
Iboboto kita. Ikaw o si George Wallace.
592
00:39:13,251 --> 00:39:14,751
A, sige. Ano...
593
00:39:14,834 --> 00:39:17,834
Sabihin ko 'to. Si Shirley Chisholm lang
ang isa pang candidate
594
00:39:17,918 --> 00:39:21,043
na pareho ang sinasabi
sa South at sa North.
595
00:39:21,543 --> 00:39:24,459
Hindi magiging presidente
si Shirley Chisholm.
596
00:39:24,543 --> 00:39:28,043
{\an8}-America 'to.
- Dapat umatras na ang babaeng 'yon.
597
00:39:28,626 --> 00:39:31,334
{\an8}Naiirita siya
sa mungkahing umatras na siya,
598
00:39:31,418 --> 00:39:35,501
na baka dahilan siya na mabawasan
ang boto sa ibang presidential contenders.
599
00:39:35,584 --> 00:39:40,918
Bakit pa lagi na lang
white males, white males?
600
00:39:43,418 --> 00:39:47,376
Kung di ninyo ako
masusuportahan o ma-e-endorse,
601
00:39:47,459 --> 00:39:48,793
wag kayong humarang.
602
00:39:48,876 --> 00:39:51,084
Gawin n'yo ang gusto n'yo, gano'n din ako.
603
00:39:51,168 --> 00:39:52,876
Mamatay ka na, 'tang inang Black.
604
00:39:52,959 --> 00:39:54,168
Putang inang Black!
605
00:39:54,251 --> 00:39:58,584
Papatayin kita!
Putang inang Black! Papatayin talaga kita!
606
00:41:13,334 --> 00:41:14,459
Hinuli siya ng pulis.
607
00:41:16,668 --> 00:41:17,668
Ano lang 'yon...
608
00:41:19,168 --> 00:41:20,543
Kung sinong baliw lang.
609
00:41:22,084 --> 00:41:24,709
Grabe 'yong mundo, 'no?
May mga taong gano'n.
610
00:41:29,251 --> 00:41:31,918
Nahuli na naman siya ng mga pulis.
611
00:41:33,584 --> 00:41:34,876
Nasa'n ka ba kasi?
612
00:41:36,751 --> 00:41:39,168
Ang lapit na niya sa 'kin.
613
00:41:41,584 --> 00:41:44,168
Ikaw dapat 'yong security ko.
614
00:41:45,501 --> 00:41:47,584
Poprotektakahan mo dapat ako.
615
00:41:48,459 --> 00:41:50,168
Nasaan ka ba?
616
00:41:52,543 --> 00:41:56,918
Sinusubukan ko
na maging lalaking gusto mo.
617
00:41:58,084 --> 00:42:01,251
Maalaga at maasikaso at...
618
00:42:02,418 --> 00:42:05,459
Pero hindi nakaharang at nasa tabi lang.
619
00:42:05,959 --> 00:42:07,209
Ginagawa ko 'yon.
620
00:42:07,293 --> 00:42:10,626
Masaya akong gawin 'yon kasi alam ko
kung gaano ka-importante 'to sa 'yo.
621
00:42:10,709 --> 00:42:12,293
Di lang 'to para sa 'kin.
622
00:42:12,376 --> 00:42:15,251
Alam ko lahat ng kabutihang magagawa mo.
623
00:42:16,251 --> 00:42:17,668
Kaya magiging anino mo ako.
624
00:42:19,626 --> 00:42:20,709
Kasi alam ko,
625
00:42:21,918 --> 00:42:23,168
sa anumang dahilan,
626
00:42:24,043 --> 00:42:25,626
gusto mo lang ako maging anino.
627
00:42:28,043 --> 00:42:29,751
Pero wag kang magalit sa akin
628
00:42:30,709 --> 00:42:32,709
kapag sobrang ginagalingan ko.
629
00:43:08,168 --> 00:43:11,251
Ang sabi,
"Behind every great man is a great woman."
630
00:43:11,334 --> 00:43:13,584
Sa likod ni Shirley Chisholm,
si Conrad Chisholm,
631
00:43:13,668 --> 00:43:17,459
isang investigator
sa City Bureau of Medical Services.
632
00:43:18,251 --> 00:43:22,501
Labing-siyam na taon na kayong kasal.
Paano ninyo ilalarawan ang isa't isa?
633
00:43:25,584 --> 00:43:26,834
Ito'ng masasabi ko.
634
00:43:27,959 --> 00:43:33,043
Naaalala ko noong ipinakilala siya
ng MC sa isang dinner.
635
00:43:33,126 --> 00:43:37,293
At, para sa akin, bagay na bagay sa kanya
636
00:43:37,376 --> 00:43:42,126
na idinescribe siyang
100 pounds ng nuclear energy.
637
00:43:42,959 --> 00:43:45,126
At sa tingin ko, tamang-tama iyon.
638
00:43:46,126 --> 00:43:51,751
Ako naman, ang masasabi ko sa asawa ko,
639
00:43:52,543 --> 00:43:54,543
200 pounds siya ng pasensiya.
640
00:43:56,501 --> 00:43:59,001
Kahanga-hanga siya.
641
00:43:59,959 --> 00:44:05,001
Masasabi ko na walang halong
kasinungalingan na hindi ko maabot
642
00:44:05,084 --> 00:44:10,168
'yong tuktok kung wala akong
partner na pasensiyoso.
643
00:44:11,501 --> 00:44:15,418
At, alam ko talaga,
na sobrang nahihirapan na siya minsan.
644
00:44:16,751 --> 00:44:21,418
Ano... Medyo marami akong isinakripisyo,
645
00:44:21,501 --> 00:44:27,293
pero natutuwa akong mag-sacrifice
para sa ginagawa niya.
646
00:44:30,209 --> 00:44:31,959
Maraming salamat sa inyong dalawa.
647
00:44:45,751 --> 00:44:49,043
TATLONG BUWAN
BAGO ANG DEMOCRATIC NATIONAL CONVENTION
648
00:44:50,293 --> 00:44:51,959
Nakakahiya.
649
00:44:52,876 --> 00:44:54,834
'Yong ganito ang kinahinatnan ng campaign,
650
00:44:54,918 --> 00:44:57,251
si Shirley at si Wallace.
651
00:44:57,334 --> 00:45:01,668
Grabe ang pagkatalo ni Shirley sa Florida,
mas konti pa sa 1% 'yong boto sa Illinois.
652
00:45:01,751 --> 00:45:03,043
Gano'n din sa Wisconsin.
653
00:45:03,126 --> 00:45:05,501
Mas konti pa sa 1% 'yong boto.
654
00:45:06,209 --> 00:45:07,709
At walang delegates.
655
00:45:07,793 --> 00:45:10,251
Wag mo nang sabihin kay Shirley kung ilan.
656
00:45:10,334 --> 00:45:12,126
Tatlong buwan bago 'yong convention,
657
00:45:12,209 --> 00:45:13,626
paatras tayo.
658
00:45:13,709 --> 00:45:14,709
Shirley...
659
00:45:15,918 --> 00:45:20,001
Gusto ko 'yong nagsasabi siya ng totoo,
pero di 'yon nakakakuha ng boto.
660
00:45:20,084 --> 00:45:22,793
Stanley, ano'ng gusto mo?
661
00:45:23,834 --> 00:45:27,168
Tulungan mo 'kong tulungan si Shirley.
Wala akong magagawa sa bleachers.
662
00:45:28,334 --> 00:45:30,709
Nagpapatulong kang makontrol si Shirley?
663
00:45:30,793 --> 00:45:32,834
Ay, naku, hindi, Mac.
664
00:45:33,334 --> 00:45:34,918
Kilala mo naman ako.
665
00:45:35,001 --> 00:45:40,001
Dapat siyang i-compartmentalize,
para mas ma-guide sa campaign.
666
00:45:40,084 --> 00:45:40,918
Ano lang...
667
00:45:41,001 --> 00:45:44,501
I-guide lang. I-guide si Shirley,
para sa kabutihan ni Shirley.
668
00:45:45,418 --> 00:45:48,418
Alam mo ba 'yong
pinagsamahan namin ni Shirley?
669
00:45:48,918 --> 00:45:53,168
Nakilala mo siya no'ng binuo mo
'yong Bedford-Stuyvesant Political League.
670
00:45:54,751 --> 00:45:57,209
Senior pa siya no'n sa Brooklyn College.
671
00:45:57,293 --> 00:46:00,459
Tinuro ko kay Shirley
lahat ng alam ko sa pulitika.
672
00:46:00,543 --> 00:46:02,834
Kung paano basahin ang mga tao,
'yong laro nila.
673
00:46:02,918 --> 00:46:05,418
Kung paano 'yong system,
na may hindi pinapapasok,
674
00:46:05,501 --> 00:46:06,876
at di pinapalabas.
675
00:46:07,834 --> 00:46:10,709
Matapos kong ituro kay Shirley lahat 'yon,
676
00:46:11,751 --> 00:46:16,043
bigla siyang tumakbo laban sa akin
sa pagka-president ng league ko.
677
00:46:16,126 --> 00:46:17,751
Nagtatrabaho ka pa rin kasama siya.
678
00:46:18,626 --> 00:46:19,584
Pinatawad mo na?
679
00:46:22,668 --> 00:46:24,043
Walang dapat patawarin.
680
00:46:26,209 --> 00:46:28,334
Naniniwala si Shirley sa kailangang gawin.
681
00:46:29,251 --> 00:46:33,876
Noon, naisip niyang
dapat niya akong palitan.
682
00:46:36,043 --> 00:46:41,959
Tandaan mo dapat 'yon kung sasabihin mong
iga-guide mo si Shirly.
683
00:47:00,418 --> 00:47:02,668
- Congresswoman Chisholm.
- Walter.
684
00:47:02,751 --> 00:47:04,251
Natutuwa akong makita ka.
685
00:47:05,334 --> 00:47:07,376
Kukuha ba 'ko ng menu?
686
00:47:07,459 --> 00:47:10,709
Wag na, di ako magtatagal.
687
00:47:11,834 --> 00:47:13,168
Sayang naman.
688
00:47:13,918 --> 00:47:19,293
Mas masarap kumain
pag kasama ang mga kaibigan.
689
00:47:21,168 --> 00:47:23,418
Well, Shirley.
690
00:47:25,834 --> 00:47:27,251
Ano ba'ng masasabi ko?
691
00:47:27,334 --> 00:47:30,293
Nakakalungkot na
di naging maganda 'yong sa Florida.
692
00:47:31,584 --> 00:47:34,584
Pero, naman. Nakuha mo 'yong 4%.
693
00:47:35,834 --> 00:47:38,376
Mali, halos 4%.
694
00:47:39,501 --> 00:47:42,001
Kailangan pa siguro ng endorsements.
695
00:47:42,584 --> 00:47:46,209
Ang buong Congressional Black Caucus,
at 'yong tumutulong lang sa 'kin
696
00:47:46,293 --> 00:47:47,918
sina Mitchell, Conyers, at Dellums.
697
00:47:48,959 --> 00:47:51,626
Mahirap na i-endorse ka
kasi tumatakbo rin ako.
698
00:47:51,709 --> 00:47:56,459
Bilang paboritong kandidato
sa district, 'yon na, Walter.
699
00:47:56,543 --> 00:48:00,793
Ikaw dito, at si Stokes sa Ohio.
Parang hindi maganda 'yon.
700
00:48:01,293 --> 00:48:04,168
Pero gusto mong sabihin
sa mga tao, sa mga katulad natin,
701
00:48:04,251 --> 00:48:06,543
kung sino ang dapat kumatawan sa kanila.
702
00:48:07,126 --> 00:48:09,543
Katulad ka lang
ng mga makapangyarihang white.
703
00:48:11,209 --> 00:48:12,209
Shirley.
704
00:48:15,668 --> 00:48:18,418
Nag-march ako,
mula Selma hanggang Montgomery.
705
00:48:18,501 --> 00:48:21,418
Nasaktan kami ni Martin sa front lines.
706
00:48:21,501 --> 00:48:25,918
Kaya sana, wag mo akong
pag-isipan nang masama.
707
00:48:26,668 --> 00:48:28,501
Paano ba ako makakatulong, Walter?
708
00:48:29,001 --> 00:48:31,543
Gusto kong umatras ka sa primary sa DC.
709
00:48:33,043 --> 00:48:36,043
- Binalaan ako ni Ron.
- Si Ron, walang alam na taga-West Coast.
710
00:48:36,126 --> 00:48:39,001
Si Willie Brown
ang may kapangyarihan sa California.
711
00:48:39,876 --> 00:48:41,501
Wag kang magpaimpluwensiya kay Ron.
712
00:48:41,584 --> 00:48:44,084
Ngayon, kung di ka aatras sa primary,
713
00:48:44,168 --> 00:48:46,834
maghahati lang tayong dalawa sa boto.
714
00:48:46,918 --> 00:48:49,793
Di maganda 'yon para sa 'yo, sa 'kin rin.
715
00:48:49,876 --> 00:48:52,626
At makakatulong ako sa 'yo
pag umatras ako?
716
00:48:52,709 --> 00:48:55,209
Sa DC lang,
kung saan lang nasa ballot ako.
717
00:48:55,293 --> 00:48:58,626
Tayong dalawa, alam natin pareho
na ang nomination sa pagkapresidente,
718
00:48:58,709 --> 00:49:02,168
di 'yon pagdedesisyunan
sa unang round sa convention.
719
00:49:03,001 --> 00:49:04,668
Pagkatapos ng unang round,
720
00:49:05,209 --> 00:49:10,334
kung nakuha ko na ang nararapat sa 'kin
galing sa Democratic Party,
721
00:49:10,959 --> 00:49:15,543
ibibigay ko lahat ng delegates ko sa 'yo,
at uutusan silang bumoto gaya ng gusto mo.
722
00:49:15,626 --> 00:49:20,376
Hay, naku, Walter.
Backroom politics na naman.
723
00:49:20,459 --> 00:49:22,793
Walang masama do'n kung pulitiko ka.
724
00:49:29,459 --> 00:49:34,418
Pagkatapos ng first round,
makukuha mo ang lahat ng delegates ko.
725
00:49:37,084 --> 00:49:40,834
{\an8}Nangangako ako.
726
00:49:41,959 --> 00:49:43,709
Pumapayag ka ba ba?
727
00:49:47,876 --> 00:49:49,918
Umoo ako.
728
00:49:50,001 --> 00:49:52,459
Ano ba 'yong dapat sinabi ko?
729
00:49:52,543 --> 00:49:54,668
May sense 'yong sinabi niya. Nangako siya.
730
00:49:54,751 --> 00:49:56,834
Ano lang...
731
00:49:58,459 --> 00:50:01,959
Ganito, mabuting tao naman si Walter,
732
00:50:02,043 --> 00:50:05,251
kaya lang, gagawin niya lagi...
733
00:50:07,293 --> 00:50:09,043
Kaya tingin mo nagkamali ako.
734
00:50:09,126 --> 00:50:13,501
Madalas mandismaya si Walter,
at pag nangyari 'yon, wala na.
735
00:50:13,584 --> 00:50:14,668
'Yon lang.
736
00:50:17,001 --> 00:50:18,668
Nakikinig ako, Shirley.
737
00:50:18,751 --> 00:50:22,084
Kung may marinig akong dapat mong malaman,
ikaw ang unang makakaalam.
738
00:50:22,168 --> 00:50:23,168
Salamat, Ron.
739
00:50:23,251 --> 00:50:26,293
Wala 'yon.
740
00:50:26,376 --> 00:50:29,168
Alalahanin mo na lang
kung paano ka magiging president.
741
00:50:32,459 --> 00:50:33,918
Dapat manghikayat akong bumoto.
742
00:50:34,001 --> 00:50:36,793
Kung gusto mong sumali
ang mga student sa mga campus, dapat...
743
00:50:36,876 --> 00:50:38,543
Sasabihin ko 'yong sagot ko.
744
00:50:38,626 --> 00:50:39,543
Bago ka pa humindi...
745
00:50:39,626 --> 00:50:41,668
- Hindi nga.
- Gaano karami ang makukuha natin?
746
00:50:41,751 --> 00:50:43,209
Ilan ba 'yong kailangan?
747
00:50:43,293 --> 00:50:46,293
- Sabi mo, "Pag-iisipan ko."
- Lahat ng kaya natin.
748
00:50:46,376 --> 00:50:48,459
Napag-isipan ko na 'yon.
749
00:50:48,543 --> 00:50:51,418
Pupunta si Jesse Jackson.
Si Louis Farrakhan. Si Bobby Seale...
750
00:50:51,501 --> 00:50:52,959
Di naman nila ako i-e-endorse.
751
00:50:53,043 --> 00:50:53,959
Paano i-spell?
752
00:50:54,043 --> 00:50:55,834
- P-O-M-O-N-A.
- Di nila ako i-e-endorse.
753
00:50:55,918 --> 00:50:57,626
Shirley, dapat maging popular ka.
754
00:50:57,709 --> 00:51:00,793
Dapat pakinabangan mo
'yong deal ninyo ni Walt Fauntroy.
755
00:51:00,876 --> 00:51:03,793
Kung gusto mo ng endorsement,
pagbalik ko ng California,
756
00:51:03,876 --> 00:51:06,418
baka puwede kong kausapin
'yong mga taga-Black Panthers.
757
00:51:06,501 --> 00:51:08,834
Diyos ko. Sige.
Isali na natin 'yong mga radikal.
758
00:51:08,918 --> 00:51:10,918
Maganda 'yon sa Midwest.
759
00:51:11,001 --> 00:51:12,043
- Shirley...
- Salamat.
760
00:51:12,126 --> 00:51:15,209
'Yong gumawa ng Star Trek,
pumunta talaga do'n.
761
00:51:15,293 --> 00:51:16,459
Seryoso.
762
00:51:16,543 --> 00:51:19,959
- Di ka puwedeng di ka dumalo sa event.
- Stanley, di ako pupunta.
763
00:51:31,543 --> 00:51:35,501
Barbara, hayaan mo siyang
magtanghalian, please.
764
00:51:36,168 --> 00:51:37,084
Please.
765
00:51:38,543 --> 00:51:41,376
- Oo...
- Alam mo? Ano...
766
00:51:41,459 --> 00:51:43,001
Pupunta tayo sa California.
767
00:51:44,293 --> 00:51:45,418
Limang libo.
768
00:51:46,918 --> 00:51:48,501
Barbara! Barb!
769
00:51:48,584 --> 00:51:52,251
- Shirley, pupunta ako sa convention.
- Sinabi kong kumakain ka.
770
00:51:52,751 --> 00:51:54,626
Ayos lang, Arthur.
771
00:51:55,668 --> 00:51:57,793
Gusto kong pumunta sa convention sa Gary.
772
00:51:57,876 --> 00:52:01,001
- Puwedeng ako 'yong representative mo.
- Hindi.
773
00:52:01,084 --> 00:52:04,709
Gusto kong makatulong sa campaign
bago ako bumalik sa Oakland.
774
00:52:04,793 --> 00:52:08,751
- Sabi ni Stanley, dapat nando'n ka.
- Wala kang dapat gawin.
775
00:52:08,834 --> 00:52:11,834
Bakit ayaw mong pumunta?
Ano'ng ikinatatakot mo?
776
00:52:11,918 --> 00:52:13,418
Iha.
777
00:52:16,793 --> 00:52:18,001
Maupo ka.
778
00:52:20,959 --> 00:52:22,251
Maupo ka.
779
00:52:34,084 --> 00:52:37,543
May sasabihin ako tungkol sa convention.
780
00:52:37,626 --> 00:52:41,168
Wala silang inimbitang Black na babae
para maging speaker.
781
00:52:41,251 --> 00:52:43,376
Wala ni isa. Kahit si Coretta.
782
00:52:43,959 --> 00:52:47,668
Si Betty Shabazz,
pina-intro lang nila kay Jesse Jackson.
783
00:52:47,751 --> 00:52:52,084
Ipinapakita lang nila na wala silang
pakialam sa sasabihin ng Black women.
784
00:52:52,793 --> 00:52:53,876
Ano sila...
785
00:52:54,376 --> 00:52:57,084
- Gano'n lang sila.
-"Sila"?
786
00:52:57,168 --> 00:52:59,876
Mga lalaki,
laging nagsasabwatan at nagpaplano.
787
00:53:00,459 --> 00:53:02,959
Nakikita ko ang mga lalaking 'to
at ang mga laro nila.
788
00:53:03,043 --> 00:53:06,751
Black, white, puro sila hard-mout goats.
789
00:53:08,418 --> 00:53:09,459
"Hard-mout"?
790
00:53:10,584 --> 00:53:14,043
Pag nagagalit ako,
nagsasalita ako ng Bajan.
791
00:53:18,876 --> 00:53:20,793
'Yon ang epekto ng pulitika sa 'yo?
792
00:53:23,084 --> 00:53:27,543
E di... di para sa 'kin ang pulitika.
793
00:53:36,126 --> 00:53:37,001
Shirley!
794
00:53:37,876 --> 00:53:38,751
{\an8}Mag-usap tayo.
795
00:53:38,834 --> 00:53:40,959
{\an8}- Sasalang na siya.
- Mag-usap tayo.
796
00:53:41,043 --> 00:53:43,501
Mac, puno na ng estudyante ang auditorium.
797
00:53:43,584 --> 00:53:46,668
Sabihan mong lalabas din siya.
Kailangan naming kausapin si Shirley.
798
00:53:50,584 --> 00:53:53,293
Naglabas na ang networks
ng schedule ng debate.
799
00:53:53,376 --> 00:53:54,293
Di ka kasali.
800
00:53:54,376 --> 00:53:56,876
Wala ni isa. Sabi nila,
di mo naabot ang threshold...
801
00:53:56,959 --> 00:53:59,918
Kaninong threshold?
Umasa tayo sa mga debate na 'yon.
802
00:54:00,001 --> 00:54:01,168
Tingin nila, hindi ka...
803
00:54:01,251 --> 00:54:03,876
Tinapos ko 'yong papeles.
Pumasok ako sa primaries.
804
00:54:03,959 --> 00:54:06,876
Mas mataas pa nga 'ko
kina Lindsay, McCarthy, Yorty sa polls.
805
00:54:06,959 --> 00:54:08,793
Walang pakialam 'yong networks.
806
00:54:08,876 --> 00:54:11,709
- 'Yon talaga.
- Mrs. C. Sa stage na po kayo.
807
00:54:23,793 --> 00:54:24,709
Idemanda ninyo sila.
808
00:54:27,709 --> 00:54:28,918
'Yong networks?
809
00:54:29,001 --> 00:54:32,834
Mandate ng FCC
na mabigay ng equal opportunity
810
00:54:32,918 --> 00:54:36,084
para sa kahit sinong magkalabang
political candidates. Kahit sino.
811
00:54:36,168 --> 00:54:38,668
Kumuha kayo ng abogado,
ayusin ang papeles,
812
00:54:38,751 --> 00:54:40,668
at ipaalala ninyo sa networks
813
00:54:40,751 --> 00:54:43,168
na may obligasyon ang legal licenses nila.
814
00:54:47,376 --> 00:54:51,459
Walang pera para sa kampanya,
pero idedemanda ang networks.
815
00:54:54,668 --> 00:54:56,626
- Kumusta? May di ba ako alam?
- Hello.
816
00:54:56,709 --> 00:54:57,876
Salamat.
817
00:55:02,459 --> 00:55:05,334
Abogado ka, di ba?
818
00:55:05,418 --> 00:55:08,126
Nag-aaral maging abogado. Ano? Bakit?
819
00:55:12,168 --> 00:55:14,418
- Gusto mong idemanda ang networks?
- Oo.
820
00:55:14,501 --> 00:55:16,376
'Yong tatlong haligi ng Fourth Estate?
821
00:55:16,459 --> 00:55:18,626
- ABC, NBC, CBS?
- Oo.
822
00:55:18,709 --> 00:55:21,293
Lumalabag sila
sa mandate nila, silang tatlo.
823
00:55:21,376 --> 00:55:25,418
Di puwedeng gawin lang nila
ang gusto nila. Hindi sa election na 'to.
824
00:55:28,084 --> 00:55:30,959
Ganito, kung kakalabanin mo
'yong big three,
825
00:55:31,043 --> 00:55:33,751
'yong pera, mga abogado nila, lahat,
826
00:55:33,834 --> 00:55:35,209
matatalo ka sa korte,
827
00:55:35,793 --> 00:55:36,959
at maganda 'yon.
828
00:55:37,584 --> 00:55:38,834
- Maganda 'yon?
- Oo.
829
00:55:39,834 --> 00:55:42,418
Wala pang kumontra
kung paano ipinapatupad 'yong mandate.
830
00:55:42,501 --> 00:55:44,584
Mapupunta 'yong kaso sa appellate court.
831
00:55:44,668 --> 00:55:50,626
Pag nanalo ka doon, magiging batas
'yong pagkakaroon ng equal time,
832
00:55:52,668 --> 00:55:53,876
habambuhay.
833
00:55:55,793 --> 00:55:59,626
Pero pag natalo 'yong appeal,
walang magandang mangyayari,
834
00:55:59,709 --> 00:56:02,168
at pinalala pa namin ang sitwasyon.
835
00:56:02,251 --> 00:56:05,668
Lalo mo pang pinalalala. Kaya...
836
00:56:07,251 --> 00:56:10,126
bago mo dalhin sa korte,
dapat matibay 'yong kaso mo.
837
00:56:10,876 --> 00:56:13,293
Dapat, siguraduhin mo
na talagang matibay ang kaso mo.
838
00:56:16,584 --> 00:56:17,543
Okay.
839
00:57:03,084 --> 00:57:04,126
Nag-order ako ng tea.
840
00:57:11,251 --> 00:57:14,834
May profile piece tungkol sa 'kin
ang New York Times.
841
00:57:14,918 --> 00:57:17,209
Gusto nilang kausapin ang pamilya ko.
842
00:57:17,709 --> 00:57:19,876
Gusto nilang malaman
na sinusuportahan n'yo ako.
843
00:57:19,959 --> 00:57:21,626
May mga bagay na di na sinasabi.
844
00:57:22,668 --> 00:57:25,126
Sa pulitika,
may mga bagay na dapat sabihin.
845
00:57:28,668 --> 00:57:30,834
Ano ba'ng tingin mong
ginagawa mo sa campaign?
846
00:57:31,543 --> 00:57:34,084
Lahat ng tao, Shirley,
ikaw ang bukambibig.
847
00:57:34,168 --> 00:57:35,459
Sabi nila, baliw ka.
848
00:57:35,543 --> 00:57:37,251
Wala akong pakialam sa sinasabi nila.
849
00:57:37,334 --> 00:57:39,751
Kasi hindi ikaw ang nakakarinig.
850
00:57:39,834 --> 00:57:42,668
Di ikaw 'yong tinatanong na,
"Ano'ng problema ng kapatid mo?"
851
00:57:42,751 --> 00:57:46,751
"Ba't pasaway siya?"
Hindi tayo gano'n, pero ikaw...
852
00:57:46,834 --> 00:57:47,668
"Tayo"?
853
00:57:47,751 --> 00:57:49,126
- Pero ikaw...
- Black women?
854
00:57:49,209 --> 00:57:52,084
- Ipapahiya mo 'yong sarili mo. Kami.
- Ang St. Hill sisters?
855
00:57:54,043 --> 00:57:54,959
Ano ka...
856
00:57:56,209 --> 00:57:58,043
Sa pagpapalaki lang 'yan sa 'yo ni Papa.
857
00:57:59,126 --> 00:58:00,543
Totoo 'yon.
858
00:58:01,334 --> 00:58:02,668
Kaya di kita sinisisi.
859
00:58:02,751 --> 00:58:05,084
Hindi nga. Tatay natin ang sinisisi mo.
860
00:58:05,168 --> 00:58:07,959
Apat ang babaeng anak niya. Apat.
861
00:58:08,918 --> 00:58:11,751
Pero no'ng namatay siya,
iniwanan ka ng pera, kahit kakarampot.
862
00:58:11,834 --> 00:58:17,709
Iba 'yong trato niya sa 'yo.
Ngayon, tingin mo, special ka.
863
00:58:19,168 --> 00:58:21,001
Gano'n si Papa sa 'yo.
864
00:58:21,084 --> 00:58:23,084
Pinaniwala ka niya sa mga bagay-bagay.
865
00:58:23,168 --> 00:58:24,543
Na di totoo.
866
00:58:25,043 --> 00:58:28,251
Pinaniwala niya ako sa sarili ko.
Ano pa man ang sabihin ng mga tao...
867
00:58:28,334 --> 00:58:29,793
Wala kang pakialam?
868
00:58:29,876 --> 00:58:33,959
- Gagawin ko ang kinailangan.
- Wala kang pakialam sa epekto ng kampanya.
869
00:58:34,043 --> 00:58:35,876
Gugustuhin ba ni Papa 'yon?
870
00:58:35,959 --> 00:58:38,043
Itinutulak mo kami palayo para sa wala.
871
00:58:41,668 --> 00:58:45,126
Muriel, 'yon ba
ang tingin mo sa campaign ko?
872
00:58:45,626 --> 00:58:47,251
'Yon lang ba?
873
00:58:48,168 --> 00:58:49,209
Wala?
874
00:58:49,293 --> 00:58:53,084
'Yon ang ipinaparamdam mo sa 'min,
na wala lang kami.
875
00:58:59,584 --> 00:59:00,876
Kaya hindi, Shirley.
876
00:59:02,626 --> 00:59:04,834
Di namin kakausapin ang mga taga-diyaryo.
877
00:59:31,126 --> 00:59:33,001
GRABE!
878
00:59:34,959 --> 00:59:36,001
{\an8}DI NASUSUHULAN, DI NAPAPASUNOD
879
00:59:47,959 --> 00:59:49,418
Sige na. Wag kuripot.
880
00:59:49,501 --> 00:59:54,459
Para 'to kay Shirley,
ang next president ng United States!
881
01:00:05,959 --> 01:00:07,543
Magkano ang nakuha nila?
882
01:00:07,626 --> 01:00:09,418
Mga 1,800 lahat.
883
01:00:09,918 --> 01:00:11,793
Pero maliliit na donasyon lang.
884
01:00:11,876 --> 01:00:13,126
Five dollars, two dollars.
885
01:00:13,209 --> 01:00:15,918
Sumusulpot, nagkukunwaring supporters
ng Chisholm campaign
886
01:00:16,001 --> 01:00:18,876
nagpapa-party, nag-iinuman,
ninanakaw 'yong donations.
887
01:00:19,668 --> 01:00:21,959
- Babawiin daw ang pera nila.
- Di ko sila masisisi.
888
01:00:22,043 --> 01:00:25,584
- Gusto nilang tayo ang magbayad.
- Galing sa campaign?
889
01:00:25,668 --> 01:00:27,043
Di naman tayo 'yong nagnakaw.
890
01:00:27,126 --> 01:00:29,668
E, may nagnakaw at tayo ang sinisisi.
891
01:00:29,751 --> 01:00:32,251
Diyos ko. Tapos na 'ko rito.
892
01:00:33,043 --> 01:00:34,334
Hindi campaign 'to.
893
01:00:34,418 --> 01:00:35,543
Kundi joke!
894
01:00:36,168 --> 01:00:38,834
Hindi kayo organized.
Wala kayong facilities.
895
01:00:38,918 --> 01:00:41,334
Ninanakawan kayo sa harap n'yo mismo!
896
01:00:41,418 --> 01:00:42,668
Stanley, tama na.
897
01:00:42,751 --> 01:00:45,584
Walang magical voter coalition!
898
01:00:45,668 --> 01:00:48,418
Pag pumalpak 'to,
'yong maaalala lang ng mga tao,
899
01:00:48,501 --> 01:00:52,584
mga Black na pinagmukhang tanga
ang mga sarili nila.
900
01:00:53,918 --> 01:00:55,959
Kung nirerespeto n'yo ang sarili n'yo...
901
01:00:56,043 --> 01:00:58,293
Kung nag-adapt ka lang kaysa sa...
902
01:00:58,376 --> 01:01:01,043
Ayokong sermonan ako
ng Ivy League white boy na gaya mo!
903
01:01:01,126 --> 01:01:03,876
- Hoy, teka lang, ha!
- Mag-ingat ka.
904
01:01:03,959 --> 01:01:06,626
- Stanley.
- Wala kang kuwenta.
905
01:01:06,709 --> 01:01:09,501
- Stanley!
- Nakakahiya ka.
906
01:01:09,584 --> 01:01:11,501
Pwede ba tayong mag-usap?
907
01:01:14,459 --> 01:01:15,334
Oo.
908
01:01:18,418 --> 01:01:19,668
Oo naman.
909
01:01:20,709 --> 01:01:22,043
Pasensiya na.
910
01:01:28,793 --> 01:01:32,501
Shirley, pasensiya na,
pero dapat may magsabi sa mga 'yon...
911
01:01:32,584 --> 01:01:35,793
Sino ka ba sa tingin mo
para kausapin ang mga tao ko nang gano'n?
912
01:01:35,876 --> 01:01:37,751
Hindi mo sila alipin.
913
01:01:37,834 --> 01:01:39,168
Nagbibigay sila ng oras nila.
914
01:01:39,251 --> 01:01:41,793
Binabayaran ka, pero masyado kang madada
915
01:01:41,876 --> 01:01:43,126
para magawa ang trabaho mo.
916
01:01:43,209 --> 01:01:45,626
Lahat, idinadahilan.
917
01:01:45,709 --> 01:01:49,626
Di mo naman magawa 'yong trabaho mo,
di na kita pahihirapan. Tanggal ka na.
918
01:01:51,709 --> 01:01:55,876
- Hoy, babae, ikaw ang magiging...
- Tama na! Tapos na'ng usapan! Alis na!
919
01:02:31,751 --> 01:02:33,418
- Salamat.
- Wala 'yon.
920
01:02:33,501 --> 01:02:35,584
- Ayos ka lang?
- Ayos lang.
921
01:02:38,793 --> 01:02:40,459
Nasaan na sila, Arthur?
922
01:02:42,709 --> 01:02:45,001
Sinuportahan ko ang mga white na babae.
923
01:02:45,084 --> 01:02:47,209
Bakit di nila ako masuportahan?
924
01:02:47,709 --> 01:02:48,959
Mga Black na lalaki rin.
925
01:02:49,543 --> 01:02:52,459
- Nasaan na sila?
- Pupunta rin sila.
926
01:02:57,209 --> 01:02:59,959
Mga dalawang buwan na lang
bago 'yong convention.
927
01:03:00,918 --> 01:03:03,126
Nauubusan na 'ko ng oras.
928
01:03:06,751 --> 01:03:08,334
Masyadong drama.
929
01:03:09,001 --> 01:03:10,334
Gano'n talaga ako...
930
01:03:11,501 --> 01:03:14,834
Nakikita ko 'yong nangyayari sa mundo, at...
931
01:03:15,334 --> 01:03:18,751
'Yong paghihirap ng mga tao,
nadadala 'yong damdamin ko.
932
01:03:19,418 --> 01:03:20,876
Nadadala 'yong damdamin ko.
933
01:03:22,626 --> 01:03:27,001
Ano... Sabi ni Conrad
na di na 'ko aabot ng 55.
934
01:03:27,501 --> 01:03:30,084
Sabi niya, sobrang focused na 'ko dito,
935
01:03:30,168 --> 01:03:31,168
at alam ko 'yon.
936
01:03:31,251 --> 01:03:32,584
Tama siya.
937
01:03:34,918 --> 01:03:36,418
Malalim ang pinaghuhugutan ko, e.
938
01:03:36,501 --> 01:03:38,126
Matindi siya. Marami...
939
01:03:39,376 --> 01:03:41,626
Marami akong nakikitang nagdurusa.
940
01:03:42,501 --> 01:03:46,543
At 'yong mga pulitiko,
wala silang pakialam.
941
01:03:47,043 --> 01:03:48,543
Wala silang pakialam.
942
01:03:48,626 --> 01:03:51,084
Wala lang silang pakialam.
943
01:03:51,709 --> 01:03:54,001
At di ko alam kung paano sila pabayaan.
944
01:03:54,501 --> 01:03:56,918
Naniniwala siya sa mga tao. Totoo.
945
01:03:57,001 --> 01:03:58,584
Hindi ako naive.
946
01:04:00,043 --> 01:04:02,001
Hindi ka rin realistic.
947
01:04:02,876 --> 01:04:07,293
Kung inaakala mong magiging madali
ang lahat ng mga gagawin mo.
948
01:04:09,793 --> 01:04:11,293
Ano ba kasi ang gusto mong gawin?
949
01:04:12,043 --> 01:04:13,834
Gusto mong mag-quit sa campaign?
950
01:04:15,793 --> 01:04:18,001
Sa huli, dalawa lang ang pagpipilian.
951
01:04:18,084 --> 01:04:20,376
Lalaban ka o susuko sa race.
952
01:04:20,459 --> 01:04:22,334
Kung aatras ka sa race,
953
01:04:22,418 --> 01:04:25,293
gawin mo na at tama na 'yang reklamo mo.
954
01:04:28,626 --> 01:04:30,709
Ganyan ka ba mag-encourage?
955
01:04:32,793 --> 01:04:37,626
Kung ayaw mo na talaga sa gulong 'to,
956
01:04:37,709 --> 01:04:41,001
di kita sisisihin,
at walang puwedeng gumawa no'n.
957
01:04:41,751 --> 01:04:43,918
Sabi ng mga tao, baliw ako.
958
01:04:44,668 --> 01:04:46,459
Baliw ba ako?
959
01:04:46,543 --> 01:04:52,293
Oo. Pero baka 'yan ang kailangan
para mabago ang mundo.
960
01:04:52,376 --> 01:04:56,043
Kung nasuwertehang
maging successful ka sa Miami,
961
01:04:56,126 --> 01:04:57,584
susuportahan kita.
962
01:04:58,751 --> 01:05:01,126
At hiling ako sa Diyos na mangyari 'yon.
963
01:05:08,168 --> 01:05:09,668
Salamat, Arthur.
964
01:05:10,293 --> 01:05:14,418
Salamat sa pag-asang ibinigay mo sa amin.
965
01:05:16,043 --> 01:05:17,501
Iyon ang importante.
966
01:05:29,709 --> 01:05:33,126
2 BUWAN
BAGO ANG DEMOCRATIC NATIONAL CONVENTION
967
01:05:40,709 --> 01:05:41,834
Ayos ka lang?
968
01:05:42,334 --> 01:05:44,084
Oo, ano lang, alam mo 'yon, ano...
969
01:05:44,168 --> 01:05:46,918
Nag-aalala ako sa FCC ruling
na inilabas ng korte.
970
01:05:47,001 --> 01:05:49,501
Di ba 'yon ang sinabi ng kilala mo
na mangyayari?
971
01:05:49,584 --> 01:05:52,709
Na matatalo tayo sa korte,
tapos i-a-appeal natin?
972
01:05:53,209 --> 01:05:55,168
Oo. Ano kasi, sabi rin niya
973
01:05:55,251 --> 01:05:58,376
na pag natalo tayo sa appeal,
mas lalala ang sitwasyon.
974
01:05:58,459 --> 01:06:01,251
Mangyayari ang mangyayari.
975
01:06:03,126 --> 01:06:04,584
Ano?
976
01:06:04,668 --> 01:06:07,168
Sorry. Mangyayari ang mangyayari?
977
01:06:07,251 --> 01:06:10,709
Mrs. C, parang hindi ikaw 'yan.
978
01:06:10,793 --> 01:06:13,334
Ibig kong sabihin,
kayo ang nagsabi sa akin
979
01:06:13,418 --> 01:06:16,126
na wag bastang tanggapin ang mga bagay.
980
01:06:16,209 --> 01:06:17,126
At seryoso ako do'n.
981
01:06:17,209 --> 01:06:19,084
Oo. Kaya may epekto 'yon.
982
01:06:19,168 --> 01:06:21,168
Kung mabigo ko kayo,
pag dineny 'yong appeal...
983
01:06:21,251 --> 01:06:23,543
- Paano mo naman ako binibigo?
- Hindi lang kayo.
984
01:06:23,626 --> 01:06:25,709
Maraming tao ang maaapektuhan.
985
01:06:25,793 --> 01:06:28,293
- Nagsisikap ka.
- Malaking bagay 'to.
986
01:06:29,709 --> 01:06:31,626
- Shirley Chisholm?
- Wag kang gagalaw!
987
01:06:31,709 --> 01:06:33,126
Ikaw! 'Yong mga kamay mo!
988
01:06:33,209 --> 01:06:34,959
- Ha?
- Naiintindihan mo ba 'ko?
989
01:06:35,043 --> 01:06:36,209
Wag kang gagalaw!
990
01:06:36,293 --> 01:06:38,168
Wag mo 'kong uutusan.
991
01:06:38,251 --> 01:06:41,376
Hindi po kayo ang kausap ko.
Siya. Pinagbabantaan ka ba niya?
992
01:06:41,459 --> 01:06:42,334
Hindi!
993
01:06:42,418 --> 01:06:44,834
Hindi. Nagtatrabaho siya sa 'kin.
Ba't mo tinatanong?
994
01:06:45,668 --> 01:06:48,543
Ma'am, binaril si George Wallace.
995
01:06:57,709 --> 01:07:01,293
Limang putok, harapan.
White ang bumaril sa kanya.
996
01:07:01,376 --> 01:07:04,168
- Kinakarma ang mga tao.
- At nabuhay siya.
997
01:07:05,334 --> 01:07:07,584
Masamang damo talaga 'yang si Wallace.
998
01:07:08,084 --> 01:07:10,209
Bibisitahin siya ni Nixon sa ospital.
999
01:07:10,709 --> 01:07:13,543
Gagawin 'yong vice president ni Nixon
kung papayagan lang siya.
1000
01:07:14,043 --> 01:07:15,876
Bakit mo naisip na hindi?
1001
01:07:16,584 --> 01:07:17,626
Bibisitahin ko siya.
1002
01:07:22,209 --> 01:07:24,043
Bibisitahin ko si Wallace.
1003
01:07:25,126 --> 01:07:28,918
- Tingin ko, di magandang idea 'yon.
- Alam kong di magandang idea 'yon.
1004
01:07:29,001 --> 01:07:32,751
Bibisitahin siya ni Nixon.
Pupunta si McGovern. Si Humphrey...
1005
01:07:32,834 --> 01:07:34,418
Pakitang tao.
1006
01:07:34,501 --> 01:07:37,376
Mga white na gustong makuha
ang ilang voters ni Wallace.
1007
01:07:39,168 --> 01:07:40,293
Shirley.
1008
01:07:41,668 --> 01:07:44,793
Di mo ba alam ang ibig sabihin
ng pagbisita mo sa lalaking 'yon?
1009
01:07:44,876 --> 01:07:49,126
Alam ko ang pakiramdam
na may magtangka sa buhay mo. Alam ko.
1010
01:07:49,626 --> 01:07:51,584
Alam mo ba
ang dating no'n sa supporters mo?
1011
01:07:51,668 --> 01:07:53,584
Sa mga Black,
sa kabataan, sa progressives?
1012
01:07:53,668 --> 01:07:56,501
- Racist 'yon!
-"Segregation ngayon, segregation bukas."
1013
01:07:56,584 --> 01:07:58,751
Ano'ng iisipin nila
kung babalewalain mo 'yon?
1014
01:07:58,834 --> 01:08:01,334
Ano'ng sinasabi noon sa akin
bilang Kristiyano?
1015
01:08:01,834 --> 01:08:04,793
Di ka tumatakbong Pope.
1016
01:08:04,876 --> 01:08:06,209
Tumatakbo kang presidente.
1017
01:08:06,293 --> 01:08:08,501
Lahat ng 'to, lahat ng ginawa natin,
1018
01:08:08,584 --> 01:08:11,084
gusto mong itapon dahil lang kay Wallace?
1019
01:08:20,209 --> 01:08:23,209
Kinuha mo ako para maging adviser mo.
1020
01:08:25,668 --> 01:08:27,334
Sobrang hirap gawin 'yon
1021
01:08:27,418 --> 01:08:29,834
kasi di ka nakikinig sa mga payo sa 'yo.
1022
01:08:35,584 --> 01:08:38,584
Pero papayuhan mo pa rin ako, di ba?
1023
01:08:42,668 --> 01:08:43,709
Mac?
1024
01:08:47,584 --> 01:08:48,584
Kakausapin ko siya.
1025
01:09:27,876 --> 01:09:29,668
Ano'ng sinasabi ng mga doktor?
1026
01:09:30,709 --> 01:09:33,668
Mabubuhay daw ako.
1027
01:09:33,751 --> 01:09:35,251
'Yon.
1028
01:09:36,376 --> 01:09:37,418
Pero...
1029
01:09:39,543 --> 01:09:41,376
binaril ako sa spine.
1030
01:09:41,459 --> 01:09:45,584
Sa nalalabing mga araw ko, titingnan ko
ang mundo nang naka-wheel chair.
1031
01:09:47,043 --> 01:09:49,709
Saan galing ang mga taong 'yon, Shirley?
1032
01:09:51,209 --> 01:09:54,751
Siguro, sa pagkamuhing bunga ng pagkamuhi.
1033
01:09:55,834 --> 01:10:00,959
Di magandang pangaralan
'yong taong hindi makakapag walk out.
1034
01:10:02,043 --> 01:10:06,584
George, di ko hihilinging
mangyari 'to kahit kanino.
1035
01:10:08,751 --> 01:10:10,293
Napagdaanan ko na 'yan.
1036
01:10:11,001 --> 01:10:13,376
May nagtangkang pumatay sa akin.
1037
01:10:13,459 --> 01:10:16,084
Muntik na kaming magkita ng Diyos.
1038
01:10:16,168 --> 01:10:20,293
Pero may dahilan kaya di niya ako kinuha.
1039
01:10:22,001 --> 01:10:23,751
At naniniwala akong gano'n din sa 'yo.
1040
01:10:25,209 --> 01:10:28,834
Kung ano man ang dahilan... Bakit?
1041
01:10:28,918 --> 01:10:31,668
Siguro gusto Niyang...
1042
01:10:37,001 --> 01:10:38,626
Di ako ang dapat magsabi.
1043
01:10:40,168 --> 01:10:44,001
Pero may pagkakataon ka na.
1044
01:10:44,751 --> 01:10:48,501
Na ipagpatuloy kung ano ka
o higitan pa 'yon.
1045
01:10:49,751 --> 01:10:52,501
Dapat malaman mo agad.
1046
01:10:52,584 --> 01:10:54,209
Kasi sa susunod, ang Diyos,
1047
01:10:54,293 --> 01:10:57,584
baka di makontento
na kalahati mo lang ang nakuha niya.
1048
01:11:06,418 --> 01:11:08,543
Sinasamahan ka ng Diyos.
1049
01:11:09,251 --> 01:11:15,084
Nawa'y gabayan ka ng liwanag Niya
at maging ligtas ka sa Kanyang mga bisig.
1050
01:11:15,751 --> 01:11:17,293
Sa ngalan ni Hesus.
1051
01:11:17,876 --> 01:11:18,918
Amen.
1052
01:11:20,543 --> 01:11:21,459
Well,
1053
01:11:23,043 --> 01:11:25,251
ipagdasal mo lang ako, Shirley.
1054
01:11:27,584 --> 01:11:28,918
Lagi naman.
1055
01:11:36,251 --> 01:11:38,584
{\an8}May kakaibang bisita
si George Wallace ngayong araw,
1056
01:11:38,668 --> 01:11:40,459
{\an8}ang kalaban niyang si Shirley Chisholm.
1057
01:11:40,543 --> 01:11:43,501
{\an8}Ang congresswoman
ang isa sa mga pinaka-di-inaasahang bisita
1058
01:11:43,584 --> 01:11:46,584
{\an8}ang dumalaw kanina
para bisitahin ang governor ng Alabama.
1059
01:11:46,668 --> 01:11:48,501
{\an8}Nakabaon pa rin ang isa sa mga bala...
1060
01:11:48,584 --> 01:11:52,626
{\an8}Naniniwala ka bang nangyari 'yan?
Di ba Black siya?
1061
01:11:52,709 --> 01:11:55,084
...sa segregationist
at populist niyang pananaw,
1062
01:11:55,168 --> 01:11:56,459
siya ang huling taong
1063
01:11:56,543 --> 01:11:59,584
dadamayan ng congresswoman.
1064
01:11:59,668 --> 01:12:02,709
Sa tingin ko, kailangan nating itanong ito
1065
01:12:02,793 --> 01:12:04,584
itutuloy pa ba natin?
1066
01:12:06,209 --> 01:12:10,084
Ang totoong tanong,
maitutuloy pa ba natin?
1067
01:12:11,251 --> 01:12:13,543
Dapat maging realistic tayo.
1068
01:12:14,043 --> 01:12:15,959
Dalawang buwan na lang 'yong primaries.
1069
01:12:16,043 --> 01:12:21,834
Si Dr. Wallace, kung tatakbo pa rin siya,
at si McGovern, ano lang, para sa 'tin,
1070
01:12:23,334 --> 01:12:25,376
walang daan sa pagka-presidente.
1071
01:12:26,501 --> 01:12:28,126
Tumataas na 'yong numbers ko.
1072
01:12:28,209 --> 01:12:31,501
Mas mababa sa 3% ng boto
sa Maryland at Michigan.
1073
01:12:31,584 --> 01:12:33,668
Mas maganda 'yon
sa less than 1% sa Wisconsin...
1074
01:12:33,751 --> 01:12:36,376
Kung mawawala 'yong nomination,
may delegates pa rin ako.
1075
01:12:36,459 --> 01:12:37,293
Shirley.
1076
01:12:37,376 --> 01:12:39,418
Kung makokontrol natin
'yong ilang delegates,
1077
01:12:39,501 --> 01:12:41,876
may magagawa pa tayo sa convention.
1078
01:12:41,959 --> 01:12:45,418
Delegates galing saan?
'Yong natitira na lang sa mapa...
1079
01:12:45,918 --> 01:12:47,626
Kay McGovern ang Oregon. Alam natin.
1080
01:12:47,709 --> 01:12:50,543
Ni wala tayo sa ballot
ng Rhode Island, South Dakota...
1081
01:12:50,626 --> 01:12:52,543
Pero may California.
1082
01:12:52,626 --> 01:12:54,334
Winner-take-all ang California.
1083
01:12:54,418 --> 01:12:56,459
E, kung manalo tayo sa California?
1084
01:12:56,543 --> 01:12:59,793
Shirley, ikaw na rin ang nagsabi,
aksaya sa oras 'yon.
1085
01:13:00,293 --> 01:13:02,584
Gagawin ko ang lahat
para lumaban sa California.
1086
01:13:02,668 --> 01:13:04,168
Kailangan ng pera.
1087
01:13:04,251 --> 01:13:06,501
May pera ka ba?
Kasi kailangan natin ng pera.
1088
01:13:06,584 --> 01:13:08,709
- Makakakuha tayo no'n.
- Tayo... Susmaryosep.
1089
01:13:08,793 --> 01:13:12,668
Kahit pa makapasok tayo sa primary.
paano tayo makakakuha ng suporta?
1090
01:13:12,751 --> 01:13:14,209
Sino'ng susuporta sa 'yo?
1091
01:13:14,293 --> 01:13:15,459
Ano ba, Mac.
1092
01:13:15,543 --> 01:13:18,543
- Nagiging realistic lang ako.
- Oo, alam ko. Pero naman.
1093
01:13:20,459 --> 01:13:21,626
Gusto mo bang gawin 'to?
1094
01:13:21,709 --> 01:13:26,334
Gagawan natin ng paraan,
pero sa puntong 'to,
1095
01:13:27,584 --> 01:13:31,084
kung wala tayong ingay na magagawa...
1096
01:13:38,459 --> 01:13:41,459
Pero hindi, 'yon na. Pero colored ba sila?
1097
01:13:45,168 --> 01:13:46,376
Oo, white.
1098
01:13:47,126 --> 01:13:49,584
'Yong nagastos natin sa campaign,
1099
01:13:49,668 --> 01:13:52,209
$215,000.
1100
01:13:52,293 --> 01:13:58,834
Ang liabilities,
mga di bayad na utang, bills...
1101
01:13:59,876 --> 01:14:01,668
26,000.
1102
01:14:02,418 --> 01:14:08,126
'Yong payroll natin,
kung titipirin talaga, 2,000 kada linggo.
1103
01:14:09,168 --> 01:14:10,709
'Yong cash on hand?
1104
01:14:11,209 --> 01:14:13,001
Wala tayong cash on hand
1105
01:14:13,084 --> 01:14:17,043
kaya para maging sapat
ang pera para bayaran ang utang natin,
1106
01:14:17,126 --> 01:14:20,209
at ipagpatuloy ang campaign
sa buong California primary,
1107
01:14:20,293 --> 01:14:23,501
kailangan natin ng $36,000.
1108
01:14:25,751 --> 01:14:29,293
Saan naman tayo kukuha ng $36,000?
1109
01:14:29,793 --> 01:14:31,959
'Yong congressional salary ko.
1110
01:14:36,001 --> 01:14:40,668
$20,000 na 'yong ipinundar natin.
1111
01:14:41,251 --> 01:14:44,418
Dadagdagan mo pa ng 36,000?
1112
01:14:44,918 --> 01:14:48,251
Ba't mo ba ginagawa ito?
Bakit pa? Di ko maintindihan...
1113
01:14:48,334 --> 01:14:49,376
Conrad.
1114
01:14:49,459 --> 01:14:53,001
Iniiwan ka ng mga tao, sinusukuan ka.
1115
01:14:53,501 --> 01:14:56,709
Di ko maintindihan kung bakit
gusto mong ituloy 'to nang mag-isa.
1116
01:14:56,793 --> 01:14:58,918
- Di ako nag-iisa.
- Pinapahirapan ang sarili mo.
1117
01:14:59,001 --> 01:15:02,418
May mga taong ibinibigay ang lahat
para sa ginagawa natin.
1118
01:15:02,501 --> 01:15:05,334
Ano'ng gusto mong sabihin ko?
"Laban, pero wag masyado?"
1119
01:15:05,418 --> 01:15:07,543
- Bakit?
- Dahil pera ko 'to!
1120
01:15:07,626 --> 01:15:09,043
Pera ko 'to!
1121
01:15:43,251 --> 01:15:44,334
Tama ka.
1122
01:15:46,084 --> 01:15:47,418
Pera mo nga 'to.
1123
01:15:48,876 --> 01:15:50,293
Kampanya mo.
1124
01:15:53,543 --> 01:15:56,543
Kaya, bakit ka pa magpapanggap
1125
01:15:57,793 --> 01:15:59,209
na may pakialam sa iisipin ko?
1126
01:16:37,709 --> 01:16:40,918
Na-a-appreciate namin
na ipinaalam mo sa lahat.
1127
01:16:41,001 --> 01:16:42,251
Gagawin ko ang makakaya ko.
1128
01:16:42,334 --> 01:16:43,751
Pabotohin mo 'yong mga tao.
1129
01:16:43,834 --> 01:16:45,918
Bawat delegate na pumupunta sa convention,
1130
01:16:46,001 --> 01:16:48,751
boses 'yon
para sa equal rights, sa civil rights.
1131
01:16:48,834 --> 01:16:50,293
Di 'to mangyayari kung wala ka.
1132
01:16:50,376 --> 01:16:53,293
Ilaban mo, Shirley. Tapusin mo ang race.
1133
01:16:53,376 --> 01:16:54,626
- Salamat.
- Sige.
1134
01:16:54,709 --> 01:16:56,959
- God bless.
- Ganito, ihahatid ka namin.
1135
01:16:57,043 --> 01:16:59,126
May dalawang simbahan pa tayong pupuntahan
1136
01:16:59,209 --> 01:17:02,751
at may fundraiser kung saan kinukuha
nina Mac at Conrad kiliti ng mga tao
1137
01:17:02,834 --> 01:17:04,043
bago ka pa dumating.
1138
01:17:04,126 --> 01:17:06,251
Tapos libre ka na.
1139
01:17:06,334 --> 01:17:08,168
- Arthur.
- Magta-taxi ako.
1140
01:17:09,501 --> 01:17:10,334
Muriel!
1141
01:17:14,043 --> 01:17:15,793
Di ka ba magsisimba?
1142
01:17:16,293 --> 01:17:18,418
May campaign pa kasi.
1143
01:17:18,501 --> 01:17:20,376
Hindi ka aatras?
1144
01:17:20,459 --> 01:17:24,043
Sa tingin ko,
may maganda kaming magagawa sa convention.
1145
01:17:26,709 --> 01:17:31,501
Muriel, naiinis akong pinaparinggan kayo
ni Mama ng ibang tao.
1146
01:17:31,584 --> 01:17:33,293
Ayokong mangyari sa inyo 'yon.
1147
01:17:33,376 --> 01:17:35,043
O sa kahit sino.
1148
01:17:35,584 --> 01:17:36,584
Okay.
1149
01:17:37,376 --> 01:17:38,584
Sana masaya ang Linggo mo.
1150
01:17:40,001 --> 01:17:42,376
Muriel, hindi ko iniisip na special ako.
1151
01:17:44,293 --> 01:17:47,751
Hindi. Ganito lang talaga ako.
1152
01:17:49,168 --> 01:17:51,418
Wala akong ibang alam gawin.
1153
01:17:55,959 --> 01:17:57,168
I'm sorry.
1154
01:18:13,209 --> 01:18:14,043
Sh...
1155
01:18:45,918 --> 01:18:48,501
Maraming salamat.
1156
01:18:49,001 --> 01:18:50,001
Okay. Bye-bye.
1157
01:18:55,418 --> 01:18:57,543
Nakuha na namin ang hatol
ng appellate court.
1158
01:18:57,626 --> 01:18:58,834
Pinaboran nila tayo.
1159
01:18:58,918 --> 01:19:02,293
Kailangang isama ka ng ABC sa debate
kasi di ka nakasama sa CBS,
1160
01:19:02,376 --> 01:19:04,626
may kalahating oras ka on-air,
sa 'yo lang 'yon.
1161
01:19:04,709 --> 01:19:06,376
Hot diggity dog!
1162
01:19:06,459 --> 01:19:09,126
- Nagawa n'yo.
- Magiging magaling na lawyer ka.
1163
01:19:09,209 --> 01:19:13,251
Teka, hindi. Di ko ginawa nang mag-isa.
'Yong mga taga-Media Accces...
1164
01:19:13,334 --> 01:19:14,543
Robert,
1165
01:19:15,043 --> 01:19:16,043
ang galing mo.
1166
01:19:17,251 --> 01:19:18,459
Salamat.
1167
01:19:19,626 --> 01:19:20,751
Magaling.
1168
01:19:20,834 --> 01:19:21,793
Nagawa mo.
1169
01:19:21,876 --> 01:19:25,418
Parte pa rin ako ng election na ito
dahil handa akong ilaban ito,
1170
01:19:25,501 --> 01:19:27,501
anuman ang pagsubok na hinaharap ko.
1171
01:19:28,251 --> 01:19:30,209
Ang tanging dahilan kung bakit ako nandito
1172
01:19:30,293 --> 01:19:34,209
ay dahil ayokong tanggapin
ang hindi pagkakapantay-pantay
1173
01:19:34,293 --> 01:19:36,834
na ipinapatupad ng "liberal media".
1174
01:19:37,334 --> 01:19:39,168
- Si Barbara Lee.
- Salamat.
1175
01:19:40,418 --> 01:19:41,459
Hello.
1176
01:19:44,293 --> 01:19:46,376
Oo. Barbara. Kumusta ka na?
1177
01:19:46,459 --> 01:19:48,793
Ayos lang ako. Nakita kita sa TV.
1178
01:19:48,876 --> 01:19:51,168
Mukhang dadaan ka sa California.
1179
01:19:51,251 --> 01:19:54,418
Pinag-iisipan pa namin.
1180
01:19:54,501 --> 01:19:57,876
Naniniwala ka bang makakatulong
ang California sa campaign mo?
1181
01:19:57,959 --> 01:20:02,834
Ang pinakamalaking delegate sa mga state?
Siyempre, malaki ang maitutulong.
1182
01:20:02,918 --> 01:20:06,043
Ganito, sinabihan kitang
gusto kong makatulong sa campaign.
1183
01:20:06,126 --> 01:20:09,001
Gusto ko, malaki. Si Chairman Newton.
Gusto ka niyang makita.
1184
01:20:09,084 --> 01:20:12,209
Teka, iha. Hinay-hinay lang.
1185
01:20:12,293 --> 01:20:15,084
Si Chairman Huey Newton
ng Black Panther Party.
1186
01:20:15,168 --> 01:20:17,918
Willing siyang subukan
na ipa-endorse ka sa party nila.
1187
01:20:18,001 --> 01:20:19,876
Dapat nasa neutral territory ang meeting.
1188
01:20:19,959 --> 01:20:24,001
At saan naman ang neutral para sa
isang congresswoman at isang Panther?
1189
01:20:24,709 --> 01:20:26,793
Sa bahay ni Diahann Caroll.
1190
01:20:26,876 --> 01:20:29,751
Diahann Carroll? 'Yong actress?
1191
01:20:29,834 --> 01:20:32,709
Mukhang anghel, pero grabe makipaglaban
para sa civil rights.
1192
01:20:32,793 --> 01:20:36,043
Tingin ni Huey, baka ma-convince niya
ang BPP na i-endorse kayo.
1193
01:20:36,126 --> 01:20:40,001
Sa election na 'to,
dapat pakinggan ang bawat boses.
1194
01:20:40,084 --> 01:20:42,418
Hindi lang ilan, kundi lahat.
1195
01:20:43,001 --> 01:20:44,209
Natumbok mo.
1196
01:20:44,293 --> 01:20:46,251
Pagkatapos ng ginawa ninyo sa FCC,
1197
01:20:46,334 --> 01:20:48,084
endorsement ng Panther?
1198
01:20:48,959 --> 01:20:50,543
Mapapansin ng mga tao 'yon.
1199
01:20:51,543 --> 01:20:53,084
Kailangan nilang mapansin.
1200
01:20:55,793 --> 01:20:56,626
Okay.
1201
01:20:57,209 --> 01:20:59,668
Ito ang magiging pinaka-open
na Democratic Convention
1202
01:20:59,751 --> 01:21:01,043
na nasaksihan ng bansa.
1203
01:21:01,126 --> 01:21:03,501
Walang makakapasok sa first ballot.
1204
01:21:10,418 --> 01:21:11,834
- Barbara.
- Diahann.
1205
01:21:15,376 --> 01:21:17,793
Gusto kong makilala ninyo
si Mrs. Shirley Chisholm.
1206
01:21:17,876 --> 01:21:18,918
Mrs. Chisholm.
1207
01:21:19,001 --> 01:21:20,709
Shirley, please.
1208
01:21:20,793 --> 01:21:24,626
Karangalan ito, Shirley. Isang karangalan.
1209
01:21:24,709 --> 01:21:25,959
Karangalan din ito.
1210
01:21:26,043 --> 01:21:28,751
Halika. Maghintay tayo sa likod.
Wala pa si Huey.
1211
01:21:28,834 --> 01:21:32,376
Talaga? Na-traffic.
Nag-alala pa 'kong paghintayin kayo.
1212
01:21:32,459 --> 01:21:37,043
'Yong Panthers, naka-CP time. Male-late
sila sa sarili nilang revolution.
1213
01:21:40,043 --> 01:21:41,209
Nakakatawa siya.
1214
01:21:46,418 --> 01:21:48,001
Sige, magpaaraw ka.
1215
01:21:51,584 --> 01:21:52,751
Ms. Carroll...
1216
01:21:52,834 --> 01:21:55,043
Kung "Shirley" ka, "Diahann" naman ako.
1217
01:21:55,126 --> 01:21:58,001
Naa-appreciate ko talaga
ang pag-facilitate mo nitong meeting.
1218
01:21:58,084 --> 01:22:02,168
Darling, 'yong pagsamahin
ang Black Panthers at si Shirley Chisholm,
1219
01:22:02,668 --> 01:22:05,876
para pagsasama ng kulog at kidlat.
1220
01:22:10,834 --> 01:22:12,751
Ang ganda rito.
1221
01:22:12,834 --> 01:22:14,376
Ang ganda ng bahay.
1222
01:22:14,459 --> 01:22:15,501
Salamat.
1223
01:22:16,334 --> 01:22:17,834
Ang laki rin ng presyo.
1224
01:22:17,918 --> 01:22:19,459
Sulit na gastos.
1225
01:22:19,543 --> 01:22:21,834
Di naman 'to tungkol sa pera.
1226
01:22:21,918 --> 01:22:25,918
Sa Hollywood, babayaran ka kahit walang
ginagawa. Mas maraming pera, mas wala.
1227
01:22:27,168 --> 01:22:30,126
Ang bahay na 'to,
binili ko pagkatapos ko sa Julia.
1228
01:22:30,918 --> 01:22:33,251
Magandang programa 'yon.
1229
01:22:35,334 --> 01:22:38,501
Noong ginawa ko 'yong show, noong 1968,
1230
01:22:38,584 --> 01:22:42,293
'yong unang Black woman na
may sariling prime-time network program,
1231
01:22:42,376 --> 01:22:44,126
umaarteng nurse, na professional...
1232
01:22:44,209 --> 01:22:47,001
'Yong mga sulat na natatanggap ko sa iba.
1233
01:22:47,084 --> 01:22:48,501
Alam mo ang pinakaayaw nila?
1234
01:22:49,084 --> 01:22:51,168
Walang lalaki sa buhay ni Julia.
1235
01:22:52,668 --> 01:22:54,209
Mag-isa siya,
1236
01:22:54,293 --> 01:22:57,668
pinalaki nang mag-isa
'yong anak niya, at nakakaraos.
1237
01:22:57,751 --> 01:22:58,751
Nakaka-survive.
1238
01:22:59,709 --> 01:23:03,084
At para sa maraming lalaki,
pag nakita nilang mag-isa ang isang babae...
1239
01:23:03,168 --> 01:23:06,293
Di ko alam sa trabaho mo,
1240
01:23:06,376 --> 01:23:10,334
pero sa akin, sanay din
ang mga lalaki na sila ang may control
1241
01:23:10,418 --> 01:23:13,001
na 'yong equality,
para sa kanila, gulo 'yon.
1242
01:23:13,959 --> 01:23:15,668
Maganda pa rin ang bahay.
1243
01:23:15,751 --> 01:23:17,168
Hindi ba?
1244
01:23:18,001 --> 01:23:19,043
Diahann.
1245
01:23:21,209 --> 01:23:22,584
Humanda ka sa konting gulo.
1246
01:23:25,418 --> 01:23:26,293
Huey.
1247
01:23:27,293 --> 01:23:28,501
Halika rito.
1248
01:23:32,126 --> 01:23:35,834
Gusto kong makilala mo
si Mrs. Shirley Chisholm.
1249
01:23:44,501 --> 01:23:45,376
Shirley.
1250
01:23:45,459 --> 01:23:46,959
Huey.
1251
01:23:47,959 --> 01:23:50,168
Kulog at kidlat.
1252
01:24:16,168 --> 01:24:20,876
Pumunta ako sa California
dahil gusto ko ng endorsement mo.
1253
01:24:20,959 --> 01:24:23,459
- Bakit?
- Bakit gusto ko ng endorsement mo?
1254
01:24:23,543 --> 01:24:25,668
Bakit iniisip mong ibibigay namin?
1255
01:24:25,751 --> 01:24:30,834
Ano nga'ng sinabi mo tungkol sa 'min?
"Nakakahiya ang Black Panther Party."
1256
01:24:30,918 --> 01:24:32,459
Hindi 'yan ang sinabi ko.
1257
01:24:32,543 --> 01:24:35,626
Sabi ko, "Nakakalungkot na kailangan pa
ng Black Panther Party,
1258
01:24:35,709 --> 01:24:37,668
pero naiintindihan ko
kung bakit kailangan."
1259
01:24:37,751 --> 01:24:42,126
Kailangan para labanan ang mga ofay
gaya ni George Wallace, na kaibigan mo.
1260
01:24:42,209 --> 01:24:45,084
Makikipagkaibigan ako sa diyablo
kung magiging Kristiyano siya.
1261
01:24:46,459 --> 01:24:49,376
Naiintindihan mo
na may rebolusyon ngayon, di ba?
1262
01:24:49,459 --> 01:24:55,251
Na corrupt ang gobyerno
na nagpapatakbo ng ganitong sistema?
1263
01:24:55,334 --> 01:25:00,376
Pero kung susunugin mo ang empire,
abo na lang ang matitira.
1264
01:25:00,459 --> 01:25:01,876
Gumagana ang demokrasya.
1265
01:25:01,959 --> 01:25:04,543
Kung hindi, di tayo makakapag-usap.
1266
01:25:04,626 --> 01:25:06,876
'Yong mga kapatid nating
1267
01:25:06,959 --> 01:25:09,501
binubugbog, binabaril,
sinasakal hanggang mamatay...
1268
01:25:09,584 --> 01:25:12,876
Mismo. Kailangan nilang managot.
1269
01:25:12,959 --> 01:25:15,459
At pipilitin ko ang lahat ng pulitiko
1270
01:25:15,543 --> 01:25:16,834
na paghirapan ang boto
1271
01:25:16,918 --> 01:25:20,251
na naatim natin kapalit ng mga sugat natin
at pagdanak ng dugo natin.
1272
01:25:20,334 --> 01:25:22,543
Mula Birmingham hanggang Binghamton.
1273
01:25:22,626 --> 01:25:25,001
Gagawin mo 'yon?
Ng schoolteacher galing Brooklyn.
1274
01:25:27,293 --> 01:25:31,251
Oo, schoolteacher nga lang ako
galing Brooklyn.
1275
01:25:31,334 --> 01:25:33,376
At alipin lang din naman si Harriet.
1276
01:25:33,459 --> 01:25:35,543
Domestic worker lang din si Rosa.
1277
01:25:37,084 --> 01:25:39,709
Ano nga ulit ang trabaho mo?
1278
01:25:45,834 --> 01:25:48,334
Nananawagan ang Black Panther Party
1279
01:25:48,418 --> 01:25:52,543
na magkaisa tayo at sumama sa kampanya
ng kapatid nating si Shirley Chisholm.
1280
01:25:53,293 --> 01:25:57,168
Harapang nilabanan ni Shirley ang racism,
1281
01:25:57,668 --> 01:26:04,209
lagi niyang nagbabatikos tungkol sa
paghihirap ng mga Black at ng mahihirap.
1282
01:26:05,376 --> 01:26:07,418
Karapat-dapat
maging presidente si Shirley.
1283
01:26:08,251 --> 01:26:09,668
At magiging presidente siya.
1284
01:26:11,001 --> 01:26:13,334
Sa paghandog natin sa kanya
ng state ng California.
1285
01:26:13,418 --> 01:26:16,793
Ang lugar gaya ng California,
na winner-take-all ang labanan,
1286
01:26:16,876 --> 01:26:20,418
{\an8}minamaliit mo ang potential
ng impluwensiya ng Black delegates
1287
01:26:20,501 --> 01:26:24,001
{\an8}sa convention at kung pumunta ka rito
at subukang mag-endorse ng isang Black
1288
01:26:24,084 --> 01:26:26,209
{\an8}sa isang symbolic protest campaign,
1289
01:26:26,293 --> 01:26:28,918
magiging gano'n lang nga
ang campaign ni Shirley Chisholm.
1290
01:26:29,001 --> 01:26:30,626
Ang nanalo ngayon sa botohan,
1291
01:26:30,709 --> 01:26:32,751
na mahalaga sa presidential nominations,
1292
01:26:32,834 --> 01:26:36,209
ay si George McGovern na nakuha
ang Democratic primary ng California.
1293
01:26:36,293 --> 01:26:38,418
44% ng boto ang nakuha niya.
1294
01:26:38,501 --> 01:26:40,501
39% ang nakuha ni Hubert Humphrey.
1295
01:26:40,584 --> 01:26:42,334
At sa ibang kandidato ang natitira.
1296
01:26:42,418 --> 01:26:43,918
'Yong iba, sina Muskie, Jackson,
1297
01:26:44,001 --> 01:26:47,584
Chisholm, Wallace, Yorty,
nakakuha ng hati-hating porsiyento.
1298
01:26:47,668 --> 01:26:50,918
Pero nagbigay ito
ng 271 delegate votes kay McGovern
1299
01:26:51,001 --> 01:26:54,418
at dahil dito maganda ang tsansa niyang
makuha ang first ballot nomination...
1300
01:27:12,459 --> 01:27:18,001
28 ARAW HANGGANG
DEMOCRATIC NATIONAL CONVENTION
1301
01:27:28,501 --> 01:27:31,668
S hirley, siya si Oly Clark
ng Muskie campaign,
1302
01:27:31,751 --> 01:27:33,959
at si Arnold Pinkney,
kasama ni Senator Humphrey.
1303
01:27:34,043 --> 01:27:35,626
Ms. Chisholm, maupo po...
1304
01:27:38,668 --> 01:27:41,084
Natutuwa kaming pumunta ka, Mrs. Chisholm.
1305
01:27:41,168 --> 01:27:42,668
Kumusta po kayo?
1306
01:27:42,751 --> 01:27:44,793
Mabuting-mabuti.
1307
01:27:44,876 --> 01:27:45,876
Mas maganda sana
1308
01:27:45,959 --> 01:27:48,876
kung may mag-drop out sa candidates ninyo.
1309
01:27:48,959 --> 01:27:50,543
Gano'n din ang masasabi namin.
1310
01:27:50,626 --> 01:27:53,459
Magaling ginawa ninyo sa campaign,
Mrs. Chisholm. Totoo.
1311
01:27:55,709 --> 01:28:00,584
Dismayado tayo sa results sa California,
di lang sa pagkapanalo ni McGovern...
1312
01:28:00,668 --> 01:28:01,918
Kung panalo nga 'yon.
1313
01:28:02,001 --> 01:28:04,376
Di niya nakuha ang state,
'yong delegates lang.
1314
01:28:04,459 --> 01:28:05,709
Winner-take-all.
1315
01:28:05,793 --> 01:28:07,751
'Yon ang rules bago ang primary.
1316
01:28:07,834 --> 01:28:09,793
Gano'n ang rules
noong mga tao ang bumoboto.
1317
01:28:09,876 --> 01:28:12,376
Di ko alam kung may magagawa pa do'n.
1318
01:28:12,459 --> 01:28:14,584
Sa tingin namin, meron.
1319
01:28:15,168 --> 01:28:17,376
Puwede tayong lumapit
sa Credentials Committee
1320
01:28:17,459 --> 01:28:20,751
na 'yong nangyari sa California,
di 'yon democratic process
1321
01:28:20,834 --> 01:28:23,209
at dapat hati-hatiin
proportionally ang delegates.
1322
01:28:23,709 --> 01:28:26,418
At gusto naming sumama kayo sa motion.
1323
01:28:27,959 --> 01:28:29,959
Nakakatuwa kayo.
1324
01:28:30,459 --> 01:28:32,709
Nag-aalala kayo sa pagiging patas.
1325
01:28:33,543 --> 01:28:36,334
Pag di napunta sa inyo ang boto,
iibahin n'yo ang rules.
1326
01:28:36,418 --> 01:28:39,709
Kung sa skunk farm ka nagtatrabaho,
di ka puwedeng magreklamong mabaho.
1327
01:28:39,793 --> 01:28:41,709
At ngayon, ang baho.
1328
01:28:41,793 --> 01:28:44,626
Gusto mo bang kontrolin
ng campaign ni McGovern ang convention?
1329
01:28:44,709 --> 01:28:47,876
Paano kami makikinabang dito?
1330
01:28:47,959 --> 01:28:49,959
Pang-apat kayo sa California.
1331
01:28:50,043 --> 01:28:52,459
Dapat may karapatan kayo
sa ilang delegates do'n.
1332
01:28:52,543 --> 01:28:54,168
Sa 28 na meron na kayo...
1333
01:28:54,251 --> 01:28:56,001
Sabi ni Senator Humphrey
1334
01:28:56,084 --> 01:28:58,834
na ibibigay niya sa 'yo
ang Black delegates niya.
1335
01:28:58,918 --> 01:29:03,001
At alam kong may usapan kayo
nina Walter Fauntroy at Ron Dellums.
1336
01:29:03,084 --> 01:29:08,543
Pag pinagsama-sama,
may 150 delegates ka na sa convention.
1337
01:29:08,626 --> 01:29:14,459
762 lang 'yong kay McGovern at 1,500
'yong kailangan niya para sa nomination.
1338
01:29:14,543 --> 01:29:15,543
Ayokong siraan siya...
1339
01:29:15,626 --> 01:29:19,126
Iniisip ko na gagawin niya ang lahat
para makuha ang delegates na 'yon.
1340
01:29:19,626 --> 01:29:21,043
Kahit ano.
1341
01:29:21,668 --> 01:29:25,668
Pag nagtulungan tayo, mapipigilan natin
siyang mailagay sa first ballot.
1342
01:29:25,751 --> 01:29:28,043
Ganoon nga kung susuportahan ko kayo.
1343
01:29:54,918 --> 01:29:56,543
Kung gagawin mo 'to, Shirley,
1344
01:29:57,709 --> 01:29:59,501
kung dadalhin mo 'to sa Miami,
1345
01:30:01,126 --> 01:30:02,668
aatakihin ka nila.
1346
01:30:23,501 --> 01:30:26,834
{\an8}Nag-uulat mula sa CBS News
Convention Headquarters sa Miami Beach,
1347
01:30:26,918 --> 01:30:29,251
nandito si correspondent Walter Cronkite.
1348
01:30:29,751 --> 01:30:31,834
Nagsama-sama ang mga kalaban ni McGovern,
1349
01:30:31,918 --> 01:30:35,126
at kinuwestiyon nila ang pagiging legal
ng winner-take-all primary.
1350
01:30:35,209 --> 01:30:39,168
Ayon sa kanila na,
bilang epekto, tinanggalan ng boses
1351
01:30:39,251 --> 01:30:42,876
sa convention ang mga bumoto
sa ibang kandidato.
1352
01:30:42,959 --> 01:30:45,459
Ngayong gabi,
pag ang chairman ng Credentials Committee,
1353
01:30:45,543 --> 01:30:48,043
na si Mrs. Pat Harris ay
nag-present ng report,
1354
01:30:48,126 --> 01:30:51,001
magkakaroon
ng minority report sa California.
1355
01:30:51,084 --> 01:30:54,168
Isang hamon na hindi paupuin
ang delegates ni Humphrey at ng iba pa,
1356
01:30:54,251 --> 01:30:57,584
at ang ibalik ang 151 seats
sa mga tao ni McGovern.
1357
01:30:57,668 --> 01:31:01,043
{\an8}...sa 271 delegations ko,
1358
01:31:01,126 --> 01:31:06,668
{\an8}at bumoto ng unanimous ang 271 na 'yon.
1359
01:31:06,751 --> 01:31:08,668
{\an8}At sa tingin ko, 'yon ang nararapat.
1360
01:31:12,001 --> 01:31:13,751
Di namin nilabag ang batas!
1361
01:31:15,834 --> 01:31:17,209
Dapat maupo ang delegation ko!
1362
01:31:17,293 --> 01:31:20,543
Ginawa ko 'yon
para sa Mississippi noong '64.
1363
01:31:20,626 --> 01:31:22,043
Sa Georgia no'ng '68.
1364
01:31:22,126 --> 01:31:24,459
At ngayon sa California ngayong '72.
1365
01:31:24,543 --> 01:31:28,543
'Yon ang nararapat.
Ibalik ninyo ang delegation ko!
1366
01:31:28,626 --> 01:31:30,751
Nababaliw na si Willie Brown.
1367
01:31:30,834 --> 01:31:33,626
Ano ba kasi
ang ipinangako sa kanya ni McGovern?
1368
01:31:34,126 --> 01:31:36,043
Secretary of Housing.
1369
01:31:36,126 --> 01:31:38,376
'Yan lang ang ibinibigay nila
sa mga Black.
1370
01:31:38,459 --> 01:31:40,959
- Secretary of Housing.
- May balita sa kampo ni McGovern?
1371
01:31:41,043 --> 01:31:44,001
Ayaw nilang makipagnegosasyon sa ngayon.
1372
01:31:44,084 --> 01:31:47,043
Bakit siya makikipag-deal
para sa delegates? Nanakawin niya 'yon.
1373
01:31:47,126 --> 01:31:49,293
Conrad, tumawag ka na ba sa maintenance?
1374
01:31:49,376 --> 01:31:51,709
Wala daw problema 'yong air con.
1375
01:31:51,793 --> 01:31:55,418
Wala? Taga-Florida sila. Di nila alam
kung ano ang magandang panahon.
1376
01:31:55,501 --> 01:31:57,584
Shirley, naglalaro si Willie Brown.
1377
01:31:57,668 --> 01:32:01,418
'Yong luncheon para sa Black delegates.
May coalition ka na, Shirley.
1378
01:32:01,501 --> 01:32:04,084
'Yong delegates mo,
kay Muskie, Humphrey, Fauntroy.
1379
01:32:04,168 --> 01:32:06,751
Pero dapat ingatan mong
wag silang pumunta kay McGovern.
1380
01:32:07,251 --> 01:32:10,543
Dapat paintindihin mo
'yong Black delegates.
1381
01:32:10,626 --> 01:32:14,459
Pagsamasamahin mo
at wag mo hayaang mawasak.
1382
01:32:16,501 --> 01:32:17,543
Okay.
1383
01:32:21,501 --> 01:32:22,709
Ang init.
1384
01:32:24,251 --> 01:32:26,251
Ituloy natin ang program.
1385
01:32:27,126 --> 01:32:29,834
Ang susunod nating speaker...
Kilala na ninyo siya.
1386
01:32:31,084 --> 01:32:34,376
Ang natatanging Black woman
na sa sobrang baliw,
1387
01:32:34,459 --> 01:32:37,793
tumakbo siya bilang presidente
ng ating United States.
1388
01:32:37,876 --> 01:32:42,501
Bigyan ninyo ng warm welcome
si Congresswoman Shirley Chisholm.
1389
01:32:51,959 --> 01:32:53,251
Good afternoon.
1390
01:32:56,001 --> 01:33:01,043
Aba, iba 'to. Di ba?
1391
01:33:02,793 --> 01:33:04,709
Tumingin kayo sa paligid.
1392
01:33:05,959 --> 01:33:08,584
Sige na. Tumingin kayo.
1393
01:33:09,793 --> 01:33:12,876
Apat na taon na'ng nakalipas,
mas mababa sa 2%
1394
01:33:12,959 --> 01:33:16,668
ng delegates
sa Democratic Convention ang Black.
1395
01:33:17,209 --> 01:33:21,543
Ngayon, 452 kayo.
1396
01:33:27,293 --> 01:33:31,418
Maraming tao rito
ang nangangako ng ganito, ng ganyan.
1397
01:33:31,918 --> 01:33:34,751
Mga kapatid ko,
1398
01:33:34,834 --> 01:33:39,376
ngayong hapon,
hayaan ninyong prangkahin ko kayo.
1399
01:33:39,459 --> 01:33:40,668
- Sige.
- Okay.
1400
01:33:42,251 --> 01:33:45,918
'Yong tanging bagay
na meron kayo, mga kapatid ko,
1401
01:33:46,001 --> 01:33:48,751
isa lang ang meron kayo.
1402
01:33:48,834 --> 01:33:52,751
'Yong isang boto ninyo.
1403
01:33:52,834 --> 01:33:53,918
Tama.
1404
01:33:55,084 --> 01:33:58,459
Wag ninyong ibenta!
1405
01:33:58,959 --> 01:34:03,251
Nanonood ang mga Black sa America.
1406
01:34:03,876 --> 01:34:09,834
'Yong mga kandidatong kailangan
ang boto natin para magtagumpay,
1407
01:34:09,918 --> 01:34:15,293
alamin n'yo ang konkretong plano nila
para sa atin, hindi iyong pangako lang.
1408
01:34:23,043 --> 01:34:27,043
Habang tinitingnan ko ang mga mukha
ng Black na kabataan sa bansang ito
1409
01:34:27,126 --> 01:34:29,584
noong pumupunta ako sa iba't ibang lugar,
1410
01:34:30,543 --> 01:34:34,418
at sabi nila, "Chisholm,
alam namin ang pinagdadaanan mo."
1411
01:34:34,918 --> 01:34:37,751
"Alam namin kung gaano katindi at kahirap,
1412
01:34:38,251 --> 01:34:40,459
pero alam naming may tapang ka
1413
01:34:40,543 --> 01:34:45,209
at bayag at mapangahas ka
para yanigin itong sistema
1414
01:34:45,293 --> 01:34:46,668
na nasa loob ng sistema."
1415
01:34:46,751 --> 01:34:49,793
- Tama!
- Pero kailangan ko ng tulong n'yo.
1416
01:34:50,793 --> 01:34:53,126
Panghawakan n'yo ang boto n'yo!
1417
01:34:53,959 --> 01:34:55,918
Panghawakan n'yo ang boto n'yo!
1418
01:35:28,418 --> 01:35:31,501
Sixty one, 62, 63, 64, 65...
1419
01:35:31,584 --> 01:35:35,584
Twenty-one delegates sa Louisiana
ang lilipat sa 'yo, 12 sa Mississippi.
1420
01:35:35,668 --> 01:35:37,751
Kung lilipat sila, tatanggapin ko.
1421
01:35:37,834 --> 01:35:40,418
Meron akong 23 galing Ohio,
siyam sa Pennsylvania,
1422
01:35:40,501 --> 01:35:43,418
at dalawa sa Florida.
Kay Wallace sila dati naka-pledge.
1423
01:35:43,501 --> 01:35:46,126
Lalaban pa rin si Muskie
sa first round ng balloting,
1424
01:35:46,209 --> 01:35:48,709
pero pinapaboto niya sa 'yo
ang Black delegates niya.
1425
01:35:48,793 --> 01:35:50,043
Umatras na si Humphrey.
1426
01:35:50,126 --> 01:35:51,584
- Ha?
- Ano? Nag-withdraw siya?
1427
01:35:51,668 --> 01:35:53,751
Oo. At ipamimigay niya ang delegates niya.
1428
01:35:53,834 --> 01:35:55,043
Kanino? Kay McGovern?
1429
01:35:55,126 --> 01:35:58,168
Gaya ng pangako niya, pinapaboto ka niya
sa Black delegates niya.
1430
01:36:02,918 --> 01:36:08,293
Sa delegates ni Humphrey,
sa California, kay Fauntroy, mga halos...
1431
01:36:10,834 --> 01:36:13,126
250 delegates na ang naka-pledge sa 'yo.
1432
01:36:14,043 --> 01:36:16,793
Kaya di makakapasok si McGovern
sa first round ng nomination.
1433
01:36:27,001 --> 01:36:28,293
Ayos!
1434
01:36:29,251 --> 01:36:32,084
Robert, sandali.
1435
01:36:32,168 --> 01:36:34,043
Wala pa tayong ginagawa.
1436
01:36:34,126 --> 01:36:37,209
Tatawagan mo ang mga tao ni McGovern,
at sabihin mo sa kanila
1437
01:36:37,293 --> 01:36:39,876
kung gusto niya ang delegates ko,
dapat sabihin na niya
1438
01:36:39,959 --> 01:36:43,084
ang plataporma niya, ang itatalaga niya,
1439
01:36:43,168 --> 01:36:44,959
sa kung ano'ng cabinet position.
1440
01:36:45,043 --> 01:36:46,084
Shirley.
1441
01:36:49,668 --> 01:36:50,626
Salamat.
1442
01:36:51,168 --> 01:36:53,209
Lalabas ako para kumain.
1443
01:36:53,293 --> 01:36:55,584
Di puwedeng harapin ang mundo nang gutom.
1444
01:37:06,168 --> 01:37:07,251
Congressman.
1445
01:37:07,876 --> 01:37:09,834
Excited si Senator McGovern na makita ka.
1446
01:37:11,209 --> 01:37:13,043
- Ikukuha kita ng maiinom.
- Salamat.
1447
01:37:16,084 --> 01:37:19,126
...para makuha ang 250 delegates
sa huling sandali?
1448
01:37:20,459 --> 01:37:22,376
- Ano'ng gagawin niya?
- Di ko inaasahan...
1449
01:37:22,459 --> 01:37:24,293
Mr. Abernathy, bakit ka nandito ngayon?
1450
01:37:24,376 --> 01:37:28,043
Nandito kami kasi ipinaglalaban namin
ang mga mahihirap.
1451
01:37:28,126 --> 01:37:33,376
Gaya ng alam mo, sa bansang ito,
mahirap ang one-fourth sa amin,
1452
01:37:33,459 --> 01:37:35,418
at nilalabanan ko ang kahirapang 'yon...
1453
01:37:35,501 --> 01:37:37,751
Hello, si Shirley 'to.
1454
01:37:38,376 --> 01:37:39,834
Natanggap ko ang message mo.
1455
01:37:44,668 --> 01:37:47,918
Hindi gano'n ka busy. Masasagot ko naman.
1456
01:37:51,126 --> 01:37:56,209
Di namin naabot ang goal,
pero okay na naman.
1457
01:37:57,376 --> 01:37:59,668
Gagawa kami ng magagandang bagay.
1458
01:38:00,543 --> 01:38:02,793
'Yong magaganda talaga.
1459
01:38:03,376 --> 01:38:05,668
Proud ako sa mga ginawa mo.
1460
01:38:06,459 --> 01:38:08,793
Nanonood kami ni Mama ng news.
1461
01:38:09,876 --> 01:38:13,584
Magaling ang ginawa mo, Shirley.
Sobrang galing.
1462
01:38:16,959 --> 01:38:18,376
Tama si Papa.
1463
01:38:19,626 --> 01:38:20,751
Special ka nga.
1464
01:38:27,709 --> 01:38:28,876
I love you.
1465
01:38:35,626 --> 01:38:37,043
I love you rin.
1466
01:39:10,293 --> 01:39:11,793
Shirley? Halika rito.
1467
01:39:15,459 --> 01:39:17,376
CBS News. Gusto nila ng statement.
1468
01:39:17,459 --> 01:39:19,251
Gusto na nila ng statement ngayon.
1469
01:39:19,334 --> 01:39:21,584
May seven months sila, a.
Gusto nila ng statement.
1470
01:39:21,668 --> 01:39:22,584
May statement ako.
1471
01:39:22,668 --> 01:39:25,209
- Conrad.
- May statement ako!
1472
01:39:27,251 --> 01:39:28,793
Si Congresswoman Chisholm 'to.
1473
01:39:33,251 --> 01:39:35,001
At saan ninyo narinig 'yan?
1474
01:39:37,209 --> 01:39:39,668
Kung gano'n, mali ang sources ninyo,
1475
01:39:39,751 --> 01:39:41,209
at wala na akong sasabihin.
1476
01:39:43,626 --> 01:39:44,626
Ano?
1477
01:39:45,876 --> 01:39:48,251
Hinihingi nila ang opinyon ko
1478
01:39:48,334 --> 01:39:51,751
sa pagbigay ni Walter Fauntroy
ng delegates niya kay McGovern.
1479
01:39:51,834 --> 01:39:54,043
- Ano?
- Di sila ibibigay ni Walter.
1480
01:39:54,126 --> 01:39:58,793
- Gawa-gawa lang ni McGovern 'yon.
- Hindi galing sa kanila.
1481
01:39:59,543 --> 01:40:01,751
May iba pang nagsabi.
1482
01:40:05,876 --> 01:40:07,084
Hanapin n'yo si Walter.
1483
01:40:07,168 --> 01:40:08,251
Walter.
1484
01:40:09,418 --> 01:40:11,459
Ibibigay mo ba
ang delegates mo kay McGovern?
1485
01:40:11,543 --> 01:40:13,501
- Shirlet, teka...
- Sumagot ka.
1486
01:40:14,251 --> 01:40:17,043
- Puwedeng sandali lang?
- Di nila kailangang umalis.
1487
01:40:17,126 --> 01:40:18,918
Oo o hindi?
1488
01:40:20,376 --> 01:40:22,834
Oo, ibibigay ko
ang delegates ko kay McGovern.
1489
01:40:22,918 --> 01:40:24,834
- Traydor.
- Wala namang ganyanan.
1490
01:40:24,918 --> 01:40:28,043
May kasunduan tayo.
Ipinangako mo ang delegates mo sa 'kin.
1491
01:40:28,126 --> 01:40:31,959
Sabi ko, ibibigay ko sa 'yo
kung lalampas sa first voting ang ballot.
1492
01:40:32,043 --> 01:40:35,834
Makukuha ni McGovern ang boto.
Makukuha niya ang akin, kay Willie...
1493
01:40:35,918 --> 01:40:37,834
Mahina kayo ni Willie.
1494
01:40:37,918 --> 01:40:40,251
Ibinebenta n'yo kami
para sa mga tira-tira.
1495
01:40:40,334 --> 01:40:42,584
Iniiwasan naming
madagdagan ang term ni Nixon.
1496
01:40:42,668 --> 01:40:44,709
Di nga maipanalo ni McGovern ang party.
1497
01:40:44,793 --> 01:40:47,668
Ba't mo naisip
na mananalo siya sa election?
1498
01:40:47,751 --> 01:40:51,626
Puwede kang sumuko,
pero kami, lalaban pa rin kami.
1499
01:40:51,709 --> 01:40:52,543
Sino'ng kayo?
1500
01:40:52,626 --> 01:40:55,001
Lahat ng Black delegates,
mapupunta kay McGovern.
1501
01:40:56,418 --> 01:40:59,001
Tama. 'Yong kaibigan mo, si Roy Dellums.
1502
01:40:59,501 --> 01:41:03,668
Sinasabihan niya lahat ng Black delegates
na suportahan si McGovern. Pati sa 'yo.
1503
01:41:06,501 --> 01:41:09,959
Binalaan kita
tungkol sa kanya, Shirley. Sinubukan ko!
1504
01:41:10,043 --> 01:41:13,334
Ang Black delegates
sa convention na ito ay may mandate
1505
01:41:13,418 --> 01:41:16,793
mula sa mga tao
na huwag suportahan si Shirley Chisholm.
1506
01:41:16,876 --> 01:41:18,834
Walang tsansa si Shirley Chisholm.
1507
01:41:18,918 --> 01:41:20,959
Ang mga Black sa unang botohan
1508
01:41:21,043 --> 01:41:24,918
ay bobotong iniisip
ang political responsibility nila.
1509
01:41:25,001 --> 01:41:26,668
- Kaya ang reaksiyon...
- Sentimental.
1510
01:41:26,751 --> 01:41:29,918
- At walang epekto sa pulitika?
- Wala talaga.
1511
01:41:31,126 --> 01:41:32,543
Hinahanap ko si Ron Dellums.
1512
01:41:32,626 --> 01:41:34,293
Hinahanap ko si Congressman Dellums.
1513
01:41:34,376 --> 01:41:36,626
Congressman Ronald Dellums.
1514
01:41:36,709 --> 01:41:38,251
Kailangan kong mahanap si Ron.
1515
01:41:38,334 --> 01:41:40,001
Hanapin mo si Ron Dellums.
1516
01:41:40,501 --> 01:41:42,334
Kakausapin si Dellums. Sabi mo...
1517
01:41:42,418 --> 01:41:44,709
Sabi mo kay Shirley,
ngayon kay McGovern ka na.
1518
01:41:45,918 --> 01:41:47,501
- Mrs. C.
- Nahanap n'yo ba si Ron?
1519
01:41:47,584 --> 01:41:49,834
Saan-saan ako naghanap,
pero walang nakakita.
1520
01:41:49,918 --> 01:41:52,168
- Sa suit niya?
- Ayaw nila akong papasukin.
1521
01:41:52,251 --> 01:41:53,376
Bumalik ka ro'n.
1522
01:41:53,459 --> 01:41:55,293
Sinubukan ko, pero di ako pinapasok.
1523
01:41:55,376 --> 01:41:57,834
Bumalik ka do'n. Pumasok ka sa kuwarto.
1524
01:41:57,918 --> 01:41:59,459
Sipain mo'ng pinto kung kailangan.
1525
01:41:59,543 --> 01:42:01,626
Shirley, nasa TV si Ronald.
1526
01:42:02,126 --> 01:42:05,084
Walang ibang tumatakbo
sa pagkapresidente ang makagagawa.
1527
01:42:05,584 --> 01:42:08,668
Sa vision niya para sa kanyang party,
nakita namin ang simula
1528
01:42:08,751 --> 01:42:11,793
ng isang malakas na movement
sa bansang ito.
1529
01:42:11,876 --> 01:42:16,001
Isang movement na ngayon pa lang
lumabas ang kapangyarihan.
1530
01:42:17,084 --> 01:42:20,959
Pero, sa sandaling ito, may cynical,
1531
01:42:22,334 --> 01:42:27,834
at may sa demonyong puwersa ang kumikilos
para pigilan ang si Senator McGovern.
1532
01:42:28,751 --> 01:42:32,376
Ngayon, kailangan nating wag pansinin
ang mga nangangarap at mga tanga
1533
01:42:32,918 --> 01:42:38,168
at sumuporta sa kandidato na kaya
talagang manalo sa election sa November.
1534
01:42:39,501 --> 01:42:42,876
Kaya ibinibigay ko ang endorsement ko
1535
01:42:43,584 --> 01:42:45,626
kay Senator George McGovern.
1536
01:42:50,876 --> 01:42:56,459
Isang lalaking may pambihirang kakayahan
para pamunuan ang partido sa hinaharap.
1537
01:42:57,043 --> 01:42:58,918
Tumawag kayo.
1538
01:42:59,001 --> 01:43:01,584
Tawagan ninyo ang bawat delegate.
Di puwedeng umalis sila.
1539
01:43:01,668 --> 01:43:04,418
Wala akong paki sa pangako
kay Dellums. Di puwede 'to.
1540
01:43:04,501 --> 01:43:06,043
- Sige na!
- Labas tayo ng statement.
1541
01:43:06,126 --> 01:43:10,043
- Pananagutan niya 'to.
- Gusto kong maglabas ka ng statement.
1542
01:43:10,126 --> 01:43:13,043
At... i-release na ang delegates ko.
1543
01:43:13,126 --> 01:43:14,834
- Wag. Wag mo'ng gawin 'to.
- I-release?
1544
01:43:14,918 --> 01:43:17,626
- Shirley. May iba pang paraan...
- Hindi. Mac.
1545
01:43:17,709 --> 01:43:18,834
Mac!
1546
01:43:19,709 --> 01:43:25,251
Utang ko sa 'yo ang lahat.
Pero ngayon, gawin mo ang sinasabi ko.
1547
01:43:26,793 --> 01:43:28,584
Maglabas ka ng statement.
1548
01:43:29,126 --> 01:43:30,876
I-release na ang delegates ko.
1549
01:43:32,876 --> 01:43:33,876
Please.
1550
01:43:37,876 --> 01:43:39,168
Tatawagan ko ang DNC.
1551
01:44:53,793 --> 01:44:57,168
May nagawa tayo.
1552
01:44:58,376 --> 01:45:00,251
Sandali lang, pero...
1553
01:45:01,459 --> 01:45:02,668
may nagawa tayo.
1554
01:45:07,168 --> 01:45:08,168
Kinamumuhian ko siya.
1555
01:45:08,668 --> 01:45:10,543
- Kinamumuhian ko si Dellums.
- Hindi.
1556
01:45:12,293 --> 01:45:14,709
Ginagawa lang ni Ron
ang dapat niyang gawin.
1557
01:45:16,584 --> 01:45:18,918
Hindi ako galit sa kanya.
1558
01:45:24,126 --> 01:45:30,126
Naiintindihan ko ang pressure
na pinagdadaanan niya.
1559
01:45:30,626 --> 01:45:33,751
Ang tagal niya ring lumaban.
1560
01:45:35,001 --> 01:45:40,209
At para sa 'kin, no'ng iniinsulto siya
ng lahat at kung ano pa...
1561
01:45:46,043 --> 01:45:48,168
Gusto kong malaman ninyo
1562
01:45:49,793 --> 01:45:51,501
wala akong sama ng loob.
1563
01:45:54,751 --> 01:45:58,626
Hanapin ninyo si Ron,
at pauwiin mo siya kay Shirley.
1564
01:46:00,918 --> 01:46:02,084
Okay?
1565
01:46:03,334 --> 01:46:05,251
Wala kang utang sa kanya.
1566
01:46:07,293 --> 01:46:09,376
Kailangan ko siyang magpatawad.
1567
01:46:14,543 --> 01:46:17,334
Hanapin mo siya,
at sabihan mong puntahan ako.
1568
01:46:30,501 --> 01:46:34,376
Hinakot ko kayong mga bata pa-Florida.
1569
01:46:39,001 --> 01:46:40,751
Hindi 'yon para sa wala.
1570
01:46:45,376 --> 01:46:48,459
Sa lahat ng dahilan namin
para pumunta sa convention na 'to,
1571
01:46:48,543 --> 01:46:50,751
pumunta kami
dahil sa pinakamagandang dahilan.
1572
01:46:52,668 --> 01:46:53,751
Para sa 'yo.
1573
01:46:56,293 --> 01:46:57,543
E di, ipagpatuloy ninyo.
1574
01:47:00,376 --> 01:47:02,584
Kung di natin magagawa ngayon,
1575
01:47:02,668 --> 01:47:05,834
dapat maniwala kayong
magagawa natin bukas.
1576
01:47:11,501 --> 01:47:18,459
At kung ang pinakamagandang nagawa ko,
ang ipaalala sa tao kung ano'ng posible...
1577
01:47:20,876 --> 01:47:22,793
nagpapasalamat na ako.
1578
01:47:31,043 --> 01:47:32,376
Salamat, Shirley.
1579
01:47:33,918 --> 01:47:35,668
Maraming salamat.
1580
01:47:36,501 --> 01:47:37,626
Salamat.
1581
01:47:46,293 --> 01:47:49,293
Nasa extension si Chairman O'Brien.
1582
01:47:57,751 --> 01:47:58,918
Okay.
1583
01:48:14,376 --> 01:48:16,126
Si Shirley Chisholm 'to.
1584
01:48:17,001 --> 01:48:18,376
Maglalabas ako ng statement
1585
01:48:18,459 --> 01:48:21,126
na gusto ko sanang ibigay ninyo
sa pledged delegates ko.
1586
01:48:21,209 --> 01:48:23,918
Ang intensiyon ko
nitong huling pitong buwan
1587
01:48:24,001 --> 01:48:29,293
ay ang ipaalala sa mga mamamayan
na kanila ang pulitika sa America.
1588
01:48:30,126 --> 01:48:36,084
Wala na akong ginusto pa,
kundi ang maging simula ng pagbabago.
1589
01:48:42,876 --> 01:48:45,751
Binuksan ni Shirley Chisholm
ang pinto para sa ating lahat.
1590
01:48:45,834 --> 01:48:48,209
Para sa women of color,
lalo na para sa Black women.
1591
01:48:48,293 --> 01:48:54,084
Binuksan niya ang pinto para sa lahat
at binigyan niya ng confidence
1592
01:48:54,168 --> 01:48:57,251
na puwede rin silang tumakbo
at may boses din sila.
1593
01:49:00,376 --> 01:49:01,918
Ako si Barbara Lee.
1594
01:49:02,001 --> 01:49:05,293
Kinakatawan ko ang
13th Congressional District ng California,
1595
01:49:05,376 --> 01:49:06,751
bilang member ng Congress.
1596
01:49:06,834 --> 01:49:09,959
Ang sinubukang ituro ni Shirley Chisholm,
1597
01:49:10,043 --> 01:49:12,418
di ka dapat lumaban lang
para makatulong sa mga tao,
1598
01:49:12,501 --> 01:49:14,793
pero lumaban ka
para baguhin ang kabaliwang 'to.
1599
01:49:14,876 --> 01:49:17,959
Konektado sa panahon ngayon
ang legacy niya.
1600
01:49:18,043 --> 01:49:23,334
At marami sa aming nakaramdam na puwede
naming kunin ang baton at tumakbo.
1601
01:49:26,751 --> 01:49:29,001
{\an8}Noong 1998, naihalal si Barbara Lee
1602
01:49:29,084 --> 01:49:31,959
{\an8}para mag-serve sa
9th Congressional District ng California,
1603
01:49:32,043 --> 01:49:34,459
{\an8}na dating hawak ni Ron Dellums.
1604
01:49:34,543 --> 01:49:36,751
{\an8}Siya ngayon ang highest-ranking
1605
01:49:36,834 --> 01:49:40,376
{\an8}na African American woman
sa Democratic leadership sa Congress.
1606
01:49:41,001 --> 01:49:45,084
Si Wesley "Mac" Holder
ay patuloy na sinira ang racial barriers
1607
01:49:45,168 --> 01:49:47,918
bilang mentor ni David N. Dinkins,
1608
01:49:48,001 --> 01:49:51,001
ang unang African American mayor
ng New York.
1609
01:49:51,084 --> 01:49:52,668
Namatay si Mac sa edad na 95.
1610
01:49:53,168 --> 01:49:56,543
{\an8}Labing-apat na terms nag-serve
si Ron Dellum sa House of Representatives
1611
01:49:56,626 --> 01:49:59,251
{\an8}at naging mayor siya
ng Oakland noong 2007.
1612
01:49:59,334 --> 01:50:02,043
{\an8}Sa kabila ng mga pangyayari
noong 1972 convention,
1613
01:50:02,126 --> 01:50:05,293
{\an8}nanatili siyang kaibigan
at political ally ni Shirley.
1614
01:50:05,376 --> 01:50:07,376
{\an8}Namatay si Dellum
noong 2018 sa edad na 82.
1615
01:50:07,876 --> 01:50:10,626
{\an8}Bumalik si Robert C. Gottlieb
sa Cornell University
1616
01:50:10,709 --> 01:50:11,793
{\an8}at nagtapos noong 1972
1617
01:50:11,876 --> 01:50:15,126
{\an8}at nagtapos ng Juris Doctorate
sa New York University noong 1975.
1618
01:50:15,209 --> 01:50:18,168
{\an8}Noong 1983, nagtayo siya
ng sarili niyang law firm,
1619
01:50:18,251 --> 01:50:21,459
{\an8}at palagi siyang kinukuha dahil sa
galing niya sa mga trial at appeals.
1620
01:50:21,959 --> 01:50:26,334
{\an8}Dalawang taon matapos ang election,
Sinuportahan ni George Wallace si Shirley
1621
01:50:26,418 --> 01:50:30,168
{\an8}sa pagkuha ng suporta
ng Southern Democrats para magpasa ng bill
1622
01:50:30,251 --> 01:50:33,459
{\an8}na nagpalawak ng wage protections
ng domestic workers.
1623
01:50:34,168 --> 01:50:41,168
Noong 1977,
nag-divorce sina Conrad at Shirley.
1624
01:50:41,834 --> 01:50:46,126
Noong taong iyon,
pinakasalan ni Shirley si Arthur Hardwick.
1625
01:50:46,209 --> 01:50:50,001
Nagkasama sila habambuhay.
1626
01:50:50,543 --> 01:50:53,834
{\an8}Namatay si Shirley Chisholm
noong January 1, 2005 sa edad na 80.
1627
01:50:53,918 --> 01:50:56,959
{\an8}Noong nabubuhay siya, pitong termino
siyang nag-serve sa Congress,
1628
01:50:57,043 --> 01:51:00,793
{\an8}at nag-propose ng higit sa 50 legislation
para maiangat ang buhay
1629
01:51:00,876 --> 01:51:03,168
{\an8}ng mga nakatira sa inner-city,
military veterans,
1630
01:51:03,251 --> 01:51:04,959
{\an8}immigrants, refugees, at iba pa.
1631
01:51:58,043 --> 01:52:01,293
PARA SA ALALA NI LANCE
1632
01:56:25,543 --> 01:56:30,126
Tagapagsalin ng Subtitle: J.M.B. Descalso