1 00:00:02,000 --> 00:00:07,000 Downloaded from YTS.MX 2 00:00:08,000 --> 00:00:13,000 Official YIFY movies site: YTS.MX 3 00:00:12,012 --> 00:00:16,141 KTO KONTROLUJE PRZESZŁOŚĆ, KONTROLUJE PRZYSZŁOŚĆ. 4 00:00:16,224 --> 00:00:19,978 KTO KONTROLUJE TERAŹNIEJSZOŚĆ, KONTROLUJE PRZESZŁOŚĆ. 5 00:00:38,830 --> 00:00:40,707 NETFLIX — ORYGINALNY FILM DOKUMENTALNY 6 00:00:55,722 --> 00:00:56,639 CIA W MEKSYKU 7 00:00:56,723 --> 00:00:57,599 WOJNA 8 00:00:58,475 --> 00:00:59,976 BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE 9 00:01:04,814 --> 00:01:06,024 To dziś. 10 00:01:06,858 --> 00:01:09,986 To dziś ostatni raz ukaże się kolumna Red Privada. 11 00:01:10,653 --> 00:01:14,699 W pewnym sensie jest to pożegnanie pomiędzy mną, 12 00:01:14,783 --> 00:01:18,453 autorem kolumny – Manuelem Buendíą, a moimi czytelnikami. 13 00:01:19,788 --> 00:01:23,208 Jestem pewien, że niektórych to bardzo ucieszy, 14 00:01:23,291 --> 00:01:26,544 podczas kiedy inni będą to opłakiwać. 15 00:01:27,378 --> 00:01:30,548 Jak zawsze przekornie powiem, 16 00:01:30,632 --> 00:01:34,302 że żadna strona nie będzie miała racji. 17 00:01:38,014 --> 00:01:39,516 Dzisiaj liczy się to, 18 00:01:40,433 --> 00:01:46,147 że dla czytelników po obu stronach mam prezent pożegnalny. 19 00:01:47,148 --> 00:01:51,528 Koniec historii, której pierwszy rozdział opublikowano tutaj 20 00:01:52,070 --> 00:01:55,365 16 lipca 1963 roku. 21 00:01:56,449 --> 00:02:00,245 Gdy dziennikarz kończy swoją karierę, 22 00:02:00,328 --> 00:02:04,207 nieuchronnie poddaje się pokusie spojrzenia wstecz 23 00:02:04,290 --> 00:02:05,875 i zapytania siebie: 24 00:02:06,751 --> 00:02:09,254 „Co najważniejszego, 25 00:02:09,337 --> 00:02:13,383 najbardziej porywającego lub najbardziej istotnego opublikowałem?”. 26 00:02:14,801 --> 00:02:17,345 Manuel Buendía i jego Red Privada. 27 00:02:28,690 --> 00:02:31,860 Musimy uważać, by nie stać się bardziej naiwnymi 28 00:02:31,943 --> 00:02:34,070 i podatnymi na propagandę. 29 00:02:34,154 --> 00:02:37,073 Jak ktoś kiedyś powiedział: 30 00:02:37,157 --> 00:02:40,577 „Pierwszą ofiarą wojny jest prawda”. 31 00:02:44,080 --> 00:02:48,126 Myślę, że możesz to użyć, jeśli chcesz. 32 00:02:48,960 --> 00:02:50,628 Historia nie ma właścicieli. 33 00:02:50,712 --> 00:02:53,214 PODSEKRETARZ SPRAW WEWNĘTRZNYCH 1982–1988 34 00:02:55,592 --> 00:02:58,052 Wszyscy, którzy piszą na takie tematy, 35 00:02:58,761 --> 00:03:02,015 muszą zbliżyć się do tych, których te tematy dotyczą… 36 00:03:02,098 --> 00:03:03,099 DZIENNIKARZ 37 00:03:03,183 --> 00:03:05,268 …by zrozumieć ich sposób myślenia. 38 00:03:06,144 --> 00:03:09,606 Jak zachować indywidualność i utrzymać dystans? 39 00:03:10,523 --> 00:03:12,400 Nadal nie wiem. 40 00:03:13,526 --> 00:03:16,404 Pewnego dnia Manuel powiedział: 41 00:03:17,197 --> 00:03:19,699 „Ryzykowałem, pisząc o handlarzach bronią, 42 00:03:19,782 --> 00:03:24,662 o grupie Tecos z Guadalajary 43 00:03:24,746 --> 00:03:28,917 i takich tyranach jak Rubén Figueroa. 44 00:03:29,500 --> 00:03:34,130 Ale jeśli piszę o baronach narkotykowych, to już nie ryzyko, a pewna śmierć”. 45 00:03:34,214 --> 00:03:35,381 POLITOLOG 46 00:03:43,473 --> 00:03:47,644 Pewnego dnia zrozumiałem, że coś jest na rzeczy. 47 00:03:47,727 --> 00:03:51,147 Polerował sobie buty przed restauracją Bellinghausen. 48 00:03:51,231 --> 00:03:54,734 Zauważyłem, że to Manuel. Zaskoczyłam go od tyłu. 49 00:03:54,817 --> 00:03:57,237 Krzyknąłem: „Manuel”, a on aż podskoczył. 50 00:03:57,320 --> 00:04:00,531 Zdenerwował się i powiedział, że mam tak nie robić. 51 00:04:03,618 --> 00:04:06,371 Manuel powiedział: 52 00:04:06,454 --> 00:04:09,958 „Nie uwierzysz, nad czym teraz pracuję”. 53 00:04:10,041 --> 00:04:11,000 PISARZ 54 00:04:11,084 --> 00:04:12,752 „To będzie bomba”. 55 00:04:12,835 --> 00:04:17,048 Był blady i mówił: „Zabiją mnie, Virgilio”. 56 00:04:18,508 --> 00:04:19,509 Spytałem o powód. 57 00:04:19,592 --> 00:04:20,510 DZIENNIKARZ 58 00:04:20,593 --> 00:04:25,056 „Spójrz, co się dzieje. Zabiją mnie”. 59 00:04:29,519 --> 00:04:34,440 Gdybym miał zostać zamordowany… 60 00:04:36,150 --> 00:04:38,987 i mógł wypowiedzieć moje słynne ostatnie słowa, 61 00:04:39,904 --> 00:04:42,240 powiedziałbym: „Spodziewałem się tego”. 62 00:04:54,961 --> 00:04:57,588 MIASTO MEKSYK, 30 MAJA 1984 ROKU 63 00:04:57,672 --> 00:05:00,883 Dziś zamordowano dziennikarza Manuela Buendíę. 64 00:05:00,967 --> 00:05:01,843 MORDERSTWO 65 00:05:01,926 --> 00:05:04,637 Napastnicy uciekli. Policja prowadzi śledztwo. 66 00:05:08,266 --> 00:05:11,269 Było tylko dwóch świadków. 67 00:05:11,352 --> 00:05:16,316 Rogelio Barrera, biegły księgowy, który pracował blisko miejsca zbrodni. 68 00:05:16,399 --> 00:05:21,154 Drugi świadek to asystent Manuela, Juan Manuel Bautista. 69 00:05:21,237 --> 00:05:24,115 - Pracował pan z nim? - Tak. 70 00:05:24,198 --> 00:05:26,492 - Jako kto? - Byłem jego asystentem. 71 00:05:26,576 --> 00:05:27,994 Pracowałem w archiwum. 72 00:05:28,077 --> 00:05:29,120 DZIENNIKARZ 73 00:05:29,203 --> 00:05:33,958 Około 16.30 pracowałem w centrum, 74 00:05:34,042 --> 00:05:40,465 kiedy zadzwonił Juan Manuel i powiedział, co się stało. 75 00:05:40,548 --> 00:05:43,092 Zmierzaliśmy na parking. 76 00:05:43,176 --> 00:05:46,971 Udał się w stronę auta, a ja poszedłem jeszcze coś skopiować. 77 00:05:47,055 --> 00:05:49,640 Zapytał, dokąd idę. 78 00:05:49,724 --> 00:05:52,060 To były jego ostatnie słowa. 79 00:05:52,143 --> 00:05:54,062 Wtedy usłyszałem strzały. 80 00:05:57,607 --> 00:05:59,609 Gdy zawróciłem, leżał na ziemi. 81 00:05:59,692 --> 00:06:03,112 - Ile strzałów oddano? - Cztery. 82 00:06:03,196 --> 00:06:09,702 - Długo żył po postrzeleniu? - Jestem przekonany, że umarł od razu. 83 00:06:09,786 --> 00:06:15,333 Widziałem dwie osoby próbujące uciec. 84 00:06:15,416 --> 00:06:18,878 Pobiegli do końca ulicy i skręcili w lewo. 85 00:06:19,504 --> 00:06:22,673 Widziałem młodzieńca, który próbował mu pomóc. 86 00:06:22,757 --> 00:06:24,801 Podobno to jego asystent. 87 00:06:24,884 --> 00:06:30,223 Próbował śledzić strzelców. 88 00:06:30,306 --> 00:06:34,268 Widziałem jednego. Chciał mnie zastrzelić, ale się odsunąłem. 89 00:06:34,352 --> 00:06:37,313 Wpadł na kogoś, uciekając. 90 00:06:37,397 --> 00:06:39,232 Nie udało mi się go dogonić. 91 00:06:39,315 --> 00:06:42,026 Wróciłem do Manuela i chciałem zadzwonić. 92 00:06:42,110 --> 00:06:45,947 Był widocznie zdenerwowany. 93 00:06:46,030 --> 00:06:48,324 Od razu do mnie zadzwonił. 94 00:06:48,408 --> 00:06:52,745 Powiedziałem, że ma poszukać numeru do tej konkretnej osoby, 95 00:06:52,829 --> 00:06:55,456 żebym mógł przekazać, że ma tam przyjść. 96 00:06:55,540 --> 00:06:57,291 To był przyjaciel Buendíi. 97 00:06:57,375 --> 00:07:00,044 Nie miałem takiego obowiązku… 98 00:07:00,128 --> 00:07:01,295 Zadzwonił Zorrilla. 99 00:07:01,379 --> 00:07:03,005 SZEF DFS W LATACH 1982–1985 100 00:07:03,089 --> 00:07:05,842 I spytał wprost: 101 00:07:05,925 --> 00:07:08,594 „Wie pan, że Buendía został zabity?”. 102 00:07:10,221 --> 00:07:11,389 Słowo w słowo. 103 00:07:12,181 --> 00:07:16,310 „Nie, teraz dowiaduję się od ciebie”. Tak naprawdę wiedziałem. 104 00:07:16,394 --> 00:07:18,646 Ponieważ dotarłem tam szybko… 105 00:07:18,729 --> 00:07:19,564 DZIENNIKARZ 106 00:07:19,647 --> 00:07:24,110 …nadal tkwił tam ten autobus i ludzie. 107 00:07:25,820 --> 00:07:30,116 Znałem Juana Manuela Bautistę i Luisa Soto. 108 00:07:30,700 --> 00:07:33,286 Zacząłem zadawać im pytania. 109 00:07:33,953 --> 00:07:37,081 Kierowca autobusu powiedział, 110 00:07:38,040 --> 00:07:40,877 że widział dwie osoby 111 00:07:41,711 --> 00:07:46,507 oraz wysokiego, chudego mężczyznę, który strzelał. 112 00:07:52,096 --> 00:07:54,182 Przybiegłem z ulicy Warszawskiej… 113 00:07:54,265 --> 00:07:55,308 DZIENNIKARZ 114 00:07:55,391 --> 00:07:56,851 …na aleję Powstańców. 115 00:07:58,394 --> 00:08:04,609 Kiedy zobaczyłem, jak leży w płaszczu… 116 00:08:06,152 --> 00:08:07,361 To było trudne. 117 00:08:07,945 --> 00:08:10,239 Zawdzięczam mu wszystko, 118 00:08:11,032 --> 00:08:14,452 jeśli chodzi o moją reporterską część życia. 119 00:08:20,082 --> 00:08:23,169 Byłem pięć przecznic dalej w restauracji. 120 00:08:23,252 --> 00:08:24,170 DZIENNIKARZ 121 00:08:24,253 --> 00:08:26,923 Gdy się dowiedzieliśmy, przestaliśmy jeść 122 00:08:27,006 --> 00:08:29,717 i poszliśmy na miejsce zbrodni. 123 00:08:30,301 --> 00:08:33,554 Na miejscu byli już reporterzy. 124 00:08:33,638 --> 00:08:38,643 Zdaliśmy relację z wydarzenia, bo byliśmy agencją prasową. 125 00:08:38,726 --> 00:08:43,397 MANUEL BUENDÍA ZASTRZELONY CZTEREMA STRZAŁAMI OD TYŁU 126 00:08:49,904 --> 00:08:52,073 MORDERSTWO 127 00:08:54,116 --> 00:08:55,701 DWÓCH SPRAWCÓW 128 00:08:57,662 --> 00:09:01,791 Dziś rano. Chyba dzisiaj. Nie wiem, która jest godzina. 129 00:09:01,874 --> 00:09:02,959 Rozmawiałam z nim. 130 00:09:03,042 --> 00:09:05,920 Był spokojny i żartowaliśmy jak zwykle. 131 00:09:06,546 --> 00:09:08,130 Czekałam na niego w domu, 132 00:09:09,298 --> 00:09:11,926 a on leżał i czekał na mnie tam. 133 00:09:12,009 --> 00:09:13,761 Tyle mam do powiedzenia. 134 00:09:24,647 --> 00:09:28,442 PREZYDENT MEKSYKU W LATACH 1982–1988 135 00:09:31,654 --> 00:09:34,448 Był bardzo blisko niej. 136 00:09:34,532 --> 00:09:36,284 ŻONA MANUELA BUENDÍI 137 00:09:36,367 --> 00:09:41,080 Prawda jest taka, że to powitanie była obłudą, 138 00:09:42,498 --> 00:09:45,585 bo Manuel był ofiarą władzy. 139 00:09:47,003 --> 00:09:53,593 Niektórzy z obecnych byli krytykowani przez Buendíę. 140 00:09:53,676 --> 00:09:56,095 Czasami nawet bardzo ostro. 141 00:09:56,637 --> 00:09:58,848 Powiedziałem sobie w myślach: 142 00:09:58,931 --> 00:10:02,351 „Przyszli sprawdzić, czy naprawdę nie żyje”. 143 00:10:04,353 --> 00:10:06,397 Zdecydowanie to potępiam. 144 00:10:07,481 --> 00:10:09,400 Przemoc do niczego nie prowadzi. 145 00:10:09,483 --> 00:10:12,945 MORDERSTWO DZIENNIKARZA 146 00:10:13,029 --> 00:10:17,491 ŚWIAT DZIENNIKARSKI W ŻAŁOBIE 147 00:10:23,706 --> 00:10:26,959 Poznałem go prawie 40 lat temu. 148 00:10:28,085 --> 00:10:29,962 Był dziennikarzem śledczym. 149 00:10:30,046 --> 00:10:35,134 Potem pisał o prezydencie. Razem podróżowaliśmy po świecie. 150 00:10:35,217 --> 00:10:38,387 Wielokrotnie korzystaliśmy z tej samej maszyny. 151 00:10:42,141 --> 00:10:45,895 To wpłynęło na cały świat dziennikarski. 152 00:10:46,937 --> 00:10:49,940 Było mnóstwo gniewu, 153 00:10:50,024 --> 00:10:52,902 ale i strachu wśród dziennikarzy. 154 00:10:52,985 --> 00:10:53,819 DZIENNIKARZ 155 00:10:53,903 --> 00:10:59,283 W końcu wiele osób czyta jego prace. 156 00:11:00,326 --> 00:11:04,705 Jeśli mogli zabić jego, to nas też. 157 00:11:13,422 --> 00:11:15,883 Pozwolą państwo, 158 00:11:15,966 --> 00:11:19,679 że oddam głos naszemu prezenterowi, Manuelowi Buendíi, 159 00:11:19,762 --> 00:11:24,517 zdobywcy nagrody dla dziennikarza roku w 1977 i 1978 roku 160 00:11:24,600 --> 00:11:26,519 za program Lo dicho, dicho. 161 00:11:31,190 --> 00:11:33,609 W zeszły czwartek… 162 00:11:36,070 --> 00:11:38,906 w mojej kolumnie 163 00:11:40,241 --> 00:11:43,119 opublikowanej w przeszło 30 gazetach… 164 00:11:47,081 --> 00:11:52,753 Wszyscy wiemy, że CIA to agencja szpiegowska i przewrotowa. 165 00:11:53,629 --> 00:11:56,882 To narzędzie północnoamerykańskiego imperializmu, 166 00:11:57,675 --> 00:12:03,013 które towarzyszy nam w trudnych czasach i jeszcze bardziej je uprzykrza. 167 00:12:03,097 --> 00:12:07,101 Zachęcam do przeczytania mojej kolumny jutro. 168 00:12:07,685 --> 00:12:10,312 To był program Lo dicho, dicho. 169 00:12:10,938 --> 00:12:16,152 Czytelnicy pytali siebie nawzajem: „Czytaliście artykuł Buendíego?”. 170 00:12:17,236 --> 00:12:19,697 Nie powtarzał się ani nie zmyślał. 171 00:12:20,531 --> 00:12:21,407 Nie kłamał. 172 00:12:22,283 --> 00:12:25,870 Dlatego jego teksty cieszyły się uznaniem. 173 00:12:28,831 --> 00:12:31,625 NIEŚWIADOMOŚĆ 174 00:12:31,709 --> 00:12:35,588 Sprawiał wrażenie gburowatego. 175 00:12:36,338 --> 00:12:39,300 Można nawet powiedzieć, że wyglądał jak ochroniarz. 176 00:12:39,383 --> 00:12:43,387 Można by pomyśleć, że pracował dla DFS. 177 00:12:46,432 --> 00:12:51,645 Zawsze miał przy sobie broń, albo przy pasku, albo w czymś, 178 00:12:51,729 --> 00:12:57,359 co wyglądało jak gruba książka z bronią pod okładką. 179 00:13:00,404 --> 00:13:03,324 Rzadko się uśmiechał. Nigdy nie był głośny. 180 00:13:04,074 --> 00:13:08,704 Zawsze był świadomy swojego otoczenia 181 00:13:08,788 --> 00:13:12,875 i tego, kto w nim był, nawet jeśli na to nie wyglądało. 182 00:13:15,294 --> 00:13:16,796 Gdy go zobaczyłam, 183 00:13:16,879 --> 00:13:20,257 spytałam, kim jest ten zrzęda. 184 00:13:21,592 --> 00:13:25,429 Pamiętam, że często pisał o politykach. 185 00:13:25,513 --> 00:13:26,555 PISARKA 186 00:13:26,639 --> 00:13:29,225 Często ujawniał korupcje. 187 00:13:29,308 --> 00:13:33,938 Wiedział dużo, bo znał policję od środka. 188 00:13:36,565 --> 00:13:39,985 Był wesoły, mimo swojej ponurej twarzy 189 00:13:40,069 --> 00:13:44,156 z ciemnymi okularami i wąsami. 190 00:13:44,240 --> 00:13:47,952 Nie wyglądał przyjaźnie, ale był wesoły i miły. 191 00:13:48,035 --> 00:13:49,912 To był świetny rozmówca. 192 00:13:50,830 --> 00:13:53,541 Świetnie się bawiliśmy, gadając o głupotach. 193 00:13:53,624 --> 00:13:55,960 Niekiedy nieźle mnie maglował. 194 00:13:56,043 --> 00:13:59,296 W końcu był dziennikarzem. Pozwoliłem mu na to. 195 00:13:59,880 --> 00:14:01,590 Nie jesteś zadowolony? 196 00:14:01,674 --> 00:14:03,175 Mówiłem, że jestem. 197 00:14:03,259 --> 00:14:07,638 Jestem zadowolony z tego, jak prowadziłeś gazetę. 198 00:14:07,721 --> 00:14:11,141 Muszę przyznać, że zwiększyłeś nakład o 80%, 199 00:14:11,225 --> 00:14:13,978 rozreklamowałeś dział towarzyski, 200 00:14:14,061 --> 00:14:18,107 a komiksy bawią dzieci. 201 00:14:18,190 --> 00:14:19,441 Ale to za mało! 202 00:14:19,525 --> 00:14:22,945 Musisz przyznać, że to nie to samo co wcześniej. 203 00:14:23,028 --> 00:14:24,864 - Co masz na myśli? - To proste. 204 00:14:24,947 --> 00:14:27,658 Nasi reporterzy czerpią z oficjalnych źródeł. 205 00:14:27,741 --> 00:14:31,912 Dostajemy biuletyny publikowane w innych gazetach! 206 00:14:31,996 --> 00:14:33,455 Koniec z tym! 207 00:14:55,477 --> 00:14:57,980 To był inny Meksyk, inny kontekst. 208 00:14:58,063 --> 00:14:59,732 To był zamknięty system. 209 00:15:02,318 --> 00:15:06,822 Trzeba było nauczyć się jak przetwarzać informacje, 210 00:15:06,906 --> 00:15:09,909 żeby nie podlegały autocenzurze. 211 00:15:09,992 --> 00:15:13,370 Wtedy właściwie nie mieliśmy cenzury, 212 00:15:13,454 --> 00:15:16,165 ale było wiele autocenzury. 213 00:15:23,088 --> 00:15:27,176 Nie mieliśmy takiej cenzury, jaka występowała w innych krajach, 214 00:15:27,259 --> 00:15:30,262 gdzie władze czytały wszystko przed opublikowaniem. 215 00:15:30,346 --> 00:15:34,516 Ale istniało silne powiązanie między prasą a władzą. 216 00:15:34,600 --> 00:15:36,602 W grę wchodziło sporo pieniędzy. 217 00:15:36,685 --> 00:15:39,104 To było połączenie cenzury 218 00:15:39,188 --> 00:15:45,152 ze strategicznym sojuszem gazet i rządu. 219 00:15:45,235 --> 00:15:49,114 To były czasy, kiedy prasa i rząd byli ze sobą blisko. 220 00:15:54,411 --> 00:15:57,790 Wśród narzędzi politycznych, 221 00:15:57,873 --> 00:16:01,043 których wtedy używał rząd… 222 00:16:01,126 --> 00:16:01,961 DZIENNIKARKA 223 00:16:02,044 --> 00:16:04,254 …żeby mieć wpływ na prasę, 224 00:16:04,338 --> 00:16:06,048 była kontrola dostaw papieru. 225 00:16:06,131 --> 00:16:08,133 SZEF INTERPOLU W MEKSYKU 1982–1985 226 00:16:08,217 --> 00:16:10,344 W przeszłości kontrolowaliśmy prasę 227 00:16:10,427 --> 00:16:11,845 poprzez firmę PIPSA. 228 00:16:11,929 --> 00:16:14,056 PRODUCENT I IMPORTER PAPIERU 229 00:16:14,139 --> 00:16:17,643 PIPSA produkowała papier gazetowy. 230 00:16:17,726 --> 00:16:20,229 Miała na to monopol. 231 00:16:21,021 --> 00:16:25,067 A rząd wykorzystywał to do manipulowania 232 00:16:25,150 --> 00:16:30,823 wydawcami i dziennikarzami. 233 00:16:30,906 --> 00:16:34,618 Sprzedawano papier gazetom i czasopismom 234 00:16:34,702 --> 00:16:38,706 po dotowanych cenach i z fakturami, za które nie ściągano płatności. 235 00:16:38,789 --> 00:16:43,127 A więc prasa gromadziła zaległe rachunki. 236 00:16:43,210 --> 00:16:49,091 Jeśli nacisnęła komuś na odcisk, władza mogła upomnieć się o dług, 237 00:16:49,174 --> 00:16:52,052 co było sposobem na kontrolę prasy. 238 00:16:54,304 --> 00:16:59,018 Dziennikarstwo było całkowicie w rękach rządu. 239 00:16:59,101 --> 00:17:04,481 Prezydent kontrolował felietonistów za pomocą pieniędzy, 240 00:17:04,565 --> 00:17:10,029 zaliczek, domów, samochodów, pozwoleń na taksówki. 241 00:17:10,112 --> 00:17:12,948 Sprzymierzeni pisarze i redaktorzy 242 00:17:13,032 --> 00:17:15,701 mogli otrzymać tak zwany „kolczoch”. 243 00:17:15,784 --> 00:17:17,494 KOLCZOCH 244 00:17:17,578 --> 00:17:20,998 Ten owoc wypełniony był gotówką. 245 00:17:21,582 --> 00:17:24,710 Według moich kolegów dziennikarzy 246 00:17:25,419 --> 00:17:31,383 kolczoch to owoc, który jest bardzo słodki w środku, 247 00:17:31,467 --> 00:17:35,137 ale kiedy się go dotknie, ukłuje. 248 00:17:39,516 --> 00:17:41,143 REDAKTOR NACZELNY OVACIONES 249 00:17:41,226 --> 00:17:44,646 Największe gazety w Meksyku 250 00:17:44,730 --> 00:17:46,231 wspierały kandydatów PRI. 251 00:17:46,899 --> 00:17:51,320 Excélsior była najważniejszą gazetą z politycznego punktu widzenia. 252 00:17:53,280 --> 00:17:56,325 Z kolei La Prensa była popularnym tabloidem, 253 00:17:56,408 --> 00:17:58,243 który dobrze się sprzedawał. 254 00:18:01,288 --> 00:18:03,874 Buendía był kiedyś w seminarium, 255 00:18:03,957 --> 00:18:05,542 bardzo konserwatywnym. 256 00:18:05,626 --> 00:18:10,255 Gdy w końcu je opuścił, bo jednak nie chciał być księdzem, 257 00:18:10,339 --> 00:18:13,801 zaczął pracować dla gazety Partii Akcji Narodowej. 258 00:18:14,593 --> 00:18:15,677 La Nación. 259 00:18:16,178 --> 00:18:19,807 Był katolikiem, 260 00:18:20,474 --> 00:18:24,812 dość konserwatywnym, ale stale ewoluował. 261 00:18:25,646 --> 00:18:27,689 Jego sposób myślenia 262 00:18:28,649 --> 00:18:32,820 stał się postępowy. 263 00:18:35,781 --> 00:18:39,368 W jakiś sposób, kiedy jeszcze pracował dla PAN, 264 00:18:39,451 --> 00:18:41,620 nawiązał kontakt z gazetą La Prensa. 265 00:18:44,706 --> 00:18:47,251 MANUEL BUENDÍA TELLEZGIRÓN REDAKTOR NACZELNY 266 00:18:47,334 --> 00:18:51,463 Jego pierwszy artykuł był trochę zawstydzający. 267 00:18:51,547 --> 00:18:54,091 Historia rozpoczynająca karierę Manuela… 268 00:18:54,174 --> 00:18:55,342 KREW ŻYDOWSKA 269 00:18:55,384 --> 00:18:57,469 …opowiadała o swastykach 270 00:18:57,553 --> 00:19:01,056 namalowanych na synagogach. Oto cała historia. 271 00:19:01,140 --> 00:19:02,349 SWASTYKI W MEKSYKU! 272 00:19:02,432 --> 00:19:03,851 HITLER SIĘ BUDZI! 273 00:19:03,934 --> 00:19:06,353 GAZETA, KTÓRA PISZE, O CZYM INNI MILCZĄ 274 00:19:06,436 --> 00:19:10,357 To była gazeta, skupiająca się na przestępczości. 275 00:19:11,525 --> 00:19:14,570 Manuel dał tej gazecie 276 00:19:14,653 --> 00:19:18,448 drugie życie, zmieniając ją radykalnie. 277 00:19:18,532 --> 00:19:21,076 Zastąpił sensację 278 00:19:21,160 --> 00:19:26,623 pouczającymi tekstami i politycznym zacięciem. 279 00:19:26,707 --> 00:19:32,212 Mawiał: „Kiedy wasze teksty 280 00:19:32,296 --> 00:19:36,884 są czytane przez odbiorców, powinny sprawiać przyjemność, 281 00:19:37,467 --> 00:19:39,261 a nie odruch wymiotny”. 282 00:19:46,310 --> 00:19:50,522 Wielu z nas lubi historie kryminalne. 283 00:19:52,316 --> 00:19:57,196 To sztuka cierpliwości, sztuka polowania. 284 00:19:57,696 --> 00:20:00,282 Łowcy mogą używać różnych technik. 285 00:20:00,365 --> 00:20:03,535 Jedną z nich jest poszukiwanie ofiary. 286 00:20:06,538 --> 00:20:10,209 Inną jest ustawianie się tam, gdzie przejdzie ofiara. 287 00:20:11,668 --> 00:20:15,380 Bez ruchu, jak posąg. 288 00:20:17,716 --> 00:20:19,593 Zwierzę jest blisko. 289 00:20:20,219 --> 00:20:25,724 Na stojąco lub siedząc, trzymasz palec na spuście. 290 00:20:27,392 --> 00:20:30,479 Masz tylko chwilę, by wycelować i strzelać. 291 00:20:35,192 --> 00:20:37,611 Myślę, że każdy z nas to w sobie ma. 292 00:20:40,322 --> 00:20:43,200 Mieliśmy akredytację. 293 00:20:44,368 --> 00:20:46,036 A oni odznakę policyjną. 294 00:20:46,119 --> 00:20:53,043 Dali paru dziennikarzom odznakę policyjną. 295 00:20:53,543 --> 00:20:54,795 Po co? 296 00:20:54,878 --> 00:20:58,340 Gdyby doszło do morderstwa, mógłbym ją tam pokazać. 297 00:20:58,882 --> 00:21:01,593 Inaczej by mnie nie wpuszczono. 298 00:21:01,677 --> 00:21:05,639 Ale jako policyjny agent mogłem od razu rozpocząć pracę. 299 00:21:05,722 --> 00:21:07,349 Do tego były potrzebne. 300 00:21:07,432 --> 00:21:11,228 Ale to nie czyniło z nas policjantów. 301 00:21:11,311 --> 00:21:15,232 FEDERALNY URZĄD BEZPIECZEŃSTWA FILM DOKUMENTALNY 302 00:21:15,315 --> 00:21:17,359 Stolica Meksyku rozkwita, 303 00:21:17,442 --> 00:21:21,405 jakby chciała szybko wybudzić się z 80-letniej stagnacji. 304 00:21:22,656 --> 00:21:26,326 Powstają wysokie budynki. Narodzi się nowoczesna metropolia. 305 00:21:26,410 --> 00:21:29,871 Oznacza to także budowę nowej siedziby DFS. 306 00:21:30,372 --> 00:21:32,082 To były lata 40. 307 00:21:32,582 --> 00:21:37,713 Pokłosiem rozpoczętej właśnie zimnej wojny 308 00:21:38,213 --> 00:21:41,049 był powstanie Federalnego Urzędu Bezpieczeństwa 309 00:21:41,133 --> 00:21:44,511 oraz Urzędu Śledczego ds. Politycznych i Społecznych. 310 00:21:49,099 --> 00:21:51,810 Wymagana jest dobra sprawność fizyczna. 311 00:21:52,894 --> 00:21:56,023 Członek grupy przeskakuje ośmiu kolegów. 312 00:21:56,815 --> 00:22:02,863 Następnie wykonuje salto, by potwierdzić swoje umiejętności. 313 00:22:05,324 --> 00:22:08,910 Miguel Alemán utworzył DFS, Federalny Urząd Bezpieczeństwa, 314 00:22:09,536 --> 00:22:11,663 wzorując się na FBI. 315 00:22:11,747 --> 00:22:16,543 Chciał w sposób zorganizowany zwalczać wrogów wewnętrznych. 316 00:22:20,297 --> 00:22:22,174 To byli bohaterowie. 317 00:22:22,257 --> 00:22:24,259 Elita wśród służb policyjnych. 318 00:22:24,343 --> 00:22:25,177 BYŁY AGENT DFS 319 00:22:25,260 --> 00:22:30,932 Uważano ich za jedną z najlepszych takich organizacji na świecie. 320 00:22:32,934 --> 00:22:37,314 Pewnego dnia dowódca powiedział mi: „Przydzielę ci grupę ludzi. 321 00:22:37,397 --> 00:22:41,735 Pod twoim nadzorem nauczą się jazdy na motocyklach. 322 00:22:41,818 --> 00:22:43,528 Chcę mieć oddział kierowców, 323 00:22:43,612 --> 00:22:47,491 którzy mogą zabierać agentów i docierać w każde miejsce”. 324 00:22:48,909 --> 00:22:54,706 Powiedziałem mu, że nie będzie to łatwe i zaproponowałem inne rozwiązanie. 325 00:22:54,790 --> 00:23:00,796 Chciałem porozmawiać ze znajomymi, którzy już byli zawodowymi motocyklistami. 326 00:23:00,879 --> 00:23:04,216 Powiedziałem, że możemy ich wynająć. 327 00:23:06,259 --> 00:23:08,804 W ten sposób powstała ta słynna formacja. 328 00:23:08,887 --> 00:23:12,140 Wszyscy od razu wiedzieli, że się zbliżamy. 329 00:23:12,224 --> 00:23:15,185 Cała flota motocykli bez tłumików. 330 00:23:15,268 --> 00:23:17,145 I byli to prawdziwy zawodnicy! 331 00:23:19,481 --> 00:23:25,070 Nauczyliście się czegoś? Ćwiczcie, a kiedyś też się tak obronicie. 332 00:23:28,782 --> 00:23:34,204 W Stanach Zjednoczonych agenci FBI znani są jako „G-men”. 333 00:23:34,287 --> 00:23:39,084 W Meksyku agenci DFS nazywają się „Giménez”, 334 00:23:40,377 --> 00:23:44,256 nawiązując do swoich amerykańskich idoli. 335 00:23:46,258 --> 00:23:50,595 Byli świetni w zbieraniu surowych informacji, 336 00:23:51,096 --> 00:23:52,681 ale nie byli analitykami. 337 00:23:55,142 --> 00:23:57,978 Federalny Urząd Bezpieczeństwa zrobił wszystko, 338 00:23:58,603 --> 00:24:02,774 by mieć wszelkie możliwe informacje na temat każdego. 339 00:24:02,858 --> 00:24:07,028 W tym dziennikarzy. 340 00:24:07,112 --> 00:24:10,991 Musieliśmy wiedzieć dosłownie wszystko. 341 00:24:11,074 --> 00:24:15,495 W rezultacie dokładnie prześwietliliśmy wszystkich dziennikarzy. 342 00:24:32,762 --> 00:24:37,392 Zawsze byłem przekonany o trwałej więzi między społeczeństwem a mediami. 343 00:24:37,476 --> 00:24:38,518 PREZYDENT MEKSYKU 344 00:24:38,602 --> 00:24:40,562 O wzajemnym oddziaływaniu 345 00:24:40,645 --> 00:24:41,980 między prasą a władzą, 346 00:24:42,063 --> 00:24:45,192 prasą a rewolucją, czy prasą a opozycją. 347 00:24:46,902 --> 00:24:50,113 Prasę również czekały zmiany. 348 00:24:50,197 --> 00:24:54,993 Luis Echeverría mówił o tym podczas swojej kampanii. 349 00:24:56,203 --> 00:25:00,624 Od początku nie wydawał się wiarygodny. 350 00:25:00,707 --> 00:25:05,504 Był urodzonym oprawcą. Osobą przesiąkniętą złem. 351 00:25:06,338 --> 00:25:08,423 Młodzież podatna ma manipulacje! 352 00:25:08,507 --> 00:25:12,302 Stawimy takim osobom czoła na każdym kroku! 353 00:25:12,385 --> 00:25:14,846 Będziemy walczyć z biurokracją, 354 00:25:14,930 --> 00:25:17,599 korporacjami 355 00:25:18,225 --> 00:25:23,522 i nikczemnymi agencjami, które kontrolowane są zza granicy! 356 00:25:25,982 --> 00:25:27,776 Alfonso Martínez Domínguez 357 00:25:27,859 --> 00:25:32,531 został mianowany gubernatorem właśnie przez Echeverríę. 358 00:25:33,448 --> 00:25:35,825 Później został burmistrzem Meksyku. 359 00:25:35,909 --> 00:25:42,332 Alfonso zaczął więc rozglądać się za dziennikarzem z uprawnieniami, 360 00:25:42,999 --> 00:25:46,336 który zostałby jego rzecznikiem i wybór padł na Buendíę. 361 00:25:46,419 --> 00:25:50,006 Zaproponowano mu pracę w miejskim wydziale komunikacji. 362 00:25:52,759 --> 00:25:54,177 BIURO PRASOWE 363 00:25:54,261 --> 00:25:57,847 Był czwartek – Boże Ciało i imieniny Manuela Buendíi. 364 00:25:58,598 --> 00:26:05,146 Dziennikarze opisujący działania ratusza wyprawili mu obiad. 365 00:26:07,232 --> 00:26:12,112 W pewnym momencie Buendía powiedział, że musi wyjść. 366 00:26:13,071 --> 00:26:16,491 „Chyba stało się coś poważnego”. 367 00:26:16,575 --> 00:26:21,788 Wolność! Meksyk! 368 00:26:21,871 --> 00:26:27,210 Echeverría nie chciał dopuścić do kolejnych studenckich protestów. 369 00:26:27,294 --> 00:26:29,629 Ostatnie miały miejsce w 1968 roku. 370 00:26:30,213 --> 00:26:31,548 WROGOWIE MEKSYKU 371 00:26:31,631 --> 00:26:34,551 Mało osób pamięta, że Buendía 372 00:26:34,634 --> 00:26:39,431 był po niewłaściwej stronie podczas masakry w Boże Ciało. 373 00:26:40,140 --> 00:26:43,476 Ale nie promował oczywiście wersji rządowej. 374 00:26:43,560 --> 00:26:44,644 KIM SĄ HALCONES? 375 00:26:44,728 --> 00:26:47,105 FOTOGRAFOWIE I REPORTERZY SKŁADAJĄ SKARGĘ 376 00:26:47,188 --> 00:26:48,523 Halcones byli grupą, 377 00:26:48,607 --> 00:26:52,402 która wraz ze swoim kierownictwem 378 00:26:52,485 --> 00:26:54,696 została wyszkolona w Japonii. 379 00:26:54,779 --> 00:26:56,489 HALCONES NIE NALEŻĄ DO ARMII 380 00:26:56,573 --> 00:26:58,908 Nie wiem, kto wpadł na pomysł, 381 00:26:58,992 --> 00:27:05,665 by rzucić ich do stłumienia studenckich protestów. 382 00:27:05,749 --> 00:27:07,417 PRZEBIEG WYDARZEŃ 383 00:27:07,500 --> 00:27:10,837 MIEJSCE PROTESTU POJAZDY OPANCERZONE 384 00:27:10,920 --> 00:27:14,174 DROGA PRZEMARSZU PROTESTUJĄCYCH 385 00:27:14,257 --> 00:27:16,259 ODDZIAŁY DO TŁUMIENIA ZAMIESZEK 386 00:27:16,343 --> 00:27:18,845 WROGO NASTAWIONE GRUPY 387 00:27:39,324 --> 00:27:42,494 NIE POZWOLIMY NA ZAKŁÓCANIE PORZĄDKU PUBLICZNEGO 388 00:27:42,577 --> 00:27:45,789 SŁUŻBY MUNDUROWE NIE BRAŁY UDZIAŁU W STARCIACH 389 00:27:45,872 --> 00:27:48,291 BURMISTRZ KŁAMIE MASAKRĘ ZAPLANOWANO 390 00:27:48,375 --> 00:27:53,588 Buendía zajmował się kontrolą przepływu informacji w tej sprawie. 391 00:27:54,714 --> 00:28:00,720 Musiał szanować swojego przełożonego i nie mógł sprzeniewierzyć swojego urzędu. 392 00:28:00,804 --> 00:28:06,851 Ale to była klasyczna akcja w wykonaniu Echeverríi. 393 00:28:06,935 --> 00:28:10,313 Powiedział jedno, zrobił drugie. 394 00:28:14,651 --> 00:28:18,196 WINNI ZOSTANĄ UKARANI 395 00:28:18,697 --> 00:28:21,282 Buendía porozmawiał ze mną o tym. 396 00:28:21,408 --> 00:28:22,784 IDZIEMY NAPRZÓD – L.E.! 397 00:28:22,867 --> 00:28:25,245 „Jak dla mnie jest to koniec. 398 00:28:25,954 --> 00:28:27,914 Ale prezydent prosi mojego szefa, 399 00:28:28,665 --> 00:28:35,588 czyli burmistrza, o zorganizowanie olbrzymiej demonstracji na placu Zócalo, 400 00:28:36,089 --> 00:28:40,593 która miałaby ułagodzić nastroje po tym, co odwalili Halcones”. 401 00:28:45,056 --> 00:28:48,601 Zgodnie z planem tłum wypełnił cały plac. 402 00:28:48,685 --> 00:28:53,022 Echeverría napawał się tym widokiem z balkonu Pałacu Narodowego. 403 00:29:16,254 --> 00:29:20,008 Po zakończeniu wydarzenia prezydent powiedział burmistrzowi: 404 00:29:20,091 --> 00:29:26,514 „Alfonso, jestem ci wdzięczny za zorganizowanie tej demonstracji. 405 00:29:26,598 --> 00:29:28,641 Muszę cię prosić o przysługę. 406 00:29:29,684 --> 00:29:33,646 Powiedz swojej żonie i dzieciom, 407 00:29:34,272 --> 00:29:38,359 że od teraz możesz w pełni poświęcić się rodzinie… 408 00:29:38,943 --> 00:29:40,111 NOWY BURMISTRZ 409 00:29:40,195 --> 00:29:43,865 …bo pomogłeś mi już ze wszystkim”. 410 00:29:44,407 --> 00:29:46,117 Zwolnił go w taki sposób. 411 00:29:46,201 --> 00:29:48,912 NIC NIE POWSTRZYMA ROZWOJU MEKSYKU 412 00:29:58,129 --> 00:30:02,592 Dziennikarstwo z pewnością jest pewnym rodzajem władzy. 413 00:30:03,885 --> 00:30:07,305 Można rządzić poprzez sterowanie prasą. 414 00:30:08,932 --> 00:30:14,229 Mamy wpływ na społeczeństwo. Opinia publiczna nam wierzy. 415 00:30:15,730 --> 00:30:18,441 I ja również zadaję sobie szereg pytań. 416 00:30:20,360 --> 00:30:22,654 „Kto nam dał tę władzę? 417 00:30:23,780 --> 00:30:25,448 Wzięliśmy ją sobie siłą? 418 00:30:26,282 --> 00:30:27,659 Odziedziczyliśmy ją?” 419 00:30:30,453 --> 00:30:36,376 Po etapie pracy dla administracji w Manuelu Buendíi zaszła zmiana. 420 00:30:36,459 --> 00:30:37,836 Tacy urzędnicy… 421 00:30:39,671 --> 00:30:43,633 Ten okres został zapomniany. Nie rozmawiało się o tym. 422 00:30:43,716 --> 00:30:48,429 Nie miało to zresztą znaczenia, bo Manuel krótko później stał się znany 423 00:30:48,513 --> 00:30:53,852 jako jeden z najzacieklejszych krytyków meksykańskiej władzy. 424 00:31:00,149 --> 00:31:02,610 „Zanieczyszczenie i tyrania”. 425 00:31:02,694 --> 00:31:08,700 Excélsior, 11 września 1979 roku. Felieton Manuela Buendíi. 426 00:31:11,578 --> 00:31:15,456 Zatoka Acapulco jest zanieczyszczona odpadami. 427 00:31:16,165 --> 00:31:19,043 I tak samo rząd Guerrero zanieczyszcza tyrania. 428 00:31:23,673 --> 00:31:29,137 Badania próbek wody pokazują, że w ośmiu miejscach w zatoce Acapulco 429 00:31:29,679 --> 00:31:34,475 woda zanieczyszczona jest bakteriami, które zwykle możemy znaleźć 430 00:31:34,559 --> 00:31:36,853 w ludzkich odchodach. 431 00:31:38,229 --> 00:31:43,067 Badanie miejscowej polityki wykazuje, że stanowy komendant policji 432 00:31:43,151 --> 00:31:46,446 ma powiązania ze znanymi przestępcami. 433 00:31:47,780 --> 00:31:50,158 Po opublikowaniu tych dwóch wzmianek 434 00:31:50,241 --> 00:31:56,205 ich autor musi zmierzyć się z przerażającą nawałnicą zniewag, 435 00:31:56,289 --> 00:31:58,875 prowokacyjnych działań i gróźb. 436 00:31:58,958 --> 00:32:01,961 ROK 1981 437 00:32:02,045 --> 00:32:04,672 WYCIECZKA DO MEKSYKU 438 00:32:04,756 --> 00:32:07,467 CZĘŚĆ PIERWSZA: DO PANA GUBERNATORA! 439 00:32:07,550 --> 00:32:12,639 Opowiadał o swoich problemach w czasie, 440 00:32:14,349 --> 00:32:18,186 gdy Rubén Figueroa groził mu śmiercią. 441 00:32:18,269 --> 00:32:21,564 Manuel mówił, że gdy wracał do domu, 442 00:32:21,648 --> 00:32:23,274 włączał długie światła 443 00:32:23,358 --> 00:32:27,654 i stopniowo oświetlał całe otoczenie, 444 00:32:28,363 --> 00:32:31,157 by zobaczyć, czy nikt się gdzieś nie schował. 445 00:32:31,240 --> 00:32:35,870 Nauczył się otwierać drzwi lewą ręką, 446 00:32:35,954 --> 00:32:38,915 trzymając w prawej pistolet. 447 00:32:38,998 --> 00:32:43,586 Rubén Figueroa Figueroa działał na meksykańskiej scenie politycznej. 448 00:32:44,545 --> 00:32:49,550 Był jednym z tych ludzi, które przejdą do historii 449 00:32:49,634 --> 00:32:56,432 ze względu na osobliwe opowieści na ich temat, a nie polityczne działania. 450 00:32:57,642 --> 00:33:04,065 Co robię, gdy ktoś zadaje mi pytanie, które mi się nie spodoba? 451 00:33:04,691 --> 00:33:08,194 Strzelam mu prosto w oko bez naruszenia rzęs. 452 00:33:08,277 --> 00:33:09,779 GUBERNATOR STANU GUERRERO 453 00:33:09,862 --> 00:33:15,910 Pamiętam jeden z niego zwyczajów. 454 00:33:15,994 --> 00:33:20,373 Organizował spotkania, wydawał rozkazy i ogólnie pracował, 455 00:33:20,456 --> 00:33:23,209 pływając sobie w basenie. 456 00:33:25,211 --> 00:33:26,754 Tak, panie prezydencie? 457 00:33:27,839 --> 00:33:29,424 Zawaliła się szkoła? 458 00:33:30,550 --> 00:33:31,426 Trzy ofiary? 459 00:33:32,301 --> 00:33:34,679 Dzieci, tak? Bardzo nam przykro. 460 00:33:34,762 --> 00:33:36,597 Co było przyczyną? 461 00:33:37,890 --> 00:33:40,810 To był stary budynek? Co o w ogóle z miasto? 462 00:33:41,978 --> 00:33:46,107 Tenancingo w gminie Tlalchapa. Niech ktoś to zapisze. 463 00:33:47,275 --> 00:33:50,987 Mawiał też, że chce być pochowany… 464 00:33:51,112 --> 00:33:53,531 Z biustonoszem na oczach 465 00:33:54,699 --> 00:33:58,119 i majtkami na głowie. 466 00:33:59,579 --> 00:34:02,915 Ten stary, brzydki grubas? 467 00:34:02,999 --> 00:34:07,503 Tak, groził mu. Gubernator był wyjątkowo niebezpieczny. 468 00:34:07,587 --> 00:34:09,255 Manuel się go bał. 469 00:34:10,715 --> 00:34:13,760 I gotowy do akcji. 470 00:34:14,594 --> 00:34:15,887 Był żądny krwi. 471 00:34:16,679 --> 00:34:22,435 Odpowiadał za śmierć kilku dziennikarzy i wielu bezimiennych ofiar w Guerrero. 472 00:34:23,019 --> 00:34:26,564 A Manuel Buendía ciągle o tym pisał. 473 00:34:30,818 --> 00:34:34,989 Słyszę, że słabi są pożerani przez silnych. 474 00:34:36,282 --> 00:34:40,703 Chciałbym przejść do historii jako człowiek silny. 475 00:34:41,454 --> 00:34:44,040 Jadłem z nim raz śniadanie. 476 00:34:44,123 --> 00:34:46,876 Ciągle się chwalił. 477 00:34:47,710 --> 00:34:52,006 Mówił, że nie mamy już partyzantów, bo zostali rybakami. 478 00:34:52,090 --> 00:34:53,299 „Jest cudownie”. 479 00:34:56,511 --> 00:34:58,137 Poprosiłem, by to rozwinął. 480 00:34:58,221 --> 00:35:03,643 „Wyłapujemy ich i przy pomocy naszych przyjaciół z armii 481 00:35:03,726 --> 00:35:07,146 zrzucamy ich do morza z samolotów i śmigłowców. 482 00:35:07,230 --> 00:35:11,317 Niektórzy nie potrafią pływać”. Tak to właśnie wyglądało. 483 00:35:14,237 --> 00:35:16,114 Pamiętam jego powiedzenie: 484 00:35:17,115 --> 00:35:20,701 „W Guerrero nie ma więźniów politycznych i osób zaginionych. 485 00:35:20,785 --> 00:35:22,370 Wszyscy nie żyją”. 486 00:35:23,913 --> 00:35:27,667 Figueroa był oczywiście wściekły przez to, 487 00:35:27,750 --> 00:35:30,044 co Manuel pisał 488 00:35:30,128 --> 00:35:32,130 o jego skorumpowanym rządzie. 489 00:35:33,172 --> 00:35:38,052 A jako że naprawdę zdarzało mu się zabijać przeciwników w Guerrero, 490 00:35:38,719 --> 00:35:43,558 to Manuel Buendía wiedział, że nie otrzymuje gróźb bez pokrycia. 491 00:35:45,726 --> 00:35:48,521 Groźby ze strony pana Rubéna nie imają się mnie. 492 00:35:48,980 --> 00:35:51,649 Dzięki nim mam teraz pewność, 493 00:35:51,732 --> 00:35:57,113 że nie zginę pod kołami samochodu, w bójce albo po zjedzeniu zepsutego dania. 494 00:35:58,781 --> 00:36:03,077 Manuel miał wręcz grobowe poczucie humoru. 495 00:36:04,328 --> 00:36:10,459 Zawsze przygotowywał swoje pytania tak, 496 00:36:10,543 --> 00:36:15,506 aby jak najbardziej dopiec adresatowi. 497 00:36:16,591 --> 00:36:20,469 Kim kiedyś zostaną ci młodzi ludzie? I kim są teraz? 498 00:36:21,053 --> 00:36:24,807 Są psychopatami, którzy w przyszłości 499 00:36:24,891 --> 00:36:30,980 będą elementami kolejnych kolekcji w meksykańskim skansenie kryminalistów. 500 00:36:41,073 --> 00:36:45,036 Byłem kilka razy w jego biurze. 501 00:36:45,119 --> 00:36:51,834 Nazywał je MIA, czyli meksykańskim odpowiednikiem CIA. 502 00:36:55,504 --> 00:36:56,964 Zapytałem go kiedyś: 503 00:36:57,048 --> 00:37:03,930 „Manuel, skąd zawsze bierzesz te wszystkie informacje? 504 00:37:05,264 --> 00:37:08,726 Masz kontakty w Federalnym Urzędzie Bezpieczeństwa? 505 00:37:08,809 --> 00:37:12,146 A może wśród ludzi prezydenta?”. 506 00:37:12,230 --> 00:37:13,564 A on odpowiedział: 507 00:37:15,107 --> 00:37:19,612 „W prasie jest wszystko. To ludzie nie wiedzą, jak ją czytać. 508 00:37:20,613 --> 00:37:23,157 Musisz czytać gazety. 509 00:37:24,200 --> 00:37:26,327 W tym także kolumny sportowe… 510 00:37:26,410 --> 00:37:28,037 FUTBOL I FASZYZM 511 00:37:28,120 --> 00:37:30,081 …działy towarzyskie… 512 00:37:31,499 --> 00:37:32,833 CIA JUŻ O TOBIE WIE 513 00:37:32,917 --> 00:37:35,253 …i oczywiście historie kryminalne”. 514 00:37:36,337 --> 00:37:41,467 Często przygotowywał wycinki, które umieszczał w torebkach. 515 00:37:42,343 --> 00:37:45,680 Jego archiwum zaczęło się rozrastać. 516 00:37:45,763 --> 00:37:49,141 Zaczynał od 20 teczek, 517 00:37:49,225 --> 00:37:53,020 a ostatecznie miał ich niemal 4000. 518 00:37:53,104 --> 00:37:57,316 Zdałem sobie sprawę, że faktycznie dostrzega rzeczy, 519 00:37:57,400 --> 00:38:01,862 na które codziennie patrzymy. 520 00:38:02,446 --> 00:38:05,741 Na tym polega prawdziwe dziennikarstwo. 521 00:38:11,831 --> 00:38:16,961 Powszechnie przyjmuje się, że najstarszym zawodem jest prostytucja. 522 00:38:18,504 --> 00:38:23,175 Ale myślę, że szpiegostwo jest równie starą profesją. 523 00:38:23,843 --> 00:38:27,722 Możliwe, że najwcześniejsze wzmianki na temat szpiegostwa, 524 00:38:27,805 --> 00:38:33,269 szpiegów i ich roli w społeczeństwie, sięgają 4000 lat przed Chrystusem. 525 00:38:33,352 --> 00:38:38,065 Zerknijmy do trzeciego wersetu w trzecim rozdziale Księgi Jozuego. 526 00:38:39,358 --> 00:38:44,697 Jozue, syn Nona, wysłał dwóch szpiegów z Szitim, 527 00:38:44,780 --> 00:38:48,743 by wyruszyli do Jerycha i dowiedzieli się o nim jak najwięcej. 528 00:38:49,618 --> 00:38:55,541 Tam zatrzymali się w domu prostytutki Rachab. 529 00:38:57,209 --> 00:39:03,132 Dwa najstarsze zawody świata połączyły siły w ramach jednej intrygi. 530 00:39:04,717 --> 00:39:09,096 Sześć tysięcy lat później sprawy mają się mniej więcej tak samo. 531 00:39:17,229 --> 00:39:19,315 Padnijcie! 532 00:39:22,276 --> 00:39:25,863 Zapoczątkowana w Europie zimna wojna 533 00:39:26,906 --> 00:39:30,576 miała swoją drugą falę 534 00:39:30,659 --> 00:39:33,037 w Ameryce Środkowej. 535 00:39:33,120 --> 00:39:34,914 DZIENNIKARKA 536 00:39:34,997 --> 00:39:38,751 USA i północnoamerykańskie media 537 00:39:38,834 --> 00:39:43,547 były przekonane lub celowo wprowadzały ludzi w błąd, 538 00:39:43,631 --> 00:39:48,302 jakoby Nikaragua była ostatnim bastionem w walce z komunizmem 539 00:39:48,386 --> 00:39:51,764 oraz resztkami wpływów sowieckich i kubańskich. 540 00:39:52,640 --> 00:39:53,933 Drodzy rodacy. 541 00:39:54,016 --> 00:39:56,936 PREZYDENT STANÓW ZJEDNOCZONYCH W LATACH 1990–1988 542 00:39:57,019 --> 00:40:01,649 Chcę przybliżyć wam kluczowe decyzje, które to wy podejmiecie. 543 00:40:01,732 --> 00:40:06,153 Konstytucja zobowiązuje mnie do złożenia sprawy w wasze ręce. 544 00:40:06,237 --> 00:40:10,324 My nie rozpoczynamy wojen Nigdy nie będziemy agresorem. 545 00:40:12,701 --> 00:40:15,579 „Zaprzyjaźnieni bandyci”. El Sol de México. 546 00:40:16,497 --> 00:40:20,543 6 stycznia 1978. Felieton Manuela Buendíi. 547 00:40:22,128 --> 00:40:26,090 To właśnie amerykańskie gazety, a nie sowieckie, 548 00:40:26,715 --> 00:40:32,138 dostarczyły niedawno dowodów na to, że administracja prezydenta Reagana 549 00:40:32,638 --> 00:40:37,017 jest bezpośrednio zaangażowana w serię ataków na Nikaraguę, 550 00:40:37,560 --> 00:40:40,146 co może zapowiadać inwazję. 551 00:40:43,566 --> 00:40:46,485 Komunistyczni sandiniści stosują terror. 552 00:40:46,569 --> 00:40:50,322 Chcą objąć władzę siłą i stworzyć państwo totalitarne. 553 00:40:50,406 --> 00:40:54,618 Tysiące ludzi chwyciło za broń, aby stanąć z nimi do walki. 554 00:40:54,702 --> 00:40:58,289 Znani są jako „contras”. To bojownicy o wolność. 555 00:40:58,372 --> 00:41:03,377 Jako Amerykanie powinniśmy być dumni z naszych działań w Ameryce Środkowej. 556 00:41:03,461 --> 00:41:07,506 To nie kwestia interesów strategicznych. Mamy moralną rację, 557 00:41:07,590 --> 00:41:10,968 nie chcąc wrogich, komunistycznych przyczółków 558 00:41:11,051 --> 00:41:14,763 w Ameryce Południowej, Środkowej i Północnej. 559 00:41:16,098 --> 00:41:19,351 Dziękuję i niech Bóg was błogosławi. Dobrej nocy. 560 00:41:19,435 --> 00:41:26,150 Na samym początku konfliktu zbrojnego w Salwadorze 561 00:41:27,026 --> 00:41:31,947 Nacho Rodríguez Terrazas był pierwszym zagranicznym reporterem, który tam zginął. 562 00:41:32,031 --> 00:41:34,450 IGNACIO, KONTYNUUJEMY TWOJE DZIEŁO 563 00:41:34,533 --> 00:41:38,078 Zadzwoniłam wtedy zszokowana do Manuela Buendíi. 564 00:41:38,913 --> 00:41:41,957 Poradził mi, co powinnam zrobić. 565 00:41:42,041 --> 00:41:45,127 Zorganizowaliśmy potężną demonstrację. 566 00:41:45,211 --> 00:41:47,963 Dopilnowaliśmy, by byli tam wszyscy z branży, 567 00:41:48,047 --> 00:41:51,675 gdy przywiezione zostanie ciało Nacho Rodrígueza Terrazasa. 568 00:41:52,593 --> 00:41:56,931 Wtedy spadły mi klapki z oczu. Pozostałym również. 569 00:41:57,014 --> 00:42:00,768 Wszyscy meksykańscy dziennikarze są wstrząśnięci 570 00:42:00,851 --> 00:42:05,231 śmiercią naszego kolegi po fachu, Nacho Rodrígueza Terrazasa. 571 00:42:05,314 --> 00:42:09,568 Zginął w pracy, czyli tak, jak z pewnością by chciał. 572 00:42:10,903 --> 00:42:14,823 Wyzionął ducha na rękach dwóch innych reporterów, 573 00:42:14,907 --> 00:42:17,368 zszokowanych i przepełnionych gniewem. 574 00:42:18,827 --> 00:42:24,083 Póki w Meksyku będą uczciwi dziennikarze, póty będziemy oddawać cześć jego pamięci. 575 00:42:25,125 --> 00:42:30,506 Obiecujmy, co musimy i podejmujmy każde niezbędne ryzyko, 576 00:42:30,589 --> 00:42:36,262 by móc godnie naśladować tego 28-letniego młodzieńca. 577 00:42:39,431 --> 00:42:41,809 Gdy tylko działo się co ważnego, 578 00:42:42,726 --> 00:42:45,563 następnego dnia pozostali felietoniści 579 00:42:46,272 --> 00:42:50,234 pisali o tym i dodawali własny komentarz. 580 00:42:50,901 --> 00:42:53,904 Natomiast w Red Privada zawsze było coś innego. 581 00:42:54,446 --> 00:42:57,866 Manuel pisał o zupełnie innych rzeczach. 582 00:42:58,534 --> 00:43:01,245 Aż w końcu doszło do przełomu. 583 00:43:01,996 --> 00:43:03,914 „Bomby z prawej strony”. 584 00:43:04,039 --> 00:43:08,460 El Universal, 2 lutego 1978 roku. 585 00:43:08,544 --> 00:43:13,257 Technika, której użyto do zamachu bombowego na ambasadora Kuby, 586 00:43:13,340 --> 00:43:15,843 na 100% powstała w Stanach. 587 00:43:16,635 --> 00:43:19,888 Zero improwizacji i niepotrzebnego ryzyka. 588 00:43:19,972 --> 00:43:21,890 To nie jest zabawa. 589 00:43:22,683 --> 00:43:24,435 Bomby to wiadomości. 590 00:43:24,518 --> 00:43:25,477 NIE DLA ABORCJI! 591 00:43:25,561 --> 00:43:29,481 Wiadomości miewają różną treść i różnych nadawców. 592 00:43:31,400 --> 00:43:36,947 W Guadalajarze działa jedna z najstarszych i najbrutalniejszych grup faszystowskich. 593 00:43:37,031 --> 00:43:37,906 MIAŁ GRANAT 594 00:43:37,990 --> 00:43:39,158 I najliczniejszych. 595 00:43:39,241 --> 00:43:40,784 LEPSZA ŚMIERĆ NIŻ KOMUNIZM 596 00:43:40,868 --> 00:43:43,454 Tecos to skrajna prawica. 597 00:43:43,537 --> 00:43:47,541 Niektórzy mają niemieckie korzenie. 598 00:43:49,084 --> 00:43:53,339 Wywodzą się ze środowisk wręcz pronazistowskich. 599 00:43:58,969 --> 00:44:00,429 FASZYŚCI? 600 00:44:01,805 --> 00:44:05,684 Nasz faszyzm nie ma twarzy. To działanie natury. 601 00:44:06,185 --> 00:44:09,313 Tak jak zachód słońca czy burza piaskowa. 602 00:44:13,525 --> 00:44:16,528 Manuel opublikował serię ostrych felietonów 603 00:44:16,612 --> 00:44:20,282 wymierzonych w Uniwersytet w Guadalajarze, 604 00:44:20,366 --> 00:44:23,869 bo był on organizacją skrajnie prawicową. 605 00:44:23,952 --> 00:44:25,871 To byli niezwykle groźni ludzie. 606 00:44:25,954 --> 00:44:26,789 KIM SĄ TECOS? 607 00:44:26,872 --> 00:44:29,541 Działają na Uniwersytecie w Guadalajarze. 608 00:44:29,625 --> 00:44:32,461 Uczelnia kontroluje studentów i wykładowców. 609 00:44:32,544 --> 00:44:37,383 Jej symbolem jest sowa, zwierzę, które patrzy z ukrycia i czai się w mroku. 610 00:44:38,008 --> 00:44:44,473 W 1967 albo 1966 rozpoczęto ścisłą inwigilację Manuela Buendíi. 611 00:44:44,556 --> 00:44:47,559 POLICJA SĄDOWA 612 00:44:47,643 --> 00:44:49,061 Kazali mi go obserwować. 613 00:44:50,104 --> 00:44:52,773 - Kto to panu zlecił? - Szefostwo Tecos. 614 00:44:52,856 --> 00:44:57,444 ZWOLENNICY CARLOSA CUESTY GALLARDO 615 00:44:57,528 --> 00:45:01,990 Słyszałem, jak nakazano go zabić przy najbliższej sposobności. 616 00:45:02,074 --> 00:45:02,950 POZNAMY PRAWDĘ 617 00:45:03,033 --> 00:45:04,201 Zawadzał im. 618 00:45:04,284 --> 00:45:07,079 AMERYKAŃSKI AGENT NIE DZIAŁAŁ SAM 619 00:45:07,162 --> 00:45:12,167 Potrafił jak nikt inny analizować informacje, 620 00:45:12,251 --> 00:45:14,461 które były powszechnie dostępne. 621 00:45:14,545 --> 00:45:20,509 Na przykład czytał w jednej gazecie 622 00:45:21,427 --> 00:45:26,473 o przechwyconym na granicy ładunku z bronią. 623 00:45:27,099 --> 00:45:31,061 A kilka dni później natrafiał na zupełnie inna informację, 624 00:45:31,145 --> 00:45:34,523 która okazywała się elementem tej samej układanki. 625 00:45:34,606 --> 00:45:39,027 W taki sposób składał treści, które później publikował. 626 00:45:40,571 --> 00:45:43,323 Manuel Buendía miał paru wybrańców. 627 00:45:43,407 --> 00:45:46,160 Jednym z nich był Gerhard Mertins. 628 00:45:46,243 --> 00:45:50,164 Jeden z największych na świecie handlarzy bronią, 629 00:45:50,247 --> 00:45:54,918 a przy okazji nazista i były członek SS, założył sobie firmę w Meksyku. 630 00:45:55,669 --> 00:46:00,924 Jak twierdzi, zarządza z naszego kraju całą działalnością w Ameryce Środkowej, 631 00:46:01,008 --> 00:46:03,093 zwalczając komunizm. 632 00:46:07,389 --> 00:46:12,060 Był jednym z głównych dostawców broni. Miał chody w armii. 633 00:46:12,144 --> 00:46:14,396 NIEMIEC BUENDÍI W OPAŁACH 634 00:46:14,480 --> 00:46:16,064 MERTINS: GŁÓWNY PODEJRZANY 635 00:46:19,860 --> 00:46:23,280 W latach 80. Meksyk był światową stolicą szpiegostwa. 636 00:46:23,363 --> 00:46:24,865 Operowali tu wszyscy. 637 00:46:25,532 --> 00:46:29,536 Sowieci, NRD, Kuba. 638 00:46:29,620 --> 00:46:31,622 Niech pomyślę… 639 00:46:31,705 --> 00:46:35,959 - Jestem umówiony dziś po południu. - Mów dalej. 640 00:46:37,377 --> 00:46:41,048 Mam spotkanie z grupa Nikaraguańczyków. 641 00:46:41,131 --> 00:46:44,802 Potem lecę na kolację, czyli… 642 00:46:45,636 --> 00:46:49,973 Najlepiej, jeśli będę tam o 18.30, co nie? 643 00:46:50,057 --> 00:46:50,891 Dobrze. 644 00:46:50,974 --> 00:46:54,728 Jesteś może wolna… 645 00:46:54,812 --> 00:46:56,146 - O piątej? - Tak. 646 00:46:57,189 --> 00:46:58,774 No, i potem o 20.30. 647 00:46:58,857 --> 00:47:03,779 Operowało tu mnóstwo szpiegów, ale władze się w to nie mieszały. 648 00:47:03,862 --> 00:47:07,533 Niestety Meksyk robił tylko jedno. 649 00:47:09,284 --> 00:47:11,745 Podsłuchiwał wszystkie telefony z list, 650 00:47:11,829 --> 00:47:14,248 które otrzymywał od CIA. 651 00:47:14,790 --> 00:47:18,585 Po prostu odwalał czarną robotę za nich. 652 00:47:18,669 --> 00:47:21,505 - Jaki adres? - Nápoles 48. 653 00:47:21,588 --> 00:47:24,883 - Nápoles… - Numer 48. 654 00:47:24,967 --> 00:47:27,427 - Czterdzieści osiem? - Tak. 655 00:47:27,511 --> 00:47:29,221 - Które piętro? - Drugie. 656 00:47:29,304 --> 00:47:33,141 - Rozumiem. - Między Londres a Liverpoolską. 657 00:47:35,769 --> 00:47:38,438 Rejestratory były wyłączone 658 00:47:38,522 --> 00:47:41,775 i automatycznie włączały się w chwili, 659 00:47:41,859 --> 00:47:44,278 gdy ktoś podnosił słuchawkę. 660 00:47:47,489 --> 00:47:49,616 Po rozmowie znów się wyłączały. 661 00:47:50,492 --> 00:47:55,914 Później świetnie wyszkoleni stenotypiści 662 00:47:55,998 --> 00:47:58,542 spisywali cała rozmowę. 663 00:48:03,088 --> 00:48:05,883 Lawrence Sternfield, lat 52, 664 00:48:05,966 --> 00:48:08,468 to obecny szef CIA w Meksyku. 665 00:48:08,552 --> 00:48:11,847 W ramach przykrywki zrobiono z niego attaché 666 00:48:11,930 --> 00:48:14,808 przy grupie urzędników dyplomatycznych, 667 00:48:14,892 --> 00:48:21,523 którzy zostali tu wysłani przez rząd USA w lipcu 1977 roku. 668 00:48:21,607 --> 00:48:22,566 DZIENNIKARZ 669 00:48:22,649 --> 00:48:26,737 Gdy ktoś ujawnia tożsamość agenta CIA, 670 00:48:26,820 --> 00:48:31,533 agent ten jest w niebezpieczeństwie. 671 00:48:33,035 --> 00:48:37,915 Przy czym osoby takie traktują to jako nie tylko zagrożenie dla siebie, 672 00:48:38,498 --> 00:48:42,336 ale również dla bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych. 673 00:48:44,963 --> 00:48:50,344 To, że meksykański dziennikarz poznał tożsamość 674 00:48:50,427 --> 00:48:56,350 pracowników i agentów CIA w Meksyku, nie jest tylko dziennikarskim triumfem, 675 00:48:56,433 --> 00:48:59,394 ale też dowodem na świetne źródła Buendíi. 676 00:49:00,312 --> 00:49:05,525 Stewart Burton, lat 52, niegdyś nauczyciel religii, 677 00:49:05,609 --> 00:49:08,403 jest obecnie szefem CIA w Meksyku. 678 00:49:09,321 --> 00:49:12,658 Jego biuro mieści się na Río de la Plata pod numerem 48. 679 00:49:13,367 --> 00:49:16,244 Jeśli chcecie z nim pogadać na temat działań CIA, 680 00:49:16,828 --> 00:49:21,333 złapiecie go pod numerem 633-59-80. 681 00:49:21,416 --> 00:49:24,336 Doktor Phillip Aler, James Anderson, 682 00:49:24,419 --> 00:49:28,423 Robert Bruce, Gilbert Carey, William Carson, Harry Chandler… 683 00:49:32,970 --> 00:49:36,223 Każdy kraj i rząd ma swoich szpiegów 684 00:49:37,224 --> 00:49:41,728 i służby wywiadowcze do pozyskiwania informacji. 685 00:49:42,354 --> 00:49:47,192 Ale pozyskiwanie informacji to jedno, a szpiegostwo to drugie. 686 00:49:48,485 --> 00:49:55,033 Najgorsza jest działalność wywrotowa. „Brudna robota”, jak to mówią Amerykanie. 687 00:49:55,659 --> 00:49:57,536 CIA morduje tu ludzi. 688 00:49:59,329 --> 00:50:03,500 Gdy spotkaliśmy się po publikacji artykułu, 689 00:50:03,583 --> 00:50:07,629 obawialiśmy się, że przytrafi się mu coś złego, 690 00:50:07,713 --> 00:50:11,883 wiedząc, do czego zdolne jest CIA w Ameryce Łacińskiej i nie tylko. 691 00:50:11,967 --> 00:50:17,222 Mogą podłożyć bombę pod twój samochód albo upozorować wypadek. 692 00:50:17,305 --> 00:50:21,268 Manuel postąpił bardzo odważnie, publikując ten tekst. 693 00:50:21,351 --> 00:50:22,978 Wiedziałem o Tecos. 694 00:50:23,645 --> 00:50:26,606 I o Martinsie. 695 00:50:26,690 --> 00:50:32,821 Potrafiłbym wskazać kilku wrogów, którzy mogliby zlecić zamordowanie go. 696 00:50:33,655 --> 00:50:38,285 Nie można było wskazać jednej osoby. Zbrodnia niemal idealna. 697 00:50:38,368 --> 00:50:42,247 Kiedy tacy dziennikarze przekraczają granicę 698 00:50:42,330 --> 00:50:45,625 i narażają się na niebezpieczeństwo? 699 00:50:45,709 --> 00:50:47,002 Granicą są szczegóły. 700 00:50:47,085 --> 00:50:50,005 Ale osobą, która ujawniła takie informacje… 701 00:50:52,215 --> 00:50:53,675 był Manuel Buendía. 702 00:50:58,180 --> 00:51:03,226 Myślę, że każdy w naszym zawodzie spodziewa się odwetu i ryzyka. 703 00:51:06,688 --> 00:51:11,443 Ta praca ma wady i zalety. Trzeba zaakceptować jedno i drugie. 704 00:51:22,579 --> 00:51:25,415 30 MAJA 1984 ROKU 705 00:51:25,499 --> 00:51:28,210 W wydaniu specjalnym mówimy o zaćmieniu Słońca, 706 00:51:28,293 --> 00:51:32,464 które można obserwować 30 maja od dziewiątej rano. 707 00:51:32,547 --> 00:51:37,052 Słuchają państwo radia Narodowego Uniwersytetu Autonomicznego Meksyku. 708 00:51:37,135 --> 00:51:40,222 Zapraszamy na audycję specjalną z okazji zaćmienia. 709 00:51:41,807 --> 00:51:43,100 OBSERWACJA ZAĆMIENIA 710 00:51:45,060 --> 00:51:50,398 Dziś rano cały Meksyk ma okazję obejrzeć coroczne zaćmienie Słońca. 711 00:51:50,482 --> 00:51:56,530 Naukowcy z całego kraju spotkali się dokładnie o 9.29 z 47 sekundami, 712 00:51:56,613 --> 00:51:58,657 w szczytowym momencie zaćmienia. 713 00:52:00,617 --> 00:52:03,662 Zabito go dziś po południu. Oddano pięć strzałów. 714 00:52:03,745 --> 00:52:05,622 Jeden z nich przebił serce. 715 00:52:06,206 --> 00:52:11,461 Jak informuje Excélsior, Buendía zawsze miał przy sobie broń. 716 00:52:11,545 --> 00:52:15,257 Mawiał, że jeśli zginie, to od strzału w plecy, 717 00:52:15,340 --> 00:52:19,052 bo inaczej zabrałby ze sobą paru napastników. 718 00:52:22,556 --> 00:52:26,268 Zadzwoniono do Zorrilli, informując go o śmierci Buendíi. 719 00:52:27,018 --> 00:52:28,728 Wywołano mnie przez radio. 720 00:52:28,812 --> 00:52:33,859 „F7-L1, odezwij się. Niech cała ekipa jedzie pod ten adres. 721 00:52:33,942 --> 00:52:35,068 Zabito kogoś”. 722 00:52:35,694 --> 00:52:39,614 Zapytałem, po co mielibyśmy tam jechać. 723 00:52:40,323 --> 00:52:41,908 „Taki rozkaz. Jedziemy”. 724 00:52:41,992 --> 00:52:45,078 Agenci zjawili się szybko. Zorrilla nieco później. 725 00:52:45,162 --> 00:52:48,957 Przesłuchano Juana Manuela Bautistę. 726 00:52:49,040 --> 00:52:51,084 - Nazwisko? - Juan Manuel Bautista. 727 00:52:51,168 --> 00:52:52,794 - Pracował pan z nim? - Tak. 728 00:52:52,878 --> 00:52:54,254 Byłem tam. 729 00:52:55,213 --> 00:52:59,634 Słyszałem, jak Bautista podawał im ten sam opis. 730 00:52:59,718 --> 00:53:03,221 „Był wysoki, około 180 centymetrów. Ciemna cera, gęste wąsy. 731 00:53:03,305 --> 00:53:05,432 Fryzura typowo wojskowa. 732 00:53:05,515 --> 00:53:07,559 Dryblas. Pewnie ktoś z wybrzeża”. 733 00:53:18,278 --> 00:53:21,448 DFS zabrało sporo materiałów z jego archiwum. 734 00:53:21,531 --> 00:53:26,036 Nie wiem jak wiele, ale widziałem, jak to robią. 735 00:53:26,119 --> 00:53:29,915 Luis Soto był wkurzony. Mówił, że zabierają teczki. 736 00:53:33,043 --> 00:53:35,962 MORDERSTWO DZIENNIKARZA 737 00:53:36,338 --> 00:53:40,717 Służby federalne działają ostro i wykonują rozkazy. 738 00:53:40,800 --> 00:53:42,886 Zawsze są bardziej szanowani. 739 00:53:42,969 --> 00:53:46,389 Zebraliśmy dowody i przesłuchaliśmy świadków. 740 00:53:46,473 --> 00:53:49,059 Gdy go zamordowano, 741 00:53:49,142 --> 00:53:52,520 od razu pomyślałem, że może to być sprawka DFS. 742 00:53:52,604 --> 00:53:55,148 ŚMIERĆ BUENDÍI BEZ TŁA POLITYCZNEGO 743 00:53:55,232 --> 00:53:57,067 PAŃSTWO PRAWA? W ŻYCIU! 744 00:53:58,568 --> 00:54:03,156 Policja często zajmuje się zabójstwami z miłości. 745 00:54:04,866 --> 00:54:08,536 Ale nikt nie wierzył, że kochanka 746 00:54:09,162 --> 00:54:10,872 chwyciłaby go za płaszcz 747 00:54:11,456 --> 00:54:13,333 i strzeliła mu w plecy. 748 00:54:15,335 --> 00:54:17,170 Tak postępują zawodowcy. 749 00:54:18,588 --> 00:54:19,881 DRUGI STRZAŁ 750 00:54:19,965 --> 00:54:21,299 TRZECI I CZWARTY 751 00:54:25,470 --> 00:54:30,684 Absolutnie żaden element nie sugerował zabójstwa z miłości. 752 00:54:36,147 --> 00:54:38,566 Nasz związek zawodowy postanowił 753 00:54:38,650 --> 00:54:42,112 zorganizować demonstrację następnego dnia. 754 00:54:42,195 --> 00:54:44,072 Przyszły tłumy. 755 00:54:44,155 --> 00:54:47,993 Wysłuchano naszych postulatów. 756 00:54:48,076 --> 00:54:50,412 FUNDACJA MANUEL BUENDÍI 757 00:54:50,495 --> 00:54:55,041 Zorganizowaliśmy krótki protest przed ministerstwem spraw wewnętrznych. 758 00:54:55,709 --> 00:55:00,255 Żądaliśmy spotkanie z Manuelem Bartlettem. 759 00:55:00,922 --> 00:55:06,219 Dlaczego zamknęliście bramę? To budynek administracji publicznej. 760 00:55:06,303 --> 00:55:10,098 Żądamy sprawiedliwości! 761 00:55:10,181 --> 00:55:12,017 Zawołajcie sekretarza! 762 00:55:12,809 --> 00:55:17,272 Jesteśmy ze związku dziennikarzy. Chcemy rozmawiać z panem Bartlettem. 763 00:55:19,190 --> 00:55:21,318 Proszę go zawołać! 764 00:55:22,610 --> 00:55:24,863 „Nie ma go. Jest zajęty”. 765 00:55:24,946 --> 00:55:26,656 Powiedzieliśmy, że zaczekamy. 766 00:55:26,740 --> 00:55:29,659 A dosłownie chwilę później 767 00:55:29,743 --> 00:55:34,247 Manuel Bartlett wyszedł nam na spotkanie. 768 00:55:35,206 --> 00:55:40,378 Powiedzieliśmy, że jesteśmy wściekli, 769 00:55:40,462 --> 00:55:42,964 bo policja niczego nie ustaliła. 770 00:55:43,798 --> 00:55:48,511 Obiecał, że przyjrzy się sprawie. 771 00:55:48,595 --> 00:55:53,767 Stawką jest przyszłość Meksyku. Naród powiedział, czego chce. 772 00:55:54,309 --> 00:55:59,189 Prawdziwej demokracji. Uczciwości i dobrych intencji. 773 00:55:59,272 --> 00:56:03,610 Manuel Bartlett Díaz to niesamowity gracz polityczny. 774 00:56:04,235 --> 00:56:08,031 Osiągnął wszystko oprócz prezydentury. 775 00:56:09,366 --> 00:56:14,704 To polityk wywodzący się z wierchuszki Partii Rewolucyjno-Instytucjonalnej, 776 00:56:14,788 --> 00:56:19,501 która miała inną wizję państwa niż my obecnie. 777 00:56:20,335 --> 00:56:23,338 I to go definiowało. 778 00:56:23,421 --> 00:56:25,924 SEKRETARZ SPRAW WEWNĘTRZNYCH 1982–1988 779 00:56:26,007 --> 00:56:28,176 SEKRETARZ EDUKACJI 1988–1992 780 00:56:28,259 --> 00:56:30,470 GUBERNATOR STANU PUEBLA 1993–1999 781 00:56:30,553 --> 00:56:33,056 SENATOR PARTII PRACY 2012–2018 782 00:56:33,139 --> 00:56:34,974 SZEF KOMISJI DS. ENERGETYKI 2018 783 00:56:35,058 --> 00:56:37,352 Prezydent De la Madrid 784 00:56:38,311 --> 00:56:45,151 chciał ratować kraj przed zapaścią, a Manuel Bartlett chciał być prezydentem. 785 00:56:46,736 --> 00:56:50,782 Nie wierzę, że Bartlett zasugerował prezydentowi… 786 00:56:52,700 --> 00:56:55,537 by powierzyć śledztwo Zorrilli. 787 00:56:58,164 --> 00:57:02,794 Władze nigdy nie przeprowadziłyby rzetelnego dochodzenia. 788 00:57:02,877 --> 00:57:05,255 A Rogelio Hernández zrobił wiele, 789 00:57:05,338 --> 00:57:07,841 mimo że nie poznał Buendíi. 790 00:57:07,924 --> 00:57:10,593 Zrobił to w ramach walki, 791 00:57:10,677 --> 00:57:15,932 jaką toczył o sprawiedliwość. 792 00:57:16,015 --> 00:57:22,021 Zaczęliśmy od wszystkich przyjaciół i wrogów Buendíi. 793 00:57:22,939 --> 00:57:27,527 Zwróciliśmy uwagę Zorrillę, jego dobrego przyjaciela. 794 00:57:29,154 --> 00:57:33,408 Zorrilla był kumplem Manuela Buendíi. 795 00:57:34,617 --> 00:57:40,707 Chodzili nawet razem na strzelnicę. 796 00:57:42,876 --> 00:57:46,629 Nie mam mu nic do zarzucenia, 797 00:57:47,297 --> 00:57:50,008 jeśli chodzi o okres przed DFS. 798 00:57:50,091 --> 00:57:54,637 Był ambitnym człowiekiem, który nie zważał na sprawy etyczne. 799 00:57:55,305 --> 00:57:59,642 Był nielojalny, nieuczciwy, niemiły i niepokojący. 800 00:58:00,810 --> 00:58:02,020 Ale na tym koniec. 801 00:58:02,103 --> 00:58:05,773 Odbiło mu, gdy dołączył do Federalnego Urzędu Bezpieczeństwa. 802 00:58:05,857 --> 00:58:12,322 Kiedyś powiedział mi wprost: 803 00:58:12,405 --> 00:58:16,868 „Uczynię Bartletta prezydentem. A wtedy sam wiesz, co będzie”. 804 00:58:20,163 --> 00:58:22,790 Federalny Urząd Bezpieczeństwa 805 00:58:22,874 --> 00:58:26,753 dopuścił się łamania prawa i przeszkadzania w śledztwie. 806 00:58:26,836 --> 00:58:31,841 Było wiele przesłanek, które sugerowały, 807 00:58:32,800 --> 00:58:36,429 że kombinowali przy dochodzeniu. 808 00:58:36,513 --> 00:58:40,225 Nie mieli powodów, by zabierać jego materiały. 809 00:58:40,975 --> 00:58:43,937 Zorrilla przyznał kiedyś nieoficjalne, 810 00:58:45,438 --> 00:58:48,107 że to Bartlett kazał im zabrać teczki. 811 00:58:50,485 --> 00:58:55,073 Już wtedy niektórzy dziennikarze otwarcie oskarżali Bartletta. 812 00:58:55,156 --> 00:59:00,328 Znalazł się na świeczniku i to było tą iskrą zapalną. 813 00:59:00,411 --> 00:59:04,040 Wtedy zaczęto się przyglądać Zorrilli. 814 00:59:04,791 --> 00:59:08,920 Zaczęto ujawniać działania DFS. 815 00:59:12,632 --> 00:59:17,470 Szefowie DFS byli pierwszymi meksykańskimi baronami narkotykowymi. 816 00:59:17,554 --> 00:59:22,976 Nie było rozróżnienia między baronami, przestępczością zorganizowaną i DFS. 817 00:59:23,685 --> 00:59:29,607 Powszechnie wiadomo o ochronie, jaką zapewniano kartelowi z Guadalajary. 818 00:59:29,691 --> 00:59:33,069 Kierowali nim Miguel Ángel Félix Gallardo, 819 00:59:33,152 --> 00:59:36,614 Ernesto Fonseca, znany jako Don Neto, 820 00:59:36,698 --> 00:59:38,992 oraz Rafael Caro Quintero. 821 00:59:39,075 --> 00:59:44,038 Manuel Buendía badał te powiązania. 822 00:59:46,332 --> 00:59:49,002 Co zabrano z jego archiwum? 823 00:59:49,877 --> 00:59:54,716 Wszystko, co dotyczyło handlu narkotykami. 824 00:59:56,342 --> 00:59:59,095 Jest pewna ciekawa anegdota. 825 00:59:59,178 --> 01:00:01,931 José Antonio Zorrilla powiedział ministerstwu, 826 01:00:02,015 --> 01:00:04,517 że nie potrzebuje budżetu. 827 01:00:04,601 --> 01:00:10,523 Dlaczego? Bo jego korupcyjna sieć i tak zapewniała mu całe miliardy. 828 01:00:12,317 --> 01:00:16,112 Manuel zaprosił mnie na lunch i powiedział: 829 01:00:16,195 --> 01:00:19,866 „DFS bierze aktywny udział w handlu narkotykami”. 830 01:00:20,908 --> 01:00:26,122 Powiedziałem mu, że mimo wszystko są to dość poważne oskarżenia. 831 01:00:26,205 --> 01:00:29,584 Odpowiedział: „Tak naprawdę też o tym wiesz”. 832 01:00:32,420 --> 01:00:34,339 To była nasza ostatnia rozmowa. 833 01:00:35,173 --> 01:00:38,092 Zabili go trzy albo cztery dni później. 834 01:00:39,302 --> 01:00:41,554 Buendía niesłusznie zaufał Zorrilli? 835 01:00:43,097 --> 01:00:44,849 Moim zdaniem tak. 836 01:00:45,933 --> 01:00:48,645 Nie mógł się zaprzyjaźnić z kimś, 837 01:00:48,728 --> 01:00:50,521 kto chronił przestępców. 838 01:00:50,605 --> 01:00:51,898 O ile o tym wiedział. 839 01:00:56,527 --> 01:01:00,740 Przez kolejne miesiące, a może i rok, 840 01:01:01,574 --> 01:01:03,951 dokumentacja sprawy była pod kluczem. 841 01:01:04,035 --> 01:01:07,246 Niczego nie odkryli, a prawie wszystko się zapodziało. 842 01:01:07,747 --> 01:01:09,248 Nawet jego ubrania. 843 01:01:09,332 --> 01:01:10,958 WSKRZESISZ DZIENNIKARSTWO 844 01:01:11,042 --> 01:01:15,046 Jak można w tak poważnym śledztwie zgubić tyle dowodów? 845 01:01:15,129 --> 01:01:16,339 WOLNOŚĆ 846 01:01:16,422 --> 01:01:20,009 Czy morderca mojego męża nie zostanie ukarany? 847 01:01:22,720 --> 01:01:27,934 Obserwowałem rozwój sprawy i czułem, że wydarzy się coś poważnego. 848 01:01:29,477 --> 01:01:34,065 Niedługo później do mojego biura zawitał Zorrilla i powiedział: 849 01:01:34,148 --> 01:01:37,944 „Przyszedłem się pożegnać”. 850 01:01:38,027 --> 01:01:39,779 Zapytałem, co z nim będzie. 851 01:01:40,279 --> 01:01:45,118 „Sekretarz wysyła mnie w rodzinne strony. 852 01:01:45,201 --> 01:01:46,953 Będę gubernatorem. 853 01:01:49,622 --> 01:01:54,877 Toczyły się wtedy przynajmniej cztery śledztwa w sprawie Buendíi. 854 01:01:55,670 --> 01:01:58,297 Trzy oficjalne i jedno dziennikarskie. 855 01:01:58,381 --> 01:02:01,175 Wszystkie skupiały się na Zorrilli. 856 01:02:04,595 --> 01:02:09,392 Bartlett tego nie przyzna, 857 01:02:10,685 --> 01:02:15,690 ale dlatego później wyciągnął go z Hidalgo i kazał mu opuścić kraj. 858 01:02:15,773 --> 01:02:18,860 A Antonio Zorrilla Pérez udał się do Hiszpanii. 859 01:02:18,943 --> 01:02:21,529 ŚLEDZTWO W SPRAWIE BUENDÍI POMOCY! 860 01:02:39,422 --> 01:02:43,676 Nie zamkniemy trwających śledztw. 861 01:02:43,760 --> 01:02:50,057 A zwłaszcza sprawy morderstwa uznanego dziennikarza, Manuela Buendíi, 862 01:02:50,767 --> 01:02:52,977 którego zabito pięć lat temu. 863 01:02:53,853 --> 01:02:56,481 Zintensyfikujemy nasze wysiłki. 864 01:02:57,064 --> 01:03:01,068 W tym tygodniu prokurator generalny 865 01:03:01,152 --> 01:03:04,489 i prokurator specjalny przydzielony do tej sprawy 866 01:03:05,031 --> 01:03:09,619 przedstawią opinii publicznej obecny stan śledztwa. 867 01:03:12,580 --> 01:03:15,875 Wczoraj ogłoszono postępy w śledztwie 868 01:03:15,958 --> 01:03:18,961 dotyczącym morderstwa Manuela Buendíi. 869 01:03:19,045 --> 01:03:22,632 Naszym gościem jest Ignacio Morales Lechuga, 870 01:03:23,382 --> 01:03:26,427 prokurator generalny Meksyku. 871 01:03:27,136 --> 01:03:31,057 Odkąd prokurator specjalny Miguel Ángel García Domíngue 872 01:03:31,140 --> 01:03:33,810 rozpoczął prace nad śledztwem, 873 01:03:33,893 --> 01:03:38,731 zebrano 298 hipotez śledczych 874 01:03:39,398 --> 01:03:43,986 na podstawie wszystkich jego publikacji. 875 01:03:44,570 --> 01:03:48,991 Natomiast 24 z nich dotyczą rodziny oraz kręgu znajomych. 876 01:03:49,867 --> 01:03:53,329 Na podstawie hipotez zebraliśmy wszelkie możliwe poszlaki, 877 01:03:53,412 --> 01:03:57,750 korzystając z metodologii, systemu i strategii organizacyjnych 878 01:03:57,834 --> 01:04:00,878 opracowanych przez biuro prokuratora specjalnego. 879 01:04:00,962 --> 01:04:04,423 Czy uważa pan, że śledztwo zostanie zakończone 880 01:04:04,507 --> 01:04:07,301 przed upływem sześcioletniej kadencji? 881 01:04:09,554 --> 01:04:14,267 Jak to mówi się w świecie arabskim: miejmy nadzieję. 882 01:04:15,643 --> 01:04:18,896 Dlaczego dopiero teraz pan o tym mówi? 883 01:04:18,980 --> 01:04:24,193 Wcześniej nie mogłem ze względu na piastowane stanowiska. 884 01:04:24,277 --> 01:04:27,446 Co chce pan oświadczyć w sprawie morderstwa? 885 01:04:28,072 --> 01:04:32,577 Przyjechaliśmy przekazać ważne informacje. Proszę pytać w urzędzie. 886 01:04:32,660 --> 01:04:35,538 Gdzie pan był przez ostatnie cztery lata? 887 01:04:36,414 --> 01:04:40,334 W… wielu miejscach. 888 01:04:40,418 --> 01:04:41,294 A konkretnie? 889 01:04:49,635 --> 01:04:53,973 WTOREK 13 CZERWCA 1989 ROKU 890 01:05:01,439 --> 01:05:05,443 Otrzymałem telefon z informacją o jego miejscu przebywania. 891 01:05:06,903 --> 01:05:11,782 Na tyłach domu słychać było strzały. 892 01:05:12,575 --> 01:05:16,704 Kazałem im wstrzymać ogień. 893 01:05:16,787 --> 01:05:21,125 Mówili, że on również strzela, ale zabroniłem im odpowiadać ogniem. 894 01:05:22,585 --> 01:05:25,671 Był w swojej sypialni. 895 01:05:26,172 --> 01:05:28,966 Udałem się tam po schodach. 896 01:05:29,967 --> 01:05:33,930 Zaważyłem, że drzwi były otwarte. 897 01:05:34,013 --> 01:05:36,182 Zobaczyłem, że trzyma pistolet. 898 01:05:36,265 --> 01:05:40,561 Powiedziałem: „Zorrilla, nie strzelaj. Jestem prokuratorem generalnym. 899 01:05:42,313 --> 01:05:44,565 Jestem nieuzbrojony”. 900 01:05:45,274 --> 01:05:48,986 Otworzył drzwi na oścież. Wszedłem, a on wycelował we mnie. 901 01:05:49,862 --> 01:05:52,615 Groził, że mnie zabije. 902 01:05:52,698 --> 01:05:54,659 Wtedy zadzwonił telefon. 903 01:05:56,077 --> 01:05:59,956 Chciałem odebrać, ale zabronił mi i sam go odebrał. 904 01:06:02,875 --> 01:06:03,751 W POTRZASKU 905 01:06:07,838 --> 01:06:12,593 Prezydent zadzwonił do mnie i kazał mi jechać do ratusza. 906 01:06:14,261 --> 01:06:16,722 „Mamy poważny problem”. 907 01:06:17,390 --> 01:06:22,311 Dowiedziałem się, że Ponce Rojas i Nacho Morales 908 01:06:23,604 --> 01:06:28,401 pojechali zatrzymać Zorrillę, a on groził im bronią. 909 01:06:28,484 --> 01:06:31,570 W końcu, gdy minęły już trzy godziny, 910 01:06:31,654 --> 01:06:34,365 chwycił swój płaszcz i kapelusz. 911 01:06:35,241 --> 01:06:36,242 Wyszliśmy. 912 01:06:37,702 --> 01:06:40,830 Zauważyłem, że nadal chowa broń za plecami. 913 01:06:44,625 --> 01:06:50,256 Powiedziałem, że postawię mu kolację. „Chodźmy wszyscy coś zjeść”. 914 01:06:51,007 --> 01:06:55,177 Jesteśmy pod biurem prokuratora generalnego, 915 01:06:55,261 --> 01:06:59,557 gdzie zaplanowano dziś przesłuchanie pana Zorrilli Péreza, 916 01:06:59,640 --> 01:07:04,061 oskarżonego o współudział w morderstwie Manuela Buendíi. 917 01:07:04,729 --> 01:07:07,314 Czekałem w biurze prokuratora generalnego. 918 01:07:08,232 --> 01:07:11,986 Przyjechał Nacho Morales z Zorrillą. 919 01:07:13,446 --> 01:07:18,284 Gdy przywitałem się z Zorrillą, 920 01:07:18,993 --> 01:07:24,915 uściskałem go i zabrałem mu pistolet, który chował za plecami. 921 01:07:25,750 --> 01:07:30,796 Powiedziałem mu, że nie toleruję przychodzenia tam z bronią. 922 01:07:30,880 --> 01:07:34,425 Nie byłem przy wstępnym przesłuchaniu. 923 01:07:36,177 --> 01:07:41,348 Nacho puścił film o dziennikarzu. 924 01:07:43,392 --> 01:07:47,271 Nie pamiętam, jak się nazywał. 925 01:07:47,354 --> 01:07:49,940 Nie wiem, co się dzieje w Meksyku. 926 01:07:50,024 --> 01:07:51,776 Nic u się nie dzieje! 927 01:07:52,359 --> 01:07:55,404 Nie wierzę, że zakończymy rok takimi wiadomościami. 928 01:07:55,488 --> 01:08:00,493 Wiadomości są jak królik. Zawsze wyskakują jak z kapelusza. 929 01:08:00,576 --> 01:08:02,495 I trzeba je od razu złapać. 930 01:08:02,578 --> 01:08:04,538 Zamówił nawet kolację. 931 01:08:05,581 --> 01:08:07,958 Jakbyśmy mieli rodzinne spotkanie. 932 01:08:08,042 --> 01:08:11,670 Powiedziałem Nacho, że przesłucham Zorrillę. 933 01:08:11,754 --> 01:08:15,424 Takie miałem rozkazy. Potrwało to dwie albo trzy godziny. 934 01:08:16,217 --> 01:08:18,803 Powiedział: „Możecie mnie nawet zabić. 935 01:08:20,179 --> 01:08:24,308 To nie byłem ja. Wiem, kto z tym stoi, ale wam nie powiem. 936 01:08:25,893 --> 01:08:28,938 Wezmę winę na siebie, Javier”. 937 01:08:30,648 --> 01:08:31,690 I tak się stało. 938 01:08:33,400 --> 01:08:36,362 Aresztowali Zorrillę, 939 01:08:36,445 --> 01:08:40,324 ale nie tknęli jego pieniędzy, rancz 940 01:08:40,407 --> 01:08:42,868 i innych nieruchomości. 941 01:08:42,952 --> 01:08:47,289 A on w zamian wziął to na siebie i obiecał milczeć. 942 01:08:47,373 --> 01:08:49,917 Zorrilla nigdy nie mówił już o sprawie. 943 01:08:50,000 --> 01:08:50,960 UPADEK ZORRILLI 944 01:08:51,043 --> 01:08:53,087 LICZNE ZARZUTY DLA ZORRILLI 945 01:08:53,921 --> 01:08:55,965 ZORRILLA UZNANY WINNYM 946 01:08:56,048 --> 01:08:58,050 Wtedy zostałem aktorem. 947 01:08:58,134 --> 01:08:59,093 Kogo grałeś? 948 01:08:59,176 --> 01:09:01,846 Zazwyczaj bandziorów. 949 01:09:03,931 --> 01:09:05,349 Powiedz swoim psom, 950 01:09:06,058 --> 01:09:08,310 że nikt nie jest w stanie mnie kupić. 951 01:09:09,061 --> 01:09:11,856 Będę cię zgłaszał, póki żyję. 952 01:09:14,275 --> 01:09:18,112 Jest z nami doktor Dela Balza, znany kryminolog. 953 01:09:18,195 --> 01:09:22,616 Grałem w akcyjniakach. Zawsze byłem zbirem albo policjantem. 954 01:09:23,701 --> 01:09:28,038 W jednej scenie zjawiliśmy się w studiu. Był tam dziennikarz. 955 01:09:28,122 --> 01:09:32,626 Zastrzeliliśmy wszystkich, nawet oświetleniowców. 956 01:09:32,710 --> 01:09:34,503 W filmach ubiłem mnóstwo osób. 957 01:09:34,587 --> 01:09:36,338 Później grałem mordercę. 958 01:09:37,006 --> 01:09:39,550 Takiego dobrego, bo zabiłem wielu ludzi. 959 01:09:44,638 --> 01:09:48,809 Byłem raz w hotelu z dziewczyną. 960 01:09:50,144 --> 01:09:53,731 Matka zadzwoniła i spytała: „Coś ty zrobił, Rafael?”. 961 01:09:53,814 --> 01:09:57,318 Przestraszyłem się. Zapytałem, o co chodzi. 962 01:09:57,401 --> 01:10:00,237 „Włamali się do twojego domu. 963 01:10:00,321 --> 01:10:03,991 Skatowali twojego psa. Ukradli wszystko”. 964 01:10:04,074 --> 01:10:06,285 MATKA MORO: „TO BYŁA PUŁAPKA” 965 01:10:06,368 --> 01:10:09,288 „Mieli zadbać, byś zginął podczas konfrontacji. 966 01:10:09,371 --> 01:10:13,751 Wcześniej miałbyś się przyznać do zabicia Buendíi. 967 01:10:13,834 --> 01:10:15,878 Uważaj na siebie, synu”. 968 01:10:18,297 --> 01:10:19,632 Przeraziłem się. 969 01:10:19,715 --> 01:10:23,427 Powiedziałem, by zatrudniła prawnika i poprosiła o ochronę. 970 01:10:23,510 --> 01:10:25,512 JUAN RAFAEL MORO ÁVILA ARESZTOWANY 971 01:10:25,596 --> 01:10:28,224 Byłem policjantem. Wiedziałem, co się dzieje. 972 01:10:28,307 --> 01:10:32,144 Uciekłem i przez jakiś czas się ukrywałem. Byli niekompetentni. 973 01:10:33,938 --> 01:10:38,901 Wróciłem, gdy matka załatwiła mi ochronę. 974 01:10:38,984 --> 01:10:40,361 Zostawiłem broń. 975 01:10:40,444 --> 01:10:44,490 Wcześniej byłem uzbrojony, więc pozabijałbym policjantów. 976 01:10:47,826 --> 01:10:50,120 Oddałem się w ręce policji. 977 01:10:50,204 --> 01:10:52,665 Potem zobaczyłem, że mają snajperów. 978 01:10:52,748 --> 01:10:57,169 Cała okolica była obstawiona. 979 01:10:57,253 --> 01:11:00,381 Rzucili mną o samochód. Prosiłem, by wyluzowali. 980 01:11:00,464 --> 01:11:03,717 Sam byłem policjantem. Miałem czyste sumienie. 981 01:11:03,801 --> 01:11:06,553 Wpakowali mnie do radiowozu. 982 01:11:08,555 --> 01:11:11,558 Biuro prokuratora generalnego 983 01:11:12,184 --> 01:11:18,357 postawi dziś przed sądem Juana Rafaela Moro Ávilę, 984 01:11:18,440 --> 01:11:23,779 oskarżając go o współudział w morderstwie. 985 01:11:25,030 --> 01:11:27,950 Grożono mojej rodzinie. 986 01:11:28,659 --> 01:11:32,162 Aresztowano moich krewnych, by wywrzeć na mnie presję. 987 01:11:32,246 --> 01:11:35,916 Zgodziłem się na konferencję, ale nie przyznałem się. 988 01:11:36,000 --> 01:11:36,917 NIE ZABIŁEM GO! 989 01:11:37,001 --> 01:11:38,419 Nikogo nie obciążyłem. 990 01:11:39,003 --> 01:11:41,297 W dniu śmierci dziennikarza, 991 01:11:41,380 --> 01:11:47,094 Juan Moro Ávila, wtedy dowódca oddziału motocyklowego, 992 01:11:47,177 --> 01:11:51,056 przebywał w biurze Federalnego Urzędu Bezpieczeństwa, 993 01:11:51,140 --> 01:11:53,976 gdzie poinformowano go, że tego samego popołudnia 994 01:11:54,059 --> 01:11:58,564 zostanie przeprowadzona operacja o kryptonimie „Wiadomości”. 995 01:11:58,647 --> 01:12:02,568 Operacja „Wiadomości”? Nic z tego nie było prawdą. 996 01:12:04,320 --> 01:12:06,989 Drań czytał wymyślone przyznanie się do winy. 997 01:12:08,324 --> 01:12:13,954 W końcu poszedłem na ugodę i przyznałem, że pomogłem mordercy, ale go nie znałem. 998 01:12:14,038 --> 01:12:17,291 „Powiemy, że Chocorrol wskoczył na twój motocykl”. 999 01:12:17,374 --> 01:12:18,500 CHOCORROL STRZELCEM 1000 01:12:18,625 --> 01:12:21,545 „Powiesz, że wziąłeś go za agenta DFS. 1001 01:12:21,628 --> 01:12:26,592 Potem my powiemy, że to on był sprawcą, a ciebie oczyścimy z zarzutów”. 1002 01:12:26,675 --> 01:12:29,720 Chcieli posadzić Chocorrola. 1003 01:12:29,803 --> 01:12:32,890 Sprawa była polityczna. Grozili mi i mojej rodzinie. 1004 01:12:32,973 --> 01:12:36,393 Byliśmy w potrzasku, więc byłem zmuszony na to przystać. 1005 01:12:36,477 --> 01:12:41,648 Miałem podjechać pod wskazany adres i tak zrobiłem. 1006 01:12:43,067 --> 01:12:48,906 Dowódca kazał mi sprawdzić teren. Zszedłem z motocykla, by go wysłuchać. 1007 01:12:49,448 --> 01:12:50,699 Potem ruszyłem 1008 01:12:50,783 --> 01:12:53,994 i zacząłem przeczesywać teren. 1009 01:12:54,078 --> 01:12:57,831 Nagle podbiegł pan Chocorrol i wskoczył na tylne siedzenie. 1010 01:12:58,457 --> 01:13:01,001 Widywałem go w biurze. 1011 01:13:01,085 --> 01:13:03,837 Myślałem, że to agent DFS. 1012 01:13:04,463 --> 01:13:07,591 Kazał mi skręcić w prawo, a potem w lewo. 1013 01:13:07,674 --> 01:13:10,761 Powiedziałem mu, że przecież podejrzany może tam być. 1014 01:13:10,844 --> 01:13:15,307 Nie wiedziałem, w co zostałem uwikłany. 1015 01:13:15,808 --> 01:13:18,685 Nie wiedziałem, że pomagam mordercy. 1016 01:13:18,769 --> 01:13:21,939 Prokurator generalny wyjawił szczegóły 1017 01:13:22,064 --> 01:13:26,443 dotyczące śmierci José Luisa Ochoa Alonso, 1018 01:13:26,527 --> 01:13:28,028 pseudonim „Chocorrol”. 1019 01:13:28,529 --> 01:13:35,285 Wczoraj Moro Ávila wskazał Chocorrola jako mordercę Manuela Buendíi. 1020 01:13:35,786 --> 01:13:37,788 Będę w pełni współpracował. 1021 01:13:37,871 --> 01:13:41,125 Szanuję pracę dziennikarzy. Sam miałem to tego smykałkę. 1022 01:13:41,208 --> 01:13:44,795 Zawsze im pomagałem. Kocham was wszystkich! 1023 01:13:44,878 --> 01:13:46,630 BARDZO WAS KOCHAM! 1024 01:13:46,713 --> 01:13:48,882 A CI, KTÓRZY NAS NIE KOCHAJĄ? 1025 01:13:56,598 --> 01:14:03,230 Około 19.30 José Antonio Zorrilla Pérez dotarł do stołecznego więzienia. 1026 01:14:03,856 --> 01:14:06,150 Podróżował w białym aucie 1027 01:14:06,233 --> 01:14:11,530 z obstawą 15 policyjnych samochodów. 1028 01:14:11,613 --> 01:14:14,116 Krzyczał, że jest niewinny. 1029 01:14:14,199 --> 01:14:16,910 Jeden z dziennikarzy wepchnął mikrofon 1030 01:14:16,994 --> 01:14:21,039 do samochodu z Zorrillą Pérezem i nagrał jego słowa. 1031 01:14:21,748 --> 01:14:24,626 Jest pan winny czy nie, panie Zorrilla? 1032 01:14:24,710 --> 01:14:27,004 Niewinny! Prasa musi mi pomóc! 1033 01:14:28,630 --> 01:14:29,465 Dziękuję. 1034 01:14:30,340 --> 01:14:33,594 Patrząc na wyniki śledztwa 1035 01:14:33,677 --> 01:14:36,430 i zachowanie oskarżonego, 1036 01:14:37,181 --> 01:14:43,353 jesteśmy przekonani, że José Antonio Zorrilla Pérez 1037 01:14:43,437 --> 01:14:47,649 odpowiada za śmierć Manuela Buendíi Tellezgiróna, 1038 01:14:47,733 --> 01:14:50,986 jako że to on zaplanował tę zbrodnię. 1039 01:14:51,069 --> 01:14:54,615 TO JUŻ KONIEC DLA ZORRILLI 1040 01:14:54,698 --> 01:14:57,534 Na podstawie dowodów wykazano, 1041 01:14:58,202 --> 01:15:03,582 że to Juan Rafael Moro Ávila zastrzelił Manuela Buendíę. 1042 01:15:04,291 --> 01:15:06,293 MORO W WIĘZIENIU CO Z POZOSTAŁYMI? 1043 01:15:06,376 --> 01:15:09,755 ZORRILLA I MORO SĄ BEZ WĄTPIENIA WINNI 1044 01:15:09,838 --> 01:15:12,299 ZORRILLA ZLECIŁ ZABÓJSTWO 1045 01:15:12,382 --> 01:15:14,968 MORO WYKONAŁ WYROK 1046 01:15:15,052 --> 01:15:17,221 SPRAWA BUENDÍI ZAMKNIĘTA 1047 01:15:17,304 --> 01:15:23,227 Czuliśmy, że całe śledztwo w sprawie śmierci Manuela Buendíi 1048 01:15:23,310 --> 01:15:25,229 było policyjną fuszerką. 1049 01:15:25,312 --> 01:15:29,608 Pojawiło się pełno zwariowanych opowieści. 1050 01:15:29,691 --> 01:15:32,819 A potem ten motocyklista, 1051 01:15:32,903 --> 01:15:37,199 który był spokrewniony z prezydentem Ávilą Camacho. 1052 01:15:38,283 --> 01:15:42,454 Wszystko ociekało dramatyzmem, ale nie prowadziło do prawdy. 1053 01:15:43,539 --> 01:15:47,751 Byliśmy przekonani, że prawdziwy motyw nie został ujawniony. 1054 01:15:48,460 --> 01:15:52,339 Ale nie zdawaliśmy sobie sprawy, 1055 01:15:52,422 --> 01:15:55,717 że będziemy świadkami przełomowych wydarzeń. 1056 01:15:55,801 --> 01:15:59,263 Narodzin karteli. 1057 01:16:01,098 --> 01:16:05,519 Miesiąc przed śmiercią Buendíi opublikowano pewien raport. 1058 01:16:05,602 --> 01:16:09,690 Biskupi z regionu pacyficznego 1059 01:16:10,274 --> 01:16:12,776 informowali o handlarzach narkotyków, 1060 01:16:13,485 --> 01:16:19,199 którzy przenikają do państwowych instytucji. 1061 01:16:19,283 --> 01:16:23,870 Manuel Buendía opublikował dwa artykuły poświęcone tym doniesieniom. 1062 01:16:23,954 --> 01:16:27,874 BEZPIECZEŃSTWO KRAJOWE 1063 01:16:32,421 --> 01:16:34,339 „Bezpieczeństwo narodowe”. 1064 01:16:34,423 --> 01:16:39,428 Excélsior, 14 maja 1984 roku. Felieton Manuela Buendíi. 1065 01:16:40,178 --> 01:16:44,683 Od roku 1982 obserwujemy wzmożoną aktywność 1066 01:16:44,766 --> 01:16:47,269 w branży narkotykowej. 1067 01:16:48,186 --> 01:16:52,399 Taka skala nie byłaby możliwa bez pomocy ze strony ośrodków władzy. 1068 01:16:52,899 --> 01:16:59,197 Mówi się, że biznes ten kwitnie dzięki pośredniej lub bezpośredniej pomocy 1069 01:16:59,281 --> 01:17:03,910 ze strony najważniejszych urzędników i przedstawicieli państwowych. 1070 01:17:05,329 --> 01:17:09,750 Jak zwracają na to uwagę biskupi oraz jeszcze inne źródła, 1071 01:17:09,833 --> 01:17:13,503 zagraża to bezpieczeństwu narodowemu. 1072 01:17:14,046 --> 01:17:16,715 KWIECIEŃ 1985 KTO ZABIŁ MANUELA BUENDÍĘ? 1073 01:17:16,798 --> 01:17:19,593 MEKSYKAŃSKA ZAGADKA AUTOR: MATTHEW ROTHSCHILD 1074 01:17:22,262 --> 01:17:24,973 „JEŚLI ZGINĘ, TO OD STRZAŁU W PLECY” 1075 01:17:25,057 --> 01:17:26,141 KTO ZABIŁ BUENDÍĘ? 1076 01:17:26,224 --> 01:17:32,522 Tabloid Unomásuno poświęcił tej sprawie główny artykuł w niedzielnym wydaniu. 1077 01:17:33,523 --> 01:17:36,860 Autor rozważał dwie opcje. Za zabójstwem stali ludzie, 1078 01:17:36,943 --> 01:17:42,616 którzy nie chcieli, by Buendía ujawnił powiązania władzy z kartelem. 1079 01:17:42,699 --> 01:17:43,909 HISTORYK 1080 01:17:43,992 --> 01:17:45,410 Albo zrobiło to CIA, 1081 01:17:45,494 --> 01:17:47,496 by zapobiec ujawnieniu… 1082 01:17:49,831 --> 01:17:53,877 ich akcji związanych z narkotykami, contras i łamaniem prawa. 1083 01:17:53,960 --> 01:17:55,462 GUADALAJARA, 5 MARCA 1985 1084 01:17:55,545 --> 01:17:59,132 Ciała, znalezione na ranczu 150 kilometrów od Guadalajary, 1085 01:17:59,216 --> 01:18:00,967 były w mocnym rozkładzie. 1086 01:18:01,051 --> 01:18:04,429 Enrique Camarena rozpracowywał meksykańskie kartele. 1087 01:18:04,513 --> 01:18:07,683 Porwano go obok konsulatu USA w Guadalajarze. 1088 01:18:07,766 --> 01:18:11,061 Po trwających dwa dni torturach zamordowano go. 1089 01:18:11,144 --> 01:18:14,064 Sprawcami mają być handlarze narkotyków. 1090 01:18:14,147 --> 01:18:18,902 Rząd USA wskazał dwóch winnych, których chciałby postawić przed sądem. 1091 01:18:18,985 --> 01:18:23,657 Są to Rafael Caro Quintero i Ernesto Fonseca. 1092 01:18:23,740 --> 01:18:25,867 Trafili już do więzienia w Meksyku. 1093 01:18:27,202 --> 01:18:29,287 Nagle zadzwonił mój telefon. 1094 01:18:29,788 --> 01:18:32,791 Ktoś zapytał, czy rozmawia z Jesúsem Esquivelem. 1095 01:18:34,084 --> 01:18:36,670 Potwierdziłem i zapytałem, o co chodzi. 1096 01:18:37,379 --> 01:18:39,464 To był Héctor Berrellez. 1097 01:18:39,548 --> 01:18:43,760 Zlecono mu śledztwo w sprawie morderstwa Kiki Camareny. 1098 01:18:44,761 --> 01:18:47,389 To, co mi powiedział, zmieniło bieg historii. 1099 01:18:47,472 --> 01:18:49,266 AGENCJA DO WALKI Z NARKOTYKAMI 1100 01:18:49,349 --> 01:18:53,729 To opowieść o tuszowaniu morderstwa Kikiego 1101 01:18:54,438 --> 01:18:57,899 i tuszowaniu udziału CIA w tym procederze. 1102 01:18:57,983 --> 01:18:58,942 BYŁY AGENT DEA 1103 01:18:59,025 --> 01:19:01,695 Polegało to na twierdzeniu, że zabił go kartel 1104 01:19:01,778 --> 01:19:05,490 w zemście za największy w historii nalot na plantację marihuany. 1105 01:19:05,574 --> 01:19:06,658 Ponad 10 000 ton. 1106 01:19:08,660 --> 01:19:11,663 To całkowita manipulacja. 1107 01:19:11,747 --> 01:19:16,084 Camarena nie brał udziału w nalocie na ranczo Buffalo. 1108 01:19:18,003 --> 01:19:21,923 Berrellez powiedział mi, że gdy tylko zlecono mu to śledztwo, 1109 01:19:22,007 --> 01:19:28,847 zabrał wszystkie rzeczy Kikiego z biura w Guadalajarze. 1110 01:19:29,973 --> 01:19:36,354 Od razu rzucił mu się w oczy jego kalendarz. 1111 01:19:37,272 --> 01:19:39,983 Był tam zapisany numer telefonu Buendíi. 1112 01:19:42,486 --> 01:19:46,448 Héctor Berrellez i DEA mówili nam, że się kontaktowali. 1113 01:19:46,531 --> 01:19:49,659 Wygląda na to, że raz nawet się spotkali. 1114 01:19:51,036 --> 01:19:52,245 Wszystko było jasne. 1115 01:19:53,497 --> 01:19:58,126 Manuela Buendíę odwiedził Javier Vázquez, 1116 01:19:58,210 --> 01:20:00,420 dziennikarz z Veracruz. 1117 01:20:01,338 --> 01:20:05,592 Powiedział Buendíi, że wpadł na trop pewnego rancza 1118 01:20:06,760 --> 01:20:08,178 właśnie w Veracruz. 1119 01:20:08,261 --> 01:20:10,931 Było chronione przez funkcjonariuszy DFS, 1120 01:20:11,681 --> 01:20:15,894 a jego właścicielem był Rafael Caro Quintero. 1121 01:20:16,603 --> 01:20:20,482 Zorrilla Pérez powiedział Buendíi, 1122 01:20:20,565 --> 01:20:24,110 żeby nie pisał o tym i zapomniał o tej sprawie. 1123 01:20:24,194 --> 01:20:26,196 „Nawet o tym nie myśl”. 1124 01:20:26,279 --> 01:20:28,448 Większość amerykańskich śledczych 1125 01:20:28,532 --> 01:20:32,661 ma nadzieję na aresztowanie i osądzenie winnych w Meksyku. 1126 01:20:32,744 --> 01:20:36,540 Na początku musiałem znaleźć świadków. 1127 01:20:36,623 --> 01:20:40,752 Którzy, jak na ironię, zidentyfikowali naszego agenta. 1128 01:20:40,836 --> 01:20:44,047 WSPÓŁPRACOWNIK CIA W LATACH 1968–1985 1129 01:20:44,130 --> 01:20:46,675 Był to człowiek, 1130 01:20:47,300 --> 01:20:49,094 który według mojej wiedzy 1131 01:20:50,220 --> 01:20:54,099 imprezował razem z członkami kartelu. 1132 01:20:55,684 --> 01:20:57,686 W listopadzie 1983 roku 1133 01:20:58,937 --> 01:21:02,566 mieszkał nawet w domu samego Ernesto Fonseki. 1134 01:21:02,649 --> 01:21:04,109 Miał żonę i własny dom, 1135 01:21:04,192 --> 01:21:08,822 a mimo tego obsługiwał cały sprzęt elektroniczny i radiowy, 1136 01:21:08,905 --> 01:21:10,532 który miał tam kartel. 1137 01:21:13,618 --> 01:21:17,038 Co było wiadomo o Harrisonie? Był złożonym człowiekiem. 1138 01:21:17,122 --> 01:21:21,543 Był w głębokiej konspiracji. Nie miał oficera prowadzącego. 1139 01:21:21,626 --> 01:21:23,503 ZAĆMIENIE MORDERCÓW 1140 01:21:23,587 --> 01:21:25,505 Ale przed kimś odpowiadał. 1141 01:21:27,716 --> 01:21:31,094 Często składał raporty meksykańskiemu wywiadowi. 1142 01:21:32,137 --> 01:21:36,099 Miał przełożonych w DFS. 1143 01:21:36,182 --> 01:21:39,019 Uznałem, że to bardzo dziwne. 1144 01:21:39,102 --> 01:21:42,355 „Amerykanin pracujący dla DFS?” 1145 01:21:42,439 --> 01:21:44,524 FEDERALNY URZĄD BEZPIECZEŃSTWA 1146 01:21:44,608 --> 01:21:48,987 Tygrys to silne i nieustraszone zwierzę. Od razu rzuca się na ofiarę. 1147 01:21:49,070 --> 01:21:52,908 Woli działać w ciszy. Widzi to, czego inni nie dostrzegają. 1148 01:21:53,617 --> 01:21:57,078 Taki powinien być agent DFS. 1149 01:21:57,162 --> 01:22:00,165 Sporo się namęczyłem, by móc się z nim skontaktować. 1150 01:22:00,248 --> 01:22:03,376 W końcu udało nam się porozmawiać przez telefon. 1151 01:22:04,002 --> 01:22:06,838 Powiedział, że to mnie przerasta. 1152 01:22:06,922 --> 01:22:11,176 „Stąpasz po kruchym lodzie. Nie wiesz, w co się pakujesz 1153 01:22:11,259 --> 01:22:14,220 Nie ukrywam się przed tobą, tylko własną agencją. 1154 01:22:14,304 --> 01:22:15,639 Pracuję dla CIA”. 1155 01:22:15,722 --> 01:22:19,184 CENTRALNA AGENCJA WYWIADOWCZA 1156 01:22:19,267 --> 01:22:22,687 Ale gdy zdał sobie sprawę z tego, 1157 01:22:22,771 --> 01:22:27,484 że prędzej czy później i tak go zabiją, 1158 01:22:27,567 --> 01:22:31,196 Wtedy pozwolił nam nagrywać i robić zdjęcia. 1159 01:22:33,406 --> 01:22:36,660 To rozmowa przeprowadzona przez Russella Bartleya 1160 01:22:36,743 --> 01:22:42,248 z Lawrencem Victorem Harrisonem w jego domu w Riverside w Kalifornii 1161 01:22:43,124 --> 01:22:47,796 w czwartek 18 czerwca 2009 roku. 1162 01:22:48,755 --> 01:22:51,841 Rozmawialiśmy już na ten temat. 1163 01:22:53,426 --> 01:22:57,889 Ale osobą, którą o to obwiniano i która to ujawniała, był Manuel Buendía. 1164 01:22:57,973 --> 01:23:00,934 Nie wiem, skąd miał listy. Mówił, że od Zorrilli. 1165 01:23:02,519 --> 01:23:07,065 Zorrilla mówił, że musiał się nim zająć, bo czegoś się dowiedział. 1166 01:23:07,148 --> 01:23:10,485 „Nie powiem, o co chodzi, ale to bardzo ważne”. 1167 01:23:10,568 --> 01:23:14,072 Nie chodziło o poświadczenia, bo każdy o tym wiedział. 1168 01:23:15,532 --> 01:23:18,618 Nie chodziło też o Martinsa. To było coś innego. 1169 01:23:20,203 --> 01:23:21,621 Dlaczego zabili Buendíę? 1170 01:23:22,455 --> 01:23:27,252 Buendía? Bo zainteresował się lądowiskami. 1171 01:23:27,335 --> 01:23:31,381 O to najbardziej byli wkurzeni. Tego nie mogli przeboleć. 1172 01:23:32,090 --> 01:23:34,592 Teraz mniej więcej łapiesz, o co chodzi. 1173 01:23:34,676 --> 01:23:39,639 Nie ogarniasz jeszcze tego całościowo, ale jesteś już blisko. 1174 01:23:39,723 --> 01:23:42,058 Wiem, że gadałeś z ludźmi. 1175 01:23:42,142 --> 01:23:46,354 Ale jeśli nadal nie połączyłeś kropek, to wiedz, że to przerzucamy. 1176 01:23:46,896 --> 01:23:48,356 Robimy to od dawna. 1177 01:23:50,859 --> 01:23:54,487 I mówię ci o tym, bo widziałem to na własne oczy. 1178 01:23:57,574 --> 01:24:00,035 A będąc tutaj, powiedział mi: „Słuchaj. 1179 01:24:00,118 --> 01:24:04,706 Przerzucamy potajemnie broń do Ameryki Środkowej i Południowej. 1180 01:24:04,789 --> 01:24:06,791 Trafia do contras przez Meksyk. 1181 01:24:07,834 --> 01:24:11,087 A przy okazji szmuglujemy tony kokainy. 1182 01:24:11,171 --> 01:24:13,798 Tak finansujemy konflikt w Nikaragui”. 1183 01:24:13,882 --> 01:24:17,218 „Wy, czyli kto?” „Oliver North i Félix Rodríguez”. 1184 01:24:17,302 --> 01:24:19,596 CZŁONEK RADY BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO 1185 01:24:23,224 --> 01:24:26,770 Félix Rodríguez to mroczny człowiek. 1186 01:24:29,898 --> 01:24:34,611 Krążą niesamowite historie o jego działaniach w Ameryce Południowej. 1187 01:24:34,694 --> 01:24:37,405 Brał udział w inwazji w Zatoce Świń. 1188 01:24:38,323 --> 01:24:43,703 To on doprowadził do zlikwidowania Che Guevary w Boliwii. 1189 01:24:45,246 --> 01:24:47,415 Wysłano go do Meksyku, 1190 01:24:47,499 --> 01:24:53,630 ponieważ amerykański Kongres zlecił szereg śledztw, 1191 01:24:54,756 --> 01:24:58,343 które miały ustalić, skąd contras biorą broń. 1192 01:24:58,426 --> 01:25:04,891 Czyli można powiedzieć, panie Rodríguez, że operację przeprowadzały władze USA? 1193 01:25:04,974 --> 01:25:06,392 Nie patrzyłem tak na to. 1194 01:25:06,476 --> 01:25:07,936 Uznałem, że… 1195 01:25:09,604 --> 01:25:13,775 pułkownik North chciał wspomóc nikaraguańskich bojowników o wolność. 1196 01:25:13,858 --> 01:25:17,362 Po utracie ojczyzny każdy czuje się porzucony. 1197 01:25:17,445 --> 01:25:19,989 Jeśli ktoś nam wtedy pomaga, 1198 01:25:20,073 --> 01:25:24,452 to wręcz obowiązkiem jest odwdzięczyć się tym samym. 1199 01:25:24,536 --> 01:25:28,748 Jest pan byłym agentem CIA, zgadza się? 1200 01:25:28,832 --> 01:25:30,166 - Tak. - W porządku. 1201 01:25:30,250 --> 01:25:34,170 Kiki Camarena znalazł się na celowniku, 1202 01:25:34,921 --> 01:25:40,218 bo dowiedział się o ranczu w Veracruz. 1203 01:25:41,678 --> 01:25:44,430 Obawiali się, że wie o obozach szkoleniowych 1204 01:25:44,514 --> 01:25:48,685 i zdaje sobie sprawę ze współpracy DFS i CIA z kartelem. 1205 01:25:48,768 --> 01:25:54,232 Gdy połączymy te wszystkie elementy, wszystko staje się jasne. 1206 01:25:54,315 --> 01:25:58,987 To my zabiliśmy Buendíę i Camarenę. My, Amerykanie. 1207 01:26:02,407 --> 01:26:05,577 A CIA do dziś nie ma sobie nic do zarzucenia. 1208 01:26:05,660 --> 01:26:10,790 Dla nich walka z komunizmem była ważniejsza niż wojny narkotykowe. 1209 01:26:10,874 --> 01:26:15,128 A ja jako agent DEA mówię: „Mylicie się. Niszczycie nasz kraj. 1210 01:26:15,795 --> 01:26:18,715 Naszą młodzież. Jesteście tacy sami jak kartele”. 1211 01:26:18,798 --> 01:26:20,258 AGENT CIA – DYREKTOR CIA 1212 01:26:20,341 --> 01:26:22,844 Tu nie chodzi o bezpieczeństwo, 1213 01:26:24,137 --> 01:26:28,308 tylko i interesy światowych reżimów i ich światowe agendy. 1214 01:26:32,103 --> 01:26:36,858 Zawsze zastanawialiśmy się, 1215 01:26:36,941 --> 01:26:38,693 kto tak naprawdę go zabił. 1216 01:26:39,277 --> 01:26:43,406 Zorrilla nie miał żadnych zatargów z Manuelem. 1217 01:26:43,489 --> 01:26:47,994 Problem z nim miał ktoś wyżej. Ze ścisłego kręgu władzy. 1218 01:26:50,455 --> 01:26:54,500 Gdy wychodziłem z sądu, jakiś facet powiedział mi: 1219 01:26:54,584 --> 01:26:57,295 „Moro, nie zabiłeś Buendíi”. 1220 01:26:57,378 --> 01:27:01,257 I dodał: „Wiem, kto to zrobił. I wiem, że nie byłeś to ty”. 1221 01:27:01,925 --> 01:27:05,595 Powiedział, że znał pewnego gościa. 1222 01:27:06,971 --> 01:27:10,350 Faceta o nazwisku Luis Sayas, zawodowego zabójcę. 1223 01:27:10,892 --> 01:27:16,272 Sayas twierdził, że miał rewolwer kalibru .38. 1224 01:27:16,356 --> 01:27:19,359 Mówił, że zobaczyli wtedy Buendíę. 1225 01:27:19,442 --> 01:27:22,278 Od razu go rozpoznali. 1226 01:27:22,362 --> 01:27:27,867 Gdy Buendía przechodził przez ulicę, Sayas strzelił do niego i uciekł. 1227 01:27:27,951 --> 01:27:32,163 Gdy uciekli, dostali kolejne zlecenie. 1228 01:27:32,872 --> 01:27:35,041 To był skok na jubilera. 1229 01:27:36,251 --> 01:27:39,420 Na jubilera z Acapulco, który miał sporo złoto. 1230 01:27:40,129 --> 01:27:44,092 Na miejscu wpadli w zasadzkę, a Luis Sayas został zastrzelony. 1231 01:27:44,175 --> 01:27:48,429 Nafaszerowali go kulami i pochowali w zbiorowej mogile. 1232 01:27:49,472 --> 01:27:51,224 I tam leży morderca Buendíi. 1233 01:27:51,307 --> 01:27:53,851 Po spędzeniu 18 lat w więzieniu 1234 01:27:53,935 --> 01:27:57,063 Juan Rafael Moro Ávila wyszedł na wolność w 2009 roku. 1235 01:28:02,777 --> 01:28:05,655 - Dzień dobry, panie Zorrilla. - Witam. 1236 01:28:05,738 --> 01:28:08,324 Chciałem znowu się spotkać. 1237 01:28:08,408 --> 01:28:11,911 - Nie przeszkadzam? - Nie. 1238 01:28:11,995 --> 01:28:13,121 - Na pewno? - Jasne. 1239 01:28:13,204 --> 01:28:14,831 Miło mi to słyszeć. 1240 01:28:14,914 --> 01:28:17,834 Jestem niewinny. Moi współpracownicy również. 1241 01:28:17,917 --> 01:28:23,006 Władze powinny wznowić śledztwo. 1242 01:28:23,464 --> 01:28:27,969 Pojawiłem się na miejscu zbrodni, bo zadzwonił do mnie Luis Soto. 1243 01:28:28,636 --> 01:28:33,182 Byłem tam po chwili, bo moje biuro było tuż obok. 1244 01:28:33,766 --> 01:28:39,314 Śpieszyłem się do przyjaciela. Dowiedziałem się, że go zastrzelono. 1245 01:28:40,023 --> 01:28:44,277 Podszedłem do niego, by zobaczyć, czy mogę mu pomóc. 1246 01:28:44,360 --> 01:28:49,115 To ma być przestępstwo? Zrobiłbym to ponownie. 1247 01:28:49,866 --> 01:28:55,830 Jestem przekonany, że władze miały w tym swój udział. 1248 01:28:57,498 --> 01:28:59,959 Zorrilla jest niewinny. 1249 01:29:00,043 --> 01:29:03,296 Proszę o wybaczenie pana Moralesa Lechugę, 1250 01:29:03,379 --> 01:29:05,923 ówczesny rząd i inne osoby, 1251 01:29:06,758 --> 01:29:09,469 ale przesłuchiwałem tego człowieka. 1252 01:29:11,054 --> 01:29:14,432 I z całym szacunkiem, ale jestem w tym dobry. 1253 01:29:14,515 --> 01:29:16,976 Po spędzeniu 25 lat w więzieniu 1254 01:29:17,060 --> 01:29:22,148 José Antonio Zorrilla Pérez w 2013 roku został objęty aresztem domowym. 1255 01:29:22,231 --> 01:29:25,526 Gdy w latach 80. rządziła PRI, 1256 01:29:26,611 --> 01:29:28,946 zmowa milczenia była ważna. 1257 01:29:29,030 --> 01:29:30,406 I nadal jest. 1258 01:29:31,324 --> 01:29:35,411 Zorrilla powinien przedstawić swoją wersję, 1259 01:29:35,495 --> 01:29:37,080 zanim umrze. 1260 01:29:37,163 --> 01:29:38,498 Liczę, że to zrobi. 1261 01:29:43,002 --> 01:29:45,421 Historia nie jest niczyją własnością. 1262 01:29:45,505 --> 01:29:49,801 Dlatego ci z nas, którzy nadaj żyją, 1263 01:29:50,760 --> 01:29:54,430 nie powinni skrywać tajemnic, 1264 01:29:55,098 --> 01:29:59,268 zwłaszcza jeśli mają one wpływ na cały naród. 1265 01:30:04,023 --> 01:30:05,983 Historia Meksyku w XX wieku 1266 01:30:06,067 --> 01:30:10,113 to historia popadającego w ruinę kraju, 1267 01:30:10,196 --> 01:30:13,324 w którym urosła w siłę przestępczość zorganizowana. 1268 01:30:14,534 --> 01:30:19,705 I bohaterami tej opowieści są takie osoby jak Manuel Buendía. 1269 01:30:19,789 --> 01:30:23,501 Manuel Buendía, podobnie jak inni XX-wieczni dziennikarze, 1270 01:30:23,584 --> 01:30:28,589 powrócił do tradycji liberalnych, mimo że rozwinęły się one dopiero teraz. 1271 01:30:28,673 --> 01:30:31,551 Dzięki niemu dziennikarstwo stało się bronią. 1272 01:30:31,634 --> 01:30:33,886 To chyba pierwszy dziennikarz, 1273 01:30:33,970 --> 01:30:36,889 który zginął w taki sposób. 1274 01:30:36,973 --> 01:30:42,311 Na ulicy, gdy wychodził ze swojego biura. 1275 01:30:42,395 --> 01:30:46,399 To zbrodnia na całym Meksyku, a nie jednym człowieku. 1276 01:30:47,233 --> 01:30:50,987 Ale ideały, wolność i prawda będą trwać wiecznie, 1277 01:30:51,070 --> 01:30:55,908 nawet jeśli tak dzielni ludzie jak on będą dalej mordowani. 1278 01:30:55,992 --> 01:30:59,203 Relacjonował te patologie, 1279 01:30:59,787 --> 01:31:03,958 ale wpływowi ludzie pozostali przy władzy. 1280 01:31:04,709 --> 01:31:10,465 Każdy, kto podejmuje takie ryzyko i nie widzi efektów, 1281 01:31:11,132 --> 01:31:14,427 musi czuć rozczarowanie i brak sprawiedliwości. 1282 01:31:14,510 --> 01:31:17,972 Człowiek się wtedy zastanawia: „Po co to robię?”. 1283 01:31:18,055 --> 01:31:20,725 PO CO? 1284 01:31:22,727 --> 01:31:23,936 „Rozejm boży”. 1285 01:31:25,563 --> 01:31:26,981 Gdy pożar trawi łąkę, 1286 01:31:28,232 --> 01:31:30,693 gdy grozi nam powódź, 1287 01:31:30,776 --> 01:31:33,654 a nieznana groza płoszy zwierzynę, 1288 01:31:34,155 --> 01:31:39,160 wszystkie stworzenia dzielą się schronieniem bez walki. 1289 01:31:39,785 --> 01:31:41,704 Nie rozszarpują się. 1290 01:31:43,164 --> 01:31:46,751 Rolnicy nazywają to „rozejmem bożym”. 1291 01:31:48,669 --> 01:31:50,004 Zawrzyjmy rozejm. 1292 01:31:50,880 --> 01:31:54,634 Jeśli nie potrafimy zachowywać się racjonalnie, 1293 01:31:55,301 --> 01:31:58,846 zawierzmy naszym zwierzęcym instynktom. 1294 01:32:01,015 --> 01:32:02,266 Co to oznacza? 1295 01:32:03,059 --> 01:32:06,187 Jak istotne są pozostałe wydarzenia? 1296 01:32:06,270 --> 01:32:10,316 Powtarzam, że mamy potrzebę i zasoby, 1297 01:32:10,399 --> 01:32:13,361 by omówić wydarzenie polityczne, 1298 01:32:13,444 --> 01:32:17,406 które jest złożone, nieoczywiste 1299 01:32:17,490 --> 01:32:21,202 i zapewne nie jest tym, czym się na pierwszy rzut oka wydaje. 1300 01:32:21,285 --> 01:32:25,540 Mam nadzieję, że będzie jeszcze okazja, 1301 01:32:25,623 --> 01:32:29,335 bym znów z wami porozmawiał. 1302 01:32:30,044 --> 01:32:33,923 Dziękuję za dzisiejsze spotkanie. 1303 01:40:13,424 --> 01:40:18,429 Napisy: Krzysiek Igielski