1 00:00:06,560 --> 00:00:07,840 Nee. 2 00:00:09,120 --> 00:00:13,200 Kom 'm maar halen. Maar je kan mij geen kind teruggeven. 3 00:00:13,720 --> 00:00:15,480 Want ik heb geen kind. 4 00:00:19,400 --> 00:00:22,520 Wat heb je met haar? - Ze is mijn zusje. 5 00:00:23,760 --> 00:00:25,560 Je deed 't achter m'n rug om. 6 00:00:25,560 --> 00:00:28,120 Je bent een schande voor alle Borka's. 7 00:00:29,240 --> 00:00:30,800 Wat moet ik doen? 8 00:00:30,800 --> 00:00:33,600 Kan me niet schelen. Je bent mijn kind niet. 9 00:00:33,600 --> 00:00:34,880 Mattis. 10 00:00:38,120 --> 00:00:42,440 Ik ga in het bos wonen. Ik wil niet meer in de Borkavesting wonen. 11 00:00:42,440 --> 00:00:44,920 Waar ga je heen? - Naar de Borkagrot. 12 00:00:44,920 --> 00:00:46,600 Ik ga met je mee. 13 00:00:46,600 --> 00:00:50,920 Dat zwijgen van Mattis is erger dan al dat geschreeuw. 14 00:00:51,800 --> 00:00:53,400 Welkom. - Dank je. 15 00:00:57,320 --> 00:01:00,720 We weten waar de mensenkinderen zijn. 16 00:01:38,640 --> 00:01:40,960 Kleine mensjes... 17 00:01:41,680 --> 00:01:42,600 Vogelheksen. 18 00:01:48,480 --> 00:01:50,840 Wij gaan je krabben. 19 00:01:52,400 --> 00:01:53,280 Kom mee. 20 00:01:53,280 --> 00:01:55,920 Klauwen, krabben, verscheuren. 21 00:02:13,760 --> 00:02:14,880 Hier. 22 00:02:20,840 --> 00:02:22,000 Vlug. 23 00:02:40,920 --> 00:02:42,160 Nee. 24 00:02:50,200 --> 00:02:53,800 Dat was van korte duur. We kunnen hier niet blijven. 25 00:02:56,920 --> 00:03:00,160 Ik ga niet terug naar de burcht van Mattis. 26 00:03:00,160 --> 00:03:01,960 Wat doen we dan? 27 00:03:06,400 --> 00:03:08,640 We kunnen naar de Berengrot. 28 00:03:08,640 --> 00:03:10,720 Wat is dat? - Een grote grot. 29 00:03:10,720 --> 00:03:13,520 Niet zo groot als deze, maar je kan er wonen. 30 00:03:14,080 --> 00:03:14,920 Is het ver? 31 00:03:16,000 --> 00:03:17,240 Nogal. 32 00:03:18,560 --> 00:03:22,240 Het is op de berg bij de rivier, bij de waterval. 33 00:03:22,240 --> 00:03:25,720 Van daar kan je de hele wereld zien. 34 00:03:29,280 --> 00:03:30,400 Dan doen we dat. 35 00:03:41,000 --> 00:03:42,920 NAAR HET BOEK VAN ASTRID LINDGREN 36 00:04:35,400 --> 00:04:38,400 RONJA DE ROVERSDOCHTER 37 00:04:46,000 --> 00:04:49,480 Berengrot. Heet ie zo omdat hier ook beren zijn? 38 00:04:50,160 --> 00:04:53,160 Alleen in de winter, voor hun winterslaap. 39 00:04:54,680 --> 00:04:56,160 Dus nu niet? 40 00:04:56,800 --> 00:05:00,880 Zou niet moeten. Tenzij eentje zich verslapen heeft. 41 00:05:02,800 --> 00:05:04,760 Hoe weet je van die plek? 42 00:05:06,640 --> 00:05:10,920 Mattis zat daar soms in de zomer. Toen ie klein was. 43 00:05:13,200 --> 00:05:16,000 Maar gaat ie daar dan niet zoeken? 44 00:05:17,320 --> 00:05:18,320 Nee. 45 00:05:19,200 --> 00:05:21,720 Daar niet, helemaal nergens. 46 00:06:34,400 --> 00:06:36,600 Waarom... 47 00:06:39,760 --> 00:06:41,920 Waarom... 48 00:06:49,760 --> 00:06:51,080 Wat is dit? 49 00:06:57,240 --> 00:06:59,560 Waarom doen ze dit? 50 00:07:01,760 --> 00:07:03,640 Wat eten ze? 51 00:07:05,040 --> 00:07:06,600 Oude mensen. 52 00:07:07,680 --> 00:07:08,520 Wat? 53 00:07:08,520 --> 00:07:12,160 Vroeger werden oude mensen in het bos gelegd. 54 00:07:12,160 --> 00:07:16,560 En dan kwamen de moenen om ze op te eten. 55 00:07:18,360 --> 00:07:19,760 Je maakt een grapje. 56 00:07:20,640 --> 00:07:21,480 Klopt. 57 00:07:26,800 --> 00:07:28,760 Ik weet niet wat ze eten. 58 00:07:30,680 --> 00:07:32,520 Ik heb ze nooit zien eten. 59 00:07:37,080 --> 00:07:38,480 Wil je wat leuks doen? 60 00:07:40,320 --> 00:07:41,160 Ja hoor. 61 00:07:43,440 --> 00:07:45,360 Gooien. 62 00:07:46,400 --> 00:07:48,520 Daar gaan we. - Gooien. 63 00:07:54,320 --> 00:07:56,320 Waarom doen ze dit? 64 00:07:56,320 --> 00:07:58,720 Mis. Die was mis. 65 00:07:59,600 --> 00:08:01,240 Mis. Die was mis. 66 00:08:04,080 --> 00:08:06,400 Nog een keer. 67 00:08:06,400 --> 00:08:08,320 En opnieuw. 68 00:08:12,520 --> 00:08:13,560 Mikken. 69 00:08:13,560 --> 00:08:15,600 Daar komt ie. 70 00:08:16,320 --> 00:08:17,160 En rollen. 71 00:08:17,160 --> 00:08:18,480 Daar komt ie. 72 00:08:55,720 --> 00:08:58,120 Wanneer zijn we er? - Gauw. 73 00:08:59,440 --> 00:09:01,760 Betekent 'gauw' hetzelfde als 'nogal'? 74 00:09:01,760 --> 00:09:02,760 Wat? 75 00:09:03,920 --> 00:09:06,160 Je zei dat het nogal ver was. 76 00:09:07,480 --> 00:09:09,720 Een hele dag is niet 'nogal'. 77 00:09:10,720 --> 00:09:12,040 Da's gewoon ver. 78 00:09:12,760 --> 00:09:15,960 Dus wanneer is 'gauw'? - Nou, gauw. 79 00:09:16,560 --> 00:09:18,040 Vandaag nog? 80 00:09:18,040 --> 00:09:21,280 Niet als je daar blijft staan zeuren. 81 00:09:24,080 --> 00:09:25,440 Kom mee. 82 00:09:56,960 --> 00:10:00,920 We zijn er bijna, alleen nog een stukje klimmen. 83 00:10:10,320 --> 00:10:11,640 Voorzichtig. 84 00:10:13,520 --> 00:10:16,800 Ik ga hier heus geen salto's maken. - Nee, maar toch. 85 00:10:24,840 --> 00:10:25,880 We zijn er. 86 00:10:36,800 --> 00:10:40,360 Het is mooier dan ik dacht. - Ik weet 't. 87 00:10:43,360 --> 00:10:45,000 Allemaal van ons. 88 00:11:01,440 --> 00:11:04,560 Van ons tot de beren terugkomen. 89 00:11:13,720 --> 00:11:15,200 Bedek je oren, Birk. 90 00:11:15,880 --> 00:11:17,560 Hier komt mijn lentegroet. 91 00:12:09,880 --> 00:12:11,680 Wil je wat vlees? - Ja hoor. 92 00:12:14,840 --> 00:12:15,840 Dank je. 93 00:12:22,320 --> 00:12:25,800 We moeten nu bronwater drinken, en verder niets. 94 00:12:27,160 --> 00:12:28,880 Dan worden we niet dik. 95 00:12:29,880 --> 00:12:31,920 En je gaat er niet dood aan. 96 00:12:36,200 --> 00:12:38,400 Wat zal ik lekker slapen. 97 00:12:43,920 --> 00:12:46,880 Want het was een nogal lange dag. 98 00:12:48,240 --> 00:12:49,320 Ja. 99 00:13:14,240 --> 00:13:15,560 Ga je nog zingen? 100 00:13:19,080 --> 00:13:20,400 Wil je dat? 101 00:13:21,320 --> 00:13:22,400 Ja. 102 00:13:31,400 --> 00:13:36,440 er huilt een wolf in het nachtelijk bos 103 00:13:36,440 --> 00:13:41,240 want zijn maag is niet goed gevuld 104 00:13:44,160 --> 00:13:49,160 ik heb nog wel een varkensstaart 105 00:13:49,760 --> 00:13:53,920 da's iets waar hij van smult 106 00:13:57,200 --> 00:14:02,880 o, wolf, o, wolf blijf weg van hier 107 00:14:04,440 --> 00:14:09,000 mijn kind zul je nooit krijgen 108 00:14:15,320 --> 00:14:16,840 Mattis. 109 00:14:18,720 --> 00:14:20,120 Ik ben hier. 110 00:14:21,640 --> 00:14:22,840 Mattis. 111 00:14:24,160 --> 00:14:27,120 Mattis. 112 00:15:03,640 --> 00:15:05,520 Goedemorgen. - Goedemorgen. 113 00:15:10,080 --> 00:15:12,800 Visnet, slijpsteen... 114 00:15:14,400 --> 00:15:17,880 Jij weet wat we hier nodig hebben. - We moeten eten. 115 00:15:19,160 --> 00:15:20,640 En onszelf verdedigen. 116 00:15:20,640 --> 00:15:24,440 We kunnen pijlen en bogen maken. Als ik dat mes mag gebruiken. 117 00:15:25,160 --> 00:15:28,080 Als je voorzichtig bent. - Natuurlijk. 118 00:15:33,640 --> 00:15:35,400 Dat mes is het belangrijkste. 119 00:15:35,400 --> 00:15:38,200 Zonder mes kan je niet overleven. 120 00:15:39,840 --> 00:15:43,480 Weet je wat nog meer? - Ja, zonder elkaar. 121 00:15:44,080 --> 00:15:44,920 Dat ook. 122 00:15:46,440 --> 00:15:49,560 Ik dacht aan iets om water in op te vangen. 123 00:15:50,640 --> 00:15:51,800 Je veldfles. 124 00:15:52,560 --> 00:15:54,200 Die is veel te klein. 125 00:15:56,000 --> 00:16:00,120 Je hebt geluk, Birk Borkason. Ik weet een emmer te vinden. 126 00:16:01,480 --> 00:16:04,640 Lovis noemt het de gezonde bron. - Waarom? 127 00:16:05,800 --> 00:16:07,160 Geen idee. 128 00:16:07,160 --> 00:16:10,360 Kale Per zegt dat het voor z'n maag is... 129 00:16:10,360 --> 00:16:16,360 ...maar ik denk dat hij het leuk vindt om mensen het bos in te sturen. 130 00:16:20,000 --> 00:16:21,320 Hier is het. 131 00:16:26,040 --> 00:16:27,360 Wacht, Birk. 132 00:16:30,040 --> 00:16:32,280 Dit is een magische plek. 133 00:16:32,280 --> 00:16:35,200 Je kan niet zomaar naar de bron. 134 00:16:37,600 --> 00:16:39,680 Hoe moet ik het dan doen? 135 00:16:39,680 --> 00:16:42,640 Er zijn oude rituelen die je moet volgen. 136 00:16:44,160 --> 00:16:47,360 Ik kan ze je leren, voor als je een keer alleen bent. 137 00:16:49,600 --> 00:16:54,120 Eerst moet je op handen en voeten naar de bron kruipen. 138 00:17:04,600 --> 00:17:08,040 En dan zeg je drie keer je naam achterstevoren. 139 00:17:08,040 --> 00:17:09,080 Birk... 140 00:17:09,080 --> 00:17:11,840 Krib... 141 00:17:12,800 --> 00:17:15,200 Krib, Krib, Krib. 142 00:17:15,200 --> 00:17:20,520 En tussen elke 'Krib' moet je knorren als een varken. 143 00:17:29,120 --> 00:17:33,320 Krib... 144 00:17:36,920 --> 00:17:41,320 En nu til je één been op, als een hond die plast. 145 00:17:43,040 --> 00:17:46,120 Weet je dit allemaal zeker? - Heel zeker. 146 00:17:47,240 --> 00:17:49,400 Het zijn oude rituelen. 147 00:17:54,760 --> 00:17:56,040 Krib... 148 00:17:59,240 --> 00:18:00,400 Krib... 149 00:18:02,480 --> 00:18:03,560 Krib... 150 00:18:09,880 --> 00:18:12,360 Jij... - Nee. 151 00:18:16,520 --> 00:18:20,320 Nee, krib-knor. Stop. 152 00:18:20,320 --> 00:18:22,920 Wacht maar. - Ja, ik wacht wel. 153 00:18:22,920 --> 00:18:26,120 Anders krijg je me nooit te pakken. 154 00:18:39,360 --> 00:18:43,160 Ik pak je nog wel een keer terug. - Probeer maar. 155 00:18:44,280 --> 00:18:47,080 Weet je wat ik dan doe? - Nou? 156 00:18:47,080 --> 00:18:51,320 Als je die naam nog één keer zegt... 157 00:18:51,320 --> 00:18:52,960 Krib-knor? 158 00:18:53,960 --> 00:18:55,040 Precies. 159 00:18:56,760 --> 00:18:58,080 Je zei het. 160 00:18:58,760 --> 00:19:00,360 We gaan het zien. 161 00:19:08,720 --> 00:19:10,480 Krib-knor. 162 00:19:14,320 --> 00:19:15,400 Genoeg. 163 00:19:18,000 --> 00:19:19,240 Wacht maar af. 164 00:19:21,040 --> 00:19:24,400 Als Lovis iemand hierheen stuurt, vinden ze geen emmer. 165 00:19:25,120 --> 00:19:29,320 Dan regelen ze maar een andere. Ze hadden deze ook gestolen. 166 00:19:29,880 --> 00:19:32,720 Maar wij zouden nooit rovers worden. 167 00:19:33,640 --> 00:19:36,400 Dan lenen we 'm gewoon even. 168 00:19:37,160 --> 00:19:38,560 Lenen is goed. 169 00:19:39,240 --> 00:19:42,680 Moet je 'm niet vullen? - Dat doen we later in de rivier. 170 00:20:20,040 --> 00:20:22,440 Hier kan je een boog van maken. 171 00:20:22,440 --> 00:20:24,520 We moeten ook kommen hebben. 172 00:20:24,520 --> 00:20:25,880 Vijf stuks. 173 00:20:30,520 --> 00:20:31,760 Dank je. 174 00:20:56,040 --> 00:20:57,960 Stop even en kom eten. 175 00:20:59,520 --> 00:21:01,440 Het moet een paar dagen drogen. 176 00:21:02,840 --> 00:21:07,280 En dan maak ik snaren en pijlen. 177 00:21:08,240 --> 00:21:09,840 Voorzichtig met 't mes. 178 00:21:10,480 --> 00:21:11,840 Dat ben ik. 179 00:21:12,760 --> 00:21:14,400 Ik help je straks wel. 180 00:22:15,120 --> 00:22:21,080 's nachts in het bos daar huilt een wolf 181 00:22:21,080 --> 00:22:26,320 hij kan niet slapen, ofschoon hij wel wil 182 00:22:26,320 --> 00:22:31,080 zijn wolvenmaag rammelt en knort 183 00:22:31,800 --> 00:22:36,320 zijn wolvennest is koud en kil 184 00:22:38,200 --> 00:22:44,960 o, wolf, o, wolf blijf weg van hier 185 00:22:44,960 --> 00:22:49,480 mijn kind zul je nooit krijgen 186 00:23:29,280 --> 00:23:30,600 En die? 187 00:23:31,720 --> 00:23:33,800 Ja, die doen we. 188 00:23:50,760 --> 00:23:52,960 Dat worden goeie pijlen. 189 00:23:57,960 --> 00:23:59,200 Wat is er? 190 00:23:59,880 --> 00:24:01,880 Wat is er? Is alles oké? 191 00:24:02,400 --> 00:24:03,760 Ik heb me bezeerd. 192 00:24:05,320 --> 00:24:06,680 Het bloedt. 193 00:24:08,920 --> 00:24:12,200 Het stopt vanzelf wel. - Nee, niet daarmee. 194 00:24:16,160 --> 00:24:17,520 Wacht hier. 195 00:24:30,320 --> 00:24:31,760 Wat is dat? 196 00:24:31,760 --> 00:24:37,480 Weegbree. Dan gaat de wond dicht en stopt het bloeden. 197 00:24:39,200 --> 00:24:40,640 Ik leg het er nu op. 198 00:24:45,640 --> 00:24:46,840 Zo... 199 00:24:53,360 --> 00:24:54,920 Even aandrukken. 200 00:25:00,440 --> 00:25:01,600 Zo... 201 00:25:04,800 --> 00:25:06,480 Gaat het? - Ja. 202 00:25:08,640 --> 00:25:10,760 Lovis doet er altijd veenmos op. 203 00:25:11,720 --> 00:25:14,000 Ik ga wel wat voor ons plukken. 204 00:25:17,880 --> 00:25:19,680 Eén, twee... 205 00:25:22,440 --> 00:25:23,720 En nu. 206 00:25:29,760 --> 00:25:31,960 Wacht even. 207 00:25:32,800 --> 00:25:34,360 Eén, twee, drie... 208 00:25:35,360 --> 00:25:36,480 Nu. 209 00:26:19,720 --> 00:26:21,080 Kom dan. 210 00:26:21,680 --> 00:26:23,600 Oké, ik kom. 211 00:26:25,360 --> 00:26:26,840 Niet zo koud, hè? 212 00:28:11,280 --> 00:28:12,720 Weet je wat ik denk? 213 00:28:13,440 --> 00:28:14,320 Nou? 214 00:28:21,720 --> 00:28:23,440 Dat ik deze zomer... 215 00:28:24,760 --> 00:28:27,120 ...nooit zal vergeten. 216 00:28:33,720 --> 00:28:35,200 Ik ook niet. 217 00:28:50,120 --> 00:28:52,280 Laten we maar doorgaan. 218 00:28:52,280 --> 00:28:57,200 We hebben vijf kommen gezegd, dus doen we vijf kommen. Hier. 219 00:28:58,320 --> 00:29:00,160 Heb jij het mes? - Nee. 220 00:29:00,840 --> 00:29:03,400 Waar is 't dan? - Geen idee. 221 00:29:03,400 --> 00:29:05,560 Jij had 't het laatst. - Nee hoor. 222 00:29:05,560 --> 00:29:07,520 Jawel. Geef hier. 223 00:29:07,520 --> 00:29:10,280 Ik heb 't niet. Hoor je me niet? 224 00:29:10,280 --> 00:29:13,920 Waar heb je 't neergelegd? - Of jij? Want jij had 't. 225 00:29:39,720 --> 00:29:41,200 Hier ligt het niet. 226 00:29:42,200 --> 00:29:44,040 Kan je dan helemaal niks? 227 00:29:44,040 --> 00:29:45,440 Ik heb gekeken. 228 00:29:45,440 --> 00:29:49,600 Zonder mes overleven we dit niet. - Had er dan beter op gepast. 229 00:29:49,600 --> 00:29:52,160 Ik had het niet aan jou moeten geven. 230 00:29:52,160 --> 00:29:54,560 Altijd de schuld van een ander, hè? 231 00:29:54,560 --> 00:29:58,320 En jij denkt dat je beter bent dan wie dan ook. 232 00:29:58,320 --> 00:30:00,120 En daar moet ik mee leven. 233 00:30:00,120 --> 00:30:01,400 Niks moet. 234 00:30:02,880 --> 00:30:04,480 Stomme sukkel. 235 00:30:05,400 --> 00:30:08,560 Ga maar met je mes samenleven. 236 00:30:09,440 --> 00:30:11,920 Ik hoop dat de vogelheksen je pakken. 237 00:32:07,240 --> 00:32:08,120 Ronja. 238 00:32:22,360 --> 00:32:23,480 Ronja. 239 00:32:25,640 --> 00:32:26,800 Ronja. 240 00:32:35,920 --> 00:32:37,160 Ronja. 241 00:32:41,800 --> 00:32:42,840 Ronja. 242 00:32:54,000 --> 00:32:55,280 Sukkel. 243 00:33:38,080 --> 00:33:39,160 Ronja. 244 00:34:16,160 --> 00:34:17,200 Ronja? 245 00:34:48,640 --> 00:34:49,680 Rustig. 246 00:34:53,040 --> 00:34:54,000 Rustig. 247 00:34:55,400 --> 00:34:56,560 Hoe komt dat? 248 00:34:57,520 --> 00:34:58,560 Birk. 249 00:35:04,360 --> 00:35:06,000 Heb je die beer gezien? 250 00:35:07,680 --> 00:35:10,960 Ik heb 'm weggejaagd, maar het veulen is dood. 251 00:35:31,360 --> 00:35:33,080 Wij helpen je wel. 252 00:35:34,440 --> 00:35:35,480 Pak wat veenmos. 253 00:35:39,960 --> 00:35:41,120 Rustig maar. 254 00:35:41,840 --> 00:35:43,880 Wij zorgen wel voor je. 255 00:35:43,880 --> 00:35:45,400 Wij zorgen voor je. 256 00:35:51,040 --> 00:35:52,840 Wij zorgen voor je. - Hier. 257 00:35:54,080 --> 00:35:55,120 Dank je. 258 00:35:59,760 --> 00:36:00,920 Hou 's vast. 259 00:36:29,280 --> 00:36:30,520 En wat nu? 260 00:36:30,520 --> 00:36:32,760 We kunnen haar niet hier laten. 261 00:36:33,720 --> 00:36:34,960 Dus wat doen we? 262 00:36:50,720 --> 00:36:52,640 Ze kan niet naar de grot. 263 00:36:54,080 --> 00:36:55,600 Dus waar dan? 264 00:36:57,240 --> 00:36:59,960 Hier, tot de wond genezen is. 265 00:36:59,960 --> 00:37:01,000 Ja. 266 00:37:21,440 --> 00:37:24,280 Eet maar lekker op. Ja. 267 00:37:27,160 --> 00:37:28,160 Ja... 268 00:37:39,080 --> 00:37:40,640 Goed zo. 269 00:37:41,920 --> 00:37:43,560 Birk? - Ja. 270 00:37:44,480 --> 00:37:46,480 Haal 's een kom en een touw. 271 00:37:46,480 --> 00:37:48,400 Oké. Hou dit vast. 272 00:38:12,600 --> 00:38:14,960 Nu hebben we een huisdier. - Ja. 273 00:38:16,160 --> 00:38:17,760 Hoe noemen we haar? 274 00:38:20,200 --> 00:38:21,360 Lia. 275 00:38:21,960 --> 00:38:23,160 Lia? 276 00:38:23,160 --> 00:38:25,360 Ja, zo noemen we haar. 277 00:38:27,200 --> 00:38:28,440 Waarom? 278 00:38:30,880 --> 00:38:32,160 Mooie naam. 279 00:38:32,800 --> 00:38:34,200 Dat is wat ik wil. 280 00:38:37,760 --> 00:38:39,600 Heeft het te maken met Mattis? 281 00:38:42,640 --> 00:38:45,160 Zijn eerste paard heette zo. 282 00:38:47,440 --> 00:38:48,720 Goeie naam. 283 00:38:52,160 --> 00:38:53,240 Lia. 284 00:38:54,680 --> 00:38:57,000 De merrie die niet mocht sterven. 285 00:39:01,600 --> 00:39:04,200 En we hebben weer melk. - Ja. 286 00:39:09,920 --> 00:39:11,000 Dank je, Lia. 287 00:39:19,240 --> 00:39:20,280 Dag. 288 00:39:29,000 --> 00:39:31,640 Zo jammer dat het mes kwijt is. 289 00:39:32,880 --> 00:39:34,920 Goed dat het weer terug is. 290 00:39:36,160 --> 00:39:39,680 Heb je het gevonden? - Ja, onder het brandhout. 291 00:39:46,960 --> 00:39:49,040 Weet je wat ik denk? - Nee. 292 00:39:50,320 --> 00:39:53,720 Hoe makkelijk je dingen verpest zonder enige reden. 293 00:39:54,600 --> 00:39:57,320 Dan moeten we daarvoor oppassen. 294 00:39:57,320 --> 00:39:58,960 Dat kunnen we. 295 00:39:59,600 --> 00:40:01,960 Ik kan heel goed oppassen. 296 00:41:46,520 --> 00:41:48,400 Vertaling: Richard Bovelander