1 00:00:11,880 --> 00:00:17,160 Njinga, een prinses die al drie jaar ver van huis is. 2 00:00:17,160 --> 00:00:18,480 Het moet gelijktijdig zijn. 3 00:00:18,480 --> 00:00:21,320 Zodra het ene kamp van het andere hoort, is het voorbij. 4 00:00:21,320 --> 00:00:23,920 Ik vertrouw erop dat jij en je mannen deze aanval leiden. 5 00:00:24,600 --> 00:00:27,280 Ze is zich bewust van de wanhoop van haar koninkrijk... 6 00:00:27,280 --> 00:00:31,600 ...en sluit een verbond met de Imbangala-leider Kasa. 7 00:00:31,600 --> 00:00:34,760 De vijand van haar vijand wordt een wapenbroeder. 8 00:00:41,400 --> 00:00:45,320 Thuis valt Kabasa in handen van hun rivalen. 9 00:00:45,320 --> 00:00:47,480 Raak haar niet aan, zei ik. 10 00:00:47,480 --> 00:00:48,400 Hé. 11 00:00:48,400 --> 00:00:50,360 Funji. - Funji. 12 00:00:50,360 --> 00:00:52,680 Je moet hier weg. - Wat gebeurt er? 13 00:00:52,680 --> 00:00:54,720 We moeten iets doen. - Dat doen we ook. 14 00:00:55,280 --> 00:00:59,120 Nee. Funji. 15 00:01:01,680 --> 00:01:06,320 Maar Njinga blijft vastberaden om er alles aan te doen... 16 00:01:06,320 --> 00:01:10,720 ...de toekomst en de veiligheid van haar volk te beschermen. 17 00:01:11,600 --> 00:01:13,600 Al wordt het haar dood. 18 00:01:52,480 --> 00:01:54,120 Mogen je voorouders je welkom heten. 19 00:02:26,240 --> 00:02:29,240 Njinga heeft zichzelf verbannen. 20 00:02:29,240 --> 00:02:32,160 Ze heeft allianties gesloten met de Imbangala. 21 00:02:33,280 --> 00:02:36,080 Met hen vecht ze tegen de Portugezen. 22 00:02:37,600 --> 00:02:42,240 {\an8}Njinga en Kasa werken samen om de route van slavenhandel te verstoren... 23 00:02:42,240 --> 00:02:48,520 ...ze brengen slaven uit het binnenland van West-Centraal-Afrika naar de kust. 24 00:02:50,040 --> 00:02:53,400 Ze is nog steeds kapot van de dood van haar zoon, denk ik... 25 00:02:53,400 --> 00:02:57,280 ...en ze koestert nog steeds wrok tegen haar broer Mbande. 26 00:02:58,520 --> 00:03:02,400 DE KINDONGA-EILANDEN 27 00:03:02,400 --> 00:03:05,760 Maar koning Mbande zit in een wanhopige situatie. 28 00:03:07,240 --> 00:03:09,920 {\an8}Z'n hoofdstad Kabasa is geplunderd door Portugezen. 29 00:03:09,920 --> 00:03:12,680 {\an8}Hij moest vluchten naar de Kindonga-eilanden. 30 00:03:13,920 --> 00:03:18,720 Dat is een verdedigingslinie midden in de Kwanza-rivier. 31 00:03:18,720 --> 00:03:21,000 KABASA, DE KWANANZA-RIVIER, DE KINDONGA-EILANDEN 32 00:03:21,000 --> 00:03:23,760 En nu wil hij Njinga spreken. 33 00:03:27,600 --> 00:03:29,400 Waar zijn z'n bewakers? 34 00:03:32,360 --> 00:03:34,160 Njinga, je moet weten... 35 00:03:34,720 --> 00:03:36,880 ...dat hij veranderd is in de laatste drie jaar. 36 00:03:38,360 --> 00:03:39,400 Dat zie ik. 37 00:03:44,360 --> 00:03:45,640 We steken over. 38 00:04:06,720 --> 00:04:07,960 Wat heb je gedaan? 39 00:04:09,480 --> 00:04:11,160 Ben je nu onsterfelijk? 40 00:04:11,880 --> 00:04:13,120 Je loopt onbeschermd rond. 41 00:04:13,120 --> 00:04:15,400 Wat als de Portugezen hier eerder waren geweest? 42 00:04:15,400 --> 00:04:16,640 Heb je het niet gehoord? 43 00:04:17,240 --> 00:04:18,560 Dat is al gebeurd. 44 00:04:19,400 --> 00:04:20,680 Kabasa is verloren. 45 00:04:22,519 --> 00:04:24,440 Ik heb meer verloren dan vader ooit deed. 46 00:04:24,440 --> 00:04:25,800 Waar zijn Funji en Kambu? 47 00:04:25,800 --> 00:04:26,839 Ik heb ze bevrijd. 48 00:04:34,000 --> 00:04:36,560 Dit kan niet ons einde zijn. - Dat is het ook niet. 49 00:04:38,440 --> 00:04:39,840 Wij zijn er nog. 50 00:04:44,000 --> 00:04:45,880 Waarom heeft m'n koning me opgeroepen? 51 00:04:49,360 --> 00:04:50,360 Vrede. 52 00:04:57,280 --> 00:05:00,200 Ik wil dat je onderhandelt over vrede met de Portugezen. 53 00:05:01,080 --> 00:05:02,160 Wat? 54 00:05:03,320 --> 00:05:05,800 Je succes met de Imbangala heeft ons in Kabasa bereikt. 55 00:05:06,960 --> 00:05:08,960 Je zorgde voor orde in hun chaos. 56 00:05:10,120 --> 00:05:12,680 Gebruik het tegen Portugese communicatielijnen. 57 00:05:12,680 --> 00:05:15,480 Njinga, jouw vaardigheden zijn onbetwistbaar. 58 00:05:16,800 --> 00:05:19,080 Je bent de beste persoon om over vrede te onderhandelen. 59 00:05:19,080 --> 00:05:20,280 Ik vecht al jaren tegen ze. 60 00:05:20,280 --> 00:05:21,680 Dat weet ik. - En hoe dan ook... 61 00:05:21,680 --> 00:05:24,080 ...dit is niet het moment om over vrede te onderhandelen. 62 00:05:24,080 --> 00:05:25,120 Niet als je... 63 00:05:27,160 --> 00:05:29,760 Niet als de troon zo zwak is. 64 00:05:30,840 --> 00:05:31,960 We moeten blijven vechten. 65 00:05:32,800 --> 00:05:34,000 Njinga. 66 00:05:37,520 --> 00:05:40,120 Ik heb geen bloed meer te vergieten. 67 00:05:43,920 --> 00:05:47,880 We vergieten niet jouw bloed. Maar dat van hen. 68 00:05:49,040 --> 00:05:52,680 Tot we die moordzuchtige dieven verdreven hebben. 69 00:05:54,080 --> 00:05:56,280 Alsjeblieft, Njinga. 70 00:05:57,040 --> 00:05:58,520 Je bent onze enige hoop. 71 00:06:02,840 --> 00:06:04,840 Ik vraag het niet als je koning. 72 00:06:09,480 --> 00:06:11,200 Ik vraag het als je broer. 73 00:06:17,280 --> 00:06:20,360 Als Njinga's broer Njinga zoekt... 74 00:06:20,360 --> 00:06:24,200 {\an8}...heeft ze niet alleen haar broer die haar zoon heeft vermoord. 75 00:06:24,200 --> 00:06:25,800 {\an8}Ze heeft de koning... 76 00:06:25,800 --> 00:06:28,160 {\an8}...die op de troon zat van haar volk. 77 00:06:28,160 --> 00:06:31,160 Hij is een entiteit die ze moet dienen. 78 00:06:35,880 --> 00:06:36,880 Hé. 79 00:06:38,640 --> 00:06:44,520 De koning van Ndongo buigt alleen voor z'n voorouders. 80 00:07:10,640 --> 00:07:12,240 Wat heeft m'n broer nodig? 81 00:07:16,280 --> 00:07:20,520 Het lijkt misschien ondenkbaar voor ons... 82 00:07:20,520 --> 00:07:24,400 ...dat ze nog steeds een relatie heeft met haar broer. 83 00:07:24,400 --> 00:07:28,520 {\an8}Ze vertrouwt hem niet, maar dit was veel groter dan hijzelf. 84 00:07:28,520 --> 00:07:31,000 {\an8}In de kern van elke beslissing die ze neemt... 85 00:07:31,000 --> 00:07:33,040 {\an8}...denkt ze aan het beschermen van haar volk... 86 00:07:33,040 --> 00:07:36,000 ...en zoveel mogelijk mensen uit de slavenhandel houden. 87 00:07:38,080 --> 00:07:41,240 De Portugese aanval op Kabasa was een militair machtsvertoon... 88 00:07:41,240 --> 00:07:43,400 ...om Mbande en z'n mensen te intimideren. 89 00:07:43,400 --> 00:07:45,600 Dus toen de Portugese troepen elders heen gingen... 90 00:07:45,600 --> 00:07:49,200 ...keerde Mbande en z'n zus terug naar hun thuisstad... 91 00:07:49,200 --> 00:07:53,160 ...maar ze weten dat hun strijd met de Portugezen nog niet voorbij is. 92 00:07:55,320 --> 00:07:59,760 West-Centraal-Afrika is in rep en roer. 93 00:07:59,760 --> 00:08:04,120 De Portugezen gaan dorpen en steden in... 94 00:08:04,120 --> 00:08:08,200 ...en verwoesten en plunderen de maatschappij. 95 00:08:10,880 --> 00:08:13,840 De Portugezen bouwden zelfs een fort in Ambaca... 96 00:08:13,840 --> 00:08:17,400 ...dreigend dichtbij Mbande's hoofdstad Kabasa. 97 00:08:18,040 --> 00:08:20,560 Hij weet dat ze elk moment kunnen aanvallen. 98 00:08:22,080 --> 00:08:24,880 Mbande is volledig uitgeput. 99 00:08:24,880 --> 00:08:27,840 Hij heeft de militaire capaciteiten niet om het tegen de Portugezen op te nemen. 100 00:08:27,840 --> 00:08:30,080 Er heerst chaos in de regio. 101 00:08:31,800 --> 00:08:35,720 Het is nu of nooit als hij op de troon blijft... 102 00:08:35,720 --> 00:08:38,360 ...en ook maar een klein beetje macht zal houden. 103 00:08:39,280 --> 00:08:40,720 Ik heb jullie laten komen... 104 00:08:40,720 --> 00:08:44,799 ...omdat ik vrede heb gesloten met Mbande. 105 00:08:45,480 --> 00:08:46,320 Wat? 106 00:08:46,320 --> 00:08:48,799 En ik word zijn ambassadeur voor de Portugezen... 107 00:08:48,799 --> 00:08:50,360 ...dus we gaan naar Luanda. 108 00:08:50,920 --> 00:08:53,160 Waarom laat je Mbande zich achter je verstoppen? 109 00:08:53,160 --> 00:08:56,240 Hij is de koning. - Een koning die z'n voeten kwijt is. 110 00:09:06,880 --> 00:09:07,880 Mbande. 111 00:09:08,640 --> 00:09:10,720 Hij is zichzelf niet. 112 00:09:12,480 --> 00:09:17,200 Hij denkt dat de Portugezen vrede willen, maar ik ken deze vijand. 113 00:09:17,200 --> 00:09:21,960 Hij is sluw en meedogenloos en wil ons onderwerpen. 114 00:09:21,960 --> 00:09:23,760 Waarom sturen we geen oorlogsteam? 115 00:09:24,560 --> 00:09:25,600 Kambu. 116 00:09:26,280 --> 00:09:28,640 Gevechten win je pas op het slagveld als je ze in je hoofd wint. 117 00:09:29,560 --> 00:09:30,800 Dat zei vader altijd. 118 00:09:30,800 --> 00:09:32,160 Ja, dat klopt. 119 00:09:33,760 --> 00:09:35,240 Daarom ga ik. 120 00:09:36,560 --> 00:09:39,120 Omdat ik die gouverneur in de ogen wil kijken... 121 00:09:39,120 --> 00:09:42,760 ...als hij me alles teruggeeft wat hij ons heeft afgenomen. 122 00:09:43,440 --> 00:09:45,400 Waarom denk je dat hij dat doet? 123 00:09:46,160 --> 00:09:47,840 Omdat ik niet rust tot hij dat doet. 124 00:09:49,720 --> 00:09:53,360 Njinga staat voor een enorme uitdaging. 125 00:09:53,360 --> 00:09:56,720 Het is de grootste vredesdelegatie... 126 00:09:56,720 --> 00:09:58,920 ...sinds de komst van de Portugezen. 127 00:10:00,720 --> 00:10:04,720 Njinga en een grote groep stewards reizen meer dan 300 kilometer... 128 00:10:04,720 --> 00:10:06,400 ...van Kabasa tot Luanda. 129 00:10:06,400 --> 00:10:11,680 KABASA, KWANZA-RIVIER, LUANDA 130 00:10:14,640 --> 00:10:18,840 HAVEN VAN LUANDA 131 00:10:43,480 --> 00:10:46,280 Njinga arriveert met een stoet in Luanda... 132 00:10:46,280 --> 00:10:52,480 {\an8}...met een prachtig toonbeeld van Ndongo-aristocratie en -vorstendom. 133 00:10:55,560 --> 00:10:59,920 Ze spreekt Portugees. Ze weet veel van politiek. 134 00:10:59,920 --> 00:11:01,880 En ze denkt strategisch. 135 00:11:01,880 --> 00:11:05,720 Ze is de perfecte afgezant om de Portugezen te laten zien... 136 00:11:05,720 --> 00:11:09,920 'We zijn machtige mensen, grootmoedig en integer.' 137 00:11:12,120 --> 00:11:15,320 De gouverneur van dit gebied is De Sousa... 138 00:11:15,320 --> 00:11:17,880 ...die namens de Portugese staat handelt. 139 00:11:17,880 --> 00:11:21,840 Hij wil Njinga op haar plaats zetten. 140 00:11:23,360 --> 00:11:25,320 Ze is ouder dan ik dacht. 141 00:11:25,320 --> 00:11:27,880 Onderschat haar niet. 142 00:11:28,520 --> 00:11:30,320 Dat was ik niet van plan. 143 00:11:31,400 --> 00:11:34,200 Niemand heeft haar nog onder de duim. 144 00:11:38,360 --> 00:11:40,840 Ik denk niet dat de Portugezen voorbereid waren... 145 00:11:40,840 --> 00:11:43,760 ...om een vrouw als diplomaat te ontvangen. 146 00:11:43,760 --> 00:11:46,240 Ik denk dat ze dachten, dat omdat ze een vrouw was... 147 00:11:46,240 --> 00:11:49,240 ...ze haar konden misleiden of ondermijnen. 148 00:11:49,880 --> 00:11:51,320 {\an8}Terwijl de Portugezen begrijpen... 149 00:11:51,320 --> 00:11:55,440 {\an8}...dat Mbande en z'n zus belangrijke spelers zijn in de regio... 150 00:11:55,440 --> 00:11:57,000 ...is dit een machtig koninkrijk. 151 00:11:57,000 --> 00:12:01,200 Voorlopig willen ze het laten lijken alsof ze respect tonen. 152 00:12:02,200 --> 00:12:05,880 Prinses Njinga, aangenaam. 153 00:12:05,880 --> 00:12:08,120 Dat is het vast, gouverneur. 154 00:12:08,120 --> 00:12:11,400 Een prinses van Ndongo zie je niet vaak... 155 00:12:12,040 --> 00:12:13,640 ...laat staan drie. 156 00:12:16,880 --> 00:12:18,920 Je had niet helemaal hierheen hoeven komen. 157 00:12:18,920 --> 00:12:21,360 Ik had zo een bode kunnen sturen met onze voorwaarden. 158 00:12:21,360 --> 00:12:25,520 Een bode op deze gevaarlijke wegen? 159 00:12:27,360 --> 00:12:28,840 Dat zou onverstandig zijn. 160 00:12:37,680 --> 00:12:41,160 Njinga wil drie dingen uit de onderhandelingen... 161 00:12:41,800 --> 00:12:46,760 ...vrijlating van Ndongo's gevangenen, bescherming tegen vijanden... 162 00:12:46,760 --> 00:12:50,360 ...en de belofte van de Portugezen om hun fort uit Ambaca te verwijderen. 163 00:12:50,360 --> 00:12:54,640 {\an8}De vraag is, hoeveel moet ze opgeven om te krijgen wat ze wil? 164 00:13:10,480 --> 00:13:11,560 Alsjeblieft... 165 00:13:12,360 --> 00:13:13,360 Ga zitten. 166 00:13:15,560 --> 00:13:18,440 Wat Portugezen doen als ze haar ontmoeten... 167 00:13:18,440 --> 00:13:20,960 ...is proberen haar te vernederen. 168 00:13:20,960 --> 00:13:22,920 Ze krijgt geen stoel. 169 00:13:23,600 --> 00:13:24,800 De Portugezen willen laten zien... 170 00:13:24,800 --> 00:13:28,200 ...dat alle onderhandelingen op hun voorwaarden plaatsvinden. 171 00:13:29,280 --> 00:13:34,160 Je had je niet voor mij hoeven uitsloven. 172 00:13:35,200 --> 00:13:36,800 Ik ben altijd voorbereid. 173 00:13:53,080 --> 00:13:56,640 Het is een machtsstrijd. Zo'n gave zet, om te kunnen zeggen... 174 00:13:56,640 --> 00:14:00,040 'Ik sta niet toe dat je me een lagere status geeft. 175 00:14:00,040 --> 00:14:03,680 We zijn gelijke partners in deze gesprekken. 176 00:14:03,680 --> 00:14:06,720 Als ik m'n eigen stoel moet creëren, doe ik dat.' 177 00:14:10,080 --> 00:14:13,880 Ik had gehoopt dit gesprek met uw broer te voeren, niet met een afgezant. 178 00:14:13,880 --> 00:14:17,880 M'n koning delegeert z'n taken naar eigen goeddunken. 179 00:14:18,440 --> 00:14:19,520 Duidelijk. 180 00:14:20,520 --> 00:14:22,880 Onze voorwaarden zijn simpel. 181 00:14:22,880 --> 00:14:25,080 Onze koning is bereid vrede aan te bieden... 182 00:14:25,080 --> 00:14:27,800 ...op voorwaarde dat je broer z'n wapens neerlegt... 183 00:14:27,800 --> 00:14:33,200 ...ons helpt onze vijanden te verslaan en ons eigendom teruggeeft. 184 00:14:33,760 --> 00:14:34,880 Eigendom? 185 00:14:35,560 --> 00:14:36,720 Slaven. 186 00:14:46,000 --> 00:14:49,880 De Portugezen zijn de eersten die Afrika gebruiken... 187 00:14:49,880 --> 00:14:53,760 ...als een plek waar ze mensen als slaven krijgen. 188 00:14:54,440 --> 00:14:58,400 Njinga weet dat ze duizenden mensen verliezen... 189 00:14:58,400 --> 00:15:02,080 ...vanwege de onverzadigbare honger van de Portugezen... 190 00:15:02,080 --> 00:15:04,720 ...naar de slavenhandel en kolonisatie in de Nieuwe Wereld. 191 00:15:08,280 --> 00:15:12,760 Mijn koning gelooft dat vriendschap beter zou zijn... 192 00:15:13,640 --> 00:15:14,520 ...voor iedereen. 193 00:15:15,920 --> 00:15:18,800 Jullie koning gelooft toch wel in vriendschap? 194 00:15:18,800 --> 00:15:19,720 Of niet? 195 00:15:20,560 --> 00:15:22,400 Jawel. 196 00:15:23,680 --> 00:15:27,400 {\an8}Mijn koning wil in vrede leven met de Portugezen... 197 00:15:27,960 --> 00:15:29,920 ...maar er is steeds een probleem. 198 00:15:31,480 --> 00:15:32,600 Kasanje. 199 00:15:34,760 --> 00:15:38,360 Kasanje is een Imbangala-leider met een gevreesde reputatie. 200 00:15:39,440 --> 00:15:42,360 Hij is onvoorspelbaar in en rond Ndongo. 201 00:15:43,200 --> 00:15:46,280 Hij is een bedreiging voor Njinga en de Portugezen. 202 00:15:48,360 --> 00:15:50,440 De Geest in de Mist. 203 00:15:52,000 --> 00:15:54,080 Dus je kent hem? 204 00:15:56,280 --> 00:15:58,440 We kunnen Kasanje aanpakken... 205 00:15:59,800 --> 00:16:02,840 ...zolang je broer eer betoont aan de koning... 206 00:16:02,840 --> 00:16:05,840 ...om al ons verloren eigendom te compenseren. 207 00:16:07,120 --> 00:16:11,520 De Portugezen wilden dat Ndongo hen jaarlijks zou eren... 208 00:16:11,520 --> 00:16:16,440 ...waardoor ze een aantal slaven naar Luanda zouden moeten brengen... 209 00:16:16,440 --> 00:16:18,360 ...om de Portugese staat te betalen. 210 00:16:20,360 --> 00:16:21,280 Gouverneur... 211 00:16:21,880 --> 00:16:23,640 ...mijn volk heeft een gezegde... 212 00:16:24,160 --> 00:16:29,360 'Hij die vrij geboren is, moet in vrijheid blijven... 213 00:16:30,120 --> 00:16:32,720 ...en zich niet aan anderen onderwerpen.' 214 00:16:34,040 --> 00:16:38,080 Alleen zij die veroverd zijn kunnen een eerbetoon brengen. 215 00:16:38,960 --> 00:16:41,520 Mijn koning Mbande is nooit veroverd. 216 00:16:44,360 --> 00:16:48,280 Njinga weigert eer te betonen in de vorm van mensen... 217 00:16:48,280 --> 00:16:50,840 ...mensen die de slavernij in gaan. 218 00:16:50,840 --> 00:16:56,880 Omdat Njinga vindt dat dat indruist tegen wat zij juist acht. 219 00:16:56,880 --> 00:17:01,600 Ze gelooft niet dat Portugese slavernij juist is. 220 00:17:01,600 --> 00:17:07,360 {\an8}De Portugezen wilden voorwaarden van onderwerping opleggen... 221 00:17:07,360 --> 00:17:08,960 ...hen tot vazallen maken. 222 00:17:08,960 --> 00:17:12,599 Ze zei dat de koning van Ndongo... 223 00:17:12,599 --> 00:17:16,040 ...de koning van Portugal niet zal dienen. 224 00:17:16,040 --> 00:17:22,040 ...omdat Portugal geen oorlog had gewonnen en Ndongo nooit was veroverd. 225 00:17:34,800 --> 00:17:38,480 Njinga is een slimme politica. 226 00:17:39,840 --> 00:17:45,160 {\an8}Ze neemt aspecten uit vreemde politieke culturen over... 227 00:17:45,160 --> 00:17:46,920 {\an8}...om te krijgen wat ze wil. 228 00:17:52,560 --> 00:17:56,600 Ik denk dat ze aan de onderhandelingen begon met het gevoel dat ze kon winnen. 229 00:17:57,200 --> 00:18:00,920 Kapitein Cardoso, als u ons land blijft leeghalen... 230 00:18:00,920 --> 00:18:03,320 ...heeft mijn koning niemand meer om over te regeren. 231 00:18:03,880 --> 00:18:06,040 En wat is een koning zonder onderdanen? 232 00:18:08,720 --> 00:18:11,320 U zou een formidabele bondgenoot zijn. 233 00:18:11,960 --> 00:18:15,800 De kapitein en ik zijn elders nodig. 234 00:18:18,400 --> 00:18:19,520 Mevrouw. 235 00:18:23,560 --> 00:18:26,080 Is er al vooruitgang? - Ze spelen nog steeds met ons. 236 00:18:27,160 --> 00:18:29,280 Ze willen weten hoeveel we willen geven... 237 00:18:29,280 --> 00:18:31,880 ...en hoeveel hij met geweld moet afpakken. 238 00:18:31,880 --> 00:18:33,840 Wat betekent dat voor vrede? 239 00:18:34,520 --> 00:18:35,880 Vrede ligt nog niet eens op tafel. 240 00:18:38,360 --> 00:18:41,160 Maar deze keer hebben ze me tenminste een stoel gegeven. 241 00:18:49,320 --> 00:18:53,280 En soms, om een man te begrijpen... 242 00:18:54,280 --> 00:18:56,000 ...moet je via een vrouw gaan. 243 00:19:00,520 --> 00:19:04,720 Ana da Silva is de vrouw van een Portugese ambtenaar in Luanda. 244 00:19:04,720 --> 00:19:07,360 Zoals de meeste Portugezen is ze een vroom katholiek. 245 00:19:07,360 --> 00:19:11,600 Uit de gegevens blijkt dat zij en Njinga dol op elkaar waren. 246 00:19:12,440 --> 00:19:14,560 Je bent zo lang van huis geweest. 247 00:19:15,560 --> 00:19:17,280 Hoe gaan je kinderen ermee om? 248 00:19:18,120 --> 00:19:19,720 Mijn mensen zijn mijn kinderen. 249 00:19:22,200 --> 00:19:24,800 Ze begrijpen dat ik ze altijd dien, waar ik ook ben. 250 00:19:25,520 --> 00:19:26,480 Ja. 251 00:19:28,440 --> 00:19:29,600 Uw mannen... 252 00:19:31,400 --> 00:19:34,080 ...ze zeggen iets, maar bedoelen iets anders. 253 00:19:35,160 --> 00:19:36,240 Waarom? 254 00:19:38,440 --> 00:19:39,760 Dat hangt ervan af. 255 00:19:39,760 --> 00:19:41,040 Waarvan? 256 00:19:41,040 --> 00:19:43,000 Of ze je vertrouwen of niet. 257 00:19:44,520 --> 00:19:48,000 Voor mijn volk is de eer van een man zijn woord. 258 00:19:48,840 --> 00:19:50,640 Tenzij hij het breekt, vertrouw je erop. 259 00:19:52,400 --> 00:19:53,600 Waar ik vandaan kom... 260 00:19:53,600 --> 00:19:57,200 ...verdien je vertrouwen door dienstbaarheid en gemeenschap met elkaar. 261 00:19:58,440 --> 00:20:01,160 Door een gedeeld geloof in onze waarden. - Ook voor ons. 262 00:20:01,760 --> 00:20:03,960 Een gedeeld geloof in onze God... 263 00:20:04,760 --> 00:20:08,400 ...en onze doop in één katholieke familie. 264 00:20:10,720 --> 00:20:11,720 Dus... 265 00:20:12,600 --> 00:20:14,480 ...bij deze doop... 266 00:20:15,280 --> 00:20:17,640 ...zien jullie jezelf als hetzelfde? 267 00:20:18,400 --> 00:20:19,400 Ja. 268 00:20:23,880 --> 00:20:25,200 De Portugezen... 269 00:20:25,200 --> 00:20:28,800 ...dachten niet dat ze deze gewelddadige verovering uitvoerden... 270 00:20:28,800 --> 00:20:30,800 ...voor puur egoïstische motieven. 271 00:20:31,720 --> 00:20:34,880 Ze dachten dat ze barbaren christelijk maakten. 272 00:20:34,880 --> 00:20:38,640 Ze dachten dat ze een religieuze rechtvaardiging hadden. 273 00:20:39,440 --> 00:20:43,160 Ze geloven dat als ze zoveel mogelijk mensen konden bekeren... 274 00:20:43,160 --> 00:20:47,360 ...ze spirituele en politieke controle over de regio zouden behouden... 275 00:20:47,360 --> 00:20:50,280 ...en dat ze invloed konden krijgen. 276 00:20:55,040 --> 00:20:58,200 Als je ze niet vertrouwt, waarom overweeg je de doop dan? 277 00:20:58,200 --> 00:21:02,560 Omdat we het kunnen gebruiken om ze te dwingen hun woord te houden. 278 00:21:03,400 --> 00:21:05,400 Overtuig ze dat we een grote katholieke familie zijn. 279 00:21:05,400 --> 00:21:07,680 Waarom aarzel je dan? 280 00:21:07,680 --> 00:21:11,880 Kambu, ik zou nog steeds de hand pakken van een vijand die ik niet vertrouw... 281 00:21:12,720 --> 00:21:14,440 ...zonder garanties. 282 00:21:16,200 --> 00:21:18,600 Het is dus een sprong in het diepe. 283 00:21:28,640 --> 00:21:30,520 Ik wil het niet meer zien. 284 00:21:33,200 --> 00:21:34,800 Je moet. 285 00:21:59,000 --> 00:22:01,680 De Portugezen beoefenden bezitsslavernij... 286 00:22:01,680 --> 00:22:05,040 ...een extreem gewelddadige vorm van uitbuiting... 287 00:22:05,800 --> 00:22:08,960 ...waarbij zo veel mogelijk mensen... 288 00:22:08,960 --> 00:22:12,120 ...onder vreselijke omstandigheden in schepen werden gepropt... 289 00:22:12,120 --> 00:22:17,560 ...en dan naar suikerplantages of koffieplantages werden gestuurd. 290 00:22:20,400 --> 00:22:22,760 Njinga weet dat haar volk er kapot van is... 291 00:22:22,760 --> 00:22:25,480 ...en dat hun aantallen afnemen. 292 00:22:26,040 --> 00:22:30,000 Ze heeft honderden mensen ontvoerd zien worden. 293 00:22:30,960 --> 00:22:32,720 Hoeveel tot nu toe? 294 00:22:32,720 --> 00:22:34,800 Ik raakte dagen geleden de tel kwijt. 295 00:22:35,880 --> 00:22:38,920 Als we hier nu geen einde aan maken, zullen onze mensen... 296 00:22:38,920 --> 00:22:40,880 ...niet meer bestaan. 297 00:22:42,760 --> 00:22:44,160 Het is een zwaar leven. 298 00:22:44,160 --> 00:22:47,240 De levensverwachting is zeven tot acht jaar. 299 00:22:47,240 --> 00:22:51,000 Stel je voor, zeven jaar na je aankomst in de Nieuwe Wereld... 300 00:22:51,000 --> 00:22:53,800 ...begint je levensverwachting sterk af te nemen. 301 00:22:56,040 --> 00:22:59,440 Er waren toen slavenmarkten in Ndongo... 302 00:22:59,440 --> 00:23:03,120 ...maar ze werden streng gereguleerd en in de gaten gehouden. 303 00:23:03,120 --> 00:23:05,160 Het was niet echt een systeem van bezitsslavernij. 304 00:23:05,160 --> 00:23:08,960 De slaven in Ndongo waren niet per se eigendom van mensen. 305 00:23:08,960 --> 00:23:12,720 Ze maakten deel uit van families. 306 00:23:14,200 --> 00:23:15,360 Het is erg ingewikkeld. 307 00:23:15,360 --> 00:23:18,160 Er zijn geen perfecte oplossingen in deze periode... 308 00:23:18,160 --> 00:23:20,320 ...omdat slavernij zo wijdverbreid was. 309 00:23:20,320 --> 00:23:21,720 Het was zo gebruikelijk. 310 00:23:21,720 --> 00:23:25,680 Het was bijna onmogelijk om er niet aan mee te doen. 311 00:23:27,280 --> 00:23:31,480 Er zijn grote verschillen tussen hoe slavernij wordt gezien... 312 00:23:31,480 --> 00:23:34,640 ...onder de Portugezen en het volk van Ndongo. 313 00:23:35,240 --> 00:23:38,920 Njinga denkt niet dat ze de slavernij kan tegenhouden... 314 00:23:38,920 --> 00:23:41,400 ...maar ze denkt wel dat ze het kan beheersen. 315 00:23:57,280 --> 00:24:02,200 Njinga gebruikt alle middelen die ze heeft... 316 00:24:02,200 --> 00:24:04,920 ...om haar koninkrijk te redden. 317 00:24:06,400 --> 00:24:09,880 Ze neemt strategische beslissingen... 318 00:24:09,880 --> 00:24:12,760 ...in de hoop dat als ze zich bekeert tot het christendom... 319 00:24:12,760 --> 00:24:16,480 ...ze de nalatenschap van haar voorouders kan redden. 320 00:24:26,440 --> 00:24:28,440 Gefeliciteerd. 321 00:24:33,960 --> 00:24:38,920 We kunnen Ngola Mbande vertellen dat we een overeenkomst hebben. 322 00:24:38,920 --> 00:24:41,560 En de voorwaarden? - Acceptabel. 323 00:24:41,560 --> 00:24:44,480 Inclusief het fort in Ambaca? 324 00:24:45,200 --> 00:24:49,240 En nog iets, we laten de Ndongo-gevangenen vrij... 325 00:24:49,240 --> 00:24:52,160 ...zodat je broer zijn koninkrijk kan herstellen. 326 00:24:52,840 --> 00:24:56,480 Want wat is een koning zonder onderdanen? 327 00:25:00,720 --> 00:25:04,880 Njinga speelt een meesterlijk diplomatiek spel en haar doop bezegelt de deal. 328 00:25:05,440 --> 00:25:08,480 De Portugezen gaan eindelijk akkoord met een vredesverdrag. 329 00:25:09,040 --> 00:25:12,120 Ze gaan in op alle eisen van Njinga. 330 00:25:12,120 --> 00:25:16,800 Ze zullen de bevolking beschermen tegen de Imbangala-leider Kasanje. 331 00:25:17,640 --> 00:25:21,120 Ze stemmen ermee in troepen uit hun fort in Ambaca te verwijderen. 332 00:25:21,120 --> 00:25:25,080 Ze stemmen er zelfs mee in om een deel van het Ndongo-volk... 333 00:25:25,080 --> 00:25:27,160 ...dat ze tot slaaf maakten, te laten gaan. 334 00:25:43,360 --> 00:25:46,600 Njinga keer zegevierend terug naar Ndongo. 335 00:25:48,000 --> 00:25:51,320 Ze heeft een overeenkomst met de Portugezen gesloten... 336 00:25:51,320 --> 00:25:54,280 ...om de neerwaartse spiraal van Ndongo te doorbreken. 337 00:25:54,280 --> 00:25:57,040 Njinga. - Njinga. 338 00:25:57,040 --> 00:26:01,000 Dat belooft een betere toekomst voor het koninkrijk en het volk. 339 00:26:01,000 --> 00:26:04,120 Njinga. - Njinga. 340 00:26:04,120 --> 00:26:05,120 Het is je gelukt. 341 00:26:05,120 --> 00:26:17,160 Njinga. - Njinga. 342 00:26:17,160 --> 00:26:22,320 Hier begint Mbande te beseffen... 343 00:26:22,320 --> 00:26:26,240 ...dat z'n zus meer macht en invloed heeft dan hij had verwacht. 344 00:26:30,640 --> 00:26:32,600 Mbande is erg onzeker. 345 00:26:34,200 --> 00:26:38,240 Hij weet ook dat Njinga de favoriet is. 346 00:26:39,480 --> 00:26:44,800 Hij voelt zich buitengesloten of gemarginaliseerd in de gemeenschap. 347 00:26:50,160 --> 00:26:52,920 Vanaf het begin van haar jeugd en vroege volwassenheid... 348 00:26:52,920 --> 00:26:55,560 ...overtreft Njinga Mbande. 349 00:26:56,520 --> 00:26:59,360 Ze was slimmer. Ze was haar vaders favoriet. 350 00:26:59,360 --> 00:27:03,840 Ze had talent voor politiek en diplomatie. 351 00:27:04,560 --> 00:27:08,160 Er schijnt al vroeg rivaliteit te zijn geweest. 352 00:27:10,800 --> 00:27:11,720 Broer. 353 00:27:15,280 --> 00:27:16,760 Ik zag de omvang ervan. 354 00:27:16,760 --> 00:27:19,720 Wat? - De handel in ons volk. 355 00:27:22,480 --> 00:27:24,600 Het is onvoorstelbaar. - Njinga. 356 00:27:24,600 --> 00:27:27,400 Je hebt ons een overwinning gebracht. - Dit is niet genoeg. 357 00:27:29,480 --> 00:27:31,560 Er is meer nodig dan een vredesovereenkomst... 358 00:27:31,560 --> 00:27:33,120 ...om de Portugezen te stoppen. 359 00:27:33,760 --> 00:27:35,160 Mbande. 360 00:27:36,040 --> 00:27:37,120 Broer. 361 00:27:38,600 --> 00:27:40,920 Dit is een loze overwinning. 362 00:27:42,280 --> 00:27:43,880 Het wordt nog erger. 363 00:27:45,280 --> 00:27:46,120 Dat wordt het niet. 364 00:27:49,720 --> 00:27:54,600 Niet als jij regentes blijft tot m'n zoon volwassen is. 365 00:27:55,800 --> 00:27:56,800 Wat? 366 00:27:57,480 --> 00:27:59,840 Als Njinga terugkomt, staat zij in de schijnwerpers. 367 00:27:59,840 --> 00:28:02,680 Zij vertegenwoordigt Ndongo het beste. 368 00:28:02,680 --> 00:28:07,000 Njinga weet dat. Zelfs Mbande ziet het. 369 00:28:08,200 --> 00:28:12,200 Ik moet dit nu doen om Ndongo's toekomst veilig te stellen. 370 00:28:14,400 --> 00:28:16,880 Als ik dat eerder had gedaan, waren we hier nu niet. 371 00:28:19,880 --> 00:28:20,880 Mbande. 372 00:28:22,080 --> 00:28:24,120 Je bent nog steeds de koning. 373 00:28:25,200 --> 00:28:28,480 Hoe kun je je troon weggeven als je er nog op zit? 374 00:28:31,960 --> 00:28:35,000 Het gaat erom dat je jezelf vertrouwt... 375 00:28:36,040 --> 00:28:37,840 ...omdat wij je vertrouwen. 376 00:28:40,480 --> 00:28:43,920 Ik vertrouw niemand anders met Ndongo's toekomst. 377 00:28:53,680 --> 00:28:54,960 Laten we het vieren. 378 00:29:01,080 --> 00:29:04,600 In eerste instantie vertrouwt Mbande de Portugezen terecht. 379 00:29:06,720 --> 00:29:10,520 Njinga's wapenstilstand duurt maanden. 380 00:29:39,080 --> 00:29:40,360 Kambu. 381 00:29:40,360 --> 00:29:42,560 Ik breng je naar ze toe. 382 00:30:02,320 --> 00:30:03,400 Kasanje. 383 00:30:04,080 --> 00:30:06,120 Njinga, we moeten gaan. 384 00:30:08,440 --> 00:30:11,920 Njinga, we moeten gaan. We moeten gaan. 385 00:30:18,280 --> 00:30:22,040 We weten niet waarom Kasanje Kabasa op dat moment aanvalt. 386 00:30:22,040 --> 00:30:24,800 We weten wel dat de Imbangala huurlingen zijn... 387 00:30:24,800 --> 00:30:27,760 {\an8}...die alles doen voor wie hen goed genoeg betaalt. 388 00:30:27,760 --> 00:30:31,880 {\an8}Het is mogelijk dat Kasanje namens iemand anders handelt. 389 00:30:45,080 --> 00:30:47,720 Hoe kwam Kasanje... 390 00:30:48,600 --> 00:30:53,080 ...'s nachts langs onze verdediging? 391 00:30:54,280 --> 00:30:58,320 De val van Kabasa is verwoestend voor Ngola Mbande. 392 00:30:58,320 --> 00:31:01,360 Hij vlucht naar de Kindonga-eilanden. 393 00:31:01,360 --> 00:31:04,680 Hij moet z'n volk in de steek laten. 394 00:31:05,320 --> 00:31:09,080 Hij verliest niet alleen de grip op zijn machtsbasis... 395 00:31:09,080 --> 00:31:12,720 ...maar z'n mensen gaan hem ook minder vertrouwen. 396 00:31:12,720 --> 00:31:15,840 Je weet wat hij moest doen om zo veel macht te krijgen. 397 00:31:17,000 --> 00:31:19,680 We willen Kabasa terug. We hebben opties nodig. 398 00:31:19,680 --> 00:31:21,480 Kun je Kasa weer om hulp vragen? 399 00:31:21,480 --> 00:31:23,840 Z'n leger is te klein om het op te nemen tegen Kasanje. 400 00:31:23,840 --> 00:31:25,200 Dat kunnen we niet doen. 401 00:31:25,200 --> 00:31:27,080 Wat als we contact opnemen met... 402 00:31:27,080 --> 00:31:29,200 Misschien willen ze meedoen. 403 00:31:29,200 --> 00:31:30,320 Het is nog niet genoeg. 404 00:31:30,320 --> 00:31:33,800 Hij weet dat z'n zus daar is, klaar om het over te nemen. 405 00:31:33,800 --> 00:31:36,640 Hij weet ook dat sommige facties in het koninkrijk... 406 00:31:36,640 --> 00:31:40,240 ...denken dat hij geen goede heerser is. 407 00:31:40,240 --> 00:31:42,720 We hebben de dorpelingen. Ze zijn in staat... 408 00:31:42,720 --> 00:31:44,400 En de Portugezen? 409 00:31:47,200 --> 00:31:50,800 Ze zouden mee tegen onze vijanden vechten. Misschien moeten ze dat bewijzen. 410 00:31:54,080 --> 00:31:55,440 Misschien... 411 00:31:56,120 --> 00:32:00,800 ...stuurden zij Kasanje om ons uit Kabasa te verdrijven... 412 00:32:00,800 --> 00:32:04,280 ...zodat we hen om hulp moesten smeken. 413 00:32:04,280 --> 00:32:07,760 Zodat ze alles konden krijgen wat ze wilden. 414 00:32:07,760 --> 00:32:10,760 We hebben geen andere keus. - Jawel. 415 00:32:11,440 --> 00:32:12,640 Zoals je zei. 416 00:32:12,640 --> 00:32:14,360 We hebben de dorpelingen. 417 00:32:14,360 --> 00:32:16,320 Congo. Zij staan bij ons in het krijt. - Oké. 418 00:32:17,160 --> 00:32:18,840 Als we Congo spreken... - Njinga. 419 00:32:20,040 --> 00:32:22,760 Laat de generaal een ontmoeting regelen met de Portugezen. 420 00:32:38,360 --> 00:32:40,240 In de winter van 1623... 421 00:32:40,240 --> 00:32:42,800 ...stuurden de Portugezen een afgezant om te onderhandelen. 422 00:32:43,360 --> 00:32:45,600 Een priester, Overste Baretto. 423 00:32:46,960 --> 00:32:51,320 De functionarissen in Luanda willen de koning helpen Kabasa te heroveren... 424 00:32:52,400 --> 00:32:57,120 ...op voorwaarde dat je je onderwerpt aan de koning en gedoopt wordt. 425 00:32:58,240 --> 00:33:01,440 Onderwerpen aan de koning van Portugal. 426 00:33:02,760 --> 00:33:08,560 {\an8}Hoe durf je hier te komen en slaven van ons te maken? 427 00:33:09,680 --> 00:33:12,520 Ik ben hier om Gods werk uit te voeren... - Hou je mond. 428 00:33:13,200 --> 00:33:15,400 In aanwezigheid van de koning. 429 00:33:16,920 --> 00:33:18,120 Adder. 430 00:33:20,040 --> 00:33:22,240 'Ik ben hier om Gods werk uit te voeren.' 431 00:33:22,240 --> 00:33:26,320 {\an8}Maak je dat jezelf wijs terwijl je mensen ketent. 432 00:33:31,680 --> 00:33:33,280 Wie is die God... 433 00:33:34,800 --> 00:33:38,120 ...die jouw soort steunt en niet de mijne? 434 00:33:40,520 --> 00:33:44,280 Ik had jullie moeten doden in Luanda. 435 00:33:44,280 --> 00:33:45,560 Njinga. 436 00:33:55,800 --> 00:33:57,680 Wat is er nodig? - Mbande. 437 00:34:02,000 --> 00:34:05,280 Je overgave aan Christus moet compleet zijn. 438 00:34:06,440 --> 00:34:08,640 Geen heidense gebruiken meer. 439 00:34:09,720 --> 00:34:11,240 Geen valse goden. 440 00:34:11,240 --> 00:34:14,639 Geen afgoden, rituelen of concubines. 441 00:34:15,360 --> 00:34:16,800 Geen nganga. 442 00:34:16,800 --> 00:34:19,920 Al het onreine moet weg. - Mbande. 443 00:34:19,920 --> 00:34:21,560 Mbande. 444 00:34:23,520 --> 00:34:26,280 Jij bent onze band met de voorouders. 445 00:34:26,280 --> 00:34:29,360 Als je ze in de steek laat, zijn we verloren. 446 00:34:30,000 --> 00:34:31,679 Jij bent gedoopt. 447 00:34:31,679 --> 00:34:33,440 Hebben de voorouders jou verlaten? 448 00:34:34,040 --> 00:34:36,600 Ik ben de koning niet. - Dat klopt. 449 00:34:42,600 --> 00:34:44,400 Ondanks dat ze zelf gedoopt is... 450 00:34:44,400 --> 00:34:48,719 ...vindt Njinga dat wat de Portugezen vragen een stap te ver gaat. 451 00:34:48,719 --> 00:34:53,199 Ze denkt dat Mbande zo z'n macht aan de vijand opgeeft... 452 00:34:53,199 --> 00:34:55,880 ...en hun tradities en gebruiken achterlaat. 453 00:34:55,880 --> 00:34:57,400 Als hij akkoord gaat... 454 00:34:57,400 --> 00:35:00,360 ...is het weer een teken van zwakte als koning. 455 00:35:08,960 --> 00:35:10,240 Als je dit doet... 456 00:35:12,800 --> 00:35:16,160 ...kun je net zo goed afstand doen van de troon... 457 00:35:17,560 --> 00:35:18,960 ...en op een boerderij werken. 458 00:35:40,680 --> 00:35:43,040 Mbande negeert het advies van z'n zus. 459 00:35:43,600 --> 00:35:47,160 Hij ziet geen andere optie en laat zich dopen. 460 00:35:47,760 --> 00:35:48,800 Gedurende een paar weken... 461 00:35:48,800 --> 00:35:51,720 ...leert hij de catechismus van Overste Baretto. 462 00:35:51,720 --> 00:35:52,760 ...in de hemel. 463 00:35:52,760 --> 00:35:57,280 Daarom moet je die valse goden de rug toekeren... 464 00:35:57,280 --> 00:35:59,800 ...en deze valse idolen, omdat... 465 00:35:59,800 --> 00:36:02,040 Ze hebben het vredesverdrag verbroken. 466 00:36:03,960 --> 00:36:09,080 De Portugezen sturen troepen om het fort in Ambaca te versterken. 467 00:36:09,880 --> 00:36:12,480 Dit is wie ze zijn. 468 00:36:18,560 --> 00:36:23,440 Zeg tegen je blanke vader dat dit voorbij is. 469 00:36:24,280 --> 00:36:25,240 Ga. 470 00:36:29,080 --> 00:36:35,120 De Portugezen houden zich uiteraard niet aan hun beloftes. 471 00:36:35,120 --> 00:36:36,640 En voor de koning... 472 00:36:36,640 --> 00:36:40,360 ...is dit een catastrofaal gebrek aan macht. 473 00:36:43,440 --> 00:36:44,840 Ik kan dit niet. 474 00:36:51,360 --> 00:36:52,360 Onzin. 475 00:36:53,200 --> 00:36:55,400 Onze voorouders hebben erger meegemaakt. 476 00:36:57,960 --> 00:36:58,960 Niet waar. 477 00:37:04,760 --> 00:37:06,560 Ik ben moe, Njinga. 478 00:37:12,680 --> 00:37:15,480 Het is tijd voor mij om te rusten. 479 00:37:18,120 --> 00:37:19,200 Mbande. 480 00:37:20,600 --> 00:37:22,880 Zeg je wat ik denk dat je zegt? 481 00:37:27,920 --> 00:37:32,600 Mbande is teleurgesteld over wat er met de Portugezen gebeurt. 482 00:37:32,600 --> 00:37:36,280 Daardoor lijkt hij in een depressie beland te zijn. 483 00:37:36,280 --> 00:37:39,000 Dit plaatst hem voor de vraag... 484 00:37:39,000 --> 00:37:42,240 'Kun je het koninkrijk verdedigen?' 485 00:37:42,240 --> 00:37:47,240 Ik denk dat hij van binnen heel erg bang was. 486 00:37:48,880 --> 00:37:53,520 Mbande heeft z'n leven geleid met zo veel geweld... 487 00:37:53,520 --> 00:37:54,960 ...dat het hem heeft ingehaald. 488 00:37:55,920 --> 00:38:01,160 Hij moest zichzelf moeilijke vragen stellen over de beslissingen die hij nam... 489 00:38:01,160 --> 00:38:02,840 ...en of ze het waard waren. 490 00:38:36,680 --> 00:38:37,680 Hoe? 491 00:38:50,240 --> 00:38:51,240 Vergif. 492 00:38:58,120 --> 00:38:59,440 Wie weet het nog meer? 493 00:39:00,680 --> 00:39:01,760 Niemand. 494 00:39:07,680 --> 00:39:10,360 Het is niet duidelijk hoe Mbande is gestorven. 495 00:39:10,360 --> 00:39:15,720 Sommigen zeggen dat hij vergif dronk en zelfmoord pleegde... 496 00:39:15,720 --> 00:39:17,560 ...vanwege z'n acute depressie. 497 00:39:18,120 --> 00:39:21,560 Er zijn ook mensen die denken dat Njinga erachter zat... 498 00:39:21,560 --> 00:39:27,800 ...en dat Njinga haar broer vergiftigde, of tenminste dat het haar schuld was. 499 00:39:28,880 --> 00:39:30,960 Mogen de voorouders... 500 00:39:32,080 --> 00:39:33,880 ...je welkom heten. 501 00:39:42,200 --> 00:39:43,400 Funji, hou de wacht. 502 00:39:44,240 --> 00:39:45,200 Kambu. 503 00:39:46,480 --> 00:39:48,080 Roep de Mwene Lumbo. 504 00:39:49,360 --> 00:39:51,600 Laat hem de dood van de koning aankondigen. 505 00:39:54,480 --> 00:39:56,320 Waar ga je heen? 506 00:40:00,800 --> 00:40:03,760 Ik roep de raad bijeen... 507 00:40:06,120 --> 00:40:08,360 ...en laat ze stemmen over de nieuwe koningin. 508 00:40:15,480 --> 00:40:20,400 Njinga is ambitieus en zag dit als een kans... 509 00:40:20,400 --> 00:40:24,120 ...om haar broer uit de weg te ruimen. 510 00:40:24,120 --> 00:40:29,800 Het zou me niet verbazen als Njinga haar broer had vermoord... 511 00:40:29,800 --> 00:40:34,080 ...of vermoord had laten worden, om één specifieke reden... 512 00:40:34,760 --> 00:40:36,880 ...dat hij zwak was. 513 00:40:36,880 --> 00:40:42,000 Hij had het niet in zich om de koning zijn die haar vader was. 514 00:40:56,720 --> 00:40:57,760 Wat is er? 515 00:41:00,280 --> 00:41:02,480 Dat vraag ik me ook af. 516 00:41:05,600 --> 00:41:08,920 Het voelt alsof ik iets steel wat van iemand anders is. 517 00:41:11,520 --> 00:41:14,720 Je bent gekozen als koningin. - Regentes-koningin. 518 00:41:16,200 --> 00:41:17,640 Dus geen macht. 519 00:41:18,440 --> 00:41:20,760 Ik zit op de troon voor Mbande's zoon. 520 00:41:21,520 --> 00:41:24,480 Alles wat ik doe, zal op de proef worden gesteld... 521 00:41:24,480 --> 00:41:27,160 ...door hen die niet geloven dat ik op de troon hoor. 522 00:41:27,160 --> 00:41:30,080 De Portugezen zullen mijn dissenters in hun voordeel gebruiken. 523 00:41:32,600 --> 00:41:35,760 Ik zal leiden zonder dat iemand me volgt. 524 00:41:38,080 --> 00:41:39,920 Als een vrouw die wandelt. 525 00:41:45,080 --> 00:41:46,200 Wat wil je? 526 00:41:50,960 --> 00:41:51,960 Macht. 527 00:41:54,680 --> 00:41:58,920 Het soort macht dat het leven van m'n volk zal veranderen. 528 00:41:59,760 --> 00:42:02,360 Macht die de Portugezen niet kunnen negeren. 529 00:42:05,960 --> 00:42:08,800 Macht krijg je niet, Njinga. 530 00:42:09,720 --> 00:42:10,920 Die neem je. 531 00:42:24,240 --> 00:42:26,760 Mbande laat een erfgenaam na. 532 00:42:26,760 --> 00:42:28,080 Z'n zevenjarige zoon. 533 00:42:28,080 --> 00:42:31,160 Omdat hij zo jong is, wordt Njinga regentes-koningin... 534 00:42:31,160 --> 00:42:34,760 ...tot het kind 18 is en in staat is om het over te nemen. 535 00:42:36,080 --> 00:42:37,720 Je draait je heup in de stoot. 536 00:42:37,720 --> 00:42:40,880 Mbande's zoon gaat bij Kasa wonen... 537 00:42:40,880 --> 00:42:43,720 ...de Imbangala-leider en Njinga's bondgenoot... 538 00:42:44,280 --> 00:42:46,360 ...waar hij traint om krijger te worden. 539 00:42:46,920 --> 00:42:48,520 Heup. Goed zo, jongen. 540 00:42:49,760 --> 00:42:50,960 Kasa. 541 00:42:54,160 --> 00:42:55,680 Prinses Njinga. 542 00:42:56,840 --> 00:42:59,400 Het is nu koningin Njinga. 543 00:43:02,920 --> 00:43:05,280 Njinga moet snel bondgenoten maken. 544 00:43:05,280 --> 00:43:09,400 Kasa, wie eerder aan haar zijde stond, kan van pas komen. 545 00:43:11,120 --> 00:43:13,440 Zeg je tante gedag, jongen. Toe maar. 546 00:43:14,920 --> 00:43:18,040 Hij is verlegen, maar hij ondergaat zijn training goed. 547 00:43:18,040 --> 00:43:20,320 Ga. Ga trainen. Ga maar. 548 00:43:21,480 --> 00:43:23,240 Ik maak wel een krijger van hem. 549 00:43:23,840 --> 00:43:27,080 Ik maak me geen zorgen om m'n neef. Ik ben hier voor een ouder iemand. 550 00:43:27,920 --> 00:43:28,800 Een echtgenoot. 551 00:43:35,480 --> 00:43:36,680 Je meent het. 552 00:43:37,600 --> 00:43:39,080 Ik ben niet beschikbaar. 553 00:43:39,880 --> 00:43:42,000 Zelfs niet voor de prijs van een kroon? 554 00:43:44,160 --> 00:43:45,920 En hoe zwaar is die kroon? 555 00:43:47,560 --> 00:43:48,400 Heel zwaar. 556 00:43:49,360 --> 00:43:53,440 Ik ga een rijk creëren dat groter is dan Congo. 557 00:43:54,360 --> 00:43:56,920 En jij wordt de koning. 558 00:43:56,920 --> 00:44:00,520 Tenzij je het niet wilt. Dan bied ik het Kasanje aan. 559 00:44:00,520 --> 00:44:02,560 Noem die naam hier niet. 560 00:44:08,640 --> 00:44:10,120 Waarom ik? 561 00:44:10,120 --> 00:44:11,920 Jij gaf me bescherming. 562 00:44:13,400 --> 00:44:15,800 Je soldaten hielpen me tegen de Portugezen vechten. 563 00:44:15,800 --> 00:44:17,840 Natuurlijk kwam ik eerst naar jou. 564 00:44:19,480 --> 00:44:21,680 Maar als ik als vrouw spreek... 565 00:44:22,320 --> 00:44:23,480 ...je bent jong... 566 00:44:24,600 --> 00:44:28,600 ...mooi om te zien en hebt het uithoudingsvermogen van een stier. 567 00:44:30,800 --> 00:44:33,960 Wat weet een vrouw van jouw leeftijd van zulke dingen? 568 00:44:34,760 --> 00:44:35,840 Jongen... 569 00:44:36,800 --> 00:44:41,480 ...er zijn dingen die alleen een vrouw van mijn leeftijd weet. 570 00:45:02,960 --> 00:45:07,160 Ze maakt Kasa het hof, toont haar genegenheid in het openbaar... 571 00:45:07,160 --> 00:45:09,560 ...gebruikt haar rijkdom en geeft hem cadeaus. 572 00:45:09,560 --> 00:45:12,120 Hij stemt ermee in om met haar te trouwen. 573 00:46:13,880 --> 00:46:16,120 Njinga moet afstand nemen... 574 00:46:16,120 --> 00:46:17,840 ...van haar mens-zijn. 575 00:46:22,040 --> 00:46:24,800 Wat is dit? 576 00:46:24,800 --> 00:46:29,680 Als de neef dood is, krijgt Njinga meer macht. 577 00:46:30,880 --> 00:46:34,040 Ze wordt de koning van haar volk. 578 00:46:34,040 --> 00:46:35,640 Wat is dit? 579 00:46:36,240 --> 00:46:37,360 Imbangala. 580 00:46:38,760 --> 00:46:42,040 Njinga. 581 00:47:54,520 --> 00:47:59,520 {\an8}Ondertiteld door: Sanne Egelmeers